Dropzone maart 2023

Thema:

Bieke Nackaerts

Imke Pichal

Wim Soontjens

Filip Stallaert

Jurgen Sprangers

Hans Theuns

Koen Van Boxem

Tieme Verlinde

Lotte Warlop

Jimmy Wertelaers

Coördinatie

Leen Bartholomeus

Vormgeving hierbenik.be

Druk

Drukkerij Jansen

Coverfoto

Unsplash

Verantwoordelijke uitgever

Jurgen Sprangers, Brasschaat

Contact

Bataljong vzw, Ossenmarkt 3

2000 Antwerpen

info@bataljong.be

03 821 06 06

www.bataljong.be

Rondhangen

Een solide basis voor het rondhangbeleid in je stad of gemeente

Verder in dit nummer:

Mag ik ‘event’-jes organiseren?

Kruibeke evalueerde zijn evenementenloket en ikorganiseer.be strooit met tips voor een positief evenementenbeleid

Fuifbeleid: wat zijn de hete hangijzers?

Wat is de staat van ons fuifklimaat? Inne van Aalst en Pascal van Geel bespreken tendensen en hoe zij hiermee aan de slag gaan. Steel slim!

Breinvriendelijk werken

Elke Geraerts bijt de spits af in onze gloednieuwe reeks die je welbevinden wil boosten

Ga jij stevig voorbereid naar 13 oktober 2024?

Bataljong gaat met je mee! Lees alles over hoe we de komende periode aan jouw zijde staan met ons memorandum, Plan het Plan en Debattle Double.

Driehoeksverhouding

Hoe werken schepen, jeugdambtenaar en jeugdraad samen in Lint?

Stel je vraag

Hoe kan ik Aanstekers gebruiken binnen een participatieproject?

‘Heilige huisjes’ uitgedaagd

It takes a child to raise a village

Grobbendonk en JES Brussel tonen hoe

Hoe scheppen we een klimaat waarin jongeren mogen doen wat bij jong zijn hoort? En dat daar goodwill voor is? In plaats van wantrouwen en angst?

Want angst leidt naar controledrang. Controledrang ondermijnt onze samen-leving. Angst is een basisemotie maar een slechte raadgever. Het creëert beleid gefocust op veiligheid: maximale risicobeheersing. Die focus brengt vaak structurele discriminatie en uitsluiting mee. Die focus onderdrukt het recht van kinderen en jongeren op ontmoeten, ontspannen, ontplooien. Het hindert jeugdwerkers om warme gemeenschappen uit te bouwen, om activiteiten te organiseren, om - samen met kinderen en jongeren - jong te zijn...

Angst voor witwasnetwerken en terrorisme? Leg alle verenigingen een UBO register op en creëer veel gedoe om voor je vereniging of event een bankrekening te openen. Als het zelfs nog kan. Alle bankprocedures baseren we op wantrouwen.

Angst voor grootschalig commercieel misbruik van privégegevens? Dwing alle verenigingen om aan strenge GDPR-wetgeving te voldoen.

Angst voor een voedselvergiftiging? Strenge regels op evenementen en in centra rond voedselveiligheid.

Gehoorschade vermijden? Iedereen moet investeren in decibelbeheersende systemen.

Seksueel grensoverschrijdend gedrag proberen vermijden? Organisatoren moeten een attest van goed gedrag en zeden opvragen.

Angst voor een conflict op een fuif? Verplicht securityteams en ID-controles.

Angst voor verkeer? Kinderen mogen niet meer vrij buitenspelen.

Valangst? Al zeker geen risicovol buitenspelen, hoe goed voor de ontwikkeling ook.

Angst voor reactie van burgers? Jongeren worden belemmerd elkaar te ontmoeten in de publieke ruimte. Angst voor een luchtweginfectie? Moeten we binnenkort in elk jeugdlokaal ook nog ultradure ventilatiesystemen uitrollen?

Ik drijf niet de spot met situaties waar eens iets misloopt. Maar de optelsom van regels en gebruiken gefocust op maximale risicobeheersing (meestal nog inefficiënt), creëert een samenleving die het engagement voor het vormen van warme gemeenschappen onder jongeren ondermijnt. Vrijwilligers haken af, organisatoren zijn meer met papieren bezig dan met mensen. De schade die we zo toebrengen is véél groter dan diegene die we willen vermijden. Denk alleen al aan gevolgschade zoals isolatie, uitsluiting en het lamentabel mentaal welbevinden.

Het antwoord? Ruil angst en de focus op risico’s en veiligheid, in voor een breed vertrouwen in (jonge) mensen. Bouw daar je beleid mee op. Durf sommige regels soepel interpreteren. Maak als lokaal bestuur geen extra regeltjes. Want wantrouwen voelen zet jongeren net aan tot weerstand. Terwijl vertrouwen voelen zoveel betekent! Met meer vrijheid… zal ook meer verantwoordelijkheid groeien. Zelfs als er al eens gevallen wordt. Dan leren we (opstaan)! Dat heet opgroeien.

Jurgen Sprangers Directeur Bataljong

Mag ik ‘event’-jes organiseren?

Als we naar de doelgroep jongeren kijken, dan is fuiven, feesten en optredens een belangrijke kern van hun vrije tijd. Zeker in het weekend en in de zomer. Fijn samen uit de bol gaan. Zet als volwassene de muziek uit jouw uitgangstijd op en je weet en voelt terug waarover het gaat. Heel wat verschillende insteken in het beleid zorgden de laatste jaren - bewust en onbewust - voor heel wat extra regels, waardoor er steeds meer drempels voor evenementen worden opgeworpen.

Hoe zorg je als stad of gemeente voor een positief fuifbeleid?

Uitdagingen

We vangen signalen op dat het aanbod aan fuiven in meerdere steden en gemeenten onder druk komt te staan. Illustratief is de vraag van een middelgrote stad die met kerst voor de eerste keer geen kerstfuif heeft op haar ruime grondgebied. Hoe kunnen ze dit in de toekomst aanpakken? Alle vroegere organisatoren haakten af en enkele potentiële nieuwe stoten op te veel drempels.

Uit een andere gemeente horen we dat de lokale jeugdbewegingen steeds meer kiezen om geen tentfuif te organiseren, maar hun centjes op een andere manier te verdienen. Niet omdat de fuif niet leuk was, maar omdat het noodzakelijke terugverdieneffect voor de kas te onzeker werd door allerhande kosten en investeringen. Is het lokaal bestuur daarnaast gevoelig voor klachten rond geluidsoverlast? Dan mis je al snel de kans om rond dit thema een positieve regie op te zetten. Het is bovendien een thema waarin jongeren zelf heel wat actorschap kunnen opnemen.

Kruibeke gaat voor een fijn klimaat voor evenementen

Hoe schep je in je stad of gemeente een klimaat waarin het fijn is om fuiven (en andere evenementen) te organiseren? Via het praktijkverhaal van Kruibeke tonen we graag welke impact je kan hebben via de regie van je evenementen.

Kristof Dewitte, coördinator Huis van het Kind Kruibeke vertelt: “vorig jaar kreeg ik de eer enkele maanden het evenementenloket over te nemen bij het vertrek van de coördinator evenementen. Als lid van het evenementenoverleg nam ik deels de taken over, in afwachting van een nieuwe medewerker evenementen.”

Tekst: Filip Stallaert Beelden: Unsplash

Hoe hebben evenementen een plek in het beleid?

Kristof: “De gemeente Kruibeke kiest er sinds 2019 voor om met een evenementencoördinator te werken. Die fungeert als single point of contact (front office) voor de organisatoren en zorgt voor de verdere interne verdeling (back office).

De evenementencoördinator heeft als taak om de aanvragen om een event te organiseren administratief te verwerken, zodat de organisator beschikt over:

 Officiële goedkeuring door bevoegd orgaan

 Tijdelijk verkeersreglement

 Drank- en/of geluidsvergunning

Het evenementenoverleg komt tweewekelijks samen om de aanvragen te bespreken en advies te geven aan het college of deze evenementen goedgekeurd kunnen worden en onder welke voorwaarden.

De leden van dit overleg zijn: burgemeester, politie, brandweer, preventieadviseur, schepen van Feestelijkheden, evenementencoördinator en de jeugdconsulent.”

Hoe gaan jullie met de vaststellingen uit de analyse aan de slag?

Kristof: “De bedoeling is om samen met de nieuwe medewerker evenementen een aantal zaken bij te sturen:

 Het evenementenoverleg efficiënter maken

 Een digitaal aanvraagsysteem invoeren

 Evenementen opdelen in categorieën op basis van grootte en impact. Zo kunnen kleine events binnen een toetsingskader ambtelijk afgehandeld worden.

 Organisatoren van grotere evenementen automatisch uitnodigen op het evenementenoverleg.

Door de aanvragen is de gemeente goed op de hoogte van de feesten en evenementen en beschikken de veiligheidsdiensten over belangrijke informatie bij eventuele problemen of interventies.

Ze zijn beide zelf ook vragende partij om alles efficiënter te laten verlopen. In plaats van de hele administratieve rompslomp voor alle evenementen zou voor heel wat evenementen overeenstemmend met de categorieën en impact enkel een melding kunnen volstaan.”

Wat leerde je uit het runnen van het evenementenloket?

Kristof:

 “Wat voordien ook al bleek en waar ik door de aanvragen op te volgen nog meer mee geconfronteerd werd, was de wildgroei aan regels en beslissingen die hieraan vasthangen, waardoor het voor organisatoren altijd maar moeilijker wordt om een evenement te organiseren.

 Ook de veiligheidsdiensten en bestuursleden stellen zich de vraag of werkelijk alles ons evenementenoverleg moet passeren. Zo worden bv. ook trouwfeesten in privéomgeving besproken enkel omdat ze afwijking geluidsnormen nodig hebben.

 Evenementorganisatoren worden bestookt met vragen rond medische risicoanalyse, security, afvalbeleid (herbruikbare bekers, afvaleilanden…), geluidsvergunningen, drankvergunningen… is dat allemaal nuttig en wat doen wij ermee?

 De doorlooptijd om een event goedgekeurd te krijgen was vrij lang (want er zijn verschillende adviezen van heel wat diensten nodig) en dit zorgt soms voor wrevel. Zowel bij de aanvrager als de ontvanger wegens “laattijdige” aanvragen.”

Welke tip heb je voor andere steden en gemeenten?

Kristof: “Kruibeke wil graag een bruisende gemeente zijn waar jong en oud zich thuis voelen. Om jongeren en organisatoren van lokale evenementen en fuiven enthousiast te houden, luister je best naar hun noden en bezorgdheden over de vele regelgeving. Als lokaal bestuur bied je best ook de nodige ondersteuning waar nodig.”

Meer weten? Contacteer Kristof via kristof.dewitte@kruibeke.be

Speerpunten voor een positief evenementenbeleid

Een geïntegreerd beleid zoals in Kruibeke is één van de speerpunten voor een positief evenementenbeleid. Wat zijn andere elementen die ervoor zorgen dat fuiven en evenementen floreren in je stad of gemeente?

Wij vroegen het aan Maya Tulleneers van ikorganiseer.be:

Ga voor een gedragen beleid. Kristof haalt het ook aan: als je jongeren en organisatoren enthousiast wil houden, loont het om naar hun noden en bezorgdheden te luisteren.

Maak beleid op maat. Eén van de lessen die zowel Kristof als de organisatoren, als de veiligheidsdiensten, bestuursleden en de andere diensten benoemen is dat één standaardaanpak voor alle fuiven en evenementen niet wenselijk en niet werkbaar is. Een kleinschalige fuif in het lokale jeugdhuis vraagt een andere aanpak dan een tentfuif of festival waarop 1.000 bezoekers verwacht worden.

Een evenementendraaiboek op maat van de gemeente geeft je de mogelijkheid om rekening te houden met de aard van de activiteit. In dat draaiboek staan de lokale richtlijnen en de te ondernemen stappen voor de organisator.

Infrastructuur. Een positief evenementenbeleid kan alleen bestaan als er daadwerkelijk fysieke ruimte is om evenementen te organiseren. Betaalbare gemeentelijke infrastructuur is na te streven. Het particuliere zaalaanbod kan een goede aanvulling vormen. Ga voor samenwerking met particuliere zaaluitbaters en stimuleer hen om te investeren in hun infrastructuur.

Ondersteun organisatoren, onder andere met een evenementenloket dat zowel digitaal als fysiek bereikbaar is.

Omgaan met regels en maatregelen. Kies voor administratieve eenvoud. Ga voor een positieve afstemming tussen de veiligheid en de regels rond fuiven en evenementen en de noodzaak om mensen samen te brengen als warme gemeente. Je hebt als stad of gemeente wettelijke mogelijkheden om onveilige situaties aan te pakken. Op ikorganiseer.be vind je welke lokale bevoegdheden je hebt én welke afwegingen je best maakt.

Benieuwd hoe het evenementenbeleid van jouw stad of gemeente ervoor staat?

Check het met de tool ‘evalueer je evenementenbeleid’ die je kan downloaden op ikorganiseer.be

Meer weten? Contacteer Filip via Filip.Stallaert@bataljong.be ?

Fuifbeleid: wat zijn de hete hangijzers?

Tijdens de regionale netwerkmomenten van oktober kon je een sessie over fuifbeleid volgen. Op basis van de klanken die we daar hoorden, schotelen we aan Inne Van den Abbeele, afscheidsnemend teamverantwoordelijke jeugd in Aalst en Pascal Breugelmans, ervaren deskundige fuiven op de jeugddienst van Geel enkele stellingen voor.

Fuiven in …

Identikit Aalst

 24.034 kinderen en jongeren (27% totaal inw.)

 team Jeugd + i.s.m.:

 Transversaal kernteam

 Vijf jeugdexperten

 Twee jeugdopbouwwerkers (ism met vzw Lejo),

 1/3 VTE administratieve kracht

 Teamverantwoordelijke

 Expert jeugdcultuur

 Fuifaanbod:

 Vooral georganiseerd door jeugdbewegingen en klassen uit het secundair onderwijs

 Dit blijkt onvoldoende, vraag naar jeugdculturele evenementen is groot

 Jeugdcultuurcentrum CINEMA biedt fuiflocatie aan en programmeert eigen events

 Rol van de jeugddienst:

 Ondersteunen jonge organisatoren

 Beleidsmatig zorgen voor ruimte en draagvlak voor evenementen

Identikit Geel

 12.302 kinderen en jongeren (29,9% totaal inw.)

 Jeugddienst

 Diensthoofd

 Deskundige jeugd

 Deskundige jeugdwelzijn

 Deskundige fuiven

 Deskundige vrijetijdsaanbod kinderen en jongeren

 Administratief medewerkers

 Fuifaanbod:

 Georganiseerd door het jeugdhuis, de jeugdbewegingen, de studentenverenigingen en enkele partyvzw’s

 Geel staat bekend voor de vele openluchtfuiven in de 12 gehuchten

 Het is belangrijk dat jongeren in hun eigen gemeente kunnen feesten

 De jeugddienst:

 Houdt het helikopterzicht d.m.v. een spreidingsbeleid

 Is coachende partner (inhoudelijk, logistiek, financieel én pedagogisch)

 Goede tandem met evenementenloket en veiligheidsdienst

Tekst: Emily Mortier en Saar De Wulf Beelden: Unsplash, Aalst, Geel

Een fuifbeleid bestaat voornamelijk uit de reglementeringen en een overzicht van lokale instanties waar de (jonge) organisatoren terecht kunnen.

Door corona werd er een tijdje niet georganiseerd, de kennisoverdracht naar nieuwe organisatoren verloopt stroever.

Ik geef een 5/10. Het klopt, maar het is meer dan dat. Het is ook zorgen voor fuiflocaties, het organiseren stimuleren via subsidies, organisatoren coachen en begeleiden bij hun aanvragen… Als jeugddienst leggen wij de nadruk op het versterken van die jonge organisatoren. Commerciële organisatoren zoals horeca worden door andere diensten begeleid.

Klopt, 8/10. Jongeren die kennis zouden doorgeven, konden dat nu niet. En we zien ook dat vrijwillig engagement opnemen minder vanzelfsprekend is geworden. Ons jeugdcultuurcentrum speelt daarop in door sessies voor 100-dagen-organisatoren te organiseren waarin o.a. de werking van Unisono (Sabam) wordt toegelicht. Dat was een groot succes. We gebruiken ons online platform “Biensoigné” ook om informatie over organiseren te communiceren. Daarnaast richten we ons naar de jongeren die voor het eerst fuiven beleven met gerichte preventie-acties, zoals tijdens carnaval.

Niet mee eens 2/10. Regels zijn belangrijk maar de vertaling ervan naar de praktijk is nog veel belangrijker. Het is de taak van de jeugddienst om een hefboom te zijn om regels te kunnen omzetten. We willen een gids of coach zijn voor de jongeren. En tegelijkertijd hen ook leren samenwerken (bv. groepsaankopen, uitlenen van materiaal). Het lokaal bestuur geeft twee keer per jaar een opleiding fuifcoach (voor hoofdorganisatoren) en een opleiding fuifsteward (voor vrijwilligers). Daarnaast bieden we ondersteuning op maat van de organisator maar letten daarbij op dat we hen niet pamperen.

Ik geef een 8/10, de continuïteit is weg, de overdracht is misgelopen. En wij zien inderdaad ook een verandering in jongeren en hun engagement. Ze tekenen niet altijd meer in op het totaalplaatje van het organiseren. Het lokaal bestuur moet zich hierin toegankelijk opstellen. Als jongeren niet naar ons komen, moeten wij naar hen toe gaan.

(Jonge) organisatoren hebben ook een verantwoordelijkheid om preventief op te treden tegen bijvoorbeeld overmatige alcoholconsumptie, druggebruik en grensoverschrijdend gedrag.

In kleinere (deel) gemeenten is het moeilijker om voldoende fuifaanbod te voorzien.

Tegenwoordig is de beste manier om events te promoten via sociale media.

Als je organiseert, is het belangrijk dat je dat ook verantwoord doet, dus 8/10. Als organisator moet je hier bijvoorbeeld bandjes voorzien voor -16 en +16-jarigen. Maar je hebt natuurlijk niet alles in de hand, er moet samenwerking zijn met bijvoorbeeld de politie. We ondersteunen hen ook door materiaal zoals oordopjes of leeftijdsbandjes ter beschikking te stellen en hen te coachen in het omgaan met risico’s. Dat is onder andere de rol van onze jeugdcultuurexpert.

Klopt, 8/10. Maar het is ook de taak van het lokaal bestuur om er een samenverhaal van te maken. Wij hebben ook een sensibiliseringstaak. Jongeren sterken in hun rol daarin. Tijdens de opleiding fuifcoach en fuifsteward komt een drughulpverlener een sessie geven. We bespreken met de jongeren zaken als bv. het belang van gratis water. We voeden hen met praktijkvoorbeelden. In de regio Stuifzand (7 Kempense gemeenten) hanteren we ook dezelfde polsbandjes per leeftijdsgroep. Op die manier is het overal hetzelfde en geraakt iedereen snel vertrouwd met het systeem.

Dat klopt, in onze deelgemeenten gaan er minder indoorfuiven door. Je hebt er vooral de outdoorof grotere fuiven, gelinkt aan verenigingen. Tegelijkertijd blijft het voor jonge inwoners uit de deelgemeenten moeilijk om het aanbod in het centrum te bereiken. Goedkoop openbaar vervoer tijdens uitgaansmomenten blijft een noodzaak. Dus ik geef een 6/10.

Ja en neen, dus 5/10. Door middel van het spreidingsbeleid zorgen we ervoor dat fuiven niet elke week of maand op dezelfde plaatsen in de stad doorgaan. De helikopterrol van het lokaal bestuur is hierin zeer belangrijk. Daarnaast trachten we alle zaaluitbaters mee te krijgen in het belang van fuiven. En niet elke fuif moet in een fuifzaal plaatsvinden. In een sporthal of op een veld van een boer kan je ook een feestje geven. We ondersteunen op maat. Om de drie jaar organiseren we met alle fuifzaaluitbaters een overleg. Daarbij betrekken we ook de schooldirecteurs.

Daar kunnen we niet omheen, 7/10. Via verschillende kanalen zowel van de stad als daarbuiten, zoals ons jeugdcentrum, de jeugdraad, Overkop, de jeugdopbouwwerking. Maar het is ook belangrijk dat het leeft onder jongeren. Mond-aan-mond-reclame blijft belangrijk. Ze trekken hun peers mee over de streep. Door hen in verschillende gradaties te betrekken bij de organisatie, geef je hen ook mee eigenaarschap. Dat kan een handje helpen!

Het is een manier, maar niet per se de beste of enige manier, 5/10. We trachten jongeren te stimuleren om op een originele manier promo te voeren. De manier waarop ze sociale media gebruiken is ook belangrijk. We stimuleren hen om aanwezig te zijn op andere fuiven en zo bekendheid te creëren en aan mond-aan-mond-reclame te doen. Offline promo is ook nog steeds efficiënt.

Zelf ook mee nadenken over de stellingen?

Scan dan deze QR-code en vul mee in. Na afloop kan je de resultaten van anderen in je mailbox krijgen!

Meer weten? Contacteer Pascal via pascal.breugelmans@geel.be of de jeugddienst van Aalst via jeugd@aalst.be Emily Mortier, emily.mortier@bataljong.be ?

Rondhangen, een fenomeen zo oud als de straat

Duik mee in de hernieuwde visietekst jonge inwoners in de publieke ruimte

Rondhangen is oké. Rondhangen is een recht voor alle inwoners in de gemeente. Voor veel tieners en jongeren is het een essentieel deel van hun ontwikkeling. Toch wordt rondhangen vaak gezien als een probleem, bijvoorbeeld door buurtbewoners. Wij herwerkten onze visietekst over ‘jongeren in/en de publieke ruimte’. We willen dat rondhangen voor lokale besturen normaal is én dat ze het stimuleren. Lees ons pleidooi voor ‘hangjongeren’.

Tekst: Jolijn De Haene en Tieme Verlinde Beelden: Unsplash

Wat is rondhangen?

Jonge inwoners gebruiken de publieke ruimte intensief Volwassenen gebruiken de publieke ruimte voor ontmoetingen, ontspanning, verplaatsingen… Ook kinderen en jongeren spelen en sporten in de publieke ruimte, ontmoeten er elkaar om te babbelen, maken er gebruik van de faciliteiten of wachten er, op elkaar, op het openbaar vervoer... Bij kinderen heet dit dan meestal ‘spelen’. Bij tieners en jongeren kleven volwassenen daar nogal snel de term ‘rondhangen’ op.

Bij tieners en jongeren ligt het gebruik van de publieke ruimte vaak hoog. Dit omdat ze (nog) geen eigen privéruimte ter beschikking hebben, waar ze helemaal zelf controle over hebben en waar ze zich aan het toeziend oog van ouders of opvoeders kunnen onttrekken.

Sociale, pedagogische en ruimtelijke betekenis van rondhangen

Rondhangen is vrije tijd doorbrengen in publieke of semipublieke ruimte, in een ongeorganiseerde context en in zelf gekozen groepen. Het is van buitenaf niet altijd zichtbaar wat de drijfveer precies is, maar voor de groep, de gebruikers zelf, is er wel degelijk een betekenisverlening aan de activiteit.

Deze betekenisverlening gebeurt op drie manieren:

1. Sociale betekenis: de groep biedt veiligheid en geeft richting aan gedrag en persoonlijke identiteit. Binnen die veilige omgeving krijgen jongeren de kans om sociale en communicatieve vaardigheden te oefenen en hun identiteit te ontwikkelen.

2. Pedagogische betekenis: de publieke ruimte is één van de weinige settings waar de controle van volwassenen minimaal is. Dat maakt van rondhangen de ideale activiteit om zelf vorm te geven aan hun plek in de gemeenschap, om eigen waarden en normen te vormen en te experimenteren met grenzen. Zo draagt rondhangen bij tot meer autonomie en is het ook een expressiemiddel van het streven naar autonomie. Rondhangen werkt emanciperend.

3. Ruimtelijke betekenis: jongeren zoeken naar plekken die aan bepaalde eisen of noden voldoen. Die plek kan een uitvalsbasis zijn, een rustige plek om te babbelen, of net een avontuurlijke plek waar altijd wel iets te beleven valt. Ook de nood om te zien en gezien te worden, bepaalt mee de keuze van een plek. Een winkelcentrum voldoet meer aan die nood dan een steiger langs een afgelegen rivier. De keuze voor een locatie is een duidelijk signaal. De kunst bestaat erin deze noden op te pikken en er je beleid op af te stemmen.

Kwalitatieve publieke ruimte

Om het fenomeen rondhangen goed te kunnen begrijpen, zoomen we even uit naar de setting waarin het plaatsvindt: de publieke ruimte. Daarin spelen drie lagen in op elkaar.

1. Fysieke laag: kunnen jonge inwoners hier aanwezig zijn? Zijn er veilige routes naar die plekken? Zijn er faciliteiten om elkaar te ontmoeten (bankjes, vuilnisbakken, wifi…)?

Deze laag focust op aanleg en inrichting.

2. Belevingslaag: willen jonge inwoners hier zijn? Is de plek aantrekkelijk? Hebben ze het gevoel dat ze er hun ding kunnen doen?

Deze laag focust op ervaringen en beleving.

3. Laag van machtsverhoudingen: mogen jonge inwoners hier aanwezig zijn? Hebben ze het gevoel dat ze er welkom zijn? Worden ze door andere gebruikers weggestuurd? Durven ouders hun kinderen naar deze plek te laten komen? Deze laag focust op sociale verhoudingen, normen en gedragsregels die aan een plek verbonden worden.

Deze drie lagen zijn steeds met elkaar verbonden en spelen in op elkaar.

Publieke ruimte onder druk

De druk op de publieke ruimte verhoogt anno 2023 door enkele tendensen:

 Beschikbare ruimte wordt steeds schaarser, onder meer door verdichting en omdat verblijfsen ontmoetingsruimte vervangen wordt door verplaatsingsruimte.

 Publieke ruimte wordt vaker voorgestructureerd voor bepaalde functies. Zo krijg je het idee dat skaten enkel kan op een skatepark en spelen in een speeltuin, wat niet altijd strookt met de noden of wensen van gebruikers.

 Steeds meer privatisering van publieke ruimte. Denk bijvoorbeeld aan een terras dat een deel van een dorpsplein inpalmt. Of ruimte op het strand die ingenomen wordt door verhuurders van bijvoorbeeld ligzetels of parasollen.

Drie redenen om rondhangen te stimuleren als lokaal bestuur

1. Openbare ruimte waar sterk ingezet wordt op het publieke karakter, verhoogt de kansen op interculturele en intergenerationele contacten. Bovendien leidt het tot een veel sterkere verbondenheid met de samenleving en de democratie.

2. De thuis- en woonsituatie bepaalt ook mee de nood aan publieke ruimte. Wie beperkter behuisd is en geen tuin heeft, gebruikt de publieke ruimte intensiever.

3. Mogen vertoeven in de publieke ruimte, is een recht voor alle kinderen en jongeren. Het recht op rust en ontspanning (kinderrechtenverdrag artikel 31) impliceert dit. Als overheid heb je de verantwoordelijkheid om kwalitatieve en toegankelijke publieke ruimtes te voorzien, waarin verschillende groepen aanwezig kunnen en mogen zijn.

Rondhangbeleid is meer dan overlastpreventie

Rondhangen heeft (onterecht) een negatieve connotatie en wordt bijna standaard geassocieerd met overlast, een begrip waarin perceptie en omstandigheden een bepalende rol spelen.

 Enerzijds zijn er de objectieve aspecten van overlast die altijd en overal een negatieve invloed hebben, denk aan zwerfvuil, vandalisme…

 Anderzijds zijn er de subjectieve elementen die sterk afhankelijk zijn van persoonlijke voorkeuren, interpersoonlijke dynamieken en de setting van de gebeurtenissen. Denk aan het spelen van muziek, gras maaien of rondcruisen op een elektrische step. Die activiteiten zijn op zich geen overlast, maar kunnen wel als dusdanig ervaren worden op bepaalde tijdstippen, in drukke buurten of door het herhaaldelijk plaatsvinden.

Wanneer rondhangen als overlast wordt gezien, gaat het in grote mate over de subjectieve aspecten. De objectieve overlast valt slechts in een minderheid van de gevallen voor. Vaak pikken klassieke en sociale media net die situaties op en versterken en legitimeren zo de negatieve beeldvorming van rondhangende jongeren. De overgrote meerderheid van

de jongeren in de publieke ruimte betaalt de tol voor het onaanvaardbaar gedrag van enkelen.

Die negatieve spiraal doorbreken is belangrijk, om een win-winsituatie te creëren voor alle betrokkenen. Rondhangbeleid gaat dus veel verder dan overlastpreventie. Werk vanuit een proactieve en positieve insteek. Zet in op de positieve aspecten van rondhangen en op een positieve beeldvorming van jongeren en rondhangen. Rondhangende jongeren verdienen de kans om met een positief verhaal naar buiten te komen en contact te leggen met de omgeving.

Interesse in wie hier nu mee aan de slag kan of moet? En hoe je dat doet? Concrete antwoorden, meer informatie én de volledige visietekst vind je op www.bataljong.be/rondhangen.

De visietekst kwam tot stand na interviews met heel wat experts uit het werkveld en in afstemming met de commissie breed jeugdbeleid. De gebruikte bronnen voor dit artikel zijn te raadplegen op de webpagina.

Meer info: Jolijn De Haene, jolijn.dehaene@bataljong.be en Tieme Verlinde, tieme.verlinde@bataljong.be

Breinvriendelijk werken

Een interview met Elke Geraerts

Het zijn turbulente tijden. Dat merken we ook bij jeugdambtenaren. Blijven doorgaan om voor kinderen en jongeren je beste beentje voor te zetten in en na coronatijden, de vele rollen die je combineert, extra werkdruk door een groeiend takenpakket of besparingen, collega’s die niet vervangen worden… De uitdagingen zijn niet mis. Wij gingen praten met Elke Geraerts. Als doctor in de psychologie en CEO van Better Minds at Work helpt ze mensen en organisaties hun mentaal kapitaal te activeren. Voor dat baanbrekend werk werd ze genomineerd als onderneemster van het jaar.

“Het zijn volatiele tijden, maar het goede nieuws is dat je zelf heel wat impact hebt op je mentale veerkracht.”

Hoe kan je zelf je werk breinvriendelijker inrichten? En wat kan je als leidinggevende/werkgever doen om de mentale veerkracht van medewerkers te versterken?

Wat maakt werken vandaag zo uitdagend (voor ons brein)?

Elke: “Ons brein is overprikkeld en verzadigd met informatie, ook wel infobesitas genoemd. Daarnaast leidt ons brein aan FOMO (Fear Of Missing Out): het wil constant van alles op de hoogte zijn. Dat zorgt ervoor dat we zelden nog toekomen aan het diepe werk, aan focus, aan de prioriteiten, aan wat er echt toe doet. En dat we vaak bezig zijn met oppervlakkige dingen die minder cognitieve inspanning vragen omdat dat nu eenmaal makkelijker is. Daardoor gaat onze productiviteit omlaag, komt er meer werkdruk, meer stress, en minder mentale veerkracht.”

Wat zijn de bepalende factoren voor welbevinden in een job?

Elke: “Dat je activiteiten kan doen die je energie geven. Als je in deze sector werkt, doe je dat vaak vanuit een hoger doel, een gelofte om in jeugd te investeren. Het is zaak om voldoende activiteiten te creëren die bijdragen aan je purpose, want dat geeft je energie.”

Hoe creëer je in de hectiek en de waan van de dag witruimte/tijd om na te denken?

Elke: “Tijd blokkeren. Ik noem dat afwezige tijd. Tijd waarin je deconnecteert, waarin je kan nadenken, naar buiten kan staren naar de wolken. Creativiteit ontstaat net op dat soort momenten en het is belangrijk dat organisaties die tijd ook toelaten.”

Welke rol heb je als leidinggevende/werkgever te spelen om medewerkers te laten floreren in hun job?

Elke: “Je kan op heel wat manieren bijdragen, ik denk aan:

 Duidelijkheid in functieomschrijving en takenpakket: zodat medewerkers weten wat er van hen verwacht wordt

 Ook feedback krijgen en geven en medewerkers waarderen en erkennen voor wat ze doen

 Autonomie stimuleren: focus op wat medewekers realiseren, geef ze vrijheid in wat en hoe

 Een optimale balans tussen uitdaging en routine aanbieden: een job moet voldoende uitdagend zijn, want dan heb je grotere kans om in de flow te geraken. Maar een aantal routinetaken op automatische piloot zorgen voor evenwicht

 Leerkansen, kansen om te groeien zijn voor veel mensen een energiegever

En last but nog least: psychologische veiligheid. Dat is de voorwaarde bij uitstek om alle andere genoemde factoren impact te laten hebben. Een sfeer waarin je interpersoonlijke risico’s mag nemen, waar je fouten mag maken, waar je je kwetsbaar mag opstellen, waar je een andere mening mag hebben, waar falen wordt gezien als deel van leren. Pas dan kan je succesvol zijn.”

Tekst: Leen Bartholomeus Beeld: Marco Mertens

Breinvriendelijk beleid: hoe begin je daaraan als stad/ gemeente voor je ambtenaren?

Elke: “In de eerste plaats sensibiliseren rond het brein. Het is zo’n belangrijk orgaan, maar toch weten we heel weinig over hoe het functioneert. Laat je informeren en kijk op basis daarvan hoe je het brein centraal kan zetten in de activiteiten die mensen doen, zodat er goed energie- en aandachtsmanagement is, de productiviteit goed zit en daardoor de werkdruk naar beneden kan. Maar dat er ook voldoende tijd is om te recuperen.”

Wat is de eerste kleine stap die je als jeugdambtenaar zelf kan nemen om je mentale veerkracht te versterken/trainen?

Elke: “Veel bewuster worden van de signalen van stress. We hebben een energiebatterij die gaat van de groene tot de rode zone (zie afbeelding). Vaak blijven mensen maar doorgaan op automatische piloot en negeren ze zeer veel signalen van hun lichaam en hun hoofd. Door veel bewuster te worden van wat er gebeurt in je hoofd en in je lijf ga je zelf bewuster kunnen stappen zetten om weer energiegevers op te zoeken om zo naar die groene zone te gaan.”

“Als je ergens staat te wachten, grijp niet naar je smartphone, maar kijk om je heen en observeer wat je brein denkt. Die momenten stimuleren je creativiteit en helpen je brein om te recupereren van alle prikkels.”

Hoe ga je om met toenemende druk in takenlast en flexibiliteit?

Elke: “Door aan je veerkracht te werken. Dan ga je merken dat je flexibeler wordt en om kan met die druk. Een van de eerste stappen om grenzen te stellen, is je prioriteiten kunnen onderscheiden van de waan van de dag. En op momenten van focus in je werkdag daarvoor te gaan. When you are hunting elephants, don’t get distracted chasing rabbits . De olifant staat voor de prioriteit van de dag. Die vergt veel cognitieve inspanning, die moet je najagen, daar moet je geconcentreerd aan kunnen werken. De konijnen staan voor de waan van de dag: e-mails, telefoontjes, collega’s die iets komen vragen… Waar start jij jouw dag mee? Ik hoor het je al denken: met de konijnen. Je opent je mailbox en daar springen de konijnen uit het konijnenhok. Je emails vragen je aandacht en je denkt: ik zal alvast beginnen met die konijnen en dan heb ik dat toch al gedaan en de collega’s al op weg gezet. Nadat je een hele tijd spendeerde aan je mailbox, kijk je naar de olifant en besluit je die in de namiddag aan te pakken. Maar in de namiddag zijn er nieuwe konijnen die je aandacht vragen, en de volgende dag weer. Gevolg: de olifant blijft op je to-dolijst staan. En dat creëert stress. En nog iets veel belangrijkers: je bent veel te intelligent om alleen maar op konijnen te jagen. Je hebt die olifant zo nu en dan nodig om je energiek te voelen, om je bevlogen te voelen in je job. Ik daag je uit om morgen je dag anders te beginnen. Niet naar gewoonte je konijnenhok te openen maar starten met het maken van een lijstje met maximum drie olifanten en begin geconcentreerd, zonder afleiding, te werken aan één van de olifanten, al is het maar een half uur. Vat met een fris brein aan het begin van de dag een olifant aan. Het zal je een voldaan gevoel geven en zorgt ervoor dat je de konijnen veel sneller kan najagen.

Als jeugdambtenaar combineer je vaak heel wat rollen en taken. Je werkt samen met diensthoofd en collega’s, er is je schepen en politieke verwachtingen, je ondersteunt de jeugdraad en/of de vrijwilligers van het speelplein, je organiseert participatieacties om kinderen te betrekken bij het beleid, je blijft bij over de leefwereld van kinderen en jongeren en voedt collega’s en andere diensten hiermee bij het beleid dat ze uitwerken, je ondersteunt en bouwt netwerken uit met verenigingen... Hoe hou je het haalbaar?

Elke: “Dat zijn heel veel rollen. Ik zou nagaan: wat zijn de prioriteiten, wat vergt veel aandacht en wat kan ik al meer op routine doen?

Plan op basis van je aandachtspieken en -dalen in de dag je activiteiten in. Ikzelf ben een ochtendmens en ik zal er een aantal dagen in de week voor zorgen dat ik de taken die focus vergen inplan op de focusmomenten in de ochtend. Dat lukt me ook niet elke werkdag maar ik probeer dat toch 2-3 dagen per week na te streven.”

Wat zijn de grootste voordelen van hybride werken?

Elke: “Hybride werken laat toe om veel meer op individueel niveau je manier van werken in te vullen, rekening houdend met je brein. Kan je thuis beter focussen, plan dan je activiteiten waar je focus voor nodig hebt als je thuis werkt. We moeten veel meer de ambitie hebben om activiteitsgebaseerd te gaan werken: wat zijn mijn taken en welke werkplek leent zich daar het beste voor voor mij?”

Wat wil je zelf zeker meegeven?

Elke “Het zijn uitdagende tijden. De nasleep van de pandemie, de oorlog in Oekraïne, de energiecrisis en de inflatie… die polycrisis hakt fel in op het welbevinden van mensen. Wat was, is er niet meer. En waar we naartoe willen is er ook nog niet. Antropologen noemen die tussentijd ook wel liminaliteit. Die laat zich kenmerken door chaos.Eén van de reacties daarop is dat mensen passief geraken, in de weerstand geraken en daardoor te weinig het heft in eigen handen nemen. Terwijl ik in deze liminale fase net een fantastische kans zie om een lans te breken voor breinvriendelijker werken en leven. Ga na wat je energie geeft en neem eigenaarschap en verantwoordelijkheid om het verschil voor jezelf te maken.”

Ga jij stevig voorbereid naar 13 oktober 2024?

Bataljong gaat met je mee

Het lijkt nog veraf, maar de gemeenteraadverkiezingen zijn er sneller dan je denkt. Heb jij al een plan om te wegen op de politieke agenda? Geen nood, Bataljong gaat stap voor stap met je op pad. Zet je schrap, want op 23 mei – één jaar voor de Vlaamse, federale en Europese verkiezingen – komen Plan het Plan en Debattle (Double) terug! Daarnaast mag je een memorandum van Bataljong verwachten met stevige aanbevelingen voor het lokale en Vlaamse jeugdbeleid.

Tekst: Jimmy Wertelaers Beelden: Unsplash

2024 wordt een druk verkiezingsjaar! In één jaar trekken we twee keer naar de stembus: voor Vlaamse, federale, Europese, provinciale en gemeenteraadsverkiezingen. En om het nog een stukje complexer te maken, zijn de spelregels niet altijd dezelfde. Zo is er opkomstplicht voor de Vlaamse, federale en Europese verkiezingen en stemrecht voor de provinciale en lokale verkiezingen. Op de webpagina bataljong.be/verkiezingen-2024 leggen we kort de verschillen uit.

Uiteraard legt Bataljong de focus op de gemeenteraadsverkiezingen van zondag 13 oktober 2024, de verkiezingen die het dichtst op de leefwereld van jonge inwoners staan en voor hen dus van groot belang zijn. In dit artikel nemen we je mee in de projecten die op stapel staan: Debattle Double, Plan het Plan en ons memorandum.

Debattle Double

Debattle komt terug, woohoo! Voor de derde keer krijgen we middelen van Erasmus+ om dit geweldige project op poten te zetten. Debattle stimuleert jongeren – via de lokale jeugdraden – om zich naar aanleiding van de gemeenteraadsverkiezingen uit te spreken over hun noden en wensen voor de stad of gemeente. Waar liggen ze wakker van? Wat zien ze graag anders? De apotheose is een groot debat in zoveel mogelijk steden en gemeenten met (toekomstige) beleidsmakers tijdens het weekend van 27, 28 en 29 september 2024. Zo bundelen jongeren en beleidsmakers hun krachten om samen sterk jeugdbeleid te maken.

Dubbele focus

Goed om weten: we lanceren Debattle Double en Plan het Plan samen op 23 mei 2023. Schrijf deze datum dus met stip in je agenda!

Maar daar blijft het niet bij! Dit keer zien we het nog grootser. Want de focus ligt niet enkel meer op de beïnvloeding van de partijprogramma’s en het grote kopstukkendebat vóór de verkiezingen. Debattle

Double zet namelijk in op een tweede apotheose: een rondetafelmoment nà de verkiezingen tussen jongeren en de (nieuwe) beleidsmakers. Het doel is om ook op het meerjarenplan van jouw stad of gemeente te wegen. Want uit de tweemeting lokaal jeugdbeleid leren we dat 25% van de jeugdraders ontevreden is over het planproces en dat 22% van de jeugdraden helemaal niet betrokken werd bij het meerjarenplan. Dat willen we dit keer graag anders zien!

Tools en inspiratie

Het spreekt voor zich dat jeugdambtenaren in deze Debattle-campagne een belangrijke rol spelen als spil tussen jeugdraden, jongeren en beleidsmakers. Wat mag je verwachten? Debattle biedt tools, inspiratie, tips en tricks aan om jongeren te informeren, sensibiliseren en activeren rond de gemeenteraadsverkiezingen. De website debattle.be krijgt daarin een centrale rol. In verschillende fases bereiden we jeugdraden voor op een stevig en afgestemd jongerendebat en rondetafelgesprek over het meerjarenplan.

De fases

Debattle Double verloopt in 7 fases. Op gezette tijdstippen mag je nieuwe input verwachten:

Fase 1 (mei ‘23):

Plan het Plan

‘Debattle komt eraan!’

We maken wat buzz rond de komst van Debattle en de gemeenteraadsverkiezingen van ‘24. Op debattle.be verschijnt een aftelklok, achtergrondinfo over de verkiezingen en wat jongeren mogen verwachten.

Waar liggen kinderen en jongeren wakker van?

Fase 2 (oktober ‘23):

Debattle wordt officieel gelanceerd tijdens de kick-off jeugdraden op 14 oktober 2023. Jongeren kunnen met de tools, inspiratie en good practices aan de slag. Bataljong daagt hen uit om de mening van kinderen en jongeren te horen: waar liggen ze wakker van? En om alvast plannen te maken voor een groot jongerendebat in september ’24. We lanceren workshops rond (digitale) tools zoals Aanstekers.

Fase 3 (oktober ‘23):

Hoe zet je de input van kinderen en jongeren om in concrete aanbevelingen?

Hoe schrijf je een memorandum en begin je aan het lobbyen om je ideeën op de politieke agenda te krijgen?

We bieden opnieuw tools, tips, tricks en workshops

Fase 4 (maart ‘24):

Plan – do – check – act. Werk je al enkele jaren op de jeugddienst? Dan zijn deze termen vast geen geheim meer voor jou. De Beheers- en Beleidscyclus (BBC) beheersen is dé manier om jouw toekomstplannen voor de stad of gemeente te realiseren. Het meerjarenplan bevat namelijk alle doelstellingen, acties én de daaraan gekoppelde budgetten voor de hele legislatuur. En weet: if it isn’t part of the plan, it’s not gonna happen. Na de gemeenteraadsverkiezingen in 2024 start het planproces naar een spiksplinternieuw meerjarenplan. Wees er dus als de kippen bij!

Stippel je eigen weg uit

Debattle bij jou in je gemeente?

Bataljong levert kant-en-klare en interactieve concepten aan. We geven ook tips om een leuke campagne te voeren bij jongeren. En: we loten enkele bekende en minder bekende moderatoren voor de verschillende Debattles.

Fase 5 (27, 28 en 29 september ‘24):

Het grote Debattle-weekend

We geven de laatste organisatorische en inhoudelijke tips voor de Debattles. Bataljong zorgt ook voor nationale perscommunicatie.

Fase 6 (oktober ‘24):

Plan het Plan is jouw instrument om je traject naar het meerjarenplan voor te bereiden. Bataljong engageert zich om jeugddiensten optimaal te ondersteunen in de aanloop naar de verkiezingen en de opmaak van het meerjarenplan. Gebruik de tijdslijn die we dit voorjaar verspreiden om een eigen weg uit te stippelen, samen met andere diensten, om de stem van kinderen en jongeren in het meerjarenplan te krijgen.

Tijdslijn en tools

De tijdslijn bevat info, inspiratie en mijlpalen die voor jou van belang zijn. Samen met de tijdslijn lanceren we ook de webpagina op bataljong.be/plan-het-plan. Daar krijg je extra informatie, tools en methodieken. Hoe zullen we jou als jeugdambtenaar ondersteunen in de komende periode? Via:

Debattle Double

We stimuleren jongeren en jeugdraden om een tweede keer in actie te komen. Deze keer met het oog op het nieuwe meerjarenplan. Hoe kunnen ze daarop wegen? De communicatie richt zich op jeugdambtenaren, jeugdraden en schepenen van Jeugd.

Fase 7 (februari ‘25):

 Vorming: alle geplande vormingsinitiatieven van Bataljong krijgen een ‘verkiezingstoets’. Naarmate de verkiezingen naderen, krijg je meer gerichte vormingsmomenten voorgeschoteld met informatie, denkoefeningen en methodieken.

 Informatie: op bataljong.be/plan-het-plan, via Facebook en Instagram, onze nieuwsbrief Lopend Vuur en dit tijdschrift krijg je updates en de beloofde informatie, tools of vorming.

 Inspiratie: we delen leuke ideeën en interessante praktijken van steden en gemeenten die met de (of eigen) tools aan de slag gaan.

Rondetafelmaand

Jeugdraden, jeugdambtenaren en schepenen van Jeugd worden geactiveerd om een Debattle Double te organiseren tijdens de Rondetafelmaand in februari ‘25.

Dit neemt de vorm aan van een rondetafelgesprek tussen jongeren en beleidsmakers om hen inspraak te geven in het meerjarenplan. We reiken innovatieve concepten aan en geven tips.

 Methodieken: hoe pak je de zaken nu concreet aan? Van brainstormmethodieken tot ‘hoe werk je nu best met een werkgroep?’ Ook analysetools krijg je voorgeschoteld via de webpagina.

Meer weten? Ellen De Grauwe, ellen.degrauwe@bataljong.be ?

Meer weten? Emily Mortier, emily.mortier@bataljong.be ?

Memorandum Bataljong

Ten slotte bezorgt Bataljong je binnenkort een memorandum om je inhoudelijk te voeden richting een nog krachtiger lokaal jeugdbeleid. Het memorandum is bedoeld voor jeugdambtenaren, schepenen, jongeren, Vlaamse beleidsmakers, partners… Je kan het lokaal gebruiken als kapstok of menukaart voor je eigen lokale jeugdmemorandum. Vertrekkend vanuit prioritaire thema’s, met de inbreng van onze leden en in afstemming met onze partners, formuleren we inhoudelijke en organisatorische aanbevelingen in de vorm van te bereiken resultaten in 2030. We zoomen in op kansen en prioriteiten voor het lokale, intergemeentelijke en Vlaamse niveau. Stay tuned!

Meer weten? Leen Bartholomeus, leen.bartholomeus@bataljong.be

It takes a child to raise a village

Jolijn De Haene

Kinderen zijn sterk gebonden aan hun onmiddellijke omgeving. Hun onbevangenheid, hun open kijk en hun inventiviteit zijn belangrijke sterktes voor een buurt of gemeente. Ze zorgen voor nieuwe perspectieven en slagen er vaak ook in om perspectieven én groepen te verbinden. Daarom brachten

Bataljong en Kind & Samenleving in kaart hoe we jonge inwoners een nog sterkere plek aan de ontwerptafel geven. We laten twee experts uit het traject aan het woord.

Het project

Grobbendonk werkt aan het opwaarderen van de omgeving rond gemeenschapscentrum De Volle Vaart. Wat als klein project startte, groeide uit tot zoveel meer: een belevingspark voor jong en oud. Momenteel is er veel ruimte, maar weinig beleving. Dit wil men omdraaien door in te zetten op meer groen en blauw, op ontharding, op zachte verbindingswegen en op spel.

Met Volle Vaart vooruit

Hoe ben je met kinderen en jongeren aan de slag gegaan?

Noortje Geerts, jeugdambtenaar in Grobbendonk: “We hielden focusgesprekken met kinderen met als uitgangspunt: ‘Hoe beleven lagereschoolkinderen buitenspel? Hoe zien zij een speelomgeving rond De Volle Vaart?’ We vroegen kinderen om een tekening te maken van het park waar zij van dromen, thuis of in de klas. Met dat beeld en onze foto’s brachten we het gesprek in kleine groepjes op gang.

Skaters konden input geven over het skatepark terwijl een grafisch vormgever dit meteen in een plan goot. Enkele skaters zetelden ook mee in de jury en hadden een beslissende stem.”

Met wie werk je samen en hoe kreeg je hen overtuigd?

Noortje: “Inspraak is niet vanzelfsprekend. Je moet hiervoor actief ruimte en tijd maken. Wie doet wat, met welke methoden? Daarom moeten we elkaar blijven herinneren aan de meerwaarde van participatie. In de werkgroep zit iemand van Vrije Tijd en Ruimte & Vergunningen. Onze schepen van Leren, Jeugd en Gezin neemt samen met het college politieke beslissingen en focust op de projectdoelstellingen, financiën en planning. Ik ben projectleider en trek ook de participatie en communicatie vanuit de werkgroep. Met partners als Arktos, MooiMakers en Logo Kempen zetten we acties op en we winnen advies in bij hen.”

Tekst:

Wat leerde je uit dit project?

Noortje: “Onze organisatie is in volle groei en projectwerking is iets waar we grote stappen in nemen. We leerden dat we best vier checks doen bij de start van een project: budget, beleid, capaciteit/vaardigheden en goesting. Een project loopt als er aandacht is voor alle vier. Als je één poot afzaagt, dan zak je door de stoel.”

Nog gouden tips?

Noortje: “Het moeilijkste is om het participatietraject samen te laten lopen met het ruimtelijke gegeven. Je kan een vergunningsaanvraag niet uitstellen omdat je wil bijsturen in de participatie, want dan komt de uitvoering in het gedrang. Om dit vlotjes naast elkaar te laten lopen is een goede voorbereiding en afstemming alles. Durf er flexibel mee om te gaan waar het kan.”

Evolutie in park en participatie

Het project

De Ninoofsepoort is het eerste evolutief park van Leefmilieu Brussel. Geopend in 2019 en benoemd als park, ook al was het toen nog een lege vlakte. Onze taak vanuit team Jeugdparticipatie is samen met de buurt een invulling zoeken voor dat park. De eerste jaren gingen we vooral in dialoog met jonge inwoners en volwassenen over wat er ontbrak en nodig was. We merkten dat het niet enkel over de inrichting, de hardware, van het park ging, maar ook de software, het sociale aspect. We zetten daarom in op vrijetijdsaanbod en op toeleiding naar bestaande buurtorganisaties.

Hoe ben je met de kinderen en jongeren aan de slag gegaan?

Gitte Van Der Biest, jeugdparticipatiewerker JES Brussel:

“We startten met een verkenning van de wijk. We vertrokken vanuit de jeugdorganisaties en de scholen. We gingen wandelen met kinderen om hun eigen wijk in kaart te brengen. Dit vertaalden we naar een analyse en van daaruit kreeg het aanbod vorm.

We experimenteerden met tijdelijke functies. Zo maakten we samen met jonge inwoners mobiele banken en een tribune. We zetten mobiele ramen in het park waarop ze konden tekenen wat zij voor het park in gedachten hadden.”

Met wie werk je samen en hoe kreeg je hen overtuigd?

Gitte: “Het project kon nog veel kanten uit en dat hielp. Hierdoor zagen de organisaties ook kansen om dingen uit te proberen: een grote publieke ruimte die je kon gebruiken en waarin iedereen elkaar ook ondersteunde. Zo werkten we samen met Compagnon de Route, die vrouwen toeleiden naar werk. Zij spraken af in het park met de vrouwen en wij zorgden tegelijk voor animatie voor de kinderen.

We proberen heel snel dingen in de praktijk te doen, echt aan de slag te gaan. Zo zien anderen hoe waardevol het is om met jonge inwoners aan de slag te gaan.”

Wat leerde je uit dit project?

Gitte: “Ik ‘ontdekte’ veel vanzelfsprekendheden: zo krijg je écht meer draagvlak door samen in de praktijk aan de slag te gaan. Ik leerde ook hoe waardevol een netwerk in de buurt is, om samen te werken met andere organisaties. En als je heel veel verschillende experten op hun eigen vlak samenbrengt, komt daar iets moois, sterk en duurzaams uit voort.”

Nog gouden tips?

Gitte: “Betrek je kinderen en jongeren bij een project of plan, koppel altijd terug naar hen wat er gaat gebeuren op welke termijn en betrek hen tot op het einde. Alles begint bij informeren, dat is heel waardevol voor kinderen en jongeren.”

Dit project werd uitgevoerd door Kind & Samenleving en Bataljong, als partners in het Netwerk Jeugdvriendelijk, in opdracht van het Vlaamse Departement Cultuur, Jeugd en Media

Meer info?

Check ittakesachildtoraiseavillage.be voor meer verhalen. Breng je collega ruimtelijk beleid een bezoekje met de samenvattende tool die je van ons toegestuurd kreeg. Meer info: Jolijn De Haene, jolijn.dehaene@bataljong.be

Jeugdvriendelijke publieke ruimte is ‘vriendelijk’ voor iedereen.”

- Gitte, jeugdparticipatiewerker JES Brussel

Driehoeksverhouding

Driehoeksverhouding

Lint is één van de kleinste gemeenten in de provincie Antwerpen: op een oppervlakte van 5,6 km2 telt ze 8.522 inwoners, waarvan 2.367 jonger dan 18 jaar.

Tom Stoffelen, gedreven jeugdrader, schepen Annemie Janssens en combinatieambtenaar Jeugd & Sport

Tine Van Gelder delen hun ambitie, fierheid en wat hen wakker houdt en hoopvol stemt.

Wat is je grootste ambitie op vlak van kind- en jeugdvriendelijk beleid?

Annemie: Om jeugd op de agenda te plaatsen bij de beleidsdomeinen van mijn collega-schepenen en de burgemeester. Die reflex is er nog steeds niet altijd spontaan en het vraagt daarom extra inspanningen om aandacht voor jeugd binnen andere beleidsdomeinen te krijgen.

Tine: Ik wil er als vrijetijdsdienst aan bijdragen dat kinderen en jongeren zich goed voelen in Lint. Dat ze jong kunnen zijn, zich goed in hun vel voelen, avonturen kunnen beleven met hun vrienden, zich veilig voelen en kunnen verplaatsen, dat ze hun mening kwijt kunnen en gehoord worden, dat ze trots zijn om in Lint te wonen. Beleid dat goed is voor kinderen en jongeren, dat is goed voor iedereen.

Tom: Lint zou een gemeente moeten zijn waarin iedereen dezelfde kansen krijgt en waarin niemand drempels ervaart om deel te nemen aan vrijetijdsactiviteiten en het openbare leven. Ook de participatie van jongeren uit kansengroepen wil ik graag hoger zien.

V.l.n.r.: schepen Annemie Janssens, jeugdrader Tom Stoffelen en combinatieambtenaar Jeugd & Sport Tine Van Gelder

Tekst: Saar De Wulf Beeld: Lint

Beleid dat goed is voor kinderen en jongeren, dat is goed voor iedereen.

- Tine Van Gelder, combinatieambtenaar Jeugd & Sport

Op welke verwezenlijking die kinderen en jongeren ten goede komt in jullie gemeente ben je trots?

Annemie: Wij hebben een goed draaiende speelpleinwerking: speelplein Knoert waar tijdens de grote vakantie heel wat animatoren met heel veel enthousiasme de kinderen een fijne tijd bezorgen. Uiteraard is dat mede dankzij onze super gemotiveerde en enthousiaste jeugdmedewerker die onze jonge animatorenploeg het beste uit zichzelf laat halen. Ook onze buitenschoolse kinderopvang De Marbollen is echt een groot succes dankzij gemotiveerde en gepassioneerde begeleiders. We blijven heel hard verder werken zodat we met Knoert en de Marbollen onze kinderen plezante vrije tijd en vakanties kunnen blijven aanbieden.

Tine: We betrekken kinderen en jongeren bij de inrichting van onze speelterreintjes. Als frequente gebruikers van deze groene zones, krijgen zij van mij de grootste stem. Ik ben enorm trots op de speelterreintjes die we zo heringericht hebben.

Daarnaast ben ik trots op ons gemeentelijke Speelplein Knoert. Kinderen kunnen hier ravotten, vuil worden, hun vakantie zelf vorm geven en gewoon echt kind zijn. Animatoren kunnen hier groeien, experimenteren en zichzelf ontdekken. Ze kunnen hier jong zijn! Hun onvoorwaardelijke inzet is onmisbaar. Ik investeer veel tijd in het vrijwilligersbeleid en ben trots op het ganse team dat de schouders zet onder onze activiteiten.

Tom: Met de jeugdraad organiseren we heel wat evenementen voor kinderen en jongeren. Waar ik het meest trots op ben is onze namiddagactiviteit op de Dag van de Jeugdbeweging.

Waar lig je van wakker als het gaat over kinderen en jongeren en wat stemt je hoopvol?

Annemie: Het psychisch welzijn van jongeren! Heel wat jongeren hebben moeite om zich te handhaven en te beredderen in onze huidige maatschappij. Maar vaak weten of zien we dat niet. Corona heeft velen geen goed gedaan en heeft kwetsbare jongeren nog meer in een isolement gedreven. Zelfs jongeren uit onze eigen jeugdraad gaven aan dat ze het moeilijk hadden. Daarom plannen zij om dit jaar te werken rond het thema psychisch welzijn en willen zij, samen met enkele partners, een infoavond voor jongeren organiseren om dit thema bespreekbaar te maken en vooral onder de aandacht te brengen. Dat onze eigen jeugd met dit voorstel komt, maakt het eens zo krachtig.

Tine: Ik maak me zorgen over de smartphones die aan de handen lijken geplakt. (Opgelet! het is blijkbaar ook besmettelijk, want ik doe gewoon mee!). En dan vooral over de invloed op het mentale welzijn van jongeren. Het stemt me hoopvol dat jeugdverenigingen en jeugdafdelingen van onze sportclubs blijven groeien. Daar gaan de smartphones aan de kant, en er is ruimte voor echte interacties en engagementen. De algemene tendens om te schrappen in de middelen van kinderopvang, onderwijs en cultuur vind ik zorgwekkend.

Deze domeinen zijn onlosmakend verbonden met kinderen en jongeren. Het stemt me hoopvol dat we ondersteund worden door sterke koepelorganisaties om hier onze stem in te laten horen.

Meer weten? Dan kan je terecht bij Tine Van Gelder, tine.vangelder@lint.be ?

Tom: Ik maak me zorgen over het vrijetijdsaanbod voor jeugd. Er zijn weinig uitgaansmogelijkheden in Lint en het lijkt niet alsof er snel gaan bijkomen. Maar ik ben ook hoopvol dat we hier verandering in kunnen brengen, want we hebben een goede relatie met het lokaal bestuur.

Als je aarzelt groeit je angst; als je waagt groeit je moed

Herkent u dat?

Onze missie is het creëren van duurzame en groene speel-, sport- en ontmoetingsplekken voor kinderen, jongeren en volwassenen in de openbare ruimte, onderwijs & kinderopvang, speeltuinen, recreatie en de zorgsector.

Kijk nog eens goed naar dat meisje en het zal u opvallen hoe geconcentreerd ze bezig is. En aan het eind van de inspanning is er het gevoel van zelfoverwinning: ‘Ik kan dat!’. Natuurlijk pakt zij de onderste touwen en tevens is er een duurzame valdempende ondergrond waardoor zij zich veilig voelt: öcocolor houtsnippers, dé natuurlijke, ecologische ondergrond met lange levensduur.

Met onze 25-jarige ervaring en als pionier van natuurlijk en avontuurlijk spelen bieden wij u een totaalconcept met advies & ontwerp tot realisatie van de gehele speel- en beleefomgeving, zowel met standaard speel- en sporttoestellen als maatwerk oplossingen met de daarbij horende klimaatadaptieve valdempende ondergronden.

Spelen, bewegen en beleven, het zit in onze natuur! d e b a n i e r . b e

Toffe cadeau's voor jong en oud(er)

Het allerleukste binnen- en buitenspeelgoed

VRAAG Hoe kan ik Aanstekers gebruiken binnen een participatieproject?

Aanstekers is de gratis webtool van Bataljong om jeugdraden op een laagdrempelige manier ideeën te laten verzamelen. Jongeren kunnen swipen door ideeën, de ideeën ‘aansteken’ wanneer ze die leuk vinden, feedback geven op de ideeën, ze delen op sociale media…

Hoe ga je aan de slag met Aanstekers?

Elke gemeente heeft een ‘ruimte’ op Aanstekers die je kan personaliseren met een foto en tekstje. Je kan algemene ideeën verzamelen bijvoorbeeld: welke ideeën heb jij voor onze gemeente? Of specifieker: welke ideeën heb je voor ons jeugdhuis? Wil je een specifiek idee bevragen, dan kan je een subruimte aanmaken zodat alle ideeën over dat onderwerp netjes bij elkaar staan.

Hoe maken andere gemeenten Aanstekers bekend?

Online en offline participatie gaan hand in hand. Aanstekers is een webtool, je zal altijd actie moeten ondernemen om jongeren naar de tool te leiden. Dat kan een offline actie zijn, bijvoorbeeld met affiches waar QR-codes opstaan die je direct naar de juiste ruimte leiden. Of je organiseert een guerilla-actie om jongeren warm te maken en wat mysterie te creëren rond Aanstekers. Je kan ook een socialemedia-actie ontwikkelen om jongeren die al online zijn naar Aanstekers te leiden.

In Nazareth bijvoorbeeld kregen 600 jongeren (16- 21 jaar) een postkaart van de jeugdraad in de bus. Ze werden uitgenodigd voor de open jeugdraad en via een QR-code geleid naar Aanstekers om hun ideeën te droppen. Naast de postkaarten werden er ook affiches met QR-codes gehangen. Ondertussen heeft Nazareth al heel wat ideeën verzameld om mee aan de slag te gaan.

Vraag het aan Bataljong!

Zit je zelf met een vraag of heb je hier of daar nood aan een duwtje in de rug? Laat van je horen via www.bataljong.be/stel-je-vraag

?

Nog vragen?

Nog geen login voor jouw gemeente?

Moet je inloggen?

Jongeren die ideeën willen ingeven, hoeven niet in te loggen. Dat verlaagt de drempel. GDPR is hier niet van toepassing. Wil je als beheerder de ideeën bekijken, subruimtes aanmaken of ideeën verwijderen, dan moet je ingelogd zijn. Je deelt één e-mailadres en paswoord voor alle jeugdraadsleden/jeugddienst.

Mail naar hallo@aanstekers.org of ellen.degrauwe@bataljong.be met het emailadres dat je wil gebruiken Bekijk onze Facebook Aanstekers en I nstagram. Of meer info bataljong.be/project-aanstekers

Dit is een project ondersteund door Erasmus +

‘Heilige huisjes’ worden uitgedaagd

Parochiale jeugdwerkinfrastructuur onder druk

Jeugdverenigingen maken vaak gebruik van lokalen van parochiale vzw’s, de kerkfabriek, de inrichtende macht van een katholieke school, een klooster… Ze zijn allemaal eigenaars van jeugdlokalen in Vlaanderen. Vanuit een groot geloof in de meerwaarde van jeugdverenigingen boden ze hun pand(en) decennialang bijna kosteloos aan. Maar die ‘heilige huisjes’ staan nu voor grote uitdagingen met grote impact voor heel wat jeugdverenigingen.

Uitdagingen

De parochiale werkingen en dekenale vzw’s zitten in volle herstructurering door de hervorming van de bisdommen. Rechtspersonen veranderen en worden hervormd naar ‘stichtingen’. Het patrimonium verschuift mee en alle huidige overeenkomsten worden herbekeken.

Door een gebrek aan investeringen in het verleden is het grootste deel van het patrimonium hopeloos verouderd. Nieuwe wetgeving, onder andere minimale EPC-normen, betekenen een gigantische financiële uitdaging voor de beheerder van de lokalen.

De meeste kerkelijke instanties zien hun inkomsten dalen en kiezen voor verkoop, verhuur of een andere vorm van inkomsten gerelateerd aan hun gebouwen. Ze zetten zo

veel minder in op de meerwaarde voor de gemeenschap in (buur)gemeente of stad. Overeenkomsten die steunen op de lokale situatie en gebaseerd zijn op vrijwillig engagement verdwijnen.

Projectontwikkelaars en bouwpromotoren azen op de vaak centraal gelegen gronden en gebouwen. Hun waarde zal in de toekomst nog verder stijgen door de broodnodige bouwshift die vooral inzet op kernversterking.

Verandering is nodig

Duurzame contacten tussen jeugdvereniging en eigenaar ontbreken vaak, door verloop van vrijwilligers, miscommunicatie… Net als een schriftelijke overeenkomst

Tekst: Peter Bosschaert, De Ambrassade Beelden: Sam Schokkaert, chiro Stekene

Data om in je agenda te schrijven!

di 25 apr Vormingsmodule netwerken

do 4 mei Vormingsmodule netwerken

do 11 mei Bustour Jeugdinfrastructuur in West-Vlaanderen en Limburg

di 16 mei Vormingsmodule netwerken

di 16 mei Uitwisseling voor schepenen van jeugd West-Vlaanderen (in Tielt)

di 23 mei Intervisie Kindvriendelijke Steden en Gemeenten

1 & 2 juni Starterstweedaagse Westmalle

1 & 2 juni Starterstweedaagse Merelbeke

do 15 juni Uitwisseling voor schepenen van jeugd Limburg (in Zonhoven)

NIEUW

Groepstraject Jonge Wegweters 2023

Het groepstraject Jonge Wegweters coacht je om tussen september en december 2023 een lokaal participatietraject met jongeren te organiseren.

Jongeren brengen hun verplaatsingen in kaart Analyseer de impact van het mobiliteitsbeleid op hun autonome en duurzame verplaatsingen

Beleidsaanbevelingen voor een duurzaam mobiliteitsbeleid op maat van jonge inwoners Je kan aan de slag met jongeren uit de derde graad secundair onderwijs, of met je jeugdraad.

Meer weten?

Contacteer Wim Soontjens, wim.soontjens@bataljong.be, 03 740 76 41.

Vragen over Jonge Wegweters?

Stel ze tijdens de gratis Groeps-intake op 9 mei

om het gebruik of de huur van het lokaal te regelen, omdat alles op goed vertrouwen werd geregeld of de groep geen juridische vorm van organisatie heeft. Dit zorgde hier en daar al voor een erg onzekere situatie voor zowel eigenaar als jeugdvereniging.

Jeugdwerkorganisaties worden te laat ingelicht over de veranderende realiteit van hun overeenkomst of toekomst van hun jeugdwerklokalen en/of aanpalende gronden. Dit zorgt ervoor dat ze weinig voorbereid en vaak in acuut overleg (en dus met weinig onderhandelingsmarge) moeten treden met de eigenaar.

Bij die onderhandelingen worden jeugdwerkinitiatieven niet meer betrokken of voor voldongen feiten gezet.

Kortom: Een verandering is nodig, want het lokaal jeugdwerk komt enorm in gedrang. Dat bleek ook uit het grote lokalenonderzoek dat vorig jaar maar liefst 928 groepen van Chiro, KSA, KLJ, Scouts en Gidsen Vlaanderen en FOS Open Scouting bevroeg over de staat van hun lokalen. De vijf jeugdwerkorganisaties plannen samen met De Ambrassade acties om de noodzaak van degelijke jeugdinfrastructuur aan te kaarten. Ze gaan in gesprek met de bisdommen om samen aan constructieve oplossingen te werken. De Vlaamse Jeugdraad brengt dit op de politieke agenda via een advies lokale jeugdwerkinfrastructuur.

Meer weten?

Contacteer Peter Bosschaert, beleidsmedewerker bij De Ambrassade peter.bosschaert@ambrassade.be of 02 551 13 93 ?

Meer info over het Lokalenonderzoek: ambrassade.be/nl/nieuws/de-resultaten-van-het-lokalenonderzoek

back-cover

Bij Bataljong, we’ve got your back. Onze collega’s zetten zich elke dag tomeloos in om jeugdambtenaren, jeugdraders en schepenen van Jeugd te ruggensteunen in hun strijd naar beter en breder lokaal jeugdbeleid.

Zoals Jolijn, hier in actie op de studiedag van het project ‘it takes a child to raise a village’ waar ze samen met de collega’s van Kind & Samenleving haar schouders onder zette.

Jeugdvriendelijke kwalitatieve participatie in planning en ontwerp? Ontdek er alles over op www. ittakesachildtoraiseavillage.be