Buiten de lijntjes | Anneleen Lenaerts

Ik wil de ontdekker in mezelf wakker houden.

Op haar 9e begon ze met muziek. Dat Anneleen Lenaerts daarmee ver zou geraken, was snel duidelijk. Het meisje uit Peer klom torenhoog. Vandaag is ze één van de meest gelauwerde harpisten van haar generatie. Sinds 2010 is ze ook soliste bij de Wiener Philharmoniker. Een wereldster zonder sterallures.

Ondanks haar jonge leeftijd – ze is nog altijd maar 37 – heeft Anneleen Lenaerts al een indrukwekkend palmares. Ze won een hele reeks prestigieuze prijzen en ze treedt op in de prachtigste zalen ter wereld. In 2022 werd ze Commandeur in de Kroonorde. En dat voor iemand die niet graag in de schijnwerpers staat. Een wereldberoemde harpiste worden, was nooit het plan.

“Op mijn 9e ben ik begonnen met piano. Maar omdat ik wilde aansluiten bij de harmonie in Peer en in groep wilde musiceren, koos ik een tweede instrument. De dirigent stelde harp voor en ik zei ja”, lacht Anneleen. “Mijn harpdocente was heel betrokken en stuurde me al vanaf het tweede jaar naar wedstrijden omdat ze geloofde dat ik talent had. Het ging goed en van het een kwam het ander. Zo was mijn hele carrière tot nu: een aaneenschakeling van toevalligheden en kansen. Geen vooraf uitgestippelde weg. Mijn ouders hebben geen muzikale achtergrond maar ze hebben ons altijd alle kansen gegeven. Natuurlijk stelde ik tussendoor wel doelen, zoals meedoen aan een wedstrijd of auditie. Maar een langetermijnplan heb ik nooit gehad.”

Een duidelijk plan heb ik nooit gehad. Ik omarm waar ik mee bezig ben.

Wat betekent muziek voor jou?

“Muziek is een middel om mezelf uit te drukken. Tegelijkertijd is het een dagelijkse uitdaging. Het gaat niet alleen om hoe ik mezelf uitdruk, maar ook om hoe tevreden ik daarover ben. Het is een constant leerproces. Naarmate ik ouder word en groei als persoon, verandert mijn relatie met muziek ook. Muziek is een reflectie van wie ik ben en hoe ik in het leven sta. Wat muziek zo boeiend maakt, is dat het een abstracte expressievorm zonder grenzen is. Dat betekent dat je jezelf voortdurend kan uitdagen om beter te worden en verder te groeien. Ik denk dat veel kunstenaars nooit helemaal tevreden zijn. Er is altijd ruimte voor verbetering, altijd nog zoveel te ontdekken. Daarom luister ik ook zelden naar opnames van mezelf. Ik hoor altijd wat beter kan. Het mooiste compliment is als mensen na een concert zeggen dat ze ontroerd waren, even hun zorgen vergaten of dat de muziek hen echt geraakt heeft.”

Wat waren de meest betekenisvolle momenten in je carrière tot nu?

“Vanaf mijn 15e was ik heel veel met muziek bezig waardoor ik mijn middelbare studies heb afgemaakt via zelfstudie. Ik wilde niet opvallen of anders zijn, hoewel dat onvermijdelijk was. Toen ik 18 was, won ik de Grand Prix International Lily Laskine’, zeg maar de Koningin Elisabeth-wedstrijd voor harp. Dat voelde als een keerpunt. De tweede mijlpaal was mijn auditie bij de Wiener Philharmoniker. Een heel bijzondere ervaring en de bevestiging dat ik op de goede weg was.”

Altijd op topniveau presteren en voldoen aan torenhoge verwachtingen, hoe ga je met die druk om?

“Ik presteer goed onder druk. Deadlines helpen me om in actie te komen. Tussendoor probeer ik rustmomenten in te bouwen om er daarna weer vol in te vliegen. Tijdens corona heb ik de tijd genomen om stil te staan bij de dingen. Wie ben ik buiten mijn carrière? Welke keuzes stroken met mezelf en welke niet? Waar word ik gelukkig van? Nu durf ik al eens nee te zeggen. Natuurlijk is er veel concurrentie. Ik kan me klein voelen. Maar uiteindelijk smelt dat gevoel weg en laat ik me meeslepen door de muziek. En daarna door het applaus. Ik probeer een verhaal te vertellen in elke noot.”

Waar vind je energie en inspiratie?

“Vooral in kleine dingen. Niets spectaculairs. Een fijne avond met vrienden, samen koken. In Peer rond de tafel met mijn familie. Ik ben veel onderweg, thuiskomen voelt fijn. Sinds 2011 woon ik in Wenen, maar ook in Peer ervaar ik nog altijd een homegevoel. Daarnaast verzorg ik mezelf goed. Ik doe aan yoga en fitness. Harp spelen is een krachtoefening. Er zit 10 ton spanning op de snaren. Gezonde voeding vind ik ook belangrijk. Niet fanatiek, hoor. Mijn eerste stop als ik terug in België ben, is vaak de frituur.”

Wat wil je nog bereiken?

“Een uitgestippeld carrièreplan heb ik nog altijd niet. Ik omarm waarmee ik bezig ben en daarin probeer ik goed te zijn. Ik wil doen waar ik me goed bij voel en zo mijn eigen wereld en perspectief creëren. Naast spelen, schrijf ik graag muziek. Er brandt een klein componistenvlammetje, dat koester ik. Daarnaast wil ik de grenzen van de harp verleggen. Niet blijven hangen in het bestaande repertoire en de clichés, maar het instrument uitdagen en verwachtingen doorbreken. Met een harp kan je alles spelen, van barok tot jazz. Zelfs binnen de grenzen van het instrument valt er nog zoveel te ontdekken. Ik wil zien waar dat alles me brengt. De ontdekker in mezelf wakker houden.”

Wie is Anneleen Lenaerts?

• 37 jaar

• Komt uit Peer

• Woont in Wenen

• Solo harpiste van de Wiener Philharmoniker

• www.anneleenlenaerts.com