JaarGanG 53 | 19 mei 2016 #11

onaFHankeliJk maGaZine TilburG uniVersiTY

Bedreigde wetenschappers

Univers mach11.indd 1

getting the chinese to tilburg Recruiting in Beijing

17-5-2016 14:23:00

2

In deze Univers

05

09

Bedreigde wetenschappers

De vrijheid om te beledigen

Sommige wetenschappers moeten vanwege hun mening altijd achterom kijken.

Bepaalde beledigingen zijn strafbaar. Andere weer niet. Hoe zit dat nou?

16

20

Bestuurder, doe meer dan begrip tonen

Getting the Chinese to Tilburg

Prof. Hirsch Ballin betoogt dat een begripvol politicus ook dient te handelen.

Univers reports from the Tilburg University recruiting office in Beijing.

rubrieken 4 Waar is Univers 4 FF bellen met 12 Beeldend 14 De Vijf van Eijff 15 Goudhaantje 15 En Passant 18 Recensies

18 Wè nou? 19 Masterscriptie 19 Over de schutting 24 Schappelijk Nieuws

columns 3 Luuk Koelman 11 Tom Grosfeld 17 Erik-Jan Broers 23 Marianne Lalande

19 mei 2016

Univers mach11.indd 2

17-5-2016 14:23:07

3

Van de redactie zelFcensUUr Bij Univers komen vaak vragen binnen van studenten die willen dat wij hun naam uit de internetarchieven verwijderen: “Ik drink bier op deze foto, een toekomstige werkgever kan dit zien, jullie moeten dit weghalen.” Of: “Ik zeg hier dat ik geen bier drink, dat komt wereldvreemd over”. Vooral als we studenten vragen naar een opinie over serieuze onderwerpen willen ze vaak anoniem reageren. Geen mening op internet, want dat kan gevaarlijk zijn voor je loopbaan. Een grote angst van veel studenten is vindbaar zijn op google met een kritische uitspraak. Dit gaat tot lang na de studententijd door, het levert een soort non-descripte mensen op. Je weet niet waar ze voor staan, je weet niet waar ze van houden. Dat is jammer, want in je jeugd hoor je pittige opvattingen te hebben, en het leven te vieren. Laat je geen beperkingen opleggen door je eventuele carrière, drink bier of geen bier en discussieer openlijk mee. De grootste censuur komt uit jezelf. Neem een voorbeeld aan de wetenschappers op pagina 5. Francine Bardoel, hoofdredacteur f.bardoel@uvt.nl

Poll

jHeronimUs academY oF data science, lekkere naam?

59% 22%

19% MOOI. HEEFT VEEL KLASSE (19%, 27 stemmen)

NEE HÈ. HET IS ACH, HET BEESTJE JEROEN BOSCH-JAAR MOET TOCH GEWOON ZEKER? EEN NAAM HEBBEN (59%, 86 stemmen)

(22%, 32 stemmen)

stemmen op de volgende poll 'Tiu heeft 12 vacatures exclusief voor vrouwen' kan op universonline.

COLOFON

Univers #11 | 19 mei 2016

adres Postbus 90153, 5000 LE Tilburg, univers@uvt.nl internet www.universonline.nl Basisontwerp Death Valley/Pascal Tieman cover Pascal Tieman productie PrismaPrint Uitgave Univers is het driewekelijks onafhankelijk magazine van Tilburg University volgende editie Univers 12 van jaargang 53 verschijnt op 9 juni 2016 redactieraad Voorzitter Wiel Schmetz (w.schmetz@fontys.nl) dit nummer is gemaakt door Francine Bardoel (hoofdredactie), Erik-Jan Broers, Adrian van den Eerenbeemt, Nathan de Groot, Tom Grosfeld, Chris Gijzen, Luuk Koelman, Marianne Lalande, Jan Ligthart, Bas van der Schot, Bart Smout, Ton Toemen, Jack Tummers, Ron Vaessen, Marga Walsh, Jeroen Wienen, Niek Willems, Jozien Wijkhuijs.

COLUMN luuk koelman

spijt Eén op de drie studenten heeft spijt van zijn studiekeuze. Mochten ze het over doen, dan kozen ze een heel andere studie, blijkt uit onderzoek van televisieprogramma EenVandaag. Eén op de drie. Is dat veel? Tegenwoordig strandt ook één op de drie huwelijken. Mochten de echtelieden het overdoen, kozen ze een ander. Dat is het aardige van een huwelijk: je mag net zo vaak herkansen als je maar wilt. Niet onbelangrijk, want hoe ouder je wordt, des te meer je je eigen tekortkomingen leert kennen. Kortom: trial and error, meer is het leven niet. Of noem het deductie. Wat dat betreft is het leven net wetenschap. Iets uitproberen en daarna leren van de gemaakte fouten. Want de goede keuzes maak je bij de gratie van de slechte. Daarom is het alleen maar goed dat de meeste studenten na vele omzwervingen in een baan terechtkomen die helemaal niet in het verlengde van hun studie ligt. Want zeg nu zelf: welke scholier weet al op zijn zeventiende of achttiende wat hij wil met zijn leven? Daarom is die verplichte studiekeuzecheck ook zo’n mal idee. Een methode om - ik citeer - “vast te stellen of een opleiding waar een aankomend student belangstelling voor heeft ook echt bij hem past.” Wie daarin gelooft, moet ook warm lopen voor een verplichte huwelijkskeuzecheck. Een methode om vast te stellen of een geliefde waar een jongvolwassene belangstelling voor heeft, ook echt bij hem past. Net zo’n mal idee. Dus hoezo spijt van een studiekeuze? Wie spijt heeft van een keuze, die begrijpt niet hoe het leven werkt.

19 mei 2016

Univers mach11.indd 3

17-5-2016 14:23:10

4

ff bellen met

Waar is Univers?

tekst Chris Gijzen foto Jack Tummers

misschien wel bij jou in de buurt

Hylke Annema Het nieuws deed als een razende de ronde door de gangen van de universiteit: hij is terug! Na een uitstapje van anderhalf jaar bij de gemeente Den Bosch is Hylke Annema toch weer aan het werk op de universiteit. Nu bij LIS. Reden om effe te bellen met deze verloren zoon. Fijn weer op de uni te zijn? “Ik ben pas net een paar dagen terug, maar het is toch wel erg leuk. Binnen deze organisatie heb ik een gigantisch groot netwerk. Dus ik loop zo af en toe even bij mensen langs voor een praatje en misschien een afspraak om een kopje koffie te gaan drinken.” Hoe is het gegaan, mistte jij TiU te veel of konden wij eigenlijk niet zonder jou? “De universiteit is een leuke plek om te werken. Ik heb het hier altijd naar mijn zin gehad, maar ik was uitgegroeid in mijn functie en door BEST zag ik weinig carrièremogelijkheden. Vandaar die overstap naar de gemeente ’s-Hertogenbosch. Ik had het daar absoluut naar mijn zin en sinds januari ook een vast contract. Maar toen ik de vacature zag bij LIS, wel met groeimogelijkheden, heb ik toch maar gesolliciteerd.” Wat maakt Tilburg zo onweerstaanbaar? “Den Bosch was heel mooi. Je werk is midden in de stad. Maar ik was wel vooral bezig met bestuur, je staat verder weg van datgene waar de gemeente mee bezig is. Hier is de afstand korter en al zit je niet in de stad, het groen hier is ook fantastisch.”

ongemakkelijk gevoel en dissonante tonen Aaah, nee, nee, nee. Al een week lang denk ik er elke dag even aan. Maandag moet ik alleen naar Extase, naar Change the Tune, waar studenten en medewerkers van TiU een benefiet organiseren voor Nepal. Wat vind ik dat eng. Zelfs als journalist in spe vind ik het eng om in mijn eentje naar een onbekende massa te gaan. Stel je voor, ik doe iets stoms. De kriebels lopen over mijn rug als ik op mijn fietsje richting het centrum ga. Om 20.00 uur heb ik afgesproken met Jack, een fotograaf van Univers. Ergens ben ik heel blij dat hij er bij is, dan sta ik tenminste niet zo awkward alleen in het publiek. Aan de andere kant, Jack en ik hebben elkaar nog nooit ontmoet. Op hoop van zegen rol ik de fietsenstalling op de Heuvel in, glurend naar Extase of er niet al iemand met een camera staat. Maar helaas, ik herken hem niet. Daar begint het al. Als uitvlucht open ik Facebook, check Snapchat, check Instagram en weer opnieuw. Ongeveer tien minuten later kom ik erachter dat hij al de hele tijd naast me staat. Oeps. Na wat gepraat te hebben lopen we Extase binnen, waar het op dat

moment nog rustig is. Gelukkig. De avond begint met studentenpopkoor EPIC!, die voor een geoefend oor dissonante tonen gebruiken, maar voor een ongeoefend oor soms vals klinken. Naarmate de nummers vorderen, verdwijnt het ongemakkelijke gevoel. Maar dan. Dan begint de volgende act. Omdat de danseres plaats nodig heeft, danst ze niet op het podium maar op de normale vloer. Er wordt gevraagd om te gaan zitten, zodat de mensen achterin ook iets kunnen zien. Shit. Het ongemakkelijke gevoel komt weer terug. Moet ik ook gaan zitten?! Val ik te veel op als ik blijf staan?! Ik besluit om mee te doen met de rest. Maar goed ook, want door het leunend tegen de muur aan zitten, voel ik me meer vertrouwd met de omgeving. Dat vertrouwen is de toon van de rest van de avond. Het publiek kijkt met groot respect naar alle andere artiesten, hoe goed of slecht ze ook zijn. Uiteindelijk blijkt mijn angst van een week geleden helemaal niet terecht. Wanneer is de volgende editie?

19 mei 2016

Univers mach11.indd 4

17-5-2016 14:23:14

5

leestijd

8

minuten

tekst bart smout illustratie pascal tieman

Bedreigde wetenschappers

Z

Bedreigingen, haatmail, intimidatie. Voor sommige cartoonisten en columnisten is het dagelijkse kost. Maar ook wetenschappers worden soms hard aangevallen op hun uitspraken.

e zou een coupe beramen. En aan mensenhandel doen. Hoogleraar Mirjam van Reisen heeft het allemaal voorbij zien komen. Fysieke intimidatie is haar evenmin bespaard gebleven. Een nachtelijke autoachtervolging, verdachte mannen die haar volgen bij lezingen. Dit alles met maar één doel: Van Reisens reputatie beschadigen en haar monddood maken. Van Reisen is hoogleraar International Relations, Innovation and Care in Tilburg en staat bekend als Eritrea-kenner. Ze onderzoekt onder andere de betrokkenheid van de Eritrese overheid bij mensenhandel. Dat het dictatoriale regime van dit Oost-Afrikaanse land een lange arm heeft, merkt van Reisen voor het eerst persoonlijk in 2009. Achtervolging “In dat jaar was ik verantwoordelijk voor een grote conferentie over Eritrea in Brussel,” vertelt Van Reisen. “Toen werden er allerlei dingen over mij gezegd die niet klopten. Vanaf dat moment is er eigenlijk steeds door de officiële

Eritrese media van het regime van alles over mij geschreven, zoals dat ik zelf in mensenhandel zou zitten. Dat zijn geen directe bedreigingen, maar ze schaden mijn reputatie. Ook kun je vermoeden dat dergelijke berichtgeving aanleiding is tot hatelijke reacties tegen mijn persoon vanuit de pro-regime gelieerde gemeenschap.” Dreigtweets van Eritrese mannen volgen. Lezingen van Van Reisen worden ineens bijgewoond door onbekende Eritreeërs. Eenmaal wordt ze ’s nachts door een auto achtervolgd tot aan haar huis. Het angstzweet staat haar in de handen. In 2015 wordt Van Reisen aangeklaagd voor smaad en laster door Meseret Bahlbi. De Eritrese Nederlander Bahlbi is lid van de YPFDJ, een jongerenvereniging die in direct contact staat met het Eritrese regime. Tijdens een interview met BNR Nieuwsradio wijst Van Reisen hem aan als “de spil van de inlichtingendienst van Eritrea.” Van Reisen wint het proces en wordt onschuldig bevonden, maar de intimidaties stoppen niet. Momenteel wordt de hoogleraar zelfs beveiligd door de universiteit, De NCTV, het ministerie van Buitenlandse Zaken en de politie.

Van Reisen: “Ik let heel goed op. Gelukkig zijn er veel mensen die de situatie in de gaten houden.” De hoogleraar is niet alleen bezorgd om haar eigen veiligheid. Ze maakt zich ook druk om de veiligheid van haar familie en vrienden. Kamervragen Het verhaal van Van Reisen is extreem. Toch is zij niet de enige wetenschapper aan Tilburg University die wordt aangevallen op onderzoek en uitspraken in de media. Paul Frissen, hoogleraar Bestuurskunde, is begin dit jaar te gast in het Limburgse radioprogramma De Stemming. Frissen spreekt over de PVV en Geert Wilders. >>

19 mei 2016

Univers mach11.indd 5

17-5-2016 14:23:15

6

Hij zegt onder meer: “Een bevolkingsgroep apart zetten, en suggereren dat deze verwijderd moet worden, dat is het klassieke fascistische verhaal door de geschiedenis heen.” Onmiddellijk volgen er Kamervragen van de PVV aan onderwijsminister Jet Bussemaker. Een daarvan: “Vindt u met ons dat de heer Paul Frissen niet meer te handhaven is als hoogleraar aan de universiteit Tilburg en als decaan van de NSOB? Zo ja, bent u bereid er bij de respectievelijke Raden van Toezicht op aan te dringen gepaste actie te ondernemen om de heer Frissen uit zijn functies te ontheffen?” schietschijf “Die Kamervragen zag ik totaal niet aankomen,” vertelt Frissen vanaf zijn vakantieadres in Italië. “Een deel van de PVV-aanhang roerde zich meteen op social media en via de mail. Bedreigingen, scheldpartijen, dat soort dingen.” Recordverzamelaar van scheldpartijen en bedreigingen aan Tilburg University is waarschijnlijk JanJaap de Ruiter. De arabist verschijnt vaak in de media en krijgt naar eigen zeggen veel nare reacties op zijn werk. “Via de mail, Facebook, twitter, noem maar op. De reacties komen vooral van de twee groepen waar ik het actiefst de degens mee kruis: fundamentalistische en salafistische moslims en populisten. Je hebt scheldpartijen en bedreigingen. Wat ook gebeurt en erg vervelend is: het in twijfel trekken van je integriteit. Mensen die karaktermoord willen plegen. De meeste bedreigingen en scheldpartijen ontvang ik uiteraard

anoniem.” Nanda Oudejans krijgt na de meest recente aanslagen in Parijs te maken met een schietschijf op haar hoofd. De rechtsfilosofe publiceert veel over het vluchtelingenvraagstuk. Ook is ze actief op social media, waar ze haar eigen mening niet onder stoelen of banken steekt. Na de aanslagen circuleerde er een foto van haar hoofd met daaroverheen een schietschijf op social media. Het verwijt: door haar pleidooien voor een ruimhartig vluchtelingenbeleid heeft de wetenschapper de aanslagen mede mogelijk gemaakt. Oudejans: “Eerlijk gezegd schrok mijn omgeving meer van die foto dan ik.” Vervelender vindt Oudejans de mails van buiten de universiteit waarin haar kwaliteiten als docent in twijfel worden getrokken. “Die mails worden ook naar mijn decaan gestuurd. De strekking is altijd hetzelfde: ik moet ontslagen worden omdat ik mijn studenten indoctrineer met linkse praatjes. Van het geld van de belastingbetaler.”

aan dat ze weinig aandacht besteden aan de aanvallen gericht aan hun adres. Toch merkt De Ruiter soms dat alle negativiteit hem wel degelijk raakt. “Ik heb een olifantenhuid gekweekt. Het meeste glijdt zo van me af. Maar soms, als ik een oprecht compliment over mijn werk krijg, ontroert dat me. Op die momenten merk ik dat de stroom aan negatieve reacties toch invloed heeft.” De kritiek op haar rol als docent heeft Oudejans wel even aan het denken gezet. “Mijn mening verstop ik niet, dat weiger ik. Bovendien vervul je als docent een voorbeeldfunctie, en dan is het juist goed dat studenten zien dat hun docenten kritische, goed onderbouwde standpunten innemen. Maar de kritiek op mijn integriteit als docent heeft mij er wel toe aangezet om tijdens mijn colleges studenten ook voldoende argumenten aan te reiken het met mij oneens te zijn.”

‘Ik moet ontslagen worden, omdat ik mijn studenten indoctrineer’

‘Sommigen willen karaktermoord plegen’

olifantenhuid Hoe gaan de wetenschappers om met deze dreigingen? Voor Van Reisen hebben ze de grootste impact. Ze probeert zich niet bang te laten maken. De overige drie wetenschappers geven

Zelfcensuur Over een ding zijn Van Reisen, Frissen, De Ruiter en Oudejans eensgezind: aan zelfcensuur doen ze niet. Frissen: “Je moet de strijd aangaan met partijen als de PVV en de denkbeelden die zij aanhangen. Je kunt daar niet over zwijgen.” De Ruiter: “Ik vind dat je in het debat niet bang moet zijn. Extreme groepen moet je net zo hard aanpakken als ze jou aanpakken. Ik neem geen blad voor de mond en heb dat ook nooit overwogen.” Van Reisen geeft wel aan dat ze als wetenschapper nog voorzichtiger is geworden. “Je bent je steeds bewust van de kost die een publicatie >>

19 mei 2016

Univers mach11.indd 6

17-5-2016 14:23:18

7

19 mei 2016

Univers mach11.indd 7

17-5-2016 14:23:19

8

draagt. Ook als je weet dat je iets goed hebt onderzocht, kan de persoonlijke kost om het op te schrijven zwaar wegen. Tegelijkertijd wil ik me niet bang laten maken. En wil ik mijn verantwoordelijkheid om inzicht te bieden als wetenschapper niet uit de weg gaan, zeker daar waar mensen die bescherming nodig hebben.” Ook tegenover de media is ze voorzichtiger geworden: “Ik laat vaak iemand meelezen of mee voorbereiden een jurist en iemand die vanuit het perspectief van veiligheid meekijkt.” Die voorzichtigheid herkent De Ruiter wel. “Aan de inhoud van mijn stukken doe ik nooit concessies. Wel kies ik er soms voor een zin minder hard of direct op te schrijven dan ik in eerste instantie zou willen. Omdat je weet dat je anders een hele stroom aan negativiteit te verwerken krijgt. Ik heb een gezin. Zij krijgen die negativiteit ook mee.”

partij zou zijn in een gevorderd stadium. De scriptie werd door De Ruiter en tweede lezer Jan Blommaert beoordeeld met een tien. De Ruiter: ‘Dat werd in de media breed uitgemeten. Blommaert en ik werden destijds overspoeld met hatelijke reacties, waarin onze integriteit als wetenschappers werd aangevallen. De universiteit heeft zich toen zonder aarzeling achter ons geschaard en vormde een luisterend oor als dat nodig was. Heel fijn.” Frissen stuurde onlangs nog een bedankje aan Jet Bussemaker. In een reactie op de Kamervragen van de PVV stelde zij dat Frissen niets verkeerds heeft gedaan. Zijn uitspraken vallen volgens de minister volledig onder de vrijheid van meningsuiting en de academische vrijheid. Bussemaker stelde dat ze blij is dat “we in een vrij land leven waar de overheid wetenschappers haar wil niet oplegt.” Een hart onder de riem, vindt Frissen. “Meestal reageert de politiek op dit soort Kamervragen met alleen ja of nee. Het antwoord van Bussemaker was heel stellig en principieel. Dat is prettig.”

‘Soms kies ik ervoor om een zin minder hard of direct op te schrijven’

onvoorwaardelijke steun Gelukkig staan de wetenschappers er niet alleen voor. Van Reisen: “De rector en decaan steunen mij om te zorgen dat ik als wetenschapper mijn werk kan doen. Ik heb veel waardering voor de wijze waarop de universiteiten zijn toegerust om de wetenschappelijke vrijheid te garanderen. Dit is een groot goed in Nederland. We onderschatten soms misschien dat het niet zo vanzelfsprekend is.” Ook De Ruiter voelt zich onvoorwaardelijk gesteund door de universiteit. In 2012 kreeg hij te maken met een grote rel rondom de scriptie van student Henk Bovekerk. In zijn thesis concludeerde Bovekerk dat de PVV een fascistische

mische vrijheid zit het wel snor in Nederland. Volgens de jaarlijkse ranglijst van de Parijse organisatie Reporters sans Frontières staat Nederland wereldwijd op de tweede plaats als het gaat om persvrijheid. Ook wetenschappers worden goed beschermd, volgens het universitaire netwerk Scholars at Risk. minder rooskleurig Goed voor Nederland, maar de rest van de wereld staat er helaas minder rooskleurig bij. Reporters sans Frontières meldde in april dat het aantal landen waarin onafhankelijke journalisten worden tegengewerkt snel toeneemt. Ook wetenschappers worden wereldwijd steeds vaker bedreigd. Een waarschuwing voor Nederland? Frissen: “Het maatschappelijk debat is verhard. Tegenstellingen en fricties zijn toegenomen. Nu is die verharding niet alleen maar erg. Europa was nooit het fijne tolerante continent dat ons in de jaren ‘80 en ‘90 werd voorgeschoteld. We hebben lang op een roze wolk geleefd. Maar als je naar Europa en de rest van de wereld kijkt, zie je dat de vrijheid van meningsuiting steeds verder onder druk komt te staan. Een zorgelijke ontwikkeling.” Ook Oudejans maakt zich weleens zorgen over de toekomst. “Soms denk ik weleens: wat als de PVV straks het land regeert? Al mijn publicaties en posts zijn online makkelijk terug te vinden. Met mijn naam eronder. Nu roepen ze misschien weerstand op, maar kan ik ze in alle vrijheid plaatsen. Zal dat dan nog zo zijn? Eerlijk gezegd denk ik er liever niet aan.”

‘De vrijheid van meningsuiting staat onder druk’

verhard debat Met de vrijheid van meningsuiting en de acade-

19 mei 2016

Univers mach11.indd 8

17-5-2016 14:23:22

9

leestijd

5

minuten

tekst ron Vaessen illustratie bas Van Der sCHoT

De vrijheid om te beledigen Nederlanders zijn v贸贸r vrijheid van meningsuiting. We kankeren en tyfuslijeren elkaar om de oren. Vaak plegen we daarmee misdrijven zonder het door te hebben. En we komen er nog mee weg ook. Hoe zit dat?

S

inds 1815 hebben we in Nederland persvrijheid en daarmee ook de vrijheid van meningsuiting. Die laatste is ook vastgelegd in het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. Dat grondrecht is de basis voor een vrije en redelijke uitwisseling van argumenten. Redelijk, want rekening houdend met fatsoensnormen. Anno 2016 mogen we bijvoorbeeld niet aanzetten tot haat of discrimineren. Ook is het strafbaar te beledigen. Uit onderzoek blijkt weliswaar dat schelden een teken is van intelligentie, maar juridisch gezien is het een misdrijf. Toch beledigen we dagelijks en massaal. Het vrije woord lijkt ongelimiteerd. Wordt iemand strafrechtelijk vervolgd voor zijn woorden, dan zijn we geschokt.

Niet iedere beledigende tweet is ook wettelijk gezien beledigend

vervolgen Wetenschappers zijn al jaren bezig tools te ontwikkelen om beledigende opmerkingen te weren van websites. In de tussentijd hebben beledigers vrij spel. Wie een paar minuten op Twitter scrollt, ziet dat er veel verbale klappen worden uitgedeeld. Waarom die mensen niet opgepakt worden? Om twee redenen. E茅n: niet iedere beledigende tweet is ook wettelijk gezien beledigend. Twee: belediging is een klachtdelict. Er kan alleen vervolgd worden als de beledigde aangifte doet, 茅n een klacht indient bij het Openbaar Ministerie (OM). Universitair docent strafprocesrecht Marloes van Noorloos denkt dat beledigingen ook niet altijd als vervelend >>

19 mei 2016

Univers mach11.indd 9

17-5-2016 14:23:23

10

genoeg worden ervaren, om er een klacht voor in te dienen. Neemt iemand wel die moeite, dan mag het OM zelf beslissen of er wordt vervolgd. Van Noorloos: “Dat is het opportuniteitsbeginsel. Voor groepsbelediging op grond van ras, religie, seksuele geaardheid en dergelijke heeft het OM beleid opgesteld dat het in principe altijd wel moet vervolgen. Groepsbelediging is ook geen klachtdelict.” Van Noorloos vindt het een prima systeem: “Het strafrecht moet niet te snel worden ingezet. Het sociale verkeer kan heel veel zelf oplossen

De waarheid vertellen kan strafbaar zijn en daarnaast hebben we ook het privaatrecht.” Daar kan schadevergoeding worden gevorderd. Misschien is het niet gek dat we denken ongelimiteerde vrijheid te hebben. Toch zijn er dus wel grenzen. “Maar die zijn zelfs voor een jurist moeilijk te trekken,” zegt Van Noorloos. “Logisch dat mensen hierover in verwarring raken. Overigens zegt het Europese Hof voor de Rechten van de Mens dat we mogen shockeren, kwetsen of verontrusten. Het is immers heel persoonlijk, of iemand zich gekwetst voelt. Maar bij strafbare belediging gaat het er niet om of je jezelf beledigd voelt.” De vraag is: als je objectief

19 mei 2016

Univers mach11.indd 10

17-5-2016 14:23:30

11

COLUMN tom grosfeld student ciw

weerpraat

naar de uiting kijkt, kun je die dan beschouwen als een aantasting van de eer of goede naam? verschuivende grenZen De grenzen verschuiven wel. Wat we tien jaar geleden als beledigend beschouwden, vinden we dat nu wellicht niet meer. Wat is bijvoorbeeld beledigend? Iemand uitmaken voor een sukkel, stotteren tegen een stotteraar, associëren met een ernstige ziekte. Ook normale woorden als ‘homo’ of ‘jood’ kunnen beledigend zijn, als ze worden geuit tegen politieagenten. Van Noorloos: “Sowieso wordt verbaal geweld tegen mensen met een publieke taak zeer serieus genomen en in principe vervolgd.” De waarheid vertellen kan ook strafbaar zijn als het beledigend is. Maar als het in het algemeen belang is, gaat de vrijheid van meningsuiting voor. Niet beledigend is het uitmaken van iemand voor kraai. Althans, dat oordeelde de Hoge Raad in 1902, toen een veldwachter die term naar zijn hoofd gegooid kreeg. Scheldende cabaretiers komen met meer weg dan de gemiddelde mens. Ook kan de wet worden aangepast. Het kabinet wil nu bijvoorbeeld de strafbaarstelling op belediging van een buitenlands staatshoofd schrappen. Terecht, vindt Van Noorloos. “Publieke figuren moeten meer kunnen hebben dan de gemiddelde persoon.” Als lid van de Studiecommissie Uitingsdelicten vindt ze dat het kabinet het hele strafrecht onder de loep zou moeten nemen. “Om te kijken of Nederland nog wel voldoet aan de vrijheid van meningsuiting.” Het vrije woord moet zijn gang kunnen gaan.

Normaal gesproken staat er op deze plaats een column die niet vies is van het beantwoorden van enkele vragen des levens. Verlichtende gedachten, kritische kanttekeningen over het doel van het studeren en bruikbare tips over het leiden van een aangenaam leven op de campus zijn enkele onderwerpen die regelmatig voorbij fladderen. Ook deze keer was ik van plan een aantal uitgepluisde en verfijnde idealen met jullie te delen aangaande het studentenleven. Maar, beste lezers, jullie weten als geen ander dat wanneer de temperatuur stijgt, de korte broeken en rokjes uit de kast getoverd worden en de bleke huidjes gebruind worden door de gulle zon, het tijd is voor weerpraat. Het weer kun je immers niet negeren. Het is hardnekkig verwikkeld in onze dagelijkse gesprekken, helemaal op de campus, waar een gebrek aan actie hoogtij viert deze dagen. Tijdens mijn laatste ommetje over de campus, waar ik van bankje naar bankje slenterde, een colaatje en een tosti verorberde en hier en daar een blik in mijn studieboek wierp, heb ik geteld hoe vaak de weerpraat voorbijkwam in de gesprekken die ik voerde met mijn campusvrienden. Zestien keer. In één gesprek werd er zelfs twee keer teruggekomen op het ‘tropische klimaat dat eindelijk was aanbeland in ons koude kikkerlandje’ - aldus een overdreven goedgehumeurde studiegenoot. Het warme weer, en de gesprekken over het warme weer, maken me maar moe. Het put me uit, dat gezweet. Ik heb het eigenlijk ook gewoon te warm om een einde te bedenken voor deze column en als ik eerlijk ben is het ook te warm om me daar druk over te maken. Ik ga terug naar mijn smeulende barbecue en ijskoude cocktail. Arrivederci.

19 mei 2016

Univers mach11.indd 11

17-5-2016 14:23:35

12

Beeldend

Geen hond

foto jack tummers

Het is zondag. Het landskampioenschap wordt beslist, de Giro vertoeft voor de laatste dag in Gelderse sferen, maar bovenal: het is een zonbeschenen heerlijke dag. Geen wonder dat de campus er verlaten bijligt. Al heeft de uni steeds meer een 24-uursleven van langere nachturen en weekend足 openstellingen, er zijn grenzen. Kom op, het is 26 graden, het is mei en de boog kan niet altijd gespannen staan. Er is tussen het campusgroen bijna geen hond te bekennen. Nou, eentje dan. En meer heb je eigenlijk ook niet nodig voor een kleine demonstratie van de glimmende nieuwe selfie足spotletters op de campus.

19 mei 2016

Univers mach11.indd 12

17-5-2016 14:23:36

13

19 mei 2016

Univers mach11.indd 13

17-5-2016 14:23:37

14

DE VIJF van eijFF

belastingparadijs nederland heeft boter op het hoofd “Topeconomen: schaf belastingparadijzen af”, kopte De Telegraaf op 9 mei. Driehonderd invloedrijke economen zeggen zich zorgen te maken over belastingparadijzen, die volgens hen ‘geen economisch doel dienen’. De publicatie van de Panama Papers heeft de discussie over dit verschijnsel volop aangewakkerd. Hoogleraar financiële economie Sylvester Eijffinger geeft antwoord op vijf vragen. 1. Hoe schaf je een belastingparadijs af? “Dat is een gek gekozen term, je schaft ze niet af. Wat kan, is de belastingtarieven harmoniseren op internationaal niveau, zodat er geen belastingconcurrentie meer is. Zoals water altijd het laagste punt opzoekt, doet belasting dat ook. Die prikkel om het laagste punt op te zoeken wordt sterker hoe rijker bedrijven en personen worden. Vaak hebben die bedrijven ook nog de deskundigheid in huis om belastingontwijking te regelen. Dat is niet te verwarren met belastingontduiking. Het eerste is legaal, het tweede niet. Het is ook belangrijk dat er meer informatie-uitwisseling komt tussen landen. Binnen Europa gebeurt dit al, andere landen moeten daar ook bij betrokken worden. De Panama Papers hebben dit proces wel versneld. Eurocommissaris Moscovici zegt dat nu in maanden kan worden gedaan waar anders jaren voor nodig waren geweest.”

‘Het is voor landen aantrekkelijk om het putje te zijn’

2. in hoeverre is nederland een belastingparadijs? “Nederland heeft boter op het hoofd. Ons land telt veel zogenoemde brievenbusfirma’s, bedrijfjes die alleen op papier bestaan, maar wel hier belasting betalen. De band U2 heeft er bijvoorbeeld één. Daarnaast werkt de Nederlandse belastingdienst met ‘rulings’, vooroverleg over belastingheffing, bijvoorbeeld voor het concern Starbucks. Nederland ontvangt zo de belastingen die dat Amerikaanse bedrijf moet betalen. Die rulings zijn niet transparant, dat zouden ze wel moeten zijn.” 3. oxfam novib roept mensen op aangifte te doen tegen de nederlandse overheid, wat vindt u daarvan? “Dat kun je natuurlijk doen, maar eigenlijk moet de overheid gewoon een moraal hebben. Rutte II heeft de belastingen sterk verhoogd, voor middeninkomens is het marginale tarief soms wel 75 procent. Dan is het immoreel om toe te laten dat sommige mensen met de hoogste inkomens hun inkomen en vermogen parkeren in exotische oorden, dat ondergraaft de belastingbasis. Die mensen

profiteren immers ook van met publiek geld betaalde voorzieningen zoals wegen, plantsoenen, cultuur en onderwijs.” 4. Wat zijn de gevolgen van belastingontwijking voor de economie? “Als de belastinggrondslag stijgt, dus als Nederlandse bedrijven gewoon in Nederland belasting betalen, kunnen de tarieven omlaag. Een lagere belastingdruk zou goed zijn voor economische groei.” 5. Het is waarschijnlijk aantrekkelijk voor een land om belastingparadijs te zijn. Hoe aantrekkelijk precies? en hoe overtuigen we landen er dan toch van hier iets aan te doen? “We praten over zulke gigantische vermogens dat ook bij een lager tarief het voor landen heel aantrekkelijk is om dat putje te zijn waar het water naartoe stroomt. Daarnaast zorgt het voor extra werkgelegenheid in de dienstverlening. Op de Kaaimaneilanden zijn waarschijnlijk een hoop fiscalisten die een goede boterham hieraan verdienen. Landen moeten onder druk gezet worden om dat te veranderen, zoals de Amerikanen ook bij Zwitserland hebben gedaan. Dan moeten ze uiteindelijk wel aan tafel.”

19 mei 2016

Univers mach11.indd 14

17-5-2016 14:23:38

15

Goudhaantje

En passant

Daan Faasen De Tilburgse student Daan Faasen schitterde in mei in de documentaire Maatschappijleer op NPO 2. Hij volgt een eerstegraads docentenopleiding aan Tilburg University. Univers belde hem op. Hoe ben je in deze documentaire beland? Ik werd in juni gevraagd om mee te doen. Dat was tijdens een informatiedag van de master op Tilburg University. De maker zocht mensen die zeker wisten dat ze de opleiding wilden volgen voor docent maatschappijleer. Waar gaat de documentaire over? Het is vooral een sfeerverslag geworden. Het gaat over burgerschap en hoe je dit als beginnende docent moet implementeren in de klas. Hoe lastig dat ook is, omdat je ook te maken hebt met de perikelen van een beginnende docent. Dat levert een paar moeilijke momenten op. De trailer en film prikkelen wel een beetje. Maar verder was het een vrij steady jaar. Het lijkt me lastig om met zo’n camera op je gezicht les te geven. Normaal vind ik het niet erg om op mijn bek te gaan, maar dan staan er opeens ook een cameraman, een regisseur en een geluidsman in het lokaal. En dan ben je al zenuwachtig omdat je je eerste les gaat geven. Gelukkig heeft het goed uitgepakt. Hoe zou je jezelf omschrijven als docent? Ik probeer leerlingen te laten nadenken over maatschappelijke vraagstukken, maar dan wel met een serieuze ondertoon. Ik laat bijvoorbeeld een filmpje van PowNews zien waarin mensen zich verzetten tegen een asielzoekerscentrum en leuzen roepen als ‘azc weg ermee’. Vervolgens kijken we naar drone-beelden van een kapotgeschoten stad in een oorlogsgebied. Daarmee zeg ik: kijk waarom deze mensen vluchten. Dan prikkel je ze echt wel. je bent naast docent ook model. Heeft je dat geholpen voor de klas? Nee. Als je modellenwerk doet, dan gaat het om je koppie. Als je voor de klas staat, dan gaat om de inhoud en het verhaal.

personeel in Het Wild univers overvalt je: wat ben je aan het doen? “Oud beeldscherm he?” zegt Jeroen Stekelenburg, Universitair Docent cognitieve neuropsychologie. “In deze cabines meten we elektrische activiteit van de hersenen. Dat doen we op de milliseconde nauwkeurig. Die oude beeldschermen werken daar het beste voor, omdat wij precies kunnen zien hoe het beeld opgebouwd wordt.” Maar dat is niet alles waar hij mee bezig is. “Ik ben ook program manager van de University College. Daar heb ik het nu druk met een nieuwe major op te zetten. Een spannende tijd.” dorst & tappen Door het goede weer vindt deze campusverbetering extra gretig aftrek: de watertappunten. Je vindt ze bij de buitenwerkplekken naast het Warande-gebouw en de Mensa. Niet langer hoef je dus je flesje te vullen op het toilet: gewoon lekker buiten bij het tappunt. Hartstikke duurzaam.

simon & renovatie De steigers en blauwe netten rondom Simon zijn verdwenen. Alle ramen zijn eruit gehaald en er zijn nieuwe ingezet. De oude kozijnen en kit waar nog asbest inzat, zijn verwijderd. En dan hebben we het nog niet over binnen. De laatste stap van de verbouwing is de aanbouw van de nieuwe foyer. Simon is dus weer bijna helemaal fris. roven & rUg Verbouwen, dat doen ze in Groningen toch anders. Een schaduwimperium van corruptie en slinkse deals ging schuil binnen de muren van de universiteit. Het hoofd facilitaire zaken regelde er alles via spookfacturen, spookfuncties en verhuur van spullen die niet van hem waren. Samen met een aantal medewerkers beroofde hij de RUG al decennia. 19 mei 2016

Univers mach11.indd 15

17-5-2016 14:23:45

16

Opinion

leestijd

4

minuten

fotografie Jos Van ZeTTen en Ton Toemen

Bestuurders, doe meer dan alleen begrip tonen Zodra een maatschappelijk probleem opduikt, en toch zeker een dat burgers bezorgd en angstig maakt, zijn bestuurders en politici steevast een toonbeeld van begrip. Maar bestuurders die begrip tonen zonder zich in een probleem te verdiepen en zonder ernaar te handelen, bereiken een averechts effect, zo betoogt Ernst Hirsch-Ballin.

N

ederland is vol begrip. Bestuurders van links tot rechts, van de kleinste gemeente tot de nationale politiek, beginnen haast elk gesprek met begrip voor de zorgen over de komst van grotere aantallen asielzoekers. Wie zou dat niet met hen eens kunnen zijn? Dit begrip is soms wel wat eenzijdig. In het eerste weekend van deze maand kwamen aan de Turks-Syrische grens meer mensen bescherming zoeken dan in een half jaar in Nederland. Begrijpt men niet dat ‘opvang in de regio’ helemaal geen panacee is, maar eerder een verplaatsing van uitzichtloosheid? Die ‘regio’ wordt

trouwens wel erg ruim opgevat. In feite wordt bedoeld: niet in de EU, en al helemaal niet hier. Zeker, aantallen kunnen zo groot worden dat een samenleving ontwricht raakt. Een democratische samenleving kan ook niet vanzelf meer dragen dan een land waar de inrichting van megakampen van bovenaf wordt verordonneerd. Maar juist een democratische samenleving is gediend met politici die in staat zijn een probleemvolle ontwikkeling van twee kanten te belichten, met argumenten en met gevoel. Dat is meer dan uitspreken van begrip voor ‘zorgen’. Begrip vergt inlevingsvermogen, inzicht in de omstandigheden die mensen bezorgd en angstig maken. Angsten komen voort uit onzekerheid en worden aangewakkerd door slechte ervaringen of beelden daarvan, ook al zijn dat uitvergrotingen van incidenten. Die angsten worden niet weggenomen door te wijzen op de nog veel grotere angsten van mensen die aan bombardementen en folteringen zijn ontkomen. Maar het behoort wel tot de realiteiten van onze Nederlandse samenleving dat hoop en teleurstelling in het leven zeer ongelijk zijn verdeeld. Er zijn krimpregio’s waar investeringen uitblijven en mensen wegtrekken, naast probleemwijken met veel inwoners die steeds minder aansluiting vinden bij de arbeidsmarkt. Overheidsbeleid dat het ophouden van de

eigen broek tot ideaal heeft verheven, maakt de gevoelens van onzekerheid alleen maar groter. Begrip voor de zorgen van mensen is van waarde als dat door handelen wordt gevolgd. Stagnerende woningbouw is een verklaring van weerstand tegen nieuwkomers; deze kan worden verminderd door alert ruimtelijk beleid en investeringen. Frustraties van werkloze immigrantenkinderen kunnen worden verminderd door de feitelijke segregatie (die al in het onderwijs begint) tegen te gaan. Het speelveld voor radicaliserende predikers moet worden verkleind, niet alleen door stevige reacties op normschendingen, maar ook door ze vóór te zijn. We zouden deep equality (Lori Beaman) moeten bevorderen, die ideële, sociale en economische drijfveren verbindt. Daarvoor bestaan methoden, die worden genegeerd wanneer het beleid wordt bepaald aan de hand van eendimensionale statistieken.  Dat is allemaal niet gemakkelijk, maar stap 1 zou kunnen zijn op te houden met het tonen van begrip en vervolgens de zorgen en angsten aan te wakkeren, in plaats van zich er echt in te verdiepen. Niet minder urgent is het, preventie van vluchtelingschap serieus te nemen. Een kat-en-muisspel van grenswachten en mensensmokkelaars helpt niet. Waar men ook grenzen trekt, overal zal zich weer de vraag aandienen wie we als vluchtelingen moeten toelaten en wie niet, zonder zelf in wreedheden of refoulement te vervallen. Afzijdigheid van onze buurlanden is vragen om moeilijkheden en moreel onhoudbaar. Hoe hebben we ooit kunnen denken dat

19 mei 2016

Univers mach11.indd 16

17-5-2016 14:23:47

17

COLUMN erik-jan Broers

docent rechtenfaculteit

tot de dood ons scheidt

we in Europa niets zouden ondervinden van een bevolkingsexplosie zonder perspectieven op werk aan gene zijde van de zee, of de oorlog die de Syrische samenleving heeft verwoest? Ook hier moet begrip handen en voeten krijgen. Begrip tonen zonder daar naar te handelen, leidt tot steeds meer ongenoegen. Werkelijk begrijpen en daadwerkelijk daarnaar handelen is veel moeilijker, maar wel nodig. Bestuurders die dat opbrengen, hebben meer toekomst dan degenen die terwijl ze begrip tonen, onbegrip oproepen.

‘Werkelijk begrijpen en daarnaar handelen is veel moeilijker, maar wel nodig’

Ik kwam laatst een vriend tegen in het winkelcentrum. Hij zag er niet goed uit. Helemaal niet goed. Hij liep met gebogen schouders, een grauw gezicht, hij leek veel ouder geworden sinds ik hem voor het laatst zag. Dat was een jaar of anderhalf geleden, toen hij ging trouwen en ik de ceremonie mocht bijwonen. Ik bleef me verbazen over dat huwelijk, want hij was altijd een vrijgevochten type geweest – born to be wild, altijd feesten en fuiven, drinken als een tempelier, roken als een ketter, nooit een relatie die langer dan een paar maanden duurde. Tot hij ineens de ware tegenkwam en korte tijd later met haar in het huwelijksbootje stapte. Ze gingen op huwelijksreis naar een of ander tropisch eiland, ik heb de foto’s nog gezien op Facebook, het bleek daar net het regenseizoen te zijn. Toch zagen ze er best wel gelukkig uit, zo samen in de regen, met hun wapperende regenponcho’s. Niet veel later betrokken ze een huis in een buitenwijk en begonnen zo hun huwelijkse geluk. En nu sjokte hij door het winkelcentrum met een zware boodschappentas, met rare kleren aan en een zonderling kapsel. Zijn vrouw was duidelijk de kapitein op het huwelijksbootje. Aarzelend ging mijn vriend in op mijn voorstel om even een biertje te gaan drinken. Hij had gezegd dat hij weer op tijd thuis zou zijn. In het café zat hij stil voor zich uit te staren. En, bevalt het huwelijkse leven een beetje? probeerde ik. Ach, zei hij, je kent toch die films van The Lord of the Rings? Ik wou dat ik die ring om haar vinger had geschoven.

Prof.dr. Ernst Hirsch Ballin is hoogleraar Nederlands en Europees Constitutioneel Recht aan Tilburg University Deze opinie verscheen eerder op SCOnline onder de titel: opdracht aan bestuurders

19 mei 2016

Univers mach11.indd 17

17-5-2016 14:23:49

18

Recensies deZe keer

Wè nou? tilburgse reacties op het nieuws

tijdig stoppen Neurotisch. Oh zo neurotisch vet. Wolfmother is een van de weinige bands die minuten lang op drie akkoorden door gaat en steeds muzikaler wordt. De show in het uitverkochte Poppodium 013 begint snoeihard met Victorious. Het publiek schreeuwt zo hard mee dat Andrew Stockdale’s stem bijna niet meer te horen is. De lichtshow laat echter te wensen over, waardoor een deel van de beleving wegvalt. Op driekwart van de set kakt de show in, maar dat vangt de band op door tijdig te stoppen. Als encore sluiten de Australische gasten beukend af met Joker and the Thief. Een act die overall gezien vaker terug mag komen. (Chris Gijzen)

adrenalinesHot Het actiegenre heeft een nieuwe held: Evan Smoak ofwel Orphan X. Gregg Hurwitz schreef al een aantal goede thrillers, maar met Orphan X heeft hij een hogere versnelling gevonden. De adrenaline spat van de pagina’s in deze pageturner over een weesjongen die tot moordenaar van een schimmige geheime dienst wordt opgeleid. Bradley Cooper verfilmt het boek nu en als de bioscoopfilm ook maar half zo goed is als het boek, dan hebben we een geheide kaskraker. Jason Bourne, eat your heart out. (Jan Ligthart)

een FrUstrerend lekkere opvolger Waarschuwing: Gamers met lage stresstolerantie kunnen zich beter niet wagen aan Dark Souls III. Het verhaal van DSIII neemt de speler mee in een plot om van te snoepen mits je bekend bent met de eerdere delen. De graphics nemen je vervolgens mee naar visuele hoogstandjes om van te smullen. Uiteindelijk voert de gameplay je over de rand van de afgrond, diep in een put van wanhoop en frustratie, zoals ook de eerdere delen al bekend stonden om de hoge moeilijkheidsgraad. De hype rondom het spel is volledig verantwoord: Dark Souls is uniek in zijn perfecte combinatie tussen graphics, verhaal en gameplay. Ontplof++ fingsgevaar meer dan waard. (Zoë-Amber Wolters)

meer docentes De verhouding tussen mannelijke en vrouwelijke docenten op Tilburg university is niet gelijk. Daarom zijn er twaalf extra vacatures uitgeschreven om vrouwen binnen te hengelen. Ze krijgen een mooie leerstoel of een positie als universitair hoofddocent. wat vindt de student van deze positieve discriminatie? Ik ben wel voor deze regeling, want ik ben van mening dat vrouwen het kunnen. Je merkt dat een hoorcollege vaak door een ervaren docent wordt gegeven. En dat is vaak een man. Tot nu toe heb ik maar één keer een hoorcollege gehad van een vrouw. Shaghayegh Molawi, 23 jaar, rechtsgeleerdheid

Ik vind dat er meer vrouwelijke docenten werkzaam moeten zijn op de universiteit. De verhouding manvrouw moet gelijk zijn. Daarnaast moet er tijdens sollicitatiegesprekken gekeken worden naar competenties, niet naar geslacht. Adeshina Jayeola, 46 jaar, christianity & society

Ik vind het een goede keuze van de universiteit. Maar als er geen vrouwen geïnteresseerd zijn in deze vacatures, dan kan ik het de universiteit niet kwalijk nemen dat de verhouding niet gelijk is. Waar ik nieuwsgieriger naar ben, is of vrouwen en mannen met dezelfde functie evenveel betaald krijgen op de universiteit. Janne Eikenboom, 21 jaar, psychologie

Ik vind het een goed idee, maar alleen als er kwaliteit binnenkomt. Eigenlijk zou dit plan niet nodig moeten zijn. Ik vraag me af: als er nu vrouwen moeten worden aangenomen, dan geeft de universiteit eigenlijk indirect aan dat ze dat eerst niet deed. Joep Heldens, 23 jaar, finance & accountancy

19 mei 2016

Univers mach11.indd 18

17-5-2016 14:23:52

19

Masterscriptie

Over de schutting wat gebeurt er ondertussen op de andere universiteiten?

#verhuizing organismen

jokkebrokjes betrappen Leugens horen bij het leven. Maar vaak herkennen we een leugen niet. Toch zijn er signalen. Jolanda de Lange (Business Communication & Digital Media) deed onderzoek naar die signalen bij kinderen. Leugenaars geven onbedoeld signalen af die werkelijke gevoelens onthullen. Die signalen tonen zich vaak in gezichtsuitdrukkingen. Pupillen verwijden, mensen lachen of staren. De ogen worden niet zonder reden vaak gezien als venster van de ziel. Andere verdachte lichaamshandelingen zijn friemelen en het bewegen van benen en voeten. In het onderzoek naar leugenachtig gedrag, zag Jolanda een kennisgebrek op twee vlakken. Eén: het merendeel van dat onderzoek is verricht onder studenten en volwassenen. Terwijl juist kinderen goede onderzoeksobjecten zouden zijn. Want hoewel kinderen al redelijk goed kunnen liegen, geven ze meer signalen af dan volwassenen. Twee: slechts enkele studies naar leugenachtig gedrag van kinderen zijn verricht in de aanwezigheid van andere kinderen. Vreemd, want liegen is sociaal gedrag. Jolanda stelde zich de vraag: wat voor gezichtsuitdrukkingen vertonen kinderen als ze liegen, en verandert daar iets aan als een ander kind aanwezig is? Dertig kinderen in haar onderzoek misleidden in paren, achttien deden dat individueel. Kinderen liegen inderdaad zichtbaar. Ze lachen meer dan kinderen die de waarheid vertellen. Ook drukken ze meer op hun lippen, knipperen ze vaker met hun ogen en wenden ze hun blik af. Al deze signalen worden versterkt als een ander kind aanwezig is. De uitkomsten van Jolanda’s onderzoek kunnen we gebruiken om bedrog bij kinderen te herkennen. Door iedereen: ook ongeoefende waarnemers zien het verschil tussen een kind dat de waarheid of een leugen vertelt. Het is vooral een kwestie van goed naar het gezicht kijken. Cijfer 8,5

Honderden medewerkers en tientallen laboratoria verhuizen vanaf 9 mei naar de nieuwbouw van Technische Natuurwetenschappen van TU Delft. Er is echter één probleempje; er is een vergunning nodig voor de verhuizing van gemodificeerde organismen en chemicaliën. Zonder mogen ze namelijk niet de weg over. “We doen een enorm beroep op ons technisch personeel”, vertelt afdelingssecretaris Maita Latijnhouwers aan Delta. Elk potje moet nu geregistreerd worden voordat de verhuizer een vergunning aan kan vragen.

#vogelen op de campus Een zeldzame vertoning op de campus van Wageningen UR. Een van de studenten spotte de baardgrasmus. Het beestje trok veel bekijks; van heinde en verre kwamen vogelaars naar de campus om de mus met eigen ogen te zien. Tuinbeheerder Wieger Wamelink maakte zich in Resource wel enige zorgen. “Voor je het weet wordt onze tuin platgewalst”, vertelt hij. De baardgrasmus werd ontdekt tijdens de Campus Challenge, een evenement waarbij deelnemers binnen een uur zoveel mogelijk planten en diersoorten op de campus proberen te ontdekken.

#meldpunt studentenoverlast Inwoners van Maastricht willen een online meldpunt voor studentenoverlast. Ze zijn bang voor geweld in de buurten. Bij het meldpunt moet melding gemaakt kunnen worden van herrie, gevaarlijk geparkeerde fietsen en rondslingerende afvalzakken. “Zo krijgt iedereen inzicht waar en hoe vaak het zich afspeelt”, zegt een lid van de vereniging van verhuurders. Een ander neemt het in Observant juist op voor de studenten: “De meesten zijn heel welwillend, het is alleen maar een ongecontroleerde groep. Misschien moet je de huisbazen aanspreken en niet de studenten.”

#protesteren overbodig Op de Universiteit van Amsterdam protesteert men graag. Dat is lastig voor de dagelijkse gang van zaken. De nieuwe vereniging De Amsterdamse Academie (DAA) is een alternatief voor de actiegroepen van de laatste Maagdenhuisbezetting. “Idealiter is het grootste deel van de medewerkers van de UvA vooral bezig met onderzoek en onderwijs, ondersteund door een bestuur van ervaren academici en een efficiënte professionele staf ”, aldus de voorzitter van de protestclub die protesteren overbodig wil maken in Folia.

19 mei 2016

Univers mach11.indd 19

17-5-2016 14:23:55

20

reading time

8

minutes

text jOZIEN wIJKHUIJS

Getting the Chinese to Tilburg

T

China is booming and the opportunities for Chinese students to study abroad are increasing. All universities want to attract them to their institution, and Tilburg University is no exception. Univers editor Jozien Wijkhuijs visits the office and two recruiting agencies in Beijing, where the outflow of students is big business.

he CCTV building in Beijing, designed by Dutch architect Rem Koolhaas, is clearly visible when we are standing in front of a tall office building in Beijing’s business district. It is an exceptionally clear day, Sandy Zhao, one of the employees of the Tilburg University support office in Beijing, tells me. The air pollution is not too bad; there are days when all of the surrounding buildings are covered in fog. Sandy is showing me one of the Chinese agencies Tilburg University works with to inform Chinese students about their options at our university. Just like many young Chinese I meet, she has an international name on top of her actual Chinese name, for all the foreigners who cannot read or pronounce her language. Sandy is the support and anchor of Jacques van Vliet, Academic Liaison Director at the support office. Since 2012, the office represents Tilburg University’s interests in China from a small office in Beijing. The goal is to enhance the university’s visibility, identify and connect with new institutional partners, maintain relations with the existing ones, inform stakeholders in China and Tilburg on trends and developments, assist in recruiting more Chinese students to come to Tilburg and build up an alumni network. With these goals in mind, the representatives undertake

activities like promotional work, the maintenance of relationships with important institutions, informing the home base about developments in China and providing counselling for Chinese students. Van Vliet says that relationships with other institutions are especially important, since China is developing its own education capacity at a high pace. “Before, there were too many students in China for the universities to be able to accept. Back then, they had to go abroad. That changed, and now we also increase the flow of people by working together with other institutions, exchanging staff and students and stimulating joint research.” Two euros more Another important task for the office is the communication with recruiting agencies. The ones Sandy and I visit, are important stakeholders for Tilburg University. “There are about 500 of these agencies in China,” says Van Vliet. “They can only operate when they have a license from the government and meet its standards.” Tilburg University has agreements with five agencies that work in all parts of China. “Studying abroad costs money,” says Van Vliet, “and the parents have to pay for it. They like to be informed by people who speak Chinese and they trust these agencies to guide their son or daughter to the right university.” The five agencies have

19 mei 2016

Univers mach11.indd 20

17-5-2016 14:24:00

21

a proven track record, Tilburg University has been working with them for years, he says. “We have to work on the relationship all the time, since there is a high staff turnover and people you know within the agency easily move to another job. In China, you leave your job if you can make two euros more around the corner.” Inside the agency office, it feels like a beehive. Students, their parents and agents sit together at tables in a common room, discussing the options the student has for a study abroad. On the wall, there are framed agreements with universities all over the world. When you walk along, you enter a corridor with glass offices on each side, where people are having lively discussions with each other or through video calls. You can hear voices through loud speakers, coming from another part of China. This agency is part of EIC Education. That company has 28 agencies in China and around 3000 employees. Sandy tells me that the agents work very hard, it is normal to make long days and also work on weekends. The pressure is high, they have a target of four students who successfully go abroad each month. “It is a very good job for young people,” she says. “Students also like to talk to someone who is almost the same age as them.” Key funder EIC employee Chen Zhang says: “Chinese families are getting richer. The opportunities for them to go abroad are increasing. Another thing that makes it attractive to go abroad, is that the cities here are very expensive. For students from the countryside, it might even be cheaper to go to the Netherlands and study there than to go to Beijing or Shanghai.” The agents here send students to all Dutch universities, but, says EIC employee Chen Zhang: “Tilburg University is key funder.” There is a fee involved in the cooperation between the university and the agencies, and the agents we talk to name it as one of the reasons to send students to Tilburg University. Prior to that, however, they first take into account the preferences of the student, their education background and the nature of the program they want to enroll into. >>

Sandy Zhao and Jozien Wijkhuijs

Tilburg University has about 200 Chinese students and 33 PhD employed students. Chinese students can receive a scholarship from their government. A condition is that they come back to work in China after they graduate. There are 7000 students from China in the Netherlands. The Netherlands is the second employer for Chinese people in Europe, after Germany, because of its big car industry.

19 mei 2016

Univers mach11.indd 21

17-5-2016 14:24:08

22

“Sixty percent of the students we see, wants to go to the USA”, says Lily Wang, Europe Project Manager at Shinyway Education, an agency across the street. Here, it looks nothing like the busy EIC office, it is quiet, and the offices are more closed off from the corridors and entrance desk. Lily says that the USA is just more known to Chinese students: “We learn a lot about that country from television. However, Europe is growing in popularity.” If a student wants to go to the Netherlands, it is often because of a program in Law, Physics or Logistics, she says. Her coworker Danita Wu says that the Tilburg University China office is very useful to them, because they can directly approach them with questions and they know where to go when they need something. The two agents have studied in Europe themselves, in Paris and Münich. Lily still speaks German. She says that for most Chinese, however, it is preferable to go to a country where they speak English as a native language. “For example Dutch English can be hard to understand.” Clean air One of the things that the agents as well as Van Vliet agree on, is that the Dutch education culture can be hard for Chinese students to adapt

to. “Chinese universities, as well as the rest of Chinese society, are very top-down,” says Van Vliet. “You do not argue or discuss with people above you like parents and teachers, an aspect of the Confucian culture. And you definitely do not give presentations yourself. So when they come to the Netherlands, where they can name their professors by their first name and discuss matters with other students and their teacher, it can be quite a shock.” The support office also provides help if a student has any questions about this issue. “The other side of this, is that a student can obtain a skill set that they cannot find in China. This makes an exchange program extra useful for them,” says Van Vliet. Van Vliet will soon come back to the Netherlands, after eight years in China. Someone else will take over his job at the support office. “It is a very pleasant country, but it is time to go back home and be closer to friends and family and enjoy the clean air. My successor will have to move here and speak Chinese. Personal relationships are crucial in China, too often the Dutch still think that they can arrange everything with an e-mail,” he says. “You have to talk to people, have dinner with them and check in with them regularly. After all, this country does not know the individualism that characterizes Dutch society.”

19 mei 2016

Univers mach11.indd 22

17-5-2016 14:24:18

23

COLUMN marianne lalande liberal arts student

life is good today You know how they say « let’s go back to basics » like that’s a good thing? Like disentangling the good from the bad, getting rid of the unnecessary extra shit you carry around and cutting out your toxic friendships will actually do you good. I know how it is. There is always so much stuff to take care of that it gets hard to make time for anything – even for the things you love. But considering that we all have a limited time to spend here – not only in Tilburg or at university, but as a living breathing human being – I think it’s a pretty darn good investment to take the time to cut out the bullshit. I am not talking about the obvious stuff here, like how much chocolate you’re eating (I’m definitely guilty of that) or a stressful job you think you need. I’m talking about the real, nitty-gritty, hard-to-spot stuff that is in your head. Take a moment to think about the way you speak to yourself. How many encouragements and mental high fives are you giving yourself? Are you being nice to you? Or are you spending your time picking at your face in the mirror, or telling yourself that you can’t make it, or that your work isn’t as good as your friend’s, or that you aren’t smart/strong/dedicated enough to reach your goal? Most of all; would you speak that way to a friend? Nah, I didn’t think so. And that’s not right. You are the one and only person that is always going to be with... you. You will be there for as long as you are. And it only makes sense to be your own biggest cheerleader, right? So go back to basics. Make time for the things you love, and work hard to get rid of the stuff you don’t love. The situation will never be ideal for you to do the things you want to do. Instead, you have to take control and responsibility for your own happiness. Regardless of what life throws at you, you can always shake it off and make it a good run. And remember: be nice to you, for life is good.

19 mei 2016

Univers mach11.indd 23

17-5-2016 14:24:22

24

Schappelijk nieuws

medewerker van de maand elk nummer kiest Univers een medewerker van de maand. dat gebeurt op basis van onder meer bijzondere verdiensten of prestaties, grote inzet en opvallende collegiale activiteiten. De laatste tijd ontvangt de redactie van Univers veel klachten over deze rubriek. De uitverkiezing zou niet helemaal objectief zijn. Iedere maand Chris Pothoven als winnaar, dat zou een lichte voorkeur verraden. Daarom werkte de redactie de afgelopen maand met een objectief puntensysteem. Een onafhankelijke jury volgde alle medewerkers van Tilburg University (dank aan LIS en minister Plasterk). Bijzondere verdiensten leverden één punt op. Op de voorlaatste dag stonden zowel Chris Pothoven als Koen Becking op grote afstand van de rest met beide 81 punten. Pothoven: “Zo spannend. Ik dacht: houd het hoofd koel, dan win je.” Becking: “Ik had de woorden medewerker van de maand al op mijn auto laten plakken, zo zeker was ik van mijn zaak.” Op de laatste dag ging het lang gelijk op. Maar waar Pothoven aan zijn sportieve plicht voldeed en voortdurend een proactieve werkhouding etaleerde, daar verzaakte Becking. Hij viel in slaap bij de vergadering Dagelijks Bestuur. Pothoven is blij dat hij opnieuw het predicaat medewerker van de maand heeft veroverd. “Fijn dat het nu via een objectief puntensysteem is gebeurd. Zo snoer je criticasters de mond.” En Becking? Hij krabde de letterstickers van zijn wagen. “Volgende maand weer een kans.”

ga voor meer Univers naar universonline.nl

‘BIOLOGEN ONTWIKKELEN TAARTSCHUWE WESP’ door naTHan De GrooT taartliefhebbers kunnen opgelucht adem halen. Biologen uit Wageningen hebben een nieuwe wesp ontwikkeld die bang is voor taart. deze ‘wesp 2.0’ is genetisch gemodificeerd en vliegt bij de geur van taart liever een blokje om. de soort is eigenhandig getest in de tuin van dr. remco nabuurs, hoofdonderzoeker en in zijn vrije tijd liefhebber van taart. nabuurs is content: “nu geniet ik dus van mijn taart zonder die tyfuswespen. Heerlijk!” De broer van Nabuurs (Theo, red.) was aanvankelijk sceptisch, maar offert nu zijn adagium ‘een goede wesp is een dode wesp’ graag op vanwege voortschrijdend wetenschappelijk inzicht. Toch blijft hij voorzichtig: “Even off the record hoor, maar ik houd zelf niet zo van taart. Beter mijdt deze wesp straks ook gewoon mijn cola.”

Voor veel horecagelegenheden komt de wesp als geroepen. In Utrecht en Tilburg start een proef met de nieuwe wesp. Simone ter Leede, woordvoerder van het project, is beroepsmatig enthousiast: “Als deze pilot slaagt, dan rollen we onze wesp uit over andere steden in binnen- en buitenland. Een ideaal exportproduct binnen een nieuwe nichemarkt.” Bij Sodexo heerst ook optimisme. Directrice Petra Nieuwenhuijze: “We zijn jaren bezig met wespafstotende taarten, alleen zit een doorbraak er vooralsnog niet in.” Er is één maar: in het onderzoek is alleen met worteltjestaart gewerkt. De resultaten zijn volgens Nabuurs ‘hoopgevend’ en meer onderzoek een kwestie van tijd. Tot die tijd is voorzichtigheid geboden. Het verschil tussen de traditionele vespula vulgaris en de nieuwe wesp is niet met het blote oog waar te nemen. Beide soorten blijken bovendien prima te kunnen steken, weten inmiddels ook de getroffen onderzoekers.

SV Polis bestaat 25 jaar maar was even weg tijdens het jubileum

19 mei 2016

Univers mach11.indd 24

17-5-2016 14:24:26