Beleef het wad op de rand van land en water

Door Annemarie Bergfeld

Daar waar Nederland de Waddenzee kust... Juist, dat is Waddenland. Om Werelderfgoed Waddenzee te beleven hoef je echt niet naar de eilanden. Op de rand van land en water aan het vasteland zie je hetzelfde oerlandschap en voel je dezelfde dynamiek van wind en water. Klim bij die dijk omhoog en beleef het betere waddengevoel. Bij Hornhuizen of Noordpolderzijl bijvoorbeeld.

Links ligt de strakke dijk die de Marnewaard omklemt, rechts beginnen de Groninger kwelders. Meteen achter mijn rug weet ik uitgestrekte akkers. Twee plukjes bos temidden van graan en aardappelen verraden de aanwezigheid van twee eendenkooien. En voor me, daar strekt de Waddenzee zich uit, tot aan Schiermonnikoog dat op de horizon lijkt te dansen. Alles wat je in het waddengebied aan vogels mag verwachten, kun je hier, bij het waterschapshuisje aan de rand van de Westpolder, tegenkomen. In voor- en najaar komen tienduizenden vogels op adem ‘Alles wat je in het waddengebied aan vogels mag verwachten, kun je hier tegenkomen’ tijdens de trek. Nu, in het vroege voorjaar zijn de kwelders nog vooral het domein van de brandgans. Hun gegak vult de lucht. Met honderden tegelijk zie ik ze op het land zitten, weer opvliegen en verderop een nieuw plekje met smakelijk gras zoeken. De zeedijk tussen kwelder en akkerland is lang en recht en vooral hóóg. Schapen houden het gras kort, twee wandelaars zijn al ver in de verte te zien. De kwelders zijn groen, doorsneden door slingerende geulen en kreekjes. Van de vroege tot de late zomer grazen er koeien en paarden. Ze zullen het zelf misschien niet in de gaten hebben, maar wát een goddelijk plekje hebben deze beesten hier.

...op dit oerstille waddenbeleefplekje heb ik weer een heerlijke portie waddengevoel kunnen opdoen

Schapen als enige gezelschap

Aan de binnenkant van de dijk klinkt gezellig geroezemoes vanaf het terras van het Zielhoes. Het vroege voorjaarszonnetje lokt iedereen naar buiten. Aan de zeezijde klinkt alle geluid gedempt op deze windstille dag. Ik loop over de kade van het haventje van Noordpolderzijl waar twee platbodems doen waar ze goed in zijn: plat op de bodem liggen. Bij eb blijft er geen centimeter water over in het haventje dat ooit een levendige visvaart en -handel kende. De twee schepen liggen nu in het groen van de kwelders. Over een paar uur kunnen ze weer varen. Ver weg scheert een groep vogels door de lucht. Scholeksters? Sterns? Meeuwen? Zonder verrekijker is het niet uit te maken. Een eenzame scholekster vliegt over de lengte van de dijk, maar besluit dan koers naar zee te zetten. Ik loop een eind langs de dijk tot ik geen mens meer zie of hoor. Her en der tussen het gras liggen halve mosselschelpen, de restanten van een meeuwenmaaltijd. In de late zomer zou ik hier ook een maaltje kunnen halen: dan groeit er volop zeekraal op de kwelders. Zover is het nog niet, dus laat ik me heerlijk op de dijk zakken. Een halfuur, een uur, anderhalf uur zit ik er. Er gebeurt niks en ik kan er geen genoeg van krijgen. Het grazende vee op de kwelders, de zilte zeelucht, vogels die in de verte op het wad pieren en slakjes uit het slik trekken. Verder zijn schapen mijn enige gezelschap en de enige geluiden die de stilte doorbreken hun ‘mèèhs’. En dan duikt er toch nog even een ander levend wezen op, de boer komt naar zijn schapen kijken. “Het ziet er goed uit,” constateert hij al binnen vijf minuten. Dat kan ik alleen maar met hem eens zijn. Op dit oerstille waddenbeleefplekje heb ik weer een heerlijke portie waddengevoel kunnen opdoen. Zowel bij het waterschapshuisje (3,5 km) als bij Noordpolderzijl (1 km) loopt een wandelpad over de kwelder. Het zijn de enige plekken waar je op de kwelder kunt wandelen.

Nog meer waddengevoel

Kies een schip en het ruime sop

Zeehonden kijken? Een stukje wandelen over een zandplaat? Vissen? Wadlopen? Of gewoon een lekker stuk varen of zeilen? Je kunt zó veel doen op de Waddenzee! En je kunt uit zó veel schepen kiezen: een voormalige reddingboot, een viskotter, partyschip of authentieke houten aak....Wat je ook kiest, een bijzondere ervaring beleef je sowieso! www.zk9.nl, www.wadop.nl, www.beleeflauwersoog.nl,

Bezoekerscentrum Waddenkust

In Pieterburen, bijna met uitzicht op de Waddenzee, vind je het vriendelijke Bezoekerscentrum Waddenkust, informatiecentrum van het Groninger Landschap. Hier is alles ingericht op beleven en doen. Je komt er alles te weten over het internationale belang van ‘wetland’ Waddenzee voor vogels, je kunt een film over het Waddengebied bekijken, zelf ‘natte’ proefjes doen en het planten- en dierenleven onder de microscoop bekijken. www.groningerlandschap

Het wad tot in je tenen

En dan natuurlijk de ultieme wadbeleving, waarbij je het slik van het wad letterlijk tot tussen je tenen voelt: wadlopen. Wadlopen is niet iets om op eigen houtje te doen. Het wad is zo veranderlijk en de weersomstandigheden (en -veranderingen) zo essentieel dat wadlopen alleen onder leiding van gecertificeerde gidsen mag. En dat is ook wel zo leuk, want dan krijg je er meteen een berg informatie bij. www.wadlopen-pieterburen.nl, www.wadloop-dijkstra.nl

Fließende Grenze zwischen Land und Meer

Wer das UNESCO-Welterbe Wattenmeer erleben will, muss nicht unbedingt auf die Inseln fahren: Schon an der Küste, am fließenden Übergang zwischen Land und Meer, kann man den ständigen Wandel der Landschaft beobachten und die Urkräfte von Wind und Wasser spüren. Vom Deich aus blicke ich über die Salzwiesen, die im Frühjahr noch das Reich der Nonnengänse sind. Zu Hunderten lassen sie sich hier zum Grasen nieder, steigen kurz darauf wieder empor und suchen den nächsten Flecken saftiges Grün auf – nicht ahnend, welch paradiesischen Ort sie sich ausgesucht haben. Im kleinen Hafen von Noordpolderzijl liegen zwei Schi·e fest auf dem schlammigen Boden. In ein paar Stunden, wenn die Flut kommt, werden sie wieder flott sein. Ich folge dem Pfad über den Deich, bis ich keiner Menschenseele mehr begegne. Hier und da liegen leere Muschelschalen im Gras: Überreste einer Möwenmahlzeit. Im Spätsommer könnte ich mir hier auch ein Festmahl pflücken, wenn die Salzwiesen übersät sind vom Queller, dem köstlichsalzigen Meeresspargel. Jetzt aber setzte ich mich einfach auf den Deich und lasse die Landschaft auf mich wirken. Ich atme die Meeresluft, schaue dem grasenden Vieh zu und beobachte die Vögel, die in der Ferne im Watt nach Würmern und Schnecken stochern. Von diesem Anblick kann ich nie genug bekommen.

Explore the mudflats where land and water meet

You don’t really have to travel all the way to the East Frisian Islands to explore and enjoy the Wadden Sea UNESCO World Heritage site. You can venture out into a similar primal landscape, where the mainland meets the sea. This is where you sense the exact same dynamics of wind and water, and where that Wadden Sea feeling sets in as you climb the dyke. In early spring, the salt marshes in the area are predominantly inhabited by barnacle geese. See hundreds of them foraging and flying up, only to land at a new spot with fresh grass. They are probably oblivious to the divine place they have here. At the quay of the Noordpolderzijl harbour are two ships, caught in a layer of mud. They will have to wait for a few more hours before they can put out to sea again. I walk along the dyke until there is no-one else present. I see some half mussel shells in the grass: the remains of a gull meal. Then again, I could easily forage for a meal for myself out here in late summer, when the salt marshes are covered in glasswort. But it is too early for that, so I simply sit down on the dyke. I feel the salty sea air, watch cattle grazing out in the salt marshes and birds in the distance pulling out worms and snails from the mud. I simply cannot get enough.