4 minute read
RE-INTEGRATIE
Re-integratie van langdurig arbeidsongeschikten kan wapen zijn tegen krapte
Ons land telt circa 500.000 langdurig arbeidsongeschikten, zowat 25% meer dan enkele jaren geleden. Het zijn ontluisterende cijfers. Bart Teuwen, verzuimexpert en algemeen directeur van Certimed, pleit dan ook voor dringende actie, het liefst zo gestructureerd mogelijk.
Bart Teuwen is sinds jaar en dag pleitbezorger van een doordacht re-integratiebeleid. Als huis- en bedrijfsarts is hij gepokt en gemazeld in de preventieve geneeskunde. Na 15 jaar in Nederland te hebben gewerkt, leidt hij het medisch controleorganisme Certimed, maar helpt hij ook bedrijven bij het op punt stellen van hun verzuimbeleid.
De cijfers hierboven zijn weinig hoopgevend. Hoe ernstig is het probleem?
Bart Teuwen: “Het is in elk geval een verontrustende tendens, zeker nu iedereen zo moeilijk nieuwe medewerkers vindt. Bovendien zullen de komende jaren nog eens 400.000 mensen uitstromen als gevolg van de vergrijzing. Als we streven naar een werkzaamheidsgraad van 85%, moeten we nog gigantische stappen zetten. Dat kan pas lukken als je gerichte inspanningen doet om zowel werklozen als langdurig arbeidsongeschikten (mensen met een bepaalde invaliditeitsgraad die langer dan
— BART TEUWEN
1 jaar uit roulatie zijn, nvdr) werkbaar werk te geven. Toen ik 6 jaar geleden naar België terugkeerde, leek daar amper een draagvlak voor. Ik heb de indruk dat het besef nu wel begint te komen.”
Waar loopt het doorgaans mis?
“Ten eerste bekijken de meesten het probleem nog te veel vanuit een medisch perspectief en als een zwart-witverhaal: men is 100% of 0% inzetbaar. Nochtans is er een brede zone tussenin, waarin die doelgroep heus nog op een bepaalde manier kan functioneren. Secundo wijst een bevraging van Certimed bij meer dan 1.000 ondernemingen uit dat amper 30% een uitgewerkt verzuimbeleid heeft. Als dat ontbreekt, schiet je als werkgever gewoon niet of te laat in actie. De derde factor is de regelgeving. Die is nu ietwat verstrengd en stipuleert dat werkgevers 3 maanden na de begindatum van de afwezigheid het re-integratieproces moeten opstarten, terwijl dat vroeger 4 maanden was. Dat is een gemiste kans: idealiter neem je al op dag één van de afwezigheid contact op met die persoon en start je na 2 à 4 weken het traject op. Studies wijzen uit dat amper 50% van de mensen die 3 maanden medisch afwezig zijn geweest, hun vorige functie weer opnemen.”
Waar liggen de sleutels tot succes?
“Alles begint bij een ambitieus verzuimbeleid dat rekening houdt met de maturiteit van je organisatie. Gezondheidsbevorderend werken (bijvoorbeeld via rookstopbegeleiding) is mooi, maar is een druppel op een hete plaat als de basis niet op punt staat. Eén van de speerpunten van zo’n beleid moet zijn: ga uit van wat iemand nog wél kan. Ik ben ervan overtuigd dat bedrijven vrij snel zo’n beleid kunnen invoeren: tijdens corona moest iedereen aangepast werken en hadden de meesten voldoende creativiteit om hun mensen aan de slag te houden.”
Wat moet er nog gebeuren?
“De tweede sleutel is een goede opvolging. Die moet verder reiken dan het globale verzuimpercentage: kijk ook naar de ziektefrequentie, het aantal mensen dat niét verzuimt, de opvolging van de toe te passen procedures,… Pas dan weet je of bepaalde acties effect hebben. In het ideale geval gaan bedrijven voor een snelle en multidisciplinaire aanpak, waarbij de bedrijfsarts samenwerkt met revalidatieartsen en psychologen. In Nederland doen ze dat al 15 jaar, waardoor ze mensen die bijvoorbeeld met lage rugpijn out zijn geweest, ook mentaal weer klaarstomen om opnieuw aan het werk te gaan. Daarnaast moet de overheid daar nog meer aandacht voor hebben en is het cruciaal om het probleem te gaan ‘demedicaliseren’.”
Wat verstaat u daaronder?
“Belgische huisartsen worden overstelpt door vragen om ziektebriefjes. In Nederland bestaan die ziektebriefjes niet, maar neemt de werkgever het voortouw om samen met de bedrijfsarts de werknemer weer aan het werk te krijgen. Dat gebeurt bijvoorbeeld via het aanbieden van aangepast werk: ze inventariseren de werkplekken en de ‘workload’ voor elk van die werkplekken. Op die manier hebben ze een perfect beeld van welke functies ondersteuning kunnen
SEMINARIE OP 14 NOVEMBER
Op maandagnamiddag 14 november geeft Bart Teuwen bij Voka | Brugge het seminarie (informele) re-integratie van werknemers na ziekte. Het is bedoeld voor ondernemers, hr-professionals, preventieadviseurs en leidinggevenden. Kortom, iedereen die werknemers tijdens/na ziekte re-integreert op de werkvloer.
Meer info en inschrijven
gebruiken, bijvoorbeeld door de re-integratie van de langdurig arbeidsongeschikten. Onze noorderburen ontwikkelden zelfs specifieke software die hr-diensten helpt. Het is dringend tijd dat ook België zo’n digitale tool heeft die aangepast is aan onze regelgeving.”
Welke rol kan Certimed in die transitie spelen?
“We gaan steeds meer voor een 360°-benadering, waarbij we via eigen consultancy en partnerships de krachten bundelen om ondernemingen te helpen met de creatie van een coherent verzuimbeleid. Dat moeten we samen doen met zusterorganisatie Mensura en idealiter ook met sociale secretariaten en hr-partners van bedrijven. Pas als je voor elk bedrijf afzonderlijk de werkpunten kan benoemen, kan je eraan gaan werken. De slaagkans is daarbij sterk afhankelijk van de specifieke bedrijfscultuur. Ondernemingen die op dat vlak niet goed scoren, moeten dus ook die cultuur krachtdadig aanpakken.” (BVC - Eigen foto)
