Univers 10

Onafhankelijk magazine Tilburg university

jaargang 53 | 21 april 2016 #10

Mmm.. money!

Gezocht: geld Hoera, meer Veni, vidi, met geweten studieplekken vergeven Bankiers en ethiek

Zelfstudiecentrum van de grond

Concurrentiestrijd om onderzoeksgeld

2

In deze Univers

05

08

Meer studieplekken

Gezocht: geld met een geweten

De bouw van het nieuwe Onderwijs Zelfstudie Centrum is begonnen. Hoera! Want dat betekent meer collegezalen en meer studieplekken.

De Panama Papers vormen het zoveelste bewijs dat er iets mis is met de moraal in de financiĂŤle sector.

16

22

Hoezo zijn docentes minder goed?

Veni, vidi, vergeven

Vrouwelijke docenten worden door studenten slechter beoordeeld dan mannelijke. Tijd voor een onderzoek?

overige artikelen 25 Opinie: VNSU failed itself in meagre deal with Elsevier 26 Leanne Soff wins Writing Competition rubrieken 4 Waar is Univers

21 april 2016

De concurrentie onder wetenschappers om onderzoeksgeld is moordend. Er is steeds meer kritiek op de verdeling van de beurzen.

4 FF bellen met 12 De Vijf van Eijff 13 Goudhaantje 13 En Passant 14 Beeldend 20 Recensies 20 Wè nou?

21 Masterscriptie

21 Over de schutting 28 Schappelijk Nieuws columns 3 Luuk Koelman 11 Tom Grosfeld 19 Erik-Jan Broers 27 Marianne Lalande

3

Van de redactie betrouwbaar De bank, dat is toch een betrouwbaar instituut? In 2010 introduceerde de Vereniging van Nederlandse Banken een nieuwe gedragscode, maar sindsdien is het ene na het andere bankschandaal over ons heen gebuiteld. Het blijkt heel moeilijk om de bedrijfscultuur van onze geldbeheerders te veranderen. Diezelfde banken zitten op een hoeveelheid data over jou en mij die niet te overzien is. Elk product dat je koopt, elk café dat je bezoekt, wat je afrekent bij de drogist, je complete doen en laten is bij jouw bank bekend. Heb je een zorgpolis via dezelfde bank, wie zegt dan dat jouw zorgverzekering niet weet dat jij elke week de plaatselijke Gall&Gall leegkoopt? Doodeng, vind ik, ze weten alles en hebben weinig moraal. Lees meer over de moeilijk te veranderen bedrijfscultuur bij banken op pagina acht.

Francine Bardoel, hoofdredacteur f.bardoel@uvt.nl

Poll

Cursusevaluaties: nuttig of onzin?

66%

Belangrijk. We moeten de kwaliteit van onderwijs en docenten meten

19%

15%

Mwah, ik vul maar zomaar wat in

Evaluaties?

Die vul ik niet in

(19%, 14 Stemmen)

(15%, 11 Stemmen)

(66%, 48 Stemmen) Stemmen op de volgende poll: ‘Is Jheronimus Academy of Data Science een lekkere naam?’ kan op Universonline.

colofon

Univers #10 | 21 april 2016

Adres Postbus 90153, 5000 LE Tilburg, univers@uvt.nl Internet www.universonline.nl Basisontwerp Death Valley/Pascal Tieman Cover Martien Bos Productie PrismaPrint Uitgave Univers is het driewekelijks onafhankelijk magazine van Tilburg University Volgende editie Univers 11 van jaargang 53 verschijnt op 19 mei 2016 Redactieraad Voorzitter Wiel Schmetz (w.schmetz@fontys.nl) Dit nummer is gemaakt door Francine Bardoel (hoofdredactie), Lou Bartels, Martien Bos, Erik-Jan Broers, Dolph Cantrijn, Adrian van den Eerenbeemt, Nathan de Groot, Tom Grosveld, Chris Gijzen, Luuk Koelman, Marianne Lalande, Jan Ligthart, Frank van den Nieuwenhuijzen, Iris Scherphof, Bas van der Schot, Bart Smout, Ton Toemen, Jack Tummers, Ron Vaessen, Marga Walsh, Jeroen Wienen, Niek Willems, Jozien Wijkhuijs.

column Luuk Koelman

Filmpje!

Op Universiteit Leiden ging laatst de speelfilm On Being a Scientist in première, gemaakt door hoogleraar Bas Haring en Gouden Kalf-winnaar Joost van Ginkel. Een heus drama over de duistere kant van de wetenschappelijke wereld, met gevierde acteurs als Sigrid ten Napel (Penoza en Overspel) en Reinout Bussemaker (Gooise Vrouwen en De Co-assistent).

Spannend! In de film wordt geen moord gepleegd, maar wel plagiaat. Geen afpersing, maar wel publicatiedruk. Geen vals geld, maar wel het oppoetsen van onderzoeksdata. En geen ripdeal, maar wel een hoogleraar die er met het baanbrekende idee van zijn promovendus vandoor gaat. Plus natuurlijk een liefdesrelatie tussen een docent en een studente, want dat moest er ook in van de regisseur, volgens Haring. Als docent gebruikt hij de film om studenten voor te bereiden op de wetenschappelijke wereld. Hamvraag tijdens zijn colleges: wat is wetenschap en hoe kun je die op een nette en fatsoenlijke wijze beoefenen?

De gelikte rolprent (kijk zelf maar: https://youtu. be/tCgZSjoxF7c) is gefinancierd door het ministerie van Onderwijs en de faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen van Universiteit Leiden.

Begroting: 160.000 euro. On Being a Scientist is volgens de makers bedoeld als “een nieuwe vorm van kennisoverdracht”. Ze gaan kijken of “studenten zich meer in het onderwerp gaan interesseren als ze met de personages in een film kunnen meeleven”, want “we merken al langer dat boeken en hoorcolleges de boodschap niet zo effectief overbrengen als bijvoorbeeld film.”

Kijk, dát herken ik. Vroeger, toen ik nog onderwijs genoot, duwde de leraar ook wel eens een VHSband in de videorecorder. Als hapklare brok. Bas Haring tegenover een journalist: “Ons college is op vrijdagochtend, negen uur: dan is een paar minuten film wel een plezierig begin.” En zo is dat. Mooi om te zien dat in die pakweg dertig jaar niets is veranderd. Er hangt alleen een ander prijskaartje aan.

21 april2016

4

ff bellen met

Waar is Univers?

tekst Jozien Wijkhuijs

misschien wel bij jou in de buurt

Edmond Bitay De U-raadverkiezingen zijn voorbij, de rust is weergekeerd op de campus. Studentenfracties Front en SAM behielden hun zetels. De nieuwe fractie Student Democrats wist er geen te veroveren.

Aanleiding om lijsttrekker Edmond Bitay te vragen naar zijn ervaringen.

Geen zetel gewonnen, was dat een grote tegenvaller?

“Niet echt. We hadden wel verwacht dat we geen zetel zouden winnen. We hebben anders campagne gevoerd dan SAM en Front, zonder mensen die je met iPads bespringen.

De 300 stemmen die we hebben gekregen, geven wel aan dat er ruimte is voor een ander geluid.”

Je bent geen fan van het actieve stemmenwerven van de andere fracties?

“Ik heb van veel mensen gehoord dat ze zich daar aan ergeren. Sommigen werden wel dertig keer aangesproken, of zelfs meer. Misschien dat daardoor de opkomst wat hoger is, maar je moet je afvragen wat die stemmen waard zijn. Worden studenten geholpen te stemmen, of gedwongen?

Er wordt zo niet gestemd vanuit een afgewogen mening, maar om er maar vanaf te zijn. Dat is niet oké.”

Hoe ziet de toekomst er nu uit voor de Student Democrats?

“We gaan nu nieuwe mensen werven voor de verkiezingen van volgend jaar. Afhankelijk van hoe dat gaat, kijken we hoe we dat gaan aanpakken. Waarschijnlijk zal ik geen lijsttrekker meer zijn, maar ik zal wel actief blijven in de organisatie.”

21 april 2016

een kater op een conferentie Economiestudenten leven, nog meer dan studenten uit andere disciplines, in twee werelden. De ene dag sta je in de kroeg te hossen, de volgende sta je op een heuse conferentie te luisteren naar lezingen over de mens die jij over twintig jaar hoopt te zijn. Een gesprek tijdens de ‘deepening session’ van de Asset Conference illustreert dit. Twee meisjes in mantelpakje fluisteren elkaar toe. “Mijn buik puilt over mijn rok!” “Vind je het gek, met zo’n weekend?” “Ja, inderdaad, op vrijdag hebben we nog weleens groenten in de pasta, maar verder was het echt alleen maar bier, friet en pizza”. Toch zien ze er nu, ondanks dat één van hen zegt dat ze een ‘moeilijke kater’ heeft, helemaal niet brak uit. De andere bezoekers van de conferentie doen niet voor hen onder, iedereen is keurig in pak of jurk gestoken.

De conferentie vormt het begin van de Economics Business weeks Tilburg (EBT), van 11 tot 22 april, De bezoekers worden op een reeks inspirerende lezingen getrakteerd. De namen van de sprekers liegen er niet om. De studenten van Asset hebben onder andere oud-minister

Uri Rosenthal en Peter Struik, de directeur van Fujifilm, gestrikt om te komen spreken.

Vreemde eend in de bijt is kunstenaar Jalila Essaïdi, die zich bezighoudt met het onderzoeken van kogelvrije menselijke huid. Ze vertelt over hoe zijde van een spin door biotechnologie ooit de sleutel zou kunnen zijn tot het creëren van huid die niet doorboord kan worden met kogels.

Op praktische vragen uit het publiek geeft ze gelijk een duidelijk antwoord: “Oh, maar je gaat nog steeds dood, hoor. Je houdt dan alleen wel een mooi intact lijf.”

Het programma is divers en de bezoekers zijn opvallend rustig en stellen veel vragen bij iedere lezing. Toch begint in de korte pauze die voorafgaat aan de laatste twee sprekers de borrel te lonken. “Dan nog maar een watertje, hè,” lacht een hoogleraar, voor hij naar Peter Struik gaat luisteren. Uiteindelijk worden de beste contacten natuurlijk toch gewoon gelegd tijdens het drankje achteraf. En zo moeten ook degenen die dit weekend alleen maar bier, friet en pizza hebben genuttigd ook vandaag weer aan de bak.

5

leestijd

3

minuten

tekst francine bardoel

Meer studieplekken!

Hoera, meer studieplekken, tentamenstoelen en zalen. Deze weken gaan de eerste leidingen voor de warmte-koudeopslag voor het nieuwe Onderwijs Zelfstudie Centrum de grond in. De bouw gaat anderhalf jaar duren.

M

Hurray! More study spots, exam seats and rooms. This week, the first pipelines for the thermal energy storage below the new Education Self-study Center go into the ground. The construction period will last one and a half years.

aar liefs 150 docenten en 60 studenten hebben meegedacht aan een boodschappenlijst voor de ontwerpers van het gebouw. Vervolgens sloot een projectteam van Real Estate Management zichzelf letterlijk een half jaar op in de kelder van Koopmans om te werken aan de vraagspecificatie. In dat gedetailleerde aanbestedingsstuk stond bijvoorbeeld dat er minstens één tentamenzaal nodig was.

De sporthallen en zalen van TiU zitten in tentamentijden immers constant tot vier uur vol. Lastig voor de sporters, dus dat moest verbeterd worden.

A

In tegenstelling tot andere universiteiten is TiU altijd bescheiden met vastgoed, ook hier is heel scherp op budget gestuurd. Na het uitzetten van de aanbesteding bleken vier van de vijf partijen meer dan één grote tentamenzaal te offreren. Een grote meevaller. De werknaam is Onderwijs Zelfstudie Centrum, maar er komt waarschijnlijk een wedstrijd voor een betere naam.

In contrast to other universities, Tilburg University is always modest when it comes to real estate. In this latest project a keen budget once again played a big role. Five parties responded to the procurement and four of them offered more than one big exam room. This was a lucky break. The working name is Education Self-study Center, but there probably will be a competition for a better name. >>

s many as 150 teachers and 60 students helped to create a shopping list for the building’s designers.

After that, a project team locked itself up in the basement of Koopmans Building for six months, to work on the tender specification. Their detailed document stated for example that the new building needs at least one exam room. After all, the sports halls and other rooms at Tilburg University are always fully booked during exam periods, a nuisance to sportsmen and many others.

21 april2016

6 virtual reality lab virtual reality lab

reserveerbare zalen bookable rooms auditorium, 600 personen auditorium, 600 persons

Kaan Architecten maakte het winnende ontwerp. Het is een gebouw met veel licht en ruimte, je kan aan alle kanten het bos inkijken. In het centrum komen veel moderne collegezalen waaronder een zaal voor 600 personen die te splitsen is in 2x300. Daarnaast telt het centrum maar liefst 350 zelfstudieplekken, twee binnentuinen en voor studenten reserveerbare zaaltjes die plaats bieden aan één tot tien personen. Het Virtual Reality Lab krijgt in het OZC eindelijk de mooie plek die het verdient. Koffiedrinken en een croissantje pakken kan ook, er is een loungeruimte en een koffiecorner. De bedoeling is om de Nieuwjaarsreceptie van 2018 in de grote zaal in het nieuwe gebouw te houden.

21 april 2016

lounge en zelfstudie Lounge and study pits

Kaan Architects came up with the winning design. It is a building with a lot of light and space; the surrounding forest can be seen from all sides. On the ground floor, modern classrooms will emerge, including a room for 600 persons that can be split in two rooms for 300. Also included are 350 self-study spots, courtyards, and rooms that can be booked by one to ten students. The virtual reality lab will finally get the nice location it deserves in the new building. Having a coffee and a croissant is also possible, in the lounge room and coffee corner. The 2018 New Year’s Reception will hopefully take place in the big room in the new building.

7 dIGITALE TENTAMENRUIMTES digital exam rooms MONUMENTALE TRAP monumental staircase COLLEGEZALEN lecture rooms

Via een monumentale trap van schoonbeton, die doet denken aan gebouw Cobbenhagen, kom je op de eerste verdieping. Hier zie je twee tentamenzalen met in totaal 504 stoelen, maar ook weer veel lichte en luchtige collegezalen. Het gebouw krijgt een groen dak en zonnepanelen. Voor het Onderwijs Zelfstudie Centrum streeft Real Estate management naar het ‘Breeam excellent’ certificaat, het wordt daarmee echt milieuvriendelijk. Net als in gebouw Cobbenhagen is er weer een tussenverdieping; we zijn benieuwd hoe vindbaar deze straks is. Meer zien? Vanaf 1 mei hangen in de foyer van de aula de tekeningen van de architect.

Via the monumental concrete staircase, reminiscent of Cobbenhagen building, you enter the first floor. Here, you will find two exam rooms with a total of 504 chairs, but also, just like on the ground floor, bright and airy classrooms. The building will have a green roof and solar panels. Real Estate management strives for a ‘Breeam excellent’ certificate, meaning the Center will be very sustainable.

Just like in Cobbenhagen building, there is an entresol. We will have to wait and see just how easily it can be found. From the 1st of May, the architect’s sketches will be exhibited in the auditorium.

21 april2016

8

leestijd

6

minuten

Gezocht: geld met een geweten Tekst bart smout illustratie martien bos

Met de Panama Papers laait de discussie over het gebrek aan moraal in de financiële sector weer op. Kan geld een geweten hebben? Over die vraag gaat een team van wetenschappers zich drie jaar lang buigen.

“M

oeilijk, maar niet onmogelijk,” oordeelt de Tilburgse econoom Johan Graafland. Voor hem op tafel ligt een vel papier. Daarop heeft hij kringetjes getekend. De kringetjes worden steeds groter, alsof het vel een plas water is waar Graafland een steentje in heeft gegooid. De kleinste cirkel staat voor de ethiek van een individu binnen een bank of bedrijf. De tweede, iets grotere cirkel, staat voor de bedrijfscultuur. Daarna volgen bestuur, markt en overheid. Graafland: “Als je meer moraal in de financiële sector wil brengen, moeten al deze niveaus gelijktijdig veranderen. Anders werkt het niet.” Een enorme operatie, geeft Graafland toe. Je wordt er bijna moedeloos van, als je te lang naar de kringetjes op het papier kijkt.

Samen met filosoof Govert Buijs van de Vrije Universiteit hengelde Graafland een prestigieuze John Templeton Grant van 2,2 miljoen binnen voor onderzoek naar de voorwaarden voor een morele marktwerking.

Een interdisciplinair team van onderzoekers zal vanaf 2017 voor een periode van drie jaar de mogelijkheden verkennen van een economie waarbij deugden en moraal belangrijker zijn dan winstmaximalisatie.

Johan Graafland 21 april 2016

Klink idealistisch. Buijs: “Hoe geef je een economie vorm die het gedeelde belang voorop heeft staan en niet de zelfverrijking? Dat is een van de hoofdvragen in ons project. Ja, die vraag mag je best idealistisch noemen.

We moeten moraliteit Ìn het economische verhaal schrijven. Dat zal niet

9

vanzelf gaan, maar met dit onderzoek hopen wij daaraan bij te dragen. Hoop houdt rekening met weerstand.”

Onethisch gedrag is niet altijd een bewuste keuze Meer moraal in het economische verhaal. Na de Panama Papers, waaruit blijkt hoe miljonairs geld wegsluizen naar belastingparadijzen, klinkt die roep opnieuw. Maar eigenlijk is ze sinds de kredietcrisis nooit weggeweest. Ieder schandaal

dat hierna volgde (Vestia, Enron, Volkswagen, ABN Amro) leek te bevestigen dat de financiële sector geen morele lessen trok. Is dat wel zo? “Er zijn stappen genomen,” zegt Graafland. “In 2010 heeft de Vereniging van Nederlandse Banken bijvoorbeeld een nieuwe gedragscode geïntroduceerd, duidelijk als reactie op de kredietcrisis.

Het Europese toezicht op de banken is toegenomen. Je kunt niet zeggen dat er niks gebeurt is.

Tegelijkertijd blijkt dat het enorm moeilijk is om een bedrijfscultuur te veranderen.”

Buijs wijst naar het beeld van de homo economicus, de mens die op rationele wijze vooral in zijn eigenbelang handelt. “Dat mensbeeld wordt nu bijgeschaafd, maar is jarenlang de norm geweest binnen banken en bedrijven. Zo’n mensbeeld werkt niet alleen descriptief, maar ook prescriptief. Het leidt ertoe dat bankiers en zakenmensen denken dat ze goed handelen als ze bijdragen aan winstmaximalisatie. Het besef dat er ook andere normen en waarden bestaan, raakt dan uit zicht.” >>

De Panama Papers

‘Onethisch gedrag is niet altijd een bewuste keuze’

De Panama Papers zijn een verzameling van 11,5 miljoen gelekte documenten van de Panamese zakelijk dienstverlener Mossack Fonseca. Uit de documenten blijkt dat dit bedrijf buitenlandse miljonairs en miljardairs helpt om de lokale belastingwetten te omzeilen. Het vermogen van de rijken wordt zo nauwelijks belast. De Süddeutsche Zeitung

heeft de documenten in handen gekregen en gedeeld met het ICIJ, een internationale organisatie van journalisten. Het Panamese bedrijf hielp niet alleen zakenmensen bij het wegsluizen van geld, maar ook wereldleiders, voetbalsterren en koningen. De Panama Papers vormen een van de grootste journalistieke lekken uit de geschiedenis.

21 april2016

10

Graafland vindt het verhaal van Buijs herkenbaar. “Onethisch gedrag is niet altijd een bewuste keuze. Het kan ook ontstaan door gewoontevorming. Mensen groeien langzaam in een bedrijfscultuur. Dat gaat stapsgewijs. Je kunt vol maatschappelijke idealen het bedrijfsleven ingaan en ongemerkt veranderen in iemand die alleen nog aan het maken van winst denkt.”

Bankier is een kind van zijn tijd Wat het veranderen van bedrijfsculturen nog moeilijker maakt, is wat hoogleraar bedrijfs­ ethiek Wim Dubbink de “juridificering van de moraal” noemt. Dubbink neemt niet deel aan het onderzoek verbonden aan de John Templeton Grand. Wel verricht hij al jarenlang onderzoek naar ethiek in het bedrijfsleven.

Volgens de Tilburgse hoogleraar zijn de Panama Papers een goed voorbeeld van de juridificering van de moraal. Het wegsluizen van miljoenen naar belastingparadijzen is moreel onjuist, maar gebeurt op legale wijze. Het valt nog te bezien hoeveel namen uit de Panama Papers daadwerkelijk vervolgd gaan worden. “Ons besef van

Foto Dolph cantrijn

‘Moraal is toch een beetje een vies woord, we vinden het moeilijk daarin te geloven’ Wim Dubbink

goed en slecht raakt steeds meer verward met de wetgeving,” zegt Dubbink. “De moraal trekt zich terug op het juridische vlak. Als iets volgens de wet mag, denken we dat het ook goed en deugdzaam is. Terwijl dit lang niet altijd het geval is.”

De juridificering van de moraal heeft volgens Dubbink twee belangrijke gevolgen. “Het werkt scepsis in de hand. Want als een bedrijf iets doet wat moreel niet in de haak is, maar wettelijk wordt goedgekeurd, wat kun je daar eigenlijk op tegen hebben? Tegelijkertijd wordt het zo voor banken en bedrijven ook makkelijker om zichzelf voor de gek te houden. Goed handelen staat gelijk aan wettelijk handelen. Daarom is het zo moeilijk de financiële sector ervan te overtuigen

21 april 2016

dat ze fout bezig is, want wettelijk gezien doet de sector weinig fout.”

Dubbink waarschuwt dat niet alleen banken en bedrijven de plaatsen zijn waar de moraal zich terugtrekt. Het gebeurt overal. “De moderne cultuur is moreel sceptisch. Moraal is toch een beetje een vies woord, we vinden het moeilijk daarin te geloven. Wat dat betreft is de bankier gewoon een kind van zijn tijd.”

Meer veranderen dan alleen de economie Wie de economie wil veranderen, moet de wereld veranderen, lijkt de boodschap van Dubbink. Een boodschap waar Paul van Geest, als theoloog en

kerkhistoricus verbonden aan zowel Tilburg University als de Vrije Universiteit, wel iets mee kan.

Van Geest behoort samen met Johan Graafland, Eric van Damme en Lans Bovenberg tot de vier Tilburgse onderzoekers die meedoen aan het John Templeton Grand-project. De theoloog zal zich toeleggen op een onderzoek naar het mensbeeld dat ten grondslag moet liggen aan een moreel betere markt. “Ik zal het christelijke mensbeeld vergelijken met het mensbeeld dat spreekt uit moderne economische theorieën. Niet alleen om te kijken wat er is veranderd, ook om te kijken wat onveranderd is gebleven.”

Van Geest verwacht namelijk dat er nog steeds veel overeenkomsten bestaan. Het christelijke

11

mensbeeld is volgens hem niet verdwenen maar ondergesneeuwd. “Vanuit de christelijke opvatting heeft ieder mens een intrinsieke waarde, los van het feit of je oud of werkeloos bent en dus niet meer geschikt voor de arbeidsmarkt. Als je de intrinsieke waarde weer voorop plaatst in ons mensbeeld, krijg je wellicht weer een economie die de mens dient, in plaats van de mens die de economie dient.”

Baron von Münchhausen Blijft de vraag waar je moet beginnen, als je een economie wilt vormgeven waar het gedeelde belang uitgaat boven het eigenbelang. Terug naar de kringen van Graafland. Volgens de econoom is het zaak overal tegelijkertijd te beginnen. “Voor het veranderen van bedrijfsculturen heb je een sterke morele leider nodig. Tegelijkertijd moet de markt veranderen, want als je concurrenten sterker zijn omdat ze onethisch handelen, winnen ze alsnog. En ten slotte zal de overheid wetten moeten opstellen die restricties kunnen aanbrengen.”

Zoiets gebeurt niet van de een op de andere dag. En dus zal moreel betere marktwerking een kwestie van de lange adem worden, zegt Buijs. “De vrije marktkwestie is vergelijkbaar met het klimaatprobleem. Het heeft heel lang geduurd voordat sommige bedrijven het milieu en het klimaat serieus namen.

En nog steeds is het een punt dat voortdurend aandacht nodig heeft.”

Of het dan lukt? Dubbink ziet het somber in. “Een beter geweten begint bij jezelf. Dus als je verandering wilt, zal die van onderaf moeten ontstaan. Ik doe mijn best het niet somber in te zien. Als je elke drie maanden groeicijfers moet aanleveren, is het lastig moreel worden. Dan kun je niet anders dan hopen op een soort Baron Von Münchhausen-effect, waarbij de vrije markt zichzelf aan de eigen haren uit het slop trekt. De kans dat zoiets gebeurt is natuurlijk minimaal.”

(Advertentie)

column Tom Grosfeld student CIW

Een lachertje Afgelopen week voerden blauw en groen weer de boventoon in het kleurenpalet van deze universiteit. Losgeslagen studenten die samen met hun fractie streden voor een plekje in de U-raad en daarvoor alles uit de kast haalden. Behalve de inhoud dan, die bleef achter in ongelezen campagne­ foldertjes.

Een bestuursjaar bij Front en SAM levert je ongetwijfeld een flinke rugzak aan kennis, ervaring en contacten op, maar het imago van beide partijen wordt versnipperd door een mechanisme genaamd overwinningsdrang.

Ik zie twee partijen die hetzelfde willen, maar toch met elkaar vechten. Om wat? De overwinning?

Prestige? Status? De universiteit heeft kritiek geuit op Fractie Front: “Jullie maken een lachertje van de verkiezingen”. Onzin. De universiteit maakt een lachertje van de verkiezingen. Door toe te staan dat er twee verschillende partijen met nagenoeg dezelfde idealen tegen elkaar strijden om een zeteltje meer of minder in de U-raad, werk je dit gedrag in de hand. Natuurlijk wil je als fractie winnen. Overwinningsdrang is natuurlijk gedrag. Als universiteit dien je dit te reguleren, in plaats van twee fracties een waardeloos convenant te laten opstellen.

Wat als al die tijd, al dat geld en al die moeite geïnvesteerd werd in de student in plaats van in de campagne? Geen gesponsord FB-bericht dat mij overhaalt om op SAM te stemmen, maar een gesponsord bericht dat mij kennis laat maken met de medezeggenschap? En dat mij vertelt waar ik informatie kan vergaren over de U-raad en het doel daarvan. Wil je als universiteit je studenten laten meedenken, betrek ze dan bij de inhoud in plaats van ze af te schrikken met deze poppenkast rondom de verkiezingen.

Schaf de campagne af, richt één partij op en laat de beste negen in de U-raad deelnemen.

21 april2016

12

de vijf VAN EIJFF

Globalisering en de muitende middenklasse Zowel in Europa als in de Verenigde Staten groeit het verzet tegen de globalisering. Alleen nu niet meer onder ‘linksige’ demonstranten maar juist onder populistische politici. Gaan we van globalisering naar protectionisme en isolationisme? Hoogleraar financiële economie Sylvester Eijffinger geeft antwoord op vijf vragen.

1. Staat Amerika, als de Republikeinen de presidentsverkiezingen mochten winnen, op het punt het isolationisme weer te omarmen?

“Nee. De adviseurs achter Trump en Cruz zijn heel belangrijk en de belangen zijn dusdanig groot voor de VS dat dit nooit zal gebeuren. We zullen wel ketelmuziek horen, maar de soep gaat nooit zo heet gegeten worden als die met name door Trump nu wordt opgediend.

Amerika is de enige superstaat in de wereld, politiek, militair en economisch. Een Monroe-doctrine zoals die ooit werd toegepast, waarbij de VS zich zo weinig mogelijk bemoeide met het buitenland en zich probeerde te isoleren van de rest van de wereld, dat kan nu gewoon niet meer. Daarvoor zijn de belangen nu veel te groot.”

‘Isolatio­ nis­me is voor niemand voordelig’

2. Voor wie of voor welk land kan isolationisme wel voordelig uitpakken?

“Voor niemand. Het kan tijdelijk een suboptimale oplossing zijn voor een bepaalde groep. Maar voor de langere

21 april 2016

termijn levert het voor iedereen welvaartsverlies op.”

3. En toch: Donald Trump en Ted Cruz, de Brexit- en Nexit-voorstanders, ze bewegen allemaal richting isolationisme en protectionisme…

“We hebben te maken met een combinatie van factoren die uiteindelijk allemaal één overeenkomst hebben: een structurele overbelasting van de middenklasse. In tijden van crisis weten de rijken zich altijd wel te redden en wordt de onderklasse door de overheid beschermd. Maar de middenklasse? Die betaalt telkens weer de prijs: via belastingen, via het uitkleden van publieke voorzieningen. Populisten, van Trump tot Wilders en Le Pen, vinden daar de meeste steun. Eigenlijk is dat bizar omdat onder aan de streep hun oplossingen vaak juist nadelig zijn voor die middenklasse.”

4. Eind jaren negentig was antiglobalisering nog een linkse protestbeweging. Nu flirten vooral nationalistische politici ermee. De vluchtelingencrisis en affaires als de Panama Papers geven hen de wind in de rug.

Ziet u dat ook zo?

“Wederom: het heeft alles te maken

met die middenklasse. Die vormt het cement van de samenleving maar wordt niet als zodanig erkend. In elke westerse samenleving is daarom een onderstroom te vinden van wat ik de muitende middenklasse noem. Die muit niet door naar het Malieveld te gaan, nee, die doet dat via het stemgedrag. Die onderstroom is er al veel langer, maar is in de afgelopen jaren enorm toegenomen. Zaken als de vluchtelingencrisis of zo’n schandaal als de Panama Papers komen daar nog eens bovenop. Het is dan aan de politiek om de kracht en de moed te tonen om met echte, complexe oplossingen te komen.”

5. Los van al het populisme en van alle sentimenten: is globalisering eigenlijk wel te stoppen of terug te draaien?

“Nee. De globalisering is een continu maar dialectisch proces. Telkens na een crisis of een recessie zie je een terugslag in dat proces.

Ook nu zitten we in zo’n stukje. Maar het is niet meer dan een stap naar de volgende golf van globalisering. En we kunnen het zeker niet terugdraaien: de kosten daarvan zijn zo groot dat élk land verliest.”

13

Goudhaantje

En passant

Lieke van Uden In drie dagen tijd zoveel mogelijk uit data halen en vervolgens een vernieuwingsindex maken. Dat deed Lieke van Uden (21), derdejaarsstudente econometrie en operationele research. Zij won daarmee de Big Data Challenge. Haar partner liet het na dag één al afweten.

Hoe zag die wedstrijd er uit?

“Mijn challenge kwam van het vastgoedbedrijf Republiq.

Zij wilden graag weten of we een vernieuwingsindex konden maken die op data gebaseerd was. Dan kun je bijvoorbeeld naar de groei van een school kijken. Ik heb vervolgens een vernieuwingsindex opgesteld met alle open data die er beschikbaar was.”

Je hebt de wedstrijd gewonnen. Hoe nu verder?

“Uiteindelijk heb ik de publieksprijs en 100 euro gewonnen. Omdat ik die prijs heb gewonnen mocht ik ook nog een zitzak uitzoeken, haha. Het bedrijf dat de opdracht gaf voor de challenge wil er mee doorgaan en dit gemeenten gaan aanbieden. Als ik wil mag ik daar mee gaan helpen.”

Ga je dat ook doen?

“Waarschijnlijk wel. Ik ga in de zomervakantie daar vakantiewerk doen en dan hier aan mee werken.”

In de ‘datawereld’ lopen over het algemeen vooral veel mannen rond. Is het niet vreemd om daar als vrouw tussen te lopen?

“Ik ben inmiddels niet anders gewend; bij de opleiding is het precies hetzelfde, daar zitten ook veel meer jongens.

Dus dat vind ik niet echt raar meer.”

Heeft het winnen van de challenge invloed op je carrière?

“Het staat in ieder geval leuk op mijn CV. Ik heb ook nog mijn toepassingen met de andere deelnemers op een seminar in Den Bosch gepresenteerd. Ik weet daardoor nu wel zeker dat ik de big data kant op wil, omdat ik het toch wel erg leuk en interessant vind.”

Personeel in het wild Univers overvalt je: wat ben je aan het doen?

“Het is een stressvolle tijd”, vertelt hoofd van het stembureau Thijs Pieters. Hij is hoofdverantwoordelijke voor de verkiezingen. “Deze week zit ik sommige dagen van 08.30 tot 21.30 uur op de universiteit. Er zijn maar liefst 18 verkiezingen, allemaal tegelijk. De ICT’ers en juristen zijn er ook heel druk mee. Het is even een weekje volhouden, maar ik vind het erg leuk. De hele campus staat op zijn kop.”

GRAS & ZON Bloemen ontluiken, vogeltjes dansen en de temperatuur stijgt. Het is lente! Dus hoef je niet meer in die benauwde bibliotheek te zitten. De bieb zit bovendien toch al helemaal vol, net als alle andere werkplekken. Lekker een plaatsje zoeken in het gras dus. Dat begrijpen wij helemaal.

REGENBOOG & SLOPEN Na regen komt zonneschijn. En een regenboog, die mooi uitkomt bij gebouw Prisma.

Ligt er een pot goud? Wie weet. Misschien is dat de reden dat het gebouw binnenkort gesloopt gaat worden. Het officiële verhaal van de universiteit luidt dat er wordt gesloopt om plaats te maken voor het nieuwe onderwijs- en zelfstudiecentrum.

FOTO & MOK Een schouderklopje aan jezelf geven mag best van tijd tot tijd, vindt deze redacteur.

Univers won onlangs de publieksprijs onder de redacties van universiteitsbladen voor beste portretfoto bij een interview. Universfotograaf Ton Toemen zette Kenny B op de plaat en viel in de prijzen. Welke prijs? De hiernaast afgebeelde beker.

21 april2016

14

Beeldend

Feestje

foto ton toemen

Yahoo! Yes! YEEAAAHHH!!! Uit hun dak gingen ze bij Fractie Front, tijdens de bekendmaking van de verkiezingsuitslag op 14 april. Vijf zetels in de universiteitsraad was reden voor een feestje voor Naomi Coldenhoff, Frank van Leeuwen, Rutger Maas, Bo Backbier en de andere Fronters. Geen winst, geen verlies, even veel zetels als de fractie al had. Maar met de hete adem van concurrent SAM in de nek, een nieuwe concurrent in de vorm van Student Democrats ĂŠn alle gedoe rond lijsttrekker Bo die vooraf al aangaf zelf niet in de U-raad te gaan zitten, was een goede uitslag geenszins gegarandeerd. Alle zorgen bleken onterecht: ze blijven de grootste.

21 april 2016

15

21 april2016

16

leestijd

7

minuten

Tekst Ron Vaessen fotografie ton Toemen

Roep om onderzoek naar gender bias

Hoezo zijn docentes minder goed?

R

Vrouwelijke docenten worden door studenten slechter beoordeeld dan hun mannelijke collega’s.

Omdat ze vrouw zijn. Dat blijkt uit onderzoek naar cursusevaluaties. Hebben docentes aan Tilburg University hier last van?

ecent nog kwam het aan de Erasmus Universiteit verbonden International Institute of Social Studies (ISS) tot de conclusie dat onder docenten vrouwen er minder goed vanaf komen dan mannen. Na correctie van allerlei verzachtende omstandigheden, blijkt dat vrouwen 11% slechter worden beoordeeld dan hun mannelijke collega’s. Ander onderzoek op dit gebied is verricht onder 14 miljoen beoordelingen op RateMyProfessor.com. Ook daaruit bleek dat mannen structureel beter worden beoordeeld. Dat viel bijvoorbeeld op te maken uit de toegekende labels: mannen waren vaker ‘funny’, vrouwen ‘bossy’ en ‘annoying’.

Op de Tilburgse campus zijn er zorgen over deze onderzoeken. Tilburg Law School (TLS)-decaan Corien Prins zegt het onderzoek bij de rector te hebben neergelegd. “Als aandachtspunt. Ik wil niet direct de conclusie trekken dat deze kwestie hier ook speelt. Maar ik vind het wel het onderzoeken waard.” Dat vindt ook vrouwelijke collega-hoogleraar Morag Goodwin. “Als ik voor de klas sta, is dat als professional. Een expert in mijn vakgebied die haar kennis wil delen en met studenten in gesprek wil. Ik sta daar, volgens mij, niet als vrouw.” Het wringt dat studenten haar wellicht toch zo zien. Vooral vindt ze het zorgelijk dat dit soort vooroordelen onbewust tot stand komen. Als we er op de campus niet kritisch over zijn, meent Goodwin, overleven deze vooroordelen de studententijd.

Naar eigen weten is Goodwin zelf nooit slechter beoordeeld door haar studenten. Ze wordt goed geëvalueerd en won verschillende prijzen.

“Maar het punt is nu juist dat ik het niet eens zou weten, als ik negatiever wordt beoordeeld vanwege mijn geslacht.” De onderzoeksresultaten nopen volgens haar tot reflectie. “Ik suggereer niet dát dit speelt in Tilburg, maar ik zou ook niet weten waarom Tilburgse studenten immuun zouden zijn voor dit fenomeen.”

Ook universitair docent HR Marloes van Engen maakt zich zorgen.

Ze adviseert de universiteit over genderbeleid en is bekend met de onderzoeksresultaten. “Met telkens deze treurige uitkomsten.

Er is zowel expliciete als impliciete gender bias ten aanzien van vrouwen als docenten.” University College-decaan Alkeline van Lenning denkt eveneens dat sprake is van vooroordelen, van een (onbewuste) gender bias, zo liet ze weten in een interview op Universonline. Daarom vindt ze de onderzoeksresultaten niet verrassend. “Het zou pas nieuws zijn als studenten wél genderneutraal beoordelen. Je ziet het verschillend beoordelen van mannen en vrouwen ook terug in benoemingscommissies en in de financiële beloning van docenten hier aan de universiteit.”

Mannen zijn vaker ‘funny’, vrouwen ‘bossy’ en ‘annoying’

21 april 2016

Cursusevaluaties Terechte zorgen dus, zo lijkt het. Maar blijkt uit de Tilburgse cursusevaluaties ook dat dit probleem hier speelt? Kwestie van opzoeken, toch? Niet dus. Geen van >>

17

Morag Goodwin: ‘IK STA voor de klas als professional’

21 april2016

18

Bart van elderen: ‘cursusevaluaties zijn überhaupt een lastig dossier’

de geïnterviewden heeft dit effect ooit teruggezien in de evaluaties. Terwijl Prins en Van Lenning er toch genoeg voorbij zien komen. Dat geldt ook voor Geert van Boxtel, vice-decaan onderwijs aan de Tilburg School of Humanities (TSH). In vijftien jaar tijd is zo’n verschil in beoordeling hem nooit opgevallen. Wellicht is dat ook niet zo verrassend, want cursusevaluaties zijn niet ontworpen om verschillen tussen mannelijke en vrouwelijke docenten in kaart te brengen. Van Boxtel: “Cursusevaluaties zijn bedoeld om problemen in het onderwijs te signaleren. De evaluaties zijn belangrijker geworden voor docenten, is mijn indruk. Dat is goed. Maar het is de vraag of ze een valide meetinstrument zijn voor dit soort onderzoeksvragen.”

Dat vraagt ook Bart van Elderen zich af. Als beleidsmedewerker onderwijs en kwaliteitszorg TSH weet hij het nodige van de evaluaties. Maar zo’n verschil kán hij niet zien: er wordt geen onderscheid gemaakt tussen man en vrouw.

“Waarom zouden we?”

Bijvoorbeeld om sekseverschillen uit de evaluaties te filteren om zo eerlijke baankansen te creëren voor vrouwelijke docenten. Dat is de aanbeveling van de Rotterdamse onderzoekers.

Maar Van Elderen heeft nog meer kanttekeningen. “Om zo’n conclusie te trekken, zou je nog veel moeten uitzoeken.

Je zou ook bedacht moeten zijn op mogelijke schijneffecten. Ik zou niet gewoon een filter in Excel willen toevoegen, om dan te zeggen: kijk, hier speelt het ook. Bovendien zijn de cursusevaluaties überhaupt een lastig dossier,” zegt hij. Het zijn subjectieve percepties van studenten.

De respons varieert behoorlijk per cursus. Ook blijkt dat studenten die niet goed presteren, cursusevaluaties negatiever invullen.

Marloes van Engen vindt dat we een andere methode moeten gebruiken

om genderverschillen te onderzoeken. “Je zou objectieve evaluaties naast percepties van studenten moeten leggen. Of experimenteel onderzoek moeten doen, waarbij je bijvoorbeeld exact hetzelfde college door getrainde acteurs op exact dezelfde manier laat geven en dan kijkt of vrouwen lager beoordeeld worden.”

Betrouwbaarheid We mogen kritisch zijn op de onderzoeksresultaten. Ook omdat we de fundamentele kritiek van najaar 2015 op de betrouwbaarheid van psychologisch onderzoek nog niet zijn vergeten. Slechts 37% van de studies bleek bij herhaling dezelfde resultaten op te leveren. Vanuit Tilburg University lieten twee onderzoekers zich daarover uit: Jelte Wicherts en Michèle Nuijten. Automatisch zoeken we bij Univers het telefoonnummer op van de man van het tweetal. Toeval of vooringenomenheid?

We bedenken ons en bellen Michèle Nuijten.

Zij merkt op dat we onderzoek dat bij herhaling wél dezelfde resultaten oplevert, serieus mogen nemen. Al moeten we natuurlijk altijd voorzichtig zijn bij het overnemen van conclusies. Zeker in dit geval: “Bij onderzoek over genderverschillen spelen altijd verschillende belangen mee.” Bijvoorbeeld van onderzoekers en instituten. “Daarnaast doen deze onderzoeken het altijd goed in de media. Daarop moet je bedacht zijn.”

Waarom zouden we onderscheid maken tussen man en vrouw?

21 april 2016

Irritante accenten Nog best lastig, dat op waarde schatten van wetenschappelijk onderzoek.

Zouden studenten zélf weten wat ze doen? Zij vullen die cursusevaluaties immers in. Masterstudentes Marketing Management Arianne van Noort

19

(21), Sanne van der Velden (25) en Renate Berkelmans (21) denken gelijk aan vrouwelijke docentes met irritant accent. En grappige mannen: “Mannen gebruiken meer humor – vrouwen kunnen beter uitleggen,” zegt het trio. “Maar dat vrouwen slechter worden beoordeeld, dat moet eigenlijk niet kunnen. Ze geven net zo goed les als mannen, maar doen dat anders.”

Pre-masterstudent HR Tom Siebelink (23) kan het zich voorstellen. “We denken heel objectief te zijn, maar dat zijn we niet altijd. Het is heel erg om te zeggen, maar we zijn denk ik wel eerder geneigd te denken dat een man meer expertise heeft. Ik hoop dat ik het zelf niet doe. Als mannen en vrouwen allebei goed lesgeven, moeten we ze gelijk beoordelen.”

De studentenfracties herkennen de onderzoeksresultaten niet. Wel zien beide er wat in dit te onderzoeken. Een mogelijke verklaring is volgens Machiel Hermans (Front) dat studenten een vrouw voor de collegezaal niet gewend zijn. “Dat zou kunnen leiden tot een lagere waardering,” denkt hij. Er is volgens Hermans sprake van een dieper liggend cultuurprobleem: Tilburg University heeft fors minder vrouwen voor het bord staan dan mannen. Eind 2015 was 17% van de hoogleraren vrouw, 26% van de UHD’s en 40% van de UD’s. Daar willen de faculteiten de komende jaren verbetering in brengen.

Als sprake is van een gender bias, is dat volgens Iris Wester (SAM) kwalijk. Als de universiteit hier aandacht aan besteedt, vindt zij dat we vooral moeten nagaan waardoor zo’n verschil in beoordeling wordt veroorzaakt. “Ligt het aan een gender bias, of is er een ander probleem? Ligt het mogelijk aan gezag of academische kennis? Dat moeten we weten om te bepalen wat we eraan kunnen of moeten doen.” Misschien zouden vrouwen anders getraind moeten worden, denkt Wester. Maar als we er aandacht voor hebben, dan moet dat wel zorgvuldig gebeuren: “Anders maak je het probleem misschien groter. Je zou studenten dan onbedoeld anders – negatiever - over vrouwelijke docenten kunnen laten nadenken.”

Beste docent(e)?

Is het misschien een cultuurprobleem? Dat blijkt wellicht uit andere evaluaties waar studenten zich uitspreken over docenten: de Beste Docentverkiezingen. Die worden jaarlijks gehouden, bijvoorbeeld bij TSH en TLS. Geert van Boxtel merkt op dat vrouwen in de verkiezingen van TSH ongeveer evenveel gekozen worden als mannen.

Op de rechtenfaculteit is dat anders. Universitair docent rechtsgeschiedenis Erik-Jan Broers raadpleegde voor Univers de uitslagenboekjes collegejaar 1994/1995 tot en met 2010/2011. Wat blijkt: vrouwen wonnen 3 keer. De andere 14 keer ging een man er met de hoofdprijs vandoor.

Broers was 10 keer die man. “De verhouding man/vrouw is dus ongeveer 5 op 1.” Tellen we ook de subcategorieën mee, dan zien we volgens Broers dat mannen 117 keer een eerste prijs wonnen. Vrouwen slechts 16 keer. “Dat is ongeveer 7 op 1.” Broers merkt op dat studenten veel belang hechten aan zaken als enthousiasme, humor en toegankelijkheid. “Maar ik weet niet of het onderscheid man/vrouw van invloed is geweest op dit grote verschil.” Overigens kan Broers er net één of twee winnaars naast zitten: niet van iedere winnaar kon hij zich het geslacht herinneren.

Praten over oplossingen Aan twijfels over de onderzoeksresultaten geen gebrek, maar ook redenen genoeg deze kwestie te onderzoeken. Desgevraagd laat de universiteit weten niet direct op de onderzoeksresultaten te willen reageren. Omdat die vaak algemeen zijn, zouden daaruit te snel conclusies getrokken kunnen worden. Wel laat woordvoerder Tineke Bennema weten: “Tilburg University constateert dat de positie van vrouwelijke wetenschappers versterkt moet worden.” Zorgtaken en carrière moeten bijvoorbeeld beter gecombineerd kunnen worden. Gender staat – ook hoog in de universitaire boom – op de agenda. Of dat ook geldt voor ongelijkheid in beoordeling, blijft vooralsnog onduidelijk.

Niet dat de universiteit een genderprobleem zomaar kán oplossen. Dat kan volgens Morag Goodwin nadrukkelijk niet: “De wortels ervan liggen in de samenleving.” Maar dat is geen excuus: “We kunnen wel open zijn over de mogelijkheid dat het bestaat. En bespreken wat we erover denken. Dat zijn we verplicht aan onze studenten en aan elkaar.”

column Erik-Jan Broers

docent rechtenfaculteit

What’s in a name In een aangename roes zat ik aan de bar van een café voor oudere mensen die denken dat ze nog jong zijn. Kreeg ik ineens oogcontact met een mooie vrouw met een uitdagend figuur en een uitnodigende glimlach. Ik gaf gehoor aan de uitnodiging en al spoedig zaten wij geanimeerd te praten. Ze heette Geertje en ze was niet alleen mooi, maar had ook een aangename stem (een beetje hees) en een zeker gevoel voor humor, wat opmerkelijk is voor een vrouw. Niet alleen lachte zij om mijn grapjes – hetgeen in de aard der dingen ligt – maar ook kon ze zelf leuk uit de hoek komen.

We voelden ons al snel aangetrokken tot elkaar.

Toen tussen ons de sensuele spanning verder begon toe te nemen, aarzelde ze even, maar vond toch dat ze mij op de hoogte moest stellen. “Weet je dat ik de eerste veertig jaar van mijn leven Gerard heette,” fluisterde ze in mijn oor, “en dat ik begin dit jaar mijn naam heb laten veranderen.” Ik feliciteerde haar met haar naamsverandering want ik vind Geertje een leukere naam voor een vrouw dan Gerard (maar niet heel veel leuker). “Nee, je begrijpt het niet,” zei ze. “Tot voor kort was ik een man, maar ik heb inmiddels een seksoperatie ondergaan.” Het bleek dat ze niet alleen leuk uit de hoek kwam, maar ook uit de kast die in die hoek stond.

Ik was even van mijn stuk gebracht en keek haar verbaasd aan. “Hier sta je zeker wel van te kijken,” zei Geertje terwijl ze me onzeker aankeek. “Eh... ja, best wel,” antwoordde ik, “dat had ik niet gedacht... dat je al veertig bent.”

21 april2016

20

Recensies deze keer serie, film, boek

Wè nou? tilburgse reacties op Het nieuws

Plotloos Netflix ramt er steeds meer eigen producties uit. Laatste in die reeks is Flaked, met in de hoofdrol Will Arnett. Die ken je misschien nog als Job uit Arrested Development. Arnett speelt een alcoholist die zijn leven op de rails probeert te houden in het zonnige Californië. In een door techies overgenomen buurt is Arnett een zelfhulpcoach en meubelverkoper en de officieuze burgemeester van de buurt. Hoe dat zo ontstaan is wordt niet helemaal duidelijk. Maar ondanks een gebrek aan een sterk plot kijkt de serie prima weg. En dan zijn we halverwege. De zoektocht naar een sterk plot neemt de rustig voortkabbelende serie over, waardoor het geheel nogal geforceerd aanvoelt. Zonde, want potentie was er zeker. (Jeroen Wienen)

IJzersterk in bad In het leven moet je af en toe schijt hebben aan de gebaande paden, lijkt de film Trumbo te zeggen. Waar kennen we de hoofdrolspeler ook alweer van? Juist, Breaking Bad. Acteur Bryan Cranston zet een ijzersterke vertolking neer van een briljante Hollywoodscenarist, die overigens veel scripts schreef in bad. Hij is niet vies van communistische ideeën en daar maakt hij geen geheim van.

Alleen heeft Hollywood – eind jaren 40, begin jaren 50 - het niet zo op communisten, wat resulteert in een zwarte lijst. Trumbo probeert vervolgens op een onorthodoxe manier zijn gezin te onderhouden. Net als Walter White in Breaking Bad. Een ijzersterke biopic. (Niek Willems)

Goedkope trucs Je trapt erin, je koopt een boek dat De Wereld Draait Door aanprijst. Bot van Charles den Tex. Het gaat over een nerd die plotseling de sleutel van het computersysteem van een louche firma in handen heeft. Het boek staat bol van de goedkope trucs. Zo worden er korte zinnen en veel IT-termen gebruikt om het autistische van de hoofdpersoon weer te geven. Het leest niet lekker, is chaotisch opgebouwd en matig spannend.

De Nederlandse vrouwelijke thrillerauteurs zijn beter op dit moment. (Francine Bardoel)

21 april 2016

Dronken op de fiets Wereldschokkend nieuws: uit onderzoek blijkt dat vier op de vijf fietsers in het weekend rond middernacht te veel hebben gezopen. Een grote groep heeft een bloedalcoholgehalte van 1,0 waar maximaal 0,5 is toegestaan. Moet kunnen?

De eerste week dat ik in Nederland was, viel het me op dat iedereen hier dronken op de fiets stapt. Ik vroeg aan een agent hoe dat zit. Hij zei dat dit mocht, zolang je nog kan fietsen. Je bent meer een gevaar voor jezelf dan voor anderen.

Cruceriu Calina (Roemenië), 22 jaar, bestuurskunde

Ik denk dat het probleem groter wordt als je het helemaal gaat verbieden, dus het moet kunnen. Ik ben zelf nog nooit aangehouden vanwege openbare dronkenschap. Dat gebeurt denk ik alleen als je je echt niet gedraagt.

Laurien Staal, 24 jaar, accountancy

Dronken fietsen kan een gevaar opleveren, ook voor andere weggebruikers. Ik heb vaak gezien dat mensen van hun fiets vallen of rare manoeuvres maken op de weg. Maar ik denk dat je geen alternatief hebt: een taxi is veel te duur en bussen rijden vaak niet meer na half twaalf ’s avonds.

Marissa van der Vorm, 23 jaar, rechtsgeleerdheid

In Nederland is het allemaal niet zo gevaarlijk. De impact van een auto-ongeluk is veel groter dan die van een fietsongeluk. En in Nederland heb je veel fietspaden. Ik kom uit Colombia, daar heb je die helemaal niet. Daar hebben mensen bovendien niet eens licht op de fiets.

Juliana Velandia (Colombia), 26 jaar, bestuurskunde

21

Masterscriptie

Over de schutting wat gebeurt er ondertussen op de andere universiteiten?

#Vogels volg je zo

Zijn hybride banken stabieler?

Simone Hopstaken studeerde Bestuurskunde en International Business Law. In een dubbeldikke scriptie onderzocht ze Europese banken. Zijn die stabieler als ze hybride zijn?

Een relevante vraag sinds de kredietcrisis.

Hybride banken combineren (schijnbaar onverenigbare) publieke en private eigenschappen. Door de overheid opgerichte banken bijvoorbeeld, verrichten een publieke taak (zeg: de economie stimuleren).

Maar dat doen ze door het aanbieden van commerciële financiële producten in een competitieve markt.

Zijn dit soort banken stabieler?

Een belangrijke vraag, want stabiliteit is een voorwaarde voor een goed functionerend financieel systeem. Een antwoord zoekt Simone in kredietwaardigheid. Die uit zich in kredietbeoordelingen en aanwezige activa, welke duidelijk moeten maken of een bank bij faillissement zijn financiële verplichtingen zou kunnen nakomen.

Maar die kredietbeoordelingen waren toch onbetrouwbaar? De beoordelende instanties worden betaald door de banken die ze moeten controleren.

Dat klopt. Maar deze beoordelingen zijn ook het enige gestandaardiseerde middel om Europese banken te vergelijken. Bovendien is er na de crisis in Europa bewustwording ontstaan, en is het kredietbeoordeingsproces met wetgeving aangepakt. Toch blijft het grootste bezwaar – het verdienmodel – wel overeind.

Na een analyse van ruim 100 Europese banken, constateert Simone dat vrijwel alle banken in bepaalde mate hybride zijn. Daarbij trekt ze de ‘voorzichtige’ conclusie dat banken die in hogere mate hybride zijn, ook stabieler zijn. Voorzichtig, omdat hybriditeit een moeilijk begrip is waarvan vele definities bestaan. Een net iets ander perspectief kan andere resultaten opleveren.

Hoewel het daarom moeilijk is om eenduidige uitspraken te doen over de effecten van hybriditeit op een bank, denkt ze met haar masterscriptie wel een aanzet te hebben gedaan in de goede richting.

Hybride organisaties zijn overal, ook in de financiële sector, dus daar mocht wel eens onderzoek naar worden gedaan.

Wie wil weten waar vogels overwinteren, geeft ze een zender. Die methode is wel ouderwets geworden, lezen we in het Wageningse Resource. De nieuwste methode voor het volgen van vogels maakt gebruik van de borstveren. Bij broedende vogels zijn die makkelijk te plukken. Door een chemische analyse van de veren konden de onderzoekers bij negen van de tien vogels de overwinteringsplek vaststellen. Bij de Noordse stormvogel werd bijvoorbeeld de hoeveelheid 15N-isotoop geanalyseerd. Enige nadeel: de methode moet voor elke vogelsoort opnieuw worden geijkt.

#Studiepunten voor MOOC’s Massive Open Online Courses (MOOC’s) winnen aan populariteit. Maar studenten die deze gratis toegankelijke online colleges volgen, krijgen daar geen studiepunten voor. Dat wil een groep universiteiten onder leiding van de TU Delft veranderen, lezen we in Transfer, het vakblad over internationalisering in het hoger onderwijs. MOOC’s moeten onderdeel kunnen worden van het curriculum. Daarvoor moet wel een systeem worden opgezet, vergelijkbaar met het European Credit Transfer System (ECTS). Wordt vervolgd.

#Superhelden wetenschap De Eindhovense wetenschapper Barry Fitzgerald is gefascineerd door superhelden, schrijft Cursor. Lange tijd was hij overdag postdoc, ’s avonds schrijver van het boek Secrets of Superhero Science. Daarin beschrijft hij hoe we onzichtbaar kunnen worden als Sue Storm van de Fantastic Four. Schrijvend over Spiderman, bedacht hij dat we spinnendraad in massaproductie kunnen maken. Kwestie van het combineren van het DNA van geiten en spinnen. Knap staaltje wetenschapscommunicatie.

#Rector kiezen Hoe kies je als universiteit een nieuwe rector magnificus als de zittende vertrekt? Ga je het land af, of promoveer je een decaan? Liever niet dat laatste, lezen we in de Maastrichtse Observant. Mensen uit eigen bestuurlijke kring zijn teveel op elkaar ingespeeld, wat de kans op nieuwe ideeën verkleint. Vers bloed heb je nodig. Iemand met de blik naar buiten. Tilburg University liep alvast vooruit op dit advies. Met Emile Aarts uit het technische Eindhoven lijkt er aan ideeën geen gebrek.

Cijfer 8

21 april2016

22

leestijd

5

minuten

tekst Niek Willems illustraties Bas van der Schot

De hellegang van de beursaanvragers

Veni, vidi, vergeven Wetenschappers doen ontzettend veel moeite voor onderzoeksgeld. Als ze beet hebben, dan hebben ze goed beet. Maar de kans dat ze ook echt een beurs binnenhalen is klein. “Het lijkt tegenwoordig bijna alsof je zonder beurs niet meedoet in de wetenschap.�

21 april 2016

23

Foto Jack Tummers

A

Lex Meijdam

ls wetenschapper wil je niets liever dan onderzoek doen. Maar voor goed onderzoek is geld nodig. Wat doe je dan? Je gaat op jacht naar financiering. Als jonge onderzoeker kun je een aanvraag indienen voor een Starting Grand bij European Research Council. Of je klopt aan bij wetenschapsorganisatie NWO. Die deelt jaarlijks leuke bedragen uit om onderzoekers te helpen. Een Veni-beurs is bedoeld voor de jonge onderzoeker en bedraagt maximaal 250.000 euro. Voor de gevorderde wetenschapper is er een Vidi-beurs van 800.000 euro. De grote academische jackpot is de Vici-beurs: die bedraagt 1,5 miljoen euro en wordt uitgereikt aan hoofddocenten en hoogleraren.

Ka-ching, niks mis mee. Maar dat geld krijg je niet zomaar. Er moet eerst een onderzoeksvoorstel geschreven worden. En dat is niet binnen een middagje geflikt. Rianne Letschert is hoogleraar victimologie en internationaal recht op Tilburg University. In mei vorig jaar kreeg ze een Vidi-beurs toegekend om onderzoek te doen in postconflictgebieden. Ze hield een sabbatical in Spanje om na te denken over wat ze wilde gaan onderzoeken. “Als je een vastomlijnd idee hebt, dan gaat het wat sneller. Ik heb er in totaal twee maanden over gedaan. Niet continu, maar uitgestrekt over een half jaar. Je bent ook

veel met collega’s aan het sparren.”

Ter illustratie: de afgelopen drie jaar werden jaarlijks gemiddeld vijf Veni-beurzen aan Tilburgse onderzoekers toegekend. Het aantal toegekende Vidi-beurzen was gemiddeld bijna drie per jaar. De laatste Vici-beurs die door een Tilburgse onderzoeker in de wacht werd gesleept, dateert al weer van 2013.

Ellenbogenwerk Een van de redenen waarom het zo moeilijk is een beurs binnen te halen, is de moordende concurrentie. Ongeveer 15 procent van de NWO-voorstellen valt in de prijzen, afhankelijk van het type beurs. Het aantal beursaanvragen is de afgelopen jaren gestegen en dat zorgt voor flink wat ellenbogenwerk. “De competitie is behoorlijk fel”, zegt TiSEM-decaan Lex Meij­ dam. “Feller dan mensen misschien denken.

Er gaat veel tijd en geld zitten in het aanvragen van een beurs. Zo’n voorstel wordt ondersteund door commissies uit onze faculteiten. Vervolgens worden de aanvragen beoordeeld door een NWO-commissie. Een aantal van onze wetenschappers zit daar ook in. De success rate is heel laag, dus je kunt je afvragen hoe efficiënt dit proces is.”

NWO kijkt tijdens zo’n aanvraag naar de publicatielijst van een onderzoeker. Ook wordt er gekeken of eerdere aanvragen succesvol zijn gebleken. Dat vindt Meijdam vreemd. “Want dan heb je in feite dat hele circus niet nodig. Het idee is dat je een aanvraag instuurt en dat het beste onderzoeksvoorstel wint. Maar als je naar eerdere publicaties gaat kijken, dan hoef je dat hele circus toch niet op te tuigen?” Ook voegt

hij toe: “Degenen die gekozen worden, zijn altijd goede onderzoekers. Maar of degenen die afvallen minder goede onderzoekers zijn? Dat is maar de vraag.”

Ook decaan Marcel Sarot zet zijn vraagtekens bij dit systeem. Als hij naar zijn faculteit theologie kijkt, ziet hij dat onderzoekers veel tijd kwijt zijn met het schrijven van de aanvragen, waarvan maar een klein deel wordt gehonoreerd. “Als je een succesvol schrijver bent van deze aanvragen, dan loont het wel. Maar het probleem is dat niet elke goede onderzoeker goede aanvragen schrijft. En niet elke goede aanvrager is een goede onderzoeker. In sommige gevallen doet zich de vraag voor: kan een wetenschapper haar tijd niet beter besteden aan eigen onderzoek?”

‘Geen slechte wetenschapper’ Juist, maar waarom riskeren al die onderzoekers een wetenschappelijk blauwtje? “Zonder een beurs ben je geen slechte wetenschapper, maar het wordt makkelijker om je onderzoeksagenda uit te voeren als je bijvoorbeeld twee aio’s kan aannemen”, zegt universitair docent Tim Reeskens. “Het kan ook een opstap zijn naar hoofddocent of hoogleraar. En je wordt nog meer door de wetenschappelijke wereld erkend.”

Zonder de Vidi-beurs kon Letschert onmogelijk doen waar ze nu mee bezig is. “Het geeft je zoveel mogelijkheden. ik kan in vier landen onderzoek doen en een team aannemen. Ik heb vier jonge onderzoekers een baan kunnen geven. Dat is toch het leukste wat er is?” Volgens Letschert hebben steeds meer faculteiten de functie-eis dat universitaire docenten een Vidi-aanvraag moeten hebben ingediend – ze hoeven niet per se >>

21 april2016

24

de beurs te krijgen. “Daar hangen contracten soms vanaf. Toen ik tien jaar geleden klaar was met mijn promotie, kreeg ik een baan aangeboden op de universiteit. Niemand die vroeg of ik een voorstel had geschreven. Nu heb je minder kans als je niet zo’n voorstel kunt schrijven.”

Afhankelijk En dat is meteen de grootste zorg van Letschert: “Tegenwoordig hangt er zoveel van een beurs af. Het lijkt bijna alsof je zonder beurs niet meedoet in de wetenschap. Nu bepaalt NWO of de Europese Unie of je carrière kunt maken. Het personeelsbeleid ligt in de handen van dat soort instellingen.

Ik vind dat we daarvoor moeten waken.”

Volgens decanen Meijdam en Sarot is er van

academische leegloop op Tilburg University geen sprake. Meijdam: “Ik kan me wel voorstellen dat je voor de top wilt gaan als je in de wetenschap zit. En dan snap ik wel dat als dit niet lukt, dat je dan overweegt om iets anders te gaan doen. Aan de andere kant: er zijn zoveel onderzoekers die geen beurs krijgen. Dan maak je je wel heel erg afhankelijk.”

‘Het probleem is dat niet elke goede onderzoeker goede aanvragen schrijft’

21 april 2016

Verdelen Volgens Meijdam zou de verhouding tussen de directe publieke onderzoeksfinanciering (de lumpsum van de overheid) en de competitieve onderzoeksfinanciering (NWO en Brussel) moeten veranderen. Meer lumpsum, minder competitieve onderzoeksfinanciering dus: “Die verhouding lijkt wat door te schieten. Op deze

manier wordt de financiering heel erg competitief.”

Volgens Letschert mogen de beurzen kleiner, zodat er onderzoeksgeld beschikbaar is voor meer wetenschappers. “Ik ben heel erg blij met de 800.000 euro van mijn Vidi-beurs, maar met kleinere bedragen kun je ook prachtige dingen doen. Je moet kunnen variëren in de beurzen.

Nu schrijft iedereen een aanvraag voor een beurs van acht ton, maar het zou slimmer zijn als je kan variëren en nog specifieker moet beargumenteren waarom en welk bedrag je nodig hebt.”

Letschert zei ooit in een interview met NRC dat ze uit de wetenschap zou stappen als ze de beurs niet zou krijgen. “Ik kreeg daarna zoveel reacties. Jongen wetenschappers zeiden dat ze het fijn vonden dat ik dit durfde uit te spreken.

Sommigen zeiden ook te overwegen om uit de wetenschap te stappen nadat de zoveelste aanvraag mislukte.” Maar Letschert kreeg ook kritische geluiden te horen: als je zoveel passie hebt voor de wetenschap, waarom zou je dan stoppen? “Die heb ik wel, maar je moet wel geld hebben om onderzoek te kunnen doen.”

25

Opinion

reading time

3

minutes

illustration Henk van ruitenbeek

VSNU failed itself in meagre deal with Elsevier By the year 2024 State Secretary Dekker wants everyone to have free access to publicly funded scientific research from the Netherlands, also known as Open Access. Chris Hartgerink argues that the VSNU lost a big battle for Open Access by striking a very bad deal with Elsevier.

C

urrently, access to research literature for scientists and students is being bought off with lump sums in so-called Big Deals. However, ordinary citizens only gain access to a specific article when a sum of 30 euros is paid in advance. Every few years, these Big Deals are being revised and newly drawn up in small back offices. During the latest round of negotiations (ongoing since 2014), the Association of Dutch Universities (VSNU) has re-entered the discussion, with the aim of putting Open Access on the map. With Springer Publishing, a few months sufficed to settle the agreement: Dutch researchers were able to publish on an Open Access basis in about 1,900 magazines.

SAGE followed mid 2015, Wiley last March.

One or two things in those deals might still be up for criticism, but the recent deal made with Elsevier turned out to be a complete disaster.

Let me first outline the context of the negotiations with Elsevier. The negotiations started in 2014, but already in November of that year the VSNU reported that “negotiations between Elsevier and universities [were] in a deadlock”.

The old contract, which was due to expire on January 1, 2015, was extended for one year while negotiations continued. It wasn’t until December 2015, when the VSNU first brought the news that a “principle agreement” had been reached, although the agreement definitely required further refinement and detail. But this agreement in principle was only reached after the VSNU had commenced to pursue a clear media strategy.

In the summer of 2015 the VSNU pressed on by announcing in the national media that a boycott of Elsevier was a serious

option if no new deal, including Open Access, had been reached by January 1, 2016. The fact that the VSNU made no official statement of this indicated that this was a clear media strategy. A boycott always constitutes heavy artillery, but this time it indicated that the VSNU’s prevailing interest was indeed to gain Open Access. This gave hope that finally, a good agreement could be reached after all.

Therefore, I was quite unpleasantly surprised when I saw the final results of the deal. Dutch researchers are now able to publish on Open Access basis in 141 magazines; quite a meagre number. To put it in perspective, there are 5,331 Elsevier magazines that offer Open Access. This amounts to a scanty 2.65%. In addition, these 141 magazines are only relevant for fields such as medicine and life sciences. This selection is the result of a number of reasons, according to the VSNU, including “optimal distribution among the universities” and “subject domains with an [...] mature open access culture.”

Tilburg, among others, has nothing to gain from this deal because social sciences, law and the Humanities are completely disregarded. In addition, I do not see why

medicine and life sciences would have a more mature culture than physics and mathematics, where Open Access practically originated.

It should be clear that the VSNU didn’t dare to boycott Elsevier and it was just firing blanks with its media strategy. Too bad: now there are over 15,000 researchers worldwide, including myself, who completely avoid Elsevier when it comes to the publication of their scientific research. The VSNU has failed itself because it definitely did have substantial negotiating power. It had the opportunity to create a precedent for the ongoing closure of Big Deals in other countries such as Austria. Unfortunately Elsevier knew this too, and won. Thanks a lot, VSNU, for that one step forward, two steps back.

Chris HJ Hartgerink is a PhD-student in Sociology.

21 april2016

26

Leanne Soff wins Column Contest Leanne Soff (Liberal Arts & Sciences) has won the Univers and Academic Forum Column Contest. The 19-year-old first-year student wrote about the depressing feeling that crept up on her when she watched the Oscar-winning movie Spotlight: ‘It was on that cold Friday night that I realized that perhaps I should stop believing in the goodness of people and I should start doubting their intentions until proven otherwise.’

The jury was unanimous in its judgment. “Leanne has succeeded in describing a beautiful, personal experience with amazing clarity. She transforms the individual and strictly personal into something with a universal quality. That is an essential characteristic of art,” as Has Klerckx of the Academic Forum enthusiastically explains. The jury also concluded that Leanne had caught hold of an important theme, which she stuck with throughout her piece. She managed to do so without falling back on sentimentality and clichés. Leanne took a bouquet of flowers and 250 euros home.

Modest The winner modestly underwent the praise with a smile. “The subject just came to me. I was unexpectedly inspired when I was at the cinema.” The student from Haarlem doesn’t even have that much creative writing experience. “Naturally, I have to write stuff for my course, but this is really the first time that I’ve written a column.” She’ll probably write one again, “It’s nice to put your feelings and thoughts on paper. It’s a way to bring order to them and it makes them less fleeting than they otherwise would be.”

What will Leanne do with the money? “Haha”, she laughs. “I had just booked a trip to Prague. So you can guess where those 250 euros are going.”

The Univers and Academic Forum Column Contest took place for the first time this year. Apart from Leanne Soff, high school student Romy van Dongen also won a prize. Her column is about supermarket Albert Heijn’s official staff policy towards Zwarte Pieten, the controversial element of the Dutch Sinterklaas holiday. The first sentence reads, “On Saturdays, I run snacks over a scanner,” which won her the encouragement award and fifty euros. The jury thanks all contestants for their entries.

21 april 2016

27

blog Leanne Soff

liberal arts student

Rotten apples I wouldn’t say I cry a lot at films, it’s not something I do very often. The other night, however, I had some serious trouble stopping myself from doing so. My boyfriend and I went to see Spotlight, a film about the team that researched and published the whole child abuse scandal within the Catholic Church, and as we walked out I couldn’t help but feel rather blue. My boyfriend noticed my empty expression, to which he said: “I suppose the world is just filled with terrible people.” And I thought to myself, it really is, isn’t it?

As children we seem to think that the only true evil in the world lies in our parents forcing us to eat broccoli.

We have this joyful image of the world where everyone is just nice to each other, because as children, we are unable to grasp why the world would ever be otherwise.

And as you grow older the evil starts to spread from just broccoli onto that one teacher that gives you bad grades just because they don’t like you, to the neighbor who cheats on his wife, to people shooting other people on the news. And all the while you keep thinking that these bad things, these bad and selfish people are just the exceptions, the rotten apples.

But then you start noticing the less obvious things. The people who are knowingly giving out loans to people who can’t afford them, a whole institution covering up years of abuse only to avoid bad publicity, endless amounts of people who are putting themselves first without any regard for the consequences this may have for others. You keep finding more and more rotten apples, until one day it dawns upon you. What if they aren’t the exceptions but the rule? What if good apples are in fact the rare kind? There comes a point where we can no longer keep telling ourselves that ultimately the good people always thrive.

It was on that cold Friday night that I realized that perhaps I should stop believing in the goodness of people and I should start doubting their intentions until proven otherwise. Where The Notebook and Titanic failed to make me cry, Spotlight went even beyond crying: it changed my worldview, though I’m not sure if I should be glad about it.

column Marianne Lalande liberal arts student

The blank page “Why-oh why did I let it come to this?”, I sigh to myself. There are about two hours left until the deadline and my page is still blank. I had left the assignment unattended since it was given out – about a month ago –, half-hoping that something would magically appear on the page while I had my back turned. It isn’t like I hadn’t done anything until this point, of course. I had made a cover page, added my name, ANR, searched for a nice font before settling on Calibri Corps... I had searched online for inspiration, taken a few minutes to sing along to my best playlist and given some life advice to my friends. Obviously, I had not been wasting my time. But now there is no way out.

One may present the argument that this is just what my writing process is like; that I work best under pressure. To that I say: bullshit! I do not like pressure. Pressure makes me panic, it makes me bite my nails worse than usual and it gets me to cram all my work in a too-short amount of time. If only I had started earlier, my assignment would have been great! (Sure, right?). If I had started earlier, right now I would be putting the finishing touches to my masterpiece of an essay... instead of trying to come up with a topic.

But nope, not this time. As this realization hits me and threatens to throw me down the rabbit hole of desperation, I get up and go to get a cup of coffee to cheer me up... Only to find out that my university account balance is empty. “Oh, are you kidding me?!” I exclaim at the machine. A few students turn their heads and throw me a glance that seems to mean ‘Dude, get a grip’. *Sigh*. I know. I really, really need to.

21 april2016

28

Schappelijk nieuws

medewerker van de maand Elk nummer kiest Univers een Medewerker van de Maand. Dat gebeurt op basis van onder meer bijzondere verdiensten of prestaties, grote inzet en opvallende collegiale activiteiten.

Het is hem weer gelukt. Chris Pothoven mag zich ook in april weer Medewerker van de Maand noemen. Er waren deze keer heel veel kandidaten die lang in de race bleven voor de titel, maar Chris wist door zijn veelheid en diversiteit aan activiteiten toch weer net het verschil te maken.

Wij citeren hier een deel van de opsomming uit het juryrapport te vinden is: Chris plaatste schermen langs de A58 om windmolens uit het zicht van automobilisten te houden en zo collega’s voor filevorming te behoeden. Chris speelde op zijn eentje de volledige uitvoering van The Passion na in de Black Box voor twee TIAS-medewerkers die de televisie-uitvoering hadden gemist. Chris hield speciaal voor zijn bedroefde kantoorgenoot al pratende veertien uur lang een bal hoog als eerbetoon aan een overleden sportheld. En met het oog op de lente deelde Chris zakken potgrond uit onder bewoners van de wijk ’t Zand.

Die laatste activiteit wekte wat twijfel en verwarring, maar de motivatie van Chris trok de jury over de drempel: “Wie zaait zal oogsten.” Tegenover Univers voegt hij daaraan toe: “Ik wilde eerlijk gezegd ook van die potgrond af. Ik heb die zakken komende maand nodig voor mijn volgende project: het op de campus inzamelen en recyclen van gebruikte kauwgom. Ik heb haast!”

Waarom Chris haast heeft, is bij de redactie niet bekend.

‘Wetenschappers slimmer dan gedacht’ Door nathan de Groot Uit nieuw onderzoek blijkt dat wetenschappers slimmer zijn dan doorgaans wordt aangenomen. Mark Hughes (Oxford University) ontdekte dit in zijn promotieonderzoek naar kerneigenschappen van wetenschappers. “Met name professoren hebben de zaken in de bovenkamer opvallend goed op een rijtje.”

Het onderzoek van Hughes doet internationaal veel stof opwaaien. In Tilburg reageren wetenschappers wisselend op de resultaten. Volgens prof. Mark Zolenberg (Social Sciences) is het mogelijk dat wetenschappers sociaal wenselijke, correcte antwoorden hebben gegeven. Respondenten zouden namelijk, soms onbewust, aan een maatschappelijk stereotype willen voldoen.

“Het onderzoek versterkt dit beeld alleen maar en ik vraag me af of het wel zo slim is om dit

unverfroren de wereld in te slingeren.”

Aan de validiteit van het onderzoek wordt ook sterk getwijfeld. Dr. Joep Schilferoor (Humanities) legt uit dat men de resultaten niet zo maar mag extrapoleren naar andere groepen wetenschappers. De steekproef is daarvoor te klein en de resultaten zijn niet significant genoeg.

“Dus juichende wetenschappers tonen juist aan dat het met bovenmatige intelligentie kennelijk allemaal wel meevalt.”

Een enkele academicus laat zich het nieuws toch welgevallen. Een econoom die vaak in de media verschijnt, maar anoniem wenst te blijven: “Kijk, ik wist dit natuurlijk al wel langer maar koos voor een zekere bescheidenheid.

Deze bevestiging is mooi meegenomen, maar in alle eerlijkheid: als ik had meegedaan waren de scores positiever uitgevallen. Mijn collega’s hoeven zich echter niet te schamen voor een gemiddeld IQ van 133.”

Het gala van Magister JFT was met recht gezellig

Ga voor meer Univers naar universonline.nl

21 april 2016