1984 05 11

T i l b u r g s H o g e s c h o o l b l a d - 11 mei 1984 - j a a r g a n g 21 - n u m m e r 31

o

De vier levens van een Michelin-band en hoe het intussen de werknemers verging.

12/ 13

^® Open UniversiteK in Engeland. "Defend the OoJoe". Bij ons is het ook al niet pluis, zie pag. 14.

3

Sociaal-psychologen

Wachten op het groene licht uit Den Haag

Lof voor Sociale Zekerheidswetenschap Het gebeurt niet zo vaak dat een nota unaniem lof krijgt toegezwaaid van alle fracties en commissies van de Hogeschoolraad.

Vorige week was dit wel het geval met het rapport inzake de start van de studierichting Sociale Zekerheidswetenschap. ."Ik wil dit feit even beklemtonen,... want ik mag nooit stemmen, " grapte voorzitter Frans Teunissen na een discussie waarbij alleen de startdatum echt discussiestof leverde.

Die startdatum hangt vooral af van het tijdstip waarop Den Haag het groene licht wil geven. Het wordt nu wel de hoogste tijd om - zoals het College en de meeste fracties willen - in september '84 de studierichting Sociale Zekerheidswetenschap van stapel te laten lopen. Volgens de studentenfracties PSF en Konstruktief loopt het College zelfs wat te hard van stapel.

"In het verleden hebben voorbereidingsprocessen jaren gevergd, je kunt die periode niet inkrimpen tot enkele maanden," aldus Klaus (PSF) die september '85 als startdatum geschikter vindt.

Koevoets van de studentenfractie Konstruktief wil na een besluit van de minister de startdatum opnieuw in de raad

Uitslag verkiezingen 1984

even steric De twee studentenfracties in de Hogeschoolraad, de Progressieve Studentenfractie (PSF) en Vinger In de Pap (VIP), zijn weer even sterk nadat PSF in 1982

de toen nog "Konstruktlef" hetende studentenfractie voorbijstak. VIP komt nu weer op gelijke hoogte en dat betekent dat de acht studentenzetels in de Hoge-

bekijken. Dat zou dan - als Den Haag opschiet - kunnen gebeuren in de raadsvergadering van 7 juni en dat is volgens rector de Moor rijkelijk laat. Het College wil uiterlijk midden juni, maar liefst eerder een advertentie in de krant hebben met een duidelijke toelichting op de studierichting en de aankondiging voor een infodag. Wil je een redelijk aantal studenten warm maken voor de studierichting dan komt een nieuwe discussie op 7 juni over de startdatum erg laat, aldus het CvB. Na een schorsing vragen en krijgen de studentenfracties een onderhoud met de rector om over het te volgen tijdspad te praten. Mocht dit onderhoud niet bevredigend zijn dan komen de fracties op vervolg van pag. 8

schoolraad broederlijk verdeeld worden tussen PSF en VIP, elk vier zetels dus.

Voordien was de verhouding PSF/VIP 5 tegen 3 zetels. De opkomst van de studenten was iets lager (38,27%) dan bij de verkiezingen van 1983 (39,04%) en 1982 (39,53%) maar bleef toch nog ruim boven het dieptepunt van 1980 (30,59%).

Dit jaar waren er voor de Hogeschoolraad alleen verkiezingen voor de studentengeleding. In 1985 zijn naast de studenten ook het wetenschappelijk en nietwetenschappelijk personeel aan de beurt. 'n de faculteiten werden de verkiezingen dit jaar georganiseerd door de drie geledingen. De uitslagen van de studentengeleding kunnen we vergelijken met de cijfers van vorig jaar, die van het wetenschappelijk (WP) en niet-wetenschappelijk personeel (NWP) met de cijfers van 1982.

In de Faculteit der Economische Wetenschappen lag de opkomst bij de studenten heel wat hoger dan vorig jaar toen de studenten net niet het eerste vereiste quorum van 35% haalden. PEF verliest hier een zetel aan de Fiscaal Economen, terwijl VES haar drie zetels behoudt. Bij het WP zijn er geen zetelverdelingen maar is er wel een achteruitgang in de opkomst. Dat laatste geldt nog in veel sterkere mate voor het MWP. Dalende opkomst ook in alle geledingen van de Subfaculteit Econometrie, en bij de studenten en WP-geleding van de Subfaculteit Sociaal Culturele Wetenschappen. De studenten van de SSW vallen terug op een percentage net boven het quorum. In de Subfaculteit Psychologie valt vooral het opkomstpercentage van het NWP sterk terug. Overigens zijn de verkiezingen bij sociologen en psychologen minder spannend omdat de diverse geledingen elk slechts met één lijst opkomen. In de raad van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid blijven de verhoudingen tussen beide studentenfracties zoals ze waren, maar het quorum werd slechts nipt gehaald. Het WP verkoos zeven kandidaten op een B-lijst, terwijl de A-lijst "fractie G.D." slechts één zetel krijgt. ^ ^ Voor de uitslagen In cijfers zie pag.

19.

Het teilen van de stemmen.

'Je referentiekader is de wereld'. Vraaggesprek bij een internationaal congres.

Huisartsen gaan meer samenwerken. Een diagnose door het IVG. Werkwaardig

Doe meer met minder rat. Een bezoek aan het dierenverblijf in gebouw P. 10

Personeelsvereniging bestaat 15 jaar. Terugblikken en feestvieren.

17

Emancipatie op de Tilburgse hogeschool. Een Tribune over de noodzaak van een mentaliteitsverandering.

Uit de Universiteitsbladen Op de achterklap van het Leidse MARE wordt melding gemaakt van een nieuwe studentenfractie: de 'Absolutely New Positivo's'. Anders dan bestaande studentenfracties zullen de Positivo 's, als ze gekozen worden, geen zitting in de Raad nemen. Dat zal de politici in Den Haag pas echt aan het denken zetten. Bovendien, nu de democratie eenmaal is gevestigd, is het absoluut niet meer 'geinig' om in een democratisch orgaan te gaan zitten. Door de Raad kritisch te volgen hoopt de fractie toch nog financiële onafhankelijkheid voor studenten te bewerkstelligen en het belabberde toekomstperspectiefvan studenten te verbeteren.

In veel bladen ook aandacht voor de vredesinitiatieven aan de universiteiten en

Ander Leesvoer In alle faculteitsbladen wordt opgeroepen tot deelname aan acties tegen de plaatsing van kruisraketten in Nederland.

In SCRIPSI, het faculteitsblad voor psychologen, onder meer aandacht voor een schriftelijke oproep, ondertekend door docenten van alle faculteiten en subfaculteiten. In deze oproep wordt gevraagd om in de laatste colleges een kwartier aandacht te besteden aan de kruisrakettenkwestie. Een anonymus maakt zich boos over het profiteren van gemeenschapsgelden van de subfaculteit. Aanleiding vormt het in rekening brengen van f 400,— voor een avondje 'kletsen onder het genot van een borreltje en een hapje'. Tegen het licht van de bezuinigingen mogen de hoge heren best in de eigen buidel tasten. Verder in Scripsi een vergelijkend koffie-onderzoek bij vier productieteams. Gekeken werd naar presentatie, kleur, smaak, residue, temperatuur, entourage, gezelligheid en prijs.

Ook werd een illegale stokerij aangedaan welke op niet-commerciele basis koffie zet. Scripsi constateert dat het met de privatisering van de koffiehandel aan de Hogeschool wel meevalt. De Utrechtse hoogleraar in de parapsychologie Prof.

M. U. Johnson, bezocht onlangs Tilburg.

In Scripsi een beknopt verslag van zijn lezing. Parapsychologische verschijnselen vallen uiteen in buitenzintuiglijke waarneming, psychokinese en post-morale manifestaties. Het hedendaagse onderzoek houdt zich onder meer bezig met het onderzoek van de persoonlijkheid van mensen met sterke buitenzintuiglijke waarnemingen en psychokinetische vaardigheden. Het blijkt dat deze capaciteiten vaak samenhangen. Het belangrijkste toepassingsgebied in Utrecht betreft dat van de paranormale geneeswijzen, met twee miljoen consulten per jaar een van de meest voorkomende vormen van alternatieve geneeswijzen.

KLADKRANT, het faculteitsblad voor sociologen, staat in het teken van de beroepsperspectieven. Is er nog hoop voor sociologen? De meningen hierover blijken aardig verdeeld te zijn, zeker als het gaat over de stelling dat sociologen tijdens hun studie niet worden gestimuleerd zelfstandig sociologische activiteiten te verrichten. Over de vraag of dit ertoe leidt dat sociologen als ze werkloos zijn niet in staat zijn zonder dwang van bo-

Tilburgs Hogeschoolblad

de protesten tegen de plaatsing van de kruisraketten. Ook de opstelling van studenten en personeel aan de eigen universiteit tijdens de Tweede Wereldoorlog wordt onder de loep genomen. Zo heeft de Wageningse Landbouwhogeschool het de Duitsers niet erg moeilijk gemaakt. "Geen massale college-stakingen en slechts twee hoogleraren protesteerden tijdens hun colleges tegen de zogenaamde 'arier-verklaring', waarmee de nazi's joodse docenten wilden opsporen". Desondanks is Wageningen de gemeente waar jaarlijks de nationale herdenking van de bevrijding wordt gevierd.

WAGENINGS HOGESCHOOLBLAD). In enkele bladen wordt het onderzoek van de Nijmeegse student sociale geografie Jos van Hezewijk besproken.

Deze is al sinds 1980 bezig met onderzoek naar de topelite van Nederland.

Onlangs schreef hij daarvoor een paper voor de sociologendagen in Amsterdam.

Anders dan de 200 van oud-vakbondsleider Mertens, komt van Hezewijk tot een venaf binnen hun vakgebied bezig te zijn, waren de meningen minder verdeeld. Volgens de meesten leidt het ontbreken van een stimulans van buitenaf ertoe dat er weinig gepubliceerd wordt.

"Zoiets wreekt zich en legt je .helemaal lam". Studiecoördinator Marius van Boxmeer merkt op dat er eigenlijk weinig over de beroepsperspectieven van sociologen gezegd kan worden omdat er nauwelijks feedback is tussen de praktijk waarin sociologen belanden en de opleiding. In Kladkrant resultaten van nog een onderzoek, verricht door een groep Polsocleden. Doel was inzicht te verkrijgen in de onvrede die er bij studenten leeft ten aanzien van het onderwijs "Onvrede blijkt er genoeg te leven maar iedereen lijkt voor zichzelf uit te zoeken hoe hij deze onvrede het beste uit de weg kan gaan. Wreekt zich hier de onduidelijkheid en motivatie en doelen of is 'don't get involved' serieus gemeend?"

Filosoof Frans van Peperstraten vertelt nog eens over de perikelen rond het vak filosofie. Het THB besteedde er al eens aandacht aan. Het contract van Van Peperstraten dreigde niet meer te worden verlengd. De zaken namen voor de filosoof een gunstige wending toen het raadsvoorstel om 10% van de begroting aan tijdelijke contracten te besteden ineens een norm bleek te zijn. Omdat het huidige faculteitsbestuur de financiële kanten zwaarder laat wegen dan alle andere, waaronder het belang van filosofie voor het onderwijs, ziet van Peperstraten de huidige verlenging van zijn contract als "uitstel van executie". De filosoof waarschuwt ook nog voor allerlei "kleinigheidjes" waarover de komende maanden beslist gaat worden, "zoals bijvoorbeeld de verkorting van de studielast per semesterkursus van 200 naar 170 uur.

Een mogelijk konsekwentie daarvan is dat we 5 weken per semester krijgen in plaats van 4, wat grote gevolgen kan hebben voor met name de avondstudenten ".

score van 59 personen welke tot de werkelijke topelite moeten worden gerekend. De kinderen van deze topelite gaan vaak studeren in Leiden en Amsterdam.

Meestal rechten, het belang van een studie economie wordt steeds minder ingezien. De postdoctorale studies brengen deze elitekinderen meestal door in Engeland of Zwitserland. Een studie aan de 'bussiness schools' in de Verenigde Staten wordt slechts relevant geacht voor de managers, niet voor de topelite zelf. Het carrièrepatroon van de topelite wordt in 30% van de gevallen bepaald door de familie. In het Amsterdamse FOLIA CIVITA TIS een interview met Selma L^ijesdorff. Zij stond aan de wieg van Dolle Mina, het actiecomité 'Wij vrouwen eisen' en de bezetting van de abortuskliniek Bloemenhove. Toch heeft ze de femenistische leefstijl nooit kunnen omarmen. "Ik denk dat er heel veel energie wordt gestoken in verdachtmakingen, in het elkaar onderling bestrijden. Ik sta op dit moment volledig buiten dit soort Zij zullen worden ingezet bij het vergroten van de kennisoverdracht van universiteiten en hogescholen naar het midden- en kleinbedrijf. De regeling dient tegelijk om de arbeidsmarktkansen van de betrokkenen te verbeteren.

De 150 plaatsen zullen worden verdeeld over vijf regio's. In 1983 werden al aan drie regio's plaatsen toegekend, te weten aan Groningen, Twente en Wageningen. Minister Deetman schrijft dit in antwoord op vragen aan de Eerste Kamer.

Promotie de Zeeuw Donderdag 10 mei promoveerde drs.

Aart J . de Zeeuw aan de KHT tot doctor in de Economische Wetenschappen. Dr. A. de Zeeuw is sinds 1980 als wetenschappelijk medewerker verbonden aan de vakgroep Wiskunde en informatica van de Hogeschool. Dr. A . de Zeeuw verdedigde zijn proefschrift - getiteld Difference games and linked econometrie policy models - tegenover prof. dr. ir.

Willems, hoogleraar in Groningen; prof. dr. Barten, hoogleraar in Leuven en prof. dr. Ruys, hoogleraar in Tilburg.

Het proefschrift van dr. A . de Zeeuw richt zich op twee uitbreidingen van de methodologie voor het gebruik van macro-econometrische beleidsmodellen, die met name door het Centraal Planbureau gebruikt worden. Ten eerste moet de methodologie tesamen met het model

Nieuw in Tilburg:

CAFÉ ONBEKEND

L. V. W.

Werk voor 150 academici De werkverruimende maatregel voor werkloze academici, waardoor vorig jaar 60 academici (tijdelijk) aan een baan werden geiiolpen, zal dit jaar worden voortgezet. Voor 1984 zijn 150 WVM-plaatsen voor werkloze academici voorzien.

Wij serveren biologische wijn.

Regelmatig live-muziek.

Wiihelminapark 24 Tel. 013-366503 11 mei 1984

sekte-ruzies, die Hoekse en Kabeljouwse twisten". De Groningse psychiater Prof. dr. W.K. van Dijk voegt in de UNIVERSITEITSKRANT van Groningen het zijne toe aan de polemiek rond de Vestdijkbiografie. Zoals bekend weigerde de weduwe van Vestdijk haar medewerking aan een biografie omdat daarin teveel nadruk werd gelegd op Vestdijk's sexualiteit. Van Dijk, een vriend van de familie Vestdijk, kiest geen partij in dit conflict. Wel meent hij dat Vestdijk's sexualiteit duidelijk te herkennen is in zijn romanfiguren. In de roman "Ivoren Wachters" dragen de hoofdpersonen duidelijk elementen van oraliteit en analiteit in zich. De depressieve Vestdijk schijnt zich overigens tot van Dijk aangetrokken te hebben gevoeld omdat de laatste veel gelijkenis met Sigmund Freud vertoonde.

Hoe dan ook, concludeert de UK, "een beetje biograaf van Vestdijk kan niet om van Dijk heen".

L. V. W. de vraag beantwoorden wat, gegeven de doelstellingen, het beste beleid is. Ten tweede moet een kader geformuleerd worden voor het bestaan van verschillende beleidsmakers met onafhankelijke, mogelijk strijdige doelstellingen binnen hetzelfde systeem. Het Economisch Instituut Tilburg (EIT) zal, met dr. A. de Zeeuw als coördinator, met subsidie van de Europese Gemeenschap toepassingsmogelijkheden van deze methodologie nader onderzoeken.

Qp

tilburgs hogeschoolblad weekblad voor de katholieke hogeschool tilburg redaktie eddie vaes (hoofdredakteur) twan geurts, lennart kik, angeia lodder (assistente) medewerkers paul emonts, wouter van gils, peter pennartz, henk zomer, wilma okkerse, edwin van den oetelaar, ben beljaars, marijne van der jagt, bert haagsman, hanneke burggraaff samenstelling redaktieraad prof mr p van seters (voorzitter), dr j koning, dr h van erp, m ackermans (adviseur), a de laaf, drs th schouw, dr m van hoorn, mevr j.a m j jansen, h van kleef, drs c p j m broekhof officiële mededelingen buro pers en voorlichting cartoonist ad van haandel, henk van de berg advertenties angeia lodder kopij alle kopij moet uiterlijk op donderdag de week vóór het verschijnen in het bezit van de redaktie zijn redaktie-adres/advertenties hogeschoollaan 225, tilburg, telefoon (alleen voor thb) 662277 en 662506 intern 2277 en 2506 kamer 207 en 208 (gebouw b) foto rien siers landelijk samenwerkingsverband universitaire pers (up) waarbij verder aangesloten ad valvas (vu amsterdam), wagenings hogeschoolblad, utrecht universiteitsblad, delta (delft), thberichten (eindhoven), tht-nieuws (twente), observant (maastricht), uk (groningen) en ku nieuws (nijmegen) druk drukkerij em de jong bv, baarle-nassau abonnementen voor niet-hogeschoolleden f 15,— per jaargang

Tilburg als middelpunt van de wereld tijdens psychologencongres

Sociaal-psychologen bepleiten authentieke vakbeoefening De geschiedenis van de Associatie gaat terug tot het begin van de jaren '60, wanneer een Ameril<aanse prof. in de sociale psychologie tijdens een sabbathical leave een bezoek brengt aan Engeland. Tot zijn niet geringe verbazing merkt hij dat z'n Europese vakgenoten zeer verspreid bezig zijn. Al snel daarna wordt in Italië! I) een meeting georganiseerd waarop de sociaal psychologen de koppen bij elkaar steken en de kiem leggen voor een Europese associatie.

Het duurt dan niet lang meer of in 1965 wordt de European Association of Experimental . Social Psychology opgericht.

Op de oprichtingsvergadering in Leuven zijn ondermeer aanwezig: prof. Jahoda, dit jaar gasthoogleraar aan de subfaculteit psychologie; Jozef Nuttin, de Leuvense leermeester van Rijsman; en Mauk Mulder, bekend van 'Het spel om de macht'. Mulder wordt de eerste secretaris van de Associatie, die daarmee haar statutaire zetel in Utrecht krijgt.

Van meet af aan gaat de Associatie, die het bevorderen van fundamentele sociale psychologie hoog in het vaandel heeft staan, heel selectief te werk. Het lidmaatschap is enkel weggelegd voor gepromoveerde onderzoekers die een aanzienlijke bijdrage hebben geleverd op research-vlak. Het eigen tijdschrift van de Associatie, het European Journal of Social Psychology, geniet een hoog aanzien. En ook de workshops, de trainingsserainars, de speciale conferenties en de general meetings van de Associatie gelden binnen het vakgebied als uitgelezen mogelijkheden om onderzoekservaringen uit te wisselen. Ronduit uniek zijn de bijeenkomsten van jonge veelbelovende onderzoekers uit West- èn Oost-Europa, die bijdragen aan een betere verstandhouding met de sociale wetenschappers uit het Oostblok.

De Ridder: "Het is niet een open associatie van: als je contributie betaalt mag je erbij. Sommigen spreken van een elitaire ballotageclub, maar men wil gewoon de garantie hebben dat de leden actief zijn op onderzoeksgebied. Het is misschien aardig om te vertellen dat mensen die al actief zijn binnen de Associatie studenten kunnen voordragen voor deelname aan een summer school, waar specialisten in het veld een vrij intensieve onderzoekstraining verzorgen. Uit die summer schools groeien vaak vruchtbare contacten voor later, als je begint als onderzoeker."

Ethiek Niet zelden gebruiken sociaal psychologen in hun veld- en laboratoriumonderzoek proefpersonen die tevoren niet geïnformeerd zijn over het doel van het experiment.

Hoewel geheimhouding voor het beantwoorden van bepaalde onderzoeksvragen noodzakelijk is rijst hier de vraag of dat ethisch verantwoord is. Zo deed de Amerikaan Milgram in de zestiger jaren een onderzoek waarbij proefpersonen dachten dat ze een ander elektrische schokken toedienden. Aanvaardbaar?

Prof. Rijsman: "Nee, naar aanleiding van dit experiment zijn dan ook duidelijke ethische codes vastgesteld. Je kunt er een persoonlijke mening op nahouden of die codes wel of niet voldoende zijn."

De Ridder: "Ik denk dat je de integriteit van de wetenschapper voorop moet zetten. Bij elk onderzoek moet je jezelf afvragen of dat onderzoek van belang is, en of je daarbij mensen mag belazeren.

Eerst moet je kijken of een alternatieve Tilburgs H o g e s c h o o l b l a d

Vijf dagen lang is Tilburg het middelpunt van de wereld. Van 8 tot 12 mei komen 150 onderzoekers uit allerlei landen aan de KHT samen ter gelegenheid van het driejaarlijkse algemene congres van de European Association of Experimental Social Psychology.

Het THB sprak met Thijs Poppe, Richard de Ridder en prof John Rijsman, de leden van de vakgroep sociale psychologie van de hogeschool die tekende voor de organisatie van het congres. Drie heren die Tilburg willen opstoten in de vaart der Universiteiten: "Je referentiekader is de wereld". Een pleidooi voor een authentieke wetenschapsbeoefening.

De drie man sterke Tilburgse vakgroep blijkt niet slecht te scoren op onderzoeksgebied. Tijdens het vraaggesprek komt een landkaartje op tafel, waarop Tilburg naast belangrijke onderzoekscentra als Parijs, Londen, Mannheim en Bristol een goede plaats inneemt. Het lag dan ook min of meer in de verwachting dat de KHT een keer aan de beurt zou komen voor de organisatie van het algemene congres van de Associatie. Een aantal jaren geleden, tijdens een bezoek van de toenmalige president prof. W .

Doise uit Geneve, heeft dat plan concreet gestalte gekregen, vertelt Rijsman.

De sociale psychologie maakt deel uit proefopzet de onderzoeksvraag voldoende kan beantwoorden."

Rijsman: "Ik denk dat er weinig situaties zijn in de maatschappij waarin bedoelingen gerealiseerd worden die men in eerste instantie duidelijk heeft gemaakt.

Nergens worden bedoelingen achteraf zo duidelijk uitgelegd als in wetenschappelijk onderzoek."

De Ridder: "Inderdaad, na afloop van het experiment wordt aan proefpersonen altijd verteld dat hen vooraf niet de volle informatie over het doel van de proef gegeven is, en ook waarom informatie is achtergehouden."

Rijsman: "Vergelijk het eens met alledaagse situaties waarin mensen met elkaar omgaan en waarin men lang niet alle ingrediënten van de relatie aan elkaar uitlegt. Denk aan de wijze waarop warenhuizen zijn ingericht. Of aan de manier waarop ouders met hun kinderen omgaan. Zij doen een hele hoop dingen met bepaalde bedoelingen die ze nooit, of pas na twintig jaar, aan hun kinderen uitleggen."

E. v.d. O.

Prof. John Rijsman in de wandelgangen van het congres. van de basisvakken van de psychologieopleiding. "Het object van de psychologie is niet de mens, wat vaak gedacht wordt, maar gedrag- psychologische gedrag," doceert Rijsman. " A a n het gedrag, zowel van mensen als dieren, zitten een aantal formele aspecten vast.

Gedrag is gebaseerd op de aanwezigheid van een aantal functies als waarneming, geheugen en denken. De aspectbenadering die zich daarmee bezig houdt noemt met functieleer. Andere aspectbenaderingen zijn de ontwikkelingsleer, waarin men zich afvraagt hoe psychologisch gedrag zich in verschillende levensfasen ontwikkelt, en de persoonlijkheidsleer, die probeert aan te geven waarin de verschillen tussen mensen gelegen zijn. En tot slot heb je dan de sociale psychologie, waarin de relatie tot de ander aan bod komt. Volledigheidshalve zou ik hier ook de fysiologie moeten noemen die in Tilburg als vijfde basisvak wordt onderwezen, omdat we hier geen medische faculteit hebben."

"De toepassingsdomeinen van de psychologie zijn natuurlijk moeilijk van tevoren te voorspellen. Traditioneel zijn er drie: bedrijfsleven, geestelijke gezondheid en schoolleven. De sectoren krijgen al naar gelang hun context telkens een andere naam. Men spreekt van bedrijfsof arbeids- en organisatiepsychologie, van klinische - of gezondheidspsychologie en van jeugd- of onderwijspsychologie of opvoedkunde."

De verschillende toepassingsdomeinen zijn terug te vinden in de opbouw van het algemene congres van de Associatie. Zo zijn er deelsymposia gewijd aan 'social psychology and economics', aan 'education and social psychology' en aan

'health and social behaviour'. Het merendeel van de in totaal dertien deelsymposia heeft echter betrekking op fundamenteel onderzoek of basale research, zoals Rijsman het noemt. Vaak hebben de mensen die toepassingsgericht bezig zijn overigens een fundamentele onderzoeksachtergrond.

Rijsman: "De Amerikaan Dick Eiser, die op het congres komt spreken over gezondheidspsychologie, is daarvan een goed voorbeeld. Dat is een basaal researcher die is begonnen met onderzoek naar de wetmatigheden van de oordeelsvorming. Na een jaar of tien fundamenteel onderzoek heeft hij gekozen voor een bepaald toepassingsdomein, gezondheidskwesties in zijn geval, en is daarin meteen een wereldautoriteit geworden. Zijn boek 'Behavioural medecine' is een absolute must voor gezondheidspsychologen. Het geeft heel mooi de bruikbaarheid van fundamentele inzichten aan, voor welk domein waarop je je wilt oriënteren dan o o k . " Fundamentele theorie en praktische vragen gaan in de sociale psychologie vaak naadloos in elkaar over. Het hangt er maar vanaf waar je het accent legt, meent Poppe. " D e hele geschiedenis van de wetenschap levert een perfect bewijs dat fundamenteel onderzoek echt, zonder enige twijfel, de reële stap vooruit is op het gebied van de praktijk," stelt Rijsman. Voorwaarde is wel dat je serieus kijkt naar de geschiedenis en je blik niet laat vertroebelen door demagogische kreten van beleidsmakers en politici.

De Ridder: "Onder auspiciën van het miriisterie van Justitie wordt nu onderzoek gedaan in Den Haag, waarin men nagaat hoe omstanders reageren als ze getuige zijn van een fietsendiefstal. In het ene geval knipt een man Jn een nette jas het hangslot van de fiets door, in een andere situatie is de dief een langharige man in een slonzig jasje. In feite is dit onderzoek allang gebeurd, in de jaren '60. Dit voorbeeld is slechts één van de vele die ik zou kunnen noemen. Praktische vragen zijn vaak al eerder behandeld op fundamenteel vlak. Toch zie je dat er grif geld gegeven wordt voor dergelijk onderzoek, omdat het onderwerp in kwestie politiek goed ligt."

HYPERSPECIALISATIE

a

mm^m^mm

In het boekje 'De hand op vandaag' dat in '82 verscheen maakte de Leidse hoogleraar Pieter Vroon de balans op van het wetenschappelijk onderzoek in de Nederlandse psychologie. De sociale psychologie komt er in zijn ogen in verhouding goed vanaf, wel betreurt Vroon de versnippering, de branchevervaging en de hyperspecialisatie binnen het vakgebied. Wat betreft de hyperspecialisatie legt Vroon inderdaad de vinger op een zere plek, beaamt Rijsman: "De indeling in diverse vakken, en zeker die in vakgroepen, heeft niets met wetenschap te maken maar is enkel een voortvloeisel van de bestuurlijke organisatie van een werkgemeenschap. Dat is eigenlijk f u nest, want serieus en diepgaand onderzoek trekt zich geen barst aan van de vlag waaronder je vaart. Je laat een probleem niet liggen omdat het teveel zogenaamd ontwikkelingspsychologie aspecten vertoont, terwijl je zelf van sociaalpsychologische huize bent." Branchevervaging lijkt hem daarbij onvermijdelijk: "Als je diep genoeg gaat verdwijnen en vervagen op zeker ogenblik de etiketten bij basale wetenschapsbeoefening. vervolg op pag. 8 11 mei 1984

IK

Grote belangstelling voor Open Universiteit Eind april hadden al meer dan 12.000 mensen belangstelling getoond voor een studie aan de Open Universiteit. Minister Deelman verwacht dat zich voor 1 september, de datum waarop de OU van start gaat, 13.000 mensen zullen inschrijven. Volgend jaar zullen dat er 15.800 zijn, in 1986: 18.600, in 1987: 21.400 en in 1988: 24.200. Deetman schrijft dit in zijn antwoord op de eerste reactie van de Tweede Kamer op zijn wetsvoorstel tot de oprichting van de Open Universiteit.

Deetman voelt er niets voor om de inschrijvingsleeftijd naar 18 te verlagen. Hij had 21 jaar voorgesteld, maar een meerderheid van de Tweede Kamer had laten weten vooralsnog vast te willen houden aan haar uitspraak van 1980, dat ook 18-jarigen toegang krijgen tot het onderwijs van de OU. De minister is alleen bereid een uitzondering te maken voor lichamelijk gehandicapten voor zover zij tenminste ook recht hebben op toelating aan een geworie instelling voor HBO of WO. Minister Deetman wijst ook de suggestie af om althans enige beperking aan de geldigheidsduur van de afgelegde examens van de-Open Universiteit te stellen. Dit zou zich niet verdragen met het beginsel dat de student zijn eigen studietempo kan bepalen.

Studietoelagen met 3 procent verlaagd Minister Deetman heeft de bedragen van de studietoelagen voor het aankomende studiejaar vastgesteld. Door bezuinigingen worden alle toelagen met 3% verlaagd.

Tot aan het lopende studiejaar was het gebruikelijk om de bedragen ieder jaar te verhogen met een percentage dat overeenkwam met de prijsstijging in het jaar

daarvoor. Vorig jaar werd dit voor het eerst achterwege gelaten en ook dit jaar zal geen verhoging plaatsvinden.

Daarentegen worden alle toelagen met 3% verlaagd. Oorspronkelijk wilde Minister Deetman de toelagen voor 18-, 19en 20-jarigen verlagen tot het RWW-niveau voor werkloze jongeren van die leeftijd, maar op aandringen van de Tweede Kamer heeft hij deze korting uitgesmeerd over alle studenten met een studiebeurs.

Voor uitwonende studenten komt de maximale rijksstudietoelage nu op 10.420, plus college- en inschrijfgeld (was 10.740). Voor thuiswonende studenten is dit 6.773 (was 6981), voor hoofden van eenoudergezinnen 16.672 (was 17.184) en voor gehuwden 18.756 (was 19.332). Met name voor eenoudergezinnen heeft de Tweede Kamer vlak voor het paasreces nog aangedrongen om voor de z.g. "bijstandsmoeders" het bedrag tenminste gelijk te stellen met de voor hen geldende bijstandsnorm van 90% van het netto-minimumloon. Momenteej ligt deze al, enigzins afhankelijk van de situatie, tenminste enkele honderden guldens hoger.

Tegelijk met de toelages wordt ook de vrijlating voor bijverdiensten van een student verlaagd tot 2084 (was 2148) en tot 3126 voor eenoudergezinnen en gehuwden. Daarboven wordt 2/3 van het verdiende afgetrokken van de toelage.

Het ouderlijk inkomen waarbeneden een volledige studietoelage mogelijk is blijft het komend jaar bevroren op 27.270.

Voor ieder "ten laste komend kind" mag daar 3300 (was 3210) bij worden opgeteld. Voor kinderen van 12 tot 18 jaar gold echter voorheen 1 Vi keer dit bedrag, en volgend jaar maar één keer. Boven de op deze wijze berekende bijdragevrije voet wordt 42,3% van het ouderlijk inkomen van het maximum afgetrokken.

Tenslotte zijn door Minister Deetman met ingang van het studiejaar 1984/85 de extra toelagen voor de aankoop van microscopen, tekentafels, dure studieboeken en tandheelkundige instrumenten geheel geschrapt.

BB/UP

Letterenstudenten en ''de juiste spirit''

leiden. Nieuwe letterenstudies, zoals die in Tilburg en Groningen, lijken een stap in de goede richting, maar het rapport waarschuwt voor een te groot optimisme. Een van de aanbevelingen waarmee het besluit is: "Bij het opzetten van nieuwe studierichtingen en het schetsen van beroepsperspectieven die die richtingen bieden, dienen de faculteiten zich reëel op te stellen." Die nieuwe wetenschappelijke studies genieten trouwens nauwelijks bekendheid in kringen van personeelsfunctionarissen, dit in tegenstelling tot nieuwe richtingen binnen het hoger beroepsonderwijs.

Zoals gezegd spreken de leden van de gespreksgroep op persoonlijke titel, en het gaat te ver om hun gedachten als representatief te beschouwen voor het gehele bedrijfsleven. Daar komt bij dat een voor letteren-afgestudeerden van oudsher belangrijke factor van het bedrijfsleven, media en uitgeverijen, niet in de gespreksgroep was vertegenwoordigd.

En: het bedrijfsleven is uiteraard niet de enige werkgever. Wat het rapport in ieder geval wel heel duidelijk maakt, is het bestaan van ideeën over letterenstudies en -studenten die een voorspoedige carrière van de doctorandus letteren behooriijk in de weg kunnen staan. Zo hebben letterenstudenten "van huis uit waarschijnlijk weinig affiniteit tot het werken in het bedrijfsleven en tot technische zaken. (...) Ze missen de juiste spirit, de commerciële ambitie. Een 'drive' om zaken zo snel mogelijk voor elkaar te krijgen ze meestal niet," En: "Letteren studeren Is waarschijnlijk meer een doel op zich dan bijvoorbeeld rechten studeren. Je gaat letteren studeren omdat je een taal leuk vindt of van letterkunde houdt; en rechten omdat je met die opleiding veel kanten uit kunt."

Bij Nationale Nederlanden, met 4100 werknemers, werken zes afgestudeerden in de letteren. De Amro-bank (22.000 werknemers) heeft er twee, bij Philips zijn de laatste jaren geen doctorandi in de letteren binnengekomen, en bij IBM werken er enige tientallen, maar niet in functies waarin er een rechtstreeks verband is met de gevolgde studie. Dit zijn een paar bevindingen uit het rapport Letterenstudies en bedrijfsleven, opgesteld door een gespreksgroep van personen uit bedrijfsleven en wetenschappelijk onderwijs. Onder auspiciën van de Academische Raad en het Verbond van Nederlandse Ondernemers, maar sprekend a titre personnel, bogen zij zich over de vraag door welke remmingen doctorandi in de letteren en bedrijven worden gehinderd om elkaar te vinden, en hoe die twee werelden dichter bij elkaar zouden kunnen komen. Een belangrijke vraag, want het leraarschap - vroeger een bijna vanzelfsprekend eindstation na de letterenstudie - is voor steeds minder afgestudeerden weggelegd.

De gespreksgroep komt tot de conclusie dat de traditionele letterenstudies niet opleiden voor banen in het bedrijfsleven en dat letterenstudenten ook niet de ambites hebben voor die banen. Het bedrijfsleven is op zijn beurt nauwelijks in afgestudeerden van letterenfaculteiten geïnteresseerd. Ook als ze algemeen academisch gevormden nodig hebben, denken bedrijven eerder aan economen en juristen, van wie men aanneemt dat ze - in tegenstelling tot doctorandi in de letteren - over leidinggevende en organisatorische capaciteiten beschikken en gevoel voor management hebben.

Wat valt hieraan te veranderen? Het rapport bepleit de introductie in de studie van bedrijfssimulatiespelen, bedrijvendagen en gastcolleges door specialisten uit het bedrijfsleven. Vooral ook stages en afstudeerprojecten bij bedrijven zouden bij letterenfaculteiten en bedrijfsleven tot meer belangstelling voor elkaar kunnen

a

A.J.H.

I.

Lummelen

'YieX was mijn vierde studiejaar en hei was in Tilburg gebruikelijk dai je dan een jaartje lummelde', verontschuldigde Jean Frijns f36J zich tegenover de redactrice van de Haagse Post die wilde weten wat er van zijn linkse leirensgevoel was overgebleven.

Erg veel was dat niet, maar daarom was ze natuurlijk ook gekomen. Journalisten die op nieuws uit zijn, vragen doorgaans naar de bekende weg. Deze redactrice vormde daarop geen uitzondering; van Frijns' suggestie dat de Tilburgse studentenrevolutie uit verveling voortkwam, maakte ze dan ook geen werk.

Stel je voor, de /ebruari-revolutie van 1969 het gevolg van lummelarij enverveling.'

Ik had Frijns' woorden nog niet gelezen of in gedachten hoorde ik de rode haan drie keer 'A' zeggen en rochelend van ellende ineenstorten. Afschuwelijker verloochening van de meest tot de verbeelding sprekende activiteit van mijn generatie kan ik mij nauwelijks voorstellen. Het is natuurlijk niet altijd te voorkomen dat mensen een hekel krijgen aan hun verleden, maar dat ze het als een onbetekenend incident uit hun biografie wegmoffelen, vind ik minnetjes.

De _suggestie is bovendien onhoudbaar. Revoluties, ook die van studenten, hebben met verveling niets te maken en zijn er zeker niet het gevolg van. Uit verveling doe je andere dingen. Je gaat bijvoorbeeld vrijetijdswetenschappen studeren of je sluit je aan bij een zelfhulpgroep; je kunt ook voetbalvandaal worden, Baghwan-adept of een sociologen-congres bijwonen. Wie zich verveelt heeft mogelijkheden genoeg zich te verlustigen aan de sociale structuren van het niets. Maar een Katholieke Hogeschool omdopen in JCarl Marx Universiteit is andere koek; daarin valt geen spoor van nar-

Tilburgs Hogeschoolblad

cistische vervehng te bekennen. Integendeel^ de koppeling van gevoel en actie die eruit spreekt, verraadt een kerngezonde psychische make-up.

Als er al een relatie tussen verveling en revolutie bestaat, dan ligt die eerder andersom. De ongecontroleerde ontlading van revolutionair engagement kan immers gemakkelijk op verveling uitlopen. Het donzen dekbed van het 'ik-tijdperk' dat het linkse levensgevoel heeft toegedekt, is daarvan slechts een illustratie. Ook Frijns is er onder terecht gekomen. Vanachter zijn Centraal Plan Bureau bekent hij elk gevoel van richting kwijt te zijn, tegen de winter op te zien en alleen 's zomers nog redelijk te functioneren. Zichzelf ziet hij als een 'ouwe zak', is vooral 'naar binnen gericht' en heeft, naar eigen zeggen, steeds meer impulsen nodig om in beweging te komen. Hij leeft de wet van de traagheid en is het overtuigende bewijs voor de stelling dat verveling niet alleen niet tot revolutie leidt, maar ook van revolutie afhoudt. Overigens is die stelling zeer beleidsrelevant; wie revolutie wil voorkomen, zorge ervoor dat mensen niet willen dat ze zich vervelen.

Verledens, ook die van mijn eigen naoorlogse generatie, rijgen zich geleidelijk aaneen. Gelukkig liep de oorlog af toen. wij geboren werden. Eén verleden bleef ons zo in elk geval bespaard. Maar we waren wel hartstochtelijk rooms, gingen noör het seminarie, worstelden met onze roeping, dreven af naar de KHT, school der nietgeroepenen, werden hnks en maakten revolutie in het jaar dat we trouwden in donkerblauw kostuum. Sindsdien zag menigeen Marcuses gelijk zich aan zichzelf voltrekken: 'repressieve ontsublimering' heette het, minstens zo verderfelijk als de onkuisheid uit een priller verleden. 'Lekker recht toe recht aan vrijen met moeder de vrouw', 'voetballen bij de veteranen', 'een fles wijn bij een knapperend haardvuur', 'geloogd eiken meubilair', hoever kan dat gaan? De radicale meisjes van weleer die bh-loos de collegezalen terroriseerden, doen nu aan body-building en power lifting, spelen dwarsfluit, houden scharrelkippen en lezen Marilyn French. Echt, ik kan het me allemaal nauwelijks voorstellen.

Zelf probeer ik een beetje te joggen, maar dat heeft er natuurlijk niets mee te maken; dat is écht leuk.

i^

11 mei 1984

[

Michelin-Nederland verliest zijn sterren

"Een Michelin-band heeft vier levens, de mensen die ze maliën geen../' De projectgroep "Arbeidsmigratie" var) de /-/ogeschoof doet een 'zwartboe/<je' open over de bandenfabrief< l\/licheHn in Den Bosch. Niet dat daar wereldschokl<ende dingen gebeuren, maar tiet is gewoon /eui< om in deze tijd van crisis en kritiekloos prijzen van het bedrijfsleven wee/- eens een kritisch geluid te horen. Het boek gunt ons een blik in de keuken van de bandenmultinational en daaruit blijkt dat Michelin - zélf heel bedreven in het keuren en selecteren van sterrenrestaurants - er in haar afdeling Den Bosch een smakeloos potje van maakt. Van 'qualité supérieure' valt noch bij de arbeid, noch bij de leiding iets te bekennen.

"Het lijkt alsof allerlei ontwikkelingen uit de jaren zeventig aan het bedrijf voorbij zijn gegaan, zoals verbetering van de arbeidsomstandigheden en vergroting van arbeidersmedezeggenschap", dat schrijven de leden van het collectief 'Arbeidsmigratie' in het voorwoord bij het zwartboek waarin ze opmerken dat er bij Michelin sprake is "van arbeidsomstandigheden en arbeidsverhoudingen die nog achterlopen bij de rest van het Nederlandse bedrijfsleven".

Het boek is vooral een grondige inventarisatie van de problemen rond de werksituatie bij Michelin-Nederland. Het initiatief werd genomen door mensen van de projectgroep 'Arbeidsmigratie' en dat is een samenwerkingsverband van vijf vakgroepen, Buro Buitenland van de KHT en het Instituut Normen en Waarden (INW) te Rotterdam. Verder werd het initiatief ondersteund door de Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen (SOMO) te Amsterdam en de Bedrijfsledengroep (BLG) van de Industriebond FNV bij Michelin Den Bosch. Rienk Feddema, gedetacheerde van het INW begeleidde Hans Huigsloot, Peter van Kessel, Jan Verhey en Frank de Weijer (eindredactie). Peter Pennartz gaf ontwerp-adviezen en logistieke steun kwam van Peter van Dinter (FNV-Michelin) en Henk Kox (SOMO).

Deze projectgroep werd in de herfst van 1982 gevraagd door de mensen van de BLG en buitenlandse arbeiders om de situatie van de buitenlanders bij Michelin te onderzoeken er» hun specifieke problemen te inventariseren. Voordien, in mei '82, was er bij Michelin een staking voor behoud van de prijscompensatie. Bij die staking waren toen ook buitenlandse arbeiders betrokken en volgens het zwartboek werden vooral deze buitenlanders de dupe van de reorganisatie die vorig jaar werd ingezet. Overigens werden de eisen van de arbeiders bij de staking voor een belangrijk deel ingelost. De prijscompensatie bleef behouden en sinds de jongste CAO-onderhandelingen heeft de vakbond nu ook de mogelijkheid om binnen het bedrijf aan vakbondswerk te doen. Maar na de staking werd het ritme opgevoerd en kwam de directie met een reorganisatieplan waarvan vooral de buitenlanders het slachtoffer zullen worden.

Bij Michelin worden vooral banden voor vrachtwagens gemaakt. Het zware en vaak ongezonde werk gebeurde in de productieafdelingen en daar werkten ongeveer de helft buitenlanders. Zij waren dus vaker ziek en betrokken bij arbeidsongevallen dan de Nederlandse arbeiders. Veel buitenlanders komen in de WAO terecht: "95% van de buitenlanTilburgs H o g e s c h o o l b l a d

halveerd zijn, terwijl het aantal Nederlandse werknemers slechts met 30% moet dalen.

Via deze specifieke problemen van de buitenlandse arbeiders ging de projectgroep zich ook meer bezinnen over de algemene problemen van het bedrijf in Den Bosch en het Franse moederbedrijf in Clermont-Ferrant. Daar zullen liefst 3.250 personen hun baan verliezen terwijl elders in Frankrijk nog eens 1500 betrekkingen worden geschrapt bij het eens zo bloeiende concern dat er prat op gaat de beste banden ter wereld te maken. Terwijl de Amerikaanse concurrent Good-Year vorig jaar nog fabuleuze winsten maakte liepen de verliezen bij Michelin op tot 1,5 miljard gulden. Dat

Buitenlandse arbeiders bij IVlichelin-Den Bosch, tijdens de staking van maart '82. alles heeft ook gevolgen voor de vestiders werkt in de productie en daar blijven ging in Den Bosch waar de productie van ze in. Daarom krijgen sommigen na een bestelwagenbanden wordt afgebouwd aantal jaren sHjtageverschijnselen, want en het ongezonde, vuile werk gedeelteze moeten steeds dezelfde bewegingen lijk wordt uitbesteed aan andere bedrijmaken. Nederlanders hebben daar geen ven terwijl er voor de bandenbouw- en last van, want die worden altijd wel gecontrole-afdelingen nieuwe machines promoveerd tot chef," aldus de analyse worden geïnstalleerd. De projectgroep van een buitenlander, die zelf in de W A O stond dus voor de schijnbare keuze tusterecht kwam. sen het verdedigen van mogelijke verbeNa de reorganisatie in de loop van 1984 tering van de arbeidssituatie of het bezal het aantal buitenlanders meer dan ge-

Geen pottekijkers Michelin mag dit jaar haar honderste verjaardag vieren en deze grootste bandenfabrikant van de wereld (samen met Good-Year) kwam vooral de laatste twintig jaar bovendrijven dank zij de toepassing van de radiaalband. Dit bloeiend concern getroost zich geen moeite om de vakbonden buiten de deur te houden.

In Den Bosch kreeg de BLG pas erkenning na een harde staking; de BLG groeide uit het stakingscomité. Nieuwe bedrijven worden opgezet in streken waar vakbondsactiviteiten heel gering zijn en pottekijkers worden geweerd. Ook in Den Bosch. Een voorbeeld uit het zwartboek "Wanneer enkele buitenlandersgroepen en de Bedrijfsledengroep van de Industriebond FNV aan een paar onderzoekers van de Katholieke Hogeschool Tilburg vragen om een onderzoek te doen onder buitenlanders, dan is bij Michelin het huis te klein.

Dit verzoek werd inderdaad gedaan, een paar maanden voor de reorganisatieplannen van de direktie naar buiten kwamen.

Het ging met name om de arbeidsomstandigheden van de buitenlandse werknemer.t.

De reaktie van de direktie was niet misselijk. Kort samengevat kwam het er op neer, dat: - Michelin de buitenlanders in hun eigen taal via het prikbord in de fabriek dringend afraadde enig kontakt met de projektgroep van de KHT te hebben.

- de KHT werd aangeschreven dat (vrij vertaald) de projektgroep zich niet ongevraagd met buitenlanders kon bezighouden, en dat de uitgedeelde vergaderuitnodigingen deels een onjuiste voorstelling van zaken gaven.

- bij herhaling gerechtelijke procedures konden volgen.

Dat Michelin geen pottekijker in de buurt wil hebben, is al eerder naar voren gekomen.

Men kan zich afvragen, wat er gebeurd zou zijn, als Nederlandse en buitenlandse werknemers, de Industriebond FNV en onderzoekers niet zo aktief de reorganisatieplannen van Michelin gevolgd hadden.

Volgens de oorspronkelijke direktieplannen zouden er nog veel meer banen moeten verdwijnen. Het merendeel daarvan zou weggevallen zijn op de produktie-afdelingen, waar de buitenlanders werken...

houd van de werkgelegenheid, terwijl de directie in het reorganisatieplan duidelijk stelde dat ze de tent zou sluiten als niet gedaan werd wat in het plan stond. Vandaag is de reorganisatie zoals de directie die wilde voor het grootste gedeelte doorgevoerd, dat heeft een werknemersplan van de industriebond FNV niet kunnen beletten. Volgens Frank de Weijer van de projectgroep zijn de arbeidsverhoudingen en arbeidsomstandigheden in de reorganisatie niet of nauwelijks meegenomen. "Dat betekent dat die even slecht blijven en daar zou eens iets aan moeten veranderen. Dat is de reden en ook de essentie van dit zwartboek." De belangrijkste klacht die je bij arbeiders van Michelin hoort is dat er zo ontzettend hard gewerkt moet worden in een hoog tempo. Er wordt gewerkt met zware materialen aan een soort tarief loon, waarbij een groot gedeelte van het loon afhankelijk is van de productie die men maakt en dat zweept de mensen op om zo hard mogelijk te presteren. Het is heel nauwkeurig nianueel werk. Nu worden ook de verouderde bandenbouwmachines vervangen. Die nieuwe machines zouden het werk niet erg verlichten.

"Het tempo, het opjagen blijft, sterker nog, omdat per afdeling nu minder mensen nog meer moeten produceren, kan men stellen dat de arbeidsverhoudingen bij Michelin door de reorganisatie blijven wat ze waren: slecht," aldus F. de Weijer.

b

De inhoud van het zwartboek 'Michelin, een zwart profiel' is voor een groot deel opgetekend uit de mond van de mensen die er werken, leden van de BLG en persoonlijke contacten, vooral buitenlandse arbeiders. Over het 'opjaagsysteem' bijvoorbeeld lezen we in het boek volgende getuigenissen: "Terwijl we vroeger met 14 mensen werkten, moesten we nu dezelfde productie met Wall mensen halen. "; "Elke drie maanden gaan de normen omhoog, van 29 naar 32 naar 35 banden". En verder kan men lezen wat zij vinden van de organisatie van het werk, de strenge hiërarchie, het paternalisme, de autoritaire chefs en de ontslagen.

Het boek schetst ook de multinationale politiek van Michelin. Terwijl de afdelingen in heel Europa afslanken via een reorganisatie krijgt Noord- en Zuid-Amerika in de zeventiger jaren de investeringen om er de plaatselijke markten te veroveren. Dit 'Amerikaans avontuur' had gevolgen voor Michelin Den Bosch en andere Europese fabrieken van het concern. Modernisering van de Europese fabrieken bleef uit terwijl de aftandse Europese bedrijven als melkkoetjes werden gebruikt voor de moedermaatschappij die de winst |iet verdwijnen in het 'Amerikaans avontuur'. Tenslotte gaat de afzet van de fabrieken in Noord-Amerika en Brazilië voor een stuk ten koste van de Europese Michelin-fabrieken. Michelin Den Bosch merkt dit heel duidelijk, aldus de projectgroep. "Terwijl vroeger driekwart van de produktie naar de omringende landen ging, mag Michelin-Den Bosch binnenkort alleen nog maar voor de kleine Nederlandse markt produceren. In plaats van 22.000 ton vrachtwagenbanden (1980 en 1981) mag Den Bosch nog maar 17.000 ton maken, wat leidt tot het verlies van een dikke 200 banen. " vervolg op pag. 14 11 nnei 1984

Pendragon 3 x beste

Reacties op r>ota Beiaard Noch door de invoering van de "assistenten-in-opleidlng" (AIO's), noch door het bieden van een betrekkelijk klein aantal fellowships, zoals door minister Deetman in de Beiaardnota is voorgesteld, wordt een werkelijke oplossing geboden voor de problematiek van de 'lost generation' onder de studenten. Wel dreigen de AIO's en de fellows van Deetman de kwaliteit van het wetenschappelijk onderzoek in Nederland aan te tasten, omdat het aandeel van onervaren krachten in het onderzoek toeneemt van 10 tot 50%.

Dit betogen de gezamenlijke colleges van bestuur in een onder leiding van het Gronings collegelid prof. Engels opgestelde reactie op de Beiaardnota van minister Deetman.

Hoewel de colleges ook aantrekkelijke kanten zien aan de AIO's, zijn zij toch met de voorstellen van Deetman niet tevreden. Zij vrezen bijvoorbeeld dat door de te lage betaling (ongeveer 1500 gulden per maand) de besten onder de afgestudeerden zullen bedanken voor de eer en naar een aantrekkelijker perspectief omzien. AIO's moeten daarom net zo veel betaald krijgen als andere jonge academici.

Gewaakt moet bovendien worden voor het te veel inschakelen van AIO's bij de onderwijstaak. Zij zouden daardoor onvoldoende aan hun eigenlijke taken, de

onderzoekersopleiding en het verrichten van promotie-onderzoek, toekomen. De colleges willen ook dat het student-assis-* tentschap in beperkte mate gehandhaafd blijft, dit in tegenstelling tot minister Deetman.

Voor de inrichting van de tweede fase van de tweefasenstructuur moet de overheid voorts een grotere verantwoordelijkheid nemen dan waartoe ze volgens Beiaard bereid is, aldus de colleges. Op de medische en slechts enkele andere beroepsopleidingen en de opleidingen tot onderzoeker en leraar na, wil Deetman dat de vervolgopleidingen tot stand komen in het post-academisch onderwijs en door gezamenlijk initiatief van w . o . en de "afnemers" van afgestudeerden. De instellingen zijn daartoe volgens de colleges wel bereid, maar kunnen dat onmogelijk rond hebben in september 1986, wanneer een groot aantal studenten voor het eerst de eerste fase heeft afgerond. Ook in het belang van die studenten zou de minister desnoods tijdelijk een "grotere souplesse" moeten tonen bij de bekostiging van beroepsopleidingen.

De Academische Raad heeft zich in haar vergadering van maandag 7 mei goeddeels aangesloten bij het advies van de colleges. Ook de AR is beducht dat bij-; voobeeld de begeleiding van AIO's door het overige wetenschappelijk personeel zo veel tijd kost, dat het onderzoek er onder lijdt.

Bert Bakker/UP

Het Internationaal Studenten Sport Toernooi 1984 van Pendragon, gehouden van 25 tot en met 27 april, is een succes geworden. Door de nieuwe organisatievorm en het mooie weer verliep het programma 'gladjes'. Reden voor Pendragon om volgend jaar voor de 5de keer - een lustrum dus - het sportief gebeuren te organiseren. Tilburg gooide dit jaar hoge ogen. Bij het handbal, tennis en volleyball (dames) pronkt Pendragon op de eerste plaats. De Tilburgse heren haalden bij volleyball een tweede plaats, na het team van de Universiteit van VSxjö (uit Zweden). De Universiteit van Bonn eindigde bij badminton bovenaan, met op de tweede en derde plaats Pendragon. Bij het baksetball (heren) staat de Tilburgse vereniging BC Paulus bovenaan, met als derde Pendragon. Het dames-basketball werd gewonnen door de Universiteit van Düsseldorf en liet het Tilburgse team op een laatste 5de plaats achter. Rugby werd gewonnen door ESTP uit Parijs, gevolgd door Tilburg.

Taalvaardigheid Tweedejaars studenten van de subfaculteit Letteren van de KHT organiseren als afsluiting van het studiejaar een congres rondom taalvaardigheid.

Lezingen, audio-visuele producties en een forumdiscussie behandelen onderwerpen zoals: de verwerking en presentatie van' nieuws in de Nederlandse dagbladen, de communicatie binnen de subfaculteit

Nota Emancipatiebeleid

Vrouwen krijgen voorrang bij sollicitatie Ruim een eeuw nadat Aletta Jacobs als eerste vrouw in Nederland aan de Universiteit van Groningen werd ingeschreven, komt het College van Bestuur van de KHT met een Nota Emancipatiebeleid. De nota zou op 3 mei in de Hogeschoolraad behandeld worden maar door een te volle agenda verschoof dit naar de volgende vergadering. Het THB neemt op basis van de hogeschoolraadstukken alvast een voorschot op de discussie.

In september vorig jaar zegde het College van Bestuur toe om met een beknopte Nota Emancipatiebeleid te komen. Gebruik makend van het rapport van de Voorbereidingscommissie Emancipatiebeleid en later van de commentaren uit het veld op de concept-nota, verscheen de definitieve nota in maart van dit jaar.

Het College van Bestuur staat daarin een beleid voor 'dat is gericht op stimulering van een proces van verandering en groei naar gelijke kansen voor vrouwen en mannen'. Dit wil men bereiken door 'het opheffen van beperkingen die niet vrijwillig zijn/worden gekozen of aanvaard maar die zijn/worden opgelegd door maatschappelijke verankerde rolpatronen van vrouwen en mannen, alsmede op het inhalen van achterstanden'. Het accent in deze nota ligt op het personeels- en studentenbeleid, hoewel de Emancipatiecommissie in een reactie op de concept-nota stelt dat 'het studentenbeleid toch moeilijk los te zien is van met name het onderwijsbeleid daar de inhoud van de studie ook bepalend is voor de mogelijkheden en aantrekkelijkheid voor studenten'. De nota beperkt zich, wat de inhoudelijke kant van de zaak betreft, tot het stimuleren van faculteiten

Tilburgs Hogeschoolblad

en vakgroepen, waar de verantwoordelijkheid op het gebied van onderwijs en onderzoek ligt. De Emancipatiecommissie lijkt teleurgesteld omdat de nota geen passage bevat over de inhoudelijke aspecten van studie en onderwijs, zoals het College van Bestuur had toegezegd.

In dit verband wijst de Emancipatiecommissie op het belang van Vrouwenstudies. 'Vrouwenstudies stellen deze bestaande wetenschap ter diskussie (...) en proberen zo te veranderen dat de kansen die vrouwen formeel geboden worden, ook echte kansen zijn'.

De voorstellen uit de nota zijn gericht op de korte termijn. Ze vormen een eerste aanzet. Jaarlijks zou er geïnventariseerd en geëvalueerd kunnen worden. Ook een sociale kaart van de emancipatie van de vrouwen zou een indruk geven van de ontwikkeling.

Vooruitlopend op een gelijk aantal vrouwen en mannen in elke toekomstige selectie- en benoemingsadviescommissie stelt de nota als regel dat er minstens één vrouw zitting in moet hebben. In tegenstelling tot de Emancipatiecommissie steunt de Commissie Personele Zaken dit voorstel niet. De C.P.Z. is bang voor 'onnodige irritatie over te veel bemoeienis

van bovenaf en daardoor mogelijk zelfs een averechts effect.' De situatie thuis, de wens om kinderen te krijgen en kinderopvang mogen niet meespelen in het al dan niet aanstellen van personeelsleden. Dit betekent niet dat de Hogeschool niet het mogelijke moet doen om huishouden/kinderen en werk te laten combineren (creche?). Om het aantal vrouwen en mannen gelijkne trekken krijgen vrouwelijke kandidaten bij sollicitaties, bij gelijke kwalificatie, voorrang op mannen. Dit geldt ook voor de leidinggevende functies. Bij het ontstaan van vacatures zal deeltijdarbeid worden gestimuleerd. De Commissie Personele Zaken constateert dat deeltijdbanen (die volgens deze commissie méér kosten maar volgens de nota financiële voordelen kunnen hebben) 'op gespannen voet staat met de decentralisatie van personeelsbudgetten.' Vrijwillige inlevering van werktijd zal, naar men verwacht, leiden tot de realisatie van deeltijdse aanstellingen. Bestudeerd wordt de mogelijkheid tot onbetaald verlof voor man en vrouw tijdens schoolvakanties, zwangerschap/bevalling en ziekte van kinderen of partner. Het College van Bestuur doet het in de nota voorkomen alsof de invoering van een personeelsinformatiesysteem in het kader van de emancipatie gebeurt, en dus uit de emancipatie-pot betaald moet worden (kosten tussen de f 6 0 . 0 0 0 , - en f 110.000,-). Zowel de Emancipatiecommissie als de Begrotingscommissie zijn hier tegen. 'De invoering van zo'n systeem komt voort uit de zorg die er bestaat voor een adequate bewaking van de personele lasten.'

Letteren, de column en de omroepbladen. De studenten hebben zich in groepjes van 20 personen het afgelopen jaar, op een projectmatige manier, met de verschillende onderwerpen bezig gehouden.

Het congres is voor ieder toegankelijk en wordt gehouden op donderdag 24 mei, van 9 uur tot 17 uur in SZ 17. Het precieze programma staat te lezen in de volgende THB. G.R. De Nota Actuele Vraagstukken Studentenbeleid, in 1983 door de Hogeschoolraad aanvaard, is uitgangspunt voor het studentenbeleid in de Nota Emancipatiebeleid. De Hogeschool heeft weinig te zeggen over de keuze van vrouwen en mannen die ai dan niet aan deze instelling willen gaan studeren. De voorstellen in de nota richten zich dan ook op de vrouwelijke studenten die reeds aan de Hogeschool studeren. De achterstand van vrouwelijke studenten wil men wegwerken door voorstellen die de combinatie studie en privésituatie moeten vergemakkelijken. Overigens mogen andere achterstandsgroepen, zoals homo's en buitenlanders, in overleg met de KHT een actieve bijdrage verwachten van deze instelling. Een belangrijk aspect van de nota over het studentenbeleid is de voorgenomen uitbreiding van de deeltijdse opleidingen. Het College van Bestuur zal advies vragen aan de Interfacultaire Commissie Deeltijdse Opleidingen over de uitbreiding van de deeltijdse opleidingen en hoe deze toegankelijker kunnen worden gemaakt voor vrouwen. Voor^lichting moet de deelname van vrouwen aan het Wetenschappelijk Onderwijs bevorderen. Komend studiejaar wordt hiermee al een begin gemaakt. Ook zullen er tijdens de introductie activiteiten gericht zijn op de vrouwelijke eerstejaars studenten. IHet College zal nog in 1984 initiatieven nemen om ongunstige regels binnen de studiefinanciering aan de kaak te stellen. Dit geldt voor de financiering van de deeltijdse studies en de terugbetaling van studieschulden. Automatisering op het gebied van informatie over studievoortgang moet leiden tot een beeld van de factoren van studievertraging en uitval. Vrouwelijke afgestudeerden die hun entree op de arbeidsmarkt maken, kunnen zich verheugen op bijzondere aandacht, aldus de Nota Emancipatiebeleid.

G.R.

11 mei 1984

Clemens van Brunschot onderzocht samenwerking in groepspra/<ti/ken tt

Niet de gemakkelijkste manier om ais liuisarts te werken"

De tijd die Toon Kortooms heeft vastgelegd in boeken als 'Help, de dokter verzuipt' en 'Laat de dokter maar schuiven' is grotendeels voorbij. Was het voeren van een huisartspraktijk in die dagen per definitie een eenzame aangelegenheid, vandaag de dag maakt vrijwel iedere arts deel uit van een waarneemgroep en heeft een groot aantal van hen zich met een of meerdere collega's geassocieerd.

Het verschijnsel samenwerking heeft zich als een besmettelijke virusziekte door Nederland weten te verspreiden.

Samenwerking is al evenmin beperkt gebleven tot de eigen kring. Steeds vaker werd de huisarts als voorpost in de medische hulpverlening geconfronteerd met klachten waarop hij het antwoord vanuit zijn medische achtergrond schuldig moest blijven. Het lag dan ook voor de hand in die gevallen de hulp in te roepen van andersoortig opgeleide hulpverleners, zoals fysiotherapeuten, wijkverpleegkundigen en maatschappelijk werkers, waarmee het accent veel sterker dan voorheen kwam te liggen op het belang van onderlinge samenwerking.

Naast deze inhoudelijke voordelen staat de laatste tijd ook het mogelijk kostenbesparende effect van samenwerking in de belangstelling. Een patiënt die in zijn eigen omgeving behandeld kan worden heeft daar niet alleen zelf voordeel van, maar helpt ook de kosten te drukken doordat een verwijzing naar dure specialistische voorzieningen of een ziekenhuisopname achterwege kunnen blijven, zo is de redenering. Met het verschijnen van de Structuurnota van staatssecretaris Hendriks in 1974 kreeg de huisarts een centrale plaats toebedeeld in de gezondheidszorg. Sindsdien wordt de samenwerking van huisartsen onderling èn die met andere hulpverleners door tal van overheidsmaatregelen gestimuleerd.

De resultaten van onderzoek naar het kostenbesparend effect van samenwerking lijken Hendriks en zijn opvolgers daarin geen ongelijk te geven. Zo is inmiddels aangetoond dat huisartsen die verbonden zijn aan een gezondheidscentrum, een samenwerkingsverband van hulpverleners van verschillende disciplines onder één dak, aanzienlijk minder patiënten doorverwijzen naar een specialist dan hun collega's die er alleen voor staan. In mindere mate geldt dat verband ook voor huisartsen die werkzaam zijn in een groepspraktijk. Overigens zeggen de lagere verwijscijfers nog niets over de kwaliteit van de hulpverlening in de samenwerkingsverbanden.

ZIEKENFONDS

i^m^mmm^m

Niet alleen de overheid, maar ook de ziekenfondsen hebben belang bij het terugdringen van de kosten van gezondheidszorg. De twee Tilburgse fondsen, het Centraal Ziekenfonds (CZ) en het Ziekenfonds Midden Brabant (ZMB), voeren zelf een actief onderzoeksbeleid. In opdracht van het ZMB onderzocht drs. C/emens van Brunschot, van het Instituut voor Gezondheidszorg (IVG) verbonden aan de Tilburgse hogeschool, de samenwerking door huisartsen in een drietal Brabantse groepspraktijken. Andere onderzoeksopdrachten, die het IVG aan de ziekenfondsen heeft te danken, hebben betrekking op verwijzingen naar specialisten die strikt genomen niet medisch noodzakelijk zijn en op het inbouwen van financiële prikkels in de huisartsenpraktijk. Beide onderzoeken moeten trouwens nog van start gaan.

Van Brunschot: "De twee Tilburgse ziekefondsen gooien hoge ogen in de ziekenfondswereld. Ze lopen vooraan als

Tilburgs Hogeschoolblad

De samenwerking van huisartsen staat de laatste tijd volop in de belangstelling. Samenwerking biedt een mogelijkheid tot een betere hulpverlening en bovendien is een kostenbesparing op langere termijn zeker niet uitgesloten. Clemens van Brunschot onderzocht een drietal Brabantse groepspraktijken en ging na waarin samenwerkende artsen verschillen van hun collega's die er alleen voor staan. "Het is zeker niet de gemakkelijkste manier om het huisartsenberoep te beoefenen", meent de onderzoeker.

delijk verschillende accenten leggen in de hulpverlening. In praktijk A hameren de artsen op de eigen verantwoordelijkheid van de patiënten. Men wil er de rol die de gezondheidszorg speelt in het leven van de betrokken patiënten minder omvattend maken, met andere woorden: het medicaliseringsproces ombuigen. De huisartsen in praktijk B gaan minder ver, maar willen toch ook de afhankelijkheid van patiënten ten opzichte van hun arts tegengaan. In praktijk C tenslotte staan termen ais laagdrempeligheid, openheid, emancipatie en democratisering hoog in het vaandel geschreven.

Het verschil in benaderingswijze komt terug in omvang en inhoud van de patiëntcontacten en is, aldus Van Brunschot, waarschijnlijk ook bepalend voor het verwijsgedrag van de huisartsen. In verhouding vertonen de praktijken A en B een laag aantal verwijzigingen. De IVG-onderzoeker heeft echter geen aanwijzigingen kunnen vinden dat de lagere venwijscijfers werkelijk op het conto van de samenwerking geschreven kunnen worden.

PRIVÉ-LEVENi

Huisartsen gaan meer en meer samenwerken. ook met andere disciplines.

Op de foto: een praktijk vlakbij de hogeschool , in de wijk de Reit. het gaat om het doen van onderzoek, dat gericht is op het aanbrengen van verbeteringen in de gezondheidszorg. Het f i nanciële aspect speelde een duidelijke rol bij het tot stand komen van de opdracht van dit onderzoek maar het is niet de enige aanleiding geweest. Bij het ziekenfonds hoopt men ook dat door de samenwerking van huisartsen in.groepspraktijken, maar ook in gezondheidscentra, de zorg beter kan zijn dan wanneer huisartsen alleen werken".

Opmerkelijk is dat de ziekenfondsen óók geld steken in het Tilburg Institute of A d vanced Studies (TIAS), het steunfonds dat werkloze academici aan een onderzoeksbaan wil helpen. Het IVG ervaart de plannen voor het TIAS duidelijk als concurrentie-vervalsend.

Van Brunschot: "Ga maar na: die lui kunnen spotgoedkoop werken en nu gaan onze opdrachtgevers er mee in zeel Die willen dan uiteraard onderzoek voor hun geld."

Daarnaast subsidiëren de ziekenfondsen ook praktijken waarvan ze verwachten dat die hetzij een betere, hetzij een goedkopere zorg kunnen bieden. Een van de drie door Van Brunschot onderzochte praktijken ontving bijvoorbeeld een aantal leningen tegen gunstige voorwaarden, omdat het ziekenfonds een goed vertrouwen heeft in de filosofie van de hulpverleners. Op langere termijn hoopt men zo belangrijke besparingen te bereiken èn de patiënten een betere zorg te kunnen aanbieden.

Van Brunschot heeft zich in zijn onderzoek bewust beperkt tot drie gevalstudies. Het was ook conform de wenB van de opdrachtgever een beperkt aantal samenwerkingsverbanden op een meer

dan oppervlakkige manier te bekijken.

Bovendien lieten de beschikbare financiën niet een onderzoek naar een groot aantal praktijken toe. Voordeel van de aanpak van Van Brunschot is wel dat de onderzoeker in de huid van de samenwerkingsverbanden is kunnen kruipen.

Aldus ontstond een aardig beeld van het reilen en zeilen van de drie groepspraktijken, dat aan diepgang zeker heeft terug gewonnen wat er in de breedte is verloren gegaan.

Dat beeld moet de lezer van het onderzoeksverslag overigens wel voor zich zelf samenstellen. Van Brunschot levert weliswaar de bouwstenen aan, maar geeft geen impressionistische beschrijving van de praktijken. Het gaat hem er in de eerse plaats om vast te stellen wat samenwerking in de (huisarts)praktijk betekent en welke gevolgen dat heeft voor hulpverleners, patiënten en ziekenfondsen.

De drie praktijken vertonen onderling nogal wat verschillen. In elk van de drie onderzochte samenwerkingsverbanden zijn drie huisartsen werkzaam, maar daarmee houden de overeenkomsten wel zo'n beetje op. In de praktijken A en B werken de huisartsen full-time en hebben bovendien ieder voor zich meer dan 10 jaar ervaring. Praktijk C, ook in andere opzichten een buitenbeentje, onderscheidt zich doordat de artsen er in deeltijd werken en veel minder ervaring hebben. Met een beetje goede wil is praktijk C aan te merken als een gezondheidscentrum omdat er intensief wordt samengewerkt met maatschappelijk werk, gezinsverzorging en kruisvereniging, al gebeurt dat niet allemaal onder één dak.

Van groot belang is de filosofie waarvan de artsen in de drie samenwerkingsverbanden vertrekken. Het blijkt dat ze dui-

Alle in het onderzoek betrokken huisartsen waren positief te spreken over de onderiinge samenwerking met hun collega's. De voordelen blijken ruimschoots op te wegen tegen het tijdsbeslag en de, blijkbaar onvermijdelijke, wrijvingen die samenwerking met zich meebrengt. Veel van de voordelen zijn van praktische aard: samenwerking biedt een breder f i nancieel draagvlak voor de praktijkuitoefening, stelt de betrokkenen beter in staat om regelingen te treffen voor avond-, nacht- en weekenddiensten, en geeft de huisartsen last but not least de gelegenheid ook een pnvé-leven te leiden - iets wat er blijkens de verzuchtingen van een in het onderzoekverslag geciteerde huisarts vóór het samenwerkingstijdperk jarenlang bij in is geschoten.

Minder te spreken was men in het algemeen over de samenwerking met andersoortig opgeleide hulpverieners. Die vorm van samenwerking kost behoorlijk veel tijd, terwijl de voordelen, zeker in de praktijken A en B, als niet erg groot worden ingeschat. Van Brunschot: "Men heeft verschillende motieven om er dan toch mee door te gaan. In praktijk A is dat het geval omdat andere beroepsgroepen er zo'n behoefte aan hebben.

Praktijk B kiest ervoor de communicatielijnen open te houden, zodat ze als er een keer Iets is direct contact met elkaar kunnen opnemen. Praktijk C is duidelijk een geval apart: die is helemaal doordrenkt van de multidisciplinaire samenwerkingsgedachte."

Volgens de IVG-onderzoeker is samenwerking niet voor alle huisartsen geschikt. Er zijn huisartsen die in het belang van hun patiënten beter individueel kunnen blijven werken, meent hij.

Van Brunschot: "Er moet aan een aantal voorwaarden worden voldaan. Het vereist in elk geval de wil tot samenwerking.

Vooral in het geval van een gezondheidscentrum moet je er flink wat energie insteken. Anders gaat het geheid fout, zoals ook blijkt uit de ervaringen. Je zult samen op één lijn moeten zitten, als huisartsen en liefst binnen het hele team. Je moeten tegen kritiek kunnen en ook de anderen niet sparen. Je zult kortom bereid moeten zijn te werken aan je huisarts-zijn: het is niet de gemakkelijkste manier om het huisartsenberoep te beoefenen."

Lennart Kik

11 mei 1984

'SOCIO's tegen kruisraketten

vervolg van pag. 1

Zekerheidswetenschap 7 juni alsnog met het voorstel om de startdatum voor de propedeuse van de studierichting Sociale Zekerheidswetenschap met een jaar te verdagen.

Het College zal bij het departement nogmaals aandringen op een ministeriële goedkeuring. De raad toont ook enige zorg om binnen de krappe tijdsruimte de nodige voorbereidingen af te ronden. Er moet volgens rector de Moor nog heel wat gebeuren, maar Tilburg heeft in potentie heel wat in huis zodat bij stevig doorwerken de stralende hemel niet kan bewolken. Ook zal "het College op vraag van de raad onderzoeken of en hoe een werkgroep de studierichting kan begeleiden en evalueren. Tenslotte wordt het Rapport unaniem voor kennisgeving aangenomen nadat het College heeft ingestemd met een motie van Konstruktief om vorm te geven aan samenwerking met de wetenschapswinkel en instituten die de belangen van uitkeringsgerechtigden behartigen.

De nota is het werk van de werkgroep Sociale Zekerheidswetenschap, een CvB-werkgroep die "het grijze rapport" over die studierichting moest aanvullen met interne hogeschoolaspecten inzake het opstarten van de propedeuse. In de nota is vastgelegd welke vakgroepen hun medewerking geven, wat de inhoud van hun cursus is, of er een bestaande cursus gebruikt kan worden of een heel nieuwe cursus moet worden opgezet en dergelijke praktische dingen meer.

E.V.

Prof. Buil krijgt Cobbenhagenleerstoel Vanaf september zal prof. dr. Hans Peter Bullaan de Juridische Faculteit als hoogleraar in het Informatica-recht en het vergelijkend Staats- en administratief recht de zogeheten Cobbenhagen-leerstoel bezetten. Prof. Buil was hoogleraar in het Staats- en administratief recht aan de Universiteit van Hamburg en van 1978 tot 1983 was hij de eerste ombudsman voor de bescherming van persoonsgegevens in de Bondsrepubliek Duitsland.

Als dit TH B-nummer verschijnt loopt in de KHT een manifestatie tegen plaatsing van kruisraketten, een gezamenlijke actie van studenten en personeelsleden verenigd in het comité "KHT: Kruisraketten nee!" in het kader van een nationale werkonderbreking. Naast een manifestatie in de aula zullen 's middags op diverse faculteiten afzonderlijke programma's worden georganiseerd bij de economen, psychologen en letteren. De sociologen hielden - blijkbaar in verband met de vacantie - vorige week vrijdag een actiedag waarbij gebouw S symbolisch werd ingepakt (zie foto). De dag voordien had de Hogeschoolraad met 14 stemmen voor en 10 tegen een motie aanvaard tegen plaatsing en voor de actie op 10 mei. Het College zal de motie ter kennisgeving aanbieden aan Regering en Parlement. Zelf oproepen om het werk op 10 mei voor een kwartier te onderbreken, zoals de motie verzocht, wilde het CvB niet, maar het College zal diensten en faculteiten wel aansporen om het personeel dat actie wil voeren, met soepelheid te behandelen.

E.V.

vervolg van pag. 3

##

Discussie over vaicgroepen is parociiiaai"

Het is het probleem zelf dat zich aandient. Meestal ontdek je daarbij dat voor een goede bestudering van het probleem de gehele psychologie vereist is. Een goede onderzoeker in de sociale psychologie zal zeer zeker ook een goede algememe experimentalist zijn, een ontwikkelingspsycholoog en zelfs een persoonlijkheidspsycholoog."

Veel van de leden van de Associatie die doceren in plaatsen als Leuven en Oxford hanteren de sociale psychologie niet als een zelfstandig etiket. Voor Rijsman en de zijnen een aantrekkelijk idee: "De indeling in vakgroepen volgens de Wet op de Universitaire Bestuurshervorming is een werkelijke dooddoener van de wetenschap." Intern werkt de subfaculteit op dit moment aan een verkleining van het aantal vakgroepen, maar dat gaat decaan Rijsman nog niet ver genoeg. Hij zou liefst de indeling in vakgroepen in één keer ongedaan maken.

De vakgroep is trouwens een typisch Nederlandse uitvinding, stelt Poppe vast.

"Dat is nou het aangename en leuke van het intens meespelen in een internationale organisatie als deze: je ontdekt het volstrekt parochiale van de discussie over vakgroepen. Het is lucht voor de mensen elders," aldus Rijsman.

In het buitenland zijn sociaal-psychologische onderzoekers vaak ook vrijgesteld van bestuurlijke werkzaamheden. Een situatie om jaloers op te zijn? Decaan Rijsman: "Robert Zajonc, een van de prominenten op het vakgebied, is bestuurder

Tilburgs Hogeschoolblad

van een groot onderzoeksinstituut in Michigan waar 160 hoogleraren in de psychologie aan verbonden zijn. De werkzaamheden die zijn bestuurstaak meebrengt zijn minder dan die van een vakgroepsvoorzitter aan de K H T . " Besturen is prachtig, aldus Rijsman, wanneer je bepaalde machtsposities kunt innemen om zo de doelstellingen van het bedrijf door te douwen. " H e t komt er op aan het spel van irrelevante discussies zo te leiden dat je géén revolutie ontketent".

"Nee hoor, ik ben niet ongelukkig met de rol van decaan. W e zullen nu eenmaal moeten leven met het systeem waar we in zitten. Het gaat me er wel om duidelijk te maken dat er mogelijkheden zijn om correcties aan te brengen. Dat zal ook wel moeten, want zoals het de afgelopen 12 è 13 jaar is gegaan kan het echt niet doorgaan."

De kern van de zaak is en blijft echter het verzorgen van een goede opleiding voor de studenten zodat zij de kans krijgen op hun beurt een rol te spelen bij de internationale opbouw van de wetenschap, zegt Rijsman de woorden van zijn Leuvense leermeester indachtig. "Er is iets waarvan ik hoop dat Tilburg het ooit krijgt: een klimaat van voortdurend elan van meedraaien in een internationaal werkkader. We slagen daar ai redelijk goed in, we hebben tenminste nog niet hoeven afhaken. Psychologie is daar, vanaf de oprichting in 1970, het sterkst mee begonnen, de econometristen kunnen internationaal gezien ook goed mee. Het

heeft te maken met een geleidelijke evolutie van een regionale instelling - gericht op de emancipatie van het zuidelijke volksdeel die inmiddels wel voltooid is op weg naar een echte universiteit. Het gaat daarbij om iets dat zó vanzelfsprekend is aan de grote universiteiten, in Bologna, in Oxford of in Leuven: je referentiekader is de wereld."

AUTHENTIEK Veel mensen vragen zich waarschijnlijk af hoe de sociale psychologie zich verhoudt tot de sociologie. Kan het vakgebied de brug vormen die sociologie en psychologie met elkaar verbindt? In de praktijk vervult het vak al de rol van intermediair, meent Rijsman. De vakgroep verzorgt bijv. cursussen voor de subfaculteit sociologie. "Ik zou het echter niet zo ideologisch willen stellen. Je merkt dat het altijd hetzelfde is: als je authentiek met een probleem bezig bent en je ontmoet een vakgenoot die er ook authentiek mee bezig is, dan maakt het geen barst uit of het nu een literator is, een wiskundige, een fysioloog of een socioloog of een medicus. Bovendien zul je steeds weer merken dat elk fundamenteel probleem dat je bestudeert z'n eigen mogelijkheden dicteert. Dan maakt het niet uit of je links, rechts, horizontaal, verticaal, danwei sociologisch of psychologisch denkt."

Poppe: "Ik ben toch geneigd een belangrijke rol toe te kennen aan het referentiekader waarvan mensen vertrekken. Soci-

ologen, psychologen, politicologen en economen hebben ieder een eigen referentiekader dat in hoge mate bepalend is voor de uitwerking en de benadering van de problemen die ze bestuderen."

Rijsman: " H e t gaat mij er alleen o m : in de authentieke wetenschapsbeoefening vraagt men niet eerst naar het naamkaartje van de gesprekspartner. Je luistert naar de argumentatie."

Sociologen die nog wel eens door sociaal-psychologen worden geciteerd gelden binnen het vakgebied als basisdenkers die zich hebben bezig gehouden met globale vraagstukken. Zo is het centrale concept van George Herbert Mead, het 'taking the role of the other', inmiddels door sociaal-psychologen in duizend kleine stukjes gescheurd en vervolgens tot op het bot toe uitgebeend. En ook de theorie van Erving Goffman over de 'presentation of self in everyday life' was een zelfde lot beschoren. Rijsman: "Weliswaar zijn er vroeger een aantal belangrijke sociologische auteurs geweest die gefungeerd hebben als inspiratiebron voor het vakgebied, maar ik meen toch dat de psychologie op dit moment verder is. De vraagstelling van de klassieke sociologen is door psychologen nader gepreciseerd en uitgewerkt. Wel gebruikt men daarbij meer positivistische methodieken dan in de sociologie."

De Ridder: "Sociologiestudenten denken nogal eens schematisch: je hebt een persoon en een situatie; sociologie behandelt de situaties, psychologie de persoonlijkheid; dan zal de sociale psychologie die twee zaken wel even koppelen.

Dat is een veel voorkomend misver^*3"^-"

Lennart Kik Edwin van den Oetelaar

11 mei 1984

WERKWAARDIG

'Doe meer met minder rat' "Kijk, in deze ruimte zitten de ratten. Op elke kooi hangt een briefje met de datum erop wanneer ze geopereerd zijn. VVe hebben op dit moment twee soorten. Die met die rooie oogjes zijn wat slomer dan de andere soort. Op dit moment zijn er niet zoveel ratten maar normaal gesproken kunnen we 300 ratten en 150 duiven verzorgen". Aan het woord is Kaj Surink, als laborant werkzaam op het dierenverblijf. Samen met dierenverzorgster Jannemarie Booy verzorgt hij de proefdieren. Het voeren, de kooien schoonmaken, preventieve gezondheidszorg (door mest-, urine- en bioed-onderzoek), maar ook het uitvoeren van kleine operaties komt voor hun rekening. Beiden hebben ze de opleiding biotechnisch laborant in Nijmegen gevolgd. "Jannemarie laat je de duiven wel zien", zegt Surink, " w a n t daar ben ik allergisch voor geworden. In het oude dierenverblijf stofte het te veel, duiven scheiden namelijk een soort talg af, en dat is waarschijnlijk de reden van de allergie". Van de ratten, sommigen met een zogenaamde diepte-elektrode in de kop naar de duiven. Het gekoer komt je tegemoet als de deur van het duivenverblijf opengaat.

Een lopende band onder de kooien zorgt voor de verwijdering van de duivenpoep en het overtollig voer. Eén keer per week worden alle duiven in een grote ren losgelaten, waar ze kunnen vliegen en 'poedelen' in een badje. Het duivenverblijf is inderdaad stoffig, overal ligt een soort wit poeder: de talg. 'Talg zorgt er voor dat de veren van de duiven vettig blijven zodat het water goed afgestoten w o r d t " .

'Sturing van motorisch gedrag' De psychologie houdt zich bezig met de bestudering van het menselijk gedrag.

Verandering in de psyche van de mens kan een voorwaarde zijn voor verandering in gedrag. Ook veranderingen in de omgeving waarin een mens verkeert, kunnen gedrag afremmen of bevorderen. Hier ligt een aantal wetmatigheiden aan ten grondslag. De psychologie probeert deze wetmatigheden te ontdekken.

Om deze wetmatigheden te onderzoeken gebruikt men soms proefdieren. Er zijn verschillen in het gedrag van dieren en mensen, maar ook overeenkomsten. Als iemand honger heeft, ontwikkelt hij een gedrag om aan eten te komen. Voor dieren geldt hetzelfde. Het onderzoek dat op de KHT gedaan wordt, maakt deel uit van een groter geheel: het onderzoeksprogramma 'de sturing van het motorisch gedrag'. Van dit onderzoeksprogramma neemt de subfaculteit psychologie het dierenonderzoek voor haar rekening.

Een voorbeeld.

Een wetenschappelijk medewerker wil in het kader van het onderzoek weten hoe de hersenen van een rat functioneren in relatie tot beweging en gedrag. Om dat te weten te komen, wordt eerst uitgezocht welke gebieden in de hersenen het gedrag of die bepaalde beweging veroorzaken. Dit gebeurt via literatuuronderzoek.

Vervolgens worden elektrodes in de hersenen van de rat gezet, via een operatie waarbij gaatjes in het schedeldak geboord worden. De functie van de elektrodes is signalen uit de hersenen op te vangen die het gedrag van de rat veroorzaken. Daarna kan de onderzoeker het gedrag via deze elektrodes beïnvloeden of juist analyseren.

Ergens achteraf in gebouw P ligt tiet dierenverblijf waar wetenschappelijk onderzoek wordt gedaan op ratten en duiven. Aan het begin van de gang die naar het dierenverblijf leidt, hangt een bordje met de tekst: bezoekers dierenverblijf eerst melden bij secretariaat. Het bordje is niet bedoeld om bezoekers af te schrikken, integendeel. Iedereen die wat meer wil weten over de proefdieren is van harte welkom. Maar slechte ervaringen in het verleden, zoals mensen die stiekem foto's kwamen maken van de proefdieren, hebben deze voorzorgsmaatregel nodig gemaakt.

Jannemarie Booy verzorgt de duiven.

Vorig jaar december is het nieuwe dierenverblijf officieel in gebruik genomen. " H e t nieuwe verblijf is een hele verbetering. De kooien voor de dieren zijn groter en wij hebben zelf ook meer ruimte gekregen. Er wordt hier nu ook meer, wat spottend, gesproken over de secundaire arbeidsvoorwaarden van de proefdieren.

Het bordje dat hier in de gang hangt met de tekst 'Doe meer met minder rat' is daar een goed voorbeeld v a n " , zegt Kaj Surink. Dat het dierenverblijf wat geïsoleerd ligt, vinden ze geen probleem.

"Eén keer per dag gaan we naar de koffiekamer om oogkontakt te houden met de rest van de medewerkers en dat is genoeg. Onze werkzaamheden hier brengen dat isolement wel een beetje met zich mee. Als je vertelt dat je werkt met proefdieren, zetten de meesten grote ogen op en komen meteen met kritiek".

Kaj Surink maakte dat laatst weer mee in de koffiekamer. "Ik kwam een bekende van buiten de hogeschool tegen die vroeg wat mijn werk hier was. Ik vertelde het hem en hij schrok gewoon. Kijk, al die negatieve reacties hebben er voor gezorgd dat wij niet veel contacten naar buiten toe hebben. Een mevrouw van de telefooncentrale zei eens een keer: Ik heb hier een telefoontje voor jullie maar ik wil eerst even zeggen dat ik het helemaal niet eens ben met al die dierproeven".

De kritiek op hun werk vinden de twee dierenverzorgers vaak niet terecht. "De reacties zijn vaak zo overdreven en impulsief. De meeste mensen weten gewoon niet waar ze over praten. Wij zetten heus ook wei eens vraagtekens bij de proeven maar wij weten waar we over praten. Als een rat een diepte-elektrode in zijn kop krijgt ingeplant heeft ie vier

Tilburgs Hogeschoolblad

dagen koppijn maar dan is het ook over", aldus Kaj Surink.

Jannemarie Booy heeft duidelijk meer moeite met de dierproeven en met de kritiek die zij na acht jaar nog steeds krijgt op haar werk. "Ik werk hier nu acht jaar maar ik zal er nooit aan wennen als ik zie

Ongerief Het Ministerie van Onderwijs en Wetenschappen geeft elicjaar een publil<atie uit getiteld: Dierproeven bij instellingen van wetenschappelijk onderwijs.

Onlangs verscheen het overzicht van 1982. De gegevens in het rapport hebben betrekking op het doel van de proef, de aard van de ingreep en de mate van geleden ongerief bij proefdieren aan alle wetenschappelijke instellingen in Nederland. Cijfers zijn ontleend aan de registratie van de Veterinaire Hoofdinspectie van de Volksgezondheid.

Aan die registratie is door alle universitaire instellingen vrijwillig meegewerkt.

De publikatie laat een stijging van het aantal gebruikte proefdieren van 7.5% zien; tot 453.722. Omdat in 1981 niet alle vakgroepen van de RU Utrecht opgave deden (in 1982 wel) is de werkelijke toename moeilijk vast te stellen. Registratie door deze vakgroepen veroorzaakt een stijging van 35.281 proefdieren.

Dit getal overtreft alleen al de stijging in het totaal aantal proefdieren.

Muizen (223.771), ratten (150.926) en vissen (39.016) blijken de meest geliefde proefobjecten van dieronderzoek.

Ze vormden 90% van het totaal aan-

dat die dieren pijn lijden. HetTs 'm de loop der jaren wel minder geworden, maar ik blijf het vervelend vinden. Ik kan moeilijk uitleggen waarom ik hier dan werk. In het begin had ik niet veel te maken met de proeven maar langzaam rol je daar toch in. De mensen hier weten ook van mijn moeite met sommige proeven. Ik doe ook beslist geen operaties ten behoeve van wetenschappelijk onderzoek, al zou ik dat wel kunnen, en dat wordt geaccepteerd. De werksfeer is hier goed, ik heb veel vrijheid en ik hoef niet in het stramien te lopen, dat zijn toch dingen die meespelen. En waar vind je trouwens een andere baan vandaag de d a g " .

Jannemarie Booy houdt zich dus uitsluitend met de verzorging bezig. Voederen, wegen, kooien schoonmaken, zorgen dat de beesten niet ziek worden en het wegsnijden van gezwellen, zijn zo haar dagelijkse bezigheden. Kaj Surink helpt bij de verzorging maar bereidt daarnaast operaties voor en voert zelf standaardoperaties uit zoals bijvoorbeeld het doorsnijden van zenuwen. "Ik heb geen moeite met de dierproeven zoals die hier uitgevoerd worden. Ik zou beslist ook niet op een ander proefdierenverblijf willen werken. De resultaten van de proeven hebben een wetenschappelijk of maatschappelijk nut. Met die resultaten kan iets gedaan worden. Voor mezelf heb ik in de loop der jaren, ik werk hier twaalf jaar, vastgesteld dat het dier ondergeschikt is aan de mens. Er worden hier zo min mogelijk dieren gebruikt, hooguit tien tot vijftig per jaar. Je kan trouwens heus niet in het wilde weg experimenteren want het vorige kabinet heeft de Wet op de dierproeven aangenomen. Nu komt er ongeveer eens per jaar een commissie onaangekondigd kijken naar dierproeven. Een andere commissie bekijkt hoe het zit met de verzorging. Deze commissies kun je vergelijken met de gezondheidsinspectie". Na deze nuchtere uiteenzetting hoor ik wat verbaasd dat Kaj Surink vegetariër is. vervolg op pag. 14

tal dieren in experimenten.

Het beleid van minister Deetman is er op gericht de kosten van dieronderzoek zoveel mogelijk te drukken door een geringer en meer verantwoord gebruik van proefdieren. Dit doel kan gerealiseerd worden door de ontwikkeling van nieuwe technieken zoals computersimulatie.

Op de subfaculteit Psychologie van de KHT doen twee vakgroepen.

Functieleer & Technopsychologie en Fysiologische Psychologie, aan dieronderzoek. In 1982 zijn 295 dieren gebruikt (174 ratten en 121 duiven). Conform het beleid van Deetman is hier een afname te zien van 29 proefdieren in vergelijking met 1981.

Het rapport geeft ook een overzicht van de mate van ongerief die de beesten ondervinden. In Tilburg ondergingen drieëntachtig ratten een "ingreep onder narcose aan het einde waarvan het dier niet meer ontwaakt".

Tachtig ratten leden aan meer dan een vorm van ongerief. Elf ratten en honderdeenentwintig duiven vallen onder de noemer "ander ongerief". Dit houdt zoal in: immobilisatie door spierverslappende farmaca, voedsel-, water- en slaaponthouding en doolhof proeven.

E. v.d. O.

11 nnei 1984

##

De ontmoetingsfunctie staat nog steeds voorop"

" H e t doel van de personeelsvereniging is: het bevorderen van leef- en werkklimaat op de hogeschooJ, een bijdrage te leveren aan de versterking van de teamgeest en de intensivering van het onderling contact en de mogelijkheid te scheppen, ook en vooral buiten de werkuren elkaar te vinden, met name ook op andere terreinen dan die van ieders specifieke funktie." Met die volzin omschreef het oprichtingscomité van de personeelsvereniging der Katholieke Hogeschool Tilburg indertijd zijn doelstelling. Het onderlinge contact en de gezelligheid, daar moest het om gaan. De oprichtingsbrief meldt uitdrukkelijk dat men zich verre wil houden van activiteiten "die liggen op het terrein van ondernemingsraden of pressiegroepen." De geplande bezigheden moesten vooral een sociaal karakter dragen, maar dan sociaal in de zin van het in Engelssprekende landen vermaarde idee van de social club. Geen ruimte dus voor politiek of belangenbehartiging.

Dat idee sloeg aan en nu, vijftien jaar later, is meer dan de helft van het achthonderd koppen tellende hogeschoolpersoneel lid van de vereniging.

Henny Walter, werkzaam bij de afdeling Pers en Voorlichting, kreeg acht jaar geleden het verzoek om voorzitter te worden van de personeelsvereniging. Walter heeft, zegt hij, die functie altijd met veel plezier vervuld, maar vindt het hoog tijd om er een punt achter te zetten: " A c h t jaar voorzitterschap is eigenlijk al veel te lang. Zo'n club heeft regelmatig nieuw bloed en verse ideeën n o d i g . " De personeelsvereniging telt een uitgebreid bestuur van acht mensen. Dat aantal is zo groot om de werkzaamheden niet steeds op de schouders van een handjevol leden te laten neerkomen en om een redelijke bezetting van de maandelijkse vergaderingen te waarborgen.

Vergeleken met de zusterinstellingen op de andere universiteiten in het land heeft de Tilburgse personeelsvereniging nooit zo slecht geboerd, vindt Henny Walter.

Men beschikte altijd over de nodige middelen en mogelijkheden en over de ondersteuning door het College van Bestuur heeft men nooit mogen mopperen.

Walter: " W a t mij wel vaak heeft geërgerd is dat het College tijdens onze activiteiten vaak schitterde door afwezigheid. Dat is jammer. Een beetje meer aandacht voor het gewone personeel zou welkom zijn. Ik herinner me een feestavond in Gilze-Rijen. Die zou beginnen tussen acht en half negen. De toenmalige voorzitter van het College, Verster, arriveerde met zijn echtgenote om kwart over acht. Maar om half negen vertrok hij alweer omdat er verder toch niemand aanwezig was. Een frappant voorbeeld, vind i L De leden van het College hebben ook vaak beloofd dat ze mee zullen doen aan de jaarlijkse fietstocht, de Brabant-toer. Maar blijkbaar zijn ze bang dat ze de eindstreep niet zullen halen want ze zijn nog nooit komen opdagen. Voor de rest hebben we niet te klagen over de steun en de belangstelling van het College van Bestuur."

De scheidende voorzitter betreurt dat het nooit is gelukt om ook de wetenschappelijke medewerkers van de hogeschool echt bij de personeelsvereniging te betrekken. "Zij hebben hun eigen bijeenkomsten, ook via. de vakgroepen. Misschien dat ze daarom niet zo'n behoefte hebben aan de personeelsvereniging.

Het is ook moeilijk om wetenschappers in het bestuur te krijgen. Toch zou dat erg waardevol kunnen zijn."

De personeelsvereniging van de Tilburgse hogeschool bestaat vijftien jaar. Vanaf 11 mei v/ordt er daarom een weeklang feest gevierd. Op deze pagina vindt u het programma. En het THB sprak met de scheidende voorzitter Henny Walter.

Personeelsvereniging 15 jaar

Een andere categorie die wat buiten de boot valt is het personeel van de sociologische en psychologische faculteiten.

Die laten zich bijvoorbeeld maar zelden zien in het café van de personeelsvereniging, het PV-café bij de ingang van gebouw C. "Kennelijk" meent Walter "voelen zij er zich niet zo bij betrokken.

Daar moeten we toch iets aan d o e n . " Het PV-café is overigens een verworvenheid waar Henny Walter met enige trots over spreekt. Die voorziening is er namelijk vooral dankzij zijn persoonlijke inspanningen gekomen. Tweemaal in de week na werktijd, op woensdag en vrijdag van half vijf tot zeven, zoeken de personeelsleden van de hogeschool elkaar daar op. " D e ontmoetingsfunctie van de personeelsvereniging heeft altijd een zwaarder accent gehad dan de loutere ontspanning", zegt Walter. "Daarom spreekt dat café me ook zo aan. Het wordt redelijk bezocht en het is er vaak beregezellig. Je kunt ongedwongen praten met de mensen die je normaal alleen in hun formele functie tegen het lijf loopt." Walter denkt dat de taak van het café nog kan worden uitgebreid. Waarom bijvoorbeeld niet af en toe een literal-* re of muzikale avond georganiseerd met optredens van personeelsleden of mensen van buiten? En misschien wordt het ook eens tijd om er studenten binnen te halen. Men heeft die boot tot nu toe angstvallig afgehouden om te voorkomen dat het een studentenkroeg zou worden. Maar nu het personeel de gang naar het café gevonden heeft hoeft men daar volgens Walter niet meer zo bang voor te zijn. "Soms miste ik" blikt de opstappende voorzitter terug " d e activiteit van de leden. Je had wel eens het Foto: Het P.V.-café; inzet: Henny Walter

PROGRAMMA 2 MEI WOENSDAG (T/M 17 MEI) * EXPOSITIE "EIGEN WERK VAN PERSONEEL" -16.00 uur: OPENING-EXPOSITIE voor de aula - 16.30 uur: optreden "HOGESCHOOLKOOR" o.lv. Ad Janssen in de aula - 17.00 uur: sluiting 11 MEI VRIJDAG * OPENINGSKNALLER FEESTWEEK In "P.V.-CAFÉ" en hal aebouw C - 16.30 uur: aanvang - 17.00 uur: LOOPORKEST "THE SCAT CATS" (Breda) - 20.00 uur: finale looporkest - 20.30 uur: sluiting met gratis hapjes toegang GRATIS 15 MEI DINSDAG * SPORTGEBEUREN "PV-Café" -I- hal gebouw C ^- Ie etage gebouw C - 20.30 uur: aanvang * biljarten * tafeltennis * rikken * sjoelen voor P.V.-leden GRATIS deelname/publiek is welkom leuke prijsjes "PV-Café" Is open - 23.00 uur: prijsuitreiking - 24.00 uur: sluiting 16 MEI WOENSDAG * FAMILIEDAG - 15.30-16.45 uur in studiezaal A 203 POPPENTHEATER "SAPPERLIPOPET" kinderen van + 3 t/m 10 jaar - GRATIS toegang - 15.30-16.45 uur in collegezaal AZ 05 - opgeven is niet nodig KINDERFILM "BILLIE TURF" kinderen van + 6 t/m 14 jaar

- 16.45 uur: PAUZE * koffie/thee ouders (voor de aula - gratis) * frisdrank kinderen (voor de aula - gratis) - 17.00 uur: TOUWTREKWEDSTRIJDEN nabij restaurant tussen personeelsteams van 6 personen om de touwtrektrofee - 18.00 uur: einde familiedag ("P.V.-Café" blijft open tot ± 20.00 uur) 18 MEI VRIJDAG SLOTFEEST - aanvang feest 21.00 uur (ruimtes open 20.30 uur) in: * "PV-Café" * hal gebouw C * Ie etage gebouw C - THE SOUTH JAZZBAND (uit Tilburg/7 personen) - WILLY LATINO (uit Tilburg/8 personen) met Caribean show, lichtshow en danseressen * populaire "PV-Café"-drankprijzen * Belgische bieren-hoek * speciale wijnen-bar * hapjes verkrijgbaar - leden + 1 (één) introducé GRATIS TOEGANG op vertoon lidmaatschapkaart - NIET-PV-leden of extra introducees ^ 5,— per persoon - 01.00 uur: SLUITING TOUWTREKWEDSTRIJD: teams van 6 personen bestaande uit leden en/of introducees (familie) kunnen zich aanmelden vóór 4 mei a.s. bij: J. Backbier, B 1115, tel.: 2631.

NIET VERGETEN S.V.P. AFHALEN VÓÓR 14 MEI A.S. Zonder kaarten geen toegang.

Afhalen van 2 GRATIS toegangskaarten op vertoon van uw lidmaatschapkaart ad f 5, — voor n/ef-P.V.-leden en extra introducees bij: - Ineke van Holst - T-38 - Mac Timmers - B-404 - Anke Schenau - 0-17 - Léon Lejeune - B-1106 of C-76

gevoel datje dingen organiseerde omdat je als bestuur nu eenmaal iets moet organiseren. We hebben wel geprobeerd om onze leden wat op te peppen, maar ik moet toegeven dat dat toch niet goed is gelukt."

Aan belangenbehartiging en politiek is de personeelsvereniging inderdaad nooit toegekomen?

Henny Walter: " H e t zou heel gezond zijn als wij ons daar mee bezighielden. In beginsel zijn we daar ook niet meer afkerig van. Wat de kinderopvang betreft zou je bijvoorbeeld best een rol kunnen spel e n . " Maar in de praktijk heeft de personeelsvereniging het in dit opzicht nooit veel verder geschopt dan het versieren van een collectieve auto-verzekering.

Daar maken inmiddels bijna driehonderd personeelsleden gebruik van. Ook een gezamenlijke ziektenkostenverzekering is gerealiseerd, er wordt zelfs over gedacht om een landelijke regeling met de andere universiteiten te treffen".

Maar voor de rest houdt de personeelsvereniging zich nog steeds verre van de politiek. En misschien hoort dat ook wel zo. Voor de belangenbehartiging kan het personeel van de hogeschool immers altijd nog terugvallen op een actieve Commissie Personeels Overleg, leder z'n stek.

Henny Walter zwaait na acht jaar af als voorzitter van de personeelsvereniging.

Zijn opvolger is Con van Zundert, medewerker van het Economisch Instituut Tilburg.

T.G.

Tilburgs H o g e s c h o o l b l a d 11 nnei 1984

m

Nota studiefinanciering in de maaic In maart zou minister Deetman met een nota over studiefinanciering l<omen. In­ middels is het mei en zijn de heren in Den Haag het nog niet eens. Volgens voor­ lichter Kruithof van Onderwijs en Weten­ schappen is de op stapel staande nota 'nog niet zo goed als rond'. In een ver­ trouwelijke nota beschrijft de minister in grote lijnen het nieuwe systeem, dat in september 1985 in moet gaan.

Het nieuwe stelsel van studiefinanciering geldt voor studerenden van 18 tot 27 jaar. De hoogte van de beurs is gekop­ peld aan de RWW­uitkering (inclusief va­ kantiegeld). Bovenop dit RWW­bedrag komt voor W.O.­ en H.B.O.­studenten 700 gulden aan studiekosten, 500 gulden ziektekostenverzekering en het verschul­ digde college­ en inschrijfgeld. Het aldus verkregen bedrag heet het normbedrag.

De hoogte van dit bedrag kan verschillen van 6.500 gulden per jaar voor een 18­jarige thuiswonende student tot 15.000 gulden voor 23­ tot 27­jarige uit­ wonende studenten.

Als aan de hand van de leeftijd, de soort studie en of de student uit­ of thuiswo­ nend is, het bedrag is vastgesteld waar de student recht op heeft (het normbe­ drag), wordt het bedrag in drie stappen opgebouwd. De eerste 7.000 gulden worden of betaald door de ouders of door het rijk. Dit is afhankelijk van het in­ komen van de ouders. Hebben zij een belastbaar inkomen dat lager is dan 21.000 gulden, dan betaalt het rijk die 7.000 gulden. Dit hoeft niet terugbetaald te worden. Bij een belastbaar inkomen tussen de 21.000 en 52.000 gulden beta­ len zowel de ouders als de staat gedeel­

telijk een bedrag. De eigen bijdrage van de ouders loopt op naarmate men de 52.000 nadert. Ouders met een belast­ baar inkomen dat groter is dan 52.000 gulden per jaar moeten de 7.000 gulden zelf aan hun studerende zoon of dochter betalen.

Heeft de student volgens het normbe­ drag recht op meer dan 7.000 gulden, dan kan hij of zij een rentedragende le­ ning afsluiten. W.O.­studenten kunnen maximaal 4.000 gulden per jaar lenen.

H.B.O.­studenten kunnen 2.500 gulden lenen. Dit verschil wordt gemotiveerd door te stellen dat W.O.­studenten na hun afstuderen meer zouden verdienen dan H.B.O.­studenten, en dus meer te­ rug kunnen betalen. Het is nog onduide­ lijk of er bij de staat of bij banken geleend moet gaan worden.

Is het normbedrag nog niet gehaald, dan is de derde stap een beurs, onafhankelijk van het ouderlijk inkomen. Deze beurs hoeft eveneens niet terugbetaald te wor­ den.

Het miljard dat het huidige systeem kost wordt aangevuld met het anderhalf mil­ jard dat vrijkomt door het afschaffen van de kinderbijslag voor studerenden (Be­ halve die voor 17­jarigen; zij moeten het zien te redden met de kinderbijslag en een tegemoetkoming in de studiekos­ ten). Dit maakt het nieuwe systeem bud­ gettair neutraal, wat betekent dat het niet méér kost dan het huidige systeem.

De Landelijke Studentenvakbond (L.S.V.B.) liet bij monde van Martin Soeters weten het nieuwe systeem, zo­ als dat er uit ziet in de notitie van Deet­ man, 'ronduit schandalig' te vinden. 'Op

geen enkele wijze wordt er een recht­ vaardig inkomen voor studenten gega­ randeerd, integendeel.' Men vindt het nieuwe systeem geen verbetering ten opzichte van het huidige systeem. De ouderlijke afhankelijkheid blijft bestaan en bovendien worden hier de rentedra­ gende leningen aan toegevoegd.

Carel van Nahuijs, dekaan aan de Hoge­ school, reageerde minder negatief: 'Het systeem voldoet wel voor mensen met een minimuminkomen.' Hij verwijst naar de eerste 7.000 gulden die de overheid betaalt als de ouders het niet op kunnen brengen. 'In vergelijking met het huidige systeem zou de totale schuld mee kun­ nen vallen', stelt hij voorzichtig. Dit is af­ hankelijk van de terugbetalingsregeling, waaroover in de nota van Deetman niet gesproken wordt. Het grootste probleem zouden, volgens Van Nahuijs, de mid­ deninkomens zijn. Zij moeten 7.000 gul­ den op tafel leggen zonder dat er com­ pensatie in de vorm van belastingaftrek of kinderbijslag voor in de plaats komt. In het nieuwe systeem wordt niet gerept over studerenden van 27 jaar en ouder.

Volgens de studentendekaan zou je kun­ nen concluderen dat deze groep kan stu­ deren met behoud van uitkering. Zij krij­ gen dan geen vergoeding voor studie­ kosten en college­ en inschrijfgeld maar daar staat tegenover dat zij niets terug hoeven te betalen.

Woningdelers opgelet De koppeling van de studiebeurzen aan de RWViZ­bedragen, zoals Deetman die voorstaat, maakt de maatregel op de zo­ genaamde 'voordeurdelers' voor stude­ renden bijzonder actueel. Staatssecreta­ ris De Graaf van Sociale Zaken en Werk­ gelegenheid vindt dat alleenstaanden die samen een woning delen ­ en dus ook de voordeur ­ goedkoper af zijn. Als onder­ deel van het 1 juH­pakket v/il hij deze groep uitkeringsgerechtigden maar liefst 15procent korten op de RWW­uitkering.

Zij kelderen van 1.012 naar 860 gulden per maand. Krakers gaan nog eens zo'n 200 gulden omlaag. Als Deetman zijn studiefinancieringssyteem doorgedrukt krijgt en De Graaf zijn woningdelersplan, dan zullen kamerbewoners, leden van woongroepen, bewoners van studenten­ flats en thuiswonenden een flinke veer laten. Zij krijgen 150 gulden per maand minder dan anderen. Overigens zullen al­ le toekomstige aanslagen op de RWW­ uitkering ook in het nadeel van studeren­ den uitpakken, als het nieuwe studiefi­ nancieringssysteem, zoals dat op deze pagina beschreven is, doorgang vindt.

G.R.

Zowel de L.S.V.B. als C are! van Nahuijs verwachten dat er nog veel aan het systeem gesleuteld zal worden. Dan is het woord aan het parlement.

G.R.

Economiestudenten organiseren Culturele Week in Tilburg Twee en een half jaar gelden besloten enkele Tilburgse economiestudenten om zich op het organiseren van allerlei sociaal­culturele evenementen te gaan storten. Omdat ze dat leuk vonden en ook omdat ze een tekort aan dergelijke activiteiten in Tilburg hadden geconsta­ teerd. Na een recordfestival, een straat­ festival en een muziektheaterfestival hebben ze nu een complete culturele week op poten gezet. De opening vindt plaats op de hogeschool, op zondag 20 mei, met een rijkgeschakeerde kunstma­ nifestatie.

De studenten, die zich hebben verenigd in de Tilburgse Evenementen Stichting (TEST), zijn drie maanden lang 'dag en nacht' in touw geweest om het ambitieu­ ze en omvangrijke programma voor de culturele week van 20 tot 26 mei rond te krijgen. Ze zochten steun bij de.Kommis­ sie Beeldende Kunst van de hogeschool, en bij enkele kunststichtingen en culture­ le instellingen in Tilburg en omstreken.

PROGRAMMA "C ULTURELE WEEK" 20­26 MEM984

DONDERDAG 24 MEI ■ Een spectaculair optreden tijdens de koop­ avond. Een voorbeeld hiervoor Is o.a. Chinees straatvermaak met draak­ en schijngevechten.

DE GEHELE WEEK a. Exposities van diverse instellingen en beel­ dende kunstenaars in etalages van winkels, bij banken, op de KHT en andere Instellin­ gen. Voorbeelden: Tilburgse musea, Du­ velhok, Stichting Dienstverlening Beelden­ de Kunst, tentoonstelling van toneelkle­ ding C omedla dell'arte. b. Etaleren In etalages door studenten van de Academie Beeldende Vorming en Tehatex met produkten uit de desbetreffende zaak.

ZONDAG 20 MEI Op de KHT zullen in en rond gebouw A de vol­ gende activiteiten plaatsvinden: ­ kunstmarkt met eigen werk (ong. 50 kramen), ­ voorstel­ lingen van muziek en toneel, ­ verdere om­ lijsting met "straaf'muzikanten en andere ac­ tiviteiten, ­ expositie.

Tijd: 12.00­17.30 uur.

WOENSDAG 23 MEI Een programma speciaal voor kinderen van 14.00­17.00 uur. Actieve invulling van het pro­ gramma door kinderen zelf via straattekenin­ gen, workshop, eigen optredens.

Tilburgs H o g e s c h o o l b l a d

De nodige subsidiegelden werden bij el­ kaar 'gescharreld en geschraapt' bij de gemeente, de provincie, de plaatselijke

VRIJDAG 25 MEI a. Middag: Meerdere optredens op Heuvel­ en Piusplein van (In eerste Instantie) middelba­ re scholieren van 15.00 tot 17.30 uur. b. Avond: Live­muziek in café In het centrum van Tilburg.

ZATERDAG 26 MEI a. Middag: van 12.00 tot 18.00 uur ­ Op diverse podia optredens van toneel, dans, muziek en poëzie. ­ Presentatie van culturele Instellingen en kunstenaars middels stands op diverse plei­ nen. ­ Straattoneel, straatmuzikanten, artiesten etc. b. Avond: van 21.00 tot 01.00 uur ­ Optredens van muziekgroepen op diverse podia in de stad ­ Straatartiesten zoals een vuurspuwer, jongleur en muzikanten. ­ Feestelijke aankleding, verstrekking kleine . etenswaren.

middenstand en ook de hogeschool. De KHT neemt met 10.000 gulden een be­ langrijk deel van de onkosten (in totaal bijna een halve ton) voor haar rekening.

Het programma is, volgens de samen­ stellers, een uitwerking van eerdere straatfestivals en steunt op de peilers muziek, toneel en dans. Maar er zijn en­ kel opvallende nieuwe toetsen aange­ bracht: er komt een kunstveiling onder leiding van de directeur van Sothe­ by/Mak van Waay, er is een optreden van de luidruchtige dichters Jules Deel­ der, Johnny van Doorn en Julian W i t h ,

KUNSTMANIFESTATIE HOGESCHOOL 20 MEI ­ Organisatie: Stichting TEST l.s.m. Kommis­ sie Beeldende Kunst van de KHT, Nieuwe Brabantse Kunststichting, Kunststichting Eindhoven, C onservatorium, Midden Bra­ bantse Kunstenaarsvereniging en on­ dersteuning van een aantal culturele instel­ lingen in Tilburg en Stichting J.H. Leopold. ­ Locaties: Katholieke Hogeschool Tilburg: a. gebouw A: aula, portrettenzaal, expositie­ ruimte, patkj's, koffiekamer(s), collegezaal (eventueel) en rondgang, b. buitenterrein tussen gebouw A en vijver. ­ Activiteiten: Expositie, kunstveiling, kunst­ markt, optredens en presentatie Instellingen. ­ Tijd: tussen 11.00 en 19.00 uur ­ Publiciteit: posters, persberichten, program­ ma In een weekblad, programmaflap, vak­ bladen, radio etc.

PROGRAMMA O VERZICHT 1. KUNSTMARKT: werk van 70 kunstenaars.

De kunstenaars zullen worden geballoteerd om een zeker niveau te bereiken. Daar­ naast zullen de culturele instellingen de ge­ legenheid krijgen zich te presenteren. De locatie Is tussen gebouw A en de vijver.

er is een kinderprogramma op de woens­ dagmiddag en een veertigtal Tilburgse winkeliers hebben voor de gelegenheid hun etalages laten opsmukken door stu­ denten van de Academie Beeldende Vor­ ming en Tehatex. Hieronder volgt hel programma van de culturele week.

Het geheel wordt omlijst met een optreden en horecavoorziening.

2. KUNSTVEILING: werk van Brabantse beel­ dende kunstenaars. De kijkdagen zullen worden gehouden op 18 en 19 mei. De kunstwerken zullen door een deskundige worden toegelicht. Locatie Is de koffieka­ mer of een collegezaal. In totaal ongeveer 200 werken o.l.v. de directeur van Mak van Waay (Sotheby).

3. EXPOSITIE: eveneens van werk van beel­ dende kunstenaars. Deze expositie loopt door tot 10 juni. Beelden.

4. OPTREDENS: Tilburg Big Band, Dans en Muziek van het conservatorium, close­har­ mony­groep C anzonetta, kinderprogram­ ma en toneel In de aula, portrettenzaal en elders.

5. PERFORMANCE: In een tent op het buiten­ gazon optredens van dichters en schrijvers.

Jules Deelder, Johnny van Doorn, Julian With.

6. DIVERSEN: Exposities van instellingen zo­ als de Musische Vorming, Kunstuitleen en Cambium.

Opening door prof. Stalpers.

11 mei 1984

a » D a 2.

a a

Zeven kinderen, een gezichit als Mae Wesit in liaar nadagen en nu advocaat m >•

a i o

"5

z

>

c 3 3

e 4­1

O (S ■o

o •o c

De Britse Open University is hét voor­ beeld voor de Nederlandse Open Univer­ siteit, die in het najaar van start gaat. Op een behoorlijk ambitieuze manier, want het Heerlense hoofdkwartier wil tegen het eind van de tachtiger jaren een stu­ dentenaantal van 50.000 zien te halen. In Engeland zijn er nu ­ na vijftien jaar en een veel grotere bevolking ­ ruim 60.000.

Walton Hall, de villa in Milton Keynes waar het in 1969 allemaal begon, lijkt in­ middels dan ook geschrompeld tot een nederig stulpje temidden van 'een uitge­ breid complex gebouwen waar 680 aca­ demici en 2150 overige personeelsleden zich bezighouden met het ontwerpen en produceren van cursussen en het bijbe­ horende studiemateriaal.

Kennis en macht: het idee ­ iedereen moet de kans krijgen een universitaire opleiding te volgen ­ moét haast wel van sociaal­democratische origine zijn. En zo is het ook, met name Harold Wilson, de voormalige Labourleider, staat in de an­

Tilburgs Hogeschoolblad

nalen te boek als de grote inspirator van de OU (spreek uit oo joe). Maar zo voegt voorlichter John Deeley na zijn uitroep over het Thatcherisme enigszins vergoei­ lijkend toe. 'Ironisch genoeg was Marga­ ret Thatcher degene die ons bij onze eerste crisis in 1970 heeft gered.' In con­ servatieve kringen leefden in die dagen ernstige bezwaren tegen het idee van een Open Universiteit maar IJzeren Mag­ gie trad in het strijdperk als een verde­ digster van formaat. De crisis luwde en sindsdien kan de OU zich verheugen in een brede politieke steun. Overigens wordt daar wel aan geknaagd. Nu, anno 1984, gaan ter rechterzijde hier en daar stemmen op ­ ook in regeringskringen ­ dat het instituut moet worden gezuiverd van 'linkse elementen'. Uit de ingezon­ den brieven in Sesame blijkt dat zelfs sommige studenten daar in geloven.

'Verwijder diegenen die politiek links denken van de OU, ook als ze in het be­ stuur zitten', schrijft ene Martin Howard

Naylor in een krachtdadig getoonzet stukje. Maar dat soort geluiden zijn rela­ tief schaars, het blijft bij knagen aan het overwegend positieve image dat de uni­ versiteit in zijn 15­jarige bestaan heeft opgebouwd.

Een welverdiend image, zo mag op basis van de cijfers worden geconcludeerd. Na enige golfbewegingen in de jaren '70 heeft het jaarlijkse aantal aanmeldingen zich gestabiliseerd op 45.000, een aantal dat gelijk is aan dat van het eerste studie­ jaar, 1971. Het aantal beschikbare plaat­ sen, dat afhankelijk is van de overheids­ subsidie, ligt op de helft daarvan, rond de 24.000. In feite heeft de overheid via de subsidies een restrictief toelatingsbe­ leid gevoerd, maar blijkbaar heeft dat op potentiële studenten niet erg ontmoedi­ gend gewerkt. Ze blijven komen.

De OU telt nu 69.000 studenten in het gewone kandidaatsprogramma, dat opleidt tot de BA­graad (Bachelor of Arts) in een van de zes studiegebieden.

Men studeert traag, maar gestaag, de meeste studenten doen 4 tot 6 jaar over de zes studieblokken die ze moeten vol­ tooien voor hun BA, na die zes jaar is 40% geslaagd. Maar onder de thuis­ studenten zitten nogal wat volhouders; van de eerste lichting (1971) blijkt na 12 jaar uiteindelijk 55% in het bezit van een diploma. Een studierendement dat gelijk ­ zo niet hoger ­ ligt met dat van de 'ge­ wone' universiteiten en dat ondanks de langere studieduur wordt bereikt tegen de helft van de kosten.

'Een combinatie van hoge kwaliteit met een menselijk gezicht', antwoordt Les Holloway op de vraag naar de reden van het succes van de Open University. Hol­ loway begon als student in 1971, stu­ deerde acht jaar later af en is sinds 1972 eindredacteur van het universiteitsblad Sesame. 'Als wij een cursus opzetten in bijvoorbeeld hoge­energie fysica, dan halen we zo'n twintig mensen bij elkaar die de cursus en detail doorpraten vóór er een letter op papier komt te staan. En als er geen experts op dat vakgebied zijn, dan halen we ze van buiten. Elk van de betrokkenen brengt zijn eigen specifieke kennis in, er komen heel wat concept­ versies, en in het laatste stadium gaat de tekst naar externe beoordelaars. Er is geen enkele universiteit die zijn cursus­ sen op een dergelijk zorgvuldige manier opzet. We weten trouwens dat ons ma­ teriaal op ruime schaal door de andere universiteiten wordt gebruikt'.

Het menselijke gezicht bestaat uit het bieden van persoonlijke begeleiding. De OU heeft in het hele land studiecentra: 260 verdeeld over 12 regio's. Dat lijkt veel, maar omvat in veel gevallen niet meer dan een kamertje op een lokale uni­ versiteit, dat in de avonduren mag wor­ den gebruikt. Daar begeleiden 5000 'tu­ tors' ­ vaak docenten van diezelfde lokale universiteit ­ regelmatig studiegroepjes.

Elk jaar organiseert de OU dan nog zo­ mercursussen waar de studenten een of twee weken naartoe kunnen voor inten­ sieve begeleiding. En dan zijn er natuur­ lijk de 35 uren t.v.­uitzendingen en de 13 uren radio, die de universiteit wekelijks in samenwerking met de BBC verzorgt.

'We kunnen experimenten demonstre­ ren, studenten meenemen naar de ande­ re kant van de wereld, ze laten zien hoe het is om boer te zijn op Puerto Rico, of hen een kijkje laten nemen in de deeltjes­ versneller van CERN in Geneve,' zegt Holloway. 'Ik denk dat die combinatie ­ de persoonlijke betrokkenheid via de be­ geleiding èn de faciliteiten van de media ­ de uitval van studenten zo klein maakt'

De Britse

0/;?A?

Universiteit

Nog geen vijf minuten na mijn ankomst op Walton Hall is het al zover. De voorlichter ­ gezett,tfin een luxueuze portiersloge bij de ingang van dit voormaligelandgoed ­ begint over het de­ sastreuze bezuinigingsbeleid va/j de Britse regering. 'Thatche­ rism strikes again', zegt hij enig\zins opgewonden, 'wij moeten er ook al aan geloven'. 'Gekank tr over bezuinigingen daar voelt een Nederlander zich tegenwoa lig direct bij op zijn gemak.

Een warme ontvangst dus, na e\n wat deprimerende taxi­rit door Milton Keynes, een nieuw stad ­ zoiets als Almere ­ ze­ ventig kilometer ten noordwes^ van L onden, sinds 1969 zetel van de 'campus zonder student n': de Open University.

De voorlichter heeft gelijk, zo è 'kt later. Voor het eerst in zijn bestaan is dit Britse bolwerk de zelfstudie in serieuze financiële moeilijkheden. Het budget van i )nd de 260 miljoen is door de regering bevroren en zal de kott snde jaren langzaam gaan da­ len. Dat betekent in 1984 al een reële achteruitgang van bijna 16 miljoen, zo heeft men becijfed. Reden voor het universi­ teitsblad Sesame om een publicteitscampagne te starten. Het vignet: een krachtige arm met i nhooggeheven schild. De leus 'defend de OU'. De universiteit \eeft dan ook krachtige argu­ menten tot zijn beschikking, wa rvan het beste waarschijnlijk is dat een afgestudeerde van deC'Jde helft goedkoper is dan ie­ mand die op een gewone manii zijn graad haalt. En dat zou ­ samen .met een goed rendemen ^cijfer, ruim 50% haalt de eindstreep ­ in deze tijd van no­msense regeringen nog wel­ eens gunstig kunnen uitpakken.

door MARCE METZE/UP Tot de staf van de OU behoren 70 BBC­ producers, die jaarlijks 250 verschillende t.v.­programma's maken' en 400 radio­ programma's waarvan een deel ook op video en cassette wordt verspreid.

De OU maakt driftig gebruik van zijn ei­ gen studenten om reclame te maken. Zo De eerste poot van de Open University is het BA­programma (Bachelor of Arts), vergelijk­ baar met het Nederlands kandidaats. Het om­ vat zes studiegebieden: Arts lo.a. geschiedenis, literatuur, kunstge­ schiedenis, filosofie). Sociale Wetenschap pen. Educational Studies (politieke, histori­ sche, psychologische, beleidsmatige aspec­ ten van het onderwijs). Wiskunde, Science (o.a. biologie, bestuurskunde, geologie, che­ mie) en Technologie (met onderdelen als in­ formatica en managementtechnieken) Elk studiegebied is opgebouwd uit zes blok­ ken, die elk weer bestaan uit een aantal cur­ sussen. De blokken worden afgesloten met examens, die bij succes een 'credit' opleve­ ren. Wie zes credits haalt, krijgt zijn bul De OU kent verder een 'honour­BA' (acht cre­ dits).

De tweede poot bestaat uit een doctoraal­ programma in enkele studiegebieden, dat recht heeft op de titels Bachelor, Master of Doctor of Philosophy.

De derde poot wordt Permanente Educatie genoemd: losse cursussen die ieder naar be­ lieven kan volgen In die laatste categorie val­ len onder andere bijscholingscursussen voor leraren en gezondheidswerkers, een speciale computertraining voor managers, maar ook zoiets eenvoudigs als een cursus voor ouders van jonge kinderen.

De Nederlandse Open Universiteit kent zeven leerstofgebieden rechten, economie, be­ drijfs­ en bestuurskunde, technische weten schappen, natuurwetenschappen, sociale we tenschappen en cultuurwetenschappen.

minstens 25 jaar geleden over de be­ roemde behaviourist B.F. Skinner die een duif zo gek wist te krijgen dat hij een rondje draaide alvorens een graantje in ontvangst te mogen nemen.

Wie zijn die Open University­studenten eigenlijk? Het instituut heeft vorig jaar een uitgebreid boekwerk doen verschij­ nen, waaruit enkele grote lijnen te halen zijn. De meeste studenten blijken tussen de 28 en 35 jaar oud, de toch vele oude­ ren trekken de gemiddelde leeftijd echter op tot 36 jaar. Interessant is dat in het startjaar 1971 nog 70% van hen van het mannelijk geslacht was, in het jaar 1982 lag de man­vrouw verhouding heel wat gunstiger, namelijk 55 vs. 4 5 % . Ook op andere gebieden, heeft de studentenpo­ pulatie veranderingen ondergaan. Zo bestond aanvankelijk zo'n 40% uit leer­ krachten, nu is dat nog maar 23%. Tege­ lijkertijd is de belangstelling van huis­ vrouwen sterk toegenomen, van 10 naar 16%. Het aandeel der handarbeiders is weliswaar ook toegenomen, maar steeds

zaakt, misschien hebben de ongekwalifi­ ceerden eerst de kat uit de boom geke­ ken voor ze zich naar een heuse Universi­ teit durfden te begeven.

'Ik denk dat de OU één van de meest succesvolle instituten in Engeland is in de laatste 20 jaren', zegt Sesame­ redacteur Les Holloway. 'De oprichters zeiden twee dingen. Ten eerste: er zijn nogal wat mensen in de Britse samenle­ ving die in staat zijn te profiteren van ho­ ger onderwijs, maar de kans niet hebben gehad op hun 18e een full­time universi­ teit te doorlopen. Ten tweede: het is mo­ gelijk die mensen een universitaire oplei­ ding­in­afstand te geven, zonder toela­ tingseisen. De OU heeft bewezen dat die vooronderstellingen kloppen, ik ben er zelf een voorbeeld van.'

In de vijftien jaren van zijn bestaan is de Open University uitgegroeid tot, zoals Holloway het noemt, een 'academisch postorderbedrijf'.

Wekelijks gaat 36 ton lesmateriaal de deur uit, er worden ruim 34.000 home­kits verzonden, uiteenio­

Campus zonder studenten moet ook bezuinigen onder de 10% gebleven, datzelfde geldt voor het administratieve personeel. En een laatste belangrijk gegeven is dat steeds meer studenten niét beschikken over een vooropleiding die ook toegang , zou geven tot een gewone universiteit.

In 1971 behoorde nog maar 30% tot deze categorie 'ongekwalificeerd', nu bijna de helft (de OU hanteert overigens geen toelatingseisen). Het is niet duidelijk waardoor deze verschuiving is veroor­

pend van sets met chemische experi­ menten tot bouwdozen met micro­com­ puters. Dan is er een eigen uitgeverij en sinds 1977 een internationale distributie­ maatschappij die het OU­materiaal ver­ spreidt naar 70 landen. Een deel ervan wordt in vertaling uitgegeven, zelfs in het Nederlands. Zonder twijfel heeft de University een enorme expansie doorge­ maakt, ondanks het restrictieve subsidie­ beleid van de regering. Met alle nadelen

van dien overigens, want de organisa­ tiestructuur is in principe dezelfde geble­ ven. Met als gevolg dat de universiteits­ raad ­ Senate geheten ­ nu maar liefst 800 leden telt, die natuurlijk nooit alle­ maal tegelijkertijd komen opdagen. Daar zou trouwens op Walton Hall geen zaal voor te vinden zijn. Elke afdeling van eni­ ge omvang kan besluiten doordrukken of traineren door en masse naar een se­ naatsvergadering te trekken. Wel gezel­ lig, die zeventiger jaren­sfeer van directe democratie, maar het is de vraag of de Open University daar nog veel langer mee uit de voeten zal kunnen. Want be­ halve doeltreffende reageren op de be­ zuinigingen van Margaret Thatcher moe­ ten nog andere gevaren worden gepa­ reerd: de concurrentie van de gewone universiteiten. Een probleem dat ook in Nederland zal gaan spelen. Les Holloway is overigens niet zo bang voor die con­ currentie: 'Ik blijf ervan overtuigd dat het onderwijs hier beter is. Bovendien biedt de flexibiliteit van ons systeem de stu­ dent de mogelijkheid om zélf te bepalen wanneer hij wil studeren, waar, met wie, in welk tempo, noem maar op. Voor mensen met veel andere verplichtingen ­ een gezin, een baan ­ is dat belangrijk.

Part­time cursussen aan universiteiten vereisen dat je colleges loopt, want zij kunnen niet het materiaal bieden voor het thuis studeren, zoals wij dat kunnen.

Daarom denk ik niet dat onze positie er­ nstig zal worden aangetast.

Bovendien: alleen al qua aantallen liggen we mijlen op ze voor'.

m "5 u (D

s 'ó

*^ o a Z c o

1 o

_> 'E => c o a.

O

verspreidt de Press Room een gestencild artikeltje van de net afgestudeerde Lind­ say Cook, die schrijft: 'Gewone universi­ teiten laten studenten alleen maar kennis maken met hetzelfde soort mensen als zijzelf ­ young, middle class and privili­ ged. De Open Universiteit past niet in dat stereotype beeld. Tijdens een zomercur­ sus ontmoette ik een ex­militair die ma­ kelaar was geworden, en een moeder met zeven kinderen, die eruitzag als Mae West op latere leeftijd en die nu hard op weg is advocate te worden. Ze haalde haar graad tijdens het wassen en koken.

Maar de meest opmerkelijke student die ik heb ontmoet was wel de gepensio­ neerde havenarbeider. Hij doorliep ver­ schillende cursussen en hield er pas mee op toen hij merkte dat de hogere graden teveel voor hem waren. Hij was toen al over de zeventig.' Maar, zo nuanceert ze dit lyrische beeld toch ook wel enigszins.

'Het studeren aan de Open Universiteit betekent vaak dat je op zondagmorgen orri zeven uur op moet staan om een t. v. ­ uitzending te bekijken of een essay af te maken datje tutor de volgende dag moét hebben.'

Op een avond in een hotel in Bristol "laakte ik mee wat dat inhoudt. Na de late­night show, tegen half een 's nachts, volgde ik een OU­introductiecur­ sus in de psychologie. Het is voor de stu­ denten niet te hopen dat élle uitzendin­ gen zó slaapverwekkend zijn als deze, de presentatrice leek voor het eerst in haar leven voor de camera te zitten en las haar ('ekst met geloken ogen, het programma was doodsaai van opbouw, en het leuk­ ste onderdeel was een stoffig filmpje van

11 mei 1984

Bestuurscrisis OU kost collegeleden de kop Tvi/ee van de vier leden van het College van Bestuur van de Open Universiteit, mevrouw H.J. van Eesteren-Smith en de heer H.J. Huizeling, hebben hun functie neergelegd. Dat is gebeurd na overleg met minister Deetman, die in november vorig jaar een onderzoek liet instellen naar de verhoudingen binnen het college, die volgens diverse betrokkenen onw/erkbaar waren geworden.

Deetman is met zijn oplossing minder ver gegaan dan de onderzoekcommissie had voorsteld.

De commissie suggereerde dat het hele college beter ontbonden kon worden, waarna te bezien was of twee van de vier leden - eventueel in een andere functie konden terugkeren. Die twee waren voorzitter Leibbrandt en de heer E. Schuyer, aan wie nog zekere bestuurskwaliteiten werden toegedicht.

Bij de andere twee leden, die al sinds eind maart niet meer in functie zijn, zou van absoluut onvoldoende capaciteiten sprake zijn.

Binnen enkele maanden zal het Heerlense College van Bestuur worden aangevuld met een derde lid, zodat het de sterkte bereikt heeft die voorzien is in de wet op de Open Universiteit, die nog door het parlement moet worden goedgekeurd.

Volgens de voorlichtingsdienst van het ministerie zal het rapport van de commissie van onderzoek niet openbaar worden gemaakt, omdat het naast zakelijke ook persoonlijke gegevens zou bevatten. Bij de instelling van de commissie, die bestond uit de Maastrichtse rector H.C. Hemker, ex DSM-directeur J.A. Jansen en de vroegere commissaris der koningin in Brabant, J.B. van der Harten, werd uitdrukkelijk bepaald dat het rapport openbaar zou worden. Een maand nadat de commissie verslag had uitgebracht aan de minister (conform de opdracht gebeurde dat op 6 december) legde het ministerie de commissie inderdaad een bewerkte versie van het rapport voor, waaruit geen persoonlijke gegevens te halen waren. De commissie gaf toestemming die versie te publiceren, mits de oorspronkelijke versie aan een beperkte kring van geïnteresseerden werd bijgevoegd.

Deetman is op nog een ander punt van de procedure afgeweken. Oorspronkelijk zou, korte tijd nadat de commissie haar bliksemonderzoek had afgerond met een advies over te nemen maatregelen, de minister zijn conclusies trekken.

Spoed was daarbij geboden, anders zou de voortgang van de voorbereiding van het eerste cursusjaar, dat in september begint, in gevaar kunnen komen.

Volgens de voorlichtingsdienst van het ministerie is tijdens het onderzoek echter gebleken dat de voortgang niet in gevaar was, zodat de minister rustig zijn tijd kon nemen voor een beslissing. Die tijd heeft hij onder andere benut voor het voeren van gesprekken met de afzonderlijke collegeleden, die zich bij die gelegenheid alle bereid hebben getoond hun functie ter beschikking te stellen, als daarmee het belang van de Open Universiteit gediend zou zijn. Zoals gezegd heeft Deetman dat belang in twee gevallen aanwezig geacht.

Over de achtergronden van het bestuursconflict wordt in de zeer summiere informatie van het ministerie (een persbericht van twaalf regels) niet gesproken.

Ingewijden weten echter te vertellen, dat de eerste indruk over de oorzaken juist gebleken is: minister Pais heeft drie jaar geleden tijdens de laatste week van zijn ambtsperiode een bestuursteam geformeerd rond zijn voormalige secretarisgeneraal voor het hoger onderwijs Leibbrandt zonder daarbij te letten op de verenigbaarheid van karakters. De benoemingen zouden eerder ingegeven zijn door politieke overwegingen.

JH/UP

Joden en Christenen

Oog om oog, tand om tand was het gespreksthema voor de forumdiscussie over wederzijdse vooroordelen tussen joden en christenen, dinsdag j l . in de KHT-aula. De discussie werd georganiseerd door de Commissie Culturele Zaken van de Theologische Faculteit samen met het Overlegcentrum Joden en Christenen in Nederland. Op de foto Rabbijn Loby-Benno van de Kamp van de orthodox-Israëlitische Gemeente Den Haag.

Tilburgs H o g e s c h o o l b l a d

vervolg van pag. 5

Michelin Tenslotte besteedt het zwartboek enige aandacht aan de geldstromen bij Michelin en de structuur van het Michelinconcern. Michelin bezat vóór de oliecrisis geen eigen rubberplantage. Toen met de olieprijzen ook de kunstmatige rubber duurder werd moest Michelin zwaar investeren in Brazilië en Ivoorkust in rubberplantages die pas in de volgende jaren rendabel zullen worden.

Hoofddoel van veranderingen bij Michelin is altijd het verbeteren van de kostenstructuur en de winstpositie, aldus de mensen van de projectgroep.

Voor investeringen die alléén de arbeidsomstandigheden verbeteren is er geen geld. Bij veel machines ontbreken goede afzuiginstallaties.

De projectgroep noemt als belangrijkste stap naar een oplossing, "dat door het bedrijf erkend wordt, dat goede arbeidsomstandigheden hogere prioriteit hebben dan f(ostenoverwegingen."

Wat er in ieder geval moet veranderen: De kwaliteit van de arbeidsomstandigheden moet verbeteren, de kwaliteit van de leiding mogt verbeteren, het paternalisme moet weg en Nederlandse en buitenlandse werknemers moeten op voet van gelijkwaardigheid behandeld worden, aldus de besluiten in het zwartboek.

Aan de directie van Michelin werd niets gevraagd. "Het was niet de bedoeling om het bedrijf zijn mening via dit boe/< te publiceren. Michelin vindt zijn kanalen wel. De werknemers hebben niet zulke kanalen. Daarom is alleen hun mening opgeschreven." Lekker ouderwets, of... 'een beetje uit de tijd' lijkt dit zwartboek wel, dat geeft de projectgroep Arbeidsmigratie toe in haar inleiding.

Michelin, een zwart profiel, is voor f6,— verkrijgbaar bij het KRIS. E.V. vervolg van pag. 9

Dierenverblijf Doordat de werkzaamheden afwisselend zijn, krijgen de verzorgers de kans niet om af te stompen zoals elders wel eens gebeurt op proefdierenverblijven. Kaj Surink: " W i j hoorden laatst een verhaal van mensen die bij een groot proefdierenverblijf werkten en daar een wedstrijd muis-inspuiten hielden. Zij hielden hele score-lijsten bij wie het snelste 1(X) muizen had ingespoten. Dan zit je toch helemaal fout naar mij idee". Dat het op andere proefdierenverblijven niet altijd even zachtzinnig toegaat, vertelt Jannemarie Booy. "Nieuwe wasmiddelen worden uitgetest op proefdieren en dan vooral op konijnen. Die beesten krijgen puur wasmiddel in hun ogen gestrooid. Een konijn kan niet tranen dus als het dier niet overlijdt of een ontsteking krijgt, is het wasmiddel goed. Er zijn tientallen soorten waspoeder maar steeds worden er weer nieuwe soorten op de markt gebracht. Grote onzin". Kaj Surink voegt er aan toe: "Alle niet-orale consumptiegoederen, cosmetica en zeep bijvoorbeeld, worden op proefdieren uitgetest.

Zo heeft iedereen te maken met proefdieren, maar bijna niemand weet dat.

Daarom moeten ze niet zo snel oordelen over hetgeen hier gebeurt. Wij zouden zelf ook wel meer voorlichting willen geven, maar daar komen we niet aan toe.

De mensen die kritiek hebben, zouden hier eerst eens moeten komen kijken.

Amee de Schipper 11 nnei 1984

.«^5J' ^

^

.

^

^iHim a t s e r t j e s i ^ 'Matsertjes' kunnen worden opgegeven bij de redaktie. Tot 30 woorden kosten ze ƒ 5,-; onder nummer / 2,50 extra. Reakties op advertenties onder nummer naar de redaktie sturen.

AANGKBODKN

TE KOOP: 2 Houten strandstoelen, blank houten wijnrek, rieten manden met deksel -l- rieten koffer, staande bureaulamp chr. met zw., melkbus + teems, salontafel, zwart marmeren schoorsteenmantel van omstreeks 1900. Inl. Schubertstr. 29, Kaatsheuvel. Tel. 0416776738.

VAKANTIEWERK! Gevraagd: student voor receptie/portierswerkzaamheden op rekreatiebedrijf te Asten voor de zomervakantie (6 a 8 weken), bij voorkeur woonachtig in de omgeving van Asten. Reakties aan: S. Henselmans, Magazijnstraat 2a, Tilburg. Tel. 365811.

GEVRAAGD: Schrijfmachine, merk Remington-16 (oud model). Defekt geen bezwaar en Charles M. Harvey: Operations Research. Aanbieding gaarna aan J. Averesch, Joost van den Vondelstraat 7, 7461 ZD Rijssen. Tel. 0548013666.

TE KOOP: Simca 1307 GLS, i.g.st., 110.000 km., 1976, prima auto voor de vakantie, prijs / 800,—.

Tel. 013-365724.

TE KOOP: Woonhuis, woonkamer, keuken, bijkeuken, douche en wc, berging en tuin, 3 slaapkamers en ruime vliering, voorzien van gaskachels, vr.pr. / 61.000,— k.k. J. Israëlsstr. 61, Tilburg. Tel. 013-637789.

GEZOCHT: Charmante jonge man, goed kunnende koken, om ons woonklimaat op peil te houden.

Aangeboden: goedkope kamer, gemeenschappelijke kamer, aardige huisgenoten, t.v., douche, W.C. Bel of kom langs. Diepenstraat 49.

Tel. 013-636611.

GEZOCHT: Vandaag is van mij heengegaan: mijn geliefd tennisracket. Het was 'n Dunlop Maxply medium met grip no. 3. Deze scheiding valt mij zwaar. Edoch, wie biedt mij een vervanger aan? Tel. 634314.

TE HUUR: Kamer in vrij huis met gemeensch. zitkamer, 3 X 3 m, ƒ 170,—, Diepenstr. 49, Tilburg. Tel. 636611, we hebben een minicontainer.

TE KOOP: VEF tranmissielijnluidsprekers / 475,— per stuk. Tel. 013-357169.

TE HUUR GEVRAAGD: ^ Ruime woning (minimaal 4 slaapkamers) in Tilburg. Tel. 013-556337.

AANGEBODEN: Voor dierenliefheb(b)ster: over te nemen lieve vier jaar oude geheel witte poes! Dit i.v.m. huiselijke omstandigheden! Te bevragen op volgend adres: v. Sasse v. IJsselstr. 35. Tel. 013-435873.

GEVRAAGD: Tweedehands tafeltennistafel met net, in redelijke staat. Tel.: 013-357320. Vragen naar Peter of René.

GEVRAAGD: Iemand die mij een lift wil geven richting Athene. Vertrek rond 15 mei. Geert: tel. 013366764.

TE KOOP: Eerste- en tweedejaars boeken Rechten. Tel. 04242-15211.

TE HUUR: In Centrum: herenhuis, periode juli t/m okt., prijs in overleg. Inl. (66)2030 of 423512.

VACANTIE: Ga 5 dagen naar Parijs met de Studentenreisclub. Reis per luxueuze touringcar, verblijf in goed hotel in centrum en ontbijt: / 179,— (alleen reis kan ook: ƒ 95,— retour). Vertrek 30 mei en 8 juni). Inl.: 020-761010 (na 19.00 uur).

KAMER TE HUUR: Per 1 juni, waar vindt een jongen zoveel woonruimte en zoveel woonplezier voor zo weinig geld? V o o r / 170,—. Kamer van 3 x 3 , gem. woonkamer met kl. t.v., ruime luxe keuken, etc. etc. Kom maar eens kijken. Diepenstraat 49. Tel. 013-636611.

TE KOOP: BMW RIOORS Buddyseat, kleur zilvergrijs, prijs slechts ƒ 65,—. Tel. 013-426814.

OPPAS: Biedt zich aan, ervaren baby-peuteroppas halve of hele dagen of gedeeltes daarvan. Tel. 013-362437 na 19.00 uur.

KAMER TE HUUR: In studentenhuis per 1 mei, huurprijs is ƒ 265,— incl., afmetingen 3,65 x 3,50 m, adres: Willem II straat 66. Tel. 013-423102 na 19.00 uur.

TE KOOP: Gereviseerd harmonium, 70 jaar oud, ƒ 300,—. Heuvelstraat 126. Tel. 013-357533.

TE KOOP: Antieke hanglamp, driearmige gaslamp, electrisch gemaakt, vraagprijs / 1250,—, massief eiken eethoek, tafel 2 mtr. en zes stoelen, ƒ 1750,—. Tel. 013-364692.

TE KOOP: Houten zeilboot (16 m^), type: BM -*• buitenboordmotor, ligplaats: Hollands Diep, vraagprijs ƒ 1600,—. Tel. 01682-3567 (na 19.00 uur).

TE KOOP: Tegen kleine vergoeding aluminium aanrechtblad met relief, 2 spoelbakken, nog nooit gebruikt. Tel. 01682-3567 (na 19.00 uur).

TE HUUR: Twee kamers in niet-alternatief studentenhuis a ƒ 120,— met gezamenlijk gebruik van huiskamer -t- keuken en badkamer. Tel. 013672589.

TE KOOP: Stalen kantoorburo, kan minstens 4 jr. wetenschappelijke arbeid bevatten, prijs en transport n.o.t.k. Tel. 076-611739.

TYPEWERK: Voor goed en snel typewerk, bel M. v.d. Velde. Tel. 013-681379.

TE KOOP: Motor merk Ural Dnejpr, bj. '74 met scherm, tassen, topkoffer, valbeugels enz., vr.pr. ƒ 1500,—. Tel. 013-360721.

TE KOOP: Tilburg, hoekwoning met c v . en berging, 3 slaapk., vraagprijs/ 55.000,— k.k. Op korte termijn leeg te aanvaarden. Tel. 04970-2880.

TE KOOP: Wegens overcompleet, Marijnen diepvrieskist, 175 L, l'/2 jaar oud, / 300,—. Tel. 013363549.

AANGEBODEN: Fiets voorzien van alle moderne gemakken zoals zadel, stuur, licht, wielen en trappers.

Voor handige k o p e r / 30,—. Tel. 013-635232.

TE KOOP: Nieuwe Ritmo, 6 mnd., 6600 km., wegens zakenauto. Tel. 040-417636.

TE KOOP: ^ Zeilboot Flying Junior. Inl. tel. 04990-72001.

TE KOOP: Stacarvan (niet nieuw), degelijk, zes slaapplaatsen, evt. met staanplaats bij Soer a.d.

Bergse Maas t.o. Heusden. Inl. 04185-792.

TE KOOP: Lada 13(K), i.g.st. met radio en trekhaak, bj. eind 1976, vraagprijs / 2000,—. Tel. (66)2409 of 013-637547.

TE KOOP: Ik ben met de studie gestopt. Voor alle doorzetters: prima Renault 6L van '76 met extra's en pas nieuwe banden, vraagprijs / 1250,—.

Tel. 073-210248 (vraag naar Anita).

TE KOOP: Rood Coca-Cola jack, is nog helemaal nieuw, maat L, prijs / 75,—, lekkere jas voor in de zomer. Wagnerplein 223, Tilburg.

AANBODEN YKK: Fietspomp voor mr. Bodywarmer om zichzelf de zo verlangde body te geven, ook af te halen: straalkacheltje ter verwarming. Lange Nieuwstraat 217, Tilburg.

TE KOOP: Zeilboot Flying Junior. Inl. tel. 04990-72001.

TE KOOP: Inschrijving voor het jaarverslag van de Nederlandse Bank, prijs ƒ 14,—. Diktatenmagazijn, tel. 662108.

VACANTIE: '.

Ga 5 dagen naar Parijs met de Studentenreisclub. Reis per luxueuze touringcar, verblijf in goed hotel in centrum en ontbijt: / 179,— (alleen reis kan ook: / 95,— retour). Vertrek 30 mei en 8 juni). Inl.: 020-761010 (na 19.00 uur).

GKVRAACl) TYPEWERK: Voor het snel, correct en goedkoop uittypen van scripties, verslagen e.d. tegen speciale studententarieven. Bel tijdig: 01608-34620 (ma. t/m vr. tot 12.00 uur).

GEVRAAGD: Herhaalde oproep gezinshereniging voor politieke vluchtelingen vergt veel inspanning en geld. Acuut 6000 ballen nodig voor gezinnen uit Chili. Stort op giro 3708521 vluchtelingenwerk Midden Brabant Tilburg. Dank voor die ene positieve reactie.

GEVRAAGD: Personeel gevraagd SSST: voor huishoudelijke dienst en bardienst in de studentensporthal m.i.v. september. Tevens iemand die de sportkaartkontrole op zich wil nemen. Inl. sporthal 671898, Bert Wentink of Rob Kruyssen.

GEZOCHT: Literatuur over Estland of van Estlanders.

(Ned., Engels, Frans, Duits, Zweeds of Fins).

Hans Adarase, tel. 080-447609.

MEERIJDEN: Wie rijdt regelmatig van Nijmegen naar Tilburg en terug en heeft nog plaats over? Hans Adamse, Lankforst 2320, 6538 GN Nijmegen.

Tel. 080-447609.

GROOVY: Groovy is het juiste woord indien iemand mij helpt aan Ben Sidran's Feel Your Groove (1971), of Jerry Jeff Walker's Being Free (1970). Laatste event, ruilen tegen Mr. Bojangles (1968). Bel 2278 of 013-359530 (na 18.(X) uur), vragen naar Thijs.

TE KOOP GEVRAAGD: Stofzuiger, prijs max. / 50,—. Bel Frank 365112 tussen 17.00 en 18.00 uur.

GEZOCHT: Student (21) zoekt kennismaking met leuk meisje om op vakantie te gaan, brieven -t- foto onder nr. A15 naar de redactie.

TE HUUR GEZOCHT: In of om Tilburg: ruim woon- en werkpand voor projekt psychologenkollektief. Reakties 013-33330.

VARIA

TE HUUR GEVRAAGD: In omgeving Geneve (b.v.k. Frankrijk) woonruimte voor 4 pers., periode aug. t/m okt. of sept./okt. Tel. (66)2030 of 423512.

GEZOCHT: Heren 1 van stud, volleybalver. Gepidae zoekt voor komend seizoen ervaren spelverdeler op eerste/promotieklas nivo. Volleybal je nog thuis, dan is dit je kans om lid te worden van een bruisende club. Inl.: Ronald, tel. 635196.

AGAIN: The ever-continuing story of Ton's drivinglicensie. The fourth he failed again. To be continued...

OPROEP: ^^^ Huispraeses Verbernelaan 54 zoekt via deze onsympathieke weg kontakt met flatgenoten.

Dagelijks spreekuur 19.(X)-20.(X) uur kamer 10.

TE KOOP GEVRAAGD: Tafeltennistafel, met of zonder onderstel. Tel. 013-680272.

HOEZEE! Ivo K. heeft na 10 jaar zwoegen zijn kandidaats; felicitaties: 332267.

TE KOOP GEVRAAGD: Goedkope motorfiets of eend (defekt geen bezwaar). Tel. 013-426814 (André).

HOERA! Ad is thuis, wie wil hem feliciteren? Bel 674981. De Fiod.

GEZOCHT: Complete marketing cursus nim-a niveau, cursus middel management, cursus verkoopkunde. Tel. 04118-3082, vraag naar Anja.

VAKGROEP: Rechtsgeschiedenis zet de trend voor 't tweede semester: ± 19% geslaagd voor het eerste werkstuk! Een indicatie voor het tentamen?

De 96% (U weet wel).

GEVRAAGD: Jawa motor (liefst oud rood model), loop of sloop. Tel. 01693-2371, vraag naar Frans.

GEVRAAGD: Voor studente: kamer(s) in vrij huis, min. opp. 12 m\ nabij centrum of Hogeschool.

Niet vóór 1 juni!! Tel. 073-416912.

E

STRANDen zonaanbidders opgelet: wil je ook genieten van het leven ónder water dan mag je de gratis snorkelkursus van T.S.O. S.V. Falco niet missen! Elke dinsdag van 15 mei van 19.00-20.00 uur in het zwembad van de Kalo. Ontsnap een uur uit de examensleur.

GEVRAAGD: Een appeltaart kado voor degene die mij helpt aan een etage in Tilburg of in Breda. Bel na zes uur 013-360889 en vraag naar Mariene.

ZIN in een zinvolle vakantie? Ichthus organiseert die voor jou. Zeilen of woudlopen met andere studenten en de kans eens stil te staan bij jezelf. God en de bijbel en je eens echt uit te leven.- Inl. bij Noortje, 421182.

TE KOOP GEVRAAGD: Klein vrijstaand huis met grote tuin in Brabant. Te koop: luxe 2/1 kap garage, 4 slpkmrs., vrij uitzicht, n. van Breda, / 155.000,— eventueel koopruil. Tevens te koop 2 Delftsblauwe vazen uit 1790 van de lampetkan. Tel. 01684-2967.

WILLEM Alexander kan niet meer bij Ichthus komen maar jij wel! Voor als je eens andere mensen wilt ontmoeten en door wilt praten over jouw kijk op het christelijke geloof met de bijbel als uitgangspunt. Elke do.av.; inl. Heleen, 426023.

GEZOCHT: Wie kan mij NT-Griekse les geven? Tel. 636341.

WERNER Jammer dat het zo gelopen is, maar je moet niet teveel ineens willen. Trudy.

11 mei 1984

Tilburgs Hogeschoolblad 4-Cltl ^tS.'IJ. t.i

■üpv

Gevraagd creatieve penningmeester "JOICE" is een centrum voor vorming en edukatie voor volwassenen in Boxtel.

Er worden cursussen gegeven voor jongeren, vrouwen, cult, minderheden, licht geestelijk gehandi­ capten en werklozen.

In het kader van de onlangs in de 1ste en 2de kamer aangenomen wet op de volwassenenedukatie staan we aan het begin van een nieuwe periode.

Basisedukatie met een andere financiering en regionalisering zijn hiervoor steekwoorden.

Onze huidige penningmeester gaat helaas weg maar laat een financieel zeer gezond en dynamisch vormingscentrum achter met een uitstekende akkomodatie en prima andere materiële voorwaar­ den.

Een goede startpositie.

Wij zoekene een creatief denkend persoon die het interessant vindt om met subsidiegelden zo opti­ maal mogelijk om te gaan en daardoor goede voorwaarden te kreëren voor edukatief werk zoals dat op ons centrum wordt gegeven.

Wij bieden een dynamisch en aardig team van staf en bestuur om mee samen te werken.

Sollicitaties richten aan V.J.V. "Joice" Vicaris van Alphenlaan Postbus 154 5280 AD Boxel t.a.v. T. Heidelberg (voorzitter bestuur) Inlichtingen bij: Angeline van den Berg (coördinatrice V.J.V. "Joice") Tel: 04116­72723

Na je kandidaatsexamen

Bedrijffskunde studeren

Kollektief Autoverzekeringskontrakt voor de K.H.T. Mededeling in verband met het kollektief autoverzekeringskontrakt Per 1 mei gaat de landelijke premle­aanpassing gelden voor het KHT­tarief!

Verhoging van O , O iQ

over de netto­premie!

Verdere Inlichtingen:

ASSURANTIEBEDRIJF STRIC K Postbus 63 ­ 50(X) AB Tilburg ­ telefoon: 013­423620*

'NPAARSmUNGBt VANDEH/mr GEPROMiMBiDE DRUKKER Krips Repro ­ drukker van de meeste proefschriften in Neder­ land ­ stelde een aardig stellingenboekje samen.

U ontvangt het als u u w dissertatie in *«s^a*'V!^ produktie geeft bjj Krips Repro. ^^sa­rWE^^'^^^E.'^ ­ * ^ Bel voor informatie met de afdeling Dissertaties.

krips repro meppel

In het komend studiejaar 1984­1985 zal vanwege de Wet twee­fasenstructuur wetenschappelijk onderwijs en het Taakverdelingsplan voor het wetenschappelijk onderwijs onze postkandidaats oplading bedrijfskunde voor de LAATSTE keer in Delft van start gaan*.

Kaapweg 6, 7944 HV Meppel Postbus 106, 7940 AC Meppel telefoon 05220­53731

Antiquariaat izilico

Inlichtingen over de studie, o.a. de overgangsregeling, zijn te verkrijgen bij Interuniversitaire Interfacufteit Bednjfslojnde Itxïrtweg 6, 2612 PA Delft. tel. 015-569254

Psychologie, Sociologie, Ekonomie, Filosofie, Theologie, Kunst, Geschiedenis, Literatuur, enz.

* De Interfaculteit Bedrijfskunde zal vanaf 1 Januari 1985 in Rotterdam op het Woudestein complex van de ■ Erasmus Universiteit gevestigd zijn.

N i e u w l a n d s t r a a t 25 5038 SL Tilburg Tel. 013-431229 Open: vanaf 12.00 uur i n t e r u n i v e r s i t a i r inst:it:uut: bedrijfskunde - delft

BEDRIJFSECONOMEN De voortdurende expansie van C oopers & Lybrand Nederland biedt interessante carrièremogelijkheden voor bedrijfseconomen, die verder willen gaan in de accountancy.

jfj

Coopers & Lybrand Nederland

Amsterdam- Rotterdam- Eindhoven

Coopers & Lybrand Nederland, Westblaak 100,3012 KM Rotterdam. Telefoon 010­13 06 80.

TRIBUNE

EMANCIPATIE In de rubriek .Tribune' geven lezers hun opinie op uitnodiging van de THB­redaktie.

"Eerst mentaliteitsverandering op werkplek In december 1983 maakte ik, als ABVA­ KABO­Iid gekozen in de Commissie Per­ soneels Overleg (CPO), mijn eerste CPO­vergadering mee. Bij de stukken was een "Concept­nota Emancipatiebe­ leid", en als enige vrouw in de ABVA­ groep wilde ik deze nota wel graag be­ handelen. Oindat ik er kersvers inrolde, moest ik voor mijzelf eerst het antwoord op een aantal vragen trachten te vinden, en wel: * ­ Waarom moe(s)t er een emancipatiebe­ leid gevoerd worden aan de Hoge­ school? ­ Hoe is dat ter tafel gekomen? ­ Hoe heeft het College van Bestuur hier­ op gereageerd? ­ Wat is er uiteindelijk uitgekomen?

En de laatste vraag, van belang voor de CPO­vergadering: Wat vind ik van het uiteindelijke resultaat? Deze vragen wil ik hier in bovengenoemde volgorde be­ handelen.

Vanuit het Vrouwenoverleg op de Hoge­ school is de vraag opgekomen of er aan de Hogeschool geen emancipatiebeleid gevoerd moest worden, gezien allerlei maatschappelijke ontwikkelingen buiten de Hogeschool. Aan de Hogeschoolraad is toen het verzoek gedaan om een eman­ cipatiekommissie in te stellen. De Hoge­ schoolraad besloot daarop op 2 decem­ ber 1982 een "Voorbereidingskommissie Emancipatiezaken" in te stellen, die de opdracht kreeg een onderzoek uit te voe­ ren naar de "gewenste inrichting en taak­ omschrijving van een permanente eman­ cipatiekommissie". De kommissie, be­ staande uit vrouwen èn mannen, heeft haar aandacht op de volgende punten ge­ richt: ­ de taakstelHng voor de emancipa­ tiekommissie; ­ vrouwenstudies; ­ stu­ dentenbeleid; ­ kinderopvang aan de Ho­ geschool.

De voorbereidingskommissie hanteerde bij haar onderzoek de volgende doelstel­ ling: "Uitgaande van de wenselijkheid van een gelijke en gelijkwaardige deelna­ me van vrouwen en mannen aan zowel het privé als het maatschappelijke leven, zal de hogeschool als exponent van het maatschappelijk leven haar aandacht moeten besteden aan ongelijke en onge­ lijkwaardige verhoudingen. Om deze on­ gewenste situatie, die vooral ten nadele werkt van vrouwen, op te heffen, zal een beleid gecreëerd moeten worden, waar­ door keuzemogelijkheden optimaal be­ nut kunnen worden. Een dergelijk beleid zal als hoofdaandachtsgebied vrouwen­ emancipatie moeten omvatten, maar daarnaast, waar mogelijk, ook aandacht moeten schenken aan emancipatiebewe­ gingen, die in haar doelstellingen nauw verbonden zijn met vrouwenemancipa­ tie".

Aldus de voorbereidingskommissie in haar rapport, waarin zij deze doelstelling nader konkretiseert op vier punten: stu­ dentenbeleid, personeelsbeleid, onder­ wijs­ en onderzoeksbeleid en kinderop­ vang. Met deze doelstelling geeft de voorbereidingskommissie duidelijk te kennen, dat de Hogeschool de plicht heeft om een eigen opstelling te kiezen ten aanzien van maatschappelijke pro­ blemen.

Het College van Bestuur had mijn in­ ziens een goede aanzet tot een nota Emancipatiebeleid in de vorm van het rapport van de voorbereidingskommis­ sie. Toen ik echter de concept­nota las.

Tilburgs Hogeschoolblad

Het emancip atiebeleid van de hogeschool is aktueel geworden door een pasverschenen 'emancip atienota'. ABVA­KABO­lid Tineke van der Bij­ Veenstra geeft in deze Tribune haar com­ mentaar op de goedbedoelde maar niet wezenlijke voorstellen van het College van Bestuur. "Misschien moeten iedere week alle vrouw­onvriendelijke handelingen en uitsp raken met naam en plaats op de achterkant van het THB."

herkende ik niet veel van het voorberei­ dende werk van de voorbereidingskom­ missie en ik kreeg hoe langer hoe meer de indruk, dat de nota opgesteld was door mensen, die zich de problematiek niet ei­ gen gemaakt hadden (voor zover dat na­ tuurlijk mogelijk is voor mannen in de top van een hiërarchische organisatie).

Uiteraard is het hoopvol, dat het College van Bestuur aandacht aan deze zaak schenkt en de noodzaak tot het voeren van een emancipatiebeleid inziet. Daar­ mee geeft het College van Bestuur te ken­ nen zijn maatschappelijke verantwoor­ delijkheid op dit terrein te zien liggen.

Omdat het College van Bestuur in de no­ ta zelf al aangeeft dat de "wegen waar­ langs en de tijdstippen waarop "een en ander moet gebeuren nog bepaald moe­ ten worden en zichzelf bij voorbaat in­ dekt voor eventuele teleurstellingen, zijn geformuleerde doelstellingen mijns in­ ziens niet toetsbaar, laat staan dat "er volwaardig beleid" geformuleerd is (met volwaardig beleid bedoel ik: beleid, dat alleen rekening houdt met haar eigen doelstelUngen). De doelstelling wordt niet operationeel gemaakt. Er wordt in de nota een aantal voorstellen gedaan, waaraan een ieder nog een eigen invul­ ling kan geven. Kreten als: "streven naar splitsing van voltijdse in deeltijdse funk­ ties", "stimulering van inlevering van werktijd", "indien mogelijk vrouwen in benoemingsadvieskommissies", "indien even geschikte vrouwelijke kandidaat, dan voorkeur voor vrouw", etcetera klinken mooi, maar houden nog niet een dwang tot verandering in. Echte veran­ dering moet vooraf gegaan worden door

mentaliteitsverandering op de werkplek.

Dit is uiteraard moeilijk te bewerkstelli­ gen, maar wel af te dwingen door middel van sankties. Helaas wordt hieraan geen aandacht besteed in de nota. Er staat zelfs letterlijk: "Een apart aspekt dat niet in de voorstellen tot uitdrukking komt betreft de verbetering van het werkklimaat. Hier ligt een taak voor de betrokkenen in werkeenheid. Daarbij kan bijvoorbeeld worden gedacht om de dienstbaarheid die van vrouwen als van­ zelfsprekend wordt verwacht, ook bij de" mannen te doen toenemen". Afgezien van de laatste zin, die ik stuitend vind, zou dit het fundament moeten zijn voor de rest van de nota. Het is natuurlijk moeilijk om de mentaliteit van mensen, die mijns inziens voor het grootste ge­ deelte, zo niet helemaal, kultureel be­ paald is, te veranderen. Maar er zijn wel konkrete maatregelen te treffen tegen "sexistische uitingen". Dit kan variëren van; "iedere week alle vrouw­onvriende­ lijke handelingen en uitspraken met naam en plaats op de achterkant van het THB", tot: "het instellen van een om­ budsvrouw, bij wie men met klachten kan komen, en die ook daadwerkelijk tot sankties over kan gaan". Kortom: het al­ leen onder de aandacht brengen van de nota is niet voldoende. Verandering van mentaliteit is op deze manier niet te be­ reiken, met als gevolg, dat zo'n nota al­ leen maar formele gelijkheid tussen man­ nen en vrouwen brengt, doch geen mate­ riële. Pas als hieraan gewerkt wordt, zul­ len andere zaken in een logisch kader ge­ plaatst worden en hoeven zaken als kin­ deropvang, geen kolleges op huisvrou­ wenspitsuren, meer aantrekken van

vrouwen, etcetera niet meer met veel pijn en moeite afgedwongen te worden, om­ dat ze dan vanzelfsprekend zijn gewor­ den. Een heel belangrijk ander punt, is dat emancipatie mijns inziens, zeer nauw verweven is met funktie­inhoud. Uit veel zaken is mij in de loop der tijd gebleken, dat het wetenschappelijk corps vaak be­ langrijker geacht wordt dan het niet­we­ tenschappelijk personeel. Men spreekt zelfs over 'primair' en 'secundair' in dit verband. Aangezien de meeste vrouwen op de Hogeschool tot het niet­weten­ schappelijk personeel behoren, worden die dus op basis van hun funktie, als 'se­ cundair' geklassificeerd. Het gedrag van veel wetenschappelijk personeelsleden en studenten is dan ook vaak neerbuigend, hetgeen bijzonder kwetsend is voor vrou­ wen. Hierbij spreek ik uit ervaring, om­ dat ik, hoewel ik geen sekretaresse (meer) ben, toch altijd als zodanig gezien wordt wanneer iemand een afspraak met één van mijn "ganggenoten" (van welke vakgroep dan ook) wil maken. Deze pro­ blemen spelen door elkaar, en het is bij­ zonder moeilijk ze te scheiden. ■

m

Mijn opvatting over het emancipatiebe­ leid aan de Hogeschool, voor zover daar al sprake van is, is dan ook, dat het op dit moment eigenlijk een formele zaak is en dat er niet echt rekening gehouden wordt met de mensen op de werkplek.

Een middel om daar wel rekening mee te houden en om vast te stellen wat er moet veranderen, zou kunnen zijn: een onder­ zoek houden onder alle vrouwelijke me­ dewerkers en studenten, waarin hun ge­ vraagd wordt naar wat zij zelf ervaren omtrent diskriminatie, ongewenste inti­ miteiten of vrouw­onvriendelijk gedrag.

In overleg met de betrokkenen zou dan een goed beleid geformuleerd kunnen worden vanuit de basis. De belangrijkste vraag is echter: is het College van Bestuur wel daadwerkelijk bereid om de algemene uitgangspunten, zoals die on­ der andere in de doelstelling verwoord zijn om te zetten in konkrett beleid en zonodig sankties te gaan toepassen om de rollenpatronen tussen vrouwen en mannen te doorbreken? Want het gaat echt niet om de goeie wil van bestuur­ ders; het gaat om de konkrete realiteit, zoals vrouwen die ervaren.

Inmiddels is er een definitieve "Nota Emancipatiebeleid" verschenen. Hoewel het College van Bestuur in deze Nota eni­ ge konkrete invullingen geeft, blijven mijn hoofdpunten van kritiek overeind staan. De doelstelling van emancipatie­ beleid blijft gehandhaafd. Dit houdt in, dat de noodzaak tot verandering van de heersende mentaliteit niet opgenomen is.

Het wordt zelfs expliciet vermeld, dat hiermee geen rekening gehouden kan worden. Ook blijft men ervan uitgaan, dat vrouwen in staat zijn eventuele kon­ fliktsituaties in het kombineren van een baan en een huishouding zelf op te los­ sen. Ik denk, dat je dit niet kunt ver­ wachten van vrouwen; niet alleen omdat ze er niet toe in staat zouden zijn, maar ook niet, omdat de bereidheid hiertoe wel eens (terecht) zou kunnen ontbreken.

Tenslotte wil ik opmerken, dat het mij tot droefheid stemt, dat er ontstellend weinig van de kritieken van diverse afde­ lingen, diensten en overlegorganen over­ genomen is in de definitieve nota.

Tineke van der Bij­Veenstra

11 mei 1984

MEDEDELINGEN

COMMUNIQUÉ VAN DE HOGESCHOOLRAAD VAN 3 MEI 1984 1. De Hogeschoolraad besluit de heer F. Kense ontslag te verlenen als lid van de Hogeschoolraadsbegrotingscommissie en de heer H. Breimer te benoemen tot lid van die commissie.

2. De Raad besluit het concept-jaarverslag 1983 te aanvaarden en het College van Bestuur te-verzoeken zulks mee te delen aan het Stichtingsbestuur van de KHT. , 3. Na een korte beraadslaging besluit de Hogeschoolraad zonder stemming het besluit nr. 1686 inzake de interne begroting 1984 (genomen in de vorige Raadsvergadering) op een aantal punten aan te vullen c.q. te wijzigen.

4. De Hogeschoolraad besluit het College van Bestuur te verzoeken met de Stichting Internationale Bedrijfs- en Bestuurskunde afspraken te maken over de statuten van deze stichting, met dien verstande dat in art. 5 tevens zal worden bepaald dat tenminste één student deel uitmaakt van het bestuur bij een omvang van 5 leden en tenminste twee studenten bij een grotere omvang.

De Raad draagt het College verder op de overeenkomst met de Stichting IBB verder uit te werken en te sluiten, met dien verstande dat het goedkeuringsbeleid m.b.t. de begroting aa"n de Hogeschoolraad zal toekomen.

Tenslotte verzoekt de Raad het CvB de Raad binnen drie jaar voorstellen te doen voor een meer definitieve structuur van de Stichting, alsook de Raad een voordracht te doen toekomen voor een aantal in het bestuur van de Stichting te benoemen leden.

5. De Hogeschoolraad aanvaardt met 14 stemmen voor en 10 tegen een motie van PLM, PSF, Breed Front en 3 leden van Konstruktief waarin de raad zich uitspreekt tegen de plaatsing van kruisraketten in Nederland en het CvB onder meer verzocht wordt medewerking te verlenen aan een manifestatie op 10 mei op de KHT tegen de plaatsing van kruisraketten in Nederland.

6. Uitvoerig wordt beraadslaagd over het rapport inzake de start van de studierichting Sociale Zekerheidswetenschap. De Raad besluit met 16 stemmen voor en O tegen het rapport (waarvoor veel waardering wordt uitgesproken) voor kennisgeving aan te nemen en in te stemmen met het voornemen om na verkregen ministeriële goedkeuring ex. art. 20 WWO in september 1984 te starten met de propedeuse van de studierichting Sociale Zekerheidswetenschap. Een motie van Konstruktief waarin het CvB verzocht wordt ervoor zorg te dragen dat bij de verdere voorbereiding van de studierichting samengewerkt zal worden met de instituten die de belangen van uitkeringsgerechtigden behartigen en eveneens met de Wetenschapswinkel wordt door het College overgenomen.

7. De Hogeschoolraad besluit instemming te betuigen met het pre-advies van de A.R. en de redactie daarop van het College van Bestuur inzake concentratie van capaciteit in het W.O. voor het opleiden van eerstegraadsleraren.

8. De Raad besluit het Ontwikkelingsplan 1985-1989, met daarin opgenomen het Uitvoeringsplan Taakverdeling en Concentratie, vast te stellen en toe te zenden aan de Minister, met dien verstande dat het CvB wordt opgedragen de tekst aan te passen conform bespreking in de Raad, een en ander in overleg met het Presidium.

bestaat bij de vakgroep Rechtsgeschiedenis de vacature voor een STUDENT-ASSISTENT (M/V) voor de periode van 1 juli 1984 tot 1 januari 1985.

Informatie over deze functie bij de Dienst Personeelszaken, kamer B 1028, tel. 2464.

VACATURES Bij de Dier;ist Algemene Zaken wordt gevraagd een MEDEWERKER REGISTRATUUR EN ARCHIEF (M/V) Informatie over deze funcite bij de Dienst Personeelszaken, kamer B 1028, tel. 2464.

Voor de Afdelingsbibliotheek van de Faculteit der Economische Wetenschappen wordt gezocht een DOCUMENTALIST (M/V) voor 0,5 van de werktijd.

Inlichtingen: tel. 2636.

Het Ministerie van Binnenlandse Zaken heeft ons bericht dat voor 1984 in totaal 5 extra verlofdagen zijn toegekend. Voor part-timers geldt dat zij recht hebben op een evenredig deel van deze dagen. U wordt verzocht Uw vakantiekaart in te leveren bij Uw faculteitssecretaris c.q. Uw diensthoofd.

Voor studenten die in het kader van het keuzevak handelsrecht (Prof.

Molenaar) het caput faillisement kiezen, gelden de volgende aanvullende verplichtingen: 1) Bijwonen van het colloquium over Concernfinanciering en Sterfhuisconstructies, door Mr. Drs. H.P.J. Ophof, bewindvoerder bij het OGEMconcern op 17 mei 1984 in zaal CZ 113, 14.00-16.00 uur.

2) Bestudering van het vonnis van de President van de Rechtbank Amsterdam d.d. 8 maart 1984, gepubliceerd in Kort Geding 1984, no. 95, (in copie verkrijgbaar bij Mr. M.J. van Vliet).

2. VERGOEDING WOON- EN WERKVERKEER Op 1 april j.l. zijn de prijzen van het reizen per openbaar vervoer verhoogd. Dientengevolge heeft het Ministerie van Binnenlandse Zaken ook de bedragen voor de vergoedingen woon- en werkverkeer met ingang van 1 april 1984 aangepast.

De eigen bijdrage is verhoogd naar f 52,— per maand (was ^ 46, —); de lage reiskostenvergoeding bedraagt nu maximaal f 86,— per maand (was f 85, —) op welk bedrag nog een korting van 6% moet worden toegepast.

Het maximumbedrag dat in het kader van de reis- en pensionkostenbeschikking ongehuwd burgerlijk rijkspersoneel kan worden toegekend, kan niet hoger zijn dan f 213,— per maand (was f 204, — ).

Voor diegenen die op of na 1 mei 1984 in dienst zijn getreden, zullen al

Tilburgs Hogeschoolblad

de nieuwe bedragen gehanteerd worden.

De vergoedingen voor de overige werknemers zullen pas op een later tijdstip kunnen worden aangepast; U ontvangt hierover t.z.t. nog bericht.

De eerstvolgende gelegenheid om het tentamen besliskunde 1 af te leggen is op: vrijdag 1 juni 1984 9.30-12.30 uur zaal Cz 111.

3. VERGOEDING DIENSTREIZEN

DOCTORAAL BEDRIJFSECONOMIE

De vergoeding per kilometer voor dienstreizen die op eigen voorkeur per auto worden gemaakt, is verhoogd van 17 naar 18 cent per kilometer met ingang van 1 april 1984.

Voor een eventuele bijbetaling kunt U zich wenden tot mw. L. Bosselaar (DEA/FI).

VACATURES Bij de vakgroep Algemene en Bedrijfseconometrie van de Subfaculteit der Econometrie is plaats voor een WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEKER (M/V) t.b.v. een onderzoeksproject op het gebied van "inkomen, arbeid en (de financiering van) consumptie".

Het is de bedoeling dat deze onderzoeker gedurende de looptijd van het project een proefschrift voorbereidt.

De aanstelling geschiedt in eerste instantie voor een periode van twee jaar, bij goed functioneren zal aanvullende financiering voor de verlenging van de aanstelling worden gezocht.

Inlichtingen: tel. 2636.

Bij de faculteit der Rechtsgeleerdheid

De data waarop de uitreikingen plaatsvinden van de kandidaatsdiploma's van de Subfaculteit der Econometrie zijn als volgt vastgesteld: 24 augustus 1984 12 oktober 1984 PEMO Op 24 mei aanstaande zal een voorbereidende bijeenkomst plaatsvinden voor al degenen die in het studiejaar 1984/1985 het vijfde jaars college P.E.M.O. willen volgen. Het is de bedoelingop deze vergadering tot voorlopige afspraken m.b.t. thema's een werkwijze te komen. Voor een efficiënte voorbereiding is het bevorderlijk, voorstellen en suggesties enkele dagen vooraf schriftelijk bij mij in te leveren. De bijeenkomst vindt plaats om 13.30 uur in zaal CZ 107.

Mededeling ten behoeve van de doctoraal studenten Bedrijfseconomie (oude stijl) met betrekking tot het tentamen Algemene Economie naar aanleiding van de colleges van Prof.

Kolnaar.

De studenten, die indertijd de colleges van Prof. Kolnaar gevolgd hebben, kunnen op één van de volgende manieren naar keuze aan hun tentamenverplichting voldoen: a. Door middel van het afleggen van een mondeling tentamen bij Prof.

Kolnaar vóór 15 mei 1984. b. Door middel van het deelnemen aan het schriftelijke tentamen op 29 juni (op dit tentamen, dat in eerste instantie bedoeld is voor de huidige vierdejaars, zullen aparte vragen gesteld worden naar aanleiding van de colleges van Kolnaar, die de 'oude jaargangen' studenten moeten beantwoorden in plaats van de vragen naar aanleiding van de colleges van het collegejaar 1983-1984; opgave voor dit tentamen dient uiterlijk één maand voor het tentamen te geschieden). c. Door middel van het afleggen van een mondeling tentamen na 15 mei 1984, dat dan zal worden afgenomen door Drs. Meulendijks.

afspelende programma te volgen: + 09.30 uur: ontvangst op Paleis van Justitie te Den Bosch + 10.00 uur: zitting meervoudige strafkamer 13.00-14.00 uur: lunch in de kantine KHT 14.00-16.00 uur: colleges door drs.

H. van der Meijs, mr. R.A. Boelens en mr. G.A.M. Strijards TENTAMEN STAATSRECHT II (decentralisatie en administratief recht) In afwijking van de in de leidraad administratief recht als verplicht opgegeven literatuur, vervallen de volgende onderdelen: - hfdst. 2, syll. biz. T 5-59; - hfdst. 4, Van der Burg/Cartigny, pp. 100 t/m 137; - hfdst. 6, syll. bIz. T 108-115.

De voor de onderdelen dec. en adm. recht opgegeven jurisprudentie dient qua strekking gekend te worden, d.w.z. de rechtsvraag en de uitspraak van het beslissend rechterlijk college.

INLEIDING TOT DE RECHTSWETENSCHAP

DOCTORAAL BEDRIJFSECONOMIE OUDE STIJL

BESLISKUNDE 1

1. EXTRA VERLOFDAGEN VOOR 1984

UITREIKING KANDIDAATSDIPLOMA'S SUBFACULTEIT DER ECONOMETRIE

DOCTORAAL 5-JARIG Tentamen lokalen en tijdstippen zesde en zevende semester (deze ontbreken op het uitgereikte overzicht): vrijdag 18 mei: Psychologie van Inkomen en Welzijn, 14.30 uur - SZ 11 maandag 21 mei; Personeelspsychologie, 14.30 uur - SZ 11 vrijdag 25 mei: Sociale beïnvloeding, 14.30 uur-CZ 217, CZ 218, CZ 112 en CZ 113 woensdag 30 mei: Gezondheidspsychologie, 14.30 uur - PZ 31, AZ 114 en AZ 113 maandag 4 juni: Moderne Persoonlijkheidsleer, 14.30 uur - PZ 31 vrijdag 8 juni: Sociale Motivatie, 09.30 uur - PZ 31

C/F ALGEMENE KENNIS- EN WETENSCHAPSLEER De tentamenvragen voor Algemene Kennis- en Wetenschapsleer (voor propedeuse en inhaalprogramma) zijn verkrijgbaar bij het secretariaat van de Centrale Interfaculteit Wijsbegeerte (kamer B 322) vanaf 18 mei 1984.

REPETITIECOLLEGES VOOR AVOND- EN DAGSTUDENTEN Burgerlijk Procesrecht: Dinsdag 29 mei, 18.45 uur in AZ 112 Verbintenis uit de wet: Dinsdag 29 mei, 19.30 uur in AZ 112 (= Burgerlijk recht B; Privaatrecht IA) Verbintenis uit overeenkomstWoensdag 30 mei, 19.15 uur in AZ 112 (= Burgerlijk recht A; Privaatrecht MA) VAKGROEP STRAFRECHT Donderdag 10 mei is er voor internationaal strafrecht studenten de mogelijkheid om het volgende, zich deels in Den Bosch, deels in Tilburg

1. Zoals in de colleges reeds gemeld, is voor het B-tentamen en het ongedeeld tentamen onderdeel D van de syllabus geen verplichte literatuur.

Dit geldt voor alle categorieën studenten.

2. De repetitiecolleges zijn op maandag 28 mei a.s. van 14.30-16.30 uur.

Plaats: voor dagstudenten hun vaste collegezaal in het tweede semester; voor avondstudenten S-17, zelfde tijdstip; avondstudenten kunnen ook contact opnemen met de coördinerend avonddocent voor een andere afspraak. (Mr. A.M. van de Wiel, tel.

013-674430).

3. Voor alle categorieën tentamens is gebruik van Kluwer, Studenteneditie Wetgeving toegestaan.

TENTAMEN PROPEDEUSE ECONOMIE Studenten die in het eerste semester van het studiejaar 1983-1984 de propedeuse colleges economie van prof.

Smulders hebben gevolgd en die deelnemen aan het tentamen op 9 mei 1984 dienen hiervoor de volgende stof te bestuderen.

- J.E. Andriessen: Economie in theorie en praktijk 1, zesde geheel herziene druk, uitg. Elsevier, Amsterdam/Brussel 1980. Hieruit te bestuderen: hoofdstuk 1, hoofdstuk 3, hoofdstuk 4, hoofdstukken 7 t/m 9.

De paragrafen 8.7. (Een monetaire sector in het Keynesiaanse model) en 8.8 (Een beleidsmodel met monetaire sector) behoeven niet te worden bestudeerd.

- Vragen en opgaven bij Economie en theorie en praktijk 1 en 2 onder redactie van R. Schöndorff en N. Cohen. Uitgeverij Elsevier, Amsterdam/Brussel 1980.

Ter voorbereiding op het tentamen zijn van belang de vragen en opgaven bij de hoofdstukken 1, 3, 4, 7, 8, en 9.

De opgaven 5, 9, 10, 11 en 12 bij hoofdstuk 4 en de opgaven 6 t/m 9 bij hoofdstuk 8 mag men overslaan.

- A.A.J. Smulders: Syllabus "Ma,cro: economie I", dictaatnr. 690.82.17.

- A.A.J. Smulders: Syllabus "Macro: economie II", dictaatnr. 690.82.35.

- Collegestof.

ZIE VERDER OOK PAGINA 191

11 mei 1984

m

Unilever.

Mogelijkheden.

WIJZIGING VERPLICHTE LITERATUUR PRIVAATRECHT-VERBINTENISSENRECHT: VERBINTENIS UIT OVEREENKOMSTEN EN RECHTSHANDELINGEN (NAJAARSSEMESTER 1983/1984) Van de op pagina 4 in de syllabus (dictaatnr. 6508339) aangegeven verplichte literatuur vervalt, met ingang van het aanstaande tentamen van 8 juni: 1) Asser-Rutten 4 II, p. 307-319 2) Parlementaire Geschiedenis Boeken 3, 5 en 6 NBW: p. 71-76; p. 81-87 3) Nietigheden in 3.2 NBW volgens de Invoeringswet (deel 4 K 17.296) in: WPNR 5621/2 (1982): sub V in de syllabus.

4) Prof. mr. H.C.F. Schoordijk, Het Algemeen Gedeelte van het Verbintenissenrecht naar het NBW, 1979, p. 214-230.

5) Parlementaire Geschiedenis t.a.p. p. 544-549; p. 713-724.

6) Prof. mr. H.C.F. Schoordijk t.a.p, p. 21-43.

Van de arresten vervallen: I: HR 6-1-80, NJ 80, nr. 531 II: HR 22-5-81, NJ 82, nr. 121 HR 8-1-82, NJ 82, nr. 102 HR 11-12-81, NJ 82, nr. 70 HR 18-12-81, NJ 82, nr. 71 HR 11-1-57, NJ 59, nr. 37 HR 20-1-75, NJ 78, nr. 227 HR 7-3-80, NJ 80, nr. 363 HR 23-1-81, NJ 81, nr. 284 HR 3-10-80, NJ 80, nr 643 III: HR 13-6-80, NJ 80, nr. 589 HR 3-12-48, NJ 48, nr 358 HR 25-1-80, NJ 80, nr 282 HR 15-5-81, NJ 82, nr 237 HR 3-5-05, W 8191 HR 28-11-80, NJ 81, nr. 440 HR 19-3-76, NJ 76, nr. 407 HR 7-5-76, NJ 77, nr. 63 IV: HR 13-12-74, NJ 75, nr. 212 HR 1-7-76, NJ 77, nr. 48 HR 1-7-77, NJ 78, nr. 74 HR 26-11-76, NJ 78, nr. 54 V': HR 14-6-68, NJ 68, nr. 331

El

Al die mogelijkheden vindt u in perspectieven voor Academici".

Een uitvoerige brochure.

Bel 010-644244 en vraag deze aan.

TENTAMEN STAATS- EN BESTUURSRECHT(PROPEDEUSE c a C-1) Het tentamen staats- en bestuursrecht B (stof van 1983-1984) van 6 juni a.s. bestaat uit meerkeuzevragen.

Het tentamen duurt van 14.00 tot 16.00 uur. Tentamenstof voor voltijdse studenten: Versteden, Inleiding algemeen bestuursrecht (+ supplement); Gids bestuursrecht (propedeuse), 1983-1984; Democratie, kiezers en beleid, deel 3 (bundel Studium Gene-

rale), pp. 9-40, 43-87 (lezen), pp.

41-48, 88-111 (bestuderen). Tentamenstof voor deeltijdse studenten: Versteden, Inleiding algemeen bestuursrecht (+ supplement); Gids bestuursrecht (propedeuse), 19831984.

Het tentamen staats- en bestuursrecht A (stof van 1983-1984) van 6 juni a.s. bestaat uit open vragen. Dit tentamen duurt van 18.30 tot 20.30 uur. Hiervoor dient dezelfde stof te worden bestudeerd als voor het tentamen van januari 1984.

Het ongedeelde tentamen staats- en

bestuursrecht (propedeuse c.q. C-l) (stof van 1982-1983) van 6 juni a.s. bestaat uit meerkeuzevragen over bestuursrecht (van 14.00 tot 16.00 uur) en open vragen over staatsrecht (van 18.30 tot 20.30 uur).

In augustus bestaat het tentamen staats- en bestuursrecht A uit meerkeuzevragen en staats- en bestuursrecht B uit open vragen. Het ongedeelde tentamen zal dan bestaan uit meerkeuzevragen over staatsrecht en open vragen over bestuursrecht.

T

UITSLAG VERKIEZINGEN HOGESCHOOLRAAD Studentengeleding: Gekozen: - Giebels, Ruth R.A.C.; Egtberts, Hans J.W.; Kuperus, Marike M.C. Raymakers, Jan J.F, (VIP).

- Parent, B.M. Brechtje; Eisen, W.W.J. Walter van den; Cools, C. Kees; Hest, A.A.M. Angelique van (PSF).

FACULTEIT DER ECONOMISCHE WETENSCHAPPEN«M^«iiMii"^""^ Studenten: Gekozen: - Chilla, Martin P.; Beek, Stephan A.T.J, van; Coopmans, Jos A,R. (VES), - Reekers, Joselène H,; Biemans, Hans A.W,M.; Vreeke Ed C, (PEF), .

Wetenschappelijk personeel: Gekozen: - Vliet, M.J, (Jan) van; Lange, W,A.M. (Willem) de; Boekema, F.W.M. (Frans) (PS'80).

- Koning, J.H.; Vingerhoets, J.W.A.; Hoes, F.J.A.M,; Gemert, H,G. van; van Nunen, A.M. (B-lijst).

Niet-Wetenschappelijk personeel: Gekozen: - Timmers, Corvers, M.A.C.; Pijnenborg, J.J.C. (A-lijst).

SUBFACULTEIT DER ECONOMETRIE™^ Studenten: Gekozen: - Meeuwis, Pieter T.H.M.; EIbertse, Alfred H.M.; Donkers, Agnes A.M.; Potters, Jan J.M.; Adang, Pim J.M. (Weltristen).

Wetenschappelijk personeel: Gekozen: - Verheijen P.A.; Roemen J.H.J.; Kapteyn A.; Ruys, P.H.M.; Janssens, M.J.B.T.; Genugten B.B. van de (B-lijst).

NIet-Wetenschappelijk personeel: Gekozen: - Flapper, P.J.J. (B-lijst).

Tilburgs Hogeschoolblad

SUBFACULTEIT DER SOCIAALCULTURELE WETENSCHAPPEN! Studenten: Gekozen: - Halsema, Annemie, J.M.; Pijnenburg, Leon L.F.P.; Teisman, Geert G.R.; Langewisch, Wilma A.W.; Kleef, Pierre P.J.A. van; Savelsberg, René L.F.P. Wetenschappelijk personeel: - Pas, H. Th. van der; Godfroij, A.J.A.; Betlem, D.; Net, T.Z.J. van der; Graaf, C.J.A.W, de; Zanders H,L.G.; Nijs, W.F.M, de; Slagtman, J,B. (B-lijst).

Niet-Wetenschappelijk personeel: Gekozen: - Belksma-Hiemstra M.E.; Hummelman, F.L.J. (A-lijst),

SUBFACULTEIT DER PSYCHOLOGIE^i« Studenten: Gekozen: - Eggermont, Lidwien M,L,; Hensen, Walter M.A.; Dons, Wout, J.; Kooy, Erik; Steen, E. Nora van der (PAG).

Wetenschappelijk personeel: - Syroit, J.E.M.M.; Klerk, L.F.W. de; Meel, J.M. van; Berger, M.P.F.; Boelhouwer, A.J.W.; Maes, C.M.J.C; Kop, P.F.M.; Weijnen, Jan A.W.M. Niet-Wetenschappelijk personeel: Gekozen: - Flohr, Peter J.M.; Bosch, W.E.J, van den; Braak, Ton J,A, van den (B-lijst), FACULTEIT DER R E C H T S G E L E E R D H E I D B

Studenten: Gekozen: - Jumelet, Robert M.R, (Fiscalistenfractie), - Eijk, Nico N.A,N.M. van; Danse, Liesbeth E.E.J.M.; Keulen, Niek N. van; Brown, Julien J.P.F.; Beljaars, Ben B.F.; Kühl, Thomas T. (Recht Vooruit).

Wetenschappelijk personeel: Gekozen: - Simmelink, J.B.H.M. (Fractie G.D.).

- Konijnenbelt, Willem; Berg, M.A.M.C van den; Schoordijk H.C.F.; Koekkoek, A.K.; Erp, J.H.M, van; Streefkerk, CA.; Langereis, Ch.J. (B-lijst).

Niet-Wetenschappelijk personeel: Gekozen: - Meester J.M.J. Jacqueline de (B-lijst).

SUBFACULTEIT DER WIJSBEGEERTEi^ Studentengeleding: Gekozen: - Cools, Kees; Heyden, Eugenie M.H.M. van; Vugts, Fam. C.A.M.C; Robben, Leo J.G.M. (A-lijst).

Wetenschappelijk personeel: Gekozen: - Foqué, René M.G.E.; Heyde, L.C.M.; Swart, H.C.M, de; Erp, Herman H.H. van; Leijen, A.J. (B-lijst).

Niet-Wetenschappelijk personeel: Gekozen: - Suos-Wayers, Jacqueline A. (A-lijst).

Percentage 1984

Geleding

Kiesgerechtigden

Geldig

Ongeldig

Stemmen totaal

Hogeschoolraad

Studenten:

5889

2211

43

2254

38,27

FEW

WP NWP Studenten

102 27 2354

69 15 913

70 15 917

68,63 55,56 38,59

SEW

SSW

SPW

FRW

CIF

WP NWP

Studenten

26, 4 203

19 2 111

19 2 111

73,08 50,00 54,68

WP NWP Studenten

56 17 408

37 . 11 141

37 12 144

66,07 70,59 35,29

WP NWP Studenten

66 38 725

54 22 319

54 22 322

81,82 57,89 44,41

WP NWP Studenten

80 17 1980

55 14 696

55 14 701

68,75 82,35 35,40

9 3 61

7 3 35

7 3 35

77,78 100,00 57,38

WP NWP

Studenten

1983

1982

39,04

39,53

34,99

80,61 66,67 36,96

70,22

100,00 67,67 57,14

44,95

68,75 52,94 39,47

48,87

83,87 80,00 51,74

36,46

88,57 66,67 34,85

60,00

100,00 100,00 47,27

11 mei 1984

op mondiaal niveau neemt Peat Marwick International (PMI) een toonaangevende plaats in op het gebied van de accountancy, oelastingen organisatie-adviezen.

Wereldwijd telt de organisatie 28.000 medewerkers en ruim 300 vestigingen in 94 landen.

Het omzetniveau heeft de 3 miljard gulden bereikt. In Nederland is PMI vertegenwoordigd door Peat Marwick Nederland met vestigingen in Amsterdam, Arnhem en Den Haag en meer dan ISO medewerkers in totaal. Onze praktijk weerspiegelt het internationale karakter van Peat Marwick Nederland; niet alleen het aantal Nederlandse cliënten groeit snel, ook de dienstverlening aan de Nederlandse vestigingen van Amerikaanse, Japanse, Britse en andere Europese cliënten expandeert sterk.

Jongp Bedrijfseconomen Peat Marwick Nederland voert een actief en progressief promotiebeleid. Dat is niet alleen een filosofie, ook door de aanhoudende groei wordt dit beleid verwezenlijkt. Daardoor kan met zekere regelmaat een nieuw aantal mensen aan een voorspoedige carrière beginnen.

Deze gelegenheid doet zich nu voor op onze kantoren in Amsterdam, Arnhem en Den Haag.

De eerste twee jaren zult u bij Peat Marwick Nederland onder de verantwoordelijkheid van een manager controleonderzoeken voorbereiden en uitvoeren. Na twee jaar zult u in staat zijn deze projecten onder eigen verantwoordelijkheid af te wikkelen.

Bij Peat Marwick Nederland wordt hard gewerkt en heersen zeer uitgesproken opvattingen over hoe dat werk dient te worden uitgevoerd. U bent bij Peat Marwick Nederland op uw plaats als u niet alleen zelfstandig kunt werken, maar ook met een grote mate van zelfbewustheid kunt optreden. Het spreekt vanzelf dat ook representativiteit een voorwaarde is. Het werk is veeleisend en u zult met elkaar snel afwisselende problemen van grote diversiteit te maken krijgen. Bent u ambitieus genoeg om dat als een uitdaging te zien, dan bent u van een goede carrière bij Peat Marwick Nederland in principe verzekerd.

n

Tegenover dit niet geringe eisenpakket staan niet alleen voorspoedige vooruitzichten, maar staat ook. een inkomen dat evenals de secundaire arbeidsvoorwaarden uitstekend is.

Omdat Peat Marwick Nederland doorstuderen noodzakelijk acht, bestaan er goede studiefaciliteiten, waaronder doorbetaald studieverlof. Verder is er een uitgebreid intern opleidingsprogramma, dat o.a. internationaal (Londen en Parijs) wordt georganiseerd.

Het volgen van interne en externe specialistische cursussen wordt sterk aangemoedigd.

De sollicitatieprocedure wordt gekenmerkt door de voortvarendheid die Peat Marwick Nederland eigen is. Na een oriënterend onderhoud krijgt u de gelegenheid om met toekomstige collega's van gedachten te wisselen over een carrière bij Peat Marwick Nederland.

Bij blijvende wederzijdse belangstelling kan de sollicitatie binnen enkele weken afgerond zijn.

Voor meer informatie en het maken van afspraken kunt u contact opnemen met de heer W.P.M. Geelen in het kantoor Arnhem, tel. 085-513515 (na kantooruren: 04132-69751) of de heer H.G. Krekel in het kantoor Den Haag, tel.

070-472511 (na kantooruren: 078-194071).

PEAT MARWICK NEDERLAND

Laan van Nieuw Oost-lndië 127, 2593 BM Den Haag; Herengracht 566, 1017 CH Amsterdam; Eusebiusbuitensingel 3, 6828 HS Arnhem.

MEMO

HET LUSTRUM VAN DE VEERSTICHTING De VeerStichting heeft tot doelstelling het bevorderen van contact tussen studenten en organisaties in de ruimste zin des woords. Hiertoe wordt jaarlijks een Symposium door vier studenten georganiseerd, dat dit jaar plaatsvindt op 29 en 30 augustus te Leiden. Hieraan zullen naast 150 studenten tevens 150 niet-studenten deelnemen, waarbij gemikt wordt op de top uit bedrijfsleven, overheid, onderwijs en vakbonden.

Het thema van dit vijfde symposium zal zijn "NEDERLAND IN INTERNATIONAAL PERSPECTIEF", een symposium dat licht hoopt te werpen op de instelling van het individu en zijn organisaties als randvoorwaarde voor voortgaand economisch herstel.

Kosten voor deelname bedragen f 70, — . Studenten die aan het symposium willen deelnemen dan wel meer informatie verlangen dienen zich zo spoedig mogelijk te richten tot de VeerStichting, postbus 11230, 2301 EE Leiden, tel. 071-123545.

SLUITING INDIENINGSTERMIJN SAMENWERKINGSPROJECTEN KHT - THE Nog tot 15 mei 1984 hebben afdelingen, faculteiten, vakgroepen en diensten de gelegenheid tot het indienen van projectvoorstellen voor het aanvragen van (jersonele en overige middelen voor nieuwe en lopende Samenwerkingsprojecten KHTTHE in de gezamenlijke researchpool van beide hogescholen.

Deze aanvragen moeten steeds voldoen aan een aantal speciale criteria en voorwaarden alvorens na beoordeling te kunnen worden toegewezen.

Projecten in dit kader kunnen een projectduur hebben van een tot vier jaar; echter ook korter (voor)ondezoek kan met de poolmiddelen worden uitgevoerd, zij het dat dit slechts mondjesmaat mogelijk is.

Voor alles wat men wil weten over in te dienen projecten is een aparte brochure beschikbaar, zowel voor O en O-projecten als voor projecten tussen diensten.

Voor het indienen van aanvragen zijn speciale formulieren beschikbaar, die verkrijgbaar zijn op het Stafbureau van het Samenwerkingsorgaan KHTTHE, THE hoofdgebouw 3.04 tel.

2799/2272, KHT gebouw B 1009 tel.

2010/2519. Voor 1985 zijn middelen beschikbaar voor vier è vijf nieuwe projecten.

Studenten^^^ BURO STUDENTENARTS Buro studentenarts is van 24 mei tot en met 1 juni gesloten. Voor dringende vragen m.b.t. anti-konseptie verwijzen we door naar de Rutgerstichting: Willem II str. 8, Tilburg, tel.

359634 voor deze en andere vragen naar de eigen huisarts.

Voor het maken van een afspraak voor na 1 juni kun je terecht in het informatiecentrum van DSW, kamer N24, tel. 662211.

Tilburgs Hogeschoolblad

BEDRIJFSKUNDE STUDEREN AAN DE INTERFACULTEIT IN DELFT Op woensdag 23 mei wordt een voorlichtingsmiddag gehouden voor studenten die na hun kandidaatsexamen bedrijfskunde willen gaan studeren.

In verband met de Tweefasenstructuur en het starten van de eerste fase bedrijfskunde aan de Erasmusuniversiteit in Rotterdam zal de postkandidaatsopleiding bedrijfskunde in 1984 voor de laatste keer gegeven worden.

De middag begint om 13.30 uur in het gebouw van de IIB, Poortweg 6-8, 2612 PA in Delft.

In verband met de verwachte grote belangstelling wordt U vriendelijk verzocht zich telefonisch op te geven bij de telefoniste: 015-569254.

STUDIEDAG ROLDOORBREKING IN HET ONDERWUS De werkgroep Roldoorbreking van het Mollerinstituut te Tilburg, organiseert op zaterdag 19 mei 1984 een studiedag over Roldoorbreking in het onderwijs. Eindelijk eens een kans om op het Mollerinstituut na te denken over hoe je de bestaande jongens-rollen en meisjes-rollen kunt doorbreken!

Het geplande programma begint om 10 uur met inleidingen van Rob Tielman en Corrie Brussé. Verder wordt de dag gevuld met workshops, informatiestands en culturele activiteiten, tot 16.00 uur.

Inschrijvingen: f 10,00 overmaken op gironummer 4047617 t.n.v. Botta, Z.A. te Tilburg, óf inschrijven op de dag zelf (voor Mollerstudenten is de toegang gratis!)

Bij de inschrijvingskosten is een reader "Roldoorbreking in het Onderwijs" inbegrepen.

Adres: IVIollerinstituut, Sportweg 10 Tilburg.

Nadere inlichtingen over het programma: telefoon 013-683793 013-359300

VROUWENSTUDIES "Schets van de situatie van vrouwenstudies aan de Nederlandse universiteiten en hogescholen" is een nieuwe uitgave van de Stichting Landelijk Overleg Vrouwenstudies (SLOV).

De SLOV wordt regelmatig opgebeld door studenten, afgestudeerden, medewerksters, emancipatie^funktionarissen, journalisten en andere belangstellenden over "hoe het nou toch precies zit met vrouwenstudies".

Vragen zijn onder andere: aan welke universitenten wordt er aan vrouwenstudies gedaan, wat voor onderzoek en onderwijs gebeurt er, hoeveel medewerksters vrouwenstudies zijn er, etc. Dit is aanleiding geweest voor het samenstellen van bovengenoemde brochures (34 biz.). Per stad worden een overzicht gegeven van medewerksters die op het terrein van vrouwenstudies werken.

Onderzoekthema's, onderwijs, hoeveelheid formatie, organisatievormen; het komt allemaal aan bod.

Deze brochure is te bestellen bij SLOV, Maliebaan 103, 3581 CH Utrecht, door overmaking van f 5,50 {f 3,50,— + f 2,— portokosten) op gironr. 5386648, onder vermelding van het uitgavenummer 04. Ook is de brochure op aanvraag bij de boekhandel te verkrijgen.

Ta/en een trurriw^ SCRIPTIEWORKSHOP RECHTEN Doel van deze eendaagse workshop is studenten te helpen algemene vormelijke problemen bij het scriptieschrijven op te lossen. De cursus is bestemd voor studenten die al met de scriptie aan de gang zijn. Inschrijven kan alleen door ten laatste een week voor de workshop een voorlopige inhoudsopgave en een getypte tekst van een willekeurige paragraaf in te zenden.

Docenten: Frans Creemers, Fons Maes Duur: 1 dag, studielast 15 uur Plaats: CZ 110 Tijd: dinsdag 15 mei 1984 U kunt zich voor deze cursus opgeven bij het secretariaat van het Talencentrum, gebouw A, kamer 116, maandag t/m donderdag van 9.45 tot 11.45 uur.

Buro Buitenlandm BUNDELS LEERGANG ONTWIKKELINGSPROBLEMATIEK" In de uitverkoop van Buro Buitenland: sets van 6 bundels behorende bij de "Leergang Ontwikkelingsproblematiek".

Meer dan 600 bIz. informatie over allerlei zaken die met ontwikkelingsproblematiek te maken hebben: achtergrondartikelen, literatuurfragmenten (waaronder romans en gedichten), verwijzigingen naar andere Derde Wereld-dokumentatie.

Nog 50 sets in voorraad, moeten weg vóór de herijkingsnota van Mevr.

School Per set van f 25,— voor f 10, — .

Verkrijgbaar bij Buro Buitenland (B 1012), bij het KRIS, de Wereldwinkel en de Vrije Boekhandel, of per post door overmaking van f 16,50 (inkl. porto) op girorekening 1077496 van de Katholieke Hogeschool Tilburg met vermelding van "Bundels Leergang Buro Buitenland".

VRMWILLIGERS GEZOCHTII Buro Buitenland van de Katholieke Hogeschool Tilburg organiseert en koördineert sinds jaar en dag een LEERGANG ONTWIKKELINGSPROBLEMATIEK. Het is een jaarkursus waarin mensen in kleine groepen zich (meestal voor het eerst) oriënteren op het ontwikkelingsvraagstuk.

Men komt eens per week bij elkaar en na een basisprogramma van twee maanden kiest elke groep zelf een of meer thema's waaraan de rest van het jaar gewerkt wordt. Elke groep, bestaande uit mensen van binnen en buiten de Hogeschool, kent twee begeleiders, die zoals het woord zegt: begeleiden en niet 'doceren'; zelfwerkzaamheid van de groepsleden wordt sterk nagestreefd. Groepsbegeleiders en groepsleden zijn allen vrijwilligers.

Wij zijn op zoek naar groepsbegeleiders voor de Leergang '84/'85. Buiten begeleiding (één dagdeel per week) en voorbereiding van de bijeenkomsten (eerste periode: een dagdeel per week, later minder), verwachten we van hen: - periodieke verslaglegging van de groepsbijeenkomsten - bijwonen van groepsbegeleidersvergaderingen (eens in de drie weken) - indien mogelijk ondersteunen van incidentele aktiviteiten (themaavonden, publiciteit, op pëll hou-

den van dokumentatiemateriaal voor de groepen) - betrokkenheid bij en enige kennis van de Derde Wereldproblematiek of 'Derde Wereldbeweging' - ervaring met groepenwerk Lijkt het je wat of wil je er meer van weten, loop dan eens langs bij Buro Buitenland (B 1012, tel. (66)2556) en vraag naar Marcel Rovers of Theo Lintsen.

Gegadigden worden verwacht begin september '84 deel te nemen aan een voorbereidingsweekend voor groepsbegeleiders, daarna zullen het aantal deelnemers aan - en je eigen indrukken van de Leergang bepalen of je wel of niet definitief als groepsbegeleider mee gaat draaien.

Tenslotte: voor organisatorische en (bescheiden) financiële ondersteuning draagt het Buro Buitenland zorg.

FALCO Met ingang van dinsdag 15 mei organiseert FALCO een snorkelcursus voor de liefhebbers. In een vijftal lessen worden de eerste beginselen van het snorkelen bijgebracht; handig als je op vacantie naar het strand gaat.

Bril, vinnen en snorkel hebben wij.

Enige vereiste: een zwemdiploma!

Waar en wanneer? Dinsdags van 19.00-20.00 uur in het zwembad van de KALO. Inl.: 013-425741.

FIETS, FEEST EN HORROR Onder het motto 'fiets, feest en horror' organiseert Stichting WIE (Waardevolle Interessante Evenementen) op donderdag 17 mei een fietstocht in de bosrijke omgeving van Tilburg. Tijdens deze fietstocht zul je geconfronteerd worden met een aantal verrassingen die zelfs in de films van de 'master of suspense' niet misplaatst zouden zijn.

Na de fietstocht, die een lengte heeft van ongeveer 15 km is er een feest in Kaffee Karree, Jan van Beverwijckstr. 2.

De griezeltocht begint om 21.00 uur vanaf dit adres.

Belangstellenden kunnen zich per groep van maximaal 8 personen inschrijven op een van de onderstaande adressen: (inschrijfgeld f 1,50 p.p.)

Bisschop Zwijsenstr. 70a, Smidspad 44 of Van Dijckstr. 24 Voor verdere informatie, tel.: 432162.

uur) DeHewitt-test leder heel uur kan een groepje deze test afleggen waarbij het de bedoeling is het 10 for-hands, 10 backhands en 10 services de hoogste score te behalen. Voor de hoogste score is er een verrassing.

DINSDAG 29 mei: (12.00-14.00 uur) Fundamentele overwegingen bij het tennisspel. (Theorie en praktijk).

WOENSDAG 30 mei: (12.00-16.00 uur) De Hewitt-test (Idem als maandag) Vanaf maandag 4 juni tot en met 14 juni besluiten we het jaar met het algemeen slottoernooi voor beginners, gevorderden en half-gevorderden, die les hebben van B. v. Esch of E. Mathieu in de kategorieën Enkelspeldubbelspel en Mix-dubbelspel.

Tot ziens op de themadagen en/of het slottoernooi! Eric Mathieu!

Damesvoetbal: Het damesvoetbalteam van Pendragon kan steeds nieuwe speelsters gebruiken. Ook mensen, die nog nooit gevoetbald hebben zijn welkom.

Kom eens kijken of speel mee op onze training: dinsdagavond van 22.(X)23.00 uur in de studentensporthal.

Tot ziens.

Truien: De Pendragontruien zijn weer volop te verkrijgen op de pendragonkamer.

Kosten bedragen f 35,— per stuk. Er is een nieuwe kleur bij gekomen, nl. kobalt blauw. Verder hebben we nog donker blauw, grijs en licht geel. Alles is nu weer in alle maten te verkrijgen.

Controleur: Het einde van het jaar is nog niet aangebroken dus onze controleur Rob vindt het nog altijd fijn als je je spwrtkaart meebrengt wanneer je wilt komen sporten.

Basketball: De basketballvereniging Pendragon kan voor het komende seizoen versterking gebruiken voor al haar teams: Heren Ie t/m 5e klasse, dames 2e klasse.

Ook "gezelligheidsspelers" (m/v) zijn binnen onze vereniging van harte welkom. Meer informatie bij Jos v.d.

Sterren, tel. 426824.

Menu PERIODE 14 T/M 18 MEI 1984 MAANDAG 14-5-1984 gebonden uiensoep - spinaziesoep uienschnitzel - Bretonse schijf espagnolesaus - prei a la crème postelein DINSDAG 15-5 1984 chinese tomatensoep ossestaartsoep babi pang gang - kipperagóut komkommersla met atjar - kroepoek

THEMADAGEN ALGEMENE TENNISTRAINING Op maandag 28 mei, dinsdag 29 mei en woensdag 30 mei worden er voor de algemene tennissers (beginners, half-gevorderden en gevorderden) themadagen georganiseerd. Iedereen is op die dagen welkom; dus kun je drie keer komen, dan mag dat.

Het programma ziet er als volgt uit: MAANDAG 28 mei: (12.00-16.00

11 iTiei 1984

WOENSDAG 16-5-1984 heldere selderysoep londonderrysoep gehakt in bladerdeeg - spekschnitzel paprikasaus mexico mix witte kool DONDERDAG 17-5-1984 Servische bonensoep - kalfssoep runderhachee - levervink stamppot raapsteeltjes gemengde sla VRIJDAG 18-5-1984 goulashsoep gebakken schelvis met hollandaise saus - kip cordon blue - wortelen rauwkostsalade

J "

J

ONZE ACCOUNTANTS KRIJGEN ZOSNEL MOGELIJK DE VOLLE VERANTWOORDELIJKHEID. Onze accountants krijgen zo snel mogelijk de volle verantwoordelijkheid. Dat betekent natuurlijk wel dat ze daarop 'gebouwd' moeten zijn. En daarom hebben we niet voor iedereen plaats. Wie we zijn?

Price Waterhouse Nederland is geassocieerd met Price Waterhouse World Firm (PWW), één van de grootste en meest gerenommeerde accountantskantoren ter wereld.

Overal wordt de hoogste l<waliteit in dienstverlening nagestreefd, met de nadruk op effectiviteit en efficiency. Ook in Nederland zijn we daarom selectief met nieuwe mensen. Die dan ook de kans krijgen om snel carrière te maken.

Dertigers in ons management zijn geen uitzondering.

We hebben een eigen, permanent studieprogramma waarmee niemand ooit uitgeleerd raakt en waaraan alle tijd en ruimte wordt gegeven. Price Waterhouse World Firm heeft vestigingen in zo'n 95 landen en kent uitwisselingspro-

gramma's tussen de verschillende kantoren.

Voor Nederlanders zijn er daarom ook mogelijkheden om elders in of buiten Europa te gaan werken, al of niet in een specialistische functie.

Price Waterhouse Nederland: diversiteit.

Ook in cliënten.Kleine handelsondernemingen en wereldconcerns, filmindustrie en dienstverlenende bedrijven, banken en oliemaatschappijen, reclame-adviesbureaus en computermaatschappijen, chemische- en vastgoedondernemingen.

Bij ons kantoor krijg je alle gewenste informatie over werken bij Price Waterhouse Nederland. Over een toekomst in accountancy.

Over het verschil tussen een baan en een carrière.

Bel: 070 - 92.46.31 en vraag p. naar mevrouw M. Streur \ \ V^^ i XT i ^ T (centrale personeelsafdeling). VV^te"^öuse J\Jederlana DEN HAAG, KONINGINNEGRACHT 8. AMSTERDAM,TESSELSCHADESTRAAT18-22.

HO^pO^

STADSSCHOUWBURG

Globe: In het tuinhuis Vrijdag 11 en zaterdag 12 mei speelt Globe in Tilburg nog eens liet boeiende stuk van Jane Bowles: "In het tuinhuis". Regie: Gerardjan Rijnders. Decor en costumes: Paul Gallis.

"In het tuinhuis" is een bijzonder eigenzinnig stul( van een eigenzinnige Jane Bowles. Zij laat haarscherp zien hoe liefde met macht en afhankelijkheid vervlochten is. In het stuk van Bowles gebeurt weinig, maar de dialogen zijn krachtig en suggeren veel.

Moeder Gertrude en dochter Molly zoeken liefde en zekerheid bij elkaar, maar de moeder sleept haar verleden - getekend door haar vader en haar eerste man - met zich mee terwijl Molly zich opsluit in een cocon van dromen. De contrastwerking tussen de pragmatische ongenaakbare moeder en de introverte dochter maakt van deze wat saaie toneeltekst een brok genietbaar theater. Terwijl de ambitieuze weduwe vanop haar bal-

kon de omgeving maar ook haar verleden en toekomst wil bestieren, duikt dochterlief weg in het schemerige tuinhuisje en in haar miniatuurwereld. De andere personages doen nauwelijks ter zake. Af en toe zorgt een luidruchtige Mexicaanse familie voor enige afleiding, maar de honger naar liefde en de panische besluiteloosheid om zelf lief de te geven overheersen het oppervlakkige en bijna potsierlijke spel van deze figuranten.

Molly lukt er zelfs in door haar afwezige blik de scène te domineren. De prestaties van het actrice-duo Andersen-Mulders krijgen nog meer glans in het decor van Gallis. Hij en Rijnders kozen bewust voor helle kleuren in een mobiel gitzwart kader. De toeschouwers kijken door een groter of kleiner raam naar acteurs die - bijna zoals in een schimmenspel - suggestief bewegen tegen de strakblauwe of gele achtergrond.

E.V.

FILMHUIS TILBURG

Nostalghia: Niets is meer zoals het was Nostalghia, film van Andrej Tarkovski uit 1983. Nog tot en met woensdag 23 mei; aanvang: 22.00 uur (niet op zondag).

"Al die schoonheid hangt me de keel uit, ik wil niets meer, ook die schoonheid niet," zegt de Russische dichter Andrej Gortsjakov aan het begin van deze mooie, poëtische film.

Water en vuur, leven en dood zijn belangrijke begrippenparen in Tarkovski's filmtaal. De tolk Eugenia ziet hoe vrouwen in een kapel bidden om nieuw leven tot de moeder der moeders Maria. Een zwerm vogeltjes die de kapel uit vliegt laat een wolk veren achter die in de brandende kaarsen vallen. Een veer valt buiten voor Andrejs voeten op de drassige grond.

Hij kijkt naar een huis dat een belangrijk terugkerend beeld in de film zal blijken te zijn. Een herdershond en een vrouw die met het huis verbonden zijn, bezoeken hem 's nachts in zijn hotelkamer.

In het ven/allen Italiaanse kurort waar bijeen biografie over een musicus wil schrijven, ontmoet Andrej de zonderlinge Domenico, die hem sterk fascineert. De herdershond van de man vormt de zichtbare schakel tussen Andrej en Domenico, maar er is meer. Kunst mag dan volgens Andrej onvertaalbaar zijn en verbonden met een natie, hij vermoedt bij Domenico gevoelens die vergelijkbaar zijn met zijn eigen gevoelens. Andrej lijdt aan nostalgie, een begrip dat door Tarkovski wordt gedefinieerd als het gevoel dat alle energie en levenslust uit

Tilburgs Hogeschoolblad

iemand wegzuigt en dat voortkomt uit het totaal ontbreken van geestelijke communicatie.

Nevelflarden, spinnewebben, door het weer aangevreten spiegels. Sommige beelden zijn even vaag als het onbestemde gevoel dat Andrej drijft.

Beelden van zijn dromen, gevoelens, misschien herinneringen, zijn haast kleurloos gehouden. Ook de beelden van de relatieve realiteit in Toscane zijn zelden intens gekleurd, eerder transparant. Koel groen bijvoorbeeld, als de flessen in Domenico's loods die nooit al het lekkende water kunnen opvangen.

Domenico zegt dat Andrej belangrijker dingen moet doen, de wereld moet redden. Hij vraagt hem daarom een zwavelblad te doorwaden met een brandende kaars in zijn hand, een daad waarvan hij zelf steeds weerhouden wordt. Als Andrej na veel omzwervingen eindelijk aan dit verzoek voldoet, wordt het bad schoongemaakt.

Van al het water zijn alleen nog wat plassen over en de voorwerpen op de drassige vloer van het bassin zijn wit uitgeslagen, als negatief beelden. Niets is meer zoals het was. En toch vervult Andrej uitgeput Domenico's laatste wens in een leeg bassin.

Even later zit hij rustig bij een poel voor zijn huis, maar de hemel blijkt gedragen te worden door grote bogen, als van een oude kerk. Heeft hij misschien toch iets eigens teruggevonden in het vreemde Italië?

A.T.

Leopoldavond

Agenda

Op vrijdag 11 mei a.s. organiseert de Stichting J . H . Leopold i.s.m. Boel<handel Gianotten en de Stadsschouwburg te Tilburg haar derde Leopoldavond. Stond vorig jaar de Leopoldavond geheel In het teken van vertalers en hun vertalingen, dit jaar staat de dichter J . H . Leopold en zijn werl< centraal.

Globaal zal het programma voor deze avond er als volgt uitzien: * presentatie Leopoldcahier 3 * muziek: liederen op tekst van Leopold worden uitgevoerd door Jan Slothouwer (piano) en Palle Fuhr Jo'rgensen (zang) * inleiding door de letterkundige Enno Endt * muziek ter afsluiting eerste gedeelte PAUZE * muziek ter inleiding * fragmenten uit het door Leopold, vertaalde toneelspel Vasantasena worden - omlijst door verblindende toelichting - voorgedragen door A .

Ketelaars en J . van Doremalen * afsluiting Het derde Leopoldcahier dat deze avond zal verschijnen, is dit jaar geheel gewijd aan de dichter J . H . Leopold en zijn 'school', waarbij 'school' niet in de gebruikelijke literair-historische betekenis dient geïnterpreteerd te worden, maar meer letterlijk: enkele vooraanstaande oud-leedlngen die aan het Gymnasium Erasmianum les hebben gehad van de classicus Leopold worden in dit cahier belicht.

MEI

NOORDERLIGT

Platform tegen kruisraketten Zaterdagavond 12 mei wordt in theater Noorderligt aan de Veldhovenring een groot feest georganiseerd tegen de plaatsing van de kruisraketten. De organisatie, het platform tegen kruisraketten sluit met dit feest de aktieweek af die op nationaal niveau gevierd wordt. Aanvang 20.30 uur.

Naast de Informatiestand en enkele sprekers is er volop muziek. Er wordt opgetreden door onder andere The Debbie Porues Quartet en het feestorkest S A L S A Y A .

De nieuwste verrassing op pianogebied heet Debbie Poryes. De in Tilburg wonende artieste leverde een tijd geleden een prima debuutelpee af, waarover de kritlcl uiterst lovend schreven.

De muzikanten waarmee ze samenwerkt zijn niet alleen begeleiders, maar er Is ook volop ruimte voor tegenlijnen en improvisatie.

NOORDERLIGT

Mink de Ville Dinsdag 15 mei, voorprogramma: Russell-Smith. Aanvang. 21 u.

Toen de nieuwe muziek gedomineerd werd door doem-pop onderscheidde Mink de Ville zich door een ouderwetse romantiek en door muziek te maken met de wortels duidelijk In het verleden. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de groep haar eerste Ip's liet produceren door Jack Nitsche, de arrangeur van bijna alle Phil Spector hits. Samen met Nitsche ontwikkelde de groep een stijl waarin het harde New Yorkse straatleven een huwelijk aanging met Spaanse en Latijns Amerikaanse romantiek. " O p het podium staan is mijn werk, songs schrijven Is mijn hart en zingen Is mijn kunst" zegt Wllly.

VRIJDAG 11 MEI Stadsschouwburg, 20.15 uur: Globe met 'In het tuinhuis' van Jane Bowles. Regie: Gerardjan Rijnders.

Met o.a. Elisabeth Andersen, Nettie Blanken, Babette Mulder, Allard van der Scheer en Sylvia Millecam.

Stadsschouwburg, 20.30 uur, theaterkelder: Leopoldavond. Inleiding door Enno Endt, muziek en toneelfragmenten.

Stadsschouwburg, 23.00 uur, theaterkelder: Jazzconcert door Willem Kühne (piano) en Henk Koekkoek (saxen).

Katholieke Hogeschool, 16.30 uur, P.V. Café en hal gebouw C: Openingsknaller in kader van 3e lustrum Personeelsvereniging.

Cinecitta: "Violence et Passion" van Visconti. Met Burt Lancaster, Helmut Berger (tot donderdag 17

De tragisch en dramatisch getoonzette love-songs gaan stuk voor stuk over Willy zelf; hij Is ondertussen geschelden en heeft een ontwenningskuur ondergaan. Willy de Ville ontkent echter dat hij zijn leven drastisch heeft omgegooid. Hij Is nog steeds een straatschuimer; hij doet nog steeds dezelfde dingen, alleen op een andere wijze, zoals hij zelf zegt. Hij houdt ervan om snel te leven, maar hij zou ook graag kleinkinderen op zijn knie willen hebben, zodat hij ze verhalen kan vertellen, en die heeft Wllly de Ville beslist wel.

'Each word's a beat of my heart' zingt hij op zijn laatste plaat en geeft daarmee eigenlijk de perfekte typering voor zijn muziek.

Het voorprogramma wordt verzorgd door Russell-Smith, hij wordt begeleid door de band van Willy de Ville.

STADSSCHOUWBURG

Allemans kost Globe speelt donderdag 17 mei 'Allemans kost' in de studiozaal van de stadsschouwburg. Allemans kost is een voorstelling over kunstkritiek, geregisseerd, vormgegeven en gespeeld door Kees Hulst en Gijs de Lange.

In deze voorstelling geven twee heren kritiek op kunstkritiek. Zij doen dit in een tweespraak die over zeer verschillende zaken gaat: de methode van het medisch verantwoord openleggen van een lijk, smaak en kwaliteit van drank en voedsel en de waarde van kunstkritiek.

Het kulinaire gekeuvel en de artsenijkundige praatjes brengen de twee spelers in verband met kunstkritiek.

Want mededelingen over kunst zeggen niets over de ware aard van kunst, net zo min als een opmerking over wijn Iets zegt over de echte smaak van wijn.

Peter Liefhebber zegt In de Telegraaf over 'Kost': "Ik heb me met deze vernuftige dialoog in ieder geval bijzonder geamuseerd, niet alleen met inhoud van de diskussie, maar ook met de onderkoelde, spotterige presentatie ervan door twee akteurs die hun vak uitstekend verstaan".

'Allemans kost' Is gebaseerd op teksten van verschillende schrijvers, o.a. delen uit 'The critic as an artist' (de kritikus als kunstenaar) van Oscar Wilde, maar ook verhandelingen van ons nationale kulinaire geweten Wina Bom en teksten van de zogenaamde 'alkohol-fllosoof' Helmut Eisendle.

ZATERDAG 12 MEI Stadsschouwburg, 20.15 uur: Globe met 'In het tuinhuis' (zie 11 mei).

Stadsschouwburg, 20.30 uur, studio: Hoketus ensemble, dat zich sinds 1976 bezig houdt met het vertolken van minimal music. Uitgevoerd worden werken van Huib Emmer, Gene Carl en Frank Zappa.

Noorderligt, 20.00 uur: Afsluitende manifestatie actieweek tegen de kruisraket.

ZONDAG 13 MEI Stadsschouwburg, 14.30 uur: Folkconcert door de vermaarde Schotse folkgroep "The McCalmans".

Den Egelantier, 16.00 uur: Belgical Band. Schimmenspel en Marokkaanse en Turkse muziek en jazz.

M A A N D A G 14 MEI Olof, 20.30 uur: Raad.

DINSDAG 15 MEI Noorderligt, 21.00 uur: Concert Mink de Ville. In het voorprogramma: Russell-Smith.

Katholieke Hogeschool, gebouw C, 20.30 uur: Sportgebeuren in het kader van 3e lustrum Personeelsvereniging (voor programma zie elders THB).

WOENSDAG 16 MEI Olof, 17.00-19.00 uur: risten.

Hour

Ju-

Stadsschouwburg, 20.15 uur: Nieuwe Komedie met 'Broeder Eichmann', toneelstuk van Heinar Kipphart, vooral gebaseerd op het verhoor en het proces van Eichmann in '60-'61. Regie: Han Romer met o.a.

Marie Christine de Both, Ine Kuhr, Rik van Uffelen en Cees Wijn.

Katholieke Hogeschool, 15.30: Familiedag in kader van 3e lustrum Personeelsvereniging (voor programma zie elders THB).

DONDERDAG 17 MEI Olof, 21.30 uur: Italiaanse filmcyclus 'Prova d'Orchestra' van Fellini.

Katholieke Hogeschool, 16.15 uur, aula: Inaugurale rede Prof. Dr. H.C. Bunt.

Katholieke Hogeschool, 13.30 uur: Vergadering Hogeschoolraad.

Katholieke Hogeschool, 14.00-16.00 uur, CZ-113: Colloquium economie, algemeen, A-serle. Mr. Drs. H.P.J. Ophof (Dutilh en Westbroek, tevens bewindvoerder Ogem concern) over 'Concernfinanciering en Sterfhuisconstructies'.

Stadsschouwburg, 20.30 uur, studio: Globe met 'Allemans kost'. Gijs de Lange en Kees Hulst spelen een voorstelling over kunstkritiek.

Stadsschouwburg, 21.00 uur: Start fietstocht georganiseerd door Stichting WIE (Waardevolle Interessante Evenementen). Na afloop feest (zie Memo).

Katholieke Hogeschool, 21.00 uur: Slotfeest 3e lustrum Personeelsvereniging. Voor programma zie elders THB. VRIJDAG 18 MEI Theater 't Heks, 20.30 uur: 'Het Volk/Het dwaallicht". Bert Bunschoten en Wigbolt Kruiver in een charmante bewerking van Willem Elschots dwaallicht.

Stadsschouwburg, 22.(X) uur, theaterkelder. Pierre Courbois. Jazzconcert door slagwerker Pierre Courbois.

Noorderligt, 20.00 uur: Chris Rea. Kafee Karree, 22.00 uur: Brownsville Banned, engels fooistheater.

11 mei 1984

ACHTERKLAP LEKKENDE NS-korting op retour

contract af met de NS. 'U verbindt zich daarbij voor een heel jaar.' Mooi, 50 of 40 procent korting voor een héél jaar. Maar dan kent u Neelie Smit-Kroes, minister van Verkeer en Waterstaat, nog niet. Zij verordonneerde verdere bezuinigingen op het openbaar vervoer. NS laat een brochure drukken waarin de 50% korting op enkeltjes veranderd is in 45%, met ingang van 1 april 1984. Ook voor de honderdduizenden 'oude' kaarten. NS heeft óók uitgerekend hoeveel zij er mee bespaart. Een verbouwereerde Zoon Spoor, die uitrekende dat hij zijn kaart er nu niet meer uithaalt, kreeg het advies om meer te reizen. Een manier om de treinen weer voller te krijgen?

Onder het motto 'Stukken voordeliger reizen op de rustige uren' en 'Reken 'ns uit hoeveel u er mee bespaart' maakt de Nederlandse Spoorwegen reclame voor de Dalurenkaart en de Kortingskaart. Beide kaarten geven recht op 50% korting op enkele reizen en 40% korting op retourtjes (De Dalurenkaart kent een restrictie voor bepaalde tijden).

De NS rekent in haar brochures voor dat gezinnen - bijvoorbeeld met een studerende zoon in Groningen - honderden guldens per jaar voordeliger uit zijn. Ideaal zijn spoorstudenten en andere 'kilometervreters'. De NS dendert verder. U sluit in wezen een

G.R.

Leuk, goed, aardig Raad volkje hoor, de aankomende studenten die na de zomer op de Hogeschool zullen neerstrijken. Het spijt me dit te moeten vertellen, maar ik kan er niets anders van maken.

Met de meest fantastische voornemens sjeesde ik 26 april naar de Hogeschool, met de bedoeling de razende reporter uit te hangen en een flitsend verslag te maken van de jaarlijkse informatiedag voor middelbare scholieren.

Helaas, in plaats van een kudde opgetogen scholieren trof ik 450 bange hondjes aan, die zich kwispelend en met bange oogjes van het ene gebouw naar het andere lieten slepen. Naast de vele solisten die dus helemaal niet meer wisten waar ze het moesten zoeken, ontdekte ik hier en

daar ook enkele groepjes scholieren, die ik af en toe zelfs betrapte op een praatje.

Na enkele oppeppende en vermanende woorden tot mezelf, besloot ik tóch maar een poging te ondernemen enkele scholieren aan een kruisverhoor te onderwerpen.

De eerste vraag "Mag ik wat vragen?" bleek al bijna onoplosbaar.

Met grote moeite weerstonden de aankomende studenten de neiging heftig ontkennend het hoofd te schudden. Vervolgens werd ik van top tot teen bekeken met vreet-me-alseblieft-niet-opogen, waarna er met een laatste schuwe blik op mijn natuurlijk zeer betrouwbaar en medelevend gezicht verlegen " J a " gepiept werd.

Hevig opgelucht over deze spontane toestemming vuurde ik mijn volgende pijl af: "Wat was vanochtend je eerste indruk van de K.H.T.?" Een intelligente vraag

IVRAAK IVR/IAK door H/\/\NDEL WRAAK. Dat is de titel van een bundeling Haandel-cartoons die binnenkort zal verschijnen. De THB-lezers hebben de stijl al herkend: de Bredase kunstenaar Ad van Haandel (35) maakt namelijk al jaren de cartoons voor deze krant. Daarnaast levert hij bijdragen aan het maandblad van de reclassering, KRI. Het boekje is een verzameling van bijna honderd KRIprenten over straf en justitie.

Ad van Haandel over de titel WRAAK: "Die is nogal schokkend en hard.

Terwijl ik mezelf helemaal niet zo'n harde vind. Maar ja, iemand anders vond die naam erg toepasselijk en ik ben er nu wel aan gewend."

Ter gelegenheid van deze publicatie zijn er tentoonstellingen in Tilburg en Breda. Studium Generale van de hogeschool opent op 4 juni een expositie met cartoons uit THB en KRI en met vrij werk van Ad van Haandel.

Tilburgs Hogeschoolblad

En toch (1)

KRANEN

Gijsen wil alleen nog Gijsen-getrouwe godsdienstleraren op de katholieke scholen van Limburg.

De katecheten de klas uit, de pastoors er weer in. Tegenspraak wordt niet geduld: scholen die Gijsen-pastoor niet binnenlaten verliezen hun titel r.k. Op zichzelf zou dat natuurlijk een prachtig resultaat zijn. Maar Gijsen weet donders goed, dat de schoolbesturen eieren voor hun geld zullen kiezen, want als ze hun roomse titel kwijt zijn, zijn ze meteen hun subsidietitel kwijt De pastoors zullen dus massaal hun rentree voor de schoolbanken maken, en de kinderen van Limburg zullen weer leren, dat de evolutie-leer zondig is, en dat wie erover vertelt of leest het de eerstkomende zaterdag moet biechten. En anders kom je in de hel.

Ik kreeg medelijden met de kinderen van Limburg en ben meteen naar het gemeentehuis gegaan om de letters r.k. van mijn kaart te laten schrappen. Ik wist het natuurlijk al jaren van 'Vijf minuten bedenktijd' op zondagavond. Eerlijk gezegd was het niet alleen mijn eigen lamlendigheid.

vervangen door 'geen'. Toen ik weer buiten stond, lachte de wereld me dankbaar toe.

Het duurde een week voordat J mijn opluchting plaats begon te " maken voor een gevoel van onzekerheid. Was de opdracht wel korrekt uitgevoerd? Zou een rechtzinnige roomse overheidsdienaar het formulier niet stiekum in de prullenbak hebben gedeponeerd? Had er op mijn bevolkingskaart trouwens wel r.k. gestaan?

Ik snelde terug naar het stadhuis.

Een andere ambtenaar stond me ook het prekerige toontje van die fronsend tê woord. "Natuurlijk oer-hollandse humanistische mikunt u uw gegevens inzien. Inni-zuil heeft me altijd weerhouderdaad, ze zijn uw eigendom. den. Maar nu de Limburgse kinHoe zegt u? R.k. geschrapt? Het derzielen weer aan de Middelspijt me, maar dat is het enige eeuwen zouden worden opgedat we u niet mogen laten zien." voerd, kende ik mijn plicht Hoe En hoe ik ook redeneerde, datgemeer ongelovige lamzakken als ik ne waar mijn hoognodige privéhet niet de moeite vinden om onaktie om was begonnen bleef in ze roomse titels officieel te laten ambtelijke nevels gehuld. Ik schrappen, des te harder kan Gijstond perplex. sen scholen chanteren met het Over mijn wonderlijke bevindinafpakken van hun roomse titel.

Zo is het in dit christelijke land gen bij mijn onderzoek naar de achtergronden van de weigering geregeld. zal ik u een volgende keer rapporDe procedure op het stadhuis teren. leek aanvankelijk eenvoudiger Frans Godfrey dan ik had verwacht Ik moest op een formulier invullen dat bij godsdienst 'r.k.' moest worden

natuurlijk, waarop een al even intelligent antwoord kwam: "Groot".

- "En wat dacht je nog meer?"

"Eeh..., ja..., eeh... gróót!"

En dat was alles.

College volgen leek hen "leuk", het onderwijssysteem was - voor zover bekend - "goed" en het wonen in Tilburg "aardig".

Met de handen in het haar en de moed in de schoenen sleepte ik me van de één naar de ander, maar het gebruik van meerlettergrepige woorden scheen totaal onbekend te zijn.

Ik sloeg dan ook steil achterover van verbazing toen een jongeling uit Weert zich liet verleiden tot de volzin: "Ik denk dat studeren wel heel anders zal zijn als het volgen van lessen op de middelbare school, veel vrijer enzo..."

Hij schrok blijkbaar ook van zichzelf, want onmiddellijk na deze woorden koos hij het hazepad.

Bij deze klaagzang mogen de verzachtende omstandigheden natuurlijk niet over het hoofd worden gezien. De toekomstige Hogescholers kregen teveel indrukken te verwerken om die al-

lemaal nog op een rijtje te kunnen houden. Een enorm gebouwencomplex, honderden onbekende mensen, alles nieuw en vreemd...

Zeshonderd - nu nog - scholieren zijn van plan in augustus de Hogeschool onveilig te komen maken, voornamelijk om rechten en economie te studeren. Tijdens de informatiedag nog verlegen en onwennig natuurlijk, maar ik vraag me af wat daar over een jaar van over zal zijn.

Brigit Gruijters

Uit 20 jaargangen THB THl

In 1990: 16.000 studenten aan KH? De Katholieke Hogeschool zal rond 1980 11.000 studenten en rond 1990 (bi} een onbeperkte uitgroei) 16.000 studenten tellen. De totale terreinbehoefte voor het hogeschoolkomplex zal oplopen van 35 ha in 1980 tot 50 ha in 1990.

Thans heeft de hogeschool de beschikking over 10 ha in eigendom bQ een studentenbestand van circa 3400.

Deze cijfers zijn afkomstig uit de eerste nota van de „Werkgroep Struktuurplan", welke in de Hogeschoolraadsvergadering van 30 maart aan d»-orde is geweest Deze werkgroep is in januari door het Kollege van Bestuur samengesteld en heeft tot taak de kwantitatieve, organisatorische en sociale uitgangspunten te formuleren voor een ontwlkkelingsplan-lange-termijn respektievelijk voor een overaU-struktuurplan voor de Katholieke Hogeschool. In de werkgroep hebben zitting: prof. dr. P. Verheyen, dr. F. Grunfeld, ir. W. van Heesewijk, dr.

H. Peeters, dr. Th. Stoelinga, drs. A.

Vermeulen, drs. J. Verster en de heer H. I. M. de Jong.

De berekeningen van de te verwachten aantallen studenten en de benodigde vloeroppervlakte moeten de basis vormen van het struktuurplan, dat in eerste instantie opgezet wordt om gegevens te verkrijgen ter bepaling van de te reserveren gronden (in ha) voor de uitbouw van de hogeschool.

De werkgroep erkent dat de uitkom-

(THB - 17 april 1972)

sten uitermate spekulatief zijn, doordat verschillende nieuwe ontwikkelingen met betrekking tot het hoger onderwijs nog niet gekwantificeerd kunnen worden. Bij de berekening van de cijfers voor 1980 en 1990 is de werkgroep van de volgende premissen uitgegaan: 1 In Rotterdam en Maastricht zullen in 1990 alle belangrijke fakulteiten aanwezig zijn. Vóór 1980 zullen in beide steden alle a- en c-studierichtingen gerealiseerd zijn.

2 De hogescholen van Eindhoven en Tilburg zullen zodanig uitgroeien, dat in 1990 het volledige pakket universitaire opleidingen in Brabant gerealiseerd is.

4 Vóór 1980 is in Nijmegen een ekonomische fakulteit gesticht.

5 In de nota wordt geen rekening gehouden met kunstmatige beperkingen (numerus fixus) dan wel natuurlijke afremmingen (door wijziging van het behoeftepatroon) van de groei van het aantal studenten.

De belangrijkste schattingen zijn in de onderstaande tabel opgenomen.

Naar aanleiding van de berekeningsresultaten trekt de werkgroep onder andere de volgende konklusies: 1 De inkorporatie van de theologi(vervolg op pagina 9)

11 nnei 1984