Filatelistenvereniging
“de Vierstroom�
afd. Arnhem, Elst en Velp/Rozendaal
de globe filatelistenvereniging
De Vierstroom
In dit nummer: Programma IBAN-nummers Van de voorzitter In memoriam Achter de schermen .. Postzegels thuisbrengen (X) Van de penningmeester De Filippijnen Prestaties in de lucht Filatelistische vorming (I) King George V
Redactie: J. Driessen J. Huiskes
DE FILIPPIJNEN Zie op bladzijden 6 en 7 het artikel van onze bereisde auteur J. Driessen
augustus 2014
COLOFON
PROGRAMMA BIJEENKOMSTEN 2014-2015
Voorzitter: J. Driessen tel: 026 381 28 98 (j.driessen191@upcmail.nl) Vice-voorzitter: N. Mol tel: 0481 374 116 (nic.mol42@gmail.com) Secretaris: J. Huiskes tel: 026 323 16 78 (j_huiskes@hetnet.nl) Penningmeester: I. Zeijlstra tel: 0481 376 808 (i.zeijlstra@kpnplanet.nl) Veilingmeester/taxateur: J. Niehoff tel: 026 361 01 39 (j.niehoff@versatel.nl) Hoofd Rondzendverkeer: J. Driessen tel: 026 381 28 98 (j.driessen191@upcmail.nl) Distributie rondzendingen Noord: mevr. A. Hamburg tel: 026 361 20 14 (angelahamburg@gmail.com) Distributie rondzendingen Zuid: J. Verburgt tel: 026 321 34 17 (johnny.verburgt@gmail.com) Ledenadministratie: J. Huiskes tel: 026 323 16 78 (j_huiskes@hetnet.nl) Redactie Vierstroom-Nieuws: J. Huiskes tel: 026 323 16 78 (j_huiskes@hetnet.nl) J. Driessen tel: 026 381 28 98 (j.driessen191@upcmail.nl)
VELP - PARKSTAETE 1 september 2014 6 oktober 2014 Postzegelwinkeltje (onder voorbehoud) 3 november 2014 1 december 2014 Huldiging jubilarissen 5 januari 2015 Nieuwjaarsbijeenkomst 2 februari 2015 Jaarvergadering 2 maart 2015 Veiling (onder voorbehoud) 13 april 2015 Powerpointpresentatie (J. Driessen) 11 mei 2015 ELST - ONDER DE TOREN 15 september 2014 20 oktober 2014 17 november 2014 15 december 2014 16 februari 2015 16 maart 2015 20 april 2015 Powerpointpresentatie (J. Driessen) De bijzondere bijeenkomsten in Velp op 1 december 2014, 5 januari en 2 februari 2015 zijn bedoeld voor alle leden uit Velp, Arnhem, Elst en omstreken; uiteraard geldt dit ook voor de andere bijeenkomsten, zowel in Velp als in Elst. In verband met Tweede Paasdag (6 april 2015) en Dodenherdenking (4 mei 2015) zijn de bijeenkomsten in Velp die twee maanden ĂŠĂŠn week verschoven! ================================================================
IBAN NUMMERS Niet iedereen is blij met de invoering van de IBAN-nummering. En dan ook nog eens die lange De Globe benamingen die verzonnen zijn. V.w.b de IBAN nummers is ons bekend dat menig lid problemen heeft met de bank, omdat die vaak handgeschreven giroformuliertjes retourneert, wanneer het IBAN nummer niet is aangegeven. Wanneer U internetbankiert dan gaat het allemaal wat soepeler omdat de IBAN nummering automatisch wordt aangevuld. Hoe dan ook, hier zijn de nieuwe IBAN nummers: Voor het betalen van Uw contributie: NL57 INGB 0000 834940 Voor betalingen aan de Rondzending: NL77 INGB 0000 853010 t.n.v. Fil Ver De Globe De Vierstroom Hoofd Rondzendingen Voor betalingen aan de Penningmeester van de Vierstroom: NL02 INGB 0000 987444 t.n.v. Fil Ver De Globe afd.Vierstroom
2
VAN DE VOORZITTER Op het moment van schrijven is het alweer zomer, met een temperatuur van zo’n 23 graden. Niet gek na lange periodes van wolken en regen. En met het aanbreken van de zomer is dus ook ons Rondzend seizoen afgelopen en kijken we uit naar de start van het nieuwe seizoen van De Vierstroom op 1 september in Parkstaete in Velp. Het afgelopen seizoen was het bezoekersaantal in Parkstaete zo gemiddeld 16 man/vrouw, in Onder De Toren 10 en in De Kandelaar 11. Persoonlijk ben ik tevreden over de bezoekersaantallen. Het is gewoon gezellig. Een enorm succes was het Postzegelwinkeltje toen we een aanloop hadden van 21 bezoekers en wij hopen dan ook wederom het Postzegelwinkeltje te mogen begroeten in Parkstaete op 6 oktober. Helaas hebben we moeten besluiten te stoppen met de bijeenkomsten in De Kandelaar. De reden daarvan is dat de zaalhuur fors is. Een andere reden is dat sinds onze afdelingen Arnhem, Velp en Elst samengingen in De Vierstroom, e.e.a. betekent dat bestuursleden drie keer per maand moeten aantreden, terwijl dat vroeger maar
één keer per maand was.
werk en dus tijd.
Rondzending De Rondzending heeft goed gedraaid met een omzet van € 6.260. Iets minder dan het vorige seizoen toen de omzet € 6.418 bedroeg. Vooralsnog gaan we in september gewoon door, totdat we overstappen naar een nieuw systeem van afhandeling van boekjes, na het ingaan van de fusie De Globe / I.V. Filatelica.
Fusie De Globe / I.V.Filatelica. Het is begrijpelijk dat vrijwel een ieder van ons de aangekondigde fusie met gemengde gevoelens ziet aankomen. Toch is ook vrijwel iedereen doordrongen van het feit dat bij een dalende trend van het aantal leden een samengaan ons sterker maakt. Wat verandert er voor U? Het antwoord is NIETS. OK, in plaats van een afdeling worden we een zelfstandige Vereniging onder dezelfde naam De Vierstroom en U betaalt straks Uw contributie op een ander IBAN nummer. (zie ook het stukje “Van de Peeningmeester”). Voor wat betreft de Rondzending blijft U boekjes en Postwaardestukken (PWS) ontvangen. Weliswaar komen die boekjes en PWS uit een centraal Depot in Den Haag. Vanuit Den Haag gaan boekjes en PWS dan naar een aantal depots in Gelderland. In Arnhem is helaas nog geen Depothouder gevonden. Inderdaad die distributie is iets dat nog moet groeien.
Ironisch genoeg is de zomer de drukste tijd voor Uw Hoofd Rondzending. Dit omdat een groot aantal e-mails en brieven moeten worden verzonden aan diegenen die nog een restschuld (je) hebben. Geen enkele reden om U daarop aangesproken te voelen, of beledigd te voelen. Het is heel menselijk dat sommigen onder ons in hun enthousiasme nalaten een goede administratie bij te houden. Vandaar dat het Hoofd Rondzendingen het gehele seizoen alles op de computer bijhoudt. Jammer blijft dat velen onder ons vergeten bij betaling hun sectienummer te vermelden. Dat kost het Hoofd Rondzendingen soms veel extra zoek-
IN MEMORIAM PIET DE BOER Op woensdag 4 juni hebben een vijftal leden van De Vierstroom de uitvaart bijgewoond van ons Erelid Piet de Boer in het crematorium in Dieren. Wij herinneren ons Piet als een zeer fervent lid van onze vereniging. Piet sloeg vrijwel nooit de bijeenkomsten in Parkstaete over en was daarbij altijd iemand die de gebeurtenissen tijdens die bijeenkomsten met enthousiasme meebeleefde. Bovendien ging Piet ook altijd naar de Algemene Ledenvergadering van De Globe. Piet was lid sinds 1980. Dat wil zeggen dat we terugkijken op een periode van maar liefst zo’n 34 jaar lidmaatschap. Daarvan heeft ondergetekende slechts de laatste tien jaar meegemaakt. Dus van die eerste jaren kan ik niet veel uit de eerste hand mededelen. Piet werd in 1989 benoemd tot erelid van De Globe vanwege zijn voorzitterschap van de tentoonstellingscommissie ter gelegenheid van het 100-jarig bestaan van De Globe. Piet werkte bij de politie waarbij hij zijn carrière afsloot als Chef van de Surveillance. Hij werd voor zijn grote inzet van vele jaren Koninklijk onderscheiden tot Lid in de Orde van Oranje – Nassau. Zoals gezegd, Piet was een zeer enthousiast postzegelaar en hij bleek een fenomenaal geheugen te hebben. Zo kon hij vaak, bij het zien van een postzegel het bijbehorende catalogusnummer moeiteloos opnoemen. Wat ook opmerkelijk was, was dat hij als tachtig plusser nog zeer bedreven was op de computer. Piet was een zeer aangenaam en warm mens. Wij zullen hem enorm missen. 3
Dus mensen, kom op! We gaan er weer voor! Wens ik U een fijne afsluiting van de zomer toe en een prima start van
ACHTER DE SCHERMEN VAN DE RONDZENDING DE VIERSTROOM Het merendeel van de Globe-leden doet mee met de rondzending. De rondzending is een leuke manier om je verzameling aan te vullen. Verder biedt het de mogelijkheid om je eigen materiaal te verkopen. Wat mensen soms niet weten, is dat er veel moet gebeuren om de rondzending in goede banen te leiden. Hierin is een aantal taken te onderscheiden; hoofd rondzending, depothouders, distributeurs, rayonhoofden en sectiehoofden. Sinds 2010 regelen Angela Hamburg en ik het rondzendverkeer als distributiepunt van De Vierstroom. Het financiĂŤle deel wordt door John Driessen (Hoofd Rondzending) gedaan. De Vierstroomleden, die deelnemen aan de rondzending zijn nu over 6 rayons verdeeld, te weten: 001- Elderveld/De Laar, 002-Vredenburg e.O., 003 Arnhem-Noord (ten westen van de Apeldoornseweg), 004-Arnhem-Noord (ten oosten van de Apeldoornseweg) 005-Velp en 006-Elst. Om het rondzendverkeer goed te verdelen is er een onderscheid gemaakt tussen de regio's Noord en Zuid. Angela regelt Noord en Velp en ik Zuid en Elst. De depothouders verzamelen alle boekjes en enveloppen van de leden en verdelen die aan het begin van het seizoen over de verschillende afdelingen (De Vierstroom kreeg in het seizoen 2013-2014 ongeveer 2150 postzegelboekjes en 250 dozen postwaardestukken). Dan begint onze eerste grote klus, namelijk het sorteren van de boekjes en de enveloppen. Deze worden standaard per 10 in dozen gedaan, waarbij wordt genoteerd wat er in elke doos zit. Voor 2013-2014 gingen we van start met 116 doosjes voor Noord en 100 doosjes voor Zuid. De postwaardestukken vulden voor zowel Noord als Zuid in totaal 27 dozen. De zendingen (doosjes) worden verdeeld over de sectiehoofden via de rayonhoofden.
Een seizoen loopt van september tot eind mei. Gedurende deze periode wordt telkens weer gewisseld van dozen tussen de distributiepunten, rayonhoofden en sectiehoofden. De uitnamen worden op de achterkant van de boekjes genoteerd en de uitnamelijsten met nummerstempel en paraaf gaan naar John Driessen. John houdt ook in de gaten of iedereen netjes betaalt.
Koene) in twee auto's, propvol geladen met kratjes. Volgend seizoen begint het circus dan weer opnieuw... Johnny Verburgt, Distributie Zuid
In juni begint dan de grote telsessie. Alle boekjes komen weer retour bij Angela en mij en ze worden gesorteerd en de uitnames opgeteld en voorzien van een afdelingsstempel. Het totaalbedrag van uitnamen wordt op het boekje en op aparte tellijsten genoteerd.
********************************************
GRENSRUILDAG
Soms krijg ik wat hulp... En dan..... het spannendste moment: heeft John Driessen, die alle rondzendlijsten totaliseert, het zelfde eindbedrag als wij? Ieder jaar scheelt het wel een paar euro's. Het blijft tenslotte mensenwerk. Alle lege doosjes en dozen worden weer opgeslagen voor het nieuwe seizoen en de kratten en bananendozen met postzegelboekjes gaan weer retour naar de depothouder (Peter
4
Aan het begin van een nieuw postzegelseizoen komen de eerste uitnodigingen betreffende filatelistische evenementen in de regio al vroeg binnen. Filatelistenvereniging "De Klomp" houdt op zondag 2 november in het theater "De Storm" (Haitsma Mulierweg 11) in Winterswijk de jaarlijkse beurs: circa 90 meter aan stands met postzegels, munten en ansichtkaarten is gevuld. De zaal is open van 10.00 tot 16.00 uur. Entree is gratis en er is voldoende parkeerruimte bij het gebouw. Verdere evenementen op filatelistisch gebied treft u aan in maandblad Filatelie, als ook in de bijlage (evenementen) van de Nieuwsbrief van de KNBF, te vinden op internet, waarvoor u zich ook (gratis) kunt aanmelden: www. knbf.nl.
HOE EEN POSTZEGEL THUIS TE BRENGEN (X) niën in West-Afrika uitgiften met het inschrift "Afrique Occidentale Française". In 1960 werd Dahomey een onafhankelijke republiek en geeft sindsdien weer geheel eigen zegels uit. Sinds 1975 is de landsnaam Bénin.
CUBA Tot 1898 Spaanse kolonie; tussen 1898 en 1902 bezet door de Verenigde Staten van Amerika. Gedurende de periode 1855 - 1873 werden op Cuba zegels gebruikt van Spaans West-Indië. Hierna vele verschillende zegels met inschrift "ULTRAMAR", later "CUBA" of "ISLA DE CUBA". Tijdens de Amerikaanse bezetting verschenen er ook zegels van de V.S. met verschillende opdrukken. Vanaf 1902 is Cuba een onafhankelijke republiek. CUNDINAMARCA Departement van Colombia, dat tot 1885 zelfstandig was en vanaf 1870 eigen postzegels uitgaf. Deze zegels bleven ook na de aansluiting bij Colombia in het departement voor frankering geldig. De zegels bleven geldig tot 1906.
DEUTSCH-SÜDWEST-AFRIKA Gebied in het zuidwesten van Afrika. Voormalige Duitse kolonie, het tegenwoordige Zuidwest-Afrika (of Namibië). De eerste zegels met opdruk Deutsch-Südwest-Afrika verschenen in 1897. Na de Eerste Wereldoorlog werd het gebied in 1920 een mandaatgebied van de Volkenbond. Het beheer werd toevertrouwd aan ZuidAfrika, dat het gebied nog steeds, tegen de zin van de Verenigde Naties, bezet.
DAHOMEY Voormalige Franse kolonie. Gaf zegels uit vanaf 1899 tot 1944. Hierna gezamenlijk met andere Franse kolo-
DHAR Stad in India, in de staat Madhya Dradesj, die tussen 1897 en 1900 negen postzegels uitgaf. DIÉGO SUAREZ Stad in het noorden van Madagaskar, gelegen aan de gelijknamige baai. Deze havenstad gaf eigen zegels uit in de periode 1890 - 1898, met inschrift of opdruk Diégo Suarez.
wordt vervolgd
**********************************************************************************************************************************
VAN DE PENNINGMEESTER Zoals wellicht bekend zal er per 1 januari 2015 een fusie plaatsvinden tussen De Globe en IV Philatelica. Dit heeft ook financiële gevolgen voor onze vereniging De Vierstroom. Wij worden een zelfstandige vereniging en de contributie moet door ons zelf worden geïnd. Het bestuur van De Vierstroom heeft besloten de contributie voor het jaar 2015 niet te wijzigen. Wel zal de inning
anders worden. Omdat de kosten van het innen steeds stijgen is besloten geen gebruik meer te maken van de machtigingen om de gelden automatisch te innen. De machtigingen, die door de leden zijn afgegeven komen hierdoor vóór het einde van het jaar 2014 te vervallen. In verband hiermee wil ik de leden van De Vierstroom vragen om hun telefoonnummer en eventuele e-mail5
adres, onder vermelding van het lidmaatschapsnummer, aan mij door te geven. Mijn e-mailadres is i.zeijlstra@kpnplanet.nl. Het opnemen van uw gegevens gebeurt alleen in verband met de inning van de contributie en om hoge portokosten te voorkomen. I. Zeijlstra Penningmeester De Vierstroom
DE FILIPPIJNEN, LAND VAN CYCLONEN EN KAPSEIZENDE VEERBOTEN Bezochten wij vorige keer een Afrikaans land (Zambia), ditmaal neem ik U mee naar een Aziatisch land en wel de Filippijnen. Een land met een heet klimaat, gelegen op de rand van de vulkanische “Ring of Fire”, gelegen langs de randen van de Stille Oceaan. Jaarlijks geteisterd door zo’n 19 cyclonen en 9 alles verwoestende land verschuivingen. Een land ook waar regelmatig honderden mensen omkomen doordat hun veerboot veels te veel passagiers en vracht meeneemt, waardoor het veer zeer kwetsbaar is wanneer een storm opsteekt. Een stukje geschiedenis
echt als een koloniale macht! Een postzegel uit 1926 toont het wetgevende paleis van de VS. Dit Amerikaanse bewind eindigde met de bezetting door de Japanners van de Filippijnen in de tweede wereldoorlog. Gedurende die tweede wereldoorlog was General MacArthur de evenknie van Generaal Eisenhower. Eisenhower was de opperbevelhebber van het Europese oorlogstheater. MacArthur was de opperbevelhebber van het Afb.1 - de Filippijnen oorlogstheater in de Manila, hoofdstad Pacific. MacArthur drong Filippijnen.
de
Evenwel, kort na de tweede wereldoorlog was het gedaan met de Amerikaanse hegemonie en het land werd een zelfstandige Republiek in 1948.
Afb.2 - 1859, Isabella II
De Filippijnen, een archipel bestaande uit maar liefst 7107 eilanden, werden in 1521 ontdekt door de Spanjaard Ferdinand Magelan. Het eilandenrijk zou voor meer dan drie eeuwen onder invloed blijven van de Spanjaarden. Een van de eerste postzegels die werd uitgegeven in 1859 toont Koningin Isabella II.
van
Afb.4 - 1946, Independence
En in 1967 werd de vijfentwintigste verjaardag herdacht van de slag bij Corregidor. Corregidor was een eiland gelegen in de baai van Manila en speelde een belangrijke rol gedurende de invasie van de geallieerde strijdkrachten en de verdrijving van de Japanse bezetter. Een streng katholiek land De Filippijnen zijn zeer streng
Afb.5 - 1948, General MacArthur
de Japanners stelselmatig terug, springend van eiland naar eiland in Afb.3 - 1926, Legislative Palace US of America
Afb.7 - 1958, kathedraal van Manila
Aan dat Spaanse bewind kwam een eind toen de Amerikanen het bewind overnamen aan het begin van de twintigste eeuw. Een merkwaardige zaak, want wij kennen de Verenigde Staten niet
Katholiek. Dat manifesteert zich vooral gedurende de Paasdagen. Toen schrijver in 1979 in Manila was, werden er in het stadion van Manila daadwerkelijk mensen aan het kruis genageld, waarbij dit evenement uitgebreid op de televisie werd vertoond….
Afb.6 - 1967, Paratroopers
de Pacific. Uiteindelijk had MacArthur zijn hoofdkwartier in
6
EN STRENG KATHOLIEK LAND Toeristisch
bezoek in 1965 aan Manila deze jeepneys zijn opgevallen.
De Filippijnen hebben op toeristisch gebied veel te bieden. Bekend is het Taal Meer met daarin de vulkaan Taal. Het ligt op enige uren rijden ten Zuiden van Manila. Afb.8 - 1972, Paus Paul VI
Door de straten van Manila trok een processie van mensen die zichzelf tot bloedens toe op de rug geselden en kruisen droegen. Voor de goede orde: niemand stierf. Ook niet aan het kruis, maar e.e.a. werd gezien als een boetedoening…
En gaat U eens mee met mij naar het noorden. De stad Baguio op vier uur rijden ten noorden van Manila, was reeds in de tijd van de
Afb.9 - 1973, president Marcos
In 1983 wordt oppositieleider Benigno Aquino bij terugkeer uit ballingschap in de VS op de trap van zijn vliegtuig doodgeschoten. Echter in 1986 stelt zijn weduwe zich succesvol kandidaat tegen Marcos en wordt Marcos zelf verbannen naar Hawai waar hij in 1988 sterft.
Afb.10 - Lake Taal
De Haiyan Cyclone Vorig jaar november (2013) werd de wereld opgeschrikt door het nieuws van een enorme cycloon die het zuidelijk deel van het eilandenrijk trof.
Een tumultueuze moderne tijd Na de onafhankelijkheid verworven te hebben was het, zoals vaker voorkomt, een gaan en komen van presidenten. Als zevende president aanvaardt Ferdinand Marcos in 1965 het ambt van staatshoofd. Marcos stelt het oorlogsrecht in en zijn echtgenote Imelda wordt minister en gouverneur van groter Manila. Imelda zal bekend worden vanwege haar obsessie voor schoenen, waarvan zij er letterlijk duizenden verzamelde. (Weer eens wat anders dan postzegels?).
Afb.13 - 1965, Prinses Beatrix
Afb.11 - 1971, Baguio
Amerikaanse overheersing een zgn. “hill station”, waar men verkoeling zocht. Baguio ligt op zo’n 1540 m hoogte. Na dit uitstapje keren we terug naar de bruisende hoofdstad Manila. Hier vormen de duizenden jeepneys een markant beeld, jeepneys die met blèrende muziek en getoeter zich een weg banen door het verkeer.
Afb.12 - 1981, Jeepneys
De cycloon was een van de zwaarste die het land trof, waarbij meer dan 6200 mensen het leven lieten, en waarbij zo’n 11 miljoen mensen het slachtoffer werden van de catastrofale ravage. De cycloon ging gepaard met een enorme vloedgolf die talloze huizen verwoestte op de eilanden Samar en Leyte. De slachtoffers moesten zich in deze razernij redden zonder elektriciteit en (drink)water. In heel de wereld werd gecollecteerd en hulporganisaties zijn wellicht. nu nog bezig met het bieden van hulp. Tja, de Filippijnen, enerzijds een mooi en interessant land en anderzijds een land dat keer op keer te maken krijgt met natuurgeweld. Nee, in dat opzicht is het in Nederland een stuk rustiger!
De Jeepneys zijn een soort minibusjes die op een armzwaai van mensen aan de kant, stoppen om hen als passagier mee te nemen. De Jeepneys worden in een speciale werkplaats beschilderd met kleurige motieven en uitgerust met zitbanken voor de passagiers. Jeepneys, het beeld van Manila dat we nooit meer zullen vergeten. Ook onze eigen prinses Beatrix zal tijdens haar Afb.14 - 1979, Jeepneys 7
John Driessen
PRESTATIES IN DE LUCHT - 100 JAAR ZWITSERSE LUCHTMACHT Ondanks dat er al in het begin van de twintigste eeuw ballonnen opstegen met de nationale kleuren van Zwitserland, werd de eerste Zwitserse vliegergroep pas in het begin van de Eerste Wereldoorlog opgericht. De toenmalige commandant, Cavalerist en instructeur Theodor Real, had slechts weinig materiaal ter beschikking. Dikwijls moest hij een beroep doen op de in West-Zwitserland wonende eigenaren van privé-vliegtuigen, die hun eigen monteurs meebrachten. Daarnaast kreeg hij de beschikking over drie buitenlandse vliegtuigen. Vanaf augustus 1914 werd de groep geplaatst op Beundenfeld bij Bern, waar het een onderkomen kreeg in de ballon-hal. Het terrein was echter nauwelijks geschikt voor de opleiding van vliegers, zodat het geheel eind 1914 werd overgeplaatst naar Dübendorf bij Zürich. Gedurende de oorlog werden de vliegers zeer sporadisch ingezet. Eerst in de periode tussen beide Wereldoorlogen won de luchtmacht aan belangrijkheid, waardoor verdere militaire vliegvelden werden aangelegd in Thun, Lausanne en Payerne. De eerste officiëel aangekochte vloot bestond uit vliegtuigen van het type Häfeli DH-3. In 1936 besloot de Bondsregering, n. a.v. de spanningen in het buitenland op politiek gebied een luchtverdediging op te bouwen. De vliegers toonden een grote mate van bereidheid om de neutraliteit in het Zwitserse luchtruim te verdedigen tot in juni 1940 drie van hen in de Jura dodelijk verongelukten. Generaal Guisan besloot naar aanleiding hiervan tot een verbod om Zwitserse jachtvliegtuigen in te zetten voor interventies. Dit verbod bleef van kracht tot oktober 1943. Als uitvloeisel hiervan trok de vliegergroep zich terug in het berglandschap, waar talrijke
vliegstrips werden aangelegd. De groep werd eerst weer in 1944 geactiveerd toen in Europa duizenden jachtbommenwerpers werden gestationeerd. De opdracht van de vliegergroep luidde in het Zwitserse luchtruim binnendringende vliegtuigen te onderscheppen en tot landen te dwingen; niet zonder risico 's zoals eind 1944 bleek toen een Amerikaans vliegtuig daarbij zijn onderschepper uit de lucht schoot. Ondanks de neutraliteit werden meerdere Zwitserse steden door bommen getroffen, waaronder Schaffhausen. Tijdens de Koude Oorlog kocht Zwitserland Vampire straaljagers. Samen met de aanschaf van early warning radar- en gevechtsleidingsystemen werd het geheel het belangrijkste element van de luchtverdediging.
Turtmann en Raron. In de vijftiger jaren werden ook pogingen gedaan om eigen jachtvliegtuigen met straalaandrijving te ontwikkelen. De ambities namen af na de fiasco 's met de projecten P-16 en N-20. In plaats daarvan werden Britse Hunters gekocht. Zoals gebruikelijk breken steeds weer heftige discussies uit bij het voornemen van de aanschaf van gevechtsvliegtuigen.
Mirage Dit gebeurde o.a. ook in 1993 bij de koop van de F/A-18. Een burgerinitiatief probeerde de aanschaf te verhinderen en had dit ook al geprobeerd rond 1960 bij de Mirage, waardoor mede door het in ruime mate overschrijden van het budget bijna de helft minder toestellen werden gekocht.
Vampire Tijdens WO II werd de in licentie gebouwde Morane MS-406 gebruikt door de Zwitserse luchtmacht.
F/A-18 Hornet
Morane MS-406 In 1952 werden drie Hiller UH-12B helikopters aangeschaft voor luchttransport. De legendarische vliegtuiggrotten werden gebouwd op de vliegvelden in de bergen bij o.a. Meiringen,
8
Tengevolge van de vrees voor het verder opdringen van het Communisme naar het Westen besloot de Bondsregering, op aandrang van de luchtmacht, het lucht-afweersysteem "Bloodhound" aan te schaffen, een systeem dat snel inzetbaar was en aanvallers op grote hoogte kon bestrijden. Ook werd begin jaren 70 bepaalde autosnelwegen gereed gemaakt als reserve-vliegvelden voor de eigen straalja-
gers. Ondanks het internationaal gespannen klimaat werd in 1964, ter gelegenheid van de landelijke tentoonstelling en het 50-jarig jubileum van de Zwitserse luchtmacht het "Patrouille Suisse" formatie-demonstratieteam opgericht met F-5 Tiger straaljagers. Tot 1978 trad dit team uitsluitend op binnen de eigen grenzen. Daarna ook in het buitenland. Op de Open Dagen van de Nederlandse Luchtmacht was dit team ook dikwijls te zien. Elf jaar later werd een tweede formatie-team opgericht, bestaande uit PC-7 turboprop vliegtuigen.
De 2 zegels, t.g.v. 100 jaar Zwitserse luchtmacht (ook als velletjes verkrijgbaar - zie afbeelding). Uitgiftedatum 6 maart 2014.
=============================================================
EEN STUKJE FILATELISTISCHE VORMING (1) "Roofridders" in de filatelie
Patrouille Suisse bij de Matterhorn De val van de Berlijnse Muur betekende ook strategische veranderingen voor de luchtmacht. De inzet van vliegtuigen nam toe en werd vermeerderd met luchtpolitie- en grensbewakingstaken. Thans staat de F/A-18 Hornet dagelijks "stand by" als luchtpolitie en geeft steun bij bijzondere gebeurtenissen aan de veiligheidsdiensten, zoals bij de G-8 topconferenties. In april 1999 ondersteunde de luchtmacht met Super Puma's de humanitaire hulp aan Albanië. Vergelijkbare missies werden vervolgens in Indonesië, Bosnië en in Kosovo uitgevoerd. Jan Huiskes. (L. Savary - Die Lupe)
In april 2013 verscheen in het jeugdorgaan ZACK ("Tandje") van de Zwitserse bond een artikel, waarin de jeugd (weer eens) werd gewaarschuwd tegen het lichtvaardig en kritiekloos aanschaffen van allerlei papiertjes met tandjes en gom onder het motto "niet alles wat een tanding heeft is ook een postzegel". Het artikel (uiteraard in drie versies: Duits, Frans en Italiaans) begint met de constatering dat er niet alleen sprake is van "roof(ridder)staten", maar dat er diverse andere rovers -personen en organisaties- in de zegelbranche werkzaam zijn, die allemaal uit zijn op het geld van de soms niets vermoedende postzegelverzamelaar. Er is volgens het betreffende artikel veel materiaal te verkrijgen dat op postzegels lijkt, maar het niet is. Dit is het probleem: in hun onstilbare honger
naar materiaal hebben de verzamelaars een markt gecreëerd en waar vraag is ontstaat aanbod. Een aanbod, dat nog maar zelden een relatie heeft met het postverkeer in het betreffende land: niet in het land zelf te koop is en ook niet op poststukken wordt aangetroffen. Het is mij bekend dat veel verzamelaars (en handelaren!) dit verhaal liever niet willen lezen, omdat ze veel van dit materiaal bezitten of er aan verdienen. Zij kunnen hier stoppen met lezen. Degenen, die postzegels (willen) verzamelen, kunnen met de rest van dit verhaal misschien hun voordeel doen. Reeds lang onderscheidt de FIP schadelijke, ongewenste en ongeoorloofde uitgiften, waarbij het gaat om de vraag welke postwaarden in officiële tentoonstellingscollecties moeten worden geweerd. Het Zwitserse artikel is gericht op de "gewone" (jeugdige) verzamelaar en maakt onderscheid in drie
LEDENADMINISTRATIE M.i.v. seizoen 2014/2015 dient u wijzigingen in uw lidmaatschapgegevens (opzegging, verhuizing, deelname aan diensten e.d.) door te geven aan de secretaris afd De Vierstroom en niet meer aan de ledenadministrateur, dhr. P. Koene. 9
categorieën "illegale" uitgiften, waarbij we direct moeten vaststellen dat die indeling wat kort door de bocht is, evenals het woord "illegaal" als verzamelnaam, maar voor beginnende verzamelaars (de jeugd) is dat niet zo erg: het gaat om de boodschap.
niet worden genoemd) ook om zegels van het geclaimde gebied van een nieterkende regering in ballingschap, zoals de Republiek der Zuid-Molukken. Het bij deze organisatie behorende territorium was en is feitelijk niet aanwezig, maar een deel van Indonesië.
Degenen, die ooit een cursus bij mij hebben gevolgd of wat eerdere artikelen hebben gelezen, zullen niet verbaasd zijn dat ik me bij die boodschap aansluit, hem wat becommentarieer en hierbij doorgeef aan de wat oudere verzamelaars.
Het Zwitserse artikel onderscheidt: 1. Schijn- of pseudo-uitgiften (Scheinausgaben); 2. Fantasie- of spook-uitgiften (Phantomausgaben); 3. Illegale uitgiften (Illegale Ausgaben). 1. Bij schijnuitgiften gaat het om zegels van plaatsen of gebieden, die weliswaar bestaan, maar waar geen postdienst aanwezig is. Het gaat vaak om niet- of nauwelijks bewoonde eilanden. Soms is er sprake van verkoop aan toeristen die het gebied bezoeken, soms zelfs dat niet. Het Zwitserse artikel noemt de zegels van het onbewoonde eilandje Redonda (1,5 km²), dat staatkundig behoort tot Antigua & Barbuda en hierboven staat er eentje uit Schotland, ten bate van de National Trust", de tegenwoordige eigenaar van de kleine archipel, die sinds 1930 onbewoond is, op een Britse radarpost na. St. Kilda ligt zo 'n 150 km westelijker dan het laatste bewoonde eiland voor de Schotse westkust.
2. Fantasie-uitgiften komen uit niet-bestaande gebieden. Het kan gaan om pure bedenksels, maar (hoewel die
Beide hier afgebeelde zegels dienen geen postaal doel, zijn dus géén postzegels, maar zijn wel gemaakt om als postzegels te worden verkocht. Nu moet iedereen zelf weten wat hij wil verzamelen, maar als hij of zij ooit mee wil doen aan een wedstrijd-tentoonstelling, dan zijn ze net zo onbruikbaar als bovenstaand velletje (open klasse uitgezonderd). Op dit velletje is overi-
gens duidelijk aangegeven dat het niet bruikbaar is voor frankering (de minimumeis, die men mag stellen aan postzegels). In de volgende editie van Vierstroom-Nieuws gaan we in op de rest van het Zwitserse verhaal. Sjoerd Bangma - KNBF Nieuwsbrief
===============================================================
KING GEORGE V ZEGELS 100 JAAR OUD
Een eeuw geleden waren de Australische postzegel-ontwerpen een belangrijk politiek onderwerp. Directeur der Posterijen Charles Frazer (Labor) liet de Kangoeroe- & Landkaart-zegel ontwerpen, maar een paar maanden 10
later had zijn opvolger, Agar Wynne (Liberal), het plan dit ontwerp te schrappen om plaats te maken voor de beeltenis van de regerend vorst, Koning George V. Het profiel van de koning zou geflan-
keerd worden door een kangoeroe en een emu (struisvogel). Tevens zou op de zegel komen een afbeelding van de Australische acacia en de kroon. Het eerder ontvangen advies van het Britse gouvernement werd aangenomen en zodoende zou dezelfde beeltenis van de koning worden gebruikt als op de zegels van Groot Brittannië. De George V postzegel van 1d was bestemd voor standaard brieven binnen Australië en naar landen binnen het Britse Imperium. Om de zegel een bepaald karakter te geven werd besloten om intaglio te gebruiken in een oplage van 1.2 miljoen zegels. De zegel werd uitgegeven vanaf 9 december 1913. Een tweede oplage van 1.1 miljoen 1d zegels verscheen in maart 1914. De boekdruk-methode werd gekozen voor de productie van de zegel van 1d (George V), alsmede voor andere veel gebruikte en langlopende zegels. Omdat de "Stamp Printing Office" in Melbourne geen graveur had, die de vereiste matrijs kon maken, werd de opdracht gegeven aan de Londense firma Perkins, Bacon & Co. Deze firma gaf de opdracht door aan De La Rue, die meer ervaring had met het drukken van zegels in boekdruk. Na de matrijs ontvangen te hebben, maakte Perkins, Bacon vier stalen drukplaten van de 1d zegel en vijf George V drukplaten,zonder waardeinvulling, bedoeld voor later gebruik, wanneer andere waarde-aanduidingen noodzakelijk zouden zijn. De matrijs en de platen werden verscheept naar Melbourne in mei 1914. Tevens werd een hoeveelheid gewatermerkt meegestuurd, speciaal vervaardigd voor de George V zegel. De eerste uitgifte van de George V zegel in boekdruk vond plaats op 17 juli 1914, gelijktijdig op de hoofdpostkantoren van Sydney en Melbourne. Gelijktijdig werd de verkoop van de 1d Kangoeroe- & Landkaart postzegel
gestaakt. Agar Wynne had zijn eerste 1d zegel voor standaardbrieven met het hoofd van koning George V uitgegeven. Dikwijls geven de Australische Posterijen, naast de normale zegels ook zogenaamde zelfklevende zegels met gelijke beeltenis uit. Dit keer gebeurde het niet, maar zoals gebruikelijk kunnen verzamelaars ook weer FDC's aanschaffen, een velletje, 4 verschillende maxi-kaarten, zgn "prestige"-boekjes, een mapje met twee velletjes
(één in offset, de andere in boekdruk), een enveloppe met een munt en als klap op de vuurpijl het specimen-pakket (zie afbeelding). Of de verzamelaar op al dit materiaal zit te wachten blijft een vraag. Zeker is dat het veel extra inkomsten voor de posterijen betekent. Het lijkt mij dat overdaad schaadt en dat door zulk een emissie-beleid menige verzamelaar zal afhaken. Helaas staat Australië niet alleen met een overdaad aan uitgifte van zegels. Jan Huiskes
VOLGENDE EDITIE VIERSTROOM-NIEUWS Het volgende nummer van Vierstroom-Nieuws verschijnt in december 2014. Indien u iets op filatelistisch gebied heeft, geschikt voor publicatie, lever het dan in bij de redactie vóór 18 november 2014.
11
Indien onbestelbaar retour: Winschotenstraat 41, 6835 AS Arnhem
ADVERTENTIE
ONDER DE TOREN ELST (O.B.) Het ontmoetings- en zalencentrum is perfect bereikbaar met bus en/of trein en beschikt over ruime parkeergelegenheid (gratis). De diverse zalen zijn zeer geschikt voor bedrijf, club, vereniging of instantie om te vergaderen of een clubavond te houden. Ook voor particulieren, die iets te vieren hebben. Zeer redelijke prijzen voor catering en drankjes. Arrangementen op afspraak. Lokatie: Sint Maartenstraat 54, 6661 DA Elst (Gld). Tel: 0481 371 302. www.onderdetoren.net. email: hans@onderdetoren.eu.