De eerste
Centrale Interfakulleit in de kijker bij opening Akademisch Jaar „Filosofie en wetenschap kunnen misschien tegemoet komen aan de veelvormigheid waarin het menselijk verlangen naar kennis en het menselijk streven naar authentieke vrijheid tot uitdrukking komen". Met deze woorden besloot prof. L. Heyde zijn rede en daarmee werd een nieuw Akademisch jaar aan de hogeschool geopend. In zijn inleiding schetste drs J Verster de moeilijke geboorte van de Centrale Interfakulteit m Tilburg en met name de belangrijke rol die prof Plattel daarbij speelde De CIF die vorig jaar van start gmg zal vanaf 1 november ook kunnen beschikken over de werkorganen die de WUB voorschrijft Het werk dat prof Plattel wegens gezondheidsredenen moest stopzetten werd voortgezet door prof Heyde en hij kreeg de eer dit Akademisch jaar te openen met een lezing over .Filosofie en Universiteit' De instelling van een fakulteit van wijsbegeerte als Centrale Interfakulteit heeft een bijzondere beteke nis, aldus prof Heyde Het is veel meer dan alleen m a a r een naam Een zo belangrijke innovatie als deze moet worden gedragen door de hele universitaire gemeenschap, want filosofie is meer dan voorheen een zaak die alle fakulteiten aan gaat , Precies omwille van haar centraal karakter is een filosofische fakulteit meer dan elke andere fa kulteit m haar ontplooiing aangewezen op de anderen Een reëel kontakt met diverse wetenschappen IS voor de wijsgerige reflektie van grote waarde om te komen tot een wetenschapsfilosofie, een adequate antropologie, een ethiek of een kri tisch begrip van een door weten schappen en daarmee samenhan gende techniek getekende kuituur" Maar deze centrale funktie van de filosofie blijft slechts een .verheven gedachte indien ze niet door de ge hele universitaire gemeenschap gedragen wordt We kunnen ons afvragen of de moderne universiteit, dat zoals een bedrijf onder de wet van de rationaliteit staat, nog wel oren heeft n a a r het onbaatzuchtig beschouwen en waarheidzoeken van de filosoof De universiteit wordt - vandaag
Prof. Heyde
meer dan ooit - gedwongen tot efficiency en ze kan m deze tijd van schaarste nauwelijks blijven stilstaan ,bij datgene wat met onmiddellijk bruikbaar is Heyde wil geen kultuurpessimist zijn m a a r met Habermas stelt hij vast dat de samenleving steeds meer doordrongen wordt van een instrumentale en strategische rationali teit terwijl ze .steeds minder m staat blijkt te zijn op rationele wijze om te gaan met praktische en normatieve vraagstukhsn' De filosofie kan geen oplossingen voor de universiteit te voorschijn toveren Het is geen deus ex machina' W a t Heyde wil duidelijk maken 18 dat het lot van de beoefening van de wijsbegeerte mede afhankelijk IS van het begrip dat de universiteit van zichzelf heeft De universiteit k a n zo onder het imperium van een vernauwde rationaliteit komen te staan .dat ze zichzelf te hort doet en de filosofie verwijst naar de gesloten ruimte van een fakultatieve ommuring' D© filosofie heeft dus de universiteit nodig, m a a r dan dient de universiteit ook de ruimte te scheppen voor de beoefening van de wijsbegeerte, en dat is dan de tweede stel ling van Heyde Wetenschappers zitten niet te wachten op verlossende boodschappen van filosofen, m a a r ze worden wel gekonfronteerd met eigen vragen
over de zm en draagkracht van h u n werk Om h u n wetenschappelijk werk kritisch te kunnen beoordelen moeten ze tegelijk binnen en buiten dit werk kunnen gaan staan Deze kritische bezinning over eigen weten en werk moet de wetenschapper zelf kunnen doen en Heyde wijst op het gevaar om dit over te laten a a n willekeurige, toevallige of ideologische duidingen, zoals in een diktatuur waar men .geen open en kritisch nadenken verwacht maar enthousiasme, applaus of dienstwillige onderzoekers die nuttige produkten afleveren' Prof Heyde ..Een dergelijke kritische filosofische bezmnmg kan onder andere verhinderen dat wetenschap zich gedachteloos of met een slecht geweten - uitle^/ert aan macht die zich niet legitimeert Ze kan ons daarenboven wapenen tegen de impliciete metafysiek van een vernauwde rationaliteit waarin alle rationaliteit gereduceerd wordt tot een bepaalde wetenschappelijke gestalte' Hoe ver springt n u zo'n verzekeringsdeskundige, een beursspeciahst met de overwegingen van Plato, Descartes, H e g e l ' De samenleving heeft geen behoefte a a n funktionarissen die h u n verworven kennis simpelweg m handelen omzetten In de beroepsuitoefening moet men kunnen aktualiseren, interpreteren, en afstand nemen van eigen weten Tenslotte heeft de beoefening v a n de wijsbegeerte ook nog een bijzondere betekenis a a n een open katholieke instelling Heyde vindt het m deze kontekst belangrijker .te overwegen wat de funktie zou kunnen zijn van een waarlijk kritisch en door een waarheidsethos bewogen wetenschappelijk nadenken over het verschijnsel godsdienst, katholiek geloven, dan te pogen vanuit dit geloof wetenschapsbeoefening een onmiddellijk en herkenbare kristelijke zm te verlsnen' Filosofie IS zoeken n a a r zin en waarheid De Centrale Interfakulteit k a n aan dit zoeken een nieuwe impuls geven, m a a r dan moeten de politieke verantwoordelijken terdege rekening houden met het eigen karakter van de studie van de wijsbegeerte bij het aanbrengen van de noodzakelijke randvoorwaarden op organisatorisch en fmancieel gebied, aldus prof. Heyde. E. V. verschijnt wekelij:
Derde Wereld-filmweek aan de hogeschool gaat 15 sept. van start. Een belangwekkend nieuw initiatief in het kader van de jaarlijkse leergang ontwikkelingsproblematiek, traditiegetrouw op poten gezet door Buro Buitenland. Pagina vijf bericht over Hyena's onder de zon, de cyclus en andere ontwlkkelingsfilms.
Tiemstra hoogleraar in de ekonomie verwacht in januari terug te keren als voorzitter van zijn vakgroep Bedrijfsekonomie. Wie weet is er dan een eind gekomen aan een slepende roddel-affaire vol keukenmeiden-dramatiek. Lees hoe de geur van rotte vis langzaam optrekt en waarom Bedrijfsekonomie zo'n tof afstudeervak is. Pagina 3.
Mei '68 wordt in Frankrijk begraven. Het boegbeeld van de linkse studenten, de universiteit van Vincennes, werd plat gewalst. De regering liet tientallen fakulteiten in vooral kleine universitaire centra sluiten. Zie pagina 4.
Veertig vermoorden per dag in San Salvador. En de Christendemokraten blijven hun positie verdedigen zonder de minste kritiek te dulden. Dirk Vandersypen interviewde de verontwaardigde rektor van de katholieke universiteit van El Salvador, Ignacio Ellacuria. Lees de middenpagina.