Verhuizen naar

Voorjaar 2018 gaan echtgenoot Garmt en ik naar de jaarlijkse ZieZo-beurs voor mensen die niet of beperkt kunnen zien. Garmt hoort bij de doelgroep. Hier maken we kennis met het woon-zorgcentrum voor blinden en slechtzienden ‘Het Schild’.

In het Utrechtse Beatrixgebouw scheiden onze wegen. Garmt is op zoek naar nieuwe hebbedingetjes, ik ga voor de techniek. Opeens hoor ik Garmt zijn stem: “Mijn vrouw gaat binnenkort met vakantie, ik vraag me wel eens af wat ik moet, als ze verongelukt.” Een vriendelijke dame antwoordt: “Dan komt u toch gezellig bij ons wonen?” Dat gesprek, daar wil ik wel even bij zijn. Zo komen we in contact met ‘Het Schild’, een woon-zorgcentrum voor blinde en slechtziende senioren. Wij gaan een keertje kijken en zijn verrast. Moderne appartementen, een ruime woonkamer, 2 slaapkamers. Prettige sfeer. Veel activiteiten. Goede mogelijkheden voor meer zorg, als we die nodig mochten hebben. Wolfheze is wat ver van Rosmalen, maar we denken te kunnen wennen. Want 2 kinderen wonen dichtbij en in zo’n wooncentrum, daar doe je vast weer nieuwe kennissen op. Al met al lijkt het ons wel wat, voor later natuurlijk. We schrijven ons in op de wachtlijst voor een aanleunwoning en spreken af zelf initiatief te nemen als we naar Wolfheze willen verhuizen.

Onverwacht aanbod

We nemen ons voor zo lang mogelijk in Rosmalen te blijven wonen. We passen ons huis aan, een verhoogd toilet, een instapdouche. Intussen worden we wel een jaartje ouder. Garmt wordt ’s nachts een keer ziek, niet ernstig, maar ik kan hem met moeite onder onze nieuwe douche krijgen. Onze moestuin aan de Oosterplas is een heerlijke plek om te verblijven. Het onderhoud wordt zo langzamerhand wel bezwaarlijk. Dan belt ‘Het Schild’. Er zijn, onder meer door de corona-epidemie, een tijdlang geen nieuwe bewoners toegelaten. Nu komen er binnenkort enkele appartementen beschikbaar. Hebben we nog steeds belangstelling? We overleggen, maken lijstjes met voors en tegens. Rationeel is het snel duidelijk. We zijn beiden ruim 80 en nu nog vitaal genoeg om een verhuizing zelf aan te sturen. Een tweede overweging is, dat als we meer zorg nodig hebben, dat door het wooncentrum geregeld wordt. Denk aan maaltijden, boodschappen, de was, huishoudelijke hulp. En mocht er extra veel zorg nodig zijn dan zorgt ‘Het Schild’ voor een aanvraag bij het CIZ. Die zorg wordt dan geboden in ons eigen appartement. Met het verstand voorop beslissen we. We gaan verhuizen.

De papierwinkel valt mee

‘Het Schild’ en vergelijkbare instellingen, kennen 2 groepen bewoners: zelfstandig wonende huurders van aanleunwoningen en bewoners die veel zorg nodig hebben. Die laatste hebben een indicatie nodig van het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ). Voor zelfstandige huurders geldt een veel eenvoudiger regeling. Het centrum hanteert 3 voorwaarden. Deze huurders moeten een redelijke gezondheid hebben, informatie van de huisarts was in ons geval voldoende. Eén van de nieuwe huurders

moet een beperkt gezichtsvermogen hebben, een restvisus van maximaal 30%. Een verklaring van de behandelende oogarts is noodzakelijk. Maar als de slechtziende partner overlijdt, dan mag de ziende partner blijven. Tenslotte is er een leeftijdsgrens: de nieuwe bewoners moeten 55plus zijn.

Wachten

Als het besluit genomen is, dan wil je eigenlijk wel meteen verhuizen. ‘Het Schild’ is nog niet zover. De organisatie is bezig het huurbeleid aan te passen. Daarnaast komt een aantal appartementen pas op termijn leeg. De communicatie loopt stroef. We bellen eens in de 14 dagen. Onze contactpersoon begrijpt ons ongeduld, blijft vriendelijk, maar ze kan het proces niet versnellen. Wij informeren ondertussen vrienden en buren, ruimen ons huis op en doen allerlei voorbereidend werk. We bestuderen de plattegronden van de verschillende appartementen en kijken waar onze voorkeur naar uitgaat en welke meubels mee kunnen. Boeken gaan naar Vincentius, overbodig huisraad naar de kringloop, afgedankte spullen naar de stort. We schakelen een makelaar in, als we dan groen licht krijgen kunnen we snel ons huis te koop zetten. We vragen een offerte aan bij verschillende verhuizers. Het aanbod verschilt, de prijzen ook.

Er zijn meer instellingen die wonen en zorg bieden aan blinde en slechtziende ouderen, zoals ‘De Vlasborch’ in Vught en ‘Hendrik Kok’ in Rolde.

Na 3 maanden krijgen we bericht, we kunnen komen kijken. Die novemberdag staan we als eerste op de stoep in Wolfheze. Onze voorbereiding werpt zijn vruchten af. Het eerste appartement dat getoond wordt willen we zeker niet. Bij het bekijken van de plattegronden hadden we dat al besloten. Bij het tweede willen we wel graag een aanpassing. Het derde is naar onze zin. Eind december krijgen we de sleutel en half januari zijn we verhuisd.

Een woongemeenschap

Die eerste weken vallen toch wel tegen, wonen in een ander huis en weinig bekenden. In ons huis in Rosmalen had alles een vaste plaats. Daar kon Garmt zich aardig redden. Maar nu. Een andere inrichting, andere keukenkastjes. De weg vinden in het gebouw is ook een uitdaging. De wandelpaden in het omliggende park zijn het volgende project. Overal geldt dat blinde mensen de norm zijn. Zienden moeten zich aanpassen. Dat zit in kleine dingen. Altijd rechts lopen, in de gangen en in het park. Altijd even je naam zeggen als je iemand tegenkomt. De weg wijzen? “Ik neem je wel even bij de hand.”

Als de vermoeidheid van de verhuizing verdwenen is, ga ik op zoek naar bezigheden. Binnen ‘Het Schild’ vormen zelfstandige huurders en vrijwilligers een actief netwerk. Naast allerlei informele onderlinge hulp is er een wekelijks activiteitenprogramma dat niet op één A4tje past. Aan die activiteiten nemen huurders deel en ook de bewoners ‘in de zorg’. Ik ben weer met veel plezier aan het boetseren. En passant help ik blinde deelnemers met glazuren. Huurders en zorgbewoners ontmoeten elkaar in de Orangerie. Koffie, thee en een drankje worden verzorgd door ziende bewoners en vrijwilligers. Een goede plek om nieuwe mensen te leren kennen. Garmt laat zich, met een aantal anderen, 2 maal in de week literaire verhalen voorlezen. Er is een vrijwilliger die koffie schenkt. Die gezellige sfeer is er ook bij jeu de boules, kegelen, breien, gymnastiek, yoga en andere activiteiten. Leven in een woongemeenschap waar leden een bijdrage leveren om de kwaliteit te optimaliseren, is een nieuwe stimulerende ervaring.

Marjan Vonk

Als ik dit artikel aan het afronden ben, krijgen we bericht dat ‘Het Schild’ failliet is verklaard. De voornaamste reden zijn de tekorten in de afdeling zorg. De curator heeft goede hoop op een doorstart. De zorg wordt gegarandeerd door het zorgkantoor. Voor de huurders geldt huurbescherming. Bewoners vragen dringend om ervoor te waken dat ook onder het nieuwe beheer, blind zijn de norm blijft en dat zienden zich aanpassen. En niet andersom.