1982 01 29

tilburgs ho gescho o lblad 29 januari 1982 jaargang 19 - nummer 18

Bi- en multilateraal o verleg heeft weinig Ico nkrete gevo lgen voor de KHT

i i

linister Van K e m e n a d e oop p 16 november n o v e m b e r zijn Kort nadat minister Kemenade zijn .brandbrief' voor bezuinigingen bekend maakte kwam er een druk overleg tussen departement en WO­instellingen op gang. Begin januari was er .bilateraal overleg' met de KHT en vorige week organiseerde Den Haag een tweede .multilateraal overleg' tussen departement en de instellingen. Ingrijpende gevolgen voor de KHT heeft dit overleg niet. Tilburg kan als groei­instelling en door een hoog vakaturepercentage in het nabije verleden zonder al te grote pijn, de begroting 1982 afronden.

II

Volgens Drs. Snellens, hoofd van de Dienst Ekonomische en Administra­ tieve zaken en Drs. Halkes, hoofd van de afdeling Planning en Begro­ ting, beiden nauw betrokken bij het overleg, komen de problemen voor ons in de jaren n a '82. De vakature­ percentages zullen dan verlagen want de Letterenfakulteit loopt stil­ aan vol. Met de andere komponent van de begroting, naast de perso­ neelslasten de overige lasten, komen we dit jaar al wel wat k r a p te zit­ ten, maar door de regeling ,bestem­ ming overschotten' kan de KHT 1% uit 1981 overhevelen n a a r 1982.

In een eerste multilateraal overleg ­ kort na de brief van 16 november ­ ging het vooral over de overgangs­ maatregelen die Van Kemenade snel wilde doorvoeren, met name over de 1,5% korting op de perso­ neelslasten bij elke instelling en over een voorstel tot korting op de overige lasten, een voorstel dat uit­ eindelijk niet doorging ook al om­ dat de prijskompensatie in 1982 zeer beperkt zal zijn. Verder werd er ge­ sproken over een likwiditeitskorting voor de instellingen omdat deze mi­ nister een aantal likwiditeitsproble­ men erfde van de voorganger.

De instellingen kregen deze punten mee naar huis om ze verder te be­ studeren en begin deze maand werd bilateraal nagetrokken hoe elke in­ stelling zou kunnen besparen op de overige lasten, welke h u n likwidi­ teitspositie is en hoe eventuele pro­ blemen bij de overgangsmaatrege­ len voor de personeelslasten wor­ den aangepast. Tilburg kent die pro­ blemen dus (nog) niet, landelijk volgt er eerst overleg en ook daar­ na komen er geen officiële richtlij­ nen voor de instellingen m a a r wel suggesties om problemen te omzei­ len.

Tijdens het multilateraal overleg van vorige week werd een aantal konkrete afspraken gemaakt voor het komende jaar. Voor Tilburg kwam er enkel een verschuiving van de likwiditeitskorting uit de bus. De

KHT zal dit jaar slechts betahngen mogen doen tot een bedrag dat 1,5 miljoen gulden onder de rijksbijdra­ ge ligt die we krijgen voor onze overige lasten. De overheid wil h a a r likwiditeitsproblemen oplossen door de instellingen een deel van de be­ talingen te laten uitstellen tot een volgend jaar. De betalingsachter­ stand wordt progressief afgebouwd totdat n a een vijftal jaren de pro­ blemen bij het departement zijn gladgestreken, tenminste als de Tweede Kamer deze handelwijze van de minister goedkeurt.

Welke maatregelen de KHT in 1983 zal nemen om niet in de problemen te komen is weldra aan de orde bij de begrotingsbehandeling. Als het bestuur en de r a a d geen banen op de tocht willen zetten, zullen ze op één of andere wijze toch moeten zorgen voor voldoende vakatures en een selektiever beleid moeten voe­ ren in het aantrekken van tijdelijk personeel.

De KHT k a n ook nog wat verwach­ ten uit de pot voor kleine instellin­ gen, met een inhoud die inmiddels slonk van 2,7 tot 2,4 miljoen. Pais had zo'n pot voor knelpunten bij kleine instellingen. Van Kemenade wil dat geld wel besteden aan uit­ bouw van nieuwe studierichtingen, m a a r met 2,4 miljoen doe je niet veel. De kleine instellingen: TH­ Twente, RU­Limburg, Erasmus­Rot­ terdam en KH­Tilburg hebben in een brief aan de minister laten weten dat ze die middelen ter beschikking willen hebben om nieuwe aktivitei­ ten voor te bereiden. Als die nieuwe studierichtingen startklaar zijn, moet het nodige stafpersoneel op af­ zonderlijke wijze ter beschiking ko­ men. De instellingen willen daar­ voor dan ook afzonderlijke middelen krijgen. In het bilateraal overleg bleek dat het departement er toch iets anders over denkt. Nu de mid­ delen voor het W O niet toenemen en er sprake is van een minlijn, zal het geld voor de financiering van nieu­ we aktiviteiten bij andere instelhn­

gen gezocht. Het de­ gen moeten moeten worden worden ge; partement wil over de konsekwen­ ties daarvan eerst praten met de minister zodat men met dit potje voorlopig blijft zitten op de lijn van de knelpunten. De kleine instellin­ gen blijven vasthouden a a n het voorstel om het geld te besteden aan het opstarten van nieuwe aktivitei­ ten. Op 11 februari zullen de kleine instellingen onderling overleggen.

E.V.

Opmerkingen bij Nota ,Uitdaging en Verandering' Volgende week zal de Hoge­ schoolraad een eerste diskussieronde wijden aan de nota .Uitdaging en verandering' over het lange termijnbeleid van de KHT. Vooruitlopend op die besprekingen brengen wij alvast de kommentaren van twee raadskommissies.

De .Kommissie Stud entenbeleid ' on­ derschrijft het pleidooi in de nota voor grotere soepelheid in de keuze­ mogelijkheden van de student bin­ nen de fakulteit, m a a r ook tussen fa­ kulteiten. 't Onderscheid tussen een wetenschappelijk gerichte opleiding en een beroepsgerichte opleiding wijst de Kommissie Studentenbeleid van de hand: „Een belangrijk on d er­ scheid van universiteit t.o.v. het HBO is overigens d at, ook in zover ■wordt opgeleid voor een beroep, het wetenschappelijk karakter d wor t gegarandeerd. Dat d ient zo te blij­ ven."

De uitlatingen over de vorming van het maatschappelijke verantwoorde­ lijkheidsbesef vindt de kommissie erg mager. Die vorming moet niet aan het vak filosofie worden over­ gelaten, m a a r moet in alle vak­ ken doorklinken. Studenten moeten ook kunnen meepraten over de vraag welke docenten in het eerste jaar worden ingezet. Verder speelt de kommissie met de gedachte om intern een onderwij sinspektie op te zetten.

In de nota wordt te sterk gekeken n a a r de arbeidsmarkt, universitei­ ten moeten ook zelf formuleren wat zij de maatschappij aanbieden. De (Vervolg op pagina 4) verschijnt wekelijks

Informatika­onderwijs Ik spring een gat in de lucht als Tilburg op korte termijn een studierichting bestuurlijke Informatlka krijgt. Dat zegt Prof. NIeien In een vraag­ gesprek met Henk Zomer over Informatika­onderwijs, de komst van de Informatie­ maatschappij en de tanende betekenis vani arbeid. Een middenpagina over de smalle marges van het Informatika­ onderwijs.

Propedeuse Ekonomie Vorig jaar werd een Evaluatie­ kommissie P ropedeuse Ekonomie opgericht en die kommissie pakte onlangs uit met een evaluatierapport vol klachten en aanbevelingen. Zo wordt er onder meer gepleit voor een strakkere inpassing van de student In de studie, voor het oproepen vaa studenten die vaak afwezig zijn enz... volgens onze medewerker aanbevelingen die een verdere verschoolsing van de studie In de hand werken.

Op pag. 5.

Grafiet Is een nieuw tijdschrift voor sociale wetenschappen, literatuur en beeldende kunst. Een eerste kennismaking op pag. 3.

Anarchisme Studium Generale start dit jaar met een uitgebreide cyclus over het Anarchisme: lezingen over Kropotkin, Tolstolj en Emma Goldman, diskusslegroepen, films en een tentoonstelling.

Een algemeen overzicht van de cyclus op pag. 11.

EN VERDER... ­ een kenmismaking met de introduktlekommissie op pag. 8. ­ de Onderwijs­Research Dagen 1982 In Tilburg op pag. 4.

TE BERDE GEBRACHT door KLAWDIE BIEMANS

Een huisjesmelker of politie op je dak?

1982 IS nog maar net begonnen maar op huisvestingsgebied belooft het geen rustig jaar te worden De leegstandswet zal van kracht worden en te oordelen naar de gebeurtenissen m december is de strijd tussen huurders en verhuurders krakers en gemeente nog steeds aan het oplaaien De woningnood stijgt nog steeds on danks alle goede plannen en er worden steeds meer gevallen bekend van huisjesmelkers die voor woekerprijzen sme rige kleine kamertjes verhuren Veel studenten komen als ze naar Tilburg verhuizen, in zulke huizen terecht gewoon omdat er niks anders te vinden IS De huisjesmelker klapt in zijn han den, doet mets aan onderhoud, en als iemand zich er over beklaagt kan hij maar beter verhuizen Tenslotte staan voor zijn kamer tien anderen te dringen

!^ft

tl

^K^^*

tilburgs hogeschoolblad weekblad van de katholieke hogeschool tilburg

redaktie

eddie vaes (hoofdredaktie), twan q e j r t s ellen nooyen angela lodder (assistente) medewerkers paul emonts jace van de v e n , hans opbroek lennart kik wouter van gils peter pennartz henk zomer wilma okkerse sjef stoop ronald jeunssen samenstelling redaktieraad prof mr p van seters (voorzitter), drs J koning, drs h van e r p , drs I van de riet, f hummelman, m aokermans (adviseur) t nllsen, r geuurtsen a de laaf th schouw officiële mededelingen buro kommunikatie

cartoonist ad van haandel fotografie rien siers

tilburg

De bewoners van de panden van huisjesmelkbedrijf Koot B V pikten deze situatie met langer en richtten een bewonersveremging op Via een kort geding eisten ze onder andere nieuwe huurkontrakten op basis van het puntenstelsel en een grote opknapbeurt voor de panden De reaktie van Koot B V hierop bestond uit het intimideren van de bewoners deuren werden uit kamers gehaald inboedels in elkaar geslagen, en zelfs de advokaat van de bewonersvereniging werd bedreigd De uitslag van het kort geding was ook met bepaald bemoedigend De bewoners kregen mets toegezegd ze moesten maar naar de huurkommissie stappen Het leek erop dat de strijd tegen de huisjesmelker van geen enkele officiële kant ondersteuning kon krijgen Een twintigtal huurders besloot om te gaan kraken Samen met vijftien andere woningzoekenden kraakten ze op 27 december j I de luxe appartementen - die overigens allang gevorderd hadden kunnen zijn - op het Pieter Vreedeplein Ook dit mocht niet meezitten De politie werd er meteen op afgestuurd het leegste paleis van Tilburg werd weer ontruimd en alle kersverse bewoners ge arresteerd Geweld werd met geschuwd Door het politie-optreden leed het pand behoorlijk wat schade Ook de flat tegenover de gekraakte sterflat de Vredeburcht liep pasgeleden behoorlijk wat schade op in opdracht van de gemeente Als voorzorgsmaatregel tegen kraken werd gewoon het binnenwerk gesloopt terwijl daar tijdelijk een groot aantal mensen gehuisvest had kunnen worden Dat daar behoefte aan is blijkt wel de Vredeburcht zelf biedt nu woonruimte aan vijftig mensen en nog steeds vragen velen of ze daar terecht kunnen Zou de gemeente een aktief vorderingsbeleid hebben, dan zouden de vele lang leegstaande en ook zulke kastelen als op het Pieter Vredeplein voor bewoning beschikbaar zijn en nog weinig mensen gedwongen zijn om bij huisjesmelkers hun heil te zoe ken Als dit jaar echter ook nog de leegstandswet ingevoerd wordt zal het voor de woningzoekende nog moeilijker worden om zelf iets aan hun woonsituatie te doen een kraker krijgt meteen politie op Zijn dak, tijdelijke verhuur wordt mogelijk bij leegstaande panden zodat eigenaren geld toe krijgen, terwijl ze wachten tot ze hun huis duur kunnen verkopen huurders hebben geen poot meer om op te staan Vorderen mag maar moet met dus gebeurt het net als nu helemaal met Zullen we al m 1982 mogen aanschouwen waar dat op uit gaat lopen'

druk drukkerij | J a van der wee bv tilburg abonnementen voor niet hogeschoolleden f 15 — per jaargang advertenties angela lodder kopij alle kopij moet uiterlijk op donderdag de week voor het verschijnen in het bezit van de redaktie zijn redaktie adres/advertenties hogeschoollaan 225 tilburg telefoon (alleen voor thb) 662277 en

662506

Intern 2277 en 2506 kamer 207 en 208 (gebouw b)

M^i/t^eA?^

foto service

foto s in dit nummer kunnen worden besteld è ƒ 3 5 0 per foto in het formaat 1 0 x 1 5 cm telefonisch 013 551109 of bij de redaktie landelijk samenwerkingsverband universitaire pers (up) waarbij verder aangesloten ad valvas (vu amsterdam) waqenings hogeschoolblad. utrechts universiteitsblad, thd nieuws (delft) th berichten (eindhoven) tht nieuws (twente) en observant (maastricht)

tH>

VASTE MEDEWERKERS (M/V)

j Met mgang v I noemde de I I tenschappelijk [Den Bosch de Grunt tot bijzc wijsbegeerte I levensbeschou ; Algemene W( | T H Delft 1 De Grunt is aan de Theol Iburg voor het i pologie

die de nieuwsgaring op de eigen fakulteit, instituut of dienst kunnen verzorgen en later k u n n e n worden ingeschakeld bij de algemene verslaggeving en de wetenschapsjournalistiek Met n a m e is ons blad op zoek n a a r medewerkers voor de juridische en i>sychologische fakulteit, m a a r ook studenten of medewerkers van andere fakulteiten zijn van h a r t e welkom

iBramPepe I Universitei ienbelache

Het Tilburgs Hogeschoolblad is het onafhankelijke weekblad van de KHT, aangesloten bij de Universitaire Pers Wij werken met een staf van drie professionele redakteuren D a a r n a a s t steunen we op de onmisbare bijdragen van betaalde vaste medewerkers Op dit moment zoekt het THB

Daarnaast is er een grote behoefte a a n leden van het Wetenschap pelijk Personeel en het Administratief Technisch Personeel om regelmatig als ,vaste medewerker' of sporadisch als ,losse medewerker' een bijdrage te leveren a a n het blad Heb je een vlotte pen en journalistieke ambitie, schrijf dan een briefje n a a r de redaktie of kom even langs in gebouw B, k a m e r 207 208. Telefoon 662277/662506.

TE HUUR GEVRAAGD ETAGE OF BOVEN WONING W i e helpt mi)? Peter J a n s e n Buro Examens Telefoon 166)2221 ERVAREN BEPETITOR MR ASBREUK repeteert Burgerlijk Recht Propaedeuse en K 2 Privaatrecht Plaats v a n bijeenkomst Tilburg ƒ 20 - p e r u u r Telefoon 013 582490 of 016S3 3222 GEVRAAGD TIJDELIJKE WOONRUIMTE tot begin a p n l / e i n d m a a r t of eventueel tqdehjke ruil met woonruimte in Groningen Telefoon 632383 of 050 252389

RestaurQqt rqet eigerispecialiieiteri

Vooreen' gezellig avondje uit

0nmastmat2 5038 WB Tilburq tel 013 430252 Keuken geopend tot 2245 uur Dinsdags gesloten

Nouwens verhuizingen Erkend Rijksverhuizers

Internationale Verhuisonderneming en opslag van inboedels verpakkingen overzee Lage Witsiebaan 102-112-136, Telefoon 013-670526-674796, Tilburg

Autoverzekeringen hogeschool personeel Katalogusprijs f

Matserties kunnen worden opgegeven bij de redaktie Tot 30 woorden kosten ze ƒ 5 — onder nummer ƒ 2 50 extra Reakties op advertenties onder nummer naar de redaktie sturen

iDeGrunt bijzonder t

Bruto-premie AR met ƒ200,— eigen risiko

Bruto-premie WA

9 000,—

f

837,—

f 343,—

f 12 000,—

ƒ

972,—

f 406,—

ƒ 15 000,—

f 1113,—

f 426,—

f 20 000,—

ƒ 1388,—

f 489,—

f 25 000,—

f 1633,—

f 520,—

* Overname no claim tot 60% -k Inklusief groene kaart

-k Schade-afwikkeling casco: binnen d r i e dagen

EINDHOVENSCH ASSURANTIEKANTOOR BV TELEFOON 040 - 444200 EN 444201

Lid: N.V.A.

MAKELAAR IN ASSURANTIËN - Gevolmachtigde; EDENSTRAAT 39

, De universit( ' potent en beh : Bram Peper, j burgemeesters I hoogleraar se 'leid aan de I verleden week jse Universiteil „De WUB', ze ! een merkwaa I leverd, een I bureaukratiscl I ganisatie Het jstruktuur elk [bestraft De u Ireaukratie gev 'esprit de cou . kaar te korrij i mensen vluch jnmg van de l Peper weet e Jstruktuur ook (sen beïnvloedt I doordat ik stee {maar de rillir [rug als ik wet( jgen dat ze ,nê |ze het over d( [Die kantoorori [bij de b u r e a u ! (de universitei weer een pi i schap ontstaa] [elkaar oppikk [leveren, elkaa luit halen zone llen treffen " jProf Dr Pe

[Deze winter is J uitgekomen, n.l.

Ivoor sociale w len beeldende ki IHet blad ontsto lontwikkeling var liitot een reeks Iplines en subd Izakere gretighe lafbakenen, eigei

ten In het leven [jargon ontwikkel 'de samenhang t I en geschiede pij tie noemt dit ee omdat een vri Juist een integr, wetenschappen

De Grunt bijzonder hoogleraar iMet ingang van 1 januari 1982 beI noemde de Radboudstichting We] tenschappelijk Onderwijsfonds in JDen Bosch de S6-jarige Dr. G. J. de I Grunt tot bijzonder hoogleraar in de 1 wijsbegeerte voor de christehjke [levensbeschouwing aan de Afdeling I Algemene Wetenschappen van de [T.H. Delft. iDe Grunt is vanaf 1967 verbonden laan de Theologische Fakulteit TilIburg voor het vak wijsgerige antroI pologie.

'Bram Peper: Universiteit impotent en belachelijk „De universiteit heeft zichzelf impotent en belachelijk gemaakt", zei ï Bram Peper, kandidaat voor het burgemeesterschap in Rotterdam en hoogleraar sociaal-ekonomisch beleid aan de Erasmus Universiteit, verleden week tegen de Rotterdamse Universiteitskrant Quod Novum. „De WUB", zo meent Peper, „heeft een merkwaardige bastaard opgeleverd, een kruising tussen een bureaukratisch en professionele organisatie. Het gevolg is dat deze struktuur elk initiatief smoort, zelfs bestraft. De universiteit is zo'n bureaukratie geworden dat er zelfs een esprit de coupe ontbreekt om elkaar te korrigeren. Dat m a a k t dat mensen vluchten achter de omheining van de bureaukratie."

Peper weet als socioloog hoe de struktuur ook het gedrag van mensen beïnvloedt: „Het zal wel komen doordat ik steeds ouderwetser word, maar de rillingen lopen over mijn rug als ik wetenschappers hoor zeggen dat ze ,naar kantoor gaan' als ^ ze het over de universiteit hebben.

POie kantoororiëntatie past helemaal bij de bureaukratie. Maar dat moet de universiteit niet zijn! Er moet weer een professionele gemeenschap ontstaan, waarin de mensen elkaar oppikken, op elkaar kritiek leveren, eikaars redenering onderuit halen zonder de persoon te willen treffen."

Prof. Dr. Peper pleit voor een Deze winter is er een nieuw tijdschrift uitgekomen, n.l. Grafiet, een tijdsclirift voor sociale wetenschappen, h'teratuur i t en beeldende kunst.

B Het blad ontstond uit onvrede met ds 1^ ontwikkeling van sociale wetenschappen „tot een reeks van afzonderlijke disciplines en subdisciplines, die met een zekere gretigheid eigen werkterreinen afbakenen, eigen instituten en tijdschrif-

l

H | ^ " ' " het leven roepen, een eigen vakjargon ontwikkelen." Op deze wijze gaat de samenhang tussen mens, maatschappij en geschiedenis verloren. De redaktie noemt dit een onjuiste ontwikkeling, omdat een vruchtbare theorievorming juist een integratie van diverse sociale wetenschappen veronderstelt. Omdat de

l l l l l l l HllllilIB

grootscheepse reddingsoperatie, die de organisatie van de universiteit radikaal zal veranderen, die de WUB en de twee-fasenstruktuur omver durft te halen en die moet leiden tot een vitale en kritische xmiversiteit. Al stemt de huidige situatie tot weinig optimisme: ,,Ik vrees, en dat maakt me moedeloos, dat de zaak zo zit vastgeroest dat je aanzienlijke hervormingen wel op je buik kunt schrijven. De zaak is dood gepraat, men is het zat. En dat is desatreus, want binnen de kortste keren is de universiteit dan geen vrijplaats meer. Nu al weten de opdrachtgevers voor onderzoek meer en meer de weg n a a r aparte onderzoeksinstituten te vinden. De universiteit heeft de grootste moeite om ruimte te maken voor dat soort onderzoek en mist kennelijk ook de discipline om afspraken n a te komen."

ten de resterende zes plaatsen n a a r drie overige WP-ers, twee studenten en één NWP-lid gaan. Een dergelijke omvang m a a k t ook de instelling van een Dagelijks Bestuur noodzakelijk. Dit D.B. zal bestaan uit een dekaan, hoogleraar en een lid van het overige WP. Volgens de brief kan de vernieuwde Voorbereidingskommissie op 1 juni van start gaan.

Wetenschap gebruikte in 1980 bijna half miljoen proefdieren De Katholieke Hogeschool Tilburg had in 1980 220 ratten nodig als proefdier voor wetenschappelijk onderzoek en 54 vogels. Dat blijkt uit een rapport van de Veterinaire Hoofdinspektie van de Volksgezondheid. In totaal werden er in 1980 aan onze instellingen van wetenschappelijk onderwijs 426.556 proefdieren gebruikt. Volgens ex-minister Pais, op wiens verzoek de telling werd verricht, is dat aantal hoger dan gewenst. Pais zegt, zo meldt het Nijmeegse KU-Nieuws, zich niet te vleien met de hoop dat een in alle opzichten volledige en nauwkeurige opgave is verstrekt door de instellingen van w.o. Daarom kan er volgens hem nog moeilijk gesproken worden over een dalende lijn in het gebruik.

Letteren wil .normale' Subfakulteitsraad De Voorbereidingskommissie Taaien Literatuurwetenschappen wenst tot een ,normale' (sub) fakulteitsr a a d uit te groeien. Dit schrijft de kommissie in een brief aan het Kollege van Bestuur.

Aanleiding voor deze stap is het vertrek van de eksterne deskundige Prof. Dr. W. Bronzwaer en het verlangen bij leden van de wetenschappelijke staf om meer deel te nemen aan de besluitvorming. De eerder geplande instelling van een subkommissie komt met dit voorstel op de helling te staan. Bij deze oude formule zouden de zetels worden bezet door zeven leden van de wetenschappelijke staf Choogleraren en eksterne deskundigen) en een gelijk aantal leden uit de rijen van het niet-we tenschappelijk personeel (NWP) en studenten. Het overige wetenschappelijk personeel (WP) mist in deze opzet de boot. Het plan van de Voorbereidingskommissie wil hierin verandering brengen.

Naast vier hoogleraren, de voorzitter van het .werkverband taalvaardigheid' en twee eksterne leden moe-

Grafiet

kontekst, konkreet de periode tussen de Ie en 2e Wereldoorlog in Nederland.

Omdat Grafiet thema-gericht wil opereren, zijn deze vijf artikelen min of meer op elkaar afgestemd en toch goed apart leesbaar... Ze geven als totaal een aardig beeld van de ontwikkeling van de sociale wetenschappen, gekoppeld aan de ekonomische, sociale, politieke en intellektuele ontwikkelingen van het interbellum. Het werkt bijzonder verfrissend nu eens niet gekonfronteerd te worden met allerlei ideeën van ,historisch-klassieke' wetenschappers als dé geschiedenis van welke wetenschap dan ook. Juist de ontwikkeling van een wetenschap, ingebed in een maatschappelijke struktuur en ontwikkeling, geeft een veel kompleter beeld van de sociale geschiedenis en de rol en funktie van de wetenschappen daarin.

Vooral het hoofdartikel van Peter Hagoort over „Sociale Wetenschappen op het kruispunt van binnenweg en heirbaan; sociale wetenschappen in het interbellum", vormt een goede aanzet om wetenschap niet langer te zien als een losstaand en boven de samenleving zwe-

redaktieleden het verschaffen van inzicht in de sociale werkelijkheid niet als alleenrecht beschouwen van de sociale wetenschappen, worden in hun redaktionele uitgangspunten ook literatuur en beeldende kunst betrokken.

Grafiet staat een pluriforme benadering voor, bindt zich niet aan een ideologie en wenst konfronterend en integrerend te werken, waarbij vakjargon zoveel mogelijk vermeden wordt om het blad ook voor geïnteresseerde leken toegankelijk te maken. Een hele mond vol pretenties, waarover op basis van het eerste nummer nog weinig te zeggen valt.

Wel kan men nu al vaststellen dat het eerste nummer een goed verzorgde indruk maakt, gemakkelijk leesbaar is en naast een artikel over Menno ter Braak en psycho-analyse een vijftal artikelen bevat over de relatie tussen de ontwikkelingen van de sociale wetenschappen (sociologie, psychologie en antropologie) en de plaats en funktie van die wetenschappen in de maatschappelijke 3

De universiteit van Utrecht is de grootste verbruikster onder de w.o.insteüingen: zij gebruikte in 1980 96.354 proefdieren, d a a r n a volgt de Erasmusuniversiteit in Rotterdam met een aantal van 82.446 proefdieren.

Derde is Nijmegen met een aantal van 57.749 proefdieren, een aantal dat belangrijk lager is dan de opgave die in 1978 door Nijmegen gedaan werd.

Vierde in de rij is de Rijksuniversiteit Leiden met 47.485 in 1980 gebruikte proefdieren. Dan volgt de Universiteit van Amsterdam met 33.679 proefdieren in 1980, vervolgens de Vrije Universiteit met 26.671, Groningen met 23.382 en de Universiteit in Maastricht met 22.446.

Wageningen is de grootste gebruiker van vissen: 28.847. De technische hogescholen gebruiken niet veel proefdieren. Helemaal ,clean' is de Technische Hogeschool Eindhoven.

Deze instelling gebruikte in 1980 geen enkel proefdier. Terwijl in Delft 12 cavia's en 20 katten a a n de wetenschap werden geofferd. In Twente waren dat 18 ratten en 16 konijnen.

De muis (mus musculus) is het meest gevraagde dier voor proeven.

In 1980 moesten voor de wetenschap 219.836 van deze diertjes aan onze universiteiten en hogescholen het leven laten.

Dan volgen de ratten: 128.528, de hamsters: 6.056, de cavia's 6.801. Verder had men ondermeer 3.115 honden nodig en 2.263 katten.

vende bezigheid. Uit het artikel wordt duidelijk, dat psychologie, sociologie en antropologie een grote instrumentele rol hebben gespeeld in de konkrete maatschappelijke ontwikkelingen van vroeger, t.w. de wederzijdse doordringing van staat en maatschappij, belangrijke technologische ontwikkelingen (o.a. Taylorisme) en dientengevolge de veranderingen van produktieproces en arbeid.

Eén vogel in de lucht maakt nog geen lente, maar Grafiet belooft een fris en goed tijdschrift te worden, waar sociale wetenschappers, die grote waarde hechten aan de relatie wetenschap-maatschappij, niet om heen kunnen. Het is te hopen, dat de medewerkers van het Sociologisch Instituut, het Psychologisch Laboratorium en de Vakgroep Algemene Literatuurwetenschappen uit Leiden en het Psychologisch Laboratorium uit Nijmegen op basis van hun uitgangspunten en hun beloftevoffe start voorlopig kunnen doorgaan.

Rest mij nog te zeggen, dat Grafiet op korte termijn ook in het KRIS (in de ,glazen gang' de trap af) voor ƒ 15,— te koop zal zijn.

PAUL EMONTS THB 18 - 29 januari 1982

Onderwijs-Research Dagen 1982 Op 10 en 11 mei organiseert de val<groep Onderwijskunde en het Onderwijs Researcli Centrum van de KHT onder het walcende oog van de Vereniging voor Onderwijs Research (VOR) de OnderwijsResearch Dagen 1982 (ORD '82).

Deze tweedaagse onderzoeksmarkt op onderwijsgebied probeert via een betere uitwisseling van ideeën en researchresultaten de kwaliteit van het onderzoek te bevorderen.

Met de verbetering streeft de ORD naar een breder inzicht in het onderzoekswoud rond het onderwijs.

Het draaiboek van de twee dagen bestaat uit 6 programmapunten. De hoofdschotel in het ORD-aanbod vormt een achttal themasessies. De belangstellende krijgt er een breed overzicht van het onderwijsgebied voorgeschoteld. In de sessie ,Het leren van sociale vaardigheid' (koördinator Prof. Dr. C. van Lieshout) worden de sociale omgangsvormen en de rol van het onderwijs in het beïnvloeden en verwerven van deze vaardigheden belicht. Bij het thema ,Leren en ontwikkelen' (koördinator Dr. J. Lodewijks) staat de verhouding tussen de individuele ontwikkeling en het leren op school centraal. Het .Planningsgedrag van de leerkrachten' (koördinator _Drg, A.

in de wandelgangen en een filmprog r a m m a staan verder op de agenda.

De ORD sluit de twee dagen af met een forumdiskussie. waarin de verschillende thema's nog een keer aan bod komen.

Halkes) gaat dieper in op de rol van de leraar bij het opstellen van het onderwijs. Uitgangspunt is de leerkracht als .beslisser, probleemoplosser en informatieverwerker'. In de .Methologie van onderwijsresearch: nieuwe ontwikkelingen' (koördinator Dr. M. van der Kamp) bespreekt men het wat minder gebruikelijke onderzoeksinstnimentarium. De bijdrage .Motivatie tot leren' (koördinator Dr. M. Boekaerts) bekijkt de veelzijdige aspekten van het fenomeen motivatie.

De kosten voor d e e l n a m e bedragen voor niet-VOR-leden ƒ 125,- en voor leden ƒ 100,-. Studenten betalen f 75,- en student-VOR-leden kost de inschrijving f 50,-.

Belangstellenden voor de ORD k u n n e n zich melden bij het S e k r e t a r i a a t ORD '82.

Het a d r e s is Katholieke Hogeschool Tilburg, Psychologisch Laboratorium, G113, Postbus 90153, 5000 LE Tilburg.

Maastricht en Utrecht in impasse

Bij het onderwerp .Leerstrategieën en leerstijlen' haakt de groep in op de manier van vormgeving aan het leren door de leerkrachten. De sessie .Schoolorganisatie' (koördinator Dr. J. Giesbers) behandelt de strukt u u r van scholen en schoolgemeenschappen in relatie met de doelstellingen van de leerprocessen. Tenslotte snijdt .Onderwijs en nieuwe media' (koördinator Ir. E. van Hees) de problematiek rond de komst van de nieuwe informatie- en kommunikatiemiddelen als onderwijsmiddel aan.

De Utrechtse Universiteit gaat gebukt onder een hevig bestuurskonflikt. De voorzitter van het Kollege van Bestuur dr. A. Wattel is voor onbepaalde tijd met ziekteverlof gestuurd en er is door minister Van Kemenade een onderzoekskommissie ingesteld die de universiteit uit de malaise moet halen. Het Utrechtse kollege gaat volgens de Universiteitsraad, die voortdurend met het KvB in de clinch ligt, m a n k aan openheid en voert al maanden geen beleid meer. In Maastricht zijn er ook problemen: daar heeft de Universiteitsraad het vertrouwen opgezegd in raadsvoorzitter Starmans.

Als reaktie daarop hebben zeven leden van de r a a d (de studenten en één personeelslid) h u n raadslidmaatschap opgezegd.

In een ander deel van het programma krijgen onderzoekers de kans om verslag te doen van recent afgesloten research. Deze vrije-paperpresentatie kan een breed terrein aan onderwerpen bestrijken. Informele ontmoetingen onder het genot van een borrel, een tentoonstelling

Vervolg van pagina 1

Uitdaging en verandering suggestie voor een student-vriendelijk beleid - n u het studentenaantal daalt - is onjuist, los van aantallen is er alle reden om een beleid te voe ren waarin de belangen van de stu dent wel centraal staan. De pnncipes van het personeelsbeleid moe ten ook gelden voor studenten. Het in de nota geformuleerde beleidsuitgangspunt voor een .goede rechtsIjositie-regeling' is ontoereikend. De KHT k a n en moet een rechtspositie statuut voor studenten tot stand brengen.

Ook de .Kommissie Onderwijs en Onderzoek' twijfelt aan de zinvol heid van een onderscheid tussen we tenschappelijke gerichtheid en be roepsgerichtheid, m a a r wil wel mee denken over het aspekt beroepsop leiding. De nota spreekt over een grotere flexibiliteit in het onderwijs aanbod om aan te sluiten op een steeds veranderende en krappe arbeidsmarkt. De Kommissie O & O waarschuwt dat deze flexibiliteit in- | grijpende veranderingen in de orga- ^ nisatie zullen vergen en hoge eisen aan didaktiek en begeleiding zullen stellen. Over onderzoek, met name over onderzoeksfinanciering is de >• nota nog wat vaag. f In het algemeen pleit de kommissie voor een redaktionele bewerking zodat ook minder goed ingevoerde lezers de nota kunnen lezen en begrijpen.

E.V, 4

Bij de DSM Limburg BV zijn momenteel plaatsingsmogelijkheden voor

jonge bedrijfseconomen (v/m) voor een carrière in de financieel-economische seictor.

DSM is een industrieel concern, waarin chemie de belangrijkste aktiviteitis.

In totaal zijn bij DSM in binnen­ en buitenland ca. 32.000 mensen werkzaam.

In Nederland ligt het zwaartepunt van de aktiviteiten in Zuid­Limburg, waar ook het Hoofdkantoor is gevestigd. De omzet van het concern bedraagt ca.

13 miljard gulden.

DSM i^

Als gevolg van een ver doorgevoerde decentra­ lisatie bestaan bij de DSM­bedrijfsonderdelen interessante, dynamische f unkties voor bedrijfs­ economen; in deze f unkties wordt een spilpositie ingenomen tussen o.m. produktie, marketing en verkoop. Van de bedrijfseconoom wordt verwacht dat hij in het lokale management­team vanuit zijn discipline een aandeel levert in de formulering van het beleid dat voor het betrokken onderdeel wordt uitgestippeld. De werkzaamheden omvatten o.m. rentabiliteits­ bewaking, aangeven bedrijfseconomische consequenties van investeringen, bedrijfs­ economische adviezen, budgettering, financieel­ economische ondersteuning bij de meer jarenplanning.

In de beginfase zullen deze werkzaamheden als assistent van de Controller van een bedrijfs­ onderdeel worden verricht.

Afhankelijk van de persoonlijke ontplooiing zijn goede vooruitzichten binnen de organisatie aanwezig.

Via het bij DSM gehanteerde systeem voor loopbaanbegeleiding zal de loopbaan­ ontwikkeling van de nieuwe medewerkers worden bevorderd.

Zeker ook zij die binnenkort afstuderen kunnen reflecteren.

De standplaatsen zijn Heerlen en Geleen/Beek.

Belangstellenden geven wij gaarne nadere informatie. U kunt hiertoe contact opnemen met het Secretariaat van de afdeling Personeelsvoorziening Hoger Kader, DSM Limburg BV (tei. 045­782798). Schriftelijke sollicitaties kunnen ­ met toevoeging van een curriculum vitae­worden gestuurd aan DSM, Afdeling Personeelsvoorziening Hoger Kader, Postbus 65, 6400 AB HEERLEN.

4

MRijstï

Met een ha propedeus( er een rapp vraag om n maatregele gestelde ei de kommis! allemaal ni( rapport na£ akademiscl duidelijk éé Ekonomisc

De Evaluati' Ekonomie w vorige jaar derwij skomn In die maai scha Fakulte vanwege de van de twe« bestuur vooi gumenten d ren werden j om de n ieu\ ren op de r grammeerde dat deze n geëvalueerd studenten z( ring bleek deuse zeer ' staan. De e^ de resultater der n iet get aanleiding li denten uit 1 tra studen te trokken uit onderwij skor voor teveel zocht hiero] sie om slecl stemrecht te overige ledei De kommisE met de opdr en in hoever se de fun ktie fase zijn to€ zijn: de pro] tatief zijn i moet de sti het vervolg Isktief en vi de studen t n van het on d sie zijn in ' statements c „- de oriën t aantal pi vatbaar;

■

- de moti\ goed uit studiesuci zaam is; - de select waarschij' denten af tot de co onjuiste ; - over de lopen de punt is v< (k Eén van de ■ die het rapj naamde ,trai studenten. U de halve mi kend dat st mester vaak hun studie b

Evaluatie prodedeuse ekonomie ekonomie

voeren van opdrachten en het maken van opgaven een vanzelf sprekende zaak is, - directe herkansmgsmogelijkheden n a de j a n u a n tentamens, - een alerte studievoortgangscontrole, - verbetering van het daartoe be nodigde informatie-systeem, - uitwerking van de verwijzings functie, - verbetering van de voorlichting over de verdere loopbaan en over studievaardigheden " Konkreter worden deze aanbevelm gen uitgewerkt waarbij ondermeer gepleit wordt eoor een betere op bouw van de kursussen en het afstemmen van de vakken op elkaar Veel van de aanbevelingen lijken ook neer te komen op een verdere verschoolsmg van de studie, instelling van een docentenkamer, aan moedigmg door middel van te kon troleren opdrachten om eens kennis te nemen van Studium Generale oproepen van studenten die vaak afwezig zijn op kollege's, enz De vraag is of dit soort aanbevelm gen de kern van de problemaiek r a ken Zo blijkt er uit de onderzoeken m a a r een gering verband te bestaan tussen het behalen van tijd a a n de studie Ook het herleiden van studieresultaten is zeer dubieus Een mogelijke bron is helemaal met als zodanig onderzocht, namelijk de studie inhoud, terwijl toch 20% van de ondervraagde studenten het weten de studie niet interessant of relevant te vmden Studieprogram ma's van de verschillende ekonomi sche fakulteiten zijn slechts kwan titatief, in studie-uren, vergeleken en daar dit mets opleverde verder niet meer onderzocht Suggesties gedaan in interviews met groepen mentoren, een van de weinige niet-kwantitatieve onderdelen van het onderzoek waarvoor ook m a a r drie u u r uitgetrokken werd, om de studie-mhoud van het eerste jaar te veranderen zijn slechts doorgeschoven n a a r verder onderzoek Deze mentoren vroegen onder andere om minder nadruk op de hulpvakken ten bate van bijvoor beeld ekonomische geschiedenis e n / of een historisch overzicht van de verschillende benaderingen m de ekonomie

„Rijstebrijberg waar men zich met moi moeite doorheen eet" op tijd bijgestuurd kunnen worden Maar er is ook twijfel of die docen ten daarvoor de nodige betrokkenheid hebben /n ieder geval ant u u r per week in het eerste semester woordden de studenten massaal nee op de vraag of 2ij de indruk kregen dat de docenten betrokken waren bij h u n studieresultaten Volgens de kommissie zijn goede studieresul taten a a n het begm van de studie de voornaamste bron van een ver dere studiemotivatie De voornaamste aanbevelingen hebben dan ook betrekking op ,,- het voorkomen van een ,trage

Met een half jaar vertraging is de evaluatie van de nieuwe propedeuse ekonomie dan toch afgerond. Eind november verscheen er een rapport over. Een rapport waarin, naast de onvermijdelijice vraag om nader studie en onderzoek, maar liefst 49 mogelijke maatregelen worden opgesomd om de propedeuse aan de daaraan gestelde eisen te laten voldoen. Aan het eind van het rapport komt de kommissie nog eens met 27 aanbevelingen. Kernachtig is het dus allemaal niet, toch worden er wel enige belangrijke zaken in het rapport naar boven gehaald. En als het rapport niet in de akademische taal gesteld zou zijn, zou het wellicht gewoon duidelijk één konklusie getrokken hebben: van het eerste jaar op de Ekonomische Fakulteit deugt geen spat.

De Evaluatiekommissie Propedeuse Ekonomie werd m februari van het vorige jaar ingesteld door de Onderwijskommissie van de fakulteit In die maand raakte de Ekonomische Fakulteit m heftige beroering vanwege de overhaaste invoering van de tweefasenstruktuur die het bestuur voorstelde Een van de argumenten die daartegen n a a r voren werden gebracht betrof het plan om de nieuwe studie-opzet te baseren op de reeds in 1979 geherpro grammeerde propedeuse, zonder dat deze nieuwe propedeuse nog geëvalueerd was Op een door de studenten zelf georganiseerde hearing bleek toen over deze prope deuse zeer veel ongenoegen te be staan De evaluatiekommissie heeft de resultaten van deze hearing ver der niet gebruikt, wel zijn er n a a r aanleiding hiervan naast twee stu denten uit het mentoraat twee extra studenten bij de kommissie be trokken uit het eerste jaar zelf De onderwijskommissie, kennelijk bang voor teveel studentenmvloed, verzocht hierop de evaluatiekommis sie om slechts aan twee studenten stemrecht te verlenen, naast de zes overige leden van de kommissie De kommissie ging aan het werk met de opdracht te onderzoeken of, en m hoeverre de nieuwe propedeu se de funkties vervulde die a a n deze fase zijn toegedacht Deze funkties zijn de propedeuse moet representatief zijn voor de gehele studie, moet de student voorbereiden op het vervolg van de studie, moet se lektief en verwijzend zijn en moet de student motiveren De resultaten van het onderzoek van de kommis sie zijn m weerwil van de understatements overduidelijk - de oriëntatiefunctie is op een aantal punten voor verbetering vatbaar, - de motivatiefunctie komt niet goed uit de verf, vooral doordat studiesucces betrekkelijk zeld zaam is, - de selectiefunctie is gebrekkig waarschijnlijk vallen te veel studenten af, terwijl anderen te laat tot de conclusie komen van een onjuiste studiekeuze, - over de voorbereidende functie lopen de meningen uiteen, op dit punt IS verder onderzoek nodig " (kursief van de redaktie) Een van de voornaamste problemen die het rapport noemt is de zogenaamde ,trage start' van eerstejaars studenten Uit enquêtes werd tot op de halve nunuut nauwkeurig berekend dat studenten het eerste semester vaak niet voldoende tijd aan hun studie besteden, gemiddeld 25,77

t o v 31,23 u u r m het tweede semester Hierdoor komen zij m december in moeilijkheden met de tentamens, waardoor slecnte cijfers behaald worden, hetgeen dan weer de studiemotivatie kan ondermijnen Docenten uit het eerste jaar hebben niet voldoende greep en inzicht op de studie-mspanningen gedurende het semester, zodat deze ook niet

start' in de eerste maanden van de propedeuse, - het uitbreiden van mogelijkheden voor tussentijdse feed back en herstelprocedures m b t de stu die voortgang (zonder tentamensancties) , - het creëren van een studiekli maat w a a r m het regelmatig uit-

Funktionele propedeuse

ring brengen. Via een gerichte aanpak van de vier funkties van het eerste jaar (oriëntatie, motivatie, verwijzing en selektie) kan 90 procent van de studenten aan het einde van het semester de tentamens halen, aldus het artikel. De nieuwe invulling behelst een pakket van mogelijke maatregelen, in te bouwen in het onderwijsaanbod. De docent kan bijvoorbeeld betere studiegewoonten stimuleren waardoor het studiesukses. de voornaamste bron voor de inzet, toeneemt. Het orientatie-aspekt moet de student een realistisch beeld geven van zijn studie en mogelijke beroepskansen. De ingeslagen weg bij de propedeuse kan via steekproeven steeds kritisch worden bekeken. Van Dorp stelt verder voor dat alle studenten aan het einde van de propedeuse een studieplan op papier brengen, waarin de eerstejaars hun eigen ervaringen en motieven nader omschrijven. .

In het decembernummer van het tijdschrift .UNIVERSITEIT EN HOGESCHOOL' legt DR. C. VAN DORP, hoofd Onderwijs Research Centrum aan de KHT, een aantal suggesties op tafel voor een betere propedeuse.

De adviezen in het artikel .funkties van de propedeuse: een operationele omschrijving' spelen m op de nieuwe eisen, die de nieuwe wet Twee-fasenstruktuur stelt aan het eerste jaar. In de oude vorm werpt de propedeuse maar weinig vruchten af. Het hoge uitvalpercentage van 20 tot 40 procent bij de mannen en een forser cijfer bij de vrouwen spreekt boekdelen. Van Dorp wijst deze getallen en de late af - of omzwaai aan het onduidelijke beroepsbeeld, onhelder curriculum en de grote mate van vrijblijvendheid.

De adviezen voor een .funktionele propadeuse' moeten hierin verande-

Akademische Raad

beide onderdelen op dezelfde golf lengte te brengen, moet het ,W & S onderwijs' wel tot de verplichte stof van de universitaire studie gaan behoren, aldus de notitie Zo zal ,W & S deel moeten uitmaken van een propedeutisch examen Daar naast steekt het rapport een waarschuwende vinger uit naar een te grote specialisatie in het doktoraal programma „Het grote verband mag niet uit het oog worden verloren", merkt de werkgroep op , De plaats en verantwoordelijkheid van de wetenschap in het maatschappelijk leven" moeten volop de aandacht krijgen

In december 1981 brachten de werkgroepen .Wetenschap en Samenleving' en .Onderzoek Wetenschappelijk Onderwijs' van de Akademische Raad elk een nota uit over de invoering van de Twee-fasenstruktuur in het kursusjaar 1982-1983 De twee publikaties haken in op de ingrijpende gevolgen van de Tweefasenstudie voor het universitaire bestel , De verkorte kursusduur van vier jaar en de nieuwe eisen aan het lesprogramma geven aanleiding tot een herbezinning op de vormgeving, de inhoud en de lengte van de universitaire studie', konkludeert de Werkgroep W & S in haar rapport .Wetenschap en Samenleving m de Tweefasenstruktuur' Volgens de nieuwe universitaire opzet moet de wetenschap en samenleving meer op een noemer worden gebracht De Werkgroep onderstreept deze visie in haar nota Om

De nota Adviezen voor het inrichten van de propedeuse' van de Werk. groep Onderzoek Wetenschappelijk Onderwijs (WOVO) geeft een zestigtal adviezen over het inrichten van het universitaire onderwijs volgens de Twee-fasenstruktuur Deze WOVO-nota kan dienen als hulpmiddel bij de uitvoering en evaluatie van het kursusprogramma in het eerste jaar

De kommissie geeft ook blijk van een zeer beperkte optiek op de student door te spreken over ,de trage start' van studenten en slechts te kijken n a a r middelen om eerstejaars sneller en harder a a n het werken te knjgen Even goed kan echter gesteld worden dat eerstejaars n u al nauwelijks een aanloopperiode gegund wordt, dat zij gelijk worden verwacht volop mee te draaien m een voor de meesten heel andere wereld Met de studie begint voor velen immers ook een heel nieuwe leefwijze, op kamers, eigen huishouden, andere stad, verande ringen die tijd nodig hebben Maar voor de kommissie is dit slechts ,het probleem van de trage start' wat opgelost moet worden via een strakkere inpassing van de student in de studie Daarmee weerspiegelt dit rapport precies wat er mis is met de studie een heel beperkte visie op de studie inhoud, een gebrek a a n menselijke betrokkenheid, een overmaat aan cijfers en statistisch gegoochel Sjef Stoop

5

THB 18

29 januari 1982

^p Nielen: Op dit moment kunnen stu­ denten aan de Êkonomische Fakul­ teit al een aantal vakken informa­ tika volgen zoals het vak komputer­ systemen en programmeren. De vakgroep informatika overweegt om het informatika­onderwijs uit te bouwen tot een variant binnen de bedrij fsekonomie. Die studie variant zou moeten heten bedrij f sekonomie met veel bestuurlijke informatika.

THB: Is het gevaar d an niet aanwe­ zig d at bestuurlijke informatika te dienstbaar wor d t gemaakt aan het financiële beleid en beheer van or­ ganisaties? Bestuurlijke informatika kan en moet zich toch ook verbin­ den met and ere beleid sd omeinen zo­ als planning, organisatie­ontwikke­ ling kortom het hele niet­financiële informatiebeleid.

Nielen: Dat ben ik met u eens. Pro­ bleem is echter, dat bestuurlijke in­ formatika nog geen zelfstandige plaats heeft verworven binnen de akademische wereld. Bestuurhjke informatika zit nog onder de orga­ nisatorische paraplu van de Êkono­ mische Fakulteit. Maar dit is niet het hele verhaal. Toen we namelijk bezig waren met het uitwerken van dit plan lanceerde het Kollege van Bestuur het voorstel om in Tilburg een hele studierichting bestuurlijke informatika tot ontwikkeling te brengen. Op verzoek van het Kol­ lege van Bestuur hebben we voor zo'n studierichting een schets ge­ maakt voor een leerplan. Beide plannen hebben we overgedragen aan de Rektor Magnifikus en de beide dekanen van de^Ekanorpische Fakulteit. Dit trio is nu met beide plannen op stap.

THB: En welk plan verkiest

u?

Nielen: Ik zou het reuze fijn vinden als Tilburg in de gelegenheid wordt gesteld om gastvrijheid te bieden aan een studierichting bestuurlijke informatika. In een hogeschool voor maatschappij­wetenschappen kan zo'n studierichting goed wortelen. Ik vind, dat je bestuurlijke informatika niet bij een wiskundefakulteit moet stationeren. Bestuurlijke informatika heeft met wiskunde nagenoeg niets te maken.

THB: Hoe ziet het leerplan van een nieuwe stu d ierichting bestuurlijke informatika eruit?

Nielen: Na je propedeuse ekonomie kun je verder studeren in de be­ stuurlijke informatika. Belangrijke studie­onderdelen zijn: bestuurs­ wetenschappen, informatika en eko­ nomie. We willen ook, dat onze stu­ denten kennis nemen van de be­ ginselen van de organisatieleer en sociale bedrijfswetenschappen. Poli­ tikologie en overheidskunde zouden in dit leerplan niet misstaan.

THB: Er word t naar gestreefd om het informatika­on d erwijs op te bouwen vanuit een samenwerking tussen universiteiten en hogescho­ len. In het zuid en is er een samen­ werkingsverband tussen d e Tech­ nische Hogeschool Ein d hoven, d e Katholieke Universiteit Nijmegen en d e Katholieke Hogeschool Til­ burg. Ook d e Minister van Ond er­ wijs en Wetenschappen spreekt zijn voorkeur uit voor samenwerking op

Interview mei. G. C. Nielen

komplementaire gron d slag. Wat be­ tekent d at nu in d e praktijk?

Nielen: In de praktijk leidt dat tot een spreiding van het informatika­ onderwijs. Er komt met andere woorden een taakverdeling tot stand binnen dit onderwijs. Eind­ hoven legt zich toe op technische in­ formatika. Nijmegen krijgt de stu­ dierichting zuivere informatika en in Tilburg komt n a a r ik hoop een studierichting bestuurlijke infor­ matika. Natuurlijk blijven wij hier in Tilburg de basisvakken informa­ tika verzorgen. Verder willen we hier het specialisme bestuurlijke in­ formatika tot ontwikkeling brengen.

Als een student die hier bestuurlijke informatika volgt belangstelling heeft voor een kursus technische in­ formatika dan moet hij die kursus in Eindhoven volgen. Omgekeerd kan een student uit Nijmegen of Eindhoven die interesse heeft voor bestuurlijke informatika aan de KHT één of meer semesterkursussen volgen. De uitslagen van tentamens en examens worden over en weer er­ kend. Dat is het beeld wat mij voor ogen staat. Ik ben van mening, dat de kursussen die de student kan volgen gezamenlijk zeer interes­ sante facetten van de moderne in­ formatika bestrijken.

De smalle marges van II Info rmatika-o nderwijs Het universitaire informatika­onderwijs is in beweging. Als het aati f. Nielen ligt zal de hogeschool in 1983 verrijkt zijn met een studierichting bestuurlijke informatikj je studierichting, een nieuw­ komer in het wetenschappelijk onderwijs zal studenten opleiden i» eroepen die liggen op het terrein van beheer en ontwikkeling van informatiesystemen om ge»feeerdebedrijvigheid te ondersteunen. Nielen is van mening, dat ook in andere takken varferwijszoals het HBO en de nieuwe lerarenopleiding het vak informatika een grotere rol dienti^en. Er moeten zoals uit dit vraaggesprek blijkt, veel hindernissen overwonnen worden voors^^je wens in vervulling kan gaan.

De komst van de informatiemaatschappij is voor Nielen geen st^eld maar veeleer een uitdaging. Haar komst zal wel nopen tot een herijking van het tradiHarbeidsethos. In het bestaande denken is arbeid nog steeds zweet inleveren om brood op de plaBjjgen. Nielen hoopt echter, dat de ontwikkeling van de informatietechnologie eroe zal leiden,(«chines minder aangenaam werk zullen opknappen. Een vraaggesprek met de Tilburgse infoA P rof. Dr. Ir. G. C. Nielen.

THB: Na vier jaar d oet d e stud ent zijn afsluitend d oktoraal examen.

De eerste stud iefase zit erop en men stud eert af als d oktorand us in de bestuurlijke informatika.

Voor welke beroepisn komen d eze afstu­ deerders in aanmerking?

Nielen: We willen mensen opleiden voor leidinggevende posities in de systeemontwikkeling en het gebruik van informatiesystemen op het ge­ bied van management en het finan­ cieel­ekonomiscne beleid. Wellicht dat sommigen in hun loopbaan zul­ len toegroeien n a a r adviesfunktie in het vlak van informatika en automatisering.

THB: En wanneer kunnen stu d enten hier in Tilburg na hun prope d euse ekonomie bestuurlijke informatika studeren?

Nielen: Voor het antwoord op die vraag moet u niet bij mij zijn. Ik weet niet hoever de besluitvorming is gevorderd. Ik hoop, dat de Fakul­ teits­ en Hogeschoolraad, m a a r ook het Ministerie spoedig hun fiat zul­ len geven aan de komst van een nieuwe studierichting. De Akade­ mische Raad heeft negatief gerea­ geerd. Verzoeken van de Sektie Eko­ nomie voor het erkennen van de studierichting bestuurlijke informa­ tika zijn door de Dagelijkse Raad teruggestuurd met uiterst negatieve adviezen van instellingen en andere sekties. Het woord is aan de macht­ hebbers. Die moeten zeggen of ze bestuurlijke informatika willen.

THB: Maar als het licht op springt d an...

passen in een groter fakultair ge­ heel. Ik wil graag opkomen voor het vak m a a r ik wil niet bepalen hoe belangrijk bestuurlijke informatika is.

THB: U wacht d us af?

Nielen: Ja, m a a r niet op passieve wijze. We hebben programma's voor een studierichting bestuurlijke informatika we/ gereed liggen. W e hebben ook een aardig idee wie we als docent kunnen inschakelen. Als we in het komende kollegejaar met een nieuwe propedeuse ekonomie be­ ginnen dan kunnen we in 1983 met bestuurlijke informatika aanvangen.

Intussen hebben we nog een jaar de tijd om voorbereidingen te treffen.

Wil alles suksesvol verlopen dan moet zo tussen nu en mei de beslis­ sing vallen om het startsein te ge­ ven aan de nieuwe studierichting.

groen

Nielen: Dan gaat die trein rijden.

Wij zitten klaar voor de start. De lokomotief dampt stoom. Er ligt zand onder de wielen m a a r het licht staat nog op rood. Ik kan vanuit de vak­ groep toch zeker niet het bevel ge­ ven: starten maar! Per slot van reke­ ning moet bestuurlijke informatika

Sekond best THB: Informatika, komputers, chips en gegevensverwerking wor d en zo belangrijk in d e nabije toekomst d at je er een aparte wetenschappelijke opleiding voor kunt oprichten?

Nielen: Het ideaal zou zijn als er voor informatika een eigen fakulteit

zijn tijd nodig. Psychologie is tot wikkeling gekomen onder de iugels van de wijsbegeerte voor­ het erkenning vond als zelfstan­ e wetenschap. Nog niet zo lang lieden spraken we over de fakul­ t van wis­ èn natuurkunde, geleidelijk proces van ontgroei­ was nodig om die Siammese ■eeling te scheiden. &■ Een aparte informatika fakul­ zou beter zijn voor het vak.

THB: Maar d at gebeurt nu tocV n: Maar ook voor de maat­ appij!

Helaas zit zo'n eigenstan­ Nielen: De ontwikkeling die plaatsgrijpt zie je ook wel in deBSij :e informatika fakulteit er op dit tuur. Eerst meelopen aan moedef ment niet in. Ik blijf dan ook niet handje later komen er afstotings^f ■sthouden aan die wens. Als ik dat je binnen een hogeschool schijnselen. 'or maatschappijwetenschappen THB: Maar als je op voorhand k* t bestuurlijke informatika aardig zeggen d at d ie afstoting zal opii< de voeten kan dan gaan we dat den, om d at het vak op eigen 6*' r doen. wil staan d an kun je op d ie ont* fi' lius bestuurlijke informatika keling toch een voorschot nem f reefet u wel aan als second best? door een ,pure' informatika fiA^ Kien: Ja, die second best is heel teit op te bouwsn? ®ed. Vergeet tr ook de krapte aan Nielen: Ja, dat standpunt vertolv Idmiddelen niet. De bodem van een informatikus m a a r de mensf schatkist is een zwak draagvlak die de beslissingen nemen dentf 'or grootse plannen. Ik spring al er anders over. Het heeft kennel!' P gat in de Zucht als Tilburg op

korte termijn een studierichting be­ stuurlijke informatika krijgt. Zelfs met een afstudeervariant ben ik al blij omdat dat tenminste een stap vooruit is. De volgende stappen zet­ ten we later wel.

In samenwerking met zijn koUega Prof. Van der Pool heeft Nielen een rapport geschreven over de behoef­ te aan infomiatikai)ersoneel. Beiden komen tot de konklusie, dat er nog steeds een nijpend tekort is aan in­ formatikapersoneel. Om die reden is uitbreiding van het informatika­ onderwijs gewenst. De opleidingen dienen vooral fundamenteel te zijn.

Leer mensen eerst de hoofdzaken.

Op basis van die onderlaag van ken­ nis en inzicht kunnen later verfij­ ningen in onderwijsprogramma's worden aangebracht. Eerst zorgen, dat er brood en boter op tafel ko­ men later volgt het beleg. Het rap­ port is door het vorige kabinet goed ontvangen. Een recente uitspraak van Minister Terlouw van Êkono­ mische Zaken, dat we ons geen ach­ terstand op komputergebied kunnen veroorloven prikkelt Nielen tot een antwoord.

Nielen: Als de minister m a a r niet denkt dat die achterstand snel inge­ haald kan worden. Als we professio­ nele informatika en mensen met een hogere opleiding een postaka­ demische bijscholing willen geven dan levert dat in elk van de komen­ de jaren al duizenden kursisten op.

Je kunt in de tweede plaats probe­ ren om de achterstand via initiële opleidingen in te lopen m a a r je stoot dan meteen op enkele fikse hinder­ nissen. Er zijn nog geen bevoegd­ heidsregelingen voor het vak infor­ matika. J e hebt geen docenten voor het opleiden van leraren informatika en we zitten zonder apparatuur.

Na­ en bijscholing van docenten is broodnodig m a a r leemten in de be­ staande onderwij sstruktuur belem­ meren een vlotte aanpak van de problemen.

Nielen vertelt over een projekt waarbij docenten uit het middelbaar technisch onderwijs een nascholing informatika kregen. Toen de lera­ ren n a a r school terugkeerden had een bezuinigingsmaatregel een streep gehaald door de aanschaf van komputers.

Nielen: Zo'n projekt verzandt in frustraties. Ik betreur dat zeer want als we innovaties tot stand willen brengen in onze industrieën dan moeten die toch komen van gewone mensen. En met gewoon bedoel ik niet ,lager dan wij'. Ik heb de ge­ reedschapsontwerper, de draaibank­ operator en de verpleegkundige op het oog. Deze mensen moeten zo­ veel van informatika snappen, dat ze doorkrijgen hoe je komputers kunt gebruiken in de techniek en in een medisch beroep. Om die gewone mensen te bereiken moet je het vak informatika eigenlijk al op de basis­ school onderwijzen. In het middel­ b a a r onderwijs mag informatika ze­ ker niet ontbreken. Maar dat stelt

Rondje informatika Informatika houdt zich bezig met het verwerken van gegevens met door mensen maar door machines of kom­ puters. Naargelang de bedoeling van de gegevensverwerking bestaan er enkele soorten informatika. Het is mogelijk om via gegevensverwerking te spelen. Bekend zijn de komputer­ spelletjes: ludieke informatika. In de niet­rekreatieve sfeer worden gege­ vens gebruikt om iets te weten te ko­ men en om verstandiger te worden.

Dit noemt men de exploratieve infor­ matika. Voorbeelden hiervan zijn: kranten of boeken lezen, een gesprek voeren en studeren. In de derde plaats is het mogelijk om met be­ hulp van gegevens en gegevensver­ werkingmachines, mechanisme en chemische processen te besturen.

Dit afwisselend ingrijpen en veran­ deren noemt men procesbesturing.

Wanneer echter een (arbeids)proces onvolledig of helemaal niet is geme­ chaniseerd en menselijke beslissin­ gen een belangrijk onderdeel vormen van een besturingsproces dan spre­ ken we over bestuurlijke informa­ tika. De bestuurlijke informatikus zal antwoord moeten geven op de vraag hoe je met automatische informatie­ systemen 'n georganiseerde bedrijvig­ heid kunt ondersteunen De belang­ rijkste voordelen van bestuurlijke in­ formatika: snellere en akkuratere be­ sluitvorming in organisaties, een trefzekere planning en minder bu­ reaukratie Werkende mensen en or­ ganisaties produceren massa's ge­ gevens, die ook weer logisch en ge­ ordend verwerkt moeten worden.

Vooral voor een bestuurlijke infor­ matikus is kennis van die gegevens essentieel Belangrijke vragen zijn: waar ligt precies de scheidslijn tus­ sen formele gegevens en niet for­ mele gegevens. Welke invloed heb­ ben formele gegevens om de stroom van informele gegevens. Bovendien moet men weten hoe een mens met gegevens omgaat. Bij dat alles moet men bedenken dat komputers alleen formele gegevens kunnen verwerken.

Met de informatie die ,een goed ge­ sprek' oplevert kan een komputer niets beginnen. De opmars van de informatika lijkt overweldigend. Toch moeten we, aldus Nielen, nog ontzet­ tend veel kennis vergaren om be­ stuurlijke informatika verder te ont­ wikkelen. Het is niet mogelijk om daarbij terug te vallen op een uit­ gebreide theorie. Van een bestuur­ lijke informatikatraditie is geen sprake. Wie kiest voor bestuurlijke informatika zal zich moeten ontwik­ kelen tot een vakman of vakvrouw in een betrekkelijk onontgonnen be­ roepenwereld.

wel tot eis, dat je nu al informatika moet doceren op de nieuwe leraren­ opleiding. Helaas gebeurt dat op dit moment niet. Ik noem nog een knel­ punt. Als informatikus kan ik me niet rechtstreeks tot technici en me­ dici wenden om hen duidelijk te maken hoe ze in hun beroep van komputers gebruik kunnen maken.

Dat moet een technikus of een me­ dikus doen. Informatika­onderwijs is eigenlijk een tweetrapsraket. De informatikus moet een docent tech­ niek bijbrengen wat informatika is.

Deze onderwijst op zijn beurt zijn studenten. Dit vergt wel een studie­ generatie tijd. Het wegwerken van achterstanden in het informatika­ onderwijs is een tijdrovend karwei waarvan je niet kunt zeggen: dat fiks ik wel even.

Toch vraag ik me af of de belang­ stelling van Nielen voor zijn vak niet haaks staat op de vrees die ve­ len koesteren voor automatisering.

In deze gedachtengang is de kom­ puter een voorbode van een kille technologische maatschappij. Nie­ len steekt in op mijn redenering: In­ formatika is een betrekkelijk onbe­ kend vak. W a t onbekend is boezemt angst in. Veel mensen vrezen, dat komputers denkprocessen kunnen overnemen. In hun ogen vormt de komputer een ernstige bedreiging voor één van de belangrijkste as­ pekten van de menselijke existentie: het denken. Maar een komputer is niet menselijk! Het is een machine die op geen stukken n a kan doen wat wij met onze hersens presteren.

Bovendien is het een betreurens­ waardig misverstand te menen dat de menselijke waardigheid afhangt van de kapaciteit om gegevens te werken.

THB: Maar in Japan is er al een aktie op gang gekomen van werken­ den d ie vrezen d at hun ,stalen kol­ lega's' straks at hun werk d oen.

Nielen: De invloed van de automati­ sering op de werkgelegenheid is een veel algemener probleem. Met de komst van de vrachtwagen verdwe­ nen paard en wagen uit het straat­ beeld. Landbouwmachines namen de boer zware lichamelijke arbeid uit handen. De stoommachine en het weefgetouw deden dat in de in­ dustrie. We hebben in de loop der tijd al enorm «reel werk n a a r ma­ chines afgestoten behalve de ver­ werking van gegevens. Daar zijn we nu mee begonnen. Te zeer gaat men ervan uit, dat machines e n het werk van mensen tegenover elkaar staan.

Men vergeet daarbij, dat automati­ sering de produktiviteit verhoogt van niet te automatiseren arbeid.

We moeten ook eens afstand ne­ men van de zienswijze, dat het werk wat We doen steeds het resultaat is van een maatschappelijke ontwik­ keling. Arbeid staat juist aan het begin van een ontwikkeling op technologisch of maatschappelijk gebied. Niet machines m a a r mensen maken de maatschappij. De samen­ leving is geen Emmentaler gaten­ kaas waar wij m mogen huizen. De maatschappij is een menselijk ont­ werp. Wie had 25 jaar geleden ooit gedacht, dat je als inspraakkoördi­ nator of ombudsman je brood kon verdienen? De mensen vinden hun weg wel in de maatschappij al geef ik toe dat dat niet altijd van een leien dakje loopt. Maar het ideaal is uiteindelijk dat machines en komputers al het werk doen waar wij geen zin (meer) in hebben. Als machines voor ons het hele natio­ nale inkomen verdienen vind ik dat prima!

(Vervolg op pagina 8)

THB 18 ­ 29 januari 1982

Tribune

„Kennismaking met lntrodul(tiel(ommissie verliep vreemd" In de vergaderingen gaat het er nogal informeel aan toe. Iedereen kan voor zijn/haar mening uitkomen. Dat kan in andere vergaderingen ook wel, maar hier is het allemaal wat simpeler geregeld.

Er Is niemand die een grote stempel op de gang van zaken drukt. De invloed van buitenaf is nauwelijks merkbaar.

Na een tijdje worden er werkgroepen gevormd. Voor elk programma-onderdeel eén. leder HIK-lid neemt deel aan verschillende werkgroepen, waarbij je zelf kunt bepalen aan hoeveel werkgroepen je deel neemt en dus hoeveel tijd je erin wilt steken.

leder jaar stromen ± 1000 nieuwe eerstejaarsstudenten de hogeschoolgebouwen binnen. Een gebeurtenis die vele hogeschoolbewoners ongemoeid laat. Het is des te vreemder dat er voor deze mensen nauwelijks belangstelling bestaat (hooguit is er belangstelling voor de hoogte van het aantal inschrijvers) als je beseft dat de hogeschool juist aan de studenten zijn bestaansrecht ontleent. Meestal komt de belangstelling pas als er hopen mensen gaan afvallen. Maar in het algemeen wordt de persoon van de student pas interessant zodra hij in de doktoraalfase is aangekomen.

Een groep mensen die zich het lot van de eerstejaars in ieder geval wel aantrekt, zijn de leden van de HIK - de Hogeschool Introduktie Kommissie - die elk jaar voor de eerstejaars een introduktie organiseert. De totale introduktie neemt twee weken in beslag, waaronder de kennismaking met de hogeschool (drie dagen) Is inbegrepen. Tijdens deze drie dagen maken de eerstejaars kennis met de hogeschool en met elkaar. Hiermee proberen we de overgang van het beschermde middelbare schoolleven naar het onpersoonlijke, individualistische hogeschoolgebeuren te overbruggen. Gedurende de overige dagen worden de eerstejaars vertrouwd gemaakt met de Schönste Stad van het Land, (Tilburg Introduktie) en met de fakulteit en de studie (Fakulteitsintroduktie).

De HIK, die bestaat uit een aantal studenten en twee medewerksters van DSW, begint vanaf februari enthousiast met de voorbereidingen van deze dagen. We hadden een gesprek, onder het genot van Bossche Bollen, met René Denis, lid van de kommissie van vorig jaar. Hij vertelde ons Iets -ever-zijn ervaringen met het HIK-werk.

Hoe ben je ertoe gekomen om je op te geven als lid van de HIK? En hoe is de eerste kennismaking verlopen?

Ik vond dat ik best wel eens wat naast mijn studie kon gaan doen, ik zocht dit niet in aktiviteiten in direkte relatie met mijn studie, maar toch wel iets wat me heel erg nuttig feek en heel praktisch was. Daar vond ik de introduktie een mooie gelegenheid voor, ook omdat ik

daar zelf veel aan te danken heb en omdat ik vind dat de introduktie erg belangrijk is. Kiezen voor de HIK was voor mij niet echt een bewuste keuze; ik wist wel dat het met de introduktie te maken had, maar niet wat het precies inhield.

In de rubriek .Tribune' geven lezers hun opinie op uitnodiging van de THB-redaktie.

De eerste kennismaking met de HIK verliep een beetje vreemd. Ik denk dat dit kwam omdat er veel oud-HIK-leden weer aan de introduktie meewerkten en er daardoor een beetje vanuit gegaan werd dat iedereen wel van het reilen en zeilen op de hoogte was. Ik wist bijvoorbeeld helemaal met wat allerlei afkortingen betekenden, die over tafel vlogen, wat de rol van DSW is en hoe de samenwerking IS met de diensten Tijdens de evaluatie van de vorige introduktie is dit probleem ook naar voren gekomen en daarom vind ik het ook zo leuk te merken, dat dit jaar een kennismakingsweekend voor de HlK-leden wordt georganiseerd om zodoende deze opstartperikelen te ondervangen. Ik had bijvoorbeeld twee maanden nodig om een duidelijk overzicnt te krijgen van wie v;at doet, en wat we mogen beslissen en wat met. Zo'n kennismakingsweekend kan een inwerkperiode verkorten en is bovendien ook een mooie gelegenheid om met elkaar op het persoonlijke vlak kennis te maken, belangrijk voor oen samenwerking. Tijdens dat weekend moet ook duidelijk worden wat de HIK is en hoeveel tijd het je gaat kosten.

Deze FRED VAN

Persoonlijk vind ik het ook prettig dat ik door de HIK in kontakt ben gekomen met medewerkers van de hogeschool. Je komt zo ook tot de ontdekking dat er

Kun ie wat vertellen over het verloop van de voorbereidingen van de introduktie?

leveren om brood te verdienen. Een verouderde visie. Als mensen praten over volledige werkgelegenheid dan bedoelen ze inkomen. Mensen willen centjes zien. Als je zou besluiten om de WW-uitkering op te trekken tot boven het peil v a n het laatst verdiende inkomen dan zou het geroep om werk spoedig verstillen. W a t mensen verlangen is erkenning! Erkenning is de boodschap die je toeroept: ik ben blij, dat jij er bent! M a a r in veel werkrelaties leidt die erkenning een mistroostig bestaan. J e vangt je loon op grond van bepalingen uit een anonieme CAO. Het signaal: jij doet het goed, jij m a a k t er wat van is danig verzwakt. J e werkt a a n een onderdeel van een produkt dat je niet kent. Je staat te ploeteren in een werkomgeving waarin je nauwelijks kontakt hebt met je kollega's. Ruim 150 j a a r hebben we machines die voor ons werken. Stiekum vinden we dat best fijn hoor als we de e r k e n n i n g m a a r krijgen w a a r we n a a r verlangen.

informatika THB: Maar politiek Den Haag, ekonomische en vakbondselites beloven ons nog steeds volledige werkgelegenheid. Hoe definieert u arbeid?

THB: Maar in e>3n recent verschenen rapport van de Wetenschappelijke Raad wordt volledige werkgelegenheid als een zinvolle beleidsdoelstelling gepropageerd.

THUIS

Het wordt dan ook pas echt leuk wanneer de introduktie nadert, want dan ga je hele konkrete dingetjes doen, mensen opbellen, groepen benaderen en echt aan ideéen werken. Dan heb je het gevoel dat je echt met de introduktie bezig bent. Hoe dichter je bij de introduktie komt, des temeer tijd je eraan kwijt bent. Ook komt dan een bepaalde spanning om de hoek kijken van, we zitten nier met een klein groepje, maar straks komen er 800 eerstejaars en die moet je wel wat te bieden hebben, hè. Wij als leken bij elkaar moeten dat toch maar voor elkaar zien te krijgen. Als je achteraf ziet dat groepen eerstejaars toch heel leuk bezig zijn geweest, met elkaar kontakt hebben gelegd en over de studie een beetje wijzer zijn geworden, geeft mij dar achteraf een bepaalde bevrediging; dat hebben wij met een stelletje vrijwilligers toch maar geklaard

Vervolg van pagiana 7

Nielen: Geredeneerd, vanuit de informatika omschrijf ik arbeid als het inleveren van gegevensverwerkende kapaciteit in ruil voor erkenning. Leren op school, studeren, voetbal training, huishoudelijk werk en thuis klussen, het is allemaal arbeid. Mijn omschrijving wijkt wel af van de gangbare. Die luidt nog steeds: arbeid is zweet inleveren om geld te beuren. M a a r wie zweet er v a n d a a g de dag nog? Bovendien achten wij het in de verzorgingsstaat verantwoord dat zij die niet Cmeer) werken toch een loonvervangende uitkering ontvangen.

week:

ES, RINY

Prof. G. C. Nielen Nielen: En wat bedoelen de schrijvers van het rapport met volledige werkgelegenheid? Ik vrees, dat het oude stokpaard weer eens van stal wordt gehaald. Arbeid is zweet in-

THB: Informatika diskussie. De één 8

staat ziet

volop ter informatika

veel meer leeft dan dat Je in de kollekes merkt. Je ziet ook andere aspekten van de hogeschool.

Hoe vind je dat de samenvi/erking met de verschillende diensten binnen ds hogeschool verlopen is?

De eerstejaars kunnen met verschillende diensten kennismaken tijdens de hogeschoolkijkdag, waarbij het de bedoeling is dat iedere dienst een aktiviteit op touw zet. Ik heb wel het idee gekregen dat de diensten niet helemaal in de gaten hebben hoe belangrijk zon introduktie eigenlijk kan zijn. Ik geloof ook dat een dienst die enthousiast mee werkt daar later /n het jaar z'n voordec' van kan hebben, omdat studenten danook sneller naar zo'n dienst toegaan En per slot van rekening zijn zij er voor de studenten. Dit is een uitstekende kans voor de diensten om zich een keer te presenteren aan de eerstejaars, waardoor in ieder geval die drempel toch wel verlaagd wordt. Met de kolleges en de stof kom je automatisch in aanraking maar naar de diensten ga je alleen als je ze echt nodig hebt, maar vaak weet je met eens dat ze bestaan.

Heb je de indruk dat de financiële situatie van de HIK je de vrijheid laat om de introduktie zo te organiseren zoals je dat voor ogen hebt?

Ja, je hebt een oepaald budget. In het begin denk je dat je er best veel van kan doen, maar als je ziet wat alles kost, dan blijkt het toch wel moeilijk te zijn om daarmee Jit te komen. Maar juist omdat ik vind dat de introduktie een heel belangrijke aktiviteit is, denk ik zo af en toe, ze mogen wel eens met wat meer geld over de brug komen Ga ja dit jaar weer in de HIK? Ja, ik ga het zeker weer doen. Vooral omdat ik dit jaar, denk ik, beter kan funktioneren dan vorig jaar, omdat ik het nu al een keer mee gemaakt heb. Natuurlijk vind ik het ook erg gezellig om weer mee te doen. Ik denk wel dat het errg zinnig is als er nieuwe mensen bij komen. Zij staan er immers fris tegenover en kunnen daardoor met veel nieuwe ideeën komen.

Wil lij dit jaar ook meedoen met de HIK' geef ie dan op bIJ Buro Studentenzaken Kamer El, tel. 662135-662211. als een kracht ten goede, terwijl an deren in de ban zijn van het doemdenken: komputers zijn robots die de maatschappij regeren.

Nielen: Niet zo somber.

THB: Maar zou de kontroverse m het denken over automatisering er niet óp wijzen, dat we te laat zijn om familie Doorsnee voor te berei den op de opmars van de informatie-maatschappij?

Nielen: Te l a a t . . . W e hebben er ruim 600 j a a r over gedaan om Ara bische cijfers te aanvaarden. Tot diep in de middeleeuwen moesten we het stellen met Romeinse cijfers Je k u n t met die cijfers niet eens vlot optellen of aftrekken. Pas na de reformatie zijn we in West-Europa Arabische cijfers g a a n gebruiken Het kostte ons 6 eeuwen om een beetje vlot te k u n n e n rekenen. De komputer k w a m pas in 1953 over de horizon. Als je dat vergelijkt met de lange levenslijn van de wiskunde en de ontwikkelingsgang van de literatuur nou dan hebben we nog wel even de tijd...

Henk Zomer

studiereis mee Door h e t waarschijnlijk achterwege blijven v a n d e Poolse s t u d e n t e n is het a a n t a l beschikbare plaatsen voor Tilburgse s t u d e n t e n groter d a n vonge jaren

officieel DE SUBSIDIEKOMMISSIE wenst in k o n t a k t te k o m e n m e t

STUDENTEN die belangstelling hebben voor een v a k a n t e plaats in de kommissie.

De Subsidiekominissie heeft tot t a a k het bevorderen v a n voorzieningen en aktiviteiten welke in d e ruimste zin d i e n s t b a a r zijn aan het doel v a n de Katholieke Hogeschool door het verlenen van subsidie uit de daarvoor t e r beschikking komende middelen.

Zij schenkt in dit k a d e r in het bijzonder a a n d a c h t aan de kulturele, godsdienstig© en sociale ontplooiing v a n d e studenten en aan de ontwikkeling v a n h e t maatschappelijke verantwoordelijkheidsbesef en de bevordering v a n het begrip voor a n d e r e leerpatronen en i n t e r n a t i o n a l e ontwikkelingen.

Inlichtingen en a a n m e l d i n g bij: MEJ. H PIECK, Sekretaris Subsidiekommissie Gebouw A, k a m e r 3, toestel 2352.

Het p r o g r a m m a is als volgt - 14 m a a r t vertrek per b u s n a a r Strasbourg - 16 m a a r t bezoek aan Europees parlement - 17 m a a r t vertrek per b u s n a a r Panjs - 18 m a a r t bezoek a a n OECD - 19 m a a r t vertrek per b u s n a a r Brussel - 20 m a a r t bezoek a a n EEG k a n t o r e n , bezoek a a n Federatie Europese Vakverenigingen, vertrek per bus n a a r Tilburg BIJ elk bezoek horen lezingen, rondleidingen en presentaties Diegenen die deel willen n e m e n a a n deze studiereis k u n n e n zich opgeven bij Buro Buitenland F-7, telefoon 662236 De kosten zijn ƒ 300,- voor bus en hotel Uiterlijk vóór 15 februari Er IS de mogelijkheid ter voorbereeiding een a a n t a l lezingen bij te wonen, in de week voor de reis

De kommissie t e r voorbereiding v a n h e t 11e l u s t r u m v a n de Katholieke Hogeschool zoekt voor de periode v a n 1 meiart 1982 tot ± 1 december 198^ een

Lustrumkoördinator m/v

i 1

I

Hij zal worden belast met ondermeer koördinerende werkzaamheden ten behoeve v a n het l u s t r u m k o n g r e s en het gereedmaken van de wetenschappehjke bundel die t e r gelegenheid van h e t lustrum zal verschijnen.

Gedacht wordt a a n een p a s afgestudeerde of een gevorderde student met organisatorische kwaliteiten en een goede taalbeheersing, die nauwgezet k a n werken.

Informatie bij m r . M. v a n den Berg, telefoon 013 - 662308 (KHTl of 013 344448 (prive).

Salans: m m . ƒ3.290,- b r u t o per m a a n d .

Direkte opname in h e t Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds.

Premie A O W / A W W komt voor r e k e n i n g v a n de werkgever.

Sollicitaties schriftelijk, onder vermelding van v a k a t u r e n u m m e r 999 op de enveloppe, a a n hoofd Dienst Personeelszaken, Postbus 90153, 5000 LE Tilburg.

KOMMUNIQUE KOLLEGE VAN BESTUUR 19 JANUARI 1982 1 Het kollege heeft besloten om h e t gebruik v a n h e t Talenpraktikum door b u i t e n l a n d e r s , t e weten voor a n d e r e n d a n ingeschrevenen voor studierichtingen v a n KHT en STF en d a n personeelsleden v a n KHT en STF, met i n g a n g van 1-9 1982 te beschouwen als een a p a r t e cursus m e t een daarvoor door de hogeschool vastgesteld te betalen cursusgeld.

2 Ten eianzien v a n de notitie onderzoekpool zal h e t kollege advies vragen a a n fakulteiten en kollege v a n d e k a n e n ; n a ontvangst van deze adviezen zal het kollege de evaluatie a a n de H|ogeschoolraad t e r behandeling op 4 m a a r t 1982 voorleggen.

3 Met betrekking t o t h e t r a p p o r t v a n de werkgroep computerondersteuning v a n het onderwijs zal h e t kollege vooreerst advies vragen a a n fakulteiten en a a n desbetreffende diensten; d a a r n a zal het kollege over het r a p p o r t en d e ingekomen adviezen de BACA raadplegen.

4 Overeenkomstig het advies v a n de t a a k g r o e p lerarenopleiding zal het kollege d e instemming v a n de fakulteiten vragen met de realisering v a n een KHT-instituut voor de lerarenopleiding op middenniveau.

In februari beginnen de repetities Doet U m e e ' Meldt u telefonisch even a a n , g a a r n e vóór 7 februari aanstaande

algemeen HOGESCHOOLKOOB TER GELEGENHEID VAN HET ELFDE LUSTRUM VAN DE KHT Op 25 november 1982 wordt het elfde lustrum van de Hogeschool gevierd De Rector Magnificus, daarin gesteund door het Kollege van Dekanen, zou het bijzonder op pnjs stellen, m d i e n op die d a g de Akademische Zitting, tijdens welke onder andere d e ereaoktoraten zullen worden verleend, muzikaal zou worden opgeluisterd door een voor die gelegenheid gevormd ,Hogeschoolkoor' v a n personeelsleden en studenten, waarbij de gedachten u i t g a a a n naar een groep van 50 & 60 personen Gaarne willen ondergetekenden pogen zulk een koor te vormen en doen daarom langs deze weg een beroep op belangstellenden om mee te doen

- Mevrouw L Bots-Bots Kamer B-929, telefoon 2292 - A C Janssen Kamer B-405, telefoon 2420

STUDIEREIS EUROPESE INSTELLINGEN In d e week van 14 tot en met 20 m a a r t organiseert Buro Buitenland een studiereis langs Europese instanties in Strasbourg, Panjs en Brussel Deze reis is in eerste i n s t a n t i e bedoeld voor de 21 Amerikaanse studenten uit I n d i a n a die in het k a d e r van het P r o g r a m m European Studies dit semester a a n onze Hogeschool verblijven Tevens zouden een vijftiental Poolse studenten in het k a d e r van het uitwisselingsp r o g r a m m a deelnemen H u n komst IS door de politieke ontwikkelingen in h u n land uiterst onzeker Elk jaar g a a n ook een a a n t a l Tilburgse studenten met deze

KOLLEGEROOSTER (TWEEDE SEMESTER) (aanvang 1 februari, einde 7 mei) In v e r b a n d met nieuwbouw (gebouw S) en verhuizingen zullen de nodige wijzigingen optreden in h e t kollegerooster Op dit m o m e n t gelden vanaf 1 februari 1982 de volgende wijzigingen of aanvullingen op eerder uitgereikte kollegeroosters PROPAEDEUSE SOCIOLOGIE Dagstudenten Woensdag 10 30 tot 12 30 u u r Statistiek in CZ-27 Werkstudenten Vnjdag 20 00 tot 22 00 u u r Sociologie, werkkoUege groep III CZ 24 Dag- en werkstudenten d e derde toets Statistiek, vastgesteld op 5 mei 1982 vervalt aangezien 5 mei een koUegevnje-dag is, n a d e r e d a t u m - b e p a l i n g volgt KANDIDAATS SOCIOLOGIE Dagstudenten: Donderdag 09 30 tot 12 30 u u r Sociologie IV werkgroepen Groep I d r s F Hamers - S 01 A 31 Groep II drs T W e g g e m a n s - S 01 A 43 Groep III vervalt Werkstudenten: Vnjdag 18 00 tot 20 00 u u r Wijsbegeerte II CZ-22 20 00 tot 22 00 u u r Sociologie IV-werkgroepen Groep I d r s J. Baayens CZ-22 Groep II d r s F Kerstholt/R Luijkx CZ-32 Groep 111 drs A Maas CZ 33 DOKTORAAL SOCIOLOGIE Algemene Sociologie en Theorie en Onderzoek De k u r s u s .Wallerstem' m a a n d a g 1 februari eerste bijeenkomst om 17 00 u u r in S 01 A 31, bedoeld om een geschikt tijdstip uit te kiezen De kursussen ,Macht' en ,Kommunikatie, woord en gebaar' vallen samen op vnjdag van 10 30 tot 12 30 u u r Daarom is er op vrijdag 5 februari om 10 30 u u r in zaal AZ-1 bijeenkomst voor beide groepen t e r bespreking v a n (eventueel) gewenste wijzigingen.

K u r s u s .Modernisering' (Adnaansens) 18 00 tot 20 00 u u r m AZ-12 d n plaats v a n CZ-23) Wijsbegeerte: Zoals in een eerder THB meegedeeld (7 november 1981) wordt de k u r s u s wijsgerige antropologie (dinsdag 18 00 tot 20 00 u u r in AZ-12) gegeven door drs F. v a n Peperstraten De l i t e r a t u u r is a n d e r s d a n in de studiegids staat vermeld De k u r s u s wordt met een verplicht schnftelijk t e n t a m e n afgesloten Sociologie v a n Arbeid, Beleid en Organisatie

9

C a p i t a Selecta Arbeidsverhoudingen (A-6) dinsdag 10 30 tot 12 30 u u r in AZ-12 Organisatie m Maatschappelijke Kontekst (B-2) d i n s d a g 13 30 tot 17 00 u u r S 01 C4 (twee-wekelijks; a a n v a n g 9 f e b r u a n 1982) Technologie-Planning (B-8). d i n s d a g 13 30 tot 17 00 u u r S 01 C4 (twee wekelijks, a a n v a n g 2 februari 1982) Sociologie van het Sociaal en Kultureel Welzijn De derdejaars k u r s u s en de vierdejaars k u r s u s worden gegeven door d r s K Geelen i p v drs R Lafaille Sociologie van d e hulpverleningstechnieken vnjdag van 15 30 tot 17 30 u u r m S 01 BIO Zelfhulp (vierdejaars kollege) d i n s d a g 13 30 tot 15 30 u u r in GZ41 Sociologie van de Ruimtelijke O r d e n i n g en Demografie T h e o n e en Praktijk v a n de Ruimtelijke O r d e n i n g woensdag v a n 08 30 tot 10 30 u u r in S 01 BIO Projekt, Ruimtelijke Ordening, vierdejaars vnjdag 10 30 tot 12 30 u u r m S 01 A31 Demografie voor Planologen woensdag 10 30 tot 12 30 u u r m S 01 BIO Analytische Demografie (derdejaars) woensdag 10 30 tot 12 30 u u r in S 01 D l l Bevolkingsprognostiek (4e jaars) vnjdag 08 30 tot 10 30 u u r m S 01 A43 Soc van Huwelijk, gezin en v r u c h t b a a r h e i d vnjdag van 10 30 tot 12 30 u u r in S 01 A43 Bevolkingspolitiek (vierdejaars) woensdag 08 30 tot 10 30 u u r in S 01 D l l Voor belangstellenden voor de kursussen Toegepaste Demografie der met-westerse landen is een eerste bijeenkomst op woensdag 3 f e b r u a n om 08 30 u u r in S 01 D l l

t e n t a m e n s wordt u toegezonden, d e uitslag-bnefjes van mondelinge t e n t a m e n s dient u in te leveren op h e t s e k r e t a n a a t v a n d e subfakulteit (gebouw K, straks gebouw S) BESLUITENLIJST AIGEMENE ONDERWIJSKOMMISSIE lAOC) 14 JANUARI 1982 1 N a a r aanleiding van diskussie studiestaking en studiemislukking - a a n de vakgroepen en OCB wordt de v r a a g gesteld of m e n akkoord k a n g a a n met de instelling v a n het i n s t i t u u t v a n docent m e n t o r (eerstejaars docent ( docent p e r afstudeernchting) - m een vervolg-vergadenng te diskussieren over de mogelijkheid van a kontakt-onderwijs b .langzame' SMT-groepen c meer s a m e n h a n g sociologie SMT 2 Volgende v e r g a d e r d a t a AOC 10 februari, 10 m a a r t , 7 a p n l , 6 mei, 9 juni, 11 a u g u s t u s Tijd 15 30 tot 17 30 u u r Plaats nog onbekend in verband met verhuizing n a a r Sociaal Cluster AGENDA ONDERWIJSKOMMISSIE BASISOPLEIDING (OCB) 3 februari 1982 v a n 16.00 tot 17.00 u u r in K 30.

1 Invulling ,ACX;'-uren in tweefasenstruktuur 2 Diskussie s t u d i e n c h t m g - studievertraging 3 Diskussie ,funktie van de propaedeuse' (artikel Van Dorp ORC) 4 J a a r p r o g r a m m a 1982 1983 (Ie j a a r tweefasenstruktuur)

Ontwikkelingssociologie I m p e n a l i s m e en ontwikkeling vrijdag v a n 13 30 tot 15 30 u u r in S 01 D l l Verg Bedr Soc der Ontw l a n d e n d i n s d a g 13 30 tot 15 30 u u r in S 01 A43 Soc Ruimt Analyse v a n de Ontw l a n d e n vnjdag 13 30 tot 15 30 u u r m S 01 A43 Terugkoppelingskursus vnjdag van 10 30 tot 12 30 u u r m S 01 C4 Staats- en Administratief Recht Capita Selecta Staatsrecht (Hirsch Ballm) d o n d e r d a g v a n 10 30 tot 12 30 u u r m CZ 29 C a p i t a Selecta Adm Recht (Hirsch Ballin) woensdag v a n 15 30 tot 17 30 u u r m AZ-10.

Onderwijssociologie Kursus .Stelsels en Beleid' (R de Moor) d i n s d a g van 20 00 tot 22 00 u u r m CZ-32 Geschiedenis Tweede semester, d r W Fnjhoff m a a n d a g 18 00 tot 20 00 u u r in CZ-35 Sociologie v a n d e Vrije Tijd Eerste bijeenkomst op dinsdag 2 f e b r u a n om 17 30 u u r in AZ-12 Wijsbegeerte Zij die menen m a a n m e r k i n g te komen voor of nog verplicht zijn t e n t a m e n ,wijsgerige antropologie' (programma prof d r J A m t z , 1980/1981) af te leggen worden zeer d n n g e n d verzocht k o n t a k t op te nemen met d r s F v a n Peperstraten (telefoon 013-(66)2217, K-18).

Nieuwbouw Sociaal Cluster (gebouw S) In d e loop van de m a a n d e n f e b r u a n / m a a r t zal de i n h u i z m g in het nieuwe gebouw plaatsvinden, einde j a n u a n zal de i n h u i z m g van de bibliotheek gerealiseerd zijn Vanaf 1 februari, a a n v a n g tweede semester, zullen de m d a t gebouw aanwezige kollege zalen gebruikt g a a n worden Voor d e nodige bewegwijzering zal worden gezorgd De a a n d u i d i n g hiervoor genoemd IS als volgt opgebouwd S de n a a m van h e t gebouw, bg 01 02 resp begane grond (bg), eerste verdieping (01), tweede verdieping (02).

A, B, C, D -f n u u m m e r aanduiding van zaal/kamer aan voor- achter- of zijvleugel v a n het gebouw Doktoraal t e n t a m e n s Doktoraal s t u d e n t e n worden d n n g e n d verzocht zich voor de schnftelijke en mondelinge t e n t a m e n s en voor afstuderen tijdig op te geven bij Buro Examens (B-107) De uitslag van schriftelijke

POLITIEKE FILOSOFIE Doktoraalvak voor de C - n c h t m g wijsbegeerte v a n het theologisch wetenschapsgebied (doktoraal bijvak Filosofie II van d e •Theologische Fakulteit) Dit kollege k a n ook door studenten v a n de overige wetenschappen gekozen worden t e r invulling v a n het wijsgerig bijvak.

Docent D Loose, vorm hoorkoUege Het kollege politieke filosofie zoals in het CIF rooster is opgenomen voor het doktoraal wijsbegeerte v a n het Theologisch Wetenschapsgebied (op d o n d e r d a g van 8 30 tot 10 30 uur) vervalt en wordt gegeven op vrijdag van 9 00 tot 11 00 u u r in gebouw T, k a m e r '10 (gebouw Theologische Fakulteit) Het eerste kollege is op 5 f e b r u a n 1982 Korte inhoudsopgave: BAUDRILLARDS k n t i e k op de konsumptie maatschappij breekt m e t elke behoeftetheorie (gebruikswaarde) of ekonomische ruilwaarde Een universeel vigerende differentiërende tekenwaarde, het verdedigingsmechanisme v a n d e kapitalistische maatschappij bij uitstek, o n t k r a c h t zelfs elke politieke ekonomie of politieke theorie m het algemeen Het door BAUDRILLARD aangeboden alternatief (de symbolische waarde) neemt n u eens de vorm a a n van een utopisch tegengif, d a n weer v a n een nihilistische doodsteek Het roept in ieder geval vragen op n a a r het symbolische m h e t algemeen en de e r v a r i n g v a n de wegebbende realiteit twee g r o n d t h e m a ' s uit de hedendaagse F r a n s e filosofie, b i n n e n welk d e n k k a d e r de positie v a n B a u d n l l a r d moet omschreven worden RECHTSTHEORIE H Het kollege Rechtstheorie II voor het doktoraal wijsbegeerte v a n h e t juridische wetenschapsbeleid, docent R Foqué, op vrijdag v a n 8 30 tot 10 30 u u r vindt plaats in gebouw S (nieuwbouw Sociaal Cluster), begane grond, zaal A-2 THB 18 - 29 j a n u a r i 1982

mm EXTRA INHAALKOLLEGES GESCHIEDENIS VAN DE WIJSBEGEERTE

.RECHT DER INTERNATIONALE ORGANISATIES'

De aanvullende kolleges .Inleiding in de Geschiedenis van de Wijsbegeerte' (inhaalprogramma) van prof. dr. L. Heyde, g a a n door op 8 en 15 februari 1982, telkens van 13.30 tot 15.30 u u r (het kollege van 1 februari komt te vervallen).

Plaats; S 01 a 43 (Gebouw S, (Ie verdieping, zaal A-43).

Plaats: S 01 a-43 (Gebouw S, Ie verdieping, zaal a-43).

gegeven door de docent J. v a n Lith De keuzekursussen: .Nationale instituties en internationale ekonomische organisaties: institutionele aspekten van het b u i t e n l a n d s e handelsbeleid van de Verenigde Staten'.

En de kursus: ,De vraagstukken van de Europese veiligheid'.

De plaats en het u u r zullen in n a d e r overleg met de studenten worden vastgesteld.

KURSUS JURIDISCHE KENNISEN WETENSCHAPSLEER

WIJZIGINGEN KOLLEGEROOSTER TWEEDE SEMESTER 1982

Vanaf 1 februari 1982 is er op inaandagen (15.30 u u r in CZ-32) een kollege in seminar-vorm over k e n n i s s t r u k t u r e n in het recht en de theorie van de rechtswetenschap. De k u r s u s wordt gegeven door R. Fogué en G. van Roermund, en is op de eerste plaats bedoeld voor CIF-studenten rechtsfilosofie tweede doktoraal, m a a r er k a n ook door belangstellenden a a n worden deelgenomen, met n a m e door studenten FRW die het keuzevak ,wijsbegeerte van het recht' willen volgen.

Literatuur: + 50 blz. per bijeenkomst.

Onderwerpen: dogmatiek en rechtswetenschap; n o r m en regel; feitelijkheid en causaliteit; beslissing en consensus; rationaliteit en discursiviteit; status van de rechtswetenschap; recht, wetenschap en ideologiekritiek.

Het tekstboek zal begin februari verkrijgbaar zijn bij het diktatenmagazijn.

K a n d i d a a t s ekonomie Maandag: 10.30 tot 12.30 u u r Bedrij f sekonomie II - Sbgb3, Sbgb5, Sbgb7 13.30 tot 15.30 u u r Bedrijfsekonomie II - Sbgb3, Sbgbö 15.30 tot 17 30 u u r Bedrijfsekonomie II - Sbgb3, Sbgb5, SbgbV, SOIBIO 18,30 tot 20.30 u u r Bedrijfsekonomie 11 - Cz-32, Cz-33 18.30 tot 22.30 u u r Burg. recht -f H. recht - Cz-36 18.30 tot 20.30 u u r Ekon. Geschiedenis - Cz-34 Dinsdag: 10.30 tot 12 30 u u r Bedrijfsekonomie 11 - SOlaSl, SOlblO, SOldll 13.30 tot 15.30 u u r Bedrijfsekonomie II - Az-2, Gz-38, Gz-40 13.30 tot 15.30 u u r Stat. V. ekon. k.v. - Cz-23 15.30 tot 17.30 u u r Bedrijfsekonomie II - Cz-33, Cz-34, Cz-35, Cz-25 Woensdag: 10.30 tot 12.30 u u r Stat. V. ekon. k.v. - Cz-31 15.30 tot 17.30 u u r Ekon. Aardrijkskunde - Az-11, Zz-1, Az-2, Sbgbl, Az-27, Az-28 13.30 tot 17.30 u u r Wijsbegeerte - Cz-40

AAN ALLE EERSTE EN TWEEDE AFSTUDEERDERS IN DE ALGEMENE LEER EN GESCHIEDENIS VAN DE EKONOMIE 1931/1982, RICHTING: SCHOUTEN/MEULENDIJKS L.S., Teneinde de huidige en potentiële afstudeerders in bovengenoemde doktoraalstudie een inzicht te geven omtrent de opzet van de doktoraalseminars van het k o m e n d e tweede semester van het akademisch j a a r 1981/1982, wordt h e n verzocht aanwezig te zijn op de eerste geplande zitting van: - woensdag 3 februari om 10.30 u u r in zaal DZ-42.

Zowel a a n de afstudeerders die reeds deelnamen a a n de seminars als a a n de nieuwkomers wordt d a n de gelegenheid gegeven om zich als zodanig a a n te melden en te diskussiéren over d e definitieve inhoud van de te verzorgen seminars.

Voor meer informatie omtrent de formele opzet van de seminars wordt verwezen n a a r de studiegids 1981/1982, p a g i n a E-53.

Ten aanzien van geschreven afstudeerwerkstukken wordt opgemerkt dat deze nog in beperkte m a t e verkrijgbaar zijn in het diktatenmagazijn.

De bestudering ervan wordt sterk aanbevolen.

KURSUS JURIDISCHE KENNISEN WETENSCHAPSLEER Vanaf 1 februari 1982 is er op m a a n d a g e n (15.30 u u r in CZ-32) een kollege in seminar-vorm over k e n n i s s t r u k t u r e n in het recht en de theorie van de rechtswetenschap. De k u r s u s wordt gegeven door R. Fogué en G. van Roermund, en is op de eerste plaats bedoeld voor CIF-studenten rechtsfilosofie tweede doktoraal, m a a r er k a n ook door belangstellenden a a n worden deelgenomen, met n a m e door studenten FRW die het keuzevak .wijsbegeerte van het recht' willen volgen.

Literatuur: + 50 blz. per bijeenkomst.

Onderwerpen: dogmatiek en rechtswetenschap; n o r m en regel; feitelijkheid en causaliteit; beslissing en consensus; rationaliteit en discursiviteit; s t a t u s v a n de rechtswetenschap; recht, w e t e n s c h a p en ideologiekritiek.

Het tekstboek zal begin februari verkrijgbaar zijn bij het diktatenmagazijn.

Donderdag: 8.30 tot 12.30 u u r Bedrijfsekonomie IV - Az-4 18.30 tot 20.30 u u r Bedrijfsekonomie IV - Az-1, Az-2, . AZ--27, Az-28 Vrijdag: 8.30 tot 12.30 u u r Bedrijfsekonomie IV - Az-1, Az-2, Az-3, Az-27, Az-28 Doktoraal ekonomie Maandag: 15.30 tot 17.30 u u r Ekon. V. ont. landen IV - Sbga4 15.30 tot 17.30 u u r Openb. Financiën prak. - Sbga6 Dinsdag: 9.30 tot 12 30 u u r Ekon. V. ont. l a n d e n - S01a43 10.30 tot 12.30 u u r Alg. Ekon. afst. v a k - Sbgb3 13.30 tot 17.30 u u r Ekon. Aardrijkskunde - SOldll 15.30 tot 17.30 u u r PEMO afst. v a k - Sbga8 Woensdag: 10.30 tot 12.30 u u r Alg. Econ. afst. vak - Sbga4 15.30 tot 17 30 u u r PEMO IV - Sbga2 Donderdag: 8 30 tot 11.30 u u r Geldwezen afst. vak - Sbgbl 13.30 tot 15.30 u u r Openb. Financiën prac. - Sbgbl 15.30 tot 17.30 u u r Openb. Financiën p r a c . - Sbgbl Vrijdag; 8.30 tot 10.30 u u r Agr. ekon. en soc. IV - Sbgbl 8.30 tot 12.30 u u r Int. Econ. Betr. afst. vak - Sbgb7 13.30 tot 16.30 u u r Openb. fin. afst. vak - Sbgbl Propedeuse ekonometrie Maandag; 13.30 tot 17.30 u u r Analyse - Az-2, Sbga2 K a n d i d a a t s ekonometrie Woensdag: 13.30 tot 17.30 u u r Wijsbegeerte - Cz-40 8.30 tot 12.30 u u r Bedrijfsekonomie IV - Az-1, Az-2, Az-3, Az-2?, Az-23 Doktoraal ekonometrie Vrijdag: 10.30 tot 12.30 u u r Topologie - Sbga2

SYLLABUS STAATSRECHT II

ATTENTIE! ATTENTIE! Zit u ermee? of juist niet?

Studentenfraktie ,Recht Vooruit' - de enige echte - staat u bij in deze b a r r e tijden: iedere m a a n d a g van 13.00 tot 17.00 u u r s p r e e k u u r in B-1015. .Recht Vooruit' ter behartiging van alle studentenbelangen in de Fakulteitsraad.

STUDENT-LEDEN VOOR INTRODUKTIEKOMMISSIE Van 16 tot en met 18 a u g u s t u s a a n s t a a n d e zullen de introduktiedagen van d e Juridische Fakulteit worden gehouden.

De introduktiekommissie, die deze dagen voorbereidt, zal b i n n e n k o r t h a a r werkzaamheden starten.

Studenten, die lid van deze kommissie willen worden, dienen zich daartoe a a n te melden bij het Fakulteitsburo (kamer B-915).

Inlichtingen over de werkzaamheden van de kommissie k a n m e n verkrijgen bij de studie-adviseur.

MEDEDELING OVER ENKELE BESLUITEN VAN DE FAKULTEITSRAAD, GENOMEN OP 17 DECEMBER JL Aan de studenten en extraneï van de fakulteit d e r rechtsgeleerdheid (met uitzondering van h e n die voor het eerst het eerste kursusj a a r volgen) is p e r brief dd.

21 december jl. een a a n t a l belangrijke besluiten medegedeeld, die genomen zijn in de raadsvergadering van 17 december jl.

Zi], die tot deze kategorie behoren, m a a r niettemin deze brief niet hebben ontvangen, k u n n e n een exemplaar van deze brief ophalen op k a m e r B-921, 's ochtends van 09.00 tot 12.30 u u r .

WIJZIGING TENTAMENDATA In afwijking van het in de studiegidsen 1981/1982 bepaalde gelden voor d e tentamenperiode mei/juni 1982 de volgende t e n t a m e n d a t a en -tijdstippen: C2-tentamens d a g s t u d e n t e n nieuwe stijl 1 sociaal recht II 10 mei 1982 - 9.30 u u r 2 rechtsgeschiedenis I 19 mei 1982 - 9.30 u u r 3 privaatrecht I 8 j u n i 1982 - 9.30 u u r CJ|-tentamens avondstudenten nieuwe stijl 1 sociaal recht 1 en II 10 mei 1982 - 9.30 u u r 2 rechtsgeschiedenis I 19 mei 1982 - 9.30 u u r 3 privaatrecht I 8 juni 1982 - 9.30 u u r C2-tentamens fiskaal-juridische studierichting 1 rechtsgeschiedenis I 19 mei 1982 - 9.30 u u r 2 bedrijfsekonomie II 24 mei 1982 - 9.30 u u r 3 privaatrecht I 8 juni 1982 - 9.30 u u r Doktoraal t e n t a m e n s d a g s t u d e n t e n nieuwe stijl Nederlands recht: 1 staatsrecht II 14 mei 1982 - 14.30 u u r 2 rechtsfilosofie II 27 mei 1982 - 14.30 u u r 3 strafrecht II 15 juni 1982 - 9.30 u u r Fiskaal-Juridische studierichting: 1 staats- en aadministratief recht 14 mei 1982 - 14.30 u u r 2 boekhouden II 11 juni 1982 - 14.30 u u r Doktoraal t e n t a m e n s avondstudent 1 sociaal r e c h t 1 en II 10 mei 1982 - 9.30 u u r 2 rechtsfilosofie I en II 27 mei 1982 - 14.30 u u r D-I t e n t a m e n oude sti^I 1 staatsrecht II 14 mei 1982 - 14.30 u u r 2 rechtsfilosofie 27 mei 1982 - 14.30 u u r 3 burgerlijk recht 1 juni 1982 - 9.30 u u r 4 handelsrecht 8 juni 1982 - 9.30 u u r 5 strafrecht 15 juni 1982 - 9.30 u u r

10

In het Diktatenmagazijn is verkrijgbaar het eerste deel van de syllabus Staatsrecht II. Het tweede deel zal in de loop van februari verschijnen.

Deel 2 behandelt onderwerpen op het gebied van de decentralisatie en is d u s niet bestemd voor studenten fiskaal recht. In de syllabus zijn opgenomen teksten, alsmede vragen en opdrachten. ' Er wordt van uitgegaan d a t de vragen bij week I vóór de a a n v a n g van de eerste werkgroep door^ studenten zijn beantwoord.

AVONDKOLLEGES SOCIAAL RECHT - BLOK B-3 Het eerste kollege Sociaal Recht zal gegeven worden op woensdag 3 februari a a n s t a a n d e van 19.00 tot 20.45 u u r ; docent mevrouw mr. L. Bots (Sociaal Recht vormt met rechtsfilosofie Blok B-3).

Aan de studenten die voornemens zijn om in het komende semester de kolleges Sociaal Recht te volgen wordt het volgende medegedeeld.

Het w e r k p r o g r a m m a voor deze avondkolleges vindt u in de Leidraad 1981/1982 Blok I en Blok II. Deze Leidraden zijn verkrijgbaar in het Diktatenmagazijn van de KHT. Deze Leidraden zijn niet kompleet zonder aanschaf van de Materiaalboeken dl. I, II, 111 en IV, eveneens verkrijgbaar in het Diktatenmagazijn. In de Leidraden ingedeeld in werkweken, vindt u n a a s t test-u-zelf-vragen en werkopgaven, telkens bij elk (deel)onderwerp aangegeven de stof die u moet bestuderen en de m a t e waarin. Deze opzet leent zich goed voor zelfstudie.

Om t e komen tot een zo optimaal mogelijke b e n u t t i n g van de kollege-uren, is het voorstel van de vakgroep Sociaal Recht om bij de a a n v a n g van elk kollege een lijst rond te laten g a a n met de n u m m e r s van de <ioor u voor het betreffende kollege bestudeerde werkopgaven. De opgaven die u g r a a g behandeld wilt hebben, kruist u a a n . Het a a n t a l kruisjes geplaatst bij een werkopgave bepaalt de volgorde van behandeling voorzover de tijd het toelaat.

In het kollege van 3 februari a a n s t a a n d e worden behandeld de Werkweken II en III van Leidraad 1981/1983 Blok I (Werkweek I bevat geen werkopgaven) en u wordt verzocht deze voor te bereiden.

P.M.: De e x a m e n d a t u m Sociaal Recht is voor de avondstudenten vastgesteld op 10 mei 1982 te 9.30 u u r .

KURSUS TRANSAKTIONELE ANALYSE Voor 15 tot 20 psychologiestudenten is het mogelijk begin m a a r t een tweedaagse k u r s u s Transaktionele Analyse te volgen. Deze kursus zal de gehele vrijdag en zaterdag beslaan en zal worden gegeven aan ,De Viersprong' in Halsteren De kosten van deze k u r s u s bedragen minimaal ƒ 110,- en maxixmaal ƒ 150,- p e r persoon, afhankelijk van eventuele subsidiemogelijkheden. De kosten voor maaltijden en overnachting zijn voor eigen rekening.

Bij overschrijding van het m a x i m u m a a n t a l inschrijvingen geldt, dat de eerste aanmeldingen het eerst in a a n m e r k i n g komen voor deelname en dat studenten Klinische Psychologie voorrang hebben.

Voor n a d e r e informatie en aanmelding: - Helen Althuizer - tel. 35 08 53 - Fred van Es - tel. 35 75 12.

SPORT KONDITIETESTDAG DINSDAG 16 FEBRUARI Nog twee weken d a n weet je zeker hoe goed of slecht het met je konditie is. J e durft toch te komen?

KONDITIETRAINING MET MUZIEK Elke dinsdagmiddag van 12.30 tot 15.15 u u r wordt in de Studentensporthal konditietrainiug met muziek gegeven. Een alternatieve m a n i e r van o n t s p a n n e n ideaal tussen de kolleges door.

VOLLEYBAL NUK 26 februari in Twente Belangstellenden (deelnemers) dienen zich a a n te melden bij Ad van Brakel (telefoon 04255 1486). Informatie (over training en oefenwedstrijd) zul je van hem vernemen.

MeNu? PERIODE t TOT EN MET 5 FEBRUARI

AAN ALLE HOOFDVAKSTUDENTEN KLINISCHE PSYCHOLOGIE Betreft; Kursus therapeutische gespreksvoering (B-kursus) Zesde semester 1982.

Ten gevolge van de aanstelling van een nieuw medewerster is het rooster voor de werkgroepen therapeutische gespreksvoering gewijzigd.

Met i n g a n g van 8 februari zullen er drie groepen van start gaan; - W G 1 op dinsdag van 13.30 tot 15 30 u u r - W G 2 op woensdag van 10.30 tot 12.30 u u r - WG 3 op woensdag v a n 13 30 tot 15.30 u u r .

Elke hoofdvakstudent klinische psychologie die wil deelnemen dient zich vóór 1 februari in te schrijven bij het sekretariaat.

De definitieve indeling van de groepen zal worden vastgesteld tijdens het eerste kollege v a n prof. De Moor op woensdag 3 februari 1982 (kursus individuele psychotherapie, GZ-31, v a n 15.30 tot 17.30 u u r ) .

Wij verzoeken alle hoofdvakstudenten klinische psychologie hierbij aanwezig te zijn.

Literatuur: G. Egan: .Deskundig Hulpverlener' Overige l i t e r a t u u r wordt tijdens de k u r s u s verstrekt.

Beoordeling; O p d r a c h t e n tijdens d e k u r s u s en eindverslag/paper; tevens geldt aanwezigheidsplicht.

(N.B. de in de studiegids aangekondigde voortoets over de l i t e r a t u u r vervalt).

Drs. A. M. C. de Voogt

CV

MAANDAG 1 FEBRUARI - Erwtensoep - Heldere Champignonsoep - Saucijs]e - Rundervink Vleessaus - Bloemkool met kaassaus Bleekseldery - Gekookte a a r d a p p e l e n - Diverse nagerechten DINSDAG 2 FEBRUARI - Chinese Tomatensoep - Witte Cremesoep - Nasi Goreng - Gekruide Gehaktstick met Satésaus - Kroepoek - Atjar - Indische Burger - Chinese Kool - Gekookte aardappelen - Diverse nagerechten WOENSDAG 3 FEBRUARI - Minestronesoep Spinaziesoep - Champlgnonschnitzel P a p r i k a Burger - Tyroliënne - Broccoli met Roomsaus - Gebakken of Gekookte aardappelen - Diverse nagerechten DONDERDAG 4 FEBRUARI - Kerrysoep - Bouillonsoep - Gepaneerde Speklap Kaasvink - Espagnolesaus - Stampot Zuurkool - Gestoofde Witte Kooi - Gekookte aardappelen - Diverse nagerechten VRIJDAG 5 FEBRUARI - Tomaten-Groentesoep - Kip-Champignonragout - Salade van Andijvie Selderij - Komkommer A u g u r k - Tomaat - Olie en Azijn - Spaghetti of Gekookte aardappelen - Diverse nagerechten

Aanleiding voor het anarcliisme, uitingsvormen, aktles van vani Eciiter, het is ni ge!ijl( te stellen manier geen re< Daarom is voor aktualiteitswaar anarchisten uit i betrekking tot v In de lezingenc] belangrijke men worden in relatii lezingen gaat ee anarchisme voo waarin meer ex| tegenbewegingc Studium Genere een lezingencyk gebleken, dat ei in diskussiegroe cyklus. Na de o; worden georgar rond een aantal uit de verf zijn 9 Daarnaast zal e Internationale Ir een tentoonstel! anarchisme. De; bezichtigen in d In samenwerk!ni die ieder op eer anarchisme.

Lezingenc)

Donderdag 4 febi 13.30 uur - zaal Anton Constands •Het anarchisme, kultuur-filosofies

ï^'enals het lib socialisme staat ] »e traditie van dl Wet IS de meest radikale interpre *flheid, Gelijkl

Voorzover het ani

STUDIUM GENERALE

CYKLUS ANARCHISME

Donderdag 11 februari 13.30 u u r ­ zaal AZ­8 H a n s Rajnaer .Peter Kropotkin over ekonomie en technologie' In deze lezing gaat het met n a m e over Kropotkin's ideeën over inte­ gratie en over een tegelijkertijd op agrariese en industriële arbeid ge­ richte federatie v a n gemeenschap pen Het IS zinnig, deze ideeën te aktu­ aliseren n a a r d e diskussies over kleinschaligheid, ekonomie en ekologie Eveneens lijkt het zmnig, Kropot­ kin s kommunisme te plaatsen in de traditie v a n Proudhon's m u t u ellisme en Bakoenin s kollekti­ visme Donderdag 18 februari 14 30 u u r ­ z a a ! AZ­8 W i m v a n Dooren ,Leo Tolstoij en h e t vraagstuk v a n geweld en geweldloosheid' Het s t a n d p u n t van Tolstoij over dienstweigeren is zeker niet te vergelijken met h e t gewetensbe­ zwaar in strikte zin Het g a a t dui delijk verder en richt zich tegen het instituut v a n de staat in zijn algemeenheid Tolstoij's pacifistiese s t a n d p u n t is voor anarchisten beslist geen ge­ meengoed, en daarom zal ook uit­ gebreid a a n d a c h t besteed worden a a n a n d e r e anarchisten, zoals Bakoenin en Kropotkin, die ge­ welddadig verzet beslist niet uit­ sloten

Aanleiding voor Studium Generale om aandacht te besteden aan het anarcliisme, is de toename van aan het anarchisme verwante uitingsvormen, die men i^an waarnemen bij veel buitenparlementaire aldies van vandaag, zoals Onicruit en Dodewaard Gaat Dicht.

Echter, het is niet juist om hedendaagse vormen van sociale aktie gelijk te stellen aan het anarchisme: aan beide wordt op die manier geen recht gedaan.

Daarom is voor de volgende vraagstelling gekozen: wat is de aktualiteitswaarde van de ideeën en theoretische stelsels van de anarchisten uit de vorige en het begin van deze eeuw, met betrekking tot vraagstukken van sociale aktie van nu?

In de lezingencyklus zal het gedachtengoed van een drietal belangrijke mensen uit de anarchistische beweging besproken worden in relatie tot hedendaagse vraagstukken. Aan deze drie lezingen gaat een kultuur­filosofische beschouwing over het anarchisme vooraf, en de cyklus wordt besloten met een lezing, waarin meer expliciet de relatie tussen anarchisme en hedendaagse tegenbewegingen wordt gelegd.

Studium Generale wil zijn programma dit keer niet beperker» tot een lezingencyklus voor een breed publiek. In de loop der tijd is gebleken, dat een vaak wat beperkter deel van de belangstellenden in diskussiegroepen dieper in wil gaan op het onderwerp van de cyklus. Na de cyklus zullen daarom een zevental bijeenkomsten worden georganiseerd in de vorm van 1 of 2 diskussiegroepen fond een aantal thema's, die tijdens de cyklus nog niet helemaal uit de verf zijn gekomen.

Daarnaast zal er door Studium Generale in samenwerking met het Internationale Instituut voor Sociale Geschiedenis te Amsterdam een tentoonstelling ingericht worden over de geschiedenis van het anarchisme. Deze tentoonstelling is in de maand februari te bezichtigen in de ruimte bij de Aula.

In samenwerking met de Filmliga wordt een aantal films gedraaid die ieder op een bepaalde manier in relatie staan tot het anarchisme.

Lezingencyklus Donderdag 4 februari IJ 30 uur ­ zaal AZ­6 Anton Constandse •Het anarchisme, Kultuur­filosofies beschouwd' Evenals het liberalisme en h e t socialisme staat het anarchisme in ™ traditie van de Franse revolutie ™5t IS de meest konsekwente en vi:'ï, interpretatie v a n d e leus scha ■ G elijkheid en Broeder­ Voorzover het anarchisme zich ver­

bonden heeft m e t de arbeiders­ beweging IS h e t ook te beschouwen als een stroming b i n n e n h e t socia­ lisme Het onderscheidt zich van a n d e r e vormen v a n socialisme door het vraagstuk van uitbuiting en o n d e r d r u k k i n g niet alleen te her­ leiden tot de kant van d e eigen­ domsverhoudingen De mens moet bevnjd worden v a n iedere inner­ lijke en uiterlijke vorm v a n autori­ teit of macht, zodat hij vnj zal zijn om zelf zijn eigen leven in te rich­ ten Tegen de achtergrond v a n een kultuur­historiese schets zal het anarchisme besproken worden als een filosofie van de vrijheid

Donderdag 4 m a a r t 13.30 u u r ­ zaal AZ­8 Katinka Lunneman ,Emma G oldman en de positie van de vrouw' E m m a G oldman was een van de weinige vrouwen in de wereld v a n de anarchistiese theoietici en ak­ tivisten Haai leven werd bepaald door een meedogenloos verzet tegen h e t kapitalisme en d e mo­ derne staat, wat m a a r al te vaak beantwoord werd met gevangenis­ straffen en uiteindelijk m e t ver­ b a n n i n g u i t d e VS Ze was op de eerste plaats a n a r ­ chiste, m a a r als vrouw ook be­ trokken bij de emancipatiebewe ging a a n h e t begin v a n deze eeuw Als a n a r c h i s t e zag E m m a Bold­ m a n in, d a t d e uiteindelijke bevrij­ ding van de vrouw niet te bereiken was door louter en alleen op te komen voor gelijke burgerrechten Ze legde de n a d r u k op de ophef­ fing v a n de onvrijheid v a n vrou­ wen, die veroorzaakt werd door de burgerlijke fatsoensnormen

Tentoonstelling

Filmprogramma

,ANARCHISME, EEN HISTORIES OVERZICHT IN BEELDEN'

Georganiseerd door de Filmliga.

In samenwerking met h e t Instituut voor Sociale G eschiedenis te Am sterdam is door het Studium G ene­ rale een tentoonstelling samenge­ steld over de geschiedenis v a n het anarchisme Hoofdpersonen uit het Anarchisme worden geplaatst tegen d e achter­ grond van revolutionaire gebeur­ tenissen en de geschiedenis v a n de ar'oeidersbeweging Zo zien we de figuur v a n Proudhon in do tijd rond de revolutie 1848, en Bakoenin als aktivist van de Iste Internatio­ nale in d e Commune van Lyon Verder worden de periodes van het terrorisms het syndikatisme en antimilitarisme getoond De ak­ tiviteiten v a n anarchisten tijdens de Russische Revolutie en d e Spaanse Burgeroorlog zijn te zien De tentoonstelling wordt afgesloten met hedendaagse anarchistiese affiches

Dinsdag 9 februari ­ 22.30 u u r Ambassade t h e a t e r ,La Ciutat C r e m a d a ' (De V e r b r a n d e S t a d ) .

Regie: Antonio Ribas.

BURO BUITENLAND

Vakbeweging en Derde Wereld Overal w a a r mensen werken voor h u n dagelijks brood, organiseren groepen arbeiders zich om geza­ menlijk h u n belangen te verdedi­ gen De Nederlandse vakbeweging heeft al een jarenlange traditie In ontwikkelingslanden staan vak­ bondsorganisaties veelal n o g m de kinderschoenen Samen zijn zij verenigd in een a a n t a l m t e r n a t i o n a a l e vakbondsorganisaties om el­ k a a r te steunen en voor h u n ge­ zamenlijk belang op te komen De laatste jaren wordt e r steeds vaker gesproken over de nood­ zaak tot een i n t e r n a t i o n a l e ar­ beidsverdeling In de praktijk blijkt dat de industriële aktiviteit v a n veel westerse, ook Nederlandse, ondernemingen in ontwikkelings­ landen toeneemt In veel gevallen IS er zelfs sprake van overplaat­ sing v a n industrieën u i t Nederland n a a r ontwikkelingslanden De v r a a g is w a t de konsequenties zijn van deze ontwikkelingen voor de arbeiders, zowel in ontwikke­

Dinsdag 23 februari ­ 22 30 u u r Ambassade­theater Film .d'Amore e d'Anavchia' (Liefde en Anarchie) Regie: Lina WertmuIIer. Dinsdag 9 m a a r t ­ 22 30 u u r Ambassade­theater ,Themroc' Regie: Claude Faraldo.

Dinsdag 23 m a a r t ­ 22.30 u u r Ambassade­theater ,Prova d'Orchestra' Regie: Federico Fellini.

Imslanden als in Nederland. Raken de belangen v a n Tilburgse arbei­ ders m strijd met die v a n h u n kollega's in Derde Wereld landen'' Hoe k a n de vakbeweging u i t m g geven a a n de i n t e r n a t i o n a l e soli­ dariteit v a n arbeiders èn tegelijk opkomen voor d e belangen v a n d e eigen leden'' Deze vragen zullen a a n de orde gesteld worden tijdens een bijeen­ komst op ­ WOENSDAG 3 FEBRUARI A a n v a n g 20 00 u u r m h e t gebouw van d e Katholieke Hogeschool Tilburg, zaal AZ 8 Sprekers zijn ­ Piet J e u k e n medewerker beleidsgroep inter­ nationale zaken v a n h e t FNV, ­ Peter W a t e r m a n medewerker van het Institute of Social Studies m 's­G ravenhage Iedereen is welkom Er is volop ge­ legenheid tot diskussie ' i Deze avond wordt georganiseerd door Euro Buitenland v a n d e Katholieke Hogeschool Tilburg in he k a d e r v a n d e Leergang Ontwik­ kelingsproblematiek Inlichtingen bij Euro Buitenland telefoon 013 ­ (66)2236

Donderdag 11 msiart ­ 13.30 u u r Rudolf d e J o n g .Anarchisme en hedendaagse tegenbewegingen' In de lezing wordt een schets ge­ geven v a n d e ontwikkeling v a n de hedendaagse tegenbewegingen, zo­ als ze ontstonden in h e t midden v a n d e jaren zestig tot v a n d a a g d e dag Deze bewegingen zijn onaf­ hankelijk v a n traditioneel links en gedeeltelijk als reaktie daarop ont­ staan In grote lijnen laten deze bewegingen zich inspireren door een libertair socialisties gedachten­ goed, m e t uitzondering v a n een korte periode a a n het begin v a n de jaren zeventig, w a a n n m e n zich sterk oriënteerde op de traditionele arbeidersbeweging en e r s p r a k e was v a n een hegemonie v a n h e t marxisties denken

Diskussiegroepen In tegenstelling tot de lezingen­ cyklus is h e t p r o g r a m m a v a n de diskussiegroepen bestemd voor een beperkt a a n t a l mensen (maximaal 25, op t e splitsen in twee groepen).

U k u n t zich voor een diskussie­ groep a a n m e l d e n door vóór 28 fe­ b r u a r i k o n t a k t op t e n e m e n met Buro S t u d i u m G enerale.

U k u n t ook gebruik m a k e n v a n het aanmeldingsstrookj'e in d e fol­ der, d i e voor h e t p r o g r a m m a Anar­ chisme verspreid wordt.

De diskussiegroepen s t a r t e n op 15 m a a r t , zeven weken lang, iedere m a a n d a g . Men k a n kiezen voor de middag of d e avond.

Het p r o g r a m m a bestaat u i t de vol gende zeven onderdelen.

1 Anarchisme en Staat 2 Anarchisme en Ekologie 3 Anarchisme, K u i t u u r en Ethiek 4 Anarchisme en Wetenschap Het 5e, 6e en 7e onderdeel v a n h e t programma kunnen door de diskussiegroepen zelf ingevuld worden.

11

STUDIUM G ENERALE

Resistentie o rkest DINSDAG 2 FEBRUARI AULA AANVANG: 12.30 UUR Het Resistentie Orkest stamt u i t de tijd v a n de Notenkrakersaktie, m a a r zette zich af tegen niets Uit liefde voor het vak en verslaafd­ heid a a n de salonmuziek begon het ensemble vol zelfspot m e t het terughalen van w a t m de dagen van d e grote recessie en daarvoor het muzikale genoegen was De muziek v a n G eorges Boulanger, Paul Lmcke, Jo K n u m a n n , Albert W Ketelbey, G ustav Langer en J P Sousa hebben zij voor d e na­ oorlogse generaties h e r o n t d e k t en wordt door hen, zoals een recen­ sente beweerde ,door h u n grote ervaring in h e t vertolken v a n con­ certmuziek lichtelijk overdreven ten gehore gebracht' De veel geprezen, zo genoemde ironische wijze waarop het orkest

werken als ,Zwei Himmelblaue Augen', ,Spatzen­Konsert', ,Si vous I'aviez compris', ,Ein bisschen Liebesgluck', ,Zum 5 U h r Tee', ,Grossmutterchen', ,Da Capo', en ,Bel Ami' uitvoert is evenwel niet de enige c h a r m e v a n h e t Resisten­ tie Orkest, ook d e specifieke m a ­ nier waarop gemusiceerd en aan­ gekondigd wordt IS, om in school­ termen te spreken, een zoen v a n de juffrouw waard De kapelmeester H u u b Mathijsen bespeelt d e viool en d e violophoon op een wijze die recht doet a a n zijn muzikaal bourgondische af­ komst, de cellist en a n n o n c e u r Carel A l p h e n a a r verdient voor zijn bijdragen erepluimen te verkrijgen, pianist en ordeverstoorder Chaim Levano betoont zich een waardige telg u i t zijn op Franz Liszet terug­ g a a n d e stamboom, d e violisten Sa­ beth Pieterson en Ernest Spits to­ veren juwelen v a n muzikale p r a c h t uit h u n kostbare i n s t r u m e n t e n , om nog m a a r niet te spreken v a n de eenzame hoogte die fluitiste Leono­ r e Pameijer bereikt THB 18 ­ 29 j a n u a r i 1982

m memo februari MAANDAG 1 FEBRUARI Olofs Eerstejaarsavond.

KWJ-gebouw, Korte T u i n s t r a a t 7, 20.00 u u r : Diskussie-avond.

Spreeksters zullen zijn I n a Brouwer, lid Tweede K a m e r en Nel van Dijk, lijsttrekster bij de komende Provinciale Statenverkiezingen. N a afloop: politiek kafé. Organisatie: CPN-afdeling Tilburg.

DINSDAG 2 FEBRUARI Olof: Inval bij Virgiel te Delft.

Katholieke Hogeschool, Aula, 12.30 u u r : Resistentie-Orkest.

Klassieke muziek, op a m u s a n t e en ironiese wijze ten gehore gebracht.

Organisatie; Studium Generale.

Stadsschouwburg, Studio, 20.30 u u r : ,Van moeders zijde', een nieuwe p r o d u k t i e v a n het Spiegeltheater over moeders en dochters.

Ambassade-bioskoop, 22.30 u u r : Filmliga met ,La Dentellière'.

Regie: Clauda Goretta.

WOENSDAG 3 FEBRUARI Vrouwenkafee, Sasse v a n Ysselstr., 20.00 u u r : Kafee-avond.

Stadsschouwburg, Studio, 20.30 u u r : Konsert door de rockgroep ,TC Matic' uit België.

DONDERDAG 4 FEBRUARI Katholieke Hogeschool, AZ-6, 13.30 u u r : Lezing door Anton Constandse. Het a n a r c h i s m e , kultuur-filosofies beschouwd in het kader van het programma Anarchisme.

Organisatie: S t u d i u m Generale, Katholieke Hogeschool, B-602, 13.30 u u r : Vergadering Hogesctioolraad.

Stadsschouwburg, Studio, — i20.30 u u r : Het filmhuis vertoont de film ,Neige' v a n J u l i e t Berto.

VRIJDAG 5 FEBRUARI Stadsschouwburg, Studio, 20.30 u u r : ,Neige' Czie 4 februari).

#<i^ Het Opperhoofden-buro van de Rooms Katholieke Hogeschool b.v. heeft het vorig kalenderjaar afgesloten met een daad van zichtbare importantie: honden komen niet meer binnen, krachtens een verbod dat men op illustratieve wijze heeft vastgelegd op de diverse toegangsdeuren tot deze wat onbekende universitaire instelling. Ironische geesten en slechte karakters zullen bij het zien van deze geplastificeerde stikkers zonder enige twijfel denken: welke hond wordt precies bedoeld? Die viervoeter van die simpatieke sehretaresse of die hond waar ik doktoraalkolleges van volg?

Doch, hun ironie en hun slechtheid drijft geheel buii)3n de realiteit. Honden komen er écht niet meer in!

Onmiddellijk stel ik mij daarbij voor dat een uiterst wilskrachtige staatsburger zich toch met zijn gedomesticeerde dier, rukkend aan een keurige lederen leiband, in dit wetenschappelijk mortuarium waagt en, genietend van zijn rebellie, een fikse wandeling maakt langs de kollegezalen, de aula, de kantine, door de bibliotheken, de trappenhuizen op en af, totdat hij de indruk heeft , dat elke hier werkzame of studerende bleekscheet hem heeft opgemerkt. Enkele minuten later rinkelt dan zonder enige twijfel de telefoon op de kamer van Drs. Hop-

^^^^^

#<^

Honden tvoor mijn hond Japie) man of bij de heren van de Bewakingsdienst.

Ik stel mij dan 0sn daaropvolgende konfrontatie voor tussen genoemde wilskrachtige staatsburger en de hogeschool-ordehandhavers.

Ik zie dan ook voor me hoe de staatsburger na enkele uiteenzettingen van overheidswege zijn hond de opdracht verstrekt tot de aanval over te gaan, hetgeen het dier, trouw als honden zijn, ook ogenblikkelijk doet.

Dat wordt dus nog lachen, dat begrijpt u.

Een geheel ander aspekt aan deze bij nader inzien toch wat gekompliseerde kwestie is dat het verbod zich op dit moment beperkt tot het invoeren van honden. Ik kan niet anders dan vaststellen dat onze Petrus Donders Universiteit voor Menswetenschappen zich nog immer gastvrij opstelt ten aanzisn van lama's, beren, katten, vleermuizen, stinkdieren, miereneters, aligators, de inmiddels uiterst zeldzame panda, rode kardinaalsmutsjes (...), het rondom het gebouw ruim,schoots voorkomende witte kwikstaartje en - ik besluit met mijn lievelingsdier -: hyena's!

Nu doet zich in deze kwestie natuurlijk een moeilijk theoretisch probleem voor.

Stel namelijk voor de aar-

Aantekeningen van een kamerbewoner

Jace van de Ven Mevrouw Gérard zei men tegen mijn hospita, maar mijn hospes werd door iedereen ,pa' genoemd. Niet omdat hij als een Nederlandse Cartwright over zijn Bonanza's regeerde; veeleer omdat hij bij ieder gesprek of gebeurtenis goedmoedig zat te kniickebollen. Mensen als ,pa' krijgen meestal het epiteton ,opa', maar ,pa' heeft die gradatie nooit bereikt omdat hij van mevrouw Gérard geen pijp mocht roken en dat hoort er onvermijdelijk bij voor ieder die als opa door het leven wil.

'Mogelijk was het daarom, dat ,pa' altijd en immer sigarette-as morste, of zelfs zijn peuken liet vallen op de burgerlijke fauteuil die hem door mevrouw Gérard toegewezen was. „Pa, kijk nou toch eens wat je doet", mopperde ze dan en ,pa' knikkebolde. Hij zei nooit iets in haar nabijheid, voldeed zwijgzaam aan de hem opgelegde rol als oude baas met verschijnselen van aderverkalking. Een enkele keer echter kon hij plotseling enthousiast opveren. Bijvoorbeeld bij voetbal op de TV. „Hij zit er in", kreet hij dan, als er een doelpunt gemaakt werd door voor- of tegenstander. En: „Hij zit er wéér in", riep hij nog luider als het doelpunt herhaald werd. Mevrouw Gérard keek me dan hoofdschuddend aan, op het moment dat ,pa' al weer druk aan het sigarette-as morsen was. Volgens mij deed hij het allemaal met opzet, hoewel...? 's Zomers viste hij in het Wilhelminakanaal aan het einde van de straat. Hij bediende zich dan van een vishaakje waarmee je een volwassen rijnaak ankeren kon. „Pa heeft alweer niets gevangen", zei mevrouw Gérard medelijdend, maar zij kocht die vleeshaken van angels voor hem.

Had ,pa' ooit de telefoon voor je aangenomen als je er niet was, dan kreeg je een

M^:i^

achterklap

digheid even dat ik in het gezelschap van mijn hyena (die ik Betsy heb genoemd) mijn entree zoek tot ,Het Instituut KHT'. Dat alles is heel goed mogelijk binnen de vigerende stelsels van verboden regels, aanwijzingen en kodes. Ik passeer met Betsy terloops een tot mijn ontsteltenis uitzinnig krijsende doktorandus in de ekonomische wetenschappen. Twee weken later hangt naast elke hondestikker een plaatje van een hyena. Op

een frisse maar toch behaaglijke voorjaarsochtend slenter ik door de universitaire burelen met mijn pas gekochte Siamese poesje. In de verte gillen een tweetal kopiërende assistentes. Drie dagen later hangt naast

elke hond en elke hyena eej stikker van een Siamese en profile. Een klein jaar 1 ter is elke toegangsdeur (fcj hogeschool geheel voijjf plakt met stikkers die alle i het Westen geregistreerd diersoorten omvatten, voelt wel, dit is belachelijk^ Achter dit hondenverbod geen konsistente fitosofól tenzij men het onregelmaU voorkomende gezeur vaJ sommige mensen een regel matige aanleiding vindt oir, een verbod in te stellet Wanneer dat het geval ii kan het hier nog een ink ressant kampement worden twee zeer briljante ekom metrie-studentes zoenen cl kaar hartelijk in de koffk hamer, irriteren een dm verblijvsnd hoogleraar é zijn roes zit uit te slapen, komen er niet meer in. 1 niet aan de hogeschool vet slaafde punk-jongen m eens bezien hoe een univet siteit van binnen is ingtricht. Zijn lichtgroene had kleurt niet bij het grijs vaij de granieten vloeren: komt er ook niet meer inl Enkele jaren nadien verbm ven in de hogeschool te Til| burg nog slechts een 208-t wetenschapsbeoefenaren, len gekleed in lichtbruid kostuums, druk bezig rm\ msns- en maatschappij-w\ tenschappen. Het gaat goi met de Universiteit Bn\ bant! door Wouter van Gül

verhaal van hem te horen waar je geen touw aan vastknopen kon. Hij wist niet eensl wie er gebeld had, of kwam met een naam aanzetten, die je in je hele leven nog niet [ was tegenkomen. Ik deed altijd of hij me uitstekend geholpen had.

Dat telefoneren van hem gebeurde trouwens alleen als mevrouw Gérard niet thuis was. Die snelde anders linea recta naar het apparaat en was daarvan - wie er ook aan het toestel verlangd werd - het eerste kwartier niet weg te slaan. ,Pa' leefde trouwens pas op, als hij eens een dagje alleen thuis was. Op een middag kwam ik thuis en de slinger en het uurwerk van de gangklok lagen keurig op een hoopje achter het glazen ruitje: pa had op zijn vrije middag de klok gerepareerd. Een andere keer walmde bij mijn thuiskomst de zwarte rook de keuken uit: mevrouw Gérard was zo lang weggebleven, dat ,pa' besloten had zelf een ei te bakken.

Mijn mooiste herinnering bewaar ik ook aan een dag, dat ,pa' de heer des huizes was. Zomer. Hij zat op een bankje in de zon. Te slapen of te dommelen.

Ik stond vlak bij hem te kijken naar zijn sigarettenpeuk die langzaam uit zijn handen aan het glijden was. Op dat moment doorbrak ergens in den hoge een vliegtuig de geluidsbarrière. ,Pa' schóót recht. „Een vliegtuig", sprak ik geruststellend. ,Pa' sloeg de sigarettepeuk van zijn broek en herpakte zich. „Ja, dat is nog gevaarlijk die geluidsbarrières'', zei hij, want als mevrouw Gérard er niet was dan praatte hij wel, „die kom je tegen als je te hoog vliegt. Dan wordt de lucht plotseling heel dik en daar vlieg je dan met een klap doorheen.'' „ O " , deed ik geïnteresseerd en dat moedigde hem aan. „Daarachter zit het luchtledige'', wist ,pa' en ik begreep uit zijn gezichtsuitdrukking, dat het daar niet pluis was. Het was er al bijna even gevaarlijk als op de maan, waar die twee mensen geweest waren. „Daar is geen aantrekkingskracht", waarschuwde ,pa' en als je daar niet oppast val je eraf en misschien wel hier voor de deur te pletter." Onwillekeurig keek ik even naar de plek die Armstrong had weten te vermijden. De zon scheen er, evenals op ,pa's' wijze hoofd. Ik hield opeens nog meer van hem dan ik al deed.

En nog steeds hoop ik soms - voor het heil van de wereld - dat ,pa's' ruimtetheorie mag kloppen. Mevrouw Gérard schijnt nog te leven. ,Pa' is dood heb ik gehoord.

OPROEP! Het THB roept zijn lezers op om hun eigen aflevering te schrijvel in deze reeks ,aantekeningen van een kamerbewoner'. De beteff inzendingen komen voor plaatsing op deze pagina in aanmerkinil