1997 09 04

UNIVERS

W e e k b l a d v a n d e Katholieke

Universiteit

Brabant

Jaargang 35 • 4 september 1997 • N u m m e r 2

17

het een een "B

mijn

WETENSCHAPPELIJK LICHT OP NACHTLEVEN

weg

Hoeveel geven studenten in Tilburg uit aan drank? Waar gaan ze uit?

Hoe vaak gaan ze eigenlijk uit? De stad mag dan niet in groot aanzien staan, ze heeft een uitgaansleven dat klinkt als een klok.

KUNST EN COMMERCIE

HET PERSONEELSUITIE

Cultuur is al lang niet meer de onbezoedelde muze die zich verheft boven de alledag van geld en handel. Wetenschappers storten zich op de waarde van kunst, maar ondervinden veel moeite haar te vangen in theorieën en modellen.

Voor de 29e keer trok het personeel de paden op en de lanen in. Brabant werd deze keer fietsend doorkruist. Een reportage met sjoelplezier.

DE UNIVERSITEIT: GEMEENSCHAP OF MODERNE ONDERNEMING?

de niet Jde buiten an.De voelde ,afvan Turkse

Ook in dit nummer

'Universiteit van Tilburg' is tóch de beste naam

EEUWIG

bant maakt duidelijk dat die de huidige naam, KUB, niet de meeste geschikte vindt voor de universiteit. Aan de naam Universiteit voorkeur.

liep

Opvallend is de grote groep jongeren die een voorkeur heeft voor een andere naam. Meer dan de helft (56 procent) kiest uit vijf mogelijkheden voor Universiteit Tilburg. Het onderzoek, dat deze week aan het College van Bestuur werd gepresenteerd, is het tweede dit jaar. In april deed het marktonderzoeksbureau M4 een vergelijkbaar onderzoek. Ook daarin konden de ondervraagden kiezen uit verschillende namen, alleen werd de nogal voor de hand liggende naam Universiteit Tilburg niet 'aangeboden'. Geen opzet, zei de voorlichter van de universiteit. "Gewoon vergeten, een beetje dom."

De universiteitsraad, die per motie om zo'n onderzoek had gevraagd, slikte die verklaring met gefronste wenkbrauwen. Werd hier niet getracht om de naamsdiscussie te smoren? Die leidt immers onlosmakelijk tot een discussie over de K van katholiek, over de identiteit. En daar zat toenmalig collegevoorzitter Van Veldhoven niet op te wachten. Maar het onderzoek moest wel over.

De laatste uitkomst is koren op de molen van degenen die vinden dat de naam KUB niet goed geschikt is omdat de stadsnaam er niet in voorkomt.

-sysuur die de te de It's van voetbaler

ns 'jaf. da-

In de werving en de voorlichting van studenten zou dat gemis onduidelijkheid teweeg brengen. Dr. Hans van Driel, die de zaak aankaartte, zegt dat vanuit het oogpunt van marketing "een voorwaarde is dat men weet waar je zit. Als wij op de Studiebeurs zijn, wordt duidelijk dat scholieren niet weten wie de KUB is en waar die zich bevindt. Daarbij worden er hier allerlei namen door elkaar gebruikt: KUB zonder puntjes, K.U.B, met puntjes. Katholieke Universiteit Brabant, K.U. Brabant, KUB-Tilburg en Tilburg University."

Het is volgens Van Driel "allerminst de bedoeling om een identiteitsdiscussie te starten". Hij zou de naam in 2000 of in 2002 (75-jarig bestaan van de universiteit) willen wijzigen in Universiteit van Tilburg (UvT) en daar als subtitel Katholieke instelling voor mens- en maatschappijwetenschappen aan toevoegen. Van Driel zal in de raadsvergadering van september voorstellen om vanaf het volgend jaar geld te reserveren voor die naamswijziging én de verandering van het logo. Overigens beslist het Stichtingsbestuur over dit soort zaken. [PSj

be-

te

dat

"e

Rl'IT IIKN

Bushalte bij flats Verbernelaan opgeheven De bushalte op de hoek Conservatoriumlaan/Verbernelaan is per maandag 1 september opgeheven. Met het opheffen van de halte, die veel wordt gebruikt door studenten van de Verbernelaan en studenten en medewerkers van de KUB, hoopt de gemeente de busverbinding naar de Reeshof sneller te laten verlopen.

"Er zijn op die route teveel haltes.

Daarom hebben we besloten om de haltes die minder gebruikt worden te schrappen", laat een gemeentewoordvoerder weten. Dat geldt niet voor de stopplaats bij de Verbernelaan, erkent ze: die moet weg omdat anders de "technische voorzieningen om de snelheid te bevorderen niet

zouden werken". Twee stoplichten worden namelijk speciaal op de bus afgestemd, als daar een halte tussen zit werkt het hele systeem niet.

De Woonstad, verhuurder van de studentenflats aan de Verbernelaan, wordt verrast door het nieuws over de opgeheven halte. "Het is natuurlijk erger voor de senioren die daar in de buurt wonen, dan voor studenten. Die hebben nog jonge benen", meldt A. Evers van de woningstichting. "Dat wil echter niet zeggen dat we er niets mee gaan doen. Het heeft betrekking op de leefwereld van studenten, dus we maken het onderwerp van studie. We zullen zeker vragen stellen aan de gemeente en als we die kunnen beïnvloeden, zullen we

dat niet nalaten."

Volgens de gemeente gaat de bereikbaarheid van de KUB niet achteruit met de verandering. "Wij gaan er vanuit dat de universiteit met de halte van lijn 48 op de Cobbenhagenlaan voldoende bereikbaar is." Lijn 48 rijdt sinds twee jaar vier keer per uur tijdens de spitsuren. Na half zeven rijdt de bus echter niet meer. Wel komt de gemeente de ruim vierhonderd Verbernelaanstudenten tegemoet: de bushalte bij de hoek Cobbenhagenlaan/Conservatoriumlaan wordt een paar honderd meter in de richting van de stad verplaatst. Bij die nieuwe halte worden fietsenrekken gezet, zodat men met de fiets bij de bushalte kan konien.[AvdE]

Adveitenties

inko-

STUDENT

Afgelopen maandag werd het zeventigste academische jaar van de KUB ingeluid met de rede van rector magnificus prof. dr.

L. de Klerk. Na afloop proostte hij met collegevoorzitter mr Y. van Rooy (links), collegelid dr C. Mouwen en Stichtingbestuursvoorzitter mr. B. Schmitz (tweede van rechts) op de 'eeuwige student', dé droom van de KUB-rector De landelijke pers besteedde de nodige aandacht aan de rede van De Klerk.

(Zie ook pagina 5).

[Foto: Erik van der Burgtj

Een nieuw onderzoek onder de bevolking van de provincie Bra-

bij.

uur

2 2 3 5 8 14 15

Opnieuw onderzoek n a a m s b e k e n d h e i d

(van) Tilburg geeft ruim een derde van de 395 ondervraagden de

zit-

TXvee studentbestuurders blikken terug op hun ervaringen met Ritzen en de Tweede Kamer. Ze hebben er geen hoge pet van op.

"Wallage denkt te simpel" lo Ritzen is een vrouw!

Universiteit groeit uit jasje International Business loopt als trein Iedereen tegen tijdschrijven Eeuwig Academisch dikdoen Domweg Decider

Studenten moeten volgens filosoof Herman de Regt op een universiteit vooral studeren. Met besturen moeten ze zich zo weinig mogelijk bezighouden. Toch is de universiteit volgens hem géén moderne onderneming.

wist

STUDENTEN OVER RITZEN EN DE POLITIEK

Lustrumprogrammaboekje KUB 70 jaar De KUB viert gedurende dit academische jaar haar 14de lustrum en is dus 70 jaar |ong! Onze universitaire gemeenschap zal zeker merken dat er bijzondere dingen plaats vinden: de plechtige viering van de 70ste dies natal is met uitreiking van ere-doctoraten; een spetterend studentengala, een sportsymposium, een groot congres over natuur en milieu, een alumnidag, een uitvoering van de Mattheus

r

7^

B

Passion, een happening vandegezamenlijkestudieverenigingen en een afsluitend personeelsfeest.

Er is een fraai lustrumprogramma-boekje verschenen. Degene die in onze jarige universiteit is geïnteresseerd l<an een exemplaar van het programma afhalen bij Voorlichting & Externe Betrekkingen: B 12.

ALLSTARS Dat is wat we zoeken!

Start het collegejaar goed door bij de grootste studievereniging van Tilburg actief lid te worden.

Loop voor informatie vrijblijvend binnen op de EFACT kamer (R1/R2) en vraag naar Gisella of Rolf.

Woensdag IO september. is de EFACT promotiedag op het KUB terrein.

Wil jij je inschrijven voor Congres of Carrière Contact kom dan op deze dag langs. Uiteraard kun je ook informatie krijgen over alle andere EFACTactlviteiten.

.N^^^Sfey.

UNIVERS Weekblad van de Katholieke Universiteit Brabant Redactie­adres W a r a n d e l a a n 2, 5 0 3 7 AB Tilburg. Postbus 90153, 5000 LE Tilburg. Kamers A 15, 16 en 17 Telefoon 013­4662277.

Fax 0 1 3 ­ 4 6 3 0 1 4 5 . E ­ m a i l Schendel@kub.nl Redactie Pieter Siebers (hoofdredac­ teur, tel 2926), Arjan de Heer 12925), Marloes Hooimeijer (stagiaire, 2272), Michel Kna­ pen (2506), Lmda van Tilburg (3330), Y v o n n e V e r s c h u r e n [archief en d o c u m e n t a t i e , 3409) Redactiesecretariaat Angela van Schendel, ka­ mer A 17(2277) Opmaak Michel Dierckx, d r u k k e n ) Em. de Jong [22721 Medewerkers (2272) Mark van Assen, Chris Berg­ man, Jan B oelhouwer, Oscar van Dam, Sti)n Dunk, Adrian van den Eerenbeemt, B ert Hef­ fels, Leon Heuts, Jules Heze­ mans, Wieneke Kok, Quirijn Metz, Karel Soudijn, Jelle Wils Agendapagina Angela van Schendel (2277), E­mail: Schendel® kub nl Fotografie Enk van der B urgt Tekeningen Hans van den TiUaart Hoger Onderwijs Persbu­ reau (H OF) Univers m a a k t deel uit van het H O P waarbij alle univer­ s i t e i t s k r a n t e n a l s m e d e een aantal hogeschoolbladen zijn aangesloten. Redactie Frank Steenkamp, Hanne Obbmk, M a t t h é ten Wolde. Telefoon 0 7 1 ­ 5 2 3 6 1 5 1 , fax 071­5232 138 Drukkerij Em. de Jong, B aarle Nassau Redactieraad Univers is een onafhanke­ lijk weekblad dat wordt uitge­ geven door de Katholieke Uni­ versiteit Brabant. De onafhan­ kelijke positie en de taakstel­ ling zijn neergelegd m een door de universiteitsraad vast­ gesteld redactiestatuut. De re­ dactieraad ziet toe op de nale­ ving daarvan.

Leden. dr. H Evers, dr. R. de Groof, I. de Kort, dr ing. W. van Oorschot, S. van Puffelen, P T u y t e l a a r s , dr A Vallen (voorzitter), J van Vugt, prof dr W. Witteveen, M Acker­ m a n s (adviseur) Advertenties Angela van Schendel (2277) Bureau Van Vliet, Postbus 20, 2040 AA Zandvoort. Tel 023­5714745, fax 023­ 5717680 Kopij, matsertjes en mede­ delingen Materiaal kan aangeleverd worden tot uiterlijk donder­ dag voor de week van verschij­ n i n g t o t 13 00 u u r op h e t redactiesecretariaat Matser­ tjes m o e t e n c o n t a n t afgere­ kend worden en bij voorkeur op floppydisc (alleen WP5.11 worden aangeleverd, m e m o ­ berichten graag per elektroni­ sche post (schendel@kub.nl).

"Bij zo'n voorstel denk ik altijd gelijk aan een heel pragmatische, bestuurlij­ ke invalshoek. Wallage en in zijn voet­ spoor Ritzen denken natuurlijk: zo kan ik mooi mijn bezuinigingen doorvoe­ ren. Als de overheid zich op die manier terugtrekt, betekent dat geen extra in­ vestering. Daar gaat, behalve de over­ heid zelf, niemand op vooruit.

"Bij deze kwestie staan er twee funda­ mentele uitgangspunten tegenover el­ kaar. Enerzijds is er de notie dat onder­ wijs zo fundamenteel is voor de groei en cultuur van de Nederlandse samen­ leving, dat de overheid daarvan de trek­ ker moet zijn. Op dat punt lopen we achter bij bijvoorbeeld de Scandinavi­ sche landen. Aan de andere kant levert de investering in jonge mensen rende­ ment op voor het individu en voor bet bedrijfsleven. Zo geredeneerd is het niet alleen de taak van de overheid om het onderwijs te steunen.

"In de praktijk zie je dat toegepast on­ derzoek en onderwijs, bijvoorbeeld bij het TIAS, steeds meer door het bedrijfs­ leven worden ondersteund.

Vroeger leefde op de universiteiten meer het idee dat zij voornamelijk verantwoor­ delijk waren voor fundamenteel onder­ wijs en onderzoek. Nu rekent men ook toegepaste kennis tot haar kerntaken, kijk maar naar de Corsendonck­noti­ tie van de KUB. Dat kan alleen maar met steun van het bedrijfsleven, iets dat evengoed geldt voor bet beroepsonder­ wijs.

"Dat maatschappelijke partijen steeds vaker samen iets oplossen is een brede maatschappelijke tendens die ik posi­ tief beoordeel. Ik ben in het algemeen van mening dat ambtenaren zaken niet beter kunnen regelen dan de maat­ schappij, noem het het subsidiariteits­

PvdA­fractievoorzitter Wallage gooide deze week een knuppel in het hoenderhok door voor te stellen dat een deel van de bedrijfs­ w^insten voortaan gereserveerd moet worden voor investeringen in het beroepsonderwijs, bijvoorbeeld in computers. Prof.dr. Piet Verheyen, emeritus­hoogleraar en director of studies bij de TIAS­ opleiding voor non­profit instellingen, vindt deze verplichting niet nodig. "Zoiets moet je aan de motoriek van de samenleving overlaten."

i

Prof.dr. P. Verheyen [Foto. Enk van der Burgt)

beginsel. Het toegepaste onderwijs en onderzoek kun je dan ook voor een be­ langrijk deel prima aan de motoriek van de samenleving overlaten. Wat dat betreft is dit typisch het voorstel van een socialist.

D

"Het is net het Land van Ooit. Heel lollig". Karin Bemdsen, universitair docent neuropsychologie reageert enthousiast op de vorstelijke ontvangst die haar bij het betreden van gebouw P ten deelt valt.

Twee livreien (zie foto) nodigden maandagmorgen de medewerkers van sociale wetenschappen uit voor de festiviteiten ter gelegenheid van het tienjarig bestaan van de faculteit. Een kopje koffie met gebak, een strijkje en een ijsco, dat is in het kort de bescheiden viering van het tweede lustrum. Bescheiden, want de faculteit is niet rijk. "Wij hebben geen zakken met geld zoals de economen, die zomaar een cd konden uitgeven", zegt Ina Opdam, medewerkster van het faculteitsbureau en lid van de feestcommissie. "Wij moeten het meer van de creativiteit hebben."

Maar sociale wetenschappen bestaat toch al veel langer, zullen kenners van de KUB ­geschiedenis wellicht tegenwerpen. Inderdaad werd er aan de KHT al in 1946 een afdeling onder die naam opgericht. In

Abonnementen S t u d e n t e n en o u d ­ p e r s o ­ neelsleden f 25,­ per jaargang, instellingen en m e n s e n van b u i t e n de u n i v e r s i t e i t s g e ­ meenschap f 50,­. B ij opgave voor een abonnement zijn no­ dig naam, adres, woonplaats en (voor s t u d e n t e n ) A N R ­ n u m m e r Opgave bij h e t re­ dactiesecretariaat. Toezen­ dinggeschiedt pas na betaling Copyright H e t IS v e r b o d e n z o n d e r schriftelijke toestemming van de hoofdredacteur artike­ len, illustraties of foto's ge­ heel of gedeeltelijk over te nemen.

UNIVERS

E

■ FSW: tien Jaar. Medewerkers worden gepast ontvangen [Foto: Enk van der Burgt]

^SM?^rtikiiü­\^9^

"Wallage redeneert ook te simplistisch.

Hij ziet de enorme overwinsten bij het bedrijfsleven en denkt: daar zit geld, daar kan ik het halen. Dat is me te makkelijk. Dat is gewoon een achter­ deur om de collectieve lastendruk niet

te laten stijgen. Aan de ene kant be­ drijfswinsten afromen en anderzijds de belastingen verlagen is niet juist. We hebben in Nederland een voortreffelijk systeem van belastingheffing, dan moet je dat ook gebruiken wanneer je het bedrijfsleven wil belasten.

"Je ziet ook de ontwikkeling dat het ministerie onderwijs dat nut heeft voor bet bedrijfsleven, meer en meer afstoot.

Men is voor een education permanen­ te, maar de studieduur is slechts vier jaar. De rest zal het bedrijfsleven moe­ ten betalen. Maar daar moet je het be­ drijfsleven ook de kans voor geven. Dat is meer een kwestie van vraag en aan­ bod, waarbij een verplichting niet goed werkt. Het bedrijfsleven stelt tegen­ woordig fietsen beschikbaar aan haat personeel. Dat zijn CAO­afspraken die voortvloeien uit een maatschappelijke ontwikkeling. In het onderwijs en on­ derzoek kan dat poldermodel ook zo werken. Het bedrijfsleven voelt dat best goed aan.

"Het is natuurlijk de vraag waar be­ drijven een grens trekken. Enerzijds blijken ze bereid tot investeringen in vrij fundamenteel onderzoek, ander­ zijds moeten onderzoek en onderwijs enigszins aansluiten bij wat er in de bedrijfsleven speelt, moet het markt­ conform zijn. Zo zul je voor een onder­ zoeknaar de historische betekenis van de sociologen in de negentiende eeuw de handen van het bedrijfsleven niet op elkaar krijgen. Wanneer het gaat over beslissingsstructuren op de aandelen­ markt, is het heel andere koek. En wat die computers in het beroepsonderwijs betreft: dat is een taak voor de over­ heid. Dat is gewoon een kwestie van modernisering van je onderwijs." [SDj

W E E R S T A A T 1971 kwam daar de subfaculteit psychologie bij en pas in 1987 werden beide gremia samengevoegd in het kader van een overheidsoperatie met de welluidende titel taakverdeling en concentratie. Dat vrijetijdwetenschappen vorig jaar al zijn tweede lustrum vierde is hier niet mee in tegenspraak. Deze vakgroep werd nog opgericht onder de vleugels van de subfaculteit sociaal­culturele wetenschappen.

Met foto's kan heel wat gemanipuleerd worden. Zo werden vlak voor het overlijden van Diana nog papparazi beschuldigd van het knoeien met foto's van de prinses en haar minnaar Dodi. Heel wat onschuldiger, maar toch opvallend is de persoonsverwisseling die recent in enkele KUB­ uitgaven plaats heeft gevonden. In de glossy folder van de populaire studierichting international bussiness bijvoorbeeld figureren enkele studenten journalistiek als achtergrondbeeld. Is de eerste lichting studenten IB weUicht niet fotogeniek genoeg? Of schort er misschien iets aan hun internationale uitstraling? PR­man Clemeng van Diek, verantwoordelijk voor de folder: "Toen we de foto wilden maken, waren er geen colleges meer.

Blijkbaar heeft de fotograaf wat studenten opgetrommeld. Het is heus niet zo dat we met opzet geen IB­studenten hebben genomen, omdat die niet knap genoeg zouden zijn. Onzin.

Je kunt je zelfs afvragen: zijn de studenten op de foto wel van die knapperds?"

Ook een andere economen­productie valt op door een niet passende foto. In het tekstboekje van de jubileum­cd staan achter de tekst van het liedje Letterenmeisjes geen letteren­ maar psychologiestudentes afgebeeld. Terwijl er op de faculteit toch geen gebrek is aan vrouwelijk schoon, zo valt uit de liedtekst te lezen:

"Ongeveer zo'n zeven van de acht studenten economie zijn van het mannelijk geslacht. En kijk, bij Letteren ligt dat juist volkomen andersom."

Over vrouwen gesproken: niet alleen de KUB heeft een vrouw aan het hoofd staan, ook het Nederlandse ministerie van onderwijs wordt al zeven jaar bestuurd door een vrouwehjke minister. Althans, als we de International Who's Who of Women 1997 mogen geloven. In het 628 pagina's tellende boekwerk worden 5500 vrouwen genoemd die wereldwijd een topfunctie bekleden in de maatschappij. Jo Ritzen wordt hierin genoemd als één van de vrouwen in de Nederlandse regering. In het voorwoord melden de samenstellers nog dat er grondig onderzoek is verricht, onder meer door de ambassades te raadplegen. Een opvallend geval van genderbender, waarbij nu eens wordt aangetoond dat er niet alleen vrouwelijke ministers zijn met mannelijke trekken, maar dat dit andersom ook het geval is.

MKT B IJDRAGKN VAN ARJAN DE HEKR KN STMN DUNK

Herstel In een extra editie die Univers uitbracht ter gelegenheid van de benoeming van mr. Yvonne van Rooy tot collegevoorzitter van de KUB, is een fout geslopen. Vermeld werd dat Van Rooy (1951) de jongste collegevoorzitter in Nederland zou worden.

Dat is onjuist. De Maastrichtse voorzitter, Karl Dittrich, was bij zijn aantreden nog jonger. Overigens was het, naar eigen zeggen, de Delftse ingenieur T. Verheul die in 1973 als allerjongste werd benoemd.

Hij was toen 43.

men.

ne kant be­ nderzijds de 'et juist. We oortreffelijk ig, dan moet meer je het ling dat het at heeft voor neer afstoot, i permanen­ slechts vier fsleven moe­ >et je het be­ ir geven. Dat raag en aan­ 'mg niet goed stelt tegen­ \ar aan haat f spraken die ichappelijke rwijs en on­ 'odel ook zo foeh dat best ag waar be­ n. Enerzijds steringen in wek, ander­ n onderwijs vat er in de t het markt­ »r een onder­ etekenis van tiende eeuw leven niet op iet gaat over ie aandelen­ koek. En wat psonderwijs oor de ovei­ kwestie van irwijs."[SD]

ten economie bij Letteren ajB heeft ederlandse aar bestuurd [s we de mogen .werk worden ■n topfunctie rordt hierin iderlandse nenstellers onder meer pvallend wordt ministers t andersom

N DUNK

ter kfonne van i een fout >51)de u worden. ­, Karl ^r. Overigens enieur T. benoemd.

Faculty club is geen feestruimte

Colleges naar avonduren door ruimtegebrek Dit is een greep uit de maatregelen die de 'taskforce huisvesting' voor­ stelt in een concept­tussenrappor­ tage. Het gaat om een aantal voor­ stellen die het tekort aan kantoor­ ruimte en collegezalen op de KUB moeten opvangen. B ij de college­ ruimtes is er vooral behoefte aan klei­ nere zalen. Wat betreft de kantoor­ kamers gaat het om een tekort van tachtig kamers, een probleem dat vooral ervaren wordt door de rechten­ faculteit, het EIT en de nieuw te huis­ vesten Organisatie voor Strategisch Arbeidsmarktonderzoek (OAS).

De verschuiving van dagcolleges naar de vroege avond wordt overwogen vanaf h e t collegejaar 1998­1999.

"Daarbij gaat het niet om een struc­ turele maatregel, maar om een over­ loopmogelijkheid", aldus drs. F. Kootstra, lid van de taskforce. Een tweede maatregel is het opstellen van

Ruimtegebrek noopt de KUB vanaf 1998 tot het houden van dagcolleges in de vroege avonduren. Daarnaast is het nodig om twee verdiepingen van het Landbouwhuis te huren en een deel van gebouw P om te bouwen tot een ruimte met een aantal kleinere collegezalen. een rangorde in prioriteiten als het gaat om het gebruik van collegeza­ len. Voorrang krijgen de normale col­ leges, vervolgens h e t post­acade­ misch onderwijs zoals dat van het TIAS en als derde tentamens met minder dan 200 deelnemers. Koot­ stra: "Zo'n rangorde was er in de praktijk vaak al, maar het is nu voor het eerst formeel vastgelegd."

De hoofdmoot van het ruimtegebrek moet worden opgevangen door het huren van twee verdiepingen in het

Landbouwhuis, dat tegenover ge­ bouw Y aan de openbare weg ligt. De taskforce stelt voor om de betreffen­ de veertig kamers vooral te laten be­ zetten door het IVA. De ruimte die daardoor vrijkomt in gebouw P kan dan worden opgevuld door de bouw van een dertiental kleinere college­ zalen. Een variant waarin de filo­ sofische faculteit naar het Landbouw­ huis verhuist wordt afgewezen, on­ der meer omdat men er de voorkeur aangeeft de faculteiten op de campus

te huisvesten.

In de tussenrapportage is ook sprake van de begrippen faculty club en bieak­out rooms. In het laatste ge­ val gaat het om zeer kleine college­ ruimtes, waar zich tijdens werkcol­ leges subgroepjes in kunnen terug­ trekken om een deelopdracht te ma­ ken. Ze breken dus letterlijk uit het college. Vooral bij het post­acade­ misch onderwijs van het TIAS is hier­ aan behoefte. Een faculty club is een ontmoetingsruimte voor met name het faculteitspersoneel, licht Koots­ tra toe: "Het gaat daarbij niet primair om feesten en dergelijke. Je moet je dan ook geen bar of iets dergelijks voorstellen. Wel is het idee dat er an­ dere voorzieningen worden getroffen om het aangenaam verpozen moge­ lijk te maken." In het plan wordt geen concrete ruimte voor een der­ gelijke club gereserveerd. [SD]

Dienstraden voorstander van gedeelde medezeggenschap

WAGNER­LIEFHEBBER Amos Houben (rechts) bekijkt het boekenaanbod tijdens de pauze van het Nexus­sym­ posium 'The trial of Richard Wagner' op woensdag 3 september. "Als persoon is Wagner wel omstreden, maar over zijn muziek kan maar één ding gezegd worden: die is geniaal." Over het congres meldt een deelnemer: "Zonder gedegen kennis van de Ring des Nibelungen zijn de meeste lezingen moeilijk te volgen. Maar voor de echte Wagner­kenners is dit congres een waar feest." [F oto: Erik van der Burgt]

''Afgestudeerde fysici KUB hebben laag niveau''

Echte academici komen niet uit Tilburg Academici kennen hun vak wel, maar het zijn vaak slechte bekleedt 'Tilburg' de vierde plaats. praters. En ze begrijpen weinig van het bedrijfsleven. Dat vinden topmensen van zestig grote bedrijven volgens een enquête van het ondernemersblad F orum. Rotterdam is het meest in trek, Utrecht en Nijmegen hebben een zwak imago.

■ Dr. M. Rijk

Bij de universiteitsraad nieuwe stijl die de MUB­commissie voor ogen staat, is de duidelijkheid over de be­ voegdheden volgens de raden nog te bezien. Verder willen de meeste ra­ den niet dat studenten meepraten over zaken als arbeidsvoorwaarden.

Vrij algemeen leeft de opvatting dat de MUB­commissie te weinig onder­ zoek heeft gedaan naar de moge­ lijkheden van een stelsel waarbij meerdere raden functioneren. [AdH] mmmmmmmmmpmmim.:

Het faillissement van computerbe­ drijf Commodore heeft geen gevol­ gen voor de KUB, aldus drs. Solke Veling, directeur van het Rekencen­ trum. In de pc­shop werden welis­ waar computers van dat merk ver­ kocht, maar alleen aan individuele medewerkers, niet aan de KUB zelf.

Vervelend is het faillissement dan ook alleen voor degenen die in het afgelopen jaar een Commodore ge­ kocht hebben. Op die pc's staat nu geen garantie meer. Ook de pc­shop heeft daar niets voor geregeld, meldt Veling. H ij sluit echter niet uit dat er bij problemen in individuele ge­ vallen iets kan worden geregeld.

Dat de pc­shop zaken deed met Com­ modore, een bedrijf dat eerder onder de namen The Champs en later Es­ com al in de problemen kwam, was bijna onvermijdelijk, aldus Veling.

"Er zijn gewoon niet veel kandida­ ten in het goedkope circuit. We zor­ gen er wel voor dat we bij zo'n be­ drijf nooit schuldeiser zijn. Voor de kopers is het vervelend, maar als je aan de onderkant van de markt in­ koopt, weet je dat dit kan gebeuren."

[AvdE]

ISO overweegt proces tegen universiteiten

De dienstraden op de universiteit zeggen blij te zijn met het rapport van Martin Rijk. De raden, waarin ver­ tegenwoordigers van het personeel zitten, zijn bijna allemaal voorstan­ der van gedeelde medezeggenschap.

Het rapport­Rijk sterkt hen in deze opvatting. H et College van Bestuur heeft of krijgt van zowat alle dienst­ raden wel een brief met die strekking.

Enkel de dienstraad van de letteren­ faculteit is een voorstander van on­ gedeelde medezeggenschap. Op de rechtenfaculteit is er nog niet over gesproken. De dienstraad van BU (het Bureau van de Universiteit) is ver­ deeld en heeft nog geen standpunt ingenomen.

Het meest gehoorde argument dat de dienstraden voor het stelsel met apar­ te raden voor personeel en studenten doet kiezen, is de juridische zeker­ heid. De bevoegdheden van het per­ soneel van een onderneming of in­ stelling zijn vastgelegd in de Wet op de Ondernemingsraden. Die wordt ook van toepassing als er een gedeeld medezeggenschapsstelsel zou ko­ men.

Faillissement Commodore zonder gevolgen voor KUB

Bij de start van het academisch jaar meldt Forum, opinieblad van de werk­ geversvereniging VNO/NCW, deze week de meningen van ondernemers.

Erg groot lijkt de onvrede in de direc­ tiekamers niet, want slechts zestig van de tweehonderd aangeschreven grote bedrijven vonden het nodig om te reageren. Daarvan hebben er veer­ tig serieuze kritiek op kennis en vaar­ digheden van afgestudeerden.

Een gebrek aan 'bedrijfsmatig inzicht' is met 68 procent de meest gehoor­ de, maar ook minst verrassende klacht. Kritiek is er verder vooral op communicatieve en sociale vaardig­ heden (55 procent] en commercieel inzicht (45) van afgestudeerden. Over

de vakkennis en de computervaardig­ heden zijn er weinig klachten.

De zestig ondernemers gaven ook oordelen per universiteit en per fa­ culteit. De algemene reputatie van Rotterdam blijkt, met een rapportcij­ fer 8, het beste. Ook Delft, Gronin­ gen en Twente doen het goed met een half puntje minder. Een reeks andere universiteiten krijgt een zeven. Ma­ ger is het imago van Utrecht en Nij­ megen (6,5). Ronduit negatief zijn de ondernemers zelfs over de Open Uni­ versiteit (5,5).

De KUB , zo oordelen de onderne­ mers, levert haar beste prestatie op de vakgebieden rechten en economie.

Qua niveau van de afgestudeerden

« ^

Diezelfde positie hebben KUB ­stu­ denten op het onderdeel 'commer­ cieel en bedrijfsmatig inzicht'. Op­ merkelijk is de constatering van het bedrijfsleven dat het niveau van KUB­doctorandussen binnen de rich­ ting wiskunde, natuurkunde en tech­ niek zwak is.

Er is niet gevraagd op welke recente informatie de ondernemers hun oor­ deel baseren. De makers van de en­ quête haasten zich dan ook om te waarschuwen dat het slechts om m­ drukken gaat. Waarbij vooral de kwa­ liteit van juristen, economen en tech­ nici en de aanwezigheid van algeme­ ne vaardigheden zwaar lijken te we­ gen.

Voor universiteiten die er minder goed afkwamen is er wel een troost.

De meeste ondernemers zeggen toch vooral naar individuele capaciteiten van sollicitanten te kijken. Slechts 40 procent vindt het van belang waar iemand gestudeerd heeft. [F S/HOP/ MKj

De studentenvakbond ISO overweegt middels een rechtszaak de universi­ teiten en hogescholen te dwingen goede afstudeerregelingen op te stel­ len. Voor de zomer stelde het ISO, in samenwerking met de LSVb, een rap­ port op waaruit bleek dat de afstu­ deerregelingen aan alle universiteiten en hogescholen niet voldoen aan de wetgeving.

Volgens Erik van Buiten van het ISO denkt de bond aan deze stap vanwe­ ge de reactie van minister Ritzen op het rapport. "H ij reageerde puur beleidsmatig. Maar als de afstudeer­ regelingen in strijd zijn met de wet, is er geen discussie mogelijk." H et ISO heeft Ritzen nu om een juridi­ sche reactie gevraagd. Als die uit­ blijft, komt de zaak voor de rechter.

"Of we gaan studenten, die een rechtszaak willen beginnen, juridisch ondersteunen, of we dagen de instel­ lingen zelf voor de rechter", aldus Van Buiten. "Onze juridische advi­ seurs bekijken nu welke strategie de beste is." [AdH]

Ook tentamenzweet in sporthal Pendragon Sportcentrum De Fellikaan­hal wordt vrijwel zeker niet meer ge­ bruikt voor het afnemen van tenta­ mens. In plaats daarvan wordt de ei­ gen sporthal aan de Academielaan gebruikt. De universiteit bespaart daardoor 100.000 gulden.

Dat de eigen sportzaal hiervoor nooit eerder gebruikt is, komt omdat de zaal te klein was voor de grote groe­ pen studenten. Nu de collegegroepen de laatste jaren steeds kleiner wor­ den, kan het pand hiervoor alsnog worden ingezet. Komend jaar moe­ ten er 34 tentamens in de sporthal worden ingeroosterd.

Volgens Michel Werts, medewerker in de sporthal, leveren de tentamens geen problemen op voor het sportpro­ gramma. "De meeste sporten worden buiten of pas na vier uur bedreven.

Dus de tentamens zijn redelijk goed in te passen." Aanvullende voor­ zieningen zijn volgens Werts al aan­ wezig. "De Fontys­opleidingen sport en economie houden hier al langer hun tentamens. Dus alle voorzienin­ gen, zoals tafels, stoelen en rolcon­ tainers om die weer weg te halen, hebben we in huis." [AdH]

U N I V E R S Ki*it«S*rti>APï>ï>

Faculteiten nemen taken Bureau Buitenland over Bureau Buitenland heeft per 1 september een groot deel van zijn taken overgedragen aan de faculteiten. Daarmee is een "princi­ piële knoop doorgehakt", aldus drs. Jos de Kort, hoofd van het Bureau. Op 1 januari is de taakoverdracht definitief.

■ Jan van Gerwen op zjjn studeer- annex slaapkamer [Foto: Enk van der Burgt]

Een krasse knar (71) op internet

"Ik hoef er natuurlijk geen baan mee" De 71­jarige Jan van Gerwen weet inmiddels alles van e­mailen, netsurfen en downloaden. Op de letterenfaculteit volgde hij samen met andere senioren een cursus omgaan met internet.

Waar de meesten het lieten afweten, daar raakte de inwoner van Loon op Zand helemaal in de greep van het wereldwijde computer­ netwerk. De hele zomer lang zat hij van 's morgens vroeg tot 's avonds laat 'lekker rustig' te zwoegen en te zweten in het practicumlokaal.

Viat hééft u met internet!

"Ik wil graag van de nieuwe ontwik­ kelingen op communicatiegebied op de hoogte blijven. De veranderingen voltrekken zich in zó'n duizeling­ wekkend hoog tempo, dat houd je niet voor mogelijk. Ik probeer de ont­ wikkelingen een beetje bij te houden.

Heeft ü tbüis een intemet­aansluiting!

Nee hoor. Ik zou niet weten wat ik er mee moet doen en bovendien heb ik het geld er niet voor over. Ik vind internet leuk, maar ik ben geen ver­ slaafde."

besloot ik een homepage te maken voor serviceflat De Molenwijck in Loon op Zand, waar ik woon. De pa­ gina is op dit moment in de lucht, maar zodra ik vragen krijg van men­ sen haal ik 'm eruit."

Waarom!

"Omdat ik er niets voor voel om re­ clame te maken voor De Molenwijck.

Het moet niet commercieel worden, daar heb ik geen trek in. B ovendien heb ik die homepage gemaakt uit naam van de KUB."

Hoe ver reiken uw internet­ambities!

"In het tweede semester ga ik waar­ schijnlijk een meer technische cur­ sus volgen bij Hans Paijmans. Voor gevorderden, als je dat zo mag zeg­ gen. Ik zie wel waar het schip uit­ Ubent anders wel in de weer met een heuse eindelijk strandt. Kijk, ik hoef er na­ homepage.

Vanwaar Me interesse} "Klopt. Tijdens de cursus kregen we tuurlijk geen baan mee. Als ik maar Van huis uit ben ik leraar wiskunde van docent Hans van Driel de op­ lekker dingen kan uitzoeken en be­ en de belangstelling voor dat vak heb dracht om eigenhandig een homepa­ studeren. Ik weet nog lang niet alles, ik altijd gehouden, vooral die voor het ge te ontwerpen. Nou had ik er na­ dat merk ik wel in de contacten met programmeren. Thuis staat een pc uit tuurlijk eentje over mezelf kunnen gelijkgestemden op het net. Maar de het stenen tijdperk waarmee ik dat maken, maar ik zou niet weten waar opgedane kennis bHjft hangen." [QM] nog steeds kan doen. die over had moeten gaan. Daarom

Met het verschuiven van de taken naar de verschillende faculteiten moet de situatie voor studenten die naar het buitenland willen duidelij­ ker worden. Studenten hebben dan nog maar met één loket te maken.

Hiervoor was het niet altijd duidelijk waar zij met hun vragen over een buitenlandse studie terecht konden.

Het geld dat vrijkomt door de ophef­ fing van B ureau B uitenland, wordt verdeeld over de verschillende stu­ dierichtingen.

Het afgelopen studiejaar is het aan­ tal studenten dat naar het buitenland vertrok om te studeren met zo'n 25 procent afgenomen. De Kort wijt dit onder meer aan het afschaffen (vorig jaar) van STIR, een stimulerings­ maatregel van het ministerie van Onderwijs voor studenten die de grens over wilden. Minister Ritzen heeft naar aanleiding van deze enor­ me terugval ter compensatie een overgangsmaatregel voor twee jaar toegezegd. De universiteiten krijgen in totaal één miljoen gulden voor twee jaar. Voor de KUB zal dit neer­ komen op zo'n dertigduizend gulden.

Via STIR kreeg de KUB ieder jaar 85 duizend gulden. De universiteit zelf trekt ieder jaar 135 duizend gulden uit voor beurzen voor haar studen­ ten.

De KUB streeft ernaar om ieder jaar vijf procent van de doctoraalstu­ denten naar het buitenland te laten gaan. Afgelopen jaar was dat 4,2 pro­ cent, ruim tweehonderd studenten.

"De maatregel van Ritzen is een doekje voor het bloeden, maar we hadden nergens meer op gerekend.

Voorlopig is iedere gulden meege­ nomen", zegt De Kort. "In het voor­ jaar beslissen we hoe het na die twee jaar verder moet. De faculteiten zul­ len zelf moeten bepalen wat ze over hebben voor internationalisering."

Een nadeel van de overgangsmaatre­ gel van de minister is volgens De Kort dat het geld alleen bestemd is voor studies binnen Europa, terwijl daar niet echt het probleem lag. "Juist het

aantal intercontinentale uitwisselin­ gen is enorm afgenomen. Daarvoor zal dan ook het geld van de KUB zelf worden gebruikt."

De toegenomen studiedruk kan vol­ gens De Kort ook hebben bijgedragen aan de terughoudendheid van de stu­ denten. Toch is de angst voor studie­ vertraging door een studie in het bui­ tenland niet helemaal terecht. Vaak kunnen de studenten hun tijd in het buitenland compenseren met hun studie in Nederland, zodat nauwe­ lijks studievertraging optreedt.

Naast de overgangsmaatregel, die de weggevallen STIR­beurzen moeten compenseren, kwam minister Ritzen bij de opening van het academisch jaar in Nijmegen deze week met nog een regeling om studeren in het bui­ tenland te stimuleren. Hij wil het mogelijk maken dat vanaf volgend collegejaar zo'n duizend studenten een volledige studie in Europa kun­ nen volgen met behoud van hun studiefinanciering. Ritzen noemde de bestaande beurzen van de Europese Unie "onvoldoende", omdat de beur­ zen slechts voor een deel van de stu­ die gelden. Ritzen hoopt met deze maatregel een "open onderwijsruim­ te" te creëren, waarin studeren in een andere lidstaat zonder organisatori­ sche en financiële problemen moge­ lijk wordt.

Het Interstedelijk Studenten Overleg (ISO) reageert gematigd enthousiast op de maatregel van de minister. Het ISO ziet liever een constructieve aan­ pak van de studiefinanciering, waar­ door studenten minder bang hoeven te zijn voor studievertraging en de bijbehorende schuld. "Dit soort ex­ traatjes zijn wel leuk, maar de mees­ te studenten kunnen er niks mee", zegt ISO­voorzitter Erik van B uiten.

"Alle maatregelen worden volledig losgekoppeld van de studiefinan­ ciering, omdat de minister zo ontzet­ tend eigenwijs is en onder geen be­ ding wil toegeven dat juist daar de oorzaak ligt." [WK/HOP]

Voor een katholiek bestuur Net terug van vakantie zie ik Yvonne van Rooy prominent op tv. Zeg ik tegen mijn zoon van negen: "Kijk, dat is papa's nieuwe baas." Zegt bij: "Heb jij een baas dan}" Afgezien van de politiek uiterst correcte verbazing waarmee bij dat uitspreekt, legt bij daarmee heel pre­ cies de vinger op de zere plek van universitai­ re bestuurders: waar gaan ze eigenlijk over!

Vandaar ook dat de universitaire bestuurs­ structuur al sinds jaar en dag onderwerp is van een verbijsterende wetgevingsdiarree.

Over trivialiteiten is het heerlijk regels ma­ ken. Universitaire bestuurders mogen dan wel hartstochtelijk lamenteren over Zoetermeer­ se regelneverij, tegelijkertijd vinden ze er hun voornaamste reden van bestaan in. Ook onze geliefde rector deed dat weer tijdens de ope­ ning van het academisch jaar. Tijdens zijn tra­ ditionele senioren­college (voorbeeld van se­ lectieve marktgerichtheid) had hij als vanouds twintig minuten Ritzen nodig om aan het ech­ te onderwerp te komen.

Alle bestuurlijke ellende is natuurlijk begon­ nen met de WUB. Die wet was overigens een briljante vorm van repressieve tolerantie waarmee het establishment de kleinburger­ lijke pseudo­revolutie van de jaren zestig in­ kapselde. Onder het motto: als je ze niet klein krijgt, biedt ze een zetel en subsidies aan.

Sinds die tijd zijn universiteiten bestuurd vol­

T/ïsfIVERS

S­EfTEMBER 1 9 9 7

gens een gemeenteraadsmodel. Het hardnek­ kige misverstand dat de universiteit een ega­ litaire democratie is in plaats van een insti­ tuut voor elitevorming op basis van leer­ meesterschap deed zijn fatale intrede. Wie bestuurde, bad daar kennelijk tijd voor, het­ geen op zich al tot veel achterdocht had moe­ ten leiden. Het profiel van het modale raads­ lid: al een decennium schrijvend aan een mees­ terwerk (zo noemden ze nooit voltooide proef­ schriften toen), eind schaal twaalf en dus el­ ders onbetaalbaar, baby­boomer en linksig.

En nu is de WUB dan MUB geworden. En de KUB moet de MUB invoeren. Al een jaar we­ melt het van commissies, formateurs, notities, beleidsnota's, voorstellen, amendementen, moties, crises en Corsendonck­bijeenkomsten.

Wat een zalige tijd moet dat zijn voor onze bestuurders, raadsleden, decanen, mandata­ rissen, ambtenaren en al die anderen die het beste met ons voor hebben. Met weemoed denk ik af en toe terug aan de fameuze uit­ spraak van Vredeling, dat congressen geen straaljagers kopen (en zeker PvdA­congressen niet). Wat een tragiek: een bestuursstructuur moeten maken voor een georganiseerde anar­ chie. Ik heb me laten vertellen, dat men er dan

ook nog niet uit is. Allicht. Ook al zijn de ba­ byboomers van toen nu goed in het pak gesto­ ken (hoewel: double­breasted is echt uit hoor, de brillen behoren groter en niet kleiner te worden en de eerste power suit lady moet ik nog tegenkomen) en zijn ze sterk voor inte­ graal management, ze bedoelen daarmee nog steeds niet dat de macbt daar moet liggen waar die altijd al gelegen heeft: bij de professionals. Nog steeds geloven ze dat wij bestuurd moeten worden. Dat ons werk een afgeleide is van beleidsnota's, structuur­ regelingen en strategische mission statements.

Allemaal onzin natuurlijk: als morgen Arie Kapteyn verdwijnt, is de strategie van de economische faculteit veranderd.

Wat zou er eigenlijk mis gaan, als we bet eens een periode zonder bestuursstructuur zouden doen! Dat betekent het recht van de sterkste, hoor ik menigeen kommervol verzuchten.

Maar dat was toch precies de bedoeling van de universiteit! Dat de sterken, de talentvol­ len komen bovendrijven. Dat ze niet worden gehinderd door de vermoeiende rituelen van beleidsplancycli en andere bureaucratische rimram. Dat ze verlost zijn van mandatarissen met hun parafen voor lage kilometervergoe­

dingen, van universiteitsbestuurders die stra­ tegie in hun portefeuille denken te hebben, van raden die de minister voor de laatste keet waarschuwen, van georganiseerde overleggen die de ergonomisch verantwoorde kleur van bet bureaublad bewaken.

Bovendien kunnen we van de KUB dan een laboratorium voor gemeenschapsvorming maken. Wetenschappers uit de hele wereld zullen hier onderzoek willen doen. Standaard­ werken op het gebied van de politieke theo­ rie, de sociologie, het recht, de econometrie zullen worden vervaardigd. De aan onze in­ stelling zo geliefde communitaristen zullen likkebaardend naar Tilburg komen. Vul maar in: 'The Tilburg Experiment: Community Beyond Rules and Masters'. En ik hoop van harte dat mijn eigen discipline, de bestuurs­ kunde, niet nodig zal zijn.

Het zou ook een alleraardigste geste aan Yvon­ ne van Rooy zijn. Zonder enige bevoegdheid, zonder enig reglement, zonder enige formali­ sering, kan zij dan laten zien waar katholie­ ken echt goed in zijn: netwerken en informeel besturen.

Prof.dr. Paul Frissen is hoogleraar Bestuurskunde Jjn de juridische faculteit. Op toerbeurt schri)ft hi) op deze pagina columns.

| f

en r

Niet alle vakken worden in het Engels aangeboden: studenten blij

International B usiness overstroomd met inschrijvingen

;el van zijn en "princi­ )fd van het

Rond de honderdtwintig studenten hebben zich ingeschreven

; uitwisselin­ en. Daarvoor 1 de KUB zelf

Voor de vakantie leek het aantal ge­ plande groepen voldoende, maar het aantal inschrijvingen bleef stijgen.

Om deze stroom studenten toch het beloofde kleinschalige onderwijs te bieden, moest er vorige week nog een extra groep bijkomen. Er zijn nu drie

Iruk kan vol­ n bijgedragen id van de stu­ t voor studie­ iie in het bui­ terecht. Vaak un tijd in het ­en met hun :odat nauwe­ ptreedt.

voor de nieuwe studierichting International Business (IB) aan de economische faculteit. Dat zijn er veertig meer dan verwacht. groepen van rond de veertig stu­ denten, in plaats van de geplande twee.

"De hele organisatie geeft een hoop rompslomp. Voor de docenten ligt er nu een enorme taak op hun schou­ ders", zegt prof .dr. N. Noorderhaven

van IB . "Het grote aantal studenten betekent een extra taak voor de do­ centen. Ze kunnen niet een deel van hun andere taken laten vallen. Want als we onze onderwijskundige idee­ ën voor deze studie loslieten, zouden we volstrekt ongeloofwaardig wor­ den. We kunnen het ons niet permit­ teren om onze naam te schaden."

Noorderhaven noemt de grote be­ langstelling 'heel verheugend'. "Het vergroot de concurrentiepositie ten opzichte van Maastricht." De Lim­

'PI

■ders die stra­ e hebben, van laatste keer ie overleggen ■de kleur van <UB dan een lapsvorming hele wereld n. Standaard­ olitieke theo­ econometrie aan onze in­ risten zullen len. Vul maat Community ik hoop van de bestuurs­ ste aan Yvon­ bevoegdheid, nige formali­ aar katholie­ en informeel

tuurskunde a.iii schn)ft hii op

siness School in de Verenigde Staten.

Deze ideeën stellen hoge eisen aan de docenten, van wie onder meer wordt verwacht dat ze de namen van al hun studenten kennen.

De algemeen­economische vakken worden bij hoge uitzondering nog niet in het Engels aangeboden. "Toen de studenten dat hoorden, sprongen ze een gat in de lucht", aldus een do­ cent. [WK]

'De eeuwige student' is droom van de rector "Wie afgestudeerd is, is niet uitgeleerd." Dit was maandag 1

itregel, die de rzen moeten mister Ritzen . academisch veek met nog 5n in het bui­ . Hij wü het anaf volgend ld studenten Europa kun­ lud van hun en noemde de de Europese Tidat de beur­ el van de stu­ )pt met deze derwijsruim­ uderen in een organisaton­ letnen moge­ ;nten Overleg i enthousiast minister. Het ;ructieve aan­ ;iering, waar­ bang hoeven raging en de Dit soort ex­ laar de mees­ r niks mee", k van B uiten, rden volledig studiefinan­ ter zo ontzet­ ider geen be­ juist daar de

burgse universiteit begon al eerder met een soortgelijke studierichting.

De studierichting International B u­ siness bestaat op de KUB al sinds sep­ tember 1995 als driejarig programma na de propedeuse. Dit jaar kon voor het eerst meteen begonnen worden aan de studie, die studenten moet voorbereiden op het internationale bedrijfsleven. B ehalve dat vrijwel alle colleges in het Engels worden gege­ ven, heeft IB een eigen onderwijsme­ thode afkomstig van de Harvard B u­

september de kern van de rede van rector magnificus prof.dr. L. de Klerk tijdens de opening van het academisch jaar 1997­1998 op de KUB . "Levenslang studeren is van groot belang. Het zal ervoor zorgen dat de plaag van het vroegtijdig afgevoerd worden zijn epidemisch karakter kwijtraakt", aldus De Klerk.

AFSCHEID Donderdag 28 augustus nam drs. F iida van den Maagdenberg afscheid als secretaris van de economi­ sche faculteit. Zij is directeur van de VSNU geworden, een functie die ze uitoefent in haar woonplaats Utrecht.

Volgens het KUB­cabaret was dat de ware reden voor haar vertrek: na gedane arbeid is ze vroeg thuis, en kan haar echtgenoot gelijk aanschuiven achter de aardappelen met jus. De ex­secretaris kon om deze suggestie alleen maar hard lachen. [F oto: Erik van dei Burgtj

Rector Tilburg ziet er niets in

Ook werkend leren aan universiteiten Ook universitaire studenten krijgen in de toekomst de gelegenheid studeren en werken af te wisselen. Dat heeft minister Ritzen vorige week aangekondigd. Tot nu toe zijn leer­werk­trajecten alleen voor hogeschoolstudenten geregeld.

Niet alleen de beroepsgerichte HBO­ studenten, maar ook studenten aan universiteiten zijn gebaat bij werk­ ervaring, denkt Ritzen. Zo wordt vol­ gens hem de kloof tussen studie en arbeidsmarkt verkleind. "Een baan­ tje op een advocatenkantoor kan han­ dig zijn voor een rechtenstudent", zei hij donderdag 28 augustus. Hij nam toen het boek Onderwijs a la carte van studentenbond ISO in ontvangst.

Ritzen zal zijn plannen over zogehe­ ten 'duaal onderwijs' verder uiteen­ zetten in het Hoger Onderwijs­ en Onderzoek Plan (HOOP), dat op Prinsjesdag verschijnt. Maar vorige week maakte hij alvast duidelijk dat universitaire studenten met dezelf­ de regels te maken krijgen als HBO'ers.

In het HBO bestaan al verschillende

duale leerwegen, waarin bijvoorbeeld een half jaar studie afgewisseld wordt met een half jaar werk. Zo'n traject duurt meestal langer dan vier jaar. In de perioden dat ze werken, krijgen de studenten loon in plaats van studie­ financiering. Desondanks vallen ze gewoon onder de regels van de pres­ tatiebeurs: als ze niet in zes jaar af­ studeren, moeten zij het studiegeld terugbetalen dat ze in de eerste stu­ diejaren hebben geleend.

De studentenbonden ISO en LSVb staan niet afwijzend tegenover het voorstel van Ritzen. De LSVb stelt wel als voorwaarde dat studenten zelf hun werkplek kiezen en dat ze goed begeleid worden. De ondernemersor­ ganisatie VNO­NCW is niet enthou­ siast over het plan. Onderwijssecre­ taris Renique van de ondernemers­

bond ziet niet "hoe een jaar werken kan bijdragen aan de academische vorming van een student."

Ook rector magnificus De Klerk zegt in een duaal systeem met leer­werk­ trajecten voor de universiteit 'niets te zien'. "Het aardige van een uni­ versiteit is dat deze een beetje op een school lijkt. Wat er geleerd moet worden is goed omschreven en hoe goed de student de verlangde kennis en vaardigheden beheerst wordt ge­ toetst. 'De' praktijk biedt een ondui­ delijke ervaring waarvan nauwelijks te controleren is op welke wijze en in welke mate deze bijdraagt aan de academische vorming.

Bovendien bestaat het gevaar dat het na een forse onderbreking lastig is om de draad weer op te pakken, bijvoor­ beeld omdat kennis weggezakt is, studieprogramma's veranderd zijn of de motivatie aangetast is."

Minister Ritzen spant zich al vanaf het begin van de jaren negentig in voor de dualisering van het hoger onderwijs. Tot een grote toestroom van studenten heeft dat niet geleid.

Buiten de sector verpleegkunde (waar in het 'in­service­onderwijs' leren en werken al veel langer worden afge­ wisseld) volgt niet meer dan een half procent van de 240.000 HB O­studen­ ten een duale route. [HO/HOP/PSj

Speciale post­doctorale cursussen zullen er in de toekomst voor moe­ ten zorgen dat de aansluiting op zo­ wel de nationale als op de Europese arbeidsmarkt optimaal is, betoogde de rector. Hij streeft daarbij naar 'een maximale synergie' tussen het Til­ burgs Institute of Advanced Studies in Management (TIAS) ­ dat op het moment al dertien post­initiële on­ derwijsprogramma's biedt ­ en de faculteiten. De Klerk: "Het hoog­ waardig post­academisch onderwijs moet steunen op de expertise van de faculteiten."

De post­doctorale opleidingen zullen volgens hem via de markt gefinan­ cierd dienen te worden, aangezien hij ervan overtuigd is dat de financiële steun van de overheid aan de uni­ versiteiten op korte termijn geheel zal verdwijnen. Het overheidsgeld zal volgens De Klerk worden besteed aan andere onderwijstaken van de over­ heid: verkleining van de klassen, het verbeteren van de kwaliteit van de leraren, en invoering van computers in het onderwijs. "We hebben nog drie jaar om zaken op orde te bren­ gen, daarna hoeven we bij de over­ heid niet meer aan te kloppen. Dan blijft er precies nul gulden over, of misschien zelfs wel minder, voor de universiteiten." Om die reden toon­ de De Klerk zich maandag een krach­ tig voorstander van 'het selectieve marktscenario', waarbij hij tege­ lijkertijd nadrukkelijk te kennen gaf dat de financiering van de basisop­ leiding tot doctorandus ­ in tegen­ stelling tot de post­doctorale op­ leidingen ­ wél onder de zorgplicht van de overheid moet blijven vallen.

Op de Universiteit Maastricht klonk maandag een vergelijkbaar geluid.

Premier Kok pleitte hier tijdens zijn toespraak voor levenslange scholing, om op die manier de hoge werkloos­ heid in de Europese Unie terug te dringen en de concurrentiepositie van de Unie te versterken. "De uni­ versiteit zal opleiden én onder­ houdspakketten aanbieden om de verworven kennis op peil te houden", meldde de minister­president.

"Inspiratie mag en moet komen van utopieën. Niet alles is haalbaar. Maar streven naar het beste misstaat nie­ mand", luidde het pleidooi van De Klerk maandag toen hij het had over de toekomst van de KUB. Hoe zit dat met de 'eeuwige student' en met l'éducation permanentel Gerd Si­

mons, fractievoorzitter van SAM, liet een ander geluid horen: "Ik vind het idee van de eeuwige student een interessant punt. Doordat er nu landelijk ook aandacht aan wordt be­ steed, groeit het draagvlak snel."

Hoogleraar Bestuurskunde F. Frissen is van mening dat het principe van l'éducation permanente al lang be­ kend is in het bedrijfsleven, maar dat universiteiten nog niet voldoende goed zijn ingericht om die markt te betreden. "De universiteit moet zoe­ ken naar een volstrekt andere be­ nadering. Er moet sprake zijn van een themagerichte invalshoek. Werkne­ mers gaan heus niet opnieuw rech­ ten of economie studeren." B oven­ dien moeten er volgens de bestuurs­ kundige goede docenten worden aangetrokken. Frissen: "Er moeten voorwaarden worden gecreëerd. Ten eerste moeten de post­doctorale cur­ sussen meer geïntegreerd worden in de taakstelling van de docenten. En natuurlijk moeten de docenten goed betaald krijgen. Kwaliteit kost im­ mers geld."

Niet iedereen zag het idee van de per­ manente opleiding zitten. "Het zijn bijbelse zinnen op los zand". Pastoor P. van Dongen betwijfelt of de rector er goed aan doet om te 'vooron­ derstellen' dat de mensen geïnte­ resseerd zijn in voortzetting van het onderwijs. Mr. W. Meuwissen (hoofd Dienst Studentenzaken) acht de vraag naar vervolgonderwijs echter wel overduidelijk bewezen. " D e particuliere opleidingen zijn de laat­ ste jaren zichtbaar opgebloeid. Als je als universiteit marktgericht werkt, moet je ook op de vraag naar bijscho­ ling inspringen." Volgens Meuwissen moeten er cursussen worden aange­ boden van drie a vier dagen in de maand gedurende zes tot acht maan­ den. De financiering moet uit de markt komen. Gezien het feit dat het bedrijfsleven zich massaal inschrijft voor dure seminars en studiedagen, lijkt dit hem zeker haalbaar.

Vrijwel aan het eind van zijn rede gaf De Klerk het Tilburgs recept voor 'de eeuwige student' prijs. De in Tilburg bereide onderwijsfilosofie studentge­ richt onderwijs (SGO) moet er vol­ gens hem voor zorgen dat de KUB ­ studenten het studeren nooit afleren.

De rector: "Een leven lang leren is niet iets dat na de universitaire op­ leiding plaatsvindt, maar iets waar­ op het universitaire onderwijs van meet af aan gericht moet zijn." [MH]

UNIVERS

4 SEPTEMB ER ^ 9 9 7 ,

Het personeel werkt, de student studeert D

e universitaire bestuursorgani­ satie moet gemoderniseerd wor­ den en het kabinet heeft niet geheel onbegrijpelijfe­^ekozen voor de mo­ derniserings­operatie die inmiddels als 'de MUB' te boek staat. Met de MUB worden de jaren zestig en dat wat verworven is, mede door de nu zittende generatie van campus­acade­ mici, niet teniet gedaan, maar wordt juist een antwoord gegeven op de si­ tuatie die is ontstaan na een te ver­ gaande d e m o c r a t i s e r i n g van de academische wereld, die daar, naar de aard genomen, nooit geschikt voor is geweest en er ook nooit geschikt voor zal zijn.

Immers, aan universiteiten geldt het streven naar eenheid van onderzoek en onderwijs, en waar studenten dus (1) geïntroduceerd moeten worden in de tradities van de wetenschappelij­ ke studie naar een bepaald domein van de wereld waarin wij leven, en (2) tot aan de frontlinie gebracht moe­ ten worden van het lopende onder­ zoek, daar ligt het niet voor de hand om studenten, zij die in opleiding zijn, direct te laten meebeslissen over

De universiteit is, als 'leerfabriek', een speciaal soort on­ derneming. En wat geldt er voor ondernemingen? Het werkende personeel moet medezeggenschap in de bedrijfsvoering hebben.

Trekje die redenering door, dan hebben studenten op de campus niets te zeggen. Of toch? D r. Herman de Regt schreef op uitno­ diging van Univers onderstaand opiniestuk over de universitaire democratie. Hij doet dat vanuit zijn professie als academisch filosoof, en niet als bestuurslid van de Faculteit der Wijsbegeerte.

Herman de Regt zaken die de inrichting van de op­ leidingen, de faculteit waar die oplei­ dingen hun onderkomen hebben, en het universitair personeel betreffen.

Alles aan een universiteit moet, lijkt mij, uitsluitend in dienst staan van de opleiding. Ook het wetenschappe­ lijk onderzoek moet, al is die relatie niet altijd even doorzichtig, in dienst

staan van de academische opleiding.

De universiteit is in principe toch een leerfabriek. De universiteit is daar­ mee een (speciaal soort) onderneming en dient als onderneming onderhavig te zijn aan de democratische inrich­ ting van de Nederlandse maatschap­ pij. De conclusie in het licht van de MUB, even afgezien van juridische en politieke overwegingen, is dat de medezeggenschap van stu­ denten (die ze in ieder geval nog altijd behouden, maar die hen niet eigenlijk toekomt), vorm moet krijgen binnen een stelsel van gedeelde medezeg­ genschap; dat wil zeggen, er moeten aparte personeels­ en studentenraden komen. Het is het werkende personeel dat in de 'bedrijfsvoering' van de universiteit medezeggenschap moet hebben, niet de studeren­ de student.

I k ben geboren in de jaren zestig en heb dus niet veel meegekregen van de veelbe­ sproken studentenbeweging die het voor elkaar kreeg de stem van de student te laten tellen bij allerhande beslissin­ gen: van de aanstelling van hoogleraren en de prijs van de mensa­maaltijd tot de inhoud van colleges en de aard van de tentamens. Maar zelfs wan­

neer ik iets zou hebben juiste beslissingen geno­ met die studentenbe­ men worden, gericht op weging, zou ik het, zo­ het zo goed mogelijk als ik er nu over denk, inrichten van de oplei­ niet in mijn hoofd ha­ ding, en zouden ze altijd len de studenten te waar voor hun geld krij­ opinie zien als een groepering H H m gen. Het is daarom be­ die binnen een campus ^ 1 ■ langrijk dat studenten de mogelijkheid hebben iets te zeggen moet hebben. Dat komt omdat ik naïef het personeel van de universiteit, ben. Ik ben namelijk van mening dat waar het de kwaliteit van de oplei­ alles aan een universiteit inderdaad ding betreft, tot de orde te roepen en uitsluitend in dienst staat van de op­ dat kan wellicht het best via een stel­ leiding. Het lijkt mij dat al het zit­ sel van ongedeeld medezeggenschap. tend personeel in dienst staat van de De hamvraag bij dit alles, en daar zou opleiding, en dat de studenten die op­ het ons om te doen moeten zijn, is leiding volgen. Wanneer studenten natuurlijk deze: wanneer is een op­ betalen voor hun opleiding en al het leiding een goede opleiding? En in het universitair personeel (op wat voor kielzog van deze vraag natuurlijk manier dan ook) betrokken is bij het deze: Wie mag er meepraten over verzorgen van die opleiding, wenst deze kwestie? Mag je van hen die het personeel terecht zijn zeggen­ gaan studeren verwachten dat ze een schap niet te delen met de studen­ goed inzicht hebben in de kwaliteit ten, en hebben studenten, op hun van het onderwijs dat ze willen gaan beurt, de macht van de keuze om te volgen? Of moeten we de inrichting gaan studeren waar de kwaliteit van van de opleidingen overlaten aan de het onderwijs het allerhoogste is. Ik overheid en terugvallen op het idee ben van m e n i n g dat die keuze­ dat de overheid het beste met haar mogelijkheid in Nederland aanwezig burgers voorheeft? Of moeten we het is en dat aspirant­studenten veel bedrijfsleven laten dicteren wat de meer tijd moeten steken in een inhoud moet zijn van onze academi­ vergelijkend warenonderzoek voor­ sche studies? Of moeten we toch de dat ze kiezen voor de universiteit om studenten die het onderwijs on­ dergaan, vragen naar de kwaliteit er­ de hoek van het ouderlijk huis. van?

«

H > eze simpele voorstelling van za­ ken is echter veel te naef. Ik zou in tegenstelling tot wat hierboven be­ weerd is, kort willen aangeven dat onze instelling er even goed aan zou doen te kiezen voor een stelsel van ongedeeld medezeggenschap. Het heeft alles te maken met het perso­ neel van de universiteit dat merk­ waardig genoeg met altijd het beste voorheeft met de kwaliteit van de opleiding.

Kennelijk streeft niet iedereen die werkzaam is aan de universitaire in­ stelling primair naar een excellente opleiding en vinden sommigen de studenten zelfs maar lastig ­ om wat voor reden dan ook. Was de situatie anders, namelijk ideaal, dan zouden de studenten niet hun medezeggen­ schap hoeven eisen; dan zouden ze er alle vertrouwen in hebben dat de

Een lastige kwestie zou ik zeggen, maar, en dit is mijn belangrijkste punt, een kwestie waarin de Neder­ landse gemeenschap in principe, en op een veel te impliciete wijze, al een beslissing heeft genomen: de MUB wordt immers ingevoerd. Het is de beslissing dat de universiteit slechts voor een zeer beperkt deel gedemo­ cratiseerd moet worden; een beslis­ sing waar ik overigens mee instem.

Of onze instelling uiteindelijk kiest voor een stelsel van gedeelde of on­ gedeelde medezeggenschap doet er dan ook niet zo veel meer toe. Na­ tuurlijk blijft de keuze politiek en juridisch nog steeds een belangrijke, maar om de zaak lijkt het mij in de discussie hierover niet meer te gaan.

College van Bestuur te lang in schulp Voor de tweede keer heeft het College van B estuur een besluit over de nieuwe bestuursstructuur voor zich uitgeschoven. De KUB is de enige universiteit die nog geen beslissing genomen heeft over de manier waarop de medezeggenschap van personeel en studenten van deze universiteit in de toekomst geregeld gaat worden.

H

oewel eerder was aangekondigd dat het college in de eerste week van september écht een besluit zou nemen over de bestuursstructuur, valt het opnieuw te billijken dat men wacht met het nemen van een be­ sluit.

Wat zich nu wreekt is dat het colle­ ge over twee rapporten beschikt die geen van beiden als onafhankelijk advies te bestempelen zijn. Het eer­ ste advies van de MUB ­commissie (Modernisering Universitaire B e­ stuursorganisatie) sproot voort uit een onnodig hoog opgelopen conflict tussen het College van Bestuur en de u­raad.

Die commissie kón op voorhand al geen objectief advies uitbrengen om­ dat ze de opdracht kreeg om zoveel mogelijk van het bestaande bestuurs­ model in stand houden. Dat moest wel leiden tot een voorstel voor een UTSriVERS

4.SErTEMBEE J 997

ongedeelde structuur. Het belang­ rijkste kenmerk van die structuur is dat er één medezeggenschapsraad is.

Daarin zijn zowel studenten als het personeel vertegenwoordigd. Zo'n raad krijgt weliswaar minder be­ voegdheden doordat minister Ritzen die per wet heeft beknot, maar in gro­ te lijnen wordt de universiteit be­ stuurd zoals ze bestuurd werd.

I I > e MUB ­commissie ging te rade bij faculteiten en bij studenten. Die vonden ook dat zo'n ongedeelde structuur het beste was. De onder­ nemingsraad werd ook geraadpleegd.

Die hield er een andere mening op na. De OR vreesde dat het personeel minder te zeggen kreeg en vroeg tijd om haar standpunt verder toe te lich­ ten. Dat leidde tot het rapport van Martin Rijk dat eind augustus ver­ scheen.

Rijk gaf zelf aan dat Toch had het college vraag hoe men de universiteit ziet. Als zijn rapport net zomin wel een besluit kun­ een gemeenschap, een civitas acade­ een objectief rapport nen nemen, en wel mica van wetenschappers en studen­ was als dat van de een voorlopig besluit. ten, of als een moderne onderneming.

MUB­commissie. In De discussie is feite­ Die vraag had het college inmiddels zijn onderzoek plaatste lijk geen discussie wel kunnen beantwoorden. Al was hij nogal wat kantteke­ over wat de wet wel het maar omdat faculteiten en studen­ ningen bij het rapport en wat de wet niet toe­ ten zich al eerder daarvoor uitspraken. van de MUB ­com­ staat. Ook gaat de dis­ Mocht vervolgens uit breed perso­ missie. De belangrijk­ cussie niet over de­ neelsprotest duidelijk worden dat de ste was dat de wet niet ^ commentaar Z ^ tails en regelingen. universitaire voorkeur toch uitgaat toestond om een onge­ H » m B innen beide struc­ naar een model met meerdere raden, deelde raad te hebben. t u r e n zijn er, m e t dan had het college op zijn schreden Het personeel heeft uitdrukkelijk de meer of minder moeite, afspraken te kunnen terugkeren. Maar in elk ge­ bevoegdheid om met de werkgever maken over hoe de Tilburgse univer­ val was dan duidelijk waar men stond. apart te praten over personele aange­ siteit bestuurd wordt.

Dat was een goed signaal geweest aan legenheden. Dus zonder studenten. de vooravond van een brede discussie Kortom, wat de MUB ­commissie I^tijk stipte het in zijn rapport al aan: over de toekomst van deze universi­ wilde, kon helemaal niet. Om ondui­ de discussie gaat eigenlijk over de teit. [PS] delijkheid over de bevoegdheden van personeel en studenten te voorko­ men, adviseerde Rijk om een systeem Advertentie van gedeelde medezeggenschap in te voeren. Met aparte raden voor stu­ denten en voor het personeel. Een aantal keren per jaar zouden ze ge­ meenschappelijk vergaderen.

Voor een deel snijden Rijks bezwa­ ren hout. De MUB­commissie heeft niet alles de revue laten passeren. In die zin is het te begrijpen dat het col­ lege een en ander opnieuw wil we­ gen. De partijen zullen opnieuw ge­ Informatie Beheer Groep hoord worden.

I

(studiefinanciering?

www.ib-groep.iil

I

J. Termeulen (hoofd PÖLO) terug naar bedrijfsleven

"Op de KUB is men soms te aardig voor elkaar"

H

et naambordje bij haar deur is veelzeggend blanco. Aan de tijd om haar naam op te tekenen heeft het ontbroken. Een ge­ volg van een recente verhuizing, maar toch ook vanwege het feit dat ze pas ruim een jaar aan de KUB ver­ bonden is. In juni 1996 in dienst ge­ komen, exit per 1 oktober 1997: drs.

Jeannette Termeulen, hoofd Perso­ neel en Organisatie.

"Hartverv^rarmend", vond Termeu­ len de reacties op haar vertrek. Nog maar zo kort in dienst en toch al zo­ veel goodwill opgebouwd, dat heeft haar goed gedaan. "Dat had ik niet verwacht na een jaar. Ze hadden me ook kunnen verwijten dat ik nu al vertrek, maar dat is gelukkig niet gebeurd." Met haar nieuwe baan als adviseur bi) GITP­beloningsmanage­ ment wordt een wens vervuld die ze al jaren heeft gekoesterd, laat ze haar collega's in een persoonlijk schrijven weten. Termeulen: "Ik zal veel bedrij­ ven bezoeken, heel dynamisch alle­ maal. Bovendien ga ik veel doen met productontwikkeling, daar ben ik hier nog nauwelijks aan toegekomen.

Dat miste ik."

Waar Termeulen zich dan wel mee bezighield? "Met managen. Per­ soneel en Organisatie is, na de decen­ tralisatie van bevoegdheden, een af­ deling in ontwikkeling. We moeten een centraal en deskundig aanspreek­ punt worden." Hoezeer P&.0 in be­ weging is, blijkt wel uit de gelden die in het concept Taken Middelen Plan worden gereserveerd voor de 'majeu­ re veranderingsoperatie' rond het Human Resource Management­be­ leid: alleen in 1998 al 815.000 gul­ den, waaronder 90.000 voor opleidin­ gen en assessment­trainingen van de P&O­staf zelf. Termeulen: "Natuur­ lijk is het jammer dat ik vertrek, net nu dat geld er is. Maar dat duurde wel lang. Vorig jaar december al presen­ teerden wij de plannen en vervolgens moest het nog door allerlei gremia.

Op een gegeven moment leek de u­ raad de plannen te blokkeren. Juist op dat tijdstip kwamen mijn ge­ sprekken met GITP in een beslis­

siteiten en ook de KUB de laatste ja­ ren juist mikken op meer tijdelijke contracten, hoeft daar volgens Ter­ meulen niet per se mee in tegenspraak te zijn. "B ij de universiteiten zullen er, gezien de aard van het werk, altijd tijdelijke banen zijn. Op zich is dit geen slechte zaak, maar je moet we­ ten waar je grenzen liggen."

Als voorbeeld geeft ze de functie van Lia de Beer, die zich onder meer met mobiliteit bezighield. "Dat is nu echt een thema dat de nodige structurele centrale sturing nodig heeft. Wanneer je daar niemand vast voor vrijmaakt, loop je het gevaar dat het tussen neus en lippen door moet gebeuren."

I Drs. Jeannette Termeulen i ^olo

.jUiijt,

Uit de luwte vaa de KUB, het dynamische bedriiïsleven in. Dat is het nakende perspectief voor Jeannette Termeulen, nog even hoofd P&O op de KUB. De personele uittocht bij haar afdeling is niet echt verontrustend volgens Termeulen, die het idee heeft dat ze P&O een zetje in de juiste, lees bedrijfsmatige richting heeft gegeven. "Ik ben gewend mensen af te rekenen op resultaat."

■ Stijn Dunk

sende fase. Dan gebeurt zoiets ge­ woon."

TTermeulen is niet de enige die ver­ trekt bij P&.0. HRM­beleidsmede­ werker mr. Waker van den Eisen wordt voor langere tijd gedetacheerd bij de VSNU en ook de tijdelijke medewerkers mr. Yvonne Jurjus en mr. Lia de Beer zoeken hun heil el­ ders. Deze ontwikkelingen veront­

rusten Termeulen niet. Natuurlijk geeft het wat tijdelijk ongemak, maar er hoeft van haar ook niet dramatisch over gedaan te worden. "Ik kom uit het bedrijfsleven en daar schrikken ze niet zo snel als er een paar men­ sen vertrekken. Waar mensen ver­ trekken liggen nieuwe kansen, denk ik dan. Zo kan een interim­manager knopen doorhakken die anders blij­ ven liggen. Dan wordt de weg geëf­

fend voor een nieuw hoofd."

Wel zet Termeulen kanttekeningen bij de grote groep tijdelijke medewer­ kers die P&O bevolkten. "Dat is niet goed voor een afdeling in ontwikke­ ling. De sfeer wordt er onrustig door.

Medewerkers gaan op zoek naar ze­ kerheden en zijn dan een half jaar van tevoren al afstand aan het nemen en aan het solliciteren, iets waar ik ze geen ongelijk in geef." Dat de univer­

l E n zo keert Termeulen per I okto­ ber terug in de schoot van het be­ drijfsleven. Daar werkte ze voorheen als hoofd P&O bij Coopers &. Lybrand en als beleidsmedewerker bij Inter­ pay, het bedrijf dat onder meer de pin­ pas en de chipknip introduceerde.

Het contrast tussen de harde wereld van de banken en de meer softe uni­ versiteit is groot. Termeulen: "Op de KUB is men soms te aardig voor el­ kaar. Ik ben gewend mensen duide­ lijk te vertellen wat ze wel en niet goed doen, ze af te rekenen op resul­ taat. Dat hoeft niet negatief te zijn en heeft het grote voordeel dat ieder­ een precies weet waar hij aan toe is."

En, bevlogen: "Daarmee zijn we een stuk op weg geraakt. Zo heeft hier recentelijk een stagiaire van perso­ neelwetenschappen een onderzoek afgerond naar het meetbaar maken van resultaten. Zie het als een soort contractmanagement, waarin het klip en klaar is wat er van je gevraagd wordt en wat je te bieden hebt. Ik hoop dat mijn opvolger die lijn door­ zet."

Riep het informele soms kritiek op, het was voor Termeulen tegelijker­ tijd de charme van het werken op de KUB: "Er heerst hier veel openheid en collegialiteit. Er zijn korte lijnen, je kunt overal zo binnenlopen als je wat op je hart hebt. Dat maakt het ook lastig om te vertrekken."

Reisbureau, bank en uitzendbureau niet bij iedereen bekend

Zaken op de campus schoorvoetend op gang Het reisbureau, de bank en het uitzendbureau op de campus van de KUB draaien geleidelijk beter, maar nog niet optimaal. Een rondgang langs de drie filialen leert dat er aan bekendheid nog het nodige te winnen valt voor ABN Amro, Carlson Wagonlit Travel en Start. "We liggen hier een beetje uit de loop."

■ Campus by night: alleen neon-reclame Is zichtbaar [Foto: Hans van Zeeland]

Z

aken doen op de campus. Het lijkt voor de hand te liggen maar het heeft in de praktijk nogal wat voe­ ten in de aarde. "Het duurt even voor­ dat je intern bekend raakt als hét punt om dienstreizen te boeken. Op de KUB zijn ze zo'n centraal systeem nog niet gewend", vertelt Bianca van

Gaal van reisbureau Carlson Wagon­ XJTitzendbureau Start meldt dat de lit Travel. "Ook is er onduidelijkheid bemiddeling voor KUB ­personeel over de diversiteit van ons pakket. Zo boven verwachting verloopt. Per weet niet iedereen dat je hier naast week zijn er zo'n vier tot vijf bemid­ zakenreizen ook privéreizen kunt delingen, recentelijk bijvoorbeeld boeken." De eerste tien maanden voor een secretaresse voor het onder­ bleef de toeloop beneden verwach­ wijsbureau van de economen. Daar ting. Pas de laatste twee maanden tegenover staat dat de aanloop van begint men op de KUB de weg naar studenten beneden de maat is. Start­ het reisbureau te vinden. medewerkster Monique van Beek­ Bij het filiaal van de ABN Amro is veldt: "We liggen een beetje uit de men 'niet ontevreden' over de klan­ loop, misschien is dat een verklaring. tenbinding. Tegen de vierhonderd Ook de tempobeurs en het feit dat studenten en medewerkers, voor een veel studenten nog thuis wonen kun­ deel al bankierend bij ABN Amro, nen een rol spelen. Om daar achter hebben het afgelopen jaar een reke­ te komen, laten we onderzoek ver­ ning geopend bij de KUB­vestiging. richten naar de werkbehoefte onder Men streeft op termijn naar duizend KUB­studenten." rekeninghouders. Ook nevenproduc­ Bij universiteitsboekhandel Gianot­ ten als verzekeringen en kredieten ten, sinds begin juli gevestigd op het lopen naar behoren. Ronduit matig universiteitsterrein, kan men nog gaat het met een apart leen­arrange­ weinig zeggen over de eerste twee ment voor HB O­doorstromers. Ter­ maanden. Bedrijfsleider B en Mennen: wijl de universiteit hiermee honder­ den studenten hoopte te trekken, "Bemoedigend is in elk geval dat de hebben zich nog slechts zes gega­ toeloop van medewerkers en docen­ ten is verveelvoudigd. Daarom ben digden gemeld. ik hoopvol, ondanks de teruglopende studentenaantallen." [SD] UIMiV­BRS

■tutkiBR'i'Kl^^'^

Wetenschappers en FSW-personeel tégen voorstel adviesbureau

"Tijdschrijven door academici geen betrouwbare test" gebruikelijk en in strijd met gewoonten en tradities. Hier op de economische faculteit worden we ook voortdurend beoordeeld, maar dan wel achteraf. Dat lijkt me bij onderzoek en onderwijs ook meer voor de hand te liggen. Het gaat om de resultaten en niet om de manier waarop die bereikt worden. Of je nu op zaterdag of op maandag je research doet, is niet belangrijk."

Het adviesbuteau Coopers & Lybrand heeft de Faculteit Sociale Wetenschappen (FSW) geadviseerd om wetenschappers hun tijdsbesteding te laten registreren. Dit is volgens hen de enige manier om het onderzoek te kunnen sturen. Hoe denkt men daarover op de KUB? Prof.dr. W. Arts, hoogleraar sociologie: "Bij wijze van experiment zou ik er wel aan willen meewerken. Maar ik ben vreselijk bang dat ik erachter kom dat ik mijn tijd met allerlei onbenulligheden verdoe. Met memoot)es of telefoontjes zoals nu met u, dic eigenlijk niets met mijn werk te maken hebben. Ik herinner me een soortgelijk onderzoek onder secretaresses. De conclusie was dat die maar 20 procent van hun tijd effectief besteden. Logisch, want die worden voortdurend lastig gevallen door telefoontjes en mensen die binnen komen lopen.

"Ook vraag ik me af of zoiets naar waarheid wordt ingevuld. Ik werk 's morgens in de trein op weg naar de KUB. Maar stel nu dat ik de avond ervoor teveel gedronken heb en ik val

in slaap. Als ik dan toch opschrijf dat ik gewerkt heb, wie controleert dat?

En stel dat ik meen te weinig tijd te krijgen voor een bepaald onderzoek.

Dan kan ik invullen dat ik steeds bezig ben met memo's, vergaderen en telefoontjes en dat aan het faculteitsbestuur laten zien. Vervolgens kan ik proberen om meer tijd te krijgen. Verder kan je een hoop dagbestedingen niet duidelijk indelen. Is een praatje met een collega werk? En dit gesprek met u, waaronder valt dat? Public relations of zo?"

Dr. R. Luijkx, sinds 1 september lid faculteitsbestuur FSW: "Ik vind het een vaag plan dat mijn steun niet geniet. Ik zie niet veel in tijdschrijven.

Het lijkt me beter om duidelijke afspraken te maken met de medewerkers over de uit te voeren taken. Bij Coopersfi».Lybrand realiseren ze zich blijkbaar niet dat we hier met universitaire professionals te maken hebben en die werken nu eenmaal niet zo."

Prof.dr. S. Douma, hoogleraar Organisatie van de onderneming: "Tijdschrijven is voor adviesbureaus een heel normale manier om inzicht te krijgen in de organisatie. Maar op een universiteit is deze methode erg on-

Prof.dr. A. Wentink, bijzonder hoogleraar Management van productiviteit en kwaliteit van en in organisaties: "We hebben op de universiteit wel een inspannings- maar geen resultaatverplichting. Om dat te ver-

anderen door ons om de vijf minuten onze bezigheden te laten opschrijven, heeft geen enkele zin. Het brengt bureaucratie met zich mee en de vraag is of de ingevulde papieren betrouwbaar zijn. Ik zie meer iets in het verantwoording afleggen voor de bestede tijd. Stel dat er een nieuwe opleiding gestart moet worden, dan kan je daar een groep mensen opzetten die een contract afsluiten. Daarin staat wat ze moeten doen en wanneer het klaar moet zijn. Lukt dat niet, dan kan je na afloop de resultaten nog eens evalueren."

laten ze dat dan gewoon vragen. Want ik zou wel eens willen weten welke beslissingen niet kunnen worden genomen als er niet aan tijdschrijven gedaan wordt."

Dr. Vera Hoorens, hoofddocent psychologie: "Op de één of andere manier moet gekeken worden naar wat er gepresteerd wordt. Bij publicaties is dat makkelijk te controleren, maar bij andere zaken, zoals voorbereidend werk om de derde geldstroom binnen te halen, wordt het moeilijker. Tijdschrijven kan in dat geval nuttig zijn om uit te zoeken hoeveel tijd in beProf.dr. J. Geurts, hoogleraar beleids- paalde activiteiten gaat zitten. Het wetenschappelijke bestuurskunde: gaat er dan niet om dat iedereen ge"Ik zie niet veel in tijdschrijven. Ik controleerd moet worden, maar om heb er ervaring mee bij een andere uit te zoeken hoe met z'n allen op academische organisatie, het Socio- een zo hoog mogelijk niveau te funclogisch Instituut in Nijmegen. Wij tioneren. vulden die dingen in, ze kwamen op "Er wordt wel gezegd dat academici een grote hoop te liggen en we hoor- 'anders' werken en dat tijdschrijven den er nooit meer wat van. Zoiets voor hen niet de juiste methode is. Ik heeft alleen zin bij bureaus die op wou dat het zo was. We worden steeds contractbasis werken. Deze moeten vaker geconfronteerd met financiële weten welke uren precies aan welke randvoorwaarden. Of je geld krijgt, klant moeten worden toegerekend. hangt steeds meer af van de output.

Als de sociale faculteit wil weten hoe En je moet iets doen om de productie de wetenschappers hun tijd indelen. efficiënter te maken." [AdH]

Advertenties

Belangrijk

bericht

voor MBO-, HBO- en

WO-studenten

(^ OV-studentenkaart? J

Ban JB via je ouders ziekenfondsverzekerd?

Let dan goed op!

Op 1 augustus

1997 is het recht op medeverzekering

van je ouders

veranderd.

studiefinanciering situatie.

krijgen.

Voor studenten

of via hun partner Je ontving

Dit geldt

Wat er precies die zelfstandig

meeverzekerd

in juli

voor studenten

1997

zijn

geen

studiefinanciering:

verandert

die vanaf

Informatie Beheer Groep via een

1 augustus

hangt af van je

in het ziekenfonds,

verandert

1997

persoonlijke

een ziekenfondsverzekering

hebben er

niets.

de medeverzekering aanmelden. Het is natuurlijk verstandig om dit direct te doen.

De premie van de standaardpakketpoMs

Je bent vanaf het moment dat je wel studiefinanciering

in het ziekenfonds

www.ib-groep.nl

krijgt,

voor studenten wordt in de

niet meer in het zieken-

aanvullende beurs vergoed.

fonds meeverzekerd vla

Hierover heb je een brief

een van je ouders.

van de IB-Groep ontvangen.

Dit betekent dat de hoofd

Zo niet, vraag dan

verzekerde ( = je ouder)

bij het regiokantoor van

je bij het ziekenfonds moet

de IB-Groep (telefoon

uitschrijven en dat je zelf een

050 5997755) een muta-

particuliere ziektekostenver-

tieformulier aan.

Studieboeken KUB uit voorraad leverbaar bij de

iinivcrsitcitsbockliandcl in gebouw C

Gianotten 1

Boeken, CD's & Multimedia I

KUB, Gehouw C, Wmaiuidn. 2 Tilhtag. Td. (01})46S1111.

E-mdl^<au>ttm@kuh.»l Htofivatising: Emm^assoge 17 Tilburg. Td. (013)4651111

zekering moet sluiten.

Informeer daarom bij een zorgverzekeraar naar de standaardpakketpolis voor

al

Je ontving in juli 1997 studiefinanciering:

studenten. Deze polis is bij alle zorgver-

Zolang je studiefinanciering ontvangt

zekeraars hetzelfde en je wordt altijd

en meeverzekerd bent in het ziekenfonds

geaccepteerd. Je moet je dan wel uiterlijk

via een van je ouders, verandert er niets.

binnen vier maanden na beëindiging van

Dit jaar

146

vluchtelingen afgestudeerd

Je hoeft dus niets te doen.

Giro 7 6 3 0 0

Zieken fondsRaad Postbus 396, 1180 BD Amstelveen

OCenW Ministerie van Onderwijs Cultuur en Wetenschappen

Volgend jaar 5 0 jaar UAF

Stichting voor Vluchteling-Studenten UAF Postbus 14300 3508 SK Utrecht (030)2520835 E-mail: donateuren@uaf.nl

UNIVERS

4 SEPTEMBER 1 9 9 7

Studium Generale over Kunst en Geld

Wat is de waarde van cultuuil Verheft zij de mens, pleziert ze de mens of dient zij andere doelenl Is ze bijvoor­ beeld onderscheidingsmiddel voor groepenl Studium Generale wijdt er donderdag 4 september een pro­ gramma aan. Met onder meer Arjo Klamer, die het als econoom niet ge­ makkelijk vindt iets steekhoudends over het onderwerp te beweren.

■ Andy Arhol, Marilyn Monroe, 1964, zeef­ druk. Warhol stond in de jaren zestig aan de wieg van een meer commercieel l<unste­ naarsctiap. Zijn atelier lieette The Factory.

Money is all that it takes zongen Jotin Caie en Lou Reed op een cd die ze maaltten na zijn dood. Zijn l)enaderlng stond ongetwijfeld mo­ del voor die van de Amerikaan Koons en de Nederlander Scholte.

■ Pieter Siebers

"Je rekent gewoon 1500 gulden per vierkante meter"

M

eestal is het aan­ trekkelijker o m naar een schilderij te kijken dan na te denken over de waarde die het heeft. Degenen die over die waarde het meeste naden­ ken zijn waarschijnlijk handelaren.

Soms zijn die handelaren kunsthis­ torici en hebben ze een academische studie van kunst gemaakt. In die stu­ die gaat het zelden of nooit over de geldelijke waarde van kunst.

Kunstenaars denken ook al niet te­ veel na over de waarde van hun werk.

Dat zeggen tenminste de meesten, en voorzover ik ze ken, is het goeddeels waar. Een waarderende kritiek of de complimenten van gerespecteerde vakbroeders zijn van groter belang dan een fors bedrag op de bank. Al te romantisch moet die wereld ook weer niet worden voorgesteld, kun­ stenaars die wat meer succes hebben weten heel goed raad met hun geld.

In de jaren tachtig werd dat heel erg duidelijk. Kunstenaars als de Ameri­ kaan Jeff Koons (beelden van onder andere Michael Jackson en Koons' Italiaanse ex­vrouw annex pornoster Cicciolina) en de Nederlander Rob Scholte (later slachtoffer geworden van een bomaanslag) wierpen het ro­ mantische beeld van zich af. Kunste­ naars waren niet langer meer de sloe­ bers naar het evenbeeld van Vincent van Gogh maar society­figuren die heel erg goed wisten wat er in de wereld der kunsten te koop was. In Rotterdam kreeg een tentoonstelling van Scholte de titel How to stat.

Dat kwam niet helemaal uit de lucht vallen. In die dagen werden er exor­ bitante bedragen betaald op veilingen van moderne kunst. Van Gogh, Ma­ net, Renoir, ze waren alleen nog betaalbaar voor mensen met te veel geld. Ook voor het werk van 'leven­ de' kunstenaars werden fabelachtige bedragen betaald. Het was lang niet altijd duidelijk waarom de ene kun­ stenaar veel meer moest kosten dan

de andej, maar betaald werd er. Grif, en veel meer dan kunsthandelaren konden voorzien. Vooral in Ameri­ ka. De gekte was een paar jaar com­ pleet en deed denken aan overspan­ nen financiële beurzen.

Een eenvoudig antwoord op de al va­ ker gestelde vraag wat nu eigenlijk de waarde van kunst is, voor zover dat al ooit te geven was, zat er ook nu niet in. Niet in directe zin ­ waar­ om kost iets wat het kost ­ en niet in indirecte zin ­ waarom wordt hier zoveel waarde aan gehecht?

D

e relatie tussen kunst en geld is geen gemakkelijke. Een van de eenvoudigste vaststellingen is nog wel dat de directe waarde van een kunstwerk allerminst een uitge­ maakte zaak is. Tenzij je 1500 gul­ den per vierkante meter als norm neemt, zoals een academiedocent ooit verklaarde aan een jonge kunste­ naar.

Sommige economen zouden zoiets wel graag willen. Zij beschouwen een kunstwerk als een product waar­ van de waarde net zo goed is vast te stellen als van pakweg een auto.

Neem de som van arbeids­, mate­ riaal­, en bedrijfskosten, zet er twin­ tig procent winst op, en je hebt de prijs van een kunstwerk.

Maar zo simpel werkt het niet in de kunstwereld. Van ogenschijnlijk heel vergelijkbare schilderijen lopen de prijzen enorm uiteen. Een abstract werk van Mark Rothko is zo goed als onbetaalbaar. Er zijn vrij veel schil­ derijen te koop, ook van Nederlandse schilders, die er veel op lijken maar toch aanzienlijk goedkoper zijn. De betere kunsthandels en veilinghuizen beschikken over experts die de vaak subtiele verschillen weten te duiden in termen van geld. Zo zal een 'vroeg' klein schilderij van Karel Appel vaak duurder zijn dan een groot werk uit de jaren zeventig. Van die vroege werken zijn er niet veel te koop, en dus is het schaars en duur. Maar

kunsthistorici vinden dat vroege werk ook oorspronkelijker, beter, meerzeggend. Daarom is het voor musea interessant om zo'n werk te kopen en niet dat late werk, wat in grote kringen weer zeker zo goed aan slaat.

De kunsthandel is een chique, maar zeker geen onberispelijke handel.

Vervalste Appels zijn door Neder­ landse handelaren op de markt ge­ bracht. Met de erfenis van Rothko, wiens nagelaten werk door de Marl­ borough­galerie werd beheerd, is zo­ danig gerommeld dat de Amerikaan­ se rechter er een boete van negen mil­ joen dollar voor over had.

Schrijver en publicist Robert Hughes noemt het hele systeem van verkoop, verspreiding en promotie een terrain vague waar de ethische normen niet hoger zijn dan in de modewereld.

H

et is lastig voor economen om iets over de directe waarde van kunst te zeggen, maar het blijkt voor hen zeker zo lastig om iets over de waarde van cultuur in bredere zin te zeggen. Economen hebben volgens Hugo Verdaasdonk, hoogleraar Socio­ logie en Marketing van het Boek veel meer moeite om iets steekhoudends te zeggen over de waarde van cultuur.

Het zijn vooral Amerikaanse neo­ klassieke economen die trachten om met kwantitatieve methoden in ter­ men van prijs, nut en winst iets te zeggen over de waarde van kunst. Erg overtuigend is dat volgens Verdaas­ donk niet.

Ook de econoom Arjo Klamer is niet overtuigd door het werk van zijn vak­ broeders. Hij is in Rotterdam hoogle­ raar Economie van Kunst en Cultuur, de enige leerstoel in zijn soort op de hele wereld. Klamer redigeerde het boek The Value of Culture en noemt daarin de economische benadering 'weinig inspirerend'. In het boek ko­ men dan ook niet alleen economen aan het woord (de meesten zijn het niet eens met Klamer), maar tevens

^

filosofen en kunstenaars. Klamer be­ schouwt zich in zijn eigen artikel als een antropoloog die erachter wil ko­ men wat kunst dan anders maakt dan andere goederen of diensten. Kunste­ naars en wetenschappers uit andere disciplines beschouwt hij als natives waarnaar hij serieus wil luisteren.

In deze positie laat Klamer dan ook niet na om de economische waarde van de kunsten te relativeren. Hij drukt statistieken af die duidelijk maken dat Nederlanders meer geld uitgeven aan schoenen en cafébezoek dan aan kunst en cultuur. Amerika­ nen zijn op dat vlak 'beter' dan de Hollanders. Als de opmaat tot argu­ menten voor bezuinigingen, zo lijkt de ondertoon te luiden, moeten zijn bespiegelingen dan ook niet opgevat worden.

Maar met die positionering is Klamer ver verwijderd van het antwoord op die vraag naar de waarde van kunst.

Op die vraag blijven eigenlijk alle wetenschappers een goed antwoord schuldig. Je zou het nog het meeste verwachten van kunst­ film of cul­ tuurhistorici. Maar die vertonen zich liever als erudiete liefhebbers waar­ in én een wetenschappelijk én een connaisseurshart klopt. Met een lichtelijke afkeer van j ^ ^ a l s waar­ debepaling.

'S^^^; Daarmee maken déze academici deel uit van een culturele elite die zich onderscheidt door kennis van kunst en cultuur. Ze maken deel uit van een groep. En als het woord groep valt, dan spreekt de sociologie.

Sommige sociologen beweren dat juist het onderscheid de waarde van cultuur vormt. Zij 'gebruiken' kunst (hier in brede zin te verstaan) om deel uit te kunnen maken van een bepaal­ de groep. Zo onderscheidt een groep die luistert naar muziek van Wagner, de boeken van Georg Steiner leest en de schilderijen van Arnold B öcklin bewondert zich wezenlijk van de groep die Marco B orsato draait, Harold Robbins verslindt en de pren­

ten van Rosita Wachtmeister boven de bank heeft hangen.

Hugo Verdaasdonk is een geestver­ want van de Franse socioloog Pierre Bourdieu. Het bovenstaande is een parafrase van diens opvattingen. Vol­ gens Verdaasdonk beweert B ourdieu dat de oordelen die in groepen over kunst leven vooral het product zijn van de oordelen van anderen. Een optelsom van wat men leest en hoort vormt voor een groot deel de waarde die men toekent. En doordat er over bijvoorbeeld de grootheid van Shakespeare c o n s e n s u s bestaat, wordt in het kielzog daarvan vastge­ steld dat zijn werk een grote culture­ le waarde heeft. Meningen over mu­ ziek, kunst en kunstenaars worden als het ware gevormd bij goedkeuring van de groep.

Allemaal grotendeels waar, zegt Ver­ daasdonk, maar het gaat voorbij aan anomalie. Aan de uitzonderingen die de regel bevestigen. En die zijn er steeds meer. Mensen luisteren én naar Wagner én naar Marco B orsato.

"Wij geloven in Tilburg niet zo in dat statusbevestigende element. We kij­ ken positiever tegen die anomalie aan. Ook kijken we naar de onder­ liggende patronen. Keuzes worden, zo nemen we aan, beredeneerd ge­ maakt. Hoe precies, daar doen we onderzoeknaar."

De grootste anomalie wordt waar­ schijnlijk gevormd door de weten­ schap dat de grootste waarde van de kunst eruit bestaat zich te onttrek­ ken aan rationele beginselen. De wereld verwordt tot een schouwto­ neel van vraag en aanbod. Daar is soms sprake van vervoering, of ver­ heffing als men het hoogdravender wil zeggen. Precies daar openbaart zich de grootste waarde van de kunst.

Kunst & commercie. D onderdag 4 sep­ tember, 13.30 uur, zaal YZ 1. Dia's, dis­ cussie, tentoonstelling. Organisatie: Stu­ dium Generale.

U N I V E R S MSM 4 SEPTEMBER 199/'

f Wandelen m e t experts door swingend Tilburg

D

r

Topvertier tussen twei bussluizen

e zwoele donderdag avond in combinatie m e t de TIK­kroe­ gentocht ­ we schrij­ ven nog augustus ­ zorgen voor topdrukte in de Tilburg­ se binnenstad. De kroegbazen spelen handig in op de aanvoer van nieuwe studenten. Live­muziek en zwaaien­ de discolichten moeten hen overtui­ gen van ultieme gezelligheid. De slag om de eerstejaars is een belangrijke, want ondanks de prestatiebeurs gaan studenten nog steeds vaak stappen en geven dan gemiddeld toch al gauw meer dan drie tientjes uit (zie ook tabel 1). Het is dus noodzaak de nieuwelingen te binden, en dat ver­ klaart meteen waarom de meeste TIK­groepjes zijn gehuld in T­shirts met kroegnaam. Het Vaticaan of Ex­ tase, een bewijs van sponsoring.

Vroeg in de avond, zo rond een uur of negen, lopen de groepjes nog braaf achter de TIK­mamma's of ­pappa's aan langs de terrasjes van de Korte Heuvel. Later echter zingen en schreeuwen ze op straat. "Ik heb de zuipwedstrijd gewonnen!" roept een jongen op de Korte Heuvel van een dermate korte afstand, dat het bewijs van zijn zege te ruiken is. De vraag "waar?" blijft onbeantwoord. Hij loopt alweer verder met zijn groepje, richting het Piusplein. Onder zijn arm geklemd een souvenir van deze avond: een ronde plank met gaten voor bierglazen.

Tabel 1

Stapprofiel Het stapprofiel van de student/ scholier (gemiddelde leeftijd 20 j a a r ) . Steekproef: 179 personen.

Wat bezoekt men? restaurant discotheek

57% 57%

frequentie restaurantbezoek per jaar 11' gemiddelde uitgave p e r keer stappen

f 42,­^

gemiddeld rapportcijfer van de uitgaansmogehjkheden 7,3'

favoriete gtapdag donderdag vrijdag zaterdag

33* 34 24

type café bruin café grand café overig

34 10 25

' Werkenden gaan gemiddeld 29 keer per jaar naar een restaurant. " Gemiddeld geven mannelijke stap­ pers (studenten en werkenden) f 64,­ uit, en vrouwelijke f41,­. ^ Gemiddelde van alle stappers: 7,2. ' B ij andere groepen ligt dit op 19.

De gemiddelde vrouw geeft nog nel wat minder uit dan de gemiddelde stu­ dent of scholier. Donderdag is niet de meest favoriete dag van de studenten, maar aangezien de rest dan gewoon slaapt, is er sprake van oververtegen­ woordiging.

UNIVERS

4 SEPTEMB ER 1 9 9 7

Twee meisjes dansen de Heuvel af, vallen voor het stijlvolle eetcafé l'In­ dustrie in eikaars armen en op straat.

Op de vraag of ze student zijn, roe­ pen ze dat ze geen studenten zijn, maar gaan studeren, en schaterla­ chen om deze spitsvondigheid. Jour­ nalistiek gaan ze studeren, om pre­ cies te zijn, en Tilburg is heel gezellig maar welke kroegen het leukste zijn, weten ze niet want ze kennen de stad nog niet. Alles is eigenlijk wel leuk.

En yerder strompelen ze, giechelend, hartsvriendinnen.

Harold van der Werff lacht erom. Hij kent ­ beroepsmatig gesproken ­ de specifieke humor die de dronken­ schap oproept. Als beleidsonderzoe­ ker, verbonden aan de vakgroep vrijetijdwetenschappen, onderzocht hij in opdracht van de gemeente Til­ burg het 'Tilburgs horeca­concentra­ tiegebied'. Doel was om inzicht te krijgen in hoe bewoners, horeca­ei­ genaren en stappers het gebied erva­ ren. De formulieren die de enquê­ teurs hem gaven na nachtelijke vraaggesprekken onder stappers, le­ verden naast nuttige informatie ook de nodige lolbroekerij op.

Overigens is het niet zo dat alleen dit gebied interessant zou zijn voor stap­ pende studenten. Natuurlijk valt ook daarbuiten wat te beleven, zoals eet­ café De Ring aan de B esterdring of de swingavonden in het Noorderligt.

Ook niet uit te vlakken valt café Lambiek aan het Wilhelminapark, waar een tapje pils éénvijfennegentig doet. Toch blijven deze plaatsen geï­ soleerd. }e kunt buiten het centrum moeilijk van kroeg naar kroeg wan­ delen, omdat je dan op een avond meer wandelt dan drinkt. De TIK'ers mogen dan B enjaminnen zijn in het Tilburgse uitgaansleven, één ding hebben ze al uitstekend door: alleen in het centrum kun je écht stappen, van kroeg naar kroeg zwalken.

E

erder op de avond ­ de giechelstu­ denten verkeren dan hoogst­

men van overlast voor de stappers meestal beperkt tot een grote mond of een gestolen fiets (zie tabel 2).

Tijd om naar de volgende kroeg te gaan. Van der Werff loopt de Korte Heuvel af. De onderzoeker laat, met gepaste trots, 'zijn' terrein zien. Eerst langs Polly Magoo, iets trendy­er dan Marijnen, met klein swingzaaltje achterin en stikdruk. En dat terwijl het nog geen tien uur is. Het moet een topdag zijn, want Van der Werff beschrijft in zijn onderzoek dat de uitgaansavond steeds later begint.

Normaal gesproken wordt het pas na elven 'gezellig druk'.

Dan keert de vrijetijdwetenschapper terug richting centrum, langs Het Buitenbeentje, een typische huis­ kamerkroeg met door de stamgasten gewaardeerde prijzen. Thuishonk voor de wat 'alternatievere student'.

Rechtsaf beent Van de Werff over de Heuvel. "Donderdag blijft toch de studentenavond", doceert hij. "In aantallen scheelt het rüet eens zo veel met vrijdag of zaterdag, maar procen­ tueel gezien zijn er dan de meeste stu­ denten in het centrum te vinden." En dan met name op de Heuvel, waar studenten en scholieren elke dag al oververtegenwoordigd zijn. Logisch, want op de Heuvel, zeg maar het ge­ bied tussen de bussluizen, zijn de discotheken en swingtenten geves­ tigd.

Éif ..:::>^>9^

Jolijt op de Heuvel [Foto: Enk van der Burgt]

De opmerking dat de Tilburgse binnenstad bruist van sfeervol kroegleven zal menigeen in den lande betwijfelen. Tilburgi Dat is toch dat lelijke, failliete ex­textielbolwerk, de fietsenstalling van Den BoscM Wil je dat je studententijd écht leuk is, dan ga je in Amsterdam of Utrecht studeren, want tussen de grachtjes en de pandjes is het pas echt gezellig.

Een avondje stappen aan de zijde van een deskun­ dige, vrijetijdwetenschapper drs. Harold van der Werff, leert anders. Het Tilburgse centrum is welis­ waar klein, maar krijgt steeds meer de allure van een echte stad. Voor studenten kent Tilburg een groot en gevarieerd aanbod van kroegen en swing­ tenten om hun beurs naar toe te dragen.

■ Leon Heuts waarschijnlijk nog in staat van nuch­ terheid ­ vertelt Van der Werff over zijn onderzoek, hangend aan een hoge tafel bij studentenkroeg Marij­ nen op de Korte Heuvel, waar studie­ vereniging Prioritijd (VTW) haar thuisbasis heeft.

De reden voor zijn onderzoek is een aanpassing in 1995 van het lokale horecabeleid, waarmee een jarenlang dispuut over de sluitingstijden wordt beslecht. De horecagelegenheden in het concentratiegebied de Korte Heu­ vel, Heuvel en Piusplein mogen voortaan op donderdag­, vrijdag­, en zaterdagnacht tot vier uur in de och­ tend open blijven, op voorwaarde dat

ze na drieën niemand meer binnen laten. En, zoals dat werkt bij gemeen­ telijke instellingen, deze aanpassing vraagt om een evaluatie. Van der Werff haalt de opdracht binnen, en moet via een uitgebreide enquête ant­ woord geven op de vraag hoe bewo­ ners, horecaondernemers en stap­ pers denken over het kleine gebied waar zoveel kroegen en discotheken zijn verzameld. Daarbij is nog het straatje tegenover het concertgebouw gevoegd: de Oude Markt, waarvoor dezelfde sluitingstijden gelden.

Deze zomer heeft Van der Werff het rapport afgerond en de beoordeling van de stapmogelijkheden in Tilburg

is gunstig. Uitgaan in Tilburg is leuk, blijkens bijvoorbeeld uit het rapport­ cijfer dat de stappers geven, een 7,2.

Kroegbazen, niet te beroerd zichzelf een pluim te geven, waarderen sfeer, aanbod en verscheidenheid van de uitgaansmogelijkheden zelfs met een 7,6. Tilburg kampt met een imago van een lelijk eendje, maar met de sfeer in de binnenstad zit het goed.

"Tja, als je kijkt naar de binnen­ steden van Breda, of Utrecht, of Am­ sterdam, dan ziet dat er veel leuker uit. In Tilburg is het toch vooral veel saaie nieuwbouw", evalueert de on­ derzoeker. "Daar staat echter tegen­ over dat het aanbod hier heel behoor­ lijk is. En het gebied waarin de hore­ ca­gelegenheden zijn geconcentreerd is klein. De stappers vinden fijn dat alles lekker dicht bij elkaar zit."

En, is de binnenstad nou écht zo le­ lijk? "De Korte Heuvel is het mooi­ ste straatje van Nederland", zegt Pier­ re van Dalen, bedrijfsleider van Ma­ rijnen, beslist. Het typische straatje, kroegen aan de ene kant, restauran­ ten aan de andere, geldt al jaren als een trekpleister voor studenten. Het onderzoek van Van der Werff beves­ tigt dit nog eens. Het percentage stu­ denten en scholieren van het totale aantal geënquêteerde stappers op de Korte Heuvel ligt op zesendertig. En dat terwijl er eigenlijk maar twee ech­ te studentenkroegen zijn, meent Van Dalen, te weten Marijnen en Polly Magoo (kortweg 'Polly' in studenten­ taal).

Toch is het straatje, met name bij eerstejaarsstudenten, in populariteit overvleugeld door het Piusplein. De

trendy kroegen B olle en B randpunt, tegenover Macdonald's, zijn zeer ge­ liefd bij het jonge stapvolk. Van Da­ len steekt niet onder stoelen en ban­ ken dat de concurrentie met het Pius­ plein de laatste jaren is gegroeid, "hoewel ik liever niet van concur­ rentie spreek, het zijn toch vooral collega's".

De kroegman neemt zo zijn maatre­ gelen om de klandizie te behouden.

Bekend is de vaste piekavond op woensdagavond, een tapje pils gaat dan voor één gulden van de hand.

Overigens hebben de meeste kroegen een dergelijke piekavond, of een hap­ py hour en Van der Werffs onderzoek rept van slimme studenten die een routetijdtabel hebben opgesteld om van happy hour naar happy hour te gaan. Niets minder dan budget­stap­ pers dus, die op een zo goedkoop mo­

gelijke manier zatjes willen raken.

Zijn voor Van Dalen de nieuwe eer­ stejaars een potentiële doelgroep?

Toch niet bepaald, meent de bedrijfs­ leider, waarmee hij meteen het ver­ schil aangeeft in stijl aan tussen de Korte Heuvel en het Piusplein. "Wij zijn niet zo trendy. Eigenlijk is Ma­ rijnen al twintig jaar hetzelfde. Een kroeg met diepgang." Die diepgang kan de kroegbaas niet vinden als hij de oplossing moet formuleren op een typisch probleem van een groeistad: geweld, al dan niet verbaal, en ande­ re vormen van overlast. Uit het on­ derzoek van Van der Werff blijkt dat zo'n zestig procent van alle stappers wel eens overlast heeft gehad tijdens het stappen. De antwoord van Van Dalen is het liedje dat meerdere hore­ ca­mensen afdraaien: "Meer blauw op straat." Overigens blijven de vor­

Overlast Vormen van overlast die gedupeerden heeft getroffen in centrum (in p r o ­ centen. Totaal aantal ondervraagden: 248.) vernieling van fiets/brommer/scooter diefstal van fiets/brommer/scooter verbaal geweld, brutale mond (dreiging met) lichamelijk geweld dreiging met of gebruik van slag­, steek­ of schietwapen dreigende sfeer

25 38 64 27 8 39

legen de zestig procent van de ondervraagden gaf aan 'weleens' te zijn getroffen door een vorm van overlast, m a a r dit gaat voor het grootste ge­ deelte (46 procent van alle stappers) om incidentele gevallen.

• :<>!•

Van der Werff loopt eerst links langs het gloednieuwe Le Freak. Geheel opgetrokken in Egyptian Style, met vervaarlijk kijkende uitsmijters met vierkante, kale koppen ervoor. Met deze kleerkasten is het kwaad ker­ sen eten, maar de discotheek is leuk voor de hippe student. Insiders spre­ ken over prima techno.

De vrijetijdwetenschapper loopt al­ weer in ras tempo terug aan de an­ dere kant van de Heuvel. Langs Ex­ tase, al jaren een begrip in het Til­ burgse studentenleven. Voor een kroeg, achter een swingzaaltje waar studenten heel de week, behalve op maandag, zich kunnen uitleven.

Muzieksoort is populair/alternatief tot Dance, voor de muziekkenners: alles tussen het popprinsesje uit Ijs­ land, Björk, de duistere gitaarrock van Too7 en de funky samples van de Chemical Brothers.

De wetenschap­ per zet koers rich­

Tabel 3

Achtergronden van de stappers p e r plein (in procenten) Heuvel

Korte Heuvel

Piusplein

Oude Markt

Leeftijd <20 20­24 25­29 30­39 >40

32 43 8 12 6

12 31 39 14 6

14 43 30 6 6

7 29 27 18 18

gemiddelde leeftijd p e r plein

24

26

25

30

Inkomen < f 1000 1000 ­ 2000 2000 ­ 3000 >3000

48 22 19 12

32 18 29 21

32 23 16 30

20 18 27 35

Hoofdbezigheid student, scholier werkenden

55 36

36 57

41 53

26 66

146

135

110

55

totaal aantal ondervraagden

zijn de balletdansers en de musici van het Kunstcluster, aan de overkant van de Schouwburgring. Studenton­ vriendelijk is het er echter zeker niet.

Van Meerendonk voert een goedkoop menuutje van veertieneneenhalve piek aan, dat voor 'weektip' doorgaat.

Verder is er, in samenwerking met het conservatorium, iedere laatste woensdag van de maand live­muziek.

Van Meerendonk noemt de tentjes op de Oude Markt geschikt voor oudere­ jaars, die wat rust zoeken om te kun­ nen praten. Want, was Marijnen op de Korte Heuvel al een kroeg met diepgang, hier moet het niveau van de gesprekken schier onpeilbaar zijn.

De exploitant schift zijn straatje na­ melijk van de Korte Heuvel met de woorden: "Die drukte en al dat duw­ werk daar..."

Een andere binding met de KUB is er ook: volgens de bedrijfsleider kiezen hoogleraren dit café nogal eens om te dineren. "Ik weet dat het hoogle­ raren zijn omdat ik de rekening nog eens naar de ting een wat min­ "Het leukst? Weten we wel universiteit moet der bekend uit­ nog niet. Alles eigenlijk" sturen", onthult gaansgebied: de hoek tegenover Van Meerendonk, de concertzaal, die er na enig aan­ onder de schaduw van de Heikese dringen bijvoegt dat de professoren kerk, gevormd door de Oude Markt in dat geval "goed innemen". en de Stadhuisstraat. Niettemin in­ teressant voor studenten, in de Stad­ e rust van het 'B elgische plein­ huisstraat zit bijvoorbeeld de wat tje' tegenover de concertzaal corporale kroeg Vagant, waar grou­ staat in schril contrast met het Pius­ pies nan Meeuwis­sightseeing kun­ plein. Van Der Werff worstelt zich nen doen. De namen en ambiance met de ellebogen door de afgeladen van de Oude Markt verraden een menigte heen. Aan de rand van het Vlaamse inslag: Anvers, De Sinjoor. plein, voor het B ruin Café, zit een Hans van Meerendonk, bedrijfsleider groepje TIK'ers. Het blijken aanko­ van Anvers, bevestigt het vermoe­ mende economiestudenten te zijn die den. "We willen er hier een B elgisch stilletjes afsteken bij de duizenden pleintje van maken", zegt de onder­ gesprekken en flirtjes om hen heen. nemer desgevraagd onder een statig Joost van Kippersluis voert het portret van wijlen koning Boudewijn, woord, hoewel hij nog niet veel te naast hem zijn weduwe Fabiola. vertellen heeft. Leuk is het, ja, gezel­ Is het hier leuk voor studenten? Ja, lig. Het leukst? Weten we nog niet. maar die vormen niet de primaire Alles eigenlijk. doelgroep. Dat zijn de wat oudere De jongens zijn moeilijk te verstaan, cultuurliefhebbers, die na afloop van een voorstelling in de concertzaal of duidelijk is dat hier op drukke uit­ de schouwburg nog wat willen drin­ gaansavonden geen conversatie met ken of eten. De studenten die er zijn, de diepgang a la 'Marijnen' is te be­ reiken. Aangezien het onderzoek van

D

Van Der Werff nog enige doorlichting verdient, en vragen stellen in deze be­ nauwde drukte volstrekt ormiogelijk is, moet er worden doorgelopen.

Richting l'Industrie, waar het welis­ waar rustiger is maar geenszins ge­ zapig. Ook hier flarden van TIK­ groepjes, die schreeuwend door de straten trekken. Van geordend langs de kroegen trekken, zoals aan het begin van de avond, is al helemaal geen sprake meer. Misschien ligt dat ook aan de mamma's en pappa's, die zélf beneveld zijn en op zo'n manier hun gezag natuurlijk geheel verspe­ len.

Hoewel dat niet altijd opgaat: TIK­ mamma en economiestudente Karen Larmig blijkt ondanks een door en­ kele uren kroegentocht opgedane lie­ derlijkheid vol plichtsbesef. Ze schrijft met krijt Blauw negen op de grond. B lauw negen, zegt ze beslist, dat is haar groepje, dat zijn haar kinderen. Aankomende HTS'ers blij­ ken het te zijn, jonge kerels. Eentje is duidelijk nog wat onwetend, begint met krijt op een bushalte te kalken.

"Ik zeg nog zo, alléén op de grond", zegt mamma terechtwijzend. Verder lopen ze alweer, naar een volgende kroeg.

B

ij l'Industrie aangekomen, neemt Harold van der Werff een laatste bitter lemon. Tijd voor die laatste vraag die zijn onderzoek oproept: de persoonlijke noot. Weet de vrijetijd­ wetenschapper hem zelf ook goed te raken in de kroegen en de disco's? Het antwoord is verrassend; neen. De ge­ degen onderzoeker gaat zelf weinig uit, en als hij gaat stappen dan be­ perkt hij zijn consumptie meestal tot fris. Van der Werff mag dan de ho­ reca van Tilburg zorgvuldig in kaart hebben gebracht, zijn deskundigheid beperkt zich met name tot het the­ oretisch vlak. "In dat opzicht heeft de horeca eigenlijk niet zo veel aan mij", zegt hij.

UNIVERS

4 SEPTEMB ER 1 9 9 7

I Twee ex­studentenvoorzitters leggen het nog één keer uit

"Dames en heren, u zit daar met een doel!"

Net voor de zomervakantie ruimden zij voor het laatst hun bureau op, en inmiddels hebben ze hun studie weer opgepakt: de vorige voorzitters van de studentenbonden LSVb en ISO. Nog één keer laten Christel Grimbergen (LSVb) en Maarten Stienen (ISO) hun licht schijnen over de partijen waarmee zij het afgelo­ pen jaar te maken hadden: Ritzen, de Tweede Kamer en ­ uiteraard ­ de studenten. "Als je het jargon eraf haalt, weten studenten precies waar we het over hebben, hoor."

■ H anne Obbink

Ritzen

Stienen: "Ritzen is een survivoi. Hij heeft al heel wat tegenslagen te ver­ werken gekregen in de acht jaar die hij nu minister is, maar hij overleeft het steeds. En ondanks alles blijft hij enthousiast. Dat frappeert me, die enorme drift waarmee hij bezig is.

Soms staat hij daarin volledig los van de werkelijkheid. Maar toch is dat zijn sterkste kant, dat hij zo begees­ terd is. En omdat hij zo enthousiast is, weten wij hem soms allerlei toe­ zeggingen te ontlokken."

Grimbergen: "Zoals in ons laatste overleg, half juni. Daar deed hij zo­ maar een heel aantal toezeggingen, nota bene tegen het advies van zijn ambtenaren in. Dat doet Ritzen wel vaker. Die vindt het gewoon leuk dat wij zo met hoger onderwijs bezig zijn.

Dat zegt hij ook wel eens, heel va­ derlijk: 'Goed dat jullie dit doen'.

Maar soms vindt hij ons ook knap lastig, dan zou hij ons het liefst af­ schieten."

Het parlement

Stienen: "De behandeling in de Twee­ de Kamer van de wet op de nieuwe universitaire bestuursstructuur, de MUB, vond ik een dieptepunt. We waren nog maar koud begonnen als bestuurslid toen dat circus begon te draaien, en ik vond het treurig om te zien. Inhoudelijke discussies waren er niet, niemand had het ergens over.

"Ook de Eerste Kamer heeft zich be­ lachelijk gemaakt. Eerst gaf men aan dat de MUB wetstechnisch rampza­ lig in elkaar zat, en vervolgens nam men hem toch aan. Terwijl het juist de taak van de Eerste Kamer is de kwaliteit van wetgeving te bewaken.

Daar heb ik een kater aan overgehou­ den. Dames en heren Kamerleden, denk ik dan, u zit daar met een be­ paald doel!"

coalitiepartijen. In de coalitie spelen onderlinge verhoudingen een veel grotere rol. Dan zegt bijvoorbeeld de PvdA of D66: we hebben de W D vo­ rige week hard aangepakt, dus laten we ons deze week maar gedeisd hou­ den. Dat schijnt zo te werken."

Stienen: "Ik vind dat heel vervelend.

Neem de MUB . In de Eerste Kamer werd gezegd: binnenkort gaan we sociale wetgeving behandelen en daar gaan we over dwarsliggen, dus doen we over de MUB niet al te lastig. Dan denk ik: neem je taak serieus."

Grimbergen: "Of Kamerleden weten waarover ze praten? Als ze goed naar ons luisteren wel. Maar vaak hebben ze een dochter of een zoon die gestu­ deerd heeft, en daar ontlenen ze nog­ al wat argumenten aan. Of nog erger, aan hun eigen studietijd, twintig jaar geleden. Wij hebben natuurlijk veel meer contact met de praktijk."

Stienen: "Ik had wel eens het gevoel een soort medewerker van Kamerle­ den te zijn. Van tevoren praat je uit­ gebreid met ze, maar tijdens het de­ bat zit je je te verbijten op de publie­ ke tribune. Soms zie je een Kamerlid aardig op weg Ritzen in een hoek te duwen, maar dan vergeet 'ie net dat laatste zetje te geven. Of je hoort din­ gen zeggen die gewoon niet waar zijn.

Dan bel je ze de volgende dag maar weer op om te zeggen waar het fout zat." studenten

Stienen: "Ik denk wel dat LSVb en ISO kunnen spreken namens de stu­ denten. Ik sprak regelmatig met stu­ denten als ik bijvoorbeeld in de trein zat. Niet om te vertellen waar ik mee bezig was, maar om mijn oor te luis­ ter te leggen. Dat deed ik ook bij vrienden, om erachter te komen wat de student er eigenlijk van vindt.

Grimbergen: "Je moet je geen illusies Nou, de student ligt niet wakker van maken. Als Kamerleden je argumen­ zoiets als de toegankelijkheid van het ten kunnen gebruiken, gebruiken ze onderwijs. Maar als je het er met ze deze. B ij de oppositie hebben argu­ over hebt, dan blijken ze het toch een menten meer invloed dan bij de heel belangrijk issue te vinden."

Christel Grimbergen [Foto's: Philip D riessen]

Grimbergen: "De OV­kaart is een goed voorbeeld. In het acht­ uur­jour­ naal werd gemeld dat Ritzen een uit/ thuiskaart wilde invoeren. En nog vóór half negen hadden we dertig telefoontjes binnen van studenten.

Die kwamen met ideeën over wat we zouden moeten doen, hoe we moes­ ten lobbyen, met wie we moesten praten enzovoorts. Of neem 'kwali­ teit en studeerbaarheid'. Dat zijn ambtelijke termen, maar het gaat over zaken waar studenten direct mee te maken hebben. Zoals herkan­ singen binnen twee weken na het gewone tentamen of tentamenzalen die te vol zitten. Over zulke praktij­ ken krijgen wij veel klachten van stu­ denten te horen."

uitdiepen van een onderwerp omdat je het leuk vindt in plaats van omdat het tentamenstof is. Nederland doet zich een ramp aan door zulke studen­ ten te creëren. Over vijftien jaar zit­ ten we met de gebakken peren. Waar zijn dan nog de creatieve geesten?"

Grimbergen: "Nou ja, die zullen t altijd wel zijn. Maar het is heel )ait mer als je de mogelijkheid om te sti deren niet goed gebruikt. Dan studet je wel, je haalt wel je punten, mat dat is nog iets anders dan jezelf om plooien."

Oplossing cryptogram Geen enkele inzender stuurde een foutloze oplossing in van het cryptogram dat Univers plaatste op 12 juni.

Stienen: "Als je het jargon eraf haalt, weten ze precies waar je het over hebt, hoor."

Grimbergen: "Wij zijn het afgelopen jaar bezig geweest na te denken over wat ideaal hoger onderwijs is. Dat staat ver af van de dagelijkse prak­ tijk van te volle tentamenzalen en zo.

Maar toch is het noodzakelijk erover na te denken. Want als je niet weet waar je heen wilt, hoef je ook niet te weten waar je bent. En als je zelf een visie hebt, kun je ook beter de visie van Ritzen bevechten. Die ziet de student als consument. Veel studen­ ten gedragen zich misschien wel als consument, maar dat is nu juist het gevolg van Ritzens eigen beleid."

Stienen: "Studenten die alleen maar met studiepunten bezig zijn en alleen leren wat er op tentamens wordt ge­ vraagd, die zijn het product van hun tijd. Dat vind ik het allerergste van hoger onderwijs van nu: dat het zul­ ke studenten creëert. Er is nog maar héél, héél weinig terug te vinden van leren uit nieuwsgierigheid, van het

Advertentie

( sStudieschuld? tudi Aflossen op maat)

www.ib-groep.nl Informatie Beheer Groep ■ Maarten Stienen

U N I V E R S ^ a 4 SEPTEMBER 1997

Brabanttoer hield het in 1997 opnieuw^ niet droog

Dit jaar geen reparatiesetje of fietstas voor equipe 32 Het begon ooit als een puzzelrit met de auto, maar de oliecrisis van 1973 bracht daar verandering in. Sindsdien wordt door honderd of meer KUB-medewerkers de fiets beklommen voor de Brabanttoer van de personeelsvereniging. Deze uitwaaitocht voor het collegejaar begint, wordt inmiddels voor de negenentwintigste keer gereden. En Univers reed mee.

Adrian van den Eetenbeemt

V

oor de Brabanttoer mag de beste fiets van stal. De dienstfiets, nog steeds stralend wit met zwarte randies en de grote letters KUB. Uit voorzorg ook een dag tevoren gereserveerd, er zouden eens meer deelnemers op hetzelfde idee kunnen komen. Nog altijd zo'n honderdtwintig KUB-medewerkers verruilen immers hun bureau voor een stuur en hun stoel voor een zadel om zich veertig kilometer later weer op de KUB te komen melden. De KUB-fiets oogt in orde. Er zit lucht in de banden, de bel doet het, alleen het zadel nog een stukje hoger, dan kan de negenentwintigste Brabanttoer van start.

"Kom, we gaan", zegt Rianne Pijnenburg tegen zes collega's van de studentenadministratie en één Univers-verslaggever. Niet veel later gebeurt dat inderdaad. Het is even over enen. Het weer: vooralsnog droog, maar een stevig briesje en bewolking waaraan zelfs de meteorologisch amateur kan afzien dat 'we het niet droog zullen houden'. Kortom, Hollands fietsweer.

weet nog dat iemand onderweg een nieuwe trui kocht omdat alles helemaal doorweekt was. Toen was het echt erg." Ook de meeste andere studentenadministratie-fietsers waren er toen bij. De Brabanttoer is een vaste traditie van de afdeling. De dag van de fietstocht is dan ook de eerste dat het op de afdeling wat rustiger is na een bijzonder drukke periode van inschrijven van nieuwe studenten en examens. "Het is voor ons echt een uitstapje. Een soort dolle dinsdag, of dolle vrijdag eigenlijk. Bijna de hele afdeling fietst dan mee."

I

n gemoedelijk tempo rijdt de groep richting zuiden. Blijkbaar op een aansprekende manier, want steeds meer equipes sluiten zich bij deze groep aan. Zodat uiteindelijk zo'n twintig fietsers zich gezamenlijk melden bij de eerste post, in de buurt van het Willem Il-stadion. Deelnemers worden hier getest op hun obervaardigheden. Een teamlid fietst met een dienblad met bekertjes slalommend tussen de bomen door en een collega rent met het blad naar de Volgens de organiserende personeels- streep terug. Namens team 32 geven vereniging rijden nu twee equipes Wilko en Rianne een vlekkeloze dedoor de straten van Tilburg. Volgens monstratie. Helaas blijkt de tijd toch de fietsers zelf is het één groep, de geen nieuw record. studentenadministratie. Alleen bij de Onder de deelnemers zijn er die verspelletjes onderweg, daarbij zijn pun- der nooit fietsen en ook echte kiloten te verdienen waarmee mooie metervreters. Bijvoorbeeld de jongens prijsjes gewonnen kunnen worden, van het sportcentrum die onderweg laten ze zich tegen elkaar uitspelen. met hoge snelheid voorbij flitsen.

Uw verslaggever zal zich dan voor Ook Wilko hoort in de categorie erequipe 32 verdienstelijk moeten ma- varen. Elke zondagmorgen gaat hij met de renfiets en zijn tourclub de ken.

De meeste toerrijders zitten op een straat op voor een rit van zo'n tachfiets van het degelijke soort. Een paar tig tot negentig kilometer. Zoveel flitsende mountainbikejes (sportcen- ervaring is gelukkig niet noodzaketrum) en een tandem nagelaten, zijn lijk, zodat ook de ongetrainde verhet toch vooral de typische woon- slaggever peddelend op de witte werkfietsen, al dan niet met terug- dienstfiets gezellig mee kan blijven traprem, die de boventoon voeren. Al doen. Keuvelend fietsen we door het is de fiets van Rianne gehuurd en Brabantse land en kijken naar de bekent weer een ander een fiets te omgeving. Hé, kijk, een golfbaan.

In de buitenwijken van Goirie wordt hebben geleend. gezocht naar de huizen van KUBDe fietstocht kent meestal tweehonmensen. Eigenlijk had in de routebederd tot tweehonderdvijftig deelneschrijving best aangegeven mogen mers. Die dienen vooral gezocht te worden wiens huiworden onder het zen we zo passeondersteund perren, vinden we.

In de buitenwijken van soneel, de equipes Dat zou mogelijk bestaan verder Goirie wordt gezocht naar ook nog nuttig gevooral uit mensen huizen van KUB-mensen weest zijn bij de van één afdeling. tweede opdracht Dat er dit jaar bevan de rit, een kleine quiz. Wie zit er duidend minder fietsers zijn, wijt in het College van Bestuur, Het hoeBram Wesdorp, voorzitter van de per- veelste lustrum gaat de KUB vieren soneelsvereniging, aan de vakan- en wie vormen het bestuur van de tiespreiding, velen hadden de afgelo- personeelsvereniging? "Geen enkele pen week nog vrij. "En verder loopt groep kon alle zeven leden van het de belangstelling ook altijd terug na bestuur noemen", meldt Wesdorp een jaar met slecht weer." En de edi- later. tie 1996 kende behoorlijk slecht weer. Heel veel medewerkers zagen De rit gaat inmiddels in de richting toen af van deelname, of fietsten de van Alphen en de bewoonde wereld tocht niet uit. wordt meer en meer verwisseld voor Het regende toen inderdaad flink, kan de vrije natuur, met hier en daar een Wilko Elsinga zich herinneren. "Ik sportveld. In ieder geval de tweede

Pauze in Nieuwkerk, onder de rook van Goirie. Op de voorgrond: de KUB-dienstfiets (Foto: Erik van der Burgt]

golfbaan. Een passerende fotograaf meldde bij post twee dat na ons vertrek in Tilburg nog een flinke bui gevallen was.

I

n Alphen wacht ons een skippybal.

Of iemand daarop zo snel mogelijk een kort parcours wil stuiteren. Die iemand blijkt Marleen Dekker, dat valt niet tegen. Het is haar eerste ervaring met een skippybal, maar ze is er in ieder geval sneller mee dan haar collega van equipe 31.

Terwijl de regen nu langzaam maar zeker een steeds grotere rol in ons verhaal begint op te eisen, blijkt de natuur tussen Alphen en Chaam de moeite waard. De Brabanttoer leidt altijd wel langs leuke plekken, weet Rianne. "Vorig jaar gingen we de kant van Haaren op, daar kom ik vandaan.

Toen fietsten we over weggetjes die ik niet eens kende. Ik neem me naderhand altijd voor om delen van de route nog eens te gaan fietsen, maar het komt er nooit van. Omdat je geen kaart bij je hebt, weet je ook nooit precies waar je bent."

De rustplaats blijkt ook ideaal gelegen. Een camping buiten Chaam die door de groep Studentenadministratie/Univers bereikt wordt net voor de bui in volle hevigheid losbarst. De regen valt een pilsje lang. Een eva-

^m

luatief moment met een fietscomputertje leert dat we inmiddels vijfentwintig kilometer achter de wielen hebben, 'dus is het tweede deel nog maar vijftien kilometer'.

In het tweede deel zal de verslaggever er dan toch aan moeten geloven, met angst en beven wordt de weg naar de volgende post afgelegd. Wat zal de organisatie nu weer bedacht hebben? Niets engs, zo blijkt, maar een sjoelbak met een knik. De hoogste score op dat moment is zes. Met tien stenen moet dat te doen zijn, zelfs bij om-het-hoekje-sjoelen. De eerste worp is voor de ervaring. Door de regen heeft de bak behoorlijk aan schuivend vermogen ingeboet. Langzaam, heel langzaam, schuift de steen over het hout. Maar hij zit wel. Dat geeft moed. Het was een kwestie van geluk, zo blijkt bij de andere stenen, toch wordt op de valreep het staande record nog geëvenaard.

De eer is gered, maar het maakt ook overmoedig, zo blijkt kilometers verderop bij het gericht doelschieten.

Jongemannenwerk, nietwaar? En dus posteert uw verslaggever zich achter de voetbal. Tot drie keer toe gaat de bal in gedachten met een fraai boogje hoog het doel in (voor de meeste punten) om zich daarna in de armen van een teamgenoot te vleien (voor

een extra punt). Tot drie keer toe gaat de bal in werkelijkheid koppig rollend laag het doel in. Geen punten.

Bram Wesdorp kijkt ernaar en probeert het ook. Mooie boogjes, hij wel.

Het laatste deel van de tocht wordt afgelegd in echte regen. Daar helpt geen schuilen meer aan. De gedachte aan broodjes die volgens traditie in het pv-café klaar zouden moeten staan, is bemoedigend. Maar het maakt ook hongerig en dus wordt die ene rol Mentos en dat ene pakje (liga) gebroederlijk en gezusterlijk gedeeld.

We passeren ten derde male een golfbaan, het begint nu toch op te vallen.

Het is tegen zessen als het parkeerterrein van de KUB bereikt wordt. De fietscomputer leert dat we toch nog zo'n 46 kilometer Brabant hebben gezien. Dat is meer dan de gebruikelijke afstand, maar in ieder geval is een belangrijker traditie in stand gehouden. Het biljart van het pv-café staat vol met schalen broodjes. Het is een belangrijk onderdeel van de toer, vindt Wesdorp ook. Als hij de prijswinnaars bekendmaakt blijkt equipe 32 het zonder grote eerbewijzen te moeten stellen, en ook zonder reparatiesetje, fietstasje of gelzadel.

Een biertje biedt troost waarna de thuisreis wordt aanvaard. Te voet.

U N I V E R S P g l 4 SEPTEMBER 1997

i Koninklijk Instituut, 1808-1851

Academische dikdoenerij is van alle tijden

De voorloper van de Koninklijke Nederlandse Akademie van

I

Wetenschappen (KNAW) is het Koninklijk-Nederlandsch Instituut van Wetenschappen, Letterkunde en Schoone Kunsten. W.P. Gerritsen schreef over dit 'koninklijk instituut' een boek, en behandelt daarin de periode 1808-1851. Wie wil weten waar academische dikdoenerij haar wortels heeft, leze dit boek.

Het Trippenhuls in Amsterdam, waar de KNAW zetelt [Foto: Gert Jan van Rooijj

D

e Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW) is gevestigd in het Amsterdamse Trippenhuls. Op het dak van dit schitterende gebouv^f hebben de schoorstenen de vorm gekregen van kanonnen. Dit schiettuig is echter weinig symbolisch voor de wijze waarop de KNAW de wetenschap in ons land bevordert; de kanonnen verwijzen slechts naar de manier waarop de oorspronkelijke bewoners van het huis aan hun geld kwamen. De familie Trip werd in de zeventiende eeuw rijk door de wapenhandel.

In de geschiedenis van het wetenschappelijke onderwijs en onderzoek in ons land speelde de Koninklijke Akademie meestal slechts een bescheiden rol. De buitenwacht beschouwde de KNAW jarenlang als een sociëteit voor de wetenschappelijke elite: men luisterde in het Trippenhuis naar eikaars toespraken en men publiceerde vervolgens die redevoeringen in de vorm van brochures. De laatste tijd speelt de KNAW echter een niet onbelangrijke rol bij de verdeling van onderzoeksgeld en bij het beheer van diverse onderzoeks-instituten. Op de KUB lopen tegenwoordig zelfs enkele KNAW-feüows rond: onderzoekers die gedurende een aantal jaren geheel door de Akademie worden gefinancierd.

De KNAW is in 1851 opgericht. In dat jaar kwam de Akademie in de plaats van een instelling met een veel langere naam, het Koninklijk-Nederlandsche Instituut van Wetenschappen, Letterkunde en Schoone Kunsten. En die instelling was op haar beurt een vervolg op een Koninklijk Instituut dat in 1808 is opgericht door Lodewijk Napoleon, koning van Holland (en broer van de Franse keizer Napoleon Bonaparte|.

Onder auspiciën van de KNAW is nu een bundel verschenen met beschouwingen van verschillende historici over het Koninklijk Instituut gedurende de periode van 1808 tot 1851.

Het boekje is gebaseerd op lezingen, gehouden tijdens een studiedag. De teksten hebben een beperkte pretentie; ze zijn niet gebaseerd op uitputtend bronnenonderzoek. De hier gebundelde beschouwingen laten echter wel heel aardig zien hoe men in de eerste helft van de vorige eeuw dacht over wat we tegenwoordig zouden aanduiden als 'wetenschapsbeleid'.

Tegenstellingen die toen zichtbaar werden, spelen nog steeds door in hedendaagse debatten over een dergelijk beleid.

I

n de achttiende eeuw, ten tijde van de Republiek, werd in ons land het wetenschappelijk onderwijs en onderzoek niet gestuurd door een 'centraal orgaan'. De provincies fungeerden in dit opzicht autonoom van elkaar. Binnen de verschillende gewesten werd bovendien veel overgelaten aan het particuliere initiatief.

Naast universiteiten bestonden er op allerlei plaatsen wetenschappelijke genootschappen, waarbinnen de rol van amateurs en dilettanten groot was. In die categorie vielen mensen

UNIVERS.

.praoBSR'd 19-71 •->

met genoeg eigen geld om te liefhebberen op een bepaald gebied van kennisverwerving.

In het buitenland was de situatie vaak heel anders. Daar bestonden nationale wetenschappelijke instituten die in het leven geroepen waren 'ter meerdere eer en glorie van de absolute monarchie en als instrument voor de vorstelijke centralisatiepolitiek' (het citaat is van de historicus Mijnhardt). De prinsen van Oranje die tijdens de Republiek stadhouder waren, beschikten echter niet over zoveel macht en ambitie.

Hier was geen sprake van centralisme.

Toch werd in ons land in de achttiende eeuw al wel heftig gediscussieerd over de vraag, in hoeverre wetenschap een staatstaak zou moeten zijn in plaats van een zaak van particulier initiatief. Deze discussie was echter nog niet gesloten toen Lodewijk Napoleon aan de macht kwam (hij regeerde van 1806 tot 1810).

Het Koninklijk Instituut dat per decreet van Lodewijk Napoleon in 1808 tot stand kwam, werd gevormd naar Frans voorbeeld. Het bevatte vier afdelingen, die men als 'klassen' aanduidde. De Eerste Klasse hield zich bezig met natuurwetenschappen. De Tweede Klasse richtte zich op Hollandse letterkunde en geschiedenis. De Derde Klasse was bedoeld voor klassieke en oosterse taal- en letterkunde, oudheidkunde en de geschiedenis van andere volken.

De Vierde Klasse, tenslotte, wijdde zich aan de schone kunsten, inclusief de toonkunst en de dichtkunst.

Het blijft tamelijk onduidelijk hoe iemand lid kon worden van één der klassen van het Koninklijk Instituut. In de begintijd was het in elk geval belangrijk om vertrouweling van de koning te zijn, maar voor het overige lijkt het vooral een kwestie van 'ons kent ons' te zijn geweest; zittende leden stelden nieuwe leden voor. Enkele amateurs drongen nog wel door tot bijvoorbeeld de afdeling die zich aan de schone kunsten wijdde, maar het Koninklijk Instituut werd gedomineerd door personen die zichzelf (met een hedendaagse term) als 'professional' beschouwden. In die zin bedreef het Koninklijk Instituut ook machtspolitiek: rijke kooplieden die het bijvoorbeeld leuk vonden om zo nu en dan natuurkundige proefjes te doen, werden doelbewust buiten de deur gehouden.

W

at was nu eigenlijk de taak van het Koninklijk Instituut? Het antwoord op die vraag verschilt per klasse, maar wanneer we de aandacht richten op de afdeling die zich bezighield met de natuurwetenschappen, dan zien we twee verschillende taakopvattingen.

Lodewijk Napoleon, de koning, had heel duidelijke ideeën over wetenschap: die moet nuttig zijn. Dit betekende, dat volgens hem het Instituut zich vooral moest bezighouden met praktische vraagstukken. Sommige leden van het Instituut konden zich hier goed in vinden, maar anderen trachtten aan die nuttigheidsdwang te ontkomen. Zij waren van mening, dat het Instituut de zuivere wetenschap moest bevorderen.

Karel Soudijn

De koning decreteerde weliswaar dat het nuttigheidsprincipe voorop diende te staan, maar dat wil nog niet zeggen dat alle leden van het Koninklijk Instituut zich braafjes schikten. Eén van de belangrijkste adviseurs van Lodewijk Napoleon (en één van de grootste geleerden uit zijn tijd). Jan Hendrik van Swinden, hechtte groot belang aan zelfstandige wetenschapsbeoefening. Als invloedrijk lid van het Koninklijk Instituut benadrukte hij, zoals de historicus het samenvat, dat wetenschap wel dienstbaar mag zijn aan de staat, maar wetenschapsbeoefenaars mogen geen dienaren van de staat worden.

Om die zelfstandige positie tot uitdrukking te brengen, keerde Van Swinden zich tegen het voorstel om de leden van het Koninklijk Instituut een speciaal ambtskostuum te laten dragen. Geleerden in uniform wekken gemakkelijk de indruk dat ze aan een hogere instantie ondergeschikt zijn. Wat betreft de kwestie van het ambtskostuum werd overigens een typisch Nederlands compromis gevonden. Er kwam geen apart kostuum, maar een tijdlang droegen leden van het Koninklijk Instituut wel een speciaal borduurwerkje op hun gewone pak.

Van Swinden gaf aan echte 'geleerdheid' voorrang boven het streven naar nuttigheid. Toch kreeg de Eerste Klasse heel veel praktische problemen voorgelegd. De leden van het Koninklijk Instituut hadden dan tot taak om, vaak aan de hand van eigen proefnemingen, tot een oplossing voor die problemen te komen. Men heeft bijvoorbeeld een advies uitgewerkt inzake de bepaling van het alcoholgehalte in binnen- en buitenlands gedistilleerd. Ook boog men zich over de vraag, hoe de drinkwatervoorziening voor minvermogende bewoners van Amsterdam kon worden verbeterd.

Om de actieve beoefening van de natuurwetenschappen te bevorderen, wilde de Eerste Klasse prijsvragen uitschrijven. Dat leidde echter meteen tot een conflict met Lodewijk Napoleon, want hij keurde de eerste onderwerpen van die prijsvragen af: deze waren volgens hem veel te theoretisch. De Eerste Klasse wilde bijvoorbeeld een prijsvraag uitschrijven om een theorie over stroomsnelheden in rivieren abstract-wiskundig of experimenteel-fysisch te funderen. De koning blokkeerde dit voorstel met als argument dat het veel zinvoller was om de aandacht te richten op de vraag hoe het

dichtslibben van rivieren kon worden voorkomen, of hoe rivieren konden worden schoongehouden.

I

k vind dit boek aantrekkelijk om te lezen, omdat in extreme en soms karikaturale vorm allerlei kwesties ter discussie worden gesteld, die ook in onze tijd van groot belang zijn. Ook wij krijgen telkens weer te maken met de vraag, in hoeverre onderzoekers zich moeten plooien naar de wensen van de overheid. Waar blijft de vrijheid van onderzoek wanneer je in sterke mate afhankelijk bent van bepaalde financiers!

Wat is de optimale verhouding tussen zuiver wetenschappelijk en maatschappelijk relevant onderzoek? Het is leerzaam om je, aan de hand van historische beschouwingen, te realiseren dat dergelijke vraagstukken nooit een definitieve oplossing zullen krijgen.

De teksten over het Koninklijk Instituut zijn echter ook in andere opzichten interessant. Wie het tegenwoordige wetenschapsbedrijf bekijkt, kan zich vrolijk maken over de dikdoenerij van sommige moderne geleerden. De poeha die hier en daar ten toon wordt gespreid, blijkt óók op een lange traditie te berusten. Het hoofdstuk over de Derde Klasse van het Koninklijk Instituut geeft hier hilarische voorbeelden van. Die klasse richtte zich naar eigen zeggen op een 'onmetelijk en onafzienbaar veld van onderzoek' (zoals hierboven al aangegeven: klassieke en oosterse taal- en letterkunde, oudheidkunde en geschiedenis van andere volken). Telkens presenteerde deze klasse zich als een 'bolwerk van geleerdheid en vooruitgang', maar feitelijk kreeg men nauwelijks iets van de grond. Eén van de belangrijkste resultaten van het werk van de Derde Klasse was het aanbrengen van een Latijnse inscriptie op een monument dat te Soestdijk werd geplaatst. De andere, met veel bombarie gepresenteerde projecten, leverden nauwelijks iets op.

Soms is wetenschap de kunst van het jezelf groot aanzien verschaffen. Dat leren we uit dit boek.

''w^f'^é^Mè0'êS:t'ntt Konhmif! instituut a sos1851) en de èevvrderlng van wetenschap en kunst (f49,-). Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, Amsterdam, 1997, 156 blx.

Advertentie

(^Stad e n s t u d i e ? www.ib-groep.nl Informatie Beheer Groep

i

Crossing Border tussen popfestival en elitair leesavondje ut

I

Niks zo hip vandaag de dag als een popfestival dat aan culturele kruisbestuiving doet. Programmeer een vleugje film tussen de gitaarbandjes door, of vraag een onbekende schrijver wat voor te lezen en je bent weer helemaal nineties.

Moeder aller kruisbestuivingen, en eigenlijk de enige echte in zijn soort, blijft echter het Crossing Borderfestival in Den Haag. Een waar totaalfestival: honderdtwintig acts in drie dagen, waaronder schrijvers, dichters, rappers en muzikan­ ten. En, het festival is ambitieus, dit jaar vindt het plaats in het grote Congresgebouw. Trekpleisters dit jaar: geluidskun­ stenaar Eboman en schrijver Arnon Grunberg. Bad old Lou Reed gaat voorlezen. irecteur van het festival, Louis B ehre, heeft plannen D met Crossing B order Het moet groot worden De vi|fde editie is met langerop verschillende klei­ ne lokaties in Den Haag, maar in het grote Congresgebouw "Net zoals het North Sea lazzfestival", zegt de directeur trots, en voegt eraan toe dat deze locatie vier keer zo groot is als de verzame­ ling van lokaties van vorig jaar Het einde van wat altijd een sterk wapen was van het festival, na­ melijkde intimiteit? Gaat Behre commercieel? In vorige laar­

gangen kon |e nog worden getrof­ fen door bijvoorbeeld stoere krachtpatser en powerrocker Henri Rollins die een klein pu­ bliek vermaakte met gedichten en verhalen over persoonliike belevenissen B ehre spreekt ech­ tertegen dat deze juweeltjes ver­ dwijnen." We hebben de acts verdeeld over zeven podia, in verschillende zalen )e kunt dus gewoon van zaal naar zaal lopen en |e laten verrassen doordatge­ ne wat daar aan de hand is " Verrassing, naast intimiteit het tweede toverwoord van het fes­

tival blijftvolgensB ehredusook gehandhaafd Niet alleen biedt het festival een keur aan schrij­ vers en muzikanten Artiesten grijpen ook zelf de formule van het festival aan om eens buiten hun eigen discipline te kijken Stoere Rollins blijkt een gevoe­ lige verhalenverteller, en notoi­ re junk­rocker Lou Reed gaat volgens B ehre zelfs een lezing houden Maarwaterpreciesgaat gebeuren weet hij zelf ook vaak met Wat doet de tot geniale «M­ /flutfcmèle bestempelde schrijver Arnon Grunberg bijvoorbeeld met de Schotse rijzende ster Roddy Doyle? "Geen idee Dat is juist het leukevanditfestival de verrassingen "

M e t verrassende lijkt anders niet altijd aanwezig, als je een blik werpt op het programma Misschien is een lezende Lou wel leuk, maar die man heeft zijn Voor ieder wat wils dus, geheel fifteen minutes of fame toch allang in de stijl van de jaren negentig gehad Hetzelfdegeldtvoordeal "Studenten laten zich niet meer even onvermijdelijke B oudewijn in een hokje stoppen", doceert de Groot En wat te denken van Behre, en als dat zo is dan is het

De neon­komiek 'zingt' in Tilburgse schouwburg

Deelder stond op toen hij zijn pop­platen in de vuilnisbak pleurde

zijn Wie t, van hier op

|e zult eind november 1944, hongerwinter, in Rotterdam, toen voornamelijk gapend gat, 'uit een schutting gezaagd' worden.

Om als een speer terug het geboortekanaal in te spurten.

Maar )ustus Anton Deelder, neon­realistisch dichter en hilarisch prozaïst, redde het. Deze au cteu r pleurt nu alweer twaalf jaar volle zalen plat door met de snelheid van een mitrailleur en in een taal zo plat Rotterdams als hij nodig vindt, verhalen te vertellen. Kennie die, over die beer die zich laat pijpen door een jager? Niet één, niet twéé, maar drie keer? 'Deelder zingt', vrijdag 19 september in de Tilburgse schouwburg.

Die een ie­ Tel­ bol­ de van

dit

\

■ Jules Deelder als zingende fruitmand voor zijn kast met jazz­platen jFoto A M C Fol<|

de band Claw B oys Claw? Eens hip,maarnutochpassé Zeifsbij schrijvers als Ronald Giphart en loost Zwagerman bekruiptaleen gevoel van déja vu Het zijn toch pogingen een breed, en vooral ouder, publiek te trekken. B eh­ re "Ik spreek niet tegen dat het Crossing B order mikt op een breed publiek Het is in zijn soort ook de grootste van de wereld We hopen nu zo'n vier tot vijf­ duizend man per avond te trek­ ken en willen in detoekomst naar de achttienduizend Ik wil geen elitaire leesavond voor dertig man Moeten erookzijn, maar is niksvoormij Ikwilvanalleswat, en dat dan sommige acts al heel bekend zijn, wat maakt het uit' Ik wil ouderen met jongeren ver­ binden en ben niet, zoals som­ mige festivals, op zoek naar het nieuwste hippe, tke next new thing "

J

ules Deelder is het resultaat van een geslaagde traverse, een dwarsdoorsteek door de op­ eenvolgende naoorlogse jonge­ renculturen Het moment dat Deelder die oversteek waagt breekt eind jaren zestig aan De studenten worden rood, de flo­ wer power gaat op de rel i­toer en zelfs politieagenten laten hun haar groeien Hij, maf, milli­ metert het zijne en gaat als 'neon­komiek gekleed in stijlvol begrafenispak, voorzien van een minuscuul sikjeonderdeonder­ lip en ziekenfondsbril met groe­ ne glazen' door het leven Zijn popplaten pleurt hij in de vuil­ nisbak Terug naar de bop Hij wordt dandy die het 'fanta­ sieloos engagement, de aardge­ bonden verblinding' afzweert Dat proces begint eind jaren vijf­ tig op de HBS Hij en zijn maat­ jes ­ ze kammen hun haren, zo­ alsde Beatlesenkele jaren later niet glad met kuif en kippenkont naar achteren, maar plat naar voren ­ worden door de 'kuiven voor 'vuile addestiekelingen uitgescholden, een elite dus die 'beat' (dat is gelukzalig maar platzak) in diverse steden de platenzaken afschuimt om jazz­ platen te jatten De addestie­ kelingen vinden in hun leraar Engels een man die hen 'kan volgen' "Hij lichtte ons in over de 'angries' in Engeland en las op ons aandringen On the Road van lack Kerouac " De Zen­filo­ sofievan die vroege beatcultuur ­'De wereld draait rond en dat doetie nog lang' ­ is de zacht­

■ Lou Reed

festival ideaal Zeker met trek­ kers als Herman Koch (liskefet), 13 september In het Congresge­ Max Cavalera (ex­Sepultura) en bouwiti Den Haag. Toegangspfi|­ schilder en media­fenomeen zen: Dagkaart f1. 55.­ vvit fl. 45,­ Rob Scholte En hippe dance­ . Twee­dagenjkaart: fl. 90,­ vvk fl. acts als opener Eboman en een 80,­. Inliclitingefl over het pro­ night of the jungle MC's op zaterdag g r a m m a pius b e s p r e k i n g e n o p jLHi t«J.nr. 015­2144414.

aardige wortel van het Deelder­ personage Dat belijdt hij ook in een mooi 'gedicht voor B ert' (­ Schierbeek), een van zijn artistie­ ke vaders 'Uw woord een weg/ een flitsend mes/ gewet op steen/ in tuin van Zen '

Nederlands ­ een opleiding 'voor christelijke onderwijzers die ho­ gerop wilden' ­ heeft hij toen al Gestaakt wegens Inzicht' Het wordt tijd dat hij zijn draai vindt Dat doet hij heavy blowend en slikkend in Londen Na vanuit een Engelse lik gedwongen ge­ repatrieerd te zijn, meet hij zich dus het dandy­image van neon­ I n februari 1966 staat hij met komiek aan, die gefascineerd hem en nog ruim twintig andere wordt door 'oom Adolfs' oorlog dichters voor een vol Carré, de en de lugubere aanloop daarvan gedenkwaardige avond waarop in de zwarte fascistische jaren lohnny the Selfkicker schandaal dertig Dat is de sardonische verwekt met zijn gedicht kom­ wortel van het Deelder­persona­ tockeensklaarklootzak Deelder, vange, een soort rock­realisme waar­ hetzelfde jaar als lohnny, wekt doorookde Stones blijven leven minder opzien 'Met roodbruine en bij gebrek waaraan de B eat­ haren en baard en in een mo­ les moeten sterven. Daarmee dieuze veelkleurige blouse, ver­ grijpt hij dan vele jaren vooruit tegenwoordigde hij de echte op andere jongerenculturen die ouderwetse dichtkunst van Wil­ midden jaren zeventig met de lem Kloos ' Zi|n studie MO­ punk beginnen en in de jonge­

Batcave Het roemrucht con­ certpodium Batcave. een begnp in de alternatieve studen­ tensci'ne. heeft na twee jaar fladderen een nieuw onderko­ men gevonden in hetvoorma­ hgvrouwencentrum 'Kwiddm' llzerstraat 1 (achter jazzpo­ dium Pdiadox) Tien jaar lang zaten de Batters in dekeldervan Buurthuis B innenstad, maar de gemeente gaf uiteindelijk de voorkeur aan het gekir van een kindercrèche boven de lauwe punkgitaren van het podium De Cave overleefdeo« ihe road, omdat verschillende Tilburgse podia wel eens een avondjeafstonden vooroptre­ dens

Het nieuwe onderkomen is niet geschikt voor optredens, daar­ voor blijft Paradox zich beschik­ baar stellen Wél zijn er andere activiteiten, zoals cultvideo­ avonden Het openingsweekeinde, van "5 tot en met 7 september is met­ een in rauwe B ak ave­stijl Niet mogen missen is het optreden van tuip­punkband NRA De band is na hun nieuwste cd Lea­ ded, verschenen onder het grote label Virgin de belangrijkste punkband van Nederland Zaterdag 6 september Hardco­ repunktriple NRA­t­Facing Down+ Product X Zaal open \anat 21 00 uur entree f ■>,­

renmuziekdeduiveldehel, kort­ om alles wat 'heavy', decadent en 'black'IS, verschijnt als reactie op het zwevende idealisme van ver­ politiekte rode gardisten en de achter gerokte goeroes aantrek­ kende Woodstockers Daarmee en met zijn nuchtere straathu­ mor van ongelikte Rotterdamse realist (hij is een 'Spartapiet'), omarmt hij alle bewegingen en blijft hij interessant voor de opeenvolgendegolven jongeren 'Perfect m zijn vorm spuit hij sardonisch en zachtaardig zijn inhoud op', dichtte Remco Cam­ pert over hem Kun je mee oud worden IB Hj 'Deelder zingt. Schouwburg Til­ burg, vrijdag 19 s e p t e m b e r om 20.15 unr. Entree 30 gulden.

Teeuwen De cabaretier Hans Tceuwen heeft zijn gehele nieu­ weprogrammavoor 1998 afge­ zegd Naarveriuidtzouhijniet tevreden zijn over het niveau Teeuwen zou op donderdag 29 januari ook de Tilburgse schouwburg aandoen Eerde­ re programma's van de Eind­ hovenaar. Hard&Zielig en Mi't een Breifrdeck. waren een door slaand succes en maakte van hem de grootste onder de nieuwe lichting cabaretiers

UNIVERS

,4^PÏE»4BER .1997

UNIVERSITAIRE

e v a l u a t i e s t u d i e n a a r d e o p z e t e n effecten v a n e e n grootschalige cultuurinterventie met b e h u l p van een s p e l s i m u l a t i e ' P r o m o t o r e s prof dr J L A G e u r t s e n prof dr ir J A Buijs Aanvang 14 IS uur, aula KUB

overige activiteiten academische plechtigheden

1 I 4 september [do]

I 5 september [vr] P r o m o t i e M.Y. N o r d b e r g ( F E W ) 1 itel proefschrift ' T r a n s a c t i o n Costs a n d Core C o m p e t e n c e I m p l i c a t i o n s of Buyer Supplier Linkages, t h e Case of CERN' P r o m o t o r e s prof dr S W D o u m a e n prof d r A Verbeke Aiimang 14 IS tiur aula KUB

10 september [wo] P r o m o t i e d r s . L.I.A. d e C a l u w é ( F S W ) Titel proefschrift ' V e r a n d e r e n m o e t je l e r e n

ten

S y m p o s i u m Ktinst & C o m m e r c i e Discussie n a a r a a n l e i d i n g v a n d i a ' s M e t m e d e w e t k i n g v a n Arjo Klamer, h o o g l e r a a r E c o n o m i e v a n k u n s t e n c u l t u u r (EUR), J a n Pieter G l e r u m , direct e u r G l e r u m Kunst e n A n t i e k v e i l i n g e n , e n Sacha Tanja, h o o f d K u n s t / a k e n ING b a n k O r g a n i s a t i e Studium Generale Aam ang 1 ? iO uur, YZ 1, KUB Opening Tentoonstelling Opening van een door Studium Generale in samenw e r k i n g m e t h e t LIAS g e o r g a n i s e e r d e t e n t o o n s t e l ling v a n w e r k e n v a n Theresa Ferket m e t schilderijen e n t e k e n i n g e n g e ï n s p i r e e r d o p d e figuur v a n d e a m f o r a , de G u e k s e of Etruskische kruik Spreker

t r a n k I ubbers (adjunct-directeur en conservator V a n Abbe M u s e u m ) Aanvan% 16 00 uur, foyer gebouw Y

I 7 september [zo] v i e r i n g r o n d Schrift en Tafel Viering r o n d S c h o f t e n Tafel m e t ais v o o r g a n g e r s p a s t o r drs H u b L e n d e r s e n d o m m e e d r s V e r o n i que Lindenburg Met optreden van een koor Aanvang 11 30 uur, Maranatha, Prof Cobbenhagen laan 19, Tilburg

|

9 September

[dJ]

Film 'Bean" S t u d i u m Generale draait m s a m e n w e r k i n g m e t Film v e r e n i g i n g C i n e m a de film 'Bean, T h e U l t i m a t e Disaster M o v i e (1997) Regie Mei S m i t h M e t Ro w a n A t k i n s o n , Burt Reynolds, Jeff D a n i e l s Toegang f 6 , - { C m e m a - l e d e n f 3,50) D o o r e e n s a m e n l o o p v a n o m s t a n d i g h e d e n b e v i n d t Bean zich m d e o n middellijke o m g e v i n g v a n e e n schilderij v a n $ 50 miljoen' Aanvang 20 00 uur, ( Z 101

Kamermuziek Koninklijke Liedertafel S o u v e n i r des M o n t a g n a r d s v e r z o r g t e e n o p t r e d e n v a n S h l o m o M m t z viool, I t a m a r G o l a n , p i a n o . M a t t H a i m o v i t z , cello Stud e n t e n h e b b e n o p v e r t o o n v a n h u n collegekaart gratis t o e g a n g Aanvang 20 15 uur, aula KUB

I

tentoonstellingen

|

W e r k e n v a n Theresa Ferket Expositie v a n schilderijen e n t e k e n i n g e n v a n T h e resa Ferket uit d e p e r i o d e 1990-199 7 De w e r k e n zijn veelal g e ï n s p i r e e r d o p d e figuur v a n d e a m f o r a d e Griekse of Etruskische kruik In een kleurenspel v a n m m i e m e v e r s c h i l l e n d r u k t Ferket h a a r i d e e ë n over d e posities v a n m e n s e n w e r e l d uit Tof 28 oktobei, foyer gebouw Y

colofon Redactie Angela van Schendel Informatie zenden naar Univers tav Universitaire agenda kamer A17 Postbus 90153 5000 LE Tilburg Mail Sctiendel@KUB NL

iB-ers opgelet!

Leuke bijbaan gezocht rogirkTX?t?eX7inTecóngres" ^ptiek Heuvelpoort zoekt een enthousiaste student(e) voor een dag in de week voor commissie Studeer ,e International allerlei karweitjes. Geïnteresseerd'? Kom gauw langs of bel even. Optiek Business houd VITE dan goed m de gaten Meer info op kamer R I 5 Changing Markets Wil je ook w e t e n hoe de televisie telefoon, c o m p u t e r en krant van de toekomst er uit zullen zien' En een forumdiscussie over de toekomst van omroepland met o a Enk de Zwart b i j w o n e n Of de vele t o e p a s s m g s mogelijkheden van digitale technie ken bijvoorbeeld m e t betrekking tot Cinema internet leren kennen HET EFACT Film op 9 september draait Cinema congres "Changing Markets, horen de film BEAN the u l t i m a t e disaster zien en reageren " 1 en 2 oktober movie Aanvang 20 00 u u r in CZ101 Toegang f 6, (Cinema leden 1 3 50) Boekeninkoop De boekenlijsten zijn vandaag (4 sep European City Hopper?'.? tember) en morgen |5 september) nog Wil)e 22 24 oktober naar Luxemburg verkrijgbaar in de hal van gebouw A en Parijs, naar de Europese Investe van 10 OOu tot 14 OOu Vanaf maan ringsbank Hilton en Citroen, shop dag op de EFACT kamer R1/R2 pen en stappen en een perfect hotel m hartje Parijs' Info EFACT R1/R2 All Stars Wil JIJ het nieuwe semester goed be Actief worden? ginnen en actief worden b i j ' Wij zijn Heb JIJ zin m een gezellig en leerzaam nog op zoek naar mensen voor ver collegejaar' Bij Mercurius zijn er nog s c h i l l e n d e c o m m i s s i e s , w a a r o n d e r plaatsen vrij in diverse commissies onderwijs, congres, verre reis, defac Kom eens langs op onze kamer R 7 to en de activiteitencommissie Kom voor meer informatie langs op de EFACT kamer R1/R2 en informeer wat de mogelijkheden voor Kamer gezocht JOU zijn Vraag naar Gisella of Rolf Of Ik ben Lee Scott en ik zoek een kamer k o m op IO september naar de EFACT vlakbij het centrum of KUB Ik ben 22, promotiedag Amerikaan en zal Nederlands op KUB studeren Als jij mij kan helpen, bel Maleisië en Singapore 024 3777382 Vind JIJ het een uitdaging om de verre reis hiernaartoe te organiseren' Kom Zin In een uitdaging? dan langs op de EFACT kamer R1 /R2, Word actief bij ISABEST en organiseer want er zijn nog enkele plaatsen vrij spetterende activiteiten op het gebied Stage bij advocatenkantoor! van accountancy en controlling Voor meer informatie kun je terecht op de AlsELSA lid biedt ELSA je de kans om ISABEST kamer R I 8 stage te lopen bij een snelgroeiend ad vocatenkantoor Voor meer mforma Gezocht tie bel Eefje |0I3 5354316) of Jouk Er zijn nog enkele plaatsen in onze |013 4639084) activiteitencommissie ABNAMRO commissie congrescommissie Oehoe! marktonderzoekscommissie redactie hj bent degene die we zoeken voor een M a r k u b en s y m p o s i u m c o m m i s s i e ' van onze gezellige, maar zeer leerza Iets voor j o u ' " ' Zoek ons eens op' m e 11 c o m m i s s i e s N i e u w s g i e r i g ' MAKUB kamer (R 25) Kom dan maar eens langs als je durft' MAKUBkamerR 25 Internetadres is Unique short breali http //stuwww/~makub Lekker bijkomen van 22 24 oktober in L u x e m b u r g en P a r i j s ' W a n n e e r Makub-congressen kom je bij de Europese Investerings Op donderdag 25 september vindt op bank Hilton en Citroen Voor f 150, de KUB iets unieks plaats 4 Congres mis je m e t s Info EFACT R I / R 2 sen in een Voor m e e r i n f o r m a t i e MAKUB, R 25

Matsertjes zjn bedoeidvoor medewerkers en studenten \aif de KUB Mits de lengte do dertig woorden niet te boven gaat bedraagt de prtjs vijf gulden Tot zestig woorden kost een matsertje tien gulden Berichten met een (para) commercieetkaraktertotdertigwoordenkostenfSO eikwoord meerkost een gulden extra Onder vooruitbetaling Maximaal twee matsertjes per activiteit Inleveren tot do 13 00 uur Niet op woensdag

Zin in iets anders?

Als je zin hebt om leuke, interessante en leerzame activiteiten te organise ren voor m e d e s t u d e n t e n , bedrijfs bezoekers en wetenschappers k o m d a n n a a r d e M A K U B k a m e r | R 25)voor meer informatie Worl<sliop Piiilips Donderdag 25 september organiseert Mercurius een workshop naar Philips Er wordt een case gepresenteerd met een financieel e c o n o m i s c h onder werp Niet leden f 5, leden gratis Inschrijving tot 18 september op ka mer R 7 Funl<einagelneu!

Te koop Alle boeken Burgerlijk recht A en B, Staatsrecht B, Sociaal recht en Bestuursrecht B' Hartstikke n i e u w ' Van f 1 000 voor f 800, t o t a a l Maarten 0416 276649 Dublinreis Dublin gaat hard' Er zijn nog enkele plaatsen vrij De kosten voor de reis die plaatsvindt van 18 t / m 26 oktober bedragen f 450 inclusief jaarlid maatschap van VITE' Inschrijven op R15 Juristenfeest In de Ultstad!

N u de eerste collegeweken voorbij zijn, is het tijd voor een spetterend feest Op dinsdag 16 september IS het a l l e r e e r s t e )URISTENFEEST m de UITSTAD van het collegejaar'" Dit mag je natuurlijk m e t missen Kaart jes zijn inclusief 3 consumptiebonnen en kosten in de voorverkoop f 5 aan de deur f 6 De voorverkoop is op 15 en 16 september tussen 12 00 en 14 00 uur m de hal van gebouw A Mari(eting-congres Het grootste Marketing congres van Nederland is een feit Op 25 septem her komen topsprekers uit binnen en b u i t e n l a n d v e r t e l l e n over de ' n e w marketing' op de KUB Info R 25

UNIVERS

4 SEPTEMBER 1 9 9 7

HOUVelpOOrt, HeUVOlpOOrt 3 5 2 ,

013-5441051.

Repetitor Mr. v.d. Gronde Repetitor Rechten. Alle vakken. Slagingspercentage 90%. Tel. 030 2523089.

Camelot snow-specials!

Supervoordelige en oergezellige ski- & snowboardreizen voor studenten. Frankrijk, Oostenrijk, Andorra. Al vanaf f 299,- (bus/app./skipas). Speciale groepskortingen.

Nieuw: weekend-specials en short weeks naar Val Thorens! Bel CAMELOT: 0302769246.

Deelnemers gezocht ABG zoekt m opdracht van Pharma Bio-Research, het grootste instituut voor geneesnniddelenonderzoek in Europa, nnet vestigingen in Zuidlaren en Assen: deelnemers (m/v) 18-80 jaar voor diverse onderzoeken in de maanden september, oktober en november. De vergoeding vaneert per onderzoek. Bijvoorbeeld: f 2.575,voor een verblijf van 19 dagen intern; f 1.375,- voor 10 dagen intern en f 625,voor 3 dagen intern. Jaarlijks zijn er ongeveer 2500 deelnemers. Inl.: ABG (projectwerving), Turftorenstraat 20, 9712 BP Groningen, tel. 050-3123798.

Nachtportier gezocht Hotel Restaurant De Swaen in Oisterwijk zoekt per omgaande een representatieve parttime nachtportier voor 1 nacht per week. Zoek je een leerzame, uitdagende bijverdienste op korte termijn en heb je bij voorkeur ervanng in de horeca, neem dan contact op met Hotel Restaurant De Swaen tel. 013-5219006 en vraag naar dhr. Verhoeven.

Investment M a n a g e m e n t & C o n s u l t m g Group bv biedt geïnteresseerden het v o l g e n d e boekwerk aan:

"DE PRAKTUK VAN FUSIE MANAGEMENT"

Een leidraad voor het managen van het integratieproces U kunt dit boekwerk k o s t e l o o s ontvangen door te s c h n j ven, te faxen o f te e-mailen.

Investment M a n a g e m e n t & Consulting Group bv is een vooraanstaand adviesbureau dat gespecialiseerd is o p d n e d e e l g e b i e d e n • Strategie z o w e l o p corporate en business unit niveau, • Operationele a d v i s e n n g en • Fusie & Overname en Corporate

finance.

INVESTMENT MANAGEMENT & CONSULTING GROUP

RUKSWEG 22, 5268 K J H E L V O I R T T E L 0411-642623 FAX 0411-642373 E-MAIL I M C G _ N L @ C 0 M P U S E R V E COM

ALGEMEEN

|

Cursussen Talencentntm, najaar 1997

Informatica voor (Alle richtingen)

Recidivisten die nog een toets willen doen voor één of meerdere modules uit het oude propedeuse, worden hiertoe in de gelegenheid gesteld gedurende de maanden nov. en dec.

Voorafgaande aan de toetsen voor de practicummodules worden er extra practica gegeven. Zowel voor de theorie- als practicummodules dient men zich m te schrijven via COMAP. Inschrijving is mogelijk vanaf week 45. Voor verdere inl.: W. Minnaert. B433.

Op dit moment (28-8-1997| zi)n er voor de onderstaande taalcursussen nog plaatsen beschikbaar.: Communiceren op de werkvloer Nederlands Scriptiepracticum Arabisch I Academisch Duits Aspecten of British Culture Academisch Frans Frans voor Economen I Informatiebijeenkomst Frans Intensief recidivisten propedeuse Russisch I Turks I Op vr. 5 sept. a.s. zal er van 15.4516.30 u. in AZ 115 een voorlichting worden gegeven voor die studenten Voor studenten en medewerkers van de K.U.B. zi)n de cursussen gratis. die hun propedeuse nog niet hebben U kunt zich op vertoon van uwin- behaald. Er zal informatie worden gegeven m.b.t. de mogelijkheden om schrvvingsbewijs (studenten) of Chipkaart (medewerkers) voor de de nieuwe of de oude propedeuse te groepscursussen inschrijven bi] het volgen. secretariaat van het Talencentrum (B 218| ti)dens het spreekuur.

Temponorm Op vertoon van de Studentenchipkaart kunnen studenten en mede- Wanneer je vorderingen hebt gewerkers gebruik maken van de maakt met je afstudeerstuk en niet zelfstudiecursussen in het Talen- voldoende SP's hebt voor de tempocentrum voor Zelfstudie. Inschri]- norm dan kun je via je begeleider ving voor zelfstudiecursussen IS niet toekenning SP's voor studiejaar '96nodig. Anderen kunnen zich voor '97 aanvragen: formulieren hiertoe zelfstudie inschrijven gedurende het vind je in de kast op de gang 11e etage spreekuur van het Talencentrum. bij het Onderwijsbureau. FormulieSpreekuur Talencentrum: ma. t/m ren uiterlijk 19/09 a.s. inleveren bij vr 10 30-12 00en 13.00-14 00uur. het Onderwijsbureau.

N.B. Schriftelijk of telefonisch inschrijven is niet mogelijk. op Meer informatie over de inhoud van College/tentamenrooster de taalcursussen en benodigd stu- Internet diemateriaal is beschikbaar op De roostering kun je vmden op InKUBWEB en het secretariaat van ternet; eventuele wijzigingen zie je het Talencentrum het snelst op Internet.

Voor de goede orde. hanteer voor doctoraal colleges het "gele" alfabetische rooster; de specifieke "proFACULTEITgramma-roosters" zijn (vooralsnog) uit de roulatie genomen i.v.m. het feit dat hierin enige foutjes zijn geECONOMIE slopen.

Student-assistent gezocht bij de vakgroep Bestuurlijke Informatiekunde en Accountancy (FEW).

De belangrijkste taak bestaan uit het bibliometrisch onderzoek in de bibliotheek en het meten van citaties.

Meer informatie bij prof.dr. J. Kleijnen, tel. 4662029 of mw. M. Smulders, tel. 4662188. Brieven naar kamer B 405 met cv. en puntenlijst, o.v.v. vac.stud.ass. Kleijnen op de brief.

Internationaal

belastingrecht

Roosterwijzigingen College Internationaal Belastingrecht op di. begint met pas om 13.45 u. maar om 12.45 u. Accounting als Control Instrument wordt als volgt gegeven: ma. 08.45-12.45 u. in SZ 31+35. En op wo. van 08.45-10.45 u. in SZ 25. Bestuurseconomie 2 wordt gegeven op ma. maar ook op wo. van 08.45-10.45 u. in PZ 209. College geld-Krediet- en Bankwezen van ma.

1 sept. gaat niet door; overigens het ma. college wordt verplaatst naar do.

College Financial Accounting voor Fiscaal economen is niet m het Ie maar in het 2e semester. @

Zie mededeling Faculteit Rechtsge- Accen tprogramma leerdheid.

Accountancy Vergelijkend

staatsrecht

I

M

recidivisten

Colleges LAC II beginnen op vr. 12 sept. (zie ook collegerooster)

Prof. Koekkoek begint zijn college op 8 Sept., 18.45 uur m YZ 7. De Gids Inschrijving Praktijkseminar Vergelijkend staatsrecht I komt per Marketing (328.249) heden beschikbaar. Daarnaast is het nodig het dictaat Constitutions, U kunt zich inschrijven via de lijsdictaatnr. 660.96.534, aan te schaf- ten die circuleren tijdens de collefen ges van de afstudeervakken Strategisch Marketing Management, Kwaliteit van Dienstverlening en Bereikbaarheid Marktonderzoek Seminar. T/m 12 Onderwijsbureau sept kunt u zich inschrijven op het Mevr.drs.E. de Ponti, studie-advi- secr. Bedrijfseconomie (kamer seur doctoraal Ae/Be, verkorte opl. B737). Praktijkseminar Marketing IS Bedrijfseconomie is met zwanger- verplicht voor iedereen die in marschapsverlof tot 3 nov. '97. Drs. L keting of marktonderzoek wil afstuBals, studie-adviseur propedeuse deren Informatie: drs. P. Driessen (kamer B604, 2721) Economie, Fiscale Economie, verk opl. Fiscale Economie, International Business, is met zwangerschapsver- Channelmarketing lof tot 5 jan. '98. De telefonische- en inloopspreekuren worden waarge- Vanaf het komende collegejaar zal nomen door dhr. drs R. Doms en- het onderdeel channelmarketing in wel (per I september a s.) telefoni- het 2e semester worden gegeven sche spreekuren op di.wo.do en vr. i.p.v. het eerste. Studenten die vanvan 09.30-10.30 u. en inloopspreek- wege gegronde redenen dit onderuren op ma dl.WO.do. en vr. van deel in het eerste willen volgen, 10.30-12.30u. Dhr. drs. J. Berhmans, dienen contact op te nemen met de studie-adviseur BIK, Econometrie, studie-adviseur Economie. verk. opl. BIK, Internationalisering heeft op ma.do. en vr. telefonisch werkcolleges spreekuur van 13.30-14.30 u. en Inschrijven II inloopspreekuur op ma.do. en vr. Ondernemingsfinanciering Ondernemingsfinanciering van 11.00-12.00 u.

HBO Inschrijven voor de wc OnderneRecidivisten én de nieuwe mingsfinanciering I of Ondernepropedeuse mmgsfinancienngHBO is verplicht.

Een overgangsmaatregel vmd je in De inschrijving is mogelijk t/m 12 de kast op de gangbij hel Onderwijs- sept. via COMAP (icon op GIW). In bureau |B1108) Bekijk e.e.a. aan- welke weken de wc zullen worden dachtig, wanneer er nog vragen zijn gegeven zal m de hc worden bekend kun je mailen (zie adresboek "reci- gemaakt. divisten FEW)

denten die het college nog niet gevolgd hebben kunnen tot 1 sept. '98 kiezen uit mondeling of schriftelijk.

M.i.v. 1 sept. '98 is het tentamen uitsluitend schriftelijk.

DEDEUNCSEN

i j ' j I

Oe mededelingenpagina wordt verzorgd door Univers (tel 2277). Diensten en faculteiten gelieve hun kopij in WP5.1 per e-mail (Schendel®kub.nl) aan te leveren, uiterlijk donderdag 13.00 uur De berichten dienen kort en k e r n a c h t i g geformuleerd t e zijn. Uitgebreide versies van de mededelingen kunnen gepiaatst worden In de Internetversie van Univers.

Daarnaar wordt in de betreffende korte mededeling in de krant verwezen met het t e k e n @. De m e d e d e l i n g e n voor I n t e r n e t s t u r e n naar Y.D.Verschuren@kub.nl Uiterlijk vrijdag 9.00 uur. Oe redactie behoudt zich overigens het recht voor om in te korten als er tevee! kopij is.

Stageplaatsen bij Ondernemingsfinanciering

FACULTEIT-

Wil je afstuderen bij de sectie Ondememmgsfinanciering? Er zijn een RECHTEN aantal stageplaatsen beschikbaar, o.a. bij Mees Pierson, Rabobank, Unilever Pensioenfonds. Kijk voor informatie hierover op het prikbord- Internationaal belastingrecht op de zesde verdieping van gebouw B. In aanvulling op de literatuurlijst van het vak Internationaal Belastingrecht zoals opgenomen in de Uitreiking doctoraal diploma's studiegids behoort ook tot de verEconometrie plichte literatuur: De uitreiking doctoraal diploma's 1. A.H.M. Daniels, A. Pleijsier en econometrie vinden met plaats op G.A.M. Weerepas, Rechtspraak In30-09-1997. In plaats hiervan vindt ternationaal Belastingrecht en Euer een uitreiking plaats op 28-10- ropese Sociale Zekerheid, Koninklijke Vermande, laatste druk, onder1997 om 15.30 uur. delen I (Hoge Raad der Nederlanden, Rechtspraak Internationaal BelasStage-opdrachten Econometrie tingrecht) en II (Hof van Justitie van BIJ de vakgroep Econometrie zijn de Europese Gemeenschappen, meerdere stage-opdrachten binnen- Rechtspraak inzake Belastingrecht); gekomen. Nadere informatie ver- prijs f 39,50; krijgbaar bij de stage-coördmator 2. C. van Raad, Teksten InternatioR.Heuts (tel.013-4662352) naal & EG belastingrecht, Kluwer, laatste druk; prijs ongeveer f 90,--; of A.H.M. Daniels, Verdragsteksten Fiscale Methodologie Internationaal Belastingrecht, KoIn afwijking van hetgeen staat ver- ninklijke Vermande, laatste druk, meld m de studiegidsen geldt de prijs f 45,-. hiernavolgende literatuurlijst/ten- De combinatie-pnjs van beide uittamenregeling: gaven van Koninklijke Vermande is -studenten die de colleges Fiscale f 75,Methodologie reeds hebben gevolgd dienen in plaats van het boek van Tutoraat deeltijdstudenten Ch.j. Langereis: Belastingprocedu- (propedeuse) res, het boek van J.W. Ilsink/I.M. Fliers: Fiscaal Bestuursrecht, Klu- ZIJ kunnen zich aanmelden voor het wer, 1995 te bestuderen, tutoraat in de avonduren in de vak-voor studenten die de colleges Fis- ken Staatsrecht A, Strafrecht A en cale Methodologie nog niet hebben Privaatrecht A en B bij Mw. Van gevolgd is de hiernavolgende litera- Wijk, tel. 013-4662502. Een rooster tuurlijst verplicht: IS daar ook op te vragen, (zie ook .R.H. Happé: internetversie) Drie beginselen van Fiscale rechtsbescherming, Kluwer, Fiscale Mo- Intekenen werkcolleges nografieën, 1996. recidivisten propedeuse .J.W. Ilsmk/I.M. Fhers: Fiscaal Bestuursprocesrecht, Klu- Degenen die de propedeuse in het wer, 1995. studiejaar 1996/1997 niet hebben .Dictaat: 695.97.170, dictatenmaga- afgerond wordt aangeraden pag. 266zijn.

267 van de studiegids '97/'98 goed In afwijking van hetgeen staat ver- te lezen. Men dient zich t.b.v. de meld m de studiegidsen geldt voor vakken Staatsrecht A, Strafrecht A 1997/1998 de hiernavolgende tenta- en Privaatrecht A apart m te tekenen voor werkcolleges bij Mw. Van menregeling: -studenten die de colleges reeds Wijk, tel. 4662502,_Y 324. (Zie ook hebben gevolgd kunnen het tenta- internetversie) men -tot I sept. 1998- uitsluitend mondeling afleggen. M.i.v. 1 sept. Roosterwijziging WC's inl.

1998 zal het tentamen uitsluitend Eui. recht (voltijd, 2e sem.) schriftelijk kunnen worden afgelegd op basis van de nieuwe literatuur- P. 277, studiegids '97/'98: WG 3 inl. lijst.

ER wordt verplaatst van 10.45-12.30 -studenten die de colleges nog niet uur naar 13.45-15.30uurmOZ201, hebben gevolgd kunnen -tot 1 sept. WG 5 naar 15.45-17.30 uur in AZ 01 1998- naar keuze een mondeling en WG 6 is van 15.45-17.30 uur in danwei schriftelijk tentamen afleg- QZ 202 (i.p.v. SZ 35). gen. M.i.v. 1 sept. 1998 zal het tentamen uitsluitend schriftelijk kun- Leer van de openbare financiën nen worden afgelegd.

B/Leer van de openbare financiën(JBW) Advanced Game Theory (35 I.t.t. wat in de studiegids staat heeft WK66), Seminar Decision men voor dit vak nodig de eerste Sciences A (230.230), druk van het boek 'Economie van de Multifunctions (35WK66) overheid' van Schram, Verbon en The courses Advanced Game Theo- Winden. ry, Multifunctions, and the Seminar Decision Sciences A Have been re- Fiscale methodologie scheduled. The course m Advanced Game Theory and the Seminar De- Studenten die dit college al gevolgd cision Sciences A are the same and hebben dienen niet het boek van will be taught during the first semes- Langereis maar dat van J W. Ilsink/ ter on Thursdays from 15.45 until I.M. Fliers 'Fiscaal bestuursproces17.45 in B1002. This course can be recht' Kluwer '95 te bestuderen. taken in parallel with the introduc- Voor studenten die het college gaan tory course Game Theory (35WK15) volgen IS naast dit boek ook verThe course on Multifunctions will plicht: R.H. Happé 'Drie beginselen be taught during the second semes- van fiscale rechtsbescherming' Kluter on Thursdays from 11.45 until wer Fiscale monografieën '96 en het 13.45 m S Z 3 5 .

Dictaat 695.97.170.

Tentamenregeling methodologie

Fiscale

Voor studenten die het college al gevolgd hebben is het tentamen tot 1 sept. '98 mondeling. M.i.v. 1. sept.

'98 alleen schriftelijk tentamen o.b.v.denieuweliteratuurlijst Stu-

Werkcolleges A

burgerlijk

recht

schriftenmarkt: Communicatiekaart van Nederland - Piet Bakker en Otto Scholten.

Uitg Bohn, Stafleu, Van Loghum ISBN 9031324213. Prijs: ƒ 42,50.

Boer, C. de en S. Brennecke (1995).

Media en publiek Theorieën over media-impact Uitg. Boom. ISBN 905352214X.

De werkcolleges beginnen in de week van 8 sept.

Wijzigingen studieprogramma en rooster Scriptiebijeenkotnst Raadpleeg de publicatieborden van Voor alle studenten, EJO en andere Bureau Onderwijs &. Onderzoek studierichtingen, die een Europees- voor eventuele wijzigingen. rechtelijke scriptie willen gaan schrijven is er op 11 sept. om 12.45 Studie-adviseur Letteren uur in QZ 105 een voorlichtingsbijeenkomst (+ 1 uur).

De studie-adviseur Letteren, Olga Voor die tijd is men ook welkom bij Zweekhorst, heeft spreekuur op ma de docenten op Y 428, Y 429, Y 430. en vr. van 13.00-14.00 uur. Afspraken buiten de spreekuurtijden om kunnen gemaakt worden via het Vergelijkend staatsrecht I secretariaat van Bureau Onderwijs & Onderzoek, kamer B 208, tel. (013) Prof Koekkoek begint zijn college opSsept., 18.45uurinYZ7.DeGids - 4662614.

Vergelijkend staatsrecht I komt per heden beschikbaar. Daarnaast is het Bijeenkomsten mentoraat nodig het dictaat Constitutions, propedeuse dictaatnr. 660.96.534, aan te schaffen.

Volgende week (8-12 sept ) worden data, plaats en tijdstip van mentorbijeenkomsten opgehangen op het Provincie- en gemeenterecht prikbord tegenover kamer B 208.

De colleges van dit keuzevak vinden plaats in het eerste semester, do. Coördinator 18.45-20.30 uur in AZ 6.

Internationalisering Letteren Project Europees gemeenschapsrecht Dit project (blz. 131 studiegids) is een keuzevak voor zowel studenten Europees recht als voor studenten Nederlands recht.

Collectief

arbeidsrecht

De Coördinator Internationalisering Letteren, Denise Lindenau, heeft spreekuur op maandag en donderdag van 12.00 tot 13.00 uur. Afspraken buiten de spreekuurtijden om kunnen gemaakt worden via het secretariaat van Bureau Onderwijs & Onderzoek, kamer B 208, tel. (013) - 4662614.

Tot 1 jan. '98 zal de coördinatie van Studentenberaad het vak collectief arbeidsrecht (p.

173 studiegids) wegens vertrek van De vakantie is voorbij, alles gaat mr. G. Koning in handen zijn van weer beginnen en dus ook het stumevr. mr. }. Hoogsteen. Zij is aan- dentenberaad. Dit is het wekelijks wezig op ma. en do.: op Y 142, tel. overleg van letterenstudenten waar (466)2013. je altijd binnen kunt lopen met ideeën, vragen en klachten of gewoon om te horen wat er gaande is op de Wijziging colleges vergelijkend faculteit. Vanaf 3 sept. ben je elke strafrecht/economisch wo. tussen 12.45 en 13.30 uur welstrafrecht kom in B 309.

I.t.t. wat in de studiegids staat zijn de colleges vergel. strafrecht op wo. Voorlichting (vanaf 10 sept.) van 8.45-10.30 uur m QZ 204. De colleges economisch- De faculteit is op zoek naar letterenstrafrecht zijn op wo. van 10.45- studenten die samen de voorlichting 12.30 uur m Q Z 203. aan scholen willen verzorgen. Dit heet de "studentenpool" en bestaat uit ongeveer 10 studenten die enkeCriminologie le keren per jaar op bijvoorbeeld een De studiebelasting van dit vak is 8 middelbare school iets over hun studiepunten. De vermelding van 4 studie willen vertellen. Vooraf krijgt de groep een professionele training studiepunten voor dit vak in de Onderwijs- en en per voorlichting ontvang je een Examenregeling Nederlands recht is vergoeding van f 25,--. Loop eens binnen bij B 236 of mail naar: derhalve met juist.

M.C.F.Videler@kub.nl Juristenfeest in de Uitstad Dit collegejaar is op 16 sept het allereerste juristenfeest in de Uitstad. Dit mag je natuurlijk niet missen. Kaartjes zijn incl. 3 consumptiebonnen en kosten in de voorverkoop f 5,- aan de deur f 6,-.

De voorverkoop is op 15 en 16 sept. tussen 12.00-14.00uurindehal van gebouw A. Kin derrech ts winkel zoekt vrijwilligers

— FACULTEITSOCIALE WETENSCHAPPEN 2 Oktober geen colleges Op 2 oktober worden de toekomstplannen voor de faculteit besproken, waarvoor alle docenten (en sommige studenten) zijn uitgenodigd. Op die dag vervallen alle colleges voor alle opleidingen.

Breda

Het Jongeren Informatie Punt (JIP) zoekt per direct studenten Nederlands recht die hun steentje willen bijdragen aan de oprichting van de winkel m Breda. Aanmelden- JIP, Sociale Psychologie t.a.v. Kinderrechtswinkel, Kloosterlaan 138a,4811 EEBREDA. (zieook Betreffende de cursus 500.016 Beinternetversie). roeps vaardigheden ■ groepsvaardig­ heden van dr. R. de Ridder verschijnt de eerste week van okt. meer info m Univers.

FACULTEITDe sessies beginnen emd nov. Zie verder pag. 134 van de studiegids FSW LEHEREN

iSl

Economische Literatuurwijziging Morfologie en fonologie: Behalve het aangekondigde boek (Booij & Van Santen) tevens, in plaats van de syllabus met artikelen, zal het volgende boek gebruikt gaan worden: Booi), GE.(1995) The Phonology of Dutch Oxford: Clarendon Press.

ISBN 0-19-824027-9. Circa 200 pp , 9 hoofdstukken, waarvan er 8 gebruikt zullen worden.

Verkenning van de kranten- en tijd-

Sociologie

De doctoraalstudenten Sociologie voor wie de m het tweede semester geplande cursus Economische So­ ciologie een verplicht deel van het onderwijsprogramma vormt, dienen in plaats hiervan m het eerste sem­ ster de cursus Ondernemen in de Maatschappelijke Context (code 441.052) te volgen op di van 15 45­ 17.30 uur m CZIOI.

U N I V E R S ^ a 4 SEPTEMBER 1997

evaluatiestudie naar de opzet en effecten van een grootsclialige cultuurinterventie met behulp van een spelsimulatie'. Promotores: prof.dr. J.L.A. Geurts en prof.dr.ir. J.A. B uijs.

Aanvang: 14.15 uur, aula KUB

Frank Lubbers (adjunct­directeur en conservator Van Abbe Museum).

Aanvang: 16.00 uur, foyer gebouw Y

I 7 september [zo]

Kamermuziek Koninklijke Liedertafe! Souvenir des Montagnards verzorgt een optreden van Shlomo Mintz, viool, Itamar Golan, piano. Matt Haimovitz, cello. Stu­ denten hebben op vertoon van hun collegekaart gratis toegang.

Aanvang: 20.15 uur, aula KUB

viering rond Schrift en Tafel

overige activiteiten academische plechtigheden

1 I 4 september [do]

S y m p o s i u m Knast St Commercie Discussie naar aanleiding van dia's. Met medewer­ king van Arjo Ktamer, hoogleraar Economie van kunst en cultuur (EUR), Jan Pieter Glerum, direc­ P r o m o t i e M.V. Nordberg (FEW) Titel proefschrift: 'Transaction Costs and Core Com­ teur Glerum Kunst­ en Antiekveilingen, en Sacha petence Implications of B uyer­Supplier Linkages; Tanja, hoofd Kunstzaken ING bank. Organisatie: the Case of CERN'. Promotores: prof .dr. S.W. Dou­ Studium Generale.

Aartvang: 13.30 uur, YZ 1, KUB ma en prof.dr. A. Verbeke.

Aanvang: 14. IS uur, aula KUB

[ 5 september [vr]

Opening Tentoonstelling

L

10 september [wo]

P r o m o t i e drs. L.I.A. de Caluivé (FSW) Titel proefschrift; 'Veranderen moet je leren. Een

Opening van een door Studium Generale in samen­ werking met het TIAS georganiseerde tentoonstel­ lingvan werken van Theresa Ferket met schilderijen en tekeningen, geïnspireerd op de figuur van de amfora, de Griekse of Etruskische kruik. Spreker:

Viering rond Schrift en Tafel met als voorgangers: pastor drs. Hub Lenders en dominee drs. Véroni­ que Lindenburg. Met optreden van een koor.

Aanvang: 11.30 uur, Maranatha, Prof. Cobbenhagen­ laan 19, Tilburg

I 9 september [di] Film 'Bean" Studium Generale draait in samenwerking met Film­ vereniging Cinema de film: 'B ean, The Ultimate Disaster Movie' (1997). Regie Mei Smith. Met Ro­ wan Atkinson, Burt Reynolds, Jeff Daniels, Toegang f 6 , ­ . (Cinema­leden f 3,50). Door een samenloop van omstandigheden bevindt B ean zich in de on­ middellijke omgeving van een schilderij van $ 50 miljoen!

Aanvang: 20.00 uur, CZ 101

I

tentoonstellingen

|

W e r k e n v a n Theresa Ferket Expositie van schilderijen en tekeningen van The­ resa Ferket uit de periode 1990­1997. De werken zijn veelal geïnspireerd op de figuur van de amfora, de Griekse of Etruskische kruik. In een kleurenspel van minieme verschillen drukt Ferket haar ideeën over de posities van mens en wereld uit.

Tot 28 oktober, foyer gebouw Y

colofon Redactie: Angela van Schendel Informatie zenden naar: Univers t.a.v. Universitaire agenda lomer A17 Postbus 90153 5000 LE Tilburg Mail: Schendel@KUB.NL

iB-ers opgelet! c L uke bijbaan gezoc ht wiijijeencongresorganiseren?Erzijn Qptjek Heuvelpooit zoekt een enthousiaste student(e) voor een dag in de week voor nog enkele plaatsen vrijm de congres­

f^

'^

.

j­ .

,

^

• ,

commissie. Studeer je International allerlei karweitjos. Geïnteresseerd? Kom gauw langs of bel­even. Optiek Busmess, houd VITE dan goed in de Heuvelpoort, Heuvelpoort 3 5 2 , 0 1 3 ­ 5 4 4 1 0 5 1 . gaten. Meer info op kamer RI5.

Matsertjes zijn bedoeld voor medewerkers en studenten van de KUB. Mits de lengte de dertig woorden niet te boven gaat bedraagt de prijs vijf gulden.

Tot zestig woorden kost een matsertje tien gulden. Berichten met een (para) commercieel karakter tot dertig woorden kosten f 50,­; elk woord meer kost een gulden extra. Onder vooruitbetaling. Maximaal twee matsertjes per activiteit. Inleveren tot do. 13.00 uur. Niet op woensdag.

Zin in iets anders?

Als je zin hebt om leuke, interessante en leerzame activiteiten te organise­ ren voor medestudenten, bedrijfs­ bezoekers en wetenschappers, kom dan naar de MAKUBkamer | R­25) voor meer informatie.

Worlfshop Philips

Donderdag 2,5 september organiseert Mercurius een workshop naar Philips.

Er wordt een case gepresenteerd met een financieel economisch onder­ werp. Niet­leden f 5,­, leden gratis.

Inschrijving tot 18 september op ka­ mer R­7.

Funlieinagelneu!

Te koop: Alle boeken Burgerlijk recht A en B, Staatsrecht B, Sociaal recht en Bestuursrecht B ! Hartstikke nieuw!

Van f 1.000, ­ voor f 800,­ totaal.

Maarten 0416­276649.

Dublinreis

Dublin gaat hard! Er zijn nog enkele plaatsen vrij. De kosten voor de reis die plaatsvindt van 18 t/m 26 oktober bedragen f 450,­ inclusief jaarlid­ maatschap van VITE! Inschrijven op R15.

Juristenfeest in de Uitstad!

Nu de eerste collegeweken voorbij zijn, is het tijd voor een spetterend feest. Op dinsdag 16 september is het allereerste JURISTENFEEST in de UITSTAD van het collegejaar!!! Dit mag je natuurlijk niet missen. Kaart­ jeszijn inclusief 3 consumptiebonnen en kosten in de voorverkoop f 5,­, aan de deur f 6,­­. De voorverkoop is op 15 en I6septembertussen I2.00en 14.00 uur in de hal van gebouw A. Marlteting-congres

Het grootste Marketing­congres van Nederland is een feit. Op 25 septem­ ber komen topsprekers uit binnen­ en buitenland vertellen over de 'new marketing' op de KUB. Info: R­25.

UNIVERS

Changing Marlfets

Wil je ook weten hoe de televisie, telefoon, computer en krant van de toekomst er uit zullen zien? En een forumdiscussie over de toekomst van omroepland met o.a. Erik de Zwart bijwonen. Of de vele toepassings­ mogelijkheden van digitale technie­ ken bijvoorbeeld met betrekking tot internet leren kennen. HET EFACT­ Cinema Film: op 9 september draait Cinema congres "Changing Markets, ■ horen, de film B EAN, the ultimate disaster­ zien en reageren •" 1 en 2 oktober. movie. Aanvang 20.00 uur in CZIOI. Boel^enln^(oop Toegang f 6,­­ (Cinema­leden f 3,50) De boekenlijsten zijn vandaag (4 sep­ European City Hopper?!? tember) en morgen |5 september) nog Wil je: 22­24 oktober naar Luxemburg verkrijgbaar in de hal van gebouw A én Parijs, naar de Europese Investe­ van lO.OOu tot 14.00u. Vanaf maan­ ringsbank, Hilton én Citroen, shop­ dag op de EFACT­kamer R1/R2 pen én stappen én een perfect hotel in AU Stars hartje Parijs? Info EFACT RI/R2.

Wil jij het nieuwe semester goed be­ Actief worden? ginnen en actief worden bij? Wij zijn Heb jij zin in een gezellig en leerzaam nog op zoek naar mensen voor ver­ collegejaar? B ij Mercurius zijn er nog schillende commissies, waaronder plaatsen vrij in diverse commissies. onderwijs, congres, verre reis, defac­ Kom eens langs op onze kamer R­7 to en de activiteitencommissie. Kom voor meer informatie. langs op de EFACT­kamer RI/R2 en informeer wat de mogelijkheden voor Kamer gezoc ht jou zijn. Vraag naar Gisella of Rolf. Of Ik ben Lee Scott en ik zoek een kamer kom op 10 september naar de EFACT­ vlakbij het centrum of KUB. Ik ben 22, promotiedag.

Amerikaan en zal Nederlands op KUB Maleisië en Singapore studeren. Als jij mij kan helpen, bel 024­ 3777382.

Vind jij het een uitdaging om de verre reis hiernaartoe te organiseren? Kom Zin In een uitdaging? dan langs op de EFACT­kamer RI /R2, Word actief bij ISABEST en organiseer want er zijn nog enkele plaatsen vrij. spetterende activiteiten op het gebied Stage bij advoc atenl<antoor! van accountancy en controlling. Voor meer informatie kun je terecht op de Als ELSA­lid biedt ELSA je de kans om ISABEST­kamerRI8. stage te lopen bij een snelgroeiend ad­ vocatenkantoor. Voor meer informa­ Gezocht tie: bel Eefje (013­5354316) of fouk Er zijn nog enkele plaatsen in onze (013­4639084). activiteitencommissie, ABNAMRO­ Oehoe! commissie, congrescommissie, marktonderzoekscommissie, redactie Jij bent degene die we zoeken voor één Markub en symposiumcommissie! van onze gezellige, maar zeer leerza­ Iets voor jou??!! Zoek ons eens op! me 11 commissies. Nieuwsgierig?

MAKUB kamer |R­25|.

Kom dan maar eens langs als je durft!

MAKUBkamer R­25. internetadres is Unique short breal< http://stuwww/~makub.

Lekker bijkomen van 22­24 oktober IVIal(ub-congressen in Luxemburg en Parijs? Wanneer kom je bij de Europese investerings­ Op donderdag 25 september vindt op bank, Hilton en Citroen. Voor f 150,­ de KUB iets unieks plaats. 4 Congres­ ­ mis je niets. Info EFACT RI/R2. sen in één. Voor meer informatie MAKUB, R­25.

4 SEJ>TEMB ER 1 9 9 7

Repetitor Mr. v.d. Gronde Repetitor Rechten. Alle vakken. Slagingspercentage 90%. Tel. 030­ 2523089.

Camelot snow-specials!

Supervoordelige en oergezellige ski­ & snowboardreizen voor studenten. Frankrijk, Oostenrijk, Andorra. Al vanaf f 299,­ (bus/app./skipas). Speciale groepskortingen.

Nieuw: weekend­specials en short weeks naar Val Thorens! Bel CAMELOT: 030­ 2769246.

Deelnemers gezocht ABG zoekt in opdracht van Pharma Blo­Research, het grootste instituut voor geneesmiddelenonderzoek in Europa, met vestigingen in Zuidlaren en Assen: deelnemers (m/v) 18­80 jaar voor diverse onderzoeken in de maanden september, oktober en november. De vergoeding varieert per onderzoek. Bijvoorbeeld: f 2.575,­ voor een verblijf van 19 dagen intern; f 1.375,­ voor 10 dagen intern en f 625,­ voor 3 dagen intern. Jaarlijks zijn er ongeveer 2500 deelnemers. Inl.: ABG (projectwerving), Turftorenstraat 20, 9712 BP Groningen, tel. 050­3123798.

Nachtportier gezocht Hotel Restaurant D e Swaen in Oisterwijk zoekt per omgaande een representatieve parttime nachtportier voor 1 nacht per week. Zoek je een leerzame, uitdagende bijverdienste op korte termijn en heb je bij voorkeur ervaring in de horeca, neem dan contact op met Hotel Restaurant De Swaen tel. 013­5219006 en vraag naar dhr. Verhoeven.

Investment Management & Consulting Group bv biedt geïnteresseerden het volgende boekwerk aan:

"DE PRAKTIJK VAN FUSIE MANAGEMENT"

Een leidraad voor het managen van het integratieproces U kunt dit boekwerk kosteloos ontvangen door te schrijven, te faxen of te e­mailen.

Investment Management & Consulting Group bv is een vooraanstaand adviesbureau dat gespecialiseerd is op drie deelgebieden: • Strategie zowel op corporate en business unit niveau, • Operationele advisering en • Fusie & Overname en Corporate finance.

INVESTMENT MANAGEMENT & CONSULTING GROUP

RUKSWEG 22, 5268 KJ H ELVOIRT TEL. 0411­642623 FAX 0411­642373 E­MAIL: IMCG_NL@C0MPUSERVE.COM

ALGEMEEN

|

Cursussen Talencentrum, najaar 1997

Informatica voor (Alle richtingen)

Recidivisten die nog een toets wil len doen voor een of meerdere mo dules uit het oude propedeuse, wor den hiertoe m de gelegenheid gesteld gedurende de maanden nov en dec Voorafgaande aan de toetsen voor de practicummodules worden er extra p r a c t i c a gegeven Z o w e l voor de theorie als practicummodules dient m e n zich in te schrijven via C O MAP Inschrijving is mogelijk van af week 45 Voor verdere m l W M m n a e r t B433

Op dit m o m e n t |28 8 1997) zi)n er voor de onderstaande taalcursussen nog plaatsen beschikbaar Communiceren op de werkvloer Nederlands Scnptiepiacticum Arabisch I Academisch Duits Aspecten of British Culture Academisch Frans Frans voor Economen 1 Informatiebijeenkomst Frans Intensief recidivisten propedeuse Russisch I Turks I Op vr 5 sept a s zal er van 15 45 16 30 u in AZ 115 een voorlichting worden gegeven voor die studenten Voor studenten en medewerkers van die h u n propedeuse nog m e t hebben de K U B zi)n de cursussen gratis behaald Er zal informatie worden U kunt zich op vertoon van uw m gegeven m b t de mogelijkheden om schriivingsbewi]S (studenten) of de nieuwe of de oude propedeuse te Chipkaart (medewerkers) voor de volgen groepscursussen inschrijven bi) het secretariaat van het Talencentrum (B 218| ti)dens het spreekuur Temponorm Op vertoon van de Studentenchip kaart kunnen studenten en mede W a n n e e r je vorderingen h e b t ge w e r k e r s g e b r u i k m a k e n v a n de maakt m e t je afstudeerstuk en m e t zelfstudiecursussen in het Talen voldoende SP's hebt voor de tempo centrum voor Zelfstudie Inschri) norm dan kun je via je begeleider ving voor zelfstudiecursussen is met toekenning SP's voor studiejaar '96 nodig Anderen k u n n e n zich voor '97 aanvragen formulieren hiertoe zelfstudie inschn] ven gedurende het vmd je m de kast op de gang 11e etage spreekuur van het Talencentrum bij het Onderwijsbureau Formulie Spreekuur Talencentrum ma t/m ren uiterlijk 19/09 a s inleveren bij vr 10 30 12 00 en 13 00 14 00 uur het Onderwijsbureau N B Schrifteli|k of telefonisch in schrijven is met mogelijk College/tentamenrooster op Meer informatie over de inhoud van de taalcursussen en benodigd stu Internet diemateriaal is beschikbaar op De roostering kun je vinden op In KUBWEB en het secretariaat van ternet, eventuele wijzigingen zie je het Talencentrum het snelst op Internet

FACULTEITECONOMIE Student-assistent gezocht bij de vakgroep Bestuurlijke Informatiekunde en Accountancy (FEW).

De belangrijkste taak bestaan uit het bibliometrisch onderzoek in de bi bliotheek en het m e t e n van citaties Meer informatie bij prof dr J Kleij nen, tel 4662029 of m w M Smul ders, tel 4662188 Brieven naar ka mer B 405 met c v en puntenlijst, O W vac stud ass Kleijnen op de brief Internationaal

belastingrecht

Zie mededeling Faculteit Rechtsge leerdheid Vergelijkend

staatsrecht

I

Voor de goede orde h a n t e e r voor doctoraal colleges het 'gele" alfabe tische rooster, de specifieke "pro gramma roosters" zijn (vooralsnog) uit de roulatie genomen i v m het feit dat hierin enige foutjes zijn ge slopen Roos

terwijzigingen

College I n t e r n a t i o n a a l Belasting recht op dl begint niet pas om 13 45 u maar om 12 45 u Accounting als Control Instrument wordt als volgt gegeven ma 08 45 12 45 u in SZ 31+35 En op WO van 08 45 10 4 5 u in SZ 25 Bestuurseconomie 2 wordt gegeven op ma maar ook op wo van 08 45 10 45 u in PZ 209 College geld Krediet en Bankwezen van ma 1 sept gaat met door, overigens het ma college wordt verplaatst naar do College Financial Accounting voor Fiscaal economen is niet in het Ie maar in het 2e semester @ Accentprogranuna Accountancy Colleges LAC II beginnen op vr 12 sept |zie ook collegerooster)

Prof Koekkoek begint zijn college o p 8 s e p t , 1 8 4 5 u u r i n Y Z 7 DeGids Inschrijving Praktijkseminar Vergelijkend staatsrecht I k o m t per Marketing (328.249) heden beschikbaar Daarnaast is het nodig h e t d i c t a a t C o n s t i t u t i o n s , U k u n t zich inschrijven via de lijs dictaatnr 660 96 534, aan te schaf ten die circuleren tijdens de coUe fen ges van de afstudeervakken Strate gisch Marketing M a n a g e m e n t , Kwaliteit van Dienstverlening en Bereikbaarheid Marktonderzoek Seminar T / m 12 Onderwijsbureau sept k u n t u zich inschrijven op het secr Bedrijfseconomie (kamer Mevr drs E de Ponti, studie advi B737) Praktijkseminar Marketing IS seur doctoraal Ae/Be, verkorte opl verplicht voor iedereen die in mar Bedrijfseconomie is met zwanger ketmg of marktonderzoek wil af stu schapsverlof tot 3 nov '97 Drs L deren Informatie drs P Onessen Bals, studie adviseur propedeuse (kamer B604, 2721) Economie, Fiscale Economie, verk opl Fiscale Economie, International Busmess, is met zwangerschapsver Channelmarketing lof tot 5 jan '98 De telefonische en inloopspreekuren worden waarge Vanaf het komende collegejaar zal nomen door dhr drs R Doms en het onderdeel channelmarketing in wel (per 1 september a s ) telefom h e t 2e s e m e s t e r worden gegeven sche spreekuren op di wo do en vr 1 p V het eerste Studenten die van van 09 30 I 0 3 0 u eninloopspreek wege gegronde redenen dit onderuren op ma di wo do en vr van deel in het eerste willen volgen, 10 30 12 3 0 u Dhr drs f Berhmans, dienen contact op te nemen met de studie adviseur BIK, Econometrie, studie adviseur Economie verk opl BIK, Internationalisering heeft op ma do en vr telefonisch Inschrijven werkcolleges s p r e e k u u r van 13 30 14 30 u en 11 inloopspreekuur op ma do en vr Ondernemingsfinanciering Ondernemingsfinanciering van 11 00 12 00 u HBO Recidivisten propedeuse

en de n i e u w e

Een overgangsmaatregel vmd je in de kast op de gangbij het Onderwijs bureau IB1108) Bekijk e e a aan dachtig, wanneer er nog vragen zijn kun je mallen |zie adresboek "reci divisten FEW)

M

recidivisten

Inschrijven voor de wc O n d e r n e m i n g s f i n a n c i e n n g I of O n d e r n e mingsfinanciering HBO is verplicht De inschrijving is mogelijk t/m 12 sept via COMAP (icon op GIW) In welke weken de wc zullen worden gegeven zal m de hc worden bekend gemaakt

DEDELIN9EN Demededeiingenpaginawordt verzorgd door Univers (tel 2277) Diensten en facuiteiten gelieve hun kopij m WP5 1 per e mad (Schendei@kub nl) aan te leveren uiterlijk donderdag 13 00 uur De berichten dienen kort en kornachug geformuleerd te zijn Uitgebreide versies van de mededelingen kunnen geplaatst worden in de internetversie van Unlvers Daarnaar wordt m de betreffende korte mededeling in de krant verwezen met het teken @ De mededelingen voor Internet sturen naar Y D Verschuren@kub nl Uiterlijk vrijdag 9 00 uur Oe redactie behoudt 1 zich overigens het recht voor om in te korten als er teveel kopij is

Stageplaatsen bij Ondernemingsfinanciering

diploma's

De uitreiking doctoraal diploma's econometrie vinden met plaats op 30 09 1997 In plaats hiervan v m d t er een uitreiking plaats op 28 10 1997 om IS 30 uur

Stage-opdrachten

Econometrie

BIJ de vakgroep E c o n o m e t r i e zijn meerdere stage opdrachten binnen g e k o m e n Nadere informatie ver krijgbaar bij de stage coordinator R Heuts (tel 013 4662352) Fiscale

Werkcolleges burgerlijk recht A

schriftenmarkt Communicatie kaart van Nederland Piet Bakker en O t t o Scholten Uitg Bohn, Stafleu, Van Loghum ISBN 9031324213 Prijs ƒ 42,50 Boer, C de en S Brennecke (1995) Media en publiek Theorieën over media impact Uitg Boom ISBN 905352214X

De w e r k c o l l e g e s b e g i n n e n in de week van 8 sept Wijzigingen en rooster

studieprogramma

Scriptiebijeenkomst

Raadpleeg de publicatieborden van Voor alle studenten, EJO en andere Bureau O n d e r w i j s & O n d e r z o e k studierichtingen, die een Europees voor eventuele wijzigingen r e c h t e l i j k e s c r i p t i e w i l l e n gaan schrijven is er op 11 sept o m 12 45 Studie-adviseur Letteren u u r in Q Z 105 een voorlichtmgsbij eenkomst (+ 1 uur) De studie adviseur Letteren, Olga Voor die tijd is m e n ook welkom bij Zweekhorst heeft spreekuur op ma de docenten op Y 428, Y 429, Y 430 en vr van 13 00 14 00 uur Afspra ken buiten de spreekuurtijden om k u n n e n g e m a a k t w o r d e n via h e t Vergelijkend staatsrecht I secretariaat van Bureau Onderwijs & Onderzoek, kamer B 208, tel (013) Prof Koekkoek begint zijn college 4662614 op 8 s e p t , 18 45 uur in YZ 7 De Gids Internationaal belastingrecht Vergelijkend staatsrecht I k o m t per heden beschikbaar Daarnaast is het Bijeenkomsten In aanvulling op de literatuurlijst mentoraat nodig h e t d i c t a a t C o n s t i t u t i o n s , van het vak Internationaal Belas propedeuse dictaatnr 660 96 534, aan te schaf t i n g r e c h t zoals o p g e n o m e n in de fen studiegids behoort ook tot de ver Volgende week (8 12 s e p t ) worden plichte literatuur data, plaats en tijdstip van m e n t o r bijeenkomsten opgehangen op het 1 A H M Daniels, A Pleijsier en Provincieen gemeenterecht prikbord tegenover kamer B 208 G A M Weerepas, Rechtspraak In ternationaal Belastingrecht en Eu De colleges van dit keuzevak vinden ropese Sociale Zekerheid, Konmk plaats m h e t eerste semester, do Coordinator lijke Vermande, laatste druk, onder 18 45 20 30 uur in AZ 6 Internationalisering Letteren delen I (Hoge Raad der Nederlanden, Rechtspraak Internationaal Belas Project Europees De C o o r d i n a t o r I n t e r n a t i o n a l i s e tingrecht) en II (Hof van Justitie van ring L e t t e r e n , D e n i s e L i n d e n a u , gemeenschapsrecht de E u r o p e s e G e m e e n s c h a p p e n , heeft spreekuur op maandag en don Rechtspraak inzake Belastingrecht), derdag van 12 00 tot 13 00 u u r Af Dit project (blz 131 studiegids) is prijs f 39,50, spraken buiten de spreekuurtijden een keuzevak voor zowel studenten om k u n n e n gemaakt worden via het Europees recht als voor studenten 2 C van Raad, Teksten Internatio secretariaat van Bureau Onderwijs Nederlands recht naai &. EG belastingrecht, Kluwer, a O n d e r z o e k , kamerB208, tel (013) laatste druk, prijs ongeveer f 90 , 4662614 of A H M Daniels, Verdragsteksten Collectief arbeidsrecht Internationaal Belastingrecht, Ko ninklijke Vermande, laatste druk, Tot 1 jan '98 zal de coördinatie van Studentenberaad prijs f 45, het vak collectief arbeidsrecht (p 173 studiegids) wegens vertrek van De v a k a n t i e is voorbij, alles gaat De combinatie prijs van beide uit mr G Koning in handen zijn van weer beginnen en dus ook het stu gaven van Koninklijke Vermande is mevr m r J Hoogsteen Zij is aan dentenberaad Dit is het wekelijks f75,wezig op ma en do op Y 142, tel overleg van letterenstudenten waar (466)2013 je altijd binnen k u n t lopen met idee Tutoraat deeltijdstudenten en, vragen en klachten of gewoon (propedeuse) om te horen wat er gaande is op de Wijziging colleges vergelijkend faculteit Vanaf 3 sept ben je elke Zij k u n n e n zich aanmelden voor het strafrecht/economisch WO tussen 12 45 en 13 30 uur wel tutoraat m de avonduren in de vak strafrecht kom m B 309 ken Staatsrecht A, Strafrecht A en P r i v a a t r e c h t A en B bij M w Van 111 wat in de studiegids staat zijn Wijk, tel 013 4662502 Een rooster de colleges vergel strafrecht op wo Voorlichting IS daar ook op te vragen (zie ook (vanaf 10 s e p t ) van 8 45 10 30 uur internetversie) i n Q Z 2 0 4 De colleges economisch De faculteit is op zoek naar letteren strafrecht zijn op wo v a n 10 45 studenten die samen de voorlichting 12 30 u u r in Q Z 203 aan scholen willen verzorgen Dit Intekenen werkcolleges heet de "studentenpool" en bestaat recidivisten propedeuse uit ongeveer 10 studenten die enke Criminologie Ie keren per jaar op bijvoorbeeld een Degenen die de propedeuse in het m i d d e l b a r e school iets over h u n studiejaar 1996/1997 niet hebben De studiebelasting van dit vak is 8 studie willen vertellen Vooraf krijgt afgerond wordt aangeraden pag 266 studiepunten De vermelding van 4 de groep een professionele training 267 van de studiegids '97/'98 goed studiepunten en per voorlichting ontvang je een te lezen Men dient zich t b v de voor dit vak in de Onderwijs en vergoeding van f 25, Loop eens vakken Staatsrecht A, Strafrecht A Examenregeling Nederlands recht is b i n n e n bij B 236 of m a i l n a a r en Privaatrecht A apart in te teke derhalve m e t juist M C F Videler@kub nl nen voor werkcolleges bij M w Van Wijk, tel 4662502,.Y 324 (Zie ook Juristenfeest in de Uitstad internetversie) D i t collegejaar is op 16 sept h e t allereerste juristenfeest in de Uit Roosterwijziging WC's inl. stad D i t m a g je n a t u u r l i j k n i e t Eur. recht (voltijd, 2e sem.) m i s s e n Kaartjes zijn incl 3 con s u m p t i e b o n n e n en k o s t e n in de P 277, studiegids'97/'98 W G 3 i n l voorverkoop f 5, aan de deur f 6, E R w o r d t v e r p l a a t s t v a n l 0 45 12 30 De voorverkoop i s o p l 5 e n l 6 sept u u r n a a r 13 45 15 3 0 u u r i n O Z 2 0 1 , tussen 12 00 14 00 uur in de hal van W G 5 n a a r l 5 45 17 3 0 u u r i n A Z 0 1 gebouw A en WG 6 is van 1 5 4 5 1 7 3 0 u u r in 2 Oktober geen colleges Q Z 2 0 2 ( i p v SZ35) Op 2 oktober worden de toekomst Kinderrechtswinkel Breda plannen voor de faculteit besproken Leer van de openbare financiën zoekt vrijwilligers waarvoor alle docenten (en s o m m i B/Leer van de openbare Het Jongeren Informatie Punt (JIP) ge studenten) zijn uitgenodigd Op financien(JBW) zoekt per direct s t u d e n t e n Neder die dag vervallen alle colleges voor 111 wat in de studiegids staat heeft lands recht die h u n steentje willen alle opleidingen m e n voor dit vak nodig de eerste bijdragen aan de oprichting van de druk van het boek 'Economie van de w i n k e l in Breda A a n m e l d e n JIP, Sociale Psychologie overheid van Schram, Verbon en t a v Kinderrechtswinkel, Klooster Winden laan 138a,4811 EEBREDA (zieook Betreffende de cursus 500 016 Be internetversie) roepsvaardigheden groepsvaardig heden van dr R de Ridder verschijnt Fiscale methodologie de eerste week van okt meer info in Studenten die d u college al gevolgd Univers hebben dienen niet het boek van De sessies beginnen eind nov Zie Langereis maar dat van J W Usink/ verder pag 134 van de studiegids I M Fhers 'Fiscaal bestuursproces FSW r e c h t ' Kluwer '95 te b e s t u d e r e n Voor studenten die het college gaan Economische Sociologie volgen IS naast dit boek ook ver plicht R H H a p p e ' D r i e beginselen Literatuurwijziging De d o c t o r a a l s t u d e n t e n Sociologie van fiscale rechtsbescherming Klu voor wie de in het tweede semester wer Fiscale monografieën '96 en het Morfologie en fonologie Behalve geplande cursus Economische So Dictaat 695 97 170 het aangekondigde boek (Booij & ciologie een verplicht deel van het Van Santen) tevens, in plaats van de onderwijsprogramma vormt dienen syllabus met artikelen zal het vol in plaats hiervan in het eerste sem Tentamenregeling Fiscale gende boek gebiuikt gaan worden ster de cursus O n d e r n e m e n in de methodologie Booij G E (1995) The Phonology of M a a t s c h a p p e l i j k e C o n t e x t |code Voor s t u d e n t e n die het college al Dutch Oxford C l a r e n d o n Press 441 052) te volgen op dl van 15 45 gevolgd hebben is het tentamen tot ISBN O 19 824027 9 Circa 200 pp , 17 30 uur in C Z l O l I sept '98 mondeling M i v 1 sept 9 hoofdstukken, waarvan er 8 ge '98 a l l e e n schriftelijk t e n t a m e n bruikt zullen worden o b v de nieuwe literatuurlijst Stu Verkenning van de kranten en tijd

FACULTEIT-

Wil je afstuderen bij de sectie On dernemingsfinanciering^ Er zijn een aantal stageplaatsen beschikbaar, o a bij Mees Pierson, Rabobank, Unilever Pensioenfonds Kijk voor informatie hierover op het prikbord op de zesde verdieping van gebouw B Uitreiking doctoraal Econometrie

denten die het college nog niet ge volgd hebben k u n n e n tot 1 sept '98 kiezen uit mondeling of schriftelijk M 1 V 1 sept '98 IS het t e n t a m e n uitsluitend schriftelijk

Methodologie

In afwijking van hetgeen staat ver meld m de s t u d i e g i d s e n geldt de hiernavolgende literatuurlijst/ten tamenregeling s t u d e n t e n die de colleges Fiscale Methodologie reeds hebben gevolgd dienen m plaats van het boek van Ch j Langereis Belastingprocedu res, het boek van J W Ilsmk/I M Fliers Fiscaal Bestuursrecht, Klu wer, 1995 te bestuderen voor studenten die de colleges Fis cale Methodologie nog niet hebben gevolgd IS de hiernavolgende litera tuurlijst verplicht R H Happe Drie beginselen van Fiscale rechts bescherming, Kluwer, Fiscale Mo nografieen, 1996 J W I l s i n k / I M Fhers Fiscaal Bestuursprocesrecht, Klu wer, 1995 Dictaat 695 97 170, dictatenmaga zijn In afwijking van hetgeen staat ver meld in de studiegidsen geldt voor 1997/1998 de hiernavolgende tent a menregeling s t u d e n t e n die de colleges reeds hebben gevolgd k u n n e n het tentam e n tot 1 sept 1998 uitsluitend mondeling afleggen M i v 1 sept 1998 zal het t e n t a m e n uitsluitend schriftelijk kunnen worden afgelegd op basis van de nieuwe literatuur lijst studenten die de colleges nog met hebben gevolgd k u n n e n tot 1 sept 1998 naar k e u z e een m o n d e l i n g danwei schriftelijk t e n t a m e n afleg gen M 1 v 1 sept 1998 zal het ten t a m e n uitsluitend schriftelijk k u n nen worden afgelegd Advanced Game Theory (35 WK66), Seminar Decision Sciences A (230.230), Multifunctions (35'WK66) The courses Advanced G a m e Theo ry Multifunctions and the Seminar Decision Sciences A Have been re scheduled The course in Advanced Game Theory and the Seminar De cision Sciences A are the same and will be taught during the first semes ter on Thursdays from 15 45 until 17 45 in BI002 This course can be taken in parallel with the m t r o d u c tory course Game Theory (35 WK15) The course on Multifunctions will be taught during the second semes ter on Thursdays from 11 45 until 13 45 m SZ 35

RECHTEN

FACULTEIT-

SOCIALE WETENSCHAPPEN

UNIVERS ^ a

4 SEPTEMBER 1997

i Arbeids- en Organisatiepsychologie

Psychologie Didactische Psychologie

doctoraal: Vaardigheden

I.t.t. wat in de studiegids staat vermeld, wordt deze cursus in het tweede semster gegeven i.p.v. het eerste.

Psychologie doctoraal: ontwikkelingen in de testtheorie

Nieuwe

Deze cursus staat niet op de roosters.

De cursus wordt gegeven op do. van 12.45-14.30 u u r in SZ23 in het eerste semester.

S. Maas 4662480 (A&O en Sociale psy.)

M. Rozen 4663203 (Economische psy.)

Studenten m e t vragen over de studie A&O-psychologie k u n n e n zich w e n d e n tot de studie-coördinator Propedeuse Psychologie van deze sectie, Prof.dr. R.A. Roe. Proefpersoonparticipatie Korte vragen graag voorleggen per t e l e f o o n (4662493) of per e m a i l In het kader van het vak Onderzoeks(R.A.Roe@kub.nl). vaardigheden Propedeuse PsycholoStudenten die willen beginnen met gie dient de student als proefpersoon h u n stage of onderzoek dienen zich gedurende 15 uur in diverse ondervooraf bi) h e m te melden. Afspraken zoeken van de vakgroep Psychologie voor zijn spreekuur, w c . mi., via het deel te nemen. Er is een proefpersoonsecretariaat (Suzanne Maas, P705, reglement verkrijgbaar m de docutel. 4662480). mentatiekast m gang 3, gebouw P. In dit regelent staat uitgelegd wat proefP r a k t i s c h e z a k e n i.v.m. de stage persoon zijn precies inhoudt. k u n n e n worden besproken m e t de stage-docent (nieuw), dr. P.T. van d e n Berg ( t e l . 4 6 6 2 9 4 9 ; e m a i l ; Bibliotheekdemonstratie P.T.vandenBerg@kub.nl) verkorte doet. stud. V T W

Correctie telefoonnummers secretariaat A&>0 Psychologie In de s t u d i e g i d s FSW s t a a n de t e l . n u m m e r s van secretariaat P705 v a n m w . S u z a n n e M a a s en m w .

Mariëtte Rozen verkeerd vermeld.

Dit moet zijn:

m e aan beide o n d e r d e l e n is verplicht.

herkansing SPSS-toets Op vr. 5 sept. is er een herkansing van de SPSS-toets gepland voor stud e n t e n v a n de o p l e i d i n g e n ASZ, PEW, PSY, SOC en VTW m de comp u t e r z a l e n P Z 2 2 en P Z 2 0 2 o m 12.45-14.30 uur. Deze herkansing is alleen toegankelijk voor studenten die al één of meer keer aan de SPSSt o e t s h e b b e n deelgenomen, m a a r daarvoor gezakt zijn. Deelname alleen na inschrijving bij de secretaresse van de vakgroep M T O , kamer S17I (dus NIET via COMAP).

VTW Doctoraal De colleges van 'Travel in Modernity' en 'International Tourism Management' beginnen op wo. 10 sept

Op 8 sept. van 15.45-17.30 u u r in PZ 25 vindt een bibliotheekdemonstratie plaats voor het vak Basiscursus Vrijeti)dwetenschappen. N a deze Spreekuren d e m o n s t r a t i e zal een rondleiding Internationalisering door de bibliotheek plaatsvinden.

Voor de rondleiding k a n m e n inVanaf 1 sept. 1997 zal Bureau Buischrijven op het VTW-bord. Deelnatenland geen spreekuur meer hou-

Elektronische quiz voor eerstejaars

Loopbaan Advies C e n t r u m

A a n m e l d e n voor de trainingen en informatiebijeenkomsten die in het najaar van start gaan, is mogelijk vanaf wo. 10 sept.. Voor meer informatie over het programma kun je terecht in het LAC (N7), of raadpleeg onze website ( h t t p : / / c w i s . k u b . n l / -dso/lac/).

Bureau Buiteland

Speciaal voor de eerstejaars studenten aan de KUB, heeft het Rekencent r u m een e l e k t r o n i s c h e quiz gemaakt. Deze IS te vinden op KUBweb onder de vraagtekenknop van Eva ( E l e k t r o n i s c h V a d e m e c u m ) .

Klik daar op het quiz-wormpje en vul de vragen in. Alle antwoorden zijn te v i n d e n op K U B w e b , d u s makkelijk zat.

Uit de goede inzendingen worden op willekeurige wijze vijf gelukkige w i n n a a r s g e t r o k k e n die zelf een keuze k u n n e n m a k e n uit: een printer, een C D - R O M drive of een modem. Sluitingsdatum: 22 sept.

Spreekuur Vooruitlopend op een per 1 jan. 1998 m te voeren reorganisatie, vervalt het spreekuur van Bureau Buitenland over studeren m het buitenland m.i.v. 1 sept. a.s. Vanaf deze d a t u m k u n n e n studenten die zich willen o r i ë n t e r e n op een s t u d i e in h e t buitenland en daarvoor beschikbare beurzen alleen nog maar terecht bij de c o ö r d i n a t o r i n t e r n a t i o n a lisering van de eigen faculteit: FEW: Nettie Cools, B1115, tel. 2512.

S p r e e k u u r : d a g e l i j k s v a n 11.0012.30 uur.

FRW: R e n é e Rijkens, Y 306, tel.

3141. Spreekuur: di.-vr. van 14.0015.00 uur.

FSW: Rob Maas, P 323A, tel. 2659.

Sprekuur: ma.-do. van 13.00-15.00 uur.

FLW: Denise Lindenau, B 207, tel.

8 0 0 8 . S p r e e k u u r : do. v a n 12.0013.00 uur.

FWW: Marja Poulussen, P 3215, tel.

3079. Op afspraak.

Reltencentrum

Aan de slag met de

wachtwoord

Vanavond, do. 4 sept. zullen de jaren '80 herleven m e t de fantastische band " Doe Maar N a " . Ma. 8 sept, k u n je k o m e n kijken naar een optred e n v a n de c a b a r e t g r o e p "Abracadabaret" die je zullen laten kenn i s m a k e n met alle gein en ongein v a n het s t u d e n t e n l e v e n . Aanvang 21.00 uur. Di. 9 sept. is het tijd voor een voorproefje op de wintersport... dan staan er namelijk pullen bier en g l ü h w e i n op je te w a c h t e n op het Après Ski Feest. Op veler verzoek zal wo. 10 sept. Plato's Slammer Party weer plaatsvinden. Do. 11 sept. sluiten we de Open Tijd af m e t een grandioos Slotfeest met een optreden van de geweldige band "Overlast". Deze avond is de laatste kans o m te in te schrijven als mtrolid. Voor slechts f 2 5 , - een fantastisch i n t r o k a m p (1920-21 sept.).

computer

Wil je E-mailen, lezen op Kubweb, tekstverwerken, surfen op Internet, literatuur opzoeken, discussiegroepen volgen of artikelen opvragen?

Dat kan allemaal op de Studentenwerkplek in de Bibliotheek of A052.

In de brochure " D e Studentenwerkplek. Oooh, zit dat zo..." lees je hoe het allemaal werkt. Deze brochure v m d t je in de Bibliotheek en in het Computer Informatiecentrum (C245).

Usemaam, mailnaam

Plato

en

O m in te k u n n e n loggen op een Studentenwerkplek heb je wel een usern a a m , w a c h t w o o r d en m a i l n a a m nodig. Ga met je inschrijvmgsbewijs naar de Helpdesk S t u d e n t e n c h i p kaart (C83) om je te registreren. Je krijgt m e t e e n je usernaam, wachtwoord en mailnaam mee. Houdt er rekening mee dat het ongeveer twee werkdagen duurt voor je registratie geactiveerd is op het n e t w e r k . En dan kun je aan de slag!

UP«VËRS"Bfi4i^iS!gï7?95r

De memoberichten zijn bedoeld voor studenten en gezetligheidsverenigmgen plus instituten en afdelingen welke activiteiten ontplooien op het terrein van cultuur, ontspanning en sport. Hou het kort en bondig De redactie tiehoudt zich het recht voor berichten in te korten. Inleveren donderdags tot 1 3 . 0 0 uur. Niet op woensdag. Copij aanleveren in wp S . l .

Reageren kan tot 8 september. Voor meer info: Bel Eefje (013-5354316) of Jouk (013-4639084).

VITE I n t e r n a t i o n a l

De mschnjving voor de twintigste studiereis in de VITE-historie naar Dublin (van 18 t / m 26 okt.) is reeds begonnen, m e t bezoeken aan o.a.

Philips, Ierse Centrale Bank, ING Bank, Sinn Fein, Trinity College en Ned. Ambassade. De kosten bedragen f 425,--, opgeven en informatie op de VITE-kamer R I 5 .

Verder worden er nog m e n s e n gezocht voor de congrescommissie en de International Business C o m m i t tee, die reeds hard aan het werk zijn m e t h u n activiteiten voor het komende semester. Informatie op de kamer of per mail: VITE@kub.nl.

SBIT

Borrel Op ma. 8 sept. is de eerste borrel in café Kandmsky vanaf 21.30 u u r . N a t u u r l i j k m e t gratis hapjes.

Aktieve leden SBIT zoekt voor diverse commissies nog actieve leden. Kom eens langs als je nog wat meer wilt doen dan alleen studeren.

Integrand

Juribes

Voor iedereen die dit jaar begint aan J.B.W. Wij (Juribes) zullen ons aan je v o o r s t e l l e n t i j d e n s h e t e e r s t e Hoorcollege b e s t u u r s k u n d e A. Je k u n t dan gelijk lid worden en/of je inschrijven voor h e t i n t r o d u c t i e etentje.

Op 23 sept. is de algemene ledenvergadering met aansluitend het introductie-etentje. Plaats: café 'de Stomerij', Tuinstraat 14. Leden worden geacht aanwezig te zijn, k u n je m e t 1 Meld je dan af.

ELSA

Ben je aan het afstuderen of in de laatste fase van je studie ? ELSA biedt je dan de kans om stage te lopen bij een a d v o c a t e n k a n t o o r in Tilburg.

Op dit m o m e n t zijn we nog op zoek naar 5 marketingstudenten, 3 KWW'ers en natuurlijk veel organisatie mensen voor opdrachten die m september beginnen. Bel snel m e t I n t e g r a n d (013-4635612) of k o m langs tijdens kantooruren in kamer R-23!

Isabest

Isabest, de vereniging voor account a n c y - en c o n t r o U i n g s t u d e n t e n heeft voor het k o m e n d e semester weer een groot aantal activiteiten op het programma staan.

Do. 11 Sept.: Meals on Wheels.

Dl. 16 sept.: Voorlichtingafstuderen Accountancy en KWW, Do, 18 sept,: Bedrijfsbezoek bij Deloitte & Touche, Wo, 24 sept,: Inloopavond m e t Campma Melkunie, 24 t/m 26 Sept,: Open sollicitatiedagen bij Deloitte & Touche.

Do. 25 sept.: Bedrijfsbezoek bij VB

Groep.

Dinsdag30 september: Inloopavond m e t Coopers & Lybrand.

Voor de bedrijfsbezoeken en de inloopavonden m o e t je je tijdig inschrijven op de ISABEST-kamer, RI8.

Als je op zoek bent naar een nieuwe uitdaging en )e vindt het leuk om een activiteit te organiseren, kom dan snel langs op de ISABEST-kamer want er zijn nog enkele plaatsen vrij m de diverse commissies.

Voor meer informatie over Isabest en over de activiteiten k u n je elke dag van 10.30-12.30 u u r op kamer, R18. Ook k u n je altijd terecht op onze Internet-homepage. Het adres is:http://stuwww.kub.nl/-isabest/ I n t e r e s s e in EFACT?

Wil jij het studiejaar ook goed beginnen, wordt dan actief bij EFACT en informeer welke mogelijkheden er voor je zijn. In sept. starten nieuwe commissies en projecten, waaronder Congres, de Verre Reis, Onderwijs, Symposium, e.d., die voor iedereen toegankelijk zijn. Als je meer wilt weten, loop de komende weken even langs op de EFACT-kamer(R 1 / R2). Daar s t a a n we altijd voor je klaar om al je vragen te beantwoorden. Ook houden we op ma. 15 sept. een informatieavond, die je geheel vrijblijvend k u n t bezoeken.

CentraleBoekenInkoop De boekenformulieren van EFACT zijn van ma. I t / m vr. 5 sept. af te halen in de hal van gebouw A tussen lO.OOu en 14.00u. Vanaf 8 sept. zijn de formulieren verkrijgbaar op de EFACT-kamer.

Maleisië &) Singapore Wil jij de uitdaging aangaan om een reis te organiseren naar het Verre Oosten, dan ben je bij EFACT aan het juiste adres. In juli '98 zal de verre reis naar Singapore &, Maleisië plaatsvinden waar we nog enkele p l a a t s e n vrij h e b b e n voor h e t organiseren van deze reis, Luxemburg &> Parijs De European C i t y Hopper, de 3daagse reis van EFACT, gaat dit najaar naar Parijs ik Luxemburg van 22 t / m 24 okt Bekijk deze steden eens een keer door de ogen van het bedrijfsleven aldaar. Bezoeken aan de Europese Investeringsbank, Citroen en Dior zullen bezocht worden en natuurlijkhetParijse nachtleven!

Inschrijving op de EFACT-promodag op wo, 10 sept, op de campus.

Congres. Changing Markets; horen, zien ,., en reageren!

1 ^

den. Vanaf die d a t u m k u n n e n FSWstudenten met h u n vragen o m t r e n t studie, stage of onderzoek in h e t b u i t e n l a n d u i t s l u i t e n d terecht bij Rob Maas, Medewerker Externe Betrekkingen FSW. Rob heeft spreekuur in P323a van ma. tot en met do. van 13.00-15.00 uur.

Statistiek in vogelvlucht Vierdaagse cursus voor aio's en oio's Inlichtingen: email: iop_Slotboom@macmail.psy.uva.nl

Genoeg v a n een patatje ooriog en de afhaalchinees?

Koop l e r a l e i a a n k o k e n van Cassandra en Yvonne Kroonenberg, dai vertelt je precies hoe je lekker, makkelijk en goedkoop kunt koken.

Voor ƒ 27,90 in boekhandel of warenhuis.

Kosmos - Z&K Uitgevers

VACATURES

|

De Wetenschapswinkel heeft per 1 okt. een vacatuie vooi een

Student-medewerker van de Economische faculteit.

gehaald, en anderhalf jaar lang de contacten onderhoud tussen maats c h a p p e l i j k e g r o e p e r i n g e n en de KUB. Meer informatie bij Drs. Ricus T i m m e r s , kamer S-5, tel: 0134 6 6 2 8 1 9 of e - m a i l : R i c u s . T i m mers@kub.nl. @

Het gaat hierbij o m een economiestudent, die zijn propedeuse heeft

Tijdens dit 2-daags congres zal aan de hand van lezingen en praktische demonstraties de opkomst van meuwe media en h u n gevolgen worden besproken. Prominenten uit het bedrijfsleven en van de TV-omroep e n z u l l e n de lezingen voor h u n rekening nemen, waaronder Enk de Z w a r t van Radio 538 & TMF, Inschrijven op de EFACT-promodag op 10 september op de campus.

Carrière Contact Dit is het nieuwe m e d i u m tussen student en bedrijfsleven dat informatie verstrekt over stages, vacatures, mhousedagen, busines courses, etc. Inschrijven is mogelijk d.m.v. i n t e r n e t en de f o r m u l i e r e n op de EFACT-kamer (R1/R2). Als je je nu inschrijft ontvang je 2 weken gratis N R C en een diskettehouder.

Openingstijden DeEFACT-kamer(RI/R2)isvanma. tot vr. geopend van 10.00- ló.OOuur.

M a r k e t i n g A s s o c i a t i e KUB

Het onderwerp van dit m o m e n t in de economische wereld is alles rondo m l o y a l i t e i t s p r o g r a m m a ' s . Hoe zorg je er voor dat k l a n t e n loyaal blijven aan jouw producten en/of d i e n s t e n . H i e r o v e r gaat h e t MAKUB-congres 1997. Op 25 sept. vindt h e t c o n g r e s p l a a t s m e t als t i t e l 'Loyal to loyalty', ' N e w Marketing: m o g e l i j k h e d e n en t o e p a s s i n g e n ' .

Voor informatie over het congres en inschrijvingen h i e r v a n k u n je terecht bij de MAKUB k a m e r R-25.

Ook k u n je onze web-site bezoeken voor meer informatie. Het adres is http://stuwww/~makub.Daamaast zijn we op zoek naar nieuwe actieve leden. D u s als jij zin hebt o m m e t

een h e c h t t e a m activiteiten op te zetten bij een gezellige club dan hebben WIJ voor jou een keuze uit 11 c o m m i s s i e s w a a r o n d e r de symposium-commissie, de redactie en de m a r k t o n d e r z o e k s c o m m i s s i e .

Afhankelijk van jouw beschikbare tijd IS er altijd wel een commissie die JOU aanspreekt. Loop eens binnen bij de MAKUB ! Kamer R-25.

Mercurius

Workshop Philips Do. 25 sept. organiseert Mercurius een workshop naar Philips. Er wordt een case gepresenteerd m e t een financieel e c o n o m i s c h onderwerp Na afloop is er een borrel. Niet-leden betalen f5,00, voor leden is het gratis. Inschrijven kan tot en met do 18 sept, op kamer R-7, Boordevolideeén!

Barst Jij van de ideeën en heb jij zin in een gezellig en leerzaam collegejaar? Bij Mercurius zijn er nog plaatsen vrij in diverse commissies. Kom eens langs op onze kamer R-7 voor meer informatie. iVlarge Marge is een studie beleggingsvereniging die belegt in aandelen, obligaties, opties en liquide middelen.

Wij besluiten tijdens de beleggingsvergadering wat we zullen kopen of verkopen. Marge is voor iedereen die geïnteresseerd is in het handelen in waardepapieren, Ieder lid legt een m i n i m u m bedrag in en een maandelijkse storting. Dit geld wordt dan belegd. Samen binnen de vereniging proberen we dan een zo'n hoog mo-

Convey Advies '6 een adviesbureau actief in de IT-markt.

Voor diverse projecten zoeken wy:

STUDENTEN M/V (partBme, 18 - 30 jr.)

• Goede contactuele eigenschappen • Representatief voorkomen • Kennis van Hard/Software is een pré Zeer goede verdiensten (R. 15 tot R. 25 p/u) Bel voor meer Infonnatle met Pep|n: 035 - 69 48935 of stuur je CV naar Convey Advies, Postbus 1345 1400 BH Bussum

Kringloop Bedrijf Tilburg Perosistraat 81, Tilburg Noord

eerste keus in tweede hands spullen!

Open: dinsdag t/m vrijdag: 9.30 - 17.00 u zaterdag: 9.30 - 16.00 u buslijn 41 stopt voor de deur

gehik rendement te verkri|gen on­ der een zo laag mogelijk risico. O m hd van Marge te ziin hoef )e geen contributie te betalen. Marge is op

zoek naar enkele active leden die het beleggend vermogen binnen Marge k u n n e n v e r s t e r k e n . We z o e k e n m e n s e n die willen helpen b i | het organiseren van e n k e l e lezingen, uitstapjes enz...

Heb |e interesse in Marge bezoek dan eens een beleggingsvergadering van Marge. We zitten in het B oulevard Cafe tegenover het station. Je k u n t ook bellen naar Theo Ruigrok 013­ 5357320

Phoenix De vakantie is voorbij, we moeten er weer tegen aan! Ook dit jaar orga­ niseert Letterenvereniging Phoenix aktiviteiten, borrels en feesten die het studeren veraangenamen. Wil |e daar zelf aan mee werken? Loop dan eens binnen, op do. 18 sept. vanaf 14.00 uur hebben we een informa­ tiemiddag voor actieve­studenten­ in­spe. Wo 24 sept. is het feest in de

HOUTHOFF Advocaten & Notarissen

HOUTHOFF­BEURS 1998/1999 HouthofF advocaten en notarissen wenst in contact te komen met gegadigden voot de HouthofF­beurs. Deze beurs strekt er toe een jurist{e) in staat te stellen het LL.M. Program te volgen aan

Boventuin om te vieren dat de eer­ ste weken er op zitten. Voor vragen of opmerkingen kun |e altijd terecht bi) B 236 of Phoenix@kub.nl.

AIESEC Vanaf volgende week kan je je weer inschrijven voor de AIESEC Car­ rièreweek die in de week van 10 t/ m 14 nov. zal worden g e h o u d e n .

Hierbij hoort ook de sollicitatietrai­ ning op 6 nov.. Tijdens de Carrière­ week kom je op directe wijze in con­ tact met het bedrijfsleven. De week begint m e t bedrijven­presentaties waarin bedrijven zich aan je voor­ stellen. Hierna zijn er workshops die door de v e r s c h i l l e n d e b e d r i j v e n worden verzorgd De week wordt afgesloten met individuele gesprek­ ken, in deze gesprekken k a n je in contact k o m e n met recruiters van top­bedrij ven. Een greep uit de deel­ n e m e n d e bedrijven: AB N A m r o , Ahold, AKZO Nobel, Arthur Ander­ sen, Boston Consulting Group, ING Groep, KLM, KPMG, Procter & Gamble, Shell, Unilever en nog vele anderen! Het standten zal plaatsvin­ den m de mensa van 12.00­14.00, dus k o m langs en schrijf je in!

Internationale stages Heb je er wel eens aan gedacht o m in het buitenland een stage te gaan lopen? AIESEC biedt je de u n i e k e mogelijkheid dit te doen. Via een uitgebreid netwerk k u n n e n we voor jou op zoek gaan in 87 landen! Je k u n t langskomen voor meer infor­ m a t i e of een inschrijfformulier op R19, de AIESEC­kamer.

Meer informatie' Wil je graag meer informatie over een van de programma's van AIE­ SEC of over zelf actief worden bij AIESEC, kom dan langs tijdens kan­ t o o r u r e n , 10.00­12.00 en 14.00­ 16.00, op de AIESEC kamer. Ook kan je langskomen op de AIESEC­borrel, iedere ma. vanaf 22.00 uur in café de Lamme Goedzak.

STUDIUM

HARVARD LAW S C H O O L waarna een aanstelling volgt als advocaat­stagiaire of kandidaat­notaris bij HouthofF. Voor het studiejaar 1998/1999 bedraagt de beurs circa $ 40.000.

Voor toekenning van deze beurs komt in aanmerking een uiterlijk op 1 juni 1998 aFgestudeerde jurist(e), studierichting Nederlands recht. De beurs wordt slechts toegekend indien de geselecteerde kandida{a)tCe) daadwerkelijk tot het LL.M. Program wordt toegelaten.

Aanmelding dient te geschieden uiterlijk 10 oktober 1997.

Nadere informatie en inschnjfFormuhcrcn kunnen telefonisch of schriftelijk worden aangevraagd bij Postbus 75505, 1070 AM AMSTERDAM, Tel ■ 020 ­ 577 2342

J E ten B roek, Houthoff,

[

'M0,

GENERALE

R e c h t op I n t e r n e t Studium Generale presenteert het programma Recht op Internet. Do. 11 sept. van 12.30­14.00 in de aula.

Toegang vrij. Lezing over de moge­ lijkheden van het Internet door M a u r i c e de H o n d (Wegener­ Arcade) .Debat over de juridische aspecten van de elektronische snel­ weg t u s s e n M a u r i c e de H o n d en

cilph Telefoon. 013­5434343 Stationsstraat 19 Postbus 681 5000 AR Tilburg

E r n s t H i r s c h B allin ( h o o g l e r a a r FRW/KUBI onder leidingvan Corien Prins (hoogleraar CRB I/KUB ).

Het Internet wordt vaak in de me­ dia geassocieerd met negatieve din­ gen zoals kinderporno, beschrijvin­ gen van b o m m e n etc. Ook wordt Internet wel gezien als één grote ko­ pieermachine, aangezien informatie vrij simpel te vermenigvuldigen is.

Is het wel terecht dat er zo veel ge­ wezen wordt op de negatieve gevol­ gen van het m e d i u m of o n t b r e e k t slechts hét recht dat het informatie­ verkeer via Internet moet regelen?

In h e t kader van h e t p r o g r a m m a Kunst a) Commercie: dinsdag 9 september 20.00 uur zaal C Z 101 film "B ean, T h e U l t i m a t e Disaster Movie" (1997), regie: Mei Smith; m e t Rowan Atkinson, B urt Reynolds, Jeff Daniels. Toegangf 6,­ ­. (Cinema­leden f 3,50). Door een samenloop van omstandigheden bevindt B ean zich in de onmiddelij­ ke omgeving van een schilderij van $ 50 miljoen! Georganiseerd i.s.m.

Filmverenigmg Cinema T e n t o o n s t e l l i n g 4 sept.­28 okt. (open op werkdagen 9.00 ­ 22.00 uur) In gebouw Y worden schilderijen en tekeningen geëxposeerd van There­ sa Ferket uit de periode 1990­1997.

De werken zijn veelal geïnspireerd op de figuur van de amfora, de Griek­ se of Etruskische kruik. In een kleu­ renspel v a n m i n i e m e v e r s c h i l l e n d r u k t Ferket haar ideeën over de posities van m e n s en wereld uit Georganiseerd m samenwerking met Tias.

Vraag dan een informatiepakket aan bij Mireille van 't Hoff. Telefoon: 013­5434343. "'^^.fc'f­^^VpyAyw^.^j \,^.­j

._ • f j

Alpha Telemarketing is één van de grootste en meest professionele telemarketingbureaus in Nederland.

Regeling topsporters KUB­studenten die topsport bedrij­ ven k u n n e n in aanmerking k o m e n voor extra faciliteiten, zoals studie­ begeleiding en/of financiële onder­ steuning. Op het Sportcentrum is een overzichtje te verkrijgen welke faciliteiten geboden worden en wie h i e r v o o r in a a n m e r k i n g k u n n e n komen.

Nieuw in 1997: Skaten In het seizoen 1997­1998 k u n je op vertoon van sportkaart tegen gere­ duceerd tarief skaten bij skatecen­ trum 'Skaters' aan de Ringbaan West 320 te Tilburg. Tijdens de reguliere o p e n i n g s t i j d e n k u n je voor f 5,­­ skaten en eveneens voor f 5,~ een paar skates huren. Daarnaast kun je op donderdagavond voormaarf 2,50 skaten en skates huren voor f5,­­. Je dient dan wel tussen 19.00 en 19.30 u u r b i n n e n te zijn i . v . m . s p o r t ­ kaartcontrole. '^"i^^'''%'!^^'r!JJ':i^^i"'','

menu

SPORT PENDRAGON (*) Alle lessen, trainingen en cursus sen op het sportrooster worden ver zorgd door het Sportcentrum­KUB en zijn toegankelijk voor iedereen die in het bezit is van een sportkaart.

Hyperion ( t a f e l t e n n i s ) Een keer pingpongen of tafeltennit, sen? Ma. 8 sept. organiseert Hype rion het 'Start­of­the­Season'­toei nooi. Een toernooi voor iedereen m e t of zonder tafeltenmsverleden, met of zonder sportkaart. Het begint o m 1 9 . 3 0 u u r i n z a a l 2 v a n h e t sport c e n t r u m . D e e l n a m e is gratis. Tij­ dens deze avond zullen ook de win­ naars van de TIK­pnjsvraag bekend worden gemaakt.

Interne Competitie van start!

Heb je zin om, gedurende een semes­ ter, samen m e t je vrienden een lek­ ker wedstrijdje te zaalvoetballen, volleyballen, t e n n i s s e n of squas­ hen? Kom dan op woensdag 10 en d o n d e r d a g 11 s e p t e m b e r t u s s e n 18:00 en 19:00 uur naar het sport­ centrum en schrijf je in voor de In terne Competitie. Vanaf 4 septem­ ber liggen de inschrijfformulieren (met uitgebreide informatie over de I n t e r n e C o m p e t i t i e ) klaar op het sportcentrum.

Voor verdere informatie kim je altijd

Fax:013­5366909

Wil jij naast je studie je commerciële talenten testen en daarmee een aardige cent bijverdienen?

in het leven geroepen die het voor afgestudeerden (aan zowel KUB als de H B O ­ i n s t e l l i n g e n ) m o g e l i j k maakt om tot drie jaar na afstude­ ren een sportkaart aan te schaffen, tegen een aangepast tarief. Meer informatie en het aanvraagformulier IS verkrijgbaar aan de balie van het Sportcentrum.

Periode 8 t/m 12 september Maandag westfandse groentesoep of aspergesoep kalkoenrollatle met champignoasaus of kenleburger rode bietjes of gemoogde groente gekookte aardappelen of frites veg.: cMIlburger

Dinsdag oosterse bouillon of toscaanse tomatensoep spaghetti napolitana of fricandeau met argentljnse vleessaus puree­doperwten­ rauwkost veg.: spaghetti met groetttesaus

Woensdag rundvleessoep of kruldencrèmesoep klppesclmltzel met Italiaanse kruidensaas of sjaslik aardappelpuree of frites sperziebonen met paprika of knolselderij met kaoftookyogliurtsaus veg.: ctiampignontaattje

Donderdag bellen naar Pendragon Tel. 4663012 Sportrooster 1997/1998 Ma. 1 sept. IS het volledige rooster voor het sportjaar 1997/1998 gestart.

Dit rooster stond in de eerste uni­ vers, IS verkrijgbaar op het sportcen­ t r u m en staat op de internetpagina­ 's v a n h e t S p o r t c e n t r u m ( h t t p . / / cwis.kub.nl/~dso/sport/index.html Interne

competities

Het Sportcentrum, i.s.m. Pendragon en diverse verenigingen/vrijwilli gers, organiseert ook dit jaar interne competities lU; tennis, squash, za.il voetbal en volleybal. Per sport is een folder m e t inschrijfformulier ver krijgbaar op het Sportcentrum. In schrijven voor de interne competities is WO. 10 en do. 11 sept., van 18.00­ 19.00 uur in het Sportcentrum.

Sportkaart

chinese tomatensoep of bouiltabaise rundersaucijs met Jas of pangangreepjes broccoli/bloemkoolmix of atjar bami of gekookte aardappelen veg.: elUokjes met pangangsaus

Vrijdag champignonboallton of kalfssoep gebakken vis met kruidensaus of kiprollaée met llmoenkoriamtersaus wortel met mais of rauwkost aardappelpuree of frites veg.: bloemkool kaasbarger

afgestudeerden

Het Sportcentrum heeft een regeling

UlNflV'ER.S'

hi»2ÈI>tEI*BtR'i9^

De Wim van Oorschot (vakgroep sociale ze­ kerheid) bezocht van 27 tot 30 augustus het congres van de European Sociological Asso­ ciatioa, Essex University, Engeland.

Het regent, als ik naar buiten kijk zie ik prachtige oude eiken, ik heb net beans og toast op en bij het eten gbteravond konden we kiezen uit pees or beaas. Kortom, ik zil in Engeland, waar dit jaar de Europese so­ ciologen congresseren.

Een congres op een Engelse universiteit is altijd iets bijzonders. De huisvesting in ka­ mers van de studentenflats is soms Spartaans, zeker voor iemand die regelma­ tig een armoedecongres van de Europese Unie bijwoont Je bent als Nederlander, die er aan gewend is dat professoren zich wat deftig kleden en gedragen, snel je sociale oriëntatie kwijt. Iedereen loopt er nog in de blouse met broek of rok waarin ze destijds afgestudeerd zijn. En altijd is er wel een bui­ tenlander die vraagt of de Engelsen, ter wil­ le van de non native speakers, minder snel en binnensmonds willen spreken. De eersl. volgende doet dan even zijn best, maar moet het meestal in de gloed van zijn betoog toch weer snel opgeven.

Pahtes­SchncMngBr (reclits), gemonteeru uij ue oerlijnse Minir {fbtomorrtage* Marjan Vbs] C u l t u r e e l antropologe dr. Heidi Dahles­Schnetzinger, do­ cent vrijetijdwetenschappen, m a a k t in 1961 als Oost­Duits k i n d de b o u w van de B erlijnse m u u r m e e . A c h t e n t w i n t i g iaar later ziet ze, als televisiekijker, de M u u r vallen.

Ik had met een aantal jonge collega's, dat

" T o e n w e vijf laar later alsnog v e r t r o k k e n , w a s de eerste i n d r u k van W e s t ­ D u i t s l a n d o n t l u i s t e r e n d . }e w e r d platge­ d r u k t door de c o n s u m p t i e m o g e l i j k h e d e n . Je m o e s t m e t geld leren o m gaan. Was er in h e t oosten v a a k geld over o m d a t er geen goederen waren, in h e t w e s t e n h a d je altijd geld tekort. O o k kreeg je te m a k e n m e t vooroordelen. Als O s s i werd je t o c h als een achterlijke boer gezien. Als k i n d werd ik in eerste i n s t a n t i e t w e e schoolklassen t e r u g ge­ zet. " D e val van de M u u r w a s n e t als de b o u w h e t e i n d p u n t van een proces dat al langer bezig was. O p h e t moment suprème stond ik er niet versteld meer van. Ik zat die avond w e l a a n de televisie gekluisterd. E m o t i o n e e l vond ik h e t fantastisch, m a a r rationeel had ik s t e r k e b e d e n k i n g e n t o e n ik de m e n s e n m e t c h a m p a g n e op de M u u r zag staan. Z u l l e n ze er over een paar jaar n o g zo blij m e e zijn? vroeg ik m e af. M e t dezelfde sceptische gedachte h e b ik Bild Zeitung van de volgende dag m e t de s c h r e e u w e n d e k o p Ftei! gekocht.

"Zelf h e b ik nooit h e i m w e e gehad naar O o s t ­ D u i t s l a n d . Ik begreep o o k n o o i t w a a r o m al die W e s t ­ D u i t s e r s zo e m o t i o n e e l deden over de hereniging. W a a r o m al die Ossis erbij, dacht ik vaak, je k u n t beter de West­Duitse s a m e n l e v i n g o n t w i k k e l e n . D e O o s t ­ D u i t s e b e s c h o u w d e ik als verziekt, je wist nooit wie je vriend of je vijand w a s . " H e l a a s is mijn scepsis bewaarheid. N a a s t de financiële kloof is er een gigantisch c u l t u u r v e r s c h i l . Daarover verbaas ik m e als antropo­ loge nog h e t m e e s t : dat m e n s e n m e t vrijwel dezelfde taal en een gro­ tendeels gedeelde geschiedenis zo verschillend k u n n e n zijn. Geef ons de M u u r m a a r weer terug, w o r d t er aan beide k a n t e n geroepen, h e t is h é t g e s p r e k s t h e m a . Vanuit h e t w e s t e n wijt m e n h e t vastlopen van de e c o n o m i e geheel aan de eenwording. O s s i s zijn lui, d o m en wei­ nig initiatiefrijk, ze blèren h e t uit. N e e , er is w e i n i g m e e r over van de champagnevreugde."

DIE

DAG

" D a t er op 13 a u g u s t u s 1961 een begin werd g e m a a k t m e t de b o u w v a n de M u u r , k w a m h e u s n i e t als een verrassing.

W e w i s t e n in O o s t ­ D u i t s l a n d via de W e s t ­ D u i t s e tv al een h e l e tijd dat er i e t s dergelijks op til w a s . O o k als vierjari­ ge, z o jong w a s ik t o e n , proef je de s p a n n i n g in je omge­ ving. Er w e r d a l s m a a r over politiek gepraat. Politicus Wal­ ter U l l b r i c h t w a s de m e e s t g e h a t e en tegelijkertijd m e e s t geciteerde m a n in O o s t ­ D u i t s l a n d , hij h a d h e t allemaal gedaan." " H e t w a s de tijd dat vriendjes en vriendinnetjes van de e n e op de andere dag v e r d w e n e n , m e t a c h t e r l a t i n g v a n alle spullen. Als de ge­ z i i m e n w e g w a r e n , s t o n d e n de driewielers nog in de t u i n . Als k i n d voel je dat h e t geen g e w o n e v e r h u i z i n g e n zijn. En dat gebeurde n i e t é é n keer, m a a r s t r u c t u r e e l . D a a r werd allemaal heel g e h e i m z i n n i g over gedaan: Sie sind weggemacht, w a s h e t e u f e m i s m e voor m e n s e n die naar h e t w e s t e n w a r e n gevlucht.

1961

"In de z o m e r van ' 6 1 , vlak voordat de M u u r verrees, gebeurden er bij o n s t h u i s rare dingen. O n d a n k s de m a t e r i ë l e s c h a a r s t e die er heerste, w e r d e n er door mijn ouders allerlei s p u l l e n verkocht, o n d e r andere de door mij z o geliefde t u i n k a b o u t e r s . Later werd mij verteld dat w e naar h e t w e s t e n z o u d e n gaan. D a a r verheugde ik m e w a a n z i n n i g op: e c h t waspoeder, e c h t e koffie, alle glorie van h e t w e s t e n k w a m bin­ n e n h a n d b e r e i k . H e t ging uiteindelijk n i e t door o m d a t w e door fami­ lie verraden w e r d e n . Ik weigerde dat te geloven en ging b l o e m e n ver­ k o p e n o m de reis t e b e t a l e n . Ik stapte s o m s op de t r a m o m naar h e t Westen te v e r t r e k k e n en vertelde tegen iedereen dat w e gingen ver­ huizen. " O o k al h a d d e n de O o s t ­ D u i t s e r s h e t aan zien k o m e n , t o c h w a s de b o u w van de M u u r voor h e n een gigantische schok. Z e bleven tegen beter w e t e n in h o p e n dat h e t n i e t zou doorgaan. Ik h e r m n e r m e de v e r l a m m e n d e sfeer, m a a r h e t zei m e verder n i e t s . Als kind besef je n i e t dat je als een beest in een kooi zit.

dit jaar mee zou gaan, over mijn eerdere er­ varingen in Engeland gesproken. B lijkbaar had ik wat overdreven, want de een begon zich opeens af te vragen of ze maar beter haar eigen lakens en kussen mee zou kunnen ne­ men, terwijl de ander zich vanwege het ge­ brek aan een gezond ontbijt voornam eeo potje vitaminepillen in haar koffer te stop­ pen.

Het congres zelf verloopt tot nu toe prima.

Veel over gender, modernity en citizensbip, maar ook voldoende over mijn eigen spe­ cialisme, social policy en welfare issues. Het aardigst van zo'n congres is toch wel, datje oude bekenden weer ontmoet en datje ken­ nismaakt met anderen. Bij uitstek is het een gelegenheid om contact te krijgen met Ne­ derlandse collega's uit Groningen, Nijmegen of Utrecht, die je anders nooit zieL Soms kon je zo wel heel dicht bij buis. Zoals gisteren. toen ik aan iemand vroeg van welke univer­ siteit ze kwam. Bleek het dus de KUB te zijn en om het nog sterker te maken: ze werkte net als ik in gebouw S. We hadden elkaar nooit gezien en kwamen er hier achter dal ze zelfs voor enige tijd aan hetzelfde onder­ werp gaat werken als waar ik zelf mee bezijl ben.

Het is inmiddels gestopt met regenen en ili maak me op voor een bezoek aan een van de plenaries. Wat dit betreft is het een bcelje een no sAow­congres. Graag had ik Wal­

[Tekst: Stijn Dunk; foto H. Dahles: Enk van dei

Buigtj

lerstein en Giddens hun visie op de toekomst van de moderniteit horen vertellen, maar m

De aio 1. Ik ben niet in het bezit van een steekkar.

2. De student heeft het gedaan.

3. Dit is de eerste keer dat ik o p de KUB ben.

4. De d e r d e verklaring van de student is waar.

Diefstal Uit de bibliotheek van de KUB zijn op klaarlichte dag goederen verdwenen, w a a r o n d e r boeken, stoelen en computers. Maar ook een reusachtig kopieerapparaat, waarvoor op z'n minst een steekkarretje nodig is geweest om het a p p a r a a t te vervoeren.

Na grondig onderzoek blijven e r vier verdachten over, o n d e r wie de dief. Het zijn een professor, een student, een secretaresse en een aio. Ze worden ondervraagd door een wijze man van de universiteit. De verklaringen van de verdachten staan hieronder. Geen van de verdachten is helemaal eerhjk en geen twee verdachten geven hetzelfde aantal ware verklaringen.

De professor 1. De aio is verschillende keren in de bieb geweest.

2. Niemand van ons heeft het gedaan.

3. De student, die hier voor een uitwisseling is, is gezien in de bieb.

U N I V E R S E l 4 SEPTEMBER 1997

♦ sport

♦

tegenstelling tot wat het voorlopige program­ ma had vermeld, kwamen ze niet opdagen.

Jammer, dan maar naar de inleiding van de Britse voorzitster van de European Sociolo­ gical Association, alhoewel een Ierse cnllep me had gewaarschuwd dat ze door de Engel*

Wie is volgens u de dief? [WK]

se feministen en socialistische academici niel erg gewaardeerd wordt (to say the least)

4. Al mijn verklaringen zijn niet waar.

omdat ze een draaikont zou zijn.

De student 1. De professor heeft het niet gedaan.

2. De aio heeft een steekkarretje.

3. Ik ben nog nooit in de bieb geweest.

4. De aio is niet van de KUB , m a a r is hier al verschillende keren geweest.

Voor ik weg ben nog even dit, genoteerd tij­

Oplossing Denksport Univers 1: zondag. Want over­overmorgen is net zover van zondag verwijderd als eer­eergisteren. De winnaar is Rob Croes uit Tilburg. Hij krijgt een boekenbon van 25 gulden, af te halen op de redactie (A 16).

dens een sessie over internationaal vergelij­ kend waarden onderzoek: Though we don 't know what we measurt Yet we publish with pleasure And we hide our striking terror

De secretaresse 1. De eerste en d e r d e verklaring van de professor zijn niet waar.

2. De aio heeft geen steekkarretje.

3. Dit is de eerste keer d a t de aio op de KUB is.

4. De verklaringen van de student zijn allemaal

^J

Of the quite substantial error

Oplossingen kunt u sturen naar Univers, kamer A 16. mai­ len kan ook: M.A.M.Knapea@KUB.Nl. De inzending sluit dinsdag 9 september, 17.00 our.

D l T LS DE Ar.llTENDEin'ICSTe AFLEVERING VAN EK^ Kl ­

De winnaar (na loting) ontvangt een boekenbon van 25 gulden.

VERSrillLLENDE ij^NDEN i.ATEN WITEN H OE I I H lit*

BRIEK WAARIN .STUDENTEN EN MEDE­WERKERS V*MI1

OP DE IJNIVERSITEiT ALDAAR VERCAAT.