15 minute read
Thuishaven
North Sea Port en de industrie staan voor de grote uitdaging om de transitie te maken van fossiele naar duurzame brandstoffen en grondstoffen. Waterstof speelt hierin een zeer belangrijke rol. Als grootste waterstofhub van de Benelux wil de haven uitgroeien tot een Europese speler.
© North Sea Port
Om de transitie te maken naar klimaatneutraliteit is een hele omslag nodig. Door het toepassen van onder meer duurzame waterstof zullen de industrie en de transportsector er in de toekomst fundamenteel anders uitzien. Daan Schalck, CEO North Sea Port: “North Sea Port zet met haar waterstofstrategie hiervoor de bakens uit, als belangrijke uitwerking van het strategisch plan ‘Connect 2025’ voor wat energie en klimaat betreft. Zo groeit North Sea Port uit van de grootste waterstofhub van de Benelux naar een waterstofhub op Europese schaal.”
De grensoverschrijdende industriecluster in North Sea Port is nu al de grootste waterstofhub van de Benelux. Jaarlijks wordt er door bedrijven 580 kton waterstof geproduceerd en geconsumeerd. De komende jaren zal de vraag naar duurzame waterstof als grondstof en brandstof in sectoren als staal, chemie, aluminium, kunstmest, raffinage, voeding, bouwmaterialen en transport toenemen. Dit stelt de bestaande industrie in staat om aan de nationale, Europese en mondiale klimaatdoelstellingen te voldoen. Debeschikbaarheid van duurzame waterstof en de bijbehorende infrastructuur zal ook nieuwe, innovatieve industrie aantrekken. Economische toegevoegde waarde en werkgelegenheid worden zo in het havengebied verder verankerd en vergroot, met steeds minder negatieve impact op de ruime omgeving.
Troeven te koop
North Sea Port beschikt over een aantal sterke troeven voor deze energietransitie. Als grootste waterstofhub van de Benelux kan de haven inspelen op de bestaande en de toekomstige grootschalige lokale vraag naar waterstof. Aan de aanbodzijde staat een aantal projecten in de steigers om duurzame waterstof te produceren.De aanlanding van (nieuwe) windparken op zee, in Nederland en België, is hiervoor van groot belang, onder meer om direct groene waterstof te maken. Door de aanwezigheid en verdere ontwikkeling van het hoogspanningsnetwerk (380kV) in Borssele en Gent kunnen toekomstige waterstoffabrieken bovendien grote hoeveelheden stroom afnemen.
De beschikbaarheid van infrastructuur voor afvang, transport via pijpleidingen en schip, en opslag van CO2 in lege gasvelden op zee of in tanks (Carbon Capture and Storage (CCS)) zal ook verder toenemen. North Sea Port is ook goed gelegen aan de Noordzee en stelt met tal van diepzeehaven-faciliteiten bedrijven in staat om waterstof uit andere landen te importeren.Als grensoverschrijdende haven beschikt North Sea Port tot slot over een ruim aanbod aan gronden waar er voor al deze activiteiten kan worden geïnvesteerd.Een open toegankelijk en grensoverschrijdend pijpleidingnetwerk voor waterstof zal alle aanbod en vraag in en om North Sea Port verbinden. Als multimodale haven beschikt de fusiehaven over sterke achterlandverbindingen via spoor, binnenvaart en over de weg. Hierdoor kan het transport van waterstof verzekerd worden naar andere industrieclusters en havens in Europa.
“De waterstofstrategie maakt zichtbaar hoe de haven en de industrie bijdragen tot de welvaart in Nederland, België en Vlaanderen” DAAN SCHALCK,
CEO NORTH SEA PORT
Van grijze naar groene waterstof
De komende jaren zal de vraag vanuit de industrie naar (groene) waterstof gestaag toenemen. De waterstof die momenteel in North Sea Port geproduceerd en geconsumeerd wordt is grijze waterstof. Deze waterstof wordt geproduceerd uit aardgas, met CO2-uitstoot tot gevolg. Tegen 2050 dient de CO2-uitstoot volledig gereduceerd te zijn en zal alleen al de huidige lokale industriële vraag toenemen van de huidige 580 kton tot meer dan 1100kton.
Om forse stappen voor 2030 te kunnen zetten, wordt grootschalig ingezet op het afvangen, transporteren en opslaan van CO2 (Carbon Capture and Storage (CCS)). Transport zal plaatsvinden per schip, opslag in lege gasvelden in zee. Door deze techniek toe te passen op bestaande en nieuwe waterstoffabrieken, wordt zogenoemde grijze waterstof nu CO2-arme blauwe waterstof. Rond 2025-2026 zullen de eerste bedrijven deze technologie al gaan toepassen.
Waterstof zal daarnaast volledig groen geproduceerd worden door productie uit aardgas te vervangen door groene elektriciteit en water. Door middel van elektrolyse wordt hiermee zogenoemde groene waterstof geproduceerd, zonder CO2-uitstoot. Tegen 2025 zullen al diverse fabrieken voor de productie van groene waterstof gebouwd worden, goed voor een totaal van meer dan 500 MW. Na 2025 vindt een snelle opschaling plaats naar een opgesteld vermogen van ca.2 GW in 2030. Al deze duurzame waterstof zal niet volstaan voor de enorme vraag in North Sea Port en het achterland. Import zal nodig zijn. Het potentieel voor import van waterstof via North Sea Port wordt ingeschat op een totaal van maximum 6 Mton per jaar in 2050. Import van waterstof per schip gaat in verschillende vormen plaatsvinden, waarbij ammoniak voor North Sea Port zeer kansrijk lijkt. Ammoniak kan direct gebruikt worden als grondstof of brandstof en ook weer terug omgezet worden in waterstof. Inde haven zijn ook al opslagtanks aanwezig die gebruikt kunnen worden voor import. Erzijn ook concrete projecten in ontwikkeling om al omstreeks 2025 de eerste duurzame waterstof in deze vorm te importeren.
Groene waterstof = veel groene stroom
Om duurzame, dus groene, waterstof te maken, zijn grote hoeveelheden groene stroom nodig. Hiervoor heeft North Sea Port momenteel een uitstekende uitgangspositie. Er is op dit moment al veel groene stroom beschikbaar in het havengebied: 500 MW zonne- en windenergie. Daarnaast landen de windparken voor de Zeeuwse kust met een gezamenlijk vermogen van 1,5 GW aan in North Sea Port. Door extra windparken in North Sea Port aan te landen, kan er direct groene waterstof gemaakt worden. Hiervoor is in het havengebied voldoende ruimte beschikbaar. De Nederlandse overheid is van plan om in Borssele tenminste 4 GW extra aan te landen voor 2030. In België wordt 2,3 GW wind aangeland in Zeebrugge. Deze groene stroom is hard nodig om de benodigde waterstof te kunnen produceren. Door de aanwezigheid van het landelijk hoogspanningsnetwerk (380 kV) in Borssele en Gent (Rodenhuize) kunnen toekomstige waterstoffabrieken grote hoeveelheden stroom afnemen. Investeringen van de netwerkbeheerders TenneT en Elia zullen nodig zijn om steeds meer grootschalige productie van groene waterstof mogelijk te maken.
Unieke grensoverschrijdende pijpleidingen
Voor het transport van waterstof per pijpleiding wordt er in het havengebied een volledig grensoverschrijdend netwerk aangelegd. De Nederlandse Gasunie en het Belgische Fluxys mikken erop om de infrastructuur in 2026 klaar te hebben voor de gebruikers, met
500 MW
Tegen 2025 zullen al diverse fabrieken voor de productie van groene waterstof gebouwd worden, goed voor een totaal van meer dan 500MW.
33,5
miljoen euro
De Belgische spoorbeheerder Infrabel en de federale regering investeren de komende jaren bijkomend 33,5 miljoen euro in het Gentse deel van North Sea Port. Heel wat nieuwe sporen en aanpassingen zorgen voor een snellere toegang tot de terminals en een betere ontsluiting naar het Europese achterland.
steun van industrie en overheden. Hierdoor worden vraag en aanbod verbonden. Voor dit netwerk worden waar mogelijk bestaande leidingen hergebruikt en waar nodig nieuwe leidingen aangelegd. Deze open toegankelijke waterstofinfrastructuur in North Sea Port maakt deel uit van de nationale waterstofnetwerken van Gasunie en Fluxys.
Door haar unieke ligging zal North Sea Port uitgroeien tot een waterstofknooppunt op belangrijke verbindingen in België (Zeebrugge-Antwerpen) en Nederland (Rotterdam-Chemelot). Meer nog, de beoogde pijpleidinginfrastructuur ontsluit een groot Europees achterland in de richting van andere industrieclusters en havens. Samen met de achterlandverbindingen via spoor, binnenvaart en over de weg kan dit North Sea Port doen groeien tot een waterstofhub van Europese schaal.
Heylen vierde de nakende afronding van de bouw van het Ghent Logistic Park met een dankmoment voor havenbedrijf North Sea Port, aannemer Naessens, onderaannemers, werfarbeiders en projectleiders en alle partijen die een steentje bijdroegen tot dit succes. © Heylen Warehouses
Heylen start laatste fase van bouw Logistic Campus in North Sea Port
Logistiek neemt in North Sea Port een steeds hogere vlucht. In het Gentse deel van de haven is logistiek vastgoedontwikkelaar Heylen Warehouses gestart met de bouw van de laatste fase van zijn Ghent Logistic Campus.
Heylen Warehouses startte in mei 2020, in volle coronacrisis, met de bouw van een state-of-the-art en toekomstgerichte logistieke site van 250.000 m² op het bedrijventerrein Rieme-Noord op de linkeroever van het Kanaal Gent-Terneuzen. Hier komt in totaal 150.000 m² aan distributie- en opslagmagazijnen. Het gaat om het grootste project van Heylen Warehouses in België en om een investering die zich zal vertalen in 500 bijkomende jobs in de havenregio. Twee jaar later gaat Heylen met deze grote ontwikkeling de laatste rechte lijn in. Eind augustus zal alles afgewerkt zijn.
Nu al klaar voor tweede leven
Het hele complex is modulair opgevat, met units van ongeveer 10.000 m² die flexibel combineerbaar zijn tot grotere of kleinere ensembles. Zo kan er op de vraag van de klant worden ingespeeld. Het complex voldoet aan de hoogstaande BREEAM-normen voor duurzaamheid en innovatie op zowat alle vlakken, tot een doorgedreven afvalbeheer, groene stroom, waterrecuperatie en welzijn van de werknemers toe. Het is bovendien ontworpen volgens het ‘second life-principe’, waarbij van meet af aan nagedacht is over mogelijke herbestemming voor andere klanten en logistieke processen.
Haven als groeipool voor logistiek
North Sea Port rondt hiermee een nieuwe kaap in zijn logistieke ontwikkeling af. Heylen koos voor dit project bewust voor een locatie met een groot multimodaal potentieel en een voor e-commerce ideale centrale ligging.Het bedrijventerrein Rieme-Noord ligt vlakbij het Kluizendok op de linkeroever van het Zeekanaal GentTerneuzen. Naast een uitstekende toegankelijkheid via de weg bieden de terminals daar aansluiting op zeevaart, binnenvaart en spoor. Verschillende andere grote logistieke spelers en ontwikkelaars streken daar al om die redenen neer.
Techcluster voor innovatie en digitalisering tussen North Sea Port en Gent
Op het meest zuidelijke punt van North Sea Port in Gent voorziet Brocap een kantoorgebouw voor een techcluster. Hetricht zich hiermee tot bedrijven die vanuit de haven of in de maritieme sector werken rond innovatie en digitalisering.
North Sea Port zocht een ontwikkelaar om het 1,4hectare grote braakliggende terrein op de hoek van de Port Arthurlaan en de Vliegtuiglaan nieuw leven in te blazen. Brocap kreeg de opdracht toegewezen. Onder de project naam BlueBird onderzoekt Brocap of dit terrein kan worden omgevormd tot een bruisende site met kantoor- en maakruimte. Die ruimte zou onderdak geven aan bedrijven die vanuit de haven of in de maritieme sector rond innovatie en digitalisering actief zijn. Bedrijven krijgen er de kans om toekomstgericht samen te werken rond hernieuwbare energie, circulaire economie, mobiliteit, logistiek. Net deze bedrijvigheid past in de verdere ontwikkeling van North Sea Port als haven.
Voor Gent kan BlueBird een derde, noordelijke, techcluster worden. De Stad Gent wil – samen met al haar partners – immers Gent laten uitgroeien tot een technologiehoofdstad van Europa. Niet voor de technologie op zich, maar omdat een sterke, toekomstgerichte economie extra jobs en welvaart creëert. Met techhubs als het Wintercircus in het centrum en Tech Lane Ghent in het Zuiden maakt de stad techhubs zowel nationaal als internationaal zichtbaar.
Goederenoverslag in North Sea Port in stijgende lijn
©Gutami
North Sea Port, Dow en Gutami in Terneuzen hebben het nieuwe Zonnepark Mosselbanken officieel geopend. Het zonnepark zal 60MW aan groene stroom opwekken.
Het 32 hectare grote zonnepark werd door Gutami Holding gerealiseerd op het bedrijventerrein Valuepark Terneuzen (dejoint venture tussen Dow Benelux en het havenbedrijf North Sea Port). De komende 15 jaar zal het zonnepark zonnestroom opwekken en verkopen aan het energiebedrijf Eneco. Voor (nieuwe) bedrijven op het industriecomplex is het mogelijk deze stroom af te nemen. De hoeveelheid jaarlijks opgewekte elektriciteit staat gelijk met een jaarverbruik van ruim 15.000 huishoudens.
Uitbreiding hernieuwbare energie
Met het zonnepark ondersteunen Dow, North Sea Port en Gutami de verduurzaming van de Zeeuwse energievoorziening. Dit gebeurt op een unieke locatie waar groene energieproductie op basis van zonne-energie, industriële energieconsumptie, logistieke bedrijvigheid en havenfaciliteiten samenkomen. Deze investering in hernieuwbare energie zorgt voor nieuwe investeringen in het elektriciteitsnetwerk in North Sea Port en sluit aan bij de klimaatdoelstellingen van de regio. In totaal staat er in het hele grensoverschrijdende havengebied meer dan 290MWp aan opgesteld vermogen zonne-energie en 280MWp aan windenergie. De goederenoverslag via zeevaart in North Sea Port nam in het eerste kwartaal van 2022 met meer dan 6% toe. Degevolgen van corona worden gestaag weggewerkt. DeEU-sancties tegen Rusland laten zich in de overslag nog niet optekenen. De handel met Oekraïne blijft ook op peil.
In het eerste kwartaal van 2022 boekten de bedrijven in North Sea Port 17,7miljoen ton goederenoverslag via zeevaart. In vergelijking met dezelfde periode in 2021 – in coronatijden – is dit een stijging van 6,2%.Opvallend is dat sinds het dieptepunt van de covid-crisis, in het derde kwartaal van 2020, de maritieme goederenoverslag kwartaal na kwartaal blijft stijgen. De sancties tegen Rusland hebben in het eerste kwartaal van 2022 geen dalend effect op de overslag gehad. Ook de handel met Oekraïne bleef stabiel.
Droge bulk, stukgoed en ro/ro in de lift
In het eerste kwartaal van 2022 deden droge bulk, stukgoed en ro/ro het goed tegenover hetzelfde kwartaal van vorig jaar. De overslag van droge bulk (9,4 miljoen ton, +11,6%) kent een vierde sterk kwartaal op rij met onder meer ijzererts. Ook het conventioneel stukgoed (2,6 miljoen ton, +5,4%) zit in de lift met onder meer cellulose. Het volume van het ro/rovervoer (1miljoen ton, +15,8%) neemt ook toe.Het aandeel van vloeibare producten (4,1miljoen ton goederen, -3,8%) neemt af evenals dat van de containers (0,5miljoen ton, -9,8%). De goederenoverslag via de binnenvaart is verder in opmars met het beste kwartaal ooit. North Sea Port registreerde 16,2 miljoen ton goederen die per binnenvaartschip werden aan- of afgevoerd.
Gevolgen corona en Oekraïne
Het eerste kwartaal van 2022 laat een verder herstel zien, zowel bij de goederenoverslag via zeevaart als bij die via de binnenvaart. Sinds een jaar kan er stap voor stap een herstel worden genoteerd voor wat betreft de gevolgen van de coronacrisis. Na één kwartaal heeft de goederenoverslag via zeevaart nog maar ruim één percent goed te maken om opnieuw aan te sluiten op het niveau van het recordjaar 2019. De verwachting is dat dit tegen eind 2022 het geval zou zijn.
Vraag hierbij is wat de impact van de oorlog in Oekraïne zal zijn op dit herstel. Dit kwartaal laat nog geen impact zien van het EU-sanctiebeleid tegen Rusland of op de handel met Oekraïne. Vermoedelijk zal dit in de loop van het tweede of derde kwartaal zichtbaar worden aangezien de sancties verder worden opgeschroefd. Het gevolg is dan mogelijks een daling van de goederenoverslag omwille van een gedeeltelijke handel of geen handel met Oekraïne en Rusland.
eGHO
Voka-VeGHO sterker in de haven dankzij:
Certifisc - Accountants & Fiscalisten
Renovatiewerken aan een privéwoning: geen btw-attest meer
Een particulier die renovatie- en/of herstellingswerken laat uitvoeren aan een oudere woning, kan genieten van een verlaagd btw-tarief van 6% onder bepaalde voorwaarden. Voorheen moest de particulier – bouwheer een attest ondertekenen waarin hij bevestigde dat aan de voorwaarden voor het verlaagd btw-tarief voldaan was. Ditattest was cruciaal voor de aannemer om de toepassing van het verlaagd tarief te kunnen verantwoorden bij eventuele controle. Deze werkwijze werd door de wetgever vereenvoudigd vanaf 1 januari 2022. Opheden volstaat een specifieke vermelding op de factuur en dient aldus geen attest meer overhandigd te worden.
Verlaagd tarief voor renovatie- en/of herstellingswerken Om van voormeld verlaagd btw-tarief van 6 % te genieten, dient aan volgende voorwaarden voldaan te zijn:
- De woning is minstens 10 jaar oud
- De woning wordt voor meer dan 50 % als privéwoning gebruikt
- De werken worden rechtstreeks aan de eindgebruiker gefactureerd. Dit kan aldus de eigenaar of de huurder zijn.
Niet alle werken komen in aanmerking voor het verlaagd tarief. Zo kunnen bijvoorbeeld werken voor tuinaanleg of de aanleg van een zwembad of sauna niet van het verlaagd tarief genieten.
Factuurvermelding vervangt attest Voor de aannemer was het voorheen van cruciaal belang om een attest te bekomen van de bouwheer waarin deze laatste bevestigde dat aan voormelde voorwaarden voldaan was. Indien dit attest niet voorhanden was bij een btw-controle en uit de controle bleek dat niet voldaan was aan de voorwaarden voor het verlaagd tarief, stond de aannemer zelf in voor de voldoening van het bij te betalen btw-bedrag, de intresten en de geldboeten.
In de praktijk bleek vaak dat aannemers de ondertekening van het attest onvoldoende konden opvolgen en men dus vaak geen attest kon voorleggen bij controle. Om de administratieve last voor de aannemers te verlichten, werd aldus beslist om het attest te vervangen door een eenvoudige factuurvermelding vanaf 1januari 2022.
Concreet moet de aannemer vanaf 1januari 2022 volgende standaardverklaring opnemen op de factuur bij toepassing van het verlaagd btw-tarief voor renovatie- en/of herstellingswerken:
“Btw-tarief: Bij gebrek aan schriftelijke betwisting binnen een termijn van één maand vanaf de ontvangst van de factuur, wordt de klant geacht te erkennen dat (1) de werken worden verricht aan een woning waarvan de eerste ingebruikneming heeft plaatsgevonden in een kalenderjaar dat ten minste tien jaar voorafgaat aan de datum van de eerste factuur met betrekking tot die werken, (2) de woning, na uitvoering van die werken, uitsluitend of hoofdzakelijk als privéwoning wordt gebruikt en (3) de werken worden verstrekt en gefactureerd aan een eindverbruiker. Wanneer minstens één van die voorwaarden niet is voldaan, zal het normale btw-tarief van 21 pct. van toepassing zijn en is de afnemer ten aanzien van die voorwaarden aansprakelijk voor de betaling van de verschuldigde belasting, interesten en geldboeten.”
Verlegging van de aansprakelijkheid Naast de welkome administratieve vereenvoudiging, heeft de factuurvermelding als belangrijkste gevolg dat de aansprakelijkheid voor de correcte toepassing van het verlaagd btw-tarief automatisch verlegd wordt naar de bouwheer. Vanaf 1 januari 2022 is het dus de verantwoordelijkheid van de bouwheer om tijdig de factuur te betwisten indien hij opmerkt dat niet aan de voorwaarden voor het verlaagd btw-tarief voldaan is.
Overgangsperiode De vervanging van het attest door de factuurvermelding is reeds sinds 1 januari 2022 mogelijk. Aangezien dit voor sommige aannemers een wijziging in de facturatiemethode vereist, laat de wetgever nog de mogelijkheid tot en met 30 juni 2022 om het ‘’oude’’ attest te gebruiken. Vanaf 1 juli 2022 wordt het btw-attest volledig afgeschaft en zal enkel nog de factuurvermelding gelden voor de verlegging van de aansprakelijkheid naar de bouwheer.
Jorn Peyskens
Heeft u bijkomende vragen en/of opmerkingen omtrent dit onderwerp ? Aarzel dan niet om ons vrijblijvend te contacteren.
Uw boekhouding digitaal, advies in mensentaal
KANTOREN TE GENT EN TE OUDENAARDE T GENT 09 221 14 41
COTTYN Advocaten
België – Polen – Slowakije – Tsjechië Oostenrijk – Oekraïne – Hongarije Roemenië – Nederland – Frankrijk
