VanColland Het samenwerkingsverband van alle agrarische en groene sociale regelingen
THEMA
Cultuur & Diversiteit
PAGINA 5
Verduurzaming
van de gemeente Amsterdam zorgt voor de groei van het pensioen van jouw werknemer
PAGINA 12
Zieke werknemers
betrokken houden bij je bedrijf
PAGINA 16
03 2021
Het kleurrijke personeelsbestand van Alta Nova
Thema Cultuur & Diversiteit
Column
Verscheidenheid is een groot goed Toen mij werd gevraagd om deze column te schrijven over het onderwerp diversiteit dacht ik eerst ‘oh nee, daar gaan we weer’. Begrijp me niet verkeerd, maar het woord diversiteit roept bij mij inmiddels een soort van jeuk op. Vanaf het moment dat ik begin jaren ’90 startte op de MTS Autotechniek loopt dit woord met mij mee.
Evelien Vlastuin Bestuurder BPL Pensioen
Diversiteit kun je niet afdwingen.
dat ons bestuur geen ‘eenheids-
Zodra het een kwestie van hokje
worst’ van gelijkgestemden is,
‘aftikken’ wordt, dan heeft het
maar verschillen kent in leeftijd,
geen kans van slagen. Ben ik dan
achtergrond, geslacht, kennis,
een tegenstander van diversiteit?
karaktereigenschappen en
Zoals een gerecht smakelijker
competenties. Alleen zo komen
wordt als je meerdere ingrediën-
alle ingrediënten samen tot een
ten gebruikt, zo geloof ik dat
smaakvol gerecht. Bij het aan-
verscheidenheid van grote
trekken van nieuwe bestuurders
toegevoegde waarde is.
wordt dit nadrukkelijk mee genomen. En dit geldt natuurlijk
Als ik kijk naar het pensioenfonds
niet alleen voor het bestuur, maar
BPL Pensioen, dan zie ik een grote
ook voor de Raad van toezicht
waaier aan verschillende sectoren
en het Verantwoordingsorgaan.
met hun specifieke activiteiten.
Ik ben blij dat het bij BPL
Hiermee zijn we zowel letterlijk
Pensioen niet gaat om het
als figuurlijk een kleurrijk fonds.
‘afvinken’ van diversiteit, maar dat
Niet alleen door de verschillende
we er écht naar streven voldoende
werkzaamheden (bijvoorbeeld in de
verscheidenheid te hebben.
open grond, in de kas, op het lab),
Immers, alleen zo blijven we klaar
maar ook door de veelheid aan
voor de toekomst.
verschillende arbeidscontracten (piek-/seizoenarbeiders,
En er staat wat te gebeuren in die
buitenlandse werknemers).
toekomst! Met de komst van het
En dit alles komt samen bij BPL
nieuwe pensioenstelsel verandert
Pensioen.
er veel voor het pensioen van je werknemers. Ook onze (ex-)
Ook binnen het bestuur van BPL
deelnemers en gepensioneerden
Pensioen vinden we verscheiden-
kennen een grote verscheiden-
heid een groot goed. We zijn van
heid. Via onderzoeken en panels
mening dat verscheidenheid
willen we samen tot een nieuwe
belangrijk is om te handelen in
pensioenregeling komen die recht
het belang van onze deelnemers,
doet aan alle verscheidenheid.
ex-deelnemers, gepensioneerden
Ik ben erg benieuwd welk ‘gerecht’
én werkgevers. We streven ernaar
hieruit voortkomt. ■
PS: wilt u meer weten over hoe het pensioen van de toekomst eruitziet? Lees dan het artikel op pagina 7.
2
VanColland magazine #3 | september 2021
05
Verduurzaming van de gemeente Amsterdam
16
Het kleurrijke personeels bestand van Alta Nova
Verder in dit nummer 07 Samen op weg naar een nieuw pensioenstelsel
12 Zieke werknemers betrokken houden bij je bedrijf
14 Heeft jouw bedrijf al een vertrouwenspersoon?
18 Extra aandacht voor bijzondere groepen voorkomt veel ellende
09
Kwaliteiten werknemers optimaal benutten
19
22 Kort Nieuws Internationale werknemers: ambassadeurs van de sector
COLOFON VanColland is het magazine van het samenwerkingsverband van alle agrarische en groene sociale
24 Geschiedenis en actualiteit; Plattelandscultuur toen en nu
FOTOGRAFIE COVER La Luz Fotografie
VORMGEVING Appeldoorn Vormgeving - Zoetermeer DRUK Drukwerkstudio.nl - Woerden
regelingen. Dit magazine verschijnt vier keer per jaar in een oplage van 16.000. Vragen, ideeën of tips? Of liever de digitale versie ontvangen? Neem dan contact op met onze redactie via redactie@colland.nl. HOOFDREDACTEUR Marlies van Loon EINDREDACTEUR Elte Palm
REDACTIE Kim Gerrits, Annemarie van den Hoven en Wendy Kranendonk
VanColland is met de grootste zorg samengesteld. Aan de informatie kunnen geen rechten worden ontleend. VanColland is ook digitaal beschikbaar op
www.colland.nl 3
Thema Cultuur & Diversiteit
4
VanColland magazine #3 | september 2021
Verduurzaming van de gemeente Amsterdam zorgt voor de groei van het pensioen van jouw werknemer Tekst: BPL Pensioen
BPL Pensioen zorgt voor een goed pensioen in een leefbare wereld. Door bijvoorbeeld te beleggen in vastgoed (huizen en winkels) in Nederland. Dat levert op langere termijn een stabiel rendement op bij een beperkt risico. Door de beleggingen die BPL Pensioen doet, kunnen huizen duurzamer gemaakt worden en stadscentra leefbaarder worden. Zo zorgt BPL Pensioen voor een leefbare wereld voor ons allemaal. Een mooi voorbeeld is Amsterdam. Veiligheid en leefbaarheid in
Amsterdam: BPL Pensioen helpt
deze op en verhuurt ze vervolgens
waardoor wij de pensioenen
aan met name beginnende onder
kunnen laten groeien.
In het centrum van Amsterdam
nemers. Zij komen met nieuwe (soms
neemt BPL Pensioen deel aan een
hippe) concepten, die meer variatie
bijzonder project. Dat is gericht op
brengen in het centrum. Voor de
nieuw leven
het verbeteren van de veiligheid en
gemeente Amsterdam is dat prettig,
Een goed voorbeeld is Upcycle, een
de leefbaarheid. En het versterken van
want het gebied wordt daarmee
initiatief van drie jonge ondernemers
de woonfunctie. BPL Pensioen doet dat
aantrekkelijker. En doordat de
die een sociale werkplaats koppelen
samen met woningcorporatie Stadge-
ondernemers over het algemeen
aan een kleine winkelruimte. Van
noot, de gemeente Amsterdam en het
gericht zijn op ‘de Amsterdammer’
afgedankte fietsonderdelen maken
Rabobank Pensioenfonds. Zij hebben
en niet op de toerist hebben inwoners
ze nieuwe producten. Zo wordt een
daarvoor Stadsgoed N.V. opgericht.
zelf er dus wat aan. Voor het pensioen
oude achterband omgetoverd in
is het ook aantrekkelijk, want door
een riem. Het opnieuw gebruiken
Stadsgoed koopt bijvoorbeeld
het verhuren van deze panden leveren
van materialen is een mooi voorbeeld
voormalige prostitutiepanden, knapt
onze investeringen rendement op,
van verduurzaming.
Afgedankte fietsen krijgen een
5
Thema Cultuur & Diversiteit
Foto: Upcycle Store
Creëren van werkgelegenheid door nieuwe huurders Ook bijzonder is Das Banner, een ICT-onderneming die voor de derde keer een ruimte huurt. Zij groeien als het ware mee met Stadsgoed N.V., steeds een grotere ruimte. Deze huurder draagt daarmee bij aan het creëren van meer werkgelegenheid in het centrum. BPL Pensioen helpt de gemeente Amsterdam en de gemeente helpt BPL Pensioen
In het verlengde van deze investeringen in de binnenstad mogen Rabobank Pensioenfonds en BPL Pensioen op vier andere plekken in de hoofdstad nieuwe, duurzame huurwoningen bouwen in het zogeheten middensegment (700-1000 euro). Daarmee voorzien de fondsen in de grote behoefte aan betaalbare woonruimte in Amsterdam. Naast het leefbaar maken van Amsterdam óók betaalbare huurwoningen
De woningen van BPL Pensioen komen in Noord (81 appartementen), Zuidoost (131 appartementen), Oost (145 appartementen) en West (73 appartementen). Bij elkaar 430 extra woningen. Allemaal zonder een gasaansluiting, maar met stadsverwarming, zonnepanelen, groene en regenbestendige daken, laadpalen voor elektrische auto’s en gemeenschappelijke binnentuinen. Woningen die ook op lange termijn hun waarde behouden, dus bijdragen aan goede en betaalbare pensioenen. Kortom: met deze bijzondere investering verbetert BPL Pensioen de leefbaarheid in het centrum van Amsterdam en zorgt het voor meer betaalbare woningen in de omliggende wijken. Goed voor de stad, voor de Amster dammers en met het verwachte rendement ook goed voor de deelnemers in ons pensioenfonds. Financieel en maatschappelijk rendement gaan hand in hand. ■
6
Foto: Stadsgoed
VanColland magazine #3 | september 2021
Werk aan de winkel
Samen op weg naar een nieuw pensioenstelsel Tekst: BPL Pensioen
Samen met de sociale partners sloot het kabinet het zogenaamde ‘pensioenakkoord’. Het akkoord belooft een transparanter en persoonlijk pensioenstelsel. En een pensioen dat meebeweegt met de economie. Een pensioenakkoord is op hoofdlijnen gesloten. De bedoeling was dat pensioenfondsen tussen 1 januari 2022 en 1 januari 2026 op het nieuwe pensioenstelsel konden overstappen. Dit schuift nu op, met een jaar. Maar BPL Pensioen zit niet stil. Er is genoeg werk aan de winkel! Volgens minister Koolmees is er meer tijd nodig voor een
en helpen ze bij het afwegen van welke pensioenregeling
zorgvuldige uitwerking van het pensioenakkoord. Hij
zoveel mogelijk tegemoetkomt aan de belangen van al onze
verwacht dat het wetsvoorstel in 2022 naar de Tweede en
deelnemers.
Eerste Kamer kan. Uiterlijk 1 januari 2027 moeten alle pensioenfondsen – dus ook BPL Pensioen – overgaan op
Diversiteit aan deelnemers
het nieuwe pensioenstelsel.
Er zijn heel veel verschillende mensen die pensioen
In gesprek
opbouwen bij BPL Pensioen. En we proberen rekening te houden met die hele groep. Daarom is het fijn dat ons
Voor BPL Pensioen is dit uitstel geen reden om achterover
Verantwoordingsorgaan ook meedenkt. Maar we organiseren
te leunen. We waren al gestart met de voorbereidingen voor
de komende tijd ook webinars en onderzoeken om de
de overgang naar het nieuwe pensioenstelsel. En daarmee
meningen zoveel mogelijk te polsen. Bijvoorbeeld ons panel
gaan we door. Een belangrijke eerste stap is de keuze voor
in september én het onderzoek naar de ‘risicobereidheid’.
een van de twee nieuwe regelingen (zie kader op pagina 8).
Al die input kunnen we goed gebruiken bij het maken van
Die keuze maken sociale partners. Wij denken met ze mee
de juiste keuzes.
“ Gaan mijn werk nemers erop vooruit of achteruit?”
Samen op weg Ook al is er nog veel onduidelijk over het nieuwe pensioenstelsel: we informeren alle werkgevers en deelnemers nu al over wat we wél weten. We nemen alle betrokkenen tijdig mee in de ontwikkelingen. Zo gaan we samen op weg naar onze nieuwe pensioenregeling.
7
Thema Cultuur & Diversiteit
“ Betaal ik straks meer of m inder premie voor het pensioen van mijn werknemers?”
Hoe informeren we jou en je werknemers?
Het nieuwe pensioenstelsel: keuze uit
y Een speciale themapagina op www.bplpensioen.nl
twee regelingen
met nieuwsberichten, filmpjes en veelgestelde vragen. y Een panel op 9 september met kleine groepjes
Over een aantal onderdelen moeten de sociale
deelnemers. Welke vragen leven er? En aan welke
partners keuzes maken. Een van die keuzes is welk
communicatiemiddelen is behoefte?
type regeling straks gaat gelden. Er zijn straks twee
y Digitale mailings als er iets te vertellen is.
verschillende regelingen. Het verschil zit ‘m in de
y Een webinar op 11 november om 19 uur.
manier waarop we pensioen opbouwen. Doen we dat samen? Of is het ieder voor zich? Maar het zit ‘m ook
Webinar: 11 november om 19 uur
in de manier waarop we risico’s tussen jong en oud
Mis het niet: ons webinar over de nieuwe pensioen
delen. Want hoe jonger je als deelnemer bent, hoe
wet. We nemen je mee in de ontwikkelingen en
meer risico je kunt nemen. Maar als een deelnemer
beantwoorden vragen van deelnemers. Noteer
vlak voor zijn pensioendatum zit, wil je niet dat het
11 november dus nu al in je agenda. Je krijgt van
pensioen teveel gaat schommelen.
ons nog een uitnodiging.
Tijdlijn Op basis van de nieuwe pensioenwet maken
Uiterlijk op 1 januari 2027
sociale partners afspraken voor de pensioen-
gaat de nieuwe pensioen-
regeling van BPL Pensioen.
regeling in.
2025-2026
2022 2023-2024
8
2027
Wetsvoorstel naar Tweede en Eerste Kamer.
BPL Pensioen ‘vertaalt’ de afspraken van de
Als zij de nieuwe pensioenwet goedkeuren,
sociale partners naar het pensioenreglement
gaat deze (waarschijnlijk) op 1 januari 2023 in.
en concretiseert dit.
VanColland magazine #3 | september 2021
Globe Plant wil kwaliteiten werknemers optimaal benutten
‘ Met een kort gesprekje haal je vaak al de angel eruit’ Tekst: Ank van Lier (namens Sazas) Fotografie: Globe Plant
Continu in gesprek blijven met werknemers, een open sfeer creëren binnen het bedrijf én een stukje flexibiliteit bieden. Daarin schuilt volgens Sazas-klant Globe Plant het geheim van betrokken en gemotiveerde werknemers én een laag verzuim. Het bedrijf heeft onder andere enkele Wajongers en statushouders in dienst. 9
Thema Cultuur & Diversiteit
Globe Plant in Vierpolders is al jarenlang een
Het bieden van kansen aan mensen met een
toonaangevende leverancier van groenteplanten en
afstand tot de arbeidsmarkt voelt ook logisch voor
uitgangsmateriaal voor de bloemisterijsector.
Globe Plant. Op het bedrijf werken twee Wajongers
“Daarnaast leveren we kant-en-klare bloeiende
en enkele statushouders. “Eén Wajonger werkt al
potplanten. We hebben onder meer onze eigen lijn
meer dan vijf jaar bij ons, de ander sinds een half
potgerbera’s”, vertelt Thijs van de Westelaken. Hij zit
jaar”, zegt Zoon. “Ze worden ingezet voor een breed
sinds vorig jaar in de directie van het bedrijf. Naast
palet aan werkzaamheden. Dat gaat heel goed, ook
Thijs maken ook Paul, Johan en Vera Grootscholten
al hebben deze werknemers wel extra begeleiding
deel uit van de directie van Globe Plant. Hun vader
nodig. Datzelfde geldt voor de statushouders die
Albert Grootscholten legde zestig jaar geleden de
aan het werk zijn op ons bedrijf. Maar wij zijn van
basis voor het bedrijf, dat 4,7 hectare glas telt. Globe
mening dat je als bedrijf ook deze mensen kansen
Plant heeft 25 vaste werknemers in dienst, waarvan
moet bieden op de arbeidsmarkt. Daarbij vinden
de meeste uit de omgeving komen. “Daarnaast
veel werknemers het leuk om deze mensen te
hebben we een flexibele schil, bestaande uit
begeleiden; dit geeft hen een extra uitdaging.”
uitzendkrachten en zzp’ers”, zegt Bertine Zoon. Zij is
Zoon benadrukt dat het werken met mensen met
verantwoordelijk voor alle zaken op het gebied van
een afstand tot de arbeidsmarkt ook op andere
P&O (Personeel & Organisatie) binnen het bedrijf.
vlakken een meerwaarde heeft. “Het verbreedt je
“In drukke perioden - dat is vooral tussen oktober
blikveld. Onlangs vertelde een statushouder een
en mei - werken hier wel honderdvijftig mensen.”
groep collega’s bijvoorbeeld over zijn achtergrond,
Sterker ‘wij-gevoel’ Globe Plant heeft een eigen visie op ondernemen. Kern is dat het bedrijf midden in de maatschappij wil staan en op allerlei vlakken haar verantwoordelijkheid wil nemen. “We gaan bijvoorbeeld zo duurzaam mogelijk om met energie”, zegt Van de Westelaken. “Om die reden namen wij enkele jaren geleden mede het initiatief tot een aardwarmtebron in Vierpolders. Ook wekken we elektriciteit op met onze eigen zonnepanelen, spoelen we onze toiletten met regenwater en kijken we naar de mogelijkheden om plastic hoezen te vervangen door duurzamere alternatieven. We willen onze ecologische voetafdruk zo beperkt mogelijk houden.”
10
“ Het bieden van kansen aan mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt voelt logisch voor Globe Plant.”
VanColland magazine #3 | september 2021
en over hoe en waarom hij in Nederland terecht is
Van de Westelaken benadrukt daarnaast dat het,
gekomen. Dat hakte er ongelofelijk in bij iedereen.
naast de geplande jaargesprekken, belangrijk is om
Op die manier versterk je ook het ‘wij-gevoel’ binnen
continu in gesprek te blijven met je werknemers.
het bedrijf.”
“Als directie proberen wij daarom zoveel mogelijk
Zichtbaar op werkvloer
zichtbaar te zijn op de werkvloer. Dan zie en hoor je veel, en merk je het snel als iemand niet lekker in
Globe Plant vindt het daarnaast belangrijk dat
zijn vel zit of er iets speelt. Een kort gesprekje kan
werknemers zich fijn voelen op hun werkplek, en
dan vaak al de angel eruit halen. Op die manier ben
hun kwaliteiten optimaal tot hun recht komen.
je er vroeg bij en kun je voorkomen dat zaken uit de
“Daarom voeren we bijvoorbeeld jaarlijks een
hand lopen en er verzuim ontstaat. Ook zorg je
gesprek met alle werknemers. Om te kijken hoe het
hiermee voor een open sfeer, waardoor werknemers
gaat, wat er beter kan of welke wensen ze hebben”,
eerder bij je aankloppen wanneer er iets aan de
vertelt Zoon. “We proberen zoveel mogelijk tegemoet
hand is.”
te komen aan deze wensen. Wij geloven namelijk dat tevreden werknemers beter functioneren en
Volgens Zoon draagt dit persoonlijke contact er
productiever zijn. Om die reden helpen we
ook aan bij dat het verzuim bij Globe Plant - los
werknemers ook zoveel mogelijk in het creëren van
van enkele niet-werkgerelateerde langdurigeziek
een optimale werk-privébalans. Wanneer er in de
meldingen - laag is. “En komt iemand onverhoopt
thuissituatie zaken spelen, proberen we de
toch thuis te zitten, dan blijven we in gesprek met
werkplanning en -uren daarop af te stemmen. Die
die werknemer. Iedere een of twee weken kijken
flexibiliteit wordt gewaardeerd: in drukke perioden is
we hoe het gaat en wat er mogelijk is. Dat werpt
het voor onze mensen geen enkel probleem om een
zijn vruchten af.” ■
uurtje langer door te werken.”
‘Sazas luistert echt naar haar klanten’ Globe Plant heeft haar verzuimverzekeringen sinds 1 januari van dit jaar ondergebracht bij Sazas. Een overstap waarvan het bedrijf geen spijt heeft, benadrukt Bertine Zoon. “De samenwerking met Sazas verloopt uitermate prettig. De lijnen zijn kort en men gaat proactief te werk: ik word al gebeld voordat ik zelf in de gaten heb dat ik iets moet doen. Het contact is persoonlijk, maar toch professioneel. Ook staat Sazas open voor verbeterpunten. Ik merkte bijvoorbeeld dat het aanleveren van bepaalde gegevens in het systeem niet helemaal soepel verliep. Dat heb ik aangegeven bij Sazas, en zij bekijken nu of het systeem kan worden aangepast. Er wordt echt naar klanten geluisterd; dat is top!”
11
Thema Cultuur & Diversiteit
Zieke werknemers betrokken houden bij je bedrijf Tekst: Kim Gerrits (Sazas) Fotografie: Enith van Tongeren
Ziekte is behalve voor jou natuurlijk ook vervelend voor je werknemer. Is het verzuim langdurig, dan is de drempel om weer aan het werk te gaan soms hoog. Zo keert van de mensen die na drie maanden nog thuiszitten minder dan 60% terug in zijn eigen werk. Langdurig verzuim heeft grote financiële g evolgen voor zowel werkgever als werknemer.
Voor een open cultuur en zo kort mogelijk verzuim
en spreek ook af dat de werknemer je regelmatig op de
is het belangrijk om werknemers betrokken te
hoogte houdt. Spoor ook collega’s aan om met de zieke
maken én te houden. Dus ook zieke werknemers.
collega contact te houden. Juist bij ziekte doet oprechte
Sazas geeft tips.
aandacht veel mensen goed. Wil de zieke werknemer
TIP #1:
KOM METEEN IN ACTIE
Vanaf het moment dat een werknemer zich ziek meldt, is actie van jouw kant nodig. Door te kijken naar wat de werknemer nog wel kan bijvoorbeeld. Misschien
maar zorg wel dat je in gesprek blijft.
TIP #3
HOUD DE KLOOF TUSSEN ZIEK ZIJN EN WERKEN ZO KLEIN MOGELIJK
kan hij of zij een deel van het eigen werk blijven doen
Stimuleer zieke werknemers om regelmatig langs te
of zijn er andere lichtere taken mogelijk binnen het
komen op de werkvloer. Dit kan hem of haar helpen om
bedrijf.
het ritme van het werk vast te houden. Als langskomen
TIP #2:
REGELMATIG EN GOED CONTACT IS BELANGRIJK
Door in gesprek te blijven met je zieke werknemer weet
12
juist zo min mogelijk contact? Respecteer dat dan ook,
te lastig is, dan kun je je werknemer bijvoorbeeld eens uitnodigen voor een online bijeenkomst of vergadering.
TIP #4
STUUR EEN ATTENTIE
je beter wat er speelt en ontdek je de knelpunten en
Door een attentie te sturen, laat je je zieke werknemer
mogelijkheden. Laat zien dat je als werkgever begrip
weten dat er nog steeds aan hem of haar wordt gedacht.
hebt voor de situatie van de werknemer. Informeer je
Je toont hiermee niet alleen zakelijke, maar ook
zieke werknemer over veranderingen binnen het bedrijf
persoonlijke betrokkenheid.
VanColland magazine #3 | september 2021
TIP #5
DE BEDRIJFSARTS ALS ONMISBARE SCHAKEL
De bedrijfsarts biedt je hulp en is een onmisbare schakel in het verzuimproces. Onderhoud daarom goed contact met hem of haar. De bedrijfsarts bekijkt de medische situatie en stelt vast wanneer de
Wil de zieke werknemer juist zo min mogelijk contact? Respecteer dat dan ook, maar zorg wel dat je in gesprek blijft.
werknemer waarschijnlijk weer aan het werk kan. Dit advies wordt met je gedeeld.
TIP #6
SAMEN WERKEN AAN RE-INTEGRATIE
TIP #7
VERSCHILLENDE MOGELIJKHEDEN VOOR RE-INTEGRATIE
Betrek de (langdurig) zieke werknemer volop bij
Werkgevers hebben de wettelijke plicht om te werken
het verzuim en de re-integratie. Laat hem of haar
aan re-integratie. Er zijn hiervoor verschillende opties:
meedenken over terugkeer naar het werk. Eigen
y Zoek naar oplossingen in het eigen werk:
motivatie is erg belangrijk bij re-integratie. Bespreek
bijvoorbeeld het aanpassen van de werkplek,
samen met de zieke werknemer welke stappen
de werkomstandigheden of werktijden. Of stel
er gezet kunnen worden om weer te re-integreren. Stel de juiste vragen, zoals: y Wat denk je dat je nodig hebt om weer (gedeeltelijk) te kunnen werken? y Als je op dit moment nog niet aan de slag kunt, wanneer zou dat dan wel kunnen? Wat is daarvoor nodig?
hulpmiddelen beschikbaar. y Bedenk een nieuwe functie in het bedrijf met andere taken. y Begeleid de werknemer naar werk bij een andere werkgever. y Een soepele terugkeer naar het werk is belangrijk voor jou en je werknemer. Pak je dit goed aan?
y Hoe kunnen we een mogelijke terugval voorkomen?
Dan krijg je er een werknemer voor terug die zich
y Wat kan de bedrijfsarts voor je doen?
extra verbonden voelt met het bedrijf. Een echte
y Wat kan ik als werkgever voor je doen?
win-winsituatie dus.
y Wat kun je zelf doen?
13
Thema Cultuur & Diversiteit
Heeft jouw bedrijf al een vertrouwenspersoon? Je werknemers kunnen op het werk te maken krijgen met ruzie, agressie en geweld, seksuele intimidatie, ongewenste intimiteiten, pesten en discriminatie. De Arbowet verplicht werkgevers om hun werknemers te beschermen tegen dit ongewenste gedrag en hiervoor een beleid op te stellen. Het aanstellen van een vertrouwenspersoon kan een onderdeel zijn van dat beleid. Tekst: Stigas Foto: Unsplash
14
VanColland magazine #3 | september 2021
Werknemers kunnen bij een vertrouwenspersoon terecht met meldingen of klachten over ongewenst
Checklist Vertrouwenspersoon voor de
gedrag. De vertrouwenspersoon biedt een luisterend
agrarische en groene sectoren
oor, maar neemt geen standpunt in. Samen met de
Heb je een bedrijf in een van de open teelten?
werknemer bekijkt hij het probleem, wat de werknemer
Dan is in de cao geregeld dat jouw werknemers
al heeft ondernomen en mogelijke vervolgstappen.
gebruik kunnen maken van de vertrouwensper-
Daarnaast biedt hij ondersteuning bij het bespreek-
soon open teelten. De sector heeft hiervoor een
baar maken van het probleem binnen het bedrijf.
contract met Stigas. Er zijn geen kosten aan
Alles wat besproken wordt, valt onder het beroeps
verbonden. De vertrouwenspersoon is te bereiken
geheim en is vertrouwelijk.
via Stigas, telefoon: 085 – 044 07 00, optie 1
Intern of extern
of e-mail: info@stigas.nl.
De meeste bedrijven kiezen voor een interne
Heb je een glastuinbouwbedrijf?
vertrouwenspersoon die het bedrijf en de werknemers
Dan is in de cao geregeld dat jouw werknemers
goed kent en van nature al het aanspreekpunt is bij
gebruik kunnen maken van de vertrouwens
vragen en problemen. In het geval van een externe
persoon glastuinbouw. De sector heeft hiervoor
vertrouwenspersoon wordt er iemand ingehuurd.
een contract met Henriette Merens van Result
Voordeel van een interne vertrouwenspersoon is dat
Mediation Centre. Er zijn geen kosten aan
hij de bedrijfscultuur kent. Het is wel belangrijk te
verbonden. Telefoon: 020 – 205 02 39,
beseffen dat het om moeilijke, gevoelige kwesties kan
e-mail: mc@mediation-centre.com.
gaan. Een externe vertrouwenspersoon is onafhankelijk en objectief en heeft geen binding met het bedrijf. Bovendien is hij een expert met veel kennis en
Heb je een bedrijf in een van de andere
agrarische of groene sectoren en nog geen
ervaring. Om problemen met belangen te voorkomen
vertrouwenspersoon? Dan kun je zelf een
kan de eigen personeelsfunctionaris of bedrijfsarts
vertrouwenspersoon aanstellen. Je kunt dit
niet als vertrouwenspersoon worden benoemd.
intern beleggen of uitbesteden aan Stigas.
Betaalbaar
Stigas heeft zes opgeleide vertrouwenspersonen in dienst. Voor meer informatie kun je contact
“De afgelopen jaren vertoont het aantal aanvragen
opnemen met Marilous Chaillet via
voor een externe vertrouwenspersoon een stijgende
vertrouwenspersoon@stigas.nl. Zij neemt dan
lijn”, vertelt Marilous Chaillet, coördinator externe
contact op om het aanbod toe te lichten.
vertrouwenspersonen bij Stigas. “In tegenstelling tot wat mensen misschien denken, is het goed betaalbaar: voor bedrijven tot 10 werknemers zijn de kosten voor een externe vertrouwenspersoon € 100,- per jaar. Wat
Vraag de gratis poster aan
we wel merken, is dat de werknemers voor wie de
Laat je werknemers weten dat de vertrouwens-
vertrouwenspersoon er uiteindelijk is, niet altijd goed
persoon er voor hen is en hang de poster
weten van het bestaan ervan. Daarom hebben we een
Vertrouwenspersoon op. Je kunt hem aanvragen
poster gemaakt die je kunt ophangen in je bedrijf en
bij de Stigas Servicedesk: 085 – 044 07 00, optie 1
waarop je zelf de contactgegevens van je vertrouwens-
of mail naar info@stigas.nl.
persoon kunt invullen.” ■
In de open teelten en de glastuinbouw is de vertrouwenspersoon in de cao geregeld. 15
Thema Cultuur & Diversiteit
“ Het is belangrijk dat iedereen zich gerespecteerd voelt en mag zijn wie hij is”
Het kleurrijke personeelsbestand van Alta Nova Tekst: Stigas Foto’s: La Luz Fotografie
De teelt bij Alta Nova vraagt om veel handen. Daarom zie je doordeweeks altijd veel auto’s staan en in de weekenden en vakanties juist allemaal fietsen. Het personeelsbestand is heel divers. “Bij ons werken mensen van 13 tot 80 jaar”, aldus mededirecteur Rien Hoogendoorn. Vijf vragen over werken met een divers personeelsbestand. 16
VanColland magazine #3 | september 2021
Was het een bewuste keuze of is het zo gegroeid? “Allebei. We werkten al een tijdje met scholieren, maar hadden ook doordeweek extra mensen nodig. Het werk is licht, niet heel moeilijk en onze accountant gaf ons toen de tip om senioren te gaan werven. Dat hebben we gedaan en het bevalt goed. Onze senioren zijn tussen de 65 en 80 jaar en werken gemiddeld twee dagdelen per week bij ons. Daarnaast werken we veel met internationale werknemers uit Polen, Letland en Portugal.” Wat maakt het leuk? “Het is nooit saai. Naar de senioren heb je bijna geen omkijken. Ze zijn heel loyaal, vinden het heerlijk om even achter de geraniums vandaan te zijn en een flink aantal kent elkaar ook privé. Over het algemeen werken ze als een aparte groep, los van de fulltimers en de scholieren, die wel samen aan het werk zijn.
dat je het zware werk verdeelt. Maar de praktijk is soms
Om in een divers samengestelde groep met plezier
weerbarstig en dan krijg je dat niet georganiseerd.”
samen te werken, is het belangrijk dat iedereen zich gerespecteerd voelt en mag zijn wie hij is.”
Al het gaat om veilig werken, vragen de verschillende
Hoe zorg je dat dat werkt en ze respect h ebben
“In principe niet. De veiligheidsregels, bijvoorbeeld
voor elkaar?
groepen dan ook een verschillende benadering? voor het betreden van het gewas nadat er is
“Het begint met het goede voorbeeld geven. Als
gespoten, zijn voor iedereen hetzelfde. En gelukkig
we merken dat iets niet lekker loopt, kaarten we dat
werken we van mei tot en met september met
eerst in zijn algemeenheid aan in de kantine. Stopt
biologische gewasbeschermingsmiddelen. Verder
het niet, dan gaan we met de betrokken werknemers
mag je alleen aan de lopende band of met de
in gesprek. Dat is niet altijd makkelijk. Sommige
oppotmachine werken als je uitgelegd hebt gekregen
mensen liggen elkaar gewoon wat minder. Ik zeg dan
hoe het werkt en je de noodstop kunt bedienen.
altijd: je hoeft niet elke dag gezellig koffie met elkaar
Bij internationale werknemers zorgen we altijd
te drinken, maar zorg er wel voor dat je met elkaar
voor uitleg in hun eigen taal. De basis hygiëne- en
kan werken. Openheid is het belangrijkste. Maak
veiligheidsregels hangen bij ons ook in verschillende
zaken bespreekbaar en laat het niet op zijn beloop.
talen aan de muur, dat is een eis vanuit het MPS
En geef aandacht aan bijzondere gebeurtenissen,
(Milieu Programma Sierteelt)-keurmerk.” ■
blijde en verdrietige. En lukt het echt niet met iemand, zeg dat dan ook, respectvol maar duidelijk. Als management houden we elkaar scherp: eens per maand directieoverleg, wekelijks overleg met de
ALTA NOVA
bedrijfsleiding op de locaties en eens per drie
In 1982 starten de gebroeders Hoogendoorn
maanden het kantinegesprek met alle fulltimers
met het kweken van kamerplanten. Rien treedt
is het streven.”
in 1988 toe tot het bedrijf. Vanaf 1994 kiest de
Oudere werknemers kunnen tegen hun
grenzen aanlopen. Hoe gaan jullie daarmee om?
directie bewust voor bloeiende kamerplanten en dan vooral voor wat zij noemen: de ‘parels’. Niet de gemakkelijkste producten om te kweken,
“Dan zoeken we lichter werk. In plaats van planten
maar wel de meest bijzondere. Hun motto:
rapen en neerzetten, kan je dan bijvoorbeeld planten
“Het is pas leuk als het niet standaard is.”
gaan binden. Het mooiste is natuurlijk als mensen gedurende de dag steeds iets anders kunnen doen en
17
Thema Cultuur & Diversiteit
Extra aandacht voor bijzondere groepen voorkomt veel ellende Stel, je werknemer had corona en gaat weer aan het werk. Dan is het slim om vooraf te bespreken wat hij aankan, en hem eventueel in het begin lichtere werkzaamheden te geven. Zo voorkom je dat hij overbelast raakt en snel opnieuw ziek thuis zit. Tekst: Stigas | Fotografie: Unsplash “Werknemers die net ziek zijn geweest worden, net als
Vertel je werknemers in het werkoverleg dat jij de
bijvoorbeeld uitzendkrachten, zwangeren en jongeren,
details over hun eventuele medicijngebruik niet hoeft
gezien als bijzondere werknemers. Zij lopen vaak
te weten, maar dat je wel verwacht dat ze die met de
dezelfde risico’s als gewone werknemers die hetzelfde
bedrijfsarts bespreken. En dat ze het doorgeven als
werk doen, maar de kans dat ze een ongeval krijgen
het gevolgen heeft voor hun werk. Uiteraard met de
of gezondheidsschade oplopen is vaak groter”, vertelt
toevoeging dat je dan samen naar alternatieven zult
Peter Tamsma, arbeidshygiënist bij Stigas. “Zo zie
zoeken.” ■
je dat uitzendkrachten vaker betrokken zijn bij een bedrijfsongeval. Niet zo vreemd: ze zijn vaker
Allemaal bijzondere groepen
onervaren en ze doen vaker risicovol werk, bijvoor-
In de risico-inventarisatie en -evaluatie (RIE)
beeld met machines.”
worden de volgende groepen als ‘bijzondere groepen’ aangemerkt: oproepkrachten, uitzend-
“Extra voorlichting, checken of iemand je begrijpt,
krachten, onervaren krachten (nieuwe werknemers
en regelmatig controleren of wat je hebt afgesproken
of werknemers die iets voor het eerst doen),
in de praktijk ook goed uitpakt, dat is bij bijna alle
gehandicapten, jongeren onder 18 jaar, zwangere
groepen het streven.”
vrouwen, oudere werknemers, werknemers die
Machines en medicijngebruik
werknemers die net terug zijn na een ziekte
“Een aandachtspunt is medicijngebruik. Met sommige
en werknemer die medicijnen slikken.
medicatie neemt de kans op ongevallen toe.
Meer informatie over veilig werken met
Bijvoorbeeld bij het gebruik van machines. Soms
bijzondere groepen: www.agroarbo.nl.
verzwijgen mensen dat uit angst hun werk te verliezen.
18
de voertaal in het bedrijf niet (goed) beheersen,
VanColland magazine #3 | september 2021
Internationale werknemers moeten de ambassadeurs van onze sector worden Tekst: Elte Palm (Colland)
Ongeveer 60.000 internationale werknemers zijn jaarlijks actief in de Nederlandse glastuinbouw. Een onmisbare groep die een belangrijke bijdrage levert aan de Nederlandse economie. Toch zijn er ook misstanden in de omgang met deze werknemers. Om die te voorkomen en aan te pakken, heeft Glastuinbouw Nederland het Masterplan Internationale Werknemers ontwikkeld. Wij vroegen Peter Loef, Beleidsspecialist Arbeid van Glastuinbouw Nederland en projectleider van de uitvoering van het Masterplan, naar de speerpunten van het plan, het lobbywerk in Den Haag en de resultaten tot nu toe.
Speerpunten Masterplan Afgelopen februari is door de Ondernemerswerkgroep Arbeidsmarkt en Onderwijs van Glastuinbouw Nederland het Masterplan Internationale Werknemers vastgesteld. Daarin zijn 11 speerpunten geformuleerd zoals het duidelijk in kaart brengen van de verantwoordelijkheden van de ondernemer, het bevorderen van doorstroom van tijdelijk naar vaste dienstverbanden, samenwerken met gecertificeerde uitzendbureaus en gecertificeerde huisvesting. “Met die speerpunten willen wij werkgevers daar waar nodig bewust maken van de verantwoordelijkheden die ze hebben en werkgevers die zich daar al bewust van zijn daarbij te faciliteren,” aldus Peter Loef. ”Denk daarbij aan goede woon- en werkomstandig heden voor hun werknemers. Van werkgevers die bewust mensen benadelen en niet goed behandelen willen we dat die zo snel mogelijk door de Belastingdienst, Inspectie SZW en zelfs Openbaar Ministerie worden aangepakt. Op onze website is er de mogelijkheid om (vermoedens van) misstanden door te geven. Om de voortgang van het Masterplan te bewaken hebben wij de Maatschappelijke Raad van Advies Internationale Werknemers ingesteld. Maatschappelijke Raad van Advies In deze adviesraad zitten verschillende onafhankelijke specialisten die kritisch meekijken. Het Masterplan is een sectorale inkleuring van het 10-puntenplan dat LTO Nederland met de regionale LTO’s, POV, KAVB, NFO en Glastuinbouw Nederland heeft opgesteld. Ieder van die organisaties kan een eigen Masterplan opstellen.”
19
Thema Cultuur & Diversiteit
“ Wij willen benadrukken hoe belangrijk internationale werknemers zijn en dat goede huisvesting daarbij essentieel is.” Lobby in Den Haag
Van flex naar vast
Afgelopen februari kreeg Glastuinbouw Nederland vanuit de
Een ander belangrijk speerpunt uit het Masterplan is het
Inspectie SZW en het Aanjaagteam van Roemer waardering
bevorderen van doorstroom van flexibele contracten en
en steun voor het Masterplan en de adviezen die daarin zijn
samenwerkingsverbanden naar vaste dienstverbanden.
opgenomen. “Wij willen in onze lobby benadrukken hoe
Volgens het Colland Arbeidsmarkt onderzoek waren er
belangrijk internationale werknemers zijn en dat goede
in 2019 48.000 werknemers in de sector die geen vast
huisvesting daarbij essentieel is. Goede huisvesting en
dienstverband hadden. “Ons vertrekpunt is dat er meer
werkomstandigheden waaronder correcte loonbetaling zijn
vaste dienstverbanden komen en veel werkgevers willen
onze ‘unique selling points’, niet alleen als werkgever of
dat ook. De echte seizoensarbeid blijft echter tijdelijk.
sector maar ook als ‘BV Nederland’. Werkgevers die dat niet
We zien ook dat veel telers samenwerken met uitzend
op orde hebben, schieten zichzelf in de voet want
bureaus die mensen in vaste loondienst hebben en
werknemers gaan ergens anders naar toe, zéker in deze
daarmee een ouderwetse arbeidspool formeren. De mensen
krappe arbeidsmarkt. Ons advies is de misstanden zoals die
werken per piek bij verschillende bedrijven, maar wel vanuit
er nu zijn hard aanpakken en alleen samen te werken met
een vast dienstverband bij het uitzendbureau. Wat ons
SNA-gecertificeerde uitzendbureaus die SNF-gecertificeerde
betreft is dat een prima oplossing.”
huisvesting aanbieden. En als een glastuinbouw onder nemer zelf huisvesting aanbiedt, zorg ervoor dat deze
Internationale werknemer als ambassadeur
óók AKF óf SNF-gecertificeerd is.”
“In navolging van het 10 puntenplan van LTO Nederland
Scheiden van wonen en werk
hebben wij als Glastuinbouw Nederland met het Masterplan de handschoen nadrukkelijk opgepakt om de misstanden
Maandag 28 juni nam Peter Loef mede namens LTO
nu echt aan te pakken. Werkgevers die bewust onbekwaam
Nederland deel aan het Rondetafelgesprek Uitzendbureaus
te werk gaan, moeten worden aangepakt. Dat kunnen we
in de Tweede Kamer. Aanleiding hiervoor waren de adviezen
zelf niet. Daarvoor zijn we afhankelijk van de Inspecties
van de Commissie Roemer (Aanjaagteam Bescherming
SZW, de Belastingdienst, het Openbaar Ministerie en de
Arbeidsmigranten) over het functioneren van de uitzend
SNCU. Internationale werknemers moeten zich welkom en
bureaus. “In het gesprek heb ik nogmaals het belang van
gerespecteerd voelen en niet behandeld worden als
goede huisvesting aangegeven waarmee we ons kunnen
‘tweederangs burgers’ zoals Emile Roemer in zijn advies
onderscheiden om internationale werknemers aan te
noemt. De internationale werknemer moet de ambassadeur
trekken. Uitzendbureaus kunnen een belangrijke rol hebben
van onze sector worden.” ■
in het regelen van goede huisvesting. Nu zijn er plannen om wonen en werk te scheiden waardoor internationale werknemers zelf op zoek moeten naar huisvesting. Dat begrijpen we, maar het doorvoeren van dit plan is volgens
Fonds Colland Arbeidsmarkt
ons nog onvoldoende doordacht. Als we niet oppassen dan
Het bestuur van Colland Arbeidsmarkt, heeft na
kunnen internationale werknemers in een nog kwetsbaar-
advies van de sectorcommissie Glastuinbouw,
dere positie terecht komen als ze zelf huisvesting moeten
financieel bijgedragen aan het masterplan. Dankzij
organiseren en ten prooi vallen aan huisjesmelkers.”
het arbeidsmarktonderzoek van Colland Arbeidsmarkt is er ook informatie over aantallen en typen werknemers in onze sector. Hierdoor kunnen we mogelijke trends signaleren of effecten van activiteiten toetsen.
20
VanColland magazine #3 | september 2021
“ Goede huisvesting en werkomstandigheden waaronder correcte loonbetaling zijn onze ‘unique selling points’.”
21
Thema Cultuur & Diversiteit
Kort Nieuws Vanaf 2022 STAP-budget: subsidieregeling voor scholing Vanaf 1 januari 2022 kunnen werkenden en werkzoekenden een STAP-budget van maximaal € 1000,- aanvragen voor scholing en ontwikkeling gericht op de arbeidsmarkt. Dit STAP-budget vervangt dan de belastingaftrek voor studiekosten. STAP staat voor Stimulans ArbeidsmarktPositie. Mensen kunnen de subsidie gebruiken om hun positie op de arbeidsmarkt te versterken. Voor wie is het STAP-budget, wat is het doel ervan en hoe vraag je het aan? Lees verder op de website van Sazas via de QR-code. ■
Arbobalans 2020 (TNO): kosten verzuim door b eroepsziekten vragen aandacht De kosten voor verzuim door beroepsziekten zijn in vier jaar tijd meer dan verdubbeld, van 1,2 naar 2,5 miljard euro. Een beroepsziekte is een ziekte of aandoening die het gevolg is van invloeden of factoren op en rondom het werk. Dat kunnen lichamelijke maar ook psychische klachten zijn. Beroepsziekten leiden tot gezondheidsverlies, ziekteverzuim, arbeidsongeschiktheid en sterfte. Werknemers die in 2018 één (of meer) door een arts vastgestelde beroepsziekte(n) opliepen, verzuimen gemiddeld 45 dagen. Dat is 39 dagen méér dan
Training lichamelijke belasting Maak jij je zorgen over werknemers die regelmatig last hebben van pijn in hun rug, armen of knieën? Of wil je juist voorkomen dat ze daar last van
krijgen? Dan is de training lichamelijke belasting
iets voor jouw bedrijf. De deelnemers leren welke aspecten van het werk het risico op klachten
vergroten, wat ze het beste kunnen doen om dit te voorkomen, en welke hulpmiddelen daarbij kunnen helpen.
werknemers zonder nieuwe beroepsziekte. Werknemers met psychische beroepsziekten hebben het
De training wordt gegeven door ervaren preventie
meeste extra verzuim: 60 dagen. Vooral bij psychische
adviseurs met fysiotherapie-achtergrond en is
beroepsziekten was er dus sprake van een toename
altijd op maat voor jouw bedrijf. Daarbij wordt
in verzuim - dit eist dus
rekening gehouden met de specifieke risico’s die
meer aandacht van
het werk in jouw sector met zich meebrengt.
werkgevers. Sazas heeft de
Neem voor een offerte contact op met de Stigas
opvallendste ontwikkelin-
Servicedesk: 085 – 044 07 00 (optie 1) of mail naar
gen uit de balans op een rij
info@stigas.nl. ■
gezet. Lees verder via de QR-code.’ ■
22
VanColland magazine #3 | september 2021
Ziekteverzuim eind 2020 het hoogst in 18 jaar In het vierde kwartaal van 2020 was het ziekteverzuim 4,9%, het hoogst sinds het vierde kwartaal in 2002 toen het verzuim 5,4% was. Eind 2019 was dit nog 4,4%. Dit betekent dat er eind 2020 van elke duizend te werken
Noteer in je agenda: 11 november 19 uur Webinar over de nieuwe pensioenwet
Hoe ziet het pensioen van de toekomst eruit? Wat
verandert er wel en niet aan het pensioen van jouw werknemers? En wat betekent dat voor jou als werkgever?
dagen 49 werden verzuimd door ziekte. Het ziekteverzuim is in het eerste en het vierde kwartaal (herfst en winter)
Daarover gaat ons webinar dat we op donderdag
altijd iets hoger dan in de andere kwartalen.
11 november om 19 uur organiseren. Noteer die datum
Duidelijk is dat Nederlandse werknemers vorig jaar veel
nu al in je agenda. Je krijgt van ons nog een uitnodiging.
meer ziektedagen opnamen dan normaal. Er is al een aantal jaar een stijgende trend in ziekteverzuim, maar dit
y webinar over de nieuwe pensioenwet
is geen lichte stijging. Dat het aantal zieken in 2020 hoger
y op donderdag 11 november
lag, komt hoogstwaarschijnlijk
y van 19 tot 20 uur
voor een groot deel door het
y makkelijk vanuit huis te volgen op computer,
coronavirus, maar ook andere factoren als werkdruk en stress spelen een rol.
tablet of telefoon y mogelijkheid om vooraf vragen te stellen en via de chat tijdens de uitzending
Lees meer op de website van Sazas over het verzuim in 2020
Lees meer op pagina 7. ■
via de QR-code. ■
Gratis webinar van Sazas: waar krijg je mee te maken bij verzuim
Vertel jouw verhaal! Heb jij als werkgever of werknemer ook een interessant verhaal te vertellen over jouw bedrijf en wil je dat graag met de
Sharita Bodha, klantadviseur bij
andere VanColland-lezers delen?
Sazas, neemt je mee in de wereld
Stuur dan een e-mail naar
van verzuim. Wat komt er op je af,
redactie@colland.nl en dan
zoals ziekmelding doen en de Wet
kijken wij graag met jou naar de
verbetering poortwachter, en hoe
mogelijkheden. ■
kan Sazas helpen? Bekijk het gratis webinar via de QR-code. ■
23
Thema Cultuur & Diversiteit
Geschiedenis
&Actualiteit
Plattelandscultuur toen en nu Door Christ Essens, relatiebeheerder arbeidsmarkt
De stap van cultuur en diversiteit naar plattelands cultuur in de agrarische en groene sectoren is niet zo groot. Vroeger was er een duidelijke platte landscultuur. Niet alleen in herkenbare gebouwen en kleding maar ook in bezigheden. Bestaat die plattelandscultuur nog? Herkenbare beroepsgroep
aan welke ontspannende activiteiten zij de voorkeur geven:
Honderd jaar geleden was het simpel. Boeren, tuinders,
toneel, cabaret, dansen en/of kaartavonden. Met de toege-
loonwerkers, hoveniers en landarbeiders hadden hun eigen
nomen mobiliteit en andere ontspanningsmogelijkheden is
organisaties, bezigheden en kleding die hen onderscheid-
dat niet meer nodig. De platte pet of alpinopet behoort zo
den van de overige bevolkingsgroepen. Behalve regionale
langzamerhand tot het verleden. De cap rukt op.
verschillen zijn er verschillende zuilen (christelijk, katholiek of neutraal) met een eigen cultuur. Bij protestbijeenkom-
Plattelandscultuur nu
sten (ook al in de jaren dertig) en boeldagen (vrijwillige
Maar betekent dat ook het einde van de plattelandscultuur?
openbare verkopingen) zag je duidelijk: die heeft een
Als je op de websites met Nederlands materieel en imma-
agrarisch beroep.
terieel erfgoed kijkt, zou je dat wel denken. Het gaat dan vooral over oude boerderijen, paardenmarkten en andere
Activiteiten in eigen kring
gebruiken rond paarden.
De wereld was destijds een stuk kleiner. De standsorgani-
Als je wat verder kijkt bestaat de plattelandscultuur nog
saties en vakbonden behartigden niet alleen de stoffelijke
steeds. Je kunt er vaak zelfs actief aan deelnemen.
maar ook de geestelijke en culturele belangen van de
Hierbij een paar voorbeelden:
leden. De landelijke ruitersport (landelijk als in op het platteland) was in de eerste helft van de vorige eeuw vooral een boerensport. Nog in de jaren 80
y Ploegwedstrijden voor akkerbouwers, loonwerkers en studenten van agrarische opleidingen. y Studenten die het laatste schooljaar vieren door met de trekker naar school te komen. y Activiteiten gericht op jongeren. Niet alleen van de NAJK en bijbehorende provinciale organisaties maar bijvoorbeeld ook van Cumela. y Vergeet ook de machinistenkampioenschappen niet.
van de vorige eeuw
24
vragen standsorgani-
En ja, zoals ik laatst zag in het dorp Stroe: er zijn nog
saties aan hun leden
steeds jongeren die op (versleten) klompen lopen. ■
