4 minute read
Energie A16: Windmolen in de achtertuin? Ja graag
Windmolen in de achtertuin? Ja, graag
Aan de snelweg A16, tussen de Moerdijkbrug en de Belgische grens, staan 26 joekels van windmolens. In West-Brabant werd de polonaise niet ingezet toen overheden met het plan afkwamen voor de realisatie van 100 megawatt windenergie. Maar de weerstand van het eerste uur sloeg langzaam om. Wij spraken met Moniek Schoofs, de omgevingscoördinator.
Door Simone van Limpt
Moniek was van 2019 tot 2023 communicatieadviseur en omgevingscoördinator bij het windmolenproject Energie A16, in opdracht van de provincie Noord-Brabant. Ze zag de houding in de omgeving geleidelijk veranderen, en vooral: positiever worden.
“Kijk, het doel vanuit de opdrachtgever was niet per se om draagvlak voor de windmolens te creëren. Dat klinkt misschien gek, maar de provincie wilde veel liever iets anders: ervoor zorgen dat de energietransitie toegankelijk wordt voor iedereen. Ook voor mensen met een kleine portemonnee. We waren daar dus niet om de windmolens te ‘verkopen’.”
Bewoners delen in de winst
Oké, dat klinkt mooi. Maar feit is wel dat er 26 hele grote windmolens geplaatst werden. Hoe zit de link met die energietransitie voor iedereen dan? “Dat zit zo. Windmolenprojecten werken vaak met een energiecoöperatie waar inwoners geld inleggen. Daar komt in de loop van de tijd een rendement uit. Je kunt stellen dat rijke mensen op die manier nóg een beetje rijker worden. Het is het perfecte Mattheus-effect. Bij Energie A16 pakken we dat anders aan. Omwonenden hoeven nul euro te investeren en delen toch mee in de winst. Dat kan door een voorfinanciering vanuit de overheid, in ons geval de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij (BOM). Een deel van het rendement wordt gebruikt voor lokale energieprojecten, waar dan iedereen beter van wordt. Geen zonnepanelen op de villa van mevrouw Janssen, maar wel op het dak van bijvoorbeeld het gemeenschapshuis.” Moniek benadrukt dat deze manier van financiële participatie absoluut uniek is. De windmolens zijn in dit project niet alleen een doel in de energietransitie, maar vooral een middel om iedereen mee te krijgen.
Nare bromtoon
Maar met euro’s smeer je niet alles. Windmolens hebben de reputatie om overlast te geven. Weinig mensen zien ze graag komen. “Uit gesprekken met de omgeving bleek geluid de grootste zorg.
Belangrijker dan slagschaduw, zichtlijnen en impact op natuur. Windmolens kunnen een nare bromtoon veroorzaken. Voor elf varianten van het plan is onderzocht wat de impact is voor mens en milieu. En er is uiteindelijk gekozen voor het plan met de minste geluidsoverlast. Maar omdat windmolens nog wel hoorbaar zijn voor mensen die dichtbij wonen, is afgesproken om voor directe buren iets extra’s te doen. Dat is de Burenregeling en die is er voor mensen binnen 42 en 47 dB. Zij krijgen een vergoeding om hun huis te verduurzamen. En ook nu de windmolens er staan, houden we rekening met geluid. We hebben de app Geluidsverwachting.nl gelanceerd waarbij mensen hun geluidsbeleving kunnen doorgeven. Als de omgeving veel hinder ervaart wordt samen met de ontwikkelaars bekeken hoe we dat kunnen verhelpen.”
Eerlijk verhaal
Eerlijke communicatie, Moniek benadrukt het een paar keer in ons interview. En ga niet meteen in de verdediging. Het is logisch dat emoties opspelen als je binnendringt in de leefomgeving van mensen.
“Omwonenden zien windmolens vaak als horizonvervuiling, voor natuurverenigingen zijn het gehaktmolens voor vogels en boeren vrezen cowboypraktijken op hun landbouwgrond. We kozen er bewust voor om die gevoeligheden gewoon te benoemen. We hebben er zelfs een kritische rubriek voor in het leven geroepen, die we niet voor niets ‘Zijwind’ noemden. We interviewden mensen uit de omgeving en inhoudelijke experts. Daar kwamen zorgen aan bod en probeerden we antwoorden te formuleren. Tja, ik ben ervan overtuigd dat een eerlijk verhaal aan de basis ligt van vertrouwen.”
Lees meer ”Samen werken aan schone energie”
