De Bietehader, dä Spinner

De Bietehader, dä Spinner

«Der Ueli isch ezz doch en färtege huere Spinner, haut s dä doch wörkli met de Schuelklass in Selun ufi in e Alphötte för e Schiilager, und dezue häri isch sini Erika hoch schwanger.» D Lüüt hand nöd gwösst, ass si ooni schwanger z sii scho e chlii mee Omfang gkhaa hät. Eso hät s töönt i allne Lehrerzimmer z AltUeli Bietenhader. stätte. Sü hand s nöd wele begriiffe, en gwooZeichnung: Kurt Metzler. gete Siech, isch ono gseid wore, debii hanii met minnere Frau und met annere vo mine Schwöschtere, de Line, zamme alles sorgfältig vorbereitet. Met em Alpmeischter Max Ammann hammöör abgmacht, as möör met em Alpgnosseschaftsbääli all vier und vier Schüeller mitenand vom Starchebach of d Breitenalp transportiere woorid. Mee Persoone hand nöd Plazz gkhaa i dämm Chischtli vo de konzässionierte chliine Seilbaa. Gliichzittig hammöör di ganz Vepflägig ono möse ufifuuge. Vo de Bärgstatioo bis zor Alphötte sänds no fööfhondert Meter gsii. Bis alles, d Schii, d Stökk, d Vepflägig, Broot, Gmües, Orange, Öpfel, Milch, Taagwaare und Hädöpfel, dobe gsii isch, isch es fascht Mettig wore. Ase lang hammöör ono bruucht, bis möör dor de fööf Meter tüüf Schnee dori, wo d Alphötte zuetekkt hät, änntli de Iigang gfonde hand. D Schüeller hand üüs ezz duuze tööre. Tante Erika und Vetter Ueli hand s üüs, so lang wie s Laager ggangen isch, tööre säge. Of em Holzhärd met Holz, wo im Chuestall osse för üüs parat gsii isch, hät d Tante Erika gfüüret. Di säbe, wo üüs im Vegäss wider Sii gseid hand, hand zor Stroof amigs Holz spalte und initrääge möse. Will de Hopt-Wasserhaane fööf Meter tüüf onder em Schnee unuuffindbaar gsii isch, hät s no Wasser ggää, wämme Schnee gschmolze hät. Jede Tag hät s gkhaasse: «Schnee hole, Schnee hole!» Meischtens hät s drüü Gellte Schnee bbruucht, bis s Chääschessi zor Hälfti met Schmelzwasser gföllt gsii isch. Wasser hät me vor allem zom Choche ofem Holzhärd bbruucht, und bevor alli gi schlooffe sänd, hät jedes sini Bettfläsche met heissem Wasser osem Chääschessi gföllt. S gliich Wasser hät me am Morge zom Zääbozze und s Gsicht

e chli abwäsche bbruucht. Me hät wider e mool glärnet, wa Wasser isch. Nie hät näbert möse früüre, will möör vo J und S (Jugend und Sport) omm di zwanzg Woletekkene zor Vefüegig öberchoo hand.

Di ganz Abschlussklass hett nöd onder amm Mool Plazz gkhaa i de Alphötte, dromm hani d Klass i zwoo Gruppe iitaalt, fööf Täg d Buebe und nocheme Wächsel fööf Tääg d Maatle.

Doo sänd amigs zwölf Müüler omm en gwöönleche Alptisch ommigkhokket, änewäg äng, as möör bim Ässe nummeriert hand: «Aas zwaa, aas zwaa!» Ii ha grueffe «aas», dänn sänd d Einer an Tisch härigglaanet zom Spaghättiässe, und di andere hand möse zroggglaane, und noch eme Wiili hät s gkhaasse: «Wächsel», dänn isch ommgkeert gloffe. Da Schiilaager do of de Breitenalp onderem Churfürscht Selun isch wörkli ganz öppis anders gsii als e Laager met allem Komfort, met Schiilift und Restorant und Iichaufsläde. Wämme no tänkt, as üüs kan Schiilift ufizoge hät, as me hät möse ufilauffe, was me nochhäär hät wele abifaare, und wamme abigfaaren isch, hät me wider ufilauffe möse. Met eme afache Fläschezog hammöör mängmool ann Schüeler ufizüche chöne, hand aber drüü Schüeler als Zooggwicht, als Gägegwicht of de Gägesitte, möse aahänke. Ufiträppele und abifaare und ufiträppele und abifaare, hät kan Rappe gkoschtet, aber Chraft und isch e gsondi Bewegig gsii. Und nie hät ann gjoommeret.

Em erschten Oobet hammöör s choge loschtig gkhaa met däne Buebe, ka Onderhaltigsprogramm hät s bbruucht. De Toni Luzi hät alli onderhalte. I ha gäär nöd gwösst, as äär eso en gsonde Humoor hät und en därege Spassvogel isch.

Nochdämm jede sini Bettfläsche met Heisswasser gföllt gkhaa hät, isch die Mannschaft in obere Stokk vo de Alphötte gi schlooffe. Alli im gliiche Ruum. «Jo schiisse schloofe, wa?!» De Toni isch gopfergässe uftröllet gsii, as me nöd as Schloofe hät chöne tänke. Woner dänn änntli o müed gsii ischt, hand of an Chlapf alli gschlooffe. No d Müüs vo de Braatenalp hand de Wääg in Alpchäller händer de Chochi gfonde, allem aa will s de Chääs, s Broot und anders geschmeckt hand, und wäret dämm as möör gschlooffe hand, hand s alle Chog ufgfrässe. Doo hammöör gwösst, wa möör z tue hand.

Am Morge bi de Tagwach hät s gär nömme loschtig uusgsäche. De Spassvogel isch wortloos gsii und hät e betrüebts Gsicht gmacht. Of e Froog hät är ka Antwort ggää. «Du, Erika, maansch nöd, dä hät doch de Bärgcholler, em Oobet no e däregi Löschtegi und ezz abgglöscht wiene uusbloosni Cherze.»

A dämm Tag hammöör am gägenüberligende gääche Hang e Pischte präpariert. Di ganz Klass hät träppelet und träppelet, aber Pischte isch afach nöd rächt fescht oder bbhaab wore. «Möör chönid erscht abifaare, wänn d Baan suuber und schöö flach traampet isch, vor allem zonderscht, wo s ebe isch!», da hani ganz bestimmt bekanntggää.

Chorz dröberabi stoot d Amsle (Fredi Freund) zoberscht obe häri, rüefft: «Obacht!», und stellt met eme Jokk d Schii grad und saust dorab, s hät gad gstobe. Of de Ebni onne hät s nomool gstobe, und wo Schneestaubwolke vefloge gsii isch, isch es ganz ruig worde. Osem tüüfe Pulverschnee usi rüeft ann zerscht ganz liislig: «Hilfe!», dänn e chlii lüüter und kläglich: «Hilfe!», und dänn ganz luut: «Hiiiilffee!»

«Oha!», hani gseid, «da tönt nöd guet», und bi abi gi luege. «Ii cha nöd ufstoo, mis Schiibaa isch e chli gknikkt.» Ii bi met de Hand öber siis Schiibaa gfaare. Döt, wo s mösst graad sii, hät s en Bokk gkhaa. En Baabroch! «Holid i de Hötte obe de Meschtschlette!», und ii ha e paar Schwaarteliischte gfonde. Met eme elastische Veband hani s Amslebaa fixiert, und möör hand de Fredi Fründ ofem Meschtschlette dor de tüüf Schnee dori zo de Bärgstatioo vom Alpgnosseschaftsbääli gschlaapft. Z zwoote, de Erwin Tobler und ii, sämmöör of de Felsböörter is Taal abigfaare. Di andere hand dewäret di vebroche n Amsle, de Fredi, is Seilbaachischtli iigglade.

Im Taal onne hammöör de Alpmeischter Max Amman gsuecht. Dehamm ischer nöd gsii, äär hegi gseid, är well met em Bääli doruuffaare zom luege, wie s üüs gäng. Du verrekt!, hanii tänkt, wänn di andere dobe ezz de iigschninet Fredi graad am iilade wärid? Möör sänd zo de Taalstatioo händeri gsekklet und hand de Max gad no vewötscht. Äär seid: «Wascht, i hett zerscht abgglüütet, da macht me all, bevoor me abfaart und wartet dänn, bis de ander dobe o ablüütet, da haasst, me trait a

dämm Kürbeli e paar Mool, und wänn d Antwort chonnt, erscht dänn faari abb.»

Dobe bi de n andere isch ann gsii, woo gjuuzet hät und zabblet vor Freud. Aber nöd will der ander s Baa bbroche hät, naa – will äär gwösst hät, as äär met sim Bärgcholler ezz gad o met em Bääli dorabfaare chönn. Süü hand en do schinnts zom Fredi is Chischtli inigglade, sozäge als Begleiter oder Betreuer. Met em Tokkter vo Onderwasser sänd die zwee of Altstätten usi transportiert worde.

Em Toni Luzi sini Muetter hät meer noch em Laager vezellt: «De Bueb isch hammchoo, hät d Schii vors Huus häri gworfe, d Schue abzoge und isch i d Stobe as Klavier häri gkhokket und hät gseid: Ezz bini dehamm!, und hät aagfange Klavier spile wienen Wilde.» Of de Braatenalp isch s Lager natüürli wiiterggange, alles isch guet erlediget gsii.

Noch fööf Tääg hät de Wächsel stattgfonde. D Maatle sänd met em Poschtauto scho im Starchebach paraat gstande, wo d Buebe met em Alpgnosseschaftsbääli im Taal onne glandet sänd. De Max Ammann hät s Bääli bedient. Wänn e Fuer Buebe talwärts gfaare n isch, sänd gliizittig vier und vier Maatle bärgwärts beförderet worde.

D Maatle hand sich bald iiggrichtet, d Regle wägem «Dusäge», Holzhole, Schneeschmelze, föri und händerii ligge bim Ässe, hät of Aahiib gklappet. Ezz sämmöör z vierzääte, also no änger, om de Tisch ommigkhokket.

För de Oobet hani no e chliises Handörgeli zor Hand gnoo und ha, so guet s ggange isch, e paar Tänzli ufgspillt. D Maatle hand dezue im Chuestall hosse im Fletschlig, of de Brögi und of de vetröchnete Chuefläde obe e chli tanzet. Am andere Taag isch am Hang wisewii vo de Alphötte e Lawiine abitonnderet. Da isch Aaschauigsunterricht gsi, met de aagne Auge e Lawiine abizpoldere z gsäche.

A amm vo däne Lagerööbet, wommöör alli gmüetlech omm dä Tisch ommigkhokket sänd, hani e Gschicht vezellt, e woori: «Öppe fööfhondert Meter vo üsere Alphötte ewägg hät s e Hööli, wo hondertföfzg Meter in Bärg ini goot, s Wildmannlisloch. Woromm haasst die Hööli Wildmannlisloch? Da isch esoo gsii: 1844 hand d Sänne of de Alp Selun und de Breitenalp

gmärkt, as d Chüe all wider lääri Uuter gkhaa hand. Daa hand s wele wösse, will s äne choge koomisch voorchoo isch. Oseme Vestekk usi hand s ufggluuret und hand e sältsamms choge Wäse beobachtet met lange Hoor am ganze Liib und blott. Süü hand chöne zueluege, wie dä Mänsch, isch also sicher änn Mänsch gsii, amigs onder d Chüe onderi gglägen isch und s Uuter vonnere Chue gad läärgsoffe hät. Dä jung Maa hand s gfange und hand en is Nesslauer Aarmehuus bbrocht. Isch aber gär nöd eso afach gsii. Wänn s änn is Bett tue hand, isch er jedi Nacht zom Bett uus und hät ofem Bode wiiterpfuuset. Är isch dänn vom Pfarrer z Nesslau tauft wore. As är bi de Taufi ruig bbleben isch, hät em de Pfarrer e Stokk Zokker ggää. Off de Namme Johannes isch er tauft wore, und de Noochnamme Seluner hät er öberchoo, will är äbe döt obe gfonde woren isch. Me hät nöd gwösst, isch er taubstumm oder geischtig behinderet. Äär hät o ka Sprooch gkhaa, wohäär au? I de Hööli, wo dänn spööter Wildmannlisloch gkhaasse hät, isch dä wild Mänsch dehamm gsii. Im Wännter isch er tüüffer i d Hööli ini. Je wiiter, as me in eso e Hööli ini chonnt, omso wärmer weerds. Vemuetlech hät er nie gfroore. Wohäär isch da Johannes Seluner. wild Mannli choo? En Physiognomiker, da isch ann, wo spezialisiert isch of d Gsichter und d Auge vo de Mänsche, hätt, nochdämm äär dämm Mannli lang i d Aug gglueget hät, gseid, dää heg aadütig en adelegi, italiänische Häärkumft, aber gnau hät mes nie chöne säge.» Sowiit hani chöne vezelle, und d Maatle hand gspannt zueggloset, wo di säbe, wo ofs zuegschneit Chochifänschter gsäche hand, vor Schräkk fascht erstarrt sänd: «Luegid, döt lauft näbert – obe – am Chochifänschter dori!» Säb Fänschter isch bis fascht zoberscht met Schnee vetekkt gsii, und me hät afach e Päärli Schue gsäche dorilaufe. Niemmer hät gwiichset oder ggiipset, alli hand starr of die Schue gglueget. I bi augeblikklech in Stall usi, ha de ober Taal vo de Stalltöre ufgmacht und bbrüllt: «Wäär isch doo?!» Do stönd zwee Kärli

dosse und sägid, süü hegid i d Alphötte vom Schwizzer wele und hegid sich velauffe. «Jo, also doo bi üüs hand öör nünnt veloore, da isch d Alphötte vom Max Ammann, und doo inne hammöör e Laager met zwölf Maatle, hauid öörs zom Schwizzer händeri!» Süü hand zörcheret, doo hammöör s gad scho gwösst.

Spööter hät üüs de Max gseid, da segid all di gliiche, wo i däre Hötte Joor för Joor iibrächid und no alle chog kabutt machid, äär seg sicher, as die nöd zom Schwizzer händeri hegid wele.

Möör sänd all no wie ggläämt gsi vor Schräkk, hand üüs aber wider erhollt, will möör ezz gwösst hand, as es nöd öppe s Wildmannli gsii isch.

Doozmool hät s no ka Schneeschue ggää, dromm sämmöör im hüfttüüffe Schnee is Wildmannlisloch öberi gstammpfet ooni Schii. Isch no öppe fööfhondert Meter vo üsere Alphötte ewägg gsii. Möör sänd i d Hööli ini und hand üüs all vorgstellt, as s Wildmannli do inne gläbt hät, und hand erläbt, as es, je wiiter möör i d Hööli inichoo sänd, omso wärmer woren isch. S Wildmannli hät also o im Wännter nöd früüre möse.

Tootmüed sammöör wider i d Alphötte zroggchoo. D Tante Erika und mini Schwöschter hand de Zmettig paraat gkhaa. Doo hand die Maatle möge ässe, fascht hett i gseid, frässe, as die vebruuchte Kalorie wider uffgföllt wore sänd.

Am nööchschte Taag isch es Staa und Baa gfroore gsii, e huere Chellti. D Maatle sänd nömme of de Schi de Hang dorab. Süü hand usigfonde, as me of e Meschtschufle hokke chöönnt met em Schuflestiil voruus und änewäg doraab sause. Ii säch hütt no d Ruth Schniider vom Onderstaa, wie si ofem gfroorne Schnee imme suumäässige Schuss s Loch ab isch. Hät schammpaar gföörlech uusgsäche, aber wills zonderscht wider e chlii doruufggangen isch, hät me kan Angscht möse ha. D Schii sänd nömme gfrooget gsi. Süü hand enand die zwoo Schuflene zor Hand uusgropft und no fascht gstrette, wäär ezz met ere Schuflefaart draachämm. En Schiilift wäär gad en Saach gsi degäge. Öber di ganz Laagerzitt hammöör all s schönscht Wätter chöne gnüüsse, isch härrlech gsii. S Laager isch z Änd ggange. Ii globe nöd, as je aas vo däne, wo debii gsii isch, gseid hetti: «Isch daa en huere Saach gsii!»

Em Max sini Alphötte hammöör i tadelloosem Zuestand hän-