UNIVERS ilburgs Universiteitsblad - 12 s e p t e m b e r 1986 - j a a r g a n g 24 n u m m e r 3
TVC-operatie gedeeltelijk mislukt Bij de vorige bezuinigingsronde in het wetensc/iappe/ijk onderwijs, de operatie Taakverde/ing en Concentratie (TVCI, is tiet te besparen bedrag gehaald, maar zijn de andere doelstellingen niet gerealiseerd. Dit blijkt uit een evaluatie-onderzoek, dat in opdracht van het ministerie van Onderwijs en Wetenschappen is verricht. De restultaten van dit onderzoek werden dinsdag tijdens een persbijeenkomst op het ministerie bekend gemaakt. De TVC-operatie betekende voor de universiteiten een netto-bezuiniging van 260 miljoen gulden, zijnde zeven procent van het gezamenlijk budget. Per 1 januari 1987 zien de instellingen dat bedrag op hun rekening in mindering gebracht. Daarnaast was het de bedoeling van minister Deelman dat 'zo mogelijk' de kwaliteit van het WO zou worden verhoogd en 'vernieuwingen' tot stand zouden worden gebracht. EĂŠn van de onderzoekers, drs. W . Ligthart, stelde dinsdag dat achteraf blijkt dat slechts de bezuiniging is gehaald, maar dat tijdens de evaluatie van bijvoorbeeld kwaliteitsverbetering niets is gebleken. 'Dit argument verschoof gaandeweg de operatie naar achteren in de stukken van de minister'. Aldus Ligthart, die over de vernieuwingen opmerkte dat de TVC-operatie 'an sich' daarop geen invloed heeft gehad.
Volgens de PvdA-econoom prof .dr. J . Ritzen, die voor de evaluatie een casestudie deed naar de verwerking van de TVC-besluiten aan de Erasmus Universiteit van Rotterdam, is de gedeeltelijke mislukking van de operatie in de eerste plaats de schuld van de universiteiten. Gebruik makend van hun autonomie hebben die tussen de zwaar en minder zwaar getroffen plaatselijke studierichtingen geschoven met middelen en personeel, wat netto toch tot 'de kaasschaafmethode' heeft geleid. 'Deze conclusie geeft dus in feite steun aan de maatregelen die de minister nu van plan is te nemen', zei Ritzen, die overigens 'op persoonlijke titel' wel kwijt wilde de aangekondigde tweede bezuinigingsronde van 130 miljoen 'nauwelijks verantwoord' te vinden. (zie ook pag.3)
DSWis niet verontrust over beperking uitstel militaire dienst Bij de Dienst Studentenzaken en Welzijn (DSW) van deTilburgse universiteit is men niet erg onder de indruk van de plannen van het Ministerie van Defensie om de regels voor uitstel van militaire dienst strikter toe te passen. Volgens Wim Meuwissen van DSW is er niets nieuws onder de zon. Defensie is al enige tijd bezig met het beperken van uitstel voor studenten. 'Al die aardige regelingen voor studenten zie je verdwijnen', aldus Meuwissen. 'Dat is een ontwikkeling die al langer bezig is.' Volgens hem is dit dan ook niet verontrustend. Iedereen die uitstel heeft zal het behouden. Meuwissen: 'De normale uitstelregels blijven gehandhaafd alleen bij de randgevallen die uitstel vragen zal het waarschijnlijk afgelopen zijn.' Vorige week berichtte het Ministerie van Defensie aan de Tweede Kamer dat het de regels voor uitstel en vrijstelling van militaire dienst strikter wil toepassen. Dit is een van de belangrijkste onderdelen van een pakket maatregelen om het dreigende tekort aan dienstplichtige militairen het hoofd te kunnen bieden. Dat tekort zou zonder tegenmaatregelen oplopen tot zo'n 8.000 man per jaar. In de afgelopen jaren is gebleken dat van de duizenden dienstplichtige militairen met uitstel het leeuwendeel student is. G.R.
Studierendement moet fors omhoog
Rechtenfaculteit wil onderwijs verbeteren Met enkele opzienbarende onderwijsverbeteringen wilde rechtenfaculteit een halt toeroepen aan de droevige slagingspercentages van de afgelopen jaren. Dat blijkt uit de vorige week verschenen Nota Onderwijsbeleid. Werkgroepen mogen niet meer dan vijfentwintig deelnemers tellen, er zal strenger worden gelet op de onderwijskwaliteiten van docenten, de tijdelijke middelen van de faculteit zullen bij voorrang worden besteed aan kwaliteitsverbetering van het onderwijs. En, last bust not least, men stelt voor elementen van contractonderwijs in te voeren waarbij faculteit en student afspraken maken over hun wederzijdse verplichtingen. Vooral dat laatste voornemen is een drastische stap om te pogen de kwaliteit van het juridisch onderwijs aan de Katholieke Universiteit Brabant op te krikken. Bij contractonderwijs belooft de docent dat hij de student zo nodig extra zal begeleiden zodat deze een hogere slagingsgarantie krijgt. De student verplicht zich op zijn beurt tot het leveren van een bepaalde studie-inspanning. Doel van de overeenkomst is de vrijblijvendheid van de student te doorbreken door hem of haar een zekere garantie op succes in het vooruitzicht te stellen. 'Als het contractonderwijs er komt mag je als student dus kwaliteit eisen. Misschien kun je de universiteit straks wel juridisch aansprakelijk stellen als zij zichtbaar in gebreke is gebleven', zo schetst Ben Beljaars de mogelijke gevolgen van het contract-
onderwijs. Beljaars heeft als lid van de studentenfractie zitting in het dagelijks bestuur van de faculteit, ovengens niet lang meer want zijn termijn loopt deze week af. Hij is tevreden dat de Nota Onderwijsbeleid nog net op de valreep is gereed gekomen." Beljaars benadrukt dat de nota het resultaat is van de beroering die halverwege 1984 ontstond naar aanleiding van de rendementscijfers die toen bekend werden. Wat bleek? Dat het overgrote deel van de studenten te kampen heeft met ernstige studievertraging en dat een onaanvaardbaar percentage rechtenstudenten de studie er na verloop van tijd helemaal aan geeft. Uit onderzoek kwam naar voren dat over een tijdvak van acht tot tien collegejaren maar 36% van alle ingeschrevenen ook daadwerkelijk afstudeerde. Omgekeerd
uitgedrukt: 64% van de studenten laat het mes in het varken steken en verdwijnt na verloop van tijd van het toneel. Ben Beljaars: 'Tot nu toe verdween de helft van de studenten al na ĂŠĂŠn jaar uit beeld. Dat is kapitaalvernietiging waar je bij staat, als je beseft hoeveel geld er in het wetenschappelijk onderwijs wordt gepompt. Geen enkele VWO-instelling zou zich een dergelijke leegloop durven permitteren.' Die cijfers verontrustten de studenten maar ook de faculteitsbestuurders zeer. Er moest snel iets gebeuren wilde men het risico vermijden om overheidsgelden mis te lopen door het verlies aan studenten. Men begon driftig te sleutelen aan een plan om het tij te keren. De Nota Onderwijsbeleid is van die inspanning het resultaat. Naast de invoering van het onderwijscontract verwacht men kwaliteitsverbetering ook door kleinschaligheid, intensieve begeleiding door docenten, het instellen van contact-docenten, het verhogen van de didactische vaardigheden en een grotere betrokkenheid tussen de verschillende leden en geledingen van de faculteit. Het faculteitsbestuur krijgt de rol van stimulator, coordinator en bewaker van de onderwijsvernieuwing toebedeeld. De docenten zullen meer kwaliteiten moeten tonen dan een goede beheersing van kennis op het vakgebied en goede onderzoekscapaciteiten. 'In dit licht', aldus de nota 'kan men zich afvragen of de koppeling onderwijs eri onderzoek niet gerelativeerd moet v\/orden'. Misschien kunnen in voor-
8/9 'Shell helpt' Hoe een onderneming zoals Shell op 'maatschappelijke intelligente' wijze omgaat met signalen vanuit de samenleving beschrijft Nico Vink in zijn proefschrift. ^ 7
Lerarenopleiding
4
Vertraging bij het drukken van dictaten
komende gevallen docenten worden aangesteld met alleen een onderwijsverplichting. Maar ook van de studenten wordt een aktieve bijdrage verwacht, 'namelijk dat zij zich inzetten de mogelijkheden die hen vanuit de faculteit worden aangereikt, volledig te benutten'. De student verplicht zich tot het regelmatig bijwonen van colleges en werkgroepen, een degelijke voorbereiding op de colleges, het tijdig maken van opdrachten en werkstukken en het doornemen van de literatuur. vervolg op pag. 10
Prof. Geppaart overhandigt de nota aan rector De Moor.