Oost-Vlaanderen Ondernemers 2022#9

07nummer|23Jaargang|Oost-VlaanderenKoophandelvanKamer–VokavanuitgavemaandelijkseEen2022-SEPTEMBER nemersOnder magazine Punt voor punt naar een hertekend onderwijs Een boekentas vol slimme suggesties

Integraal en preventief samenwerken

Meer waarde

Onze welzijns- en zorgsector staat voor grote uitdagingen: de toenemende complexe zorgvraag gaat gepaard met zware druk op de financiering & betaalbaarheid. Hoog tijd voor een nieuw perspectief! Op het Voka Health Community Congres verkennen we betalingsmodellen die inzetten op preventie en meer geïntegreerde zorg. Wil je ontdekken hoe we tot meer waarde in de zorg voor iedereen komen? Schrijf je dan in via voka.be/hccongres2022

De historisch dorre zomer 2022 zit erop. Hoe sterk is het verlangen naar mals hemelwater, ochtendlijk spinrag en sluiers van dauw over de velden. In beleid en economie is het zicht nu al vertroebeld. Vandaag spelen ondernemers, door een gebrek aan perspectief in een volatiele omgeving, kort op de bal. Zij moeten het doen zonderAkkoord,zekerheden.sommige grondstoffenprijzen gingen de voorbije maanden wat dalen en ja, er was het nieuw Vlaams werkgelegenheidsakkoord. Voorts vooral ontmoedigende quasi garanties zoals een aanhoudend hoge inflatie, een desastreuze loonhandicap (en dito concurrentievermogen), dalend consumentenvertrouwen, records bre kende energieprijzen, een stokkende Duitse industrie – de motor van Europa en onze grootste handelspartner.

“In de herfst krijgt de twijfel gelijk. De wereld vergaat een beetje, om het eens te proberen.” Gelukkig is er bij zoveel ellende nog Carmiggelt.

En dus wacht ons een troebele herfst, bij uitstek het seizoen dat illustreert hoe mooi het kan zijn om dingen los te laten (anoniem). Dat adagio is duidelijk niet van de dwangmatig hande lende vakbonden, want zij beloven acties in het najaar.

JEF WITTOUCK Voorzitter Voka –Kamer van Oost-VlaanderenKoophandel

NV OVERWERK - Mario De Koninck (AAaRGh ...)

Aan zet De voorzitter opent het debat

Ondertussen trekken bedrijven moedig hun plan. Dat betekent knokken om marges te vrijwaren en in de woestijn, genaamd ‘arbeidsmarkt’, verder te speuren naar talent om de boel draaiende te houden.

shop.aaargh.be 1

Ik wil de pret niet bederven, maar ik verwacht geen doorgedreven inspanningen om nood zakelijke hervormingen door te voeren. En dus dreigt de Wet van behoud van ellende, zoals Jef Roos, de gevolgen van een institutionele stand still , in het gesloten systeem dat België heet, ooit omschreef. Niets wijst erop dat wij in 2024 verder gaan bouwen aan een staats structuur die de regio’s de noodzakelijke tools aanreikt voor een sociaal economisch beleid op maat.

Bedrijven blijven vooral met veel vragen zitten. Komt er een nieuwe coronagolf? Zullen de internationale aanvoerlijnen opnieuw verstoord raken? Blijft de energievoorziening overeind? Hoe evolueert de oorlog in Oekraïne? Wat wordt de impact van een nieuw monetair beleid?

Vragen die onze beleidsverantwoordelijken ook bezig houden, neem ik aan. Maar het lijkt wel dat de ver zengende zomer alle fut uit de door covid uitgedaagde regeringsploeg heeft gehaald. In globo werd die crisis goed aangepakt, maar nu staren de protagonisten als verlamd naar de rokende financiële krater die overblijft. Dat trauma is inmiddels ook overgeslagen naar topdossiers als de arbeids deal en pensioenhervorming: ze blijven sudderen als een smaakloze pap die niemand lust. Alom getreuzel en twijfel, een slecht perspectief voor de begrotingsopmaak. Terwijl men snel en doortastend structureel zou moeten ingrijpen in het energiedossier. Terwijl men een verregaande fiscale hervorming niet uit de weg kan gaan en de financiële put weer gevuld moet.

Wazige herfst

Colofon

Jef Wittouck, An Bels, Erik Chabot, Jan Cornelis, Ann De Clercq, Ilse De Smedt, Christiaan De Wilde, Siegert Dierickx, Farida Doulami, Stefan Fesser, Dieter Hillaert, Alexander Hoogewijs, Geert Moerman, Griet Nuytinck, Karen Pieters, Wim Pynaert, Roseline Van Damme, Christine Van den Berghe, Kristof Van Hoorebeke, Jens Van Mol.

OOST VLAANDEREN

OOST VLAANDEREN

9000KANTORENGent– Lammerstraat 18 T 09 266 14 40 9300 Aalst – Werf 8 Web http://www.voka.be/oost vlaanderen

Luc De Bruyckere, Chris De Hollander, Ronald Everaert, Jean Paul Van Avermaet, Marc Vereecken en Marcel Verschelden.

BESTUURSCOMITÉ VAN VOKA

VERANTWOORDELIJKE UITGEVER

EREVOORZITTERS VAN VOKA

Geert LammerstraatMoerman18 – 9000 Gent pub.ov@voka.be,Marierik.vyncke@voka.beRikPUBLICITEITDrukkerijDRUKKarakters,MAGAZINEAnnWimDolmans,DeDeLauraWERKTENSamEINDREDACTIEJanHOOFDREDACTIEGeers–jan.geers@voka.beDeKegel–sam.dekegel@voka.beMEEBombeke,WernerClaeys,JolynBaets,SvenDecaestecker,SamKegel,HendrikDeSchrijver,NathalieLaurensFagard,JanGeers,Kempenaers,LucNimmegeers,VandammeenJanVanGyseghem.REALISATIELAYOUTGent,www.karakters.bePerka,Maldegem,www.perka.beVyncke–0477302132AngeSallemeyn,AnnVandamme,T092661571

66 Het zit in de genen Bamboe Op coverde6 74 2

24 In de lobby

4InspiratieDéjàvu?

48 Expert

78

3

18 Trending topic

Vers ledennieuws

De mobiele opleidingen van VDAB 83 Thuishaven

Experts en ondernemers gooien acht reddingsboeien uit voor een slimmer onderwijsbeleid

De juiste flow bij Firma Beel

Vijfde generatie aan de slag bij bouwbedrijf DEBRA

De havensprokkels

It takes two to tango 88 Last post Nooit meer oorlog?

26TrendsDossier bouw

De maand van voka

86 Binnenkort bij Voka

Telexen

Op de agenda bij Voka Oost Vlaanderen

Ik wil met mijn onderneming meer samenwerken met scholen. Is duaal leren iets voor mij?

Sociaal bevlogen brouwers achter Tietje

Hoe visgroothandel De Troyer de oceanen probeert te beschermen 60 Baanbrekers

koplopersDuurzame54

In verzet tegen werkloosheid en mannenbastions 54 Duurzame koplopers

78 Mijn beginjaren

24 Vraag het @Voka

beginjarenMijn

6ActueelOpde cover

1OpinieAanzet

70 Horizon

Ontdek de voordelen van onze lerende netwerken

Hoe timmert de bouwsector post covid aan de toekomst?

Wazige herfst

AM Team hoopt dankzij hun simulaties mondiaal 1% CO2 uitstoot te besparen 66 Bamboe

Samdam doet goede zaken in Roemenië

Inhoud

74 Het zit in de genen

Baanbrekers60

4

vu? metBedrijfserfgoedtoekomst

Déjà

Burgemeester Polydoor Van Bever van Aaigem wil meer jobs in zijn kleine landelijke gemeente en start in 1924 een breigoedatelier. De familie Van Bever geniet aanzien in het dorp; ze exploiteert er de grootste boerderij en heeft heel wat gronden. De nieuwe bonneterie verrijst dan ook midden de wiegende velden. Er worden truien en jekkers gemaakt voor het leger en voor uitvoer naar de Belgische kolonie Congo.

Het pand in Aaigem (Erpe Mere) wordt in 1992 omgevormd tot een reeks woningen. Het industriële relict herinnert ons aan de figuur van Paula Van Bever, burgemeester én fabrikant, maar vooral als ondernemende vrouw haar tijd ver vooruit.

Na de dood van Polydoor zetten de dochters, Maria en Paula, het bedrijf verder. Paula (27) breit ook een verlengstuk aan de politieke erfenis van haar vader en wordt in 1946 één van de eerste vrouwelijke burgemeesters van het land. Bonneterie Van Bever biedt lange tijd werkgelegenheid aan een 25 tal mensen uit de omgeving. Tijdens de betere jaren draait het ‘fabriekje’ zelfs in twee ploegen en zijn er ook een aantal thuiswerksters actief. De productie stopt in 1979.

5

In verzet tegen werkloosheid en mannenbastions

TEKST JAN VAN GYSEGHEM – FOTO WIM KEMPENAERS

TEKST SAM DE KEGEL & LAURENS FAGARD

8

onderwijsbeleidvoorverbeterpunteneenslimmer

Iedereen heeft recht op een herkansing, ook ons onderwijs. Wat kan er beter, slimmer, efficiënter? Hoe haalt ons onderwijs een voldoende, of beter nog, een grote onderscheiding in 2030? Experts en ondernemers gooien acht reddingsboeien uit.

6 Op de cover inVooraanhetnieuws

at leerkrachten dé katalysator zijn voor kwalitatief onderwijs staat als een paal boven water. Maar de mallemolen aan administratie zorgt ervoor dat ze te weinig uren voor de klas staan en ze dus in wezen minder efficiënt zijn. “In België spenderen wij 20% meer van het bnp aan onderwijs dan andere OESO landen en toch merk je dat de kwaliteit achteruit gaat”, stelt Wouter Duyck, professor cognitieve psycho logie en vicevoorzitter van de Nederlands Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO). “Er is een enorme kloof op gebied van efficiëntie. In het hoger onderwijs heeft elk onderwij zend lid 40% meer studenten voor zich in vergelijking met andere OESO landen, terwijl leerkrachten in het leerplichtonderwijs het met 30% minder leerlingen stellen. Een van de oorzaken is te wijten aan

de diffusie van het onderwijslandschap met zijn verschillende netten. Zo hebben stedelijk, provinciaal en gemeenschapsonderwijs andere besturen en scholengroepen. Dat slorpt enorm veel middelen op.”

Zelfdeterminatietheorie

Een van de methodes waarbij leerkrachten en leerlingen meer autonomie krijgen, is zelf gestuurd leren. Arteveldehogeschool sloeg de handen in elkaar met scholengroepen 20 en Adite om tot een krachtige leeromgeving te komen en RouteZ te ontwikkelen, een professionaliseringstool waarbij bijzondere aandacht gaat naar de eigenheid van leerling en leerkracht. Niels Grosemans, coördinerend directeur van scholengroep Adite: “Het concept zelfgestuurd leren is zeker niet nieuw. Het gaat erom dat een

Leid1 leer krachten beter op, zet ze efficiënt in en geef ze weer

D

“Onlangs liet Koen Pelleriaux bestuurder van Go! Gemeenschapsonderwijs, red.) nog optekenen dat er coaches bijkomen die de leerkrachten kunnen ondersteunen voor randtaken. Maar in plaats van dat ze de takenlast verlichten, creëren ze werk bij. De brooddozenproblematiek is daar een pijnlijk voorbeeld van. Gezonde voeding is wel dege lijk belangrijk voor kinderen, maar zijn leer krachten echt de eerste verantwoordelijken voor zulke basale opvoedingstaken? Kunnen we dat niet meer van ouders verwachten?”, vraagt Wouter zich af. Daarnaast is er ook nog de verantwoordingsdrang.continue“Derealiteitleert

ons dat leerkrachten zich momenteel weekends lang buigen over verslagen uit schrik dat er maar eens een leerling zou zijn die een B attest aanvecht. Volledig onterecht als je weet dat er vorig jaar slechts 17 procedures liepen bij de Raad van State voor 1,2 miljoen leerlingen. Er moet dringend weer een focus zijn op kerntaken. We leiden onze leerkrachten op om wiskunde en aardrijkskunde te geven en niet om een halve psychiater of deradicaliseringsexpert te zijn. En dan zie je dat goede leerkrachten uitvallen of het onderwijs verlaten omwille van die bijkomende last, terwijl de onder steunende en zorgende profielen blijven. Dan creëer je een versterkend effect dat onderwijs meer zorgend wordt en ouders vervolgens hun eigen kinderen moeten bijspijkeren in wiskunde.”

kundeDaarvoorleerlingbelangrijkVoor“autonomieonsishetwatdeheeftgeleerd.leggenwehetvolstevertrouwenindevandeleerkracht NIELS GROSEMANS, COÖRDINEREND DIRECTEUR VAN SCHOLENGROEP ADITE 7 Op de cover

8Op de cover

het lerarentekort aan en promoot duaal lesgeven

V

de opleiding van talent voor de chemie , kunststoffen , farma en biotechsector”, weet Veerle Van Nieuwenhuysen, adviseur Onderwijs en Arbeidsmarkt bij essenscia vlaanderen, sectorfederatie voor bedrijven uit de chemie en life sciences.

leerling verantwoordelijk is voor zijn eigen leerproces. Dat betekent dat hij zich bewust is van de stappen die hij moet zetten en welke vaardigheden daarvoor nodig zijn. Alle wetenschappelijke studies zijn het er immers over eens dat uitsluitend ex cathedra onder wijs achterhaald is. Leerlingen moeten zelf de mouwen uit de handen steken, gespreid oefeningen maken en elkaar verbeteren om leerstof onder de knie te krijgen. Die leermethode proberen onze leerkrachten nu bewust in te zetten en via de tool RouteZ proberen we hen tips en tricks mee te geven. Dat kan ook gaan over hoe je jouw klaslokaal moet inrichten om te beantwoorden aan zelfsturend leren.”

“Door via duaal lesgeven een flexibel systeem uit te werken waarbij werknemers uit de industrie op een administratief eenvoudige manier, en op tijdelijke en deeltijdse basis, enkele uren per week voor de klas kunnen staan, slaan onderwijs en bedrijfsleven geen twee, maar drie vliegen in een klap: meer beschikbare vakleerkrachten, meer praktijkgericht onderwijs en meer STEM talent”, vertelt ze. “Het is vooral de educatieve meerwaarde die telt. Vakmensen kunnen makkelijk de link leggen tussen de theorie uit de handboeken en de praktische toepassingen op de werkvloer. Zo raken jongeren geïnspireerd en krijgen ze een duidelijk beeld van de toekomstkansen die bepaalde technische of wetenschappelijke studies bieden.”

Niet iedere zij instromer wil immers fulltime voor de klas staan voor de rest van zijn carrière. Sommigen willen dit tijdelijk en deeltijds doen vanuit een maatschappelijk engagement, zonder daarbij voeling te verliezen met hun vaste job en de reguliere arbeidsmarkt. Deeltijds lesgeven en deeltijds blijven werken kunnen in die zin een oplossing zijn.

Niels’ scholengroep is al een tiental jaar bezig met innovatief onderwijs. “We hadden in sommige klassen uit de B stroom tuchtproblemen. Leerkrachten waren niet gemotiveerd om les te geven en moesten zichzelf voortslepen naar het einde van het schooljaar. Er waren heel veel niveauverschil len voor uiteenlopende vakken. We voegden twee klassen van 12 samen tot een grote klas van 24 met twee leerkrachten en werkten met instructiemomenten op verschillende moeilijkheidsgraden. Leerlingen die voor een vak extra oefeningen nodig hadden, konden de hulp van de leerkracht krijgen terwijl anderen alleen verder werkten aan hun opdrachten. Wanneer ze klaar waren met hun oefeningen, gingen ze naar het atelier om gepassioneerd verder te werken aan hun projecten. De tuchtproblemen waren vanaf de eerste dag weg met zulke flexibele leertrajecten. Bovendien geeft elke leerkracht ook meerdere vakken, vaak de twee vakken waarvoor ze hebben gestudeerd. Zo heb je de helft minder leerkrachten nodig, ze werken efficiënter samen en ze kennen de leerlingen veel beter. Bovendien hoeven ze voor ons ook maar het ‘olympisch’ minimum aan administratie te doen. We proberen niet te focussen op het aantal toetsen per schoolrapport. Voor ons is het belangrijk wat de leerling heeft geleerd en of hij zijn doelen heeft behaald. Daarvoor leggen we het volste vertrouwen in de kunde van de leerkracht. Het resultaat is dat onze leer krachten weer met zin voor de klas staan. Dat is ergens logisch want de eigenschappen van de zelfdeterminatietheorie van Deci en Ryan zijn immers volledig ingevuld. Die stelt dat intrinsieke motivatie afhangt van drie basisbehoeften: competentie, autonomie en verbondenheid.”

Heel wat middelbare scholen kampen met een tekort aan vakleerkrachten, vooral voor technische en wetenschappelijke vakken zoals chemie, fysica, wiskunde, toegepaste mechanica of meet en regeltechnieken. Net die vakken zijn ontzettend belangrijk voor

Pak2

akmensen uit de industrie die naast hun job ook deeltijds lesgeven in het secundair onderwijs en zo hun praktijkervaring doorgeven, het lerarentekort mee helpen opvangen én meer meisjes en jongens inspireren voor wetenschappelijke en technische studies en beroepen. Dat is duaal lesgeven in een notendop, een nog piepjong onderwijsconcept dat een stevige brug slaat tussen onderwijs en bedrijfsleven.

vaardighedenenpedagogischeSnelcursusdidactische

Wie interesse heeft in duaal lesgeven volgt eerst een verkorte edu catieve opleiding van drie dagen. Deze snelcursus – die aangeboden wordt door de sector – is ook intrin siek waardevol om medewerkers pedagogische en didactische vaar digheden bij te brengen binnen een cultuur van levenslang leren. Pas daarna beslissen de deelnemers of ze effectief ook in het proefproject duaal lesgeven stappen en deeltijds voor de klas gaan staan. Het proefproject wordt opgevolgd door een expertenpanel met onder meer vertegenwoordigers van de onderwijsverstrekkers, de sector van de chemie en life sciences, de vakorganisaties, de overheid en de academische wereld. Knelpunten en drempels worden in kaart gebracht en weggewerkt.

Duaal lesgeven is pionierswerk en daarvoor zijn pioniers nodig. Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts en toenmalig Vlaams minister van Werk Hilde Crevits startten op 1 september 2020 met een proefproject rond duaal lesgeven, in nauwe samenwerking met sectorfederatie essenscia vlaanderen en de bedrijven uit de chemie en life sciences. “De feedback vanuit scholen en bedrijven was uitermate positief. In die mate dat de sector het project fors uitbreidt: 29 duale lesgevers staan te popelen om komend schooljaar les te geven”, zegt Veerle.

oppraktischeuitleggenVakmensen“kunnengemakkelijkdelinktussendetheoriedehandboekenendetoepassingendewerkvloer,zorakenjongerengeïnspireerd VEERLE VAN NIEUWENHUYSEN, ADVISEUR ONDERWIJS EN ARBEIDSMARKT BIJ ESSENSCIA VLAANDEREN, SECTORFEDERATIE VOOR BEDRIJVEN UIT DE CHEMIE EN LIFE SCIENCES 9 Op de cover

Anderzijds nuanceert Wouter ook: “Nergens betalen bedrijven meer belastingen dan hier. Ik kan ook wel begrijpen dat zij zich afvragen wat ze daarvoor terugkrijgen. Vroeger konden ze nog rekenen op ons kwalitatief onderwijs en de goedopgeleide mensen die daaruit voortvloeiden, maar dat is al flink gemin derd. Het is dus nobel dat bedrijven enkele vakmensen een dag per week vrijstellen om naar school te trekken en te onderwijzen, maar het toont ergens ook wel een falen van de overheid aan. Moest het echt zo ver komen dat bedrijven het onderwijs moeten depanneren? Een technieker die je een dag in de week kwijt bent, betekent ook meer perso neel aanwerven. En de arbeidsmarkt staat nu al in brand. Bedrijven onderkennen wel het belang en zien dat de return groter is dan de investering. Maar als iedereen ermee begint, verdwijnt jouw concurrentievoordeel en zit je met een extra loonhandicap tegenover het buitenland opgezadeld. Zulke projecten zijn symbolisch wel belangrijk en kunnen technologieën voor scholen ontsluiten maar het is volgens mij niet de hoogste prioriteit voor het lerarentekort.”

Het project rond duaal lesgeven kan Wouter Duyck in elk geval wel smaken. “Zeker in het TSO of BSO is het duidelijk dat goed onder wijs niet enkel gaat over didactiek, maar ook over welke nieuwe technieken vorm krijgen in bepaalde sectoren. Het bedrijfsleven evolu eert nu eenmaal sneller dan de lerarenoplei ding. Bovendien beschikt het onderwijs niet altijd over de juiste machines. Ik zie dus een immense opportuniteit om de twee beter op elkaar af te stemmen.”

Schooldirecteurs klagen dat ze vacatures voor leerkrachten niet ingevuld krijgen. Gevolg: leerlingen brachten vorig jaar meer tijd door in de studiezaal dan hun lief was.

Op korte termijn kunnen zij instro mers het leraren tekort mee helpen oplossen. Bovendien brengen ze veel ervaring en dito goesting mee naar het Wieleslokaal.naarhet

et 2.818 waren ze in het schooljaar van 2020 2021, de zij instromers, werknemers die hun baan in de privésector inruilen voor een job in het onderwijs. Dat waren er 15 procent meer dan het jaar ervoor en het hoogste aantal ooit. In 2015 2016 ging het nog om een kleine 2.300 mensen die de overstap maakten.

onderwijs overstapt vanuit de privésector en relevante werkervaring heeft, kan nu acht jaar anciënniteit meenemen als ze lesgeven in een knelpuntvak zoals Frans of

09 222 69 Guldensporenpark691A9820Merelbekeinfo@salenko.comwww.salenko.comBedrijfsvastgoed M & A Rendement op uw geld? Beleg in vastgoed (4% à 8,5% netto BelVolledigeinMomenteelhuurrendement).28investeringsdossiersaanbieding(opaanvraag).discretie.ofmailonsvooreenafspraak Liquiditeiten nodig in uw bedrijf? Wij kunnen u helpen via Sale & Rent Back Vraagoperatiesgratisnaar uw mogelijkheden Discretehieromtrent.afhandeling. No cure, no pay.

noodoplossingzijnZij-instromers3eengoede

wiskunde. Dat heeft geholpen om kandidaten over de streep te trekken, want de financiële drempel is een stukje weggenomen. Dat leiden leerkrachtenonzeop om wiskunde aardrijkskundeen te geven en niet

“ We

om een halve psychiater of radicaliseringsexpertdetezijn WOUTER DUYCK, PROFESSOR COGNITIEVE PSYCHOLOGIE EN VICEVOORZITTER VAN DE ACCREDITATIEORGANISATIENEDERLANDS-VLAAMSE(NVAO)10Op de cover

M

Nu kan voor knelpuntvakken dus tot acht jaar anciënniteit meegenomen worden, maar voor vele professionals met een gezin is die acht jaar anciënniteit helaas onvoldoende. Bovendien moeten ze vaak eerst nog een extra lerarenopleiding volgen, want ze missen didactische competenties. Waarom verleiden we die zij instromers bijvoorbeeld niet met een combinatietraject waarin ze hun leraren opleiding combineren met voor de klas te staan, zonder anciënniteit en loon te moeten inleveren? Wie de overstap maakt vanuit de privé naar het onderwijs, doet dat absoluut niet voor het grote geld. Hij of zij is intrinsiek gemotiveerd, het zou al te jammer zijn dat ze voor die nieuwe carrière eerst hun spaarpotje helemaal moeten opsouperen.

D

studentenOriënteer4 beter

is een eerste stap in de goede richting, want daarvoor was het zo dat wie bijvoorbeeld twintig jaar relevante werkervaring in de privé had opgedaan, die anciënni teit niet kon meenemen en sowieso helemaal onderaan de ladder in het onderwijs begon.

Voor Wouter Duyck is het plan dat Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts lanceerde om het lerarentekort op te vangen een noodoplossing. “Ik ben een koele minnaar van zij instromers. Als we lerarenopleidingen organiseren, doen we dat toch omdat we ervan overtuigd zijn dat leraren in spe daar leren hoe ze kennis moeten overbrengen. Bovendien zijn goede IT’ers of burgerlijk ingenieurs niet per se goede leerkrachten. Heel wat topexperten in hun eigen onder zoeksdomein scoren pertinent slecht bij studentenevaluaties. Het lerarentekort moet je structureel aanpakken. De cijfers spreken immers boekdelen. Meer dan 30% van de afgestudeerden in de lerarenopleiding secun dair onderwijs beslist om te stoppen met het vak binnen de vijf jaar. Als dit zou gebeuren binnen de artsenopleiding staat het land in rep en roer.”

11 Op de cover

Onlangs initieerde Wouter samen met Voka en UGent de Voka Leerstoel, een talentcen trum dat leerlingen beter op weg helpt naar een juiste studie of beroepskeuze. Via objec tieve en wetenschappelijke testen wordt gekeken naar welke interesses, vaardigheden en competenties ze hebben. “Die initiatieven zijn belangrijk om studenten een spiegel voor te houden en een inschatting te geven of een bepaalde studie slaagkans heeft of niet. Zulke oriënteringsproeven hebben een activerend effect maar zijn echter niet bindend, terwijl dat voor het publiek dat je daarmee voor ogen hebt, net wel broodnodig is. Ik sluit me dus aan bij het voorstel van Weyts om de studieduur te verkorten maar het mag nog sneller en nog strenger. Als we niet willen dat ons systeem implodeert, zijn dit soort maatregelen noodzakelijk. Dat daarmee geraakt zou worden aan het sociale aspect vind ik overroepen. Buiten België is er geen enkel land waar meer kinderen een hoger diploma hebben gehaald dan hun ouders. De lage kostprijs is toch ook uniek en veel Naastbelangrijker.”oriëntatie

at de oriëntatie voor studenten en leerlingen beter kan, illustreert Wouter met de metafoor van de kokende kikker. Elk jaar verhoogt de temperatuur met een graad waardoor de kikker niet voelt dat het warmer wordt. Plots bereikt de vijver een kookpunt en wordt de situatie onhoudbaar. “In het hoger onderwijs slaagt slechts 30% van de studenten erin om alle credits te behalen na de tweede zit. Dat zijn verontrustende cijfers. Het huidige systeem is flexibel van aard zodat er meer studenten op het einde van de rit afstuderen. Nu gebeurt exact het tegenovergestelde. Dus kwam minister Weyts onlangs nog met het voorstel om dwingendere maatregelen te installeren. Hij werd teruggefloten door de hogescholen die op hun beurt schrik hadden dat daarmee het aantal afgestudeerden nog zou zakken. Die gedachtegang is verkeerd. Het hoger onderwijs mag gerust wat strenger zijn op dat vlak. Misschien zien we dan een gedragsverandering en is het allemaal wat minder vrijblijvend.”

monitoraten en docenten die verhoudingsgewijs meer tijd steken om iemand uit het BSO te begeleiden richting een diploma.”

Wouter hekelt verder ook het te vrijblijvend karakter van de toegang tot het hoger onder wijs. “In Vlaanderen kan je alles studeren wat je wil. Je kan perfect uit het BSO komen en een studie voor burgerlijk ingenieur aanvat ten. Het zijn eerder uitzonderingen maar als ik kijk naar de richting psychologie waar ik 12 jaar voorzitter van was, zijn er elk jaar een tiental leerlingen uit het beroepsonderwijs die aan de studie beginnen terwijl niemand uit die groep uiteindelijk slaagt. En dat verwondert me ook niet. Beroepsonderwijs heeft een andere finaliteit dan academi sche psychologie. Ons systeem is uniek op wereldvlak en daar moeten we ons misschien vragen bij stellen. Bovendien kost een studie in België al belachelijk weinig. Mede door het lage inschrijvingsgeld en het democra tisch systeem bedienen we in vergelijking met OESO landen 40% meer studenten per docent. Het hoger onderwijs zit nu al op zijn tandvlees en gaat dezelfde weg op als het leerplichtonderwijs. We moeten af van

Studentenjob fnuikt diploma

stipt Wouter studentenarbeid aan als een mogelijke boosdoener voor slaagcijfers. “Randstad voerde onlangs een interessant onderzoek uit. Tien jaar geleden kluste 30% van de studenten bij tijdens het academiejaar. Vandaag is dat aantal verhoogd naar 70%. Als men naar de beweegredenen vroeg, gaven studenten aan dat ze bijklusten om plezieruitgaven en impulsaankopen te doen. Niet om hun studies mee te bekostigen zoals gehoopt. Studenten komen ook minder naar de hoorcolleges omdat ze naar eigen zeggen de opname thuis bekijken. Maar we zien nochtans dat dit niet gebeurt. Dan kan je toch wel spreken van een klein mentaliteitsprobleem.”

Tom Van Wassenhove (HoGent)

T

Onze experts

Na vijf jaar HoGent stapte Steve over naar UGent. Hij focuste daar de voorbije tien jaar op student ondernemers als Manager van DO! UGent. “Ik was de eerste business developer die een jaarcontract kreeg, ondertussen zijn we met een team van zeven mensen en structureel verankerd aan de UGent.”

12Op de cover

Pionier student-ondernemerschapin

Voormalig voorzitter van de curriculumcommissie voor kmomanagement op HoGent. “Ik was heel veel bezig met curriculumontwikkeling en design. Door veel individuele gesprekken met ondernemers merk je de evoluties in de kmo wereld en probeer je die nieuwe trends te vertalen in kennis. Aan hogescholen gaat dit veel sneller dan aan een universiteit.”

Aan HoGent probeerde Tom en een team van docenten in samenwerking met het Centrum voor Ondernemen nadien ‘ondernemen’ zichtbaar te maken in elk curriculum. “We hebben in 2012 een keuzevak ondernemen opgericht voor elk curriculum, dat was toen heel vernieuwend en er was heel wat weerstand”, herinnert Tom zich. Elk semester zijn er nu zo’n 80 à 100 niet managementstudenten die dat keuzevak volgen.”

“Die studenten werden fel gecoacht om het bedrijf goed te leren kennen en met hun uitdagingen aan de slag te gaan. Bedrijven staan nu te springen voor zulke samenwerkingen.”

Stond in 2005 mee aan de wieg van de bacheloropleiding kmomanagement en was tot 2020 opleidingshoofd.

Studenten die intrinsiek gemotiveerd zijn om te ondernemen zijn vanzelfsprekend de student­ondernemers. UGent speelt al ruim 10 jaar een pioniersrol in de begeleiding van die studenten met het invoeren van het statuut student ondernemer in 2011, het ijveren voor het fiscaal juridisch statuut student zelfstandige, de introductie van een eigen centrum voor student ondernemerschap ‘DO!’ en een leerlijn van ondernemende keuzevakken. Steve Stevens, medeoprichter van DO!: “Het allereerste jaar hadden we 33 student ondernemers, nu starten er jaarlijks 150 een bedrijfje op, maar er passeren zeker 500 studenten per jaar met vragen en/of plannen. Op een totaal van ruim 40.000 studenten lijkt dat misschien weinig, maar niet elke Belg is in de wieg gelegd om zelf te ondernemen, of sommigen worden op latere leeftijd ondernemer.”

Is sinds 1 februari 2001 actief aan HoGent, toen er van ondernemerschapsonderwijs nog compleet geen sprake was.

Ging nadien aan de slag bij Hogeschool Gent – Centrum voor Ondernemen en startte er met een project waarbij studenten werden ingeschakeld als ‘consultants’ voor starters en groeiers.

Boor5 ondernemershet talent van studenten aan

Richtte StudentStartUps.eu op. “Bedoeling is om zowel in België als de rest van Europa studenten te laten doorgroeien met hun eigen start up.”

Steve Stevens (UGent)

Was eerst bankier en runde een eigen kantoor

Is nu managing partner bij VD Gereedschappen en deels docent HoGent binnen bedrijfsmanagement.

oen Tom Van Wassenhove in 2005 de bacheloropleiding kmo manage ment oprichtte aan HoGent, ging die in tegen de toenmalige trend van hyperspecialisatie in het onderwijs. “Wij gingen tegen de stroom in met deze bacheloropleiding die generalistisch was maar wel een antwoord bood op de concrete vraag van zonen en dochters van ondernemers die de zaak wilden overnemen en niet wisten welke richting ze moesten volgen.”

Over ondernemerschapsonderwijs moet je heel goed nadenken vooraleer je van start gaat. Tom: “Je kan niet zomaar alles aan iedereen aanbieden. Een groentje kan je niet een financieel plan laten schrijven zonder dat je die persoon eerst coacht en de financiële basics

Maak elke opleiding wat ondernemender

springen, laat staan een nieuwe opleiding creëren. “Een curriculum moet continu in ontwikkeling zijn, maar mag nooit in één keer op de schop. Je kan wel het design van je vak anders aanpakken”, beamen beide heren.

Lucas Delmulle, bestuurder bij bouwbedrijf Danilith, begeleidde in het verleden drie keer studenten van KU Leuven bij een stageproject en ziet ook nog grote opportuniteiten om het onderwijs ondernemender te maken. “Het laatste project dat ik mee opvolgde, ging over een nieuwe planningstool voor ons bedrijf. Ik merkte meteen hoe moeilijk het was voor hen om hun theoretische kennis om te zetten in de praktijk. Daar aan merk je dat er nog veel werk aan de winkel is rond probleemoplossend denken en dat samenwerking tussen scholen en bedrijven al veel vroeger een plaats verdient in het curriculum. Zeker in deze tijden. Bedrijven hebben veel werk en geen personeel, terwijl studenten in volle ontwikkeling zijn en over meer tijd beschikken. Op die manier help je bedrijven een pak vooruit en sta je als student veel dichter in contact met het bedrijfsleven.”

13 Op de cover

curriculum”plaatsvroegerverdiententussen“Samenwerkingscholenbedrijvenaleeninhet

Eén regel is heilig: begeleid hen nauwgezet. “We volgden met twee de Lean Launchpad training van start upcoaches Steve Blank en Jerry Engel in april 2015 aan Stanford University en passen de methodes voor start upontwikkeling uit Silicon Valley nu toe op onze eigen studenten. We zorgen voor coaches die durven kritisch zijn, hanteren strenge deadlines, laten ze snel experimente ren en loodsen hen naar het juiste netwerk.”

zijn er momenteel meer dan voldoende trajectsubsidies voor studentondernemers, maar moeten we nu vooral elke student een stukje ‘ondernemender’ proberen te maken via insijpeling in de curri cula. “De wereld evolueert razendsnel, maar sommige curricula ontwikkelen onvoldoende mee. Als je aan een curriculum raakt, moet je per definitie veranderen, en als er nu iets is waar het onderwijs het moeilijk mee heeft, is het veranderen. We moeten dat traag en omkaderend aanpakken.”

aan hogescholen en universiteiten staat vandaag wel stevig op de agenda. Steve: “We hebben in België jarenlang geijverd om ondernemen als eindcompetentie mee te nemen in de eindtermen. Dat is ondertussen gebeurd, zowel op bachelor als masterniveau.”

Steve ziet wel grote verschillen van opleiding tot opleiding. “De afgelopen 10 jaar is er veel veranderd, maar sommige professoren aan universiteiten stellen dat de corekennis van hun opleiding boven alles gaat en elk uurtje dat je daar aan verliest een uur te veel is. Gelukkig zien we dat studenten zelf steeds meer interesse tonen in ondernemerschap en zelfs studenten uit de opleiding genees kunde – naast hun intensief opleidings traject – een eerste eigen zaak opstarten”, besluit hij.

Steve en Tom beklemtonen dat er op Gents niveau altijd nauw werd samengewerkt tussen de verschillende hogescholen en universiteiten in het stimuleren van onder nemerstalent. “Het heeft weinig zin dat elke school zich wil profileren, dat is een waste of time and money. Maar elke school heeft natuurlijk zijn eigen targets.”

Volgens Tom is de uitdaging nu om onder nemen op een juiste manier in te passen in de curricula, zonder dat het stiefmoederlijk behandeld wordt. “We moeten alle opleidingen ondernemender maken. Als je in een sociale richting zoals bachelor orthopedagogie vroeger afkwam met managementvaardigheden, werd je net niet doodgebliksemd. Maar er zijn nu wel vakken rond ‘sociaal ondernemen’ in die opleiding, en dat wordt wel aanvaard. Zo kan je studenten orthopedagogie, agro en kmo management multidisciplinair laten samenwerken rond zorgboerderijen. Er liggen nog massa’s opportuniteiten om ons onderwijs onder nemender te maken, zonder zelfs door één studiepunt te veranderen, maar gewoon door de manier waarop je je vak doceert.”

Ondernemerschapbijbrengt.”

Steve waarschuwt dan weer dat het onder wijs niet op elk nieuwe, hippe trend hoeft te

Een pilootstudie van de UGent in opdracht van de Vlaamse overheid toonde de posi tieve impact van student ondernemerschap wetenschappelijk aan. Uit die studie bleek dat meer dan de helft van de UGent studenten die tijdens hun studies een eigen zaak oprichtten onder begeleiding van DO!, ook na afstuderen zelfstandig ondernemer blijft.

Daarnaast blijkt ook dat voormalig studentondernemers die als werknemer aan de slag gaan in meer dan 60% van de gevallen als intrapreneur beschouwd kunnen worden. Ook de opleiding kmo management aan HoGent scoort heel goed. “Ondertussen hebben we meer dan 1.000 alumni in deze opleiding. Meer dan 30 procent is actief in de familiezaak of start zelf een nieuw bedrijf op”, weet VolgensTom.Tom

Levenslang leren a.u.b.

“Zeker de vaste benoeming is iets waar de minister nog flink aan kan sleutelen. Ik begrijp waarom hij het heilig huisje nog even zo laat omdat er nu al een tekort is en het beroep zo mogelijk nog minder aantrekkelijk wordt, maar je kan er niet omheen dat er neveneffecten ontstaan. Er zijn ook veel leer krachten die niet vast benoemd zijn en op het einde van augustus nog altijd niet weten waar ze les zullen geven. We kampen enerzijds met een lerarentekort maar anderzijds zijn er zulke scenario’s. Dat is absurd en een kwestie van goed plannen, lijkt me. Los van het feit of de vaste benoeming al dan niet op de schop moet, is ze momenteel gekoppeld op schoolniveau. Een leerkracht die het dus niet kan vinden met de directie en andere oorden wil opzoeken in de sector, raakt het statuut kwijt. Je zou dat moeten kunnen houden op een andere school. Op bedrijfsniveau zou je toch ook perfect van team kunnen wisselen zonder daarvoor je contract van onbepaalde duur te verliezen?”, vraagt Wouter zich af.

14Op de cover

Wegenbouwer Willemen Infra heeft voorlopig minder goede ervaringen met duaal leren, maar gelooft wel in het concept. “Om zulke trajecten te doen slagen, is de opvolging door scholen van immens belang”, zegt Bram Deceukelier, HR-verantwoordelijke.

“H et onderwijs is net als een bedrijf zonder HR beleid”, reciteert Wouter de spitsvondige woorden van een collega pro fessor bedrijfspsychologie. “Scholen moeten dringend werk maken van een toekomst gerichte visie op HR zaken. Dat gaat over leerkrachten autonomie geven en structuur aanbrengen. Ik ben wel geen voorstander van een overkoepelend HR beleid over verschillende scholengroepen heen met middenstructuren. Het is dikwijls daar waar beslissingen worden genomen die de proble men voor leerkrachten alleen maar vergroten in plaats van verkleinen met nieuwe regels en verantwoordingssystemen. Wat ik wel zinvol vind is om te consolideren op financieel en logistiek niveau. Een raamcontract voor een poetsfirma is daar een voorbeeld van.”

“Het onderwijs is met 140.000 medewerkers het grootste bedrijf van Vlaanderen en er ont breekt een professioneel personeelsbeleid. Leerkrachten krijgen nauwelijks opleidingen. Met jaarlijks 60 euro opleidingsbudget per leraar bengelen we als land in de staart van Europa. In Scandinavië trekken scholen verschillende dagen per jaar uit voor per soonlijke ontwikkeling. In de onderwijssector is je loopbaan al erg vlak dus zorg je er maar beter voor dat leerkrachten hun job blijven uitoefenen door ze scherp te houden met opleidingen.”

“De sterkte van ons onderwijs in de jaren 80 was net dat elke school op lokaal niveau de beste wilde zijn. Dat kwam omdat veel van de bevoegdheden bij de leerkrachten en de directie lagen, niet op een niveau daarboven. De soft HR laat je best over aan de school zelf terwijl alles van hard HR binnen de bevoegd heden van de minister ligt. Op gebied van vaste benoeming, anciënniteit die je kan meenemen en salarissen ligt er nog veel te rapen. Zeker op vlak van (variabele) verloning kunnen we zeker een tandje bijsteken, ook al kost het onderwijs ons al handenvol geld. We zijn een kenniseconomie dus moeten we er ernstig over nadenken of we de leerkracht wiskunde, die nu al niet te vinden is, toch geen bonus kunnen geven. Het is een illusie om te denken dat het onderwijs de wet van vraag en aanbod ontloopt.”

Voer6 een inHR-beleidmodernhetonderwijs

bijSchoolbezoekWillemenInfra

15 Op de cover

Dat vindt ook Bram Deceukelier, sinds vijf jaar aan de slag op de HR afdeling van wegenbouwer en asfalt en betonproducent Willemen Infra. Het bedrijf met o.a. een vesti ging in Drongen telt ruim 1.000 medewerkers, Bram is verantwoordelijk voor rekrutering en selectie, studentenjobs, stages en interne opleidingen voor de regio Oost Vlaanderen, West Vlaanderen en Vlaams Brabant. Hij heeft nauwe contacten met zowel hogescho len als middelbare scholen voor zowel stages als trajecten rond duaal leren. Bram is ook de contactpersoon voor de mentoren, die de leerlingen begeleiden op de werven.

B

leren nog veel meer een positieve keuze moet worden van leerlingen, ouders en scholen. Met andere woorden, het zit nog niet snor met het imago van duaal leren en dat straalt ook af op de kwaliteit van deze praktijkgerichte onderwijsvorm.

Zet7 in op duaal leren en boost het imago

Zeker wat het secundair onderwijs betreft, zijn alle experts het erover eens dat duaal

ij duaal leren volgen leerlingen hun opleiding deels in de klas en deels op de werkvloer, onder begeleiding van een bedrijfsmentor. Er is al heel wat werk verzet in de uitrol van de onderwijsmethode. Maar de feiten zijn wat ze zijn: in het secundair onderwijs is het succes voor alsnog beperkt, in het volwassenenonderwijs is het pas gestart en wat het hoger onderwijs betreft, zijn er proefprojecten maar ook die lopen niet altijd van een leien dakje.

Uitgebluste duale leerlingen

“Onze ervaring met duaal leren is voorlopig niet erg positief. We hebben twee studenten begeleid in onze lasafdeling in Drongen en ook eentje in Limburg. De drie trajecten zijn helaas nog voor het einde van de stage stopgezet. De eerste weken loopt alles redelijk goed maar na een tijdje duiken er telkens problemen op. De eerste leerling was nog minderjarig en had dus geen rijbewijs. Hierdoor was hij aangewezen op het openbaar vervoer om te pendelen tot het industriepark. Na een aantal weken begon de hoge reistijd duidelijk te wegen op de motiva tie van de student. Daardoor kwam hij steeds meer te laat of helemaal niet meer opdagen. In samenspraak met de school en de leerling werd zijn traject stopgezet. Bij de tweede leerling liep alles initieel goed maar ook daar doken na enkele weken motivatieproblemen op. Na een veelbelovende start werd daar de samenwerking stopgezet na een vertrou wensbreuk. Hetzelfde verhaal speelde zich af bij onze afdeling in Limburg.”

H

De TSO opleiding Chemische Procestechnieken was in september 2016 dan weer één van de zes studierichtingen in Vlaanderen die als eerste gestart zijn met duaal leren in het secundair onderwijs. Veerle Van Nieuwenhuysen, adviseur Onderwijs en Arbeidsmarkt bij essencia: “Intussen hebben al zowat 200 leerlingen verspreid over een tiental scholen voor dit duale leertraject gekozen. Heel wat van die ex studenten zijn nu procesoperatoren in chemie en Infarmabedrijven.dechemieen

Duaal leren sectoraal aanpakken In de chemie en life sciences sector is duaal leren wel een succesverhaal. De sector speelt al jaren een pioniersrol in de uitbouw ervan. Al in 2013 startten essenscia en enkele chemiebedrijven met het Avogadro project waarmee studenten professionele bachelor Chemie aan de Antwerpse hoge scholen Artesis Plantijn en Karel de Grote aan duaal leren kunnen doen in de afstudeerrich ting Procestechnologie. Dit initiatief was een van de grondleggers van werkplekleren in het Vlaamse onderwijs. In het academiejaar 2020 2021 is ook Hogeschool Gent gestart met een gelijkaardige duale opleiding.

komt in de lerarenopleiding zodat de mogelijkheden ervan kenbaar zijn over hoe, wanneer en voor welk leerdoel technologie kan ingezet worden. Het is natuurlijk ook zaak om leerkrachten daar proactief op voor te bereiden. Leer hen hoe ze met virtual reality naar Griekenland kunnen reizen om zo leerlingen onder te dompelen in geschiede nis. Als je zorgt voor die professionalisering kunnen we bovendien het lerarentekort deels wegwerken door een leerkracht maximaal digitaal en fysiek in te zetten. Het is al te gek dat er studiezalen vol kinderen zitten als de leerkracht Frans ziek is. We staan gekend als kenniseconomie en als we dat label willen behouden, moeten we alle digitale middelen in de strijd gooien.”

“Op zich sta ik helemaal achter het concept van duaal leren, op voorwaarde dat de leerling met de juiste motivatie start aan dit traject. Duaal leren moet leerlingen aantrek ken die bewust voor praktijkervaring kiezen en weten waar ze voor kiezen. Het resultaat van die keuze heeft immers niet enkel gevol gen voor de school en de leerling in kwestie, maar ook voor de bedrijven. Zonder de juiste ingesteldheid is de kans op slagen immers relatief klein. Tijdens het traject proberen we de leerlingen zo goed mogelijk te begeleiden door een ervaren mentor aan te stellen. Als het traject dan stopgezet wordt, treedt er uiteraard langs beide kanten ontgoocheling op omdat alle partijen toch wel afdoende tijd investeren. Hier is duidelijk een verschil op te merken tegenover de ‘ingeburgerde’ schoolstages. Daar leunt de succesratio aan tegen 100%. Na een geslaagd traject hopen we steevast dat we de leerling als vaste werkkracht kunnen aanwerven. Om zulke tra jecten te doen slagen is de opvolging door de scholen van immens belang. Ze kunnen de

16Op de cover

“Zodra scholen de mogelijkheden van die drietrapsstrategie inzien, is het zaak leer krachten maximaal in dat proces mee te nemen. Het is noodzakelijk dat er een groot stuk aan educatieve technologie (edtech)

Maar je kan even goed ook digitale content, zoals opgenomen lessen, digitale instructiefilmpjes, perfect inschakelen ter ondersteuning van de leerkracht of bij afwezigheid ervan. Die leermethode, het gebruik van digitaal leermateriaal, is courant bij kinderen van expats. De laatste stap is dat je data van die platformen inzet om leerlingen nog beter te begeleiden. Zo kan je kinderen die langer doen over bepaalde oefeningen gerichter begeleiden of hen meer uitdagen.”

life sciences hebben intussen al zowat 50 sectorbedrijven deelgenomen aan duaal leren.” Volgens essencia is een doelgerichte sectorale aanpak cruciaal om van duaal leren een succes te maken. “Daarom zijn er per opleiding lerende netwerken voor kennis en ervaringsuitwis seling tussen scholen en bedrijven en een sectoraal partnerschap om duaal leren verder te optimaliseren en te promoten, met ruimte voor sectorspecifiek maatwerk.”

Zet8 (nog) sterker in op digitalisering

aanwezigheid in de lessen strikter opvolgen en bij overmatige afwezigheid de start van een bedrijfsstage of duaal traject uitstellen. Vooralsnog zijn onze ervaringen met duaal leren nog geen onverdeeld succes maar we koesteren hoop en blijven beschikbaar voor leerlingen die gepassioneerd met bouw of techniek bezig zijn.”

et beeld van leraren die zich richten tot hun leerlingen via een scherm zit nog vers in het geheu gen. De digitaliseringsgolf kreeg de voorbije twee jaar een boosterprik. “Technologie kan onderwijs op veel vlakken ondersteunen en versterken”, aldus Vickie Dekocker die als senior expert onderwijs en arbeidsmarkt werkt bij Agoria. “Het eerste luik is infrastruc tuur en is het meest voor de hand liggend. Dat kan gaan van een laptop voor elke leerling, tot VR brillen of een veilige internet bekabeling. Eens die voorzieningen er zijn, is het maar de vraag wat je ermee doet. Met VR brillen kan je een leersituatie creëren die je in de realiteit moeilijker kan aanleren, zoals hoe je moet handelen bij explosiegevaar.

Staart van het peloton Volgens Vickie moeten scholen zeker ook de edtech een hand reiken. “Een school is geen op zichzelf staand geheel maar staat in contact met de samenleving. Het kan niet zijn dat enkel scholen het monopolie claimen op onderwijs en leren. Edtechproviders zoals D Teach uit Gent kunnen een gamechanger zijn voor het onderwijs. We hinken nu al achterop in Europese digitale rankings en dat heeft rechtstreekse gevolgen voor de arbeids markt die aan kruissnelheid digitaliseert. Als we levenslang willen leren, moet je jongeren van kleins af al in contact brengen met alle mogelijke leervormen waaronder de digitale. Bovendien ben ik benieuwd of we lessen zullen trekken uit de covidperiode. Ik koester stille hoop, maar ik zie nu al met lede ogen aan dat in de discussie rond het lerarentekort in alle talen wordt gezwegen over het gebruik van technologie ter ondersteuning van het leerproces.”

De Digisprong die door onderwijsminister Weyts werd gelanceerd en als doel heeft om de digitale infrastructuur in scholen op te krikken, is een stap in de goede richting volgens Vickie en onderwijsexpert Wouter Duyck. “Dat is een enorme investering van 350 miljoen euro als je weet dat het budget voor IT infrastructuur voor covid tien keer zo klein was. Het is alleen zaak om die eenmalige inspanning ook structureel te verankeren. Je wil immers geen tweede Milieubox scenario waar alle laptops die aan scholen worden geleverd in de doos blijven zitten.”

17

“

onderwijs is het verhaal anders volgens Wouter. “Daar stonden we voor corona al ver op vlak van online streams. Mijn grootste vrees is dat we daar te ver gaan. Ik zie nu al aula’s leeglopen. Studenten willen zich ook niet meer engageren om twee uur te pendelen voor drie uur les. Als ze vervolgens ook niet naar de opname kijken, krijg je generatiestudenten die 14 uur per week les hebben en eigenlijk ook niet meer aan het studeren zijn. Dergelijke scenario’s zijn nefast voor het onderwijs. Uit onderzoek blijkt nochtans dat participatie aan hoorcolleges nauw verbonden is aan studieresultaten. Het zou een goede zaak zijn als we zulke dingen begrenzen.”

sterker uitdagen gezien het meer progressie zal boeken, terwijl de leerkracht meer tijd kan steken in andere leerlingen die moeten Inbijbenen.”hethoger

Leegloop

Zorgt technologie voor de gevreesde kloof tussen leerlingen onderling? “Als je technolo gie niet goed aanwendt, is dat een potentieel risico. Door het gebruik van cijfermateriaal kan je exclusiviteit en inclusie laten samen gaan. Een kind dat sneller leert, kan je

VICKIE DEKOCKER, SENIOR EXPERT ONDERWIJS EN ARBEIDSMARKT BIJ AGORIA

Het kan niet zijn dat enkel scholen het monopolie claimen op onderwijs en D-TeachEdtechprovidersleren.zoalsuitGentkunneneengamechangerzijn

Trending topic

Snel en wendbaar VDAB-concept speurt naar werknemers in jouw achtertuin

18

Een actueel onderwerp van gesprek

Freddy Van Malderen en Johan Van Hecke (VDAB) samen met Bruno Volckaert (VDL Belgium)

TEKST JAN VAN GYSEGHEM - FOTO LUC NIMMEGEERS

‘Mobiele opleiding’: weinig bekende hefboom in zoektocht naar personeel

De spoeling op de markt van sollicitanten is dun, maar vele kandidaten kunnen – mits bijkomende vorming – ongetwijfeld aan de slag. Er bestaat een waaier aan mogelijkheden om bedrijven via opleiding aan extra personeel te helpen. Maar, de organisatie van een degelijke opleiding kost tijd en die is er vandaag nauwelijks. Een mobiele opleiding bij VDAB kan al binnen drie tot zes maanden starten. Bijkomend voordeel van dit voor werkgevers kosteloos model, is dat alles zich afspeelt in de onmiddellijke nabijheid van het bedrijf. Een interessant en nog onbekend kanaal dat een woordje uitleg verdient.

BRUNO VOLCKAERT

Werkzoekenden vinden moeilijk het leslokaal Hoeveel werkzoekenden vinden geen werk als gevolg van een gebrek aan Freddy:opleiding?

aan dat je bijna niet meer kan aanwerven zonder eerst de competenties te versterken van de kandidaat werknemer. Op welke manier ook.”

De behoefte aan opleiding bij de werk zoekenden is buitengewoon groot. Toch hebben de opleidingscentra van de VDAB het moeilijk om hun programma’s gevuld te krijgen, ondanks het groot aantal Freddy:werkzoekenden?

Wie het werkzoekendenbestand analyseert stuit op een te lage opleidingsgraad, langdurige werkloosheid, etnische afkomst of leeftijd, al is dit laatste minder problematisch aan het worden. Bedrijven worden zich bewust van het feit dat 55 plussers aan de bak kunnen komen.

JOHAN VAN HECKE VDAB

Mijn credo ‘opleiden is het nieuwe rekruteren’ is een beetje kort door de bocht maar geeft

“Minstens. Want het is niet gezegd dat je het juiste kwalificatieniveau hebt behaald voor de knelpuntvacatures die zich aandienen. Je bent, als gekwalificeerde kandidaat, niet per se onmiddellijk plaats baar op de arbeidsmarkt.”

“Al te vaak wordt de B in de naam VDAB vergeten. Die staat voor beroepsopleiding. Een erg belangrijk element in onze dienstverlening: opleiden en competenties versterken.”

Kan je zeggen dat driekwart van de werkzoekenden eigenlijk in opleiding zou Freddy:moeten?

FREDDY VAN MALDEREN VDAB OOST-VLAANDEREN Directeur

“De resultaten zijn nogal wisselend. Voor onze transportopleiding (vrachtwagen, autobus) zitten de programma’s vol. Voor de metaalsector en de logistiek valt het nog mee, voor de bouw gaat het heel moeilijk. Wij volgen dit per sector op.”

Freddy: “Grosso modo kan je zeggen dat de helft van de werkzoekenden simpelweg niet onmiddellijk inzetbaar is op de arbeidsmarkt, meer nog: niet toeleidbaar is naar een oplei ding. Er spelen één of meer problematieken: medisch, mentaal, huisvesting, mobiliteit, financieel, armoede… Ook de kennis van

Heb je zicht op de oorzaken waarom het moeilijker loopt in bepaalde sectoren en werkzoekenden de weg niet vinden, terwijl de vraag van bedrijven groot is en de kans op tewerkstelling erg reëel?

VDL BELGIUM

Preventieadviseur, milieucoördinator en personeelsverantwoordelijke

Projectleider mobiele opleidingen Zet in overleg met VDAB-accountmanagers en opleidingsmanagers, opleidingen op in partnership met bedrijven, sectoren en lokale besturen.

Rond de tafel

Een bedrijf of een groep bedrijven kan in samenspraak met de sector en met het gemeentebestuur – VDAB uitnodigen om een opleidingstraject te voorzien in eigen gemeente. Van deze ‘mobiele opleidingen’ werden er reeds meer dan vijfhonderd georganiseerd in Vlaanderen en de waardering is goed.

“De behoefte op de arbeidsmarkt rechtvaar digt voor bepaalde beroepen niet om een permanent opleidingsaanbod in een vor mingscentrum te voorzien. Met het concept van ‘mobiele opleidingen’ speelt VDAB toch projectmatig in op een duidelijke vraag ,” licht Freddy Van Malderen, directeur VDAB Oost Vlaanderen, toe.

“Dat is een heel moeilijke vraag want een heel dynamisch gegeven. Wat wij wel weten is dat de ongekwalificeerde uitstroom uit het onderwijs boomt. Het probleem van de arbeidsmarkt begint dus al veel vroeger: bij de studiekeuze en de bijhorende begeleiding.

Mobiele opleidingen in 2022 op komst in Oost-Vlaanderen Aluminium schrijnwerk | Confectie | Dakdekker | Fietshersteller | Industriebad bouwbad | Industrieel isolateur | Kabeltrekker | Keukenmedewerker | Kunststoflasser | Metaalbad | Onderhoudsmecanicien | Particuliere schoonmaak | Pretparkmedewerker | Puntlasser planlezen | Stellingbouwer Data kunnen wijzigen > te checken bij VDAB – Mobiele opleidingen 19 Trending topic

Waar komt de Mastercampus van VDAB in Oost-Vlaanderen?

Er wordt gewerkt aan een nieuw concept met – per provincie – een VDAB Mastercampus, aangevuld door een aantal satellieten. VDAB wil met een beter opleidingsaanbod tegemoet komen aan de vacatures in onze bedrijven.

Johan: Wij vertrekken altijd van een arbeids marktanalyse. Vervolgens bezoeken wij in de betrokken gemeente elk bedrijf in de bewuste sector. We kondigen het initiatief aan en vragen vacatures op. In de mobiele opleiding vertrekken wij van een standaardprogramma maar bedrijven krijgen de mogelijkheid om dit naar eigen inzicht te vervolledigen. Zo werken wij toch enigszins wat maatgericht per bedrijf.”

VDAB beschikt in Oost Vlaanderen over opleidings centra in Wondelgem, Zwijnaarde, St. Niklaas, Temse, Hamme, Oudenaarde en Aalst.

Bruno: “Daarom moeten wij op zoek naar gecertificeerd personeel zoals lassers. De nood aan mensen is zeer groot. En opleiding is daarbij cruciaal. Op dit ogenblik zoeken wij een tiental medewerkers met een achter grond mechanica. Alles speelt in een context van automatisatie met lasers.”

20Trending topic

“Eén van onze instrumenten zijn de mobiele opleidingen. Die laten toe om de lokale behoeften beter in te vullen en lokale werkzoekenden dichter bij huis te bedienen. Het gaat om mensen die moeilijk tot bij onze opleidingscentra geraken. Met het mobiele aanbod hopen wij ook mensen die nog niet actief zijn op de arbeidsmarkt gemakkelijker te bereiken.

Bruno: “Als de kandidaat een goede attitude toont, kunnen wij verder.”

het Nederlands is een obstakel, daarom proberen we een Nederlandse taalopleiding te verweven met de technische opleiding. Ook voor rekenen is dit het geval. Via onze ‘intensieve’ dienstverlening stomen onze bemiddelaars werkzoekenden klaar richting een opleiding.”

Je kan mensen vragen om een inspanning te doen om een opleiding te volgen – voor hun job zullen ze dat allicht ook moeten doen –maar tegelijk merken wij dat de toeleiding naar onze opleidingen moeilijk verloopt, onder meer door mobiliteitsproblemen. Door mobiel opleidingen aan te bieden trek je meteen ook de aandacht op de lokale

VDL zette een aantal gebruikelijke kanalen in (website, uitzendkantoren) in de zoektocht naar personeel. Vrijwel alle openstaande vacatures zitten in het tweeploegenstelsel maar slechts 1 of 2 werkzoekenden op tien blijkt bereid om te werken in een ploegensysteem. Afgezien daarvan legt VDL de lat bij aanvang niet al te hoog.

Waarom kunnen mobiele opleidingen een hulpmiddel zijn en hoe werkt het systeem?

Johan: “Mobiele opleidingen zijn vooral bedoeld om in te zetten op plaatsen waar VDAB zelf geen aanbod heeft. Als mensen het vooruitzicht hebben om lokaal in opleiding te kunnen gaan en vervolgens ook

groep met 106 bedrijven en bijna 16.000 medewerkers wereldwijd. In Aalst produceert VDL onderdelen voor vrachtwagens met 90 medewerkers, waar van 15 bedienden. VDL is IATF gecertificeerd – een noodzaak in de automotive sector.

Hoe gaan jullie tewerk om een mobiele opleiding op te starten?

Freddy: “Dat kan heel verschillend zijn: het lokaal bestuur, de sector, een bedrijf in de regio, de VDAB zelf. In onze sectorale ondernemingsplannen stellen wij vast hoeveel tekorten er zijn in een bepaalde regio en hoeveel mensen wij opgeleid krijgen. Dat geeft ons een beeld van het aantal mobiele trajecten dat wij kunnen toevoegen.”

Bruno: Op een dag zijn wij met VDAB in overleg gegaan over onze problematiek: een tekort aan manuele lassers. Wij hebben bij VDL eerst bepaald wat lassers aan de basis moeten kennen.”

De locatie van de Oost Vlaamse mastercampus wordt later dit jaar bekend. Wondelgem – waar de huidige opleidingsactiviteiten zijn geconcentreerd – is een optie maar is niet vanzelfsprekend. De bereikbaarheid is niet optimaal en de noodzakelijke ruimte voor een (tijdelijke) uitbreiding van de infrastructuur is niet voorhanden.

stapte in 2020 in een mobiele opleiding van VDAB. Het bedrijf maakt deel uit van een Nederlandse

VDLarbeidsmarkt.”Belgium(Erembodegem)

Wie neemt het initiatief tot het organise ren van een mobiele opleiding?

Ondertussen is het zoeken naar werkbare concepten die mensen richting bedrijven Johan:helpt?

lokaal een job bemachtigen, is dat toch wel aantrekkelijk.”

Vlaanderen is goed voor 68% van alle Belgische vacatures. In juli 2022 waren er bij de VDAB meer dan 85.000 vacatures niet ingevuld. Elk jaar moeten in Vlaanderen 77.000 mensen op de arbeidsmarkt vervangen worden.

Bruno: “De opleiding manueel lassen bij VDL duurde vier maanden. Aanvankelijk schreven zeven werkzoekenden in, waarvan er vijf effectief aan de cursus zijn begonnen. Niemand had een basiskennis van het vak, enkelen waren anderstalig. Ze werden vooraf op het bedrijf ontvangen voor een kennismakingsgesprek en wij gingen ook meerdere malen een kijkje nemen tijdens de opleiding. Dat verhoogde zeker de betrokkenheid en de slaagkans. Voordeel is dat je cursisten voor wie de opleiding toch niet het verwachte resultaat oplevert, eventueel warm kan maken voor een andere vacature in het bedrijf, zoals operator.”

In Oost Vlaanderen (juli 2022) telde de VDAB 17.356 vacante betrekkingen Voor nagenoeg de helft van de jobs is geen studie vereist.

“

Bij de beroepen wordt de lijst aangevoerd door schoonmaak en onderhoudspersoneel (2365 openstaande banen), bouwvakkers en technici (1901), verkopers (1320), verpleegkundigen en verzorgenden (1044), gespecialiseerde administratieve medewerkers (942) en chauffeurs (678).

Oost-Vlaanderen

FREDDY VAN MALDEREN

Het aanbod

Je kan bijna niet meer aanwerven zonder eerst de competenties te versterken van de kandidaat-werknemer

Johan: “Wij stellen dan een opleidingsplan op en gaan op zoek naar een opleidingslocatie. In veel gevallen komen wij terecht in een technische school die de infrastructuur ter beschikking heeft. Eerst krijgen de cur sisten voltijds les – zo krijgen de instructeurs ook zicht op de reeds aanwezige compe tenties – maar na verloop van tijd schakelen wij over op een ritme van drie dagen les en twee dagen op de werkvloer in het bedrijf. Het bedrijf kan dan terugkoppelen naar de VDAB instructeurs over vaardigheden die nog versterkt dienen te worden in de klas sikale opleiding. Dat alles resulteert in een nagenoeg op maat uitgebouwde opleiding die maximaal kans biedt op tewerkstelling.”

In de regel organiseert VDAB mobiele oplei dingen die open staan voor alle bedrijven. Omdat steeds meer bedrijven grotere aantallen vacatures signaleerden, kwam de vraag om de mobiele opleiding exclusief te organiseren voor één bedrijf. Dat kan mits de afspraak dat het betrokken bedrijf de vacatures zal invullen met de geslaagde kandidaten.

Sectoren met veel jobkansen zijn de zakelijke dienstverlening (3597 vacatures), groot en kleinhandel (2388), bouw (2059), maatschappelijke dienstverlening (1760), transport en logistiek (1073), onderwijs (828) en gezondheidszorg (768).

De vraag

21 Trending topic

Mismatch in cijfers

Momenteel zijn er in Vlaanderen 180.643 werkzoekenden zonder werk 12,1% van deze mensen zijn ‘niet inzetbaar op lange termijn’, 10,6% volgt een opleiding. 15,5% is jonger dan 25, 12,5% ouder dan 60 jaar. 42,9% is kortgeschoold. 52,4% is langer dan 1 jaar werkloos. Een derde (32,7%) van de werkloze werkzoekenden is van allochtone origine; één op vijf heeft een arbeidsbeperking. 20,1% heeft weinig kennis van het Nederlands.

FREDDY VAN MALDEREN

VDAB screent werkzoekenden en nodigt hen uit om in een opleidingstraject te stappen. Verplichten kan niet. Is dat toch niet wat te gemakkelijk?

Johan: “Let wel, wij laten die mensen niet los. Wij bekijken dan andere mogelijke opleidingspistes.”

Johan: “Daarom voorzien wij voor erg zwakke groepen een voortraject Nederlands met aansluitend de praktische, technische opleiding met taalondersteuning.”

Een opleiding volgen is overigens niet vrij blijvend, stellen de VDAB gesprekspartners in koor. Wie een vorming heeft gevolgd , vervolgens een passende vacature krijgt aangeboden maar hier niet op in gaat, wordt genoteerd als ‘werkweigeraar’ met een sanctie als gevolg.

22Op de cover

Bruno: “Je kan met alle mogelijk didac tische middelen uitleggen hoe een las te leggen of een meetinstructie te maken maar wanneer iemand enkel Arabisch spreekt, blijft dat aartsmoeilijk.”

De helft van de werkzoekenden is simpelweg niet onmiddellijk inzetbaar op de arbeidsmarkt, meer nog: is niet toeleidbaar naar een opleiding

Een jouwopleidingmobielevoorbedrijf?

evolueren in de richting van een flexibel opleidingsmodel waarbij de organisatie zelf gedurende 60% van de tijd opleiding verstrekt in eigen huis, 30% in de bedrijven en voor 10% beroep doet op (externe) partners.

NEEM CONTACT OP MET JOHAN VAN HECKE mobilejohan.vanhecke@vdab.be0491228228.

Uiteindelijk slaagden vier van de vijf cursisten in de eindproef. Ook de vijfde deelnemer aan de mobiele opleiding is ondertussen aan de slag als operator lasrobot bij VDL. VDL kon met twee van de vier geslaagden een arbeids overeenkomst afsluiten; de anderen zochten en vonden elders een job.

“

VDL Belgium was vrij tevreden over het eerste samenwerkingsproject met VDAB en Synergie in het kader van mobiele opleidingen. Een heikel punt was de (geheel ontbrekende) kennis van Nederlands of Engels bij sommige kandidaten.

Freddy: “Iemand die bij VDAB een opleiding volgt (via het opleidingscentrum of mobiel) krijgt een opleidingsovereenkomst die hem/ haar verplicht om in te gaan op vacatures die beroep doen op de competenties die ze ver worven hebben in de opleiding. Maar indien iemand kiest om een job op te nemen buiten het domein van de opleiding en zo van de lijst van uitkeringsgerechtigde werkzoekenden verdwijnt, is dat prima.”

Freddy: “Dat kan trouwens ook op de VDABwerkvloer.”zalverder

Er zijn verschillende vormen van samenwer king mogelijk. Het meest bekende voorbeeld is ‘Ondernemers voor de Klas’ waar gast sprekers uit Vlaamse bedrijven een 2 uur durende gastles geven aan scholieren. Een meer structurele en intensieve vorm is het duaal lesgeven. Bij duaal leren verwerven leerlingen vaardigheden op school, in een

Wil je als onderneming een werkplek voor een bepaalde opleiding aanbieden?

VRAAG:

Meer informatie: Vlaanderen.be – Opleiden op deMeerwerkplekvragen

ikvraaghet@voka.be

Vraag het?

centrum voor deeltijds onderwijs of in een Syntra lesplaats én op de werkvloer. De leer ling zoekt samen met een trajectbegeleider een gepast bedrijf. Op de werkplek begeleidt een mentor de leerling. Bovendien is vanaf september duaal leren ook mogelijk voor volwassenonderwijs.

over samenwerken met scholen in Oost-Vlaanderen of interesse in de initiatieven die Voka Oost-Vlaanderen neemt om deze samenwerking te versterken?

Aangezien een sterk onderwijs de garantie vormt voor onze welvaart moeten we het onderwijs ‘future proof’ maken. Een belang rijk aspect daarin is de samenwerking tussen scholen en ondernemingen versterken. Scholen moeten nog meer openstaan voor opportuniteiten uit het bedrijfsleven en actief een netwerk opbouwen en onderhouden. Tegelijkertijd moeten ondernemingen reso luut het langetermijnperspectief hanteren door toekomstige werknemers warm te maken voor de arbeidsmarkt.

Ik wil met mijn onderneming meer samenwerken met scholen.

Vraag het?

23

?

Het antwoord zit in je netwerk

Dan heb je daar een erkenning voor nodig. Vraag die aan vóór je afspraken maakt met een school of een leerling.

Is duaal leren iets voor mij?

Vraag @vokahet

Duaal leren

In de huidige krappe arbeidsmarkt kan het aanbieden van werkplekken in het kader van duaal leren helpen bij het vinden van potentiële medewerkers. Je krijgt als ondernemer de kans om je bedrijf te tonen en tegelijkertijd de competenties van leerlingen te ontdekken, ontwikkelen en versterken. Bovendien versterk je ook de leercultuur in je onderneming en werk je aan de competenties van je huidige werknemers, zoals de mentoren. Tot slot speel je in op de veranderende noden en blijf je up to date.

Voordelen voor werkgevers

“

en van de initiatieven waar Voka zich hard voor inzet, is duaal leren (zie ook p. 15 en 23). Zo bracht Voka Oost Vlaanderen de voorbije twee jaar verschillende ondernemingen in contact met scholen, van secundaire opleidingen tot hoger onderwijs. Een schoolvoorbeeld is Belcolade uit Aalst. Daar worden studenten meet en regeltechnieken uit Odisee Aalst ingezet op de werkvloer voor preventief onderhoud en voor het herstellen van storingen. Een mooi voorbeeld van een

Wil je met jouw bedrijf ook een nauwer contact met scholen? Sta je open voor een bezoek van een klas of wil je meer info over duaal leren? Neem contact op met arne.oosthuyse@voka.be

Voka Oost-Vlaanderen zet zich in voor de komst van een talentcentrum dat de oriëntering van leerlingen moet verbeteren

Zoals in het coververhaal aangehaald wordt, is de instroom in STEM richtingen ruim onvoldoende om aan de noden van de arbeidsmarkt te voldoen. Daarom zetten we ons in voor de komst van een talentcentrum dat de oriëntering van leerlingen moet verbeteren, maar zetten we ook ad hoc activiteiten op. In maart van dit jaar brachten we meer dan 50 bedrijven samen met de school Richtpunt Campus Hamme. Zo willen we STEM richtingen aantrekkelijk maken en bedrijven laten bijdragen aan de opleiding van de studenten.

Met het programma ‘PhD to SME’ brengen we jaarlijks 16 doctoraatsstudenten onder bij 4 kmo’s om rond een specifiek project te werken. Zo slaan we een brug tussen twee werelden waar beide partijen een grote meerwaarde uit halen.

24 In de lobby Jouw kamerbreedbelangenverdedigd

E

It takes two to tango

Voka zet ook andere vormen van duaal leren op. Zo werken we nauw samen met Universiteit Gent om doctorandi in contact te brengen met ondernemingen. 80 procent van de doctoraatsstudenten komt later bij een kmo terecht, terwijl ze tijdens hun periodedoctoraats­hoofdzakelijktheoretischwerkverrichten.

In het coververhaal van Ondernemers besteden we deze maand uitgebreide aandacht aan de toekomst van ons onderwijs. De acht verbeterpunten geven een goed overzicht van hoe we onze kenniseconomie op lange termijn kunnen beschermen en versterken. Ook in Oost Vlaanderen proberen we voortdurend de ‘relatie’ tussen onderwijsinstellingen en bedrijven duurzamer te maken.

TEKST JAN GEERS

win winsituatie voor de studenten en de onderneming. Toch kent duaal leren niet de groei die wij hopen. Om die trend te keren, neemt Voka dit najaar elke maand een klas uit richtingen die in aanmerking komen voor duaal leren, mee op bedrijfsbezoek. Dit recht streekse contact moet tot samenwerking leiden tussen de scholen en de bedrijven.

Stijn De Roo (CD&V) ArcelorMittal (Gent)

a.u.b.desteunEnergie:vanoverheid

Conner Rousseau (Vooruit) Jazz Gent (Gent)

Elke zomer organiseert Voka een reeks zomerstages voor onze politici. Bij een zomerstage draait een politicus/politica een dagje mee op de werkvloer en is er ruimte om bezorgdheden en opportuniteiten met elkaar te delen. Ook dit jaar staan er meer dan 100 zomerstages op de agenda in Vlaanderen, waarvan een groot aantal in Oost Vlaanderen.

Als de situatie echt precair wordt, bestaat er ook in ons land een noodplan dat in de laatste fase tot verplicht verminderen of stopzetten van aardgasverbruik kan leiden. De kans dat dit gebeurt, is echter bijzonder klein. Door de connectie van ons land met aardgasleidingen uit het Verenigd Koninkrijk en Noorwegen en de aanwezigheid van de LNG terminal in Zeebrugge is ons land belangrijk voor de doorvoer van gas in Europa. We exporteren een veelvoud van het gas dat we zelf verbruiken en de aanvulling van onze reserves zitten op schema. Dat wil niet zeggen dat het voor elk bedrijf mogelijk blijft om aardgas te gebruiken. De prijzen kunnen zo hard oplopen dat produceren niet langer ren dabel is. Daarom vraagt Voka steun van de overheid, in lijn met de steun die bedrijven uit onze buurlanden kunnen krijgen.

Europa maakte het mogelijk voor lidstaten om steun te bieden aan bedrijven die hard getroffen worden door de stijgende energie prijzen. Het gaat dan specifiek over bedrijven die hun energiefactuur minstens hebben zien verdubbelen in vergelijking met vorig jaar. De tussenkomst kan oplopen tot 2 miljoen euro per bedrijf. Voor energie intensieve ondernemingen en voor specifieke sectoren is er zelf meer mogelijk. De landen rondom ons hebben dat steunmechanisme al in het leven geroepen. Voka vraagt onze overheden om dat ook dringend te doen.

Tomas Roggeman (N VA) Newson (Dendermonde)

Cathy Coudyser (N VA) Jan De Nul (Aalst)

politicusZomerstages:ontmoet bedrijf

Ex gouverneur en federaal parlementslid Jan Briers is een kenner en supporter van de cultuursector. Daarom stelden we hem een kennismaking voor met Wouter Vermeylen, CEO van Yesplan. Yesplan is een jong softwarebedrijf dat uitgroeit tot een wereldspeler in venue manage ment, het beheer van culturele instellingen. In Vlaanderen gooien we internationaal hoge ogen met onze festivals, maar ook met onze innovatieve technologie in de sector. Redenen genoeg om onze ‘culturele’ scale ups goed te koesteren.

Elisabeth Meuleman (Groen) Beddeleem (Nazareth)

Op dinsdag 23 augustus ging Vlaams parlementslid voor Groen, Mieke Schauvliege, op stage bij zuivelproducent Friesland Campina in haar thuisstad Aalter. Er was een uitgebreide voorstelling over het bedrijf, de uitdagingen waar het voor staat en de doorgedreven duurzaam heidsinspanningen die het levert. Een hele waaier van CO² reductie, van waterhergebruik tot recyclage. Mieke bezocht uitgebreid de fabriek, van de binnenkomende melkvrachtwagens tot de buitenrollende brikken en flesjes. Ze werd ook aan het werk gezet. Zo deed ze een aantal kwaliteitscontroles in het productieproces, testte ze in het labo de chemische waardes van de melkproducten en voegde ze eigenhandig cacao toe voor de bereiding van de bekende choco lademelk van Friesland Campina.

Freya Van den Bossche (Vooruit) Broeders van Liefde (Gent)

Andries Gryffroy op bezoek bij Utexbel in Ronse

Friesland-Campina ontving Mieke Schauvliege

Nicole De Moor (CD&V) Ikea (Gent)

Nog meer zomerstages:

Robby De Caluwé (Open VLD) Partena (Brussel)

De oorlog in Oekraïne heeft een enorme impact op de energieprijzen, voornamelijk in Europa. Blijft aardgas beschikbaar voor onze industrie en komt onze concurrentiepositie in gevaar deze winter?

Andries Gryffroy bezocht Utexbel. Deze textielreus uit Ronse is een wereldspeler in textielweefsels voor technische en beschermende kledij. In een sector met bikkelharde concurrentie uit het buitenland blijven ze investeren in eigen productie, innovatie, duurzaamheid en circulariteit.

Anneleen Van Bossuyt (N VA) Fujirebio (Gent)

Jan Briers bij Yesplan in Gent

Vincent Van Peteghem (CD&V) Volvo Car (Gent)

25 In de lobby

(Als men de volgende tien jaar blijft investeren)”

Hoe timmert de bouwsector aan de nabije toekomst?

TEKST JAN VAN GYSEGHEM - HENDRIK

26

Juliaan De Bock, Jean-Marie de Buck, Carine Drumont, Niko Demeester en Karel Derde

Dossier

DE SCHRIJVER

Pleidooi voor overheid die niet afremt en een sector die zichzelf bevrijdt uit conflictmodel

En hoe zou het nog met de bouw gaan? Want – zo leert een oude volkswijsheid – als het met die sector goed zit, volgt de rest van de economie als vanzelf. Covid en Oekraïne hebben echter veel zekerheden op losse schroeven gezet. Net als voor andere sectoren is het voor de bouw nu wat fluiten in het donker. Ondernemers nodigde een aantal Oost Vlaamse aannemers uit om in de toekomst te turen. Er is twijfel en er zijn flink wat frustraters, maar er is net zo veel vastberadenheid en geloof in een sector die (soms traag) de vernieuwing omarmt. En er is de vaste overtuiging dat een florerende bouwsector finaal de hele maatschappij ten goede komt.

FOTO

“De bouw gaat de maatschappij beter maken.

Niko Demeester CEO van Confederatie Bouw die de belangen verdedigt van 16.000 bedrijven in de sector.

Carine: “Het hangt af van sector tot sector. Infrastructuurwerken zijn booming business denk maar aan Oosterweel en andere dossiers. Maar er zijn ook sectoren die zich moeten heruitvinden en bekijken hoe ze dingen in de toekomst zullen aanpakken. Wij bouwen onder andere in Roeselare waar de stad tien projecten op de planning had staan en er uiteindelijk slechts drie van zal uitvoeren. In de industrie wordt dan weer wel nog volop geïnvesteerd.”

D

Dossier27

De bouwsector in ons land telt 75.000 bedrijven met samen meer dan 200.000 werknemers en 50.000 Confederatiezelfstandigen.Bouw(opgericht 1946) verdedigt en adviseert bedrijven uit de bouwsector. De organisatie telt 16.000 aangesloten bedrijven.

Carine Drumont Algemeen directeur van Algemene Bouw Maes (Gent), een Klasse 8 bouwbedrijf dat voor 60% deel uitmaakt van de groep Van Roey. Sinds 1892 actief. 110 medewerkers.

Jean-Marie de Buck Voorzitter van de raad van bestuur van Aclagro (Wondelgem). Aannemer met ker nactiviteiten in 300fieldafbraak,bodemsaneringinfrastructuur,enwaterzuivering,grondreinigingenbrown­ontwikkeling.medewerkers.

Eerst moeten aannemers nog de fall out van covid en Oekraïne doorstaan. Een vervelende dip maar lang niet zo dramatisch als de jaren 1980 toen in de sector 100.000 jobs verloren gingen. “Ervaren rotten spreken van een traumatische ervaring,” zegt Niko Demeester. “Een ideaal moment om te starten,” mijmert Juliaan De Bock filosofisch. Crisissen blijven uitdagingen.

wel aarzeling in de markt. Tegelijk merk ik op dat de bouw in de voorbije twintig jaar 50.000 jobs heeft bij gecreëerd en nu 18.000 werkkrachten zoekt.”

Het lijkt er sterk op dat de bouw alweer voor een belangrijk tijdsgewricht staat. Er is de digitalisering die de sector in ons land trager verovert dan in de buurlanden. Meer doorgedreven industrialisering moet de productiviteitswinst op het niveau van andere sectoren brengen.

Karel Derde Eigenaar van Derde Construct (Wichelen), gespecialiseerd in het aanleggen en renoveren van parkeerdaken, vloeren en daken van ondergrondse parkeergarages, platte daken, (dak)terrassen, esplanades, omgevingswerken. 25 Karelmedewerkers.istevensvoorzitter van Confederatie Bouw Oost Vlaanderen.

deblikScherpeopbouw

Zit de bouw dan wel met een goed gevoel over wat komen gaat?

(Een beetje) een goed gevoel Niko: “Het gaat nog steeds goed maar er is wel wat bekommernis. Staan wij voor een periode van afkoeling, voor een dip of voor een diepe put, zoals in de jaren 1980? Alle parameters staan gunstig, gezien de grote investeringsnoden bij de overheid, industrie en particulier. Onze business gaat de volgende tien jaar minstens even goed blijven draaien als vandaag, maar wij voelen

Karel: “Algemeen is er natuurlijk een neiging tot voorzichtigheid. Het consumenten vertrouwen stokt en dat beïnvloedt onze aannemers. In de jaren 1980 was er heel veel werkloosheid. Nu is de situatie anders: zelfs indien de markt wat afkoelt, gaan wij nog mensen te weinig hebben. Ik blijf optimis tisch; als bouwsector hebben wij een cruciale rol in het aanpakken van de klimaatuitdagin gen. We moeten tegelijk nadenken over onze marges en het imago van de sector. Daar liggen nog uitdagingen.”

e gelegenheidsuitgave n.a.v. het 75 jarige jubileum van de Confederatie Bouw (2021) lijst een aantal indrukwekkende mijlpalen op van de Belgische naoorlogse bouwsector: de bouw van 150.000 nieuwe woningen en 1 miljoen renovaties na WO II, de aanleg van snelwegen vanaf de jaren 1950, de bouw van Expo 58 en van talrijke grote kantoorcomplexen in de booming sixties. Er was de opkomst van prefab vanaf 1970, de expansie van de Belgische haveninfrastructuur en de stijgende aandacht voor isolatie na de oliecrisis. Later volgden de aanleg van het HST netwerk (jaren 1990), de bouw van nieuwe stations en, recent, de opmars van houtbouw.

Juliaan De Bock Oprichter en voorzitter van de raad van bestuur van Juri (Zele). Algemeen bouwbedrijf sinds 1985. 170 medewerkers.

Jean-Marie: “Wij zijn met Aclagro actief in verschillende deelsectoren. Ik denk dat corona al bij al goed meegevallen is. Er was een periode van onzekerheid maar iedereen is die vrij goed doorgekomen. De postcoronaperiode – met o.a. de grondstoffen prijzen – brengt nu veel meer onzekerheid mee. Ik verwacht dat meer bedrijven in de problemen gaan komen, op verschillende niveaus. En ook de openbare besturen krijgen het moeilijker wat een grote impact kan hebben op de bouw. De gemeenten staan voor enorme uitdagingen.”

Juliaan: “Met een enorm vertragend effect als gevolg.”

28Dossier

Niko Demeester kadert een en ander: “De bouwsector kende in coronatijd een krimp met 4,5%. Normale activiteiten mochten plots niet meer. Cold turkey. Gelukkig heeft dat maar één maand geduurd. De bouw heeft, als eerste sector, met de vakbonden een protocol onderhandeld om de werven opnieuw te openen. De remonte is dan heel sterk geweest: de tweede helft van 2020 tot de zomer van 2021 hebben bouwbedrijven aan 200% gedraaid. Vanaf dan sijpelde er onzekerheid in, met leveringsproblemen voor materialen, prijsstijgingen en zo meer. Sindsdien zijn wij niet meer in de normale flow van de logistieke keten en van de prijs en contractvorming geraakt. Dat alles zorgt voor onzekerheid in de markt. Daarnaast zijn er de grote investeringsnoden van lokale besturen die er in principe ook het geld voor hebben –maar die hun investeringen on hold zetten. Zo vermijden zij grote overschrijdingen van de voorziene budgetten. Vraag is hoe lang de pauzeknop ingedrukt zal blijven.”

De bouw is typisch een sector die lage heeftdraaitmargesennoodaanhogeensteadyvolumes

Carine: “Als je vroeger een bouwvergunning aanvroeg en er kwam geen reactie, dan was ze gegund. Nu is ze geweigerd. Dat bracht een enorme verandering te weeg. Het is veel complexer geworden om te mogen bouwen en een vergunning te krijgen; je hebt een reeks studies nodig: over bemaling, energie, duurzaamheid … noem maar op.”

Voor wanneer een kader dat snelheid maakt?

Jean-Marie: “Reglementering heeft een zware impact op de bouw. De aanvraag van vergunningen slorpt veel tijd, mensen en geld op. De politiek klaagt over de betaalbaarheid

Jean-Marie: “Dat is het. We weten ook dat heel veel woningen enkel goed zijn om af te breken en opnieuw te beginnen; renovatie is in die gevallen een pleister op een houten been. Met nieuwbouw aan 21% en registratierechten aan 4% creëer je een spanningsveld dat volledig tegenstrijdig is met wat de overheid wil bereiken.”

Juliaan: “Er is een groot verschil met de jaren 1980. Toen was er ruimte beschikbaar en de administratie was een stuk eenvoudiger. Nu zijn er bijna geen gronden meer en door de gewijzigde wetgeving is de politiek niet langer verantwoordelijk maar de stedenbouwkundig ambtenaar. Die neemt geen enkel risico en dat maakt het zeer moeilijk om aan een bouwvergunning te geraken.”

Het gesprek is nog maar net op gang en er borrelt wrevel op over de teleurstellende opstelling van de ‘stremmende’ overheid.

“

“Mijn boodschap is: Blijf investeren. Niet zozeer voor de business, iedereen zal er beter van worden.”

Niko: “Daarom is de tijdelijke verlenging tot eind 2023 van een coronamaatregel sloop en heropbouw aan 6% (btw) – een goede zaak. In het licht van de klimaat doelstellingen zou dit eigenlijk permanent moeten zijn. Het gaat nu veel te traag: in Vlaanderen alleen al moeten wij 90.000 huizen per jaar klimaatneutraal renoveren. Met allerlei premies en 6% btw doen wij er vandaag 30.000 per jaar. Nóg meer premies tegenaan gooien – voor warmtepompen en andere – zal niet volstaan. We krijgen de mensen niet voldoende mee in renovatie. Misschien moeten wij naar meer collectieve oplossingen – een warmtenet in plaats van een warmtepomp voor elke woning. Dat betekent dat een stad de regie in handen moet nemen. Hier en daar gebeurt dat: Gent, Antwerpen, Oostende … maar de slotsom is: het gaat te traag. Oude woningen die – zelfs met grote investeringen niet klimaatneutraal te krijgen zijn – moeten wij slopen en heropbouwen.”

Tijdrovende vergunningen maken bouw duurder

NIKO DEMEESTER

Niko: “Toch is het moeilijk om de normen te gronde aan te vallen. We zitten met een zeer verouderd woning en kantorenpark en strenge normen zijn nodig om de klimaat doelstellingen te halen. Vraag is: ‘Hoe houden wij de noodzakelijke technische vooruitgang betaalbaar voor onze opdrachtgevers?’”

van woningen maar toen ik begon in project ontwikkeling kon je nog bouwen tegen een kost van minder dan 1000 €/m²; vandaag nauwelijks 10 jaar later – zitten wij al boven 1500 €/m², tot zelfs 2000 €/m².”

In een niche werken? Meer spreiding van activiteiten? Fundamenteel innoveren? Naast het klimaat is dat één van de grote lange termijnvraagstukken.“

Juliaan: “Een half jaar geleden was de por tefeuille ‘Nog uit te voeren werken’ minder gevuld. De jongste zes maanden zien wij dat grondeigenaars woningen en kantoren bouwen om aan te bieden op de verhuur markt. Ik denk zelf ook dat die verhuurmarkt gunstiger zal worden. Onze orderportefeuille is nu groter dan twee, drie jaar geleden. Wij zitten nu ongeveer een jaar vol.”

Jean-Marie: “Dat brengt ons bij het systeem van de openbare aanbestedingen. Zolang

Juliaan (laconiek): “Als je dat niet weet, moet je geen aannemer spelen, hé.”

Carine: “Laat ons pragmatisch omgaan met circulariteit. Op een project in Brussel slaat de slinger door en moeten we knettergekke dingen doen omdat men eist dat je het gebouw behoudt. Het verhaal klopt niet meer want de energetische impact om het in orde te krijgen – bijvoorbeeld het brandwerend maken – is veel groter dan in het geval van sloop.”

Jean-Marie: “Wegenbouw is geen probleem maar afbraak is vandaag heel volatiel. Eind vorig jaar konden wij niet volgen, maar vandaag zitten wij weer in een soort dipje.“

Niko: “De bouw is typisch een sector die lage marges draait en nood heeft aan hoge en

steady volumes. Als je niet zeker bent dat die volumes aanhouden of als je geconfronteerd wordt met prijsstijgingen die de marges opvreten, ben je als bouwbedrijf snel kwets baar. Bouwbedrijven kennen die cycli wel en proberen reserves op te bouwen om de slechte jaren door te komen, maar zodra de volumes haperen wordt men zenuwachtig. Vandaag, in een tijd met veel onzekerheid en een disparaat beeld per subsector, vraagt men zich af hoe het businessplan er voor de volgende jaren moet uitzien. Elk bouwbedrijf zoekt een antwoord op de vraag ‘Hoe kan ik minder afhankelijk worden van volume en hoe kan ik meer marge gedreven werken?’

Wisselende vooruitzichten, duidelijke uitdagingen

Karel: “Voor ons zit die goed maar wij werken in een niche.”

dat in voege is, ga je wel een enkeling vinden die werk nodig heeft en onmogelijke prijzen aanbiedt.”

Dossier29

Karel: “Een goede Vlaamse maatregel in wording is de verplichting om, binnen de vijf jaar na de verkoop van een particulier vast goed, een pand energetisch te renoveren. Dan volgt de economische afweging: isoleren of afbreken en iets nieuw bouwen? Voeg daarbij de wens van de overheid om te verdichten en dus hoger te bouwen wat niet evident is in buurten met ‘gewone’ woningen. Dat geeft spanningen die wij als sector eerder onder gaan. Er zijn mogelijkheden maar reglemente ring en vergunningen vormen een rem.”

Niko: “Voor de meesten zit het goed, de enige sector waar er de vorige jaren overcapaciteit is gemaakt, is de kantorenmarkt.”

Karel: “Dat heeft ook te maken met de vestigingsreglementering die in Vlaanderen is weggevallen. Hierdoor is de instapdrempel nog lager en moet de sector hard vechten tegen charlatans die aannemer gaan spelen in plaats van aannemers die charlatan zijn. (Algemene hilariteit). Het gaat vaak over aanzienlijke bedragen. Voor een verbou wing van 40.000 € betalen mensen snel een voorschot van 15.000 € aan een charlatan die met de noorderzon verdwijnt. Niemand wil de administratieve last verhogen maar een zekere instapdrempel is wenselijk.”

Hoe zit het met de orderportefeuille voor de volgende zes maanden?

Gaan die er op termijn niet tussenuit?

NIEUWBOUW • RENOVATIE • ONDERHOUD • INTERVENTIES Eugène Bekaertlaan 55 - 8790 Waregem T +32 (0)56 62 00 80 - info@mutec.be www.mutec.be Ondernemers Oost-Vlaanderen_92x135mm_0109.indd 1 4/07/2022 15:35:21

Jean-Marie: “Vooral Brussel is een groot probleem. In Gent blijft er een tekort aan kantoren; er is een leegstand van nauwelijks 3 à 4%. Veel zal afhangen van de noden van de mensen. Velen willen niet meer naar Brussel gaan werken en bedrijven organiseren zich met satellietkantoren in centrumsteden.”

Niko: “Wij hebben in de eerste jaarhelft veel falingen gezien bij kleine bouwbedrijven die een hoog volume nodig hadden. Die volumes vielen even weg maar zij hadden geen buffer om dat op te vangen en sneuvelden.”

“

Karel: “Niet kwalitatieve lastenboeken werken dit allemaal nog in de hand ook.”

Carine: “Wat nog niet aan bod is gekomen, is dat in de ontwikkeling van projecten velen aan het herbronnen zijn omdat het plaatje niet meer klopt. Ook in de verhuurmarkt, heb ik veel klanten die een time out nemen. Het beeld van de Belg die per definitie met een baksteen in de maag wordt geboren, is verleden tijd.”

30Dossier

Jean-Marie: “Ik zie een onderscheid. Bij de grote jongens is er nog minimaal ‘eigen volk’ en veel onderaannemers waardoor zij heel flexibel werken want zij halen de mensen uit het buitenland.”

Carine: “Bijkomend moeten wij bewaken dat de kennis en knowhow van onze oude garde tijdig wordt doorgegeven aan de jonkies. Ook de kwaliteit mag niet verloren gaan.”

Carine: “… en de bijhorende regelgeving.”

Niko: “Uit cijfers blijkt dat vandaag een aantal aannemers niet meer insteken op offertes omdat zij toch niet kunnen opleveren. Omdat men te weinig volk heeft of omdat men niet zeker is dat men het op een rendabele manier kan uitvoeren. Dat frustreert.”

Niko: “Als wij af willen van de lage marges en het lage prijsniveau, moeten de overheden stoppen met de aanbestedingen aan de laagste prijs te zetten en kwaliteitscontroles en instapdrempels hanteren.”

Weg met groeiremmers in de bouw Welke zijn volgens jullie de drie voornaam ste groeiremmers van de bouwsector? Jean-Marie: “Vergunningen.”

Jean-Marie: “Als je een te lage prijs gunt, heb je sowieso nadien problemen. Met de kwali teit van de uitvoering of met de aannemer die het niet rechttrekt … Een beslissing die in fine maatschappelijk gezien meer geld kost.”

In een aantal landen opteert de overheid voor een gemiddelde prijs, waarom niet bij Carine:ons?

Juliaan: “Het gebrek aan ruimte.”

Juliaan: “Bij de kleine wel, ja. Dat is ook de oorzaak van het groot aantal faillissementen daar.”

Jean-Marie: “De goedkoopste prijs is het meest objectieve. Probleem is dat de over heid perfect weet dat bepaalde lage prijzen niet mogelijk zijn. En toch gunt de overheid het werk aan die prijs. Dat is totaal onver antwoord maar men is bang om iemand die te laag inschrijft en dat bod niet kan staven, te weren. En dat is wat zou moeten gebeuren.”

“Men zoekt wel naar een nieuwe methode waarbij je als aannemer eerst je kandidatuur moet stellen, waarop men dan een selectie maakt en finaal beslist op basis van prijs, planning, plan van aanpak, minder hinder …”

Niko: “Eén van de voorstellen die wij aan het ontwikkelen zijn tegen de verkiezingen van 2024 is om ‘veiligheid’ uit de prijscompetitie te nemen. Je mag niet braderen op veilig heid. In Duitsland is veiligheid een qualifyer.”

Zijn er dan veel charlatans in de bouw? Karel: “Nog te veel.”

Jean-Marie de Buck: “Vandaag proberen drie partijen bouwheer, studiebureau en aannemer – conflicterend een resultaat neer te zetten. Dat conflictmodel is nefast voor de werven”

“Het grootste probleem is dat ambtenaren vandaag bang zijn om beslissingen te nemen JEAN MARIE DE BUCK

Niko: “Die reservoirs drogen ook op, hé.”

En verder? In koor: “Volk.”

MORTI Industrieparknv Drongen 1 Booiebos 21 B-9031 Drongen (Gent) T +32 (0)9 282 48 77 mail@morti.be www.morti.be ALUMINIUMPREFABAGROPROJECTENWONING-INDUSTRIEBOUW&APPARTEMENTSBOUWBETONMETAALCONSTRUCTIES&HOUTSCHRIJNWERK 55 JAAR TROUW AAN DE BOUW Samen bouwen wij uw droomproject… ‘BUILDING DREAMS’.

Dan moeten wij ageren om dit te Niko:veranderen?

Wat zou er absoluut moeten gebeuren voor elk van die grote remmers: vergunningen, volk en ruimte?

Carine: “Protest als een bron van inkomsten …”

Jean-Marie: “Ik heb er geen probleem mee dat burgers beroepsrechten opnemen. Maar ook hier: zorg er dan voor dat deze binnen drie tot zes maanden worden behandeld.”

32Dossier

Snelheid, kostprijs, vakmanschap, flexibiliteit en onder scheidend vermogen. Allemaal factoren die voor de bewuste ondernemer van tel zijn. Wij hebben alles in huis om hieraan te voldoen. Onze geavanceerde beton- en staalbouw staan hier garant voor. mahieu-construct.be

Jean-Marie: “Regelgeving gaat over het maken van de regels, de wetgeving. Vergunningen gaat over de toepassing ervan. In normale omstandigheden zou een vergunning binnen de zes weken moeten worden afgegeven. De realiteit is dat de vergunning wel binnen drie maanden wordt verleend maar het voortraject duurt gek lang. Ik spreek uit ervaring in Brussel en Gent … en ik stel vast dat je op een termijn van drie jaar niets bereikt. Je moet wel enorm brede schouders hebben om dat allemaal te kunnen financieren. Er zijn voorbeelden waar je vier, acht tot tien (!) jaar bezig bent om een project uit de grond te stampen. Compleet onverantwoord.”

Niko: “Het is echt geen roddel onder aan nemers. Er zijn voorbeelden van advocaten die een alliantie aangaan met actiegroepen. Zij ‘gijzelen’ aannemers: ‘Betalen of het gaat niet door.’ Het zijn class action achtige toestanden.“

Wil de politiek dit dan niet inzien?

building industriebouwtogetheropmaat

Niko: “Ik durf toch vragen te stellen bij het geven van rechten, als je de burger voordien op een correcte manier hebt gehoord.”

Jean-Marie: “Wij zijn ook in het buitenland actief in projectontwikkeling en ik stel daar vast dat enkel de mensen die in het voor traject opmerkingen hebben gemaakt, in

Jean-Marie: “Het grootste probleem is dat ambtenaren vandaag bang zijn om beslis singen te nemen.”

Juliaan: “Ze zijn ook persoonlijk verantwoordelijk hé.”

“Let op, het is geen silver bullet hoor … Zo eenvoudig is het niet. In onze centrumsteden zijn tal van voorbeelden van goede stadsontwikkeling. Daar lopen die vergunningstrajecten toch vlotter omdat het gemeentebestuur er zelf achter staat. Terug naar de toestand van vroeger is onmo gelijk: alles is nu veel complexer. Bovendien is het aantal betwistingen toegenomen, bij de gunning en ook achteraf. Er is meer inspraak en participatie. Maatschappelijke groepen willen gehoord worden vóór, tijdens en zelfs na het vergunningstraject. Een opvallend fenomeen is dat projectgroepen (red. tegen standers) – zelfs al werden ze vooraf betrok ken – achteraf de hele boel lam leggen met tal van betwistingen. En, nog erger: dat ze de zaak afkopen.”

VOKA Advertentie halve pg 2022B.indd 1 14/02/2022 11:19:23

beroep kunnen gaan. Enkel over de argumen ten die ze vooraf hebben aangevoerd.”

Niko: “Voor een goed begrip: wij gaan niet met minder mensen werken, maar het volk dat wij te kort komen gaan wij opvullen met robots en mechanisering.”

Dossier33

“We moeten de sector aantrekkelijk maken voor de jeugd.”

Er is duidelijk nog veel werk aan het kader waarbinnen de bouw opereert. En als wij in eigen boezem kijken? Hoe zit het op vlak van vernieuwing in de bouw?

Niko: “De Vlaamse Confederatie Bouw werkt eraan dat dit ook in de Vlaamse regelgeving op te nemen.”

Jean-Marie: “Cementloze beton is geen science fiction meer.”

Jean-Marie: “Duurzaamheid is vanzelfsprekend het belangrijkste kenmerk van de innovatie. Het terugdringen van de CO2 wordt wellicht het grootste selectiecriterium in de toekomst. Maar door de inzet van veel zware machines is CO2 reductie in de bouw niet evident. Wij gaan zelf volop voor recyclage op onze sites. Er is het toenemend gebruik van gerecycleerde granulaten in beton. Dat wekt dan weer reactie op bij de uitbaters van

steengroeven en cementbedrijven… Ook energetisch doen wij veel inspanningen.”

Niko: “De volgende stap is beton te maken zonder cement en cement zonder CO2 De fameuze biobeton.”

Via innovatie naar duurzaam efficiënt

Karel: “Naast het punt van duurzaamheid moet de sector ook nadenken over modulair bouwen. Je riskeert wel een zeer repetitieve architectuur maar vanuit het oogpunt van productie en efficiëntieverbetering wacht hier nog een gigantische uitdaging. We moeten – zelfs op kleine schaal – verder nadenken over robotisering en de inzet van meer machines. Maar dan moet ook de bouwheer meewillen in het proces: vooraf goed nadenken en zich dan houden aan wat op plan is voorzien.”

Niko: “Eigenlijk moeten wij huizen, kantoren en bruggen bouwen zoals auto’s. Vooraf iets langer met de klant overleggen, meer preassembleren in de fabriek en dan in uitvoering gaan op de werf. Als wij efficiënter willen werken, met veel minder fouten, minder kosten, meer on budget en on time, is dat de enige oplossing.”

“ In Nederland haalt een naarprojectontwikkelaaropdrachtgever/eenbinnenengaatdanmeteenopzoekeenbouwpartner.Hetisvooraleenkwestievanvertrouwen CARINE DRUMONT

Carine: “…En we moeten de sector aantrekkelijk maken voor de jeugd. Daarvoor moet het werk efficiënter worden, zoals reeds gebeurt met BIM, augmented reality en digitale opleveringen.”

BIM, voluit Building Information Modelling is een 3D-model dat alle informatie bevat voor de diverse partijen in een bouwproject. Het is een game changer in de sector?

Op zoek bouwtalent?!naar

Interesse of een vraag? Contacteer ons via ofinfo@jobat.be024674800 Jobat zorgt voor de juiste instroom aan bouwtalent dankzij het jobthema Bouw. Schrijf je voor 27 september in en verschijn mee in het jobthema van 1 oktober 2022! Jouw vacature: ✓ 60 dagen online ✓ In print, in de nieuwstitel(s) naar keuze ✓ In een gerichte mailing

“De kaders (regelgeving) worden Europees, maar de markten blijven groten deels nationaal.”

Hoe kijken jullie naar de sterktes en de kansen voor onze bouwbedrijven?

Jean-Marie: “Er zijn toch wel wat buitenlandse bedrijven – grote jongens uit Frankrijk – op onze markt actief. Ik denk dat wij één van de meest open architecturen zijn. In het buitenland worden Belgische bouwbedrijven vaak afgeblokt, maar omgekeerd is dat niet zo.”

Karel: “We blijven een markt van kleine en grotere familiebedrijven. In bepaalde subsectoren, zoals de wegenbouw, evolueert men naar grotere structuren omwille van nor meringen en beschikbaarheden. Sommige ervan worden dan een soort coördinatiebedrijven die kleinere spelers inhuren om alles rond te krijgen. In kleinere bedrijven

Juliaan:toekomst.”

KAREL DERDE

Niko: “Dat is juist. Maar het is niet zo dat Franse bouwbedrijven hier grote marktaandelen halen. De consolidatie gaat van onderuit komen. Als je met BIM­bouwfabrieken gaat werken stijgt de kapitaalkost en ga je gemiddeld iets groter moeten zijn als bedrijf om te starten en te overleven.”

Niko: “In het Vlaams bouwjargon bestaat hiervoor een niet zo fraaie uitdrukking: ‘De administratieven nemen toe’ (lacht)

ligt de efficiëntie en de productiviteit hoger dan in de meeste grotere waardoor er nog een markt blijft voor kleinere bouwbedrijven. Ik denk aan het beeld van de kubus en de bollen. Als je een grote bol in een kubus steekt blijft er altijd plaats voor een aantal kleinere. Dat geeft mij als kleine bouwspeler ook de motivatie om door te gaan, ook als er veel onzekerheid is. Ik verwacht wel dat kleine bouwbedrijven afhankelijker worden en minder marktruimte zullen krijgen in de toekomst. In de shift van een eigenaarsmarkt naar een huurmarkt zal deze laatste beheerst worden door grotere spelers.”

Carine: “Klopt. Sommige grote bouwbedrij ven zien af omdat ze te log en te zwaar zijn geworden.”

Jean-Marie: “In Nederland en Frankrijk heb je een aantal grote actoren, bij ons zie je heel veel kleine tot middelgrote – vaak familiale –bedrijven. Naar flexibiliteit en specialisatie toe, is dat misschien een voordeel. Anderzijds kan de beperktere financiële slagkracht een handicap zijn, in het licht van PPS projecten bijvoorbeeld. “

Komt er meer consolidatie op de Belgische Niko:bouwmarkt?

Naar een nieuw model voor de bouw Jean-Marie: “In een puur kleinschalig model kan je niet meer voldoen aan eisen en normen. Dat is zeker zo in infrastructuur werken maar ook daarbuiten. Twintig jaar geleden werd een claim opgevolgd door een projectleider, vandaag heb ik een juridische dienst van drie mensen, plus één persoon die enkel met schadebeheer bezig is.”

“Ik verwacht dat kleine bouwbedrijven afhankelijker worden en minder markt ruimte zullen krijgen in de

Dossier35

“ We moeten – zelfs op kleine schaal –verder nadenken over robotisering en de inzet van meer machines

Juliaan: “De zwakte van die grote bouwbedrijven is dat het kantoorfirma’s zijn geworden… Ze halen ook maar een fractie van ons rendement. Maar ze gaan wel met een groot deel van de markt lopen zonder daar zelf iets aan over te houden. En, houden de aanbestedingskosten hierdoor soms beneden de kostprijs.””

“Ik heb verschillende bouwma chines ontwikkeld en gepatenteerd en die draaien nog altijd. Toen twintig jaar geleden veel goedkopere werkkrachten uit het buiten land arriveerden, viel die innovatie wat stil.”

ALGEMENE BOUWONDERNEMING KLASSE 8 BPROJECTONTWIKKELINGDESIGN&BUILDROWNFIELDPROJECTENRECONVERSIES VERKO VERGISTINGSREACTORDENDERMONDESPOOR 56 BIJZONDERE JEUGDZORG NIEUWBOUW LEOPOLDLAAN DENDERMONDE Dero Construct Uw veelzijdige bouwpartner Dero Construct nv Lokerenbaan 39 9240 Zele T 052 45 02 58  info@dero.be www.dero.be

“

Welke boodschap of aanbeveling hebben jullie voor de lezer van Ondernemers, hetzij de bouwheer-ondernemer, ontwik kelaar of beleidsverantwoordelijke ?

kundig ambtenaar

Jean-Marie: “Vroeger werd de oplossing ook altijd gevonden op de werf, tussen de toezichthouder en de werfleider. Dat kan vandaag niet meer.”

Juliaan: “Ik zie ook architecten en studiebureaus met schoolverlaters die volop beginnen rekenen en ontwerpen maar voeling missen met de praktijk van een werf.”

wij upstream alles beter plannen en met bouwteams en partners van bij het begin betrokken worden om het later goed te kunnen uitvoeren. Dat leidt nu nog tot discus sies met architecten die onterecht vrezen voor hun rol.”

Door de maarpolitiekwetgevinggewijzigdeisdenietlangerverantwoordelijkdestedenbouw

Niko: “De bouwaannemer is de integrator, de laatste in de ketting. Maar als de complexiteit toeneemt – en soms ook het amateurisme –krijg je aan het eind van de lijn iets onuitvoer baar of onbetaalbaar, of beide. Daarom willen

Carine: “Ik pleit voor meer vertrouwen in de kennis en knowhow in de bouw en voor meer samenwerking.”

Jean-Marie: “Op het einde van de rit zal ook de maatschappij er beter van worden. De kwaliteit zal immers toenemen.”

Karel: “Er is een heel nieuw contingent jonge aannemers dat met een samenwerkingsmodel in de markt wil staan. Ik nodig de bouwheren van morgen en de architecten uit om daar op in te spelen. Dat is de toekomst.”

De voorzitter van de Oost Vlaamse Confederatie Bouw eindigt met een hoopgevende boodschap

-

Niko: “Dat staat letterlijk in mijn tekst van het plan voor Confederatie Bouw: ‘Hoe gaan wij van een conflictmodel naar een partnership model?’ Als wij dat opgelost krijgen, gaan wij voor de komende tien jaar naar een nieuwe manier van werken.”

In de bouw was traditioneel vooral de werf belangrijk. Dààr gebeurde alles. Het aantal mensen dat niet op de werf was, hield men beperkt; zij waren immers een ‘kost’. Nu stijgt het aantal medewerkers op het studiebureau, de juridische dienst en de dienst marketing. De ‘administratieven’ nemen dus toe’ en dat zorgt voor zenuwachtigheid.”

wel gehad met dat conflictmodel. Omgekeerd geldt ook: ‘Als aannemer iets beloofd en niet waargemaakt?’ Dan maar slikken en op de blaren zitten! Zo creëer je vertrouwen.“

Niko: “Mijn uitsmijter is: ‘Blijf investeren’. Het is nodig om ons woningpark te vernieuwen, onze wegen te vernieuwen en alles klimaat neutraal te maken. De bouw gaat, samen met de overheid en de burgers, de maatschappij beter maken… als men de volgende tien jaar blijft investeren. En ja, het zijn moeilijke tijden en ja, het geld is duur maar elk land in Europa staat voor een investeringscyclus van vijftien à twintig jaar. Het komt erop aan ons niet te laten afremmen door de problemen van de dag.”

JULIAAN DE BOCK

Carine: “Dat is trouwens een goede zaak om mensen aan te trekken – de jeugd heeft het

Dossier37

“Grote bouwbedrijven halen vaak maar een fractie van het rendement van ons.”

Carine: “Er gaan nu vaak meerdere exper ten, architecten en studiebureaus over een dossier. Pas dan komen ze aankloppen bij een aannemer. Die moet het in veel gevallen maar zien op te lossen. In Nederland gaat men anders te werk: een opdrachtgever of ontwikkelaar haalt een project binnen en gaat dan meteen op zoek naar een bouwpartner. Het is vooral een kwestie van vertrouwen.”

Jean-Marie: “Vandaag zie je dat drie partijen bouwheer, studiebureau en aannemer –conflicterend een resultaat proberen neer te zetten. Dat conflictmodel is een groot probleem. Het zit ingebakken in het verhaal, zowel in de publieke als in de private sector.”

Juliaan: “Vertrouwen is geen probleem. Toen ik alleen begon als aannemer, 37 jaar geleden geloofde niemand wat ik kon en nu denken ze dat ik alles kan (hilariteit).”

KOUTER 3, 9790 WORTEGEM-PETEGEM INFO@LCVREALESTATE.BE 056 28 49 00 WWW.LCVREALESTATE.BE 3D beeld Tecro & Krea BEDRIJVENPARKE17-LOKEREN 5.080m² KMO-units 1.790m² Kantoren 100 parkeerplaatsen OP EN MET ONS KAN U BOUWEN!

Bent u op zoek naar een geschikte locatie om uw onderneming te vestigen?

Bent u op zoek naar een geschikte locatie om uw onderneming te vestigen? Heeft u grond die u graag wil verkopen? Reken op het team van LCV Estate.

Real

Bent u op zoek naar een geschikte locatie om uw onderneming te vestigen?

KOUTER 3, 9790 WORTEGEM-PETEGEM INFO@LCVREALESTATE.BE 056 28 49 00 WWW.LCVREALESTATE.BE 3D beeld Tecro & Krea parkeerplaatsenKantorenKMO-units ONS KAN U BOUWEN!

naar een geschikte locatie onderneming te vestigen? die u graag wil verkopen? team van LCV Real Estate.

00 WWW.LCVREALESTATE.BE 3D beeld Tecro & Krea EQC

Heeft u grond die u graag wil verkopen? Reken op het team van LCV Real Estate.

KOUTER 3, 9790 WORTEGEM-PETEGEM INFO@LCVREALESTATE.BE 056 28 49 00 WWW.LCVREALESTATE.BE 3D beeld Tecro & Krea BEDRIJVENPARKE17-LOKEREN 5.080m² KMO-units 1.790m² Kantoren 100 parkeerplaatsen OP EN MET ONS KAN U BOUWEN!

BEDRIJVENPARKE17-LOKEREN 5.080m² KMO-units 1.790m² Kantoren 100 parkeerplaatsen OP EN MET ONS KAN U BOUWEN!

Heeft u grond die u graag wil verkopen? Reken op het team van LCV Real Estate.

Estate werkt graag met solide partnerships voor zijn vast goedprojecten. ”De site ontwikkelen we samen met de volgende partners; Linea Trovata, BSI en Philippe Van Marcke. LCV Real Estate gelooft in partnerships. Iedereen heeft zijn specialiteiten, als we meerdere krachten bundelen realiseren we sterk kwalitatief werk, dit is het handelsmerk van LCV. Ook de stad Lokeren was nauw betrokken bij dit project.”

De gebouwen worden zo goed als volledig opgetrokken in beton en hier voor werkt LCV Real Estate samen met de Willy Naessens Group. “Hierdoor kunnen we onze gebouwen volledig CO2 neutraal optrekken want dit bedrijf ontving eind vorig jaar als eerste bouwonderneming hun CO2 neutraal certificaat. Dat duurzaamheidsverhaal trekken we verder door in dit project. Zo geven we de klanten de mogelijkheid om via ons laadpalen en zonnepanelen te laten plaatsen.”

HOGE AFWERKINGSGRAAD

DUURZAAM VERHAAL

Het gloednieuwe state of the art bedrijvenpark E17/4 in Lokeren is het recentste paradepaardje van LCV Real Estate. “Gelegen op een unieke zichtlocatie pal aan de autosnelweg telt het project units met bijhorende kantoorruimtes. “Met zijn ligging op 32 km van Gent, 38 km van Antwerpen en 50 km van Brussel is dit een absolute topligging die je zo goed als filevrij bereikt,” zegt Investment Director Bram De Paepe met gepaste trots.

“Elke KMO unit is een kwalitatief afgewerkte bedrijfsruimte zonder tussenkolommen en bijgevolg erg geschikt voor zowel productie als stockage. Bedrijven actief in groothandel, opslag, productie of distributie kunnen er hun activiteiten ontplooien,” gaat Bram verder.

De kmo units hebben een oppervlakte tussen 144 en 864 m², terwijl de kantoorruimtes tussen 160 en 890 m² groot zijn. Deze kantoorruimtes, waarvan sommigen met een terras, kunnen samengevoegd worden. “We zijn commercieel erg flexibel en bouwen graag samen met de klant. De klant kan kiezen voor huren, kopen of huren met aankoopoptie.”

De oplevering van de gebouwen in fase 1 wordt voorzien in het voorjaar 2023. Een zone in fase 2 wordt voorbehouden voor een built to suit aanpak waar een 1 op 1 antwoord gezocht wordt voor de noden van een klant. De unieke zichtlocatie is ook publicitair bijzonder Momenteelinteressant.zijnaldehelft van de units verkocht. Heb je interesse in de aankoop of huur van een van de resterende kmo units en kantoren of voor het built to suit project? Contacteer dan LCV Real Estate via info@lcvrealestate.be of 056 28 49 00. www.lcvrealestate.be

“LCV is een industriële ontwikkelaar die focust op vastgoedprojecten met een goede ontsluiting en gelegen op toplocaties. Onze focus ligt op een hoogwaardige, duurzame afwerking van de bedrijfsgebouwen,” zegt Dirk Deroose, CEO van de Willy Naessens Groep. “De units zijn gebruiksklaar bij de voorlopige oplevering. De klant krijgt de sleutel en dan is het plug and play. Wij hechten veel belang aan de ontzorging van onze klanten zodat ze zich volledig op hun corebusiness kunnen

UNIEKE ZICHTLOCATIE AAN E17

De bedrijvenunits en kantoorruimtes worden casco verhuurd of verkocht, volgens de plannen en aantekeningen van het architectenbureau Tecro en Krea in Mechelen. Het mag gezegd, hun ontwerp is creatief en technisch sterk. “De afwerking van de kantoren is van een zeer hoog niveau met grote glaspartijen om voor voldoende natuurlijke lichtinval te zorgen. Geïsoleerde betonpanelen zorgen voor een optimaal thermisch en akoestisch comfort. De koper heeft trouwens een belangrijke stem in de afwerkingsgraad. Tecro en Krea maakt graag een voorstel op maat voor de binnenafwerking. Ook niet onbelangrijk: de kantoorgebouwen voldoen aan de vigerende EPB normen.”

LCVrichten.”Real

LCV REAL ESTATE

LCV Real Estate bouwt bedrijvenpark in Lokeren

“Onze focus ligt op een hoogwaardige, duurzame afwerking van de bedrijfsgebouwen”

Interesse?

Investment director Bram De Paepe & CEO Dirk Deroose

Meegedeeld 39

Meer realisaties20.000dan INDUSTRIEBOUW•Kantoorgebouwen•Productiehallen•Logistiekeruimtes•Showroom•KMO-gebouwen Rodenbachstraat 72 8908 VlamertingeBelgië www.valcke-prefab.be+3257202501info@valcke-prefab.be

Dankzij de verhoogde investeringsaftrek voor energiebesparende investeringen genieten bedrijven van een eenmalige bijkomende aftrek van 13,5 % op energetische investeringen aan hun gebouwen; denk aan investeringen in relighting, hernieuwbare energie (bv. zonne panelen), verbetering van HVAC systemen, verbeterde isolatie, …

Eenmanszaken en kmo’s genieten tot eind dit jaar nog van de algemene verhoogde investe ringsaftrek van 25 %. Deze kan ook worden toegepast op energiebesparende investeringen aan gebouwen. Voor deze aftrek is geen attestering nodig.

CONCLUSIE

recente is de 6 % op de leveringen van fotovoltaïsche zonnepanelen, thermische zonnepanelen en zonneboilers, alsook warmtepompen. Deze maatregel is geldig tot en met 31 december 2023.

FISCALE INCENTIVES VOOR ONDERNEMINGEN

FISCALE INCENTIVES VOOR PARTICULIEREN

Om duurzame investeringen in onroerend goed te stimuleren wordt vooral gebruik gemaakt van btw verlagingen. De meest

Ten slotte voorziet Vlaanderen ook in de moge lijkheid tot een vermindering van onroerende voorheffing voor nieuwbouw, (gedeeltelijke) heropbouw of energetische renovatie van bedrijfsgebouwen indien bepaalde normen

Katrien Willoqué, kwilloque@deloitte.com

Doorheen de jaren zijn de meeste belasting verminderingen voor energiebesparende investeringen aan de woning afgeschaft. Enkel Wallonië kent nog een belastingvermindering voor Verderdakisolatie.kennenniet

Fiscus stimuleert investeringen in duurzamer vastgoed

Daarnaast zijn er de btw verlagingen naar 6 % voor afbraak en heropbouw waarvan de toepassing werd verlengd tot 31 december 2023 en voor renovatiewerken aan woningen die ouder zijn dan 10 jaar, uitsluitend of hoofdzakelijk als privéwoning wordt gebruikt en waarbij de werken rechtstreeks aan de eindgebruiker worden gefactureerd.

Verder bestaan er tal van premies voor allerhande energetische investeringen aan gebouwen en installaties die worden toegekend via de netbeheerder of de gewesten. Het loont derhalve de moeite om bij het uitvoeren van investeringen aan gebouwen na te gaan welke steun u kan genieten.

Duurzaam vastgoed zit in de lift. De verschillende actoren in de vastgoedmarkt, zoals investeerders, ontwikkelaars en aannemers leggen –door de verstrengde normering, stijgende energieprijzen en toekomstige rapporteringsverplichtingen– meer focus op de sociale en milieu impact van hun activiteiten. Ook banken besteden meer aandacht aan duurzaamheid bij het nemen van kredietbeslissingen inzake vastgoedinvesteringen. Verder geldt er voor bestaande gebouwen sinds begin dit jaar een renovatieplicht voor niet residentieel vastgoed. Ook voor residentieel vastgoed met een slechte energiescore staat voor 2023 een gelijkaardige regelgeving in de steigers. Aangezien dit alles komt met een prijskaartje, loont het de moeite om de fiscale stimulansen voor investeringen in duurzamer vastgoed na te gaan.

alleen de gewesten, maar soms ook de gemeenten en de netbeheerders premies toe. Vlaanderen lijkt het meest vooruitstrevend. Met de hervorming van de registratiebelasting werd een verlaagd verkooprecht van 1 % ingevoerd wanneer u bij aankoop van de enige eigen woning de verbintenis aangaat om deze binnen de 6 jaar ingrijpend energetisch te renoveren. Bovendien kan u de teruggave bekomen van een gedeelte van de schenkingsrechten met betrekking tot gebouwen die u binnen de 5 jaar na schenking energetisch renoveert. Daarnaast gelden ook voor particulieren verminderingen inzake onroerende voorheffing voor woningen met een laag E peil.

worden bereikt. Vanaf 2023 geldt deze vermindering enkel nog voor (gedeeltelijke) heropbouw of renovatie.

In Brussel en Wallonië kent men geen gelijkaar dige maatregelen.

BTW INCENTIVES

Om van deze maatregel te kunnen genieten moet u als bedrijf binnen de 3 maanden na het afsluiten van het belastbaar tijdperk een attest aanvragen bij het gewest.

Een korte blik op de bestaande maatregelen leert dat deze op vandaag versnipperd zijn. Opvallend is dat de maatregelen steeds fungeren als stimulus en (nog) niet als sanctiemechanisme. Door de stijgende druk op de verduurzaming van het onroerend goed patrimonium, zullen deze in de toekomst aan belang toenemen.

Meegedeeld41

ONDERDELENBOUWMACHINESVOORKEEPSYOUGOING.Onze onderdelen zijn geschikt voor alle grote merken: Bobcat • Case • Caterpillar • JCB • JLG • Genie • Haulotte • Kubota • Manitou • Merlo • ... WWW.TVH.COM/CONSTRUCTIEGAMMAONSONTDEK TVH PARTS NV Brabantstraat 15 • 8790 Waregem • Belgium T +32 56 43 42 11 • F +32 56 43 44 88 • info@tvh.com • www.tvh.com

EEN MOOIE TOEKOMST

Joris Tijtgat, teamleader van het team voor klein grond verzet: “Ook voor de officiële lancering van onderdelen voor klein grondverzet in 2020, was die markt geen onbekend terrein voor ons. We hielpen al veel klanten en hadden heel wat onderdelen in voorraad. Maar we merkten ook dat sommige klanten niet wisten dat we die onderdelen konden leveren. We moesten die kans dus met beide handen grijpen! Het is een work in progress, maar ons aanbod groeit voortdurend.”

“Onze productlijn voor klein grondverzet uitbreiden is een belangrijk doel. Dat doen we op verschillende manieren: met nieuwe onderdelen, nieuwe merken of nieuwe types uitrusting. Ik kan zelfs een primeur delen... Eind dit jaar voegen we graafladers toe aan ons gamma! Maar als je nu al onderdelen voor graafladers nodig hebt, hoef je zeker niet te wachten tot de officiële lancering. We kunnen je hoogstwaarschijnlijk al helpen”, besluit Joris.

3. Vind de onderdelen die je nodig hebt

WAAR BEGON HET ALLEMAAL?

WAT KUNNEN WE BIEDEN?

TVH’s mooie toekomst voor onderdelen van klein grondverzet

Wil je toegang tot meer dan 4 miljoen gekende referenties voor klein grondverzet?

DE VOORDELEN VAN BESTELLEN BIJ TVH Opzoekdienst

In 2020 voegde TVH drie machinetypes voor klein grondverzet toe aan zijn assortiment: minigravers, schrankladers en compacte rupsladers. Die toevoeging kwam niet onverwacht, want er waren al heel wat onderdelen in voorraad. Maar de officiële lancering luidde wel de verdere ontwikkeling van het aanbod in. Dagelijks komen er nieuwe onderdelen bij en aan het eind van dit jaar worden ook graafladers in het assortiment opgenomen.

“TVH is gespecialiseerd in klein grondverzet tot tien ton”, verduidelijkt Joris. “Voorlopig leveren we onderdelen voor minigravers, schrankladers en compacte rupsladers. We handelen proactief voor onderdelen geschikt voor negen hoofdmerken: Bobcat, Case, Caterpillar, JCB, John Deere, Kubota, Takeuchi, Volvo en Yanmar. Maar geen zorgen als het merk van je machine niet op die lijst staat. De kans is groot dat we toch kunnen helpen! We hebben veel artikelen in voorraad en breiden ons assortiment elke dag uit.

Reparatie en revisie “Wanneer een nieuw onderdeel niet precies is wat je zoekt, kun je ook kiezen voor een gereviseerd exemplaar. Onze gereviseerde onderdelen zijn gerepareerd en opgeknapt door onze bekwame technici, en zijn bovendien van topkwaliteit. Heb je liever dat we je eigen onderdeel herstellen? Neem contact met ons op en we kijken hoe we kunnen helpen.”

GRAAG BESTELLEN?

1. Ga naar de MyPartsFinder zoekfunctie op www.mytotalsource.com

2. Geef je machinegegevens in

“Het zal niemand verbazen dat bestellen bij TVH veel voordelen biedt”, merkt Joris op. “We hebben een uitgebreid gamma aan merken en

Meegedeeld 43

In totaal hebben we meer dan vier miljoen gekende referenties voor klein grondverzet. Dat betekent dat we meer in voorraad hebben dan enkel de typische artikelen voor algemeen onderhoud. Natuurlijk kunnen we je voorzien van filters, motor en transmissieolie, enz., maar ook van alle soorten slijtageonderdelen. Van de kleinste schakelaars tot beglazing, banden en rupsbanden, hydraulische onderdelen, motoronderdelen ... Wij hebben het!”

onderdelen, met een indruk wekkend aantal gekende referenties. Dat hoge aantal hebben we (onder meer) te danken aan onze opzoek dienst. Zij kunnen onder delen opzoeken voor meer dan 30 merken actief in klein grondverzet. In 2021 verwerkte die dienst maar liefst 125 776 opzoeklijnen. Dat zijn zo’n 550 opzoeklijnen per werkdag!”

Daarenboven moeten de diensten via een erkend platform aangeboden worden en dit is nu net waar het schoentje op vandaag knelt. Op dit moment is er nog geen platform voor de verhuur van gemeubeld logies erkend in België.

Nieuwe btw-plicht voor verhuur van gemeubeld logies

Wie een gemeubeld logies, bijvoorbeeld een vakantiewoning, verhuurt en daarbij bepaalde bijkomende diensten verleent, moet vanaf 1 juli 2022 verplicht 6 procent btw aanrekenen op de gevraagde prijs. Het maakt hierbij niet uit of de verhuurder het logies zelf verhuurt of in samenwerking met een gespecialiseerde derde of platform (bijvoorbeeld Airbnb of Belvilla).

Terbeschikkingstelling van huishoudlinnen, alsook het vervangen ervan minstens één maal per week (indien het logies verstrekt wordt voor meer dan een week).

Btw-plicht

Heeft u bijkomende vragen en/of opmerkin gen omtrent dit onderwerp ? Aarzel dan niet om ons vrijblijvend te contacteren.

Het dagelijks verschaffen van ontbijt.

De btw kan zelfs gerecupereerd worden voor btw die betaald werd vóór 1 juli 2022, zolang de herzieningstermijn niet verstreken is. Voor bepaalde kosten is de historische aftrek echter niet mogelijk.

Uiteraard kan dit in de toekomst veranderen, waardoor een vrijstelling vanaf dan wel mogelijk zou kunnen zijn.

Ten2022.eerste

44

geldt de btw plicht enkel voor de verhuur voor een periode van minder dan 3 Daarenbovenmaanden. is de verhuur van gemeubeld logies enkel onderworpen aan de btw indien specifieke diensten aangeboden worden. Meer bepaald moet minstens één van volgende diensten aangeboden worden:

In de praktijk zijn zeer vaak bed of badlinnen aanwezig in het logies. Dit is sinds 1 juli 2022 aldus voldoende om de verhuur met btw te moeten belasten.

Theoretisch gezien is er een alternatief om toch een vrijstelling voor de btw te verkrijgen, namelijk de regeling voor de deeleconomie. Onder deze regeling zijn natuurlijke personen met een maandomzet van maximum 545 euro (voor aanslagjaar 2023) en een jaaromzet van maximaal 6.540 euro (voor aanslagjaar 2023), vrijgesteld van btw.

Deze diensten mogen afzonderlijk aangerekend worden en hoeven dus niet in de prijs van de verhuur inbegrepen te zijn. De diensten mogen ook geleverd worden door derden.

In principe is de verhuur van onroerend goed een handeling die vrijgesteld is van btw. Eén van de uitzonderingen op dit principe is de aanbieding van gemeubeld logies samen met bijkomende diensten.

Uw boekhouding digitaal, advies in mensentaal

De wetgever heeft beslist om de voorwaarden waaronder de verhuur van gemeubeld logies onderworpen is aan de btw aan te passen en in de wet te verduidelijken met ingang vanaf 1 juli

ONDERNEMERS & CO

Bijkomende verplichtingen… maar ook voordelen

Jorn Peyskens

Indien de voordelen van de (historische) btw aftrek beperkt zijn en men de bijkomende verplichtingen wil vermijden, zou men kunnen denken aan de vrijstelling voor kleine onder nemingen. De wetgever heeft de verhuur van gemeubeld logies echter sinds 1 januari 2022 uitdrukkelijk uitgesloten van de vrijstellingsregeling voor kleine ondernemingen.

Overgangsregime

De nieuwe regeling treedt in werking vanaf 1 juli 2022. De wetgever heeft echter in een over gangsregime voorzien wat betreft verblijven die vóór deze datum geboekt werden. De nieuwe regels zijn enkel van toepassing op verblijven die vanaf 1 juli 2022 geboekt worden. Een verblijf dat vóór 1 juli 2022 geboekt werd voor een effectief verblijf na deze datum, is aldus nog niet onderworpen aan de nieuwe regeling.

Er is echter ook een belangrijk voordeel verbon den aan de btw plicht: de verhuurder mag de betaalde btw op de gemaakte kosten aftrekken. Denk aan de eventuele verbouwings en/of renovatiewerken, de inrichting, etc.

Fysiek onthaal van de gasten gedurende een groot deel van de dag. Louter telefonische of digitale bereikbaarheid is niet voldoende.

Vrijstelling kleine onderneming

Certifisc - Accountants & Fiscalisten

KANTOREN TE GENT EN TE OUDENAARDE T OUDENAARDE 055 30 14 41 T GENT 09 221 14 ww41w.c e r t i fi s c .b e

De btw plicht brengt belangrijke verplichtingen en bijkomende formaliteiten met zich mee. Een verhuurder die onder de nieuwe btw regeling valt, moet een btw nummer aanvragen. Daarnaast moet hij/zij periodieke btw aangiftes indienen en een btw bonnetje of een factuur uitreiken.

berichtgeving volgt dat de opdrachtgever voor de bouw van een nieuwe fabriek niet betrokken was bij deze malversaties.

De onderneming verwacht dat alle wettelijke voorschriften door alle partners van het bedrijf worden nageleefd. Ook de hoofdaannemer ontkent iets met de zaak te maken te hebben en geen van de betrokken werknemers tewerkstelt.

De bouwheer schorste niettemin de uitvoering van de werken minstens tijdelijk op en het arbeidsauditoraat onderzoekt de zaak.

De Europese wetgever is al lang actief om deze tewerkstelling in goede banen te leiden en uitbuiting aan te pakken. Dit geschiedde via het arbeidsrecht met onder meer een richtlijn met sancties tegen werkgevers van illegaal verblijvende onderdanen van derde landen

Uitsuccesvol.derecente

Zorgvuldigheid op het gebied van mensenrechten en duurzaamheid – een verscherpte bestuursplicht

of via specifieke wetgeving zoals een richtlijn ter bestrijding van de mensenhandel. Recent komt nu ook het vennootschapsrecht en het financieel recht in het vizier als instrumenten om tegen deze praktijken op te treden. Met de zogenaamde Taxonomieverordening van 2020 brengt de Europese wetgever een kader ter bevordering van duurzame beleggingen tot stand waarbij ecologische duurzaam heid ook gemeten wordt aan de hand van minimumgaranties die de procedures van ondernemingen bieden om de mensenrechten te garanderen. Die verordening is inmiddels al berucht wegens de discussie of het gebruik van kernenergie en aardgas om elektriciteit op te wekken als duurzaam kan bestempeld worden. De Europese Commissie besliste tijdelijk – in het voordeel van deze energiebronnen.

Auteur: Christoph Van der Elst

Niet Europese werknemers komen vaak via detachering via een andere Europese lidstaat in België terecht. De tewerkstelling is niet illegaal zolang deze werknemers over een verblijfsvergunning en arbeidskaart beschikken, de sociale zekerheidsvoorwaarden van de Europese lidstaat waar ze zijn ingeschreven naleven en aan Belgische loon en andere arbeidsvoorwaarden tewerkgesteld worden. Een hele rist voorwaarden die de correcte inschakeling van buitenlandse werknemers niet evident maakt, maar vooral gericht is op het verhinderen van misbruiken. Zoals bovenstaand geval nog maar eens illustreert, niet altijd even

Niet alle ondernemingen worden geviseerd, doch Europa gaat verder dan enkel de geno teerde vennootschappen. Vennootschappen met aanzienlijke omvang, voorlopig ligt de drempel op 500 werknemers en EUR 150 miljoen netto omzet, vallen onder het toepassingsgebied. Aangezien deze directe betrokkenen tal van zakelijke relaties onderhouden met zowat de gehele economie, valt te verwachten dat een groot deel van de Europese en dus ook Belgische ondernemingen hiermee te maken zal krijgen, gelet op de zakelijke verwevenheid van de meeste ondernemingen.

COTTYN Advocaten

De Commissie lanceerde in februari 2022 ook een voorstel om meer verantwoordelijkheid voor het eerbiedigen van de mensenrechten en het milieu bij ondernemingen te leggen. Ondernemingen moeten de passende zorgvul digheid en preventiemaatregelen jegens deze rechten integreren in hun beleid. Hierbij wordt veel verder gekeken dan (enkel de activiteiten van) de onderneming zelf. Negatieve effecten van mensenrechten en negatieve milieueffecten van de eigen onderneming, de dochteronder neming en voor zover er een verband is met de waardeketen van de onderneming ook met de gevestigde zakelijke relaties, en dit zowel stroomopwaarts als stroomafwaarts, worden allemaal geviseerd. Tot de zakenrelaties behoren aannemers, onderaannemers en andere ondernemingen waarmee commerciële overeenkomsten werden gesloten. Ze behoren niet automatisch tot de gevestigde zakelijke relaties, er is een zekere duurzaamheid met de onderneming vereist. De Europese regelgever stelt ook voor om een verduidelijking van de zorgplicht van de bestuurders van onderne mingen in het recht in te lassen zodat deze bestuurders rekening houden met de gevolgen van hun beslissingen op mensenrechten, klimaatverandering en dergelijke meer.

45

Dit Europees recht is nog geen wet en het valt te verwachten dat de finale tekst nog gevoelig zal wijzigen. Toch kan ervan worden uitgegaan dat een dergelijk stelsel van zorg en verantwoor dingsplicht waarbij de gehele waardeketen in het vizier ligt, nakend is. Op Belgisch niveau is een wetsvoorstel aanhangig dat gelijkaardige verplichtingen met zich meebrengt en door een aantal parlementsleden van de meerder heidspartijen werd ingediend. In afwachting van de verdere stappen op Europees niveau, leidt het voorstel een sluimerend bestaan, maar aangezien onze buurlanden al gelijk aardige maatregelen hebben genomen, is het enkel een kwestie van tijd dat dergelijke zorgvuldigheidsverplichtingen ook op Belgische ondernemingen zal rusten. In dat geval zal het voor de opdrachtgever en de hoofdaannemer van de Antwerpse bouwwerf niet meer volstaan om iedere betrokkenheid af te wijzen met verwijzing naar schimmige onderaannemingen. Zorgvuldigheid strekt zich binnenkort uit tot de gehele waardeketen.

ONDERNEMERS & CO

Onderbetaald, slecht gehuisvest en illegaal: 55 vermoedelijke slachtoffers van mensen handel in Antwerpse haven, blokletterde de VRT nieuwsdienst onlangs op haar website. Niet veel later was er al sprake van meer dan 170 arbeiders die betrokken zouden zijn. Volgens de pers zouden deze Aziatische slachtoffers zes op de zeven dagen werken voor een maandelijks loon van € 650. De vergelijkingen die opdoken in de media waren niet mals: ‘dit doet denken aan Qatar en Dubai’ luidde één van de krantenkoppen.

VM Logistics werd 20 jaar geleden opgericht door Bert van Meel. Hij had een vooruit ziende blik om te starten in de groeimarkt van circulaire logistiek. 15 jaar later werd het bedrijf overgenomen door ondernemer Pieter Goevaers. De goederen die bij VM Logistics behandeld worden vinden hun oorsprong voornamelijk als nevenstroom van productie processen, of zijn goederen die niet beant woordden aan de vooropgestelde kwaliteit. Via VM Logistics slagen klanten erin om deze goederen terug zo optimaal mogelijk in een nieuwe productieomgeving te plaatsen. Zo biedt VM Logistics diensten aan als verpak ken, ompakken, sorteren, persen, vermalen of VMshredden.Logistics

Telex

aim.group

beschikt over ca. 40.000 m2 opslagcapaciteit op een strategisch interes sante locatie langs de E19 in Meer en tussen de havens van Antwerpen en Rotterdam. Recent nam aim manager Willem De Pesseroey de fakkel over van Pieter Goevaers.

Na de succesvolle lancering van de BEH2YDRO dual fuel waterstofmotoren in september 2020, lanceerde het begin mei, op de World Hydrogen Summit in Rotterdam, 100% waterstofmotoren. Deze zero emissie motoren leveren 100% propere energie en stoten dus geen schadelijke emis sies uit. Bij de productie ervan wordt geen gebruik gemaakt van schaarse grondstoffen zoals lithium, zink, kobalt, platina of zeldzame aardmetalen. Ook de bijproducten zijn volkomen veilig (de uitstoot bestaat uit waterdamp en aangezogen lucht).

VM Logistics overgenomen door duo Willem De Pesseroey en aim.group

www.abc-engines.com/nl

Op één van de klimaatfietstochten die het Gents Klimaatforum in juli organiseerde, passeerden ze bij Anglo Belgian Corporation.

Op de laatste dag van de Gentse Feesten ontving Anglo Belgian Corporation (ABC) de aller eerste Gentse Klimaatprijs op het groot podium aan Sint Jacobs. Met een Klimaatprijs wil het Gents Klimaatforum de strijd tegen inaaneenondersteunenklimaatveranderingenactorendiepositievebijdrageleverendestrijdtegendeopwarmingdekijkerzetten.

46

Samen met aim.group neemt Willem De Pesseroey VM Logistics over. © Bert De Deken

Corel, specialist in professionele creativiteit en productiviteitsoplossingen, heeft aangekondigd dat het Awingu, een leverancier van beveiligde technologie voor toegang op afstand, heeft overgenomen voor een niet nader genoemd bedrag. Het Gentse Awingu wordt onderdeel van de merkenportfolio van Parallels. De combinatie van Awingu en het Parallels® Remote Application Server (RAS) platform geeft eindgebruikers extra flexi biliteit en vrijheid die ze nodig hebben om overal, op elk moment, op elk apparaat of besturingssysteem veilig te werken. Parallels, onderdeel van de Corel groep, is een alles in één oplossing voor applicatielevering en virtuele desktopinfrastructuur (VDI) die externe toegang biedt tot virtuele applicaties en desktops die worden geleverd via on premises, hybride of cloudgebaseerde omgevingen.

awingu.com

Anglo Belgian Corporation won in de categorie innovatie voor zijn ontwerp en realisatie van ’s werelds eerste waterstofmotor voor de scheepvaart. Onder de joint venture BEH2YDRO heeft Anglo Belgian Corporation, samen met rederij CMB en CMB.TECH, de voorbije drie jaar, zonder subsidies, het onderzoek en de ontwikkeling gefinancierd van een wereldprimeur die o.a. de scheepvaart toelaat om grote stappen vooruit te zetten in de richting van klimaatneutraliteit.

Corel neemt Awingu over om het aanbod van veilige externe werkplekken te versnellen

Gentse Klimaatprijs voor Anglo Belgian Corporation

Recent nam aim.group, een familiale investeringsgroep, de niche logistieker VM Logistics over, in tandem met ex Katoen Natie directeur Willem De Pesseroey. Als expert in recyclagelogistiek vervult VM Logistics een belangrijke rol in de circulariteit van grondstoffen.

1 en 2 focussen op testen en respectievelijksamenwerken,ophetgebiedvanpalletwerkingenecommerce.Module3ishetlogistieketrainingsplatformvanVDAB.

Puratos, een internationale fabrikant van ingrediënten voor de bakkerij , patisserie en chocoladesector, heeft de Franse start up Rapidle, een leverancier van gepersonaliseerde webshops en websites, overgenomen. Vier jaar na haar overname van de Belgische start up Bakeronline, die zich richt op de digitale transformatie van lokale bakkers en chocolatiers, zet Puratos nu de volgende stap en versnelt ze haar ontwikkeling. Deze nieuwe overname moet Puratos in staat stellen de digitale transformatie van haar klanten nog doeltreffender te ondersteunen. Het is de bedoeling de twee start ups, Bakeronline en Rapidle, samen te voegen om tegemoet te komen aan de groeiende vraag van lokale handelaars naar digitalisering, en ook om de Franse markt voor Bakeronline verder te ontwikkelen.

Na het succes van Dubai, organiseert Voka in november een nieuwe missie naar Tel Aviv en Jeruzalem. Deze missie zal zich voor namelijk focussen rond het onderwerp duurzaamheid en innovatie.

Fabriek Logistiek brengt als praktisch testcentrum alle logistieke toepassingen en nieuwe technologieën, kennis en ervaring, theorie en expertise samen. Kmo’s, onderzoe kers en instellingen kunnen er al hun logistieke processen en oplossingen testen. Ze doen dat met hun eigen personeel en goederen, in een realistische omgeving, ongestoord en in alle vrijheid. Je kan er ook je personeel opleiden in nieuwe technologieën.Module

Telex

fabrieklogistiek.be

Eerste logistieke testruimte van België opent de deuren

Puratos wil vandigitaliserenverderviaovernameFransestart-upRapidle

UNIEKE COMBINATIE TUSSEN ZAKELIJKE CONNECTIES EN CULTUUR 47

Voka Oost-Vlaanderen biedt ondernemers de kans om in 6 dagen Tel Aviv in combinatie met de heilige stad, Jeruzalem te ontdekken.

13-18TelInspiratiemissieAvivenJeruzalemnovember2022

De gezamenlijke doelstelling van Rapidle, Bakeronline en Puratos is om in de komende 3 jaar in Frankrijk van 750 naar 5.000 gedigi taliseerde klanten te groeien.

bakeronline.com - puratos.be

Op 20 juni werd in Gent Fabriek Logistiek, de eerste logis tieke testruimte van België, officieel geopend.

Door in aanraking te komen met verschil lende culturen, politieke omgevingen en businessmodellen kreeg ik bepaalde inzichten in hoe het er aan toe ging in andere landen en kon ik de vergelijking maken met

Ik ben dustrietijdkwamvanMiclotte,Philippeingenieuropleiding.Ikop26jarigeleefterechtindestaalinbijeendochterbedrijf van het toenmalige SIDMAR, nu TijdensArcelorMittal.mijnondertussen

PhilippeMentor Miclotte

Een netwerk van ondernemers waarvan de meerwaarde niet te onderschatten valt.

Hoe zou je onze lerende netwerken samenvatten?

Waarom engageer je je als mentor voor onze lerende netwerken?

Samen leren, samen groeien

onze Vlaamse bedrijven en ondernemers. Hieruit is mijn goesting gegroeid om een klein beetje van mijn ervaring te delen als mentor via het Voka Plato Peterschap. Daarbij heb ik de kracht van de slogan ‘het antwoord zit in het netwerk’ van op de eerste rij gezien, gevoeld en meegemaakt.

notendop.jezelfOmschrijfineen

Ondernemers krijgen tijdens iedere sessie bijna kant en klare oplossingen aangereikt die ze gewoon kunnen copy pasten in hun eigen bedrijf. Hoewel de sectoren waarin de bedrijven actief zijn soms enorm verschillen, zijn de problemen en oplossingen generiek en bruikbaar. Daarnaast is het uitdagend om een meer innovatieve en creatieve deelnemer bezig te zien. Het opent de ogen en wakkert de ambitie bij de andere deelnemers aan, waardoor ze voor zichzelf de lat hoger leggen en uiteindelijk een niveau bereiken die ze in splendid isolation waarschijnlijk nooit zouden gehaald hebben.

Een netwerk opbouwen om u tegen te zeggen, sparren met gelijkgezinden over complexe uitdagingen, groeien als ondernemer en als mens. Philippe Miclotte en Bart Haghedooren hoeven niet lang na te denken over de voordelen van Voka’s lerende netwerken.

48 Expert

De deelnemers bouwen ook een groeiend netwerk van gelijkgestemde collega’s uit, waarvan ze de sterktes kennen en die ze jaren

36 jarige loop baan kreeg ik de kans om internationale projecten op te zetten, uit te voeren en ook te managen. Denk aan het opzetten van een nieuwe plant, het onderhandelen van joint ventures, het onderhandelen met automobielproducenten over de aanlevering van hoogtechnologische componenten. Gedurende tien jaar was ik betrokken bij het bestuur van betreffende joint ventures in Europa, India en China. Zo kwam ik in aanraking met heel verschillende culturen, politieke omgevingen en businessmodellen.

TEKST LAURA BOMBEKE

Waar zit volgens jou de grootste meerwaarde voor ondernemers?

Groeien in een sfeer van openheid en vertrouwen

De Plato groepsleden zijn actief in verschil lende sectoren en onze business is zeer uiteenlopend. Toch stel ik keer op keer vast dat je meestal niet de enige bent die met een bepaalde uitdaging zit. Dikwijls kan je leren uit hoe iemand anders een vergelijkbare uitdaging heeft aangepakt. Waarom dan proberen het warm water uit te vinden? Door die input mee te nemen, win je aan snelheid en efficiëntie. Door de formule waarbij je elkaar maandelijks ziet, zijn er regelmatige contactmomenten. De informele momenten zorgen voor de nodige binding tijdens de inhoudelijke sessies.

later nog kunnen contacteren. Wat mij ook opvalt is hoe de deelnemende ondernemers vervolgens hun medewerkers motiveren om ook te gaan deelnemen. Gaandeweg leidt dit tot een toenemende professionalisering en hogere competitiviteit voor een groot deel van het Vlaamse bedrijfsleven. Het geeft mij energie om ook mijn steentje te kunnen bijdragen.

15

Wat zal je bijblijven?

Neem contact op met Céline Vermeeren of registreer je via onderstaande

Voor elke groeifase waarin je je bevindt, hebben wij groei trajecten op maat. We luisteren graag naar jouw toekomstplannen en zorgen op basis van een intakegesprek voor het juiste traject.

Ik ben HaghedoorenBart en run samen met mijn echtgenote, Katty Duville, ESQ Solutions. Met ESQ Solutions willen we elk individu en elke organisatie helpen groeien in kwaliteit, milieu, duurzaamheid en welzijn. Dit doen we door het ondersteunen van bedrijven bij de wettelijke thema’s (milieu & preventie) en door het opzetten van werkbare managementsystemen (bijvoorbeeld: ISO & VCA, CO2 prestatieladder…). Daarvoor was ik lange tijd actief binnen de voedingsindustrie waar ik verschillende rollen had zoals plant manager en HR directeur.

Geboeid door deze getuigenis van Bart?

Expert49

Onze groep komt maandelijks samen in het bedrijf van één van de Plato deelnemers waardoor je elkaar en elkaars organisatie nog beter leert kennen. Al sinds de kick off gebeurt dat in een sfeer van grote openheid en vertrouwen. Daar zit de begeleiding door onze mentoren ongetwijfeld voor iets tussen. Er kan over alles worden gesproken, zowel de successen als de tegenslagen of frustraties komen aan bod. Door de samenstelling van de groep door Voka was het eenvoudig om in overleg interessante thema’s te bepalen voor de verschillende sessies. Door de mix tussen kennisdeling van (externe) sprekers en de ervaringen uit het team krijg je snel een brede kijk over een bepaald topic. Er is ook ruimte voor persoonlijke vragen.

jaar?

Wat was jouw drijfveer om je in te schrijven voor een lerend netwerk? Als ondernemer vind ik het belangrijk om zelf te blijven groeien om zo ook ons team en bedrijf te kunnen verbeteren. Door met een vaste groep ondernemers regelmatig samen te komen, kan je meer informatie en ervaringen uitwisselen dan op of tijdens een eenmalig netwerkevent. In één klap vergroot ik ook mijn netwerk en het zou leuk zijn als collega ondernemers ook iets van mij kunnen leren. Bovendien had ik al veel positieve feedback opgevangen van andere Plato deelnemers, onder meer van mijn echtgenote die fervent Platonist is.

celine.vermeeren@voka.beQR-code

BartDeelnemerHaghedooren

Heb je net als Philippe zin om een groep van ondernemers te gedurende een

Omschrijfjezelfineennotendop.

Contacteer Marjolein Haan voor een intakegesprek of neem alvast een kijkje op onze website. marjolein.haan@voka.be

Hoe zou je onze lerende netwerken omschrijven in eigen woorden?

begeleiden

In elke design armatuur van psmlighting voelt u ons vakmanschap en ziet u onze passie. Bezoek onze showroom en ontdek de nieuwste indoor en outdoor verlichting. 100% Belgisch. Onze lichtadviseursprofessionelehelpen u graag verder met advies.

Passie perfectie.brengt

Welkom in onze showroom Groendreefpsmlighting 60, 9880 Aalter T +32 9 374 19 www.psmlighting.com51

is het personeelsbestand vertienvou digd. De omzet volgde dezelfde curve. Zeer mooie groeicijfers, niet?”

30jaar

Een familiebedrijf in verlichting dat 100% Belgisch is, design hoog in het vaandel draagt en volop inzet op innovatie en flexibiliteit. In één zin samengevat is dit de kracht van psmlighting in Aalter. Broer Pieter en zus Saskia Mortier blazen dit jaar de dertig verjaardagskaarsen van het bedrijf uit.

Hun succes startte met een eenvoudige oplossing van een groot pro bleem. Bij de definitieve oplevering van een appartementsgebouw in Knokke eind jaren 80 bleek dat de ijzeren inbouwspotjes helemaal verroest waren. Gerard Mortier mocht het probleem oplossen, en kwam met een inox inbouwspot op de proppen. “We waren de eerste producent ter wereld die inox gebruikte als materiaal voor inbouw spotjes. Gedurende twintig jaar hebben we er een patent op gehad en de commercialisering liep als een sneltrein. De voorbije dertig jaar

Onze passie kunnen we niet verstoppenAantrekkelijke

PERSOONLIJKE AANPAK

belevingsshowroom voor particulieren Psmlighting: betrouwbare partner voor installateurs, lichtwinkels en groothandels

In 2001 verhuisde psmlighting naar het industriepark in Aalter. Een grotere werkplaats en dito magazijn bood antwoord op de stijgende vraag naar inbouwspots, wandlichten en tuinpaal tjes in inox. Ondertussen is de catalogus letterlijk vuistdik en telt hij zowat 3.000 referenties. “Maatwerk is onze passie, maar ook voor onze standaard producten monitoren we continu de kwaliteit. Onze prijs kwaliteitverhou ding is onze beste reclame. En we zijn van plan om dat nog heel lang zo te houden”, zegt Saskia.

3.000 REFERENTIES

51 Jubilee 2022 Opgericht in 1992

“

“Ik ontvang in onze belevingsshowroom heel graag particulieren die op zoek zijn naar stijlvol lichtadvies en een accurate lichtstudie. Vaak gaat de particulier met een offerte buiten en kan hij al enkele dagen later zijn materiaal ophalen bij een van de verlichtingswinkels waar we mee samenwerken. Diezelfde persoonlijke aanpak houden we ook aan bij de kantoren, zorginstellingen, winkels en horecazaken die bij ons komen aankloppen. Onze passie kunnen we niet verstoppen.”

ALS EEN SNELTREIN

Zowat vijf decennia terug legden Gerard Mortier en zijn vrouw de funda menten van wat vandaag psmlighting is. In het dorp van Aalter baatten zij een kleine elektrozaak uit die later transformeerde naar ‘Verlichting Mortier’. In 1992 werd psmlighting opgericht als eigen merk van de familie Mortier. Gerards kinderen Pieter en Saskia zitten er vandaag aan de knoppen, nog steeds met de waarden van een familiebedrijf voor ogen. “Op onze visitekaartjes staat trouwens geen functie bij onze naam. Dat onderlijnt dat we graag voor iedereen bereikbaar zijn. We houden van een no nonsense doe het zelf mentaliteit,” zegt Pieter. “Omdat zowel de ontwikkeling, de productie en de afwerking in ons atelier gebeuren, kunnen we onze klanten met raad en daad bijstaan.”

Pieter heeft een technische achtergrond en zorgt ervoor dat alle producten gemaakt worden met de ogen van een elektricien. “De voorkant is belangrijk, maar zeker ook de achterkant. Deze visie zorgt ervoor dat installateurs maar wat graag met onze producten werken.” Niet alleen voor elektriciens, ook voor lichtwinkels en groothandels is psmlighting een meer dan betrouwbare partner. Zus Saskia is het creatieve brein van het duo. Zij volgt de trends op, is verantwoorde lijk voor het design van de producten en stuurt de innovatie aan.

TECHNISCHE BROER, CREATIEVE ZUS

De Solvas groep groeit zo naar 70 personeelsle den en 6 kantoren. “Tegen de trend in blijven we inzetten op lokale verankering en nabijheid. Al onze locaties blijven open, omdat we aanwezig heid belangrijk vinden en dicht bij onze klanten willen staan. Onze nieuwste kantoren liggen in hartje Maldegem en Aalter en zijn daardoor voor iedereen makkelijk bereikbaar. Maar we gaan even goed bij klanten thuis of zelfs op het werk.”

Dominique Willems, die met de komst van Consea zijn derde fusie van professionele kantoren op vijf jaar afrondt. De overname van Consea door Solvas is één van de grootste ooit in de regio.

solvas.be

De (CEOWillemsDominique(COOOostvogelsConsea),(zaakvoerdersKurtRidder,DePréPatrickSolvas),Solvas) UNIEKE COMBINATIE TUSSEN ZAKELIJKE CONNECTIES EN CULTUUR Ontdek alles over onze handelsmissie naar Tel Aviv 13-18Jeruzalemennovember2022 52

De financiële, vastgoed en hetuitdagingenmoeilijkerkantorenhetgemeenten“NetMaldegemuitneemtSolvasverzekeringsgroepuitLievegemConseaAalterenover.alsbijkleinewordtookvoorkleinealmaaromdevanvandaaghoofdtebieden”,zegt

cmac.com

Riwan Tamic nieuwe CEO van C-MAC Group

V.l.n.r.: Dens

Telex

CEO

Riwan Tamic is sinds 1 juli de nieuwe CEO van de C MAC Group. Hij vervangt Ken Henderson, die met pensioen gaat maar wel voorzitter blijft van de groep. De C MAC Group telt drie vestigingen: Ronse (hoofdzetel), Sherbrooke (Canada) en Warwick (UK).

Solvas groeit naar 70 medewerkers en 6 kantoren via overname Consea

Ken CEOverwelkomtHendersonnieuweRiwanTamic

Riwan heeft de Franse nationaliteit en spreekt ook vloeiend Duits en Engels. Hij heeft een Master’s Degree in Materials Science Engineering en brengt meer dan 25 jaar ervaring in de elektronica industrie met zich mee naar C MAC, waarvan 20 jaar bij Jabil, een wereldwijd toonaangevende leverancier van diensten op het gebied van elektronicaproductie. Tamic deed veel internationale ervaring op in Zuidoost Azië, de VS en in Europa, waaronder Nederland en Duitsland. Riwan zal werken voor de C MAC Group vanuit Ronse. Danny Detemmerman zal de verantwoordelijkheden overnemen voor de C MAC activiteiten in Sherbrooke (Canada) en Warwick (Verenigd Koninkrijk) als group chief operating officer.

Telex

Gemeente Wichelen start met energiedelen via partner DDS

Sinds 1 juli is energiedelen mogelijk tussen gebouwen van dezelfde netgebruiker. Het lokaal bestuur van Wichelen start met energiedelen tussen het administratief centrum, de gemeenteloods, twee gemeentescholen, twee sportzalen en het woonzorgcentrum. Om dit te realiseren, werkt de gemeente nauw samen met DDS. Vanuit haar project Gedeelde energie is dubbele energie kan de dienstverlenende vereniging in samen werking met POM Oost Vlaanderen en Energytix het energiedelen operationeel maken in de gemeente Wichelen.

Voka bedankt zijn partners

Schepencollege Wichelen, minister Bart Somers, burgemeester Kenneth Taylor en DDS-voorzitter Raf De Wolf.

dds-streekregisseurs.be

Raf De Wolf, voorzitter DDS: “Energytix ontwikkelde een realtime monitorings module die toelaat om per seconde te zien hoeveel energie er wordt verbruikt en geproduceerd. Je weet dus als gemeente exact welke hoeveelheid energie beschik baar is en hoeveel er precies op een andere locatie nodig is. Zo kan je optimale com binaties maken om de beschikbare energiestromen maximaal te benutten. In onze regio is de primeur voor Wichelen, maar nadien volgt in onze andere partnergemeenten (Berlare, Buggenhout, Dendermonde, Hamme, Lebbeke, Wetteren en Zele) de gefaseerde uitrol van energiedelen binnen gemeentepatrimonium. De aanpak is al goedgekeurd bij drie lokale besturen, maar het is de ambitie om het project in al onze acht gemeenten te kunnen realiseren.”

53

D

“De relatie met het FAVV, het federaal agentschap voor voedselveiligheid, was soms moeizaam maar altijd opbouwend. Als gewezen auditor heb ik alle respect voor controles, ik probeerde ook altijd de juiste info te Tijdensgeven.”ditinterview

54

Stefan Van Sande, CEO bij visgroothandel De Troyer, ‘tankt’ een van de vijf elektrische wagens. De stroom komt van hun 720 zonnepanelen.

Mijn schoonvader begon jammer genoeg te dementeren, al snel stond ik er alleen voor.”

720 zonnepanelen: een zegen

“We moeten de oceaan, beschermen”hofleverancier,onze

Vanuit een duurzaam gebouw van ruim 5.000 m² in Erembodegem (Aalst) levert De Troyer, onderdeel van het Nederlandse Cornelis Vrolijk Seafood, een groot assortiment aan dagverse vis aan de retail en horeca. Na enkele lastige jaren vaart het bedrijf nu in minder woelige wateren. “We bouwen een voorsprong uit op vlak van duurzaamheid.”

In april 2018 verhuisde De Troyer naar Erembodegem, in een ultramodern en vooral duurzaam gebouw. Er is warmterecuperatie

e vreemde eend in de bijt, zo omschrijft Stefan Van Sande zichzelf toen hij in 1996 aan boord kwam van visbedrijf De Troyer. “Veel concullega’s van de tweede generatie zijn in de vissector grootgebracht, op een boot of in de handel. Ik heb de eerste zes jaar van mijn carrière op de auditafdeling van Ernst&Young gewerkt. Toen ik vertelde dat ik visjes ging verkopen in de zaak van mijn schoonvader, keken ze daar toch wat raar op”, lacht hij. “Maar de opleiding bij zo’n groot concern zorgde ervoor dat ik nadien altijd in de breedte naar de bedrijfsvoering keek.”

“Qua voedselveiligheid gaf ik ons vroeger slechts zes op tien. Ik besefte snel dat we de nodige investeringen moesten doen om te groeien. In 2002 stond er een eerste nieuw bouw in Haaltert, in 2008 zijn we verhuisd naar een groter pand in Oordegem. Toen rijpten de plannen voor een onestopshop en zijn we op twee jaar geëvolueerd van een pure vis naar een allround horecaleverancier, waarbij we ook vlees, zuivel, brood en groenten afzetten. Dat zorgde voor een omzetexplosie tussen 2011 en 2016, vijf jaar op rij waren we Trends Gazelle. De procedures voor vlees, vis en zuivel verschillen echter enorm. Om die reden was het noodzakelijk om te investeren in de kwaliteitsdienst.”

Die schoonvader heet Eric De Troyer. Hij richtte het bedrijf op in 1972. Stefan wou De Troyer een nieuw elan geven. “We hebben slechts twee jaar samengewerkt.

krijgt hij onaangekon digd bezoek van FAVV. “Als je van de duivel spreekt”, lacht hij. “Gelukkig kunnen we deze controles de laatste jaren met veel vertrouwen tegemoet zien, doordat de ganse organisatie nu doordrongen is van dat kwaliteitsbesef.”

koplopersDuurzame inDuurzaamheidhetDNA

TEKST SAM DE KEGEL – FOTO WIM KEMPENAERS

Delhaize en Carrefour en vers verpakte vis aan Carrefour. Hij belde me dat het bedrijf overgenomen werd door Seafood Parlevliet Nederland, dat zich wou focussen op de maatjes. ‘Heb jij interesse om die business van vers verpakte vis te ontwikkelen voor Carrefour?’, vroeg hij mij. In september 2017 verkochten we onze eerste verpakte vis aan Carrefour, die voor ons een locomotief bleek voor de retailmarkt. Zo leveren we nu ook aan Intermarché en Albert Heijn. We hebben ook samengewerkt met Spar Colruyt en Bioplanet en we hopen binnenkort voor het eerst met Delhaize in zee te gaan.”

een gevaarlijke business, op een omzet van 20 miljoen euro ging er jaarlijks gemiddeld 100.000 euro verloren aan falingen. Je hoeft in België niet al te hard gestudeerd hebben om ondernemer te worden, slagen is een ander verhaal.”

55 Duurzame koplopers

had Stefan ook een nieuwe strategische medewerker aangeworven, mede dankzij een Vlaio subsidie. “Die werkte eerst voor Seafood Parlevliet in Lokeren, leverancier van Hollandse maatjes aan

vanuit de koeling, via vloerverwarming worden de gebouwen verwarmd, voor het sanitair wordt enkel regenwater gebruikt, er staan vijf elektrische wagens op de parking en op het dak liggen 720 zonnepanelen. Die produceren jaarlijks 190 MWh aan stroom, waarvan De Troyer 85% zelf verbruikt. “Onze zonnepanelen zijn een zegen geweest, zeker door de stijgende energieprijzen. De nieuwe infrastructuur was ook nodig om met de top vijf in België te kunnen meespelen. Maar de investering was fors duurder dan Eeningecalculeerd.jaareerder

De Troyer was tot dan enkel een horecaleverancier. “We leverden decennialang aan viswinkels, scholen, marktkramers, catering bedrijven en restaurants. Horeca is echter

In zee met een grote vis Stefan Van Sande besefte ook meer en meer dat een internationale partner een meer waarde kon zijn voor de toekomst van het bedrijf. “Als stand alone een visbedrijf met zo’n 60 man op je eentje sturen (Stefan Van Sande had zijn stille vennoot ondertussen uitgekocht, red.), is bijna ondoenbaar. Toen onze nieuwbouw er stond, volgde ook een grote ontnuchtering. Ik had gehoopt om de omzet te doen stijgen naar 30 miljoen euro op drie jaar tijd. We gingen het eerste jaar

In oktober 2018 vond een grote schaalvergroting plaats in de sector. De Nederlandse groep rond zeevishandel Mercuur en Parlevliet & Van der Plas kocht alle bedrijven over van Donaat De Vos, die toen eigenaar was van Verbiest in Antwerpen, de Mosselman in Zelzate en Multifish in Zeebrugge en tot de top vijf behoorde van de Belgische groothandelsvismarkt. “Onze huisbankier vond dat de tijd rijp was voor een overname door een grote groep. Onze cijfers waren op dat moment ook onvoldoende om de gestegen overheadkosten van dit gebouw te kunnen dragen.”

echter tien procent achteruit. Sommigen vonden ons te duur, maar prijzenkopers moeten bij ons niet aankloppen.”

Cornelis Vrolijk, dat andere grote Nederlandse visserijbedrijf dat bedrijven in de hele visketen heeft – van schip tot schap – kwam aankloppen en op 1 april 2019 vond de gedeeltelijke overname plaats. “Ik behield eerst nog 25% van de aandelen (ondertussen heeft Stefan die ook verkocht, red). In het begin waren de synergiën tussen Cornelis Vrolijk en De Troyer eerder beperkt. In 2020 sloot Cornelis Vrolijk zijn vestiging in Lokeren en bracht die over naar hier. Toen begonnen we tijdelijk verse ongepelde garnalen te ver pakken voor de Franse retail. Opeens werkten

Duurzame garnalen

Stefan Van Sande steekt niet onder stoelen of banken dat het bijzonder woelige jaren waren. “Maar dankzij Cornelis Vrolijk heeft het bedrijf de coronacrisis overleefd en hebben we ons kunnen herbronnen. We hebben ook geïnvesteerd in nieuwe m/v die de HACCP/ IFS procedures strenger implementeerden, ook al moesten we daarvoor afscheid nemen van enkele trouwe medewerkers. We zijn nu opnieuw goed bezig en tellen 50 medewerkers, waarvan 37 FTE’s.”

De Troyer specialiseert zich onder meer in grijze garnalen, gevangen en gepeld in Nederland, gekookte gamba’s, haringma tjes, makreel, bio zalm en omegabaars, een Belgische kweekvis. “Binnen de groep Cornelis Vrolijk beschikken we over onze

56Duurzame

aan alle loten. “We kopen ook op IJmuiden (Nederland) en Thyboron (Denemarken). In IJsland hebben we ook enkele partners. Dankzij die online aankoop heb je toegang tot diverse Europese veilingen. In Frankrijk werken we met agenten in Boulogne sur Mer. Als we in Nederland ’s morgens aankopen, is de vis diezelfde avond al bij ons. Wat we in Denemarken kopen, is de dag erna ook bij ons. Wij proberen de vis vervolgens zo snel mogelijk in de retailrekken te krijgen.”

koplopers

Hun vis beantwoordt aan de ASC en MSC labels, die garant moeten staan voor respectievelijk duurzaam gevangen kweek en wilde vis. Stefan: “Die zijn noodzakelijk om aan supermarkten te mogen leveren. Tegenwoordig is er echter steeds minder wild gevangen vis beschikbaar. Dat zijn vooral diepzeevissen en met deze gekke energie prijzen vangen veel reders veel liever dichter bij de kust. Gelukkig hebben we in België ook Visserij Verduurzaamt met Valduvis, het nieuwe kwaliteitslabel voor duurzaam gevangen vis van bij ons.”

hier 100 medewerkers, maar dat feest bleef niet duren. Toen corona opdook, gingen de Franse supermarkten enkele weken dicht. We hebben die activiteit toen meteen geliquideerd. Nadien hebben we, in samen spraak met Cornelis Vrolijk, ook gesaneerd in het productaanbod. Wij huurden vroeger een gebouw op de vroegmarkt in Parijs voor onze onestopshop. We stopten met de rechtstreekse import van vlees en delicatessen vanuit Frankrijk en besloten om ons enkel op vis en op de retail te focussen (De Troyer levert nu 70% aan retail, 30% aan niet-retail, in een cirkel van 50 km rond het bedrijf, red.)”

De Troyer koopt zijn dagverse vis aan via de veiling van Zeebrugge en Oostende als langeafstandskoper. Op die veilingen geven veeartsen kwaliteitsbeoordelingen

Lunchtijd nadert. “Het grootste deel van het werk zit er op”, zegt Stefan fijntjes. Hij zit elke dag reeds om half vier op zijn

Voka kan je bijstaan om duurzaamheid te verankeren in jouw bedrijf

In Nederland zie je momenteel dat niet enkel supermarkten klimaat neutraal willen worden, maar ook hun leveranciers. “We hopen dat ook in België leveranciers meer zullen moeten meedenken om CO2 neutraal te worden, samen met de markten.super

eigen garnaalvissers. We kunnen deze machinaal pellen in Nederland, zo krijg je een lokaal duurzaam product.”

Het bedrijf beschikt over aangepaste machines die specifiek zijn ontwikkeld voor de retailsector. De brutovis (vis in zijn geheel, met kop) wordt grotendeels in huis gefileerd en geportioneerd, waarna de verse vis wordt verpakt. De twee verpakkingsmethodes vinden plaats op de MAP en de SKIN lijn. MAP staat voor ‘modified atmosphere packaging’. De dagverse producten komen terecht in een schaaltje, waarna de machine een mengeling van stikstof en koolstofdi oxide toevoegt. Het geheel wordt vervol gens hermetisch afgesloten. Een geurloze verpakking en een langere houdbaarheid zijn het resultaat. In tegenstelling tot MAP is SKIN geen afkorting. De benaming ‘SKIN‘ verwijst naar de tweede huid die de machine op het verse product legt. De verpakking volgt netjes de contouren van het product. De verse filet wordt bijgevolg niet platgeduwd, waardoor de natuurlijke vorm mooi blijft behouden. “Het is een mooi maar nog vrij duur proces”, weet Stefan.

Meer info

Minder isomo, meer herbruikbare verpakkingen

De dagverse visproducten komen terecht in PET-schaaltjes die hermetisch afgesloten worden (via modified atmosphere packaging). Die zorgen voor een langere houdbaarheid en zijn ook 100 procent recycleerbaar.

57 Duurzame koplopers

Stefan ziet duurzaam ondernemen ruimer dan binnen de muren van het bedrijf. “Als visgroothandel is onze hofleverancier de zee of de oceaan. De plastic vervuiling is angst aanjagend, ik ben daar gevoelig voor. Als de oceanen onze allerbelangrijkste leverancier zijn, dan moeten we er alles aan doen om ze te beschermen. Anders gooien we onze eigen ruiten in. Wat kunnen we zélf doen om te vermijden dat ons verpakkingsmateriaal op de verkeerde plek terechtkomt, dat is het uit gangspunt. Daarom bouwen we het gebruik van isomo af. We gebruiken voor de retail PET schaaltjes die 100 procent recycleerbaar zijn. Bij Intermarché leveren we in kartonnen dozen die zodanig behandeld zijn dat er geen water door komt. En voor Carrefour werken we met herbruikbare EPS klapkratten via Euro Pool System. Die logistieke aanbieder reinigt ze voor ons, wij betalen een gebruiks recht”, besluit hij.

Neem deel aan het Voka Charter Duurzaam Ondernemen en stel een actieplan op rond de Sustainable Development Goals.

Wij hebben ons huiswerk gemaakt en bouwen nu een voorsprong uit.”

In de laatste koelcel toont Stefan ons enkele bakken met visafval. Dat afval wordt opnieuw verkocht als grondstof voor vismeel en zelfs hondenvoer. “Als afval geen geld meer kost, maar begint op te brengen, dan zijn we goed bezig”, lacht Stefan. “De verkoop van karton levert 94,5 euro per ton op, de verkoop van isomo zelfs 175 euro per ton. Mijn zoon maakte samen met enkele andere studenten voor zijn eindwerk in kmo management trendy krukjes en piëdestals van isomo. Daarnaast wordt isomo vooral gedowncycled tot isolatiemateriaal. Zo proberen we meer circulair te worden”, zegt hij.

bureau en coördineert de aankoop van de vis. We krijgen nog een rondleiding in het bedrijf, van de ruimte waar de verse vis arriveert, langs de fileerafdeling tot de verpakkingslijnen en de verschillende koelcellen. “De fileerder is een uitstervend ras”, weet Stefan. “Ik probeerde zelf een ‘fileerschool’ op te richten, in samenwerking met de VDAB, maar uiteindelijk gingen die plannen niet door.”

Nog geen drie maanden na de instap van Saffelberg in de Calcutta Groep, gaat de holding van Calcutta voor een eerste overname en verwerft een meerderheidsbelang in Annabel Textiles en Interspinning, gelegen op een industriële site van 5,5 ha in Gent. Met deze transactie zet Calcutta een stap richting horizontale diversificatie en biedt het een sterk verbreed concept van interieurtextiel aan. Annabel weeft immers unieke meubelstoffen alsook stoffen voor gor dijnen en decoratieve accessoires zoals kussens en plaids.

Het fusiebedrijf krijgt de naam UNX Christeyns. Het is een 50 50 partnership tussen Christeyns USA en UNX Industries. Het hoofdkantoor komt in Greenville, een stad in de Amerikaanse staat North Carolina. Daar zal het bedrijf tijdens het komende jaar een nieuwe fabriek bouwen. UNX Christeyns stelt een tachtigtal mensen tewerk, waaronder ruim veertig verkoop en servicemedewerkers. Daarnaast heeft UNX Christeyns een honderdtal distributiepartners lokaal actief in minstens veertig staten van de VS. Het fusiebedrijf zal goed zijn voor een omzet van ongeveer 20 miljoen dollar.

“Met UNX Christeyns zullen we in Greenville lokaal produceren voor de Amerikaanse markt”, zegt Alain Bostoen, de CEO van Christeyns. “Het bedrijf zal niet alleen actief zijn in was en desinfectiemidde len. Het zal ook diensten verlenen en de apparatuur verkopen die Christeyns’ R&D en engineeringafdelingen ontwikkelen.”

christeyns.com

Calcutta weeft aan de toekomst met meerderheidsbelang in Annabel Textiles en Interspinning

Christeyns USA fuseert met UNX Industries

De gebouwen van Annabel in Mariakerke bij Gent

Op 18 juli 2019 kocht Christof Vermeersch uit Wingene de aandelen van Calcutta van een Britse Emiraatse onderne ming. Om de internationale roll out te versnellen en over names mogelijk te maken, kwam Saffelberg Investments in april 2022 aan boord van de Calcutta Groep. Saffelberg is het private equity investeringsfonds van ondernemer Jos Sluys.

58

Solar powered by PV installatie te Tielt 420 Zonnepanelen

calcutta-interiors.com – annabeltextiles.com

Alain Bostoen, CEO Christeyns

Het Amerikaanse filiaal van de Gentse multinational Christeyns, die reinigings en desinfectiemiddelen produceert, fuseert met zijn Amerikaanse sectorgenoot UNX Industries. De fusie is sinds 1 juli een feit.

De textielgroep Calcutta werd in 1848 opgericht en is zo de oudste weverij van België. De industriële productiesite van 2 ha bevindt zich in het centrum van Sleidinge (Evergem) en omvat een indrukwekkend verticaal geïntegreerd machinepark van meer dan 60 getouwen en 2 afwerkings lijnen. Calcutta heeft vier business units: technisch textiel, luxetextiel voor het interieur, zoals akoestisch geweven wandbekleding, unieke decoratieve rolgordijnen op grote breedte en geweven tapijt.

Ontex Group (Erembodegem), een internationale leverancier van producten voor persoonlijke verzorging, zoals babybroekjes, luiers voor volwassenen en producten voor vrouwelijke hygiëne, heeft een nieuwe vestiging geopend in Stokesdale, in de Amerikaanse staat North Carolina. De nieuwe fabriek biedt momenteel werk aan bijna 100 mensen en produceert babyluiers voor retailers en lifestylemerken. Het is de bedoeling dat de nieuwe fabriek haar productie en personeelsbestand zal uitbreiden om ook andere productcategorieën te produceren. De nieuwe fabriek voldoet aan de groeiende vraag van de consument, met bijna de helft van de Amerikaanse bevolking die binnen een omtrek van 1.000 kilometer woont. De plant is de tweede grote investering van Ontex in de staat North Carolina in twee jaar.

Over vier jaar wil Lotus Bakeries er al een eerste productielijn actief hebben. Daarna moeten nog twee of drie productielijnen volgen.

Lotus Bakeries opent speculoosfabriek in Thailand vanaf 2026

Ontex kondigde ook aan dat het zijn Mexicaanse bedrijfsactiviteiten voor ongeveer 285 miljoen euro verkoopt aan Softys S.A., een bedrijf voor persoonlijke hygiëne met activiteiten in heel Latijns Amerika. ontex.com

Het is de ambitie van Lotus Bakeries dat Lotus Biscoff één van de grootste koekjesmerken ter wereld wordt. De afgelopen tien jaar groeide dat koekjesmerk qua omzet jaarlijks met gemiddeld 13%.

Bij Van Cauter Multitechnieken kan u terecht voor advies betreffende totaaloplossingen op maat op vlak van elektriciteit, HVAC en beveiligingsinstallaties. Keiberg 74 - 9340 Lede 053 83 13 38 info@vancauter.com Algemene elektrotechnieken HVAC Beveiligingsinstallaties Onderhoudsdienst www.vancauter.com

Lotus Bakeries opent een fabriek in Thailand. Vanaf 2026 wil de koekjesbakker er speculoos produceren voor de Aziatische markt.

Telex

Lotus Bakeries deelt het kostenplaatje van de plannen niet, maar laat wel verstaan dat het om een forse investering gaat. De Oost Vlaamse koekjesmaker is ambitieus: tegelijkertijd moet ook de productiecapaciteit in de Verenigde Staten verdubbelen.

Ontex opent fabriek in North Carolina

lotusbakeries.com

van de groep.

Ondertussen is Lotus Bakeries wereldwijd in meer dan 70 landen aanwezig, waarbij het in 28 landen meer dan 1 miljoen euro omzet behaalt.

59

Het kocht een stuk grond ten oosten van de Biscoff,erDeprovinciemeerhoofdstadThaiseBangkok,bepaaldindeChonburi.koekjesproducentwileenfabriekopenenvoorhetspeculoosmerk

1%“MogelijksglobaleCO 2-uitstoot minder dankzij onze simulaties”

Het jonge Gentse bedrijf AM Team pioniert met unieke computermodellen. Via hun simulaties kunnen ze water , farma en voedingsbedrijven helpen om hun processen te optimaliseren. “Na jaren onderzoek zijn we klaar om met ons product om de markt te veroveren en voor een stuk bij te dragen aan de klimaattransitie.”

Wim Audenaert van AM-Team

LAURENS FAGARD

FOTO

60 Baanbrekers Innoverende initiatieven van deondernemerOost-Vlaamse

TEKST - NATHALIE DOLMANS

“Het ondernemersbloed kruipt waar het niet gaan kan”, vertelt Wim. “Voor lange tijd dacht ik om me te nestelen in het conventionele pad en professor te worden. Maar die richting wilde ik niet uit met mijn leven en ik ben nog altijd gelukkig dat ik de sprong heb gewaagd. Ik worstelde soms wat met de gapende kloof die er is tussen de academische wereld en de industrie. Onderzoekers hebben nog te weinig de reflex om te kijken wat je in de maatschappij kan verbeteren. Zo blijft er heel veel kennis met potentiële waarde

Enkel in België zijn er al honderden waterzuiveringsstations die met die uitdaging kampen. “Wereldwijd zijn alle zuiveringsinstallaties, zowel openbaar als industrieel, verantwoordelijk voor 3% van de broeikasgassen. Een klein derde daarvan komt rechtstreeks uit lachgas. Met onze innovatieve oplossing kunnen we in kaart brengen hoeveel lachgas zuiveringsinstalla ties uitstoten om nadien veranderingen aan te brengen zoals een reactor kleiner maken of een menger verplaatsen of bijzetten. We moeten nog kwantificeren hoeveel lachgas

Nee tegen academische carrière Toen Wim tussen 2009 en 2012 zijn doctoraat deed in de bio ingenieurswetenschappen aan de Universiteit Gent en dag in dag uit bezig was met modellering, begon het idee te rijpen om een bedrijf te starten. Zijn collega doctorandus Usman Rehman sprong mee op de kar en sinds eind 2017 werken ze fulltime aan AM Team, samen met prof. dr. Ingmar Nopens die zijn academische carrière combineert met de spin off.

Hoewel het verhaal zich vooralsnog minder in een nieuwe Netflix serie laat gieten, is het toch verbluffend wat de technologie kan. “Wij maken met de computer een integrale 2D of 3D kopie van productieprocessen in de water , farma of voedingsindustrie. Met die digital twin kan je experimenteren en gegevens in kaart brengen. Zelfs als installa ties er nog niet zijn, kunnen we virtueel testen doen om eventueel nodeloze miljoenen aan investeringen uit te sparen.”

Aangezien“we een rechtstreekse link hebben met impact op het klimaat, zal het geen tien jaar duren vooraleer alle landen hier brood in zien Baanbrekers61

Lachgas is ernstig Momenteel haalt AM Team met 85% het grootste stuk van zijn omzet uit de waterzuiveringsindustrie, die zich tussen nu en 2027 moet houden aan strengere normen uit de Europese Kaderrichtlijn Water. Zij zijn dagelijks bezig om hun waterzuiveringsprocessen te optimaliseren. Over de hele wereld zetten die zogenaamde rioolwaterzuiveringsinstallaties afvalwater opnieuw om naar drinkbaar water. Dat doen ze door onder meer koolstoffen – zoals vetten en zeepresten – en stikstof uit het water te halen met behulp van bacteriën.

“Wijonderbenut.”hebbende voorbije jaren veel tijd gestoken in onderzoek. Dat heeft ervoor gezorgd dat we nu pas stilaan weten welke koers we willen varen. In ons geval hebben we een markt die nog volledig onontgonnen terrein is. Onze eerste klanten zijn echte early adopters. Zij zorgen voor wat financiële middelen om organisch te kunnen blijven groeien. Extern kapitaal aantrekken was tot nu toe voor ons niet aan de orde omdat we niet wisten welke kant het op ging gaan. In een latere fase staan we daar uiteraard wel voor open.”

‘If you have a problem with process optimisation, if no one else can help, and if you can find them Maybe you can hire AM-Team.’ Het zou zo maar de baseline kunnen zijn van het Gentse techbedrijf AM Team. Ze lieten zich voor hun naam dan ook inspireren op de gerenommeerde Amerikaanse televisieserie The A Team. “Er zit heel veel symboliek in vervat”, legt Wim Audenaert uit. Hij is – zo zou je kunnen stellen – de ‘Hannibal’ van de scale up. “Teamwork is voor ons de basis om tot spectaculaire resultaten te komen, net zoals het viertal dat in de jaren 80 ook al deed”, lacht hij.

In die zuivering wordt het stikstof grotendeels omgezet naar onschadelijke stikstofgassen om vissterfte in rivieren te voorkomen. “Het is al jaren een betrouwbaar proces maar het grote probleem is dat de omzetting onvol ledig is en sommige delen lachgas worden”, vertelt Wim. “Lachgas is 300 keer meer schadelijk dan CO2. Als je dus met één zuive ringsinstallatie 100 kilogram lachgas uitstoot, gaat er rechtstreeks 30 ton CO2 de lucht in.”

Eerste Belgische 5G-MPN België is rijk aan sectoren die early adopters zijn van nieuwe technologie, zoals de maakbedrijven, de logistiek, de gezondheidszorg en de publieke sector. Daar heeft MPN een echte toegevoegde waarde als enabler van innovatie. Proximus zette een MPN op bij het logistieke testcentrum Fabriek Logistiek in Gent, waar bedrijven via 5G experimenteren met nieuwe toepassingen, zoals magazijnapparatuur, orderpicking, slimme brillen, scanners, drones, enzovoort. Het eerste Belgische 5G-MPN zette Proximus op voor A6K in Charleroi, een netwerkorganisatie voor technologiebedrijven. Niet toevallig want 5G is cruciaal in de transitie naar Industrie 4.0.

5G en drones as a service

Wil u als organisatie een nieuwe case uittesten zodat u de voordelen van 5G zelf kan ervaren?

Eerste private 5G-netwerken helpen bedrijven innoveren

5G is een echte innovation driver. Elke sector zal toepassingen voor 5G zoeken én vinden. In de praktijk vormt vooral 5G-MPN (Mobile Private Network) voor bedrijven een groot voordeel. Daarbij maken ze op een private site – zoals een bedrijfsterrein of een productiehal – gebruik van een lokaal 5G-netwerk om een locatie van dekking te voorzien. Een MPN biedt nog meer voordelen dan het publieke netwerk. Het bedrijf heeft de volledige controle over het eigen netwerk. Er is geen interferentie en nog minder latency. Het belangrijkste voordeel is echter dat alle data on-site blijven.

5G is essentieel voor de concurrentiekracht van België. De grote versnelling in de interesse voor 5G stemt optimistisch. En nu de licenties zijn toegekend, kan 5G België helpen om zijn sleutelpositie in Europa te behouden.

Groei in MPN in België en Europa De vraag naar 5G-MPN is niet marginaal. Wereldwijd zijn er al 600 MPN’s in gebruik. Op Europees niveau deelt België de vierde plaats met Oostenrijk. Proximus heeft intussen al vier MPN’s geïnstalleerd en er komen er dit jaar nog andere aan. Het belang daarvan ligt, naast de connectiviteit, in het aanbieden van de servicelaag die bij veel MPN-usecases een noodzaak is. In parallel wordt er actief gewerkt op 5G slicing, waarmee een zuiver publiek netwerk virtueel opgedeeld wordt in meerdere subnetwerken en een toepassing, bv. voor de hulpdiensten tijdens een evenement, een deel van de bandbreedte - een ‘slice’ - toegewezen krijgt op het publieke 5G-netwerk.

In de Antwerpse Haven werkt Proximus aan ‘D-Hive’, een project rond autonome dronevluchten as a service, met 5G als onderliggende technologie. De drones zullen tijdens inspectievluchten onder meer olievlekken en andere vervuiling opsporen in de dokken.

Het belang van een MPN ligt, naast connectiviteit,de in het aanbieden van de ingezet5GnoodzaakusecasesdieservicelaagbijveelMPN-eenis.kanwordenom

efficiënter te werken en tebusinessmodellennieuweontwikkelen.

Ecosysteem

Proximus biedt 5G-diensten aan vanuit een ecosysteem. Het betekent dat we een complete, end-to-end value proposal uitwerken, met niet alleen 5G, maar ook advies om het project van de klant uit te werken, de nodige oplossingen en diensten om het tot leven te brengen en servicemanagement na zijn implementatie. Om al die domeinen af te dekken, is het cruciaal om een ecosysteem van partners te bouwen.

Geen veldwerk nodig De software die AM Team ontwikkelde, is bijzonder uniek. “Niemand ter wereld heeft deze kennis in pacht”, verzekert Wim. “We integreren onze technologie onder meer bij bedrijven in alle uithoeken, zoals Canada, Nieuw Zeeland en de Verenigde Staten. Voorlopig zijn het meestal westerse landen die komen aankloppen, maar aangezien we een rechtstreekse link hebben met impact op het klimaat, zal het geen tien jaar duren vooraleer alle landen hier brood in zien.”

“De komende jaren proberen we te werken naar een recurrent model met een soort van plug and play-software. Op dit ogenblik is het nog maatwerk per klant waardoor we ener zijds wel veel leren per project maar het werk anderzijds heel tijdsintensief is. Het voor deel is wel dat we integraal van op afstand kunnen werken. We hoeven niet eens naar de Verenigde Staten te gaan om een installatie te gaan optimaliseren. De klant stuurt ons data en tekeningen toe en ons 15 koppig team van ingenieurs doet de rest, vanuit België of elders. Met Italianen, Colombianen en Pakistanen in onze rangen zijn we zelf ook een heel internationaal bedrijf.”

Ontdek hoe Voka Oost-Vlaanderen je kan ondersteunen in de weg naar de toekomst.

Wil je jouw bedrijf innovatiever maken? Of ben je op zoek naar hoe je jouw processen kan digitaliseren?

hebben. Ook in de farma en voedingsindus trie voeren we procesoptimalisaties uit. Daar kunnen we ons model inzetten om zoveel mogelijk productverlies te beperken en om productontwikkeling te versnellen. Voor een aardappelbedrijf simuleren we in 3D hoe je elke friet kan blancheren (met heet water kort opwarmen om ze te desinfecteren en de bewaartermijn te verlengen, red.) zodat de temperatuur overal 78°C is. En geef nu toe: water is belangrijk, maar voor Belgen komt de kwaliteit van frieten minstens op de tweede plek”, lacht Wim.

Wim Audenaert: “Voor een waterbassin in Nederland kijken we na hoe lang elk klein stukje water zich daar bevindt om de maximumduur van 150 dagen niet te overschrijden.”

Baanbrekers63

“Het komende jaar willen we vooral de winstgevendheid van ons bedrijf bewijzen. We willen cijfers neerzetten waarvan je zwart op wit kan zeggen dat dit model een gigantisch potentieel inhoudt. Op termijn kan AM Team zelfs een innovatief vehikel zijn van waaruit andere spin offs ontstaan. Want al die slimme koppen hier hebben meer ideeën dan we in de praktijk zouden kunnen uitwerken”, knipoogt Wim.

we potentieel kunnen wegwerken, maar als alle installaties met onze software zouden werken, zullen we dicht bij 1% minder wereldwijde uitstoot van broeikasgassen zijn.”

Prijsbeest

Een bevestiging dat Europa gelooft in de technologie, heeft AM Team al beet. Het won voor het tweede jaar op rij de prestigieuze Water Innovation Europe Award in de cate gorie ‘digital water’. De prijs wordt uitgereikt door Water Europe, een organisatie die werd opgericht door de Europese Commissie om innovatie in de Europese watersector te sti muleren en versnellen. “Het is een mooie bekroning, zeker als je weet dat er nog geen enkel bedrijf in geslaagd is deze prijs tweemaal na elkaar in de wacht te Bestempeltslepen.”

AM Team zich dan als een water of een tech bedrijf? “We zijn absoluut een techbedrijf omdat we naast innovaties in de watersector ook nog andere ambities

Elk target bereik je vlotter met een bevlogen ploeg. En een sterke en onderscheidende bedrijfscultuur helpt daarbij. Sterker nog, het is dé draaischijf voor betrokkenheid en het gevoel van erbij te horen.

Stel, je wil je teams meer zelfsturend maken. Heb je al een open bedrijfscultuur die steunt op autonomie en inspraak? Dan is een logische volgende stap om dit door te vertalen naar een structuur met minder rapporteringslijnen of controleorganen, maar met meer overlegfora.

5. CULTUUR ALS BUFFER IN MOEILIJKE OMSTANDIGHEDEN

Toets elk werkproces en iedere actie die je opzet af aan je waarden: past het binnen het bedrijfs DNA? Zo weet iedereen waarom een bepaald initiatief wel of niet werd genomen of een proces juist op die manier uitgewerkt. Zo blijven je waarden geen dode letter, maar raken ze steeds dieper verankerd in de dagelijkse werking.

Wordt je team in zo’n crisisperiode gedragen door een sterke bedrijfscultuur, dan kan het tegen een stootje en blijven je mensen elkaar vinden. Vanuit hun betrokkenheid zullen ze samen manieren zoeken om de nieuwe realiteit creatief het hoofd te bieden.

Waarom (nu) investeren in je bedrijfscultuur?

64Meegedeeld

Elke organisatie heeft een cultuur, ook al is ze – zeker in kleine bedrijven – vaak onuitgespro ken en al zeker niet opgetekend. Ze ontstaat vanzelf en blijft zich altijd verder vormen. Die bedrijfswaarden aan de oppervlakte brengen, vergt inspanningen van je leidinggevenden en je team. Toch loont het om ze te expliciteren, verankeren en te bewaken:

Of je nu je processen wilt stroomlijnen, nieuwe markten verkennen, of je productiviteit opkrikken, met je bedrijf wil je continu vooruit. Hoe je die targets bereikt, wordt fors meebepaald door je bedrijfscultuur. Ontdek 5 redenen waarom je maar beter investeert in een cultuur die motiveert en inspireert.

Met andere woorden: nu talentschaarste steeds nijpender wordt, is een sterke organi satiecultuur je unieke wapen. Je beperkt het personeelsverloop tot het minimum en je bindt je medewerkers duurzaam aan je bedrijf.

1. CULTUUR ALS DRIVER VOOR ENGAGEMENT

3. CULTUUR ALS HOUVAST OM PASSENDE PROFIELEN TE WERVEN

Met je producten of diensten moet je vol doende onderscheidend zijn, maar dat geldt ook voor je bedrijfscultuur. Dankzij je bedrijfs waarden weten mensen waarom ze precies bij jou werken en niet bij je concurrent.

4. CULTUUR ALS TOETSSTEEN VOOR ACTIES EN PROCESSEN

Van die bevlogenheid pluk je de vruchten, want een gemotiveerde ploeg is creatiever, productiever en bereid om die magische ‘extra mile’ te lopen. Doordat alle neuzen in dezelfde richting staan, bereik je gewoon meer met dezelfde mensen.

Het verplichte telewerken en de switch naar een hybride werkorganisatie waren een heuse test voor je bedrijfscultuur. Maar ook andere crisismomenten stellen je cultuur serieus op de proef: tegenvallende resultaten, een fusie of overname, een herstructurering …

Daarnaast spelen je bedrijfswaarden ook een cruciale rol bij de werving van nieuw talent. Kandidaten kunnen aan de hand van je waarden inschatten hoe het er bij jou op de werkvloer concreet aan toegaat. Omgekeerd heb jij met je waardenset een soort checklist om te zien of er de spreekwoordelijke klik is. Liggen de persoonlijke waarden van de kandi daat wel in lijn met het bedrijfs DNA?

Ontbrekende competenties kun je misschien nog redelijk snel bijspijkeren, een waardenverschil overbruggen is een ander paar mouwen. Of erger, een mismatch beschadigt je bestaande cultuur.

2. CULTUUR ALS WAPEN IN DE WAR FOR TALENT

Omgekeerd zijn vele teams door een eerder zwakke cultuur versplinterd uit de pandemie gekomen. Grijp dan dit momentum aan: hoe hebben mensen zich gevoeld? Welke initiatieven en acties konden ze appreciëren en waar lagen de pijnpunten? En vooral, wat heeft de organisatie nodig om een volgende crisis eensgezinder aan te pakken? Een waardevolle oefening, die de start kan zijn van een hechtere cultuur en gemeen schappelijke www.sdworx.be/theperfectmatchwaarden.

Je organisatie- of bedrijfscultuur is een geheel van alle gewoontes, gedragingen, waarden en ongeschreven regels die op je werkvloer zijn ontstaan door dagelijkse samenwerking. Of: het DNA van je organi satie. Die set van waarden beïnvloedt sterk werkprocessen, interne relaties, leider schapsstijl enzovoort.

INSPIRATIE: bedrijfsbezoeken en relevante keynotes.

Na het winnen van een wereldwijde benchmark heeft Penne (Aalst), hightech toeleverancier van metalen en kunststof onderdelen voor de automotive en HVAC markt, de overname van metaalproduc ties van de Robert Bosch vestiging in Tienen binnengerijfd. Vooral de kerncompetentie van Penne in het ontwerpen, bouwen en onderhouden van complexe progressieve gereedschappen voor de productie van nauwkeurige metalen onderdelen, ondersteunde de keuze van Bosch voor een reallocatie van deze omvang naar Penne.

Na een rebranding van Adifo naar BESTMIX® Software, opende het bedrijf onlangs hun gloed nieuw kantoorgebouw in Maldegem. Dit was een ideale timing om klanten, tijden,nemenjuistetenodigendecollega’szakenvriendenpartners,envanoverhelewerelduitteeninzichtendelenovero.a.hoeaankoopbeslissingeninontwrichtendehoeomgaanmetallergenen in de voedselproductie, …

adifo.com

NETWERKING: interessante pitches en exclusieve zakelijke opportuniteiten (meet and greet met lokale ondernemers en de expat community).

Telex

penne.be BESTMIX® software opent nieuw kantoor in Maldegem

65

Op 13-18ennaarinspiratiemissieTelAvivJeruzalemnovember2022Watmagjeverwachten?

Penne neemt metaalperswerk over van Robert Bosch Tienen

De geautomatiseerde productie van de 25 miljoen onderdelen per jaar zal mogelijk worden gemaakt door een investeringsprogramma met verschillende nieuwe perslijnen van 200 tot en met 500 ton. Een toegewijd team van ingenieurs ontwikkelt een op maat gemaakte automati satie met drie cameragestuurde hogesnelheidsrobots. Zo toont Penne aan dat er nog steeds een toekomst is voor de maakindus trie in België.

Het team is ook uitgebreid met meerdere m/v die graag diervoeder , voedsel en petfood producerende bedrijven willen ondersteunen in hun dagelijkse zake lijke uitdagingen met state of the art technologie.

CULTUUR: politiek, zakelijk, stadsontwikkeling en vrije tijd.

Wat 90 jaar geleden begon als een ijzerwinkel en smederij onder leiding van grootvader René Beel, groeide uit tot importeur, verkoper, verhuurder en hersteller van landbouw , tuinbouw , oogst en grondverzetmachines. Ondertussen bestaat Firma Beel uit vijf filialen en 95 medewerkers. Kleinzoon Karel Beel werkt al 30 jaar in het bedrijf en wordt bijgestaan door zijn echtgenote Isabelle. “Sinds ik de zaak heb overgenomen, zie ik de toekomst groots voor Firma Beel.”

TEKST JOLYN DE BAETS - FOTO WIM KEMPENAERS 66 Bamboe Scheutig groei(kracht)met

Firma Beel zit in de juiste flow

H et verhaal van Firma Beel startte in 1932, aan de Waregemseweg 14 in Wortegem Petegem. “Mijn grootouders begonnen met een winkel waar je bijna alles kon kopen, van draden tot wasmachines. Het was de ideale plaats waar je een huwelijkslijst kon registreren.” Hun klanten waren toen al, hoe kon het ook anders, landbouwers. Twintig jaar later stapte de vader van Karel, Hervé Beel, in de zaak en maakte de omslag naar een kapitaalinten sievere sector: de verkoop van landbouw machines. In 1990 stapte Karel, ondertussen de derde generatie, in het bedrijf. Voor hem was het ondernemerschap een bewuste keuze, al lagen zijn dromen oorspronkelijk in een totaal andere sector. “Mijn ambitie was om advocaat te worden. Van kleins af aan ben ik enorm geïnteresseerd in alles wat te maken heeft met assisen. Op vroege leeftijd kreeg mijn vader hartfalen waardoor

Vooruitboeren

Smart farming

Karel, zijn vader en zijn oom stonden samen aan de groei van Firma Beel. In 2011 nam Karel de aandelen (50%) over van zijn oom. Sindsdien staat hij alleen aan het roer van Firma Beel, mét ondersteuning van zijn vrouw Isabelle. Toen Karel in de zaak stapte, wist hij dat hij een andere richting zou uitgaan, en dat was niet zonder risico. “Op een bepaald moment wilden we verhuizen naar een veel groter pand. Onze boekhouder wees ons erop dat met de omzet die we toen draaiden, dit niet zou lukken.” Tenzij Firma Beel zou groeien, en zo geschiedde.

“

In België waren we drie jaar geleden een van de eerste mechanisatiebedrijven die er serieus in geïnvesteerd hebben. De vraag bleef stijgen, dus hebben we er een aparte afdeling van gemaakt. Onze techniekers zijn speciaal opgeleid om deze functie te kunnen vervullen. Ter aanvulling van Smart Farming kunnen klanten ook terecht bij ons voor Smart Construction. Een soortgelijke technologie, maar gefocust op de bouw.”

Ik denk vaak aan de maaroverdracht,eventueleals53-jarigezitiknogvolmoed,energieendromen

Bij het familiebedrijf luidt de slogan niet voor niets ‘The power of service’. Als extra service naar hun klanten toe bieden ze de optie aan om machines te huren. Door de onzekere tijden merkt Karel dat deze dienst enorm groeit. Ondertussen passen ze dit al 12 jaar toe. “In het begin waren dit tweedehands machines. Een aantal jaren later hebben we dit machinepark omgevormd en beschikken we over nieuwe machines. Wanneer de klant snel een bepaalde machine nodig heeft voor een zware depannage hebben we altijd machines klaarstaan voor hen. Drie mede werkers van ons zijn hier constant mee bezig. We leggen vooral de focus op onze regionale en bestaande klanten, die actief zijn in de land , wegen en tuinbouw.”

ik op 16 jarige leeftijd insprong in de zaak na schooltijd. Ik startte mijn studies marketing op, maar na een jaar ben ik gestopt om in het bedrijf te kunnen meewerken. Alles raakte in een stroomversnelling. Tot op de dag van vandaag heb ik nog geen seconde spijt gehad van mijn beslissing. Mijn passie voor de sector blijft groeien en we komen elke dag met de glimlach naar het werk. Ik zie onze toekomst groots.”

Bamboe67

extra service, waaronder Smart Farming. “Smart Farming is een technologie waarbij machines op GPS gaan werken, een volledige automatisatie dus. We kunnen vanuit ons kantoor de schermen overne men. Vroeger werd dit vooral toegepast in de grotere landbouwlanden. Maar al snel merkten we dat er meer opbrengsten uit te halen zijn dan oorspronkelijk verwacht.

De kracht van hun service uit zich ook in de geavanceerde technologie die ze aanbieden. Op dit moment werken er een 5 tal collega’s fulltime aan deze

Wil je dat jij en je collega’s blijven groeien en duurzaam voorbereid zijn op de toekomst? Cevora biedt de oplossing. Met onze opleidingen zorgen we ervoor dat bedrijven en werknemers wendbaar blijven en voorbereid zijn op wat komt. Want wie leert, die groeit. Als mens en als professional. Of je nu werkgever of werknemer bent.

Samen leren en groeien. Bekijk het volledige aanbod op cevora.be of scan de QR-code.

Het verandertwerk zo snel, hoe blijven mijn collega’s ooit bij?

bijgeenvolgenWaaromzeopleidingCevora?

heeft hij de leeftijd van 71 jaar bereikt en werkt hij nog steeds deeltijds bij hen. “Een pintje drinken op vrijdagavond of ikzelf die spaghetti bolognaise maak wanneer ze in het weekend moeten werken, is niets nieuws. Ik denk vaak aan de eventuele overdracht, maar dan herinnert mijn omgeving me eraan dat ik nog veel actieve beroepsjaren te gaan heb. Als 53 jarige zit ik nog vol moed, energie en dromen. Ik blijf voluit gaan voor een gezonde groei van het bedrijf en ben steeds op zoek naar nieuwe opportuniteiten. Ik geef mijn kinderen alle tijd en we zien wel wat de toekomst brengt.”

Flow? Flow Bamboe69

De ambitie om te groeien zorgt natuurlijk ook voor de nodige uitdagingen. Karel werkte dag en nacht om het bedrijf te brengen naar het niveau waar het nu staat en nam een aantal drastische beslissingen. “In mijn ogen was het kopen of verkopen. Er volgden veel over names en op een bepaald moment merkte ik dat ik de controle verloor. Het constant brandjes blussen werd te veel voor mij. Ik kon mijn zaak onmogelijk alleen managen en moest mij erbij neerleggen dat ik niet op elk moment van de dag overal tegelijk kon zijn. Had ik niet op tijd aan de alarmbel getrokken, liep ik tegen een burn out aan. Een collegaondernemer gaf me de tip om me te laten omringen door andere ondernemers.”

Karel zegt onomwonden dat sommige mede werkers blijven werken bij Firma Beel voor de familiale sfeer. Hun oudste medewerker werkt er sinds zijn zestien. Ondertussen

Beel investeerde in een pand van 27.000 m² met 10.000 m² gebouwen. Sedert de verhuis tot op vandaag groeide de omzet van 3 miljoen naar 75 miljoen euro en van 10 personeelsleden naar 95. “De eerste twee jaar waren we, zoals verwacht, verlieslatend. Het idee was altijd om in oogstmachines actief te zijn. Maar in deze business krijg je te maken met pieken. Na de zomermaanden is het dan een pak rustiger. Ik was dus op zoek naar een manier om onze techniekers toch aan het werk te houden en om onze omzet te verhogen. Zo kwamen we een 15 tal jaar geleden uit bij grondverzet. Het begon met de aankoop van een tiental machines. Ondertussen verkopen we er rond de 250 per jaar. Ook tuinbouw kreeg een plek in onze zaak. Doordat we een breed aanbod hebben, kunnen we ons blijven onderscheiden van concullega’s en blijft de zaak draaien. We hebben sinds de verhuis en uitbreiding een mooi groeipad afgelegd, op onze eigen manier.”

Klaar voor de toekomst

Met vallen en opstaan

www.firmabeel.be

Zo kwam Karel uit bij het Voka traject Flow. “De inhoud van deze sessies kan ik perfect toepassen op mijn onderneming. Ik leerde om afstand te nemen van bepaalde interne taken, hervormde onze visie, nam C levels in dienst en nam de beslissing om twee filialen te sluiten.” Die laatste beslissing was zeker geen makkelijke keuze voor Karel, maar het was wel de juiste. “Hierdoor werden onze klanten beter en sneller geholpen. Het waren geen evidente tijden en keuzes, maar het zorgde er wel voor dat we verdubbelden in omzet. Zowel ik, mijn echtgenote als mijn medewerkers werken nu iedere dag met de glimlach.”

Net als Karel interesse in het groeitraject

Als Karel durft te dromen zou hij het bedrijf binnen enkele jaren overlaten aan zijn dochter en zoon. Deze zomer deden ze allebei een vakantiejob in het bedrijf. Volgens Karel is er zeker een gezonde interesse, maar hij wil hen de ruimte geven om zich eerst zelf te ontplooien. “Het zou natuurlijk fijn zijn mochten ze in mijn voetsporen treden, ook omdat de zaak zo in de familie blijft. Mocht iemand van buitenaf de zaak overnemen, zou er veel veranderen voor onze medewerkers.”

Samdam in

MUNT

KANSRIJKE SECTOREN logistieke voorzieningen | goederentransport | bouw van multimodale spoorterminals | bouw luchthaven Brasov | modernisering metronet werk | bouw autowegen | enginee ring | verkeersgeleidingssystemen | landbouwgebonden investeringen | IT outsourcingdiensten | automotive | meubelindustrie | duurzame energie

WERKLOOSHEID bron:5,6%FIT

Boekarest (1,8 mio inw.)

Nicola Ciuca

President Klaus Iohannis

1 Roemeense leu = 0,2 €

Roemeens leu (RON)

BBP/CAPITA

REGERINGSLEIDER

BELANGRIJKE STEDEN

Wie niet verder komt dan versleten clichés over Roemenië – type Dracula en Ceausescu –verbaast zich over de ononderbroken groei die de economie van het land al een decennium lang kenmerkt. In 2017 liet Roemenië zelfs de hoogste groeicijfers van de EU optekenen (+7%). Covid gooide dan wel roet in het eten maar de economie herstelde zich snel in 2021. Meer dan 500 Belgische bedrijven zijn actief in Roemenië. Het Aalsterse Samdam is er één van. Bedrijfsleider Wim D’haese kijkt tevreden terug op die periode, maar vooral ook vol verwachting naar de toekomst.

TEKST JAN VAN GYSEGHEM

OPPERVLAKTE 238.397 km² (= 7,8 x België)

“VergelijkRoemenië de toestand met die van na de oorlog bij ons. Keihard werken om ergens te geraken”

inRoemeniëéénoogopslag

TAAL Roemeens

BRUTO BINNENLANDS PRODUCT (BBP)

INWONERS 19,4 miljoen

70 Horizon De vanbinnenkanthetbuitenland

HOOFDSTAD

Boekarest (1,83 miljoen inw.), Iasi (321.000 inw.), Cluj Napoca (304.000 inw.), Timisoara (304.000 inw.), Constanta (297.000 inw.)

12.957 USD (45.189 USD in België)

STAATSHOOFD

250 miljard USD (522 miljard USD in AlsBelgië)gevolg van de Oekraïnecrisis zou de groei dit jaar rond 3% schommelen. Men verwacht stevige investeringen in het raam van het nationale veerkracht en herstelplan waarvoor aanzienlijke Europese steun kan worden aangewend.

D e grootvader van Wim D’haese was zadel en gareelmaker; grootmoeder verkocht lederen riemen en handtassen onder de naam Arijs. In 1979 nemen de ouders van Wim D’haese de winkelketen Ganterie Gaston Samdam over. Wim begint zijn loopbaan bij Arijs met de verkoop van lederwaren en koffers aan bedrijven. In 1995 gaat hij zijn eigen weg en richt Samdam Solutions op. In 2000 neemt hij een tampondrukkerij over in Lokeren, later nog twee zeefdrukkerijen.

Een kernactiviteit bij Samdam is het decore ren of bedrukken van promotionele artike len door tamponeren, graveren, laseren, transfereren, zeef en digitale druk. In het nieuwe bedrijf sPrint Textile Decorations in Roemenië, is alle activiteit gericht op decoreren van textiel en tassen. Het machinepark bestaat uit 12 zeefdrukmachines tot 18 kleuren, 40 borduurmachines, drukmachines voor sublimatie en transfers en een nieuwe digitale pers voor T shirts en sweaters. Bedrijven, verenigingen en overheden tonen zich enthousiaste klanten.

Op de markt van productmedia zijn in België nog bijna 100 spelers actief. Van consolidatie is nog niet echt sprake. Wim: “De grootste concurrentie komt van (buitenlandse) online spelers, televisie, print en producenten van bloemen, wijn, bier en chocolade – eveneens populaire relatiegeschenken. Samdam behoort in zijn sector tot het koppeloton al is het bedrijf vrij laat in het onlinegebeuren gestapt en maakt het nu een inhaalbeweging.

Wim: “In Printmasters, dat intussen is verkocht aan een investeringsmaatschappij, werken 380 medewerkers. In onze textieldrukkerij en borduuratelier werken 90 mensen. De Samdam groep telt 150 medewerkers. Samdam Europe ontwikkelt loyalty software onder de naam Incentives Hub.” Wim hoopt volgend jaar opnieuw te groeien: “Covid heeft ons zeer zwaar geraakt: evenementen en beurzen werden geschrapt, winkels bleven gesloten, de vraag naar souvenirs stortte in. Dat alles veroorzaakte een terugval met 70%. Nu draait Samdam opnieuw op volle toeren maar het vraagt tijd om weer mensen aan te trekken en op te leiden.”

Op de hoofdzetel in Aalst verzorgt Samdam de inkoop en verkoop voor België, Nederland en Frankrijk. In België is geen eigen productie meer. Het zwaartepunt van de decoratieactiviteiten van Samdam ligt in Roemenië.

Op en top Belgisch… buiten België

Horizon71

De productie-eenheid in het Roemeense Baia Mare

Met velen op de markt Samdam Belux is een full service bedrijf, actief in productmedia (promotieartikelen en relatiegeschenken). Textiel, promo , sport , work en corporate wear is goed voor de helft van de omzet. Samdam is tevens b2b distributeur voor de Benelux van de merken van Samsonite. Samdam Brandstores zijn gepersonaliseerde webwinkels. Getrouwheid en incentiveprogramma’s zijn eveneens een specialiteit van de groep.

Bedrijven die veel naar het Westen exporte ren, investeren vooral in Timisoara, Arad en Maramures, regio’s dicht bij de Hongaarse grens. De Hongaarse invloed in het land is overigens nog erg sterk. In Boekarest, Cluj Napoca en Iasi is IT sterk ontwikkeld; wie de haven nodig heeft trekt naar Constanta aan de Zwarte Zee.

Over het waarom van de uittocht uit België is Wim D’haese duidelijk: “De ongunstige loonclassificatie maakte het onmogelijk om te concurreren tegen maatwerkbedrijven. Zij kunnen factureren aan de kostprijs van onze

Welkom in investeringsland Roemenië

Eerstsalarissen.”keekD’haese

Wim D’haese is vol lof over de ontvangst van zijn bedrijf in Baia Mare. Wellicht belangrijker dan de steun van de bur gemeester was de forse Europese steun 70% voor de investering in machines –die Samdam ontving om de groei mogelijk te maken.

Of hij zonder die steun de stap zou gezet hebben? Wim: “Wij waren er al vijf jaar. Bij de start in 2008 – een overname van een divisie van Interall groep hadden wij 2000 m² productie. In 2015 hebben wij 5000 m² productieruimte en 10.000 m² warehouse gebouwd met een volledig nieuw machinepark.”

Wie Roemenië zegt, komt al gauw bij de niet fraaie reputatie van het land inzake corruptie. Al nuanceert Wim D’haese: “Er is nog steeds corruptie in Roemenië maar dan vooral op het hogere politieke niveau. Ooit was ik mijn portefeuille op straat verloren in Baia Mare. Ik heb ze teruggekregen… met al mijn centen in.”

Voorbeeld van bedrukking op een T-shirt

uit in Polen en Hongarije maar uiteindelijk nam hij in 2008 een bedrijf over in het Roemeense Baia Mare. Daar pro duceerden Nederlandse spelers Wuppies en Crazy Pencils. “De productie ervan was echter reeds verhuisd naar China,” verduidelijkt Wim. “In de vrijgekomen drukkerij zijn wij dan begonnen met tamponeren en zeefdrukken. Later gingen wij er ook graveren en digitaal drukken.”

In Roemenië zijn meer dan 500 Belgische bedrijven aanwezig. Nederland, Duitsland en Italië zijn er de grootste investeerders in uiteenlopende sectoren waaronder automotive en IT.

Roemenië is volop in beweging. Wim: “Dankzij westerse bedrijven zijn er erg veel jobs; ieder een vindt werk maar er is een tekort aan werk krachten. Ik zie nu veel Roemeense bedrijven overeenkomsten maken met Chinese interim kantoren voor aanwerving van Chinezen en Indiërs. In de bouw vind je meer Oekraïners en Moldaviërs dan Roemenen.”

De rekrutering van medewerkers in het (loon) voordelige noorden van het land stelt weinig problemen. De mensen zijn mobiel en verhuizen gemakkelijk naar de plaats waar zij werk

72Horizon

Wil je zelf ook internationaal aan de slag?

vinden. Voor Belgische ondernemers blijven de salarissen in Roemenië voordelig. Wim: “Iemand aan de pers of aan de tampeermachine kost nog altijd maar een vierde van bij ons. Voor een teamleider zit je aan 500 € en het lager management verdient zowat 1000 € netto per maand. Eindejaarspremie en vakantiegeld zijn in Roemenië niet verplicht.”

Misschien valt de nood aan een sterke leiding nog het meest op. Wim: “Het communistisch systeem werkt nog steeds na. Medewerkers volgen gedwee de hiërarchie. Ook managers hebben bijsturing nodig want zij durven na een promotie wel eens indommelen. Veel Belgische collega’s bevestigen me dat fenomeen. Leidinggevenden hebben de neiging om een probleem eigengereid op te lossen, zonder te rapporteren. Maar het is hier zoals in elk bedrijf: meten is weten en je checkt beter.”

Met een wereldwijd netwerk én expertise op maat ondersteunt en begeleidt Voka Oost-Vlaamse bedrijven met internationale ambitie.

SamdamGifts Romania telt 18 verkopers en heeft showrooms in Boekarest, Cluj, Iasi en Baia Mare. Tachtig procent van de productie van sPrint is bestemd voor export, met Oostenrijk, Duitsland en Nederland als belangrijkste markten. Dagelijks rijdt een vrachtwagen naar de UPS hub in München, van waaruit de pakketten vertrekken naar bestemmingen in heel Europa.

De Samdam drukkerij heeft beide ISO certificaties en is FAMA (Walt Disney) gecertificeerd. Ook L’Oreal heeft de drukkerij goedgekeurd. Het succes van de Roemeense drukkerij is volgens D’haese vooral te danken aan de brede waaier diensten die wordt aangeboden: drukken, labelen, barcode aan brengen, etiket vervangen, tags aanbrengen. Wim: “Onze faam steunt vooral op meer kleurendrukwerk (10 12 kleuren) en speciale effecten zoals reflecterende inkten, puff en combinaties met transfers en borduur. Het jongste bedrijf GPRO BergHOFF srl, distri bueert het Belgische merk van keuken en kookartikelen zowel in retail en b2b.”

Voor de kandidaat investeerder in Roemenië geeft Wim mee: “Start met een huurpand, vermijd om een pand veel te duur aan te kopen. Bespaar niet op sleutelfiguren, zoek een degelijke manager en leid hem op in België of neem iemand van hier die ginds de leiding neemt. En bouw eerst expertise op, zorg dat de productie op punt staat.“

Evolutie en vooruitzichten Roemenië is een modern land in wording. Dat is zeker het geval voor de steden al zijn er nog dorpen zonder elektriciteit of water. Wim: “Roemeense steden hebben alle mogelijke voorzieningen en kenden in de voorbije tien jaar een spectaculaire evolutie. Er zijn veel nieuwe, goed berijdbare wegen. Het land

telt trouwens heel veel mooie logistieke Ookbedrijven.”Samdam blijft in Roemenië flink aan de weg timmeren. In november wordt de eerste steen gelegd van de uitbreiding van de drukkerij met 5.500 m² productie en 7000 m² magazijn dit keer zonder subsidies. D’haese wil met de investering van 5 mio € een verdriedubbeling van de omzet realiseren en een groei van 90 naar 200 medewerkers.

Roemenië als hub

“Het conflict in Oekraïne maakt de Roemenen wel erg bezorgd. Zij bestempelen Rusland als een bezetter en vrezen dat het conflict zou uitslaan naar Moldavië. In dat land tussen Oekraïne en Roemenië zijn nu al veel Russische investeerders aanwezig.”

Heb je een vraag over een specifiek land?

Wim D’haese is lovend over de dienstver lening van FIT en de Belgisch Roemeense Kamer van Koophandel Berocc die jaarlijks een Belgische Week in Roemenië organiseert.

Over de motivatie en inzet van jongeren is Wim ronduit enthousiast: “De jeugd spreekt Engels; vijftien jaar geleden sprak de oudere bevolking nog vrij veel Russisch. Met een degelijke, vaak hogere opleiding op zak, willen jongeren meer reizen en vooral weg uit die communistische woonblokken. De woning en appartementenbouw is booming. De mensen zijn bereid om twee jobs te combineren en hard te werken om iets te bereiken. Vergelijk de toestand met die van na de oorlog bij ons. Keihard werken om ergens te geraken.”

Volgens D’haese haal je pas na drie, vier jaar het niveau van een Belgische productie. “Daarvoor heb je een leider nodig, maar let wel: “Een Roemeense ‘dictator’ wordt niet meer aanvaard…” (lacht)

Horizon73

Hij verwacht dat Roemenië binnen twee tot drie jaar zal kunnen toetreden tot de Schengenzone: “In ons land zijn veel Roemenen aan de slag, als chauffeurs, in de bouw, in de voeding en in de zorg.”

De bedrijfsleider van Samdam is erg te spreken over de inzet van zijn medewerkers die hij als ‘noeste werkers en oplossingsge richt’ omschrijft. “De mensen zijn bereid ver antwoordelijkheid te nemen maar je moet ze uiteraard ook kansen bieden en knowhow delen met hen. Er blijven wel nog werkpunten”, voegt Wim er meteen aan toe. “Zo staan kwali teitsnormen en hygiëneregels nog een eind af van de onze, al is er wel evolutie op dat vlak.”

Sinds mensenheugenis is De Braekeleir een vaste waarde in de ruime omtrek van Gent. Het bouwbedrijf ontstond in 1891 en nu timmert de vijfde generatie aan de opvolging bij DEBRA Bouw & Afwerking. “Mijn zonen zijn enorm gedreven en willen voor zichzelf de lat altijd hoger leggen. Een familietrekje, denk ik.”

alsGedrevenheidfamilietrekje

TEKST LAURENS FAGARD - FOTO WIM KEMPENAERS 74

Het zit in de genen alsOndernemerschapfamilietrekje

Als tegengewicht voor de drie mannen, staat mama Laurence Buyle haar vrouwtje. “Ik kom ook uit een ondernemersfamilie. Mijn ouders hadden een groothandel in lingerie die ik van hen overnam tot de geboorte van ons vierde kind. Ik bleef de jaren nadien thuis om voor de kroost te zorgen. Maar geleidelijk aan hielp ik waar ik kon mee in het bouwbedrijf tot ik me in 2010 fulltime ging bezighouden met administratie, facturatie en boekhouding. Soms moet ik ook als bemiddelaar optreden”, lacht Laurence. “En wie weet start binnen enkele jaren een van onze dochters ook nog in het bedrijf.”

Alsnemen.28jarige

Toen Dominique zijn overgrootvader, Victor, zijn bouwbedrijfje boven de doopvont hield, groeide het al snel uit tot een uit de kluiten gewassen onderneming met een 100 tal arbeiders. “We waren de huisaannemer van de Zusters van Liefde en werkten hoofdzakelijk in het Gentse.

In 1958 nam mijn vader Jacques, architect van opleiding, de fakkel over van zijn vader, Leon. Enkele decennia later startte ik ook in het familiebedrijf en deed ik na drie jaar mijn vader een voorstel om het bedrijf over te

75 Het zit in de genen

Op het moment dat Maxime al negen jaar bij DEBRA werkte, besliste ook Basil om in de voetsporen van zijn vader te treden. “Ik werkte toen een viertal jaar bij een project ontwikkelaar. Toen de werfopvolging daar door corona volledig stillag en ze hier extra mankracht konden gebruiken, deed ik de overstap. Die werkervaring is hoe dan ook interessant om op zak te hebben. Nieuwe invloeden zijn immers geen overbodige luxe om ons bedrijf toekomstgericht te maken.”

ls je op een kaart van Gent zou aanstippen waar we ooit al aan de slag waren op werven, dan kan je gerust spreken van pointillisme”, lacht zaakvoerder Dominique De Braekeleir. “Je zou zelfs kunnen stellen dat we een klein stukje van de stad mee hebben opgebouwd. Het resultaat van generaties lang hard werken.”

“A

Dominique De Braekeleir met echtgenote Laurence Buyle samen met hun twee zonen: Basil (l.) en Maxime (r.)

Slimme partnerschappen

zette Dominique een stap in het ongewisse. “We deden toen het onderhoud van bijna alle gebouwen van Stad Gent en hadden enkele openbare instellingen zoals UGent, provincie, gemeentebesturen, scholen en ziekenhuizen als klanten. Mijn vader is na de overdracht nooit meer komen werken. Bij de sleuteloverdracht pinkte hij een traantje weg, trok de deur achter zich dicht en dat was het.”

Mama als bemiddelaar Vandaag ziet Dominique met zijn twee zonen Maxime (32) en Basil (29) het jonge geweld zich mengen. “Ik heb hen op het hart gedrukt dat zodra ze mij niet meer nodig hebben, ik een stap opzij zet”, verzekert Dominique. “Momenteel nemen mijn broer en ik deel aan het Plato traject Next Generation waar we in 10 sessies meer zicht krijgen op hoe we ons kunnen voorbereiden op onze rol als toekom stig leidinggevende en onder welke vorm de overdracht best gebeurt. We moeten kunnen mikken naar een concrete datum. Anders voelen we te weinig gezonde druk”, spreekt Maxime zijn vader gemoedelijk tegen.

Doorheen de jaren fluctueerde het personeelsaantal nogal behoorlijk. “Mijn voorvaders hadden nog honderden arbeiders nodig omdat alles manueel verliep”, vertelt Dominique. “Op een gegeven moment waren we met 50 tal werknemers toen we een bedrijf uit het Gentse hadden overgenomen waar veel West Vlamingen aan de slag waren.

Voka OndernemenDuurzaamDag

Futureproof ambitions

AfricaMuseum | 25 oktober 2022

Voka OndernemenDuurzaamDag

Futureproof ambitions

Schrijf je gratis in via voka.be/dagduurzaamondernemen

Voka OndernemenDuurzaamDag

Schrijf je gratis in via voka.be/dagduurzaamondernemen

Met o.a. een keynote van Piet Colruyt en verschillende break-outs rond duurzaamheidstopics van de toekomst. Als kers op de taart zetten we onze SDG Pioneers én Champions in de bloemetjes!

Duurzaamheid is niet enkel een engagement, maar moet vertaald worden in duidelijke ambities en kpi’s. Op 25 oktober ontdek je hoe je dat concreet aanpakt!

Met o.a. een keynote van Piet Colruyt en verschillende break-outs rond duurzaamheidstopics van de toekomst. Als kers op de taart zetten we onze SDG Pioneers én Champions in de bloemetjes!

Futureproof ambitions

Duurzaamheid is niet enkel een engagement, maar moet vertaald worden in duidelijke ambities en kpi’s. Op 25 oktober ontdek je hoe je dat concreet aanpakt!

AfricaMuseum | 25 oktober 2022

Duurzaamheid is niet enkel een engagement, maar moet vertaald worden in duidelijke ambities en kpi’s. Op 25 oktober ontdek je hoe je dat concreet aanpakt!

AfricaMuseum | 25 oktober 2022

Met o.a. een keynote van Piet Colruyt en verschillende break-outs rond duurzaamheidstopics van de toekomst. Als kers op de taart zetten we onze SDG Pioneers én Champions in de bloemetjes!

Schrijf je gratis in via voka.be/dagduurzaamondernemen

77

Na de komst van Basil ging DEBRA zich naast afwerking van hoofdzakelijk kantoren ook meer focussen op algemene aanneming. “Het is opvallend dat wanneer je de ruwbouw van een project doet, je al snel de afwerking erbij mag doen. Nu zijn de rollen ook goed verdeeld omdat ik me bezighoud met de algemene bouw en Maxime verantwoordelijk is voor de afwerking. En het loont want we zijn met

ging het toen ook niet bepaald voor de wind. “Naast Bouwbedrijf De Braekeleir hadden we met DEBRA afwerking nog een ander bedrijf”, zegt Dominique. “In dat bewuste jaar liepen twee grote werven faliekant af met zware negatieve financiële gevolgen in één van de bedrijfstakken. Gelukkig konden we onze activiteiten van DEBRA bestendigen en die gitzwarte bladzijde omslaan.”

Bekijk zeker ons aanbod

Het zit in de genen

Dat durfde wel eens te botsen met de Gentenaars. Na vijf jaar consoli deerden we DEBRA naar 25 mensen waarvan het merendeel West Vlamingen waren. Op een gegeven moment hadden we zelfs een ploeg van vier mensen die iedere dag vanuit Veurne kwam. Als fiere Gentenaar zeg ik het niet graag maar hun inzet was

Vandaagtomeloos.”liggen

“ In 2012 werden Dominique en Laurence plots opgebeld door een dame. ‘Uw zoon heeft een ongeluk gehad’, klonk het

Rampjaar 2012

“Na mijn verkeersongeval ben ik ook een stuk beredeneerder geworden”, benadrukt Maxime. “We hebben papa in zak en as gezien in dat rampjaar. Het zijn dingen die je bijblijven en sterker maken als mens. Basil en ik willen een mooi vervolgverhaal schrijven met eigen klemtonen en een duidelijke visie als bouw en afwerkingsbedrijf.”

Ligt de familiale opvolging ook bij jouw bedrijf in het vooruitzicht?

Maar dat de violen niet altijd gelijkgestemd zijn in een familiebedrijf hoeft geen betoog. “Bij mijn vorige werkgever stond ik aan de kant van de bouwheer en keek ik met bewondering naar de werking van grotere bedrijven”, zegt Basil. “Toen ik hier begon, wilde ik het aantal werknemers opnieuw opkrikken. Als je de mogelijkheid ziet om te groeien, moet je die grijpen. Intussen ben ik al wat teruggekomen van die gedachte. Misschien dat het op termijn haalbaar is en het blijft een interessante denkpiste, maar we moeten vooral met de neuzen in dezelfde richting staan.”

een project genomineerd voor de prijs Fier Bouwen 2022 van de Confederatie Bouw.”

de kaarten anders. Het familiebedrijf heeft nu veel minder eigen medewerkers en werkt als een coördinerend vehikel samen met vaste partners. “Dat is een visie waar ik samen met mijn vader naartoe werkte”, legt Maxime uit. “De bouwsector evolueert razendsnel en is zodanig complex geworden dat je niet op de hoogte kan blijven van alles. Het voordeel aan de samen werking met vaste partners is dat je elkaar met een half woord begrijpt. De verstand houdingen zijn uitstekend en je kan letterlijk bouwen op elkaar.”

Het scheelde niet veel of de toekomst van DEBRA had er anders uitgezien. In 2012 werden Dominique en Laurence plots opgebeld door een dame. ‘Uw zoon heeft een ongeluk gehad’, klonk het. “We spoedden ons richting de afrit van Waregem en zagen de brokstukken nog liggen. Maxime was verblind door de zon frontaal ingereden op een vrachtwagen en de hulpdiensten waren nog steeds bezig met hem uit zijn voertuig te bevrijden”, vertelt Laurence. “Een jaar revalidatie in het UZ Gent en achttien ope raties later, begon ik terug te werken”, vertelt Maxime. “Tot op vandaag neem ik nog steeds zware pijnstillers. De impact op onze familie was Professioneelenorm.”

Water bij de wijn

“We zijn een hechte familie en dat komt de toekomst alleen maar ten goede”, aldus Dominique. “Maxime en Basil waren als kind niet altijd de beste vrienden dus dat baarde ons enigszins zorgen wanneer ze beiden beslisten om in het bedrijf te stappen. Maar die twijfels zijn volledig weg als je ziet hoe complementair ze nu zijn.”

“Ondanks het feit dat er veel negativiteit circu leert in de bouwsector, is de stiel fantastisch. Het blijft knap om je eigen realisaties te zien, je staat in nauw contact met klanten en realiseert de projecten waar ze al jaren van dromen”, zegt Basil. “De kunst is om water bij de wijn te doen als er iets moeilijker loopt. Dan zijn communicatie en flexibiliteit doorslaggevend en laat net dat onze sterktes zijn.”

TEKST SAM DE KEGEL - FOTO LUC NIMMEGEERS

Tietje, een bier met een sociale schuimkraag

Thomas Rodrigue en Arne Cosyns steunen met hun bier ‘Tietje’ de Beautiful After Breast Cancer Foundation. Die wil bewustmaking creëren rond het welzijn van borstkankerpatiënten na hun diagnose.

Mijn beginjaren

Alles start met een goede aanloop

Soms kan brouwen heel nobel zijn. Via hun speciaalbier ‘Tietje’ willen Thomas en Arne vrouwen én mannen sensibiliseren om zich regelmatig te laten screenen tegen borstkanker. “Noem ons gerust sociaal bevlogen ondernemers, dat is de kern van ons verhaal”, zeggen ze in koor.

78

Ons bier is een middel om de mensen meer bewust te maken van screening, maar ook van het feit dat het leven na borstkanker nog mooi kan zijn.”

Bedrijf en bezielers Tietje zag het levenslicht twee dagen voor de coronacrisis uitbrak, begin maart 2020. De start up groeide vanuit de ijzersterke vriendschap tussen Thomas Rodrigue en Arne Cosyns. Ze leerden elkaar kennen op de middelbare school tijdens een Italiëreis. “We werden boezemvrienden, tot op vandaag.”

79 Mijn beginjaren

Via via (o.a. de young businessclub van AA Gent) kwamen ze in contact met BeerSelect, een contractbrouwerij die voor derden brouwt. “Ze gingen aan de slag met ons recept”, vertelt Thomas. “BeerSelect is ook Gents en het klikte meteen.”

“Via een vriend kwamen we in contact met prof. dr. Blondeel, diensthoofd van de dienst Plastische Heelkunde van het Universitair Ziekenhuis Gent en medebezieler van de Beautiful After Breast Cancer Foundation, een internationale organisatie die o.m. in

In 2023 en verder

“Noem ons gerust sociaal bevlogen onder nemers. Vroeger voetbalden we bij HT Zwijnaarde, een buurtploeg die kinderen van straat wil halen en hun zelfvertrouwen probeert op te krikken. Natuurlijk moeten we geld verdienen, maar daarnaast willen we op maatschappelijk vlak ons steentje bijdragen, dat is de kern van ons verhaal.”

De bezielers van Tietje nemen deze bood schap mee in hun bierverhaal, vanaf eind dit jaar vloeit ook een deeltje van hun omzet naar de organisatie.

In het begin kregen ze soms sceptische reacties op ‘Tietje’. Thomas: “Je kan daar heel plat in gaan, maar dat willen we niet. Humor mag zeker, maar de grens is soms dun, we willen daar niet over gaan.”

Arne studeerde L.O., een master sportmanagement en een postgraduaat digitale marketing. Hij werkte eerst in de HR wereld bij de Adecco groep en is nu nog aan de slag bij Sportwerk Vlaanderen. “Ik ben eerder marketing en HR gericht, Thomas heeft saleservaring, zo zijn we complementair.”

Zwitserland en Italië actief is. Hij nodigde ons uit op een algemene vergadering waar we ons verhaal deden. Het klikte meteen en zo ontstond ons partnership. De organisatie bestaat enkel uit vrijwilligers, zowel (ex ) patiënten als zorgverleners. Ze wil meer bewustzijn creëren rond het welzijn na de diagnose van borstkanker. Hun slogan ‘from hope to joy’ sluit nauw aan bij onze doelstel ling om positivisme te verspreiden.”

Beide heren gaan graag op café en droom den over hun eigen bier. “We kochten een brouwset en begonnen wat te experimente ren. Het was onze ambitie om ons eigen bier te drinken in ons stamcafé, maar de realiteit bleek complexer”, lachen ze. “Brouwen is chemie en een consistent bier brouwen is niet eenvoudig.”

Ze staken hun droom even in de koelkast, tot ze 2,5 jaar geleden opnieuw begonnen.

USP

“Een bier moet lekker zijn, maar de marketing errond is even belangrijk, of misschien nog belangrijker”, zegt Thomas. Hun baseline klinkt speels: ‘Doe mij er maar twee’.

Arne: “Borstkankerpreventie is een heel serieus topic, maar net daarom mag je het ook wat luchtig brengen. De eerste keer kopen ze ons bier misschien voor de naam, maar als ze het niet lekker vinden, dan stopt het verhaal. We hebben bewust gekozen voor een toegankelijk bier qua smaak: niet te bitter, niet te zoet. We zijn nu wel bezig met enkele nieuwe recepten te ontwikkelen.”

Hun blond bier van 7,5% luistert naar de naam ‘Tietje’ en daar is een heel goede reden voor. Thomas: “Het klinkt speels en misschien wel een tikkeltje provocerend op het eerste gezicht, maar het heeft een diepere betekenis. In onze familie hebben we allebei te maken gekregen met borstkanker – mijn tante en de stiefmama van Arne kregen borst kanker en genazen gelukkig – voor ons is de naam een ode aan de borst, in al zijn vormen en maten.” Arne: “Ook mijn mama in de VS heeft genetisch meer kans op borstkanker en gaat haar borsten preventief laten weghalen. Onze missie? We willen zowel vrouwen als mannen stimuleren om zich regelmatig te laten screenen. Het is zo belangrijk om er vroeg bij te zijn. Ook mannen kunnen borstkanker krijgen, velen weten dat niet.

Professioneel verkenden ze andere wegen. Thomas: “Ik heb verschillende zaken gepro beerd, tot ik mijn ding vond in vastgoed. Nadien werd ik zelfstandig vastgoedmakelaar tot ik dit bedrijf oprichtte.”

Inspiratiebron

Tietje ontwerpt en verkoopt ook T shirts (van biokatoen en gerecycleerde materialen) voor een ander goed doel, het Yamina Krossa Fonds, naar de naam van een vrouw die zelf ooit borstkanker kreeg en niet in staat was haar eigen operatie te betalen. Per verkocht T shirt gaat 5 euro naar het fonds dat nu onderzoek ondersteunt voor een vaccin dat de kans op herval van borstkanker fors moet verminderen via immuuntherapie.

Dit jaar mikt Tietje op een productie van 75.000 liter. Arne: “Binnen twee jaar willen

“We verkopen ons bier aan retail, horeca zaken, drankcentrales, speciaalzaken en particulieren, heel breed dus. Initieel wilden we vooral op de horeca mikken, maar door de lockdowns gingen alle cafés dicht en moesten we snel schakelen. Via een vriend die een Carrefour winkel runt, kregen we daar een voet tussen de deur. Ondertussen liggen we ook bij verschillende zelfstandige winkels van Delhaize en Smatch in de rekken. Die zelfstandige uitbaters zijn ook ondernemers en ondersteunen ons.”

Voor prestarters die de haalbaarheid van hun idee willen testen.

Thomas en Arne volgen Bryo ScaleUp sinds vier maanden. “We zitten samen met ondernemers uit heel diverse sectoren. Hun drive en ondernemingszin stimuleren ons om zelf nieuwe stappen te zetten. Er zitten zoveel slimme koppen bij elkaar. De sprekers die worden uitgenodigd, zijn heel relevant. Via WhatsApp kan je meteen iedereen bereiken en krijg je snel feedback. Die behulpzaam heid is zo fijn.

“Doe zeker ook beroep op Flanders Investment &Trade (FIT) als je wil exporteren. Deze overheidsorganisatie beschikt over een schat aan informatie. En onderzoek welke financieringskanalen er zoal bestaan, vaak zijn die onderbenut.”

Gouden tip

Grootste uitdaging

Voka Oost Vlaanderen heeft ons ook één op één begeleid met de voorbereiding van onze financiering via de Participatiemaatschappij Vlaanderen (PMV) en via een win winlening.”

Start najaar 2022

Start 20 oktober 2022

En ook Plato Young Leadership:

Ontdek ook hoe Bryo jou als startende onderneming kan laten groeien en begeleiden. Bekijk de verschillende trajecten.

Bryo

Voor ondernemers met bewezen businessmodel en schaalbaar product.

Voor startende ondernemers, met enkele medewerkers in dienst, die zich willen toeleggen op hun leiderschapsskills.

10 sessies - 1.000 euro

Bryo StartUp

Bryo ScaleUp

we maal drie gaan in productie, zodat we financieel rendabel zijn. Wil je zelf investeren in een eigen locatie en brouwinstallaties, dan spreek je al snel over 1 miljoen euro en dat geld hebben we nog niet. In de toekomst willen we heel graag een brew house oprich ten in het Gentse waar iedereen welkom is en we een beleving creëren à la Hal 16 (een hotspot voor foodies en bierliefhebbers in Dok Noord in Gent, red.). We willen daar zowel kleinere volumes brouwen om ter plekke te consumeren als grotere volumes voor onze bestaande klanten.”

Grootste meevaller

“Netwerken opent zoveel deuren”, weet Arne. “Ik heb dat in het begin enorm onderschat. Het zit soms in een klein hoekje en je moet wat geluk hebben, maar op het juiste moment de juiste mensen tegen het lijf lopen, is zo belangrijk.”

zeker als we willen uitbreiden. We zijn bezig met merkbescherming in Europa en willen er goede, betrouwbare distributiepartners vinden.”

Als we een brew house willen oprichten, zal het prijskaartje van de locatie een grote uitdaging vormen. We liggen er ook wakker van hoe de wereldeconomie evolueert, want de grondstoffenprijzen (van o.a. gerst, hop, water …) stijgen enorm en dat heeft een impact op ons eindproduct. Maar onze groot ste uitdaging ligt momenteel in de distributie,

Voor ambitieuze start ups die hun business willen challengen.

Thomas: “Vorig jaar namen we voor het eerst deel aan de European Beer Challenge in Londen en we wonnen er zowaar een dubbele gouden medaille. Dat doet natuur lijk veel deugd, zeker omdat we het totaal niet verwachtten.”

10 sessies - 500 euro

Arne: “Binnenkort willen we ook de Nederlandse markt betreden omdat die heel laagdrempelig is, zonder taalbarrière. We krijgen daar al heel wat aanvragen.”

10 sessies - 250 euro

Start 23 november 2022

Bryo StandUp

80Mijn beginjaren

De e offroadstep heeft een batterij waarmee je meer dan 2 uur door de regio kan cruisen.

Telex

Financiële details worden niet vrijgege ven, behalve dat Visma een specialist in software voor kmo’s alle aandeelhouders uitkoopt. Naast het management waren dat de fondsen Fortino Capital, Keen Venture Partners en PMV.

Oprichter Teamleader Jeroen De Wit die aan boord blijft Voka Vaart – Aalst viert één jaar Volle Vaart 4-daagse 10 – 13 oktober Vier dagen boordevol activiteiten naar aanleiding van 1 jaar Voka Vaart in Aalst met als hoogtepunt een feestelijk programma op donderdag 13 oktober, met muzikale begeleiding van Astrid Stockman. 08.00 uur Gastspreker Philippe Ghyselinck, HR Director La Lorraine Bakery Group 12.00 uur Opendeur Voka Vaart 16.00 uur Gastspreker Lorenz Bogaert, CEO StarApps 18.00 uur Optreden van Astrid Stockman 81

Wie nog een leuk idee zoekt voor een teambuilding, kan misschien opteren voor een verkenning van de Vlaamse Ardennen via de e offroadstep. Elektrische steps associeer je met stads mobiliteit, maar het kan ook avontuurlijker. The Outsider uit Oudenaarde heeft voortaan 25 e offroadsteps in het stopcontact zitten. “Met de robuuste e offroadstep hebben we nu een stevig alternatief voor iedereen die het avontuur wil ervaren dat voorbij het asfalt en het beton ligt maar afgeschrikt wordt door de zware fysieke inspanning”, zegt zaakvoerder Hendrik Vandermarliere van The Outsider. “Het is een nieuwe ervaring die nog altijd heel wat behendigheid vraagt maar die je niet afmat. En toch gaat het behoorlijk vooruit. De e offroadstep haalt gemakkelijk 25 km uur.”

outsider.be

De Noorse softwarereus Visma neemt de Gentse scale up Teamleader over voor een onbekend bedrag. Teamleader, in België en Nederland de marktleider in werkmanage mentsoftware, blijft autonoom en oprichter Jeroen De Wit blijft aan boord.

The Outsider verkent de Vlaamse Ardennen met de elektrische offroadstep

Noors softwareconcern Visma neemt Teamleader uit Gent over

teamleader.be

Visma CEO Merete Hverven verzekert in een gesprek met Trends dat Teamleader een apart merk en product blijft en dat oprichter Jeroen De Wit niet vertrekt. Bij ons doet Visma allicht een belletje rinkelen als wielersponsor. De ploeg Team Jumbo Visma groeide uit tot een van de toppers, dankzij zijn Belgische vedette Wout van Aert.

Titeca in zee met Accofides uit Aalter

Van l. naar r.: Bram Cornelis – Tom De Vriese –Nico Vandenhende – Fabian Missinne

Vestiging van Uniglobe Smart Travel te Merelbeke

Eind juni opende Titeca pro accountants & experts in Lokeren ook zijn twaalfde vestiging, samen met Mieke De Waele en haar team.

Sinds begin juli gaan Titeca pro accountants & experts (Roeselare) en Accofides (Aalter) samen in zee. Op 1 juli startte de samen werking tussen Titeca en Accofides, het Aalters accountancykantoor van businesspartners Nico Vandenhende en Tom De Vriese. “Samen met onze zes medewerkers ontzorgen wij onze klanten binnenkort trots onder de naam Titeca. Zelf zullen wij als twee complementaire partners het verhaal trekken”, vertellen Nico Vandenhende & Tom De Vriese.

titeca.be

Het nieuwe kantoor is beter bereikbaar en heeft gratis parking voor de deur. De moderne inrichting met veel lichtinval en een groen kader maken het voor de medewerkers ook aangenamer om te Ondankswerken.dezeer

moeilijke periode tijdens corona, blijft zaakvoerder Yves Neirynck geloven in de toekomst van de reis & dienstensector waarin ze actief zijn. “Vandaar deze investering naar de toekomst toe om onder andere onze beste klant Universiteit Gent verder te kunnen bedienen vanuit een comfortabele werkomgeving”, zegt Yves.

82

Uniglobe Smart Travel, specialist in zakenreizen en groepen & MICE, verhuisde in juni naar een nieuwe vestiging in Merelbeke, Hundelgemsesteenweg 176/1.

smarttravel.uniglobe.be

Uniglobe Smart Travel organiseert voortaan zakenreizen vanuit nieuw kantoor in Merelbeke

Telex

Voka VeGHO sterker in de haven dankzij:

Cargill opent vanbiodieselfabrieknieuweopbasisafval

Twee van de vijf corridorshuttles vertrekken vanuit de Gentse Kanaalzone in North Sea Port: De North Sea Port Shuttle (PSA), met als deelnemende inlandterminals 3MTC en Stukwerkers en De North Sea Port Shuttle (DP World), met als deelnemende terminals DFDS en Stukwerkers.

Cargill investeert 150 miljoen dollar in de bestaande oliezaad en biodieselfabriek in Gent en zet zo een eerste stap in de productie van geavanceerde biodiesel. De nieuwe faciliteit zal tot 115.000 ton per jaar produceren, wat het jaarlijkse verbruik van 10.000 vrachtwagens of 150.000 wagens is. Dat levert in de Gentse fabriek 20 nieuwe directe banen en 60 indirecte banen op. “Deze investering in een volledig nieuwe circulaire fabriek versterkt de positie van North Sea Port wat de productie van alternatieve brandstoffen betreft”, aldus CEO Daan Schalck van North Sea Port.

Van braadolie tot biobrandstof Dit project is het eerste van Cargill om afval om te zetten in biobrandstof en een van de grootste faciliteiten in Europa. Met behulp van toonaangevende technolo gieën transformeert de fabriek van de Amerikaanse voedingsmultinational allerlei vloeibare afvaloliën en vetten tot geavanceerde biodiesel. Het gaat dan om onder meer gebruikte bak en braadoliën, talg en residuen van de productie van eetbare olie. Op die manier ondersteunt Cargill de circulaire economie door producten op te waarderen die vroeger werden weggegooid of enkel bestemd waren voor laagwaar dige toepassingen.

De Vlaamse regering en Vlaams minister Lydia Peeters trekken 2,5 miljoen euro steun uit voor vijf corridorshuttles met de binnen vaart. Het opzet is het intermodaal aanbod van en naar de Vlaamse havens te verbeteren.

83 Thuishaven uitHavensprokkelsNorthSeaPort

Cargill opende halfweg juni in zijn Gentse vestiging in North Sea Port zijn eerste ultramoderne biodieselfabriek die afvalolie en vetten omzet in hernieuwbare brandstof. De biodiesel is bestemd voor de scheepvaart en het vrachtvervoer waardoor hun CO2 voetafdruk wordt verlaagd.

eGHO Bedrijven verenigen in North Sea Port

Met het ‘Impulsprogramma binnenvaart’ willen de Vlaamse overheid (Departement Mobiliteit en Openbare Werken en Lantis), Port of Antwerp Bruges en North Sea Port de binnenvaartsector een tijdelijke onder steuning geven om de bereikbaarheid van de Vlaamse zeehavens te verhogen en de druk op het wegennet te verlichten. De deelnemende terminals zullen regelma tige binnenvaartdiensten opzetten tussen maritieme terminals en inlandterminals die langs dezelfde corridor liggen. In elke samenwerking worden containers gebundeld op één ‘corridorschip’ – een combinatie van een duwboot en een duwbak op de verschillende vaarroutes van en naar Port of Antwerp Bruges.

“Met deze geavanceerde afvalverwerkingstechnologie bieden we een innovatieve oplossing die inspeelt op de wereldwijde vraag naar hernieuwbare energie, de milieuvereisten respecteert en klanten helpt om hun broeikasgasverplichtingen na te komen”, zegt Alexis Cazin, Managing Director voor Cargill Biodiesel & Carbon EMEA, die speciaal naar Gent was afgereisd.

Vlaamse regering vanuitviacontainertransportsteuntbinnenvaartNorthSeaPort

EEN HEDENDAAGSE VORM VAN PREVENTIE

84Meegedeeld

In het digitale tijdperk is het nochtans mogelijk om op het vlak van preventie reuzenstappen vooruit te zetten. Enter ‘wearables’, digitale devices die grote hoeveelheden data kunnen capteren en gebruiker of arbeidsarts waardevolle feedback geven over de evolutie van de fysieke of mentale gezondheid. Stress, slaaptekort of ergonomische ongemakken zijn vaak sluimerende problematieken, die met behulp van een wearable op tijd gedetecteerd kunnen worden.

“Bij een monitorentransportbedrijfgrootwevia een truckchauffeurs”desmartwatchhartslagvan

eenWearables:hefboom naar modernere preventie

Klinkt wat abstract voor u? Laat ons dit concreet maken aan de hand van twee voorbeelden. Om medewerkers in een autoconstructiebedrijf ergonomisch verant woord te laten werken, ontwikkelde Mensura in samenwerking met het Zweedse Karlinska instituut een ‘smart’ T shirt. Sensoren in het kledingstuk meten de hellingsgraad van de rug bij werknemers die vooroverbuigen. Wordt een bepaalde veilige grens overschreden, dan geeft het T shirt een melding door middel van vibratie. Een praktische oplossing als deze stimuleert het bewustzijn rond ergonomisch bewegen bij arbeiders.

Op basis daarvan meet de Mindstretch software hoeveel energie ze verbruiken, maar ook in welke mate ze daarvan herstellen.

BETERE PREVENTIE MAATSCHAPPELIJKEISWINST

De integratie van technologie en digitalisering bij het verzamelen van data kan een kwantumsprong betekenen voor de preventie van pakweg burn out of aandoeningen aan het bewegingsapparaat. En laat beide nu net de grootste oorzaken zijn van langdurige ziekte.

Het jaarlijkse of tweejaarlijkse bezoek aan de arbeidsarts is bijzonder nuttig om beroepsgebonden gezondheidsrisico’s aan de oppervlakte te brengen. Maar ze blijven een momentopname. Het grootste deel van het jaar is er met andere woorden geen moni toring. Dat is al helemaal niet het geval voor een grote groep werknemers die nooit bij de arbeidsarts hoeft langs te gaan.

Om de beroepsactieve bevolking te beschermen tegen risico’s op het werk is een kwarteeuw geleden de welzijnswetgeving in het leven geroepen. Maar om de uitdagingen van vandaag het hoofd te bieden, is een meer moderne aanpak van preventie broodnodig.

Ook monitoring van stressbeleving is mogelijk door het dragen van een wearable. Bij een groot transportbedrijf monitoren we via een smartwatch de hartslag van truckchauffeurs.

Door het gebruik van de Mindstretch monitor kan bij een ontluikend stressprobleem inge grepen worden voor het ernstige proporties aanneemt.

DATA ALS GOUDMIJN VOOR WELZIJN De welzijnswetgeving is een mijlpaal om de gezondheid van werknemers veilig te stellen. Maar op 25 jaar tijd is er veel veranderd. De zorg voor ons fysieke en mentale welbevinden moet mee veranderen om impactvol te zijn en te blijven. Dat persoonlijke data capteren en opslaan een debat vereist tussen werknemers, werkgevers, interne en externe diensten, behandelende artsen, vakbonden en andere betrokkenen staat buiten kijf. Dat in onze data economie de inzet van data bijzonder waardevol kan zijn voor het individuele en publieke welzijn evenzeer.

85

Telex

Vandemoortele richt nieuwe productielocatie in Frankrijk op

Het bedrijf produceert nu 40.000 ton koffiekoekjes per jaar in twee nabijgelegen fabrieken in de regio. Daar zijn 450 mensen werk zaam. In de nieuwe fabriek in Torcé komen 50 mensen te werken. De herinrichting van de fabriek start in september en tegen april volgend jaar moet de nieuwe productielocatie operationeel zijn.

PAPIER & DATA VERNIETIGENARCHIVERINGPOSTKAMERSERVICE DIGITALISEREN / DOCUMENTENSCANNEN BOXGOEDERENOPSLAGSTORAGE BEWARINGCOMPUTERBACK-UPSOFFLINEOERSTERKEARCHIEFDOZENkantooroplossingen!SlimmeOntdekmeerdiensten op: www.merak.be © Merak nv | (0)15 28 40 60 | info@merak.be Steenhoevestraat 6, B-2800 Mechelen

De zwembadbouwer heeft nog drie andere filialen in Schoten, Overijse en Tessenderlo.

Vandemoortele is actief in twee markten: die van de margarines, oliën en frituurvetten en die van bakkerijproducten. De tweede tak is goed voor 60% van de omzet. Het bedrijf heeft 25 productievestigingen in 7 landen. Daarvan zijn er 20 die zich alleen op bakkerijproducten toeleggen. Vorig jaar heeft Vandemoortele bijna 40 miljoen euro geïnvesteerd in de uitbreiding en verbetering van de productiecapaciteit.

Zwembadbouwer Willy Naessens Swimming Pools, een divisie van de Willy Naessens Group, ruilde zijn kantoren te Wortegem Petegem in voor een gloed nieuw hoofdkwartier in Oudenaarde. Het nieuwe gebouw werd begin juni feestelijk geopend ter ere van het 60 jarig bestaan van het bedrijf. Het nieuwe gebouw biedt ruimte aan het hoofdkantoor, het magazijn voor de online webshop en een winkel waar je terecht kan voor alle onderhoudsproducten en zwembadaccessoires. Bavo Nachtergaele, bedrijfsleider bij Willy Naessens Swimming Pools: “We hebben ook een digitale studio met een gigantisch scherm, waarmee we onze klanten een eindeloos aanbod aan mogelijkheden kunnen tonen.”

Om aan de groeiende vraag te voldoen verbouwt en richt het Belgische voedingsbedrijf Vandemoortele een bestaand gebouw in Torcé in Bretagne opnieuw in. De investering bedraagt circa 25 miljoen euro. Vandemoortele wil er koffiekoeken produceren. Deze markt groeit jaarlijks met 3 tot 5%. Met deze nieuwe Franse fabriek wordt de productiecapaciteit met ongeveer 25.000 ton per jaar uitgebreid.

Nieuw hoofdkwartier van Willy Naessens Swimming Pools heeft digitale studio

swimmingpools.be

Ontdek de wereld van broedmachines bij Petersime.

We nemen je mee op sleeptouw in de productie en R&D gebouwen van Eastman in North Sea Port.

DESTELBERGEN 07.10.2022

HAMME 28.10.2022

GENT GRATIS

GENT € 550

Change25.10.2022Management in digitalisering 2022

GENT € 190

86

Oost meets West Te gast bij Golf & Country Club Oudenaarde

Ga in gesprek met lokaal bestuur en leer andere bedrijven uit uw gemeente kennen.

GENT € 825

Mobiliteit27.09.2022als onmisbaar ingrediënt van flexibel verlonen

GENT GRATIS

GENT € 550

RONSE 30.09.2022

Innovatiecultuur24.10.2022 2022

Voor startende ondernemers met enkele medewerkers in dienst die hun leiderschapsskills willen verbeteren. € 1.200

Plato22.09.2022Young Leadership

Het mobiliteitsbudget kan het loonpakket verrijken. Echter het is vrij complex en er zijn grijze zones.

Hoe je milieubeleid up to date houden, streef naar innovatieve oplossingen voor processen en deel ervaringen met mede milieucoördinatoren.

Accelero13.10.2022

Deel jouw uitdagingen en ontdek de toekomstmogelijkheden voor je bedrijf. € 1.200

bijBinnenkortVoka

Netwekkers12.10.2022

GENT € 190

GENT

INNOVATIE & DIGITALISERING

FINANCE

Plato20.10.2022Explore

GROEI

Voka06.10.2022Visit

10-13.10. 2022

Milieuforum19.09.2022

Opleidingen / lerende netwerken en infosessies

ZULTE GRATIS

VokaLobbyPolitica

Een27.09.2022duurzaam en strategisch verloningsbeleid

Volle Vaart 4 dagen boordevol activiteiten naar aanleiding van 1 jaar Voka Vaart.

We nemen je verloningspolitiek onder de loep.

Ontmoet innovators uit andere bedrijven, wissel ervaring uit en krijg tips en advies op maat van jouw situatie

HUMAN RESOURCES & TALENT

What’s new in Saas Voor en door jonge ondernemers – vijf pitchers –vijf slides – vijf minuten

Voor ondernemers van snelgroeiende bedrijven. € 3.000

OUDENAARDE GRATIS

Btw aandachtspunten bij handeldrijven in de buurlanden

Agenda

BTW13.10.2022Class

jouw kansenplanner

WETTEREN 26.10.2022

GRATIS 20.09.2022

GENT € 825

Creëer de beste innovatiecultuur in jouw onderneming.

Hoe change management je helpt bij de implementatie van digitale tools.

InnovatieforumLerend2022Netwerk

Breakfast05.10.2022Club -

AALST - zie p.81

AALST 04.10.2022

DUURZAAM ONDERNEMEN

Voka22.09.22NetwerkingVisit

okt

ON- EN OFFLINE (OOSTKAMP) € 190

OVERDRACHT & OVERNAME

SALES & MARKETING

GENT € 4.500

Lab23.09.2022starten met een raad van advies of bestuur

LOGISTIEK EN TRANSPORT

Wissel dagelijkse werkervaringen uit met collega’s van andere bedrijven en scherp zo je leiderschapskwaliteiten aan.

GENT € 400

Nieuwe22.09.2022opportuniteiten online en offline detecteren

Hoe maak je jouw bedrijf op een sucesvolle manier verkoopsklaar?

STRATEGIE, ORGANISATIE & LEIDERSCHAP

Lerend13.10.2022netwerk Van teamlid naar teamleider

GENT € 825

(Startende) Leidinggevenden leren de nodige (coaching)vaardigheden aan of ze verder te ontwikkelen.

GENT € 190

GENT € 400

Laat je professioneel begeleiden en wissel kennis en ervaring uit met andere management assistants

Een community die zich ontfermt over de uitdagingen rond recruitment in de terug naderende ‘war for talent’.

Incoterms22.09.20222020 in de praktijk

Online en offline prospecteren en de laatste nieuwe tools en trends.

Hoe pak je de sales transformatie aan?

AALST € 400

Een06.10.2022strategisch plan op A4

Bouw een strategisch plan dat écht werkt: visionair, pragmatisch en makkelijk opvolgbaar.

Lerend27.09.2022Netwerk Production teamleaders

Meer informatie kan je vinden op onze website via deze QR-code

GENT € 825

€ 550

Scoren20.10.2022tijdens verkoopgesprekeerste

Personeelsverantwoordelijken delen operationele HR expertise met elkaar.

Lerend14.10.2022netwerk Recruiters & Talent Acquisition Managers

PRODUCTIE

GENT € 825

* de vermelde prijzen zijn enkel voor leden en exclusief btw.

Lerend30.09.2022netwerk Sales Directors

Deze basisopleiding maakt jou wegwijs in alle formaliteiten, gunstige invoertarieven, oorsprongsbewijzen en meer.

AALST € 400

We stomen je klaar om een raad van advies of bestuur op te starten

Lerend13.10.2022netwerk

Transitio20.10.2022-Jouw

Ontdek hoe je jouw salespitch nog krachtiger kunt maken.

Interne25.10.2022mobiliteit

Lerend06.10.2022Netwerk HR2Grow

Ontdek hoe je je nationale en internationale transacties en bijhorende aspecten op een efficiënte wijze organisereert.

87

Management Assistants

indeOorsprong20.09.2022enleveranciersverklaringdepraktijk

GENT € 190

GENT € 825

Hoe betrek je je medewerkers in het vormgeven van hun job?

GENT € 825

GENT € 790

bedrijf klaar voor verkoop of overdracht

Nog een bijgedachte als ik het woord ‘bufferstaat’ gebruik. Mijn respect voor de democratie in België groeit telkens ik me verdiep in de geschiedenis van andere landen en regio’s. Hoe kan een artificiële bufferstaat met op zijn minst 2 talen en 2 culturen, nu bijna 200 jaar stand houden zonder enig noemenswaardig bloedvergieten? Met een democratisch bestel dat nooit ernstig onder druk kwam – ook niet onder ‘zonnekoning’ Leopold II –, terwijl fascistische en totalitaire marxis tische regimes tot diep in de 20e eeuw onze dichte en verdere buurlanden nog in hun greep kregen? Ook op dit punt is België een surrealistisch land, alsof het ontsnapt aan de wetten van de geschiedenis.

Last post Geert (her)denktMoerman

H

“Hoe kan een artificiële bufferstaat met op zijn minst 2 talen en 2 culturen, nu bijna 200 jaar stand houden zonder enig noemenswaardig bloedvergieten?

Ook op dit punt is België een surrealistisch landNooit meer oorlog?

Het vroegere Joegoslavië speelt een hoofdrol in deze pingpong tussen Oost en West. Als bufferstaat na WO I opgericht, werden een aantal landen bijeengebracht die voorheen tot andere mogendheden behoorden. De Slavische etniciteit en de (deels) gelijkaardige talen vormden de brug, de hoop voor het eerst een eigen land te vormen en geen ver afgelegen provincie te zijn van Wenen (Slovenië, Kroatië, Bosnië) of van Istanboel (Servië, Montenegro, Kosovo, Macedonië). Maar al gauw kwamen de godsdien stige en etnische verschillen bovendrijven. Tito kon deze decennia lang beheersen, maar na zijn dood viel de bufferstaat op een bloedige manier uiteen. En nu vormt de EU de link met het Europese centrum, waardoor deze regio weer een afgelegen en armere streek is van een groter geheel. L’histoire se répète.

Maar dit kruispunt telt nog meer wegen. De noordkust van de Adriatische Zee, met Triëst (Italië) , Slovenië en het schier eiland Istrië (Kroatië) vormt ook de grens tussen Zuid Europa en Oost Europa. Vele eeuwen stond deze regio onder het gezag van het Heilige Roomse Rijk (Duitsland, Oostenrijk en omliggende landen), dat zie je aan de gebouwen in Triëst, Opatija en Ljubljana. Het zijn statige Habsburgse paleizen en villa’s waar zuiderse mensen in wonen en werken. En later, al in de 20e eeuw, was het niet Wenen, maar Moskou dat gevaarlijk dichtbij de wet kwam stellen. Het IJzeren Gordijn werd afgebroken, maar in Servië en Montenegro is de postcommunistische invloed nog groot.

Wat blijft me bij van mijn nieuwe reis deze zomer langs de Adriatische kust, op dit kruispunt van culturen, volkeren, invloedsferen en historische ontwikkelingen? Deze ingewikkelde en diverse regio leefde lang onder een centraal Europese mogendheid, in de 19e eeuw nog onder keizer Franz Jozef van Oostenrijk Hongarije (jawel, de echtgenoot van Sissi). Door veel autonomie te geven aan de regio’s, werden etnische, godsdien stige en taalverschillen lange tijd overbrugd. De Europese Unie is in deze zin eerder een erfopvolger van het Heilige Roomse Rijk dan een nieuw gegeven. Ook het Romeinse Rijk was al een voorloper van een in belangrijke mate verenigd Europa, met de Middellandse Zee als centraal punt. Nil novi sub sole.

GEERT MOERMAN gedelegeerd bestuurderVoka Oost-Vlaanderen

88

et deel van de Middellandse Zee dat tussen Italië ligt en – langs de andere kust – Slovenië, Kroatië, Montenegro en Albanië kennen we als de Adriatische Zee. In Venetië merkte ik de oriëntaalse invloeden, met de San Marco basiliek als sprekend voorbeeld. Op een andere reis reden we de Dalmatische kust van Kroatië af, van Zadar over Split tot Dubrovnik. Daar zijn dan weer de Romeinse invloeden duidelijk, onder andere in het stadscentrum van Split dat op de restanten van het paleis van Diocletianus werd opgetrokken, je gelooft je ogen niet. Duidelijk is wel dat hier, aan de Adriatische Zee, de grens van het Westen en het Oosten ligt. Vele eeuwen werd hierom gevochten, ging het een beetje van hot naar her, maar ergens langs deze kust ligt de grens met het Ottomaanse Oosten, met Constantinopel (Istanboel) als centrum.

“

We zijn nu al enkele generaties vrij van oorlog, zelfs van de zorg dat deze voor de deur staat. Een unicum in de geschiedenis. Een verworvenheid, hopen we. Laat ons er alles aan doen om onze democratie te beschermen, de lessen van de geschiedenis indachtig.

Tot slot, als ik over al deze oorlogen en menselijk leed lees, stel ik me de vraag: waarom toch? Steeds probeert men een land of regio te ‘zuiveren’, om meer gelijkgezinden te groeperen qua geloof, afkomst of taal. Door een gebied te vergroten of te verengen, ontstaan nieuwe meerderheden en worden andere groepen een minderheid die (al dan niet bloedig) kan onderdrukt worden. Altijd is er wel een periode te vinden waarop men ‘historische’ aanspraken kan baseren. En zo blijft dit getouwtrek duren, ten koste van miljoenen mensenlevens doorheen de geschiedenis. De oorlog in ex Joegoslavië en nu in Oekraïne zijn daarvan de laatste voorbeelden op ons Europees continent.

SINT-MARTENS-LATEM BRUSSEL OVERAL WAAR U ONS WIL ONTVANGEN

U hoeft niet meer naar Luxemburg voor vermogensbeheer.expertiseLuxemburgsein

Neem voor meer info contact op met onze private bankers op 09 244 00 48 of op www.banquedeluxembourg.beUw vermogen vermag meer.

Dat Luxemburg een stevige reputatie heeft in vermogensbeheer, hoeven wij u niet meer te vertellen. Al meer dan 100 jaar begeleidt Banque de Luxembourg families om hun patrimonium te behouden, te laten renderen en door te geven aan de volgende generaties. Sinds 2010 zijn wij ook goed ingeburgerd in België, met kantoren in Sint-Martens-Latem en Brussel. Zo geniet u van alle Luxemburgse kennis en ervaring, zonder u te moeten verplaatsen. Want onze lokale adviseurs zijn nooit ver weg.

On your marks, get set, GO! www.auli.be

SYSTEM THINKING IN A WORLD OF EMOTIONS AND PERCEPTIONS

Nú investeren in je medewerkers loont!

We zorgen ervoor dat het bestaande potentieel optimaal benut wordt, jouw medewerkers een boost krijgen dankzij interne kansen en groei en er een vooruitstrevende wind waait in je Metonderneming.30jaarervaring in heel uiteenlopende sectoren kan AULI finesses van een sector vlijmscherp analyseren, objectiveren en vertalen naar adequate organisatievormen, werkstructuren en inzet van competenties.

De signalen in de markt zijn duidelijk: crisis, onzekerheid, complexiteit, krapte,... In deze woelige tijden is het als ondernemer primordiaal om te blijven investeren in de fundamenten van je organisatie, namelijk in je medewerkers!

RESET FOR THE FUTURE

En laat dit net de corebusiness van AULI zijn: diepgaande assessments, potentieelbeoordelingen, coaching, doorlichting, het future proof optimaliseren van je organisatie, …