Het er samen op wagen

Het thema van dit nummer van PThUnie is bevrijding. Heel passend natuurlijk in deze tijd van het jaar, rond 4 en 5 mei. We herdenken wie hun leven gaven voor de vrijheid. We zijn onze bevrijders dankbaar en bezingen de vrijheid, zoals dat onder meer luidkeels gebeurt op muziekfestivals of met grote woorden in politieke reclamecampagnes. Maar over welke vrijheid hebben we het dan eigenlijk? En waarvan moeten we worden bevrijd? En hoe? En waartoe? Dat zijn vragen die juist ook in de theologie opspelen. Vrijheid en bevrijding zijn immers in de godsdienst centrale begrippen.

Het is, zoals u op zal vallen bij de lezing van de volgende artikelen, maar net vanuit welk perspectief je naar vrijheid kijkt. Hoe is dat bijvoorbeeld wanneer je in de gevangenis zit of daar werkt? Justitiepastor Judith Bouma vertelt er over. Het grote slavernijproject van de PThU en een aantal partners levert weer een heel andere kijk op vrijheid op. Rose Mary Allen, hoogleraar aan de University of Curaҫao en partner in het project, helpt ons om achter de grote, vaak generaliserende theorieën te kijken die er achter slavernij schuil kunnen gaan en hoe slavernij kan doorwerken bij de nazaten van tot slaaf gemaakten. Of neem nu het fascinerende verhaal over de Surinaamse zendeling Johannes King en hoe hij mensen waarschuwt om na hun vrijlating geen misbruik te maken van hun nieuw verworven vrijheid.

Wat opvalt is dat in dit nummer vaak sprake is van ‘samen’. Volgens Martijn Stoutjesdijk, onderzoeker binnen het slavernijproject, gaat het ‘om de vraag hoe we samen tot een heilzame verwerking van dit slavernijverleden kunnen komen’. Dat ‘samen’ komt ook weer terug in het debatinterview tussen Hans Alma en Markus Matthias over vrijheid. De van oorsprong lutherse en nu humanistische psycholoog en de lutherse theoloog stimuleren elkaar in een pittig gesprek tot heel persoonlijke en diepgaande overpeinzingen over de vraag hoe een mens vrij wordt. Zij komen daarbij tot de conclusie dat ware vrijheid vooral iets is dat ‘samen’ beleefd wordt. Hetzelfde woord valt in de column van Eward Postma over de bevrijding van Europa. Hij ziet het gebeuren in de ontmoeting van reizigers uit verschillende hoeken van ons werelddeel die het er samen op wagen.

Zo ontstaat er in dit nummer van PThUnie een veelkleurig palet met – zoals van ons verwacht mag worden – Bijbelse grondtonen maar ook met een kleurige bijdrage van Corja Bekius. We danken de fraaie afbeelding 'Verlangen naar licht' op de voorkan aan haar en zij vertelt hoe zij de vrijheid van het emeritaat invult als kunstenaar. Mooi om te zien en te lezen.