32
Leidraad
ALUMNIMAGAZINE VAN DE UNIVERSITEIT LEIDEN
NR. 3 2016
Docenten over ‘ Ik speel wel eens zelf voor embryo’ De docenten Carolina Jost en Beerend Hierck van het LUMC laten studenten actief hun kennis vergaren. ‘Het college is daarvoor geen efficiënte manier.’
C
arolina Jost, docent bij de opleiding Biomedische Wetenschappen, schuift achter de computer en laat een doorsnede van een virtueel zebravisje zien. ’Geweldig, niet? Je kunt net als bij Google Maps in- en uitzoomen en elke dwarsdoorsnede van de cel op nanoschaal bestuderen.’ Toen ze hoorde van de stitch van het zebravisembryo – onderzoekers van de afdeling Moleculaire Celbiologie hebben 26.000 elektronen microscopische opnames aan elkaar geplakt – dacht ze meteen aan toe passing in het onderwijs. Ze vroeg haar collega’s van de afdeling Anatomie
TEKST: ASTRID SMIT
Een master bomvol creativiteit Bas Haring is bijzonder hoogleraar ‘publiek begrip van wetenschap’ en oprichter van het Leidse masterprogramma ‘Media Technology’ voor creatieve wetenschap. Onconventionaliteit staat er centraal.
en Embryologie de stitch voor het onderwijs geschikt te maken. Dat is gelukt. Jost: ‘Vroeger kregen studenten een elektronenmicroscopische afbeelding van één cel te zien. Nu kunnen ze door de coupe van een zebravisje navigeren en de diversiteit en de context van de cellen zien.’ Zelf bedenken
Jost, die twee keer werd genomineerd voor een LUMC-onderwijsprijs, probeert continu te innoveren en ervoor te zorgen dat studenten actief hun kennis vergaren. Zo laat ze hen zoveel mogelijk zélf bedenken hoe iets in elkaar zit. Tijdens een practicum k rijgen ze vragen over de virtuele zebravis. Als ze denken de goede antwoorden te hebben, mogen ze naar huis. ‘Ik bespreek de antwoorden niet. Ik zie tijdens de tentamens wel of ze er goed over hebben nagedacht’, aldus Jost. Ook Beerend Hierck, docent embryologie en anatomie voor studenten Biomedische Wetenschappen, Geneeskunde en Biofarmaceutische Wetenschappen, laat de studenten
‘Wetenschap op de meest platte manier is: je begint met een vraag, daarna ga je iets doen dat meestal onderzoek heet en ten slotte formuleer je het antwoord. Wij nodigen masterstudenten uit om deze drie stappen op een onconventionele manier uit te werken. Om creatieve vragen te stellen, onderzoek te doen en het antwoord te
stoeien met de stof. ‘Het college is geen efficiënte manier om kennis over te brengen, blijkt uit onderzoek. Studenten onthouden maar twintig procent van wat je vertelt.’ Daarom bereiden de studenten de stof thuis voor met boeken, filmpjes of een speciale casus. In de collegezaal bespreekt hij de stof en legt hij ingewikkelde zaken nog eens goed uit, meestal met theatrale middelen. Hierck: ‘Ik speel dan zelf voor embryo, bijvoorbeeld.’ Het juiste moment, de juiste manier
Creatief onderwijs is volgens hem bestaande onderwijstechnieken toepassen op het juiste moment en de juiste manier, zodat studenten betrokken raken en kennis tot zich nemen. ‘En je moet blijven innoveren.’ Zo heeft hij samen met collega’s van Anatomie een 3D-animatie gemaakt van de ontwikkeling van de buikorganen. ‘De darmen draaien op een ingenieuze manier in elkaar, zodat ze precies in de buikholte passen. De 3D-animatie kunnen studenten nu thuis bekijken’, aldus Hierck,
formuleren. Ze hoeven het antwoord niet per se te presenteren via een wetenschappelijk artikel, het mag ook een game, toneelstuk of een poster zijn. Ze moeten de optimale vorm vinden.’ Ontstaan vanuit interesse ‘We hadden een student die zich afvroeg of je met drones de structuur van
een spreeuwenzwerm kunt veranderen. Dat bleek te ingewikkeld. Hij heeft uit eindelijk samen met een bioloog onderzocht in hoeverre je met drones het gedrag van vogels kunt bestuderen. Ook prima. Het beginpunt was persoonlijk en ontstond vanuit interesse, dat vind ik belangrijk. In een ander onderzoek bestudeert een studente