1996 11 21

UNIVERS ojüJtbrander

W e e k b l a d v a n de Katholieke

Universiteit

Brabant

Jaargang 34 • 21 november 1996 • Nummer 12

O

'artij

10

Het is de vraag of de PvdA in Tttborg komende week

■mmissie Wijsbegeerte liet zich deze

de gemeenteraadsverkiezingen zai winnen. Maar het

'fin uit over het onderwijs

)s zonder twijfel de partij met het hoogste KUB

I De decaan reageert ietwat

gehalte. Over plakken, vergaderen en een dreigend

mt een paar van de aanbevelingen

tekort.

Piet Verheyen gaat w e g , maar blijft toch

Decanen terughoudend nvpr nnlIegRplan

^

De Tilburgse universiteit moet op de schop van het College van Bestuur. De faculteitsdecanen trappen op de rem. Een beetje meer bottom up graag.

Ook in dit nummer

Ervoor sen

A

Ging Ritzen te hard?

5sen en Tops lanceerden een plan fig van hun vakgroep. Leuk bedacfit '"■^rff fsaéfêih;maaf we moesten het toch maar met

"Worden de faculteiten, zeker op een kleine

doetij^'­jfestom nip'" vpr7,ifht hpt tvtjowaï ­n,­

universiteit als de KUB, niet overbodig?"

ttatr,

Niet iedereen stuk van nieuwe propedeuse economie Colleges moeten niet te leuk zijn Extra over de multiculturele samenleving Credo: Met God op de boerderij Cultuur: Een kale doorspeler Het Bureau van Marianne Starren

Promovendus: geen k e n n i s i m p u l s

"Economische belang van universiteit erg klein" Universiteiten hebben geen uitstraling naar hun omgeving. Tot deze conclusie komt dr. Mare Vermeulen in zi)n proefschrift Human capital in the hinterland, waarop hij woensdag 20 no­ vember in Amsterdam promoveerde. Volgens Vermeulen, hoofd ectie onderwijs en cultuur van het IVA, dragen onderwijsin­ tellingen weinig tot niets bij aan de economische ontwikkeling ?an een regio. niversiteiten moeten zich bij de tot het academische leven, aldus )pleiding van studenten niet te veel Vermeulen. Eerder het tegendeel. Zo ichten op de wensen en behoeften blijft de instroom van scholieren ■an het regionale bedrijfsleven, stelt naar de universiteiten in de regio 'ermeulen (19.58). "Dat heeft weinig Tilburg ver onder het landelijk ge­ ;in. De aanwezigheid van een univer­ middelde, terwijl noord­Drenthe, dat iteit wekt geen economische activi­ het zonder universiteit moet stellen, eit op. Effecten die te ma­ ver boven het landelijk len hebben met de verde­ — gemiddelde scoort. Dat ing van middelen, zijn geldt ook voor de regio ichter wel aan te tonen. "Afgestudeerden Haarlem en de Gooi­ en )e aanwezigheid van een zijn foot loose." Vechtstreek. miversiteit betekent dat Dat heeft met name te X een geldstroom van Als ze een baan maken met de aanwe­ )en Haag naar Tilburg op hebben, dan zigheid van hoger op­ ;ang komt en daar profi­ geleiden in de omge­ verlaten eert bijvoorbeeld de bak­ ving. De aanwezigheid er die broodjes levert aan ze de regio" van een universiteit Ie mensa. Maar dat zijn speelt daarin niet zo'n ffecten die niets toevoe­ grote rol, daarvoor zijn en. Je kunt dat ook bereiken door een afgestudeerden te mobiel. Vermeu­ ^jksmuseum in Tilburg te vestigen", len: "Afgestudeerden zijn behoorlijk Idus Vermeulen. foot loose. Je ziet dat ze de regio snel n universiteit in de omgeving blijkt verlaten op het moment dat ze een cholieren ook niet echt te inspireren baan kunnen krijgen. In die zin iet voor mij ab" n moment spijl 11 in hel buiten­ irlijkhebikool 11 probleempje' smotto van SB sijn die allemaal te komen. Kort­ neem dan nu Jf ; kans die je r an onschatbare

EEN RUBRIEK»** \NLIT VERS! nil ll^' 'IIENOPUH^I'"''

Studentenhuis gaat commercieel

Het studentenhuis Biedaseweg 308 onlangs aan de deur kwam, boden ze heeft een raam in de woonkameT. En opeens geld om hun verkiezingspos­ speelt een universiteit nog een nega­ niet zomaat een raam: formaat eta­ ter voor ons raam te hangen." Wou­ tief economisch rolletje." lageruit, uitkijkend op de Ringbaan ters "gooide het in de groep", en de Niet alleen de regio Tilburg is de in­ West, een van de drukste verkeersas­ medebewoners vonden het niet zo'n vloed van de universiteit op de regio­ sen van Tilburg, en dan ook nog pre­ gek idee om op die manier een cent­ nale economie uiterst beperkt. Het­ cies op het punt waar automobilis­ je bij te verdienen. "Door de bejaar­ zelfde gaat op voor de grote universi­ ten moeten wachten voor het rode denpartij hebben we ons in natura teiten in de Randstad, en ook voor stoplicht. Prima plek dus om harte­ laten betalen, met een krat bier en de technische universiteiten. "Het ef­ kreten voor het een fles Feitling", fect van bijvoorbeeld de TU in Eind­ voetlicht te bren­ somt Wouters op, hoven is niet makkelijk vast te stel­ gen. Sinds tien jaar die van potentiële "Van de Bejaardenpartij adverteerders ook len. Als die bijvoorbeeld in een ande­ hangen er spreu­ re plaats was gevestigd, zou dat dan ken voor het raam kregen we een krat bier wel verf en de ontwikkeling van Philips geremd met commentaar schoonmaakmid­ hebben? Ik denk het niet, Philips van de zeven be­ en een fles sterke drank" delen zou willen haalt de kennis waar die is en is niet woners op de poli­ ontvangen. afhankelijk van de TU." tiek, of de situatie Op de oproep rea­ Vermeulen: "Mijn belangrijkste con­ van studenten. Sinds een week is daar geerden deze week ai drie bedrijven, clusie is dat een universiteit als de een opvallende slogan aan toege­ die voor een jaar lang raam­reclame KUB zich niet te rijk moet rekenen voegd. "Reclameraam te huur", staat fors willen betalen. Hoeveel wil Wou­ met effecten op de Brabantse econo­ er in grote letters te lezen. Om de ters niet zeggen. Het studentenhuis mie. Er is geen kennisimpuls. De oproep heen hangen posters van de zegt voorlopig nog geen 'ja'. "Die markt van universiteiten is minstens Tilburgse Bejaardenpartij en Geef es bedrijven willen een jaar lang het nationaal, mogelijk internationaal. voor diabetes. hele raam volplakken. Zo commer­ Dat merk ik ook in mijn werk voor "Regelmatig kloppen ideële instellin­ cieel zijn we nu ook weer niet. We het rVA. Ik zit vaker in de Randstad gen bij ons aan", zegt Jerome Wou­ willen ook nog naar buiten kunnen dan in de regio." [AvdE] ters. "Maar toen de bejaardenpartij kijken." [LvT]

Voormalig elektricien promoveert tot doctor Hij volgde elektrotechniek aan de LTS en vervolgens een opleiding tot sterkstroommonteur. De tijd van ampères en voltages hgt echter weer achter hem: maandag 25 november promoveert hij aan de KUB tot doc­ tor en rondt hij een nieuwe fase in zijn opmerkelijke carrière af. Op die dag verdedigt drs. Rob Vinke zijn proefschrift Motivatie en beloning, dat hij geschreven heeft onder su­ pervisie van prof.dr. Hk. Thierry, hoogleraar Personeelwetenschap­ pen aan de KUB. Na zijn scholierentijd aan de LTS en de Bedrijfsschool van Hoog­

ovens, volgde Vinke (1950) de avond­Mavo en het avond­athe­ neum B. Met dit diploma op zak ging hij aan de Universiteit van Amsterdam Arbeids­ en organisa­ tiepsychologie studeren, waar hij in 1982 zijn doctoraaldiploma haalde. Momenteel is hij senior consultant bij Twijnstra Gudde en hoofdredacteur van de Gids voor Peisoneelsmanagement.

In zijn proefschrift rekent Vinke af met de mythe dat motivatie op te de­ len zou zijn in een intrinsieke en extrinsieke component. "Motiva­ tie is ondeelbaar. "/MX/

ToRDOiR GEÏNSTALLEERD Afgelopen week weid in gebouw Y een werk van de Belgische kunstenaar Narcisse Toidoir geïnstalleerd. Het 80.000 gulden kostende werk, dat uit meerder delen bestaat die de grote hal een stuk intiemer maken, beviel enkele omstanders wel: 'Leuk, een beetje leven in de tent." [Foto: Erik van der Burgt]

UNIVERS Weekblad van de Katholieke Uoiversiteit Brabant

Verder buitenlandis

Redactie-adres W a r a n d e U a n 2, 5037 AB Tilburg. Kamers A 15, 16 en 17. Telefoon 013-4662277.

Fax 0 1 3 - 4 6 3 0 1 4 5 . E m a i l Schendel®kub.nl Redactie Pieter Siebers (hoofdredacteur, tel. 2926), Michel Knapen (25061, LmdavanTllburg(3330|, Stiin Dunk (29251 Vonngevins en opmaak Sylvia Stakenhurg (3409) Redactiesecretariaat Angela van Schendel, kamer A 17 (2277) Medewerkers (2272) Mark van Assen, M a u r i t s Barendrecht, Chris Bergman, Jan Boelhouwer, Adrian van den Eerenbeemt, Jeroen Fiers, Bert Heffels, Leon Heuts, Jules H e z e m a n s , John K e s s e l s , Freek van Megen, Q u i r i ) n M e t z , Roel van O t t e r d i ) k , Herman de Regt, Karel Soudi)n Ageodapagina Angela van Schendel 12277), E-mail Unagenda® kub nl Fotografie E n k van der Burgt, Stef Schellekcns, RemcoTazelaar Tekeningen Hans van den Tlllaart Hoger Onderwijs Persbureau (HOP) Univers maakt deel uit van het HOP waarbi) alle univers l t c i t s k r a n t e n alsmede een aantal hogeschoolbladen zi)n aangesloten. Redactie Frank .Steenkamp, Hanne Obbink, Matthé ten Wolde Telefoon 071-5236151, fax 071-5232 138 Drukkerij Em. de Jong, Baaric Nassau (013-.507,5.555) Redactieraad Univers is een onafhankeluk weekblad dat wordt uitgegeven door de Katholieke Universiteit Brabant De onafhankelijke positie en de taakstelling zim neergelegd in een door de universiteitsraadvastgestcld redactiestatuut De redactieraad ziet toe op de naleving daarvan.

Leden dr H Evers, dr R de Groof, dr A. Heinen (voorzitter), 1. de Kort, S. van Puffelen, P Tuytelaars, dr. A. Vallen, J van Vugt, prof. dr W. Witteveen, M A c k e r m a n s (advl-

Advertenties Angela van Schendel (2277) Bureau Van Vliet, Postbus 20, 2040 AA Zandvoort. Tel 0 2 3 - 5 7 1 4 7 4 5 , fax 0 2 3 5717680 Kopij, matsertjes en mededelingen Materiaal kan aangeleverd worden tot uiterli)k donderdag voor de week van verschi)n i n g t o t 13.00 u u r op h e t redactiesecretariaat Matsertics moeten contant afgerekend worden en bi( voorkeur op floppydisc worden aangeleverd, memoberichten graag per e l e k t r o n i s c h e p o s t (schendel@kub.nl) Officiële mededelingen worden verzam e l d door Pers e n Voorlichting (Margreet Kemper, 2001) Abonnementen S t u d e n t e n en oud-personcelsledcn f 25,- per jaargang, instellingen en mensen van b u l t e n de u n i v e r s i t e i t s g e meenschap f 50,- Bi) opgave voor een a b o n n e m e n t zijn nodig n a a m , a d r e s , w o o n p l a a t s en [voor s t u d e n t e n ) ANR-nummer. Opgave bil het redactiesecretariaat. Toezending geschiedt pas na betaling Copyright H e t IS v e r b o d e n z o n d e r schriftelijke t o e s t e m m i n g van de hoofdredacteur artikelen, illustraties of foto's geheel of gedeeltelijk over t e

UNIVËRSI

nieu>vs...

In een recent onderzoek wordt vastgesteld dat de schoolcultuur een belangrijke oorzaak kan zijn van het hoge ziekteverzuim onder (met "Ik berken de neiging tot jovialiteit bij de novicen die wij begeleiden op de lerarenopleiding. Ze moeten vaak een forse mentale bobbel nemen voordat ze beseffen dat ze directief moeten optreden. Uit onzekerheid zijn ze populair tegen leerlingen en dan beb je de poppen aan bet dansen. Beetje bij beetje raken ze bun gezag kwijt, bet populair zijn gaat een eigen leven leiden. Dan is bet vechten tegen windmolens.

"Het onderwijs staat of valt met enig autoritair optreden door de docent. Dat staat haaks op het vriendjes zijn: vrienden maken bet elkaar alleen naar de zin. Het belangrijkste in bet voortgezet onderwijs is de leerwinst, de succeservaring. Als je daarnaast niet de grote zeikerd of dominee wilt uithangen, dan heb je een zinvolle combinatie: je bent ambachtsman en ook nog eens mens.

Maar je hoofdtaak is leerlingen laten leren, je moet eerst je ambachtelijke taak op orde hebben.

"Wanneer dat niet lukt, ben je voor de leerlingen een nul. Als je ongestructureerd lesgeeft en je staat tegelijkertijd moppen te tappen in de pauze, lachen ze je alleen maar uit. Dan zien ze je als een onbekwame popie jopie.

"Een echt losse sfeer werkt niet. Als docent blijf je degene die aanstuurt, je moet redelijke regels handhaven.

Niet met dertig man door elkaar roepen maar een vinger opsteken als je een beurt wilt, om maar eens wat te noemen. Als iemand verzuimt, corrigeer je dat met de beste bedoelingen. Dat kan

name) oudere leraren die werkzaam zijn in het voortgezet onderwijs.

Te losse omgangsvormen tussen docenten en leerlingen zouden zorgen voor chaos en gebrek aan gezag. Docent van de universitaire lerarenopleiding economie drs. A. Rinzema benadrukt dat enige jovialiteit pas in tweede instantie gepast is. "Eerst moet je de ambachtelijke taak op orde hebben."

Drs. A. Rinzema [Foto: Erik van der Burgt]

heel sympathiek, zonder meteen oorlog te maken.

"Het probleem kan ook bij de directie liggen. Die moet niet met een glimlach

D

E

W

E

E

een straf uitdelen, er moet een regime van collegialiteit heersen. Een conrector moet niet toegeven aan een leerling die ongelijk heeft en zo een docent voor

R

S

T

A

gebouw A en S. Aan deze twee segmenten van de Het beloofde een knalfeest te worden. Tout KUB was broodjesmarkt werd enkele maanden geleden een dervia een advertentie in Univers en flyers in de koffieka de toegevoegd: het maisbroodje, een wat pokdalige mers uitgenodigd om dinsdag 19 november te komen combinatie van mais, meel en beleg. Later werden e r fuiven in het studentenhuis St. Josephstraat 61. Na ook nog croissantjes aangeboden op de broodjeséén u u r 's nachts gratis bier, beloofde de uitnodiging, markt. Prijsdifferentiatie is in zo'n situatie gebruien leden van Plato vrij entree. De gelegenheid: Het kelijk, de consument wil zich immers door meer of 'grote afstudeerfeest' van ene 'Donk'. Donk? "Die minder luxe kunnen onderscheiden. De croissantjes en naam komt niet voor op onze ledenlijst", meldt het de pistoletjes kosten daarom vijftig cent meer dan de meisje dat woensdag na het feest de telefoon opneemt kampioentjes en de maisbroodjes, die voor twee gulbij Plato. "Ik heb de uitnodiging gezien maar weet er niets van." Klopt, bevestigt feestvarken Jurgen Donk (25), wonend in het studentenhuis tegenover het Platopand. "Ik wist zelf namelijk ook van niks." Het was een geintje van twee vrienden, legt de student Bestuurlijke Informatiekunde uit. "Twee weken geleden was ik jarig, toen kreeg ik een T-shirt cadeau met de tekst 'Donks grote afstudeerfeest op 19 november'. Ik dacht dat dat de grap was. Maar maandag de achttiende zag ik overal op de KUB ineens die uitnodigingen rondslingeren."

Donk is de bewuste dinsdag naar de kroeg gevlucht, vertelt hij. Van de ene huisgenote die thuis was ("ze had de bel afgezet") weet hij dat e r niemand op af is gekomen.

Zó gezellig had het feest van Jurgen Donk kunnen zijn [Archieffoto: Erik van der Burgt] "Het was erg slecht weer dinsdagavond, ik denk dat dat me gered heeft." Overiden vijfentwintig over de toonbank gaan. Tenminste, gens begint Jurgen Donk in februari aan zijn dat was het plan. In werkelijkheid bleken de maisafstudeerscriptie. Het feest dat te zijner tijd volgt zal broodjes in gebouw A slechts twee gulden te kosten. "alleen voor genodigden" zijn, zo laat hij bij deze wePrijsdifferentatie binnen één productgroep, een opten. vallende en gedurfde zet. Daar kwam deze week echter een einde aan, toen de maisbroodjes in gebouw A een Kampioentjes, pistoletjes en bolletjes, daartussen kon kwartje d u u r d e r werden. "De maisbroodjes zijn grotot voor kort worden gekozen in de KUB-kantines in

ai)NOVEM»ER 1 9 9 6

aap zetten. Ook docenten moeten elkaar niet afvallen. Dus niet verlekketi bij een leerling gaan informeren waarom die een collega zo slecht vindt lesgeven.

"Al vind ik dat persoonlijke contacten in eerste instantie bet lesgeven moeten ondersteunen, bet blijft natuurlijk prachtig als je iets van de acbtergron- i den van je leerlingen komt te weten, zodat je ze beter kunt begrijpen. Stel dat een leerling constant de orde verstoort, opvallend stil is of zich totaé onverschillig opstelt. Zo iemand moet je in de klas corrigeren als het nodig is.

Maar daarnaast zou je in een gesprek onder vier ogen moeten trachten te achterhalen waarom diegene zich zo ged r a a g t . Dat is de plicht van iedere goede docent.

M*l

A

"De machteloosheid die uit het onderzoek spreekt, is desastreus voor een lerarenopleiding. De ellende staat vast en komt onontkoombaar op je af Voord oudere leraren zouden slecht om kunnen gaan met een chaotische schoolcultuur. Terwijl ik denk dat een goeie ambachtsman zijn gezag altijd kan afdwingen. Bum out-verschijnselen worden eerder veroorzaakt door bet snel-i Ier moe worden als je op leeftijd raakt en door bet perspectiefloze van een docentencarrière.

Dat laatste is tegen te gaan door meer pijlen op je boog te nemen. Ga bij de vakbond, doe aas sport of vrijwilligerswerk als docent.

Dan stort je leven niet meteen in wanneer het slecht gaat op je werk." [SDj

T

ter geworden", wist een koffiedame te vertellen. Die groei was met het blote oog echter niet waarneembaar, vandaar opnieuw de vraag: vanwaar deze prijsverhoging? Dat zit hem in de inkoopprijs, weet Wil Fae!, verantwoordeUjk voor het assortiment. "Het maisbroodje heeft dezelfde inkoopprijs als het kampioentje j en hoort dus ook 2,25 te kosten." Het prijsverschil tussen A en S kwam onlangs aan het Ucht toen de koffiedames het onderling over de "goed lopende maisbroodjes" hadden, aldus Faes. Naar de verklariij | hoeft hij niet lang te zoeken: "Geen goed overleg over de prijs. De maisbroodjes zijn een week of zes geleden als eerste geïntroduceerd in de koffiekamer van A. Ik was toen regelmatig afwezig in verband met een project elders. I n één van die dagen moet het er tussendoor geghpt zijn."

Ouderejaars studenten kunnen aan veelgro- | tere prijsverschillen ontglippen dan die vaB de KUB-broodjes dankzij calculerend inschrijfgedrag. Het totaal aantal deeltijd-ee^ | stejaars op de universiteiten steeg landelijk maar liefst twaalf procent, zo blijkt uit gegevens van de IBG in Groningen. De groei komt | voornamelijk op het conto van gewiekste ouderejaars. Door over te stappen op parttime studeren, vluchten ze voor de schrale studiefinanciering en het hoge coUegegeW. Dat is voor deeltijders namelijk recent verlaagd.

Bij de ouderejaars gaat het volgens een woordvoerder van de Utrechtse rechtenfacui'1 teit vooral om mensen van jaargang 1991 oie hun vijfjaar beurs hebben opgebruikt. Voor hen is een voltijdstudie, met lening en hoog collegegeld, niet meer aantrekkelijk. "In dee'l tijd hebben ze nog over alle facUiteiten, tegen een lager tarief". En als ze slim zijn kunnen ze misschien zelfs een uitkering krijgen.

BUDRACEN VAN S T U N D U N K , F R A N K S T E E N K A M P EN LlW* VAN T I L B U R G .

Kwaliteit filosofie bedreigd door wegblijven studenten Niet alleen het aantal, maat ook de kwaliteit van de studenten wijsbegeerte daalt. Aan de Tilburgse faculteit is zelfs sprake van een "precaire situatie", elders dreigt het zelfde. Dat zegt de visitatiecommissie die de Nederlandse opleidingen wijsbegeerte onder de loep heeft genomen.

Het zelfstandig voortbestaan van de Tilburgse Faculteit der Wijsbegeerte komt in gevaar, als de instroom van studenten, met name uit het VWO, niet groeit. Behalve dat wijsbegeerte in Tilburg te weinig studenten trekt, is ook het studierendement te laag.

Het gemiddeld aantal afstudeerders ligt op drie per jaar, wat de commissie noopt tot de typering 'catastrofaal'.

Landelijk daalt vooral het aantal studenten dat filosofie volgt als tweede studie, constateert de visitatiecommissie in haar maandag verschenen rapport. Deze 'dubbelvakkers' zijn vaak de beste studenten. Dat zij wegblijven is vooral te wijten aan het beleid van minister Ritzen op het gebied van studiefinanciering. De oplossing ligt volgens dezelfde commissie, die onder leiding stond van de Leuvense hoogleraar C. Steel, in een duidelijkere profilering, bijvoorbeeld door het opnemen van nietwijsgerige vakken in de propedeuse.

De decaan van de faculteit, prof.dr.

Paul Cobben, is over dat laatste duidelijk: 'Heel dom'.

Wijsbegeerte in Tilburg bevindt zich volgens de commissie in de gevarenzone. Als het Tilburg niet lukt meer studenten te trekken "kan in de toekomst niet lang een autonome doctoraalstudie in stand worden gehouden".

Ook over het programma dat de KUB biedt, is de commissie niet bijzonder te spreken. Het profiel dat Tilburg gekozen heeft - met een sterk accent op mens- en maatschappijwetenschappen - komt slecht uit de verf.

En de propedeuse is zonder meer te licht.

De faculteiten moeten in hun onderwijs veel meer rekening houden met de bijzondere kenmerken van hun studenten. De meesten van hen komen niet rechtstreeks van het VWO, zijn al wat ouder, hebben een baan of volgen nog een andere studie. Toch zijn de meeste wijsbegeerte-studies opgezet alsof ze vooral "gewone" stu-

Onvrede bij Studium Generale over reorganisatie Twee medewerkers van Studium Generale (SG) gaan voorlopig niet akkoord met de nieuwe functie die zij bezetten na de reorganisatie van de Dienst Studentenzaken en Onderwijs- Onderzoekondersteuning (DSO) die onlangs is ingegaan. Het betreft dr. Marsel van Hoorn, hoofd SG en drs. Yvonne Geraets, voormalig medewerker SG. Van Hoorn zint het niet dat hij onder de verantwoordelijkheid van het hoofd van de nieuwe DSO-afdeling Aanvullende Academische Vorming (AAV) drs. Luc Jeurissen moet werken. Jeurissen is ook medewerker van SG. Volgens de dienstraad DSO moet daarom worden gewaakt voor "loyaliteitsproblemen" en zijn goede afspraken met de betrokkenen noodzakelijk. Diensthoofd mr. Wim Meuwissen spreekt van een "moeilijk, maar niet onoverkomelijk probleem" en zegt dat er sprake is van een "reëel overleg".

Dat zou ook gelden voor de gesprekken die gevoerd worden met Geraets. Zij is benoemd tot publiciteitsmedewerker van AAV, dat naast SG ook net Centrum voor Wetenschap en Levenbeschouwing (CWL) en de Culturele Voorzieningen herbergt.

Van Hoorn is eveneens ontevreden

denten trekken. Om beter aan te sluiten bij de werkelijkheid van hun studenten - en om verder inzakken van de studenteninstroom te voorkomen - kan het raadzaam zijn opleidingen om te zetten in deeltijdstudies.

Ook moeten de (vijfjarige) opleidingen tot 'wijsgeer in een bepaald vakgebied' meer nadruk krijgen. Deze opleidingen combineren wijsgerige en niet-wijsgerige vakken en kunnen nog tot volgend jaar gevolgd worden.

Maar de commissie vindt dat ze moet blijven bestaan, omdat de faculteiten zo dubbelvakkers kunnen blijven trekken.

Door de verscheidenheid van de studenten serieus te nemen, kunnen ook de studierendementen verbeterd worden; die zijn nog steeds "onaanvaardbaar laag". Van de studenten die in 1988 begonnen, is 56 procent zonder diploma afgehaakt en is zestien procent nog steeds bezig met de studie.

De faculteiten zien de ernst van de situatie in en reageren vooral met maatregelen op het gebied van studiebegeleiding. Maar volgens de commissie zou er in plaats daarvan nagedacht moeten worden over de inhoud en de opzet van het onderwijs zelf.

Er moet minder zelfstudie en meer contact tussen docent en studenten in de programma's opgenomen worden.

De Tilburgse studenten bleken recentelijk overigens juist hierover tevre-

den: in de Keuzegids Hoger Onderwijs roemen studenten ondermeer het 'zelfstandig leren denken', waar de commissie spreekt van een 'gebrekkige begeleiding'.

De Tilburgse faculteit, de kleinste van het land, bevindt zich volgens de commissie in de gevarenzone. Het aantal studenten, 35 in 1994, is laag, maar met name het getal dat hiervan uiteindelijk afstudeert, gemiddeld drie per jaar, baart de commissie grote zorgen. De doorstroming na het basisdoctoraal is onvoldoende, wat leidt tot 'onvoldoende kritische massa' om specialisatiecursussen op hoog niveau te kunnen blijven geven.

Economen gaan hei op met VSNU-voorzitter Vijf jaar na het 'Ardennenoffensief', de grote strategie-bijeenkomst van de economische faculteit, gaan de economen opnieuw de hei op. "We zijn toe aan een forse stap voorwaarts", laat decaan F. van der Duyn Schouten weten in een brief aan zijn personeel. Maximaal 25 leden 'die de gehele faculteit en het CentER kunnen vertegenwoordigen' worden op 3 ('na de lunch') en 4 december in hotel Groot Heidenborch in Garderen (op de Veluwe) verwacht. Prof.drs. Rien Meijerink, voorzitter van de VSNU, zal de economenconferentie voorzitten. De relatie tussen de beroepsdecaan en het faculteitsbestuur, het Engels om 'onze internationale ambitie te realiseren' en de positie van CentER zijn thema's die aan de orde komen. [MK]

Overleg over 90 miljoen levert niets op De universiteiten zijn het nog niet eens met minister Ritzen over de 90 miljoen gulden die acht van hen terugkrijgen. Het overleg daarover, afgelopen maandag, heeft niets opgeleverd.

De minister kwam de universiteiten vorige week iets tegemoet. Hij wil zijn best doen om een deel van de 90 miljoen elders in zijn begroting te vinden, schreef hij in een brief. De universiteiten moeten dan wel beloven dat zij niet opnieuw naar de rechtbank stappen. De universiteiten zijn niet op dit voorstel ingegaan.

Ritzen heeft al aangekondigd dat hij bij zijn standpunt blijft dat de vier jonge universiteiten meer onderzoeksgeld behoren te krijgen. Als het aan hem ligt, zullen de andere acht het dan ook blijvend met minder geld moeten doen. [HO/HOP]

SCRIPTIE-ARTIKEL PRIJS Dinsdag 19 november werd op de KUB de Scriptie-Artikel Prijs uitgereikt, voor studenten Bestuurlijke Informatiekunde die een artikel hebben gepubliceerd op basis van hun afstudeerscriptie.

Tien studenten stuurden een artikel in, van wie er twee op de KUB zaten. Van de zes genomineerden (één KUB'er) ging Paul Tjia (Vrije Universiteit Amsterdam, tweede van rechts op de foto) strijken met het geldbedrag van 2.500 gulden [Foto: Erik van der Burgt] met de achteruitgang in formatie van SG van 2,5 naar 1,8 fte. "We komen er bekaaid af", aldus Van Hoorn, die bang is dat de programmering van SG hieronder zal lijden. Meuwissen spreekt dit laatste tegen. "Studium Generale kan terugvallen op het secretariaat en de publiciteitsmedewerker van AAV, waardoor zij tijd bespaart." [SDj

Arbeidsongeschikte extraneï verliezen honderden guldens Extraneï en deeltijdstudenten in de bijstand kunnen voortaan geen arbeidsongeschiktheidsuitkering meer krijgen. Dat kan hen in het ergste geval een paar honderd gulden per maand schelen.

Dat is het gevolg van een wet die de Tweede Kamer deze week heeft aangenomen. De nieuwe wet maakt van de algemene arbeidsongeschiktheidswet een werknemersverzekering. Tot nu toe was die AAW een volksverzekering. Het verschil is dat wie nooit werknemer is geweest, nu niet meer automatisch verzekerd is tegen arbeidsongeschiktheid.

Voor jongeren en studenten is een uitzondering gemaakt. Dat betekent dat zij, als zij arbeidsongeschikt worden, een uitkering op het niveau van het minimumloon (1400 gulden per maand voor 23-jarigen en ouder) kun-

nen krijgen. Maar studenten die geen studiefinanciering of een uitkering uit een afstudeerfonds krijgen, vallen buiten de regeling. Die moeten het in geval van arbeidsongeschiktheid doen met een bijstandsuitkering (980 gulden voor 21-jarigen).

De nieuwe wet kan vooral schadelijk zijn voor extraneï (op dit ogenblik zijn dat er zo'n achtduizend) en deeltijders die studeren met een bijstandsuitkering. In het ergste geval, als zij voor honderd procent arbeidsongeschikt worden, scheelt hen dat dus ruim vierhonderd gulden per maand. [HO/HOP]

Deelnemers Wisselwerk vrezen concurrentie Vrijdag valt er bij de medewerkers van de Tilburgse universiteit een dikke enveloppe in de bus over Wisselwerk, een nieuwe faciliteit in het kader van het Mobiliteitsproject dat gericht is op het verbreden van loopbaan-mogelijkheden voor KUB-medewerkers.

Andere deelnemers daaraan blijken meteen al huiverig voor de concurrerende kracht van de KUB-wetenschappers. De achttien Midden-Brabantse gemeenten die aan het project zijn verbonden, vrezen dat KUBwerknemers met een zware weten-

schappelijke achtergrond eigen personeel uit beleidsfuncties zullen drukken.

Mr. Walter van den Eisen, projectleider van het mobiliteitsproject op de KUB, vindt de terughoudendheid van de Wisselwerkdeelnemers begrijpelijk. "Er komt opeens een grote partner bij, dan is het normaal dat je je voorzichtig opstelt." Van een echt probleem wil Van den Eisen niet spreken, aangezien Wisselwerk met name bedoeld is voor het ondersteunend- en beheerspersoneel van de KUB. "Het is vooral een voorziening voor het OBP. Op dat gebied is het makkelijker oversteken met gemeenten. Die kennen maar weinig wetenschappelijke functies." Voorzitter van de adviesgroep Wisselwerk en personeelsfunctionaris van de gemeente Goirle T. Grote bevestigt dit: "Wisselwerk richt zich in principe niet op het wetenschappelijk personeel."

Om ook het wetenschappelijk personeel de mogelijkheid te bieden van baan te veranderen, zal Van den Eisen voor de VSNU een haalbaarheidsonderzoek naar een landelijk universitair uitwisselingssysteem voor wetenschappers uitvoeren. "Daar kunnen wetenschappers die tijdelijk ergens anders willen werken meedoen aan een collegiale uitleen. De universiteiten op hun beurt kunnen ervaren krachten aantrekken voor tijdelijke vacatures. Zo ontmoeten vraag en aanbod elkaar." [SD]

Limperg Penning dit jaar naar prof. Bak Prof.drs. Gijs Bak RA, hoogleraar Accountancy aan de KUB, heeft op 18 november de Limperg Penning ontvangen. Hij is de eerste Tilburgse accountant die deze prijs, die sinds 1990 jaarlijks wordt uitgereikt, krijgt. Illustere bedrijfseconomen als Burgert, Traas, Starreveld en Bouma gingen hem daarin voor. Bak viel de eer te beurt voor zijn "activiteiten op het terrein van de accountancy gedurende zijn werkzame leven", aldus F. Drieënhuizen, adjunct-directeur van het Amsterdamse Limperg Instituut. Penning en instituut zijn vernoemd naar prof. Th. Limperg (18791961), een van de grondleggers van de wetenschappelijke beoefening van de accountancy in Nederland. [MK]

IVO gaat samenwerken met universiteit in India Het Tilburgse instituut voor Ontwikkelingsvraagstukken IVO gaat samenwerken met de universiteit van Cochin uit India. Cochin ligt in de deelstaat Kerala, een dichtbevolkt gebied in het zuidwesten van het land. De deelstaat kenmerkt zich door een hoge opleidingsgraad, maar ook door een hoge werkloosheid. Om die reden is het gebied een speerpunt in het Nederlandse ontwikkelingssamenwerkingsbeleid. Het IVO zal zich bezighouden met de versterking van de opleiding economie en management aldaar. Ook zal er naar verwachting onderzoek worden gedaan naar de toepassing van nieuwe technologie in het midden- en kleinbedrijf en het tegengaan van milieuvervuiling. [PS]

Decanen tonen hun reserves over collegeplannen

"De wetenschap hoeft geen kogelvrij vest te dragen" tijk zit, dan weet je dat een en ander niet zo gemakkelijk te scheiden is.

Daarbij moeten we ervoor waken die samenhang niet te verliezen, die is kenmerkend voor de wetenschap.

"Het lijkt me beter dat er in een bre­ der verband over deze materie gedis­ cussieerd wordt. Alleen het C ollege en de decanen, dat is me wat smal­ letjes. We hebben al aangekondigd in het kader van ons FSW 2000 ­i­plan dat we ook op facultair niveau wil­ len gaan praten. De uitkomsten daar­ van zullen in een universitair plan relatie tussen het onderzoek dat uit meegenomen moeten worden, er de eerste of tweede en het onderzoek moet minstens zoveel bottom up als dat uit de derde geldstroom wordt top down uit het plan spreken. betaald. Die samenhang moet je niet "De oriëntatie van de KUB moet ver­ opgeven omdat er nu een andere der reiken dan 'de markt'. Daarnaast structuur wordt bedacht. Wij hech­ moeten we reageren op de eigen dy­ ten zeer aan de kruisbestuiving die namiek van de internationale weten­ er bij ons nu is. schappelijke ontwikkeling. De re­ "Ik denk dat een van de grootste flexief­afstandelijke houding die de moeilijkheden zal schuilen in het universiteit steeds kenmerkte, moe­ personeelsbeleid. Er is met de drie ten we nooit opgeven. De vraag is hoe bijzondere instellingen |VU, KUB, je de spanning tussen die betrokken­

Vorige week werd bekend hoe het C ollege van Bestuur aankijkt tegen de toekomstige universiteit. Onderwijs en onderzoek moeten strikter gescheiden worden, wetenschappers moeten over hun taken 'onderhandelen' met onderwijs­ of onderzoeksde­ partementen en het oog moet meer gericht worden op de 'maat­ schappelijke omgeving' van de universiteit. Het rapport is offi­ cieel alleen de decanen bekend. Die vinden allemaal dat et wat moet gebeuren, maar op het plan reageren ze terughoudend.

Prof.mr. P. Gilhuis, decaan van de rechtenfaculteit: "Op zichzelf prima dat de discussie nu wordt gevoerd, al moeten we opletten dat we afkoer­ sen op een te uniform model. Pluri­ formiteit moet er blijven, wat voor de ene faculteit goed is, is niet per se ook goed voor de andere. Het lijkt me verstandig dat we de facultaire dis­ cussies eerst afronden voordat we op­ stomen naar een dwingend centraal model.

■ Prof. P. Gilhuis (rechtenfaculteit): pluriformiteit tussen de facultei­ ten moet blijven

"Er is niets tegen een wat zakelijker universiteit, maar we moeten ervoor waken dat we de markt louter gaan bedienen om er geld te verdienen. We hebben een andere product dan een consultancybureau. Het plan ademt een organisatorische aanpak, maar we zouden eerst duidelijk over de taken van de universiteit moeten pra­ ten en dan pas over de organisatie.

"Ik denk dat we onderwijs en onder­ zoek niet zo strikt moeten scheiden als hier is voorgesteld. Waarom zou je dat doen? Bij ons is er altijd een

■ Prof. Th. Beckers (sociale faculteit): meer typisch dan Ideaal [Archieffoto's: Enk van der Burgt]

KUN) een CAO overeengekomen die nog strakker is dan de daarvoor gel­ dende regeling. Daardoor zal de speel­ ruimte beperkter zijn dan wellicht nodig is."

heid en die afstand oplost. Daar zul­ len we de komende tijd met z'n allen nog flink wat werk aan hebben. Ik ben benieuwd hoe we daar uitko­

Prof.dr. Th. Beckers, decaan van de sociale faculteit: "Ideaaltypisch ziet het er misschien aardig uit, maar ik heb toch moeite met de strikte, or­ ganisatorische scheiding die hier tus­ sen onderzoek en onderwijs wordt aangebracht. Het is meer typisch dan ideaal. Als je in de academische prak­

Prof.dr. F. van der Duyn Schouten, decaan van de economische faculteit: "Met de contouren van dit plan kun­ nen we een goede invulling geven aan de organisatie van de economische fa­ culteit. Wel pleiten we voor een zo groot mogelijke speelruimte voor fa­ culteiten, dus voor een structuur

waarin zoveel mogelijk recht wordt gedaan aan de individuele faculteit.

De structuur die voor ons goed is, hoeft niet per se goed te zijn voor andere faculteiten. We zijn dus voor­ stander van een zo groot mogelijke pluriformiteit."

tijdje bezig en is er sprake van onder­ wijs­ en onderzoekinstituten. Die hu­ ren op contractbasis personeel in van de vakgroepen, in Amsterdam schat­ kamers genoemd, waardoor er bin­ nen de universiteit een marktwer­ king ontstaat.

"Er dreigt een spanningsveld tussen Prof.dr. E. van Damme, deskundige de instituten en de schatkamers om­ op het gebied van onderhandelings­ dat beide uiteenlopende belangen strategieën: "In het nieuwe plan zou­ hebben: de instituten willen op kor­ den wetenschappers moeten onder­ te termijn de beste mensen voor hun handelen over onderzoeks­ en onder­ project hebben terwijl de schatka­ wijscontracten. Je moet je afvragen: mers hun personeel op lange termi)n was is de basis van die onderhande­ inzetbaar willen houden. lingen? Je zou moeten weten wat "Deze tegenstelling tussen project­ onderzoek gaat opleveren, wat goed management en competentiema­ onderzoek is en wat een goede on­ nagement vind je ook in het bedrijfs­ derzoeker is. Daarnaast moet je je leven. Daar probeert men de balans ook afvragen of je uitsluitend moet tussen beide belangen te bewaren onderhandelen over onderzoek, of door gelijkwaardige managers aan te uitsluitend over onderwijs. Is de stellen. Dat zou ook op de KUB moe­ waarde van een wetenschapper de ten gebeuren: de manager van de optelsom daarvan? Je hebt dus een schatkamer dient op gelijke voet te maatstaf nodig waarmee je duidelijk­ staan met de directeur van de onder­ heid kunt scheppen over de waarde zoek­ of onderwijsinstelling. van een persoon. Dat is moeilijk te "Daarnaast kun je je afvragen hoe de bepalen, te meer ook dat die waarde invoering verloopt van een structuur die haaks staat op de academische vaak pas blijkt na een heel lange tijd." organisatie. Je verandert van een taakcultuur, waar het wetenschappe­ Prof.dr. P. Cobben, decaan van de Fa­ lijke aspect voorop staat, naar een culteit der Wijsbegeerte: "Het is zin­ marktcultuur met contracten en der­ nig om een indeling in vier kernta­ gelijke. In hoeverre is het personeel ken te maken, maar dit is een analy­ loyaal? tische onderscheiding. De vraag is: hoe moet je dat vormgeven? Wordt "Tenslotte kun je je afvragen welke deze analytische onderscheiding ook rol de faculteiten moeten spelen m een organisatorische onderscheiding, een dergelijke organisatie. Het zwaar­ dan hebben wij daar problemen mee. tepunt komt te liggen bij de institu­ Onze voornaamste zorg is dat onder­ ten, terwijl de faculteiten op dit mo­ wijs en onderzoek niet uit elkaar ment een belangrijke positie inne­ worden getrokken. Fundamenteel men. Worden de faculteiten, zeker op onderzoek is de kerntaak van de uni­ een kleine universiteit als de KUB, versiteit en van hieruit moet je an­ niet overbodig?" dere taken uitvoeren. De universiteit heeft een oud Biidungs­ideaal, dat Prof.dr. M. Knippenberg, decaan van niet alleen opleidt tot wetenschap­ de theologische faculteit: "De alge­ per, maar ook tot mensen die kritisch mene lijn van het plan is goed. De in de samenleving staan. Ik hecht wetenschap moet een duidelijke re­ daaraan, maar de praktijk moet dat latie hebben met de maatschappe­ lijke werkelijkheid, ze is alleen le­ nog uitdrukken.

"Er ligt nu wel een plan maar dat is vend bij een uitwisseling van dien­ nog weinig ingevuld. Het College van sten met de samenleving. Het een is Bestuur doet met dit plan een hele niet de concurrent van het ander. Het ommezwaai voorkomen. Wij moeten ivoren toren­idee van de vrije weten­ nog zien of het allemaal wel zo schapsbeoefening met hier en daar revolutionair is. Eerst gaan de facul­ een hoogtepunt blijft bestaan. Maar teiten er nog over praten. Belangrijk de wetenschap hoeft geen kogelvrij vinden wij een differentiëring naar de vest te dragen. faculteiten: er moet voor de facultei­ "Over de differentiëring van onder­ ten voldoende ruimte blijven voor wijs en onderzoek ben ik veel min­ der enthousiast. Die twee zaken wor­ een eigen positionering." den teveel uit elkaar gedreven. Zoals Dr. B. Fruytier, senior­onderzoeker onderzoek en maatschappelijke bij het rVA: "Ik vind het opvallend dienstverlening elkaar aanvullen, zo dat dit concept nu al in Tilburg wordt ook het onderwijs gevoed door tevoorschijn komt. Bij de Universi­ het onderzoek." [SD/PS/MK] teit van Amsterdam is men al een

Representatief Afgelopen week was ik erg zenuwachtig: ik deed mijn academische plicht door een sym­ posium te organiseren rondom het werk van, en vooral met medewerking van. Bas C. van Fraassen, bekend en inmiddels berucht, we­ tenschapsfilosoof, werkzaam aan Princeton University. Het centrale probleem betrof de aard van wetenschappelijke theorieën, geno­ men als representaties van de werkelijkheid.

Nu, na slopende dagen, herinner ik mij ineens weer het volgende voorval. Ik loop in de herfst over het Amsterdams Museumplein richting Van Gogh Museum. De grote overzichtsten­ toonstelling staat op het punt geopend te wor­ den. Ik ben zeer benieuwd. 'Starry, starry night' neuriet een bezoeker ongeduldig voor ons. Ik moet een klein beetje lachen. Ik ben gekomen voor datgene waar het om gaat: een overzicht van bet werk van een belangrijk kunstenaar.

UNIVERS

w

;R i9bt­,

Ik schuifel samen met veel te veel andere men­ sen langzaam, erg langzaam, voorbij de schil­ derijen. Ik heb een zwak voor zijn zelfportret­ ten. Druk bezig met observeren word ik ge­ lukkig gedwongen om erg lang voor het 'Zelf­ portretmet Palet'stil te staan. Je zou het schil­ derij kunnen aanraken, ware het niet dat in dat geval honderden veiligheids­beambten je direct op de grond zouden gooien en bij enig verzet beide oren van het hoofd zouden ruk­ ken. Ik breng daarom mijn gezicht met de han­ den op de rug zo dicht mogelijk tot aan de klodder roze verf op het palet van Van Goghs portret) en ik raak gefascineerd door het idee dat in dit geval de verf ook strict materieel de werkelijkheid "spiegelt".

Ik stel me dit voor: Van Gogh voor een ezel met zijn palet met daarop die klodder roze verf, het moment waarop die klodder roze verf van zijn palet wordt gehaald en vervolgens als klodder verf dezelfde blijft op het doek. Is hier nog sprake van het uitbeelden van de werkelijkheids De klodder verf is dezelfde gebleven. Er wordt niet gerepresenteerd maar veel eerder gepresenteerd. De werkelijkheid wordt in dat kloddertje verf niet uitgebeeld maar bewaard in al zijn hoedanigheid. Alsof Van Gogh zijn oor afsneed om het op zijn por­ tret te plakken.

Later raak ik in gesprek met een vriend die vindt, zoals velen, dat Van Gogh niet tot de realisten gerekend mag worden: Van Gogh

ïieiTjman d e ïtegt

copiëerde niet simpelweg de werkelijkheid maar transformeerde die. Mijn vriend gaat zelfs verder: de schilderkunst is altijd een af­ spiegeling van de werkelijkheid en nooit de werkelijkheid zelf; realisten zijn er niet in de schilderkunst. Ik antwoord hem niet; met een glimlach denk ik aan de roze klodder verf in Van Goghs Zelfportret met Palet.

En nu, na het syntposiimi, en omdat het in 002e academische wereld om de wetenschap draait en niet om de kunst, realiseer ik mij dat het onderwerp van dat symposium met Van Fraas­ sen niet veel verschilde van de vraag hoe schil­ derijen presenteren en representeren. Een cu­ rieuze en belangrijke vraag die verrassend genoeg voor een flink deel de status van de academische wereld bepaalt. Van Fraassen en anderen zouden daarmee wel eens van grote­ re waarde kunnen zijn dan men over het alge­ meen aanneemt. En ik ben gelukkig.

Bestuurskundigen Tops en Frissen v^illen geen BMW

H

et is maandagochtend, het miezert en er waait een kou­ de noordenwind als de hoog­ leraren Frissen (Bestuurskunde) en Tops (Lokaal bestuur) door het nood­ gebouw van de bestuurskundigen drentelen om een mooie plek voor een foto te vinden. Voor een buiten­ opname, samen bij een oude Opel Kadett bijvoorbeeld, is het weer wat te onbarmhartig. Het wordt een warm plaatje bij het kleine Maria­ beeld op de kamer van Tops. "Heel passend", zegt hij. "Wij willen im­ mers eerder verbinden dan schei­ den."

Cynisch? Néé, cynisch zijn ze niet.

"Dat zou niet stroken met onze rooms­katholieke blijmoedigheid," zegt Pieter Tops minzaam. "Wij zijn nóóit cynisch, hooguit wat ironisch", zegt Paul Frissen.

Het tweetal kreeg de afgelopen we­ ken overwegend afwijzende reacties over zich heen vanwege hun plan om de sectie Bestuurskunde (een onder­ deel van de rechtenfaculteit) te ver­ zelfstandigen tot een BV, maatschap of stichting. Frissen en Tops zouden vooral op het geld uit zijn. Als ze zo­ nodig zelfstandig verder wilden, waarom dan niet helemaal op eigen benen, zo vroegen de meeste com­ mentatoren zich af. Jan Boelhouwer deed er in zijn column in deze krant nog een schepje bovenop: het duo zou lonken naar de wereld van Armani­ pakken, BMW's en "net iets te vette gouden rmgen om de rechterpink".

Ingenomen waren ze niet met al die reacties, het stak wel een beetje. "Je denkt toch niet dat we in een BMW zouden willen rijden, zoals die Boel­ houwer suggereert," zegt Frissen.

"En een Armani­pak, we weten wel wat beters. Hoewel, Armani heeft net een interessante lijn op de markt ge­ bracht."

H e t gaat om wat anders, zegt Tops.

"Wij hebben duidelijk gemaakt dat we grote moeite hebben met de uni­ versitaire bureaucratie. Feit is dat we enorm veel tijd kwijt zijn met allerlei strakke regels. Als je hier iemand extra wilt belonen omdat hij een goed onderzoek op tijd heeft weten af te ronden en daarvoor 's avonds en in het weekeinde heeft doorgewerkt, dan is het buitengewoon lastig. Dat moet met allerlei formulieren, aan­ vragen en commissies en dan nog is het maar afwachten. Daarbij kun je niet echt concurreren als een ad­

I

''We hadden meer enthousiasme verwacht voor onze plannen'' Tops en Frissen begrijpen dan ook niet waarom het college niet wat enthou­ siaster reageert. Zowat in koor: "Als ze nu gewoon eens deden alsof ze het leuk vonden. Als ze zouden zeggen: 'Goh, jongens wat een sprankelend plan. De moeite van het onderzoeken waard'. Zo'n houding maakt het alle­ maal wat gemakkelijker. Maar ja, dat zit er niet. Het zal wel de tragiek van de bestuurder zijn."

■ Prof.dr. Paul Frissen (tlnks) en prof.dr. Pieter Tops bij het Mariabeeld op de kamer van Tops: "Wij willen eerder veriilnden dan schelden."

[Foto Remco Tazelaar]

De hoogleraren Paul Frissen en Pieter Tops zorgden recentelijk voor opschudding met hun plannen om de sectie Bestuurskunde te verzelfstandigen. Interessant plan, maar net een beetje te wild, zo vond ­ met veel anderen ­ het College van Bestuur. Frissen en Tops voelen zich niet begrepen, zeker nu het college zelf een plan lanceerde waarin verzakelijking voorop staat.

Waarom niet wat meer enthousiasme, verzucht het tweetal. Maar ze blijven binnen de universiteit.

■ Pieter Siebers viesbureau, waar veel van onze men­ sen terecht komen."

Wat Frissen en Tops ook dwars zit, is dat hun klacht over de universi­ taire bureaucratie in de wandelgan­ gen door zowat iedereen wordt ge­ deeld, maar dat er in de openbaarheid terughoudend wordt gereageerd. Fris­ sen: "Iedereen weet bijvoorbeeld dat we op deze universiteit met allerlei schijnconstructies werken om tijde­ lijke contracten te kunnen verlengen.

Maar als iemand dan wat praktisch voorstelt om dat soort zaken te ver­ anderen, dan doen we met z'n allen of de neus bloedt. Dan gaan we plotseling heel bureaucratisch doen en zeggen dat de universitaire een­ heid eraan gaat. Maar wat Is dat ei­ genlijk, die eenheid? De universiteit

is veel meer een idee dan een organi­ satorisch geheel. Als er ergens ver­ scheidenheid zou moeten zijn, dan is het hier wel."

Het duo heeft nog meer moeite met de terughoudende reacties nu de nieuwste opvattingen van het Colle­ ge van Bestuur over de organisatie van de universiteit bekend zijn ge­ worden. Daarin staat onder meer dat de derde geldstroom ­ het geld dat wetenschappers verdienen met contractonderzoek ­ een van de kernactiviteiten van de KUB gaat uit­ maken. "Nou vraag ik je", zegt Tops.

"Dan hebben ze het over meer markt­ gerichtheid, over flexibiliteit en het sluiten van contracten met het personeel, en dan heet óns plan te vergaand omdat het 'in het hart van

de kernactiviteiten' zou zitten."

Frissen: "Maatschappelijke veran­ kering, expertisecentrum, dat is onze tweede natuur, dat doen we al jaren en zonder grote subsidies. Maar als je inspeelt op een maatschappelijke vraag, zul je ook goed moeten begrij­ pen dat die vraag een andere houding van de instelling impliceert. Dat we­ ten wij al tien jaar." Hij ziet niet waarom de universiteit geen oog heeft voor de voordelen van het ver­ zelfstandigingsplan. Die zijn toch evident, meent hij. "We kunnen ex­ perimenteren, ervaring op doen. Het is een praktische mogelijkheid om te achterhalen wat flexibiliteit in de praktijk inhoudt. En wat de samen­ hang tussen eerste, tweede en derde geldstroom zou kunnen zijn.

'­^.e willen niet wachten op 'de ja­ ren die het nog gaat duren' om de uni­ versitaire plannen op dit terrein af te wachten. Maar misschien moeten ze wel. Want, als er helemaal geen on­ derzoek zou komen naar de verzelf­ standiging, of als het onderzoek zou uitwijzen dat het allemaal geen haal­ bare kaart is, dan zijn ze terug bij af.

En die richting kan het wel eens in­ gaan, nu het college lijkt te kiezen voor een algemeen onderzoek naar de gevolgen van verzelfstandiging.

Maar dan nog zouden ze de universi­ teit niet willen verlaten. "Noem het maar een vleugje idealisme", zegt Tops, zonder een spoor van cynisme.

"We willen nadenken over een nieu­ we, vitale universiteit. Die zal inder­ daad zakelijker zijn, maar dat was in de middeleeuwen vaak niet anders.

Toen had je ook privé­instellingen en privé­colleges.

Een cruciaal bezwaar tegen de plan­ nen van het tweetal wordt gevormd door de vrees voor verlies van de academische eenheid. Als iedereen voor zichzelf begint, sneuvelen de voor de markt minder interessante gebieden. Volgens Tops kan zo'n meerwaarde, die overigens niet zo gemakkelijk te omschrijven is, ook contractueel vastgelegd worden. "Nu dragen we 25 procent van onze der­ de­geldstroominkomsten af aan de universiteit. Over zo'n afdracht valt in de toekomst ook te praten. Ik vind het prima als we op zo'n manier bij­ voorbeeld filosofie voor de instelling weten te behouden."

Het is bijna een uur later en Tops heeft aangekondigd dat hij om tien uur 'wat paters' op bezoek krijgt. De 'lekenpaters' blijken het moeilijk te hebben met de 'professionele paters'.

"Wij zijn natuurlijk voor de leken­ paters", zegt Paul Frissen olijk. "Ach, het is hier allemaal niet zo poenerig als wordt afgeschilderd", zegt Pieter Tops. "Ikzelf bijvoorbeeld reis altijd met de trein. Eerste klas, dat zal toch wel mogen?"

Kamer zal Ritzen temperen in sturing van wetenschap Met een aantal radicale uitspraken over de overheidsinvloed is minister Ritzen erin geslaagd het wetenschapsbeleid tot een publiek 'issue' te maken. Maar in de Tweede Kamer, die ko­ mende week Ritzens plannen bespreekt, neemt men zijn uit­ spraken niet echt serieus. Is de minister overmoedig geweest?

D

aar ben ik voor ingehuurd", zei minister Ritzen vorige week te­ gen het weekblad Elsevier, "niet de individuele onderzoekers." Het ging over de themakeus in het onderzoek.

Hii verdedigde zijn jarenlange streven om die keus meer door de politiek te laten beïnvloeden. Maar >'it keer koos hij wel zeer stellige bewoordingen.

"Geen enkel land kan het zich per­ mitteren om te zeggen: dit is het geld en de onderzoekers bepalen hoe het wordt besteed", zei Ritzen. Hij sug­ gereerde dat op den duur de besteding

van de volle vier miljard onderzoeks­ geld door de politiek 'gestuurd' moet worden. Weg academische vrijheid.

De houding van universiteiten en de wetenschapsorganisaties NWO en KNAW deed hij af met: "Het zijn al­ lemaal gevestigde belangen."

De universiteiten en NWO reageer­ den vorige week 'verbijsterd'. Men wees op de afspraken van de laatste jaren om via verkenningen en debat­ ten een deel van het onderzoek wèl af te stemmen op maatschappelijke kwesties. Maar de uitspraken van

Ritzen waren tien stappen te ver. Als onderzoekers geen vrijheid houden om te ontdekken wat ze zelf ruiken, IS dat "het einde van de wetenschap", zei NWO zelfs in een reactie.

grijzend. De aanzetten in het weten­ schapsbudget om de themakeus op een aantal onderzoeksterreinen meer op maatschappelijke kwesties af te stemmen, vindt hij prima. Maar wat Ritzen vorige week heeft gezegd is "V^eel nuchterder zijn de reacties in volgens hem veel te ver. Maar boos de Tweede Kamer, waar men op of geschokt is Van Gelder niet. "Het maandag 25 no­ aardige is dat er zo vember praat over eindelijk eens een het wetenschaps­ publieke discussie beleid van Ritzen. "Nu krijgt ons onderwerp over het weten­ Maar dat betekent schapsbeleid is." ook eens publiciteit" zeker niet dat zijn Dat laatste vindt recente uitspraken ook VVD­kamer­ volle steun krij­ lid Oussama Cher­ gen. Men lijkt ze eerder niet helemaal ribi. De geringe publieke aandacht serieus te nemen. voor het wetenschapsbeleid zit de "Ik ga ervan uit dat we in de Kamer specialisten in de Kamer kennelijk het Wetenschapsbudget 1997 bespre­ dwars. En een beetje shockeren om ken, en niet de bijdragen van de mi­ de discussie op te porren zien ze daar­ nister in Elsevier of de Volkskrant", om wel door de vingers. Cherribi zal zegt PvdA­Kamerlid Wim van Gelder Ritzen wel aanspreken over zijn uit­

latingen, want "de universiteit is geen staatsboerderij". Ook hij kijkt verder naar het officiële beleid van Ritzen, in het Wetenschapsbudget.

"En dat is echt véél genuanceerder."

Spannender wordt de discussie over de stimulering van top­onderzoek.

De universiteiten en NWO wilden met een pot van zeventig miljoen gulden premies uitdelen aan twintig top­onderzoekscholen. Ritzen heeft dat verlaagd tot tien, omdat een gro­ ter aantal naar "verdelende recht­ vaardigheid" zou rieken. Hi) wil ech­ te, hoge toppen. De universiteiten zijn kwaad; volgens hen is het aantal terreinen waar Nederlanders top­on­ derzoek doen veel groter dan tien. En zeven miljoen gulden per laar per top­ school vinden ze ook erg veel geld.

Welk standpunt de Kamer inneemt, wordt volgende week duidelijk.

[FS/HOP]

UNIVERS

ï l NOVEMBER 1 9 9 6

Gaat Piet Verheyen echt weg?

Een pragmatisch wetenschapper die nog wat recht te zetten had ^ T a , ja, ik had voor m'n gevoel nog I wat recht te zetten, zegt-ie zelf I in zijn kraakheldere werkkamer.

I "Ik was dan wel professor doc^ tor Piet Verheyen, maar ik was in grote kring vooral bekend als bestuurder. Ik kon op m'n lauweren gaan rusten toen ik vijf jaar geleden met de VUT ging, maar ik wilde terug naar m'n vak. In een nul-nul-aanstelling, en dat betekent dat ik er vijf dagen in de week ben, ik heb alleen gevraagd om een paar reizen en om een hokje waarin ik m'n werk kon doen."

Ik had wel wat gepubliceerd, zegt Verheyen, maar niet in wat je A- of B-tijdschriften zou noemen. "Dat was in mijn jongere jaren nauwelijks aan de orde. Dat wilde ik nog even laten zien: jongens, dat kan ik ook.

Ja, ik wilde me eigenlijk nog één keer waarmaken. Ik nam me voor twee boeken te schrijven en elk jaar tenminste twee keer in tijdschriften publiceren."

Lichtelijk trots: "Ik heb in vijf jaar veertien publicaties en twee boeken op mijn naam staan, al is dat laatste als redacteur. Dat geeft toch bevrediging al ben je ouder, en die heb je nog steeds nodig. Iedereen is ijdel, een wetenschapper niet in het minst. En ik heb er ook geen last van."

Verheyen heeft meer dan zestig artikelen en acht boeken op zijn naam staan, waaronder enkele onder redactie van. Die bestrijken allemaal een breed terrein: voorraadmodellen, non-profit-organisaties, logistiek management, dynamische ondernemingsmodellen.

De scheidende prof had veel meer publicaties op z'n naam kunnen hebben als hij wat minder bescheiden was geweest. Als hij, net zoals veel andere hoogleraren dat doen, zijn naam had gezet bij artikelen waaraan hij maar een beperkte bijdrage had geleverd. Dat zegt tenminste dr. Peter Kort, docent besliskunde, die in 1988 promoveerde bij Verheyen. Kort zat in de succesvolle onderzoeksgroep 'dynamische ondernemingsmodellen', rond Verheyen, die een groot aantal promoties heeft opgeleverd.

"Verheyen vond het belangrijker om een enthousiaste onderzoeksgroep om zich heen te verzamelen, dan om zelf te publiceren. Uiteindelijk sneed hij zich daarmee in de vingers: waar veel andere hoogleraren er op staan om hun naam bij een publicatie van een medewerker te zetten, daar deed Piet nooit aan mee. Uit principe."

V

erheyen heeft ook tijdens het gesprek de neiging zijn eigen rol in de wetenschap wat te bagatelliseren.

Hij werd in 1964 buitengewoon hoogleraar bedrijfseconometrie en drie jaar later gewoon hoogleraar in dat vak. De eerste leerstoel in zijn soort in Nederland, en lange tijd de enige. Veel navolging is er niet gekomen, zegt hij zelf. Maar dat komt vooral doordat het zo'n klein vakgebied is, zegt een aantal van zijn promovendi. Het vak stelt wel degelijk wat voor.

"De school van Verheyen bestaat niet", zegt Piet zelf. "Hoewel, in de tijd van de dynamische ondernemingsmodellen was er misschien toch wel een beetje sprake van een school. Ik heb zeven, acht proefschriften op dat gebied begeleid en als je de term 'dynamische ondernemingsmodellen' in Nederland in de I J N I V E R S EfSI 21 NOVEMBER 1996

Vijf jaar wilde Piet Verheyen zich afzonderen in zijn kamer op de negende verdieping van gebouw B. Het was 1991 en liij mociit dan wel zestig zijn en hij was dan wel met de VUT, maar de gewezen bestuurder wilde zich wel nog even wetenschappelijk waar maken. Dat was er net iets te weinig van gekomen. De Tilburgse universiteit kende Piet vooral als een bekwaam bestuurder, als voorzitter van het college, als decaan van de economische faculteit, als troubleshooter, als stimulator van de studentenkerk, als commissaris bij bedrijven, als vriend van de studentenverenigingen. Maar ze leken bijna vergeten dat Piet Verheyen zowel doctor als professor voor zijn naam mocht zetten. Deze week neemt hij afscheid. Als econometrist die school maakte. Al weten niet al te veel mensen dat.

Pieter Siebers en Michel Knapen

Prof.dr. Piet Verheyen [Foto's: Enk van der Burgt]

mond neemt, dan zeggen ze allemaal Verheyen." Maar de term dynamische ondernemingsmodellen wórdt bijna nooit in de mond genomen, geeft hij meteen toe, luid lachend en met de handen op tafel slaand. "Veel te weinig vind ik. Dat zal ik in mijn afscheidscollege ook nog eens onderstrepen. Wat in de wetenschapsbeoefening wat ondergewaardeerd

wordt, is het schrijven van een goed leerboek. Het lijkt gemakkelijk om je eigen colleges, aangevuld met andere inzichten in zo'n boek weg te zetten, maar dat is het niet. Ik héb het wel over een heel goed leerboek, niet een waarvan er maar vijfhonderd verkocht worden, maar een wat overal gebruikt wordt. Een van mijn promovendi, Theo Bemelmans, heeft

'Broeder' Piet kraait ook mee "Ken Ai'rr holrokkrn lid van on>ï riibp u u t " , zogt Martijn Gruytliuysen ovpr Piet Verheyen. Gruythuysen. vijfdejaars leehteiistudent en voorzitter ('tankph') van Kongsi, vertelt dal Verheven - die net als andere difc|nuil*.leilen met broeder oi'saudiim^ wordt aan;j;e.sproken - iio^ sle<'ds voor liet (iihpuul werkzaamheden verrieht. Verheyen zit in het bestuur van de slieliting die de twee disj)uutspanden in de binnenstad l)eh<>ert, komt ieder j a a r op de di.spuutsverjaardag, drinkt mei enif!;e ref^elmaat een gla-s mee als een Kongsjaan afstudeert en is al jarenlang dagvoorzitter \ a n h e l symposium /Va de troonrede, d a t Kongsi op de derde dinsdag \ a n se|)temher organiseert.

"Verheven is altijd bereid hark up te geven. Als we aan hel uitzoeken zijn wie we voorliet symj>osium kunnen uitnodigen, heelt \ e r h e \ e t i altijd goede tips. Mij vertegenwoordigt

de wetenschappelijke tak binnen het dispuut."

De lijosofie van Kongsi {Kolder Over Nevelige Gedaehten Saneert liilellect) is gebaseerd op oosterse groiitl«lag. "flonfueianisme, taoïsme, Jin en jang", somtCruythuysen op. "Kongsileden welen allemaal wat d a t inh o u d t , d a a r o v e r lezen ze hoeken maar ze zijn niet direet volgelingen.

Dat jin en jang .staal bij \erheyen voor hel evenwiehl tussen het wetenschappelijke en hel gezellige. Vooral op hel symposium zie je die combinatie terug. Met gekkigheid het intellect verhogen, dat draagt Verheyen voor zijn dispuut goeil uil." iVlel de Kongsi-das om en het dispuulspetje op (in de kleuren oker, rood en groen) drinkt Verheyen op Kongsi-a\ond<n zijn biertje. Oinerritueel: de v n-ugdesjireukKon^.si han ban stvee uitspreken en kukelen als een haan. "En Piet kraait dan raee."

zo'n boek geschreven op het terrein van de bestuurUjke informatiekunde.

Dat vind ik buitengewoon knap.

Tussen haakjes, zegt Piet. Over waardering gesproken. Bemelmans is enorm trots vanwege een advertentie in een Groningse krant waarin stond 'Meisje zoekt jongen die gisteren in de trein naar Delfzijl Bemelmans op z'n knieën had liggen'. Kijk, dan heb je naam gemaakt." Hij buldert.

P

rof.dr. Wim van Hulst is nu hoogleraar Bedrijfseconomie. Hij promoveerde in 1973 en was de eerste medewerker van Verheyen. Hij noemt hem een belangrijk vormgever van de Tilburgse bedrijfseconometrie. "Dat was nieuw in Nederland. Verheyen, die in Tilburg opvolger was van Dalmulder, was iemand die de bedrijfseconometrie een zware economische invloed gaf. Elders ging het de meer wiskundige kant op.

Bij die 'wiskundigen' waren bijvoorbeeld de voorraadkosten gegeven, Verheyen wilde eigenlijk wel eens weten hoe hoog die waren. Vroeger hadden economen eigenlijk geen handvatten om non-profit-organisaties bedrijfseconomisch te runnen, na de introductie van Verheyens bedrijfseconometrie wel. Dat is toch zijn verdienste."

"Zijn sterke punt is het plannen van research. Tijdsplanning is ook een vorm van coaching", zegt dr.ir. Bert Meijboom, hoofddocent Organisatie, die in 1986 promoveerde bij Verheyen.

"Hij vroeg mo: over twee maanden wil ik een bepaald pap.-r van je zien. Als je zegt: 'Ik heb het zo druk, dat wordt pas over vier maanden', dan zegt Verheyen: 'Maar over vier maanden wil ik weer een ander stuk zien'." Ook ex-promovendus dr. Raymond Gradus, nu werkzaam op het ministerie van Financiën, benadrukt Verheyens kwaliteiten als coach.

Peter Kort: "Verheyen heeft een sterke intuïtie voor resultaten die ergens verborgen liggen in een model. Zo voelde hij aan dat er een oplossing zat in een model waar ik als promovendus midden jaren tachtig aan werkte. Maanden heb ik gezocht, en op een dinsdagmiddag kwam ik er achter. Ik wist niet goed waar ik met mijn opwinding naar toe moest, en heb toen Piet maar gebeld - ook al zat hij toen net in het college en had traditioneel op dinsdag collegevergaderingen. Toch nam hij tijd voor mi] en we hebben nog behoorlijk lang gesproken over mijn oplossing. 'Dat is een goeie', zei hij, ik weet het nog precies. Typisch Piet: hij houdt steeds contact met zijn onderzoekers, ook al heeft hij op dat moment zoveel bestuurstaken.

Van Hulst zegt het zo: "Verheyen was tijdens mijn promotie ongelooflijk stimulerend. Hij zat je ongenadig achter de vodden, in de positieve zin van het woord. Hij wist fatalisme altijd te vermijden en kwam steeds met ideeën. We hadden woeste discus-

W

oeste discussie. Dat was niet direct een gewoonte op de Ka­ tholieke Hogeschool, zoals de KUB toen nog heette. Of het moest over de democratisering gaan, over in­ spraak en medebestuur. De economi­ sche faculteit, waar Verheyen deel van uitmaakte, was een gerespec­ teerd, maar wat bezadigd gezelschap dat nogal met zichzelf was ingeno­ men. "Tot eind jaren zestig was het hier echt Brabants", zegt Verheyen.

"En als het om economie gaat mis­ schien zelfs tot het begin van de ja­ ren tachtig. Toen was er een evalua­ tie van de Nederlandse economie­be­ oefening door een commissie waar­ in onder andere Amerikanen zaten.

Die kwamen tot de conclusie dat het veel te beperkt was. Nederland deed niet mee in het internationale debat.

En Tilburg scoorde daar het slecht­ ste. Het was niks.

"Ik schrok enorm van die spiegel, we

\ferheyen, 65­plusser Wilt gaat Piet Verheyen nu doen?

Wim van Tlulst: "Na zijn jiensio­ nerinj; f;aat hij j?eniet<ni \ a n zijn grootvadcrsfhap. llij heeft twee kleinkinderen. Kn hrifls;en natuur­ lijk."

Peter Kort: "Na zijnpenhionerin};? flij lieefl een seizoenkaart van ^iliem [1, fiel.'­en. tuinieren." \erlieyf n zelf: " E r zijn allij<l akk­ eiletje.s op de univer­sileil waar ik wel weer opduik. Ik !)en net om­ budsman 5>eworden voor d e .'.lu­ denlen Soeioloeie."

dachten dat we het goed deden in het land, in het maatschappelijk veld. Ik had dat niet scherp gezien. Hoe dat kwam? Waarschijnlijk omdat we vrij tevreden met onszelf waren. We wa­ ren goed present in het nationale de­ bat, de hoogleraren Dick Schouten en Hans Bosman zaten in de SER, er waren goede contacten met de KVP, er waren voldoende mensen met commissariaten. Het leek mooi en het was ook mooi, maar niet meer bij de tijd. Dat was ronduit een schok.

Eerst begin je met het bekende de­ fensieve gedrag, dat er verkeerde maatlatten werden gehanteerd, dat Tilburg een eigensoortige economie had enzovoorts. Maar ze hadden

natuurlijk gelijk, internationaal stel­ de het helemaal niets voor.

"Ik was decaan en we moesten wat doen, dat was duidelijk. En dat kon, vooral omdat we het geluk hadden dat een aantal mensen met pensioen ging. Want je kunt een prachtig be­ leid verzinnen, maar je bent goed­ deels afhankelijk van de mensen die het moeten uitvoeren."

je iets van de grond wilt krijgen, moet je dat met mensen doen die bij wijze van spreken 's nachts wakker liggen van hun onderwerpen, die daar diep in geloven. Als je alleen met een geld­ buidel kunt zwaaien, dan is dat te weinig. De kopmannen moeten erin geloven, anders kun je er maar beter niet aan beginnen. Ik vind dat gepraat over incentives en extra beloningen eigenlijk ook overdreven voor bij­ et gaat stukken beter bij de eco­ voorbeeld hoogleraren die anderhalf nomen sinds de jaren tachtig, tot twee ton verdienen. Die hebben vindt Verheyen. Er is duidelijk geko­ al een geweldige baan, in een omge­ zen voor een onderzoekschool. De ving die je bijna nergens treft, dat kwaliteit wordt beter bewaakt, we­ moet genoeg zijn. tenschappers moeten zich meer ver­ "Of ik hier ooit weg had gewild? Ik antwoorden én er wordt meer gepu­ heb er heel eventjes aan gedacht, zo bliceerd. iVIaar er is een schaduwzij­ rond m'n veertigste. Maar toen ging de. Hoewel hij met hart en ziel van het niet om een overstap binnen uni­ zijn vak houdt, vindt hij dat er nu versiteiten, maar meer om zoiets als teveel belang wordt gehecht aan de bijvoorbeeld directeur van een zie­ opvattingen van economen. "De maatschappij vereconomiseert en legt teveel de nadruk op efficiency.

Dat is niet overal goed. Bij zieken­ huizen bijvoorbeeld is het pas in de tweede orde van belang. Het gaat er Mijn eerste contact met Piet Ver­ in eerste instantie om dat elke zieke heyen staat mij nog helder voor ogen. geholpen wordt, en dan mag er geen Het was maart 1983. Als nog net niet onderscheid zijn. Hetzelfde geldt afgestudeerd econoom vond ik hem voor de universiteit. Dat iedereen tegenover mij in een sollicitatiege­ met capaciteiten kan studeren vind sprek voor wetenschappelijk mede­ ik een veel belangrijker principe dan werker bij bedrijfseconomie. H e t dat de organisatie efficiënt functio­ was niet toevallig dat Verheyen daar neert. Er zijn belangrijker waardes zat. Bedrijfseconomische problemen dan de economische. hadden zijn grote liefde. En niet zo "Dat publiceren in die A en B­tijd­ m a a r die ' e n g e ' o p e r a t i o n e l e r e ­ schriften en journals moeten we ook s e a r c h ­ p r o b l e m e n die j e bij zijn niet overdrijven. Die Amerikaanse econometrische leerstoel zou ver­ drang om alleen in vaktijdschriften wachten, maar juist grote bedrijfs­ te publiceren, dat is het niet alléén. economische vraagstukken zoals het Ik vind het belangrijk dat wetenschap investerings­ en het financieringsge­ gepopulariseerd wordt, dat we te le­ drag van ondernemingen. Voor Ver­ zen zijn op de opiniepagina's van de h e y e n moest h e t ook a l t i j d d y ­ kranten, dat we meedoen in het de­ namisch zijn. Investerings­ en finan­ bat. Dat is te lang not done geweest. cieringsbeslissingen werden immers Dat was misschien de kracht van genomen voor de toekomst en niet onze oude economische faculteit: voor het statische nu. toen waren in het debat of achter de Dynamisch is ook de enige juiste maatschappelijke schermen heel ac­ typering van de persoon Verheyen. tief.

Hij kan als geen ander mensen mo­ Of het dan een goed idee is van de tiveren. Het aantal succesvolle pro­ universiteit om, zoals nu wordt voor­ moties d a t o n d e r zijn leiding tot gesteld, expertisecentra in het leven stand is gekomen, is dan ook indruk­ te roepen? C entra waarin juist de wekkend. De Tilburgse bedrijfseco­ maatschappelijke verankering, mid­ nometrie floreerde onder zijn aan­ dels toegepast onderzoek, een be­ wezigheid. Verheyen is een gedreven langrijke rol speelt. Verheyen leunt onderzoeker. Hij kan opgaan in zijn peinzend achterover. "Hoe zal ik dat dynamische modelletjes: Hatnilto­ nu eens zeggen? Bij zoiets moet je nians en het Maximum Principe van eerst naar de wetenschappers toestap­ Pontryagin zijn z'n gereedschap, of pen, ze diep in de ogen kijken en vra­ gen 'Wat wil je eigenlijk?' Want als

H

kenhuis. Dat had misschien best ge­ kund, maar ik dacht toch ook snel" 'Ik heb een van de mooiste banen die je kunt krijgen'."

Maar, zo peinst hij hardop, je kunt in je leven niet alles. "Als ik ergens spijt van heb, is dat ik me niet meer heb bezig gehouden met milieu­econo­ mie. Ik heb met dat milieu wel te ma­ ken gehad in bestuurlijke functies, maar waar ik meer over had willen nadenken is het probleem van het kapitaliseren van dit soort groothe­ den. Aan geld, wat helemaal niet schaars is, hangen we een prijskaart­ je. Milieu is veel schaarser, maar daar rekenen we niets voor. Hoe komt dat? Kunnen we onze BTW niet ge­ bruiken om milieuvervuilende din­ gen ontzettend zwaar te belasten, voor mijn part voor de helft? We dis­ cussiëren er wel over, op de faculteit doet iemand als Aart de Zeeuw er veel aan, maar het thema is prangen­ der dan het voorkomt. Hier zouden we meer wakker van moeten liggen."

W

at Verheyen het meest zal mis­ sen is zijn contacten met stu­ denten. De moderne student is vol­ gens hem een ideale vent. "Uitda­ gend, hij wil z'n vak goed leren, dat is wel eens anders geweest. Hij orga­ niseert goede congressen. Goed, dat doet hij dan uit pragmatische over­ wegingen, maar hij doet het wel. De motieven interesseren me minder dan het feit dat ze het gewoon dóen.

Er mag dan gezegd worden dat ze niet veel uitvoeren, dat ze geen boeken meer lezen, maar als je ziet hoe ze bijvoorbeeld een voordracht doen, dan is daar niks mis mee. Ik vind ze uitdagend.

"Het is misschien waar dat ze daar­ door in niet veel meer dan hun eigen vak geïnteresseerd zijn, maar laten

we daar geen drama van maken. Er is nooit een generatie studenten ge­ weest die veertig uur in de week aan de studie besteedde, laten we daar maar met al te romantisch over doen.

In onze tijd had je ook studenten die scripties overschreven, dat is niet veranderd."

En van studenten kun je leren, zegt Verheyen. "Van Jan Hovers bijvoor­ beeld heb ik meer geleerd dan hij van mij. Die vroeg in 1962 of hij mis­ schien met me mee kon rijden naar Heerlen, waar ik toentertijd woonde.

Da's goed zei ik, maar dan zoü hij in de auto kritiek geven op mijn colle­ ges, en dat kon hij want hij was meer dan slim genoeg om te weten waar het over ging. En dan begon ik het volgende college met de woorden 'Mijne heren, ik heb eens nagedacht en vanaf nu gaan we het zus en zo doen'."

Studenten moeten zich organiseren, vindt Verheyen. Doen ze dat niet, dan lopen ze kans om te vereenzamen.

"Als een studentenvereniging mij vraagt om iets te doen, dan doe ik dat als het ook maar even kan. Ik doe nog steeds een en ander bij Olof omdat ik als student veel aan die club heb gehad. Contacten, discussies. Ik vind dat je wat terug moet doen. Vanavond ga ik weer bij Kongsi bier drinken, dat vind ik nog steeds leuk, een paar keer per jaar. Ik hou daarvan.

"Ik vind het jammer dat hoogleraren daar weinig tijd meer voor hebben.

Studenten vormen een kritische prik­ kel, minstens tien procent ervan is slimmer dan jezelf. Ik maak het re­ gelmatig mee dat ze me vragen stel­ len waarvan ik denk, even opschrij­ ven, daar kom ik zo een twee drie niet uit. Die momenten zal ik het mees­ te missen. Ja, eigenlijk was dat het leukste van het beroep."

E e n missionaris met engelengeduld ■ Arnoud Boot

lijk wèl, maar hij was geduldig en bovenal loyaal. De tijd heeft Ver­ heyen gelijk gegeven. De Tilburgse bedrijfseconomie bloeit. E r zijn nu zelfs v r u c h t b a r e d w a r s v e r b a n d e n tussen bedrijfseconomen en tot voor kort voor hen nog wereldvreemde C e n t E R ­ e c o n o m e n . H e t k a n ver­ keren.

U vraagt zich ongetwijfeld af hoe mijn sollicitatiegesprek was afgelo­ pen. Enthousiasme was voor hem criterium nummer één, en daar ont­ brak het mij niet aan. Spoedig mocht ik mij gaan verdiepen in jumps in state variables, een nieuwe curieu­ ze twist in Verheyens onderzoek­ interesses. Maar onze wegen scheid­ den zich niet lang d a a r n a . Geïn­ doctrineerd door zijn benadering van onderzoek vertrok ik richting VS, om pas negen jaren later (defi­ nitief) terug te komen. Het d u u r d e niet lang of wij hadden elkaar weer gevonden. Ons gezamenlijk product ­ het boek Financiering en Macht is binnenkort te bewonderen.

beter gezegd het gereedschap van zijn leerlingen. Verheyen geeft de grote lijn aan, maar is tegeUjkertijd gefascineerd door ­ voor sommigen ­ onbenullige wiskundige complicaties. Toch is hij bovenal pragmatisch. Voor hem zijn modellen een hulpmiddel voor gestruc­ tureerd denken en redeneren. Geen wonder dat veel van zijn leerhngen een weg vonden binnen de consultancy.

Maar ook Verheyen ontwikkelde zich in die richting.

In de jaren tachtig is hij zijn energie op een breder front gaan inzetten. Hij moet zich hebben gerealiseerd dat de strikte scheiding tiTssen bedrijfsecono­ mie en bedrijfseconometrie niet op enige logica berustte. De ene (bedrijfs­ economie) had weliswaar veel studen­ ten maar vormde verder een ingesla­ pen geheel, terwijl de andere (bedrijf­ seconometrie) zich dynamisch met al­ lerlei o n d e r z o e k i n g e n bezig hield, maar vaak toch wereldvreemd was.

Verheyen ging als missionaris voor onderzoek prediken binnen de b e ­ drijfseconomische geledingen. Met loyaliteit ten opzichte van zo ongeveer iedereen verwierf hij een grote ver­ PROI''.DR. ARN()UD W.A. BOOT IS iiooc­ trouwensbasis. Engelengeduld moet i.KKWR ONl)KRN^:M llNf;s^■l^\^'(:l^:Ktl^l(; KIN hij gehad hebben; zou hij nooit de vele Fl^\^JClKl,^: M \ R K T K I N AAIN D K U N t v K K ­ inactievelingen met geweld tot de orde SlIKIT \ \N A M S T K R I ) \ M . H I J SCtIRKKK hebben willen geroepen? Waarschijn­ DKZKCOI.t M NOl'VKR/.OKKNAN [/"V/VKK.S.

'Onderwijs en onderzoek steeds verder uit elkaar'

Economen krijgen 'propedeuse' van anderhalf jaar Studenten die in september 1997 met een studie economie aan de die de commissie heeft moeten laten.

KUB beginnen, krijgen een 'basisfase' van anderhalf jaar. Deze omvat de oude propedeuse en het eerste doctoraalsemester en bestaat uit zes blokken, die steeds met een tentamen worden afgesloten. De basisfase moet de 'studeerbaarheid' vergroten en studenten aan de slag krijgen, zodat de rendementscijfers wor­ den opgekrikt. Deze basisfase geldt niet voor econometrie, BIK en fiscale economie.

D

at er aan de rendementscijfers die de eerstejaars economen jaarlijks laten zien, wat gedaan moet worden, dat staat al een tijdje vast.

Maar het plan van de Commissie Pro­ pedeuse Economie, onder leiding van hoogleraar Th. Nijman, is niet op al­ le onderdelen even goed in de facul­ teit gevallen. Over de uitgangspun­ ten is men het in grote lijnen eens: economen besteden te weinig tijd aan hun studie, reden waarom ze maar zo moeizaam slagen voor hun prope­ deuse. Het ontbreekt hen aan moti­ vatie en discipline. Maar ook de in­ richting van het eerstejaars­onderwijs is niet optimaal: te weinig afstem­ ming tussen de vakken, de student krijgt geen goed beeld van de pro­ pedeuse, colleges zijn te massaal.

Nijman stelt voor om de propedeuse op te rekken tot een basisfase van anderhalf jaar, een blokkensysteem in te voeren (met een frequentere tentaminering), VlP­coUeges te gaan

verzorgen [Vaardigheden, Integratie en Praktijk] en enkele vakken samen te voegen. Een betere afstemming tussen vakken wordt hiermee beoogd en de studeerbaarheid van het curri­ culum zou worden vergroot. Boven­ dien zou er een 'directeur basisfase' komen, m e t vergaande bevoegd­ heden om de plannen door te voeren.

Inmiddels heeft de faculteitsraad haar oordeel uitgesproken: de basisfase gaat naar anderhalf jaar, er komt een directeur basisfase, het voorgestelde blokkensysteem gaat door. C oncreet betekent dit dat het gros van de eer­ stejaars na anderhalf jaar hun keuze maakt voor het algemeen of bedrijfs­ economische doctoraalprogramma.

Nijman krijgt niet op alle punten ge­ lijk. Zo gaat het vak Inleiding Alge­ mene/Bedrijfseconomie, dat voor het eerste blok gepland stond, niet door.

In de toekomst worden nog steeds de twee vakken apart aangeboden. Vol­ gens Nijman is dat de grootste veer

De bedrijfseconomen "kurmen leven" met de nu voorgestelde variant van de basisfase, zegt vakgroepvoorzitter prof.dr. Th. Verhallen. Liever ziet hij een eenjarige basisfase, maar daarin passen volgens Nijman weer niet de kernvakken Financiering en Marke­ ting. Verhallen bleek bereid zijn voor­ keur van 'één jaar' in te ruilen voor een basisfase waarin alle (vier) bedrijfs­ economische kernvakken zitten. Ook voor de vakgroep BIKA is een com­ promis bedacht. De BIK'ers waren er bang voor dat Informatica 'uitgekleed' zou worden, omdat het vak in het plan­Nijman nog maar een omvang van één studiepunt zou hebben. Dr.ir.

Peter Flach, vakgroepsecretaris: "Dan laat je kansen liggen voor de invoe­ ring van moderne, computeronder­ steunende werkvormen. Voor iedere serieuze econoom is een computer een onmisbaar instrument." Hij heeft er bij de directie basisfase op aange­ drongen dat er zoveel mogelijk in­ formatietechnologie in het onderwijs wordt ingezet.

Onduidelijk is nog de status van het vak Fiscale Economie. De commis­ sie­Nijman wil dat dit een keuzevak wordt, de studentenfractie (EC C O) in de raad wil uit principiële overwegin­ gen geen keuzevakken, omdat "de propedeuse een grondige basis moet bieden, en daarin passen geen keuze­ vakken", zegt Gerben Markink, die voor EC C O in de raad zit. "Studen­ ten moeten aan meerdere vakken kunnen ruiken, dan pas kunnen ze

een goede beslissing nemen over hun richting." In de decembervergadering zal de directie basisfase aangeven of Fiscale Economie 'verplicht' wordt, of een 'verplicht keuzevak'.

verbetering van de coördinatie van het propedeuse­onderwijs binnen de faculteit. Voor de vakgroep Algeme­ ne Economie heeft echter heel zwaar gewogen dat er een onduidelijke organisatiestructuur ontstaat. Ver­ H e t was de vakgroep Algemene bon zelf vindt dat er ook als gevolg Economie die het meest kritisch van de MUB onduidelijkheid gaat stond tegenover het voorstel van de ontstaan over de rol van de vakgroe­ commissie­Nijman. Met de verande­ pen (die volgens de wet helemaal niet ringen zouden "grote risico's" geno­ meer zullen bestaan). Door de komst men worden, zo liet vakgroepvoor­ van afzonderlijke onderzoekinstitu­ zitter prof.dr. H. Verbon weten. De ten verliest de vakgroep langzaam directeur basisfase? Die loopt de kans maar zeker zijn greep op het onder­ zoeksbeleid en "vermalen te wor­ misschien zelfs den tussen diver­ op het perso­ gerende belangen. neelsbeleid en Een minderheid in De commissievoorzitter: door de komst het Algemeen Be­ van afzonderlijke "Vakgroepen verliezen stuur van de vak­ onderwijsinsti­ groep kan zich ver­ heus niet greep tuten kan de vak­ enigen met de in­ op onderwijs" groep zijn greep voering van een op het onderwijs directie basisfase." kwijt raken. Dit Het blokkensys­ kan betekenen ­ en dat zou echt een teem? "Het Algemeen Bestuur twij­ probleem zijn ­ dat onderwijs en on­ felt over de wenselijkheid van de in­ derzoek steeds meer uit elkaar gedre­ voering hiervan." ven worden. Voor beide kerntaken Is Algemene Economie nu, met de van de vakgroep moet dat op termijn komst van een directie basisfase én desastreus zijn." het blokkensysteem de grote verlie­ zer in dit debat? Verbon: "Ik ben er­ Commissievoorzitter Nijman vindt van overtuigd dat de leden van de dat wat zwaar uitgedrukt. "Het gaat vakgroep loyaal aan de nieuwe basis­ inderdaad om een herbezinning van fase zullen meewerken. Het heeft dus de rol van de vakgroepen. Ik ben het niet zo veel zin te praten over verlie­ echter niet mee eens dat zij de greep op het onderwijs verliezen. Het zi)n zers of winnaars."

Volgens Verbon werd binnen de vak­ nog steeds dezelfde docenten die ver­ groep erkend dat een directie basis­ antwoordelijk zijn voor het onder­ fase zal leiden tot de noodzakelijke wijs." [MK] selectie een belangrijke rol. Bertens leert weinig uit het hoofd, is vooral bezig met grote lijnen. Daardoor houdt hij ook het plezier in zijn stu­ die. "Het is voor mij echt een hobby, zodat de opgave om er veel tijd aan te besteden niet groot is."

Jan Bertens, zakenman pur sang, is niet van plan van zijn rechtenstudie een eindeloos verhaal te maken.

Daarom luistert hij bandjes met op­ genomen colleges af in zijn auto en neemt hij juridische literatuur mee in het vliegtuig. "Vroeger vond ik het gezellig als de docent met veel hu­ mor weinig vertelde, nu heb ik er een hekel aan."

■ Stijn Dunk

U

denhouter Jan Bertens (43) houdt van uitdagingen. Daar­ om koopt hij slecht lopende bedrij­ ven op, om ze na een reorganisatie weer door te verkopen. "Als ze weer gezond zijn, is voor mij de lol eraf", aldus zakenman Bertens, die groot is geworden in de autohandel. In zijn werk krijgt hij veel te maken met ju­ ridische procedures zoals milieu­, bouw­ en vestigingsvergunningen.

Die hadden altijd al zijn interesse, dus kwam de keus om in september 1995 rechten te gaan studeren niet zomaar uit de lucht vallen.

Het is vooral de relatie tussen het recht en de prakti)k, waartoe Bertens zich aangetrokken voelt. "Je komt steeds herkenbare situaties tegen. Ik weet nu waarmee juristen in hun pro­ cedures bezig zijn. Bijna wekelijks denk ik: Jezus, dat had ik eerder moeten weten." Zo kwam hij er door zijn studie achter dat de gemeente Udenhout hem op ongeoorloofde gronden een stuk grond geweigerd had. Nu is hij bezig om schadever­ goeding te eisen. "Dat had ik zonder het vak bestuursrecht nooit gewe­ ten." Meer theoretische vakken zo­ als rechtsfilosofie kunnen Bertens maar matig boeien. "Ik vind het heel moeilijk om .me door Rousseau heen te worstelen."

De koppeling met de praktijk kan door jongere studenten minder snel worden gelegd, beseft Bertens. Om­ dat zij minder werkervaring hebben, maar ook omdat zij in het leven van alledag minder hebben meegemaakt.

"Ik kan me voorstellen dat jongelui

■ Jan Bertens jFoto: Remco Tazelaar]

Zakenraan Bertens aangetrokken door herkenbaarheid studie

'Jongelui vinden rechten eerder saai'' rechten een heel saaie studie vin­ vrouw en kinderen vinden het ­ om het zacht uit te drukken ­ niet gewel­ den." dig dat ik studeer", glimlacht hij S t u d e r e n en werken tegelijk, het berustend. valt Bertens zwaar. Drie avonden per Dat voor veel andere deeltijders de week haast de deeltijdstudent zich druk te zwaar is, blijkt uit het grote van de eettafel naar de KUB om zijn aantal afvallers: de jaargroep van Ber­ colleges te volgen en ook de week­ tens is al meer dan gehalveerd. De enden staan in het teken van de stu­ doorzetters ­ "behoorlijk fanatiek" ­ die. Heeft hij tentamen, dan zit hij vormen een gezellige, hechte groep, "dag en nacht" achter zijn bureau. vertelt hij: "We bellen elkaar vaak Vakanties kent hij nauwelijks, want met vragen over tentamens en der­ dan moet hij het achterstallige werk gelijke. Ook wisselen we over de fax inhalen. Paardrijden op zondagoch­ collegedictaten uit." tend is er nauwelijks meer bij. "Mijn Als werkstudent dien je heel selec­

tief en creatief met je tijd om te gaan, benadrukt Bertens, die spreekt van one minute­management.

Bijvoor­ beeld door colleges op te nemen die hij onderweg in de auto afluistert. Of door juridische literatuur te bestude­ ren in het vliegtuig naar C uragao.

Tijdens de colleges gaat het Bertens om de inhoud en niet om de vorm.

"Het absorberen van kennis staat voorop. Vond ik het tijdens mijn op­ leiding HTS­bedrijfskunde gezellig wanneer een docent met veel humor weinig vertelde, nu heb ik er een he­ kel aan." Ook bij het studeren speelt

3 3 ij een hobby hoort niet de tenta­ menvrees die er vroeger wel was.

"Als ik een tentamen niet haal, is er geen man overboord. Er is geen ouwe­ heer meer die je in de vakantie op het matje roept." De prestaties van Ber­ tens, die op het vak privaatrecht na zijn propedeuse binnen één jaar ge­ haald heeft, gedijen goed in die ont­ spannen sfeer: "Als ik er onbevangen tegenover sta, gaan de tentamens een stuk beter."

Na zijn propedeuse wil Jan Bertens op volle kracht doorstomen naar zi)n afstuderen. Binnen zes jaar zijn stu­ die afmaken, dat is het nuchtere stre­ ven van de zakenman. "Het moet geen eindeloos verhaal worden. Dat zal wel lukken, want ik ben gewend om met prognoses en doelstellingen te werken." Dan zal Bertens zijn so­ ciale verplichtingen weer als vanouds kunnen nakomen. Tegenover zi|n gezin, maar ook tegenover het carna­ valsorkest waar hij nu elke week op de valreep komt binnenvallen.

H a ÓL Wijs Niet alle studenten zijn jong en on­ ervaren. Meer en meer vinden maatschappelijk gelouterde oude­ ren hun weg naar de universiteit.

Om na­ of bijscholing te krijgen, of om een geheel andere richting in te slaan. Zo gaat de autoverkoper rechten studeren en verdiept de oud­ingenieur zich in de filosofie.

Univers portretteert in een korte serie zes oudere studenten, van elke KUB­faculteil één.

Prof. G u u s Extra en de multiculturele samenleving

'^We zijn veel internationaler dan we denken Welke Tol ëent een muVersiteit daarin te spe­ De letterenfaculteit viert donderdag 21 november het derde M lustrum. Onder andere een symposium over de informatiemaat­ "Op dit moment wordt er vooral nog "Als je kijkt naar de demografische ontwikkeling wordt Nederland ob­ schappij en de multiculturele samenleving staan op het pro­ gesteggeld over de vraag wat een al­ lochtone student eigenlijk is. In mijn jectief bezien steeds multicultureler.

In een stad als Rotterdam heeft nu gramma. Dit symposium wordt afgesloten met een dies­ en rede geef ik. voorbeelden van manie­ één op de twee kinderen een meerta­ lustrumrede van prof.dr. Guus Extra over 'de multiculturele ren hoe je dat kunt bepalen. Maar hoe je ook kijkt, allochtone studenten lige achtergrond. Dat betekent dat de multiculturele samenleving geen pe­ samenleving in ontwikkeling'. Vijf vragen aan letterendecaan zijn er nog heel weinig. Dat is niet alleen bij ons zo, dat is typisch voor rifeer thema is, maar dat we er alle­ het hele land. Nederland behoort tot maal mee te maken krijgen. Dan Extra over de multiculturele samenleving en de KUB. Waaiom die aandacbt voor de malticaltuieh samenleringl

komt de vraag hoe Nederland rea­ geert op die ontwikkeling. Het over­ heidsbeleid is sterk gericht op min­ derheden als doelgroepen van beleid, en minder als actoren daarin. Het hoofdpunt is steeds het bestrijden van achterstanden. Ik vind die invals­ hoek te beperkt."

Wat is bet probleem?

"De etnisch­culturele dimensies blij­ ven onbelicht bij dat achterstandsbe­

■ Adrian van den Eerenbeemt leid. Die culturele dimensies zijn de aanwezigheid van andere talen en de aanwezigheid van andere religies, in het bijzonder de islam. Je ziet dat er in de ontzuilde Nederlandse samen­ leving een nieuwe zuil in opkomst is. Naast religie is ook taal een be­ langrijke cultuurdrager. In de diesre­ de stel ik dat meertaligheid bijna al­

Liett^efi^ecq^n prof.dr. G. Extra [Foto: Enk van der Burgt]

De angst voor de operatie wordt er niet minder om. Wel mag de patiënt sneller uit het ziekenhuis en pakt deze, eenmaal thuisgekomen, zijn hobby's sneller op. Informatie over een chirurgische ingreep levert een geruststellend beeld op van de aan­ doening en de behandelmethode en dat heeft een positief effect op het welbevinden van de patiënt. Dan moeten wel eerst de artsen en anes­ thesisten over de sloot worden ge­ trokken, meent promovendus Bert Bteemhaar.

D

e chirurg stoot in sneltreinvaart murmelend wat vaktermen uit, het oog al weer half gericht op het volgende ziekenhuisbed. Afwerken die klus, er moet zo weer gesneden worden. De patiënt in bed probeert de arts eerst te verstaan en vervol­ gens te begrijpen. Dat gaat maar moeizaam, laat staan dat hij toekomt aan het stellen van één of meerdere prangende vragen. Wat is er precies aan de hand, wat gaat er met me gebeuren, hoe lang gaat dat duren?

Zaken die pas duidelijk worden na de operatie of sterker nog: als de pa­ tiënt eenmaal thuis is.

Dit ziekenhuisbeeld mag dan wel ste­ reotiep zijn, ver bezijden de waarheid is het niet. Dat constateerde in elk geval IVA­medewerker dr. B. Breem­ haar (1957), die in het Tilburgse St. Elisabeth ziekenhuis en het Veldho­ vense St. Joseph ziekenhuis onder­ zoek deed naar de effecten van pati­ ntenvoorhchting. hi beide ziekenhui­ zen kregen patiënten onvoldoende en te weinig systematisch informatie van hun behandelend arts of van het verplegend personeel. "Vragen wer­ den niet beantwoord. Informatie werd gegeven op verkeerde momen­ ten en op foute plekken, bijvoorbeeld in het voorbijgaan in de gang of in de operatiekamer. Daardoor voelden

tijd wordt bekeken in termen van achterstand en nooit als verrijking.

Terwijl dat wel gebeurt in het geval van Friesland. Die taal wordt be­ schermd in de wet, het Fries heeft een gecodificeerde status.

"Het belang van de talen vind je ech­ ter niet terug in de cultuurnota van Nuis. Die gaat alleen over de bedreig­ de positie van het Nederlands, de voornaamste autochtone taal, in Eu­ ropa. Dat vind ik een gemiste kans.

Het is ook een paradox. Waarom is de zorg en aandacht er wel voor het Nederlands als onderdeel van de cul­ turele verscheidenheid van Europa, terwijl de culturele verscheidenheid binnen Nederland zelf eennon­issue is?

"Als je in het beleid alleen uitgaat van het idee dat allochtonen moeten integreren, verdwijnen de taken en opdrachten voor autochtonen. De inburgeringscontracten zijn dan ook een eenzijdige invulling van Neder­ land als multiculturele samenleving.

De opdracht voor de meerderheid ligt met name op het gebied van de et­ nisch­culturele dimensies en niet al­ leen op het bestrijden van achterstan­ den."

de West­Europese landen met de laag­ ste vertegenwoordiging van allocht­ one studenten aan de universiteiten.

Zo krijg je het paradoxale verschijn­ sel dat op een universiteit als deze meer buitenlandse uitwisselingsstu­ denten rondlopen dan allochtonen uit Nederland. In 1994 was er bijvoor­ beeld maar één Marokkaanse student van 18 jaar op de Nederlandse uni­ versiteiten te vinden. Toch zijn er wel kansen voor universiteiten. Vorige week maakte het ministerie van on­ derwijs bekend dat meer allochtone leerlingen naar HAVO en VWO gaan."

Wat betekent dat voor de KUB!

"Als je kijkt naar de centrale doel­ stelling van de KUB, vallen twee tref­ woorden op: mens­ en maatschappij­ wetenschappen en pluralistische maatschappij. Daar valt de multicul­ turele samenleving natuurlijk onder.

Als de KUB haar doelstelling waar wil maken, zal de universiteit toch iets moeten doen op dit gebied."

"Er is bijvoorbeeld veel te doen over internationalisering, maar altijd gaat het dan over Nederland in de wereld en veel minder over de wereld in Nederland. Terwijl dat óók een gege­ ven is. De internationaliseringsop­ dracht van de universiteit kun je dus

f> ook langs andere weg bereiken. We zijn veel internationaler dan we den­ ken."

Kust u ook meer concrete voorbeelden gevea.'

"Mijn suggestie is om in ieder geval een goed monitorsysteem te ontwik­ kelen voor allochtone studenten. Dat is wel het minste wat je kunt doen, het zou de universiteiten ook sieren.

"Je kunt verder iets doen aan posi­ tieve actie, bijvoorbeeld een eigen beurzenstelsel voor allochtone stu­ denten. We moeten af van het be­ nauwde gevoel dat je autochtonen benadeeld. Verder moet de multicul­ turele samenleving op de weten­ schappelijke onderzoeksagenda ko­ men. Maar de verschillende thema's voor de vakgroepen kunnen niet van buitenaf worden aangedragen. Ze moeten echt van binnenuit komen.

"Op de letterenfaculteit stellen we onszelf al bewust de vraag hoe al­ lochtonen een rol kunnen spelen op de universiteit. We hebben in dat kader programma's voor Turks en Arabisch gemaakt en dat gebeurt dan ook vanuit het idee dat studenten met een meertalige achtergrond op onderdelen al binnenkomen met een voorsprong. De implementatie van dit soort ideeën is niet simpel, maar we voelen ons gehouden om toch zoveel mogelijk te doen.

"Daarmee willen we een voortrek­ kersrol vervullen voor de andere fa­ culteiten. Op de letterenfaculteit doen we al ons best, maar we menen dat het hier best nog een opdracht voor anderen mag zijn. Ik denk dat die andere faculteiten nu aan zet zijn.

Dat zal ik in mijn rede ook zeggen, al is het in wat andere bewoordin­ gen."

Artsen n e m e n te v^einig tijd, stelt promovendus Breemhaar

"Een uitgebreide patiëntenvoorlichting werkt als medicijn" mensen zich overvallen en raakten ling, schriftelijk en audiovisueel ze van de wijs", vertelt Breemhaar. uitgebreider werden voorgelicht ble­ Toen Breemhaar in het kader van zijn ven gemiddeld ruim een dag korter onderzoek een uitgebreider en uitge­ in het ziekenhuis. Verder hervatten balanceerder systeem van voorlich­ zij na thuiskomst hun hobby's snel­ ting opzette, kreeg hij "onvoldoende ler en waren zij tijdens de opname­ medewerking" van het personeel. dag minder onzeker over hun opna­ Met name de artsen en de anesthe­ me en hun operatie. Dat deel van de sisten lagen dwars. Zij weigerden bij­ galblaaspatiënten dat goed voor­ voorbeeld informatiefolders uit te gelicht was, gebruikte bovendien delen ­ en dat terwijl meer slaapmidde­ patiënten het liefst len dan de controle­ door hun behande­ Want aan die motivatie groep, wat door lend arts worden Breemhaar als een moet nog flink voorgelicht. Voor de positief effect wordt gesleuteld worden" houding van de art­ beschouwd. "Slecht sen heeft Breemhaar geïnformeerde pa­ wel een verklaring: "Velen hadden tiënten weten vaak niet dat ze slaap­ onvoldoende vertrouwen in het effect middelen kunnen gebruiken, terwijl van de voorlichting. Daarnaast speel­ dat gebruik een positieve invloed kan de geld een rol: artsen worden niet hebben op hun welbevinden." betaald voor het geven van informa­ Toch vindt de Tilburgse onderzoeker, tie, dat gaat ten koste van de tijd die die zijn proefschrift Development, ze besteden aan opereren." implementation and evaluation of surgical patient education op 31 ok­ B r e e m h a a r s onderzoek lijkt uit te tober verdedigde aan de Universiteit wijzen dat het gebrek aan vertrouwen Maastricht, dat de effecten van pa­ bij artsen en anesthesisten niet te­ tiëntenvoorlichting tegenvallen. De recht is. De rVA­onderzoeker onder­ angst voor de operatie bleek bij bei­ vroeg twee groepen van ongeveer de groepen patiënten even groot. honderd patiënten die een liesbreuk­ Breemhaar: "Dat ligt niet alleen aan of galblaasoperatie ondergingen naar het gebrek aan medewerking van art­ hun welbevinden, zowel vóór als na sen en narcotiseurs, maar ook aan de de ingreep. De patiënten die monde­ omstandigheden. Zo was de informa­

tievideo maar beperkt beschikbaar en werd het project bij het St. Joseph ziekenhuis doorkruist door een ver­ huizing." Een beter verloop van de voorlichting zou meer verschillen hebben opgeleverd, denkt Breemhaar.

I Z > e wel gesignaleerde effecten zijn deels terug te voeren op de toegeno­ men controle die patiënten ervaren na een veelomvattende voorlichting.

Zij zijn de situatie meer meester, waardoor ze zich lichamelijk en gees­ telijk beter voelen. Kennis maakt macht, de informatie werkt als me­ dicijn. Niet iedereen is echter gebaat bij veel voorlichting. Breemhaar: "Sommige patiënten willen niet te veel informatie. In het algemeen

geldt dat je patiënten niet met te veel verplichtingen en verantwoorde­ lijkheden moet opzadelen. Dat kan zoveel inspanning en stress vergen dat de nadelen daarvan groter zijn dan het ongemak dat je oorspronkelijk probeerde weg te nemen."

Breemhaar heeft niet de illusie dat zijn onderzoek aanleiding geeft tot wijdverbreide informatiecampagnes in ziekenhuizen. Wel hoopt hij dat de coördinatoren van de patiënten­ voorlichting ­ "als een ziekenhuis er één heeft, is dat heel wat" ­ met dit soort cijfers in de hand de hulp­ verleners beter kunnen motiveren om voldoende informatie te verstrek­ ken. "Want aan die motivatie moet nog flink gesleuteld worden." |SD]

E

en dinsdagavond begin no­ vember. Terwijl de halve wereld aan de buis gekluis­ terd zit voor de presidents­ verkieziftgen in de Verenigde Staten, voert de PvdA Tilburg haar wekelijk­ se caaifwgne­overleg m een kamer­ tje op het stadhuis. Eigen verkiezin­ gen eerst. De sfeer is een tikje gejaagd, maar er moet dan ook nog het een en ander gebeuren. Telkens is daar die brandende vraag: wie doet wat wan­ neer? Zorgenkindjes zijn er te over: nog niet overal in de stad hangen affi­ ches, het werkbezoek van de PvdA­ parlementariërs moet worden voor­ bereid ("Wat moeten ze zeggen en wat vooral niet?") en de speciale verkiezingskrant is af maar wacht nu op zijn weg naar de lezers.

Het zijn sores die in het niet lijken te vallen bij het werkelijke probleem.

Want de PvdA Tilburg mag dan door het leven gaan als de landelijke voor­ beeld­afdeling, ook hier ontkomt de partij niet aan een nieuw electoraal drama. Als de voortekenen tenmin­ ste niet bedriegen en daar heeft het alle schijn van. In de diverse opinie­ peilingen staat de PvdA er beroerder voor dan ooit en daar komt bij dat de algemene animo voor de gemeente­ raadsverkiezingen nog nooit zo belab­ berd is geweest als nu. Naar verluidt schommelt de opkomst woensdag 27 november rond de veertig procent.

Dodelijk, moet ook PvdA­lijsttrekker (en wethouder voor Sociale Zaken)

Kies uw KUB'er Op (!«• kandidatenlijsten van de tien partijen die deelnemen aan de konlende gemi'enteraadsverkie/.in­ gen in Tilhur)» prijken de namen van m totaal dertij; (ex­) KUB'ers.

Een overzielit: * GroenLinks: Roel van Gurp (theoloog), Anja van de Westelaken (hociologe), Jacqueline Bankers, (juriste), Wim Kerkten (ex­Stu­ dium Generale), Klmira Kngel (stude.nte letteren), flans van Tart­ wijk (ex­doeent .soeiale weten­ schappen), Iledwig Zeedijk (ex­ studente letteren), Lou Keune (do­ cent sociologie), jan Vugts (ont­ wikkclingseeonoom), JsabeJIe Diepstraten (onderzoekster IVA, ex­soeiologie), Kdwin Merman» (medewerker C WL) en Juui Bar­ ten (theoloog). * PvdA: J a n Hamming (eeo­ noora), Hugo Backx (jurist, secretaris rechtenfaculteit), Marteen van de Wiel (beleids­ m<­dewerker letteren), Gabc van der Zee (sludcrit so<"iolo­ gie), Joianda van (Jeesink (af­ gestudeerd Arbeid en Organi­ satie), Danny Backx (oud­ hoofd DSO), Jan Boelhouwer (docent psychologie), Hans Krosse (econoom). * CDA: ('.aria Basliaansen (slu­ dcerl (le/.e maand af bij sociale weleiiscliappen) * W D : Rcné van Diessen (afge­ studeerd econoom), Joost Möl­ Icr (student bedrijfseconomie), Kobin Visser (student rechten) * SP: Luc van Bacst (student rechten), Wolter Zandberg (afgestudeerd jurist). Armand van (;ils (student sociologie) * D66: Hans Dicteren (soeiale wetenschappen), Boudewijn Staffliorst (DEA) * Lokaal Welzijn/Algemeen Be­ lang: Arie Kiuzema (doeenl ceonoriile), Lizelle Gerritsen (ex­studente eronomie) * Algemene Bejaardenpartij Til­ burg (ABT): geen KUB'er. * Centrumdemocraten (C D): geen KL'B'er. * Burgerpartij Nederland (BPN):gi<­uKl,BVr.

UNIVERS

21 NtlVrMHFH 199^1

Wim Luijendijk weten. "Een ander punt: hoe zit het met onze financiële positie?" vraagt hij.

Gabe van der Zee (30) geeft uitsluit­ sel. Hij is lid van de universiteitsraad voor de studentenfractie SAM, num­ mer acht op de PvdA­lijst en tevens penningmeester. "Het houdt niet over", luidt zijn oordeel. De conclu­ sie ligt voor de hand: het startschot voor de verkiezingscampagne heeft nog niet geklonken of de partijkas is alweer leeg. Op slag slaat de vrolijke stemming m het campagneteam om.

"We moeten geen al te dure activi­ teiten meer organiseren, anders heb­ ben we een probleem", klinkt het.

Het kwaad lijkt echter al geschied.

De belangrijkste evenementen die zijn georganiseerd door het campag­ neteam van de PvdA zitten er alweer op. Duidelijk is dat kosten noch moeite zijn gespaard om het Tilburg­ se kiezersvolk voor de tweede keer in twee jaar naar het stemhokje te lokken. De campagne wordt gedomi­ neerd door de angst voor het Rosma­ len­effect (de massale steun voor lo­ kale partijtjes uit protest tegen sa­ menvoeging met in dit geval Den Bosch) en de toenemende politieke desinteresse. "Onze campagne is na­ drukkelijk op jongeren gericht", ver­ klaart Gabe van der Zee. "Bij de jeugdige kiezers doet de PvdA het slecht en dat moet anders. Het pro­ bleem is alleen dat de verkiezingen ditmaal nauwelijks landelijke aan­ dacht van de media krijgen, omdat het herindelingsverkiezingen zijn.

Vandaar dat we ons helemaal ziek plakken en vandaar ook dat we van alles en nog wat hebben georgani­ seerd, zoals het jongerenfestival."

Hugo Backx, secretaris van de rech­ tenfaculteit, n u m m e r vijf op de PvdA­Hjst, houdt gemengde gevoe­ lens over aan de mix van politiek en wetenschap. "Aan de ene kant bren­ gen zij die uit de universitaire wereld komen ervaring mee die in de plaat­ selijke politiek van pas kan komen.

Ze kunnen meepraten en zijn m staat tegenwicht te bieden tegen een log gemeentelijk apparaat. Aan de ande­ re kant vormt een universiteit na­ tuurlijk geen afspiegeling van de sa­ menleving. Dat impliceert dat er al­ tijd een groep burgers blijft bestaan die niet of moeilijk te bereiken valt.

Voor een deel klopt het heersende beeld van een universiteit wel. Tot op zekere hoogte is het onvermijde­ lijk een ivoren toren."

Bij de PvdA wordt naar de opvatting van Backx al een tijdje gekozen voor een andere benadering. De lijn­Rot­ tenberg, zeg maar. De klassieke ar­ beiders zijn niet meer en naar de kie­ zers van nu ­ nog steeds de minder bedeelden in de samenleving, zo heet het alom ­ moet je toe. "Je moet als politicus niet alleen zelf informeren, maar je steeds meer laten informe­ ren. De dorpen, de wijken en de buur­ ten intrekken. Je moet het publieke debat aangaan. Daaraan gekoppeld zit wel een bestuurlijke verantwoor­ delijkheid. Je moet op een gegeven moment een besluit nemen. Dat gaat steeds beter. Ik denk dat de PvdA de kiezers in Tilburg recht in de ogen kan kijken."

Nog even en 'Groot Tilburg' is een feit.

De gemeentelijke herindeling drijft de kiezers in Berkel­Enschot, Udenhout en Tilburg komende woensdag voor de tweede keer in twee jaar naar de stem­ bus. Of niet, want de verkiezingen leven nauwelijks. Al helemaal niet bij jonge­ ren, weet ook de PvdA, die zich nadrukkelijk profileert als dé thuishaven van het jeugdige electoraat. Zwevend tussen hoop en vrees lijkt de PvdA voor­ lopig vooral van in plaats van vóór jongeren. Hoe een voormalig socialistisch bolwerk 'verwetenschappelijkt' tot een dubieus toevluchtsoord voor de patatgeneratie.

Of: de PvdA en de KUB­factor.

Quirijn iVletz

D e slogans Geen partij, geen verkiezing zon­ der slogan. Jan de Kok, werkzaam bij reclame­adviesbureau l^om­ I>art« in Tilburg {"onafliankelijk" en niet woonachtig in Tilburg) houdt ze tegen het licht.

W

eken van tevoren werd het met veel bombarie en zonder poes­ pas aangekondigd: het Megajongeren­ festival in Noorderligt, met ­ het stond er echt ­ gratis friet voor de pa­ tatgeneratie. Maar ook met speciale gasten: niemand minder dan Linda, Roos en Jessica [Goede Tijden, Slech­ te Tijden], Henk Westbroek en Ruud GuUit. Laatstgenoemde zegde pijnHjk genoeg op het allerlaatste moment af, maar dat mocht de pret in het PvdA­ kamp niet drukken: de jongeren kwa­ men toch wel. Echt wel. Nou ja, jongeren: de gemiddelde leeftijd op het festival leek een jaar of vijftien.

De PvdA goes Veronica? Jan Boelhou­ wer, docent psychologie, bovenaan de lijst van de PvdA voor een stek in Provinciale Staten en ook actief voor de partij in Tilburg, doet er laconiek over. "Ach, so whatl Je kunt het ook leuk opvatten: gratis friet voor de patatgeneratie. Ik vind het wel een aardige vondst. Daar komt bij dat je jongeren op de een of andere manier zult moeten aanspreken wanneer je ze werkelijk bij de politiek wilt be­ trekken. En ach, een andere partij geeft ballonnen."

Volgens Boelhouwer, onverkiesbare met zijn nummer 24 op de lijst, neemt de PvdA haar doelgroep wel degelijk serieus. Dat geldt voor de oudere kiezers, maar ook voor de jon­ gere garde. "De PvdA staat nog steeds voor degenen die het gewoon kloten hebben in de samenleving. Als ik zie hoe zo'n Jan Hamming zich inzet met zijn activiteiten en banenplarmen...

Die loopt echt de benen uit zijn gat.

Ik kan alleen maar zeggen dat hij en de PvdA massaal de stem van jonge­ ren verdienen. Toch nemen de mees­ ten een apathische houding aan. Dat beangstigt me."

Voorlopig lijkt de PvdA vooral de partij van in plaats van vóór jonge­ ren. Aan jeugdig elan geen gebrek in Tilburg. Het KUB­gehalte is inder­ daad hoog, meent Boelhouwer. "Til­ burg is natuurlijk bij uitstek een stu­ dentenstad. Tegelijkertijd is het een arme stad, die gebaat is bij creativi­ teit. Links en rechts heeft de verloe­ dering al toegeslagen en daar moet

*

■ Maileen van de Wiel, nummer zeven van deNJplakt verkiezingsposters [Foto. Remco Tazelaar]

De PvdA, de gi?ieenteraadsverkiezingeii en de KUB­factor

"Ik heb iet vreemde gevoel dat politiekiets kan veranderen" stevig tegen opgetreden worden. Met name uitbreiding van de werkge­ legenheid is van essentieel belang. In de PvdA zitten veel mensen met be­ stuurlijke ervaring. Enkelen hebben

op de KUB bewezen dat ze verstand van zaken en visie hebben; durven af te wijken van de platgetreden paden.

Onder hen zitten inderdaad nogal wat jongeren."

"Wij zitten niet voor de KUB in de raad'' BOUDEWIJN STAFFHORST, HOOFD DEA, D66 "Al sinds jaar en dag ben ik poli­ tiek geëngageerd. Ik schat dat ik al meer dan twintig jaar lid ben van D66. De inrichting van de maat­ schappij wordt grotendeels door de politiek bepaald en ik vind het be­ langrijk om mee te denken en mee te sturen, hoe beperkt ook. Bestu­ ren in Tilburg is een behoorlijke klus. Een stad wordt namelijk steeds ingewikkelder, maar dat maakt het juist zo boeiend. Actief zijn op lokaal niveau heeft voor mij de meeste charme. Wat er gebeurt in een gemeente raakt je eigen leefwereld en is daarom heel con­ creet. Het gaat om zaken als hoe een stad wordt ingericht en dat staat dichter bij de praktijk dan waarmee bijvoorbeeld de Tweede Kamer zich bezighoudt. Ik denk ook dat je in de gemeentelijke politiek de mees­ te invloed kunt uitoefenen.

"Je gaat in de politiek voor de macht. Ik tenmmste wel. Dat Hans Dicteren en ik beiden op de KUB werken en respectievelijk nummer één en nummer drie op de lijst staan, lijkt me alleen maargoed. De KUB is een belangrijke werkgever en een prominente onderwijs­ voorziening in Tilburg en daarmee een actor in het lokale maatschap­ pelijk leven. Ik vind het verstandig dat er een binding bestaat tussen een universiteit en een stad. Dat moet je niet te zeer los van elkaar zien. Het zijn geen gescheiden we­ relden. Dat neemt niet weg dat het relevant is dat er ook mensen uit het bedrijfsleven in een gemeente­ raad zitten. Een raad moet niet los­ staan van de realiteit. Maar wij zit­ ten natuurlijk niet voor de KUB in de raad."

E

én van die 'jonkies' is Marleen van de Wiel (27), beleidsmede­ werker op de letterenfaculteit. Als nummer zeven op de lijst zal hel erom hangen of ze in de gemeente­ raad komt, want de algemene ver­ wachting is dat de PvdA zes tot actl zetels zal halen. "Ze hebben kenne lijk vertrouwen in me", blijft ze be­ scheiden. Ze weet dat ze zich poli­ tiek gezien nog moet waarmaken, maar daar staat volgens haar tegen­ over dat jongeren makkelijker iets nieuws durven aan te pakken. "Ze hebben meer lef en in de politiek is dat soms hard nodig. Daarnaast we­ ten ze beter wat er bij andere jonge­ ren leeft."

Wie de jeugd heeft, heeft de toe­ komst, maar bij Riek Flipse (68 en nummer 30 op de lijst) rijst de vraag in hoeverre de jeugd voor de polit» kiest met het oog op de toekomst. Zi| is sinds mensenheugenis woonacn­ tig in Tilburg en staat te boek als PvdA­lid van de oude stempel. "De partij zit nu even in een dip. De grondslag van de PvdA onderschrilf ik nog steeds, maar het wordt inde!­ daad steeds meer een Partij van het Verstand. Er hangt nu altijd een wa» van haalbaarheid omheen. Zo van het mag niet te veel kosten en W moet wel wat opleveren. Vroege' waren PvdA'ers veel hechter, strilfi' baarder en idealistischer. Ik weet dat

de klok niet teruggezet kan worden en ik zeg niet dat de jongeren die nu bij de PvdA zitten helemaal geen idealen hebben, maar ze komen ook uit eigen belang. Deels zitten ze er voor zichzelf. Ze zijn een tijdje poli­ tiek actief en gaan dan weer weg, om door te studeren of omdat ze een baan hebben gevonden. Dat vind ik jam­ mer. Het is slecht voor de continu­ teit."

Van de Wiel ontkent dat ze de PvdA als springplank gebruikt. "Ik kan al­ leen voor mezelf spreken, maar bij mij is dat zeker niet zo", bezweert ze. Als dat al een vaak gehoorde klacht zou zijn, gaat die vlieger voor haar niet op. "Luister: ik woon in Tilburg, ik werk hier. Ik ben echt ge­ hecht aan deze stad. Zozeer zelfs dat ik me er voor wil inzetten."

Gabe van der Zee laat zich in verge­ lijkbare bewoordingen uit wanneer het woord 'carrièremaker' valt. "Ik ken maar weinig jongeren die voor hun cv in de politiek gaan of in de gemeenteraad willen zitten. De meesten doen het puur voor de lol.

Ik ook." Pardon? Voor de lol? Jaze­ ker. Maar natuurlijk zit daar ook een ideaal in. "Ik heb nog steeds het vreemde gevoel dat politiek iets kan veranderen in de samenleving. In Til­ burg heeft de PvdA dat de laatste ja­ ren bewezen. Mede dankzij ons is de bijzondere bijstand versoepeld, om

maar iets te noemen."

Volgens Van der Zee heeft de PvdA plaatselijk in ieder geval een duide­ lijker herkenbaar sociaal gezicht dan landelijk. Hij is niet altijd te spreken over de inbreng van de PvdA in het

paarse kabinet. "Je zou kunnen zeg­ gen dat de partij in Tilburg iets meer links georiënteerd is. Er wordt actie­ ver en bewuster omgegaan met vraag­ stukken als armoede en werkloos­ heid. Ik noem dat weleens het fan

"Misschien word ik nog eens wethouder" JOOST MÖLLER {19), STUDENT BEDRIJFSECONOMIE, W D "Tilburg is absoluut een linkse stad.

Misschien is het KUB­gehalte bij de W D daardoor niet zo hoog als bij de andere partijen. Wij zijn hier niet voor niets de zesde partij met maar vier zetels. Toch wijzen de uitsla­ gen van de Provinciale Staten­ver­ kiezingen en de diverse peilingen erop dat we fors gaan uithalen. Ik voorspel dat de W D naar tien ze­ tels springt. Dat zou inderdaad be­ tekenen dat ik ­ als nummer zeven op de lijst ­ in de raad kom. Dat is geen droom, maar wel een stukje waardering voor het werk dat ik heb gedaan. Ik zie het vooral als een hobby naast mijn baan als manager bij golfbaan Prise d'Eau. Best mo­ gelijk dat ik het daar straks te druk mee krijg.

"Met mijn studie valt het tot nu toe goed te combineren. Ik ben bijna

klaar en ik zou het echt leuk vin­ den om in de raad te komen. Daar ben ik ambitieus genoeg voor. Mis­ schien word ik nog eens wethouder.

De politiek heeft mij altijd geboeid.

Ik ben niet iemand die zich snel er­ gens bij neerlegt en in die zin mag je mij een idealist noemen. Dat wil niet zeggen dat ik het per definitie eens ben met de VVD. Wel op hoofdlijnen, maar niet op kleine onderdelen. Van mij mag er bijvoor­ beeld meer geld naar de gehandicap­ tenzorg dan naar de sport. Je zou kunnen zeggen dat ik tot de linker­ vleugel van de partij behoor. De vo­ rige keer heb ik nogal wat voorkeur­ stemmen gehaald. Geen idee of dat kwam doordat ik op de KUB zit; eerder doordat ik actief ben bij een studentenvereniging."

*

*

Hamming­effect. Hij heeft op de KUB toch een soort aanzuigende werking gehad en behoorlijk wat mensen bij de PvdA betrokken."

Tan Hamming (30) zelf vindt de pe­ I netratie van de wetenschap in de lokale politiek een goede zaak. Het aloude beeld van een wetenschap die mijlenver afstaat van de realiteit is naar de mening van de afgestudeerd KUB­econoom achterhaald. "De PvdA Tilburg vormt het levende be­ wijs van een partij die met beide be­ nen in de samenleving staat. Wij be­ schikken in de hele stad over goede contacten, willen daar graag tijd in steken en boeken ook resultaten. Zo hebben we het bekende Duizend Banenplan veel eerder gerealiseerd dan gepland."

Als student raakte Hamming (al en­ kele jaren raadslid en momenteel nummer drie op de lijst) steeds meer politiek bewust. Spraakmakend wa­ ren de debatten met minister Ritzen, die tot drie keer toe naar de KUB kwam en even vaak het vuur aan de schenen gelegd kreeg. "Ik vind het van belang dat niet alleen veertig­ plussers, zeg maar babyboomers po­ litiek actief zijn. Ook en juist jonge­ ren moeten hun stem laten gelden en tegengas geven. Ook zij hebben wel degelijk idealen. Die kan geen enke­ le generatie claimen."

*

*

*

*

CDA (geen slogan): "Wat, hééft die partij geen slogan? Dal kan een bewuste keuze zijn, maar mij lijkt het geen sterke stet. Zo zeg je als partij dat je niks te vertellen hebt."

PvdA {Zonder poespas samen aan de slag): "KJinkt vaag en voegt weinig toe, maar hel heeft iets fanatiek». Een klein zesje."

D66 (Veilig, groen, leefbaar): "Zegt al meer. Het geeft aan waar de partij voor staat en het prikkelt, ai wil ik iets meer we­ ten. Maar dat is ook het doel van een slogan: hij moet uitno­ digen ora het partijprogramma te lezen, ik geef een zeven.'"

ABT (Voor rechtvaardigheid en solidariteit): "Klinkklare onzin. Welke partij ia daar te­ gen? Een ouderenpartij als de ABT zou zich ook als zodanig moeten profileren. Laat dan merken dal je opkomt voor ouderen. Ken vier."

GroenLink» (Groen L inks werkt aan de stad): "Vind ik geen sleehte. Het duidt op een aetieve partij, al werkt natuur­ lijk iedere andere partij aan de stad. Een zes."

W D (Aan de slag voor onze gemeente): "Een ontzettende open deur. Het probleem met een .slogan is: hoe groter het pu­ bliek, hoe vager de slogan. Het­ zelfde zie je met reclame voor bier. Heineken mikt op een gro­ tere doelgroep dan Arastel. Wat mij betreft een vier."

SP (Geef tegenga», slem SF): "Duidt op onvrede met de gro­ te jongen.s die de dienst uitma­ ken. Een sterke. Eigenlijk de beste die erbij zit. Hel idee van de luis in de pels. Een betere slogan dan Stem tegen, stem SP. Die klinkt Ie negatief. Een ze­ ven."

UNIVERS

21 NOVEMBER 199<

universitaire agenda academische plechtigheden

overige activiteiten

en TRS. Workshops van Coopers & Lybrand, TRS Sales & Marketing en GITP. Aanvang 09.00 uur, PZ 25

de KUB) over 'De georganiseerde criminaliteit in Ne­ derland".

Aanvang 15.45 uur, KUB, AZ 7

Natuur-Cuttuur Studium G enerale verzorgt een lezing door Petran De Theologische Faculteit Tilburg organiseert een Kockelkoren (filosoof. Universiteit Twente) over 'Na­ studiemiddag met als thema: 'Stropen, stelen, tuur­Cultuur". beunen... over de grenzen van de wet". Aanlei­ Aanvang 20.15 uur, KUB, AZ 10 ding vormt het actuele armoede­debat, uitgelokt door uitspraken van mgr.dr. Muskens, bisschop van Breda. Info: 4662596.

Aanvang 14.00 uur, TFT, Academielaan 9, Tilburg Tentoonstellingen

Studiemiddag TFT 21 november [do]

21 november [do] Viering 69ste Dies Natalis De diesrede ter gelegenheid van de 69e verjaardag van de KUB wordt uitgesproken door prof.dr. G. Extra, met als titel: 'De multiculturele samenleving in ont­ wikkeling: feiten, beeldvonning en t)eleid". Muzika­ le omlijsting door het Tilburgs Studentenkoor Con­ trast, onder leiding van Peter van Aerts.

Aanvang 16.15 uur, aula KUB

22 november [ vr] Afscheidsrede prof-ifer. P.A. Veriieyen Prof.dr. P.A. Verheyen. hoogleraar bedrijfseconome­ trie, neemt afscheid van de KUB met een rede, ge­ titeld: 'Dynamiek in de financienngsmethode'.

Aanvang 16.15 uur, aula KUB

25 november [ma] Promotie drs. R.H.W. Vlnice Promotor; prof.dr. Hk. Thierry. Titel proefschrift: 'Motivatie en belonen. De mythe van intrinsieke mo­ tivatie".

Aanvang 14.15 uur, aula KUB

29 november [ vr] Promotie drs. H. Oosteriiout Promotores: prof.dr. P.W. Moerland, prof.dr. H.G .

Barkema en prof.dr. E.E.C, van Damme. Titel proef­ schrift: 'Takeover Barriers: the good, the bad, and the ugly".

Aanvang 16.15 uur, aula KUB

Symposium Letteren De faculteit der Letteren organiseert een symposium getiteld: "De informatiemaatschappij en de multicul­ turele samenleving". Met een diesrede door prof.dr.

G. Extra over 'de multiculturele samenleving in ontwik­ keling: feiten, beeldvorming en beleid'.

Aanvang 10.00 uur, aula KUB De telematlca-toekomst Een door Studium Generate in samenwerking met SBIT georganiseerd debat over de 'telematica­toekomst".

Chriet Titulaer in debat met Paul Frissen.

Aanvang 13.30 uur, KUB, YZ 1

27 november [ wo] Kinder Sint-Nicoiaasfeest De Personeelsvereniging van de KUB organiseert een bezoek van Sinterklaas voor kinderen van per­ soneelsleden.

Aanvang 14.30 uur, aula KUB

l^lmnaclit 22 november [vr] Promoties in dispuut De Theologische Faculteit Tilburg (TFT) organiseert een discussiebijeenkomst als onderdeel van de sene Pro­ moties in Dispuut, een reeks openbare debatten over recent verschenen proefschriften op het vlak van de feministische theologie. Meer info: dr. A. van Heijst, 4662606 of 4662580.

Aanvang 13.30 uur, TFT, Academielaan 9, Tilburg

Cinema organiseert een filmnacht met als thema "Award Winning Movies". Vertoond zullen worden 'Zusje, Braveheart en Dead Man Walking". Te­ vens zal een spreker het hebben over het belang van filmprijzen. Entree in voorverkoop f 1 5 , ­ (Ci­ nema­leden f 5,­ korting). Kaarten dagelijks van 12.15­13.45 uur, gebouw A. Info: 4 5 6 4 8 3 1 .

Aanvang 19.00 uur. Filmtheater Louis

Maijoiijn Mandersloot Marjolijn Mandersloot heeft m haar atelier een waar arsenaal aan curiositeiten verzameld die de basis vormen van haar werk. De 'gevonden voorwerpen' lijken allemaal een moment van metamorfose af te wachten Tot 24 december, gebouw P, bij kamer P 9.20 Latijnse boeiten en iiandscliriften Per Omnia saecula, door alle eeuwen, luidt het motto van de expositie waar Latijnse werken en vertalingen van klassieke auteurs te zien zijn en o.a. Latijnse vertalingen van de stnpboeken Asténx en Obelix, Donald Duck en Micky Mouse.

Tot 13 december. Theologische Faculteit, Academie­ laan 9, Tilburg

28 november [do] Tiieatersportwedstrljd De Tilburgse Rataplan heeft theatersportvereniging DOM uit Utrecht uitgedaagd. Improvisatietoneel in wedstrijdverband. Welk team speelt de beste scènes?

Aanwijzingen en suggesties uit het publiek zijn belang njk! Entree f 6,­.

Aanvang 20.00 uur, CVA, Ringbaan O ost 8, Tilburg

Congres: Ontwerp aanpassing weti>oel< Een door het Schoordijk Instituut georganiseerd congres in samenwerking met onder andere het Ministene van Justitie, de Nederlandse Orde van Advocaten. Opening door de dagvoorzitter, prof.mr. J.B.M. Vranken. Lezingen en workshops.

Info: 4662739.

Aanvang 09.30 uur, aula KUB

26 november [ dl] Management Consultancy Day Studievereniging Top Down organiseert een Manage­ ment Consultancy Dag. Lezingen van GITP, ABN AMRO

EISA-Lezing Studievereniging ELSA verzorgt een lezing gehou­ den door prof.dr. P.C. van Duyne (hoogleraar em­ pirische aspecten van den strafrechtspleging aan

Redactie: Angela van Schendel Informatie zenden naar: Unlvers t.a.v. Universitaire agenda Itamer A17 Postbus 90153 5000 LE Tilburg iVlaii: Sciiendei@KUB.NL N.B.: De bij TiGEAK aangesloten studieverenigingen Itunnen berichten voor de agenda uitsluitend inleveren bij TiGEAK, Daniël Braat, R7, tel. 4662992.

Visitatie wijsbegeerte

Brieven kunnen tot uiterlijk dinsdag 17.00 uur op de redactie (A17) worden ingeleverd. Mallen kan ook: P.H.C. Siebers@KUB.NL. De redac­ tie behoudt zich het recht voor Ingezonden brieven In te korten.

"Blind naar het rendement kijken heeft geen zin VERVOtS VAN PAStNft 3

Er zijn ook landelijk maar weinig VWO­ers die kiezen voor een oplei­ ding Wijsbegeerte, en van de enke­ len die dat toch doen vallen de mees­ ten het eerste jaar weer af. De meer­ derheid van het aantal studenten aan de faculteit wordt gevormd door mensen voor wie studiefinanciering en (snel) afstuderen niet zo belang­ rijk is. Bijvoorbeeld omdat ze de stu­ die naast hun baan volgen, of door­ dat ze 'dubbelvakkers' zijn; studen­ ten die naast hun reguliere studie ter verrijking een aantal of alle vakken aan de filosofische faculteit volgen.

Dat heeft een dermate negatieve in­ vloed op het rendement, dat de visitatiecommissie onheilspellende taal spreekt: "Met zo'n instroom kan in de toekomst niet langer een auto­ nome doctoraalstudie in stand wor­ den gehouden."

Tegelijkertijd blijken juist de dubbel­ vakkers vaak de beste en meest ge­ motiveerde studenten zijn. De com­ missie vraagt bij minister Ritzen dan ook om meer begrip voor dit type stu­ dent. Door de veranderde regels van de studiefinanciering zouden steeds meer dubbelvakkers in tijdnood ko­ men, waardoor ze één studie laten vallen. Voor Wijsbegeerte heeft dit grote gevolgen: nog minder studen­ ten en bovendien minder kwaliteit.

UNIVERS E ^

2l' NOVEMBER 1996

misch talent en mag daar ook wat voor terug verwachten. Maar nu al blijkt een grens bereikt: "Stof die vroeger tijdens de specialisatie of zelfs het basisdoctoraal aan bod kwam, krijgen nu pas de aio's te ver­ werken." C obben noemt het met enige aarzeling "een verschraling".

De commissie en de decaan zijn het over één ding eens: meer VWO'ers moeten de sprong naar wijsbegeerte wagen. Volgens de commissie kampt de studie met een negatief, wereld­ vreemd imago dat maar op een ma­ nier kan worden opgelost: profilering.

Wijsbegeerte zou niet­wijsgerige vak­ ■ Decaan Cobben: "Filosofie niet ken in met name de propedeuse moe­ behandelen als wereldvreemd" ten opnemen. De commissie specu­ leert zelfs over een "(gedeeltelijke) Zes jaar studiefinanciering is dan ook opheffing" van het eerste jaar. C ob­ een must voor studenten die twee ben is daar absoluut tegen. "Dom. Juist op deze manier behandel je studies willen afronden.

Ook C obben vraagt aandacht voor filosofie alsof die wereldvreemd is en het 'specifieke karakter' van de filo­ los staat van de wetenschap. Maar sofie­student. Blind rendements­ filosofie draagt in zichzelf de ver­ cijfers toepassen die opgaan voor an­ houding tot wetenschap met zich dere faculteiten is volgens hem zin­ mee." loos: filosofie blijft toch een studie De decaan zou liever juist de sterke met diepgang, "en dat kost nou een­ punten van de faculteit in de etalage maal tijd". De roep om "onmiddel­ gooien. Zoals bekende namen. "We lijke nuttigheid" gaat bij filosofie hebben bijvoorbeeld Frans van Pe­ minder op dan bij andere studies. perstraten, gespecialiseerd in de Fran­ Desondanks staat de decaan "niet se filosoof Lyotard. Gido Berns is een onbillijk" tegenover de eis om meer autoriteit op het gebied van Derrida." rendement. Tenslotte investeert de Cobben zelf gaat door voor vermaard maatschappij in specifiek acade­ Hegel­kenner. IL H/HO/HOP]

Dubdichters­ festival Er zijn veel dingen die jongeren niet begrijpen. Er zijn ook veel dingen waar ze wel een visie op hebben. Met dit in het achterhoofd werd op maan­ dag 11 november het Dubdichters­ festival in de Paradox gehouden; het zevende alweer. Net als in de voor­ gaande jaren deden voornamelijk let­ terenstudenten mee. Het festival wordt door de deelnemers gezien als een mooie gelegenheid om eigen werk ­ verhalen, gedichten en zelfs zang ­ aan een geïnteresseerd publiek ten gehore te brengen.

Die maandagavond zorgden de stu­ denten dan ook voor een gevarieerde avond met een goede inhoud. Het is daarom vreemd en onbegrijpelijk dat in de laatste Univers in het artikel 'Drs. P. heeft mijn gedichten gelezen' het festival zo eenzijdig wordt be­ licht. Gekozen is voor een opzet waarin één deelnemer (Rutger Kieze­ brink) naar voren wordt gebracht. Dat Rutger aan­ dacht verdient staat bui­ ten kijf, maar het artikel gaat alleen over hem. Over het festival wordt verder niets gezegd (is de betreffende schrijver er eigenlijk wel geweest?).

De vraag of de schrijver het 'moeilij­

ke' onderwerp gedichten zo heeft ge­ probeerd te ontwijken komt onher­ roepelijk naar voren. Het zou in ie­ der geval meer 'festivalwaardig' zijn geweest om in het artikel een beeld te geven van het totale festival. En Rutger verdient zo los van het festi­ val ook wel een interview.

Naast deze verkapte manier van Uni­ vers om zich makkelijk van het fes­ tival af te maken, bevat het artikel ook nog een grote onjuistheid. Rut­ ger Kiezebrink wordt bestempeld als 'het gezicht van het (faculteits­)blad KIK', terwijl dit, zoals binnen de let­ terenfaculteit iedereen bekend is, hoofdredacteur Jeroen Mirck is. Dat laatstgenoemde de 'inhoudsprijs' van het festival wist te winnen komt bin­ nen het artikel in Univers wel heel kort aan de orde.

Univers mag de volgende keer beter haar huiswerk doen!

Ramon de L ouw

Naschrift Univeis­jouinalist Quiiijn Metz was wel degelijk aanwezig op het Dub­ dichteis­festival, en baseerde zijn verhaal op een van de meer interes­ sante deelnemers.

D

e tocht naar l'Abri voert naar het hart van de Betuwe, door een herfstig rivierenlandschap. Op zaterdagochtend lijkt het dorpje Eek en Wiel nog in slaap. Als Cornells van Putten even voor tienen de motor van de auto afzet bij de monumentale boerderij, is het er stil.

Op het ruisen van de boomkruinen na. Buiten zakken de voetstappen weg in de zompige grond. Om de boerderij heen hangt de geur van mest en fruitbomen.

Er komen mensen met rieken in hun hand op Van Putten en zijn vriend Peter Bijkerk afgerend. Enthousiaste begroetingen volgen. Binnen zit een groepje bezoekers appels te schillen uit reusachtige pannen. Die zijn bestemd voor de appelmoes, bij het avondeten.

Van Putten (student psychologie) en Bijkerk (bedrijfseconomie) zijn dit weekend om half acht uit hun bed gekomen om l'Abri te bezoeken.

Ongeveer een keer per maand komen ze in dit 'centrum voor intellectueel geloven', gerund door vijf dertigers met uiteenlopende academische achtergrond. L'Abri is een soort Studium Generale met een christelijk tintje. Wekelijks zijn er in het statige onderkomen in Eek en Wiel lezingen over geloofsthema's, maar ook over kunst en cultuur en over levensbeschouwelijke trends. Gemiddeld trekt zo'n weekend veertig bezoekers. De meesten zijn jong, student of dertiger, het merendeel is protestant.

Naast de georganiseerde programma's is er ruimte voor bezinning of 'zelfstudie'. Er is een kleine, kloosterachtig ingerichte bibliotheek, waar op cassette alle lezingen aanwezig zijn die in l'Abri sinds 1971 gegeven zijn. Wie wil, kan een weekend of langere tijd overnachten. Als tegenprestatie wordt een bijdrage aan

Studenten willen 'christelijk' wetenschap bedrijven

Met God studeren op de boerderij hij alleen op wetenschappelijke gronden worden beoordeeld."

Geloven is niet alleen voor naïevelingen met oogkleppen op. Dat Geertsema spreekt voor een aandachis de boodschap van l'Abri, een centrum voor intellectueel geloven tig gehoor, dat in een halve cirkel om het spreekgestoelte zit. De werkloze chemicus van midden dertig zit er dat geleid wordt door academici. Het is ook het credo van twee naast de Haagse werknemer van een KUB-studenten, die één weekend per maand op deze Betuwse octrooibureau. Een eerstejaars studente van de VU klapt haar Nijntjeboerderij te vinden zijn. Als pubers moesten ze niks van God pennendoos open. Nadenkend trekt ze draden kauwgom uit haar mond. hebben. "Ik heb me vaak afgevraagd of gelovigen zichzelf niet Iemand uit het publiek legt een link naar de psychologie. Hij merkt op dat voor de gek hielden." Nu zoeken ze als academici in spe een uit het neurofysiologische verschijnmanier om geloof en wetenschap te combineren. "Het draait in de sel 'pijn' niet het bestaan van het bewustzijn kan worden herleid. economie om optimaliseren. Winst, productie, consumptie. Ik Van Putten mompelt, knikt, maakt fanatiek aantekeningen. Hij zit moweet niet in hoeverre ik daar in mee wil." menteel op een dood spoor met zijn studie, zal hij later vertellen. "In de psychologie wordt de mens materiaLinda van Tilburg listisch verklaard. Niet als door God geschapen, maar als toevallig product. Met dat idee kan ik me niet apologetiek staan: de verdediging van om je veilig en geborgen te voelen als verenigen." Bijkerk luistert met de waarheid van het christelijk ge- je gelooft dat het leven zin heeft." roodomrande ogen, gaapt af en toe. loof.

Cornells van Putten: "Op mijn zes- Hij heeft de afgelopen dagen veel uitMaar ook verdiept hij zich in de bij- tiende was ik nihilistisch, heel nega- zendwerk gedaan en daardoor weinig bel, en raakt gefascineerd door de pro- tief. Omdat ik nooit antwoord kreeg geslapen. fetieën. Dat God bestaat, daarvan is op vragen waarmee ik rondliep. De De derde KUB-student die zich bij het hij sinds zijn twintigste overtuigd. evolutieleer bijvoorbeeld, die in strijd gezelschap heeft gevoegd kijkt af en Dat geloven niet voor naïevelingen is met het scheppingsverhaal volgens toe weifelend opzij naar Bijkerk. René met oogkleppen op is, ook. In april de bijbel. Als zoveel wetende Peuter hoort de spreker van dit jaar zit hij in de trein met een schappers daar zo serieus mee met gemengde gevoelens boek van de filosoof Francis Schaef- bezig zijn, dan moet er toch aan, vertelt hij na de lezing. fer. Een jongen die tegenover hem zit iets van waar zijn, vroeg ik.

Hij is hier voor het eerst, op spreekt hem er op aan. Vertelt dat in Het antwoord luidde steevast: uitnodiging van Bijkerk, die Nederland ook een huis l'Abri is, naar dat moet je gewoon geloven. hij kent van bedrijfseconoanalogie van de stichting van Schaef- Daar wilde ik niet aan." mie. "Ik heb het gevoel dat fer in Zwitserland. In de zomervakan- Het antwoord komt vandaag het niet objectief is zoals het tie trekt Van Putten twee weken naar van professor Henk Geertschier belicht wordt. Die man spreekt vanuit christelijk standpunt, de 'tegenpartij' is er niet. Oké, hij is geen Diekstra, hij is correct Ln zijn bronnen. Maar een conferentie is dit niet."

E

én ding hebben de drie aanwezige KUB-studenten met elkaar gemeen: hun studie en het bijbehorende carrièreperspectief botst met hun levensbeschouwing. Peter Bijkerk plaatst vraagtekens bij de economische wetenschap die hij bestudeert.

"Het draait in de economie om optimaliseren: winst, productie, consumptie. Dat bepaalt de samenleving. Ik weet niet in hoeverre ik daar in mee wil." René de Peuter: "Ik begrijp de tendens wel dat carrière niet alles is, maar dat idee is betrekkelijk. Ik ben liberaal", wijst hij lachend op zijn streepjesoverhemd, "als iedereen zijn leven te veel sociaal gaat inrichten, dan kunnen we de concurrentie met het Oosten niet meer aan. Alles is alleen maar mogelijk als de economie goed draait. Ik moet dan altijd denken aan mijn le-

• beter

vriendin die helemaal niet gelooft.

Onlangs ging hij weer eens naar de kerk.

"Vertel jij nou eens wat God is", zegt hij tegen Peter Bijkerk. "Kan je dat definiëren?" Bijkerk, die zijn bord voor de tweede maal heeft volgeladen met groentetaart, schudt zijn hoofd. "Dat heeft met gevoel te maken. Ik geloof in de God van de bijbel en dat het mogelijk is om God via de bijbel te leren kennen." De Peuter poneert een stelling. "Ik voel me nooit depressief, wel goed. Noem jij dat contact met God?"

Schuilplaats voor gelovigen l'Abri (Frans voor 'schuijpiaali!') wtTtl in 1955 in Zwitserland o p gericht door liet eelrtpaar Francis en F^dith Schaeffer, beiden auteur van meerdere hoeken over filosofie en de praktijk van het leven als christen. Zij stelden h u n huis open \ o o r iedereen die vragen had over de zin van het leven. l'Abri stimuleert iiiens*'ii itm een christelijke visie Ie ontwikkelen (»p onder andere kunst, politiek, onderwijs en economie.

In verse billende landen binnen en buiten Europa zijn er inmiddels l ' A b r i - s t u d i e c e n t r a . De Nederlandse vestifjing, de herenboerderij in Eek en Wiel, starlle in I 9 7 I o n d i r leidiii}; \ a n de kunstliislori<'Us prof. Hans Rookmaker.

In 1984 werd in de binnenstad van Utrerhl een tweede huis geopend.

Bijkerk: "Daar zit het hem niet in.

Vrede met jezelf hebben en gelukkig zijn kan ook als atheïst. Kijk, ik heb door mijn opvoeding ook een drempel moeten nemen om te geloven. Ik ben tot mijn eenentwintigste heel negatief geweest, maar nu voel ik dat God een persoon is die bestaat. Dat is een verrijking van je leven, een heerlijk gevoel, dat meen ik echt."

Na de lunch besluit De Peuter te vertrekken. Hij zet zijn zoektocht elders voort. "De drempel is te hoog om te integreren in een groep mensen als deze."

V

an Putten en Bijkerk blijven tot lang na het invallen van de duisternis. Ze horen die middag in lezing twee dat de spanning tussen denken en geloven bij de eerste christenen niet aanwezig was. Die ontstond pas toen ze onder de indruk kwamen van raar Ethiek op het HEAO. Die zei: 'Je de Hellenistische beschaving, die kunt ook gelukkig zijn zonder eco- leerde dat waarheid alleen datgene is nomische groei.' Dat geloof ik niet." wat je kunt zien. "Wij zien geen verRené de Peuter, Peter Bijkerk en Cornelis van Putten (van links naar reclits) [Foto: Enk van der Burgt] De Peuter (25) gaat steeds meer de schil meer tussen betekenis en zin betrekkelijkheid van de dingen in- aan de ene kant en de brute, harde het onderhoud van boerderij en het de Betuwe. "Ik was op zoek naar con- ma, filosoof aan de Vrije Universiteit zien, vertelt hij bij de lunch. "Op feiten aan de andere kant", zegt de land eromheen gevraagd. Van Putten tact met anderen die op dezelfde van Amsterdam. Terwijl buiten de mijn twintigste was ik erg materialis- spreker. wijst naar de kale gevel: "Daar heb manier als ik met het geloof bezig regen tegen de ramen zwiept en in tisch. Zo'n type met een enorm bu- "Het is een hoog niveau van denik deze zomer twee weken aan staan waren. Die heb ik hier gevonden." de huiskamer van l'Abri het haard- reau met een JR Ewing-stoel erach- ken", zegt Peter Bijkerk na afloop. krabben." vuur brandt, houdt hij een lezing over ter. Ik ben zo opgevoed, mijn vader "Goed voor je algemene ontwikkeGeloven is een kwestie van gezond e eerste zaterdag van november scheppingsgeloof en evolutietheorie. is ook de weg gegaan die ik voor ogen ling, gaaf om mee bezig te zijn. Maar verstand, dat is de boodschap van staan in l'Abri twee lezingen op Die laatste hoeft niet te worden af- had: aardig huis, eigen bedrijfje, am- het duurt wel twee weken voor ik dit l'Abri en het is ook het credo van Van het programma over de spanning tus- gewezen op grond van het geloof, be- bitieus zijn, nooit twijfelen. Ik ben weer heb laten bezinken." Na nog Putten (23). Hij is gelovig, zegt hij, sen denken en geloven. Het is een toogt Geertsema. Met behulp van op de MEAO begonnen en zit nu op de een spelletje Risk in de bibliotheek, maar niet het type 'halleluja met de thema dat Van Putten en Bijkerk al sheets laat hij zien dat de Big bang- universiteit. Nu zie ik in dat carrière rode kool met appelmoes en drie gohanden omhoog'. "Het christelijk bezighoudt sinds hun middelbare theorie wetenschappelijke vragen maken niet alles is, ook het opbou- spelachtige liederen, heeft hij het dan geloof biedt een goede rationele ba- schooltijd. Allebei werden ze Neder- onbeantwoord laat. Geloof en weten- wen van een gezin enzo telt." Hij is ook weer even "gehad" met l'Abri, sis om in het leven te staan", is zijn lands hervormd opgevoed, allebei schap behoren tot een verschillend aan het nadenken geslagen de laat- verzucht hij wegdommelend op de overtuiging. En om die verstandelij- kregen ze als puber een afkeer van discours waarvan de argumenten niet ste maanden, onder andere over het achterbank van de auto: "Nu wil ik ke kant van het geloof uit te diepen het geloof. "Ik heb me afgevraagd of mogen worden verward, zegt de prof. christelijk geloof dat-ie van huis uit nog maar één ding: bier, chips en leest hij boeken. Stapels filosofen en je jezelf niet voor de gek houdt door "Je kunt de evolutieleer niet vanuit kent, maar waarmee hij nooit iets voetbal op tv." theologen. Hij kent bijna alle titels in God te geloven", zegt Peter Bij- het geloof beoordelen. Het is een heeft gedaan. Voert gesprekken met flie in de bibliotheek van l'Abri bij kerk. "Het is natuurlijk makkelijker wetenschappelijke theorie en dus kan vrienden die gelovig zijn, met zijn

D

U N I V E R S E f 9 21 MQVEWBEij 199$ I t^i.'

Matsertjes zijn be­ doeld voor mede­ M werkers en studen W ten van de KUB A Mits de lengte de dertig woorden met te boven gaat be­ draagt de prijs vijf gulden Tot zestig woorden kost een matsertje tien gul den Berichten met een (para) commer cieel karakter kos ten f 50 ­ en mogen niet meer (ian dertig woorden be dragen M£ ximaal twee matser tjes per ac tiviteit Inleveren tot do 1 3 00 uur Niet op woensdag

w

Jl

Wi

VITE Congres Voor het congres half april hebben wi) nog een plaatsje vri) Wanneer je dit iets lijkt kom dan langs op VITE kamer R15 ledere dag tussen 10 30 12 30 De dag. toekomstige consultant TOP DOWN organiseert 26 novem ber een management consultancy dag D e e l n e m e n d e bedrijven C oopers ABN A M R O GITP TRS Kosten f 12,50 leden, f 17 50 met leden In schrijven op kamer R34 Symposium organiseren?

Financierings Associatie Tilburg Mercunus zoekt nog enkele mensen om het nieuwe symposium te organi seren dat in oktober 1997 zal plaaats vinden Interesse'Loop dan even bin nen bij Mercunus kamer R 7 Nu of nooltl Komende week laatste mogelijkheid om een cadeaubon ter waarde van 50 gulden te ontvangen bij opening van een n i e u w e ABN A M R O s t u d e n tenrekenmg Info bij ABN AMRO of Makub

■■

•^ ■ 9

iifl

jjj

|É j^j

a a^

9

Financiële Dienstverlenlngsdag D i n s d a g 10 d e c e m b e r F i n a n c i ë l e Dienstverlenlngsdag VU Moret Ernst & Young, AXA Leven Fortis ING Groep en KPMG verzorgen presenta ties trainingen en persoonlijke ge sprekken Inlichtingen/mschrijven AVE 020 4445135

■üi

Laatste kans' Open voor 29 nov een nieuwe ABN AMRO s t u d e n t e n r e k e n i n g en ont vang naast de organizer een gratis cadeaubon ter waarde van f 50 ' Info bij ABN AMRO of Makub

Versterking gezocht!

Het bestuur van Financierings Asso ciatie Tilburg M e r c u n u s is op zoek naar versterking van het team voor het Bedrijfsbezoeken accountants 2e semester van dit jaar Lijkt het je w a t ' Loop dan eens binnen bij Mer Op 27 en 29 november organiseert stu cunus, R 7 dieveremgmg ISABEST bedrijf sbezoe ken naar KPMG in Eindhoven en Pri ce Waterhouse in Den Haag Wil jij Film Twister deze bedrijven eens wat beter leren Socrates presenteert dinsdag 26 no kennen schrijf je in bij ISABEST R18 v e m b e r o m 20 00 u u r in C Z 101 Twister met Helen H u n t en Bill Gangborrel Paxton Regie Jan de Bont Entree f 5 (Platenen f 2 50| Alle studieverenigingen die aangeslo ten zijn bij TIGEAK zijn uitgenodigd om op vrijdag 22 november om 15 30 Vietnam reis uur te komen borrelen in de gang van Vanmiddag 21 november, 14 00 uur gebouw R Q Z 103 IS de voorlichting over de Gezocht Actieve leden' VITE reis die plaatsvindt van 19 maart tot 6 april Studenten van ALLE facul ECCO zoekt enthousiaste studenten teiten kunnen hun scriptie/paper in die op willen komen voor de belangen Vietnam schrijven van de student Heb je interesse of vragen kom dan even langs de EC C O Talentenjacht"! k a m e r ( R I 0 0 7 | of m a i l E C C O ® Financierings Associatie Tilburg Mer FEW4 kub nl c u n u s jaagt op talenten om het sym Filmnacht posium dat in oktober 1997 zal plaats vinden te organiseren Wil jij prooi 27 november organiseert C INEMA m worden van deze jacht kom naar Filmtheater Louis een filmnacht met Mercunuskamer R 7 als thema Award winning movies T u s s e n 19 00 en 03 00 u u r z u l l e n Dusseldorf Zusje Braveheart en Dead Man Wal VITE gaat 28 november op excursie king vertoond worden Tevens zal een naar Dusseldorf met o a een bezoek spreker het hebben over filmprijzen aan de Beurs Ben je aan iets leuks toe Entree m de vvk f 15 — (Cmema Ie schrijf je in op VITE kamer R15 van den f 5,— korting) Kaarten dag tus sen 12 15 13 45 in geb A Bel voor 10 30 12 30 info 4564831 Film: Twister Sinterklaascadeautje'' Socrates presenteert dinsdag 26 no v e m b e r o m 20 00 u u r in C Z 101 Heb JIJ nog wensen voor je toekomst Twister met Helen H u n t en Bill pak dan dit sinterklaaspresentje met Paxton Regie Jan de Bont Entree f beide h a n d e n aan en k o m naar de 5, (Platenen f 2 50) accentprogrammavoorlichtmg BE op do 28 nov om 12 45 in C ZlOl Op zoek naar bestuurservaring?

Accentprogrammavoorlichtmg Die kun je komend semester opdoen bij Financierings Associatie Tilburg EFACT organiseert ook dit jaar weer Mercunus Interesse' Kom dan naar een accentprogrammavoorlichting BE de Mercunuskamer, R 7 do 28 nov om 12 45 in C Z 101

in een schrijven aan de mandataris sen van de faculteiten Samenvat tend geldt dat aan een aio voor de i n d i e n s t t r e d i n g een (limitatieve) keuzemogelijkheid wordt geboden I O dienstverband gedurende 4 jaar of O 8 dienstverband gedurende 5 jaar Een (tussentijdse) omzetting van een full time naar een part time dienstverband is slechts mogelijk m e t wederzijds g o e d v i n d e n De stem van de promotor zal hierbij m e e w e g e n en de d u u r v a n h e t dienstverband wordt maximaal naar evenredigheid verlengd

De medelingenpagma wordt verzorgd door de afd Voorlichting en Externe Betrekkin gen (gebouw B kamer 12 tel 2001) Dien sten en faculteiten Ie veren via een centraal punt (het secretariaat) kopij z s m aan uiter lijk donderdag voor 13 00 uur voor het verschijnen van de nieuwe Univers

1 V m beperkte ruimte IS het zaak benchten HHHH kort en kernachtig te formuleren De redac tie kan het bencht wijzigen Bij te veel kopi] k rijgt de hoogste actua lit 3itswaarc e voorrang

Zolderkamer te huur In studentenhuis 42 m 2 met eigen d a k t e r r a s f 5 5 0 , i n c l T e l 06 54785833

Personeel

On derwijs-

CA O

Vanaf deze week zijn delen van demededelmgenpagina's ook teraadplegea ophetKUB­ Web Tot 6 december wordt er proefgedraaid met de elec­ trottiiche Umveri De infor­ matie m de gedrukte versiezal de komende tifd korter en za­ kebik worden, in de elektro­ nische versie kan men meer informatie kwift en met link*, verwijzen naar andere bron­

U vindt Univer\ door met het programma Netscape naar de homepage van de KUB te gaan, eerst Nieuws en evene­ menten aan te klikken en ver­ volgen!, Nieuws

U N I V E R S fSSi

SK Skf- en sn owboardreizen Supergoedkope wintersportreizen naar de Franse Alpen en Noord­ltalie. Al vanaf f 1 9 9 ­ inclusief bus/appartement/skipas. (SG R/ANVR). Bel voor gratis brochure en poster: 06­53755683 (na 20.00 uur, f 0,25 per minuut).

Skiën! Sn owboarden ! Feest! met Sportura!

Naar 6 sneeuwzekere topgebieden in de Franse Alpen v.a.f 2 9 9 , ­ incl. bus, app , skipas, eten en Yeti­kortmgskaarf 013­5422084.

SNOW-TREX Voulez­vous.. ski & après ski'"?' G oedkoop wintersporten v.a. f 2 9 8 , ­ (bus/app./ pas). Bel voor gratis SNOWTREX brochure: Bart Jan 013­4673553 of b.g.g. 030 2753030 (SG R).

Skireizen Goedkope skireizen naar Frankrijk, Italië, Oostenrijk en Tsjechië. Bus, app./hotel en skipas vanaf f 1 9 9 , ­ Speciale kortimgen voor groepen. G oG o Tours 010­2802100 ANVR/SGR, http:/www.gogo.nl RTL4 pag. 5 3 1 .

Afgestudeerde psychologen Wil je in de toekomst een eigen psycho­therapiepraktijk beginnen? Volg dan de BOLT­Gestalttherapie­opleidmg en/of de opleiding Lichaamswerk. Vraag info. BOLT, Waalbandijk 43, 5313 AK Nieuwaal. Tel.: 0418­671718.

Skiën Razendvoordelig skien in Frankrijk/Oostenrijk/ltali/VS! Busreis ­i­ appartement ­i­ skipas vanaf f 199,­. Bel Bizz Travel voor gratis brochure "Sneeuw a la carte": 050­ 3 1 4 4 2 5 5 (hd ANVR/SGR/IATA). Tip van de week op RTL4, pagina 583.

Avalanche Win tersportreizen !

Supervoordelige en oergezellige ski­ & snowboardreizen voor (ex)studenten.

Frankrijk, Oostenrijk, Andorra. Al vanaf f 3 3 9 , ­ (bus/app/skipas). Speciale groepskortingen. Bel: Avalanche 030­2769204.

Financiële Dien stverlen ln gsdag VU A 'dam 10 December 1996, Financiële Dienstverlenlngsdag op de VU, A'dam. O.a. presentatie en workshop van Moret Ernst & Young over treasury. ING G roep presentatie over Chipper/Chip­Knip. Inschrijven/inlichtingen, AVE 020­4446135 leest hoe het programma geinstal leerd moet worden Er zijn ook pakketten van Microsoft beschikbaar De voorwaarden waaronder u de software k u n t kopieren u maakt zelf uitsluitend kopieën van de sof t ware om een back up te hebben u gebruikt de software met voor com merciele doeleinden u verkoopt of verhuurt de software met aan der den De URL IS " h t t p / / c w i s k u b n l / ­drc/drc/" Scan en kleurenprint service In het C I C kunt u bestanden laten scannen en/of uit laten printen m kleur Vandaag gebracht morgen klaar Meer informatie vindt u op KUB WEB De URL IS http //cwis kub nl/­drc/ drc/overige/ba scans h t m Kuint Een elektronisch magazine over informatietechnologie op de KUB IS uit In deze Kubit o m aan dacht voor revolutionaire ontwikke lingen op het World Wide Web nieuwe biblio theekprojecten de studentenchip kaart en elektronische ondersten nmgviaEva Kubit is te bekijken via KUBweb De URL IS h t t p / / c w i s kub n l / ­kub/kubit/mdex htm Voor het inschrijven van cursussen en het kopieren van softwarepakket ten kunt u terecht in het C IC ge bouw C 245 Tel 013 466 3 I 1 I Open dag van 9 00 12 3 0 e n l 3 00 17 00 uur Ma ochtend gesloten

Ondanks het feit dat de achterban van de C FO en C M H F het in de JU ^ s S ' zomer bereikte onderhandelings akkoord hebben afgewezen is op 7 okt de Onderwijs C AO getekend door de Minister van OC &W en de twee overige onderwijsbonden ( A m b t e n a r e n c e n t r u m en AC OP) Hiermee is de onderwijs C AO defi nitief vastgesteld De C AO heeft een looptijd van I 6 1996 t/m 31 12 1996 en leidt voor werknemers van de KUB tot een algemene salarisverhoging van Rekencentrum 1% per I 8 1997 een van 1,5% per 1 8 1998 en een van O 5% per I 12 Cursusmfoimatie Rekencentrum 1998 (totaal 3%) Het Rekencentrum verzorgt diver se cursussen waarin u b v leert hoe drie maal een eindejaarsuitkering u een bepaald software pakket het van O 5% (in 1996, 1997 en 1998) beste kunt gebruiken Er zijn cursus Studentencbipkaart een a r b e i d s d u u r v e r k o r t i n g van sen met open inschrijving en cursus jaarlijks 3 % , dit k o m t neer op 51 sen op aanvraag Wilt u een cursus uur minder werken per jaar De ar Zoals u weet heeft de KUB besloten met open inschrijving volgen dan beidsduurverkorting zal met eerder om de studentencbipkaart (sck) in kunt u zich hiervoor inschrijven aan ingegaan dan voor 1 8 1998 te voeren ter vervanging van de oude debalieinC245 Het inschrijfformu Onderzocht zal worden op welke KUB kaart Met dit bericht brengen lier van medewerkers kan ook au wijze de a r b e i d s d u u r v e r k o r t i n g we u op de hoogte van de stand van tomatisch gestuurd worden naar uw wordt ingevuld zaken en van de nieuwe invoerings intern KUB adres Alle cursussen planning worden verzorgd door docenten van Kaartuitgifte Deeltijdbeleid ten aanzien v an de afd Voorlichting &. Services van De kaartuitgifte vindt plaats via de het Rekencentrum Helpdesk SC K resp via postkante Dankzij 'campus wide licenties kan ren in Tilburg Ook de kaarten voor Na de invoering van de C AO is de het Rekencentrum de nieuwste ver de externe leners van de bibliotheek vraag gerezen m hoeverre een AIO sies van diverse softwarepakketten zijn al aan de bibliotheek geleverd het recht heeft in deeltijd te werken, voor slechts f 1 50 ter beschikking en worden momenteel ingewisseld gelet op art 7 1 3 van de C A O stellen a i n i l l e m e d e w e r k e r s en tegen de oude lenerskaarten Namens het C ollge van Bestuur is studenten van de KUB Bij elk pak De naamgeving van de kaart die inmiddels het deeltijdbeleid voor ket krijgt u een handout waarin u gekoppeld is aan de kaartuitgever AIO s aan de KUB nader toegelicht

Algemeen

Uaivers op bet net

Aan de slag met de nieuwste techn iek?

WIJ zijn op zoek naar kandidaten die applicaties inJAVA ontwikkelen. Heb je ervaring met Internet en JAVA? Bel Euro­Partners New Media: tel. 073­6929510 (Richard Musch) voor een baan of een afstudeerplaats.Internet: http://www.euro­ partners.nl/newmedia.

21 NOVEMBER 1996

( Stichting Studentencbipkaart'), geeft bij medewerkers nogal eens aanleiding tot verwarring Daar om zal bij de geplande vervanging van de kaart, in sept 1997 een aparte medewerkerskaart worden uitgebracht Opladen van de kaait Een van de belangrijkste functies van de kaart is de betaalfunctie O m e r m e e te k u n n e n b e t a l e n moet de beurs op de kaart eerst gevuld worden m een van de op waardeerautomaten U kunt de sck op 3 manieren van geld voorzien ( opwaarderen') * via de telefoon daarvoor moet u een scopekontrakt sluiten bij PTT/Telecom zodat de PTT de opgewaardeerde bedragen van de door u opgegeven rekening kan afboeken Dan kan zowel een re kenmg zijn bij de Postbank als bij een andere bank Het scopekon trakt IS voor houders van een sck gratis BIJ het opwaarderen via scope moet u het cijferslot van de sck ingeven Deze opwaardeer functie is inmiddels in alle tele fooncellen in Nederland operatie neel Ook op de campus van de KUB en bij de TFT hangen een aantal telefoons waarmee u uw sck kunt opwaarderen * via zogenaamde Beanet opwaar deerautomaten Daarbij vmdt op waardering plaats m e t gebruik makingvanuwgiromaat ofbank pas Deze automaten zijn opge hangen in de hal van gebouw B en bij de ingang van het restaurant Het m i n i m a a l op te waarderen bedrag is f 25, * via de geldopwaardeerautoma

ten Opwaardering vmdt plaats met be hulp van bankbiljetten Ook hierbij is het minimaal op te waarderen bedrag f 25 Deze automaten hangen even eens m de hal van B en in het restau rant Het maximaal op de sck op te laden bedrag is f 100 Betalen met de sck Betalen met de sck zal in de toekomst mogelijk zijn in alle dranken en snoepautomaten in de kopieermachi nes en in kassa s Vooralsnog zijn dat de kassa's m het restaurant en de kof fiekamers, maar in de toekomst zul len op alle plaatsen waar iets betaald moet worden kassa's met een sck Ie zer verschijnen zodat er geen kontant geld verkeer op de KUB meer zal voor komen Ook de pnntvoorziening voor studenten in de bibliotheek zal op af zienbare tijd kunnen worden betaald via de sck De r e t o u r f l e s s e n a u t o m a t e n zullen eveneens worden uitgerust met een sck lezer zodat het statiegeld van fles sen op de sck kan worden bijgeboekt Betaling voor m e t prive doeleinden b V in de kopieermachines voor me dewerkers, zal in de toekomst gaan plaatsvinden met speciale chipkaarten ('budgetkaarten ) Hierover zal aan be trokkenen binnenkort aanvullende informatie worden verstrekt De invoering van de betaalfunctie zal plaatsvinden in een aantal stappen resp half dec , half jan , half febr en half mrt Overige gebimksmogehtkheden a De uitgegeven sck vormt samen met het bewijs van inschrijving de coUe gekaart van de KUB (of TFT) o a te tonen bij het afleggen van tentamens

studieboeken KUB uit voorraad leverbaar

Gianotten / Boeken, CD's & Multimedia

'

Studen cenboekhande) Prof V«bert,el*m 100 TilburgTd (013) 465!! M Fax (013) 4635404 E mail Gianacad@euro ld nl Hoofdvestiging Emmapawage 17Tiiburg Tel (013) 4651U1 Fax (013) 5355962 E mail G!anemma@euroi)ec nl

ü

u

ü

Udwien Kraakman 'm De verschipmg

Een uitgemolken ideetje D e Verschijning is o p g e z e t als expositiegelegenheid voor jonge kunstenaars. G e e n w o n d e r dat e r zelden w e r k t e zien is waarbij gebruik g e m a a k t w o r d t van t r a d i t i o n e l e m i d d e l e n als verf en doek, m a a r integendeel vaak hedendaagse ins t r u m e n t e n als c o m p u t e r s en ingenieuze a p p a r a t e n . O o k Lidwien K r a a k m a n , hoewel niet direct van de jongste gener a t i e , greep naar de e l e k t r o n i c a o m een dunne gedachte b r e e d uit t e s m e r e n .

I Ramsey Nasr, scherp rondkijkend [Foto: Deen van Meer]

Ramsey Nasr: acteur

Een jong toneeldier presenteert zich zappend Vorig jaar juni studeerde hij af en rijn proeve van b e l t w a a m heid was een zelf geschreven theatersolo: ' D e Doorspeler'. " H i j verheft o v e r d o n d e r e n d en m e t glans het persoonlijke t o t d r a m a " , juichte het j u r y r a p p o r t van de Philip M o r r i s Scholarship Awrard. En: " H i j laat het publiek alle hoeken en gaten van het t h e a t e r z i e n . " N u , anderhalf jaar na d e z e eclatante start, t r e k t Ramsey Nasr m e t zijn solo d o o r het land. O n m i s k e n b a a r een geboren acteur, d e z e kale tvyintiger. Dinsdag IO d e c e m b e r in de Tilburgse schouwburg. pies-en-poep-tekst. Vervolgens laat hij zien wat hij allemaal zou kunnen spelen als hij zou spelen.

Heel knap. Dan verliest hij zich in een ellenlange lijst van componistennamen, die hij brutaal nog eens opsomt, alsof hij daarmee zijn publiek tergt hem uit te fluiten. O m even later, brutaal de zaal instarend, de stilte zolang te laten dur e n t o t het p u b l i e k zich ongemakkelijk begint te voelen.

K o r t o m , hij v e r t o o n t een uitgebreide repertoire acteer-trucs met een air van: doe er maar mee wat je wilt, het zal mij mijn reet roes-

Kolossaal uitvergroot op de achterwand staart zijn scherp koppie al minutenlang de zaal in, voordat hij zelf opkomt en zijn publiek losjes begint af te tasten. Zoals een concertpianist in een verloren uur de toetsen bewerkt om soepele vingers te krijgen. Lukraakzappend en chaotisch. Zijn eerste zin is; "Ik ben niet warrig, ik ontwricht de chaos die doorgaans v o o r v o l maakt doorgaat." Een gezwollen boekenzin, met een uitgestreken smoel gedebiteerd. Volgen een riedel melige moppen, waarna hij zich provocerend verlaagt t o t een

ten. Maar uit al die flauwekul licht langzaam, haast onmerkbaar een licht melancholieke clown op, een gekweld toneeldier. Avond aan avond dezelfde tekst brengen alsof ze ter plekke in mij ontstaat is eigenlijk absurd, lijkt dat dier te zeggen. En de toeschouwer w o r d t zich ervan bewust dat zoiets paradoxaal genoeg alleen maar kan door iedere keer met volle inzet en pijnlijk bewust van jezelf te acteren - dat wil zeggen: te liegen - wil je blijven boeien. De voornaamste toeschouwer van een acteur is hijzelf, die uitvergrote gluurder op de achterwand. Dat algemeen acteursnarcisme maakt Nasr magistraal zichtbaar. In een normaal toneelstuk moet dat verborgen blijven, in deze solo juist niet. W a n t nu kan de acteur die zijn eigen tragiek uitspeelt ook de vroegwijze twintiger, Ramsey Nasr zelf straffeloos - want zonder vals sentiment - tevoorschijn laten komen, iemand

Het werk van Lidwien Kraakman, zo m e l d t het p e r s b e r i c h t , "... spreekt over de maatschappij als complexiteit en over mechanismen die erin werken: gewenning, functionaliteit van gedrag en omgeving". Het is geen commentaar op de maatschappij, maar het"... toont de werkelijkheid in verschuivingen die degewenning doorbreken". De nieuwsgierige bezoeker wil wel eens zien hoe dat er uit ziet en betreedt vol verwachting de expos i t i e r u i m t e , een v o o r m a l i g fabriekshalletje van pakweg twintig bij zes meter. Het grootste deel van de vloer w o r d t in beslag genomen door TL-armaturen, op het eerste gezicht schijnbaar willekeurig in de ruimte neergelegd, bij nadere beschouwing het w o o r d INTER vormend, opgebouwd als de

letters van een cursiefL£D-d/sf>/ay.

De TL-buizen stralen verschillende tinten licht uit: roze, geelachtig, wit. O f dat een bewuste keuze is dan wel een dictaat van het beschikbare materiaal, w o r d t niet duidelijk.

Vooraan in de ruimte op een tafel staan een computer en een beeldscherm. O p het scherm verschijnen, kennelijkot rondom, foto's van de gevels van bedrijven met daarop in alle mogelijke lettersoorten de naam van het betreffende bedrijf. De overeenkomst tussen alle geprojecteerde foto's is dat de bedrijfsnaam altijd het w o o r d 'inter' bevat. Dus: Intermij, Interhelp, Interlabor, -continental, -funk, -flame, -jute, -city, -service, -polis, toys, -color, -rent, -coiffure, -liner, -pharm en ga zo maar door. Hon-

die scherp rondkijkt maar niet goed weet wat hij aan moet met wat hij ziet. Hij wenst niet goedkoop te tieren op de klootzakken die van de wereld een r o t z o o i gemaakt hebben, hij wil evenmin wegkruipen in een hoekje om te gaan huilen.

een jonge vogel die pas uitvliegt, maar nog steeds naar beneden tuimelt en die dan maar weer snel de aap gaat spelen. Goed gelaagd theater. Geen cabaret, wantsteeds als het daarop gaat lijken, is Nasr snel weer acteur die een aap speelt bijvoorbeeld, of een aangeschoten vogel, of gewoon Nasr als-metafoor van De Mens. [BH]

Dan liever met de moed der wanhoop de clown spelen en met het talent dat hem gegeven is het publiek gevoelig te maken voor zijn kwetsbare verlangens, zijn d r o men, zijn radeloosheid, voor zijn hoogstpersoonlijke poëzie. Die blijft bizar, want hij durft eigenlijk niette ontroeren. Als dat toch gebeurt lijkt dat tegen zijn zin te zijn.

De bekkentrekkende aap w o r d t

derd verschillende zullen het zeker wel zijn.

Boven de tafel met de m o n i t o r wentelt een globe om haar as met een naar de schaal gemeten ongehoorde omwentelingssnelheid.

Dat is het. Daarmee met de bezoeker het doen. Dit is dus het tonen van gewenning en daarmee het doorbreken van gewenning. De w e r e l d b o l is vergeven van het woorddeel 'inter'. W i j zijn daaraan gewend. Maar door het nadrukkelijk te vertonen d o o r b r e e k t de kunstenaar de gewenning en maakt ons bewust van het feit dat er wel honderden woorden bestaan met 'inter' erin.

Het is een weinig prikkelende expositie. Er is weliswaar de herkenning van de min of meer gangbare opinie dat het allemaal te snel gaat met de wereld en dat er een afschuwelijke eenvormigheid dreigend op ons af k o m t , maar de manier waarop dat verhaal verteld w o r d t laat te veel over aan de toeschouwer. Het lijkt wel alsof Kraakman terugschrikt voor het ronduit verkondigen van een mening. De bezoeker mag het werk doen, en zelf uitvogelen waarom het de moeite waard zou zijn om een onderzoek in te stellen naar een bepaald soort eenvormigheid in deze samenleving. Maar de gedachte is te dun om de aandacht vast te houden. Het oppervlakkig uitgewerkte idee van een visueel overgeprikkelde maatschappij laat te veel vragen o p e n . H o n d e r d bedrijfsnamen met de letters I N TER erin, nou en? Er zijn ook nog de woorden flinterdun en interessant waarin de letters voorkomen.

Maar het levert alleen maar getob

op. [CB] 'De Doorspeler'. Ramsey Nasr.

Dinsdag 3 december 20.30 uur. Studiozaai TUburgse schouwburg. Entree: Ï9,S0 guiden.

Lidwien Kraakman in De Verschijning. T/m 6 december, Lancierstraat 42.

Advertentie

luB*CulTu"rk&artl agenda Een documentaire film oagt^ilhelminakanaai:

Schouwburg Tilburg do 21 nov 20.30 uur Het Nationale Toneel: 'Die Fremdenfuhrerin'.

Voor de kleine zaal brengt Het Nationale Toneel het liefdesdrama 'De Gids' van Botho Strauss. Onder de zon van het klassieke Griekenland krijgt een relatie mythische proporties. zo 24 nov 14.30 uur Folkloristisch Danstheater: 'Jubileumprogramma'.

Een knipoog naar het rijke dans verleden en een aankondiging van de grootse plannen voor de toekomst in een bruisende finale di 26 nov 20.15 uur Man Act: 'We want God now'. Dans.

Een enerverend spektakel

met veertien spelers, een DJ en een zeer

Middenzaaltheater DeVorst do 21 nov 20.45 uur Anouk van Dijk: 'My Jester'. Dans.

In 'My Jester' ('Mijn nar') onderzoekt van Dijk hoe bewegingsvrijheid

en

begrenzing zich tot elkaar verhouden. De dansers vormen een bundeling van

een illegaal café, een brugwachter

gedachten die samenvallen of verspringen en hun eigen leven leiden. Het grillige

die al 25 jaar aan dezelfde brug staat en zich nooit verveelt en talloze andere prachtige

en rijke bewegingsidioom en de duidelijke aanwezigheid van een eigen visie

momenten, met liefde gefilmd door Peter van den Reek. Vooraf: 'Het Ritueel'van Arnold maken deze voorstelling tot een bijzondere productie UNiCart en KUBcultkrt fl.

Vogel - over de processie van de Heilige Sint-Antonius-abt-met-het-varken

en de

animatiefilm 'De moord van Raamsdonk' van Frans ter Gast e.a.

12,50, voorverkoop f1.10,vr 22 nov 20.45 uur Trudie Lute en Catharine Haverkamp: 'Go Heaven'.

vr 22 en za 23 nov 22.00 uur 'L'Amore Molesto'.

Over het 'Hans en Grietje-gevoel', over verdwaald zijn. Twee vluchtelingen, na Met een warm sensueel Venetië als decor, gaat Delia, een striptekenares, op zoek naar een zoektocht naar thuis en status. In een betrekkelijke veiligheid bevechten zij de ware toedracht rond de dood van haar moeder.Delia bezoekt de mensen uit haar het gevoel dat hun leven achter hen ligt. In een toestand die balanceert tussen

jeugd, de minnaar van haar meoeder en gaat bij zichzelf te rade over het verleden. Ooit

waken en slapen onderzoeken zij de betekenis van het woord THUIS. Een sobere

heeft ze door een leugen over ontrouw vanhaar moeder de scheiding tussen haar ouders

humoristische en fysieke voorstelling.

indrukwekkende grootbeeldvideo. "Ik vond het prachtig", aldus de Volkskrant-

veroorzaakt. Pas nu ontdekt Delia de reden waarom ze die leugen eigenlijk ooit heeft

UNiCart en KUBcultkrt fl. 12,50, voon/eri(oop fl. 10,-

recensie de vorige keer

uitgesproken. Regie: Maria Martone. Italië 1995, kleur, 104 min.

za 23 nov 20.45 uur van Geel en Jonken 'Colette !'.

Alle voorstellingen met KUBcultuurkaart fl. 10,-

za 23 nov 19.30 uur 'Ongewijde Aarde'.

Een rauw en energiek stuk dat met techno-music is gelardeerd. De Vlaamse schrijver

Over de liefde tussen een mooi meisje en een kermisklant, wiens vader ooit zelfmoord

Arne Sierens laat in 14 beelden de ontmoeting tussen een meisje en een raar

Concertzaal IET OP de proefconcerten !!

Houders van de KUBcultuurkaart kunnen (straks) voor het eenheidstarief van een tientje naar alle niet uitverkochte concerten. De proefconcerten zijn zelfs vaak voor minder toegankelijk! I

Filmtheater Louis. do 21 nov 19.30 uur 'Academie '96'.

pleegde en daarom in ongewijde grond is begraven. Elk jaar weer probeert hij zijn vader

heerschap uitgroeien tot een energiek theaterspektakel Harm van Geel en Bente een herbegrafenis te verzorgen Toen de film in 1967 uitkwam zorgde hij voor veel ophef Jonker acteren dat het een lieve lust is, Wim Meuwissen tekent voor een vitale regie. en werd zelfs verboden Regie: Jet van der Heyden. Ned 1967, zw/w, 103 min.

UNiCart en KUBcultkrt fl. 12,50, voonrerkoop f l . 10,-

ma 25 nov 19.30 uur Les Films du Paradis: 'Drama della Gelosia'.

Op een dag ontmoet Oreste het bloemenmeisje Adelaide. Meteen verliest hij zijn

Musea

belangstelling voor zijn vrouw en de communistische bijeenkomsten die hij normaal

Sciyption, Noordbrabants Natuurmuseum, De Pont en Nederlands Textielmuseum gesproken bezoekt. Het nieuw gevonden geluk eindigt als hij Adelaide voorstelt aan een entree fl. 1,vriend. Er volgt een driehoeksverhouding vol tragiek, romantiek, ruzies en hilariteit, en een noodlottig einde Regie: Ettore Scola. Italië/Spanje 1970, kleur, 105 min.

Alle door kunstacademies in Brabant ingezonden films in het kader van de stimuleringsprijs '200 jaar Brabant:

dl 26 nov 19.30 uur Thomas More Academie/cyclus 'Film en vriendschap': 'II Postino',

vr 22 nov 19.30 uur 'Kanaal'. Een monument voor een kanaal.

Alle voorstellingen met KUBcultuür1(a3rt fl. 5,

info 024-3615555

KUBcultuurkaart verkrijgbaar bij de balie van het Studentenadviesbureau. gebouw N, openingstijden maandag t/m vrijdag 10.0012.00 uur en 13.00-16.00 uur. Stort fl.25,- bij de Kas in de hal van gebouw 6 en neem de l^witantie, een goede pasfoto en je bewijs van inschrijving mee.

UNIVERS

21 NOVEMBFR 1 9 9 6

b De sck kan als lenersISOOu Voor kamer en tel nr zie 1997 Studenten die volgens de huikaart gebruikt worden, bord 11e etage geb B Ingaande 25dige richtlijnen m aanmerking ko zodra de nieuwe Lendo11 is mevr Drs E de Ponti alleen men voor een mondeling tentamen maten m de bibliotheek nog studie-adviseur voor doctoraal kunnen het tentamenbriefje voor 29 opgeleverd worden Dat studenten, zie ook bord 11e etage nov a s resp 16 dec a s inleveren staat gepland voor half geb B bij bureau examens Inl m w L van nov Deze nieuwe Lenden Dolder, Y 256, tel. 4662281 d o m a t e n zi)n uitgerust Voorkeurdatum kan worden ver Gevraagd afstudeerder BIK m e t een t o e t s e n b o r d meld waarmee u uw cijferslot of BE moet ingeven Op die maVoor het verrichten van onderzoek nier IS een extra beveilihi]Origin Origin is een van de groot- Handelsrecht A ging op het gebruik van de ste IT dienstverleners in de wereld sck bi] de l e e n f u n c t i e Het afstudeerproject sluit aan op Voor studenten die meedoen aan de verkregen. eerdere projecten waarin een instruintensieve werkcolleges Handels ment is ontwikkeld om de tevredenc Met de sck k u n t u nu al recht A bestaat de mogelijkheid om, heid van de klant over de door ORItelefoneren, mits er volbij wijze van oefening. Casus III van GIN verleende IT diensten te meten doende geld op de kaart het augustus-tentamen 1996 (reeds In het nieuwe project zoeken we met aanwezig is in uw bezit) in te leveren bij de do name naar eisen die ORIGIN aan de centen W H van Boom en M H Een a p a r t e telefoneerklant zou moeten stellen om een R N Y Cordewener Uiterste inlev o o r z i e n i n g is h e t gegoede IT dienstverlening mogelijk verdatumisójan 1997(secretariaat b r u i k van de kaart als te maken Het project zal op korte Privaatrecht) U dient het oefententscope-kaart, zodat u ook tegen voortermijn van start gaan Nadere inamen te maken in groepjes van vijf delige tarieven vanuit het buitenlichtingen G J van de Pijl, B 408, Op 8 jan zal om 18 00 uur m YZ 2 land k u n t bellen Ook daarvoor tel 4662188 of een besprekingscollege worden gedient u een scope-kontrakt bi| de 5347177, e-mail: G J vdrPijl@kub nl geven over deze t e n t a m e n c a s u s PTT af te sluiten U knigt dan een Tevens dient dit college als vragen scopekode die u bij het gebruik van uurtje. de scope-functie aan de telefoonoperator moet doorgeven Uitreiking doctoraaldiploma U kunt op de sck ook tot 16 telefoonMondelinge tentamens n u m m e r s voorprogrammeren, die Econometrie.

Handelsrecht A bil het telefoneren opgeroepen kunHet doctoraaldiploma Econometrie nen worden zal uitgereikt worden aan B L W De data voor deze t e n t a m e n s zijn d De sck kan ook gebruikt worden Zelissen op 29 nov a s om 15.45 u vastgesteld op 13 en 14 jan 1997 om te communiceren met de systein A 127 Titel PrognosesysteemStudenten die volgens de huidige men van de IBG Ook deze functie verbetermg voor ECI voor Boeken en richtlijnen m aanmerking k o m e n IS inmiddels operationeel m de spePlaten BV voor een mondeling tentamen kun ciale c o m m u n i c a t i e z u i l e n Deze nenhettentamenbnefjet/ml6dec zijn herkenbaar aan hun gele uiter- Bureau 1996 inleveren bij buro examens Internationalisering lijk Ze zijn geplaatst in de hal van Inl secretariaat Privaatrecht, Y gebouw B, in de hal van P en bij de 256, tel 4662281 Voorkeurdatum In het buitenland s t u d e r e n ' Voor ingang van de bibliotheek In de hal kan worden vermeld' meer informatie kun je iedere dag van gebouw Y is de communicatietijdens het spreekuur terecht bij zuil ingebouwd in de balie Bureau Internationalisering tussen Capita selecta Burgerlijk Her IS voor u als kaarthouder moge11 0 0 e n l 2 3 0 u k a m e r B l I I 5 Het recht. lijk om het cijferslot en de scopekoBureau is 23 en 24 dec gesloten de zelf te kiezen Het cijferslot heeft Dit keuzevak wordt komend vooru al bij de uitreiking van de kaart jaargegeven Aanmelding voor deelmoeten intoetsen U k u n t dat op name aan de cursus kan vanaf nu ieder moment wijzigen m telefoons plaatsvinden bij het secretariaat van of in de communicatiezuilen Ook de vakgroep Privaatrecht, kamer Y de van de PTT ontvangen scopeko256, tel 4662281 U wordt verzocht de kunt u zelf wijzigen via telefoonzich voor 1 dec a s aan te melden n u m m e r 06-0101 Rechtsopdat de vakgroep op dit tijdstip een Verhes of diefstal goede inschatting kan maken van geleerdheid Uw sck IS een waardevol bezit en als het aantal te drukken exemplaren opgewaardeerde kaart ook aantrek van de bij het vak behorende sylla kelijk voor andere personen Het is bi Nadere info vindt u m de elek daarom aan te bevelen er zorgvuldig tronische Univers, webpagina Famee om te gaan Mocht het toch cultaire Mededelingen gevraagd v o o r k o m e n dat u de kaart kwijt Tutoren raakt dan moet u zich direct in ver De faculteit heeft m i.v. jan 1997 Internationaal binding stellen met de Helpdesk Privaatrecht-1 acht stageplaatsen beschikbaar voor Voor nieuwe kaarten zullen aan u de studenten die gedurende het 2e seHet hoorcollege op 21 nov a s gaat vervangingskosten m rekening wormester van het studiejaar 1996/1997 1 V m de dies-natalis-viering m e t den gebracht de functie van tutor willen gaan door vervullen Belangstellenden kunnen Aanvragen van een kaart zich voor 23 nov a s aanmelden bij Afstudeerscriptie Wanneer u nog met in het bezit bent vakgroep m w L D E M van Wijk |tel 013van een sck kunt u zich melden bij 4663387) of (tel 4662502), resp privaatrecht de Helpdesk SCK Deze is te vinden kamer Y 324 en Y 325 Nadere info. in kamer C83, naast Bureau InschrijStudenten die een privaatrechtelijvindt u in de elektronische Univers, ving De Helpdesk IS ledere dag open ke afstudeerscriptie willen schrijven webpagina Facultaire Mededelinv a n l 3 00-16 3 0 u u r e n t o t 1 dec ook k u n n e n z i c h a a n m e l d e n bij m r gen van 9 00-12 00 uur M A B. C h a o - D u i v i s , t e l 013 Er kan een sck voor u worden aan 5342318 gevraagd onder de volgende voorWijziging wc's inl. waarden rechtswetenschap A Studenten moeten zijn mgeschre ven (aan te tonen door een bewijs van Het wc (dagstudenten)van 2 dec inschrijving) Medewerkers van de gegeven aan mg 1 en aan mg 12 KUB moeten een ondertekend enk o m t te vervallen Hiervoor in de treebiljet tonen plaats wordt college gegeven op 9 Sociale dec aan mg 1 van 10 45-12 30 uur Voor iedere aanvrager zal een foto m SZ 33 en aan mg 12 van 15 45 gemaakt worden bij de Helpdesk W e t e nschappen 17 30 uur in PZ 209 Het wc van 3 BIJ de Helpdesk kunt u ook terecht dec gegeven aan mg 18 komt evenals u uw cijferslot niet meer kent of eens te vervallen en wordt nu gegeandere problemen hebt bij het geven op 10 dec van 15 45 17 30 uur bruiken van de kaart in SZ 137 Voor meer informatie kunt u bellen Zaalwijzigingen met de Helpdesk 013-466 2446 of een electromsch bericht sturen aan Sociale filosofie Wijziging wc inl.

Helpdesk Chipkaart@kub nl Het hoorcollege Sociale filosofie op rechtswetenschap A de ma van 10 45-12 30 van F van Het wc (deeltijdstudenten)gegeven Peperstraten zal gegeven worden in aan groep A op 3 dec komt te verAZI12ipvPZ12 vallen Hiervoor in de plaats wordt Leer ASZ een wc gegeven op 10 dec van 18 45Leei ASZ III zal op 25-11 van 13 4520 30 uur m YZ 8 15.30 in SZ21 gegeven worden ipv QZ204 Leer ASZ VI zal op 25-11 van 15 45Verplaatsing wc staatsrecht A 17 30 in SZ21 gegeven worden ipv Het wc, gegeven aan wg 2, wordt op QZ204 3dec verplaatstvanAZ113naarCZ Experimentele onderzoeksmetho112 den Op 28 nov wordt het hoorcollege van 10 45-12 3 0 i n Q Z l gegevenipv Voorlichting Europees recht YZ2 Op 28 nov a s zal er voor alle doe toraal studenten van de opleiding VTW Europees recht een voorlichtingsmiddag worden gehouden Tijdens Studiedag Vrijetijdwetenschappen deze middag komen o a onderwerPresentatieleerprotectenenpresenpen als de stage en studeren in het taties afstudeerders buitenland aan de orde De voorOp ma 9 dec organiseert de vaklichtingsmiddag vindt plaats van groep VTW de eerste studiedag van 14 00 tot 16 00 uur in AZ 112 Kofhet academisch jaar '96-'97 Deze fie/thee met een selectie van Euro dag IS bestemd voor alle studenten Bereikbaarheid pese koekjes staan voor jullie klaar, VTW, docenten en andere belangOnderwijsbureau dus kom allemaal' stellenden en bestaat uit twee delen Van 9 00 tot 13 00 zullen de twee M 1 V 25 U a s is er een nieuwe lopende leerprojecten in zaal YZ 4 studie-adviseur voor de propedeuse Mondelinge tentamens worden gepresenteerd met als onEconomie t w Mw Drs L Bals, haar Burgerlijk recht A derwerp 'Startende ondernemers in inloopspreekuur is ma-di-do 13 00de vrijetijdsector' begeleid door 14 00 u, en WO 10 00-11.00 u , haar De data voor deze tentamens zijn HenrietteDerks, resp 'Toeristische tel s p r e e k u u r i s m a e n d o v a n 14.00 vastgesteld op 20 dec 1 9 9 6 e n 6 j a n

Faculteit

Faculteit

Faculteit

Economische Wetenschappen

U N I V E R S E £ | a i NOVEMBER 1996

images van Costa Rica en Kenia' beover regressie-analyse aangeboden Wijzigingen in de literatuur geleid door Rene van der Duim Deze extra gelegenheid zal bestaan 2e semester 1996-1997 Vanaf 13 00 tot 17 00 vinden m de uit een schriftelijk tentamen met zalen QZ103, Q Z I 0 4 , Q Z 2 0 1 , open vragen Deze extra gelegenheid Statistiek QZ202 en QZ206 afstudeer-woikwordt alleen aangeboden aan de stuDe literatuur van de doctoraal cut shops plaats Studenten VTW in de denten die in het oude studieprosus Statistiek zal gewijzigd worden laatste fase van het afstuderen worgramma willen afstuderen Opgeven Het boek en de syllabus die vermeld den geacht hun onderzoek te presenvoor deze extra gelegenheid kan staan m de Studiegids 1996 I997 teren (Let wel') Deze presentatie uiterlijk tot 13 jan 1997 bij dr M dienen m a w. nog niet aangeschaft vormt een verplicht onderdeel van Croon, S109, tel 2284 te worden het VTW curriculum Diegenen die De literatuur die in het 2e semester nog geen presentatie hebben vergebruikt zal worden, wordt nog na Technologie, beleid zorgd en voor 30-5-1997 zullen af- Wijziging der (en zo spoedig mogelijk) bekend samenleving studeren dienen zich voor 25 nov ei> gemaakt in te schrijven Inschrijflijsten ligDeze cursus start in feb. 1997 en Filmgeschiedenis gen klaar op het secretariaat S237 wordt o a gegeven aan de hand van Er is een nieuwe druk uit van het Belangstellenden kunnen zich vaneen reader Deze reader is vanaf eind boek dat in de Studiegids 1996-199/ af 26 november voor de workshops januari verkrijgbaar via het dictatenvermeld staat, deze nieuwe druk inschrijven op het secretariaat Voor magazijn Voorinschrijving voor de moet worden aangeschaft, en dus meer informatie Pascale Peters tel reader is raadzaam en kan tot 11 dec met de versie uit 1990 Cook, D A 013-4662527 of Lisette Hegge tel 1996 plaatsvinden via inschrijflijst (1995) A history of narrative film 4662895 op de deur van BOC (S- 13) De reaNew York/London De overige vet der zal ca f 55,- kosten melde literatuur blijft ongewijzigd Tweetaligheid en taalcontact Economische psychologie Het boek van Appel &. Muysken Voorlichters gezocht Language contact and bihnguahsm, Op 27 nov van 14 00-17 00 is er in dat vermeld staat m de Studiegids YZl een afstudeerseminar en eindeFSW is op zoek naar studenten die 1996-1997 zalmet gebruikt worden semesterbijeenkomst voor de ecobereid zijn mee te werken aan de Literatuur die hiervoor in de plaats nomische psychologie studenten voorlichting aan scholieren en HBOk o m t zal z s m bekend gemaakt Indien verhinderd, schriftelijk afstudenten, ter ondersteuning van de worden De overige vermelde lite melden bij prof dr Th B C Poiesz, studie-adviseurs De activiteiten ratuur blijft ongewijzigd t a v mevr M Rozen vinden plaats buiten de KUB en per keer is er een vergoeding van f 25,- plus eventuele reiskosten BelangNew Strategies for Everyday Voorlichting stage, scriptie, stellenden vormen een 'pool' waar Life. buitenland de faculteit uit kan putten als het keuzevakken, nodig IS Van 12 t/m 14 dee 1996 vmdt de Op 12 december a s wordt 's mid c o n f e r e n t i e ' N e w Strategies for Met name studenten ASZ, PEW en dags een voorlichtingsbijeenkomst Everyday Life Work, Free Time and VTW worden uitgenodigd te reage georganiseerd over stage, scriptie, Consumption'plaats KUB-studenren, maar studenten van de overige keuzevakken, en studiemogelijkheten kunnen hieraan tegen een gereFSW-opleidmgen zijn ook van harte den m het buitenland Studenten duceerd tarief van f 50,= deelnemen w e l k o m Voor a a n m e l d i n g en/of vertellen daar over hun eigen ervaInschrijvingsformulieren zijn vermeer informatie Rob Maas, Mederingen, en er wordt ingegaan op hoe krijgbaar bij Lisette Hegge, S 229, werker Externe Betrekkingen, P313, je stage en scriptie aan kunt pakken tel 4662895 tel 4662659 De precieze tijd en plaats worden nader bekendgemaakt m Univers en via de postvakken Propedeuse SOC, VTW, ASZ Go Down Under! en

BOW

Eerstejaars overleg groep 1996/ 1997 Herhaalde oproep' Onlangs is er bij jullie allemaal een brief in de bus gevall en met de vraag om zitting te nemen in de Eerstejaars Overleg Groep Denk met dat kan een ander vast beter dan ik Meld je aan' De tijdsinvestering is zeer beperkt Slechts vier keer per jaar, telkens na afloop van een blok, komt de Eerstejaars Overleg Groep bij elkaar om met de docenten die in dat blok onderwijs hebben verzorgd van gedachten te wisselen over het onderwijs Het is heel be langrijk dat ook m dit studiejaar voldoende eerstejaars zitting nemen in de Eerstejaars Overleg Groep Dus aarzel niet langer Geef je op' Dat kan bij de studie-adviseur en tevens secretaris van de Eerstejaars Overleg Groep Annet Hahn, P 317 (tel 013-4662088) SOC

doctoraal

Verplichte literatuur Theorie en onderzoek Cultuur Voor deze cursus in het tweede sem e s t e r 96/97 geldt het volgende boek als verplichte literatuur* Seymour Martin Lipset, "American Exceptionalism, A Double Edged Sword" New York/London W W Norton & Company, 1996, ISBN 0393-03275-8 De deelnemers dienen reeds bij de aanvang van de cursus, op wo 5 februari a s over dit boek te beschikken, en dit derhalve tijdig tevoren te bestellen, bij voorkeur via de plaatselijke boekhandel KRIS (C 79) Special

Faculteit Letteren

Inschrijvingen 2e semester

cursussen

Ie kunt je inschrijven voor de doe toraalvakken en de keuzevakken van het 2e semester De inschrijfformulieren liggen in de kast op de gang bij Bureau Onderwijs en Onderzoek (B208) Formulieren inleveren voor 1 dec in de brievenbus FdL bij ka merB208 Hetconcept-coUegeroos ter voor het 2e semester staat m de studiegids, en hangt op het prikbord bij BO&O.

IIAS Het International Institute for Asian Studies IS een Nederlands postdoctoraatsinstituut dat Azie-studies op het gebied van de Humanities en Social Sciences stimuleert Het speelt een faciliterende rol voor Azie-studies in Europa en is een draaischijf m het in ternationale Azie research De IIAS fellows bestuderen Azie vanuit zowel his tonsch als contemporain perspectief en hun onderzoeksterrein strekt zich uit van de Indus tot de Pacific De fellows verzorgen desgewenst onderwijs en seminars aan instellingen van hoger onderwijs m Nederland Meer informatie over de activiteiten van het IIAS en zijn onderzoekers op het onderstaande adres IIAS Agenda tot 5 dec 1996 Nieuwe Fellows: Dr Lily Zubaida Rahim (University of Sydney), tot 15 feb 1997, Onderwerp /n Search of the 'Asian Wa\' a Comparative Analysis of the Construction s of National Identity and the Cultural Discourse in Singapore andMalawia Lezingen: 29 nov 1996 Dr M Nihom (Universitat Wien) M\thic Thought, a Balinese Legendand the Compromise of Transcendence IIAS kamer 420 Publikaties: IIAS Newsletter 10 Special Events: 4 dec 1996 Bezoek dr Mahathir Bin Mohamad, premier Maleisië (onder voorbehoud) IIAS, Nonnensteeg 1-"^ Postbus 9515, 2300 RA Leiden Tel (071) 5272227, Fax (071)5274162.

Email iias@rullet leidenunivnl WWW http//nas leidenunivnl

s

Exam

For foreign students attending course "internationalization of culture", first semester 1996/97 Foreign stud e n t s , who c u r r e n t l y a t t e n d t h e c o u r s e " I n t e r n a t i o n a l i z a t i o n of Culture", can take a special written exam on Monday, December 9,2 00 5 00 PM, in room SZ 23 Doctoraal

PEW

Op 9 dec a s om 15 00-15 30 uur vindt er m PZ25 een extra voorlichtingsbijeenkomst betreffende afstu deerprojecten plaats PSY

VTW-studenten die er het volgend academisch jaar eens tussenuit wil len, hebben de mogelijkheid met een beurs een semester te studeren aan de University of Technology te Sy d ney en Griffith University te Brisbane Peruniversiteitwordenmaximaal twee studenten geselecteerd De deadline voor aanmeldingen is 15 jan 1996 Voorvragen en/of aanmeld i n g e n Rob Maas, M e d e w e r k e r Externe Betrekkingen, P313, tel 4662659

doctoraal

Extra gelegenheid Regressie-analyse voor studenten PSY oude stijl Op 16 jan 1997 vindt de eerste gelegenheid van de deeltoets Variatieanalyse van de cursus Experimentele onderzoeksmethoden plaats Voor studenten oude stijl die nog met zijn geslaagd voor het onderdeel regressie-analyse van het vak Statistiek II en die door de invoering van het nieuwe onderwijsprogramma in de onmogelijkheid verkeren hun stage aan te vatten, wordt op hetzelfde m o m e n t een extra gelegenheid

zoekt met spoed: Treinstewards (m/v) voor het weekend RailTender is de jonge, dynamische treincdteraar, die dagelijks vele treinreizigers voorziet van verse consumpties Wij zoekenjonge, enthousiaste mensen die RailTender op oproepbasis komen versterken Vereisten: zelfstandig kunnen werken representatieve persoonlijkheid flexibel inzetbaar zijn service gericht kunnen werken sociaal vaardig zijn Geboden wordt: een goed salaris een dnedaagse opleiding, zodat )e goed voorbereid van start zult gaan Geïnteresseerd?

Bel dan snel het volgende telefoonnummer 06-53479274, wij bellen je dan meteen terug Schriftehjke soibcilalies kun je sturen naar het volgende adres DIMAX Management Assistance o V V RailTender Postbus 26029 3002 EA Rotterdam

I

I De memoberichten zijn bedoeld voor studen ten en gezelligheidsver eragingen plus institu ten en afdelingen wel ke activiteiten ont plooien op het terrein van cultuur, ontspanning en sport Hou het kort en bondig De re dactie behoudt zich het recht voor benchten in te korten Inleveren donderdags tot 13.00 uur. Niet 's woensdags. Copij aanleveren in wp 5.1.

Univers op het net Vanaf deze week zijn delen van de memopagina's ook te raadplegen op het KUB-Web. Tot 6 december wordt er proefgedraaid met de etectronische Univers. De informatie in de gedrukte versie zal de komende tijd korter en zakelijk worden, in de elektronische versie kunnen verenigingen meer informatie kwijt en met links verwijzen naar andere bronnnen.

U vindt Univers door met het programma Netscape naar de homepage van de KUB te gaan, eerst Nieuws en evenementen aan te klikken en vervolgens Nieuws.

Stuur dan een kaartje met je adres naar SecJure, KUB-postvak Y 143, postbus 90153, 5000 LE Tilburg

tussen U.OOuen 16 OOu te bereiken op kamer R-7, tel/fax 466 29 92 VITE International

ELSA ELSA-Tilburg organiseert op 28 nov een lezing die zeker de moeite waard zal zijn' Van 15 00 t o t ongeveer 16 30 zal P C van Duyne, hoogleraar strafrecht verbonden aan de KUB, ingaan op de huidige stand van zaken met betrekking tot de georganiseerde criminaliteit m Nederland Aansluitend zal er een borrel plaatsvinden D e plaats zal bekend gemaakt worden in de Univers van 28 nov en op de ELSA-posters We hebben iedere dl spreekuur van 12 45-13 45 voor aanmeldingen of vragen Je k u n t natuurlijk ook altijd op een ander tijdstip even langslopen Verder kun je ons mailen op het adres ELSA@KUB NL

Vandaag 21 nov. is er om 14 00 uur in QZ 103 een voorlichtingsbijeenkomst over de studiereis naar Vietnam. Iedereen die meer wil weten over deze veelbelovende reis is welkom Wanneer Vietnam je te ver weg is, dan kun je 28 nov altijd nog mee op excursie naar Dusseldorf Op h e t programma staat o a een bezoek aan de Beurs Inschrijven voor deze excursie kun je je elke dag tussen 10 30 en 12 30 op VITE-kamer R15 Voor de minder reislustigen is er nog een plaatsje vrij in de Congres commissie Dit congres zal midden apr 1997 plaats hebben Wanneer je dit iets lijkt, dan k u n je meer informatie krijgen op kamer R15.

Cicero

Complex

Cicero organiseert za 23 nov van 10 00-18 00 uur een Eloquentia-debattoernooi in café "De Roskam" (Heuvel 5) Komt dat zien' Op 26 nov is er ter afsluiting van het eerste semester een "cycling diner", dus kweek vast een sterke maag U bent gewaarschuwd Na de tentamenstop (of winterslaap] beginnen we weer op dinsdag 4 febr B e l a n g s t e l l e n d e n zijn v a n h a r t e welkom in cafe Marijnen (Heuvel 13] om 20 00 uur

Complex heeft een nieuwe hoofdsponsor O'Shea's Irish Music Pub op de korte heuvel We hopen julhe daar allemaal vaak te zien Meer informatie over deze nieuw stamkroeg van Complex krijgen jullie natuurlijk nog 2 Dec IS h e t zover Eindelijk gaat Complex de gevangenis in en jij kan mee Er is plaats voor 20 mensen en dekostenzijnf.5,--voorleden Voor meer informatie en inschrijving kan je terecht op de Complex kamer R8 Phoenix

Peter Nol!

Studentenverenigingen

T.S.C. St. Oiot Vandaag vindt h e t Hebe All yoii need is iove-songf estival plaats Een uiterst correcte jury zal de deelnemers beoordelen op c r e a t i v i t e i t , zangtalent en choreografie D u s neem je kijkers mee vanavond en vind de v^are m de 'All you need is love' Nightclub Nog meer muzikaal vertier valt er te beleven op de 28e n o v , waar menigeen zal strijden om de uitverkorene te mogen zijn voor Olof op het AHC-songfestival Daar kun je de eerste stap zetten op weg naar e e u w i g e r o e m en o n sterfelijkheid, zoals dat bij velen van Olof al het geval IS geweest Natuurlijk verzorgen de eerstejaars op ma , dl en do een heerlijke maaltijd zodat de commissies m e t een volle maag aan het werk kunnen Schrijf je echter wel op tijd in

In 1987 IS door een aantal studen ten aan de Katholieke Universiteit Brabant de Vereniging voor Strafrecht Peter NoU opgericht Deze vereniging houdt zich bezig met het organiseren van tal van activiteiten, zoals lezingen, forumdiscussies, pleitwedstnjden en excursies, met als doel het opwekken van belangstelling voor onderwerpen van strafrechtelijke aard en het stimuleren van de bestudering van die onderwerpen De thema's van de activiteiten beperken zich niet slechts tot de straf(proces)rechtelijke problematiek maar kunnen ook onderwerpen uit de diverse hulpwetenschappen (zoals criminologie, forensische psychiatrie en criminalistiek] of de overlappingsgebieden m e t andere terreinen van het recht betreffen De vereniging biedt door middel van deze bijeenkomsten aan studenten tevens de mogelijkheid in contact te komen met mensen uit de rechtspraktijk en -wetenschap, aangezien het lidmaatschap niet slechts openstaat voor studenten, maar ook voor afgestudeerden, docenten, praktijkjuristen, kortom voor iedereen die zich voor het strafrecht interesseert Daarnaast geeft de vereniging h e t tijdschrift Penose uit Voor inlichtingen omtrent de activiteiten of het lidmaatschap van de vereniging kun je terecht in kamer Y 309 of bellen m e t Joan d e n H a a n , t e l 0 1 3 4632083

Juristen 2000 T.S.R. VIDAR Vanavond, do 21 nov , een fantastische biercantus' De unieke combinatie van de liederencommissie en een heerlijk helder biertje Tevens vindt er een veiling plaats, dus komt allen" Er kan ook gegeten worden op de loods, inschrijven tot 16 00 uur Ook staat er weer een gezellige zondagmiddagborrel op het programma op zo 24 nov Op do 28 nov organiseert de eerstejaarscommissie een spetterend open feest' Iedereen is welkom, ook met-leden i' Elke donderdag avond kunnen bovendien foto's worden bijbesteld bij de akcie Tenslotte op do 5 dec Surpriseavond n

Rechtenstudenten opgelet' Pak jullie agenda's en noteer de volgende belangrijke datum 10 dec Op deze heugelijke dag zal de maandelijkse Algemene Vergadering van Juristen 2000 gehouden worden in cafe D e Boventuin (boven cafe De Voortuin) om 20 00 uur Tijdens deze vergadering zullen er allerlei zaken besproken worden die in de faculteit aan de orde zijn en na afloop gaan we nog gezellig borrelen Heb je interesse om een vergadering bij te wonen of wil je wat meer informatie over Juristen 2000' Bel dan onze voorzitster Yvonne (013)5365883 of Angelina (013)4560307' Groetjes van alle Juristen 2000-leden TIgeak

De Goedheilig man is weer m het land' Zijn verjaardag zal gevierd worden op dl 26 nov vanaf 21 00 in de Voortuin op het traditionele Sinterklaasfeest Vrijhouden in je agenda op ma 9 dec start om 20 00 uur de Algemene Ledenvergadering m de Voortuin Op deze avond zullen er n i e u w e voorzitters worden gekozen voor de PR-commissie en voor de Aktiviteit e n c o m m i s s i e Laat ook je s t e m horen en kom langs Het IS nog tot 1 dec mogelijk om je m te schrijven voor h e t Phoenix Kerstdiner Nog even doen dus, als je ook op 17 dec mee wil genieten van dat copieuze en oergezellige maal Je kunt je opgeven bij de Phoenix kamer, B333 Efact De t e n t a m e n b u n d e l s zijn weer te koop Bereid je beter voor op je tentamens en kom naar de Efact-kamer voor een bundel' Het prominentencollege zal dit jaar gegeven worden door dhr Geelhoed secretaris-generaal van het Ministerie van Economische Zaken met de volgende onderwerpen ' shifting involvements * beleidseconomie &. marktwerking De onderwijsvoorlichtmg over stage & afstuderen zal plaatsvinden op do 21 nov om 12 45 uur in SZ 17 en de voorlichting accentprogramma BE op do 28 nov om 12 45 uur in CZ 101 Inhet voorjaar I997bestaatEfact 10 jaar D i t tweede l u s t r u m zal niet opgemerkt voorbij gaan De week van 17-21 m r t staat bol van de ac-

tiviteiten, die voor iedereen toegankelijk zijn, met op 18 m r t een lezing en 19 mrt een optreden van TheoMaassen 'Neuk het systeem" De week wordt besloten m e t een grandioos gala Hou deze week vast vrij en let op de inschnjfdata in de Univers Meerinfo EfactRI/R2tel 4662991 Interesse om actief te worden, kom langs op de Efact-kamer (R1/R2] en vraag naar Frank of Gijs, want wij zoeken nog mensen voor denieuwe c o n g r e s c o m m i s s i e en voor verre reizen Alesec Business courses Op dit m o m e n t zijn er twee interessante business courses waar je je bij Aiesec inschrijfformulieren voor op k u n t halen (R19] D e eerste is de AKZO NOBEL International Business Course 1997 De tweede betreft de McKinsey workshops, die plaats zullen vinden m Amsterdam in februari 1997 Kamers Heb je een studentenkamer en staat die binnenkort een paar maanden leeg, kom dan langs bij Aiesec, zodat WIJ een buitenlandse stagiaire blij kunnen maken Dubbel voordeel voor JOU, want en je huur wordt betaald en je k a m e r blijft verzorgd achter Informatie Wil je verder nog informatie over de activiteiten van Aiesec, kom dan even langs in kamer R19 of bel het volgende n u m m e r 013-4662573 Integrand Integrand bemiddelt ook voor jou' Schrijf je n u gratis in en maak kans op een wintersportreis' Kom zo snel mogelijk naar de kamer voor een inschrijfformulier Ben je bedrijfseconoom en geïnteresseerd in de administratieve organisatie' D a n hebben we nu een opdracht voor jou' Je zult gaan helpen bij het invoeren van een nieuw computersysteem, het opstarten ervan en de werknemers vertrouwd ermee te maken De opdracht d u u r t 3 m a a n d e n en de vergoeding is m i n i m u m l o o n Natuurlijk hebben we nog veel meer opdrachten Je kunt altijd langs kom e n en in onze o p e n s t a a n d e opdrachten map komen kijken Ook zijn we nog steeds op zoek naar nieuwe bestuursleden, ben je enthousiast en heb je zin om je een jaar bij ons in het bestuur te zitten, kom dan langs en we vertellen je er alles over Integrand is open van ma -vr van 9 30-12 00 en van 14 00-16 30 en we zijn te vinden in kamer R-23

Marketing Associatie KUB De MAKUB is nog op zoek naar studenten die het congres van sept '97 of het symposium van mrt '97 willen organiseren Dus als jij echt iets wil leren naast je studie dan is dit de mogelijkheid o m je persoonlijke vaardigheden te verbeteren Kom voor meer info over tijdsbesteding e d eens langs op MAKUB kamer (R25) Op dl 26 nov is er de training e t i q u e t t e , waarbij je tijdens een etentje leert omgaan met je disge noten Na deze avond kan iedereen

Ben je op zoek naar een leuke baan om naast je studie geld bij te verdienen, meld je dan aan als T E L E M A R K E T E E R m / v voor ongeveer 20 u.p.w (overdag) Voor het verkopen van advertentieruimte bezit je de volgende kwaliteiten-

Studieverenigingen

SecJure Het lijfblad voor de Tilburgse jurist IS op zoek naar enthousiaste medewerkers Vind je het leuk o m vier keer per jaar een artikel te schrijven voor het faculteitsblad, neem dan geheel vrijblijvend contact op met Thomas (0429-527028] of Suzanne 1013-5333077) Schnjfervaring niet vereist Abonnee worden kan ook

Vr 22 nov. vanaf 15 30 uur organiseert Tigeak weer deberuchte gangborrel in gebouw R Alle leden van de bij Tigeak aangesloten verenigingen zijn hier van harte welkom F.A.T. Mercurlus Mercurms zoekt nog enkele actieve leden voor o a de symposiumcommissie, i n t e r e s s e " Kom dan even naar de Mercunus-kamer (R 7]" Wil je informatie over Mercurms, of wil je lid worden' Wij zijn dagelijks

- doorzettersmentaliteit - goede mondelinge uitdrukkingsvaardigheid Ervanng in soortgelijke functie is een pré.

B&n kwestie van «^

zonder angst bij zijn of haar schoonouders eten Ten slotte IS er op 3 dec de jaarlijkse sinterklaasborrel met een gratis diner voor al onze actieve leden, dus houd deze avond vnj. So MAKUB your mmd and drop by at R-25 TEV Eind maart gaat h e t dan eindelijk gebeuren t h e TEV goes Sweden' Deze studiereis geeft jou de gelegenheid o m kennis te maken met het bedrijfsleven m Zweden Er zullen excursies zijn naar o a Volvo, SAS (Zweedse luchtvaartmaatschappij] en Góteborg University Tevens kun je h e t bruisende uitgaansleven in Stockholm en Goteborgontdekken!

Dus grijp je kans en schrijf je n u m op de TEV-kamer of kom langs voor meer informatie Tevens is de PR-commissie van de TEV nog op zoek naar enkele enthousiaste mensen om haar gelederen te versterken in het tweede semester Vind JIJ het leuk om actief met het bedrijfsleven en je medestudenten om te gaan of wil je leren hoe je n u eigenlijk een internet-homepage k u n t m a k e n ' Kom dan ook even langs bij de TEV, kamer R27 Polls Op 26 nov organiseert Polis weer zeer interessante en gezellige activiteiten' T e n eerste k u n je je inschrijven voor onze studiereis naar Florence/ltahe, die zal plaatsvinden van 29 mrt t/m 5 apr 1997 (Pasen), kosten voor Polisleden f 495,--' Bovendien is er een gratis excursie naar museum 'De Pont' m Tilburg om 15.45 uur (max 25) Ook is er weer een borrel in Marijnen' Ben je enthousiastl k o m dan naar R i l , waar wij je verder kunnen informeren R i l IS elke werkdag geopend tussen 12 30-15 00 uur Isabest

Leidraden A O en Kwaliteit van Informatiesystemen Dit jaar wordt door Isabest weer leidraden A O en Kwaliteit voor Informatiesystemen (voor Bikkers] uitgegeven op de Isabest-kamer Mocht je interesse hebben in een van onze activiteiten of wil je zelf activiteiten op het gebied van inf ormatiesys temen, accountancy en controlling organiseren, kom dan langs op kamer Rl 8 Daar IS altijd iemand aanwezig die JOU te woord kan staan Bellen kan natuurlijk ook. Ons telefoonnummer IS 013- 466 2662 Bezoek ook eens onze homepage Aegee Schrijf je n u m voor een sportief hoogstandje" Op 27 nov gaan we naar de Beekse Bergen om ons uit te leven op de ski-helling aldaar N a afloop apres-ski in MiUer Time!!

Op 4 dec kun je je nog even maxim a a l o n t s p a n n e n v o o r de t e n t a m e n s , r e l a x i n g - t i m e in Miller T i m e ' Z o a l s e l k e w e e k o o k d a n weer bier en fris voor f 1,50 Voor de leden geldt dit ook op ma-, di- en do aven va 21 00 uur Op 4 jan heffen we het glas op het nieuwe jaar m a w de Nieuwjaarsborrel Ook deze zal plaatsvinden m 'onze MiUer' WIJ zoeken nieuwe actieve leden met organisatietalent, ook een creatieve lay-outer die de redactie van ons maandelijkse blad wil versterken Voor inschrijvingen en informatie kamer R3, tel 013-4663271 Versot Vanavond is h e t pannenkoekenavond bij Versot O m 18 30 u u r w o r d t iedereen v e r w a c h t bij h e t pannekoekenhuis. Heuvelstraat 40 te Tilburg Kom ook' De volgende week, op 27 nov , is er weer een gezellige borrel in de Kroeg Noteer dit alvast in je agenda' Prioritijd

Bedrijfsbezoek Moret Ernst e) Young Vandaag zal er een bedrijfsbezoek naar Moret Ernst & Young te Eindhoven worden gehouden Bedrijfsbezoek naar KPMG in Eindhoven Op WO 27 nov zal er een bezoek worden gebracht aan h e t accountantskantoor KPMG in Eindhoven Tijdens dat bezoek zal er veel m de praktijk gekeken worden Kortom een zeer leerzame ervaring' Bedrijfsbezoek naar Price Waterhouse Op 28 november zal een bezoek naar Price Waterhouse m Den Haag worden gebracht Wil je meer weten over bednjfsbe zoeken, die georganisseerd worden door Isabest, kom dan eens langs op de Isabest-kamer en schrijf je m ' Voor Isabest-leden zijn bedrijfsbezoeken gratis, voor met-leden f 5,--

Wo 27 nov IS het zover, dan wordt er in de Uitstad een fantastische avondgeorganiseerd in verband met het 10-jarig bestaan van VTW Als je nog geen kaart(enl hebt kun je die m de voorverkoop bij Priori tijd (RIO) verkrijgen Kaarten voor de hele avond incl buffet zijn f 2 0 , - e n zonder buffet f 6 , Dl 3 dec zal er een voorlichtingsavond zijn Leden van Ludens (afgestudeerde VTW'ers] zullen je alles vertellen over solliciteren, carrierepaden etc Dit alles zal plaatsvinden in café Marijnen en zal aanvangen om 20 00 uur Hebben je de a-pnori al gelezen' Zo met, ga dat dan snel doen, misschien ben JIJ wel degene die de 'kamp-fo t o w e d s t r i j d ' heeft g e w o n n e n Je kunt dan je t'shirt of sweater ophalen m RIO tijdens de mloopuurtjes.

Als je samenvattingen hebt of zin

Start, Tijdens en na je studie de Icruiwagen naar een leuice baan!

Wil je tijdens je studie bijverdienen.^ Wij hebben regelmatig werk voor gemotiveerde studenten in diverse branches, waaronder de horeca. Overdag, hele of halve dagen, maar ook in de avonduren.

En zowel op doordeweekse dagen als in het weekend.

Dus ben je nu op zoek naar een leuke baan.'

Neem dan snel contact op met Uitzendbureau Start in Tilburg, tel. (013) 543 90 90.

Timing!

Piusplein 54, Tilburg, tel: (013) 536 11 00

Start. De kruiwagen voor gemotiveerd personeel.

UNIVERS

21 NOVEMBER 1 9 9 6

hebt om die te maken en je levert deze in bij Prio ritiid kri)g je er zo f 5, voor' Heb je nog vragen, ideeën of gewoon iets leuks te vertellen kom dan gerust langs tijdens de i n l o o p u u r t j e s van P r i o n t i j d m RIO, van ma t/m wo van 12 30 13 30 u u r of bel 013 4663036 Je k u n t ook mallen naar Prioritijd@kub nl De Smeetskring Vandaag, 21 nov , zal de excursie naar KPMG Meijburg &. Co te Am stelveen plaatsvinden Helaas was de inschrijflijst op de kamer al we ken van te voren vol, dus volgende keer beter Maar met getreurd, want volgende week dl (26 nov ) zal al weer de derde Ledenborrel plaats vinden in 1 Industrie en de doorge winterde fiscalist weet natuurlijk dat hij/zij daar niet mag ontbreken Tevens wil ik jullie alvast wijzen op het Actualiteitencollege op 19 de cember, maar verdere informatie daarover volgt nog Succes met het studeren voor de tentamens'

Ananta Speel je een instrument^ Dan heb ben WIJ JOU nodig Sinds deze zomer heeft de KUB zijn eigen symfonie orkest Ananta Het orkest bestaat uit zo'n 40 studenten en medewet kers van de KUB en staat onder de bezielende leiding van Antony Her mus Het doel is om op een gezelli ge manier muziek te maken van een hoog muzikaal niveau Elk semes ter studeren we een programma in Dit semester staan Schubert, Sym fonie nr 8 Rossini, O u v e r t u r e "L Italiana in Algen " e n Beethoven, Ie pianoconcert opus 15 op het pro gramma Op dit moment zijn we ontzettend hard aan het repeteren voor het con cert op vr av 20 dec Dit concert zal plaatsvinden m de Mariakapel van het Maria Ziekenhuis in Tilburg Om dit een grandioos succes te la ten worden gaan we er wo 27 nov vanaf 19 30 uur weer keihard tegen aan We repeteren altijd m de depen dance van het conservatorium Bis schop Zwijssenstraat 5 Dus heb je zin om mee te spelen of om eens een kijkje te nemen op een van de repetities, bel dan naar Suzanne 013 4 6 8 2 6 4 5 of Kirsteo.. 0 1 3 5369823 -. *

Studenten Studenten Advies Bureau

WLHS Aan de vooravond van de 21e eeuw staat lesbische en h o m o s t u d i e s voor een nieuwe uitdaging Ondanks de voortschrijdende tolerantie je gens en integratie van homosexue len in de Nederlandse samenleving is heterosexisme nog een uitermate dominante ideologie Gelijkheid op juridisch/maatschappelijk niveau heeft zich met andere woorden nog niet vertaald m gelijkwaardigheid m het alledaagse leven Deze van zelf sprekendheiod van heterosexuali telt manifesteert zich met alleen m het sociale leven van alle dag, maar manifesteert zich evenzeer in lite ratuur, levensbeschouwing, recht en m o r a a l Vooral s t u d e n t e n die te maken krijgen in hun latere profes sie met de werkvloer komen met die problematiekenm aanraking Wil je hierover meer weten kom dan langs in Kamer R 12 op het mloopspreek uur op do tussen 10 30 uur en 15 30 uur

Loopbaan Advies Centrum Ma mi 25 nov organiseert het LAC een i n f o r m a t i e b i j e e n k o m s t over Arbeidscontract en Salarisonder h a n d e l e n Op deze b i j e e n k o m s t wordt ingegaan op de verschillende c o n t r a c t m o g e h j k h e d e n bij de arbeidsovereenkomst, primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden en salarisvragen Er is volop gelegen held t o t het s t e l l e n van vragen Belangstellenden kunnen zich aan melden in het LAC, N 7, tel 466 2521 Openingstijden ma 13 00 16 00 uur en di wo , do , 13 00 16 00 uur en vr 13 00 16 00 uur

Bureau Buitenland

Rataplan

Japan Prijswinnaars Programma

O p v r a v 22 nov is er actief publiek nodig voor een voorstelling van thea tersportvereniging Rataplan Uit dagingen,suggesties en aanmoedi gingen T h e a t e r s p o r t e r s k u n n e n m e t zonder Kom en kijk wat de spelers uit Tilburg en Utrecht op het podium terecht brengen van eikaars uitdagingen (en de aanwijzingen vanuit het publiek) Het begint om 20 00 u u r en vindt plaats m het C e n t r u m voor A m a t e u r K u n s t , Ringbaan Oost 8 Entree is 6 gulden

Met het Japan Prijswinnaars Pro gramma (JPP) biedt het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en weten schappen (OC en W) in samenwer king met het bedrijfsleven pas afge studeerde, excellente studenten een unieke kans om gedurende een jaar k e n n i s te m a k e n m e t de taal, de cultuur en het bedrijfsleven van Ja pan Allereerst verzorgt de Rijksum v e r s i t e i t Leiden (RUL) een vier maanden durend voorbereidend pro gramma bestaande uit intensieve taalvoorbereidmg en colleges over het moderne Japan Daarna vertrek je voor zeven maanden naar Japan waar, na een korte introduktie, het studiepropgramma wordt voortge zet Een bijzonder aspect van het JPP is dat je ook een aantal maanden stage loopt bij een Japanse onderne m m g Tijdens de laatste maand rond je het programma af in Leiden De k o s t e n w o r d e n gedekt door een beurs van het ministerie van OC en W

Fllmnacht 27 november organiseert CINEMA m Filmtheater Louis een filmnacht m e t als t h e m a ' A w a r d w i n n i n g movies' Tussen 19 00 en 03 O uur zullen Zusje Braveheart en Dead Man W a l k i n g v e r t o o n d worden Tevens zal een spreker het hebben over h e t belang van filmprijzen Toegangsprijs bedraagt m de voor verkoop f 15, (Cinemaleden fS, korting) Kaarten iedere dag tussen 12 15 13 45 in Gebouw A verkrijg baar Kom voor meer informatie op dl &. do tussen 12 30 en 13 30 naar R32, email naar Cinema@kub nl of bel4564831 De Koffer Grijp je kans en wordt tientjeslid van De Koffer, voor een tientje in het jaar wordt je op de hoogte gehouden van wat er allemaal gebeurt bij De Kof fer, daarnaast heb je de mogelijkheid om samen met Kof ferleden een voor stelling te gaan bekijken via de Tip van de Maand' Zo leer je de Koffer mensen kennen, of kun je contacten die je tijdens je spelende lidmaat schap hebt gelegd, o n d e r h o u d e n Iedereen die geïnteresseerd is in De Koffer kan tientjeslid worden, bel even naar De Kofferkamer om je op te geven' Tel 013 4663228 of kom even langs op het Koffer spreekuur in R 35 op donderdag van 13 00 uur tot 14 00 uur

UNIVERS

Andere mogelijkheden Japan Je kunt als student van de KUB ook op andere manieren naar Japan Zo kun je naar de International Chris tian University (ICU) te Tokyo en naar Oita University te Oita Aan de ICU wordt m het Engels college gegeven en in Oita in het Japans Uitzending naar ICU geschiedt voor een jaar en er kunnen daar vakken worden gevolgd In Oita kun je o 1 v een Japanse begeleider (een deel van) je scriptie schrijven Ben je geinte resseerd in een studieverblijf in Ja pan, kom dan snel bij Bureau Buiten land langs"

febr 1997 maar het kan natuurlijk geen kwaad om eens langs te komen bij Bureau Buitenland

PENDRAGON

Erasmus Ook voor 1997/98 zijn er interfacul taire ( d w z voor studenten van alle studierichtingen van de KUB) Er asmus beurzen beschikbaar Zo kun je naar Wenen, Antwerpen, Leuven Kosnatnz, Angers, Limerick, Gote borg, Tampere, Coleraine en Lon den Deadline voor aanmelding IS 1 febr 1997

Studium Generale

Natuur-Cultuur Studium Generale presenteerti s m Brabantse Milieu Federatie Hoe ziet de natuur in Nederland er over vijftig jaar u i t ' Zal de stad zover zijn opgerukt dat de natuur niet meer terug IS te vinden' Of zullen de na tuurbeschermers stand hebben kun nen houden door voldoende bossen te redden' In een maatschappij als de onze is het vaste prik om (zoals in de vorige zinnen) natuur en cul tuur tegenover elkaar te stellen Als een bepaald stukje van de kaart met groen is, dan is het rood omdat daar een stad is Technologische cultuur en de oorspronkelijke natuur wor den als vijanden van elkaar gezien Van de andere kant zijn de beharti gers van de cultuurruimte (VROM en Verkeer & Waterstaat) al zover dat ze toegeven dat het slecht gaat met de natuur Er moet paal en perk gesteld worden aan de stadsuitbrei ding de stad moet ingedikt worden Petran Kockelkoren vindt dat na tuur en cultuur elkaar met uitslui ten Integendeel voorbeelden uit de praktijk (Oostvaarderplassen) tonen aan dat de natuur een zeer vaardig, soepel en expressief cultuurvolgster kan zijn Het is zelfs zo dat de grote diversiteit aan Nederlandse land schappen te danken is aan het m cultuur brengen van de natuur Vol gens Kockelkoren moet Ruimtelij ke Ordening geen sectorale schei ding aanbrengen want dan wordt de indruk gewekt dat echte natuur al leen maar buiten de omtrek van de cultuur voorkomt Het is zinvoller om uit te gaan van integratie van natuur en cultuur Zo moet de stad opengelegd worden voor groene in vasies, bv bepaalde soorten planten die in een stedelijke omgeving ge dijen Omgekeerd moet men m e t bang zijn om hoogspanningsmasten door natuurgebieden te laten lopen In de lezing zal Kockelkoren zijn visie toelichten Programma do 28 nov 20 15 uur, zaal AZ 10 " N a t u u r cultuur' Lezing door Petran Kockelkoren (Universiteit Twente)

Sport

Rataplan v.s DOM Vr av 22 nov Theatersportvereni ging Rataplan uit Tilburg daagt de Utrechtse vereniging DOM uit Improvisatietoneel in wedstrijd ver band Welk team speelt de beste scènes' Aanwijzingen en suggesties u i t h e t p u b l i e k zijn belangrijk' Kom en kijk of de spelers op het toneel met behulp van jouw aanwijzingen de eindstreep k u n n e n halen Het begmt om 20 00 uur en vmdt plaats in h e t C e n t r u m voor A m a t e u r Kunst, Ringbaan Oost 8 Entree is 6 gulden

Lacoste (tennis) Wil je volgende week do op de club avond k o m e n t e n n i s s e n ' Bel dan snel even naar Rogier (5358486) en hij zorgt ervoor dat je op de lijst komt Jekunt ook bij Rogier terecht als je je wil opgeven voor de gezel lige sinterklaasavond in de Koren bloem op 3 dec Op 24 nov zal er w e e r een t h u i s b l i j v e r s t o e r n o o i ilaatsvinden Je kunt voor meer info ijjof v o o r opgave t e r e c h t bij Lili (5368877) Het kerstdiner zal dit jaar op 17 dec in Vivant plaatsvinden Er IS plaats voor 65 pers Bel dus snel n a a r Bianca (5435928), w a n t vol=vol" Lancelot (squash) Hop,hop,hop bereik al squashende de top M i t s je geen hoogtevrees hebt kun je namelijk via de ladder competitie het squashhooggebergte proberen te bereiken De inschrijf lijsten hiervoor zullen binnenkort op het Lancelotbord te vinden zijn Verder is er elke di van 19 00 t/m 24 00 uur de mogelijkheid om ons op onze clubavond te verrassen met je aanwezigheid Nieuwe zweetko nijnen zijn altijd welkom Laatstens kunnen zich nog altijd opgeven voor het sinterklaasavondje Voor meer info k u n je t e r e c h t bij T j e e r d (5444232) Nautikos (zeilen) Do 21 nov IS er de activiteit De cember in November EenWalkm Dinner dat de drie leukste evene m e n t e n m December koppelt Voor f 12 50 kun je Sinterklaas, Kerstmis en Oudjaar tegelijkertijd vieren' Opgeven bij Cindy (4553892) De week daarna, op do 28 nov is er om 19 30 uur een basis instructie voor gemteresserden, met daarna rond negen uur een borrel, bij l'Industne Do 19 dec IS er een gewone borrel En voor diegenen die erg ver vooruit kijken op 2 jan 199^7 zal de nieuw jaarsborrel p l a a t s v i n d e n ' Over plaats en tijd zal t z t melding wor den gedaan in o a U m v e r s e n S p u l k Sauron (badminton) We gaan iets nieuws doen' En wel tijdens het Sauronfeest op wo 4 dec Zorg dat je erbij bent En schrijf ook alvast de nieuwjaarsborrel (2 jan ) m je agenda Ben jij nog geen Sauron lid, kom dan di eens langs om mee te trainen (van camping tot over gangsklasse) Voor meer informatie kan je bellen (5366418, Peter) of mailen (M Widdershoven@kub nl) Tllsac (klimmen) De TilSAC biedt haar leden op ma en wo de gelegenheid te klimmen op de k l i m m u u r in het sporteen trum Verder heeft de TilSAC een ac tiviteitencommissie, met de volgen de activiteiten m het vooruitzicht, zo 24 nov en zo 8 dec klimmen op het spookslot (Efteling) do 28 nov en ma 23 dec klimmen m respec tievelijkBreda en Zwolle, dl lOdec een w i n t e r d r o p p m g en m jan de bekende nieuwjaarsborrel' In het voorjaar komen de kriebels weer om het verderop en hogerop te zoeken, op diverse klimweekenden in België en Frankrijk' Bel Geisje (5366416) Meer weten over onze activiteiten' Bel Maarten (0162 422525) Camelot (handbal)

Paardrijden

Australië

Cavene Cadas is een vereniging voor m e n s e n die graag paardrijden Er worden zowel lessen voor beginners als gevorderden gegeven en er wor den ook nogal wat andere activi teiten georganiseerd Vanavond de ALV en er worden loot jes getrokken voor de Sinterklaas van 30 November Voor meer informatie bel Freek 4672920 of Sanneke 5438838

Als student van de KUB kun je een s e m e s t e r s t u d e r e n aan M o n a s h University (Melbourne) en Edith Cowan University (Perth) Er zijn beurzen voor 1997/98 beschikbaar' Deadline voor aanmelding is pas 1

(') Alle lessen, trainingen en cursus sen op het sportrooster worden ver zorgd door het Sportcentrum KUB en zijn toegankelijk voor iedereen die in het bezit is van een sport kaart

21 NOVEMBER 1 9 9 6

Gepidae (volleybal)

Op dl 26 nov hebben de heren en de dames waarschijnlijk een oefen wedstrijd tegen HVT Meer info hierover volgt nog, maar hou deze avond vast vrij De dartavond ver schuift hierdoor naar 3 dec Ook hierover zul je b i n n e n k o r t meer horen Mensen die mee willen doen aan de Batdvierenrace op 26 apr , of daar informatie over willen kunnen zich wenden tot Marcel (5436121) of opgeven op een training (Let op i n s c h r i j v i n g m o e t voor 30 nov plaatsvinden) De heren hebben op 15 jan een oefenwedstrijd in Loon op Zand De dames 5 febr inGoirle Beide wedstrijden zijn om 21 00 uur Voor meer info over C a m e l o t en activiteiten bel Charles (4637171)

Each year the Tournament Com mittee of Gepidae organizes an In ternational Volleyball Tournament It will be one great fairy tale, as it is called Gepi Tales The tournament will be held m the Sportscentre of Tilburg University on 29, 30 nov and I dec 1996 You can get more information about Gepi Tales in the foUowingways phone013 5355154 (Karin), e mail J Soree@kub nl(Jean P a u l ) , or i n t e r n e t H T T P // s t u w w w kub nl 2080/sport/gepi dae/gepi tales h t m l Parcival (atletiek) Op do 21 nov IS er een ALV om 19 30 uur bij Manjnen Op 24 nov k u n je meedoen met de Warande loops, deze loop telt ook mee voor de c r o s s c u p M e e r info bij Joel (4563576) De borrel van ma 2 dec wordt omgetoverd in een echte sm terklaasborrel Op deze avond zijn er veel prijzen te winnen met het kienen De avond zal om 22 00 uur begmnen bij Kandinsky Bafavierenrace Op 26 apr 1997 wordt voor de 25e keer deze estafetteloop van Nijme gen naar Enschede georganiseerd Een team met 18 heren en 7 dames IS genoeg om d e l 7 5 k m a f t e leggen Diep in dfe nacht gaat de eerste van start en de laatste finisht rond 17 30 uur Dan ben je nog niet klaar, want daarna volgt een feest op de campus in Enschede, die tot m de late uur tjes duurt Wil jij een team inschnj ven, doe dit dan voor 30 nov bij Pendragon Inschrijfformulieren zijn aanwezig op de Pendragonka mer NSK Hier m Tilburg beschikken wij vast over vele u i t m u n t e n d e sporters Voel JIJ je aangesproken voor een bepaalde tak van sport Kijk dan of er dit jaar een NSK wordt georgam seerd, die m jouw talentcategorie ihuishoort Misschien is NSK Atle tiek Cross 9 feb te Nijmegen NSK Schaatsen all Round begin febr te Enschede NSK Schaatsen Sprint 28 febr te Gfoningen NSK Tafelten n i s l ö m r t te Tilburg of NSK Scher m e n 2 8 m r t t e M a a s t n c h t iets voor JOU' Natuurlijk worden er nog meer NSK's georganiseerd m 1997 daar van houden we jullie middels deze berichtjes op de hoogte Verdere informatie + de 50% korting als je m het bezit bent van een sportkaart zijn te verkrijgen bij Pendragon

I

menu Periode 25 t/m 29 november Maandag Portugese uiensoep of gebonden champignonsoep rundervink of gehaktbal in eigen jus rode bletjes of spinazie patates frites afgekookte aardappelen veg.: boerenomelet luxe- biefstuk champignons warme snack, broodje hot dog

Dinsdag courgettecremesoep of baimsoep kipfilet gevuld met kruidenboter of uienburger met uiensaus keizermix of gestoofde chinese kool gebakken afgekookte aardappelen veg.: gevulde paprika luxe: Wiener schnitzel + gami warme snack broodje hambuiget

Woensdag erwtensoep af heldere bloemkoolbroccolisoep runderhachee of hamburger stamppot van wortel en ui of prei è la crème met gekookte aardappelen veg hachee van tahoe luxe: varkensoester met rode wijnsaus warme snack, broodje visburger

Donderdag

Italiaanse tomatensoep of kruidenbouillon shoarma met knoflooksaus of beefburger met vleesjus salade van witte kaal met krenten of postelein steakhouse fries afgekookte aardappelen veg shoarma van tempe luxe- entrecote kruidenboter warme snack' broodje zwiterse reepjes

Vrijdag boerengroentensoep of kalfssoep spaghetti bolognese met parmezaanse kaas of visstick kruidensaus met gekookte aardappelen selderij met bechamelsaus of mais+groene paprika veg spaghetti van falfalia luxe: gebakken mosselen warme snack, broodje gebakken mosselen

„ '" KUL Sport^ntrum

Kerstplektoernool Het kerstpiekstoernooi k o m t er weer aan Met toernooien demon straties (o a zaalvoetbal, Capoeira (dans/vechtkunst uit Brazile), bad m i n t o n ) en gasttrainmgen (o a handbal (Tachos/ Waalwijk) volley bal, geweerschermen, k l i m m e n ) Daarnaast zijn er een aantal ludie ke activiteiten m de k a n t i n e en dagelijks een loten] met leuke prij zen Op do sluiten we het toernooi en het jaar 1996 af met een/eestmet disco en is detrekkmg van de hoofd prijs vandeloteri] een wintersport reis t w V f 570, Houdt de publi caties in het Sportcentrum en hier m Univers m de gaten dan weet je het snelst wanneer je kunt mschrij ven en wat er allemaal gedaan gaat worden Wintersport Wil te wintersporten m een sneeuw zeker gebied in Frankrijk' Ga dan met het Sportcentrum naar Risoul Vertrek vr 31 jan rond 20 00 uur op het Sportcentrum In Risoul verblij ven we in appartementen je moet zelf koken, maar de boodschappen worden voor je gedaan We zijn dan zo 7 febr rond 12 00 uur terug Leuk skien, gezellig dorp veel zon en dat voor maar f 570, Introducees zijn

mogelijk (niet sportkaarthouder betalen f 580, ) dus je kunt met i hele huis, vereniging of studieclub meegaan Meer info bij het Sport centrum bij Michel Werts of Petet van Rijen inschrijven cursussen Squash Inschrijven ma 25 nov 18 00 u u r in Zaal 2 De curussen w o r d e n g e g e v e n op wo tussen 14 00 17 00 uur Een cursus squash bestaat uit 5 lessen start op 4 dec en vmdt plaats in dec en jan Eris een cursus voor elk niveau Fitness (basiscursus) Inschrijveti ma 2 dec , 18 00 uur zaal 2 De cut sus duurt 6 weken en wordt gegeven in dec en jan De volgende inschrijving, voor alle cursussen (Tennis Fitness Squash Cardiof itness, Aquajoggen en Kltm men) IS ma 27 jan , 18 00 uur in Zaal 2 Sinterklaasavond Het Sportcentrum is Sinterklaas avond 5 dec gesloten vanaf 18 0" uur Er zijn die do dus's avonds geeii trainingen" Kep Moving gaat wel gewoon door'

JOl

}

Bankzaken regelen op Internet.

Makkelijk en elektronisch uw bankzaken

deel van de site: 'Onder 25'. Met voor iedereen

afsluiten van een lening, het bestellen van

regelen. Dat is in het kort Postbank Online.

wat. Van een kleurplaat voor de kleintjes tot een

Postbank Premium Plus en natuurlijk het aan-

budgetplanner voor studenten.

vragen van folders. Postbank Online maakt het

Want de nieuwe Internet-site van de Postbank heeft thuisbankiers heel wat te

Maar Postbank Online biedt nog meer.

u erg makkelijk.

bieden. Zo kunt u er terecht voor informatie

U kunt namelijk ook advies op maat krijgen.

En als u tijdens het surfen nog vragen

en het laatste nieuws over alle diensten en

Bijvoorbeeld over welk spaarproduct het beste

hebt of meer wilt weten over de Internet-site

producten van de Postbank. Van hypotheken

bij u past. Of u kunt laten voorrekenen wat

van de Postbank, dan kunt u ook altijd

tot girospaarvormen en van beleggingsfondsen

een hypotheek maandelijks voor u betekent.

terecht bij de rubriek 'Service'. Geïnteresseerd

Bovendien kunt u met Postbank Online

in bankzaken regelen op Internet.'* Het adres

Jot bromfietsverzekeringen. ongeren kunnen terecht op een apart

nu veel bankzaken direct regelen. Zoals het

is www.postbank.nl

P O STBAN K

Elektronisch thuisbankieren doe je gewoon bij de Postbank. wwAv.póëtbank.nl

rr'^Tf-s^'T

De Peter Knoiringa, 36 jaar Docent Organisatie en Strategie, Bedrijfseconomie Op congres in Turijn, Italië Als de daling naar Turijn wordt ingezet, denk ik onwillekeurig aan die vliegramp in Dellii van vorige week maandag. Elf dagen geleden vloogikzellnog vanuit Delhi terug naar hnis, na een maand van onderzoek in Agra, hét centrum van de Indiase schoenindustrie maar vooral bekend vanwege de Taj Mahal.

Nu hen ik op weg naar een seminar over industriële ontwikkelingen in Europa, ahvaar ik vooral ook over mijn recente ervaringen ga rapporteren. Mijn paper is daarnaast ook gebaseerd op mijn proefschrift over de raate van samenwerking tussen producenten en handelaren in Agra. De afgelopen maand heb ik veel van mijn sleutelpersonen weer opgezocht en met hen gesproken over de veranderingen in de laatste paar jaac Want mijn opdracht, betaald door het Engelse ministerie van ontwikkelingssamenwerking, luidde: wat is nu de invloed van ^obalisering en het nieuwe meer liberale economische beleid in India op vormen van samenwerking in de schoenindustrie. De in Europa populaire li-

DIS. Marianne Starren, onderzoeker-in-opleiding op de letterenfaculteit (gebouw B), bezig met een onderzoek naar tweede taalverwerving.

"Ik doe even het tl-licht uit, dan kun )e zien hoe het hier normaal is. Ik heb namelijk altijd alleen mijn bureaulichtie aan, dat ziet er veel gezelliger uit. Vooral nu het zo vroeg donker wordt. Dat lampje heb ik zelf gekocht, verlichting vind ik voor de sfeer heel belangri)k. Ais ik hier 's avonds zit te werken, met alleen dit lichtje aan en de deur open, komen er vaak mensen binnen kijken. Iedereen bemoeit zich er mee: 'Doe het licht eens aan, dit is slecht voor je ogen.' Ik zit hier vaak te werken tot elf uur 's avonds, dan gaat de KUB dicht. Natuurlijk werk ik niet iedeie avond zo lang door.

"Toen ik hier tweeëneenhalf jaar geleden kwam, stonden er twee bureaus tegen elkaar aan in het licht. Dat heb ik veranderd, ik zoek altijd een donker hoekje. Ik zit heel graag in donkere hoekjes, thuis ook. Het liefst heb ik dan ook nog dat het buiten koud is en regent. Ik kan er absoluut niet tegen als ik moet werken terwijl het buiten mooi weer is. Het fijne van dit gebouw is dat je absoluut met merkt of het buiten warm of koud is.

"In het begin moest ik deze kamer met een collega delen. Maar hij kreeg een andere positie en is hier weggegaan. Ik heb deze kamer nu voor mezelf tot er een andere aio bijkomt. Ik hoop dat die dan ook zo'n lamp wil nemen. Eigenhjk verheug ik me er niet op, dat er nog iemand bijkomt. Er komen hier veel mensen over de vloer, vooral studenten. Als die hun hart komen luchten, kun je niet gebruiken dat er een ander bijzit.

"Aan deze muur hangen veel kleurige dingen. Een affiche van een opera in Maastricht, want daar kom ik vandaan. Veel dingen over Frankrijk. Ik heb een zwak voor Frankrijk, ik heb onder andere ook Frans gestudeerd. Het prikbord vind ik ook prettig, daarop hangen foto's van de toernee die ik vorig jaar gehouden heb langs congressen over de hele wereld.

teratuur over industriële districten lijkt hier goed bij aan te sluiten. De crux van dergelijke regio's is dat ze efficiënt kwalitatief goede produkten maken doordat relaties tussen ondernemingen worden gekenmerkt door een balans tussen concurreren en samenwerken.

Mijn paper ging over de vraag of dit model

"De radio heb ik altijd aanstaan. Hilversum drie. Soms wissel ik het af met bandjes die een collega voor me opneemt. Meestal staat hij zachtjes, maar aan het eind van de dag zet ik de muziek wel eens heel hard. Thms heb ik ook altijd een radio aan. Dan hjkt het net of er iemand is, dat is gezelliger.

"In mijn bureaula ligt standaard een fles wijn. Je weet maar nooit.

Als het erg gezellig is, maak ik die open. Dat gebeurt niet iedere dag, hoor. Je kunt ook opeens naar een verjaardag moeten. Franse dames hebben dat daarom altijd: ze hebben overal panties en flessen wijn liggen, voor als ze na het werk naar een diner moeten.

"Ik heb hier nu ook al wat kerstversiering in een mandje liggen. Kerstballen en strikken. Die heb ik alvast meegenomen, want waarschijnlijk zal ik met de kerst een mimkerstboom op mijn kamer zetten. Ja, ook met lichtjes."

ook relevant kan zijn voor India. Mijn presentatie was voor velen een welkome afwisseling omdat India altijd veel stof voor discussie oplevert. Ook nu bleek weer dat leken zowel erg voor de hand li^ende vragen kunnen stellen als ook opmerkingen kunnen maken waar ik zondag in het vliegtuig terug naar huis nog over liep te piekeren. In mijn paper had ik mij vrij sterk afgezet tegen zowel diegenen die denken dat dit model makkelijk op India toepasbaar is als ook tegen het veel te ideaal klinkende model zelf. Maar tot mijn verbazing werd in de algemene discussie door vrijwel iedereen korte metten gemaakt met dit ideaalbeeld, en dat is des te opmerkelijker omdat dat in de papers die ik van te voren had hekeken

[Tekst: Adnaa van den Eerenbeemt; foto: Remco Tazelaar]

nauwelijks een rol speelde. De nieuwe generatie onderzoekers die op dit seminar aanwezig was, heeft dus een duidelijk andere mening dan hun illustere senior collega s,

X-files

Dankzij de tv-serie X-files en Internet is er een nieuwe wereld aan informatie opengegaan. De serie is immens populair in de VS, maar heeft zich pas echt ontwikkeld op Internet. Ontelbare sites en nieuwsgroepen houden zich bezig met deze serie, en met de wereldschokkende ontdekkingen die dankzij de serie het daglicht zien. De serie bracht namelijk gebeurtenissen op de tv die vele vragen opriepen, vragen die al tijden spelen maar steeds onbeantwoord bleven. Door de speurneusactiviteiten van Scully en Mulder (de twee FBIonderzoekers in de serie) kan er bij de verstokte kijkers geen twijfel meer over bestaan dat de wereldbevolking zich te lang heeft laten bedotten en misleiden door de geheime diensten van de grootmachten. Alle pogingen van de CIA en FBI ten spijt zijn er nu plaatsen op het net waar je de ware toedracht kunt lezen van de moord op Kennedy (beide), het neerstorten van een ruimteschip in Roswell (VS) in de jaren vijftig, de moordaanslagen van de CIA op 'de baard' (Castro) en nog meer 'roddels' waarvan het waarheidsgehalte jarenlang ernstig in twijfel is getrokken. Vele pessimisten die het bestaan van dit soort praktijken nu niet meer kutmen ontkennen, komen met de verklaring dat dit soort dingen vroeger nu eenmaal nodig waren

om de Russen te misleiden en de koude oorlog te winnen. Nu komt zoiets volgens hen natuurlijk niet meer voor. Dat soort mensen laat zich al zoveel jaren zand in de ogen strooien dat de modder op de pupillen de werkelijkheid vertroebelt heeft.

Regeringen en geheime diensten zijn nu nog elke minuut van elke dag bezig om het publiek dom te houden. Bij velen is dat geen enkel probleem (bij Hans van der Togt en Ronnie Tober bijvoorbeeld) maar enkelen weten aan het keurslijf

OwWl^ f^ der goedgelovigheid te ontsnappen en breken uit naar het verlichte inzicht van de schokkende waarheid. Vorige week bijvoorbeeld, toen kwam een moedige, oudere journalist met de opmerkelijke bewijzen dat verongelukte TWA van New York naar Parijs niet door een mechanische fout

is neergestort maar door een raket van het Amerikaanse leger naar beneden is geschoten. Het stond al een tijdje op Internet maar niemand durfde er mee naar buiten te komen. Dit is echter niet het enige incident, er zijn nog vele voorbeelden te vinden van de bemoeienis van big brother en de goedgelovigheid van de wereldbevolking.

Ook Nederlanders ontkomen er niet aan. In 1988 hadden de Russen een wonderbaarlijk goed voetbalteam maar de CIA wilde niet dat de Russen teveel zelfvertrouwen kregen. De muur begon scheuren te vertonen, Ruslands macht was tanende en een herlevend nationalisme wat zo'n Europese titel met zich meebrengt, konden de Amerikanen niet gebruiken. Dus won het kleine Nederland van de grote Russische beer, Rusland miste zelfs een strafschop in die finale. Duidelijker kon het bedrog niet geïllustreerd worden, zou je zeggen. Maar nee, de hele natie verkoos collectieve onwetendheid boven de rationaliteit die ons recht in het gezicht staarde.

Laat de komst van Internet een hulpmiddel voor ons zijn. Vertrouw niemand, en blijf vragen stellen want zoals ze in de X-files zeggen: The Truth is out there.

Jeroen Fiers JEROEN FIERS SCHRIJFT ZIJN COLUMNS OVER INTERNET DE2X MAAND VANUrr ZIJN STANDPLAATS N E W Y O R K .

maar de 'jongeren' hebben die mening nog niet internationaal kunnen uitdragen in de belangrijke tijdschriften.

Vrij jonge onderzoekers uit Duitsland en Italië waren oververtegenwoordigd. Dat is met verrassend; de belangrijkste voorbeelden van succesvolle industriële districten zijn namelijk te vinden in (noord-oost)-Italië en Baden-Würtenberg. Opvallend was wel dat de meeste Italianen vloeiend Duits spraken, en omgekeerd, doordat velen van hen vergelijkend onderzoek hebhen gedaan en/of op elkaars universiteiten hebben gewerkt Over één ding waren ze het allemaal eens: dit soort seminars moeten in Italië gehouden worden omdat lekker eten, heeriijke koffie en een soepele leefomgeving zwaarder wegen dan een goed afgestelde geluidsinstallatie en het je moeten houden aan begin- en eindtijden.

D n IS DE TWAALFDÏ AHJiVERlNG VAN tfl* RUBÜItt WAARIN STIIBENTEN EN MEDEWERKERS VANUIT VtRSCIIIIXENDE UNDEN UTEN WFTEN IIOE HET HEN OP DE UNIVERSmEIT AUIAAR VERGAAT.