1980 06 13

tilburgs hogeschoolblad 13 juni 1980 jaargang 17 - nummer 32 IKL^

Ook minder positieve geiuiden

Akademische Raad adviseert Pais over Letterenf aicuileit aan KHT Vrijdag 13 juni boog de Akademisclie Raad zicli over liet voorstel tot instelling van een eksperimentele studierichting taal­ en literatuurwetenschap aan de KH Tilburg, ten einde minister P ais bij zijn beslissing van advies te dienen. Bij het ter perse gaan kennen we nog niet de aard van dit advies maar wel de reakties van een aantal WO­instellingen en van Sekties en Kommissies op het voorstel. Deze reakties zijn uiteenlopend. Naast instemming is er inzake de algemene opzet kritiek van onder meer de RU Utrecht en de RU Leiden. Een aantal deelaspekten van de op te richten studierichting worden door sommige instanties eveneens minder gunstig getaxeerd. Zo heeft de Sektie Engelse Taal­ en Letterkunde kritiek op de voorziene lerarenopleiding.

Bij de algemene kritiek is nogal wat ongenoegen over een aantal minder elegante aspekten van de gevolgde procedure. Utrecht voelt zich voor een voldongen feit geplaatst; de personeelswerving is al gestart, zo merkt de universiteit op. Nijmegen twijfelt aan het n u t van de advies­ ronde. Beide universiteiten menen ook dat Tilburg te veel of te voor­ barig inpikt op de voorgestelde twoe­fasenstruktuur. De AR verzet zich immers tegen de invoering van deze twee­fasenstruktuur.

De Sektie Engelse Taal­ en Letter­ kunde acht het instellen van deze eksperimentele studierichting niet opportuun gezien de relatieve da­ ling van de inschrijvingen bij lette­ renfakulteiten.

Leiden heeft er bezwaar tegen, dat deze nieuwe en vooralsnog eksklu­ sieve ontwikkeling uitsluitend plaats heeft a a n een konfessionele instelling in dit geval de KHT. Daar wordt gevreesd dat deze oprichting de financiële armslag van de be­ staande instellingen zal beperken.

Leiden meent dat eerst moest wor­ den nagegaan of deze studierichting niet beter past binnen de bestaande Letterenfakulteiten.

Uit de voorbereidende raadsstukken blijkt dat de AR wel wil instemmen met de voorgestelde studierichting, maar dat de Raad twijfelt aan de zinvolheid van deze adviesronde. De Raad wil zich ook verzetten tegen het feit dat Tilburg met h a a r voor­ stel vooruitloopt op de invoering van een twee­fasenstruktuur. De nadere uitwerking van het voorstel voor een nieuwe studierichting krijgt hier en daar zware kritiek. In een aantal kommentaren klinkt nogal wat be­ zwaar tegen de mogelijkheid om een

lesbevoegdheid Engels te behalen.

De lerarenopleiding Engels wordt gezien als een .vreemde eend in de bijt'. Met name de Sektie Engels van de AR heeft een analyse gemaakt van inhoud en niveau van het voor­ gestelde programma en deze ver­ geleken met wat aan andere lette­ renfakulteiten voor dezelfde (eerste graads) bevoegdheid wordt geèist. „Op grond hie rvan honhludee rt e d sektie dat de ge pre se nte e rde inhoud achterblijft bij wat e lde rs eg bruik e ­ lijk is, te rwijl e lke e niv augaranii e ontbreekt. e D se ktie honklud e e rt voorts dat de toe ke nning van e e n

Na w e d e r o m esn jaargang braaf o n s best te hebben gedaan, gaan w i j , T H B ­ redaktieleden, met vakantie. In augus­ tus hopen w e dan weor fris e n monter aan de slag te gaan. Een prettige vakan­ tie.

eerstegraadsbevoegdheid op grond van he t door Tilburg ge bode ne is uit­ gesloten. Ook te n aanzie n van de toekenning van e e n e ve ntue le tw ee ­ deegraadsbevoegdheid e e h ft de se k­ tie haar eb ed nking e n. e D es kti e wijst e r te nslotte op dat in he t Aka­ demisch Statuut ege n artike l is te vind3n volge ns we lk he t moge lijk is om e e n postdoktorale e (ni e t­ e ksp ri­ mentele) el rar e nopl e iding et late n volgen op e e n e kspe rime nte le stu­ dierichting. Deze laatste bedenking wordt ook door Nijmegen geopperd.

ARCULO (Akademische Raadscom­ missie Universitaire Lerarenoplei­ ding) vindt het voorstel voor een lerarenopleiding teleurstellend wat betreft de alternatieve beroeps­ mogelijkheden die het presenteert.

De kommissie noemt het Tilburgse voorstel vaag en tweeslachtig. Er wordt teveel gemikt op een leraren­ opleiding. De studenten zullen zeker spelen en kiezen voor de leraren­ opleiding ten nadele van de uitbouw van nieu%ve (beroeps) opleidingen.

De AR lijkt geneigd zich te zullen aansluiten bij deze toch zwaarwe­ gende inhoudelijke kommentaren.

Overigens gaat het gerucht dat ook de universiteit van Amsterdam nog met een kritisch kommentaar zal komen.

De Hogeschooldelegatie gaf nog geen kommentaar en zal zich ge­ deisd houden tot op of n a de zitting van de AR. Volgens prof. dr. H. Pinkster zijn de negatieve reakties het gevolg van achterhoedegevech­ ten. „He t stimule re n van de groe i van kle ine inste llinge n do e t de be ­ staande grote inste llinge n pijn, want die groe i gaat af van de grote re in­ stellingen."

Heel wat negatief kommentaar is af te leiden uit misverstanden on­ danks een vrij omvangrijk en duide­ lijk rapport met het voorstel voor de nieuwe studierichting, aldus prof. Pinkster, die beklemtoont dat er ook heel wat positieve reakties zijn (onder andere van de Sektie Letteren) en dat men niet kan ver­ wachten dat iedereen dit werkstuk voor een nieuwe studierichting zo m a a r goed k a n vinden. „Het zal vre e md mo e et n lope n als de AR te nslotte ne gatie f zou advi­ seren, dat zou me e rg ev rbaz e n", aldus prof. Pinkster.

E. V. verschijnt wekelijks

gkh -fi^^i'ML "■­.­ ­'­■•.'. ■: ;­^'­Jia'a."­iijiif'^;.:ócss^

De deur naar de Open Universiteit staat nog steeds open.

Minister P ais kreeg in de Tweede Kamer te horen dat de voorbereiding voortvarend ter hand moet worden genomen, zodat in 1983 de eerste studenten van start kunnen gaan. Pagina 7

De regouts in Maastricht maakten zich geen zorgen om de arbeiders die in een paar jaar hun gezondheid verspeelden achter helse keramiek­ovens.

Mijnarbeiders knapten af en krepeerden aan de silicose.

In de tijd dat de bourgeois over lijken placht te gaan ontstond ook in Limburg de moderne, hedendaagse gezondheidszorg. De heer J. P hilips promoveerde daarop. Pagina 3

In Indonesië is de universitaire pers gemuilkorfd. De studenten maakten zich té druk over de huidige politieke situatie en dat was niet naar de zin van de HH­militairen. P agina 5

f^^Ktionar .Reaktionair' is een rubriek waarin reakties van lezers worden geplaatst

Vaste-Brief Nu Jace van der V e n in een merkwaardige manifestatie van onbenullige honkvastheid volhardt, w i l ik als vermoedelijk enig overgebleven lezer van zijn rubriek trachten de bakens wat te verzetten Slechts een doel staat me hierbij v o o r ogen, en dat is verhoging v a n de leesbaarheid van de achterflap De taktiek is nu met te ontvlammen m een zo schitterend mogelijke tirade aan het adres van de persoon V a n der V e n , want daar blijkt hij ongevoelig v o o r En doodleuk flanst-ie uit een mengelmoes van diets en duits een volkslied in elkaar, in plaats van v o o r zichzelf op te komen D e taktiek dient erop gericht te zijn een groter lezerspubliek te kreeren, en een

:^

\ :

tilburgs hogeschoolbiad weekblad van de katholieke hogeschool tiiburg redaktle annemiek decock (hoofdredakteur), paut spapens eddie vaes angela lodder (assistente) medewerkers ~ tome asselbergs twan geurts, frans godfroy, clemens graafsma, nel marquet, véronique nas. tymen trolsky, jace van de ven, hans opbroek. wiebe zw/aga officiële mededelingen buro kommunikatie cartoonist ad van haandel fotografie rien siors, tilburg druk a van der wee bv, tilburg drukkerij abonnementen voor niet-hogeschoolleden f 15,— per jaargang advertentie-acquisitie a p p lodder kopij alle kopij moet uiterlijk op donderdag de week vóór het verschijnen In het fcwzlt van de redaktle zijn redaktie-adres/advertenties hogeschoollaan 225, tilburg telefoon (alleen voor thb) 662277 en 662506 intern 2277 en 2506 kamer 207 en 208 (gebouw b) foto-service foto s in dit nummer kunnen worden besteld a ƒ 350 per foto in het fornoaat 10x15 cm, telefonisch 013-551109 of bIJ de redaktle landelijk samenwerkingsverband gemeenschappelijke universitaire persdienst (gupd) waarbij verder aangesloten foila civitatls (amsterdam), ad vaivas (vu amsterdam), quod novum, (rotterdam) universiteitskrant groningen, wagenings hogeschoolblad utrechts universiteitsblad, mare (lelden), thd-nieuws (delft), th-berichten (eindhoven) en tht-nieuws (twente)

aanzet daartoe zou hierin kunnen bestaan, dat w e eens dingen bespreken waar een ander w a t aan heeft Bijvoorbeeld door de kostprijs van de lettertekens op de achterflap te laten korresponderen met een enigszins vergelijkbare inhoudelijke waarde, of om bij mijn oude grieven te blijven de disko van de Vaste-Brief te transformeren in serieuze pop W e l a a n ' Er zijn twee opvallende zaken uit de afgelopen tijd die hier bespreking behoeven, en beide komen v o o r t uit de media die hier op de hogeschool zoal funktioneren Eerstens is daar een interview van Annemiek D e c o c k met mr W Schouten en tweedens een extra-aflevering van Kappataai, dat uitsluitend handelde over een losgebarsten ruzie aan de Ekonomische Fakulteit Geheel volgens de trend van de laatste tijd v/il ik slechts het licht laten schijnen op de rol van de verschillende mensen binnen die media 1 Annemiek D e c o c k dus Die tijgt maar naar Oegstgeest, want Schouten IS met happig op een gesprek en naar Tilburg komen is er kennelijk met bij op zijn leeftijd Ze staat daar v o o r het huis en schrijft ,,Je ziet dat de zeven dochters het huis uit zijn '. W a t een waarnemingi Iets f r i v o o l s aan de v o o r g e v e l , de afgesleten deurknop, de talrijke ramen en raampjes (of misschien IS het w e l het ,ruime en rustige bloemenplantsoen') verraden, dat hier met een, twee of misschien wel zes mensen huishouden, maar naast meneer en vermoedelijk mevrouw Schouten zeven kinderen' En dan nog dochtersi Dat laatste zal wel af te leiden zijn uit het paarse macrame v o o r de talloze raampjes, een paar achteloos weggezette damesfietsen of w i e weet de zak v a n Max, naast de zeven vuilnisbakken op de stoep, v o l g e p r o p t met truitjes en jurken, want je mag veronderstellen dat Schouten in goeden doen is Annemiek ziet dan dat de dochters het huis uit zijn Alle zeven Niet een is er thuis, en Annemiek voelt dat op haar klompen aan

dan'?" Schouten repliceert het liever aan Annemiek te v r a g e n . ,,lk (Annemiek) ben gekomen om u vragen te s t e l l e n " Maar ze heeft niettemin haar vermoedens.

W a t betekent dat?

O p het eerste gezicht dit Schouten mag het blad v a n alles nageven, w a t hem misschien persoonlijk met aanstaat, en in plaats van dat deszelfs h o o f d redaktrice achter haar produkt gaat staan, hem wijst op resultaten waarvoor ze bloed, zweet en tranen behoort te plengen, vraagt ze naar mensen, naar namen Dit IS journalistiek die zichzelf met serieus neemt, dit is een knieval en public die dieper gaat dan Schouten wellicht had willen zien Redaktie, medewerkers van het hogeschoolblad, hoedt u, Annemiek heeft vermoedensi Kijk uit naar een andere betrekking of vriendenkring want straks staat u op straati Er zijn met gemak nog wel meer plekken aan te wijzen waar Annemiek de punten heeft laten liggen, maar een knellend ruimtegebrek staat me dat met toe Trouwens, het belangrijkste heefi zijn plaats

Ruimtegebrek is ook een reden dat de jongens v a n Kappataai nog even zullen moeten wachten, maar hier komt zeker een v e r v o l g op Paui Zoontjes

yimtm^e^ Matsertjes kunnen worden opgegeven bij d« redai<tie Tot 30 woorden kosten ze f ^-, onder nummer ƒ 2 50 extra Reakties op advertenties onder nummer naar de redaktie sluren TE KOOP HONDA CX 500 rood Bouwjaar 1978 Km s t a n d 10 000 Prijs ƒ 4000,- A Timm e r m a n s , B 914, telefoon (68)2301, privé: 343011 TE KOOP RUIME W O N I N G MET TUIN EN CV midden in het c e n t r u m Grote keuken, 3 slaapkamers met ligbad en toilet, enz Vraagprijs ƒ 125 000,- Telefoon 422761.

WIE, OH WIE, wil voor ƒ 500,- vier prach tige fauteuils, één salontafel en een exklu sief w a n d m e u b e l ' Te bevragen Rea Berg m a n s , G-113, tel 013 662270 of 04242 3418

OPROEP De redaktieraad van het Tilburgs Hogeschoolblad moet wegens vertrek van enkele zittende leden worden aangevuld Vakant komen de zetels van-

2 LEDEN VAN HET WETENSCHAPPELIJK PERSONEEL (bij voorkeur uit de sociale, juridische, psychologische of theologische (sub)-fakulteit)

1 ATG-er en 3 STUDENTEN (bij voorkeur uit de ekonomische, sociale, juridische, psychologische of theologische (sub)-fakulteit) Personen die er iets voor voelen om vanuit de redaktieraad het zakelijk en journalistiek beleid van de THB-redaktie te begeleiden kunnen zich schriftelijk aanmelden bij de redaktie, kamer B-207

Het IS te begrijpen dat er weinig meer kapot kon van het interview, w a t mij betrof Helaas, het moest nog beginnen Tussen de receptieprentjes door komt Schouten te spreken over het hogeschoolblad De hele sfeer van het blad staat hem tegen Er w o r d t feitelijke berichtgeving in geweerd die met in ,het verkrampt aandoende opvattingenen gedragingenpatroon(?) passen' en het blad w e k t nogal eens de ,indruk, en zelfs meer dan dat, overtuigingen van anderen als minderwaardig, en v o o r (ongezonde) spot in aanmerking komend te beschouwen' A l d u s de cassetterecorder van Annemiek De laatste vindt het kennelijk prettig dat-ie praat, ze vuurt hem aan ,,Wat stoort u dan daar zo in'?", en als Schouten dreigt af te dwalen ,,Even terug naar die sfeer Het gaat Schouten om de t o o n van het blad „En dat is met mijn mening alleen, dat is een communis opinio onder al diegenen op w i e r oordeel ik p r i j s s t e l " .

Het IS nu opletten geblazen, hier had Annemiek in kunnen springen en kunnen vragen bijvoorbeeld, wie al diegenen op w i e r oordeel Schouten zo een prijs stelt dan wel zijn Maar neen, hij mag zijn zin voltooien met te stellen dat er naar zijn overtuiging krachten aan het w e r k zijn die het blad, het hogeschoolblad dus - let u nog op"? - ,,niet meer v o o r algemeen gebruik aantrekkelijk willen m a k e n " Pats' Annemiek, als hoofdredaktrice belast met een zware verantwoordelijkheid, w i l nu meteen weten w i e die krachten zijn Letterlijk ,,U had het eerder al over kleine groepen mensen W i e zijn dat

Autoverzekeri ngen hogeschool personeel Katalogusprijs ƒ „ „ „ „

Bruto-premie AR met ƒ200,— eigen ris ko ƒ 805,— „ 935,— „ 1070,— „ 1335,— „ 1570,—

9 000,— 12 000,— 15 000,— 20 000,— 25.000,—

•k Overname no claim tot 4 0 % -k Inklusief groene kaart

Bruto-premie ƒ „ „ „ „

330,— 390,— 410,— 470,— 500,—

•k Schade-afwikkeling casco: binnen d r i e dagen

EINDHOVENSCH ASSURANTIEKANTOOR BV TELEFOON 040-444200 EN 444201 Lid: N.V.A. MAKELAAR IN ASSURANTIËN - Gevolmachtigde: EDENSTRAAT 39

Nouwens verhuizingen Erkend Rijksverhuizers

Internationale Verhuisonderneming en opslag van Inboedels verpakkingen overzee Lage Witsiebaan 102-112-136, Telefoon 013-670526-674796, Tilburg 2

J. Philips promoveert op gezondheidszorg in Limburg 1850-1940

De armen zijn dood en de historicus schrijft de geschiedenis der rijl(en, zelfs als hij dat niet wil Honderd jaar geleden was Nederland een langzaam overeindkrabbelend ontwikkelingsland. Het grootste deel van de bevolking vegeteerde voort in een ontstellend pauperisme en slechts honderdduizend mensen genoten van wat onze generatie .welvaart' zou noemen. Een wurgende landbouwkrisis dreef ieder jaar talloze boerenarbeiders naar de overvolle steden, waar ze werk hoopten te vinden in de beginnende nijverheid. Ze kregen er de ellende van het wonen met hele gezinnen in één bedompte kamer, de onderbetaling en de karige uitdelingen van het Armbestuur, die net voorkwamen, dat de mensen van honger stierven.

Er waren genoeg andere dingen om aan te kreperen. Epidemieën bezochten vooral de volksbuurten.

Kindersterfte zorgde er voor, dat er weinig weken voorbij gingen zonder een paar ,engelenmissen' in de parochiekerk. Tuberculose had vrij spel in een samenleving, waar de meeste mensen zich in leven moesten houden op een dieet van aardappelen en azijn.

Tegen dat dekor is de moderne gezondheidszorg van Nederland ontstaan. Daarover bestaan al wat deelstudies en sinds 12 juni is in dezen ook de provincie Limburg geen witte plek op de kaart meer.

Op die dag promoveerde aan de hogeschool de heer J. F. R. Philips op het proefschrift ,Gezondheidszorg in Limburg. Groei en akseptatie van de gezondheidsvoorzieningen. 1850-1940". Zijn promotor is prof. dr. H. F. J. M. van Eerenbeemt.

Het is een échte dissertatie geworden, dik, netjes gedrukt en in een slappe groene kaft. De inhoud getuigt van ouderwetse degeUjkheid.

Stap voor stap gaat Philips n a hoe het moderne gezondheidsapparaat, dat vandaag de dag tot in alle hoeken van de Limburgse samenleving reikt, is ontstaan.

Het staat allemaal niet zo duidelijk in de geschiedenisboekjes, m a a r Nederland was n a de val van Napoleon één van de armste gebieden van Europa geworden. Geen docent zal de Ierse hongersnood van 1845 vergeten. Dat in Nederland vergelijkbare omstandigheden heersten, is vrijwel onbekend. Voor zulke dingen heeft het vaderland een soort doofpot. Weet dan, dat de levensstandaard vergelijkbaar was met die in Ierland, terwijl de elite zijn forse kapitalen liefst in het buitenland belegde. De begroting kon slechts sluitend worden gemaakt dank zij de ,Indische baten' en op een gegeven moment had de gezeten burgerij zo weinig vertrouwen in het koninkrijk, dat een staatslening alleen maar werd voltekend, nadat de betrokken minister had gedreigd met invoering van de gruwel dier eeuw: direkte inkomstenbelasting.

Er werkten toen in Nederland talloze gastarbeiders die meestal uit Duitsland kwamen. Ze verrichtten niet de minste baantjes zoals tegenwoordig, m a a r deden gekwalificeerd werk, waar je een vakopleiding voor nodig had. In Nederland waren geschoolden nauwelijks te vinden.

Inderdaad, het leek de Derde Wereld wel.

Daar is betrekkelijk snel verandering in gekomen. N a 1870 ongeveer begon in Nederland de industriële revolutie met alle gevolgen van dien. De samenleving verstedelijkte, de inkomsten namen toe en het algemeen welvaartspeil steeg voor iedereen. Dat zegt weinig over de menswaardigheid van het bestaan rond 1880, dat zegt meer over de

volkomen verdierlijking van de generaties daarvoor.

Limburg vormt op dit beeld min of meer een uitzondering. De toestanden in deze afgelegen landbouwprovincie staken gunstig af bij die in de rest van Nederland en dat veranderde juist in de jaren zeventig. De produkten van de Amerikaanse gemechaniseerde landbouw, die toen de Europese markten bereikten, zorgden voor een enorme krisis op het Europese platteland, die Limburg met zijn gebrek aan ekonomische alternatieven extra hard trof.

Van mijnbouw was nauwelijks sprake. Alleen Maastricht bezat van oudsher industrie. Daar had een deels verfranste bourgeoisie al heel vroeg de kansen aangegrepen die de industriële revolutie hen bood.

Ze zijn nog steeds berucht, ondanks het standbeeld dat men in Maastricht heeft opgericht ter herdenking van de heer Regout en niet van de talloze armoedzaaiers die achter zijn helse keramiekovens in een p a a r jaar h u n gezondheid verspeelden.

De medische zorg was - legt Philips uit - volstrekt onvoldoende. De meeste artsen verdomden het om zich in die afgelegen negorij te vestigen, terwijl de heelmeesters - die n a een beperkte opleiding in de dorpen geneeskunde uitoefenden - uitstierven. De overheid wilde, dat geneeskunde slechts door universitair geschoolden werd uitgeoefend zonder zich ervan te vergewissen, wat dit kon betekenen in een land waar slechts zo weinig mensen de kans kregen om te studeren. In de toenmalige nachtwakersstaat zou dat de overheid trouwens een zorg zijn.

Voor de armen was er nauwelijks medische bijstand. Alleen in de steden h a d men armendokters die voor rekening van het Burgerlijk Armbestuur behoeftigen behandelden. Ze kregen d a a r hoe dan ook een vast bedrag voor, wat h u n zorg voor deze mensen niet ten goede kwam.

Wilden zij als heer leven, dan was het broodnodig om h u n kostbare tijd te besteden a a n types als de Regouts, die tenminste een behoorlijke rekening konden betalen.

Het ziekenhuis van Maastricht heette niet ten onrechte Kalvariënberg.

Het was voor de meeste patiënten eindstation in h u n leven. Hospitalen waren in die dagen van gebrekkige medische kennis voornamelijk haarden van infektie, waar lijders aan allerlei kwalen dooreen lagen en de verzorging afhing van grotendeels ondeskundig personeel. Een vorige generatie h a d voor zulk werk trouwens tuchthuisboeven gerekruteerd.

Andere mensen vond je niet voor

J. F. R. Philips

dit gevaarlijke werk in een omgeving, waar je talloze ziektes op kunt lopen.

Philips legt uit, hoe d a a r verandering in kwam. Hij schildert de komst van een nieuw soort artsen, leerlingen van de positivistische school, die juist in de tweede helft van de negentiende eeuw zoveel

medische geheimen ontsluierden.

Vaklieden waren het, patriarchen, allesweters en als het moest tyrannen, die de gewoontes van eeuwen her wisten te doorbreken. Slechts één ding kostte echt moeite: de gemeentelijke overheden brengen tot het nemen van hygiënische maatregelen. Dat werd door de lakse bestuursleden konsekwent op de lange baan geschoven, tot onderwerp gemaakt van ellenlange diskussies of gewoonweg gesaboteerd. In Venlo werd er pas serieus iets a a n gedaan, toen een plaatselijk apotheker en gezondheidsvoorvechter Van Rijn daar burgemeester was geworden.

Deze Van Rijn probeerde zelfs te komen tot gemeentewoningbouw, wat in die dagen toch zelfs in het verlichte Holland als socialistische gruwel werd beschouwd. Zijn plan werd door een onwillige gemeenteraad getorpedeerd.

Opbloeiend zuilensysteem De dokters-alleenheersers werden opgevolgd door de organisators: geestelijken en katholieke leken die het opbloeiende zuilensysteem van een gezondheidskomponent wilden voorzien. Philips' boek is voor een groot deel gewijd a a n de groei, bloei en onderlinge ruzies van zulke instellingen, die n a de eerste wereldoorlog een vaste greep op de samenleving kregen. Minder aandacht besteedt hij a a n de mijn en de sociale revolutie die de komst van deze grootindustrie te weeg bracht.

De mensen voor wie het allemaal bedoeld was, de gewone Limbxirgers, komen m a a r heel zelden uit de alinea's n a a r voren. En dan ziet Philips ze door de bril van de beter gesitueerden. Twee citaten over de armenzorg in de negentiende eeuw: „Het kon niet uitblijven, dat in dit systeem ook groepen binnenslopen, die geen echte paupers waren of die de armoede a a n zichzelf te wijten hadden: luiaards, drankzuchtigen, ongeletterden, zwervers, kriminelen, werkschuwen of andere marginale groepen. Tegen die misbruiken werd herhaaldelijk fel gefulmineerd, zonder dat de overheid d a a r veel a a n veranderde." „Dagloners en kleine zelfstandigen, inwijkelingen en gestrande militairen, losse arbeiders, bedelaars en paupers. Zij hadden n a a r hier de wijk genomen en bleven in de stad hangen om er gretig te profiteren van de vaste bedelingen door het Burgerlijk Bestuur, dat vanwege zijn rijke fondsen in staat was een groot percentage v a n de bevolking bijstand te verlenen."

(Vervolg op pagina 6) thb 32 - 13 juni 1980

De eerstejaars zijn in nauwe samenwerking met de Utrechtse school voor de journalistiek geselekteerd uit een groep van 575 geïnteresseerden.

De drie-j arige opleiding is opgebouwd uit zogenaamde modullen, die elk ongeveer drie weken in beslag nemen en waarin journalistieke vaardigheden aan bod zullen komen in relatie met een aktueel thema.

Deze modullen worden begeleid door de ondersteunende vakken zoals ekonomie, sociologie, staatsrecht, politikologie en ethiek.

Stages hebben in alle drie de leerjaren een plaats: in het eerste en

tweede jaar observatie - respektievelijk oriëntatie - stages in de vier werkvelden krant, radio, televisie en voorlichting. In het derde leerjaar is er een werkstage in een van de vier door de student gekozen werkvelden.

Aan het eind van de opleiding wordt de student een diploma uitgereikt in de vorm van een dossier met daarin al zijn tijdens de opleiding vervaardigde werkstukken.

De nieuwe school krijgt een aantal praktijkruimten waaronder een drukkerij, tekstverwerkingsruimte, radio- en televisiestudio's en een telexkamer.

Toine Asselbergs

Geschiedenis socialistische beweging eindelijk serieus aangepaict De socialistische beweging krijgt weer iets van zijn oude kuituur terug. Nadat de opstandige generatie van de jaren zestig de vertrouwde paden naar marxisme en sociaal-demokratie gevonden had, ontstond ook heimwee naar het kulturele apparaat, dat de arbeidersbeweging in de jaren voor de oorlog had opgebouwd.

Veel linkse mensen proberen op de oude fundamenten een nieuw bouwwerk-op te trekken, al lijkt het soms nog wel op een steen voor steen restauratie naar de voormalige architektuur.

Het resultaat is dan kulturele monumentenzorg, het met liefde in stand houden van iets, wat nu een kuriosum is.

Honderd-en-vijf eerstejaars voor nieuwe journalistenschool Half september gaat in het leegstaande Volt-zuid komplex In Tilburg (waar trouwens ook het baanlozencentrum gevestigd wordt) voor de honderd-en-vijf eerstejaars de lessen van start van de tweede Nederlandse school voor de journalistiek.

De onderwijsgigant Katholieke Leergangen krijgt hiermee een nieuwe loot aan haar al rijk voorziene onderwijsboom.

Veel Nederlandse gemeenten en onderwijsinstellingen Rebben zich de afgelopen jaren het vuur uit de sloffen gelopen om de nieuwe journalistenschool in te kunnen palmen. De Leergangen bleken uiteindelijk de slag gewonnen te hebben omdat zij zich het slagvaardigst toonde en snel konkrete plannen op tafel kon leggen.

leving daarvan binnen de katholieke geloofsgemeenschap".

Verderop staat in het plan dat aan geen enkele student de toegang tot de opleiding zal worden ontzegd op grond van zijn geloofs- of levensovertuigmg en dat de medewerkers zich bereid verklaren n a a r best vermogen hun medewerking te baseren op de uitgangspunten die ten grondslag liggen aan de opleiding.

Aan dr. J. Tans, kurator van de Leergangen de vraag of aankomende docenten een loyaliteitsverklaring hebben moeten ondertekenen. „Nee beslist niet, tijdens de sollicitatiegesprekken is door ons alleen gevraagd of de sollicitant instemde met de uitgangspunten van de opleiding. Volgde daarop een ,ja' dan was voor ons daarmee de kous af.

Zou hij of zij ,nee' hebben gezegd dan zou dat voor ons een reden zijn geweest om hem of h a a r niet te benoemen".

Dat de nieuwe opleiding een katholiek karakter zou krijgen deed de wenkbrauwen zowel binnen als buiten het journalistieke métier fronsen. Binnen de Nederlandse Vereniging van Journalisten ontstond zelfs een stroming om de Tilburgse school juist vanwege h a a r bijzondere karakter niet te erkennen. Het bestuur van de journalistenvakbond stelde zich echter op het standpunt dat welke geestelijke stroming dan ook in de eigen bond, dus ook in het onderwijs aan toekomstige journalisten aan bod moet kunnen komen.

Het specifieke katholieke karakter van de opleiding komt uitgebreid aan bod in het de afgelopen week door de Leergangen gepresenteerde leerplan van de school. Daarin staat onder meer: „De opleiding wil er een zijn op katholieke grondslag, in die zin dat zij zich in het onderwijs en de vorming zal baseren op de christelijke boodschap zoals die tot ons is gekomen, met name door het evangelie en de pluriforme be-

- Hoe komt in konkreto het levensbeschouwelijke karakter van de opleiding in de vakken tot uiting?

Dr. Tans: „Dat is met name het geval in de zogenaamde ondersteunende vakken en in nevenaktiviteiten.

In vakken als ethiek en geestelijk en maatschappelijke stromingen kan die levensbeschouwing natuurlijk bij uitstek aan bod komen. Dat betekent natuurlijk ook dat stromingen als het humanisme en marxisme en begrippen als ontzuiling een plaats in het leerprogramma krijgen. Zo pluriform zijn we wel".

- Zou u stageplaatsen bij een krant als ,De Waarheid' accepteren?

Dr. Tans: „Ja waarom niet, wij sluiten dat dat betreft niets uit. Met ,De Waarheid' zouden de moeilijkheden op een ander vlak liggen. Het is namelijk de enige krant in ons land die geen stage-vergoedingen kent en wij vinden dat toch wel essentieel".

Iets meer dan de helft van de eerstejaars zijn vrouwen. Van de totale groep zegt iets meer dan twee-derde het katholieke geloof aan te hangen.

Een produkt van die beweging én1 van de diskussies der protagonisten1 is de dissertatie ,Socialistiese Vorming', waar de Nijmeegse andragoog H. C. M. Michielse op zes junii bij prof. De Jong Edz. in Amsterdam op promoveerde.

Dat ,socialistiese' doet je meteen hett ergste vrezen. Intellektuelen die3 hun eigen spellingsvereenvoudiging; ontwerpen, zijn meestal niet alleen1 in h u n letterkeuze inkonsekwent.;.

De onlogische spelling is m a a r al te3 vaak een waarschuwingsbord voorr de komende warhoofderij. Maarr Michielse is een uitzondering op die3 regel. Achter de modieuze titel1 blijkt zich een konscientieuze studie3 te verschuilen van de geschiedenis5 der socialistische arbeidersontwikkeling tot 1940. Michielse plaatst die3 in internationaal perspektief doorr een inleidend hoofdstuk te schrijven1 over de praktijk van de Duitse partij op hetzelfde gebied en dat wass genoeg, want in de oude tijd betekende de Internationale voor de3 meeste SDAP-ers niet veel meerr dan de Duitse geestverwanten.

In zijn geschiedschrijving is Michielse zelf partij. Als - overigens heterodox - marxist kiest hij voor een1 duidelijk socialistisch vormingswerk, dat volgens hem in tegenstelling tot de burgerlijke konkurrentie3 niet de ontplooiing van het individu1 m a a r de bevrijding van het proletariaat tot einddoel hoort te hebben.

Dan is het schrijven van de geschiedenis der Nederlandse arbeidersontwikkeling een ontmoedigende3 4

bezigheid. De sociaaldemokratische beweging is immers steeds verder van dat ideaal afgeweken. Het Instituut voor de Arbeidersontwikkeling (IVAO), dat in 1924 werd opgericht als derde zuil naast partij en vakbeweging, geraakte weldra op het pad van wat Michielse de ,burgerlijke' vorming noemt, vooral toen dr. Henk Brugmans, zoon van de historikus Hajo, de teugels overnam. Henk Brugmans behoort tot de generatie sociaaldemokraten die de SDAP akseptabel wilde maken voor de andere politieke stromingen in Nederland, liever dan in zuiverheid eenzaam te zijn.

Michielse heeft weinig op met deze generatie. Feilloos weet hij bijvoorbeeld de neigingen tot korporatisme te detekteren, die je bijvoorbeeld bij Brugmans wel een beetje vindt. In een korte, m a a r felle uiteenzetting schildert hij, hoe het IVAO ook nog geprobeerd heeft in de bezetting door te werken.

Het is een beetje jammer, dat Michielse zijn verhaal niet doet tegen het licht van de toenmalige samenleving. In het begin van het rapport citeert hij zonder kommentaar een SDAP-rapport, waarin staat dat ,de arbeiders' van de burgerlijke vorming niet veel moesten hebben.

Nu moet men één ding niet vergeten: in de jaren twintig en dertig waren de meeste arbeiders fel tégen de sociaaldemokratie. Zij stemden op dezelfde partij als hun dominee en pastoor. Zij ontwikkelden zich in de door deze leidslieden aanbevolen instituten. De SDAP was een minderheid, die nooit boven zelfs m a a r een kwart van de stemmen uitkwam.

Het belang van ,Socialistiese Vorming' schuilt in de precieze beschrijving van de opbouw der arbeidersontwikkeling en het denken daaromheen. Voor liefhebbers van de sociale geschiedenis is het echt een goed boek, dat een stevige verkoop verdient. Michielses betrokken geschiedschrijving garandeert het op gang brengen van een kritisch denkproces bij de lezer en - verdraaid dat is ook het doel van goede vorming.

H. C. M. Michielse, Socialistiese Vorming. Het instituut voor Arbeidersontwikkeling (1924-1940) en het vormingsen scholingswerk van de nederlandse sociaal-demokratie sinds 1980. Nijmegen 1980. Uitgever: SUN. H. v.d. Horst

Legale arbeider van nu is illegale arbeider van morgen

Diskussie-avond over „illegalen" In THB, nummer 30 van 23 mei jl. is reeds uitgebreid geschreven over de zestien illegale buitenlandse werknemers uit Marokko, die hun toevlucht hebben gezocht in Maranatha.

Inmiddels zijn vele politieke en maatschappelijke groeperingen uit de regio Tilburg toegetreden tot het Steunkomité .Illegalen' Tilburg. Met .illegalen' wordt bedoeld, die buitenlandse werknemers, die vóór 1 november 1979 minstens al één jaar in Nederland gewoond en gewerkt hebben en zodoende een bijdrage geleverd hebben aan onze ekonomie.

Het steunkomité wil daadwerkelijk bijstand verlenen bij het opsporen van en het juridisch hulpverlenen aan .illegalen' in de regio Tilburg en konkreet steun geven a a n de zestien Marokkanen in Maranatha, als symbool van de zogenaamde 1 novemberwet door de bewoners van de regio Tilburg en h u n politieke en maatschappelijke organisaties te informeren over en op te roepen tot stellingname ten aanzien van de uitvoering van de Wet Arbeid Buitenlandse Werknemers.

Het steunkomité, waarin ook zitting heeft de Raad van Kerken Tilburg/ Goirle, wil op deze wijze steun geven aan het protest van de organisaties van buitenlanders zelf.

Dit protest geldt de uitvoering van de Wet Buitenlandse Werknemers vanwege de ,razzia's' in de grote steden en de uitzettingen, maar geldt ook de Wet Arbeid Buitenlandse Werknemers zelf, vanwege h a a r diskriminerende karakter.

In het kader van het Landelijk Aktie Komité Wet Arbeid Buitenlandse Werknemers verklaren vele organisaties zich solidair met dit protest tégen de uitvoering van de wet.

Deze wentelt immers op een onrechtvaardige wijze het probleem van de illegale arbeid af op de r u g van duizenden zogenaamde .illegalen'.

Hoe rechteloos h u n positie is blijkt onder andere uit de zogenaamde overgangsregeling van Minister Albeda en De Ruyter van 7 mei jl.

Want alleen de werkgevers mochten de vergunning aanvragen. Maar vaak hebben deze geen premie betaald. Zo kan de buitenlandse werknemer niet zelf bewijzen, dat hij vaak al jaren een bijdrage heeft geleverd a a n onze welvaart. De konkrete verhalen van de ,illegalen', hun gesprekken met de advokaten en via hen met de bedrijven, waar zij de afgelopen jaren gewerkt hebben, maken duidelijk hoe zij de zwakste partij zijn in het opkomen voor h u n rechten. Alleen al in de drie grote steden zijn ruim 3000 aanvragen ingediend, m a a r slechts 1% wordt erkend, terwijl het ruim 74% buitenlanders betreft die al vóór 1978 in ons land woonden en werkten. Zo bereikt de Wet Arbeid Bui-

tenlandse Werknemers niet h a a r doel. namelijk bestrijding van illegale arbeid. De wet wil immers van nu af de illegale werkgevers een boete opleggen als zij illegaal arbeid laten verrichten. Toch maken werkgevers nog steeds misbruik van de rechteloze positie van, voor hen goedkope, arbeidskrachten. Zolang bhjft het probleem van de illegale arbeid bestaan.

Het protest geldt ook de wet zelf.

Het is een wet. waarin de werknemer rechtstreeks gebonden wordt aan de werkgever. Vervalt namelijk de arbeidsplaats, dan vervalt daarmee ook de werkvergunning van de buitenlandse werknemer. Zo is de legale arbeider van vandaag de illegale arbeider van morgen. Leidt de Wet Arbeid Buitenlandse Werknemers niet tot een nieuwe vorm van slavernij anno 1980?

Bovendien is de wet diskriminerend, omdat buitenlandse werknemers en met name de uit de niet-Europese landen, pas a a n bod komen, als er geen Nederlanders of EEG-onderdanen voor dat werk in aanmerking komen.

Op dinsdagavond 1 juli aanstaande organiseert de stuurgroep van het steunkomité om 20.00 u u r een dis-

kussie-avond over de plaats van deze wet in de huidige sociaal ekonomische situatie. Op deze avond willen de organisatoren de meningsvorming via een diskussie stimuleren van de bij deze wet betrokkenen en geïnteresseerden uit geheel Brabant.

In de zaal van de Harmonie a a n de Stationsstraat zal W i m Boerboom een korte inleiding houden over de plaats van de gastarbeid in onze samenleving in de zestiger en zeventiger jaren.

Antoine Jacobs van de vakgroep sociaal recht van de KHT zal hierna de funktie van de 1 novemberwet belichten in het kader van de regulering van arbeid door buitenlanders. Hierna zal van de zijde van de werkgevers, werknemers en buitenlandse werknemers op deze beide inleidingen gereageerd worden. Hiertoe hebben reeds toegezegd Lino CaUe van het sekretariaat Buitenlandse Werknemers van het FNV en Mohamed Rabbé, direkteur van de Stichting Buitenlandse Werknemers te Breda. N a a r een vertegenwoordiger van werkgeverszijde wordt nog naarstig gezocht.

Het spreekt vanzelf dat er op 1 juli aanstaande volop gelegenheid zal

bestaan voor de zaal om met het bovenvermelde iiannel in diskussie te treden.

De vraag blijft open welke bijdrage medewerkers en studenten van de KHT a a n deze problematiek kunnen leveren.

Gezien de aanwezige wetenschappelijke kennis en ervaring en maatschappelijke betrokkenheid bij velen KHT-ers hebben J a n Breed, J a n van der Straaten en Hans Smies het plan opgevat om een .werkgroep Wet Arbeid Buitenlandse Werkne-

TE BERDE GEBRACHT door HANS SMIES mers KHT' op te richten. Die wil trachten om a a n het verschijnsel illegale arbeid en de 1 novemberwet, zowel in het onderwijs als in het onderzoek meer aandacht te besteden.

Op deze wijze zullen medewerkers en studenten v a n diverse disciplines hun steun daadwerkelijk kunnen betuigen aan de vele groeperingen die de 1 novemberwet niet zien als het middel dat de illegale arbeid op kan lossen.

Geïnteresseerden hiertoe worden verzocht kontakt op te nemen met Hans Smies. telefoon 66(2236), kamer D-45. Zij kunnen dit doen zowel vóór als n a de diskussieavond van 1 juli aanstaande.

Indonesië

Universitaire pers gemuilkorfd De Indonesische autoriteiten hebben onlangs een verschijningsverbod opgelegd aan twee universiteitsbladen. Door deze maatregel werden ,Salemba' van de Universitas Indonesia in Jakarta en ,Kampus' van het Institut Teknologi in Bandung getroffen. Vorig jaar oktober trof eenzelfde lot .Gelora Mahasiwa', de universiteitskrant van de Gadjah Mada Universiteit in Yogyakarta. Door deze maatregelen is de toch al geringe vrijheid van meningsuiting in Indonesië nog meer ingeperkt en zijn voor de universitaire gemeenschap en vooral voor de studenten zo goed als alle mogelijkheden afgesneden om hun mening in het openbaar kenbaar te maken.

De achtergrond waartegen deze persbreidel moet worden gezien, is het toenemend verzet van studenten tegen het militaire regiem, dat door middel van allerlei repressieve maatregelen zich probeert te handhaven. De universiteiten in Indonesië zijn nog één van de weinige plaatsen waar openlijk georganiseerd verzet plaatsvindt sinds de politieke partijen en de vakbonden

.onschadelijk' zijn gemaakt en de nationale pers in de handboeien is geslagen.

De laatste tijd echter veranderde deze situatie omdat de minister van onderwijs de studenten politiek monddood probeerde te maken met behulp van zogenaamde normaliserings-maatregelen. Volgens de minister hoort politiek - en politiek heeft hier een erg ruime inhoud - niet thuis op de universiteit. Bijeenkomsten om te diskussiëren over politiek zijn verboden en indien een student zich a a n dat verbod niets gelegen laat liggen, wordt hem de deur gewezen. De studentenraden, waarin de studenten zich hadden georganiseerd, zijn inmiddels verboden en vervangen door organen waar de regering een direkte greep op heeft en waarin de studenten een ondergeschikte rol is toebedeeld.

Salemba, Kampus en Gelora Mahasiwa zijn n u dus getroffen door een persbreidel en dat kan worden uitgelegd als een nieuwe stap in de overheidsrepressie van het studentenverzet, dat vecht voor een meer demokratisch bestel. Deze bladen hadden relatief een grote vrijheid en waarschijnlijk achtte het militaire regiem de invloed ervan niet groot.

Het verzet tegen de .normaliseringsmaatre gelen' is de laatste tijd echter

taaier gebleken dan men h a d verwacht en daarbij kregen de studenten ook nog eens veel steun van groeperingen buiten de universiteit.

De belangstelling voor de universiteitsbladen bleek ook buiten de universiteiten heel groot te zijn. wat heel begrijpelijk is als men bedenkt dat de nationale pers gelijkgeschakeld is.

In een artikel in het Indonesische weekblad .Tempo' over het verbieden van universiteitsbladen werden enige cijfers aangedragen. Zo kreeg het blad Salemba een subsidie van 300.000 Rupiah om 5000 eksemplaren uit te geven. De totale produktiekosten bedragen echter 800.000 Rupiah omdat het blad verscheen in een oplage van 18.000 eksemplaren.

Naar schatting werden op de campus 7000 stuks verkocht en de rest ging in de losse verkoop buiten de universiteit voor 125 Rupiah per stuk. Om de hoge produktiekosten te kunnen financieren plaatste het blad ook advertenties en dat deed Salemba de das om. De direkteur van de afdeling pers van het ministerie van onderwijs, Shuarto, drukte het als volgt uit: ,,Als er subsidie wordt gegeven voor een bepaalde oplage, dan moeten ze ook m a a r drukken in die oplage, en niet meer." p g t h b 32 - 13 j u n i 1981

NUFFIC-studiedag en de universiteiten:

Kwaliteitsverbetering in plaats van groei in de tachtiger jaren Het aanvaarden van de twee fasenstruktuur, meer zelfstandigheid voor studenten, meer onderzoek doen naar maatschappelijk relevante problemen, zoals die van de kulturele minderheden, de toegang tot het hoger onderwijs vergemakkelijken voor vrouwen en kinderen uit de lagere milieus, aktieve deelname aan tweede kans onderwijs. Dat recept gaf mr. dr. G. J. Leibbrandt, direkteur­generaal voor het Hoger Onderwijs en Onderzoek op O & W aan de universiteiten om de jaren tachtig zonder al te veel kleerscheuren door te komen. Hij deed zijn uitspraken op een studiedag van de NUFFIC, die op 10 juni in Den Haag gehouden werd.

De NUFFIC, een universitaire stich­ ting die zich voornamelijk met ontwikkelingssamenwerking bezig houdt, had deze studiedag belegd om de wereldonderwijskrisis te be­ spreken. Hiermee wordt in vakkrin­

Coombs konstateerde, dat massaal hoger onderwijs in Europa een be­ trekkeUjk nieuw verschijnsel is, dat pas n a de tweede wereldoorlog op gang kwam. Voor die tijd kreeg al­ leen m a a r een kleine elite kans om n a de lagere school verder te stu­ deren. Dat leidde dan vrijwel auto­ matisch tot een geprivilegieerde plaats in de samenleving. Nu er

Vervolg van pagina 3

Limburg

Mr. dr. G. J. Leibbrandt

gen het gevolg aangeduid van steeds groeiende kosten en steeds toene­ mende vraag, met name in de Der­ de Wereld; het is nu al onmogelijk om in de mondiale behoefte aan onderwijs te voorzien en het wordt steeds erger.

De opmerkingen van Leibbrandt waren in de geest van de konklu­ sies die dr. Philip Coombs, onder Kennedy staatssekretaris en nu er­ kend onderwijskundig onheilspro­ feet, voor de hele wereld had ge­ trokken. Coombs heeft de term .wereldonderwij skrisis' geïntrodu­ ceerd, toen hij in de jaren zestig konstateerde, dat de indrukwekken­ de groei van het onderwijs ten ene­ male onvoldoende was om de be­ volkingsgroei bij te houden. Het rapport, dat hij voor de studiedag samenstelde en wat een voorpubli­ katie is uit een nadere studie over de onderwijskrisis, beloofde voor de universiteiten niet veel goeds. Het stelt vast, dat n a a r verhouding erg veel geld voor het hoger onderwijs wordt uitgetrokken. In de magere jaren tachtig zullen de instellingen voor hoger onderwijs steeds duide­ lijker gaan merken, dat de dagen van .ezeltje, strek je' voorbij zijn.

Ook aan de groei van het onderwijs worden grenzen gesteld.

Nu werden in die goede oude tijd armzorgers m a a r door een ding be­ ziggehouden: hoe te voorkomen, dat er misbruik van h u n karige uitke­ ringen gemaakt werd. Vóór je een beroep kon doen op het burgerlijk armbestuur, moest je volledig en helemaal en definitief aan de grond zitten, mocht je eigenlijk niets meer hebben dan de kleren aan je lijf. En dan nog werd de steun ­ principieel zou je haast zeggen ­ slechts ver­ strekt op een manier, die het slacht­ offer zoveel mogelijk van zijn men­ selijke waardigheid beroofde. O, de welvarenden, de vromen op de eer­ ste rij in de kerk, die zich tijdens de preek zo gaarne vergeleken met de tollenaar en niet met de farizeeër, o deze lieden wisten taUoze manie­ ren om de behoeftigen in te pepe­ ren, dat armoede wél een schande was, een stigma dat je duidelijk moest dragen.

Het lastige is, dat er haast geen tegenspraak bestaat. De armen zijn dood. De armen schreven niet.

Naamloos zijn zij gekrepeerd aan de silicose, opgelopen bij Regout, of aan de TBC, opgelopen in hun eigen stinkende krot. Zwijgend zijn zij heengegaan, net als de soldaten die krepeerden op de grote veldtochten uit de wereldgeschiedenis. De histo­ rikus buigt zich over de memoires van de generaal en de rekeningen van het armbestuur. Hij schrijft de geschiedenis der rijken, zelfs als hij dat niet wil. De stem van de armen is verklonken.

Want de ge schie de nis ek nt we l e e n zwijgende e e m e rd e rh id.

Wie het daarbij liet, zou Philips on­ recht doen. Er staan genoeg passa­ ges in zijn boek die het vermoeden wettigen, dat die citaten uitglijers

massa's mensen met een bul zwaai­ en, komt aan die tijd een einde. Een universitaire opleiding betekent niet meer een gewaardeerde funktie in de eigen specialisatie en zelfs niet meer op een behoorlijk niveau. De universiteit zelf intussen wordt ge­ konfronteerd met budgettaire be­ perkingen, nu de samenleving steeds bereid blijkt d a a r aan enorme bedragen ten koste te leggen zeker als dat ten koste (lijkt) te gaan van andere onderwijsvormen.

In de Derde Wereld doet zich die­ zelfde problematiek in nog veel ern­ stiger mate voor. Omdat de jonge landen in de jaren zestig op vrijwel geen enkel gebied eigen deskundi­ gen hadden, kreeg het hoger onder­ wijs eerste prioriteit. Daarna kwam het voortgezet onderwijs, dat im­ mers toekomstige studenten moest zijn. Wie het boek op nog meer klakkeloosheden doorzoekt, vindt eerder het tegendeel of het moest een opmerking zijn over de mense­ lijke lostverbondenheid in tijden van sociale nood, die immateriële lotsverbetering teweeg brengt. Phi­ lips schrijft bovendien vanuit de op­ tiek der katholieke sociale leer en daar wordt altijd té schamper over gedaan.

Maar een geschiedenis van de ge­ wone Limburgse mensen heeft Phi­ lips niet geschreven. Dat moeten anderen doen. Sinds een klein jaar bestaat in Nederland de Vereniging voor mondelinge historische doku­ mentatie, die juist de kleine mens­ jes, degenen die de samenleving werkelijk met hun handen bouwen, aan het woord wil laten. De leden leggen de stemmen van de naam­ lozen op de band vast, ze tikken hun getuigenissen uit, ze schrijven hun geschiedenis. Hier in Tilburg doet dat bijvoorbeeld Ton Wagemcikers,

aanleveren en het lager onderwijs bungelde op de derde plaats achter­ aan. Het is bovendien vaak gericht op voortgezette studie en niet op betere toerusting voor het leven, zo konstateert Coombs.

De scholen zijn dan ook nog onge­ lijk verdeeld. Met name het platte­ land blijft achtergesteld. Met deze kritiek wil Coombs niet ontkennen dat er grootse dingen verricht zijn.

Tussen 1950 en 1980 gingen er meer mensen n a a r school dan in de hele geschiedenis daarvoor en in 2000 zullen er absoluut gezien veel meer mensen althans een elementaire op­ leiding hebben genoten dan nu.

Maar door de bevolkingsgroei zul­ len er ook meer analfabeten zijn dan ooit. Ondertussen hebben veel ontwikkelingslanden wel een rede­ lijk aantal akademici. In Tanzania studeren er ieder jaar net zo veel af, als het hele land bij de onafhan­ keUjkheid had.

Coombs meent dan ook, dat het tijd wordt d a a r de bakens te verzetten.

Het lager onderwijs moet prioriteit krijgen. Daarnaast meent hij, dat de groei in de toekomst voor een fiks deel zal moeten komen uit kwalita­ tieve verbeteringen. En dat laatste geldt ook voor de instellingen van hoger onderwijs in de geïndustriali­ seerde landen.

Han van der Horst die de geschiedenis van de stad be­ studeert in de optiek van de wol­ arbeiders.

Zo'n geschiedschrijving zou aan Phi­ lips' nauwkeurige studie van de in­ stellingen en de regenten moeten worden toegevoegd. Er zijn nog ge­ noeg mensen in leven die de tijd vanaf de eerste wereldoorlog heb­ ben meegemaakt, patiënten, wijk­ verpleegsters, mijnwerkers. In tal­ loze Limburgse achterkamers zitten nog oude mensen ­ al dan niet met de zuurstoffles onder handbereik ­ die een verhaal kunnen vertellen.

Het verhaal van kleine, machteloze mensen die vechten voor een beetje persoonlijke waardigheid.

J. F. R. Philips, Ge zondhe idszorg in Limburg, Gro e i e n Acce ptatie van de Ge zondhe idsvoorzie ninge n, 1830­ 1940. Assen 1980.

De uitgever van dit boek is Van Gorcum.

Han van der Horst

i­lJiZi'^^J^'^^^ï

■dUgi

Naamloos zijn ze geitrepeerd aan de slilcose.

De Open Universiteit weer een stap dicliterbij na de beliandeling in de kamerlcommissie Er zal in Nederland een open universiteit komen. Een meerderheid van de onderwijskommissie van de Tweede Kamer is het met minister A. Pais van O & W eens, dat de voorbereiding van deze nieuwe vorm van hoger onderwijs voortvarend ter hand moet worden genomen, opdat de eerste studenten in september 1983 met hun studie kunnen beginnen. Over de wenselijkheid van een open universiteit bestond bij de vier partijen die aan het debat deelnamen PvdA, D'66, VVD en CDA geen verschil van mening. Van alle partijen kreeg de voorbereidingskommissie onder voorzitterschap van de Tilburgse hoogleraar, prof. dr. R. de Moor, lof toegezwaaid voor haar voorstellen.

De PvdA diende echter wel een motie in, waarin wordt voorgesteld om pas een .Stichting Opbouw Open Universiteit' op te richten als de Kamer zich over de lang verbeide nota VolwEissenenedukatie heeft kunnen uitspreken en het daarin verwoorde beleid heeft goedgekeurd. Naar de mening van de grootste oppositiepartij bestaat er zoveel organisatorische en programmatische samenhang tussen de open universiteit en andere vormen van volwassenenedukatie dat eerst een parlementaire diskussie over het gehele beleid in deze sektor vereist is. PvdA woordvoerder prof. dr.

J. A. van Kemenade wil met deze motie voorkomen, dat de open universiteit zoveel prioriteit krijgt dat achteraf zal blijken dat er geen voorrang kan worden gegeven aan voorzieningen voor vorming en opleiding van volwassenen op lager en middelbaar niveau.

De D'66-er C. Mertens diende een motie van soortgeUjke strekking in, waarin deze partij echter iets minder ver gaat dan de PvdA. W a t Mertens betreft mag het licht voor de open universiteit op groen gezet worden zodra Pais (onderwijs), staatssekretaris G. Kraaij e veld-Wouters (CRM) en minister W. Albeda (Sociale Zaken) de nota Volwassenenedukatie bij het parlement ingediend hebben.

Doordat de beide regeringspartijen niets voor deze moties voelen, zullen zowel Van Kemenade als Mertens geen Kamermeerderheid achter zich kiinnen krijgen.

Meer kans heeft een motie van de W D - e r D. Dees, die er bij de minister op aandringt om de minimumleeftijd voor toelating tot de open universiteit te verlagen van 21 tot 18 jaar.

Uit het debat in de Kamerkommissie bleek dat Pais wel enige sympathie voor deze motie van zijn partijgenoot kon opbrengen. Het gelijktrekken van de toelatingsleeftijd voor de open universiteit met de leeftijd waarop men straks voor de wet volwassen wordt en het principe dat een meerderjarige student zoveel mogelijk vrijheid in zijn keuzemogelijkheden moet hebben, noemde de bewindsman twee â&#x20AC;&#x17E;grote troefkaarten", die voor het verlagen van de toelatingsgrens tot 18 jaar pleiten. Hij voorzag echter ook twee bezwaren.

Pais toonde zich beducht voor een eventuele negatieve uitwerking op de kwaliteit van het voortgezet

onderwijs als VWO-scholieren op 18-jarige leeftijd de mogelijkheid geboden zou worden om zonder eindexamenpapieren toch via de open universiteit aan het hoger onderwijs deel te nemen. Daarnaast wees de bewindsman erop dat het open karakter van de open universiteit vooral op de gedachte stoelt dat maatschappelijke ervaring als kompensatie moet dienen voor het ontbreken van een VWO-diploma. Een

aanvulling, waarop 18-jarigen die voor het eindexamen de middelbare school vaarwel zeggen, zich nauwelijks kunnen beroepen.

Redenen voor Pais om zich op het standpunt te blijven stellen dat de toelatingsleeftijd op 21 jaar gehandhaafd moet blijven, m a a r de bewindsman liet deze mededeUng met zoveel begrip en sympathie voor het uitgangspunt van zijn eigen partij vergezeld gaan, dat van enig scherp verzet tegen de motie van Dees eigenlijk geen sprake was.

Bijval kreeg dit Kamerlid ook van Van Kemenade, die, zij het in zeer voorzichtige bewoordingen gesteld, ook wel enige geestdrift voor een lagere toelatingsleeftijd kon opbren-

gen. Van Kemenade maande echter tot voorzichtigheid omdat hij voor het geval dat een studie aan de open imiversiteit aan een numerus-fixus onderhevig is, verdringingseffecten vreest, waarvan uiteindelijke oudere abituriĂŤgen de dup>e kunnen worden.

Het verlangen van de PvdA om pas n a parlementaire goedkeuring van de nog steeds niet verschenen nota Volwassenenedukatie tot oprichting van een Stichting Opbouw Open Universiteit over te gaan, stuitte bij Pais op fel verzet. In een af en toe zeer vinnig en emotioneel debat hield de bewindsman zijn eeuwige rivaal Van Kemenade voor, dat zijn partij op een situatie aankoerst, die n a a r zijn mening door Dees terecht was omschreven als een toestand waarin ,alles op iedereen' en ,iedereen op alles' blijft wachten.

Dat er samenhang tussen de open imiversiteit en overige vormen van

volwassenenedukatie dient te komen, werd door de bewindsman niet bestreden, m a a r hij verweet de PvdA en ook D'66 zeer inkonsekwent te opereren omdat men bijvoorbeeld bij het stimuleren van het avondonderwijs en het opzetten van alfabetiseringsprogramma's niet n a a r de samenhang met het gehele veld van volwassenenedukatie had gevraagd, hoewel ook deze twee zaken volgens de bewindsman in direkte relatie met de volwassenenedukatie staan. Bovendien zei Pais weinig begrip voor de vrees van de PvdA te kunnen opbrengen, dat een onverwijld beginnen met de open universiteit de voorzieningen voor vorming en opleiding van volwassenen

op lager en middelbaar niveau in gevaar zou kunnen brengen.

Van Kemenade benadrukte verder, dat hij met zijn motie niet op het op de lange baan schuiven van de open universiteit uit was. Als minister Pais in samenwerking met zijn kollega's van CRM en Sociale Zaken snel met de nota Volwassenenedukatie komt, is het volgens hem al mogelijk om in augustus de nota in de Kamer te bespreken. Een voortvarend plan, dat echter bij, met de trage afhandeling van zijn Wetsontwerp Twee-fasenstruktuur zichtb a a r in gedachten, weinig indruk maakte. De bewindsman probeerde met name Mertens nog over de streep te halen door de in zijn ogen al te hoge verwachtingen over de nota Volwassenenedukatie tot reĂŤle proporties terug te brengen. Pais hield zijn beide opponenten voor dat het gebied van de volwassenenedukatie nog zo in beweging is, dat het lang verbeide beleidsstuk niet meer dan het karakter van een voortgangsnota kan krijgen. De kemphanen bleven echter tegenover elk a a r staan, waarbij Pais er in het debat zorgvuldig voor waakte niet op de eigenlijke oorzaak van het uitblijven van de nota in te gaan. De meningsverschillen tussen met name CRM en onderwijs over een respektievelijk decentrale dan wel centrale opbouw van de volwassenenedukatie bleven verzwegen, niet in het minst overigens dank zij Van Kemenade die in zijn eigen fraktie met dezelfde fundamentele tegenstelling te maken heeft.

Omdat het CDA en de VVD echter op geen enkele manier voor enig uitstel van de start van de open universiteit voelen, is de minister weer enige tijd gegund voor overleg met CRM. Pais was echter wat toeschietelijker met twee andere wensen van de PvdA. Het verlangen van de oppositiepartij om naast de standaardprogramma's, die tot een universitair diploma leiden, ook ruimte te bieden aan afzonderlijke kursussen, die meer toegesneden zijn op het verschaffen van informatie die van belang is voor het dagelijkse werk of algemener: het maatschappelijk funktioneren van de studenten van de open universiteit, verwierf de voorzichtige instemming van de bewindsman. Pais hield echter wel wat slagen om de a r m omdat een koncentratie op de standaardprogramma's volgens hem gezien de beperkte middelen en de te verwachten kinderziekten noodzakelijk was, m a a r een voorzichtig ,in principe mee akkoord' kon er wel af. De bewindsman zei voorts dat hij een heel eind mee kon gaan in het standpunt van Van Kemenade dat bij een eventuele numerus-fixus bij de toelating tot een kursus veeleer gelet zal worden op leeftijd (voorrang voor ouderen), maatschappelijke positie en onderwijsachterstand dan op de genoten vooropleiding.

Folia Civitatis/GUPD t h b 32 - 13 juni 1980

■fXi

Aan de bedrijfeeconoom On/v) die zichwil specialiseren maar nietlanger kan wachten met zijn/liaar carrière.

U hebt besloten om nu aan uw carrière te gaan werken, maar wilt u verder specialiseren.

Bij Price Waterhouse & Co kimt u studeren en carrière maken combineren.

En met studeren bedoelen wij de post­doctorale studie accoun­ tancy. Plus ons eigen interne opleidingsprogramma.

Vooral dit laatste is van belang.

Zo zult u uit de directe top van onze maatschap een mentor toegewezen krijgen die u begeleidt Die interne opleiding van Price^Waterhouse & Co is inter­ nationaal gericht en gerenommeerd.

Vandaar de hoge kwaliteit van ons werk. Vandaar ook de hoge kwaliteitvan onze potentiële managers. Want doorstroming naar de top vindt bij Price Waterhouse & Co altijd plaats uit eigen mensen.

Price Waterhouse & Co is een internationaal accountantskantoor met vestigingen over de hele wereld.

In Nederland hebben we een vestiging in Den Haag en Amsterdam.

We willen graag 'ns met u praten over ons vak, onze firma, üw mogelijldieden.

We geven meteen al een comfortabel salaris en natuurlijk

uitstekende studiefaciliteiten.

Overuren lo­ijgt u terug in de vorm van extra vrije dagen. We hebben een vriendelijke regeling voor auto­ en lunchkosten.

Ervaring in het buitenland opdoen behoort ook tot de mogelijldieden.

Kom 'ns praten over uw specifieke mogelijldieden.

Een afspraak is zo gemaakt. Bel de heer H.A. Hubée of Drs. E.J. de Haas bij Price Waterhouse & Co telefoonnummer 070­949303.

U kunt natuurlijk ook schrijven naar Price Waterhouse & Co, Postbus 79, Yy 2280 AB ifice

Rijswijk.

T "I/aterhouse & Ca

officieel KOMMUNIQUE KOLLEGE VAN BESTUUR 3 JUNI 1980 1 ORC Na nog te voeren overleg met de besturen van de (sub) fakulteiten heeft het kollege het voornemen om het ORC de opdracht te verstrekken tot onderzoeksprojekten tot het opstellen van mogelijke k r i t e n a voor onderwij sbeoordelmg van docenten en de operationalisering daarvan, en met betrekking tot de bruikbaarheid van de onderwij sbeoordelmg bij de personeelsbeoordeling Het ligt m de bedoeling voor deze opdracht de termijn van ongeveer een jaar ter beschikking te stellen, namelijk van september 1980 tot augustus 1981 2 Nieuwbouw Voor de inschrijving meuwbouw-komplex sociale wetenschappen heeft het kollege besloten tot uitbreiding van de reeds geselekteerde aannemers met het aannemersbedrijf Nederlandse Bouw- en Betonmaatschappij BV te Best.

3 Restauratieve voorzieningen Tot leden van de Gebruikerskommissie Restauratieve Voorzieningen heeft het kollege benoemd mej. S Dann e m a n (FRW) en de heer E van Diepen (FEW) met ingang van 1 juni 1980 voor de periode van twee jaar.

4 Kommissie Informatieverschaffing KHT-THE Het kollege zal M N M Scholten bij het Samenwerkingsorgaan KHT-THE voordragen voor benoeming tot studentlid van de Vaste Kommissie Informatieverschaffing KHT-THE. 5 Organisatieonderzoeken De m behandeling genomen richtlijnen voor organisatieonderzoeken zal het kollege voor advies voorleggen aan de diensten, alvorens met het GO overleg hierover te plegen Het evaluatieverslag van het organisatieonderzoek DBH zal het kollege te zijner tijd met de richtlijnen organisatieonderzoeken ter informatie toezenden a a n het GO en aan de Hogeschoolraad.

Per 1 j u h a a n s t a a n d e zal de heer J B M van den Dries, administrat e u r Bureau Stichtingen n a een dienstverband van 35 j a a r de hogeschool g a a n verlaten De afscheidsreceptie is op 4 juli a a n s t a a n d e vanaf 16 00 u u r m de Portrettenzaal van de Katholieke Hogeschool Tilburg

BLOK I 10 oktober 1980 28 november 1980 Kulturele differentiatie en sociale veranderingen m de regio Zuidoost Azie, in het bijzonder Indonesië BLOK II 7 februari 1981 28 m a a r t 1981 Het platteland van Indonesië en de ontwikkeling van de betrekkingen tussen platteland en stad BLOK III 1 mei 1981 - 19 j u m 1981 Stad plattelandrelaties en de stedelijke ontwikkeling van Zuid oost Azie en Indonesië Inlichtingen en prospektus BIJ de k u r s u s k o o r d m a t o r de h e e r H van Nispen of bij de s e k r e t a n s van de k u r s u s drs C J G Holtzappcl, I n s t i t u u t voor Kulturele Antropologie, Stationsplein 10 Leiden, telefoon 071 - 148333, toestel 4076/4080 Inschrijving Voor 1 september 1980

DERDE INTERUNIVERSITAIRE DOKTORAAL KURSUS INDONESIË KUNDE 1980-1981 Met deze k u r s u s wordt a a n doktoraalstudenten de mogelijkheid geboden zich te specialiseren op het gebied van Zuidoost Azie en Indonesië De k u r s u s vindt plaats onder auspiciën van de

3 De r a a d besluit de volledige formatieplaats die t h a n s vnjkomt door het vertrek van drs H Hidalgo, onbezet te laten en toe te voegen a a n de centraie middelen van de hogeschool teneinde overschrijding te voorkomen van het in 1980 a a n de subfakulteit toegewezen personeelsbudget 4a De i-aad besluit de formatier u i m t e voor s t u d e n t assistenten in de tweede helft van 1980 niet te reduceren met 3,0 dagen ( = 0,8 formatieplaats), m a a r te handhaven op 21 dagen Deze 21 dagen zullen indien het Kollege van Bestuur instemt met het besluit van de raad verdeeld worden konform het bestuuisvoorstel in bijlage 1376 de vakgroep Statistiek en Methoden en Technieken van Onderzoek krijgt een halve dag student assistentie extra toegewezen, voor de resterende 2y2 d a g s t u d e n t assistentie zal het subfakulteitsbestuur een voorstel uitwerken

t e n t a m e n s van a u g u s t u s a a n s t a a n d e en heeft tot doel de oproepen voor deze t e n t a m e n s tijdig te k u n n e n verzenden N a 4 juli a a n s t a a n d e k a n m e n zich dus niet meer a a n m e l d e n vooi Cl of C2 t e n t a m e n s van a u g u s t u s aanstaande HERPROGRAMMERINGSBULLETIN VOOR EERSTEJAARS STUDENTEN Aan eerstejaars s t u d e n t e n , die hebben deelgenomen a a n h e t t e n t a m e n inleiding tot de rechts wetenschap op 9 juni jl , is een bulletin uitgereikt met als onderwerp de stand van zaken met betrekking tot de herprogramm e n n g van het onderwijsp r o g r a m m a n a het eerste j a a r ZIJ, die niet a a n het t e n t a m e n inleiding tot de rechtswetenscfiap hebben deelgenomen, k u n n e n dit herprogrammeringsbulletin verkrijgen op k a m e r B lOlOa

4b De raad wijst de budgetten 1980 van de subfakulteit toe konform het bestuursvoorstel in bijlage 1377 4c De raad stemt m met de voorlopige toewijzing van het boekenbudget 1980 conform bijlage 1378 Indien de bibliotheekkommis sie er ook mee instemt, zal de raad er niet meer op terugkomen 5 De r a a d kiest als docent leden van de algemene onderwijs kommissie voor een nieuwe zittingsperiode de nieuw te benoemen hoogleraar empirische sociologie en drs P van Harberden De raad besluit de vergadering van 19 juni a a n s t a a n d e te verplaatsen n a a r de 26 juni a a n staande

MEDEDELING Zoals al eerder bekend gemaakt, start met i n g a n g van septemljer 1980 het d o k t o r a a l p r o g r a m m a voor de C richtingen wijsbegeerte ZIJ die anderszins geïnteresseerd zijn voor een studie wijsbegeerte, k u n n e n d a a r t o e k o n t a k t opnemen met prof dr L Heyde (toestel 2137) of met M van den Akker (toestel 2140)

PERSONEEL De Subfakulteit der SociaalKulturele Wetenschappen roept met spoed sollicitanten op voor de funktie van student assistent (met kandidaats sociologie) voor de vakgroep Sociologie van de Ruimtelijke Ordening voor 11/2 d a g per week met ingang van 1 juli 1980 Inlichtingen en aanmeldingen bij Pi of dr F Grunfeld, gebouw B, k a m e r 811, telefoon (66)2263 BESLUITENLIJST SUBFAKULTEIT DER SOCIAALKULTURELE WETENSCHAPPEN 22 EN 27 MEI 1980 1 De raad besluit a g e n d a p u n t 2 (verslag en besluitenlijst van 24 april en 1 mei jl ) en agendap u n t 4a (verslag van overleg subfakulteitsbestuur/kroondocenten) te laten vervallen Agendap u n t 9b (verslag benoemingsadvieskommissie empirische sociologie) komt n a p u n t 5 a a n de orde

algemeen AFSCHEIDSRECEPTIE DE HEER J. B. M VAN DEN DRIES

Interuniversitaire Kommissie Kursus Indonesië k u n d e De k u r s u s wordt georganiseerd door de Subfakulteit Kulturele Antropologie Sociologie der N W Volken van de Rijksuniversiteit Leiden in samenwerking met het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land en Volkenkunde te Leiden, het Koninklijk Instituut voor de Tropen te Amsterdam het Antropologisch Sociologisch C e n t r u m Amsterdam en de Subfakulteiten Kulturele Antropologie van de universiteiten van Amsterdam Utrecht, Rotterdam en Nijmegen De k u r s u s wordt gegeven in de vorm van hoorkoUeges op vrijdagmiddag van 15 00 tot 18 00 u u r m het I n s t i t u u t voor Kulturele Antropologie, zaal 1002, 10e verdieping. Stationsplein 10, Leiden

2 De raad besluit het advies m te winnen van de zusterfakulteiten over de voordracht van de benoemingsadvieskommissie ordinariaat empirische sociologie Indien de adviezen d a a r t o e aanleiding geven, zal de voor d r a c h t nog in de raad besproken worden Indien niet, d a n zal het subfakulteitsbestuur de voordracht doorgeleiden n a a r het Kollege van Bestuur

SPORT SPORTKAART 1980/1981

AANMELDING Cl- EN C2 TENTAMENS VAN AUGUSTUS AANSTAANDE Aanmelding voor de Cl- en de C2 t e n t a m e n s van a u g u s t u s a a n s t a a n d e k a n geschieden uiterlijk op vrijdag 4 juli a a n s t a a n de bij het Buro Examens (kamer B-106) Geattendeerd wordt op het feit, dat pas op 4 juli de uitslag van het C l examen van mei/juni en op 3 juli de uitslag van het C2 examen mei/puni mondeling zal worden bekendgemaakt (beide malen om 16 00 u u r in k a m e r B 1010) De fakulteit adviseert de Cl- en C2 k a n d i d a t e n om (gelet op de korte tijd tussen mondelinge uitslag en het verstrijken van de aanmeldingstermijn) reeds t h a n s a a n te melden voor alle t e n t a m e n s van a u g u s t u s Voor vakken waarvoor bij de uitslag van mei/juni een voldoende blijkt te zijn gehaald, zal d a n geen oproep voor de h e r k a n s i n g in a u g u s t u s worden verstuurd Deze bijzondere regeling geldt uitsluitend voor de C l en C2

Wil je volgend j a a r (weer) sporten m de Studentensporthal d a n dien je vanzelfsprekend in h e t bezit te zijn van de S p o r t k a a r t 1980/1981 Voor het luttele bedrag v a n ƒ47,50 k u n je het gehele j a a r gebruik m a k e n van alle faciliteiten die de studentensport je te bieden heeft Je k u n t op twee m a n i e r e n de S p o r t k a a r t verkrijgen 1 Bij de inschrijfformulieren van de hogeschool tref je een m s c h n j f k a a i t en een acceptgirok a a r t a a n S t u u r de mschnjfkaart (ingevuld) met twee pasfoto's op n a a r de KHT en de acceptgirok a a r t (ook ingevuld) n a a r het girokantoor Als beide k a a r t e n b i n n e n zijn wordt de Sportkaart opgestuurd n a a r het op de mschnjfkaart vermelde studie-adres 2 Je k u n t ook k o n t a n t betalen a a n de balie van de Sporthal Daarbij je kollegekaart 1979/1980 of 1980/1981 tonen en de mschnjfk a a r t met twee pasfoto s inleveren In tegenstelling met a n d e r e jaren zal er gedurende het gehele j a a r een intensieve kontrole plaatsvinden op het bezit van de sportkaart

Moet je in deze tijd met een bepaald inkomen nou wel of geen huis kopen?

Die hele warwinkel van aftrekposten, rentes of speciale kredieten, daar kom je haast niet uit. Hoeft ook eigenlijk niet, laat Finac dat maar doen. Finac is namelijk een volstrekt onafhankelijk voorlichtingsbureau voor financiering.

Absoluut objectief. Finac geeft adviezen, overlegt met u wat in uw speciale geval het beste is en ontwikkelt een budgetplan. Misschien klinkt het u ongeloofwaardig in de oren, maar er zijn voor u géén kosten aan verbonden.

Dus wat let u.

^

Ons telefoonnummer: 030 - 3197 47. Ons adres: Maliebaan 75,3581CG U t r e c h t 9

thb 32 - 13 juni 1S80

Peat Marwick hlederland zoekt voor haar kantoren in 's Gravenhage en Arnhem

JONGE BEDRUFSECONOMEN die een carrière in de internationale accountancy ambiëren. In verband met het internationale karakter van onze activiteiten, kent de firma een uitgebreide aanvulling op de postdoctorale accountancy-opleiding in de vorm van een intern cursussenpakket, dat elke fase in uw loopbaan bij Peat Marwick Nederland begeleidt. Mede hierdoor wordt, naast de praktijk, een theoretische basis gelegd die zich niet slechts beperkt tot de nationale accountancy. Verder bestaat de mogelijkheid om een trainingsperiode in het buitenland door te brengen. De firma laat haar medewerkers vrij in de keuze van hun woonplaats. Salaris en emolumenten liggen boven het gemiddelde dat gebruikelijk is in ons beroep. Peat Marwick Nederland is verbonden met Peat, Marwick, Mitchell & Co. Vanuit meer dan 300 vestigingen verlenen wij onze diensten.

Deze omvatten de controle vanjaarrekeningen, het verrichten van bijzondere onderzoeken, het adviseren op het gebied van bedrijfsorganisatie en bedrijfseconomie. Daarnaast heeft defirmaeen uitgebreide belastingadviespraktijk.

Onze sollicitatieprocedure beloopt in de regel slechts enkele weken vanaf het tijdstip van uw eerste contact. Na een oriënterend onderhoud volgt een uitnodiging om met toekomstige collega's binnen de firma van gedachten te wisselen over een carrière bij Peat Marwick Nederland.

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de heer Drs. G. van der Hoeven, Manager op ons kantoor in Den Haag, telefoon nr. 070 - 814761.

I

Peat Marwick Nederiand

Laan van T^ieuw Oost-lndië 127, 2593 BM Den Haag Herengracht 566,1017 CH Amsterdam 10

beeld dat wordt gegeven van zaken die met het energieprobleem te maken hebben komt energiebespa ring a a n bod energiewinning uit zon wind en geothermie terwijl ook a a n d a c h t wordt besteed aan steemkool en kernenergie Inlichtingen 01747 5242

Pheldippidesioop

De Vrijwillige Internationale Aktie (VIAl de Stichting Internationale W e r k k a m p e n (SIW) en de Anti Apartheidsbeweging Nederland (AABNl organiseren van 5 tot 19 )uli in Amsterdam een werkkamp tegen de apartheid De AABN verleent al j a r e n l a n g materiele ' l u l p aan de bevnjdmgb bewegingen (ANC SWAPO ZAPU/ ZANU) m Zuidelijk Afrika Zij gaat daarbij uit van wat die be wegingen zelf vragen Er blijkt het meeste behoefte aan schoolmate rialen te zijn De AABN is d a n ook al enige tijd geleden de aktie Onderwijs tegen Apartheid be gonnen Het 13 eigenlijk de bedoeling dat de materiele hulpverlening aan de vluchtelingen dooi Nederlandse scholen zou gebeuren Daartoe

worden door de AABN program ma s op scholen uitgevoerd Dit komt echter niet snel genoeg van de grond Daarom gebeurt het werk n u voornamelijk door werk kampen m de zomer waarvan dit ei een is De beide internationale w e r k k a m p organisaties SIW en VIA hebben al enige jaren ervaring met solida riteitskampen met de AABN Dit wordt echter h u n eerste Neder landstalige k a m p Reden d a a r \ o o i is dat WIJ denken dat voor Neder landers een betere follow u p mo gelijk IS De ongeveer 15 tot 20 deelnemers a a n het werkkamp gaan zich on geveer 30 u u r per week inzetten voor het vervaardigen en het vei zendklaar maken van de school materialen Daarnaast zullen on geveer drie avonden per week

worden ingevuld met een nog n a der uit te werken th'^ma Ondei WIJS tegen Apartheid Het doel van de aktie is niet alleen materiele hulpverlening m a a r zeker ook het bewust maken en het kweken van solidariteit m Nederland Veel a a n d a c h t zal ook wo-den be steed aan de mogelijkheden om later nog aktief te blijven Kosten voor deelname bedragen ongeveer 80 gulden De voertaal is Nederlands en d a a i o m zullen de deelnemers waarschijnlijk allemaal wel uit Nederland en Vlaanderen komen Voor wie solidair is met de stnjd van de bevnjdingsbewegm gen m Zui 1 A f n k a is dit een kans om er eens een flink steentje aan bij te diagen Meer informatie onder n u m m e r 020 258393

telefoon

Medisch Komité De akties die het Medisch Komité Nedeiland Viet Nam voert blijven lekkei lopen In de m a a n d mei werd voor een totaal bedrag van r u i m ƒ 725 000 - aan medicijnen en medische i n s t r u m e n t e n n a a r Viet Nam verzonden Het betrof met name een zending van 4 2 mil joen tabletten polyvitaminen be doeld voor distributie onder vooral kinderen Het verre van ideale voedselpakket voor kinderen k a n er mee worden aangevuld N a a r Ho Chi Minh stad en Hanoi zijn anti tuberculose medicijnen over gevlogen en er is een mobiel tbc l a b o r a t o i i u m veischeept

Ftieidippides was de Griekse koe rier die m volle w a p e n u i t r u s t i n g in 490 voor Christus als een h a a s van M a r a t h o n n a a r Athene liep om a l d a a r een overwinning a a n de grote klok te h a n g e n Zo gek zijn we tegenwoordig m e t meer hoe wel we nog wel m militaire dienst moeten Hoe d a n ook jaailijks wordt in Utrecht een Pheidippidesloop ge organiseerd over een afstand van juist ja en in ploegverband Heren lopen 7 kilometer dames 4 kilometer De organisatoren mei den m e t het waarom van dit ver schil m a a r wel dat de Pheidippides loop op 20 september wordt ge houden dat er 140 ploegen deel k u n n e n nemen dat het inschrijf geld ƒ 7 per persoon bedraagt en d a t meer informatie k a n worden ingewonnen bij H Dobbelaar Abstederdijk 317a 3582 BL Utrecht

Gehoord W a t vullen wij pedagogen m achter de stippeltjes van de door alle kinderen ter wereld wel eens gedachte gedroomde en geuite zm Latei als ik groot ben Het ziet er n a a r uit dat we alle identifikatiemogelijklieden die door kinderen zelf achter die stippeltjes worden ingevuld hebben verboden vader worden is a u t o r i t a i r moeder worden is ongeemancipeerd een held die het vaderland redt is reaktionair het geloof verspreiden IS opium uitdelen a a n het volk een uitvinder worden is ongeoor loofde p r e s t a t i e d r a n g sukses en roem wijzen op verfoeil jke wed Ijver zieke mensen beter m a k e n is bevordering van overbevolking een aktieve rol spelen in het be drijfsleven is meewerken a a n de groei w a a r onze wereld a a n ten onder g a a t W a t stellen we k m deren m het vooruitzicht als ze h u n best doen*? De onderwijskunde staat bol van motivatie en moti veren M a a r waartoe d a n ' Professor opvoedkunde Lea Dasberg tijdens h a a r i n a u g u r a l e rede a a n de UvA Pedagogie m de schaduw van het j a a r 2000 of hulde a a n de hoop

memo juni DINSDAG 17 JUNI Harmonie t h e a t e r 22 45 u u r Filmliga met H a r l a n County Regie Barbara Kopple Entree ƒ 4 - (alleen voor leden) Lidmaatschap ƒ 3 50 (aan de kassa verkrijgbaar)

DONDERDAG 19 JUNI Katholieke Hogeschool Aula 18 00 u u r Promotie drs G G van der Meulen Promotores Prof d r F Grunfeld en prof ir H M Goudappel Titel proefschrift K o n s u b r u n s ruimtelijk g e d r a g en leefstijl van voorzieningen gebruikers uit een oogpunt van ruimtelijke p l a n n i n g

VRIJDAG 20 JUNI Katholieke Hogeschool 20 15 u u r Het Brabants Orkest onder leiding van dirigent Andre Vandernoot speelt O u v e r t u r e T a n n h a u s e r van W a g n e r Rhapsodie over een t h e m a van P a g a n i m van Rachmaninoff en de Tweede Sjmfonie van S c h u m a n n met als solist Eugen Indjic (piano)

ZONDAG 22 JUNI M a r a n a t h a 11 00 u u r Bjbels leerhuis groepen Op deze vierde zondag van de m a a n d geen kresj gelegenheid vanwege de d u u r van de bijeenkomst

tentoonstellingen NATUURHISTORISCH MUSEUM Tot en met 31 oktober Muizenissen een tentoonstelling over de ekologie van kleme zoogdieren KULTUREEL SENTRUM DE KONINGSWEI Tot en met 28 juni Zeefdrukken van Ineke Calis KATHOLIEKE HOGESCHOOL Tot en met 27 j u m J a n van Krieken met schilderijen en tekeningen 77 80 NEDERLANDS TEXTIELMUSEUM Van 19 juni tot 1 a u g u s t u s Stromingen m textiel Een groeps tentoonstelling van Nederlandse textiel k u n s t e n a a r s die door een experimentele benadering van het materiaal a a n het beeldend vermogen een extra dimensie toevoegen

Verhaal Filmliga HARMONIE THEATER DINSDAG 17 JUNI AANVANG a2 45 UUR HARLAN COUNTY REGIE BARBARA KOPPLE Harlan County is een dokumen taire over een konflikt m de Brookside mijn in Harlan County dat in juni 1973 begon toen de mijnwerkers besloten lid te worden van de UMWA (United Mine Wor kers of America) Dat was hele maal niet n a a r de zin van de Eastover M m e Compagny Het komt tot een staking Kopple en h a a r team hebben deze staking gedurende drie jaren van nabij gevolgd En hoe Geleidelijk krijgen de arbeiders niet alleen de mijnmaatschappi] tegen zich m a a r ook de politieke en de rechtelijke macht een rechter beslist dat het stakmgspiket m a a r uit drie m a n mag bestaan terwijl de mijnmaat schappij stakingsbrekers l a a t bege leiden door een gewapende bende onder leidmg van ploegbaas Basil Collins Kopple toont vervolgens het hele konflikt v a n b i n n e n u i t de moei lijkheden van de mijnwerkers de groeiende solidariteit de steeds be langrijker rol v a n de vrouwen die

de stakingsposten moeten aanvul len het toenemend geweld etc ledeieen sleurt n a a r Ameiikaanse gewoonte met schietwapens rond Er valt eén dode een mijnwerker woidt in zijn gezicht geschoten zijn hersens liggen op s t i a a t Kopple heeft een nachtelijke schietpartij weten vast te leggen waarin we Basil Collins werkelijk zien schieten op de stakeis post Geladeerd met folksongs uit de arbeiderstijd onderraeer het Wich side are you on uit het Harlan van de jaren 30 bevat de film an dere o n t h u t s e n d e momenten een dokter die een door silicose aange taste long tussen zijn vingers ver kruimelt wordt gevolgd door een verklaring van een official van de Mine Company dat het werken m de mijn niet noodzakelijk tot sili cose leidt De m a n i e r waarop Kopple de sta king een j a a r lang filmde doet op het eerste gezicht nogal gebruike lijk aan Toc<i is er filraies iets aan de g a n g bijvoorbeeld alleen al door de journalistieke aanpak waarbij korte verklaringen van mijndirekties worden gevolgd door beelden van de werkelijkheid die deze verklaringen volkomen be lachehjk maken Twee u u r lang houdt Kopple je geboeid vast geen beeldje geen woord in h a a r film is gefantaseerd

Jan Romein

In het Universiteitsmuseum Trans 8 Utrecht is nog tot eind a u g u s tus de expositie Het verhaal bi) het materiaal te zien Op deze m a n i e r k a n kennis worden ge m a a k t met de archologische stu dieverzameling van het Universi teitsmuseum Studenten stelden de tentoonstelling samen en meer m formatie is verkrijgbaar onder te lefoonnummer 030 332114 toestel 133

S k n p t tijdschrift voor geschiede nisstudenten is uitgekomen met een t h e m a n u m m e r over fiet werk van J a n Romein Er s t a a n onder meer artikelen in over Romein en de USSR Romem en de Tijdgeest en Romeins geschiedtheoretische opvattingen S k n p t dat een onafhankelijk plat form probeert te kreeren kost ƒ 6 - (jaarabonnement) Overma ken op giro 4460822 t n v J Hoo gervorst Herengracht 286 1016 BX Amsterdam

Energie Anders Op woensdag 25 juni wordt a a n de Stationsweg 91 m Hoek van Hol land het voorlichtingscentrum Energie Anders geopend Dit zeer belangrijke c e n t r u m is opgebouwd door de Stichting Energie Anders een volledig onafhankelijke orga nisatie m het partikuliere initia tief Vanwege die onafhankelijk heid IS het c e n t r u m m staat ons goede gedegen voorlichting te geven los van regeringen die d a n sen a a n de touwtjes van de inter nationale bedrijven en kapitaal maffia Naast een zo volledig mogelijk

11

O n d e r de titel Muizenissen is tot en met 31 oktober in het N a t u u r historisch M u s e u m te Tilburg een tentoonstelling te zien over de ekologie van kleine zoogdieren De expositie geeft een overzicht van de diverse soorten muizen die a a n Nederland knagen en met de bos muis als voorbeeld wordt uitge legd wat onder ekologie wordt ver staan Een speciale a t t r a k t i e is het Muizarium w a a r een omge keerd d a g en n a c h t r i t m e e r voor zorgt dat m e n zes soorten muizen k a n observeren terwijl ze d r u k in de weer zijn

El Salvador In een zaal van Café R e s t a u r a n t t J a n s d a m J a n s d a m 1 7 Utrecht (vlakbij de Dom) wordt zondag 15 juni vanaf 14 00 u u r een bijeen komst gehouden v a n de Brede Solidariteitsbeweging m Nederland met het Salvadoriaanse volk Meer informatie over de toestand in El Salvador is verkrijgbaar bij het El Salvador komitee Neder land Postbus 8039 5004 GA Tilburg t h b 32

13 j u n i 1980

WHI

f^::iW

^<^

^^^^^^^^ ^^^^ ^ c y

Vaste-Brief WAARDE LEZERS In het vorige THB daagde de heer Van de Ven me uit tot het schrijven van een volkslied voor de Hogeschoolgemeenschap.

Uiteraard nam ik die uitdaging aan en zelfs vond ik het goed dat de heer Van de Ven mijn teksten zou sensureren. Maar zoals met alles, dat met de heer Van de Vsn wordt afgesproken, liep ook dit weer helemaal in het honderd.

Vier liedteksten ontsproten aan mijn brein, elk een onderwerp behandelend dat binnen de muren van de plattelandsuniversiteit leeft; het funktioneren van de demokratische WUB-verworvenheden; het feminisme, het eten en het drinken. Na een telefonisch kontakt, waarin mij werd medegedeeld dat de heer Van de Ven uithuizig was, kreeg ik te horen de teksten naar 03n Amsterdams adres op te sturen.

Aldus geschiedde om per kerende post de hele handel gesensureerd terug te krijgen.

Het moet gezegd worden, de heer Van de Ven sensureerde op een niet- alledaagse wijze. Grote delen van de tekst waren onleesbaar geworden door soepvlekken, maijonaisse-spatten en het door de heer Van de Ven veelvudig gebruikte - whiskey verdunningsmiddel spiritus. Datgene wat de sensuur had doorstaan wil ik u niet onthouden: „De hamer valt ter tafel leder houdt de wafel Bsn gebed en eerbied voor Trix lAllemaal nu) Het is toch joecheisa om niks" en verder: „Moe gestuurd, bestuurlijk moe het gordijn valt de oogjes gaan toe ..."

Geschokt door deze handelwijze probeerde ik de verblijfplaats van de heer Van de Ven te achterhalen.

Amsterdam, dat wist ik en daarom kon hij maar op één plaats zijn: Het Festival of Fools. „Ladies and gentelemen", hoorde ik bij aankomst aldaar door de luidsprekers. „We proudly present the greatest fool from the south of Holland ... Jace van de Ven." Daarop betrad het heerschap een podiumpje dat wankelde onder zijn fools-gewicht.

Veel zaaks

was het niet wat hij te vertellen had, dat zal duidelijk zijn, maar een korte sketch wil ik u, waarde lezers, niet onthouden. Hij vertelde van een niet-Rooms persoon die voor het eerst in zijn leven een bezoek bracht aan een RK-kerk. Hij bezigde daarbij 03n Hollands dialekt: „Ik kom binne ..., uitverkochte zaak, geen plekkie meer ofer, stel je foor.

Achterin groot koor met orkest, foorin een toneel met een dressoir met kaarsen erop.

Begint de voorstelling: komt een ome binne in een witte jurk, me derofer heen een rood slippie en zes goosertjes op s'n hiele. Pakt één van die goosertjes die ome s'n petje af. Petje pleite.

Nou die ome een kaal plekkie op s'n hoof en hij kreeg het koud.

Hij soeke, links en rechts of die s'n petje ergens siet.

Petje blijft weg.

Frage aan die goosertjes, maar die segge lauwloene en gefe geen asem.

Nou staat er op 't dressoir so'n groot telefoonboek en die ome soeke in dat boek of die soms een adres ken finde voor een nieuw petje.

Niks te finde.

Pikt één van die goosertjes het boek weg en set die an de andere kant van 't dressoir. Die ome steekt nog esn paar kaarse an en gaat daarmee in de kassies van 't dressoir soeke.

Staat ook niks in. Wordt ie senuwachtig en fraagt ie an alle mense: „Hebbe jullie m'n petje soms gesien?"

Toen wier ie so verward, dat ie in een klein kassie, dat tussen de pilare stond, in sich self ging staan jammere, dat ie s'n petje terug moest hebbe en in dat hokkie kreeg ie 't so te pakke, dat ie een oude pleeborstel greep en de mense daar wat mee ging gooie.

Hebt ie de mense nog so gek gekrege, dat se allemaal op

achterklap

d'r knieë op de grond naar s'n petje zijn gaan soeke.

Maar dat petje was pleite en bleef pleite.

Toen fader, kommen fier kerels met een sakkie an een stok rond en alle mense moeste lappe foor een nieuw petje foor die ome.

Ik heb d'r ook een knoop ingestopt. Toen se alle cente bij mekaar hadde, had die frijer op de een of andere manier ineens s'n petje terug en zijn de mense allemaal kwaad weggelope."

Paul Spapens

Frankrijk echter één van de weinige mogelijkheden om een studie van kwaliteit te volgen en in politieke vrijheid te leven. Het zijn vaak de niet-elitaire studenten die het slachtoffer dreigen te worden van de nieuwe taalwet. Niet dat problemen met de taal als onoverkomelijk wordt ervaren door studenten en docenten. Integendeel, in het verzet tegen de nieuwe richtlijnen hoort men steeds meer de voordelen vernoemen van een multinationaal en multiraciaal universitair onderwijs.

Frankrijk

Spanje

Een p a a r THB's geleden schreven wij op deze pagina dat er in Frankrijk toch zo veel buitenlandse studenten kolleges volgen. Het zijn er om en nabij de 80.000 en ze komen voor een groot gedeelte uit de Derde Wereld.

Een komplimentje leek op zijn plaats, m a a r in dit voor Nederlanders zo populaire vakantieland, is het voor buitenlandse studenten momenteel niet zo goed toeven.

Akties dus en dank zij het optreden van de Franse oproerpolitie is er al één dode en een groot aantal gewonden te betreuren. De Franse studenten gaan met hun akties in tegen de nieuwe richtlijnen van het ministerie van onderwijs terzake de studiemogelijkheden van buitenlandse studenten.

De nieuwe richtlijnen die nu gehanteerd worden om in Frankrijk te kunnen studeren houden een verscherping in van de inschrijvingsprocedure.

Studenten zullen voortaan ook op h u n politieke voorkeuren en op h u n kennis van de Franse taal gekontroleerd worden.

De politieke screening gebeurd op verzoek van bevriende staatshoofden die zich beklagen over het (linkse) intellekt dat Parijs aflevert. Een goed voorbeeld van zo een vriendje is de exkeizer van de Centraal Afrikaanse Republiek.

Voor veel Afrikaanse studenten biedt de studie in

Na lange, zeer lange tijd ingedut te zijn geweest - m a a r wat wil je met een fascistisch staatshoofd en een Roomse Kerk met overal een vinger in de pap - is de Spaanse studentenbeweging weer klaarwakker. Tot twee keer toe werd aan de universiteiten een algemene staking georganiseerd.

Terecht, want er zit nogal wat scheef in de Spaanse onderwijswereld. Veel problemen worden veroorzaakt door geldgebrek. Er is een geweldig tekort aan scholen.

In Madrid bijvoorbeeld is komend jaar geen plaats voor dertigduizend leerlingen. De kwaliteit van het onderwijs is ook al niet te best, om van de universitaire opleidingen m a a r niet te spreken. Slechts één op de drie ingeschreven studenten maakt zijn studie af. De feitelijke studieduur is gemiddeld twee keer zo lang als in de studiegidsen wordt opgegeven. De kwaliteit van de opleidingen is zo slecht, dat een aantal Afrikaanse landen heeft laten weten niet langer prijs te stellen op aan Spaanse universiteiten afgestudeerde medici.

De beroerde onderwijssituatie is voor een deel te danken aan de grote macht die de Roomse Kerk ten tijde van Franco had. De roomsen hadden als enige organisatie naast de staat, het recht om onderwijsinstellingen te stichten en dat ge-

12

beurde dan ook in een razend tempo. Ten tijde van Franco vloeide het overgrote deel voor het onderwijs bestemde gelden n a a r de Roomse instelUngen met als gevolg dat er een geweldig kwaliteitsverschil optrad tussen kerk- en staatsscholen.

De katholieke scholen helpen ook nog eens mee om met behulp van de hoogte van de inschrijvingsgelden, een strenge selektie toe te passen. Het kursusgeld voor de medische fakulteit van de staatsuniversiteit van Madrid bedraagt vijfhonderd gulden. De katholieke universiteit van Pamplona rekent voor dezelfde studie een bedrag van tweeëndertighonderd gulden!

Alles bij elkaar is er in Spanje dus geen sprake van frisse studiemogelijkheden.

Ook de verantwoordelijke minister geeft dat toe: „De studenten leven in een situatie van frustratie . . . "

Zaïre In het door de westerse grootmachten de hand boven het hoofd gehouden Zaïre blijkt het leven voor de wat kritische aangelegde student moeilijk en gevaarlijk. Amnesty International kreeg tussen november 1979 en april 1980 rapporten binnen over willekeurige en politieke arrestaties in de hoofdstad Kinshasa. Bij Amnesty kwamen ook berichten binnen over de dood van studenten die in december waren gearresteerd. Andere berichten spreken over ernstige folteringen van studenten van de Université Nationale du Zaïre.

Recalcitrant... there was a young man named Bliss whose sexhfe was strangely amiss for even with Venus his recalcitrant penis would never do better than t h

Uit: „Sexueel overdraagbare aandoeningen", jaargang 1, nr. 4, 1980.