Lift 4 D/A - Leerwerkboek by VAN IN

Loon

CONTRA

€ =

AANBOD

Factu

VA N

BUY IT NOW

VRAAG

€

Bedrijf en organisatie Dubbele finaliteit

VA N

AANBOD

VA N

BUY IT NOW

VRAAG

Thema 1: De consument en de producent in relatie tot de economische wereld

Starten met Lift Welkom bij Lift. We leggen graag even uit hoe je met dit leerpakket aan de slag gaat.

1 OP WEG MET LIFT Het leerwerkboek bestaat uit zes thema’s. De ICT-fiches kun je bij het onlinelesmateriaal raadplegen. Elk thema is op dezelfde manier opgebouwd.

I L

STEP-IN 1

VA N Commercieel beheer

Je doorloopt per thema verschillende Levels, waarbij je telkens een centrale onderzoeksvraag beantwoordt. Je verkent de onderzoeksvraag aan de hand van verschillende opdrachten, onder de noemer Explore.

deze stappen om fouten te vermijden: Stap 1:

Van welke financiële instelling komt het document?

→ Zoek het rekeningnummer op in het MAR.

Stap 2:

Stijgt of daalt het saldo?

→ Reken uit met hoeveel.

Stap 3:

Heeft de verrichting betrekking op een betaling of inning?

→ Controleer of er financiële korting in mindering werd gebracht.

Stap 4:

Wordt er geld overgeschreven van de ene financiële rekening naar de andere of naar de kas?

→ Gebruik altijd de wachtrekening 580000 Interne overboekingen.

Stap 5:

Heeft de verrichting betrekking op een elektronische inning?

→ Gebruik altijd de wachtrekening 590000 Elektronische inning

Bijzonderheden

wanneer een onderneming winst maakt; wanneer een onderneming break-even draait; hoe de producent de optimale productiegrootte bepaalt; hoe ondernemingen kunnen groeien;

hoe je grafisch en rekenkundig het marktevenwicht analyseert.

Elk level biedt je een stukje kennis dat je nodig hebt om de opdracht van de Step-up uit te voeren. Daarin teken je de vraagcurve en leid je de aanbodcurve af voor een bepaalde markt.

Lift4DNA_T1_L1.indd 8

11/05/2022 12:37

Formule leverancierskrediet Om het leverancierskrediet te berekenen deel je de gemiddelde handelsschulden door de aankopen. gemiddelde handelsschulden (code 44) aankopen (handelsgoederen, grond- en hulpstoffen code 600 / 8)

* 365

+ diensten en diverse goederen (code 61) + btw op aankopen De gemiddelde handelsschulden bereken je door de handelsschulden (= schulden aan leveranciers) aan het begin van het boekjaar en de handelsschulden aan het einde van het boekjaar op te tellen en door twee te delen. Daarvoor heb je twee jaarrekeningen van een onderneming nodig. In de huidige jaarrekening staan de handelsschulden genoteerd op 20xx-12-31 van het boekjaar. Om de handelsschulden bij het begin van het boekjaar te kennen, neem je de jaarrekening van het jaar voordien. Je begint immers met de handelsschulden op 1 januari van het nieuwe boekjaar waarmee je op 31 december van het vorige boekjaar bent geëindigd.

Voor deze opdracht heb je de keuze. Kies optie 1 als je graag wat ondersteuning wilt. Kies optie 2 als je liever een uitdaging wilt. Vink de gekozen optie aan.

Optie 1

Balans en resultatenrekening Kamper nv

Optie 2

Jaarrekening Biscuiterie Thijs

Ga naar het onlinelesmateriaal en open de balans

Ga naar het onlinelesmateriaal en open de jaar-

en resultatenrekening van Kamper nv. Beantwoord

rekening van Biscuiterie Thijs zoals neergelegd bij de

de vragen.

Nationale Bank van België. Beantwoord de vragen.

Is het bedrag aan handelsschulden inclusief of exclusief btw?

Is het bedrag aan handelsschulden inclusief of exclusief btw ?

THEMA 3

Voor je in de boekhouding registreert, is het belangrijk dat je het bankafschrift goed bestudeert. Volg

1 2 3 4

LEVEL 6

De verworven leerstof is gebundeld in To the point. Daarin staat wat je moet onthouden uit het level. Bij het onlinelesmateriaal vind je de verworven leerstof in een overzichtelijke mindmap.

Analyse van het financieel document

In dit thema doorloop je vijf levels waarin je leert …

Explore 2— Hoe bereken je het leverancierskrediet?

Bij verschillende opdrachten kun je kiezen uit twee of meerdere Opties. De opties geven je de keuze of je graag een uitdaging wilt aangaan of liever meer ondersteuning wenst. Het kan ook zijn dat je kunt kiezen volgens je interesse.

TO THE POINT

Bekijk aandachtig de afbeeldingen. Waarover moet je zoal nadenken vooraleer je een onderneming opricht?

Elk thema begint met een Step-in. Daar maak je kennis met de rode draad doorheen het thema.

Thema 5:

Voor de oprichting van een onderneming ga je niet over één nacht ijs. Stel dat je een onderneming zou opstarten. Welke onderneming zou dat zijn?

STEP-IN

In totaal zul je zes thema’s doorlopen: de consument en de producent in relatie tot de economische wereld, de werking van een onderneming, boekhoudkundig en financieel beheer, personeels beheer, commercieel beheer en ten slotte logistiek en transport. Elk thema start met een Themapagina.

THEMA 1

188

Financiële korting toegestaan door leveranciers Stond de leverancier financiële korting

Totaal goederen excl. btw Handelskorting Transportkost Subtotaal Financiële korting Maatstaf van heffing Btw Terugstuurbare verpakking

toe, dan mag je bij betaling binnen de acht à tien dagen na factuurdatum, de financiële korting in mindering

brengen op het totale factuurbedrag

van de aankoopfactuur. Dat betekent dat je de leverancier minder betaalt

dan je oorspronkelijk, bij de boeking

Te betalen contant

Totaal factuurbedrag einde termijn

4 163,20 291,42

Lift4DNA_T3_L6.indd 188

4 658,00 4 696,72

Nu is het tijd om je opgedane kennis in te oefenen aan de hand van verschillende Actions.

Action 1— Verloop van de productie in een artisanale

van de aankoopfactuur geregistreerd hebt. Dat is voor de onderneming een financiële opbrengst. Je boekt de ontvangen financiële korting op rekening 757000 Betalingskortingen van leveranciers. Let

kaasmakerij

op, de schuld aan de leverancier daalt (registreer je) met het bedrag zonder de financiële korting. Financiële korting toegestaan aan klanten

Is er financiële korting toegestaan aan de klant? Dan mag de klant bij betaling binnen de tien dagen de financiële korting in mindering brengen op het totale factuurbedrag van de verkoopfactuur.

Vul de tabel aan op basis van de onderstaande grafiek. a

Dat betekent dat de klant minder betaalt dan oorspronkelijk geboekt bij de registratie van de

Vanaf hoeveel arbeiders is het niet efficiënt om nog extra mensen aan te werven? Waarom?

verkoopfactuur. Dat is voor de onderneming een financiële kost. Je boekt de toegestane financiële korting op de rekening 657000 Betalingskortingen aan klanten. Let op, de vordering op de klant daalt (registreer je) met het bedrag zonder de financiële korting.

Vanaf hoeveel arbeiders is het niet verstandig om nog extra mensen in dienst te nemen? Waarom?

Verklaar waarom op korte termijn constante kosten toch kunnen stijgen bij verschillende productieniveaus.

11/05/2022 12:41

Tabel 7: Productie kaasmakerij AANTAL WERKNEMERS

GP (KG/WEEK)

TP (KG/WEEK)

1 2 3 4 5 6 7 8 9

THEMA 1

LEVEL 3

STARTEN MET LIFT

THEMA 3

LEVEL 4

133

Lift4DNA_T3_L4.indd 133

11/05/2022 12:40

3 871,78 38,72 3 833,06 804,94 20,00

Lift4DNA_T1_L3.indd 59

11/05/2022 12:42

Een Action More bevat een verbreding van het leerplandoel. Het is niet verplicht die Action te maken om het leerplandoel te behalen. De Action More biedt je de mogelijkheid om (als je voor de anderen klaar bent of als je Bedrijfswetenschappen volgt) je kennis van het leerplandoel te verruimen en dat doel in een breder kader te situeren. De Action More maakt ook differentiatie in interesse mogelijk.

Action 6— Hoe zien de kosten- en opbrengstencurven er wiskundig uit?

Good to know Bij wiskunde heb je al geleerd over functies of een functievergelijking. De functievergelijking van een rechte ziet er als volgt uit: y = a * x + b of f(x) = a * x + b Van alle bovenstaande curven (TO, TK, TVK en TCK) kun je zo een functievergelijking opstellen.

Wat is de vergelijking van een rechte door de oorsprong?

TO en TVK zijn twee rechten door de oorsprong. Stel de vergelijking op. Gebruik daarvoor de gegevens van Explore 3.

TCK is een constante functie. Hoe is de functievergelijking van TCK?

TK is de som van TVK en TCK. Hoe zal dan de wiskundige vergelijking zijn van TK?

Wat stelt ‘a’ voor in de functievergelijking van een rechte f(x) = a * x + b?

Markeer de juiste tendens. Wanneer de rico groter wordt, dan is de curve steiler / minder steil.

Wanneer de rico kleiner wordt, dan is de curve steiler / minder steil.

Wanneer de aankoopprijs groter wordt, dan zal de TK- / TCK- / TVK-curve dalen / stijgen.

Wanneer de verkoopprijs stijgt, dan zal de TO-curve dalen / stijgen.

Aan het einde van elk level sta je stil bij de actualiteit omtrent de inhoud van dat level in de rubriek Breaking news. Bij het onlinelesmateriaal vind je de bijbehorende artikels of filmpjes en de opdrachten.

THEMA 1

LEVEL 2

Lift4DNA_T1_L2.indd 32

BREAKING NEWS 1

Ga naar het onlinelesmateriaal. Je vindt er een actualiteitsitem over het onderwerp.

Los de vragen op.

11/05/2022 13:17

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

CHECKLIST

Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

KAN

EXTRA OEFENMATERIAAL

BETER

Ik kan het begrip ‘opbrengsten’ toepassen op een voorbeeld.

Ik kan het verschil tussen afzet en omzet

Ik kan de omzet berekenen in een concreet

Ik kan het begrip ‘kosten’ toepassen op een

Ik kan omschrijven hoe het resultaat wordt

Ik kan omschrijven wanneer een onderneming

Ik kan het begrip ‘variabele kosten’ toepassen

Ik kan het begrip ‘constante of vaste kosten’

Ik kan de constante of vaste, de variabele, de

Ik kan het begrip ‘break-evenafzet’ omschrijven.

Ik kan het begrip ‘break-evenomzet’ omschrijven.

Ik kan het break-evenpunt rekenkundig

Ik kan het break-evenpunt grafisch bepalen.

omschrijven.

voorbeeld.

Elk level eindigt met een Checklist. Het is een hulpmiddel om te beoordelen of je de doelen van dat level onder de knie hebt.

STEP-UP 1

Werk in groepjes van drie of vier personen. Ieder groepje kiest een jaarrekening van één van volgende ondernemingen. Vink je gekozen onderneming aan.

berekend.

winst of verlies maakt.

op een voorbeeld.

toepassen op een voorbeeld.

totale kosten en totale opbrengsten grafisch weergeven.

Schoenen Torfs Coolblue Ikea Belgium

VA N

Surf naar de website van de Nationale Bank van België. Download via de balanscentrale de jaarrekeningen van je onderneming van de drie laatste boekjaren.

Elk thema sluit af met een Step-up die je uitdaagt om je kennis toe te passen in een grotere opdracht.

Beantwoord de onderstaande vragen. Maak van de verschillende boekjaren een overzicht in Excel en verfraai jouw overzicht met grafieken. a

Geef een overzicht van de verkoop van goederen.

Onder welke rubriek in de jaarrekening staan de toegestane betalingskortingen aan klanten?

Welk effect hebben toegestane betalingskortingen op het resultaat van de onderneming?

Geef een overzicht van de aankoop van goederen in de voorbije jaren.

Onder welke rubriek in de jaarrekening staan de ontvangen betalingskortingen van leveranciers?

Welk effect hebben de ontvangen betalingskortingen op het resultaat van de onderneming?

Bereken het aantal dagen klantenkrediet. Wat stel je vast?

Bereken het aantal dagen leverancierskrediet. Wat stel je vast?

Bereken de omlooptijd van de voorraad.

Vergelijk het aantal dagen klantenkrediet en omlooptijd van de voorraad met het

THEMA 1

LEVEL 2

BelOrta Van Marcke 2

berekenen.

Lift4DNA_T1_L2.indd 34

11/05/2022 13:18

leverancierskrediet. Wat kan je daaruit besluiten?

233

Lift4DNA_T3_L7.indd 233

LEVEL 2

Action 1— Vervoerdocumenten bij spoorvervoer, zeevervoer en luchttransport

Good to know

Wanneer je internationaal gaat ondernemen, krijg je met veel documenten te maken.

Welke documenten je precies nodig hebt, hangt onder andere af van de transportmodus: –

spoorwegvervoer: Contrat de Transport International ferroviaire des Marchandises (CIM),

–

wegvervoer: vrachtbrief (CMR), leveringsbon (pakbon),

–

zeevervoer: Bill of lading (B/L) of cognossement,

–

vervoer over lucht: Air waybill (AWB).

Werk in vier groepen. Elke groep onderzoekt aan de hand van een ontdekplaat een bepaald vervoerdocument. Gebruik daarvoor het bijbehorende werkblaadje. a

Elke groep verwerkt de gevonden informatie in een rapport.

Gebruik indien nodig het sjabloon dat bij het onlinelesmateriaal staat.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

THEMA 6

NEXT LEVEL 2

VERVOERDOCUMENT

Groep 1

CIM

Groep 2

Pakbon

Groep 3

Bill of Lading

Groep 4

Air waybill

11/05/2022 13:18

Een Action Next Level is moeilijker en geeft je een idee van wat er in de volgende jaren op je afkomt. De Action Next Level zorgt dus ook voor differentiatie in moeilijkheidsgraad en is sowieso een uitdaging.

F I L

ICT-fiches

De ICT-fiches vind je bij het onlinelesmateriaal. Ze helpen je om zelfstandig met een tekstverwerker, een rekenblad of een presentatiepakket aan de slag te gaan; infographics te creëren, foto’s en video’s te monteren en online samen te werken.

STARTEN MET LIFT

THEMA 3

STEP-UP

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Stap 4:

Noteer de getallen volgens de NBN-normen: Gebruik een spatie als scheidingsteken na de duizendtallen, noteer het euroteken voor het getal en schrijf twee decimalen (ICT-fiche_R_06 en fiche_R_07).

Stap 5:

Bereken de omzet per maand door gebruik te maken van de absolute en relatieve celadressering (ICT-fiche_R_39).

Stap 6:

Bereken de totale omzet per maand en de totale omzet door een formule te gebruiken (ICT-fiche_R_24).

Bewaar het resultaat in je portfolio. Maak een map voor elk thema en een submap voor elk level. Geef die submap de naam ‘Thema_1_Level_1’. Geef het bestand een duidelijke naam zoals ‘Explore_2_omzet_Jef’.

2 HANDIG VOOR ONDERWEG

In elk thema vind je dezelfde hulpmiddelen.

Heeft Jef nog andere opbrengsten dan de omzet? Zo ja, welke?

Explore 3— Welke kosten moet je in rekening brengen? Kosten

Doorheen het thema vind je de belangrijkste zaken op een rijtje in de rode kenniskaders.

In de eerste plaats zijn er de kosten die je maakt als je de goederen, handelsgoederen genaamd, aankoopt. Je kunt de producten ook zelf maken, en dan heb je grondstoffen zoals ingrediënten nodig.

Bereken de aankoopkosten van de grondstoffen met een rekenblad door het stappenplan te volgen. a

STAPPENPLAN

De verkoper stelt de verkoopfactuur op. Die factuur is bestemd

Stap 1:

LEVEL 1

te betalen. Er wordt berekend hoeveel de koper voor de geleverde

duizendtallen, noteer het euroteken voor het getal en schrijf twee decimalen (ICT-fiche_R_06 en fiche_R_07).

THEMA 1

goederen moet betalen.

Stap 5:

Artikel 5 van het Btw-Wetboek regelt de verplichte elementen die op een factuur moeten staan. Duid de verplichte elementen aan op de factuur uit vraag 1.

vermeldingen opnemen:

VERKLARING

het woord ‘factuur’

de datum van de factuur

af magazijn

Dat is een leveringsvoorwaarde. Het risico

algemene

In de algemene factuurvoorwaarden komen

factuur

volgende zaken meestal aan bod: de termijn

voorwaarden

van factuurprotest, het schadebeding en

van de koper. 1

het volgnummer van de factuur

1 algemene Dat zijn de rechten en de plichten die de gegevens van de verkoper: de naam, het adres voorwaarden gelden tussen de koper en de verkoper bij

opgesteld door devan verkoper.de verkoper het btw-nummer of ondernemingsnummer

1 betalings Die voorwaarden geven aan wanneer de het bankrekeningnummer van de verkoper voorwaarden betaling moet gebeuren, en of de klant

de RPR-vermelding: als de verkoperbetaling. een vennootschap is, is hij

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Lift4DNA_T1_L1.indd 12

IN JE EIGEN WOORDEN

en de kosten van het transport zijn ten laste

Je vindt die woorden ook achteraan in de Begrippenlijst. Bij het onlinelesmateriaal vind je dezelfde begrippen terug in een beeldwoordenboek.

Begrippenlijst Thema 3 BEGRIP

Bereken de aankoopkosten per maand en de totale aankoopkosten door een formule te

gebruiken (ICT-fiche_R_24).

Op elke factuur aan een Belgische klant moet je een aantal verplichte LEVEL

Voeg deze cellen samen: B1 tot en met D1; E1 tot en met G1; H1 tot en met J1; B6 tot en met C6;

Moeilijke woorden worden E6 tot en met F6; H6 totuitgelegd en met I6 (ICT-fiche_R_14). Stap 2: Geef die cellen de juiste opvulkleur (ICT-fiche_R_13). in een begrippenkader. Die woorden Stap 3: Geef alle cellen van de tabel een witte of blauwe celrand (ICT-fiche_R_13). Stapop 4: Noteer de getallen volgens de NBN-normen: Gebruik een spatie als scheidingsteken na de vallen extra door de stippellijn.

voor de koper. Het is een uitnodiging om de geleverde goederen

Ga naar het onlinelesmateriaal. Je vindt er het basisbestand. Gebruik indien nodig de ICT-fiches van rekenblad.

VERKOOPFACTUUR

het bevoegdheidsbeding.

11/05/2022 13:20

het aangaan van de verbintenis. Ze worden

financiële korting krijgt bij contante

VA N

1 bijzondere Dat zijn de afspraken tussen de koper en verplicht te verwijzen naar de zetel van de rechtbank waar de voorwaarden de verkoper die specifiek van toepassing

vennootschap gevestigd is

zijn op hun koopovereenkomst. Die

voorwaarden kunnen verschillen van aankoop tot aankoop.

de gegevens van de koper: de naam,Dathet adres 1 brutobedrag is het bedrag zonder aftrek van

het btw-nummer of ondernemingsnummer van de koper, indien van 1

toepassing

btw

Dat is de belasting over de toegevoegde waarde. Het is een belasting die de

overheid heft op de verkoop van goederen

de datum van de levering van de goederen

vermindert het factuurbedrag. Dat de hoeveelheid geleverde goederenHet document wordt opgesteld als er een fout

13 14

en diensten.

creditnota

wordt vastgesteld in de factuur of levering.

doorgerekende

Dat zijn kosten, zoals transport en extra

1 extra is verpakking die de verkoper het btw-tarief dat van toepassing is Dat op de goederen doorrekent aan de klant zoals een

het totaalbedrag, exclusief btw

Op de verpakking berekent de verkoper het bedrag van de verschuldigde btw de btw aan het laagste btwtarief dat van

het te betalen bedrag, inclusief btw

de bijzondere verkoopsvoorwaarden, indien van toepassing

THEMA 3

kartonnen doos, een kist of petflessen. De klant kan de verpakking niet terugsturen.

Bekijk aandachtig de onderstaande foto. Welke vakbonden zie je?

toepassing is op de factuur.

234

Lift4DNA_T3_Lijst.indd 234

Good to know

Waarom koop je beter glazen flessen dan petflessen?

Action 1— Vakbonden

kosten verpakking, die de verkoper doorrekent aan de eenheidsprijs van de geleverde goederen, exclusief btw zijn klant.

verpakking

Hoe registreer je een aankoopfactuur met terugstuurbare verpakking?

Dat is een verbetering van de factuur.

een duidelijke omschrijving van de geleverde goederen BEGRIPPENLIJST

Explore 10—

kortingen.

Wat krijg je van een supermarkt of drankencentrale wanneer je een lege bak colaflesjes terugbrengt?

11/05/2022 13:24

In de Good to know-kaders staan handige tips of weetjes bij de uitvoering van de opdrachten.

Good to know

Statiegeld is een vorm van borg, je ‘leent’ de flesjes. Je betaalt een extra bedrag boven op de prijs van een flesje cola, bier, water. Breng je het lege flesje terug naar de winkel, dan betaalt de winkelier die waarborg terug.

Als er verplichte elementen op de factuur ontbreken, dan heeft dat niet alleen gevolgen voor de verkoper, maar ook voor de koper. De verkoper riskeert per factuur een boete

tussen de 50,00 euro en 500,00 euro. De koper kan alleen de btw terugvorderen wanneer

LEVEL 1

de factuur alle verplichte btw-vermeldingen bevat. Dat betekent dat de btw-controleur

Op de factuur van Jack Wolfskin wordt er terugstuurbare verpakking aangerekend. Wat zou dat kunnen zijn?

Ook voor een europallet betaal je een waarborg. Wanneer je de pallet naar leverancier Jack Wolfskin

de btw-aftrek voor die factuur kan weigeren omdat het document niet geldig is. De koper

moet dan de btw terugstorten vermeerderd met een boete en nalatigheidsinteresten. Het

Is een vakbondswerking in een onderneming belangrijk?

Gebruik de boekingsregels en het MAR. Vul aan en markeer het juiste antwoord. Wanneer Jack Wolfskin terugstuurbare verpakking aanrekent aan A.S.Adventure.edu, ontstaat er

Action een 2— Het belang sociaal overleg vordering / schuld tegenovervan Jack Wolfskin. Je boekt die op een actiefrekening / passiefrekening

11/05/2022 13:22

. De rekening daalt / stijgt, Herlees het artikel bij Explore 5. Vul de euro. tekst aan. je debiteert / crediteert voor 15,00

uitdedat er na lang op leverancier. Deonderhandelen leverancier rekenteen een akkoord waarborg aan voor zijn verpakking. Bezorg je de

tussen en directie Je vindt online extra (ondersteunend) Het bedrag van de materiaal. terugstuurbare verpakking boek je op de rekening 418000 Terug te terugstuurbare verpakking terug, dan betaalt de leverancier de waarborg terug.

zal gesloten worden. komen maatregelen om de vorderen verpakking. DatEr is een actiefrekening die stijgt, dus moet je debiteren.

STARTEN MET LIFT

hoge werkdruk te verlagen. De afspraken zullen Het beeldfragment dat hierbij hoort, vind je online.

vastgelegd worden in een

. Daardoor wordt er opnieuw

Het luisterfragment dat hierbij hoort, vind je online. bereikt en kunnen alle winkels weer open. Je vindt online een ontdekplaat. Lift4DNA_T3_L2.indd 51

Je moet iets bewaren in je portfolio. Je oefent je ICT-vaardigheden. Lift4DNA_T4_L5.indd 73

LEVEL 2

Terugstuurbare verpakking In alle winkels van Lidl is al zes dagen een aan de gang. Het ziet er nu wel naar Wanneer een leverancier terugstuurbare verpakking aanrekent, ontstaat er een vordering De volgende iconen helpen je ook nog een eind op weg:

THEMA 3

Lift4DNA_T3_L1.indd 8

terugstuurt, betaalt die 15,00 euro terug. Welk verschil is er in vergelijking met verloren verpakking?

Forum

LEVEL 5

In een Forum voer je in groepjes of met de hele klas een gesprek over een bepaalde stelling. Het is de bedoeling dat je luistert naar elkaars mening en leert hoe anderen denken, maar ook dat je je eigen mening leert onderbouwen met argumenten.

THEMA 4

THEMA 3

is dus belangrijk elke inkomende factuur te controleren.

11/05/2022 13:26

11/05/2022 13:48

Lift EN DIDDIT

Het onlineleerplatform bij Lift

Materiaal Hier vind je het lesmateriaal en de online-oefeningen. Gebruik de filters bovenaan, de indeling aan de linkerkant of de zoekfunctie om snel je materiaal te vinden. Lesmateriaal Hier vind je het extra lesmateriaal bij Lift, zoals video’s, audio’s, pdf's, ontdekplaten …

VA N

Oefeningen • De leerstof kun je inoefenen op jouw niveau. • Je kunt hier vrij oefenen.

Opdrachten Hier vind je de opdrachten terug die de leerkracht voor jou heeft klaargezet.

Evalueren Hier kan de leerkracht toetsen voor jou klaarzetten.

Meer info over diddit vind je op www.vanin.diddit.be/nl/leerling.

Resultaten Wil je weten hoever je al staat met oefenen, opdrachten en evaluaties? Hier vind je een helder overzicht van je resultaten.

STARTEN MET LIFT

E-book Het e-book is de digitale versie van het leerwerkboek. Je kunt erin noteren, aantekeningen maken, zelf materiaal toevoegen ...

THEMA

VA N

De consument en de producent in relatie tot de economische wereld

STEP-UP

Studie vraag- en aanbodschema

Hoe analyseer je grafisch en rekenkundig het marktevenwicht?

p. 86

LEVEL

Hoe kunnen ondernemingen groeien?

p. 71

LEVEL

Hoe bepaalt de producent de optimale productiegrootte?

p. 35

LEVEL

Wanneer draait een onderneming break-even?

p. 19

LEVEL

Wanneer maakt een onderneming winst?

p. 9

STEP-IN

p. 8

LEVEL

VA N

p. 102

4 3 2 1

STEP-IN 1

Voor de oprichting van een onderneming ga je niet over één nacht ijs. Stel dat je een onderneming zou opstarten. Welke onderneming zou dat zijn?

Bekijk aandachtig de afbeeldingen. Waarover moet je zoal nadenken vooraleer je een onderneming opricht?

VA N

THEMA 1

STEP-IN

In dit thema doorloop je vijf levels waarin je leert … 1

wanneer een onderneming winst maakt;

wanneer een onderneming break-even draait;

hoe de producent de optimale productiegrootte bepaalt;

hoe ondernemingen kunnen groeien;

hoe je grafisch en rekenkundig het marktevenwicht analyseert.

Elk level biedt je een stukje kennis dat je nodig hebt om de opdracht van de Step-up uit te voeren. Daarin teken je de vraagcurve en leid je de aanbodcurve af voor een bepaalde markt.

LEVEL 1 Wanneer maakt een onderneming winst?

INTRO De voetbalvereniging van Jeroen neemt in de zomer deel aan een buitenlands tornooi. Om het

vervoer en de verblijfkosten te financieren, wil de voetbalvereniging een barbecue organiseren. De

leiders willen hun broek niet scheuren aan dat initiatief en willen de kosten van de organisatie goed

VA N

inschatten.

Werk per twee.

Maak een lijst met de mogelijke kosten voor de organisatie van de barbecue.

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvraag: Wanneer maakt een onderneming winst?

THEMA 1

LEVEL 1

Explore 1— Wat zijn de kosten en opbrengsten van onderneming Fruit Persé? OPBRENGST EN KOST

Een opbrengst is het geld dat je ontvangt voor de verkoop van goederen of de levering van diensten. Een kost is het geld dat je moet betalen voor het gebruik van een

Lees het verhaal van Jef en markeer: a

de kosten in het rood,

de opbrengsten in het groen.

product of dienst om iets te produceren of te verkopen.

THEMA 1

LEVEL 1

VA N

Jef is student en heeft 2 000,00 euro ter beschikking. Hij beslist om dat geld in een fruitpers te investeren waarmee hij op de markt gaat staan. Hij merkt immers dat vers fruitsap enorm populair is en dat het heel wat geld kan opbrengen. Hij richt zijn onderneming in juli op. Om te kunnen starten schaft hij zich een professionele fruitpers van 500,00 euro aan. Hij koopt daarnaast ook wat glazen, een groot reclamebord, een parasol en een opklaptafel voor 500,00 euro alles samen. Ten slotte koopt hij ook een koelkast van 750,00 euro. Met het resterende geld moet hij nog ingrediënten kopen. In juli koopt hij in totaal 10 zakken sinaasappelen aan 12,00 euro per zak. Hij koopt ook 2,5 kilogram citroenen aan 10,00 euro per kilogram. De verkoop loopt zeer goed. Hij kan in juli 210 kleine sapjes verkopen aan 2,00 euro per glas, en 80 grote sapjes aan 3,50 euro per glas.

Begin augustus beslist Jef te investeren in een bakfiets. Die kost hem 1 500,00 euro. Nu kan hij veel makkelijker en milieuvriendelijker de markten bereiken. De fiets ziet er ook bijzonder fraai uit. De verkoop loopt opvallend vlot. Hij koopt 30 zakken sinaasappelen en 6 kilogram citroenen. De prijs is onveranderd gebleven. Hij koopt ook vier flessen wodka (17,00 euro per fles) om een cocktail te maken. De verkoop van de kleine sapjes bereikt 570 stuks. De grote sapjes gaan in totaal 200 keer over de toonbank. De cocktail wodka-orange verkoopt hij aan 6,00 euro per glas. Met een afzet van 38 stuks is het niet het succes dat Jef hoopte. Op de echt warme dagen belt Jef studiegenoot Abdel om wat te helpen. In totaal wordt Abdel 6 keer opgebeld in augustus. Per keer dat hij komt helpen, krijgt Abdel 50,00 euro.

In september staat Jef nog maar op een paar markten. Het fruit is iets duurder geworden, maar Jef beslist zijn verkoopprijs niet te verhogen. De 15 zakken sinaasappelen kosten nu 14,00 euro per zak. Hij koopt een houten kistje citroenen voor 30,00 euro. Jef had nog een fles wodka over, dus die hoeft hij niet meer te kopen. De verkoop ziet er als volgt uit: 260 kleine sapjes, 120 grote sapjes, 16 cocktails. Abdel komt niet helpen in september.

Jef wil volgend jaar wat meer vrije tijd hebben en beslist daarom al zijn materiaal te verkopen. Abdel ziet het wel zitten om alles over te nemen. Eind september betaalt hij Jef voor de fiets, de pers en al het materiaal 2 500,00 euro.

Explore 2— Hoe bereken je de totale opbrengsten? 1

Zoek in een woordenboek of op internet de betekenis van de begrippen afzet en omzet. Noteer de betekenis in je eigen woorden. de afzet

VA N

de omzet

Hoe bereken je de omzet? Noteer de wiskundige formule.

Breng de afzet van Jef in kaart door de tabel aan te vullen.

GROOT SAPJE

COCKTAIL

Juli

Augustus

September

LEVEL 1

KLEIN SAPJE

THEMA 1

STUKS

AANTAL

Bereken de omzet van Jef met een rekenblad door het stappenplan te volgen. a

Ga naar het onlinelesmateriaal. Je vindt er het basisbestand. Gebruik indien nodig de ICT-fiches van rekenblad.

STAPPENPLAN Stap 1:

Voeg deze cellen samen: B6 tot en met C6; D6 tot en met E6; F6 tot en met G6 (ICT-fiche_R_14).

Stap 2:

Geef die cellen de juiste opvulkleur: B1; B6 tot en met G7; H6 tot en met H7; B11 – D11 – F11 (ICT-fiche_R_13). Geef alle cellen van de tabel een witte of blauwe celrand (ICT-fiche_R_13).

Stap 4:

Noteer de getallen volgens de NBN-normen: Gebruik een spatie als scheidingsteken na de

Stap 3:

duizendtallen, noteer het euroteken voor het getal en schrijf twee decimalen (ICT-fiche_R_06 en fiche_R_07). Stap 5:

Bereken de omzet per maand door gebruik te maken van de absolute en relatieve celadressering (ICT-fiche_R_39).

Stap 6:

Bereken de totale omzet per maand en de totale omzet door een formule te gebruiken (ICT-fiche_R_24).

Bewaar het resultaat in je portfolio. Maak een map voor elk thema en een submap voor elk level. Geef die submap de naam ‘Thema_1_Level_1’. Geef het bestand een duidelijke naam zoals

VA N

‘Explore_2_omzet_Jef’. 5

Heeft Jef nog andere opbrengsten dan de omzet? Zo ja, welke?

Explore 3— Welke kosten moet je in rekening brengen? Kosten

In de eerste plaats zijn er de kosten die je maakt als je de goederen, handelsgoederen genaamd, aankoopt. Je kunt de producten ook zelf maken, en dan heb je grondstoffen zoals ingrediënten nodig.

Bereken de aankoopkosten van de grondstoffen met een rekenblad door het stappenplan te volgen.

Ga naar het onlinelesmateriaal. Je vindt er het basisbestand. Gebruik indien nodig de ICT-fiches van rekenblad.

STAPPENPLAN Stap 1:

Voeg deze cellen samen: B1 tot en met D1; E1 tot en met G1; H1 tot en met J1; B6 tot en met C6;

THEMA 1

LEVEL 1

E6 tot en met F6; H6 tot en met I6 (ICT-fiche_R_14).

Stap 2:

Geef die cellen de juiste opvulkleur (ICT-fiche_R_13).

Stap 3:

Geef alle cellen van de tabel een witte of blauwe celrand (ICT-fiche_R_13).

Stap 4:

Noteer de getallen volgens de NBN-normen: Gebruik een spatie als scheidingsteken na de duizendtallen, noteer het euroteken voor het getal en schrijf twee decimalen (ICT-fiche_R_06 en fiche_R_07).

Stap 5:

Bereken de aankoopkosten per maand en de totale aankoopkosten door een formule te gebruiken (ICT-fiche_R_24).

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Daarnaast heeft Jef ook nog andere kosten om zijn producten aan de man te brengen. Bereken die kosten door de onderstaande tabel in te vullen. BEDRAG IN EURO

Fruitpers

Koelkast

Glazen, reclamebord, parasol

en opklaptafel Bakfiets

Loon Abdel

TOTAAL

RUBRIEK

Bereken de totale kosten voor de onderneming van Jef.

VA N

Explore 4— Hoe bereken je het resultaat van een onderneming?

Welke formule gebruik je om het resultaat van een onder neming te berekenen?

Markeer het juiste antwoord. a

Er is sprake van winst wanneer de opbrengsten groter / kleiner zijn dan de kosten.

Een onderneming lijdt verlies wanneer de opbrengsten groter / kleiner zijn dan de kosten.

Bereken het resultaat van de onderneming van Jef.

Maakte Jef winst of verlies? Waaruit leid je dat af?

THEMA 1

LEVEL 1

TO THE POINT De afzet De afzet is het aantal verkochte producten in een bepaalde periode. De omzet is het geldbedrag dat je krijgt, wanneer je goederen verkoopt of diensten levert. De omzet bereken je door de verkoop prijs (p) te vermenigvuldigen met de afzet (q). Naast de omzet kan een onderneming nog andere opbrengsten hebben zoals interest op een bankrekening of de verkoop van materiaal.

Een kost

Een kost is het geld dat je betaalt voor het gebruik van een product of dienst om iets te produceren of te verkopen. In de eerste plaats zijn er de kosten die je maakt als je de goederen, handelsgoederen genaamd, aankoopt. Je kunt de producten ook zelf

maken. Dan heb je grondstoffen zoals ingrediënten nodig. Het resultaat

Je berekent het resultaat van een onderneming door

de opbrengsten te verminderen met de kosten. Zijn de

opbrengsten groter dan de kosten, dan is er winst. Zijn de

VA N

opbrengsten kleiner dan de kosten, dan is er verlies.

Action 1— Zijn dit kosten of opbrengsten voor De Smuller? Zijn deze verrichtingen van broodjeszaak De Smuller een kost of een opbrengst? Kruis aan.

DE SMULLER

… betaalt de maandelijkse huur van het gebouw waarin de

broodjeszaak gevestigd is.

… levert dagelijks broodjes aan het bedrijvencentrum in de buurt. … koopt broodjes aan bij groothandel Vandael. … betaalt maandelijks interest op de lening van de bestelwagen.

THEMA 1

LEVEL 1

… verkoopt vijf broodjes aan het gezin Lieten.

… plaatst een advertentie in de regionale krant. … ontvangt de maandelijkse factuur van Proximus.

KOST

OPBRENGST

Action 2— Maakt Pieter Stans winst of verlies? Lees het verhaal van Pieter Stans en beantwoord de vragen.

— — — —

aardappelen vetstof sauzen verpakkingsmateriaal

€ 36,00 € 36,00 € 31,50 € 27,00

Pieter Stans heeft een frietkraam. Per dag verkoopt hij 180 pakjes friet aan 2,70 euro per pakje. Hij heeft daarnaast dagelijks de volgende kosten:

Zijn gasrekening bedraagt 36,00 euro per dag. Hij heeft ook twee hulpjes in

VA N

dienst voor elk vijf uur per dag, die een loonkost hebben van 9,00 euro per uur. De huurkosten van zijn frietkraam bedragen 45,00 euro per dag. De interesten van een lening kosten hem 15,30 euro per dag.

Bereken de totale kosten per dag.

Bereken de kostprijs van een pakje friet.

Bereken de totale opbrengsten van de verkopen per dag.

Bereken het resultaat per dag.

Hoeveel levert de verkoop van een pakje friet Pieter op?

Hoe kun je het resultaat van Pieter nog berekenen?

LEVEL 1

Maakt Pieter winst of verlies? Leg uit.

THEMA 1

Action 3— Kun je van je hobby, onlineshops ontwerpen, je droomjob maken?

Lees het verhaal van Ella en Lucas. Markeer: a

de kosten in het rood,

de opbrengsten in het groen.

VA N

Ella en haar vriend Lucas studeerden twee jaar geleden af als webdesigners. Zij wilden van hun hobby hun beroep maken en hebben samen Design2Joy opgericht. De onderneming ontwerpt webapplicaties en websites. Om de kosten zo laag mogelijk te houden bleven ze het eerste jaar in de studentenstudio die ze sowieso al huurden. De huurprijs van hun studio bedroeg 300,00 euro per maand. Dankzij corona had hun onderneming heel veel succes. Veel winkeliers wilden een webshop om hun producten online te verkopen. Zo moesten Ella en Lucas voor het tweede jaar een bediende in dienst nemen waardoor zij noodgedwongen een kleine woning met kantoorruimte moesten huren. De maandelijkse huurprijs daarvoor is 750,00 euro. De jaarlijkse loonkost van die bediende bedraagt 50 000,00 euro. Het eerste jaar was de omzet 75 000,00 euro. Het tweede jaar steeg de omzet naar 250 000,00 euro. Omdat dat hun enige inkomen is, zullen Ella en Lucas zich elk een bezoldiging uitkeren van 25 000,00 euro in het eerste jaar, en van 62 500,00 euro in het tweede jaar. Verder houden ze rekening met: publiciteit bij de start van hun onderneming elektriciteit, gas, water

— —

huur van de informatica-uitrusting verzekeringen

—

telefoon

—

factuur van de boekhouder

—

kantoormateriaal

—

diversen

THEMA 1

LEVEL 1

— —

€ 1 500,00 € 1 000,00 € 3 000,00 € 2 500,00 € 1 350,00 € 2 450,00 € 2 500,00 € 2 900,00 € 2 000,00 € 2 500,00 € 2 750,00 € 2 250,00 € 2 000,00 € 2 500,00

(jaar 1) (jaar 2) (per jaar) (jaar 1) (jaar 2) (jaar 1) (jaar 2) (jaar 1) (jaar 2) (jaar 1) (jaar 2) (jaar 1) (jaar 2)

Om de oprichting te financieren hebben ze een lening aangegaan op drie jaar, waarop ze in het eerste jaar 750,00 euro interest betalen, en in het tweede jaar 500,00 euro.

Bereken het resultaat van Design2Joy. Ga naar het onlinelesmateriaal. Je vindt er het basisbestand en de bijbehorende filmpjes. Gebruik indien nodig de ICT-fiches van rekenblad. a

Pas het basisontwerp aan volgens het stappenplan zodat het er als volgt uitziet:

STAPPENPLAN Pas de breedte van kolom A aan naar 35 (ICT-fiche_R_16).

Stap 2:

Pas de breedte van kolom B en C aan naar 12 (ICT-fiche_R_16).

Stap 3:

Pas de arcering van rij 1, 4, 6, 20, 22 en 23 aan (ICT-fiche_R_13).

Stap 4:

Zorg ervoor dat de tekst van rij 1, 6 en 22 de juiste kleur krijgt (ICT-fiche_R_13).

Stap 5:

De tekst van rij 1, 4, 6, 20, 22 en 23 moet vetjes zijn (ICT-fiche_R_13).

Stap 6:

Breng de nodige randen aan (ICT-fiche_R_13). OPBRENGSTEN

Stap 1:

JAAR 1

JAAR 2

VA N

Totaal

KOSTEN

JAAR 1

JAAR 2

RESULTAAT

JAAR 1

JAAR 2

Totaal

Vul de tabel in.

STAPPENPLAN

Vul in kolom 1 de rubrieken van de opbrengsten en kosten in.

Stap 2:

Verwijder overbodige rijen.

Stap 3:

Vul in kolom B en C de bedragen in.

Stap 1:

Stap 4:

Noteer de getallen volgens de NBN-normen: Gebruik een spatie als scheidingsteken na de

duizendtallen, noteer het euroteken voor het getal en schrijf twee decimalen (ICT-fiche_R_06).

Stap 5:

Bereken de totalen van de kosten en de opbrengsten aan de hand van een formule.

Bereken het resultaat in cel B23 en C23.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

THEMA 1

Stap 6:

LEVEL 1

(ICT-fiche_R_24).

Action 4— Hoe bepaal je de verkoopprijs op basis van een winstmarge?

MORE MORE

MORE Ga naar het onlinelesmateriaal en maak daar deze Action.

BREAKING NEWS Ga naar het onlinelesmateriaal. Je vindt er een actualiteitsitem over het onderwerp.

Los de vragen op.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

CHECKLIST

VA N

Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

Ik kan het begrip ‘opbrengsten’ toepassen op een voorbeeld.

Ik kan het verschil tussen afzet en omzet omschrijven.

Ik kan de omzet berekenen in een concreet voorbeeld.

Ik kan het begrip ‘kosten’ toepassen op een voorbeeld.

Ik kan omschrijven hoe het resultaat wordt berekend.

Ik kan omschrijven wanneer een onderneming

THEMA 1

LEVEL 1

winst of verlies maakt.

KAN

EXTRA OEFENMATERIAAL

BETER

LEVEL 2 Wanneer draait een onderneming break-even?

INTRO Lees het onderstaande artikel. Wat betekent de term break-even volgens jou? Zoek het begrip indien nodig op.

Corona schudt ook ISS en Sodexo dooreen Dienstverleners ISS en Sodexo delen in de

VA N

klappen van de coronapandemie, ook al konden zij de schade nog beperken. ISS en Sodexo

bieden naast catering nog andere diensten aan zoals schoonmaak, onderhoud en beveiliging. ‘Zeker in het begin van de pandemie wilden

klanten dat we net vaker bij hen gingen poetsen’, zegt Dirk Van den Steen (ISS). ‘Toen werd

omgaan met lopende schoonmaakcontracten maar

cateringdiensten af. Ons zakencijfer kromp in

ISS houdt rekening met een totaal omzetverlies

Hilde Eygemans. Al slaagde ook Sodexo

van 8 procent, waarbij de cateringactiviteiten

het zwaarst getroffen zijn. ‘We verdienden vóór corona zo’n 65 à 70 miljoen euro per jaar aan

catering’, zegt Van den Steen. ‘Daar blijft nog

zowat de helft van over. De rest van het bedrijf

moet al hard werken om dat verlies goed te maken.

We hopen in ieder geval break-even te draaien.’ Ook Sodexo zegt zwaar getroffen te zijn.

‘Vooral bankinstellingen en administratieve ondernemingen namen beduidend minder

dat segment met een kwart’, zegt woordvoerster erin dat verlies deels op te vangen, aangezien technisch onderhoud, groenonderhoud en

schoonmaakdiensten nodig bleven. ‘Dankzij

die diversificatie is Sodexo toch minder geraakt dan een aantal van onze directe concurrenten’,

meent Eygemans. ‘Op productiesites draait alles intussen min of meer normaal. Maar voor de

kantooromgevingen houden we wel rekening

dat de bezetting permanent 20 procent lager zal liggen.’

Naar: standaard.be, 2021-07-13

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvraag: Wanneer draait een onderneming break-even?

LEVEL 2

uiteraard heeft ons dat flink wat geld gekost.’

THEMA 1

overgestapt op telewerk, moesten we flexibel

Explore 1— Hoeveel jurkjes moet Michelle verkopen om uit de kosten te raken?

Lees het verhaal van Michelle Teyssen.

VA N

Michelle Teyssen runt een winkeltje in Hasselt. Haar assortiment bestaat voornamelijk uit jurkjes. Ze verkoopt die voor 45,00 euro per stuk. Ze koopt ze aan voor 18,00 euro. Per maand betaalt Michelle 1 250,00 euro voor de huur van haar winkelpand en 750,00 euro voor verwarming en elektriciteit. Aangezien de winkel druk bezocht wordt, heeft ze ook een verkoopster in dienst. Dat kost haar 1 375,00 euro per maand. Ze wil graag weten hoeveel stuks ze moet verkopen om uit de kosten te raken.

Met welke formule kun je de omzet berekenen?

Tip:

Voor de omzet gebruik je hier de term Totale Opbrengsten (TO).

Vul de onderstaande tabel aan. AFZET

TOTALE OPBRENGSTEN (TO)

IN AANTAL STUKS

IN EURO

100

125

150

175

THEMA 1

LEVEL 2

Stel de TO grafisch voor. Benoem de assen.

Waarom vertrekt deze curve uit de oorsprong?

Grafiek 1: Totale opbrengsten (TO)

9 000,00

8 000,00 7 000,00 6 000,00 5 000,00 4 000,00

VA N

Y-as:

3 000,00 2 000,00 1 000,00 0,00

100

125

150

175

200

X-as:

Explore 2— Vallen kosten ook ooit weg? Kosten

Om omzet te realiseren, moet een onderneming kosten maken. Je kunt de kosten van een onderneming op verschillende manieren indelen. Eén van de manieren is de indeling in constante of vaste en variabele kosten. Variabele kosten zijn dat deel van de totale kosten waarvan de omvang afhankelijk is van de omvang van de activiteiten van de onderneming. De constante of vaste kosten zijn dat niet.

Welke kosten zijn variabel?

Welke kosten zijn vast of constant?

LEVEL 2

Ook Michelle uit Explore 1 heeft kosten gemaakt om haar winkel te runnen. Herlees haar verhaal.

THEMA 1

Met welke formule kun je de kosten berekenen? a

de totale variabele kosten (TVK)

de totale constante of vaste kosten (TCK)

de totale kosten (TK)

Vul de tabel aan. MOGELIJKE AFZET

TOTALE VARIABELE

KOSTEN (TVK)

AANTAL STUKS

IN EURO

TOTALE CONSTANTE

(TK)

IN EURO

100

125

150

175

Teken de TVK in het blauw, de TCK in het groen en de TK in het rood op de grafiek. Benoem de assen. a

Waarom vertrekt de TCK-curve niet vanuit het nulpunt?

Waarom loopt de TCK-curve evenwijdig met de X-as?

THEMA 1

LEVEL 2

Waarom lopen de TVK-curve en de TK-curve evenwijdig?

TOTALE KOSTEN

KOSTEN (TCK)

VA N

Grafiek 2: Totale kosten, totale variabele kosten en totale constante of vaste kosten

7 000,00 6 000,00 5 000,00

3 000,00 2 000,00

Y-as:

1 000,00 0,00

4 000,00

100

120

140

160

180

200

X-as:

VA N

Totale variabele kosten (TVK)

Totale constante kosten (TCK) Totale kosten (TK)

Explore 3— Hoeveel stuks moet Michelle maandelijks verkopen om uit de kosten te raken?

Met welke formule kun je het totale resultaat berekenen?

Duid het juiste antwoord aan. Bij het break-evenpunt is: TO > TK TO < TK

TO = TK

Bereken wiskundig het aantal stuks dat Michelle moet verkopen om uit de kosten te raken.

LEVEL 2

THEMA 1

Break-evenafzet De formule om de break-evenafzet (BEA) te berekenen is: TCK BEA =  ____________    VP/e – VK/e  Waarbij: VP/e = verkoopprijs per eenheid

Bereken de break-evenomzet voor Michelle.

Ga naar het onlinelesmateriaal. Je vindt er het

VA N

VK/e= variabele kost per eenheid

basisbestand met de totale omzet en de totale kosten. a

Welk soort grafiek gebruik je om de TO- en TK-curve voor te stellen?

Download het bestand en stel de TO- en TK-curve voor. Gebruik daarvoor ICT-fiche_R_31.

Plaats de grafiek op een nieuw blad.

Noteer de grafiektitel ‘Grafische break-evenanalyse’.

Benoem de assen.

Voeg een legende toe.

Duid op de grafiek de afzet aan waarbij de winkel van Michelle het break-evenpunt bereikt.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Hoeveel stuks moet Michelle verkopen om maandelijks een winst van 2 025,00 euro te realiseren?

THEMA 1

LEVEL 2

TO THE POINT Om omzet te kunnen realiseren, moet een onderneming kosten maken. Die kosten kun je indelen in constante of vaste en variabele kosten. Constante of vaste en variabele kosten Constante of vaste kosten zoals de huur van een gebouw, de leasingkost van machines of verzekeringspremies, blijven min of meer constant. Die kosten blijven op hetzelfde niveau als de productie of verkoop binnen bepaalde grenzen blijft. Als de verkoop of productie boven die grens

uitstijgt, is het allicht tijd om de onderneming te vergroten of bijkomende machines te leasen of te

kopen. Op dat moment stijgen de constante of vaste kosten maar ze worden weer constant door de grotere productiecapaciteit.

Variabele kosten hangen samen met de productiehoeveelheid of de verkoop van het aantal

producten. De kosten voor de grondstoffen en materialen zijn voorbeelden van variabele kosten. In een aantal gevallen is de variabele kost recht evenredig met de productie. Break-even

Voor een onderneming zal de markt zich misschien niet

WINST

VERLIES

VA N

ontwikkelen zoals verwacht, of concurrenten kunnen competitieve maatregelen nemen. Om die risico’s in

te schatten is het aangewezen dat je weet wanneer je

project of onderneming break-even is. Met een break-

evenanalyse onderzoek je hoeveel je minimaal moet verkopen om uit de kosten te komen. Het aantal stuks dat een ondernemer moet verkopen om winst noch verlies te maken, is de breakevenafzet. Meer verkopen dan de break-evenafzet houdt in dat je winst maakt, minder verkopen betekent dat je verlies maakt.

De break-evenomzet is de omzet om alle kosten te dekken. Met andere woorden: hoeveel moeten je opbrengsten uit verkoop zijn om al je kosten te kunnen betalen?

De break-evenanalyse kun je doen via berekeningen en / of via een grafische voorstelling. Als je met grafieken werkt, kun je op de X-as het break-evenpunt aflezen in aantallen. Op de Y-as kun je aflezen welke omzet je moet realiseren om uit de kosten te raken.

9 000,00

6 000,00 5 000,00 4 000,00

TCK

3 000,00 LEVEL 2

TVK

2 000,00 1 000,00 0,00

100

120

140

160

180

200

Afzet (aantal stuks)

THEMA 1

TO, TK, TVK, TCK in euro

Totale opbrengsten, totale kosten, totale variabele kosten en totale vaste kosten

Je kunt het break-evenpunt ook wiskundig berekenen door deze formule toe te passen: TCK break-evenpunt (in aantallen) = ____________       VP/e – VK/e Om de break-evenomzet te berekenen, vermenigvuldig je de break-evenafzet met de verkoopprijs per eenheid.

BEKIJK DE KENNISCLIP

Lees het verhaal van Roberto.

Action 1— Welke kosten moeten er worden gedekt?

VA N

Roberto is uitbater van een onderneming die pizza’s produceert en verkoopt. De bereiding van die Italiaanse specialiteit gebeurt in de winkel zelf. Verser kan niet! Dit zijn de maandcijfers van Roberto: — De totale vaste kosten bedragen 6 000,00 euro per maand. Het gaat dan over: het loon van één vaste verkoopster, de huur van het winkelpand in de hoofdstraat, de kosten voor het gebruik van de bakoven ... — De variabele kosten voor het maken van een pizza bedragen 2,00 euro, de verkoopprijs bedraagt 5,00 euro per stuk.

Geef minstens drie voorbeelden van variabele kosten die Roberto heeft. Zorg dat de voorbeelden duidelijk verschillen van elkaar.

Geef drie voorbeelden van constante of vaste kosten die Roberto heeft en die niet in de opgave

worden vermeld.

Stel dat je de gegevens van de onderneming van Roberto op een grafiek zou voorstellen.

THEMA 1

LEVEL 2

Waarom beginnen de variabele kosten in de oorsprong van de grafiek?

Waarom loopt de curve van de variabele kosten evenwijdig met die van de totale kosten?

Hoeveel pizza’s moet Roberto per maand verkopen om uit de kosten te raken?

Hoeveel bedraagt de break-evenomzet per maand?

Action 2— Hoeveel juweeltjes moet Elena verkopen om break-even te draaien?

Lees het verhaal van Elena.

VA N

Elena heeft een juwelenwinkeltje. Hier heeft ze haar kosten opgelijst: — aankoop juwelen 75,00 euro per stuk — huur 3 000,00 euro per maand — elektriciteit en verwarming 200,00 euro per maand — administratie en lonen 2 000,00 euro per maand Haar juwelen verkoopt ze voor 175,00 euro per stuk.

Geef het functievoorschrift van:

TCK

TVK

Bereken de break-evenafzet.

Bereken de break-evenomzet.

THEMA 1

LEVEL 2

Action 3— Hoe voer je een break-evenanalyse uit? Een onderneming vervaardigt een product waarbij de variabele kosten per eenheid 60,00 euro bedragen en de constante of vaste kosten 400 000,00 euro zijn. De verkoopprijs bedraagt 120,00 euro. Bereken de ontbrekende gegevens in de onderstaande tabel. AFZET IN AANTAL STUKS

TVK

TCK

RESULTAAT

IN EURO

2 000

4 000

6 000

8 000

10 000

12 000

14 000

VA N

Teken de curve van TO in het blauw, van TK in het geel, van TCK met potlood en van TVK in het rood of oranje op grafiek 2. Benoem de curven en de assen.

Duid op de grafiek de break-evenafzet aan met een groene stippellijn.

Hoeveel stuks moet de onderneming verkopen om een winst van 300 000,00 euro te maken? Bereken

wiskundig.

THEMA 1

LEVEL 2

Duid de winst die gemaakt wordt bij dit punt aan op de grafiek.

Grafiek 3: Break-evenafzet

1800 000,00

1600 000,00

1400 000,00

1200 000,00

1000 000,00

Y-as:

800 000,00

600 000,00

400 000,00

VA N

200 000,00

0,00

2 000

4 000

6 000

8 000

10 000 12 000 14 000 16 000

X-as:

Action 4— Hoeveel broodjes moet ‘t Baguetje verkopen om break-even te draaien?

Bekijk aandachtig de situatie van ‘t Baguetje.

‘t Baguetje verkoopt gemiddeld 500 broodjes per maand tegen 2,75 euro per stuk.

THEMA 1

Daarnaast heeft ‘t Baguetje ook deze kosten: — huur van het gebouw € 500,00 per maand — elektriciteit / verwarming € 4 200,00 per jaar — loon opdiener € 1 500,00 per maand

LEVEL 2

Per broodje gezond heeft de broodjeszaak ’t Baguetje de volgende kosten: — broodje € 0,10 — kaas € 0,20 — ham € 0,15 — overige ingrediënten € 0,25 — verpakking € 0,20

Bereken de totale opbrengsten van een gemiddelde maand.

Bereken de totale kosten van een gemiddelde maand.

Bereken het geraamde resultaat van een gemiddelde maand.

Maakt de broodjeszaak winst of verlies? Waaruit leid je dat af?

Stel de totale opbrengsten, de totale variabele kosten, de totale constante kosten en de totale kosten grafisch voor met een rekenblad.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Hoeveel broodjes moet ‘t Baguetje maandelijks verkopen om uit de kosten te raken?

VA N

THEMA 1

LEVEL 2

Action 5— Wanneer draait de traiteurzaak break-even? Een traiteur wil roomsoep in zijn assortiment opnemen. Hij kan de soep aankopen aan 0,75 euro per liter. Zijn constante of vaste kosten bedragen 3 750,00 euro per jaar. De marktprijs voor dergelijke soep is 1,25 euro per liter. Bekijk aandachtig de gegevens op de grafiek. a b

Benoem de twee curven op de grafiek met TO1 en TK1. Markeer de juiste tendens.

De traiteurzaak maakt verlies op de roomsoep als de TK- / TO-curve boven de TK- / TO-curve ligt.

Teken in het groen een mogelijke TK-curve (en benoem met TK2) als de huurprijs van het pand dat de

traiteur huurt, sterk toeneemt. d

Wat gebeurt er in dat geval met de break-evenafzet? Verklaar.

20 000,00

18 000,00

16 000,00

14 000,00

12 000,00

10 000,00

8 000,00

6 000,00

2 000,00

2 000

4 000

6 000

8 000

10 000 12 000 14 000 16 000

Soep (aantal liter) LEVEL 2

0,00

THEMA 1

Totale kosten en opbrengsten in euro

VA N

Grafiek 4: Totale kosten en opbrengsten

Action 6— Hoe zien de kosten- en opbrengstencurven er wiskundig uit?

MORE MORE

Good to know Bij wiskunde heb je al geleerd over functies of een functievergelijking. De functie vergelijking van een rechte ziet er als volgt uit: y = a * x + b of f(x) = a * x + b opstellen.

Wat is de vergelijking van een rechte door de oorsprong?

Van alle bovenstaande curven (TO, TK, TVK en TCK) kun je zo een functievergelijking

TO en TVK zijn twee rechten door de oorsprong. Stel de vergelijking op. Gebruik daarvoor de gegevens van Explore 3.

VA N

TCK is een constante functie. Hoe is de functievergelijking van TCK?

TK is de som van TVK en TCK. Hoe zal dan de wiskundige vergelijking zijn van TK?

Wat stelt ‘a’ voor in de functievergelijking van een rechte f(x) = a * x + b?

Markeer de juiste tendens.

THEMA 1

LEVEL 2

Wanneer de rico groter wordt, dan is de curve steiler / minder steil.

Wanneer de rico kleiner wordt, dan is de curve steiler / minder steil.

Wanneer de aankoopprijs groter wordt, dan zal de TK- / TCK- / TVK-curve dalen / stijgen.

Wanneer de verkoopprijs stijgt, dan zal de TO-curve dalen / stijgen.

Action 7— Is het interessant voor een onderneming om een bijkomende vestiging te openen?

MORE MORE

Lees het verhaal van de heer Brebels.

De heer Brebels bezit een keten van tien bloemenwinkels. Hij overweegt om nog een nieuwe vestiging te openen. De kosten en opbrengsten voor die nieuwe winkel per jaar schat hij als volgt in: — gemiddelde verkoopprijs van een ruiker bloemen € 37,50 — gemiddelde aankoopprijs van een ruiker bloemen € 24,50 — salaris van verkoopsters € 25 000,00 — commissieloon voor de verkoopsters per ruiker € 1,875 — huur winkelpand € 7 500,00 — reclame € 2 500,00 — andere constante of vaste kosten € 750,00

Wat is het jaarlijkse break-evenpunt voor de nieuwe vestiging?

VA N

Stel dat naast de commissie van de verkoopster, ook de uitbater van de vestiging een commissie van 0,375 euro per ruiker ontvangt. Wat wordt dan het break-evenpunt?

Stel dat niemand een commissie ontvangt. De verkoopster krijgt wel een weddestijging van 20 %. Wat gebeurt er dan met het break-evenpunt?

LEVEL 2

THEMA 1

BREAKING NEWS 1

Ga naar het onlinelesmateriaal. Je vindt er een actualiteitsitem over het onderwerp.

Los de vragen op.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

CHECKLIST Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

KAN

1 Ik kan het begrip ‘opbrengsten’ toepassen op een voorbeeld. 2 Ik kan het verschil tussen afzet en omzet

VA N

omschrijven. 3 Ik kan de omzet berekenen in een concreet voorbeeld.

4 Ik kan het begrip ‘kosten’ toepassen op een voorbeeld.

5 Ik kan omschrijven hoe het resultaat wordt berekend.

6 Ik kan omschrijven wanneer een onderneming winst of verlies maakt.

7 Ik kan het begrip ‘variabele kosten’ toepassen op een voorbeeld.

8 Ik kan het begrip ‘constante of vaste kosten’ toepassen op een voorbeeld.

9 Ik kan de constante of vaste, de variabele, de totale kosten en totale opbrengsten grafisch

EXTRA OEFENMATERIAAL

BETER

THEMA 1

LEVEL 2

weergeven.

Ik kan het begrip ‘break-evenafzet’ omschrijven.

Ik kan het begrip ‘break-evenomzet’ omschrijven.

12 Ik kan het break-evenpunt rekenkundig berekenen. 13

Ik kan het break-evenpunt grafisch bepalen.

LEVEL 3 Hoe bepaalt de producent de optimale productiegrootte?

Lees het verhaal van Colourful Denim.

INTRO

VA N

De onderneming Colourful Denim produceert 3 000 spijkerbroeken en maakt daarvoor in het totaal 27 500,00 euro kosten. De variabele kosten verlopen evenredig en bedragen 7,50 euro per eenheid. Het break-evenpunt situeert zich bij een productie van 2 000 eenheden.

Bereken de winst die de onderneming maakt als zij 2 500 eenheden produceert.

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvraag: Hoe bepaalt de producent de optimale productiegrootte?

THEMA 1

LEVEL 3

Explore 1— Welke productiefactoren zet een onderneming in?

Ga naar het onlinelesmateriaal. Bekijk het filmpje. a

Welke productiemiddelen komen er in het filmpje voor?

Productiefactoren

Productiemiddelen kun je onderverdelen in vier productiefactoren: natuur, arbeid, kapitaal en ondernemerschap. De term ‘kapitaal’ verwijst dan niet naar een bepaalde hoeveelheid geld, maar naar economisch kapitaal: gebouwen en machines (het vaste kapitaal of de

constante productiefactor) en voorraden en grondstoffen (vlottend kapitaal). Je spreekt bij voorkeur over kapitaalgoederen.

VA N

Klasseer de bovenstaande productiemiddelen onder de juiste productiefactor.

NATUUR

ARBEID

KAPITAAL

ONDERNEMERSCHAP

Explore 2— Hoe verloopt de productie naarmate een onderneming meer personeel inzet?

Good to know

LEVEL 3

uitgangspunt is: de ondernemer wil maximale winst behalen. Hij moet dus onderzoeken

THEMA 1

Wanneer je het producentengedrag analyseert, dan zie je dat winstmaximalisatie het

marktaandeel vergroten, de concurrentiepositie versterken of werkgelegenheid creëren.

bij welke productieomvang zijn winst maximaal is. In de realiteit kan een onderneming echter ook andere doelstellingen nastreven zoals het

Lees het verhaal over de samenwerking tussen A.S.Adventure.edu en Solid.

VA N

In 2009 hebben A.S.Adventure.edu en Solid samen ‘Ayacucho’ opgericht. A.S.Adventure.edu wilde graag bijdragen aan duurzame ontwikkeling en raakte gecharmeerd door het gemeenschapswerk van Solid, een Belgische ontwikkelingsorganisatie. Solid is onder meer werkzaam in Ayacucho, een arm en moeilijk bereikbaar gebied in de Andes in Peru. Solid wil er de kansarme bevolking een nieuwe start geven door onder andere opleidingen voor boeren te organiseren en een opvangcentrum voor tienermoeders uit te baten. Solid zet ook projecten op poten in India, Kenia, Tanzania, en voor kansarme adolescenten in eigen land. In Ayacucho ligt een werkatelier van A.S.Adventure.edu waar de Ayacuchoslaapzak ‘Ignition’ geproduceerd wordt. De plaatselijke manager neemt de productie onder de loep. Hij beschouwt de kapitaalgoederen van het werkatelier als vast: het gebouw en de machines blijven op korte termijn – maximaal één jaar – constant. Het is voor een onderneming immers niet mogelijk om op minder dan een jaar een gebouw neer te zetten of dure machines aan te kopen. Op korte termijn kan het aantal arbeiders wel variëren. Het is makkelijker om snel arbeiders aan te werven.

Bekijk tabel 1. Die toont de variatie in de totale productie in functie van het aantal arbeiders. a

Noteer de formule om de gemiddelde productie (GP) te berekenen.

Noteer de gemiddelde productie in de tabel.

Marginale productie

De marginale productie (MP) is de bijkomende productie als de onderneming één werknemer

meer in dienst neemt.

Noteer de formule om de marginale productie (MP) te berekenen.

Noteer de marginale productie in de tabel.

THEMA 1

LEVEL 3

Tabel 1: Verloop van de totale, gemiddelde en marginale productie VARIABELE

TOTALE PRODUCTIE

GEMIDDELDE

MARGINALE

PRODUCTIEFACTOR

(TP)

PRODUCTIE

(EENHEDEN ARBEIDERS)

(SLAAPZAKKEN/DAG)

(GP)

(MP)

170

366

620

VA N

THEMA 1

LEVEL 3

900

1 182

1 407

1 576

1 701

1 800

1 870

VARIABELE

TOTALE PRODUCTIE

GEMIDDELDE

MARGINALE

PRODUCTIEFACTOR

(TP)

PRODUCTIE

(EENHEDEN ARBEIDERS)

(SLAAPZAKKEN/DAG)

(GP)

(MP)

1 908

1 911

14 3

Stel tabel 1 grafisch voor.

1 862

Teken de grafiek van de totale productie (TP).

Teken de grafiek van de gemiddelde productie (GP) en de marginale productie (MP).

Beschrijf het verloop van de totale productie. Formuleer een verklaring.

VA N

Welk verband stel je vast tussen de totale productie en de marginale productie?

THEMA 1

LEVEL 3

Grafiek 1: De totale productie 2 250 2 000 1 750 1 500 1 250 1 000 750 250 0

500

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Aantal arbeiders

325,00 300,00 275,00

VA N

GP en MP (in euro)

Grafiek 2: De gemiddelde en marginale productie

250,00 225,00 200,00 175,00 150,00 125,00 100,00 75,00 50,00 25,00 0,00

-25,00

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

-50,00

THEMA 1

LEVEL 3

-75,00

Aantal arbeiders

Good to know Stel dat het atelier van Ayacucho een aantal machines heeft. Telkens als er werknemers bijkomen, kan het atelier die machines beter inzetten. Er ontstaat ook een arbeidsverdeling en een arbeidsspecialisatie waardoor de productie, en ook de arbeidsproductiviteit sneller toeneemt. Zo kan een tweede werknemer een andere taak uitvoeren dan de eerste waardoor beiden sneller kunnen werken. Wanneer er dan nog werknemers bijkomen, kunnen die ook weer de andere machines gebruiken en de taken verdelen. Na verloop van tijd lopen meer en meer werknemers elkaar echter in de weg, of moeten

ze op elkaar wachten waardoor de snelheid van de totale productie afneemt. Op korte termijn zullen na een tijd de machines allemaal bezet zijn en zal een bijkomende

werknemer minder bijdragen aan de productie en er zelfs voor zorgen dat de productie begint te dalen.

Wet van de toenemende en afnemende meeropbrengst Als aan de constante productiefactor (grond of kapitaal) eenheden van een variabele

VA N

productiefactor (arbeid) worden toegevoegd zal de fysieke meeropbrengst eerst toenemen, vervolgens afnemen en ten slotte negatief worden. Dat verband heet de wet van de toenemende en afnemende meeropbrengst.

Welk verband stel je vast tussen de gemiddelde productie en de marginale productie?

Good to know Wanneer een bijkomende werknemer de gemiddelde productie van alle werknemers verhoogt, dan moet de productie die de werknemer toevoegt, groter zijn dan de

verhogen, wanneer zijn volgende score hoger is dan zijn gemiddelde. Hij zal zijn gemiddelde verlagen als zijn volgende score lager is dan zijn gemiddelde. Kijk maar naar je rapport. Als je op vier vakken die evenveel meetellen, een gemiddelde hebt van 70 % en op het volgende vak (marginale vak) behaal je 80 %, dan stijgt je gemiddelde. Behaal je 60 % op dat bijkomende (marginale) vak, dan daalt je gemiddelde.

THEMA 1

Of om het in sporttermen uit te leggen: een baseballspeler zal zijn slaggemiddelde

LEVEL 3

gemiddelde productie van alle reeds aanwezige werknemers.

Explore 3— Hoe verlopen de kosten op korte termijn? Soorten kosten Een onderneming gebruikt verschillende productiemiddelen om het gewenste eindproduct te produceren. Voor elke werknemer, elke machine en elke kilogram grondstof betaalt een ondernemer een bepaalde prijs. Je weet al dat sommige productiekosten van de productieomvang afhangen, andere kosten dan weer niet.

Een deel van de totale productiekosten (TK) blijft constant binnen een gegeven

productiecapaciteit (= korte termijn) en verandert niet met de omvang van de productie. Dat zijn de vaste of constante kosten (TCK). Zo kan een ondernemer op minder dan een jaar tijd geen grote machines of gebouwen neerzetten. Daarom is de factor ‘kapitaal’ vast.

Naast de constante kosten zijn er de variabele kosten. De totale variabele kosten (TVK) zoals de grondstofkosten, zijn wel afhankelijk van de productie. Bepaalde personeelskosten zijn

variabel maar de vergoeding voor leidinggevend personeel die niet verandert naargelang de productie, is dan weer een vaste kost.

Bekijk tabel 2. Daarin staan de kosten van het werkatelier van A.S.Adventure.edu in Ayacucho. Stel de

VA N

totale constante kosten (TCK), de totale variabele kosten (TVK) en de totale kosten (TK) grafisch voor.

Tabel 2: Productiekosten (in euro) ARBEIDERS

TCK

TVK

6 000,00

0,00

6 000,00

1 500,00

7 500,00

170

6 000,00

3 000,00

9 000,00

366

6 000,00

4 500,00

10 500,00

620

6 000,00

12 000,00

900

6 000,00

7 500,00

13 500,00

1 182

6 000,00

9 000,00

15 000,00

1 407

6 000,00

10 500,00

16 500,00

1 576

6 000,00

12 000,00

18 000,00

1 701

6 000,00

13 500,00

19 500,00

1 800

6 000,00

15 000,00

21 000,00

1 870

6 000,00

16 500,00

22 500,00

1 908

6 000,00

18 000,00

24 000,00

1 911

6 000,00

19 500,00

25 500,00

1 876

6 000,00

21 000,00

27 000,00

OUTPUT = TP

28 000,00 24 000,00 20 000,00 16 000,00 12 000,00 8 000,00 4 000,00 0,00

200

400

600

TVK, TCK, TK (in euro)

Grafiek 3: De totale constante kosten, totale variabele kosten en totale kosten

800 1 000 1 200 1 400 1 600 1 800 2 000 2 200 Aantal eenheden (slaapzakken)

Beschrijf het verloop van de TVK.

VA N

Waarom kennen de TVK en de TK een gelijkaardig verloop?

Waarom vertrekken de TCK niet vanuit het nulpunt? Waarom lopen de TCK evenwijdig met de X-as?

Bekijk tabel 3. a

Bereken de GCK en de GVK. Noteer de formule in de tabel.

Op welke twee manieren kun je de GTK berekenen?

Marginale kosten De marginale kosten (MK) zijn de extra kosten die ontstaan als de productie met één eenheid uitbreidt. (ΔTK/Δq of ΔTVK/Δq)

LEVEL 3

Vul de GTK in de tabel in. Noteer een van de formules in de tabel.

THEMA 1

Vul de MK in de tabel in.

Tabel 3: Verband tussen kostenbegrippen (in euro) A*

TCK

FORMULE 0

GCK

TVK

GVK

0 6 000,00

GTK

6 000,00

48 6 000,00

1 500,00

7 500,00

170 6 000,00

3 000,00

9 000,00

366 6 000,00

4 500,00

10 500,00

VA N

900 6 000,00

1 182 6 000,00

1 407 6 000,00

1 576 6 000,00

620 6 000,00

1 701 6 000,00

1 800 6 000,00

6 000,00

7 500,00

9 000,00

10 500,00

12 000,00

13 500,00

12 000,00

13 500,00

15 000,00

16 500,00

18 000,00

19 500,00

15 000,00

21 000,00

THEMA 1

LEVEL 3

1 870 6 000,00

16 500,00

22 500,00

12 A* q*

1 908 6 000,00 = hoeveelheid arbeid = in eenheden

18 000,00

24 000,00

Stel de GCK, de GVK, de GTK en de MK grafisch voor.

Grafiek 4: De gemiddelde constante kosten, gemiddelde variabele kosten, gemiddelde kosten en marginale

160,00

140,00

GCK, GVK, GTK en MK (in euro)

kosten

120,00

VA N

100,00

80,00

60,00

40,00

20,00

200

400

600

800 1 000 1 200 1 400 1 600 1 800 2 000 Aantal eenheden (slaapzakken)

LEVEL 3

THEMA 1

0,00

Waarom dalen de GCK voortdurend als de productieomvang stijgt?

Wat is het verband tussen de wet van de toe- en de afnemende meeropbrengst en het verloop van de GVK-curve?

VA N

Waarom komen de GTK-curve en de GVK-curve steeds dichter bij elkaar?

Waarom nemen de marginale kosten toe vanaf een bepaald productieniveau?

Technisch optimaal punt Het bedrijf produceert het goedkoopst bij de productieomvang waarbij de GTK het laagst zijn. Dat heet het technisch optimale punt. Dat wil nog niet zeggen dat de ondernemer maximale

THEMA 1

LEVEL 3

winst realiseert, want je kent de opbrengsten nog niet.

Bij welke productieomvang bereikt de ondernemer het technisch optimale punt?

Explore 4— Hoe verlopen de opbrengsten? Verkoop- of marktprijs Een producent streeft naar maximale winst. Om die winst te kennen moet hij niet alleen het verloop van de kosten kennen, maar ook het verloop van de opbrengsten. De productiekost én de verkoop- of marktprijs van het product zijn dus van belang. Er zijn twee mogelijke situaties: Bij een monopolie of een oligopolie kan de ondernemer tot op zekere hoogte invloed uitoefenen op de prijzen. —

—

In een markt van volkomen concurrentie is de prijs van de markt een gegeven en kan de ondernemer enkel maar reageren door de geproduceerde hoeveelheid aan te passen. Dat is het geval op een markt waar er veel aanbieders en veel vragers zijn. Tip:

Lift 4 beperkt zich tot de tweede situatie.

Omschrijf in je eigen woorden het verschil tussen een monopolie en een oligopolie.

VA N

Omschrijf bondig de vier kenmerken van een markt van volkomen concurrentie.

Omschrijf het begrip ‘marginale opbrengst’ in eigen woorden.

LEVEL 3

Bekijk tabel 4. Vul de tabel aan. De marktprijs bedraagt 15,00 euro.

THEMA 1

Tabel 4: De opbrengsten (in euro) van A.S.Adventure.edu in Ayacucho q

(IN EENHEDEN) 0

170

366

VA N

620

900

1 182

1 407

1 576

1 701

1 800

THEMA 1

LEVEL 3

1 870

1 908

Stel tabel 4 grafisch voor. a

Teken de grafiek TO.

33 000,00 30 000,00 27 000,00 24 000,00 21 000,00 18 000,00 15 000,00 12 000,00 9 000,00 6 000,00 3 000,00 0,00

200

400

600

TO (in euro)

Grafiek 5: De totale opbrengsten

800 1 000 1 200 1 400 1 600 1 800 2 000

VA N

Aantal eenheden (slaapzakken)

Teken de grafiek MO en de GO.

Grafiek 6: De marginale en gemiddelde opbrengsten 20,00 18,00 16,00 14,00 12,00

10,00 8,00 6,00

200

400

600

800 1 000 1 200 1 400 1 600 1 800 2 000 Aantal eenheden (slaapzakken)

LEVEL 3

Waarom is p = MO = GO?

THEMA 1

Explore 5— Hoeveel bedraagt de winst bij een bepaald productieniveau?

Good to know De meeste ondernemingen willen zo veel mogelijk winst maken en streven dus winstmaximalisatie na. Als je het enerzijds het kostenverloop en anderzijds het opbrengstenverloop kent, is het mogelijk het punt van winstmaximalisatie te bepalen. Om

winstmaximalisatie te bereiken is het niet voldoende om zo hoog mogelijke opbrengsten

te halen. De onderneming moet ook proberen de vooropgestelde productiehoeveelheid te realiseren met zo weinig mogelijk kosten.

Vul de tabel uit Explore 4 verder aan. Tip:

Gebruik de gegevens uit Explore 4.

VA N

Tabel 5: Het resultaat (winst in euro) van A.S.Adventure.edu in Ayacucho HOEVEELHEID

ARBEID = A

IN EENHEDEN

170

366

620

900

1 182

1 407

1 576

1 701

1 800

1 870

1 908

Stel op basis van de tabel de grafieken op. a

Arceer op de twee grafieken de winst in het groen en het verlies in het rood.

Duid op beide grafieken de hoeveelheid aan waarbij de onderneming break-even draait.

Bij welk productieniveau is de winst maximaal? Leid af uit de grafiek.

TO en TK (in euro)

Grafiek 7: De totale opbrengsten en kosten van slaapzakken 30 000,00 27 000,00 24 000,00 21 000,00 18 000,00 15 000,00 12 000,00

VA N

9 000,00 6 000,00 3 000,00 0,00

200

400

600

800 1 000 1 200 1 400 1 600 1 800 2 000 Aantal eenheden (slaapzakken)

8 000,00 6 000,00 4 000,00 2 000,00

-2 000,00

200

400

600

800 1 000 1 200 1 400 1 600 1 800 2 000 Aantal eenheden (slaapzakken)

-6 000,00 -8 000,00

LEVEL 3

-4 000,00

THEMA 1

TW (in euro)

Grafiek 8: De totale winst van slaapzakken

Grafiek 9: De marginale opbrengsten, marginale kosten, gemiddelde opbrengsten en gemiddelde totale kosten

MO, MK, GO en GTK (in euro)

80,00 70,00 60,00 50,00

40,00 30,00 20,00 10,00 0,00

200

400

600

800 1 000 1 200 1 400 1 600 1 800 2 000

VA N

Aantal eenheden (slaapzakken)

Markeer het juiste antwoord. a

Van zodra de GTK onder de GO dalen, is er winst / verlies. Zodra de GTK echter opnieuw groter worden dan de GO is er opnieuw winst / verlies. Het is de marginale winst (= extra winst) die aanduidt of de totale winst maximaal is of niet.

Zolang de marginale opbrengsten van een extra eenheid groter zijn dan de marginale kosten, is

de winst stijgend / dalend. Van zodra de marginale opbrengsten van een extra eenheid kleiner zijn dan de marginale kosten, is de winst stijgend / dalend. Een onderneming bereikt de optimale productiegrootte zodra de marginale opbrengsten gelijk zijn aan de marginale kosten.

Optimale productiegrootte

Een onderneming bereikt haar optimale productiegrootte op het ogenblik dat de marginale

opbrengsten gelijk zijn aan de marginale kosten.

Waarom kan de winst niet maximaal zijn in het eerste snijpunt van de MO met de MK?

THEMA 1

LEVEL 3

VA N

THEMA 1

LEVEL 3

PRODUCTIE

TCK

TVK

GCK

GVK

Jeroen Stans is gespecialiseerd in de productie van fietsrekken. Hij moet 120,00 euro betalen voor het gereedschap dat hij nodig heeft (vaste kosten). Zijn andere materiaalkosten worden weergegeven in de onderstaande tabel (variabele kosten). Per maand kan hij maximaal 10 fietsrekken bouwen. De verkoopprijs per fietsrek bedraagt 200,00 euro.

Lees het verhaal. Vul de tabel verder aan op basis van de gegevens.

Tabel 6: Materiaalkosten, opbrengsten en resultaat (in euro) fietsrekken

GTK

PRIJS

Explore 6— Hoeveel bedraagt de optimale productiegrootte?

RESULTAAT

LEVEL 3

TVK

Hoeveel bedraagt de optimale productiegrootte?

Arceer de rechthoek van de winst.

Hoeveel euro bedraagt het resultaat?

Bepaal grafisch de optimale productiegrootte voor Jeroen.

GCK

GVK

GTK

VA N

TCK

Stel op basis van de tabel de grafieken op.

PRODUCTIE

THEMA 1

PRIJS

RESULTAAT

Grafiek 10: GVK, GCK, GI, MK en MO-curven fietsrekken

GVK, GTK, GO, MK en MO (in euro)

400,00 375,00 350,00 325,00

300,00 275,00 250,00 225,00 200,00

VA N

175,00 150,00 125,00 100,00 75,00 50,00 25,00 0,00

0 0,5 1 1,5 2 2,5 3 3,5 4 4,5 5 5,5 6 6,5 7 7,5 8 8,5 9 9,5 10 10,5

Aantal eenheden (fietsrekken)

Stel dat de marktprijs stijgt tot 240,00 euro en dat de kostenstructuur niet verandert. a

Hoe groot wordt dan de optimale productiegrootte?

Hoeveel bedraagt het resultaat?

LEVEL 3

THEMA 1

Stel dat de marktprijs daalt tot 150,00 euro en dat de kostenstructuur niet verandert. a

Hoe groot wordt dan de optimale productiegrootte?

Hoeveel bedraagt het resultaat?

Zal er nog geproduceerd worden bij die prijs?

Stel dat de marktprijs daalt tot 70,00 euro en dat de kostenstructuur niet verandert. a

Hoe groot wordt dan de optimale productiegrootte?

Hoeveel bedraagt het resultaat?

VA N

Zal er dan nog geproduceerd worden voor die prijs?

Onder welke prijs stopt Jeroen best met de productie van fietsrekken? Motiveer je antwoord.

TO THE POINT

Wet van de toe- en afnemende fysieke meeropbrengst

Om het gewenste eindproduct te bekomen, moet een ondernemer productiefactoren (natuur, arbeid, kapitaal en ondernemerschap) inzetten. Op korte termijn blijft het aantal eenheden dat hij met de beschikbare hoeveelheid kapitaalgoederen, de productiecapaciteit, in een gegeven periode kan voortbrengen, constant. Als aan die constante productiefactor (grond of kapitaal)

THEMA 1

LEVEL 3

eenheden van een variabele productiefactor (arbeid)

worden toegevoegd, neemt de fysieke meeropbrengst eerst toe, vervolgens neemt die af en ten slotte wordt de meeropbrengst negatief (wet van de toe- en afnemende fysieke meeropbrengst).

De fysieke meeropbrengst is de extra productie die wordt verkregen door één eenheid van de variabele productiefactor (arbeid) meer te gebruiken. Technisch optimaal punt Een onderneming heeft twee soorten kosten: constante (vaste) en variabele kosten. De totale constante kosten veranderen niet met de productieomvang, de totale variabele kosten daarentegen wel. Gemiddelde kosten zijn de kosten per eenheid van een product. Die kunnen ook worden berekend door de gemiddelde constante kosten en gemiddelde variabele kosten op te tellen.

KOSTEN TCK = totale constante kosten TVK = totale variabele kosten TK = totale kosten GCK = gemiddelde constante kosten

Marginale kosten zijn de extra kosten voor de productie van één extra eenheid. FORMULE

TCK + TVK TCK/q

TVK/q

VA N

GVK = gemiddelde variabele kosten GTK = gemiddelde totale kosten

TK/q of GCK + GVK

MK = marginale kosten

ΔTK/Δq of ΔTVK/Δq

Op basis van de wet van de toe- en afnemende fysieke meeropbrengst:

—

stijgen de totale (variabele) kosten eerst minder dan evenredig (degressief) en daarna meer dan evenredig (progressief);

—

dalen de marginale kosten (extra kosten van één extra eenheid) eerst waarna ze stijgen;

—

is de marginale kostenlijn minimaal als de totale (variabele) kostenlijn het minst stijgt (in het buigpunt);

—

gaat de marginale kostenlijn door het laagste punt van de gemiddelde (variabele) kostenlijn.

Als de marginale kosten kleiner zijn dan de gemiddelde variabele

kosten, dan dalen de gemiddelde variabele kosten. Als de marginale

kosten groter zijn dan de gemiddelde variabele kosten, stijgen de gemiddelde variabele kosten. De onderneming bereikt het technisch optimale punt daar waar de GTK het laagst zijn. Op dat punt produceert het bedrijf het goedkoopst. Dat betekent niet dat de ondernemer hier maximale winst realiseert, want de opbrengsten zijn nog niet gekend. Optimale productiegrootte

THEMA 1

opbrengsten te verminderen met de totale kosten.

LEVEL 3

De meeste ondernemingen streven winstmaximalisatie na. Het komt er dus op aan om de productie omvang te bepalen waarbij de winst maximaal is. De totale winst wordt berekend door de totale

FORMULE TW = totale winst

TO – TK

TO = totale opbrengsten

GO*q

TK = totale kosten

TCK + TVK

GO = gemiddelde opbrengsten

ΔTO/Δq

MO = marginale opbrengsten

TO/q

De optimale productiegrootte kan grafisch afgeleid worden. De winst is maximaal daar waar de

TO en TK (in euro)

positieve afstand tussen de TO-curve en de TK-curve het grootst is. 30 000,00

27 000,00

24 000,00 21 000,00 18 000,00 15 000,00 12 000,00 9 000,00 6 000,00 3 000,00 0

200

400

600

800 1 000 1 200 1 400 1 600 1 800 2 000

VA N

0,00

Aantal eenheden (slaapzakken)

TW (in euro)

De totale winst kan ook grafisch bepaald worden: 8 000,00 6 000,00

4 000,00 2 000,00

0,00

200

-2 000,00

400

600

800 1 000 1 200 1 400 1 600 1 800 2 000 Aantal eenheden (slaapzakken)

-4 000,00 -6 000,00 -8 000,00

Een andere manier om de optimale productiegrootte te bepalen is door de marginale kosten en

marginale opbrengsten met elkaar te vergelijken. Het is de marginale winst die aanduidt of de totale winst maximaal is. Zolang de marginale opbrengst groter is dan de marginale kosten, realiseert de ondernemer op die eenheid extra winst. Op het ogenblik dat de marginale kosten groter zijn dan de marginale opbrengst, levert de eenheid geen extra winst meer op, integendeel de extra eenheid kost meer dan ze opbrengt zodat de totale winst afneemt. Gezien de ondernemer de marktprijs meestal weinig of niet kan beïnvloeden, is het ook belangrijk

LEVEL 3

zolang de prijs hoger is dan de gemiddelde totale kosten (GTK = GVK + GCK). Ze

THEMA 1

te weten of hij bij die prijs nog winst zal maken. Een onderneming maakt winst

Op korte termijn zullen ondernemingen nog blijven produceren, ook al is er

draait break-even als de prijs gelijk is aan de gemiddelde kosten. Er is verlies als de verkoop- of marktprijs lager is dan de gemiddelde kosten. verlies. Op dat moment kunnen ze immers nog een gedeelte van de vaste kosten dekken. Op het ogenblik dat de prijs beneden de gemiddelde variabele kost komt te liggen, stopt de ondernemer best met produceren.

BEKIJK DE KENNISCLIP

Action 1— Verloop van de productie in een artisanale kaasmakerij

Vul de tabel aan op basis van grafiek 11 en 12. a

Vanaf hoeveel arbeiders is het niet efficiënt om nog extra mensen aan te werven? Waarom?

Vanaf hoeveel arbeiders is het niet verstandig om nog extra mensen in dienst te nemen? Waarom?

VA N

Verklaar waarom op korte termijn constante kosten toch kunnen stijgen bij verschillende productieniveaus.

Tabel 7: Productie kaasmakerij

TP (KG/WEEK)

LEVEL 3

GP (KG/WEEK)

THEMA 1

AANTAL WERKNEMERS

Teken de totale productiecurve aan de hand van de marginale en de gemiddelde productiecurve.

Grafiek 11: De marginale en gemiddelde productiecurve in een kaasmakerij

20,00 15

15,00

14,5

10,00

12,5

5 1

13,75

13,6

13,21 10

5,00 0,00

7,5

11,88

GP en MP (in kg/week)

25,00

9,44

2,5

-5,00

Aantal arbeiders

-10,00

-10

VA N

-15,00

TP (in kg/week)

Grafiek 12: De totale productiecurve in een kaasmakerij 120

100 80 60 40

THEMA 1

LEVEL 3

Aantal arbeiders

Action 2— Grafische weergave van het verloop van de totale, gemiddelde en marginale productie

Ga naar het onlinelesmateriaal. Daar vind je een applicatie waarmee je kunt oefenen om de TP, GP en MP grafisch weer te geven.

Action 3— Nut van aanwerving personeel Ga naar het onlinelesmateriaal. Daar vind je een applicatie waarmee je kunt bepalen of de aanwerving van personeel zinvol is.

Action 4— Productiekost onderneming Volders Vul de tabel met de productiekosten van onderneming Volders aan.

VA N

Tabel 8: Productiekosten (in euro) Volders

TCK

TVK

75 000,00

0,00

75 000,00

34 500,00

75 000,00

93 000,00

75 000,00

37 500,00

49 200,00

75 000,00

GCK

GVK

GTK

75 000,00

18 000,00

75 000,00

124 200,00

62 400,00

137 400,00

18 000,00

17 250,00

16 400,00

18 750,00

15 600,00

18 000,00 93 000,00

54 750,00 14 700,00 41 400,00 13 200,00 34 350,00

15 000,00

30 000,00

75 000,00

85 500,00

160 500,00

12 500,00

14 250,00

26 750,00 10 200,00

THEMA 1

LEVEL 3

10 500,00

TCK

TVK

75 000,00

95 700,00

GCK

170 700,00

10 714,29

GVK

GTK

24 385,71

9 900,00 8

75 000,00

180 600,00

9 375,00

13 200,00

22 575,00 9 600,00

75 000,00

115 200,00

190 200,00

8 333,33

12 800,00

21 133,33

9 900,00

75 000,00

125 100,00

200 100,00

7 500,00

12 510,00

20 010,00

10 200,00

75 000,00

6 818,18

12 300,00

19 118,18

11 100,00

75 000,00

146 400,00

221 400,00

6 250,00

12 200,00

VA N

75 000,00

THEMA 1

LEVEL 3

75 000,00

220 800,00

12 184,62

246 600,00

5 357,14

5 000,00

202 500,00

75 000,00

171 600,00

158 400,00

4 687,50

295 800,00

4 411,76

12 257,14

12 420,00

12 656,25

12 988,24

18 450,00 12 000,00

13 200,00 17 614,29 14 700,00 17 420,00

17 343,75 18 300,00 17 400,00 20 400,00

241 200,00

316 200,00

4 166,67

13 400,00

17 566,67 22 800,00

264 000,00

339 000,00

3 947,37

13 894,74

17 842,11

75 000,00

289 500,00

364 500,00

14 475,00

18 225,00

Action 5— Stellingen beoordelen Zijn de stellingen juist of fout? Verbeter de foutieve stellingen. JUIST

FOUT

De brandverzekering van een fabrieksgebouw is een variabele kost.

De TK-curve verloopt evenwijdig met de TVK-curve.

Door telkens meer variabele productiefactoren toe te voegen neemt de

VA N

productieomvang in het begin minder dan evenredig toe.

Vanaf het ogenblik dat de meeropbrengst minder dan evenredig toeneemt, gaat de GVK weer stijgen.

De TCK vertrekt vanuit het nulpunt.

De GVK-curve en de GTK-curve verlopen evenwijdig.

THEMA 1

LEVEL 3

Action 6— Fouten opsporen In de onderstaande grafiek staan minstens vier fouten getekend. a

Welke fouten zie je?

Verklaar waarom dat fout is.

GTK GVK GCK

MK, GTK, GVK en GCK

VA N

Grafiek 13: MK, GTK, GVK en GCK

THEMA 1

LEVEL 3

Action 7— Meerkeuzevragen Duid het juiste antwoord aan. a

Hoe verlopen de totale variabele kosten als de gemiddelde variabele kosten constant zijn? De TVK verlopen evenredig stijgend. De TVK verlopen dalend. De TVK verlopen progressief stijgend.

Wat is het technisch optimale punt?

De TVK verlopen degressief stijgend.

De productieomvang waarbij de GVK minimaal zijn. De productieomvang waarbij de GTK minimaal zijn.

De productieomvang waarbij de GCK minimaal zijn. De productieomvang waarbij de MK minimaal zijn.

VA N

Action 8— Kostentabel vervolledigen

Met betrekking tot de kosten van een producent wordt het volgende gegeven. Vul de tabel verder in. Tabel 9: TCK, TVK en TK (* 1 000,00 euro) en GVK, GCK en GTK (in euro)

1 000

3 000

4 000

GCK

GVK

GTK

1 000,00

2 000

TVK

1 000,00

900,00

800,00

4 580,00

1 320,00

720,00 5 000

LEVEL 3

TCK

THEMA 1

PRODUCTIE

TCK

6 000

TVK 4 800,00

GCK

GVK

GTK

7 000

7 740,00

8 000

1 110,00

Action 9— Kostentabel aanvullen in een applicatie

Ga naar het onlinelesmateriaal. Daar vind je een applicatie waarmee je het invullen van een kostentabel verder kunt oefenen. Je kunt zelf de moeilijkheidsgraad bepalen.

VA N

Action 10— Maximale winst met de verkoop van wafels 1

Lees het verhaal van Karel.

Karel baat een klein bedrijfje uit dat op de zeedijk Brusselse wafels verkoopt. Hij verkoopt de wafels aan 2,00 euro per stuk. Veronderstel daarbij dat het loon voor de verkopers de enige variabele kost is. Zijn constante kosten bestaan uit de huur van de kleine ruimte waar de wafels gebakken worden en de afschrijving van het wafelijzer. De productiecapaciteit van het wafelijzer bedraagt 750 wafels per dag.

Beantwoord de vragen.

Bekijk aandachtig tabel 10. Hoeveel bedraagt het loon per dag van een verkoper?

Hoeveel bedragen de totale constante kosten?

THEMA 1

LEVEL 3

Vul de tabel aan.

Hoeveel bedraagt de optimale productiegrootte? Waarom?

Karel wil nog een verkoper aannemen om zijn totale winst te verhogen. Wat is jouw advies?

Tabel 10: Opbrengsten, kosten en winst (in euro) wafels

VERKOPERS

AANTAL WAFELS

TCK

TVK

PER DAG

150

300

450

600

750

105,00

195,00

198,00

405,00

285,00

615,00

375,00

825,00

465,00

1 035,00

AANTAL

VA N

Action 11— De optimale productiegrootte 1

Een onderneming stelt de onderstaande gegevens ter beschikking. De productiecapaciteit bedraagt 9 eenheden. De marktprijs bedraagt 40,00 euro. Vul de tabel aan.

Tabel 11: Productiekosten (in euro)

GTK

44,00

80,00

112,00

140,00

LEVEL 3

(IN TON)

THEMA 1

EENHEDEN

(IN TON)

GTK

160,00

184,00

216,00

256,00

312,00

VA N

Stel de MK grafisch voor in grafiek 14. a

Tegen een marktprijs van 40,00 euro streeft de onderneming naar winstmaximalisatie. Hoeveel

bedraagt de optimale productiegrootte?

Duid de winst (bij die optimale productiegrootte) aan op grafiek.

Hoeveel bedraagt de break-evenomzet en de break-evenafzet? Motiveer je antwoord.

Waar bevindt zich het technische optimale punt? Motiveer je antwoord.

THEMA 1

LEVEL 3

60,00 50,00 GO = MO

40,00

GTK

30,00 20,00 10,00 0,00

GO, GTK, MO en MK (in euro)

Grafiek 14: GTK, MO, GO en MK

Aantal eenheden

VA N

Action 12— Verloop van de totale, gemiddelde en marginale opbrengsten

Ga naar het onlinelesmateriaal. Daar vind je een applicatie waarmee je het verloop van de totale, gemiddelde en marginale opbrengsten verder kunt oefenen.

Action 13— Grafische bepaling van de winst Ga naar het onlinelesmateriaal. Daar vind je een applicatie waarmee je het grafisch bepalen van de winst kan oefenen.

BREAKING NEWS

Ga naar het onlinelesmateriaal. Je vindt er een actualiteitsitem over het onderwerp.

Los de vragen op.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

THEMA 1

LEVEL 3

CHECKLIST Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

KAN

EXTRA OEFENMATERIAAL

BETER

1 Ik kan toelichten hoe de productie verloopt naarmate een onderneming meer personeel

inzet.

verlopen.

2 Ik kan toelichten hoe de kosten op korte termijn

3 Ik kan toelichten hoe de opbrengsten verlopen.

4 Ik kan bepalen hoeveel winst er gemaakt wordt

bij een bepaald productieniveau.

THEMA 1

LEVEL 3

VA N

5 Ik kan de winst grafisch bepalen.

LEVEL 4 Hoe kunnen ondernemingen groeien?

Lees de getuigenis van Tom en Katrien. a

Omschrijf de groei van OR Coffee. Gebruik een programma naar keuze. Wees creatief!

Tip: b

INTRO

In PowerPoint vind je verschillende sjablonen om tijdlijnen te maken. Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Weten waar we naartoe willen!

VA N

Het perfecte, dampende kopje op tafel zetten en een gelukzalige glimlach aan hun klant ontlokken. Dat drijft koffieaddicts Tom Janssen en Katrien Pauwels. Wat bijna twintig jaar geleden als een wild idee begon, is intussen uitgegroeid tot een flink vertakte onderneming: een koffiebranderij, vier koffiebars, een boek (Puur Koffie), een webshop, een baristaschool én dochteronderneming Cup-A-Lot. Dat laatste – en jongste – bedrijf draait vooral rond direct-tradekoffie. ‘We kennen onze boeren heel goed en gaan geregeld bij hen langs. Zo rijpte bij ons het idee om méér te doen met de groene bonen die we bij hen aankopen. Met Cup-A-Lot verdelen we die ethisch verantwoorde kwaliteitskoffie onder branderijen in Europa’, zegt

THEMA 1

LEVEL 4

Tom.

Samen houden Tom en Katrien dus heel wat balletjes in de lucht. Daarom vinden ze het belangrijk om op gezette tijdstippen de balans op te maken. ‘Ons bedrijf groeit en de beslissingen die we onder elkaar nemen, gebeuren vaak heel spontaan’, vertelt Tom. ‘Maar het is absoluut noodzakelijk om af en toe een stapje achteruit te zetten. Alleen zo leer je bij en kun je je onderneming verder optimaliseren. Als je een onderneming runt, en die gezond wilt

houden, moet je ervoor openstaan om bij te leren van anderen. Anders verval je al gauw in je vaste gewoontes en blijf je daarin steken.’ ‘Zelfs als je heel trouw aan je business bent, ben je genoodzaakt om af en toe

dingen te veranderen. De volgende stap is nu OR private label uitbouwen. We willen met een bepaald recept om koffie te

VA N

branden aankloppen bij ketens,

restaurants, cateringbedrijven … dat zit in de pijplijn. En ik denk er ook over na om extra personeel aan te werven.’

Naar: unizo.be

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvraag:

THEMA 1

LEVEL 4

Hoe kunnen ondernemingen groeien?

Explore 1— Wat houdt de product-marktmatrix van Ansoff in?

Ansoff-model Het is voor een onderneming heel belangrijk om tijdig in te spelen op belangrijke ontwikkelingen op de markt of in de doelgroep. Het Ansoff-model of de product-marktmatrix van Ansoff helpt om groeistrategieën te formuleren. Door twee belangrijke invalshoeken

(product en markt) aan elkaar te koppelen kan de ondernemer nadenken over de kansen

voor zijn onderneming en op basis daarvan het groeimodel bepalen. Ansoff onderscheidt vier groeirichtingen, ingedeeld langs de dimensies product en markt.

NIEUW PRODUCT

MARKTPENETRATIE

PRODUCTONTWIKKELING

MARKTONTWIKKELING

DIVERSIFICATIE

THEMA 1

LEVEL 4

NIEUWE MARKT

VA N

BESTAANDE MARKT

BESTAAND PRODUCT

Bekijk het vervolg van het kenniskader en vul aan. Noteer de naam van de groeistrategie bij de juiste omschrijving. Kies uit: marktpenetratie – productontwikkeling – marktontwikkeling – diversificatie

Groeirichtingen Ansoff-model De onderneming probeert bestaande producten op bestaande markten te verkopen maar

wil haar huidige marktaandeel vergroten. Dat kan op twee manieren: de onderneming kan

klanten van de concurrent afsnoepen, of ze kan meer van dezelfde producten aan de huidige klanten verkopen. Heel vaak wordt dat door middel van promotieacties gerealiseerd.

Dankzij die productieverhoging kunnen schaalvoordelen op vlak van productie, interne organisatie en distributie ontstaan. De strategie kost niet zoveel inspanning want de onderneming kan de aanwezige kennis gebruiken en hoeft geen nieuw product te

ontwikkelen. De strategie heeft meer slaagkans als het om een sterk product gaat én als de potentiële klanten trouw zijn.

VA N

De onderneming probeert op nieuwe markten meer van haar bestaande producten te verkopen. Als er geen aanpassingen aan het product nodig zijn, kan die strategie veel geld opleveren. Vaak zijn er wel dure aanpassingen nodig om met een bestaand product succesvol te zijn binnen een nieuwe markt.

De onderneming probeert aan bestaande klanten nieuwe producten te verkopen. Dat kan op twee manieren. Ten eerste kan ze nieuwe producten introduceren die de bestaande, oude producten vervangen. Dat is een goede strategie als de onderneming daarmee inspeelt op de behoeften van de klant. Ten tweede kan de onderneming aan cross-selling doen: ze past een bestaand product een beetje aan en verkoopt dat product naast het huidige.

De onderneming probeert om een nieuw product op een nieuwe markt te verkopen. Die moeilijke strategie is risicovol. De strategie is interessant voor bedrijven die succesvolle producten verkopen op een markt met beperkte groeimogelijkheden. De onderneming

boort dan markten aan met nieuwe producten in de hoop om een opvolger voor de huidige succesvolle producten te vinden. Voor deze strategie heeft een onderneming voldoende investeringskapitaal, voldoende productknowhow en voldoende marktkennis nodig. De potentiële markt mag niet al te merkvast zijn. Een goede manier om een nieuwe markt te betreden is de overname van een

THEMA 1

LEVEL 4

bestaand bedrijf.

Lees aandachtig de korte omschrijvingen van de groei van een aantal bedrijven. a

Noteer de groeistrategie die de onderneming heeft gebruikt.

Plaats de naam van elk bedrijf binnen één van de kwadranten van de matrix van Ansoff in het kenniskader van Explore 1.

Aldi lanceert nieuw winkelconcept met versmarktbeleving

Aldi lanceert in België een vernieuwd winkelconcept waarin het versaanbod een nog prominentere plaats krijgt. Bij de

inkom verwelkomt Aldi zijn shoppers voortaan met een heuse

versmarkt. Daar staan alle verse producten bij elkaar: groenten en fruit, vers vlees, verse vis en koelverse gemaksproducten

zoals voorverpakte slaatjes, verse fruitsappen en andere bereide maaltijden en dranken. Het is de meest opvallende innovatie

in het winkelconcept dat de discounter woensdag lanceerde in Herenthout en Jodoigne.

VA N

Bron: retaildetail.be, 2021-12-08

D’Ieteren zet eerste stap of fietsenmarkt met overname van Goodbikes De overname van Goodbikes ligt in lijn met de ambitie van D’Ieteren om de ontwikkeling van vlotte en duurzame mobiliteit te ondersteunen en te versnellen. Het is de bedoeling van de fietsafdeling, die enkele maanden geleden werd opgericht, om binnen vijf jaar een nationale keten van verkoop en naverkoop van fietsen, voornamelijk elektrische, op te bouwen, te beginnen in de grote steden. Op die manier geeft D’Ieteren concreet gestalte aan zijn wens om een plaats in te nemen op de fietsenmarkt, naast zijn autoactiviteit en andere mobiliteitsdiensten, zoals gedeelde mobiliteit met in het bijzonder Poppy. Bron: fleet.be, 2021-10-07

Bron: retaildetail.be, 2021-12-08

THEMA 1

Op een toplocatie in het centrum van Antwerpen toont stadswinkel Jumbo City zich voor het eerst aan de Belgen. De eerste Vlaamse vestiging van de stadswinkelformule van Jumbo heeft een verkoopoppervlakte van 600 m² en is gevestigd in een mooi hoekpand aan de Teniersplaats, pal op de drukke winkelas tussen het Centraal Station en de Meir. Een heel zichtbare toplocatie met een hoge huurprijs, en dus ook een marketinginvestering, zou je kunnen concluderen. Jumbo maakt hier een statement naar de Belgische markt.

LEVEL 4

Eerste Belgische Jumbo City maakt statement in Antwerpen

KORTINGEN À VOLONTÉ

Lust jij wel een extra korting?

Dan hebben we een suggestie voor je:

VA N

PRINT JE BONNEN

Explore 2— Hoe kunnen bedrijven groeien door samen te werken?

Lees het artikel. Wat heeft Crelan gedaan om te groeien?

Crelan mag AXA Bank overnemen De Europese Centrale Bank (ECB) heeft Crelan

de toestemming gegeven om AXA Bank over te

nemen, bevestigde woordvoerder Leo De Roeck van Crelan gisteravond. ‘Daarmee kunnen we

verder in het overnameproces.’

In oktober 2019 maakten Crelan en AXA Bank hun plannen bekend om samen een ‘uitdager van de grootbanken’ te worden. Nu heeft de Europese toezichthouder, net als de Nationale Bank van België en de Franse centrale bank, het

THEMA 1

LEVEL 4

licht op groen gezet.

Door de overname verdubbelt Crelan zowat in omvang en wordt het groter dan Argenta. Het zal in de beginfase 900 kantoren tellen, een pak meer dan sommige Belgische grootbanken. Bron: standaard.be, 2021-12-15

Bedrijven kunnen ook groeien door structureel samen te werken onder de vorm van een fusie of een joint venture. Wat is het verschil tussen een fusie en een joint venture? Gebruik het internet.

Gaat het om een fusie of een joint venture? Kruis aan.

Een Senseo is een koffiezetapparaat dat Douwe Egberts en Philips in nauwe samenwerking ontwikkelden en in februari 2001 op de markt brachten onder de naam

VA N

Senseo Crema.

Fusie

Joint venture

‘De plannen van Ahold – bekend van Albert Heijn – en Delhaize kwamen voor 90 procent overeen. Het was daarom vanaf het begin duidelijk dat de gesprekken

gingen lukken’, lichtte Dick Boer, de CEO van Ahold, de deal toe. Beide bedrijven zitten in hetzelfde segment, hebben te maken met dezelfde uitdagingen en varen

dezelfde koers. De nieuwe supermarktreus heeft een

omzet van 54 miljard euro en 375 000 werknemers.

Fusie

Joint venture

Zoek in kranten naar een recente fusie of overname. Beschrijf die hier kort.

LEVEL 4

THEMA 1

Explore 3— Hoe kan een onderneming de BCG-matrix inzetten om haar toekomst te bepalen?

BCG-matrix De BCG-matrix is een managementmodel om het productportfolio van een bedrijf te analyseren. ‘BCG’ is de afkorting van Boston Consulting Group, een bekend consultancybedrijf dat de matrix in de jaren 70 ontwikkelde. De BCG-matrix zet het

groeipotentieel en het relatief marktaandeel van de producten (of diensten) van een

onderneming tegen elkaar af. Daardoor kan een onderneming bepalen of ze moet investeren in een product of juist moet desinvesteren, of zelfs helemaal met het product moet stoppen. RELATIEF MARKTAANDEEL HOOG STER

VRAAGTEKEN

question mark

GELDKOE

HOND

cash cow

dog

LAAG

GROEIPOTENTIEEL

HOOG

VA N

star

LAAG

Werk in vier groepen. Elke groep onderzoekt aan de hand van de ontdekplaat een bepaald kwadrant van de BCG-matrix. Gebruik daarvoor het bijbehorende werkblaadje.

THEMA 1

LEVEL 4

Elke groep verwerkt de gevonden informatie in een rapport. Gebruik indien nodig het sjabloon dat bij het onlinelesmateriaal staat.

Presenteer je bevindingen aan de andere groepen.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Explore 4— Hoe dragen digitalisering en technologie bij tot groei?

Digitalisering en technologie Naarmate een onderneming groeit, kan ze almaar slimmere keuzes maken voor de productie van haar goederen. Een hogere productie levert immers kostenvoordelen op, wat de concurrentiepositie verbetert. Een belangrijke voorwaarde daarbij is dat ondernemingen

Good to know

innoveren. Dat kan door onder andere te digitaliseren of technologie in te zetten.

Royal Caribbean is een cruisegigant die voortdurend innoveert en technologie maximaal

VA N

inzet om de ervaring van haar gasten te optimaliseren.

Ga naar het onlinelesmateriaal. Bekijk het filmpje. Surf ook naar de website van Royal Caribbean. Op welke manier creëert Royal Caribbean met technologie en digitalisering kansen voor groei? Noteer vier voorbeelden.

THEMA 1

LEVEL 4

TO THE POINT Product-marktmatrix van Ansoff De product-marktmatrix van Ansoff is een nuttig model om de groeikansen van een bedrijf te bepalen. De matrix heeft twee dimensies: producten en markten. In die twee dimensies worden vier groeistrategieën gevormd. —

Marktpenetratie: verkoop van bestaande producten of diensten in de huidige markt. Onder nemingen gebruiken bij zo een strategie bijvoorbeeld volumekortingen of bonuskaarten. Dankzij schaalvoordelen bereiken.

—

efficiënte productie, efficiëntere distributie en meer koopkracht kunnen ondernemingen

Marktontwikkeling: verkoop van bestaande producten in nieuwe markten. Met die strategie proberen ondernemingen klanten van concurrenten weg te lokken, bestaande producten te introduceren in buitenlandse markten of nieuwe merknamen te introduceren.

—

Productontwikkeling: verkoop van nieuwe producten in de huidige markt. Ondernemingen proberen om andere producten te verkopen op de huidige markt. Dat kunnen accessoires, uitbreidingen of totaal nieuwe producten zijn. Vaak gaat het om cross-selling.

—

Diversificatie: verkoop van nieuwe producten in nieuwe markten. Die strategie is risicovol. Ondernemingen komen niet altijd geloofwaardig over als ze met nieuwe producten nieuwe

markten aanboren. Maar als ze op meerdere markten actief zijn, kunnen ze wel hun risico’s

VA N

spreiden.

Fusie en joint venture

Bedrijven kunnen groeien door in nieuwe producten en/of nieuwe markten te investeren. Ze kunnen de groei versnellen door een bedrijf over te nemen of een structurele samenwerking met een ander bedrijf aan te gaan in de vorm van bijvoorbeeld een fusie of joint venture. Bij een fusie vormen de ondernemingen een nieuwe onderneming. Bij een joint venture blijven alle partners in het samenwerkingsverband geheel zelfstandig. BCG-matrix

De BCG-matrix zet de marktgroei en het marktaandeel van de producten of diensten van een onderneming tegen elkaar af. Daardoor kan een onderneming bepalen of ze moet investeren in een product of juist moeten desinvesteren, of zelfs helemaal met het product moet stoppen. De BCG-matrix bestaat uit vier kwadranten:

—

Stars (sterren): hoog marktaandeel, hoge marktgroei. Stars zijn geliefde producten voor een onderneming want ze hebben een groot potentieel en ze dragen bij tot de winst van de onderneming. De producten zijn marktleider of bezitten een groot marktaandeel in een

groeiende markt. Aangezien stars nog lange tijd veel omzet creëren, investeert de onderneming er vanzelfsprekend in.

—

Question marks (vraagtekens): laag marktaandeel, hoge marktgroei. De meeste producten beginnen als question marks. Ze bevinden zich in een snelgroeiende markt en hebben een laag marktaandeel. Het potentieel van de questions marks kan groot zijn maar dat is onzeker.

—

Cash cows (geldkoeien): hoog marktaandeel, lage marktgroei. Die producten of diensten hebben nog steeds een hoog marktaandeel maar de markt groeit traag of stagneert. Cash cows leveren

THEMA 1

LEVEL 4

nog veel omzet op, die een onderneming kan gebruiken om nieuwe question marks tot stars om

te buigen. Investeringen in geldkoeien zijn alleen verstandig om de positie en winstgevendheid te behouden. —

Dogs (honden): laag marktaandeel, lage marktgroei. Uiteindelijk zullen cash cows veranderen in dogs. Dogs zijn producten of diensten waarvan de markt stagneert of krimpt. Het is raadzaam om die dogs af te stoten, vooraleer ze alleen nog maar geld kosten.

Kostenvoordelen In functie van het optimaal keuzegedrag van de producent is het belangrijk dat ondernemingen kunnen groeien. Een hogere productie levert immers kostenvoordelen op, wat haar concurrentiepositie verbetert. Een belangrijke voorwaarde is dat ondernemingen innoveren: ze zetten meer en betere productiemiddelen in om hun productieproces en – omvang te optimaliseren.

BEKIJK DE KENNISCLIP

te groeien?

Action 1— Welke strategie passen ondernemingen toe om

DIVERSIFICATIE

MARKTONTWIKKELING

MARKTPENETRATIE

VA N

matrix heeft de onderneming gebruikt?

PRODUCTONTWIKKELING

Lees aandachtig de omschrijvingen van de groei van bepaalde bedrijven. Welke groeistrategie uit de Ansoff-

Een webontwikkelaar gaat boven op het bouwen van een webshop ook hosting aanbieden.

Een luchtvaartmaatschappij koopt in Barcelona een hotel om

klanten die een vlucht boeken een totaalpakket aan te bieden.

McDonald’s biedt aan om voor een klein bedrag een groot menu te kopen.

De modezaak gaat naast offline ook online verkopen.

Een bedrijf dat op dit moment alleen televisies verkoopt, gaat ook 3D-brillen verkopen die geschikt zijn om televisie te kijken. Een bedrijf dat zich tot nu toe alleen op zakelijke klanten richt, gaat nu ook zijn producten aan particuliere klanten aanbieden.

loyaliteitsprogramma.

THEMA 1

Een onderneming gaat haar trouwe klanten belonen met een nieuw

LEVEL 4

Een horecazaak gaat ook woonaccessoires op de markt brengen.

Action 2— Welke voordelen ondervinden ondernemingen door samenwerking?

Lees aandachtig het artikel. Beantwoord de vragen. a

Waarom is er hier sprake van een joint venture en niet van een fusie?

Welk voordelen hebben de autofabrikanten door deel te nemen aan de joint venture Automotive Cells Company?

VA N

Daimler en Stellantis sluiten batterij-alliantie

Het Duitse autoconcern Daimler gaat scheep met de autoconstructeur Stellantis (Fiat, Chrysler, Citroën, Opel, Peugeot ...) en de Franse energiereus Total om autobatterijen voor elektrische wagens te produceren. Het is niet de eerste keer dat vanuit de autosector plannen worden ontvouwd om zelf autobatterijen te maken. Daimler neemt een belang van 33 procent in het kapitaal van de joint venture Automotive Cells Company (ACC). De volgende jaren investeren de Duitsers bijna een miljard euro in de ontwikkeling van batterijen voor elektrische wagens. Door samen te werken kunnen de autofabrikanten genieten van schaalvoordelen en zijn ze

THEMA 1

LEVEL 4

verzekerd van voldoende voorraad. Streefdoel is tegen 2030 jaarlijks een miljoen batterijen te maken.

Bron: standaard.be, 2021-09-25

Action 3— Hoe dragen digitalisering en technologie bij aan de groei in de landbouw?

Ga naar het onlinelesmateriaal. Lees het interview met de oprichter van ODYC.

Beantwoord de onderstaande vragen. a

Welke bedrijven kunnen bij ODYC terecht voor groeistrategieën?

Met welke vragen kunnen bedrijven terecht bij ODYC? Noteer vier voorbeelden.

VA N

Action 4— Hoe zet je de BCG-matrix in om de juiste

strategie te kiezen voor de toekomst van de onderneming?

Noteer de volgende kenmerken in het juiste kwadrant van de BCG-matrix: Deze producten of diensten … a

leveren een grote bijdrage tot de winst.

behoren tot een snelgroeiende markt maar hebben nog een laag marktaandeel. kosten op lange termijn alleen nog geld.

brengen nog een lange tijd veel omzet op.

leveren nog veel omzet op die gebruikt wordt om nieuwe question marks tot stars om te buigen.

zijn marktleider of bezitten een groot marktaandeel in een groeiende markt. hebben nog een hoog marktaandeel, maar de marktgroei vertraagt of stagneert.

maken deel uit van een markt die stagneert of krimpt.

hebben mogelijks een groot potentieel, maar dat is onzeker.

dat kwadrant behoren. 3

Noteer de volgende producten op de juiste plaats in het kwadrant. Kies uit: Apple iPad – Apple iPhone – Apple MacBook – Apple TV (toestel) – Apple Watch – Coca-Cola – Fanta – iPod – keukenapparatuur Samsung – McDonald’s Appelcake – McDonald’s Chicken McNuggets – McDonald’s frieten – McDonald’s McFlurry – Samsung Smartphone – Samsung TV – Sprite

LEVEL 4

Noteer ook in elk kwadrant een strategie die je een onderneming zou aanbevelen bij de producten die tot

THEMA 1

LEVEL 4

GROEIPOTENTIEEL

THEMA 1

HOOG

LAAG

VA N Producten:

Strategie:

Producten:

Strategie:

Producten:

question mark

HOND dog

VRAAGTEKEN

LAAG

Strategie:

Kenmerken:

cash cow

star

Kenmerken:

GELDKOE

STER

HOOG

Kenmerken:

Producten:

Strategie:

Kenmerken:

BREAKING NEWS 1

Ga naar het onlinelesmateriaal. Je vindt er een actualiteitsitem over het onderwerp.

Los de vragen op.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

CHECKLIST Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

KAN

1 Ik kan de groei van ondernemingen toelichten aan de hand van de Ansoff-matrix.

2 Ik kan met voorbeelden illustreren dat bedrijven

VA N

kunnen groeien door samen te werken. 3 Ik kan het verschil tussen een fusie en een joint venture uitleggen.

4 Ik kan de voordelen van een joint venture toelichten.

5 Ik kan de BCG-matrix gebruiken om de juiste strategie te kiezen voor de toekomst van

EXTRA OEFENMATERIAAL

BETER

THEMA 1

LEVEL 4

ondernemingen.

LEVEL 5 Hoe analyseer je grafisch en rekenkundig het marktevenwicht?

Lees het krantenknipsel. a

INTRO

Wat is de oorzaak van de plotse schaarste aan kamerplanten? Gebruik in je antwoord de termen ‘vraag’ en ‘aanbod’.

VA N

Welk gevolg heeft die schaarste volgens jou op de prijs van kamerplanten?

Er is een schaarste aan grote planten. Dat blijkt uit een rondvraag van Radio 2

Antwerpen bij tuincentra, groothandelaars en bedrijven die planten verzorgen op

kantoren. ‘Sinds de start van de coronacrisis

zijn er veel meer grote planten verkocht. Die zijn nu quasi onvindbaar’, zegt David Van

Uytsel van het gelijknamige tuincentrum in Kontich. Het aanbod kon niet volgen.

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvraag:

Hoe kun je grafisch afleiden wat er met het marktevenwicht gebeurt als er een

THEMA 1

LEVEL 5

aanbod- of vraagschok is?

Explore 1— Hoe stel je het marktevenwicht grafisch voor? In de volgende tabel vind je de gevraagde en aangeboden hoeveelheid vaten olie op de oliemarkt. a

Teken de vraag- en aanbodcurve.

Benoem de curven.

Vermeld pe, qe en het marktevenwicht.

Tabel 1: Hoeveelheden olie op de oliemarkt PRIJS

18 000

6 000

10,00

15 000

9 000

40,00

12 000

70,00

9 000

15 000

100,00

6 000

18 000

130,00

3 000

21 000

160,00

VA N

(IN EURO)

180,00 160,00 140,00 120,00 100,00 80,00

Prijs (in euro)

Grafiek 1: Vraag naar en aanbod van olie op de oliemarkt

60,00 40,00

LEVEL 5

Hoeveelheid vaten

THEMA 1

00 0 22

00 0 20

00 0 18

00 0 16

00 0 14

00 0 12

00 0 10

00 0 8

00 0 6

00 0 4

0,00

00 0

20,00

Explore 2— Hoe stel je het marktevenwicht wiskundig voor? Vraagcurve wiskundig Om het makkelijk te houden ga je ervan uit dat de vraagcurve een rechte is. In wiskunde is de vergelijking van een rechte: y = a * x + b Wanneer je de vertaling maakt naar economie, dan zie je op de Y-as de prijs (p) staan en op

de X-as de hoeveelheid (q). Het vak economie gebruikt de symbolen: — —

gevraagde hoeveelheid: qv prijs: p

De vergelijking van de vraagcurve is dan p = –a * qv + b, want het is een dalende rechte en dus is de rico (a) negatief.

Stel dat de vraagvergelijking naar olie wordt weergegeven door:

VA N

p = –0,01 * qv + 190 waarbij qv in vaten olie a

Bepaal twee koppels coördinaten zodat je de rechte, de vraagcurve, kunt tekenen. (0;

) en (

; 70,00)

Hoe heb je die koppels bepaald?

p = –0,01 * qv + 190

Aanbodcurve wiskundig

Ook bij de aanbodcurve ga je ervan uit dat het een rechte is. Wanneer je de vertaling naar economie maakt, dan zie je op de Y-as de prijs (p) staan en op

THEMA 1

LEVEL 5

de X-as de hoeveelheid (q).

Het vak economie gebruikt de symbolen: — —

aangeboden hoeveelheid: qa prijs: p

Dus de vergelijking van de aanbodcurve is dan p = a * qa + b, want het is een stijgende rechte

en dus is de rico (a) positief.

Stel dat de aanbodvergelijking naar olie wordt weergegeven door: p = 0,01 * qa – 50 waarbij qa in vaten olie Bepaal twee koppels coördinaten zodat je de rechte, de aanbodcurve, kunt tekenen. (9 000; b

) en (

; 70,00)

Hoe heb je die koppels bepaald? p = 0,01 * qa – 50

p = 0,01 * qa – 50

Good to know

Om het snijpunt tussen twee rechten te kennen,

VA N

stel je de twee rechten aan elkaar gelijk. Om het

marktevenwicht te kennen, moet je het snijpunt tussen de vraag- en aanbodcurve zoeken. Daarvoor stel je dus beide vergelijkingen aan elkaar gelijk. Daaruit kun je

dan de evenwichtsprijs en de evenwichtshoeveelheid zoeken.

Zoek het marktevenwicht wiskundig op de markt voor olie. a

Bereken de evenwichtsprijs waarbij: vraag = aanbod p = -0,01 * qv + 190

p = 0,01 * qa – 50

Bereken de evenwichtshoeveelheid. Daarvoor vul je de evenwichtsprijs in de vraagvergelijking in of in

aanbodvergelijking

p = –0,01 * qv + 190

p = 0,01 * qa – 50

Controleer of je dat evenwicht ook terugvindt in grafiek 1 bij Explore 1.

THEMA 1

vraagvergelijking

LEVEL 5

de aanbodvergelijking.

Explore 3— Wat is het gevolg van een wijziging in de vraag op het marktevenwicht?

Good to know In dit level behandel je een wijziging in de vraag of het aanbod op een markt met volkomen concurrentie. Volkomen concurrentie of perfecte mededinging betekent dat de producten homogeen zijn, er veel aanbieders zijn, er vrije toetreding tot de markt is en

dat het een transparante of open markt is. In werkelijkheid zijn er niet veel producten die

daaraan voldoen. De markten die daaraan het meeste voldoen zijn olie, graan en de beurs (aandelen).

Op die markten ga je het effect na van plotse veranderingen in de vraag of het aanbod als gevolg van een verandering van het inkomen, prijswijzigingen van grondstoffen enz.

Vertrek van dezelfde vraagvergelijking en aanbodvergelijking als in Explore 2: p = -0,01 * qv + 190

VA N

p = 0,01 * qa – 50

Doordat de prijs van gas gestegen is, gaat de voorkeur van de mensen uit naar olie. Heeft dat een gevolg op de vraag- of aanbodcurve van olie? Waarom ?

Markeer het juiste antwoord.

Door een toename van de voorkeur stijgt de vraag naar / het aanbod van olie. Daardoor verschuift de

THEMA 1

LEVEL 5

vraagcurve / aanbodcurve naar links / rechts.

Bekijk de nieuwe gegevens, met qv1 de oorspronkelijke vraag en qv2 de nieuwe vraag. a

Teken de nieuwe situatie op de grafiek.

Benoem de curve.

Vermeld de nieuwe pe, qe en het marktevenwicht.

Duid aan wat het gevolg is op het marktevenwicht, de evenwichtsprijs en -hoeveelheid.

Tabel 2: Nieuwe gevraagde hoeveelheden olie op de oliemarkt PRIJS

qv1

qv2

6 000

18 000

21 000

10,00

9 000

15 000

18 000

40,00

12 000

15 000

70,00

15 000

9 000

12 000

100,00

18 000

6 000

9 000

130,00

21 000

3 000

6 000

160,00

VA N

(IN EURO)

180,00 160,00

140,00 120,00 100,00 80,00

60,00

LEVEL 5

Hoeveelheid vaten

THEMA 1

00 22

00 20

00 18

00 16

0 00 12

0 00 10

0 00 8

0 00 6

0 00 4

0,00

Prijs (in euro)

Grafiek 2: Verschuiving vraagcurve olie op de oliemarkt

Markeer de juiste antwoorden. Wanneer de vraag stijgt, verschuift de vraagcurve naar rechts. Daardoor zal de evenwichtsprijs afnemen / toenemen en de evenwichtshoeveelheid afnemen / toenemen.

Vermits de vraag stijgt, zal ook de vraagvergelijking veranderen. Vink de nieuwe vraagvergelijking aan waarbij: de oude aanbodvergelijking: de oude vraagvergelijking :

p = 0,01 * qa – 50

p = -0,01 * qv + 190

p = -0,01 * qv + 160 7

p = -0,01 * qv + 220

Bereken de nieuwe evenwichtsprijs en -hoeveelheid.

VA N

qe invullen in een vergelijking om de evenwichtsprijs te berekenen.

Controleer of dat ook klopt in grafiek 2.

Explore 4— Wat is het gevolg van een wijziging in het aanbod op het marktevenwicht?

In de Ardennen wordt een nieuwe oliebron gevonden die makkelijk te ontginnen is. Daardoor neemt het aanbod toe. Stel dat grafisch voor. a

Door de stijging van het aanbod krijg je de volgende gegevens met qa1 het oorspronkelijke aanbod en

qa2 het nieuwe aanbod. Teken de nieuwe aanbodcurve op de grafiek.

Je vertrekt van de markt van olie zoals ze in Explore 1 is weergeven.

THEMA 1

LEVEL 5

Benoem de curve.

Vermeld de nieuwe pe, qe en het marktevenwicht.

Duid aan wat het gevolg is op het marktevenwicht, de evenwichtsprijs en -hoeveelheid.

Tabel 3: Nieuwe aangeboden hoeveelheden olie op de oliemarkt PRIJS

qv1

qa1

qa2

18 000

6 000

8 000

10,00

15 000

9 000

11 000

40,00

12 000

14 000

70,00

9 000

15 000

17 000

100,00

6 000

18 000

20 000

130,00

3 000

21 000

23 000

160,00

(IN EURO)

180,00 160,00

VA N

Prijs (in euro)

Grafiek 3: Verschuiving aanbodcurve van olie op de oliemarkt

140,00 120,00 100,00 80,00

60,00 40,00 20,00

00 0 22

00 20

00 0

0,00

Hoeveelheid vaten

Markeer de juiste antwoorden. Wanneer het aanbod stijgt, verschuift de aanbodcurve naar rechts. Daardoor zal de evenwichtsprijs

Vermits het aanbod daalt, zal ook de aanbodvergelijking veranderen. Vink de nieuwe aanbodvergelijking aan waarbij: de oude vraagvergelijking: de oude aanbodvergelijking : p = 0,01 * qa – 70 p = 0,01 * qa – 30

p = -0,01 * qv + 190 p = 0,01 * qa – 50

THEMA 1

LEVEL 5

afnemen / toenemen en de evenwichtshoeveelheid afnemen / toenemen.

Bereken de nieuwe evenwichtsprijs en -hoeveelheid.

qe invullen in een vergelijking om de evenwichtsprijs te berekenen.

Controleer of dit ook klopt in grafiek 3.

VA N

TO THE POINT Vraag- en aanbodvergelijking

Op de markt komt door het spel van vraag en aanbod een marktevenwicht tot stand. Daar komt een evenwichtsprijs (pe) en -hoeveelheid (qe) tot stand waar de aangeboden hoeveelheid gelijk is aan de

gevraagde hoeveelheid.

De vraag- en aanbodcurve kun je voorstellen aan de hand van hun vergelijking: vraagvergelijking:

p = -a * qv + b

aanbodvergelijking: p = a * qa + b

Zowel de vraag- als aanbodvergelijking zijn eerstegraadsvergelijkingen zodat je slechts twee coördinaten nodig hebt om ze te tekenen in een grafiek. Marktevenwicht

Het marktevenwicht is het snijpunt van de vraag- en aanbodcurve. Wiskundig of rekenkundig kun je dat bepalen door de vraagvergelijking gelijk te stellen aan de aanbodvergelijking. —

afleiding evenwichtshoeveelheid: vraag = aanbod

-a * q + b = a * q + b

—

afleiding evenwichtsprijs: Vermits bij het marktevenwicht de vraag gelijk aan het aanbod is, kun je de gevonden evenwichtshoeveelheid invullen in de vraag- of aanbodvergelijking. pe = -a * qv + b

pe = a * qa + b

De vraag kan wijzigen als gevolg van een verandering van de voorkeur of het inkomen. Dan verandert

THEMA 1

LEVEL 5

ook de oorspronkelijke vraagvergelijking. Het aanbod kan veranderen door een wijziging van de

kostprijs van grondstoffen, de lonen … Dan komt er een nieuw marktevenwicht tot stand. Dat komt ook tot uiting in een nieuwe vraag- of aanbodvergelijking.

Action 1— Stellingen beoordelen Zijn de volgende stellingen juist of fout? Verbeter de foutieve stellingen. JUIST

FOUT

De aanbodvergelijking heeft de vorm qa = -a * p + b

Om de evenwichtsprijs te vinden mag je de evenwichtshoeveelheid invullen in de vraag- of aanbodvergelijking.

Een technologische innovatie, zoals een 4D-printer, kan een aanbodschok veroorzaken

VA N

omdat door de innovatie de kostprijs van de productie daalt.

Wanneer de nieuwe vraagcurve evenwijdig met de oorspronkelijke vraagcurve loopt, is de waarde van a hetzelfde gebleven in de vraagvergelijking p = -a * qv + b

Bij een vraagschok kan de prijs alleen toenemen, niet afnemen.

Wanneer je in de aanbod- of vraagvergelijking de evenwichtsprijs invult, krijg je de evenwichtshoeveelheid.

THEMA 1

LEVEL 5

Action 2— Het marktevenwicht op basis van een vraag- en aanbodvergelijking

In een markt met volkomen mededinging zijn de volgende vraag- en aanbodvergelijking bekend. Bereken het marktevenwicht. P = -0,05 * qv + 15 1   * q + ___   20  P =  ___ a 30 3

Controleer dit door de grafiek te maken in een rekenblad.

THEMA 1

LEVEL 5

VA N

Action 3— Het marktevenwicht bij een wijziging in de vraag 1

Op een markt met volkomen concurrentie zijn de vraag- en aanbodvergelijking gegeven. Bereken het marktevenwicht. P = 7,50 – 0,25 * qv 1 ) * q P = ___   20  + ( __ a 6 6

VA N

Teken het marktevenwicht hier. a

Benoem de curven.

Vermeld de pe, qe en het marktevenwicht.

9,00 8,00 7,00 6,00 5,00

Prijs (in euro)

Grafiek 4: Marktevenwicht vraag en aanbod

4,00 3,00 2,00

Hoeveelheid

THEMA 1

0,00

LEVEL 5

1,00

Door een wijziging in de vraag, verandert ook de vraagcurve. Bereken het nieuwe marktevenwicht waarbij: – oorspronkelijke vraagcurve : p = 7,50 – 0,25 qv

– nieuwe vraagcurve: p= 10 – 0,25qv

Controleer dat op de bovenstaande grafiek door de nieuwe vraagcurve te tekenen. a

Benoem deze curve.

Vermeld de nieuwe pe, qe en het marktevenwicht.

Duid aan wat het gevolg is op het marktevenwicht, de evenwichtsprijs en -hoeveelheid.

Prijs (in euro)

VA N

Grafiek 5: Verschuiving vraagcurve 9,00 8,00 7,00

6,00

5,00

4,00 3,00

2,00 1,00

THEMA 1

LEVEL 5

0,00

qe 4

Hoeveelheid

Action 4— De vraag- en aanbodcurve van tarwe 1

Bekijk de tabel met de gevraagde en aangeboden hoeveelheid bij verschillende prijzen van tarwe (graan). Ontwerp de vraag- en aanbodcurve in een rekenblad. Het zijn dit keer geen rechten.

Tip:

Tabel 4: Hoeveelheden tarwe qv

(IN TON)

PRIJS (IN EURO)

5 000,00

130,00

32 000,00

14 000,00

150,00

23 000,00

170,00

17 000,00

35 000,00

190,00

VA N

44 000,00

41 000,00

210,00

8 000,00

44 000,00

230,00

THEMA 1

LEVEL 5

11 000,00

EVALUATIEFICHE VRAAG- EN AANBODCURVE MET EEN REKENBLAD

—

Juiste keuze grafiektype

—

Juiste selectie van gegevens

—

Benoeming van de assen

—

Grafiektitel

—

Benoeming van de reeksen

TOTAAL

BREAKING NEWS

Score

Opmerkingen

Max

Ga naar het onlinelesmateriaal. Je vindt er een actualiteitsitem over het onderwerp.

Los de vragen op.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

VA N

CHECKLIST

Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

1 Ik kan het effect van een vraagwijziging op het marktevenwicht bij volkomen concurrentie

KAN

EXTRA OEFENMATERIAAL

BETER

grafisch analyseren.

2 Ik kan het effect van een aanbodwijziging op het marktevenwicht bij volkomen concurrentie

grafisch analyseren.

3 Ik kan het effect van een vraagwijziging op het marktevenwicht bij volkomen concurrentie

THEMA 1

LEVEL 5

rekenkundig analyseren.

100

KAN

EXTRA OEFENMATERIAAL

BETER

4 Ik kan het effect van aanbodwijziging op het marktevenwicht bij volkomen concurrentie

rekenkundig analyseren. 5 Ik kan de vraag- en aanbodvergelijking

herkennen aan de hand van het

6 Ik kan de evenwichtsprijs en -hoeveelheid rekenkundig berekenen aan de hand van de

THEMA 1

LEVEL 5

VA N

vraag- en aanbodvergelijkingen.

functievoorschrift.

101

STEP-UP 1

Wat geeft de vraagcurve weer?

Waarom verloopt de vraagcurve dalend?

Good to know

In dit thema heb je stap voor stap geleerd hoe je de aanbodcurve afleidt. In deze Step-up ga je eerst de vraagcurve tekenen, daarna de aanbodcurve afleiden en tot slot bestudeer je het vraag- en aanbodschema op de betreffende markt. Je bepaalt grafisch het

VA N

marktevenwicht.

In de volgende tabel vind je de gevraagde hoeveelheden van alle consumenten op de ‘topjesmarkt’.

Teken de vraagcurve.

Tabel 1: Gevraagde hoeveelheid topjes PRIJS

(IN EURO)

40,00

100,00

160,00

THEMA 1

STEP-UP

Prijs (in euro)

Grafiek 1: Vraag- en aanbodcurve topjes

102

200,00 180,00 160,00 140,00 120,00 100,00 80,00 60,00 40,00 20,00 0,00

8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30 32 34 36

Aantal topjes

Een producent op de ‘topjesmarkt’ heeft de volgende kostenstructuur. a

Bereken nu de GVK, GCK, GTK. Vul de tabel aan.

Bereken nu de MK in het rekenblad.

Teken de GVK, GCK en de MK in het rekenblad.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Hoe leid je de aanbodcurve van deze producent af?

Tabel 2: Gemiddelde kosten (in euro) TCK

TVK

GCK

GVK

100,00

0,00

100,00

75,00

175,00

100,00

117,00

217,00

VA N

GTK

100,00

147,00

247,00

100,00

168,00

268,00

100,00

195,00

295,00

100,00

225,00

325,00

100,00

262,50

362,50

100,00

306,00

406,00

100,00

363,00

463,00

100,00

450,00

550,00

100,00

577,50

677,50

100,00

777,00

877,00

STEP-UP

Vul de volgende tabel aan.

THEMA 1

103

Tabel 3: Aangeboden hoeveelheid topjes AANGEBODEN HOEVEELHEID

37,50

43,50

57,00

87,00

127,50

199,50

PRIJS (IN EURO)

In de volgende tabel vind je de aangeboden hoeveelheden van alle producenten op de ‘topjesmarkt’. a

Bepaal de totale aangeboden hoeveelheid op de markt bij de verschillende prijzen door de hoeveelheden op te tellen. Vul de tabel aan.

VA N

Tabel 4: Aangeboden hoeveelheid bij verschillende producenten op de topjesmarkt

qa1

qa3

6,50

2,50

37,50

7,50

3,50

43,50

8,50

4,50

57,00

9,50

5,50

87,00

10,50

6,50

127,50

11,50

7,50

199,50

Teken nu de aanbodcurve van de totale markt op grafiek 1.

THEMA 1

STEP-UP

104

qatotaal

PRIJS

qa2

(IN EURO)

Begrippenlijst Thema 1 LEVEL 1

BEGRIP afzet

VERKLARING Het aantal verkochte eenheden in een periode.

kost

Het geld dat je moet betalen voor het gebruik van een product of dienst om iets te

omzet

Dat is het geld dat je ontvangt voor de

diensten. opbrengst

produceren of te verkopen.

verkoop van goederen of de levering van

IN JE EIGEN WOORDEN

Dat is het geld dat je ontvangt door de

verkoop van goederen of het leveren van

diensten, maar ook nog door bijvoorbeeld

interest op een bankrekening of de verkoop

van een machine. resultaat

Het resultaat van een onderneming

VA N

wordt berekend door de opbrengsten te verminderen met de kosten.

verlies

In dat geval zijn er meer kosten dan

opbrengsten.

winst

In dat geval zijn er meer opbrengsten dan

kosten.

Dat is het aantal stuks dat een ondernemer

evenafzet

moet verkopen om winst noch verlies te maken.

De minimale omzet die je moet hebben om

evenomzet

alle kosten te dekken.

constante of

Dat zijn kosten die op hetzelfde niveau

vaste kosten

blijven als de productie of de verkoop

break-

(binnen bepaalde grenzen) stijgt of daalt.

variabele

Dat zijn kosten die samenhangen met de

kosten

productiehoeveelheid of de verkoop van het aantal producten.

constante

Die productiefactor wijzigt niet op korte

productiefactor

termijn.

bv. gebouwen, machines

constante of

Dat zijn kosten die niet variëren met de

vaste kosten

omvang van de productie.

gemiddelde

De kosten per eenheid product.

kosten

BEGRIPPENLIJST

break-

THEMA 1

105

LEVEL 3

BEGRIP

VERKLARING

kapitaal

Dat zijn goederen waarmee andere

goederen

goederen worden geproduceerd.

die meer dan één productieproces

transportmiddelen. Anderzijds zijn er vlottende kapitaalgoederen die in één productieproces worden verbruikt zoals

marginale

De extra kosten voor de productie van een

kosten

extra eenheid.

optimale

Bij die productiegrootte is de winst

productie-

maximaal.

grootte

productie

De maximale hoeveelheid goederen

capaciteit

en diensten die een onderneming in

een periode kan voortbrengen als

alle productiefactoren volledig zijn

VA N

grondstoffen en voorraden.

Enerzijds zijn er vaste kapitaalgoederen, meegaan zoals machines, gebouwen of

IN JE EIGEN WOORDEN

ingeschakeld.

Om het gewenste eindproduct te

factoren

bekomen, moet een ondernemer

THEMA 1

BEGRIPPENLIJST

en ondernemerschap) inzetten.

technisch

De onderneming bereikt het technisch

optimaal punt

optimale punt daar waar de GTK het laagst

zijn. Op dat punt produceert het bedrijf het

goedkoopst.

variabele

Dat zijn kosten die evenredig of

kosten

verhoudingsgewijs variëren met het

productievolume.

variabele

Dat is een productiefactor die op korte

productiefactor

termijn wel kan wijzigen bijvoorbeeld

106

arbeid.

wet van

Als aan de constante productiefactor

de toe- en

(grond of kapitaal) eenheden van een

afnemende

variabele productiefactor (arbeid) worden

meeropbrengst

toegevoegd, zal de fysieke meeropbrengst

eerst toenemen, vervolgens afnemen en ten slotte negatief worden. 4

productiefactoren (natuur, arbeid, kapitaal

productie

cross-selling

Bij cross-selling voert een onderneming een kleine aanpassing aan het product door en verkoopt dat product naast het huidige.

LEVEL 4

BEGRIP diversificatie

VERKLARING Met die groeistrategie probeert een onderneming een nieuw product in een nieuwe markt te verkopen.

fusie

Dat is een samenwerking waarbij twee (of

IN JE EIGEN WOORDEN

meer) bedrijven één bedrijf vormen. 4

groeipotentieel

Dat is een positieve verandering op lange termijn van bijvoorbeeld de omzet, het

joint venture

marktaandeel, de winst …

Dat is een samenwerking waarbij twee

bedrijven naast hun eigen activiteiten, een

nieuw bedrijf te stichten.

markt

Met die groeistrategie probeert een

ontwikkeling

onderneming bestaande producten te

verkopen op nieuwe markten. Het doel

van marktontwikkeling is om via nieuwe

markten het huidige product extra te gaan

VA N

verkopen.

markten te verkopen om het huidige

marktaandeel te vergroten.

product

Met die groeistrategie probeert een

ontwikkeling

onderneming nieuwe producten aan

bestaande klanten te verkopen.

relatief

Dat is de verhouding tussen het

marktaandeel

marktaandeel van een onderneming en haar

grootste concurrent in dezelfde markt.

schaal

Het economische voordeel dat een

voordelen

onderneming realiseert door op grotere

schaal te opereren.

aanbod

Die functie toont het verband aan tussen

vergelijking

de aangeboden hoeveelheid van een

Bij die strategie probeert een onderneming

bestaande producten op bestaande

bepaald goed en de prijs ervan. Het is

een functie van de eerste graad zodat

de overeenkomstige curve kan worden getekend aan de hand van twee punten.

vraag

Die functie toont het verband aan tussen

vergelijking

de gevraagde hoeveelheid van een

bepaald goed en de prijs ervan. Het is

een functie van de eerste graad zodat

de overeenkomstige curve kan worden getekend aan de hand van twee punten.

BEGRIPPENLIJST

markt

penetratie

THEMA 1

107

VA N

doc.

VA N

Thema 2: De werking van een onderneming

THEMA

VA N

De werking van een onderneming

STEP-UP

VA N

Opstellen schema interne afdelingen en documentenstroom A.S.Adventure.edu

LEVEL

Hoe verloopt de goederen- en documentenstroom in het aan- en verkoopproces?

p. 25

p. 13

Hoe gebruik je een ERP-pakket om de samenhang tussen de kernactiviteiten van een onderneming in kaart te brengen?

p. 5

STEP-IN

p. 4

STEP-IN 1

In A.S.Adventure.edu zijn er verschillende afdelingen actief. Noteer in de onderstaande tabel een kernactiviteit van elke afdeling. KERNACTIVITEIT

Verkoop

Boekhouding

Facturatie

ICT

Logistiek

Marketing

VA N

Aankoop

AFDELING

In dit thema doorloop je twee levels waarin je leert …

hoe je een ERP-pakket gebruikt om de samenhang van de kernactiviteiten van een onderneming in kaart te brengen;

hoe de goederen- en documentenstroom in het aan- en verkoopproces verloopt.

Elk level biedt je een stukje kennis dat je nodig hebt om de opdracht van de Step-up uit te voeren.

Daarin maak je een schema van de onderlinge verbanden en de documentenstroom tussen de interne

THEMA 2

STEP-IN

afdelingen van A.S.Adventure.edu.

LEVEL 1

INTRO Good to know

Hoe gebruik je een ERP-pakket om de samenhang tussen de kernactiviteiten van een onderneming in kaart te brengen?

Een ERP-systeem automatiseert en integreert uiteenlopende bedrijfsprocessen en registreert en bewaart de bedrijfsgegevens op een centraal punt. Een ERP-

VA N

systeem bestaat uit verschillende modules: een module houdt zich bezig met een kernactiviteit van een onderneming zoals de voorraadadministratie, de facturatie, het personeelsbeheer.

Bekijk aandachtig de onderstaande voorstelling van een ERP-systeem. Wat zie je?

Hoe kun je een ERP-pakket gebruiken om de samenhang van de kernactiviteiten van een onderneming in kaart te brengen?

LEVEL 1

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvraag:

THEMA 2

Explore 1— Welke voordelen biedt ERP-software? Lees aandachtig de onderstaande tekst. Welke voordelen levert het gebruik van ERP-software ondernemingen op? Markeer.

Elke kernactiviteit heeft haar eigen module binnen de ERP. Die modules zijn perfect autonoom te gebruiken, maar ERP wordt pas echt interessant als de modules aan elkaar gekoppeld zijn. ERP verhoogt de productiviteit. Zodra de gegevens in de

centrale database van de ERP zitten, zijn ze beschikbaar voor alle medewerkers die bevoegd zijn. De gegevens

zijn dus realtime beschikbaar. Dat levert tijdwinst op en verkleint de kans op fouten tijdens de invoer aanzienlijk. Het is efficiënter als gegevens waarmee verschillende

afdelingen in een bedrijf moeten werken, niet telkens opnieuw ingevoerd hoeven te worden.

Bovendien is het mogelijk om een ERP-systeem op verschillende locaties te gebruiken. Daardoor is op elke locatie de correcte informatie aanwezig. Dat zorgt ook voor een betere interactie binnen het bedrijf, met

VA N

leveranciers en klanten.

Een ander groot voordeel van ERP-software is dat alle gegevens binnen een organisatie aan elkaar gekoppeld

kunnen worden. Het ERP-systeem kan een ingevoerde bestelling direct verwerken tot onder andere een aankooporder wanneer er onvoldoende voorraad is.

ERP zorgt dat alle bedrijfsprocessen beter op elkaar aansluiten. Dat kan zorgen voor veel kortere doorlooptijden en een betere service. Wanneer een onderneming bijvoorbeeld een aanpassing in het ontwerp van een product heeft gedaan, is die informatie met een ERP-systeem direct voor alle bevoegden beschikbaar. Dat kan van pas komen als klanten een vraag over de samenstelling van de producten hebben.

Door de grotere beheersbaarheid heeft de onderneming een duidelijk zicht op de voorraad en kan ze een

THEMA 2

LEVEL 1

hogere voorraadrotatie realiseren.

Explore 2— Welke ERP-pakketten bestaan er? Good to know

Een onderneming heeft een ruime keuze aan ERP-pakketten. Hieronder vind je een selectie.

VA N

Bron: erp-selectie.nl/erp-systemen/

A.S.Adventure.edu heeft gekozen voor het ERP-pakket Odoo. Ga naar het onlinelesmateriaal. Bekijk het filmpje. Welke processen worden volgens het filmpje geïntegreerd in het ERP-pakket?

Explore 3— Welke bedrijfsprocessen kunnen met Odoo

geautomatiseerd worden?

Good to know Odoo is een opensourcesoftwarepakket dat ondersteund wordt door Odoo nv. Het bestaat uit een reeks zakelijke opensourceapps die al de bedrijfsbehoeften ondersteunen. Koppelingen tussen de software zijn niet nodig. De apps van Odoo zijn geïntegreerd met elkaar waardoor de bedrijfsprocessen zoals het voorraadbeheer, de facturatie, de

THEMA 2

LEVEL 1

planning van de productie … volledig geautomatiseerd kunnen worden.

Bekijk de infographic. a

Wat betekent ‘dataduplicatie voorkomen’?

Wat is het voordeel daarvan?

VA N

Infographic 1: Waarom kopen bedrijven een nieuw ERP-systeem?

Bron: ictportal.nl

Bekijk aandachtig het overzicht van de mogelijkheden die Odoo aanbiedt. Onder welk bedrijfsproces vallen de aangeboden applicaties? Kies uit:

verkoop – operaties – productie – marketing – website – personeelsbeheer

THEMA 2

LEVEL 1

THEMA 2

VA N

Stel dat een klant via de webshop een bestelling plaatst. Welke bedrijfsprocessen komen daar dan samen?

TO THE POINT ERP

ERP is de afkorting van Enterprise Resource

VA N

Planning. Dat begrip staat voor de integratie

en automatisering van alle bedrijfsprocessen. Een ERP-programma bestaat meestal uit kleine modules of apps die allemaal een specifieke taak ondersteunen.

Het is mogelijk om alle systemen los van

elkaar te gebruiken. Je mist dan echter een aantal belangrijke voordelen. —

ERP verhoogt de productiviteit.

Zodra de gegevens in de centrale database van de ERP zitten, zijn ze aan elkaar gekoppeld en beschikbaar voor alle medewerkers die daartoe bevoegd zijn. De gegevens zijn realtime beschikbaar. Dat levert tijdwinst op en verkleint de kans op fouten tijdens de invoer aanzienlijk. Het is efficiënter als gegevens waarmee verschillende afdelingen in een bedrijf moeten werken, niet telkens opnieuw ingevoerd hoeven te worden.

—

Het is mogelijk om een ERP-systeem op verschillende locaties te gebruiken.

—

ERP zorgt dat alle bedrijfsprocessen beter op elkaar aansluiten. Dat kan zorgen voor veel kortere doorlooptijden en een betere service.

Door de grotere beheersbaarheid heeft de onderneming een duidelijk zicht op de voorraad en

—

kan ze een hogere voorraadrotatie realiseren.

Alle ondernemingen zijn anders en daarom zijn er heel uiteenlopende ERP-systemen. Ieder systeem kan worden ingericht met modules of apps die de verschillende afdelingen kunnen ondersteunen. Die modules hebben per softwarepakket verschillende functionaliteiten. Het is dus belangrijk om een

THEMA 2

LEVEL 1

ERP-aanbieder te vinden die de juiste software kan leveren.

Odoo Odoo is een opensourcesoftwarepakket dat ondersteund wordt door Odoo nv. Het bestaat uit een reeks zakelijke opensourceapps die al de bedrijfsbehoeften ondersteunen. Koppelingen zijn niet nodig. De apps van Odoo zijn geïntegreerd met elkaar waardoor de bedrijfsprocessen zoals het voorraadbeheer, de facturatie, de planning van de productie … volledig geautomatiseerd kunnen worden.

Action 1— Heeft ERP-software ook nadelen? Welke nadelen kan de introductie van een nieuw ERP-systeem hebben? Markeer. a

De zoektocht naar en de implementatie van een ERP-systeem kan veel tijd kosten. Hoe complexer de toepassing en hoe individueler de noodzakelijke aanpassingen, hoe meer tijd er nodig is vooraleer het systeem kan geïntroduceerd worden.

Een ERP-systeem is ook altijd een investering die heel wat extra kosten met zich meebrengt. Die

worden op verschillende plaatsen gemaakt. De ontwikkeling, implementatie en het onderhoud vereisen investeringen van het bedrijf en zijn medewerkers. c

De introductie van een ERP-systeem brengt nieuwe manieren van werken met zich mee. Vaak bieden de werknemers wat weerstand als ze hun vertrouwde processen en werkwijze moeten aanpassen. Daarom is het belangrijk om het personeel in een vroeg stadium bij het ERP-project te betrekken en duidelijk de voordelen van de software te laten zien.

Action 2— Bestaat er een ERP-pakket dat voor iedereen

VA N

geschikt is?

Ga naar het onlinelesmateriaal. Bekijk het filmpje. Waarom is het belangrijk dat je op zoek gaat naar het ERPpakket dat het best bij jouw onderneming past?

Action 3— Welke bedrijfsprocessen kan een ERP-pakket automatiseren?

Bekijk infographic 2. Stel dat een staalbedrijf diverse orders voor verschillende onderdelen binnenkrijgt, welke bedrijfsprocessen komen daar samen?

THEMA 2

LEVEL 1

BREAKING NEWS

Infographic 2: Enterprise resource planning

Ga naar het onlinelesmateriaal. Je vindt er een actualiteitsitem over het onderwerp.

Los de vragen op.

Bewaar het resultaat in je portfolio. Maak een map voor elk thema en een submap voor elk level.

VA N

Geef die submap de naam ‘Thema_2_Level_1’. Geef het bestand een duidelijke naam zoals ‘Breaking_news_vragen’.

CHECKLIST

Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

1 Ik kan de voordelen van ERP-software

KAN

EXTRA OEFENMATERIAAL

BETER

toelichten.

2 Ik kan de nadelen van ERP-software toelichten.

3 Ik kan toelichten hoe je met een ERP-pakket

de samenhang van de kernactiviteiten van een

THEMA 2

LEVEL 1

onderneming in kaart kunt brengen.

LEVEL 2 Hoe verloopt de goederen- en documentenstroom in het aan- en verkoopproces?

INTRO

Vorig jaar heb je geleerd welke handelsdocumenten er in een verkoopproces en een aankoopproces

aan bod komen. In DOCflow kon je zien hoe die documenten tussen A.S.Adventure.edu en de klanten enerzijds, en tussen de leveranciers en A.S.Adventure.edu anderzijds, stromen. Ga via het online lesmateriaal naar DOCflow en beantwoord de onderstaande vragen. a

Hoeveel klanten zijn er?

VA N

Hoeveel leveranciers zijn er?

Hoeveel artikelen zijn er?

Welke afdelingen komen aan bod in het verkoopproces van DOCflow?

Welke afdelingen komen aan bod in het aankoopproces van DOCflow?

expeditie aankoop

facturatie

TEAM

boekhouding administratie

magazijn

Vorig jaar heb je in DOCflow enkele gemakkelijke dossiers doorlopen. In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvraag: Hoe doorloop je moeilijke aankoop- en verkoopdossiers?

THEMA 2

LEVEL 2

verkoop

Re-explore 1– Hoe verloopt het verkoopproces? 1

Noteer de volgende documenten op de juiste plaats in het schema. Kies uit: prijsaanvraag – leveringsbon – orderbevestiging – factuur – bestelbon – prijsofferte

KLANT

VA N

A.S.Adventure.edu

Soms vraagt de leverancier aan de klant om de orderbevestiging goed te keuren. Waarom is dat?

THEMA 2

LEVEL 2

Re-explore 2— Hoe verloopt het aankoopproces? Noteer de volgende documenten op de juiste plaats in het schema. Kies uit: prijsaanvraag – leveringsbon – orderbevestiging – factuur – bestelbon – prijsofferte

LEVERANCIER

VA N

A.S.Adventure.edu

THEMA 2

LEVEL 2

TO THE POINT Verkoopproces De klant informeert bij een mogelijke leverancier naar de prijs, de leverings- en de

prijsaanvraag

betalingsvoorwaarden.

informatie.

De klant plaatst een bestelling.

De verkoper bezorgt de klant de gevraagde

bestelbon

orderbevestiging

VA N

De verkoper stuurt de klant de bevestiging dat

offerte

hij de bestelling goed heeft ontvangen.

Nadat de klant de orderbevestiging heeft goedgekeurd, zal de verkoper de

magazijnmedewerker de opdracht geven om de goederen te picken.

De magazijnmedewerker pickt de goederen

goedgekeurde orderbevestiging magazijnopdrachtenbon

verwerkte magazijnopdrachtenbon

en stuurt de nodige gegevens naar de afdeling

expeditie.

eerste versie van de uitgaande vrachtbrief

De expeditiebediende berekent de (eventuele) vrachtkosten en stuurt die gegevens naar de boekhoudafdeling. Daarna stuurt hij de

uitgaande vrachtbrief

goederen samen met de vrachtbrief naar de

THEMA 2

LEVEL 2

klant.

De medewerker op de afdeling facturatie stelt de verkoopfactuur op en bezorgt die aan de klant.

verkoopfactuur

Aankoopproces De voorraadsoftware (in het magazijn) genereert een interne bestelbon voor de artikelen die onvoldoende in

interne bestelbon

voorraad zijn. De verkoopmedewerker stuurt de interne

(IBB)

bestelbon door naar de aankoopafdeling.

een bestelling bij de leverancier.

uitgaande bestelbon

De aankoper maakt een uitgaande bestelbon en plaatst

De leverancier stuurt een orderbevestiging.

(UBB)

orderbevestiging (OBV)

VA N

De aankoper keurt de orderbevestiging goed en stuurt die terug naar de leverancier.

De leverancier levert de goederen samen met de vrachtbrief.

goedgekeurde orderbevestiging (GOBV)

inkomende vrachtbrief (IVB)

De magazijnmedewerker controleert de levering

en vergelijkt de vrachtbrief met de goedgekeurde orderbevestiging.

verwerkte vrachtbrief

De magazijnmedewerker werkt de voorraadadministratie

De boekhouder vergelijkt de aankoopfactuur met de verwerkte vrachtbrief en keurt de aankoopfactuur goed.

aankoopfactuur (AF)

LEVEL 2

De leverancier verstuurt de aankoopfactuur.

THEMA 2

bij en slaat de goederen op de juiste locatie op.

Action 1— Kun je een verkoopdossier afwerken met twee producten, zonder handelskorting en kosten?

Wie is de klant?

Wat is het klantnummer?

Welke artikelen bestelt de klant? Vul de tabel aan. ARTIKELNUMMER

Wat zijn de verkoopvoorwaarden? Vul aan indien van toepassing.

VA N

OMSCHRIJVING

Handelskorting

Transportkosten

Te betalen voor

Noteer het berekeningsschema van de factuur.

Btw-%

Brutobedrag Hand.korting

Netto

Subtotaal

Fin. korting

Kosten

Subtotaal

korting Fin.

Btw-%

Brutobedrag Hand.korting

Totaal

Netto

Kosten

MvH

Terugstuurbare verpakking

Factuurbedrag (in euro) Terugstuurbare verpakking Factuurbedrag (in euro)

Btw Btw

Totaal

Action 2— Kun je een verkoopdossier met verschillende btw-percentages, handelskorting en transportkosten verwerken?

Welke klant stuurt er hier een prijsaanvraag?

Welke artikelen bestelt de klant? Vul de tabel aan. ARTIKELNUMMER

OMSCHRIJVING

BTW-%

Welke verkoopvoorwaarden gelden voor de klant?

VA N

Welk document komt er op de administratie van A.S.Adventure.edu binnen?

Voor wie is dat document bestemd?

Wat doet die afdeling met het document? Welke verkoopvoorwaarden zal die afdeling vermelden?

De klant stuurt een bestelbon terug naar A.S.Adventure.edu. Is dat in werkelijkheid altijd zo?

Wat moet A.S.Adventure.edu doen wanneer de klant een bestelbon stuurt? Waarom?

Waarvoor dient de magazijnopdrachtenbon?

THEMA 2

LEVEL 2

Waarom wordt de vrachtbrief ook verstuurd naar de facturatieafdeling?

Noteer de berekening van de factuur. Maak de berekening opnieuw en controleer of de factuur klopt.

Btw-%

Brutobedrag Hand.korting

Netto

Btw-%

Brutobedrag Hand.korting

Totaal

Netto

Kosten

Subtotaal

Fin. korting

Kosten

Subtotaal

korting Fin.

MvH

Btw

Totaal

Terugstuurbare verpakking

Factuurbedrag (in euro) Terugstuurbare verpakking Factuurbedrag (in euro)

Action 3— Kun je een moeilijk verkoopdossier afwerken? 1

Wie is de klant?

VA N

Wat is het klantnummer?

Welke artikelen bestelt de klant? Vul de tabel aan. ARTIKELNUMMER

OMSCHRIJVING

Wat zijn de verkoopvoorwaarden? Vul aan indien van toepassing. Handelskorting

THEMA 2

LEVEL 2

Transportkosten

Te betalen voor

Noteer het berekeningsschema van de factuur.

Btw-%

Brutobedrag Hand.korting

Netto

Subtotaal

Fin. korting

Kosten

Subtotaal

korting Fin.

Btw-%

Brutobedrag Hand.korting

Totaal

Netto

Kosten

MvH

Btw

Terugstuurbare verpakking

Factuurbedrag (in euro) Terugstuurbare verpakking Factuurbedrag (in euro)

Btw

Totaal

Action 4— Kun je een moeilijk aankoopdossier met alle mogelijke opties afwerken?

Wie is de leverancier?

Welke artikelen wil A.S.Adventure.edu bij de leverancier bestellen? Vul de tabel aan. ARTIKELNUMMER

Welk document ontvangt de aankoopafdeling?

VA N

OMSCHRIJVING

Van wie ontvangt ze die bestelbon? Hoe komt dat?

Welk document stelt de aankoopafdeling op? Voor wie is dat bestemd?

Wat is het nummer van de leverancier?

Welk document ontvangt A.S.Adventure.edu vervolgens? Voor wie is dat bestemd?

Waarom moet een orderbevestiging goedgekeurd worden?

LEVEL 2

THEMA 2

Wat zijn de verkoopvoorwaarden? Vul aan indien van toepassing. Handelskorting

Transportkosten

Financiële korting

Waarom moet je steeds de digitale documenten in de juiste map klasseren?

Welk document komt dan binnen in het magazijn van A.S.Adventure.edu?

Waarom is het belangrijk dat de goederen op de juiste locatie worden opgeslagen in het magazijn?

VA N

Welk document is er op de administratie terechtgekomen? Voor wie is dat bestemd?

Bestudeer de factuur. Hoeveel bedraagt de handelskorting?

Hoeveel bedraagt de terugstuurbare verpakking?

THEMA 2

LEVEL 2

Action 5— Kun je een aankoopdossier met twee producten, handelskorting en kosten afwerken?

Wie is de leverancier?

Wat is het leveranciersnummer?

Welke artikelen wil A.S.Adventure.edu bij de leverancier bestellen? Vul de tabel aan. ARTIKELNUMMER

Wat zijn de verkoopvoorwaarden? Vul aan indien van toepassing.

VA N

OMSCHRIJVING

Handelskorting

Transportkosten

Te betalen voor

Noteer het berekeningsschema van de factuur.

Btw-%

Brutobedrag Hand.korting

Netto

Subtotaal

Fin. korting

Kosten

Subtotaal

korting Fin.

Btw-%

Brutobedrag Hand.korting

Totaal

MvH MvH

Btw

Terugstuurbare verpakking

Factuurbedrag (in euro) Terugstuurbare verpakking Factuurbedrag (in euro)

Btw

Totaal

THEMA 2

LEVEL 2

Netto

Kosten

CHECKLIST Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

KAN

EXTRA OEFENMATERIAAL

BETER

1 Ik kan de documentenstroom van het aan- en

verkoopproces toelichten. 2 Ik kan de goederenstroom van het aan- en

3 Ik kan klantenen leveranciersgegevens opzoeken in het klantenen leveranciersbestand.

verkoopproces toelichten.

4 Ik kan berichten en documenten klasseren.

5 Ik kan een overzicht voor een aan- en

verkoopdossier invullen.

VA N

6 Ik kan nagaan of er voldoende voorraad is om

een klantbestelling te leveren.

7 Ik kan goederen op de juiste plaats opslaan

tijdens het aankoopproces.

8 Ik kan de magazijnopdrachtenbon invullen

na het picken van de goederen bij het verkoopproces.

9 Ik kan de vrachtkosten berekenen op basis van

het gewicht van de goederen.

10 Ik kan de bedragen van een verkoopfactuur

THEMA 2

LEVEL 2

berekenen.

STEP-UP 1

Je hebt nu zowel in ERP als in DOCflow gezien dat de afdelingen met verschillende documenten werken. Ontwerp een schema dat de onderlinge verbanden en documentenstroom tussen de interne afdelingen van A.S.Adventure.edu duidelijk maakt. Laat de volgende gegevens zeker aan bod komen. a

Ondernemingen: leverancier, klant, A.S.Adventure.edu

Afdelingen: administratie, aankoop, verkoop, boekhouding, magazijn, facturatie, expeditie

Documenten: prijsaanvraag, prijsofferte, uitgaande bestelbon, interne bestelbon,

orderbevestiging, goedgekeurde orderbevestiging, uitgaande leveringsbon, inkomende leveringsbon, aankoopfactuur, verkoopfactuur, magazijnopdrachtenbon 3

Ontwerp het schema op een A3-formulier. Dat kun je doen met bijvoorbeeld Canva. Gebruik de ICT-fiches van Canva. Wees creatief!

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

THEMA 2

STEP-UP

VA N

Begrippenlijst Thema 2 LEVEL 1

BEGRIP database

VERKLARING Dat is een systeem dat data ordent en overzichtelijk verzamelt.

doorlooptijd

Dat is de totale tijd, van begin tot einde, die een product tijdens een proces aflegt. Het is

open source

en met het afleveren van de bestelling.

Dat is software waarvan de broncode

beschikbaar is voor iedereen. Iedereen kan

en mag de software kopiëren, aanpassen,

aanvullen en verspreiden zonder kosten van auteursrechten en/of toeslagen. realtime

de tijd tussen het plaatsen van een order tot

(sources) is gepubliceerd en vrij

IN JE EIGEN WOORDEN

Realtime-interactie vindt plaats zonder vertragingen of wachttijden als gevolg van

Dat geeft aan hoeveel keer per boekjaar de

VA N de verwerking van gegevens.

voorraadrotatie

THEMA 2

BEGRIPPENLIJST

voorraad gemiddeld wordt verkocht.

NOTITIES

VA N

NOTITIES

VA N

Factu

€

VA N

Thema 3: Boekhoudkundig en financieel beheer

THEMA

VA N

Boekhoudkundig en financieel beheer

STEP-UP

p. 232

Hoe ontwerp en beheer je het klantenen leveranciersbestand met behulp van een relationele database?

p. 206

Hoe kan een ondernemer kredietgever en kredietnemer zijn?

p. 183

Welke roosters m.b.t. aan- en verkoopverrichtingen gebruik je bij een btw-aangifte?

p. 152

Hoe registreer je financiële verrichtingen in de boekhouding?

p. 115

LEVEL

VA N

LEVEL

Studie van een jaarrekening

LEVEL

Hoe registreer je verkoopverrichtingen in de boekhouding?

p. 75

Hoe registreer je aankoopverrichtingen in de boekhouding?

p. 33

Hoe stel je een geautomatiseerde verkoopfactuur en creditnota op met een rekenblad?

p. 6

STEP-IN

p. 4

STEP-IN 1

Bestudeer de tabellen.

A op 31/12

350 000,00

Machines

5 000,00

Meubilair

20 000,00

Rollend materieel

35 000,00

200 000,00

410 000,00 Gebouwen

Kapitaal

200 000,00

65 000,00 Voorraden

Schuld op > 1 jaar

9 000,00

Handelsgoederen

9 000,00

Vorderingen op ten hoogste één jaar Handelsvorderingen

175 000,00

Schuld op ten hoogste één jaar

7 000,00

Kas

100 000,00

Leveranciers

85 000,00

49 000,00

Schulden overheid

10 000,00

48 200,00

Schulden personeel

5 000,00

VA N

Bank

175 000,00

Leningen

7 000,00

Liquide middelen

275 000,00

800,00

TOTAAL ACTIEF

475 000,00

TOTAAL PASSIEF

475 000,00

KOSTEN

OPBRENGSTEN

Bedrijfskosten

300 300,00

Bedrijfsopbrengsten

385 300,00

A Handelsgoederen

175 000,00

Omzet

385 300,00

B Diensten en diverse

85 000,00

goederen

C Bezoldigingen

40 000,00

D Afschrijvingen

E Andere bedrijfskosten Niet-recurrente

Andere bedrijfsopbrengsten

300,00

bedrijfskosten

Financiële kosten

Totaal van de kosten

THEMA 3

STEP-IN

WINST

300,00

Niet-recurrente

bedrijfsopbrengsten 2 200,00 302 500,00 82 800,00

Financiële opbrengsten Totaal van de opbrengsten

385 300,00

VERLIES

Vul aan. a

Tabel A is een voorbeeld van een De linkerzijde is de en de Daar vind je het

. zijde. Daar vind je de . De rechterzijde is de en de

zijde. .

Tabel B is een voorbeeld van een van de

. Die geeft een overzicht en de

. Je kunt er

uit afleiden.

Vul tabel A verder aan.

Waarom moet een balans in evenwicht zijn?

Op de resultatenrekening staan heel wat begrippen. Combineer de begrippen met de omschrijving. BEGRIP

OMSCHRIJVING

1 Financiële

A Dat zijn kosten die de onderneming dagelijks maakt om te

kosten

kunnen werken. bv. aankopen handelsgoederen, loonkost personeel, huur van een handelspand …

2 Niet-

B Dat zijn alle aankopen die noodzakelijk zijn om de onderneming te doen functioneren. bv. elektriciteit, brandstof voertuigen, verzekeringen, reclame …

VA N

recurrente

kosten

3 Diensten

C Dat zijn kosten die ontstaan wanneer geld wordt verhandeld.

en diverse

bv. interest op een lening, korting toegestaan aan een klant bij

goederen

contante betaling

Bedrijfskosten

D Dat zijn kosten die eerder uitzonderlijk voorkomen. bv. een kassaverschil

In dit thema doorloop je zeven levels waarin je leert: 1

hoe je een geautomatiseerde verkoopfactuur en creditnota opstelt met een rekenblad;

hoe je aankoopverrichtingen in de boekhouding registreert;

hoe je verkoopverrichtingen in de boekhouding registreert;

hoe je financiële verrichtingen in de boekhouding registreert;

welke roosters van de btw-aangifte je gebruikt m.b.t. de aan- en verkoopverrichtingen;

hoe je het aantal dagen klantenkrediet, leverancierskrediet en voorraadtijd berekent en

hoe je een klantenen leveranciersbestand beheert met behulp van een relationele database.

Elk level biedt je een stukje kennis dat je nodig hebt om de opdracht van de Step-up uit te voeren. Daarin ga je de jaarrekening van een onderneming bestuderen.

THEMA 3

STEP-IN

interpreteert;

LEVEL 1

INTRO 1

Hoe stel je een geautomatiseerde verkoopfactuur en creditnota op met een rekenblad?

Mulin Bussche, assistente facturatie, kreeg van haar chef de opdracht om met een rekenblad een layout voor de factuur van A.S.Adventure.edu te ontwerpen. Waaraan moet zij bij het ontwerp allemaal

THEMA 3

LEVEL 1

VA N

denken?

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvraag: Hoe stel je een geautomatiseerde verkoopfactuur en creditnota op met een rekenblad?

Re-explore 1— Welke wetgeving is er van toepassing op een factuur?

Bestudeer de verkoopfactuur van A.S.Adventure.edu. a

Waarom stelt A.S.Adventure.edu een factuur voor Groendienst Gent op?

De goederen werden geleverd op 20xx-01-22. Wat is de uiterste datum waarop de factuur moet opgesteld worden volgens de wet?

Op basis van welk document wordt de factuur opgesteld?

VA N

A.S.Adventure.edu

Groendienst Gent Woodrow Wilsonplein 1 9000 GENT

Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM

Tel. + 32 3 480 55 11 info@asadventure.edu

Factuur

Klantcode

Btw-nummer

Factuurnummer

Factuurdatum

Vervaldatum

40007

BE0207 451 227

VF20xx-0101

20xx-01-24

20xx-03-23

Art.nr.

Omschrijving

Aantal

Verkoopprijs/e

Btw-%

Totaal in euro

10072 Jack Wolfskin Fleece Scandic

107,40

21 %

1 611,00

10054 Jack Wolfskin Jas Norrland 3In1

165,25

21 %

2 478,75

Actie Jack Wolfskin januari: 10 % korting op alle artikelen

20xx-01-22 UVB20xx-0087

Leveringsdatum

Leveringsvoorwaarden Btw-%

Franco thuis

Brutobedrag Hand.korting

Netto

Subtotaal

Fin. korting

MvH

Btw

0,00

21 %

4 089,75

408, 98

3 680,77

73,62

3 607,15

757,50

4 438,27

Totaal

4 089,75

408, 98

3 680,77

73,62

3 607,15

757,50

4 438,27

Kosten

Totaal

Terugstuurbare verpakking Factuurbedrag (in euro)

4 438,27

73,62

euro in mindering brengen.

A.S.Adventure.edu - Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM - BTW BE0465672452 - RPR Antwerpen - IBAN: BE20 3200 6835 4556 - BIC BBRUBEBB

Algemene voorwaarden: zie achterkant

THEMA 3

Bij betaling binnen de 10 dagen mag u

LEVEL 1

Gelieve bij betaling het factuurnummer en uw klantennummer te vermelden.

VERKOOPFACTUUR

De verkoper stelt de verkoopfactuur op. Die factuur is bestemd voor de koper. Het is een uitnodiging om de geleverde goederen te betalen. Er wordt berekend hoeveel de koper voor de geleverde goederen moet betalen.

Artikel 5 van het Btw-Wetboek regelt de verplichte elementen die op een factuur moeten staan. Duid de

verplichte elementen aan op de factuur uit vraag 1.

Op elke factuur aan een Belgische klant moet je een aantal verplichte vermeldingen opnemen: het woord ‘factuur’

de datum van de factuur

het volgnummer van de factuur

de gegevens van de verkoper: de naam, het adres

het btw-nummer of ondernemingsnummer van de verkoper

het bankrekeningnummer van de verkoper

VA N

de RPR-vermelding: als de verkoper een vennootschap is, is hij verplicht te verwijzen naar de zetel van de rechtbank waar de vennootschap gevestigd is

de gegevens van de koper: de naam, het adres

het btw-nummer of ondernemingsnummer van de koper, indien van toepassing

de datum van de levering van de goederen de hoeveelheid geleverde goederen

een duidelijke omschrijving van de geleverde goederen

de eenheidsprijs van de geleverde goederen, exclusief btw

het btw-tarief dat van toepassing is op de goederen

het totaalbedrag, exclusief btw

het bedrag van de verschuldigde btw

het te betalen bedrag, inclusief btw

de bijzondere verkoopsvoorwaarden, indien van toepassing

Good to know Als er verplichte elementen op de factuur ontbreken, dan heeft dat niet alleen gevolgen voor de verkoper, maar ook voor de koper. De verkoper riskeert per factuur een boete

THEMA 3

LEVEL 1

tussen de 50,00 euro en 500,00 euro. De koper kan alleen de btw terugvorderen wanneer

de factuur alle verplichte btw-vermeldingen bevat. Dat betekent dat de btw-controleur de btw-aftrek voor die factuur kan weigeren omdat het document niet geldig is. De koper moet dan de btw terugstorten vermeerderd met een boete en nalatigheidsinteresten. Het is dus belangrijk elke inkomende factuur te controleren.

Hoe lang moet je een factuur bewaren voor de fiscus?

Op een factuur kunnen verschillende voorwaarden staan. Combineer het begrip met de juiste omschrijving. BEGRIP

OMSCHRIJVING

Bijzondere

voorwaarden Algemene

Die voorwaarden geven aan wanneer je zult leveren, en of je voor de levering kosten aanrekent.

factuurvoorwaarden

Dat zijn de rechten en plichten die tussen de koper en de

verkoper gelden bij het aangaan van de verbintenis. De voorwaarden gelden voor iedereen.

Leveringsvoorwaarden

Dat zijn de afspraken tussen de koper en de verkoper die specifiek op hun verkoopovereenkomst van toepassing zijn. Die voorwaarden wijken af van de algemene voorwaarden.

Betalingsvoorwaarden

In die voorwaarden staat binnen welke termijn een klacht over een factuur moet toekomen, welke schadevergoeding

VA N

de klant moet betalen bij laattijdige betaling en welke rechtbank bevoegd is bij geschillen.

Algemene voorwaarden

Die voorwaarden geven aan wanneer de betaling moet gebeuren, en of de klant bij contante betaling een financiële korting krijgt.

Bekijk opnieuw de factuur. a

Welke leveringsvoorwaarde is er van toepassing? Wat betekent dat?

Welke betalingsvoorwaarde is er van toepassing?

Welke bijzondere voorwaarden zijn er van toepassing?

LEVEL 1

THEMA 3

Is A.S.Adventure.edu verplicht om voor elke verkoop een factuur op te stellen?

Waarom (niet)?

Welke uitzonderingen zijn er? Geef drie voorbeelden.

VA N

Re-explore 2— Welke begrippen staan er op een verkoop– factuur?

Bestudeer de factuur van Re-explore 1. a

A.S.Adventure.edu staat handelskorting en financiële korting toe. Wat is het verschil tussen beide?

Wanneer mag Groendienst Gent van de financiële korting gebruikmaken?

Welke kosten kan een handelaar doorrekenen aan zijn klanten?

LEVEL 1

THEMA 3

Aan welk btw-tarief zijn die kosten onderhevig?

Doorgerekende kosten Als leverancier kun je kosten doorrekenen aan de klanten. Voorbeelden van doorgerekende kosten zijn transportkosten en extra verpakking, zoals een petfles of kist.

Op die kosten bereken je de btw aan het laagste btw-tarief dat van toepassing is op de factuur.

Wat is terugstuurbare verpakking? Geef een voorbeeld.

Aan welk btw-tarief is de terugstuurbare verpakking onderhevig?

VA N

Terugstuurbare verpakking

Terugstuurbare verpakking is verpakking waarvoor de klant een waarborg betaalt die hij terugkrijgt als hij de verpakking terugbezorgt. Denk maar aan een europallet of een gasfles. Je kunt dat vergelijken met statiegeld op glazen flessen. Op terugstuurbare verpakking wordt er geen btw aangerekend.

Vul aan met het juiste begrip. Kies uit:

btw – kosten – nettobedrag (2x) – maatstaf van heffing – brutobedrag (2x) – financiële korting

Het

is het bedrag dat de handelaar vraagt voor zijn goederen en/of

diensten, zonder aftrek van kosten.

Het

is het

verminderd met de

handelskorting. is een belasting die bij elke levering van een product en/of dienst

geheven wordt. Je berekent die op de +

: –

. LEVEL 1

THEMA 3

Re-explore 3— Hoe is het berekeningsschema van een verkoopfactuur opgesteld?

Vul op basis van Re-explore 2 het berekeningsschema aan. aantal * eenheidsprijs =

transportkosten, extra verpakking

–

brutobedrag * handelskorting-%

VA N

–

Bij contante betaling:

Re-explore 4— Kun je een verkoopfactuur opstellen met meerdere btw-tarieven, handelskorting, doorgerekende kosten, terugstuurbare verpakking en financiële korting?

Lees de case over Snow Valley.

THEMA 3

LEVEL 1

Snow Valley plaatste op 20xx-01-20 een bestelling. Ersil Dokumaci, de salesmanager, kende omwille van de omvang van de bestelling, de volgende bijzondere verkoopsvoorwaarden toe: – leveringsvoorwaarde: af fabriek – betalingsvoorwaarde: 60 dagen einde maand, financiële korting 1 % bij betaling binnen de 10 dagen na factuurdatum – handelskorting: 20 % op het skimateriaal – waarborg pallet: 15,00 euro Op 20xx-01-25 werd de bestelling geleverd op een pallet. Daan Leekens, de magazijnmedewerker, stelde leveringsbon UVB20xx-0102 op.

Ski & Snowboardcentrum Snow Valley Deusterstraat 74/E 3990 PEER BE0464 256 648

A.S.Adventure.edu Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM

tel. + 32 3 480 55 11 info@asadventure.edu

Klantcode

Nummer leveringsbon

Datum levering

Bestelbon

40006

UVB20xx-0102

20xx-01-25

BB20xx-0102

Leveringsvoorwaarde: Art.nr.

Af fabriek

Omschrijving artikel

Aantal 10 20 20

VA N

10201 Elmar Cent rale en Oost elijke Pyreneeën Deel 2 Ariège e 10127 Capita Snowboard Birds Of A Feather 10130 DC Snowboardboot Judge Boa

Gewicht per eenheid (in gram)

Aantal colli: Gewicht in kg:

211 2 200 3 600

Totaalgewicht (in kg) 2,11 44,00 72,00

5 118

Datum voor ontvangst:

Naam en handtekening klant:

25/01/20xx

A.S.Adventure.edu - Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM BTW BE0465672452 - IBAN: BE20 3200 6835 4556 - BIC BBRUBEBB

Stel op basis van de leveringsbon de verkoopfactuur voor klant Snow Valley op, datum 20xx-01-26, laatste nummer verkoopfactuur VF20xx-0113. a

Welke leveringsvoorwaarde is van toepassing?

Wat betekent dat?

LEVEL 1

THEMA 3

Raadpleeg de algemene voorwaarden bij het onlinelesmateriaal om de transportkost te kennen.

Raadpleeg het artikelbestand bij het onlinelesmateriaal, om de verkoopprijs op te zoeken.

A.S.Adventure.edu

Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM Tel. + 32 3 480 55 11 info@asadventure.edu

Klantcode

Factuur

Btw-nummer

Omschrijving

Aantal

Leveringsdatum

Leveringsvoorwaarden Btw-%

21 %

Totaal

Vervaldatum

Verkoopprijs/e

Btw-%

Totaal in euro

VA N

Factuurdatum

Art.nr.

Factuurnummer

Brutobedrag Hand.korting

Netto

Kosten

Subtotaal

Fin. korting

MvH

Terugstuurbare verpakking Factuurbedrag (in euro)

Btw

Gelieve bij betaling het factuurnummer en uw klantennummer te vermelden. Bij betaling binnen de 10 dagen mag u

euro in mindering brengen.

A.S.Adventure.edu - Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM - BTW BE0465672452 - RPR Antwerpen - IBAN: BE20 3200 6835 4556 - BIC BBRUBEBB

THEMA 3

LEVEL 1

Algemene voorwaarden: zie achterkant

Totaal

Re-explore 5— Kun je een creditnota opstellen? 1

Lees het mailtje dat Estefania op 20xx-01-27 van Snow Valley ontvangt. a

Wat moet Estefania nu doen?

Met welke bijzondere voorwaarden moet ze rekening houden?

Welke gegevens moet ze zeker vermelden?

VA N

Bericht

Opties

Van: Xavier_Beirens@snowvalley.be

Verzonden:

Aan: facturatie@asadventure.edu

Onderwerp: Levering UVB20xx-0102

Beste mevrouw Umuhire

Bij het uitpakken van de levering stelden wij vast dat een snowboard beschadigd is. Er is een grote kras op. Wij bezorgen u dat snowboard terug, samen met de pallet. Een medewerker brengt die vandaag nog terug. Is het mogelijk daarvoor het nodige te doen ? Met vriendelijke groeten Xavier Beirens

Snow Valley

THEMA 3

LEVEL 1

Verantwoordelijke boekhouding Snow Valley

Op 20xx-01-28 stel je de creditnota op. Het is de eerste creditnota van dit jaar.

A.S.Adventure.edu

Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM Tel. + 32 3 480 55 11 info@asadventure.edu

Klantcode

Btw-nummer

Creditnota

Art.nr.

Aantal

Leveringsdatum Leveringsvoorwaarden

Verkoopprijs/e

Btw-%

21 %

Totaal

Totaal in euro

Brutobedrag Hand.korting 0,00

0,00

Netto 0,00

Kosten

Subtotaal

0,00

Fin. korting

VA N

Vervaldatum

Factuurdatum

Omschrijving

Btw-%

Factuurnummer

MvH 0,00

Terugstuurbare verpakking Bedrag creditnota (in euro)

Btw 0,00

Totaal 0,00

Gelieve bij betaling het factuurnummer en uw klantennummer te vermelden. Bij betaling binnen de 10 dagen mag u

EUR in mindering brengen.

A.S.Adventure.edu - Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM - BTW BE0465672452 - RPR Antwerpen - IBAN: BE20 3200 6835 4556 - BIC BBRUBEBB

Algemene voorwaarden: zie achterkant

Explore 6— Kun je een verkoopfactuur met een rekenblad

opstellen?

Vorig schooljaar werkte je in een sjabloon in Excel om de verkoopfacturen op te stellen. Wat was daarvan het voordeel?

THEMA 3

LEVEL 1

Stel de factuur op met de juiste opmaak. Voor deze opdracht heb je de keuze. Kies optie 1 als je wat ondersteuning wilt. Kies optie 2 als je liever een uitdaging wilt. Vink de gekozen optie aan. a

Ga naar het onlinelesmateriaal en download er het bestand om een factuur op te stellen.

Tip:

Optie 1

bedenken. De factuur ziet er dus anders uit dan de facturen in dit level.

Volg het stappenplan en gebruik de ICT-fiches van rekenblad. Met ondersteuning

STAPPENPLAN Stap 1:

In de Intro heb je gezien dat Mulin Bussche de lay-out voor een nieuwe factuur moet

Voeg een nieuw werkblad toe voor het tabblad ‘Artikelen’. Geef dat tabblad de naam ‘blanco_VF’ (ICT-fiche_R_02).

Stap 2:

Pas de linker- en rechtermarge aan naar 0 cm (ICT-fiche_R_20).

Stap 3:

Geef de kolommen de volgende breedte (ICT-fiche_R_16): kolom A: 9,33 tekens

–

kolom B tot en met G: 7,33 tekens

–

kolom H en I: 10,67 tekens

–

kolom J: 11 tekens

VA N

–

Stap 4:

Geef de rijen de volgende hoogte (ICT-fiche_R_15):

–

rij 1: 33 pt

–

rij 2: 42 pt

–

rij 3 tot en met rij 17; rij 22 tot en met rij 33; rij 37 en 38 en rij 41 tot en met rij 46: 14 pt

–

rij 18 tot en met rij 20: 19 pt

–

rij 21: 21 pt

–

rij 34 en 35 en rij 47 tot en met rij 50: 16 pt

–

rij 36 en rij 40: 18 pt

Stap 5:

Plaats in de linkerbovenhoek het logo van A.S.Adventure.edu. Het logo is 3 cm hoog en 4,50 cm

breed. Je vindt het logo bij het onlinelesmateriaal.

–

bedrijfskleur groen = Forest Green RGB 40 69 23,

–

bedrijfskleur oranje = Spanish Orange RGB 235 106 0,

–

lettertype: Arial Nova, lettergrootte 12, tenzij anders opgegeven.

THEMA 3

Bij de opmaak van de lay-out houd je rekening met de huisstijl van A.S.Adventure.edu:

LEVEL 1

Good to know

Plaats in cel A4 tot en met cel A8 de bedrijfsgegevens van A.S.Adventure.edu.

–

Bedrijfskleur: groen

–

Naam: in het vet

–

Er is geen hyperlink bij het e-mailadres.

Stap 7:

Stap 6:

Voeg de cellen H2 tot met J2 samen (ICT-fiche_R_14). Plaats er de titel ‘factuur’ in.

–

Lettergrootte: 40 pt

–

Bedrijfskleur: oranje, vet, drukletters, gecentreerd horizontaal en verticaal (ICT-fiche_R_11 en fiche_R_12). Voer in cel G12 de tekst ‘Btw’ in, en lijn rechts uit.

Stap 9:

Geef de volgende tekst in:

VA N

Stap 8: –

cel A18: Klantnr.

–

cel H18: Factuur

–

cel I18: Datum

–

cel J18: Vervaldatum

–

Geef cel A18 de volgende opmaak:

Lettertype: Arial Nova 12 pt, wit, vet, horizontaal en verticaal gecentreerd Arcering bedrijfskleur: oranje. Rond de cellen A18 en A19 plaats je een fijn kader in de bedrijfskleur

oranje. De inhoud in cel A19 wordt gecentreerd (ICT-fiche_R_11, fiche_R_12 en fiche_R_13).

–

Kopieer die opmaak naar de cellen H18/H19, I18/I19, J18/J19 (ICT-fiche_R_17).

Stap 10: Geef cel I19 en J19 de datumnotatie volgens de NBN-normen (ICT-fiche_R_08).

THEMA 3

LEVEL 1

Stap 11: Geef de volgende tekst in:

–

cel A21: Artikelnummer

–

cel B21: Omschrijving

–

cel G21: Btw-%

–

cel H21: Aantal

–

cel I21: Verkoopprijs

–

cel J21: Totaal (EUR)

–

Kopieer de opmaak van cel A18 op de bovenstaande cellen.

Stap 12: Voeg de cellen B21 tot en met F21 samen. Stap 13: Kopieer de opmaak van cel A19 naar de cellen A22 tot en met J22. Je kopieert de opmaak t.e.m. rij 30. Stap 14: Voeg de cellen B22 tot en met F22 samen, kopieer die samenvoeging tot cel B30. Stap 15: Pas de volgende celeigenschappen toe: –

lijn de artikelomschrijvingen links uit;

–

geef de gegevens in btw-% de notatie ‘Percentage’ volgens de NBN-normen, geen cijfers na de komma (ICT-fiche_R_09);

–

lijn alle verkoopprijzen en totalen rechts uit. Geef de getallen volgens de NBN-normen weer (ICT-fiche_R_06).

Stap 16: Geef de volgende tekst in: cel A32: Btw-%

–

cel B32: Bruto

–

cel C32: Korting

–

cel D32: Netto

–

cel E32: Kosten

–

cel F32: Subtot.

–

cel G32: Fin. korting

–

cel H32: MvH

–

cel I32: Btw

–

cel J32: Totaal

–

Kopieer de opmaak van cel A18 op de bovenstaande cellen.

VA N

–

Stap 17: Voeg de cellen A32 en A33 samen. Kopieer die opmaak naar cel B32, D32, E32, F32, H32, I32 en J32.

Stap 18: Geef cel C33 en G33 de arcering oranje bedrijfskleur.

Stap 19: Kopieer de opmaak van cel A19 naar de cellen A34 tot en met J34 dit tot en met rij 36. Stap 20: Geef de volgende tekst in met deze opmaak: cel A34: 6 %: bedrijfskleur oranje, centreren

–

cel A35: 21 %, kopieer de opmaak van cel A34 naar de cel

–

cel A36: Totaal, kopieer de opmaak van cel A18 naar de cel

–

Stap 21: Kopieer de opmaak van cel J22 naar de cellen B34 tot en met J36. Stap 22: Geef de cellen C33 en G33 de notatie ‘Percentage’ volgens de NBN-normen, geen cijfers na de komma.

cel A38: Terugstuurbare verpakking

–

cel I40: TE BETALEN (EUR)

–

Pas op beide cellen de opmaak van cel A18 toe.

–

Voeg cellen A38 tot C38 en de cellen H40, I40 samen.

Stap 24: Kopieer de opmaak van cel J34 naar cel J38 en J40. In cel J40 pas je de lettergrootte aan naar 14 pt, vet. Stap 25: Geef in cel A42 de tekst ‘Bij betaling binnen de 10 dagen mag u’ in. In cel F42 ‘in mindering brengen.’

THEMA 3

–

LEVEL 1

Stap 23: Geef de tekst in:

Stap 26: Geef in cel A44 de tekst ‘Leveringsdatum’ in, bedrijfskleur groen, vet. Voeg de cellen C44 en D44 samen, geef cel C44 de datumnotatie volgens NBN-normen. Stap 27: Voeg de cellen A50 tot en met J50 samen. Geef er de tekst: ‘Btw BE0465 672 452 – RPR Antwerpen

Optie 2

Met uitdaging

STAPPENPLAN Stap 1:

– IBAN BE20 3200 6835 4556 – BIC BBRUBEBB’ in. Bedrijfskleur groen, centreren.

Voeg een nieuw werkblad toe voor het tabblad ‘Artikelen’. Geef dat tabblad de naam ‘blanco_VF’

VA N

(ICT-fiche_R_02). Stap 2:

Pas de linker- en rechtermarge aan naar 0 cm (ICT-fiche_R_20).

Stap 3:

Geef de kolommen de volgende breedte (ICT-fiche_R_16):

–

kolom A: 9,33 tekens

–

kolom B tot en met G: 7,33 tekens

–

kolom H, I: 10,67 tekens

–

kolom J: 11 tekens

Stap 4:

Geef de rijen de volgende hoogte (ICT-fiche_R_15):

–

rij 1: 33 pt

–

rij 2: 42 pt

–

rij 3 tot en met rij 17, rij 22 tot en met rij 33, rij 37, 38 en rij 41 tot en met rij 46: 14 pt

–

rij 18 tot en met rij 20: 19 pt

–

rij 21: 21 pt

–

rij 34, 35 en rij 47 tot en met rij 50: 16 pt

–

rij 36, rij 40: 18 pt

Stap 5:

Plaats in de linkerbovenhoek het logo van A.S.Adventure.edu. Het logo is 3 cm hoog en 4,50 cm

breed. Je vindt het logo bij het onlinelesmateriaal.

Stap 6:

Maak op basis van de gegeven lay-out op de volgende bladzijde de factuur op. Houd daarbij rekening met het volgende:

–

bedrijfskleur groen = Forest Green (RGB 40 69 23)

–

bedrijfskleur oranje = Spanish Orange (RGB 235 106 0)

–

lettertype Arial Nova, lettergrootte 12 pt (tenzij anders opgegeven)

THEMA 3

LEVEL 1

Tip:

Werk zo efficiënt mogelijk. Pas de opmaak toe op één cel en kopieer die opmaak naar de andere cellen met dezelfde opmaak (ICT-fiche_R_17).

lettergrootte 40 pt

gegevens in deze rij centreren

links uitlijnen

datumnotatie NBN-normen

VA N

gegevens centreren

getallen volgens NBN-normen, rechts uitlijnen

percentage NBN, geen cijfers na de komma

getallen volgens NBN-normen, rechts uitlijnen

getal NBN-normen, rechts uitlijnen

lettergrootte 14 pt, vet, getal NBN-normen, rechts uitlijnen

datumnotatie NBN-normen

Voeg de formules toe om het werkblad te automatiseren. Voor deze opdracht heb je de keuze. Kies optie 1

De klantenen artikelgegevens moeten automatisch verschijnen wanneer je het klantennummer of de artikelcode ingeeft.

Volg het stappenplan en gebruik de ICT-fiches van rekenblad.

LEVEL 1

als je wat ondersteuning wilt. Kies optie 2 als je liever een uitdaging wilt. Vink de gekozen optie aan.

THEMA 3

Optie 1

Met ondersteuning

STAPPENPLAN Stap 1:

Geef in cel A19 het klantennummer ‘40001’ in. Het is de bedoeling dat alle klantengegevens automatisch verschijnen in de cellen H9 tot en met H12.Dat doe je via de functie ‘Verticaal zoeken’ (ICT-fiche_R_43).

Stap 2:

Selecteer cel H9 waar de klantennaam moet verschijnen op basis van het klantennummer ingegeven in cel A19. Selecteer de functie verticaal zoeken.

Stap 4:

Je vult de velden zoekwaarde, tabelmatrix, kolomindex_getal in het scherm in:

Stap 3:

VA N

Dit is de cel waarvan je de waarde wilt zoeken in het bereik. Hier is dit het klantennummer, want de klantennaam wordt gezocht op basis van het klantennummer.

Hier geef je het nummer van de kolom in waarin het resultaat staat. Dat is in de tweede kolom van het tabblad klanten = bedrijfsnaam 1

Hier geef je het bereik in = de tabel waarin je de gegevens wilt zoeken. Je selecteert de volledige tabel in het tabblad klanten.

Stap 5:

Wanneer je op ‘ok’ drukt, zie je dat de naam Beleko automatisch verschijnt.

Stap 6:

Ga nu op dezelfde manier te werk voor de andere klantengegevens:

–

In cel H10 moet de straatnaam verschijnen.

–

In cel H11 de postcode en gemeente

–

In cel H12 het btw-nummer

–

In cel C33 de handelskorting

–

In cel G33 de financiële korting

Stap 7:

Geef in cel A22 artikelcode ‘10001’ in. Op basis van die artikelcode moet de artikelomschrijving automatisch in cel B22 verschijnen.

–

Kopieer de formule via de vulgreep tot aan cel B30. Waar moet je zeker aan denken als je de formule

in cel B22 ingeeft, zodat dat correct verloopt? (ICT-fiche_R39)

–

Geef de formule in cel B22 in, zodat de artikelomschrijving automatisch verschijnt.

–

Kopieer de formule via de vulgreep naar cel B23. Wat stel je vast?

THEMA 3

LEVEL 1

#N/B Cel B23 is leeg, er werd geen artikelnummer ingegeven. Wanneer een cel leeg is, kan de formule niet uitgevoerd worden. Daarom verschijnt de mededeling #N/B. Om die vermelding te vermijden moet je ervoor zorgen dat het rekenblad de formule negeert als de cel leeg is. Er moet gecontroleerd worden of de specifieke cel leeg is. Dat doe je met de ALS-functie. Is de cel niet leeg, dan wordt de originele formule uitgevoerd. Is de cel leeg, dan wordt de formule genegeerd en verschijnt er niet #N/B. Je combineert die ALS-functie met de

–

Welke formule geef je in cel B22 in zodat de formule genegeerd wordt als het artikelnummer niet ingevuld is?

– Stap 8:

oorspronkelijke formule: = ALS(Specifieke cel=””;””;”Oorspronkelijke formule”)

Kopieer nu de formule via de vulgreep tot aan B30.

Zorg nu dat het btw-percentage en de verkoopprijs automatisch ingevuld worden. De formule moet

genegeerd worden als de cel met het artikelnummer leeg is. Je kopieert de formules tot G30 en I30. Met uitdaging

VA N

Optie 2

STAPPENPLAN

Stap 1:

Geef in cel A19 het klantennummer ‘40001’ in. Het is de bedoeling dat alle klantengegevens

automatisch verschijnen in de cellen H9 tot en met H12.Dat doe je via de functie verticaal zoeken (ICT-fiche_R_43). Werk met de functie ‘Verticaal zoeken’ zodat in cel (ICT-fiche_R_92):

–

H9 de klantennaam,

–

H10: de straatnaam,

–

H11: de postcode en gemeente,

–

H12: het btw-nummer,

–

C33: de handelskorting,

–

G33: de financiële korting verschijnt.

Stap 2:

Geef in cel A22 artikelcode ‘10001’ in. Op basis van die artikelcode moet de artikelomschrijving automatisch in cel B22 verschijnen.

–

Je moet de formule via de vulgreep kopiëren tot aan cel B30. Waar moet je zeker aan denken als je de

formule in cel B22 ingeeft, zodat dat correct verloopt? (ICT-fiche_R39)

–

Geef de formule in cel B22 in, zodat de artikelomschrijving automatisch verschijnt.

–

Kopieer de formule via de vulgreep naar cel B23. Wat stel je vast?

THEMA 3

LEVEL 1

–

Welke formule geef je in cel B22 in zodat de formule genegeerd wordt als het artikelnummer niet ingevuld is?

– Stap 3:

oorspronkelijke formule: = ALS(Specifieke cel=””;””;”Oorspronkelijke formule”)

Kopieer nu de formule via de vulgreep tot aan B30.

Zorg nu dat het btw-percentage en de verkoopprijs automatisch ingevuld worden. De formule moet

genegeerd worden als de cel met het artikelnummer leeg is. Je kopieert de formules tot G30 en I30.

Nu moet je de formules ingegeven zodat de factuurberekening automatisch gebeurt. Volg het stappenplan

VA N

en gebruik de ICT-fiches van rekenblad.

STAPPENPLAN Stap 1:

Geef in cel H22 ’2’ in. Bereken in cel J22 het totaal. Je zorgt ervoor dat de formule genegeerd wordt

wanneer er geen artikelnummer ingevoerd is. Kopieer de formule via de vulgreep tot cel J30.

Stap 2:

Geef in cel A23 ‘10201’ en cel H23 ‘1’ in.

Stap 3:

In cel B34 bereken je het totaal van de goederen onderhevig aan 6 % btw. Je gebruikt daarvoor de functie SOM.ALS. Voer de formule in (ICT-fiche_R_41).

Stap 4:

Stap 5:

Bereken in cel B35 het totaalbedrag van de goederen die onderhevig zijn aan 21 % btw. Geef alle formules in zodat de berekening van de goederen onderhevig aan 6 % btw afgewerkt is.

Kopieer via de vulgreep de formule naar de cellen in rij 35. Denk aan de absolute adressering waar nodig.

Bereken in cel B36 het totaal. Kopieer via de vulgreep tot J36.

Stap 7:

Bereken het totaal te betalen bedrag in cel J40.

Stap 8:

Zorg dat in cel E42 het bedrag van de financiële korting automatisch verschijnt.

Stap 6:

Tot slot werk je de details van de factuur af. Volg het stappenplan en gebruik de ICT-fiches van rekenblad.

STAPPENPLAN Stap 1:

Verwijder de artikelcodes uit cel A34 en cel A35. Wat stel je vast?

THEMA 3

LEVEL 1

Stap 2:

Via voorwaardelijke opmaak zorg je ervoor dat wanneer er 0,00 in een cel staat die cel wit is. Ook het lettertype en de arcering is wit (ICT-fiche_R_18).

Stap 3:

Indien er geen handelskorting en/of financiële korting wordt toegestaan, cel C33 en G33, dan mag de 0 % niet zichtbaar zijn. De oranje opvulkleur blijft.

Stap 4:

Zorg dat de rasterlijnen niet zichtbaar zijn.

Bewaar het resultaat in je portfolio. Maak een map voor elk thema en een submap voor elk level. Geef die submap de naam ‘Thema_3_Level_1’. Geef het bestand een duidelijke naam zoals ‘Explore_6_nieuwe_factuur’.

TO THE POINT De verkoopfactuur De verkoopfactuur is een document waarop de verkoper uitrekent hoeveel de klant voor de een officiële uitnodiging om te betalen.

geleverde goederen moet betalen. De verkoper stelt de factuur op en bezorgt die aan de koper. Het is

Wie goederen of diensten levert aan btw-plichtige ondernemingen is verplicht om daarvoor een

factuur op te stellen. Dat moet gebeuren uiterlijk de 15e van de maand, na de maand waarin je de dienst of het product geleverd hebt.

Lever je aan consumenten, niet-btw-plichtige personen, dan ben je niet verplicht om een factuur op te stellen. Een kasticket volstaat dan. Er zijn daarop een aantal uitzonderingen. –

Een particulier koopt aan bij een groothandelaar.

– Een particulier koopt heel grote hoeveelheden aan waardoor er een vermoeden is dat het niet

VA N

voor privégebruik is.

– De verkoop of herstelling van de auto van een particulier of het onderhoud van auto’s, als de prijs inclusief btw hoger is dan 125,00 euro.

–

De particulier laat werken uitvoeren aan de woning.

–

De particulier koopt aan op afbetaling.

–

De particulier maakt gebruik van verhuisdiensten.

De wet legt de handelaar op om facturen zeven jaar te bewaren. Verplichte vermeldingen op de factuur

Volgende vermeldingen zijn verplicht op de factuur: het woord factuur

—

de datum van de factuur

—

het volgnummer van de factuur

—

de gegevens van de verkoper: de naam, het adres

—

het btw-nummer of ondernemingsnummer van de verkoper

—

het nummer van de bankrekening van de verkoper

—

de RPR-vermelding: voor vennootschappen, is een verwijzing naar de zetel van de rechtbank

—

het btw-nummer of ondernemingsnummer van de koper, indien van toepassing

—

de datum van levering van de goederen

—

de hoeveelheid van de geleverde goederen met de eenheidsprijs

—

een duidelijke omschrijving van de geleverde goederen

—

eenheidsprijs van de geleverde goederen, exclusief btw

—

het btw-tarief dat van toepassing is op de goederen

—

het totaal bedrag, exclusief btw

—

het bedrag van de verschuldigde btw

—

het te betalen bedrag, inclusief btw

—

de bijzondere verkoopsvoorwaarden, indien van toepassing

THEMA 3

de gegevens van de koper: naam, adres

LEVEL 1

waar de vennootschap gevestigd is

—

De algemene voorwaarden De algemene voorwaarden, de kleine lettertjes onderaan of op de achterzijde van de factuur, zijn de spelregels tussen de verkoper en de koper. Die voorwaarden gelden voor iedereen. De algemene voorwaarden zijn de rechten en plichten die gelden bij het aangaan van de verbintenis en ze worden opgesteld door de verkoper. De algemene voorwaarden kunnen dus voor elke onderneming verschillend zijn.

tussen de koper en de verkoper

Het is niet verplicht om de algemene voorwaarden op de factuur vermelden maar het is wel

aangeraden. Als er een conflict ontstaat tussen de verkoper en de koper, bijvoorbeeld bij laattijdige betaling, kun je verwijzen naar de algemene voorwaarden.

VA N

De bijzondere voorwaarden De bijzondere voorwaarden zijn de afspraken tussen de koper en de verkoper die specifiek van toepassing zijn op hun verkoopovereenkomst. Die voorwaarden kunnen dus verschillen van factuur tot factuur. De voorwaarden kunnen betrekking hebben op de levering, de betaling en de prijs. De algemene factuurvoorwaarden

Men is niet verplicht om de algemene factuurvoorwaarden op de factuur te plaatsen. Het is echter wel aan te raden om problemen te vermijden bij bijvoorbeeld een laattijdige betaling of betwisting van de factuur.

In de algemene factuurvoorwaarden komen volgende zaken meestal aan bod: – de termijn van factuurprotest: binnen welke termijn moet de klacht toekomen? – het schadebeding: welke schadevergoeding moet de klant betalen wanneer de betaling niet tijdig is gebeurd?

–

het bevoegdheidsbeding: welke rechtbank is bevoegd bij geschillen?

Leveringsvoorwaarden:

– Franco thuis: de goederen worden gratis geleverd, er worden geen transportkosten

aangerekend.

– Af magazijn: er worden kosten aangerekend voor de levering. Er zijn twee soorten betalingsvoorwaarden. Bij een contante betaling moet de klant de factuur betalen binnen de acht à tien dagen na factuurdatum, eventueel ontvangt hij daarvoor een financiële korting. Bij een betaling op termijn krijgt de klant betalingsuitstel om de factuur te betalen, dat kan

THEMA 3

LEVEL 1

15, 30 of 60 dagen, al dan niet einde maand zijn.

Het berekeningsschema van de verkoopfactuur aantal * eenheidsprijs excl. btw =

brutobedrag

brutobedrag * handelskorting-%

– =

nettobedrag

transportkosten, extra verpakking

kosten

subtotaal

handelskorting

subtotaal –

MvH * btw-%

financiële korting

maatstaf van heffing

btw-bedrag

subtotaal * financiële korting-%

btw-bedrag

terugstuurbare verpakking

te betalen bedrag voor vervaldag

Bij contante betaling: te betalen bedrag voor vervaldatum – financiële korting

De kosten (extra verpakking, transportkosten) bereken je aan het laagste btw-tarief dat

van toepassing is op de factuur. De leverancier kan die doorrekenen aan de klanten, dat heet

VA N

doorgerekende kosten. Terugstuurbare verpakking is verpakking waarvoor je een waarborg vraagt aan de klant, die krijgt hij terug als hij de verpakking terugbezorgt. Op terugstuurbare verpakking wordt er geen btw aangerekend. De btw wordt berekend op de maatstaf van heffing. De uitgaande creditnota

Een uitgaande creditnota is een document dat de verkoper opstelt om de verkoopfactuur te verbeteren. Op een uitgaande creditnota staan dezelfde verplichte vermeldingen als op de factuur. Alleen wordt het woord factuur vervangen door creditnota.

Bij het opstellen van de creditnota verwijs je naar de oorspronkelijke factuur en factuurdatum. De btw-wetgeving verplicht je om de mededeling ‘Btw terug te storten aan de Staat in de mate waarin ze oorspronkelijk in aftrek werd gebracht’ (art. 4 §1 3° KB nr. 4)’ op de creditnota te vermelden.

De berekening is identiek als die van een factuur.

BEKIJK DE KENNISCLIP

Action 1— Kun je verkoopfacturen opstellen in didACC?

didACC?

Ga naar het onlinelesmateriaal. Je kunt er oefenen om creditnota’s op te stellen.

THEMA 3

Action 2— Kun je uitgaande creditnota’s opstellen in

LEVEL 1

Ga naar het onlinelesmateriaal. Je kunt er oefenen om verkoopfacturen op te stellen.

Action 3— Kun je verkoopfacturen opstellen met een rekenblad?

Stel de volgende verkoopfacturen op met een rekenblad. Vertrek vanuit de blancofactuur van Explore 6. a

Zorg dat de blancofactuur behouden blijft. Kopieer daarvoor de blancofactuur naar een nieuw werkblad (ICT-fiche_R_02). Het werkblad geef je de naam van het nummer van de verkoopfactuur.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Bekijk het klantenbestand achteraan dit thema of bij het onlinelesmateriaal zelf om de leveringsvoorwaarde en betalingstermijn te raadplegen.

Houd rekening met de volgende zaken:

In de algemene voorwaarden van A.S.Adventure.edu staan de volgende gegevens in verband met de

leveringskosten. VRACHTKOSTEN Tot en met 5kg

7,50 euro 10,00 euro

Tot en met 20 kg

15,00 euro

Tot en met 50 kg

25,00 euro

Tot en met 100 kg

40,00 euro

Meer dan 100 kg

50,00 euro

VA N

Tot en met 10 kg

Voor een pallet wordt een waarborg gevraagd van 15,00 euro.

Het artikelnummer zoek je zelf op.

Het laatste factuurnummer vind je in Re-explore 4.

THEMA 3

LEVEL 1

Op 20xx-02-03 stel je de factuur aan Camping International op voor de levering van 20xx-02-01. Gewicht levering = 21 kg. De goederen worden geleverd op een pallet. – 5 stuks Coleman Tent Darwin 2 – 3 stuks Amazonas Hangmat Moskito Traveller – 5 stuks Campingaz Kookvuur Bivouac

B Op 20xx-02-03 bestelde klant Fiets! de volgende goederen: – 10 stuks Dopper Drinkfles Dopper Insulated 580 ml – 3 stuks Dikriksons 1913 Jas Helle – 4 stuks Vaude Softshell Hurricane IV – 5 stuks Agu Race Schoen R600 Dial – 1 stuk Elmar Centrale en Oostelijke Pyreneeën – Deel 1 Catalunya en Andorra

De goederen werden geleverd 20xx-02-05, je stelt de factuur diezelfde dag op. Gewicht levering = 12 kg

Op 20xx-02-07 stel je de factuur aan Groendienst Gent op voor de levering van 20xx-02-05. – 7 stuks Craft Broek Ride Torrent Pants – 7 stuks Barts Hoed Soleil Visor – 7 stuks Jack Wolfskin schoen Vojo 3 Mid Texapore

VA N

Gewicht levering = 6 kg

Op 20xx-02-10 koopt Beleko de volgende goederen in de winkel. Je geeft onmiddellijk de factuur mee. – 1 stuk Care Plus EHBO Kit Emergency – 2 stuks Xtrom Oplader Powerbank Rugged 10000 – 4 stuks Chilly’ s Drinkfles Chrome Rose Gold 500 ml Gewicht goederen: 3 kg.

THEMA 3

LEVEL 1

Op 20xx-02-15 stel je de factuur op voor de levering aan Wandelsport Vlaanderen op 20xx-02-12. Gewicht goederen: 5 kg. – 3 stuks Keen Schoen Seacamp II CNX – 6 stuks Ayacucho Hoed Waterproof Winter – 2 stuks The North Face Mcmindo Parka – 3 stuks Patayonia Fleece Better Sweater – 2 stuks Hoe word ik bergbewandelaar?

Action 4— Kun je uitgaande creditnota’s opstellen met een rekenblad?

Stel de volgende creditnota’s op met een rekenblad. Vertrek vanuit het bestand van Action 3. a

Zorg dat de blancofactuur behouden blijft. Kopieer daarvoor de blancofactuur naar een nieuw werkblad, naast de blancofactuur. Geef dat werkblad de naam ‘CN blanco’.

Pas de opmaak van de factuur als volgt aan. Volg het stappenplan.

STAPPENPLAN

Stap 1:

Wijzig in cel H2 de naam FACTUUR in CREDITNOTA.

Stap 2:

In cel H18 wijzig je factuur in Creditnota. Pas de lettergrootte aan: 36 pt.

Stap 3:

Geef in cel A45 de tekst ‘Verkoopfactuur’ in, bedrijfskleur groen, vet.

Stap 4:

In cel A44 vervang je het woord ‘Leveringsdatum’ door ‘Datum retour’.

Stap 5:

Voeg de cellen A47 tot en met J47 samen.

Stap 6:

Geef er de verplichte mededeling ‘Btw terug te storten aan de Staat in de mate waarin ze

VA N

oorspronkelijk in aftrek werd gebracht (art. 4, KB nr. 4).’ Lettergrootte 9 pt, cursief, tekst gecentreerd. d

Stel de volgende creditnota’ s op. Het laatste nummer van de creditnota staat in Re-explore 5.

Op 20xx-02-10 bezorgt Camping International de pallet terug. Je stelt onmiddellijk de creditnota op.

Op 20xx-02-15 komt Caro Miermans van Beleko naar de winkel. Twee drinkflessen zijn beschadigd. Je stelt de creditnota onmiddellijk op.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Action 5— Kun je de berekening van een factuur automatiseren met een rekenblad?

Ga naar het onlinelesmateriaal en download er het werkblad waarin je een aantal zaken moet automatiseren. Volg het stappenplan en gebruik de ICT-fiches van rekenblad.

STAPPENPLAN Stap 1:

Geef in cel I20 een klantnummer in. Zorg ervoor dat de klantengegevens automatisch verschijnen in

THEMA 3

LEVEL 1

cel:

–

H12: de bedrijfsnaam

–

H13: het adres

–

H14: de postcode en gemeente

–

B20: het ondernemingsnummer

–

E22: de leveringsvoorwaarde

–

E23: de betalingsvoorwaarde

–

H35: de handelskorting

–

H37: de financiële korting

Good to know Wanneer er in cel H35 en/of in cel H38 geen handelskorting of financiële korting toegekend wordt aan deze klant, dan wordt 0 % niet weergegeven in deze cellen.

Stap 2:

Geef in cel B28 een artikelnummer in. Zorg ervoor dat de artikelgegevens automatisch verschijnen in C28: de artikelomschrijving

–

G28: de verkoopprijs

–

H28: het btw-%

Houd rekening met:

cel: –

–

de artikelnummers, aantallen en btw-% worden gecentreerd;

–

de waarde 0,00 mag niet zichtbaar zijn in een factuur. Pas dat aan via voorwaardelijke opmaak;

–

rond de artikelgegevens (cellen A 28 tot en met J33) is er enkel een kader, er zijn geen horizontale tussenlijnen.

Bij het opstellen van de formule zorg je ervoor dat de formule genegeerd wordt wanneer cel C28 leeg

VA N

is. Je kopieert de formule via de vulgreep tot rij 33. Denk aan de absolute en relatieve adressering.

Stap 3:

Geef cel H28 tot en met H33, H35 en H38 de notatie ‘Percentage’ volgens de NBN-normen, geen cijfers na de komma.

Stap 4:

Bereken in cel I28 het totaalbedrag van de goederen die onderhevig zijn aan 6 % btw. Je werkt daarvoor met de ALS-functie. Kopieer de formule via de vulgreep tot rij 33.

Stap 5:

Bereken in cel J28 het totaalbedrag van de goederen die onderhevig zijn aan 21 % btw. Kopieer die formule via de vulgreep tot rij 33.

Stap 6:

Werk nu het volledige berekeningsschema van de factuur af. Je wert zo efficiënt mogelijk, formules kopieer je via de vulgreep.

Stap 7:

In cel 47 bereken je het totale factuurbedrag bij betaling binnen de tien dagen. Indien er geen financiële korting werd toegestaan, wordt in deze cel niets weergegeven.

Stap 8:

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Ga naar het onlinelesmateriaal. Je vindt er een actualiteitsitem over het onderwerp.

Los de vragen op.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

THEMA 3

LEVEL 1

BREAKING NEWS

CHECKLIST Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

JA 1

KAN

Ik kan de verplichte elementen op een factuur opsommen. Ik kan het begrip ‘algemene factuur voorwaarden’ omschrijven.

Ik kan het begrip ‘bijzondere voorwaarden’ omschrijven.

Ik kan het begrip ‘algemene voorwaarden’ omschrijven.

Ik kan het berekeningsschema van de verkoopfactuur toepassen. Ik kan een creditnota opstellen.

THEMA 3

LEVEL 1

VA N

EXTRA OEFENMATERIAAL

BETER

LEVEL 2 Hoe registreer je aankoopverrichtingen in de boekhouding?

INTRO Bekijk de afbeeldingen. Welke soorten aankopen voor A.S.Adventure.edu kun je onderscheiden?

VA N

Hoe registreer je aankoopverrichtingen in de boekhouding?

LEVEL 2

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvraag:

THEMA 3

Re-explore 1— Welke goederen en diensten koopt een onderneming aan?

Hoe zie je het verschil tussen een aankoop- en verkoopfactuur?

Welke soorten aankopen kan een onderneming doen?

Wat zijn handelsgoederen?

Geef drie voorbeelden van handelsgoederen voor: A.S.Adventure.edu

VA N

een garage

een bloemenwinkel

Bekijk het MAR achteraan dit thema of bij het onlinelesmateriaal. a

In welke groep van het MAR staat de rekening die betrekking heeft op de aankoop van handelsgoederen?

Wat is het rekeningnummer?

Welke aankopen zijn ‘een investering’?

THEMA 3

LEVEL 2

In welke klasse en groepen van het MAR staan de investeringsrekeningen?

VASTE ACTIVA

Immateriële vaste activa zijn niet tastbaar. Voorbeelden zijn licenties, merken, knowhow, of het recht om een bepaald product te verkopen of om een merknaam te gebruiken. Ook de aankoop van softwareprogramma’s of de ontwikkeling van een website boek je op die rekening. Materiële vaste activa zijn tastbaar, je kunt ze dus aanraken of pakken. Daartoe behoren bijvoorbeeld de machines, de kantoor- of

winkelinrichting of de vrachtwagen.

Wat zijn aankopen van diensten en diverse goederen? Geef vijf voorbeelden.

In welke groep staan de rekeningen betreffende de aankopen van diensten en diverse goederen?

VA N

GOEDEREN

De aankopen van een onderneming kun je onderverdelen in drie grote groepen:

– Handelsgoederen zijn alle goederen die de onderneming aankoopt om te verkopen. Dat zijn dus de producten die je in het assortiment vindt.

– Diensten en diverse goederen zijn de goederen en diensten die een onderneming regelmatig aankoopt om de onderneming draaiende te houden zoals elektriciteit, gas, kantoorbenodigdheden, huur …

– Investeringsgoederen zijn goederen die een onderneming

aankoopt om meer dan een jaar te gebruiken. Als de aankoop betrekking heeft op kantoormateriaal, klein gereedschap of

klein materiaal dan spreek je pas over een investering als het

THEMA 3

LEVEL 2

aankoopbedrag exclusief btw hoger is dan 1 000,00 euro.

Re-explore 2— Hoe controleer je een aankoopfactuur? 1

Bekijk het organogram van A.S.Adventure.edu achteraan dit thema of bij het onlinelesmateriaal. a

Wie is de verantwoordelijke voor de aankoop?

Wie is de verantwoordelijke van de boekhouding?

Wie zal de aankoopfacturen controleren?

VA N

Good to know

A.S.Adventure.edu heeft de factuur niet zelf opgesteld. Het is daarom interessant de aankoopfacturen grondig te controleren en na te rekenen.

Met welke documenten vergelijk je de aankoopfactuur? Waarom?

Bestudeer de aankoopfactuur bij Re-explore 4. Beantwoord de volgende vragen. a

Wie heeft de factuur opgesteld?

Op welke datum is de factuur opgesteld?

Wanneer moet de factuur ten laatste betaald worden?

THEMA 3

LEVEL 2

Welke betalingsvoorwaarde heeft A.S.Adventure.edu bij leverancier Vaude?

Wat is het factuurnummer van de factuur?

Onder welk nummer wordt de factuur geregistreerd in de boekhouding?

Waarom boekt Anastasia de factuur niet onder het factuurnummer van leverancier Vaude in?

Waarop heeft de aankoop betrekking?

Voor welke waarde heeft A.S.Adventure.edu goederen aangekocht?

Hoeveel btw wordt er aangerekend?

Hoeveel moet A.S.Adventure.edu betalen aan leverancier Vaude?

VA N

A.S.Adventure.edu heeft een vordering / schuld tegenover leverancier Vaude.

De btw die Vaude op een aankoopfactuur aanrekent, is aftrekbare btw / verschuldigde btw.

Reken de factuur na volgens het berekeningsschema.

Markeer het juiste antwoord:

THEMA 3

LEVEL 2

Re-explore 3— Welke boekhoudkundige begrippen vind je op een aankoopfactuur?

Noteer het juiste begrip naast de omschrijving. Kies uit: maatstaf van heffing – financiële korting – terugstuurbare verpakking – transportkosten handelskorting – extra verpakking – brutobedrag – btw – nettobedrag

Deze korting heeft tot doel om meer te verkopen. Je staat ze

bijvoorbeeld toe aan trouwe klanten of bij aankoop van grote hoeveelheden.

BEGRIP

OMSCHRIJVING

Dit is het bedrag voor er kortingen afgetrokken worden.

Deze korting dient om een snelle betaling aan te moedigen.

Deze vergoeding reken je aan om de goederen bij de klant te

leveren. Je berekent er btw op aan het laagste btw-tarief dat op de

VA N

factuur van toepassing is.

Deze verpakking, zoals een kist, petflessen of een kartonnen

doos, reken je door aan de klant. De klant kan die verpakking niet

terugsturen. Je berekent er btw op aan het laagste btw-tarief dat op de factuur van toepassing is.

Dit is de belasting op de toegevoegde waarde. Het is een belasting die bij elke levering van een product of dienst geheven wordt.

Voor deze verpakking, zoals een europallet of bierkrat, betaalt de klant een waarborg die hij terugkrijgt als hij de verpakking

terugbezorgt. Er wordt geen btw op aangerekend.

Over dat bedrag bereken je de btw. Het bedrag is het totaal van

de brutoprijs – handelskorting + extra kosten, verminderd met de

financiële korting.

THEMA 3

LEVEL 2

Dat is het brutobedrag verminderd met de handelskorting.

Re-explore 4— Hoe registreer je een eenvoudige

aankoopfactuur van handelsgoederen?

Bestudeer de aankoopfactuur van Vaude. Welke bedragen heb je nodig voor de boekhoudkundige verwerking?

Bekijk het MAR en de boekingsregels achteraan dit thema of bij het onlinelesmateriaal. Vul aan en markeer het juiste antwoord. a

Een aankoop van handelsgoederen is een Die vind je in klasse

, groep

in het MAR. Je boekt op de

. Die rekening vermeerdert /

rekening

vermindert. Je debiteert / crediteert die rekening voor

euro.

Bij een aankoop heb je te maken met aftrekbare btw / verschuldigde btw. Dat is een schuld / vordering

VA N

voor A.S.Adventure.edu.

ten opzichte van de btw-administratie (overheid). Je boekt het btw-bedrag op een rekening van klasse

, namelijk rekening

. Dat is een

actiefrekening / passiefrekening die vermeerdert / vermindert, je debiteert / crediteert de rekening voor euro.

De schuld tegenover leverancier Vaude daalt / stijgt met

met betrekking tot de handelsschuld vind je in klasse

euro. De rekening , namelijk

. Dat is een actiefrekening / passiefrekening die vermeerdert /

vermindert. Je debiteert / crediteert de rekening voor dat bedrag.

THEMA 3

LEVEL 2

Vul het redeneringsschema in. Documentnummer:

REK.NR.

REKENINGNAAM

+/-

D/C

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

Totaal

VA N

A/P K/O

REDENERING

Documentdatum:

VAUDE

Sint-Niklaasstraat 52 9000 GENT Tel. +32 09 27 83 764 VAUDE.Store.Gent@vaude.com www.vaude.be RPR Gent IBAN: BE87 5503 5180 0094 Btw: BE0478 184 858

The spirit of mountain sports

AF163

Factuur

Leveringsvoorwaarde: Betalingsvoorwaarde:

Klant A.S.Adventure.edu Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM BE0465 672 452

Franco thuis

30 dagen na einde van de maand

Handelskorting:

Klantnummer Datum K-0984 20xx-03-02 Omschrijving Code

THEMA 3

LEVEL 2

1121C30008 Vaude Tent Taurus 2P 9141C42003 Vaude Jas Escape Bike Light

Vervaldag 20xx-04-30 EP Aantal € 68,85 € 27,55

10 8

Basisprijs Handelskorting Vervoerskosten Maatstaf van heffing Btw-bedrag Te betalen in euro Voor de algemene verkoopsvoorwaarden: zie keerzijde

Factuurnummer 20xx/FA/0289 Totaal Btw-% € 688,50 € 220,40

21 % 21 %

908,90

908,90 190,87 1 099,77

Re-explore 5— Hoe registreer je een aankoopfactuur van diensten en diverse goederen?

Bestudeer de aankoopfactuur van De Watergroep en beantwoord de vragen. a

Waarop heeft de factuur betrekking?

Op welke rekening boek je dat verbruik?

VA N

Vul het redeneringsschema in.

REK.NR.

REKENINGNAAM

A/P

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

+/-

D/C

Totaal

K/O

LEVEL 2

REDENERING

Documentdatum:

THEMA 3

Documentnummer:

Dossiergegevens

Inlichtingen

Klantrekening

002435489

De Watergroep Oost-Vlaanderen

Contractnummer

001897653

Koning Boudewijnstraat 46

Factuurnummer

FAK189087

9000 GENT

Factuurdatum

20xx-03-02

Tel. 09 240 91 11 Fax 09 222 89 16 info.oost.vlaanderen@dewatergroep.be

AF164

Afz. De Watergroep Oost-Vlaanderen – Koning Boudewijnstraat 46, 9000 GENT

VA N

A.S.Adventure.edu Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM BE0465 672 452

Leveringsadres Leveringseenheid nr.: 9269253782 A.S.Adventure.edu Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM

TUSSENTIJDSE FACTUUR OMSCHRIJVING Voor de periode:

Excl. btw

Btw

Incl. btw (EUR)

20xx-01-01 tot en met 20xx-02-28

250,00

15,00

265,00

Factuur totaal

250,00

15,00

265,00 265,00 EUR

Te betalen voor 20xx-04-01

THEMA 3

LEVEL 2

Gelieve te betalen op rekening BE90 0969 2800 0132 voor de vermelde vervaldag met vermelding van de gestructureerde mededeling +++403/3887/90876+++ Indien u nalaat deze factuur met een bedrag van 265,00 euro binnen de gestelde termijn te vereﬀenen, zal dat automatisch resulteren in een aanmaning met bijkomende administratiekosten ten bedrage van 7,50 euro.

De Watergroep – Vlaamse maatschappij voor watervoorziening – CVBA – Vooruitgangsstraat 189 – 1030 BRUSSEL – BTW BE 0224 771 467.

Re-explore 6— Hoe registreer je een aankoopfactuur van een investering?

Bestudeer de aankoopfactuur van De Tollenaere en beantwoord de vragen. a

Waarop heeft de factuur betrekking?

Op welke rekening ga je die aankoop boeken?

Vul het redeneringsschema in. Documentnummer: REDENERING

REK.NR.

REKENINGNAAM

A/P

K/O

+/-

D/C

VA N

Documentdatum:

CREDIT-

BEDRAG (€)

Totaal

THEMA 3

LEVEL 2

DEBET-

FACTUUR

Nr. 12003837

Factuurdatum

Leveradres A.S.Adventure.edu Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM

Betalingsreferentie Betalingsvoorwaarde Vervaldatum

7440/12003837 30 dagen einde maand 20xx-04-30

Omschrijving

Klantnummer

Aantal Prijs

Zendnota 340981 van 20xx-03-01 _ Order 315729 van 20xx-03-02 1055700 Hogedrukreiniger Therm 1 st 3 691,00 C11-130T 230V Monofase 1060260 Kranzle Schuimlans met 1 st 80,20 reservoir 2l M22 6077783 Kranzle Alfa Plus 1 st 19,00 (Autoshampoo) 5 liter

Netto goederen

3 419,20

DE TOLLENAERE NV Ringlaan 9 9900 EEKLO Tel. 09 377 29 49

Kosten

AF165

7440

VA N

Artikel

A.S.Adventure.edu Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM BE0465 672 452

Uw referentie

20xx-03-03

-10 %

21 %

Totaal

3 321,90/st

3 321,90

80,20/st

80,20

17,10/st

17,10

-10 %

Belastbaar Btw-% 3 419,20

Eenheidsprijs

Btw

718,03

Totaal excl. btw 3 419,20 Totaal btw 718,03 Totaal te betalen in euro 4 137,23 Reeds betaald 0,00

Verkoopsvoorwaarden, inclusief de geschillenbeslechting in arbitrage, zie bijlage of keerzijde. BTW BE0419 965 755 BNP Paribas Fortis KBC info@detollenaere.be RPR GENT / MEZ 57.336 BE 65 2900 1183 1896 BE31 4429 6096 2155 www.detollenaere.eu IDnr. 032 000 000 343 BIC GEBABEBB BIC KREOBEBB PCR BE20 0001 1755 0256

THEMA 3

LEVEL 2

Verkoopsvoorwaarden: onverminderd 's kopers risico m.b.t. de goederen behouden wij ons eigendomsrecht op de geleverde goederen tot de volledige betaling van de prijs. De betaalde voorschotten blijven de verkoper verworven ter vergoeding van de mogelijke verliezen bij de wederverkoop.

Blz. 1/1

Re-explore 7— Hoe registreer je een inkomende creditnota? 1

Bestudeer het document van Vaude en beantwoord de vragen. a

Welk document is dat?

Op welke factuur heeft dat document betrekking?

Waarom werd dat document opgesteld?

Waarom staat de mededeling ‘Btw terug te storten aan de Staat in de mate waarin zij oorspronkelijk in aftrek werd gebracht. KB nr. 4, art. 4’ op dat document?

VA N

Good to know

Als je een creditnota ontvangt, moet je controleren of de mededeling in verband met de teruggave van de btw erop staat. Als dat niet het geval is, vraag dan aan de leverancier om de creditnota aan te passen om eventuele problemen te vermijden.

Welke andere redenen zijn er nog om een creditnota op te stellen?

Gebruik de boekingsregels en het MAR. Vul aan en markeer het juiste antwoord.

Er worden twee artikelen in mindering gebracht. Dat is een

A.S.Adventure.edu die

. Je boekt

euro op de

. Je debiteert / crediteert die rekening.

rekening

voor

Bij een inkomende creditnota heb je te maken met aftrekbare btw / verschuldigde btw. Dat is een

van klasse 4, namelijk rekening

Dat is een actiefrekening / passiefrekening die vermeerdert / vermindert, je debiteert / crediteert de rekening voor c

euro.

De schuld tegenover leverancier Vaude daalt / stijgt met crediteert de rekening

euro. Je debiteert /

LEVEL 2

schuld / vordering ten opzichte van de btw-administratie. Je boekt het btw-bedrag op een rekening

THEMA 3

Vul het redeneringsschema in. Documentnummer:

REK.NR.

REKENINGNAAM

+/-

D/C

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

VA N

A/P K/O

REDENERING

Documentdatum:

Totaal

VAUDE

Sint-Niklaasstraat 52 9000 GENT Tel. +32 09 27 83 764 VAUDE.Store.Gent@vaude.com www.vaude.be RPR Gent IBAN: BE87 5503 5180 0094 Btw: BE0478 184 858

The spirit of mountain sports

Creditnota

Leveringsvoorwaarde: Betalingsvoorwaarde:

Franco thuis 30 dagen na einde van de maand

Klant A.S.Adventure.edu Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM BE0465 672 452

CN5

Handelskorting:

Klantnummer Datum K-0984 20xx-03-10 Code Omschrijving 1121C30008 Vaude Tent Taurus 2P

Vervaldag EP € 68,85

Aantal -2

Factuurnummer 20xx/CN/0019 Totaal Btw-% -137,70 21 %

Btw terug te storten aan de Staat in de mate waarin zij oorspronkelijk in mindering werd gebracht. KB 4, art. 4

LEVEL 2 THEMA 3

Basisprijs Handelskorting Verv oerskosten Maatstaf v an heffing Btw-bedrag Te betalen in EUR

Factuur 20xx/FA/0289, dd. 20xx-03-02 Er werden twee stuks te veel aangerekend.

Voor de algemene verkoopsvoorwaarden : zie keerzijde

- 137,70

- 137,70 - 28,92 - 166,62

Explore 8— Hoe registreer je een aankoopfactuur met handelskorting?

Bestudeer de factuur van Woolpower en beantwoord de vragen. a

Om welk soort aankoop gaat het?

Wat is speciaal aan de aankoopfactuur?

Gebruik de boekingsregels en het MAR. Vul aan en markeer het juiste antwoord. Je boekt de handelskorting op de rekening

Je moet die rekening debiteren / crediteren, want de

VA N

daalt / stijgt.

Vul het redeneringsschema in.

REK.NR.

REKENINGNAAM

A/P

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

+/-

D/C

Totaal

K/O

LEVEL 2

REDENERING

Documentdatum:

THEMA 3

Documentnummer:

Woolpower Klant

Brusselsesteenseg 644 1731 ZELLIK RPR BRUSSEL BTW BE0214 596 464 IBAN: BE72 4256 1791 1116

AF166

A.S.Adventure.edu Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM

Factuur Art.nr.

BE0465 672 452

Factuurnummer

Factuurdatum

Vervaldag factuur

Btw-nr. klant

20xx-O-0478

20xx-03-03

20xx-04-30

BE 0465 672 452

Artikelomschrijving

Eenheidsprijs

Bedrag zonder btw

Btw tarief

Btw bedrag

Bedrag btw incl. in EUR

50 50 50

54,59 52,33 33,04

2 729,50 2 616,50 1 652,00

21 % 21 % 21 %

573,20 549,47 346,92

3 302,70 3 165,97 1 998,92

VA N

3481D42001 Woolpower Ondergoed Suit 200 3325D42031 Woolpower Trui Full Zip Jacket 600 3313XX015 Woolpower Trui 400 (unisex midlayer)

Aantal

Totaal goederen Handelskorting Transportkost Maatstaf van heffing Btw

Totaal factuurbedrag

Betalingsvoorwaarde:

Voor de algemene verkoopsvoorwaarden : zie keerzijde

30 dagen na einde van de maand

Tel. +32 02 467 02 50 - info@woolpowerbelgium.com - www.woolpower.se

Registratie handelskorting

Handelskorting is een korting die als doel heeft om meer te verkopen. Die korting wordt toegestaan bij bijvoorbeeld een aankoop in grote hoeveelheden of aan trouwe klanten. Je registreert de handelskorting op de rekening 604020 Handelskorting op aankopen (-). Bij die rekening staat er na de rekeningnaam ‘(-)’ omdat die rekening de omgekeerde

boekingsregels volgt in vergelijking met de andere rekeningen binnen die groep. De bedrijfskost daalt, je crediteert dus die rekening.

THEMA 3

LEVEL 2

Good to know

Sommige bedrijven boeken de handelskorting niet op een afzonderlijke rekening. Zij boeken het nettobedrag (brutobedrag - handelskorting) onmiddellijk op de rekening 604000 Aankopen handelsgoederen.

6 998,00 699,80 6 298,20 1 322,62

7 620,82

Explore 9— Hoe registreer je een aankoopfactuur met aankoopkosten?

Bestudeer de factuur van AGU en beantwoord de vragen. a

Welke kosten kan een leverancier doorrekenen?

Wat werd er in de aankoopfactuur van AGU doorgerekend?

Gebruik het MAR. Vul aan.

De extra verpakking en de transportkosten die een leverancier doorrekent, zijn een

Je boekt de aankoopkosten op de rekening

VA N

Vul het redeneringsschema in.

REK.NR.

REKENINGNAAM

A/P

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

+/-

D/C

Totaal

K/O

LEVEL 2

REDENERING

Documentdatum:

THEMA 3

Documentnummer:

AF167 AGU België NV, Industriepark-Noord 27, 9100 Sint-Niklaas T: 03 766 61 64 - F: 03 766 63 64

I: www.agu.be - E: info@agu.be Klantgegevens A.S.Adventure.edu

Nijverheidsstraat 92/5

2160 WOMMELGEM

Leveringsadres A.S.Adventure.edu

BE0465 672 452

FACTUUR Artikelnr.

913502 914202

Omschrijving

Geleverd

Advies verkoopprijs

Uw aankoopprijs

40 30

140,49 107,43

48,44 34,65

1 937,60 1 039,50

132,22

42,65

2 132,50

Agu Broek Commuter Women Agu Fietsjas Long Bomber Rain Urban Outdoor Women

924204

Agu Fietsjas Pocket Rain Urban

Totaalbedrag

VA N

Outdoor Men

Totaal goederen

5 109,60

Extra hoeveelheidskorting

Factuurdatum:

Transportkosten

30,00

Btw 21 %

1 079,32

Factuurbedrag

6 218,92

20xx-03-05

Betalingscondities:

Klantnummer:

30 dagen

Factuurnummer: 20xx_AF306

Btw-nummer klant: BE465672452

ING-bank, St-Niklaas IBAN BE20 3101 6011 4956, BIC: BBRUBEBB Klachten binnen 8 dagen. Retourzendingen altijd franco Levering volgens onze verkoopvoorwaarden Btw-nr. AGU België NV: BE431 380 279; RPR Sint-Niklaas

Algemene voorwaarden: zie achterkant

Registratie aankoopkosten

THEMA 3

LEVEL 2

Aankoopkosten zijn kosten die een leverancier doorrekent, zoals transportkosten, extra

(verloren) verpakking, installatiekosten, administratiekosten. Die kosten boek je op de rekening 604030 Aankoopkosten. Dat is een kostenrekening die stijgt, je boekt dus op de debetzijde.

Explore 10— 1

oe registreer je een aankoopfactuur met H terugstuurbare verpakking?

Waarom koop je beter glazen flessen dan petflessen?

Wat krijg je van een supermarkt of drankencentrale wanneer je een lege bak colaflesjes terugbrengt?

Good to know

Statiegeld is een vorm van borg, je ‘leent’ de flesjes. Je betaalt een extra

bedrag boven op de prijs van een flesje cola, bier, water. Breng je het lege

VA N

flesje terug naar de winkel, dan betaalt de winkelier die waarborg terug.

Op de factuur van Jack Wolfskin wordt er terugstuurbare verpakking aangerekend. Wat zou dat kunnen zijn?

Ook voor een europallet betaal je een waarborg. Wanneer je de pallet naar leverancier Jack Wolfskin terugstuurt, betaalt die 15,00 euro terug. Welk verschil is er in vergelijking met verloren verpakking?

Gebruik de boekingsregels en het MAR. Vul aan en markeer het juiste antwoord.

Wanneer Jack Wolfskin terugstuurbare verpakking aanrekent aan A.S.Adventure.edu, ontstaat er

een vordering / schuld tegenover Jack Wolfskin. Je boekt die op een actiefrekening / passiefrekening . De rekening daalt / stijgt,

je debiteert / crediteert voor 15,00 euro.

op de leverancier. De leverancier rekent een waarborg aan voor zijn verpakking. Bezorg je de terugstuurbare verpakking terug, dan betaalt de leverancier de waarborg terug. Het bedrag van de terugstuurbare verpakking boek je op de rekening 418000 Terug te vorderen verpakking. Dat is een actiefrekening die stijgt, dus moet je debiteren.

THEMA 3

Wanneer een leverancier terugstuurbare verpakking aanrekent, ontstaat er een vordering

LEVEL 2

Terugstuurbare verpakking

Vul het redeneringsschema in. Documentnummer:

REK.NR.

REKENINGNAAM

+/-

D/C

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

Totaal

VA N

A/P K/O

REDENERING

Documentdatum:

Jack Wolfskin Draaiboomstraat 6 2160 WOMMELGEM T: +32 3 354 09 50 info@jack-wolfskin.be

FACTUUR

Onze ref.

L20xx-1089

Bij elke correspondentie vermelden

Klantcode

Uw ref

10002972

Leveringsadres A.S.Adventure.edu Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM tel. +32 3 480 55 1 info@asadventure.edu

THEMA 3

LEVEL 2

Artikelcode 10065 10072 10096 10091

MvH Btw

Jack Jack Jack Jack

Wolfskin Wolfskin Wolfskin Wolfskin

Aantal

21 % 7 847,60 1 648,00

Jas Stormy Point Fleece Scandic Schoen Vojo 3 Mid Texapore Schoen Downhill Texapore Mid

80 60 70 40

Eenheidsprijs in euro 26,65 38,36 33,04 27,53

Totaal goederen Btw 21 % Terugstuurbare verpakking

TE BETALEN EUR

Gelieve te betalen voor:

20xx-03-06

Bedrag 2 2 2 1

132,00 301,60 312,80 101,20

Btw-% 21 21 21 21

% % % %

7 847,60 1 648,00 15,00

9 510,60 20xx-04-05

Btw / TVA BE0810 394 121 - RPR Antwerpen BNP Paribas Fortis IBAN BE02 0016 1558 7540 - BIC GEBABEBB

Datum

F001278

A.S.Adventure.edu Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM tel. +32 3 480 55 1 info@asadventure.edu BE0465 672 452

AF168

Omschrijving

Doc.nummer

Algemene verkoopsvoorwaarden op keerzijde

Explore 11— Hoe registreer je een aankoopfactuur met financiële korting?

Bestudeer de factuur van Polar en beantwoord de vragen. a

Welke korting staat leverancier Polar toe?

Wanneer mag je die korting in mindering brengen?

Registratie financiële korting bij aankoopfactuur

Je weet op het moment dat je de aankoopfactuur registreert nog niet of je van de financiële korting zult gebruikmaken. Daarom moet je er geen rekening mee houden wanneer je

de aankoopfactuur boekt. De financiële korting beïnvloedt enkel de berekening van de

btw. Betaal je voor 15 maart, dan boek je de financiële korting op het moment dat je het bankafschrift registreert.

VA N

Als je de aankoopfactuur registreert, moet je geen rekening houden met de financiële korting. Die registreer je eventueel later bij de financiële verrichtingen.

Vul het redeneringsschema in.

REK.NR.

REKENINGNAAM

A/P

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

+/-

D/C

Totaal

K/O

LEVEL 2

REDENERING

Documentdatum:

THEMA 3

Documentnummer:

Klantgegevens A.S.Adventure.edu Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM BE0465 672 452

Vriesenrot 3 - Hoogveld 9200 DENDERMONDE Tel. 052 25 94 20 info@polarbelgium.be OND: 864427079 BTW: BE0864 427 079

AF169

Factuur Factuurnummer Klantnummer

Omschrijving Polar Hartslagmeter Ignite S

Factuurdatum Vervaldatum Leveringsdatum

Eenh.pr. € 82,42

VA N

Aantal Artikelnr. 100 2521C6

VF-20xx-278 40008

Btw 21 %

Totaal goederen excl. btw Handelskorting Doorgerekende kost Tussentotaal Betalingskorting Maatstaf van Heffing Btw Gewaarborgde verpakking

Netto € 8 242,00

€ 8 242,00

€ 8 242,00 € 82,42 € 8 159,58 € 1 713,51

Te betalen contant (8 dagen)

€ 9 873,09

Totaal factuurbedrag einde termijn

€ 9 955,51

IBAN: BE13 7370 1155 2339, BIC KREDBEBB, RPR Dendermonde

Verkoopvoorwaarden achterzijde

20xx-03-07 20xx-04-06 20xx-03-03

TO THE POINT Onderverdeling aankopen —

aankopen handelsgoederen,

—

aankopen diensten en diverse goederen,

—

aankopen investeringen.

Handelsgoederen zijn alle goederen die je als

De aankopen van een onderneming kun je in drie grote groepen onderverdelen:

onderneming aankoopt om te verkopen. Dat zijn dus

de producten van het assortiment. Die aankopen vind je in het MAR in groep 60, onder de rekening 604000 Aankopen handelsgoederen.

Diensten en diverse goederen zijn de goederen en diensten die je regelmatig aankoopt om de

onderneming draaiende te houden, zoals elektriciteit, kantoorbenodigdheden, brandstof rollend materieel, verzekeringen … Die aankopen vind je in het MAR in groep 61. Tot de investeringsgoederen behoort alles wat je

VA N

aankoopt om meer dan een jaar te gebruiken. Je kunt ze

onderverdelen in materiële vaste activa en immateriële vaste activa.

Materiële vaste activa zijn tastbaar. Die aankopen vind je in het MAR in klasse 2, groep 22, 23 en 24. Heeft de aankoop betrekking op kantoormateriaal, klein

gereedschap of klein materiaal, dan spreek je pas van een investering als het aankoopbedrag exclusief btw hoger is dan 1 000,00 euro.

Tot de immateriële vaste activa behoren licenties, merken of knowhow, zoals het gebruik van een merknaam. Ze zijn niet tastbaar. Die aankopen vind je in het MAR, klasse 2, groep 21. Bijzonderheden

Handelskorting heeft tot doel de verkoop te bevorderen. Je verleent die korting aan trouwe klanten, bij grote afname, bij opendeurdagen … Het bedrag van de handelskorting boek je op de rekening 604020 Handelskorting op aankopen (-).

De aankoopkosten zoals extra (of verloren) verpakking of transportkosten boek je op de

kostenrekening 604030 Aankoopkosten.

Terugstuurbare verpakking wordt niet verkocht. Als klant betaal je een waarborg, die je terugkrijgt als je de verpakking aan de leverancier terugbezorgt. Er ontstaat dus een vordering op de leverancier. Het bedrag van de terugstuurbare verpakking boek je op de actiefrekening 418000 Terug te vorderen verpakking. De financiële korting heeft tot doel de klant sneller te laten betalen. Bij de registratie van de

THEMA 3

factuurbedrag, zonder financiële korting.

LEVEL 2

aankoopfactuur houd je geen rekening met de financiële korting. Je boekt steeds het totale

Aankoopverrichtingen volgens het MAR: aankoopfactuur

REDENERING

REK.NR.

Schuld t.o.v. leverancier

440000

REKENINGNAAM Leveranciers

A/P K/O P

+/-

D/C

stijgt. Btw op aankopen =

BEDRAG Totaal factuurbedrag

411100

Aftrekbare btw

418000

Terug te vorderen

Btw-bedrag

De vordering t.o.v. de overheid stijgt. Verpakking wordt aangerekend, maar je

Bedrag terug-

verpakking

stuurbare

mag die terugsturen. Er

verpakking

ontstaat een vordering op de leverancier. Transportkosten,

terug te vorderen btw.

604030

Aankoopkosten

Bedrag transport-

doorgerekend, dat is

kosten, extra

een extra bedrijfskost.

verpakking

VA N

verpakking worden

Handelskorting=

604020

bedrijfskost daalt. Aankopen HG =

aankopen (-)

604000

bedrijfskost stijgt.

Aankoop dienst of

Handelskorting op

Aankopen

Bedrag handelskorting

Brutobedrag

Bedrag excl.

handelsgoederen

61…

divers goed = bedrijfs-

btw

kost stijgt.

Aankoop investerings-

21…

goed = bezitting stijgt.

22…

Bedrag excl. btw

23…

24…

Inkomende creditnota Een inkomende creditnota is een document dat de leverancier opstelt om een aankoopfactuur te verbeteren. De schuld aan de leverancier daalt daardoor. Je stelt een creditnota op als er iets is fout gelopen bij de levering (bv. verkeerde kwaliteit, goederen die stuk zijn …) of bij de facturatie (bv. geen

THEMA 3

LEVEL 2

korting, verkeerde prijs …)

Als je een creditnota opstelt, vermeld dan altijd het volgende: ‘Btw terug te storten aan de Staat in de mate waarin zij oorspronkelijk in aftrek werd gebracht. (KB nr. 4, art.4)’. Staat die vermelding niet op de creditnota, dan kan de belastingcontroleur je terugvordering op de btw-administratie weigeren. Je krijgt het btw-bedrag op de creditnota dan niet terug. Inkomende creditnota volgens het MAR

REK.NR.

Schuld t.o.v. leverancier

440000

daalt.

REKENINGNAAM

A/P K/O

+/-

D/C

BEDRAG

REDENERING

Leveranciers

Totaalbedrag creditnota

Btw op inkomende

451200

Verschuldigde

creditnota =

btw op inkomende

verschuldigde btw. De

creditnota’ s

schuld t.o.v. overheid stijgt. Retour HG = bedrijfs-

604010

Retours op

Btw-bedrag

Bedrag excl.

aankopen (-)

VA N

kost daalt.

btw

BEKIJK DE KENNISCLIP

Action 1— Kun je aankoopfacturen en inkomende creditnota’s registreren?

Analyseer alle aankoopfacturen en inkomende creditnota’s.

Geef de facturen zelf een volgnummer. Wat is het eerstvolgende nummer van:

de factuur?

van de inkomende creditnota?

Vul van elke factuur en inkomende creditnota het redeneringsschema in.

THEMA 3

LEVEL 2

A Documentnummer:

REK.NR.

REKENINGNAAM

+/-

D/C

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

Totaal

VA N

A/P K/O

REDENERING

Documentdatum:

Refresher 9 | Hoe controleer je een aankoopfactuur van diensten en diverse goederen?

Factuur

Hebt u nog vragen over deze aanrekening? Dan kunt u ons bereiken via: Telenet klantendienst Liersesteenweg 4 2800 MECHELEN 015 66 66 66 www.telenet.be/onlinesupport

Wist u dat u op www.telenet.be/mijntelenet uw aanrekeningen van de laatste zes maanden kunt raadplegen?

A.S.Adventure.edu Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM BE0465 672 452

Aanrekening internet en telefonie Klantennummer: 663744642

THEMA 3

LEVEL 2

Beschrijving Internetdiensten aan Totaal

Accountnummer: 74981078

Btw-% 21 %

Factuurnummer: 1291124522

Bedrag excl. btw 77,70 EUR 77,70 EUR

20xx-03-11

Btw 16,32 EUR 16,32 EUR

Bedrag incl. btw 94,02 EUR 94,02 EUR

Deze aanrekening Te betalen vóór 20xx-04-10

C 94,02 C 94,02

Vermeld in uw communicatie steeds uw klantennummer.

inclusief btw

Raadpleeg de site van de overheid www.bestetarief.be om het tariefplan te vinden dat het beste met uw gebruikspatroon overeenstemt.

B Documentnummer: REKENINGNAAM

D/C

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

Totaal

A.S.Adventure.edu Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM BE0465 672 452

FACTUUR

Klantnummer: Aantal 1

201569

40957 Omschrijving Facturatieprogramma WinFakt Entreprise

Dank u voor uw order. Bedrag zonder btw 1 950,00 EUR

VA N

+/-

Btw-% 21 %

Datum: 13 maart 20xx Eenheidsprijs Btw-% Netto 1 950,00 EUR 21 % 1 950,00 EUR

Btw-bedrag 409,50 EUR Te betalen voor 20xx-04-12:

Totaal EUR 2 359,50 EUR 2 359,50 EUR

Socs bvba – Ezaart 28, 2400 Mol, België – tel. +32 (0)14 322 322 – fax +32 (0)14 320 300 Fortis: 230-0039451-89 – Swift: GEBABEBB – IBAN: BE45230003945189 – BTW BE 0461 324 971 RPR Turnhout Alle facturen zijn contant betaalbaar op onze zetel te Mol. Om geldig te zijn dient een klacht ons binnen de vijftien dagen na factuurdatum bij aangetekend schrijven ter kennis te worden gebracht. Indien een factuur uiterlijk een maand na de factuurdatum niet betaald is, dan zijn van rechtswege en zonder dat enige ingebrekestelling is vereist, interesten van 12 % per jaar verschuldigd, te rekenen vanaf de factuurdatum. Bovendien is alsdan een forfaitaire schadevergoeding van 10 % verschuldigd, met een minimum van 40 euro. Voor alle betwistingen zijn uitsluitend de rechtbanken van Turnhout bevoegd.

LEVEL 2

A/P K/O

THEMA 3

REK.NR.

REDENERING

Documentdatum:

C Documentnummer:

REK.NR.

REKENINGNAAM

+/-

D/C

Totaal

Klant

A.S.Adventure.edu

Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM

BE0465 672 452

IBAN BE39 4721 0100 0119 BTW BE0446 201 582

FACTUUR Orderbevestiging

THEMA 3

LEVEL 2

Trotter Zuid-Italië Hoe word ik bergwandelaar Groot Wandelboek Ardennen

Leveringsvoorwaarde: Transportkosten: Betalingsvoorwaarde:

Uitgeverij Lannoo NV Kasteelstraat 97 B-8700 TIELT tel. +32 051 42 42 11 info@lannooshop.be www.lannoo.be

Omschrijving

CREDITBEDRAG (€)

action 1 AF LANNOO

Factuurnummer 20xx-VF-0346

DEBETBEDRAG (€)

VA N

A/P K/O

REDENERING

Documentdatum:

Datum factuur 20xx-03-15

Klantnummer 23897

Ordernr. OB_0324

Vervaldag factuur 20xx-04-14

Art.ref CIDBB9241

Aantal 50

EP 19,51

Totaal 975,50

Kortings% 5%

Btw-% 6%

CA14C8035 CI3JB9214

75 100

14,31 16,91

1 073,25 1 691,00

5% 5%

6% 6%

Totaal goederen

Af fabriek Handelskorting 20,00 EUR Verzendkosten 30 dagen datum factuur Maatstaf van heffing

Voor de algemene verkoopsvoorwaarden: zie keerzijde

Btw-bedrag TE BETALEN

3 739,75 186,99 20,00 3 572,76 214,37 3 787,13 EUR

D Documentnummer:

REK.NR.

REKENINGNAAM

+/-

D/C

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

Totaal

VA N

A/P K/O

REDENERING

Documentdatum:

Factuur

Customer A.S.Adventure.edu Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM BE0465 672 452

Hoge Heerweg 14 bus a 9100 SINT-NIKLAAS Tel. 03 765 07 44 info@ortliebbelgium.be OND: 0435232466 BTW: BE0435 232 466

Aantal

Artikelnr.

50 30 30

5570 7070 5370

Omschrijving Dagrugzak Velocity 17L Fietstas Back Roller Classic Fietstas Roller Free 25L-QL

Leveringsdatum Bestelbonnummer Eenh.pr. € 30,59 € 44,61 € 43,18

Btw-% 21 % 21 % 21 %

Totaal goederen excl. btw Handelskorting Transportkost Subtotaal Financiële korting Maatstaf van heffing Btw Terugstuurbare verpakking

Te betalen contant Totaal factuurbedrag einde termijn

IBAN:BE77 4060 0754 0142, BIC KREDBEBB, RPR Sint-Niklaas

41415 20xx-03-12 BB-20xx-421 Netto € 1 529,50 € 1 338,30 € 1 295,40 4 163,20 291,42 3 871,78 38,72 3 833,06 804,94 20,00

4 658,00 4 696,72

Algemene voorwaarden achterzijde

LEVEL 2

Klantnummer

Factuurdatum 20xx-03-16 Vervaldatum 20xx-04-15

THEMA 3

Factuurnummer VF-20xx-412

E Documentnummer:

Documentdatum:

REK.NR.

REKENINGNAAM

+/-

D/C

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

VA N

A/P K/O

REDENERING

Totaal

Klant

A.S.Adventure.edu

Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM

Atomiumsquare 1 bus 320

BE0465 672 452

1020 BRUSSEL

FACTUUR

Levervoorwaarde:

Franco thuis

Factuurnummer

30 dagen na einde van de maand

Order

F-20xx-1010 Artikelnummer

BB-20xx-1010 Artikelomschrijving

B212G6 B212H1 B212H4 B221H8 B241H1

T-Shirt Mhe Tee Gfx 2 T-Shirt E3S Tee T-Shirt Fl Spr X UI Hea Trui E 3S Crew Fl Short E 3S Shrt Ft

Betalingsvoorwaarde:

Factuurdatum

LEVEL 2 THEMA 3 62

RPR Brussel

8,84 6,65 6,65 15,14 9,63

Btw-nr. klant

20xx-04-30 Bedrag zonder Btwbtw tarief 884,00 665,00 665,00 757,00 481,50 Totaal-bedrag excl. Btw € 3 452,50

Voor de algemene verkoopsvoorwaarden: zie keerzijde

Iban: BE26 2850 4801 5029

Vervaldag

20xx-03-17 Aantal Eenheidsprijs 100 100 100 50 50

Btw: BE450 773 747

Tel. +32 02 475 37 00 - info@adidas.be

21 % 21 % 21 % 21 % 21 %

BE0465.672.452 BtwBedrag bedrag btw incl. in EUR 185,64 139,65 139,65 158,97 101,12

1 069,64 804,65 804,65 915,97 582,62

Totaal Totaal-bedrag btw-bedrag incl. btw € 725,03 € 4 177,53 Te betalen:

€ 4 177,53

F Documentnummer: REKENINGNAAM

D/C

L20xx-1185

Klantcode 10002972

Leveringsadres A.S.Adventure.edu Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM tel. +32 3 480 55 1 info@asadventure.edu

MvH Btw

Wolfskin Wolfskin Wolfskin Wolfskin

21 % 4 602,60 966,55

Totaal

Bij elke correspondentie vermelden

Uw ref.

Jack Jack Jack Jack

Jack Wolfskin Draaiboomstraat 6 2160 WOMMELGEM T: +32 3 354 09 50 info@jack-wolfskin.be

FACTUUR

Artikel code 10018 10045 10069 10051

CREDITBEDRAG (€)

Onze ref.

DEBETBEDRAG (€)

VA N

+/-

Doc.nummer F001763

Datum

20xx-03-19

A.S.Adventure.edu Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM tel. +32 3 480 55 1 info@asadventure.edu BE0465 672 452

Omschrijving

Aantal

Heuptas Upgrade T-Shirt Sky Flex Softshell Northern Point Jas Arctic Ocean Fl

100 50 30 25

Eenheidsprijs in euro 7,45 9,98 40,72 85,48

Totaal goederen Btw 21 % Terugstuurbare verpakking

TE BETALEN EUR

Gelieve te betalen voor:

Bedrag

Btw-%

745,00 499,00 1 221,60 2 137,00

21 21 21 21

% % % %

4 602,60 966,55

LEVEL 2

A/P K/O

15,00

5 584,15 20xx-04-18

Btw / TVA BE0810 394 121 - RPR Antwerpen BNP Paribas Fortis IBAN BE02 0016 1558 7540 - BIC GEBABEBB Algemene verkoopsvoorwaarden op keerzijde

THEMA 3

REK.NR.

REDENERING

Documentdatum:

G Documentnummer:

REK.NR.

REKENINGNAAM

A/P K/O

+/-

D/C

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

REDENERING

Documentdatum:

VA N

Totaal

FNAC WIJNEGEM Shopping center Turnhoutsebaan 5 2110 WIJNEGEM Tel. 03 355 22 00 fnacwijnegem@fnac.be

Factuur 010-004074 ORIGINEEL

Wijnegem, 20xx-03-20

A.S.Adventure.edu Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM BE0465 672 452

Btw-nummer: BE0465 672 452 Verkoopdatum: 20xx-03-20 Uitgiftedatum factuur: 20xx-03-20 Vervaldatum factuur: 20xx-03-20 Nr. kassa / ticket: 10/40307 Code

Omschrijving

THEMA 3

LEVEL 2

107 85847

Aantal

Eenheidsprijs excl. btw

Eenheidskorting excl. btw

Apple iPad WI-FI, Cellular, Zilver 256 GB 1 577,64 Recupel 1 0,04

Btw-tarief 21 % Totaal factuur

Netto eenheidsprijs excl. btw

0,00 0,00

577,64 0,04

Totaal excl. btw 577,68 577,68

Pagina 1/1

Btwtarief

Netto eenheidsprijs incl. btw

21 % 21 %

Totaal incl. btw voor de lijn

698,95 0,05

Btw-bedrag in euro 121,32 121,32

698,95 0,05

Totaal incl. btw in euro 699,00 699,00

S.A. FNAC BELGIUM – Av. J. Georgin / J. Georginlaan 12 -1030 BRUXELLES / BRUSSEL Numéro d'entreprise / ondernemingsnummer BE0421 506 570

H Documentnummer:

Documentdatum:

REK.NR.

REKENINGNAAM

+/-

D/C

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

VA N

A/P K/O

REDENERING

Totaal

FACTUUR

Klantgegevens

The North Face

A.S.Adventure.edu

Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM

BE0465 672 452

Leverdatum

Klantcode

Factuurnummer

Factuurdatum

Vervaldatum

20xx-03-15

400120

VF-20xx-0486

20xx-03-23

20xx-04-22

Art.nr.

9191 5555 0004 7170 2470

Omschrijving

Aantal

Jas Carto 31nl Mc Murdo Parka Jas Dryzzle Future light Schoen M Ampezzo Dagrugzak Recon 30L

Verkoopprijs/e

10 15 10 20 25

69,30 123,95 67,87 39,78 27,53

Leveringsvoorwaarde

Af magazijn

Btw-%

Brutobedrag

Korting

Netto

Kosten

Subtotaal

Fin.korting

4 714,80

471,48

4 243,32

15,00

4 258,32

42,58

21%

Btw-%

Totaal

21 % 21 % 21 % 21 % 21 %

MvH 4 215,74

€ 693,00 € 1 859,25 € 678,70 € 795,60 € 688,25

Btw

Totaal

885,31

5 143,63

Bedrag

€ 5 143,63

Terugstuurbare verpakking Te betalen voor vervaldag

Gelieve bij betaling het factuurnummer en uw klantennumer te vermelden. Bij betaling binnen de 10 dagen mag u

42,58

euro in mindering brengen.

Btw-nummer: BE0833.795.308 - IBAN: BE43 2930 1710 5401 - BIC: GEBABEBB - RPR ANTWERPEN Algemene voorwaarden: zie achterkant

LEVEL 2

Ond.nr.: 883.795.308

THEMA 3

Wiegstraat 19 2000 ANTWERPEN

I Documentnummer:

REK.NR.

REKENINGNAAM

+/-

D/C

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

VA N

A/P K/O

REDENERING

Documentdatum:

Totaal

VAUDE

Sint-Niklaasstraat 52 9000 GENT Tel. +32 09 27 83 764 VAUDE.Store.Gent@vaude.com www.papierstad.be RPR Dendermonde IBAN: BE87 5503 5180 0094 Btw: BE0478 184 858

The spirit of mountain sports Klant A.S.Adventure.edu Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM BE0465 672 452

Factuur

Leveringsvoorwaarde: Betalingsvoorwaarde: Handelskorting:

30 dagen na einde van de maand

THEMA 3

LEVEL 2

Klantnummer Datum K-0984 20xx-03-24 Code Omschrijving 1121C30008 Vaude Tent Taurus 2P A513C6001 Vaude Fietstas Achter Cyclist Messenger L 3159C1007 Vaude Softshell Hurricane IV

Vervaldag 20xx-04-30 EP Aantal € 68,85 20

Factuurnummer 20xx/FA/0289 Totaal Btw-% € 1 377,00 21 %

€ 43,27

€ 649,05

21 %

€ 30,59

€ 764,75

21 %

Basisprijs Handelskorting Vervoerskosten Maatstaf van heffing Btw-bedrag Te betalen in EUR Voor de algemene verkoopsvoorwaarden : zie keerzijde

Franco thuis

2 026,05

2 026,05 425,47 2 451,52

J Documentnummer:

REK.NR.

REKENINGNAAM

+/-

D/C

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

VA N

A/P K/O

REDENERING

Documentdatum:

CREDITNOTA

Uw ref.

F001278

Totaal

Bij elke correspondentie vermelden

Klantcode

mail dd. 20xx-03-07

10002972

Leveringsadres A.S.Adventure.edu Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM tel. +32 3 480 55 1 info@asadventure.edu

Jack Wolfskin Draaiboomstraat 6 2160 WOMMELGEM T: +32 3 354 09 50 info@jack-wolfskin.be

Onze ref.

Doc.nummer

Datum

CN0012

20xx-03-24

A.S.Adventure.edu Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM tel. +32 3 480 55 1 info@asadventure.edu BE0465 672 452

Omschrijving Artikelcode 10065 Jack Wolfskin Jas Stormy Point

Aantal -10

Eenheidsprijs in euro 26,65

Bedrag

Btw-%

- 266,50

21 %

21 % - 266,50 - 55,97

Totaal goederen Btw 21 % Terugstuurbare verpakking

TE BETALEN EUR

- 266,50 - 55,97 - 15,00

- 337,47

Btw / TVA BE0810 394 121 - RPR Antwerpen BNP Paribas Fortis IBAN BE02 0016 1558 7540 - BIC GEBABEBB Algemene verkoopsvoorwaarden op keerzijde

THEMA 3

Mvh Btw

LEVEL 2

Retour 10 stuks, te veel geleverd. Factuur F001278 dd. 20xx-03-06 Btw terug te storten aan de Staat in de mate waarin ze oorspronkelijk in mindering werd gebracht. KB 4 nr. 4

K Documentnummer:

REK.NR.

REKENINGNAAM

A/P K/O

+/-

D/C

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

REDENERING

Documentdatum:

Totaal

VA N

VERVALDAGBERICHT Geldig van 20xx-03-30 tot 20xx-03-30 Kwijtschrift, voldaan op …

A.S.Adventure.edu Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM BE0465 672 452

Verzekeringen Fredrix Uitgegeven op: 20xx-03-25

Uw producent Fredrix Turnhoutsebaan 365 2110 WIJNEGEM Tel. 03 354 09 64

THEMA 3

LEVEL 2

Motorrijtuig Bestelwagen: Renault Trafic Nummerplaat: 8-ABC-003 Burg. aansprakelijkheid 20xx-03-30 tot 20xx-03-30 Rechtsbijstand 20xx-03-30 tot 20xx-03-30

Contractnummer: 250/03.72.015.518 Nettobedrag Bijdragen Totaal en taksen 434,73 EUR 96,08 EUR 530,81 EUR 40,33 EUR

6,75 EUR

47,08 EUR

Te betalen bedrag 577,89 EUR

B.A. Bonus-malusgraad: -2 (vorige -2) Kosten en beheer commercialisatie BA: 167,37 EUR (begrepen in nettobedrag) Betaling van de premie geldt als acceptatie van alle voorwaarden van het contract. Het tarief is gewijzigd. Indien gewenst, heeft u het recht om uw contract op te zeggen binnen de drie maanden vanaf vandaag.

AG Insurance nv BEHEERSSITE Berchemstadionstraat 70 -2600 BERCHEM – tel. 03 218 37 00

L Documentnummer:

REK.NR.

REKENINGNAAM

+/-

D/C

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

Tex

import

VA N

A/P K/O

REDENERING

Documentdatum:

Totaal

RPR MECHELEN BE0426 217 901 IBAN BE34 4031 0167 7190 Tel. +32 015 20 43 46 info@teximport.com www.teximport.be

Teximport Industriezone Zuid 56 2800 MECHELEN

Factuur

Klant

Nijverheidsstraat 92/5

Postcode

2160 WOMMELGEM

Btw-nr. klant BE0465 672 452

Beschrijving

Coleman Tent Darwin 2 Coleman Tent Pingora Blac kout Osprey Rugzak Aether AG 60 Campingaz Kookvuur Bivouac Easpak Dagrugzak Tevum Cnnc t L Sinner Bril Speed Box Garmin gps-fietsc omputer Edge Explore

Levervoorwaarde: Af fabriek Betalingsvoorwaarde: 30 dagen na einde van de maand Voor de algemene verkoopsvoorwaarden: zie keerzijde

Aantal

Btw

10 10 15 10 10 15 20

21 % 21 % 21 % 21 % 21 % 21 % 21 %

Totaal goederen Handelskorting Verzendkosten Maatstaf van heffing Btw-totaal

Datum

20xx-03-26

Vervaldag

20xx-04-30

Factuurnr. Ordernr.

F0444 O0387

Stukprijs

27,53 86,07 82,63 22,71 31,67 18,92 55,08

TOTAAL zonder btw

275,30 860,70 1 239,45 227,10 316,70 283,80 1 101,60

21 %

4 304,65 430,47 25,00 3 899,18 818,83

TOTAAL in EUR

4 718,01

10 %

LEVEL 2

10002 10003 10004 10009 10011 10019 10023

A.S.Adventure.edu

Adre s

THEMA 3

Code

Naam

M Documentnummer:

REK.NR.

REKENINGNAAM

+/-

D/C

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

Totaal

VA N

A/P K/O

REDENERING

Documentdatum:

Patagonia Europe

Bovenbosstraat 89/5 3053 OUD-HEVERLEE info@patagonia-belgium.be

Klant A.S.Adventure.edu

Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM

Factuur

BE0465 672 452

Leveringsvoorwaarde: Betalingsvoorwaarde: Handelskorting:

Af fabriek 30 dagen na einde van de maand 20 % bij aankoop boven 2 500,00 euro Factuurnummer F-0421

Leverdatum 20xx-03-20

Omschrijving goederen Patagonia Bodywarmer Nano Puff Patagonia Jas Torrentshell 3L Patagonia Windstopper R2 Techface Hoody

THEMA 3

LEVEL 2

Artikel 7070 4242 5555

Order BB-0188

Aantal 12 12 12

Datum 20XX-03-27

Vervaldag 20xx-04-30

EP 46,26 48,96 66,10

Btw-% 21 % 21 % 21 %

Basisprijs Handelskorting Vervoerskosten Maatstaf van heffing Btw-bedrag Te betalen in EUR

Klant K454

Totaal 555,12 587,52 793,20 0,00 0,00 1 935,84 10,00 1 945,84 408,63 2 354,47

Voor de algemene verkoopsvoorwaarden: zie keerzijde

IBAN BE09 3770 9130 8157 - Btw BE0460.985.372 - RPR LEUVEN - info@patagonia-belgium.be

N Documentnummer:

Documentdatum:

REK.NR.

REKENINGNAAM

+/-

D/C

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

Totaal

VA N

A/P K/O

REDENERING

Factuur

THANK YOU FOR SHOPPING WITH US!

Klantgegevens

Nike

Klant: 234

A.S.Adventure.edu

Nikelaan 1 2430 LAAKDAL Ond.nr.: 0450.989.424 RPR ANTWERPEN

Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM BE0465 672 452

20xx-03-28

N_F_20xx_01274

Omschrijving

20xx-03-28

Vervaldag factuur

20xx-04-27

Art.nr.

B212C90007 B212G00014 B212G00029

25 20 15

Nike T-Shirt M Top SS Hpr Dry Nike T-Shirt Rise 365 Nike T-Shirt M Top SS Hpr Dry

Aantal

10,66 13,33 9,97

Brutobedrag

Btw-%

Totaal

21 % 21 % 21 %

€ 266,50 € 266,60 € 149,55

€ 682,65

Handelskorting Nettobedrag

€ 682,65

Transportkosten

Gelieve bij betaling het factuurnummer en uw klantennumer te vermelden. Algemene voorwaarden: zie achterkant

Eenheidsprijs

Maatstaf van heffing

€ 682,65

Btw

€ 143,36

Totaal

€ 826,01

LEVEL 2

Factuurnummer

Factuurdatum

THEMA 3

Leverdatum

O Documentnummer:

REK.NR.

REKENINGNAAM

+/-

D/C

CCS Boekhoudkantoor Herentalsebaan 386 2160 WOMMELGEM Tel. 03 324 16 46 Fax 03 324 17 47 www.ccs.be

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

Totaal

VA N

A/P K/O

REDENERING

Documentdatum:

A.S.Adventure.edu Nijverheidsstraat 92 bus 5 BE-2160 WOMMELGEM BE0465 672 452

FACTUUR

Datum: 20xx-03-30

Factuurnummer: 212156

Prestaties

THEMA 3

LEVEL 2

Ereloon aangifte vennootschapsbelasting

Btw BE0808 621 398 – RPR Antwerpen ING BE38 3630 5129 7882

Aantal

Klantnummer: 000312

Btw-% 21 % Subtotaal BTW 21 % TOTAAL

Vervaldag: 20xx-04-29

Maatstaf van heffing 770,00 EUR 770,00 EUR 161,70 EUR 931,70 EUR

P Documentnummer:

REK.NR.

REKENINGNAAM

+/-

D/C

import

CREDITBEDRAG (€)

Totaal

Teximport Industriezone Zuid 56 2800 MECHELEN

Tex

DEBETBEDRAG (€)

VA N

A/P K/O

REDENERING

Documentdatum:

RPR MECHELEN BE0426 217 901 IBAN BE34 4031 0167 7190 Tel. +32 015 20 43 46 info@teximport.com www.teximport.be

Creditnota

Klant

A.S.Adventure.edu

Ad res

Nijverheidsstraat 92/5

Postcode

2160 WOMMELGEM

Naam

BE0465 672 452

Beschrijving

Code

10002

Btw-nr. klant

Coleman Tent Darwin 2

Datum

20xx-03-30

Vervaldag Factuurnr. Ordernr. Aantal

Btw

-10

21 %

Stukprijs

27,53

C0444 O0387 TOTAAL zonder btw

- 275,30

Levervoorwaarde: Betalingsvoorwaarde:

Af fabriek 30 dagen na einde van de maand

Totaal goederen Handelskorting Verzendkosten Maatstaf van heffing Btw-totaal

10 %

- 275,30 - 27,53

21 %

- 247,77 - 52,03

TOTAAL in EUR

Voor de algemene verkoopsvoorwaarden: zie keerzijde

- 299,80

THEMA 3

Onze factuur F0444 dd.20xx-03-26 Retour beschadiging

LEVEL 2

Btw terug te storten aan de Staat in de mate waarin ze oorspronkelijk in mindering werd gebracht. KB 4 nr. 4

Action 2— Kun je aankoopfacturen en inkomende creditnota’s registreren in didACC?

Ga naar het onlinelesmateriaal en maak de oefeningen op het registreren van aankoopfacturen en inkomende creditnota’s.

CHECKLIST

Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

KAN

1 Ik kan een eenvoudige aankoopfactuur van aankoop handelsgoederen registreren. 2 Ik kan een aankoopfactuur van aankoop

EXTRA OEFENMATERIAAL

BETER

handelsgoederen met handelskorting

VA N

registreren. 3 Ik kan een aankoopfactuur van aankoop

handelsgoederen met aankoopkosten registreren.

4 Ik kan een aankoopfactuur van aankoop

handelsgoederen met terugstuurbare verpakking registreren.

5 Ik kan een aankoopfactuur van aankoop

handelsgoederen met financiële korting registreren.

6 Ik kan een aankoopfactuur van aankoop

handelsgoederen met handelskorting,

aankoopkosten, terugstuurbare verpakking en financiële korting registreren.

7 Ik kan een aankoopfactuur van diensten en

diverse goederen registreren.

8 Ik kan een aankoopfactuur van investerings

goederen registreren.

THEMA 3

LEVEL 2

Ik kan een inkomende creditnota registreren.

LEVEL 3 Hoe registreer je verkoopverrichtingen in de boekhouding?

INTRO Uitgeverij VAN IN start met een eigen wielerclubje. Vandaag wordt de fietsuitrusting geleverd. a

Welke documenten zijn er al aan de levering voorafgegaan?

Welk document zit bij de levering?

Welk document volgt er na de levering?

VA N

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvraag: Hoe registreer je de verkoopverrichtingen in de boekhouding?

THEMA 3

LEVEL 3

Re-explore 1— Welke soorten verkopen kun je onderscheiden?

De meeste ondernemingen verkopen handelsgoederen. Geef vijf voorbeelden van handelsgoederen voor A.S.Adventure.edu.

Een loodgieter verkoopt niet enkel handelsgoederen. Vaak

voert hij ook nog herstellingswerken uit. Hoe heet zo’n verkoop?

Op de verkoopfactuur staan niet alleen de verkochte

goederen en diensten. Bekijk de facturen van Explore 7 en 8.

Wat kan de verkoper nog meer doorrekenen aan zijn klanten?

Bekijk het MAR achteraan dit thema of bij het onlinelesmateriaal. Vul aan.

VA N

Een verkoop van handelsgoederen is een

Je vindt die in klasse

in groep

voor A.S.Adventure.edu.

in het MAR.

Je boekt op de rekening en/of

Re-explore 2— Kun je een verkoopfactuur analyseren? 1

Bekijk het organogram achteraan dit thema of bij het onlinelesmateriaal. Wie heeft de verkoopfactuur opgesteld?

Bestudeer de verkoopfactuur bij Re-explore 3.

Beantwoord de vragen. a

Voor wie is de factuur bestemd?

THEMA 3

LEVEL 3

Op welke datum is de factuur opgesteld?

Wat is de uiterste betalingsdatum?

Welk nummer heeft de factuur?

Schrijf je de factuur onder hetzelfde factuurnummer in de boekhouding in?

Waarop heeft de verkoop betrekking?

Vul aan: klant Chirojeugd Vlaanderen moet

betalen aan

A.S.Adventure.edu, met andere woorden er ontstaat een die klant. h

Voor welke waarde heeft A.S.Adventure.edu goederen verkocht?

tegenover

Hoeveel btw wordt er aangerekend?

VA N

Welk btw-tarief is er van toepassing op de factuur?

Markeer het juiste antwoord: de btw die je aanrekent op de verkoop van goederen en diensten is aftrekbare btw / verschuldigde btw.

Re-explore 3— Hoe registreer je een eenvoudige verkoopfactuur?

Bestudeer de verkoopfactuur. Welke bedragen heb je nodig voor de boekhoudkundige verwerking?

Bekijk het MAR en de boekingsregels achteraan dit thema of bij het onlinelesmateriaal. Vul aan en

markeer het juiste antwoord. De vordering op klant Chirojeugd Vlaanderen stijgt / daalt met

euro. De rekeningen met betrekking tot een vordering staan in klasse

, namelijk rekening

. Dat is een actiefrekening / passiefrekening die vermeerdert / vermindert. Je moet de rekening dus debiteren / crediteren voor dat bedrag.

LEVEL 3

THEMA 3

Bij een verkoop heb je te maken met aftrekbare btw / verschuldigde btw. Dat is een vordering / schuld tegenover de btw-administratie. Je boekt het btw-bedrag op een rekening van klasse

. Dat is een actiefrekening /

namelijk rekening

passiefrekening die vermeerdert / vermindert, je debiteert / crediteert de rekening voor het bedrag van euro. c

A.S.Adventure.edu verkocht handelsgoederen, dat is een

voor de

onderneming. Je boekt de verkoop op een rekening uit klasse

, namelijk rekening .

euro. 3

Vul het redeneringsschema in. Documentnummer: REDENERING

Documentdatum:

REK.NR.

REKENINGNAAM

A/P

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

+/-

D/C

Totaal

K/O

VA N

Die rekening vermeerdert / vermindert. Je debiteert / crediteert de rekening voor

A.S.Adventure.edu

Chirojeugd Vlaanderen Kipdorp 30 2000 ANTWERPEN

Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM Tel. + 32 3 480 55 11 info@asadventure.edu

Factuur

Klantcode

Btw‐nummer

Factuurnummer

Factuurdatum

Vervaldatum

40002

BE0476 038 485

VF20xx‐0256

20xx‐03‐01

20xx‐03‐31

Omschrijving

Art.nr.

Aantal

Verkoopprijs/e

Btw‐%

Totaal in euro

90,87

21 %

908,70

10009 Campingaz Kookvuur Bivouac

45,41

21 %

1 816,40

10008 Ayacucho Slaapzak Ignition 1700 II

10012 Ortlieb Dagrugzak Velocity 17L 10003 Coleman Tent Pingora Blackout

Leveringsdatum

20xx‐03‐01, UVB20xx‐0197

Leveringsvoorwaarden

Af fabriek

Brutobedrag Hand.korting

82,60

21 %

826,00

206,57

21 %

4 131,40

Subtotaal

Fin. korting

MvH

Btw

0,00

21 %

7 682,50

0,00

7 682,50

0,00

7 682,50

1 613,33

9 295,83

Totaal

7 682,50

1 613,33

9 295,83

Btw‐%

Netto

Kosten

VA N

Totaal

Terugstuurbare verpakking Factuurbedrag (in euro)

9 295,83

Gelieve bij betaling het factuurnummer en uw klantennummer te vermelden.

Bij betaling binnen de 10 dagen mag u

EUR in mindering brengen.

A.S.Adventure.edu - Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM - BTW BE0465672452 - RPR Antwerpen - IBAN: BE20 3200 6835 4556 - BIC BBRUBEBB

Algemene voorwaarden: zie achterkant

Re-explore 4— Hoe registreer je een verkoopfactuur

met meerdere btw-tarieven?

Bestudeer de verkoopfactuur en beantwoord de vragen. a

Welke btw-tarieven zijn er van toepassing? Verklaar.

Stel dat er extra verpakking aangerekend zou worden op de factuur. Aan welk btw-tarief is die dan onderhevig? Verklaar.

LEVEL 3

THEMA 3

Gebruik het MAR en de boekingsregels. Vul aan en markeer het juiste antwoord. a

De vordering op klant Synergie Wellness Point stijgt / daalt met

euro. . Dat is een actiefrekening /

Je boekt dat op de rekening

passiefrekening die vermeerdert / vermindert. Je debiteert / crediteert de rekening voor dat bedrag. b

Bij een verkoop heb je te maken met aftrekbare btw / verschuldigde btw. Dat is een vordering / schuld tegenover de btw-administratie. Je boekt dat op de rekening

Dat is een actiefrekening / passiefrekening die vermeerdert / vermindert, je debiteert / crediteert de rekening voor

euro.

A.S.Adventure.edu verkocht handelsgoederen aan 6 % en 21 % btw, dat is een voor de onderneming. Je boekt de verkoop aan 6 % op de rekening

. Dat is een kostenrekening /

opbrengstenrekening die vermeerdert / vermindert. Je debiteert / crediteert de rekening voor

euro. De verkoop aan 21 % btw, boek je op de rekening

. Dat is een kostenrekening /

VA N

opbrengstenrekening die je debiteert / crediteert voor

Vul nu het redeneringsschema in.

Documentnummer: REDENERING

REKENINGNAAM

LEVEL 3

REK.NR.

THEMA 3

Documentdatum:

euro.

A/P

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

+/-

D/C

Totaal

K/O

A.S.Adventure.edu

Synergie Wellness Point Brieleke 16 2160 WOMMELGEM

Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM Tel. + 32 3 480 55 11 info@asadventure.edu

Factuur

Klantcode

Btw‐nummer

Factuurnummer

Factuurdatum

Vervaldatum

40010

BE0448 602 630

VF20xx‐0257

20xx‐03‐02

20xx‐04‐01

Art.nr.

Omschrijving

Aantal

Verkoopprijs/e

Btw‐%

Totaal in euro

140,49

21 %

702,45

10207 Mythische Trektochten in de Wereld

26,41

52,82

28,29

56,58

33,06

21 %

330,60

28,92

21 %

289,20

24,79

21 %

743,70

24,75

21 %

247,50

10147 Agu Broek Commuter Women

10203 Trotter Zuid‐Italië 10175 Nike T‐Shirt Rise 365 10185 Nike T‐Shirt M Top SS Hpr Dry 10198 Nike Equipment Yoga Mat Nike Fundamental 3 mm

VA N

10042 Chilly's Drinkfles Chrome Rose Gold 500ml

Leveringsdatum

20xx‐03‐01, UVB20xx‐0198

Leveringsvoorwaarden

Franco huis

Btw‐%

Brutobedrag Hand.korting

Netto

Subtotaal

Fin. korting

MvH

Btw

Totaal

109,40

0,00

109,40

0,00

109,40

6,56

115,96

21 %

2 313,45

0,00

2 313,45

0,00

2 313,45

485,82

2 799,27

Totaal

2 422,85

492,38

2 915,23

Kosten

Terugstuurbare verpakking Factuurbedrag (in euro)

2 915,23

Gelieve bij betaling het factuurnummer en uw klantennummer te vermelden.

Bij betaling binnen de 10 dagen mag u

EUR in mindering brengen.

A.S.Adventure.edu - Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM - BTW BE0465672452 - RPR Antwerpen - IBAN: BE20 3200 6835 4556 - BIC BBRUBEBB

Algemene voorwaarden: zie achterkant

Re-explore 5— Hoe registreer je een uitgaande creditnota?

Op welke factuur heeft de creditnota betrekking?

Waarom heeft Mulin die creditnota opgesteld?

LEVEL 3

Op 20xx-03-06 stelt Mulin Bussche creditnota CN20xx-0002 op. Beantwoord de vragen.

THEMA 3

Neem er opnieuw het MAR bij. Vul aan en markeer het juiste antwoord. a

De vordering op klant Chirojeugd Vlaanderen stijgt / daalt met

euro. . Dat is een actiefrekening /

Je boekt dat op de rekening

passiefrekening die vermeerdert / vermindert. Je moet de rekening dus debiteren / crediteren voor dat bedrag. b

Het btw-bedrag van een uitgaande creditnota mag je van de overheid terugvorderen. Bij een uitgaande creditnota heb je te maken met aftrekbare btw / verschuldigde btw. Dat is een

vordering / schuld tegenover de btw-administratie. Je boekt het btw-bedrag op een rekening van klasse

, namelijk rekening

. Dat is een actiefrekening / passiefrekening die

vermeerdert / vermindert, je debiteert / crediteert de rekening voor c

euro.

Chirojeugd Vlaanderen stuurt een deel van de verkochte handelsgoederen terug. De kost / opbrengst voor A.S.Adventure.edu daalt / stijgt. Je boekt het brutobedrag op de rekening

, die je debiteert / crediteert voor

VA N

euro.

Vul het redeneringsschema in.

Documentnummer: REDENERING

Documentdatum:

REK.NR.

REKENINGNAAM

THEMA 3

LEVEL 3

A/P

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

+/-

D/C

Totaal

K/O

A.S.Adventure.edu

Chirojeugd Vlaanderen Kipdorp 30 2000 ANTWERPEN

Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM Tel. + 32 3 480 55 11 info@asadventure.edu

Creditnota

Klantcode

Btw‐nummer

Nummer creditnota

Factuurdatum

40002

BE0476 038 485

CN20xx‐0002

20xx‐03‐06

Art.nr.

Omschrijving

Aantal ‐5

Btw‐%

90,87

21 %

Totaal in euro ‐454,35

10008 Ayacucho Slaapzak Ignition 1700 II

Verkoopprijs/e

Vervaldatum

Btw terug te storten aan de Staat in de mate waarin zij oorspronkelijk in aftrek werd gebracht. KB nr. 4 art. 4

Leveringsdatum

Goederen retour, rits stuk. VF20xx‐0256 dd. 20xx‐03‐01

Leveringsvoorwaarden

Af fabriek

Btw‐% 6%

Netto

Subtotaal

Fin. korting

MvH

Btw

0,00

Kosten

0,00

‐454,35

0,00

‐454,35

0,00

‐454,35

‐95,41

‐549,76

‐454,35

‐95,41

‐549,76

VA N

21 %

Brutobedrag Hand.korting

Totaal

‐454,35

Bedrag creditnota (in euro)

Totaal

‐549,76

Gelieve bij betaling het factuurnummer en uw klantennummer te vermelden.

Bij betaling binnen de 10 dagen mag u

EUR in mindering brengen.

A.S.Adventure.edu - Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM - BTW BE0465672452 - RPR Antwerpen - IBAN: BE20 3200 6835 4556 - BIC BBRUBEBB

THEMA 3

LEVEL 3

Algemene voorwaarden: zie achterkant

Explore 6— Hoe registreer je een verkoopfactuur met handelskorting?

Bestudeer de verkoopfactuur. Welke bijzondere verkoopvoorwaarde is er van toepassing?

Neem er opnieuw het MAR bij. Vul aan en markeer het juiste antwoord. Door een handelskorting te geven aan klant Fitality Club dalen / stijgen de bedrijfsopbrengsten. Je boekt de handelskorting op de rekening

. Je moet

de rekening debiteren / crediteren voor 3

euro.

Welk bedrag boek je op de rekening 704002 Verkopen handelsgoederen aan 21 %?

VA N

Vul het redeneringsschema in. Documentnummer: REDENERING

Documentdatum:

REK.NR.

REKENINGNAAM

LEVEL 3 THEMA 3

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

+/-

D/C

Totaal

K/O

A/P

Registratie handelskorting Het bedrag van de toegestane handelskorting aan de klanten boek je op de rekening 704020 Handelskorting op verkopen(-).

A.S.Adventure.edu

Fitality Club Ruggevellaan 603 2100 DEURNE

Nijverheidsstraat 92/5 Tel. + 32 3 480 55 11 info@asadventure.edu

Factuur

Klantcode

Btw‐nummer

40004

BE0458 666 280

Art.nr.

Omschrijving

2160 WOMMELGEM

Factuurnummer

Factuurdatum

Vervaldatum

VF20xx‐0258

20xx‐03‐03

20xx‐04‐02

Aantal

Verkoopprijs/e

Btw‐%

24,79

21 %

495,80

20,62

21 %

206,20

10193 Adidas Trui E 3S Crew Fl

45,41

21 %

454,10

10076 Ayacucho Short Pacer Shorts M

49,55

21 %

495,50

10077 Ayacucho Short Iquitos M

41,28

21 %

412,80

10022 Polar Hartslagmeter Ignite S

148,35

21 %

1 483,50

10198 Nike Equipment Yoga Mat Nike Fundamental 3 mm

VA N

10186 Adidas T‐Shirt E 3S Tee

Leveringsdatum

20xx‐03‐02, UVB20xx‐0199

Leveringsvoorwaarden

Franco huis

Subtotaal

Fin. korting

MvH

Btw

Totaal

0,00

21 %

3 547,90

354,79

3 193,11

0,00

3 193,11

670,55

3 863,66

Totaal

3 547,90

354, 79

3 193,11

670,55

3 863,66

Btw‐%

Brutobedrag Hand.korting

Totaal in euro

Netto

Kosten

Terugstuurbare verpakking Factuurbedrag (in euro)

3 863,66

Gelieve bij betaling het factuurnummer en uw klantennummer te vermelden.

Bij betaling binnen de 10 dagen mag u

EUR in mindering brengen.

A.S.Adventure.edu - Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM - BTW BE0465672452 - RPR Antwerpen - IBAN: BE20 3200 6835 4556 - BIC BBRUBEBB

THEMA 3

LEVEL 3

Algemene voorwaarden: zie achterkant

Explore 7— Hoe registreer je een verkoopfactuur met doorgerekende kosten?

Bestudeer de verkoopfactuur en beantwoord de vragen. a

Bekijk het klantenbestand achteraan dit thema of bij het onlinelesmateriaal. Welke leveringsvoorwaarde heeft klant Ski & Snowboardcentrum Snow Valley? Wat betekent dat?

Welke kosten staan er op de factuur voor Snow Valley?

Geef nog twee andere voorbeelden van kosten die je aan de klant kunt doorrekenen.

VA N

Neem er opnieuw het MAR bij. Vul aan en markeer het juiste antwoord. Als je kosten doorrekent aan de klanten, dan daalt / stijgt de bedrijfsopbrengst. De doorgerekende kosten boek je op een rekening uit de groep 74 Andere bedrijfsopbrengsten, namelijk op de rekening . Je moet die rekening debiteren / crediteren.

Vul het redeneringsschema in.

Documentnummer: REDENERING

REKENINGNAAM

THEMA 3

REK.NR.

Documentdatum:

A/P

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

+/-

D/C

Totaal

K/O

Registratie doorgerekende kosten Kosten die je doorrekent aan klanten, zoals transportkosten en extra verpakking, boek je op de rekening 746000 Doorgerekende kosten.

A.S.Adventure.edu

Ski & Snowboardcentrum Snow Valley Deusterstraat 74/E 3990 PEER

2160 WOMMELGEM Tel. + 32 3 480 55 11 info@asadventure.edu

Factuur

Klantcode

Btw‐nummer

40006

BE0464 256 648

Art.nr.

Omschrijving

Nijverheidsstraat 92/5

Factuurnummer

Factuurdatum

Vervaldatum

VF20xx‐0259

20xx‐03‐04

20xx‐04‐03

Aantal

10122 Elan Ski Sl Fusion X+ 10126 Leki Skistok Rider

Btw‐%

495,83

21 %

2 479,15

12,36

21 %

494,40

214,83

21 %

1 074,15

VA N

10132 Salomon Skihelm Mirage+

Verkoopprijs/e

10137 Smith Skibril I/O Mag

Totaal in euro

198,31

21 %

3 966,20

10129 Burton Snowboard Custom X

578,47

21 %

4 627,76

10130 DC Snowboardboot Judge Boa

289,21

21 %

1 446,05

Kosten

Subtotaal

Fin. korting

MvH

Leveringsdatum

20xx‐03‐02, UVB20xx‐0200

Leveringsvoorwaarden

Af fabriek

Btw‐%

Brutobedrag Hand.korting

Netto

Btw

Totaal

0,00

21 %

14 087,71

0,00

14 087,71

40,00

14 127,71

0,00

14 127,71

2 966,82

17 094,53

Totaal

14 087,71

40,00

14 127,71

2 966,82

17 094,53

Terugstuurbare verpakking Factuurbedrag (in euro)

17 094,53

Gelieve bij betaling het factuurnummer en uw klantennummer te vermelden.

Bij betaling binnen de 10 dagen mag u

EUR in mindering brengen.

A.S.Adventure.edu - Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM - BTW BE0465672452 - RPR Antwerpen - IBAN: BE20 3200 6835 4556 - BIC BBRUBEBB

THEMA 3

LEVEL 3

Algemene voorwaarden: zie achterkant

Explore 8— Hoe registreer je een verkoopfactuur met terugstuurbare verpakking?

Bestudeer de verkoopfactuur. Wat wordt er aan klant Chirojeugd Vlaanderen aangerekend?

Neem er opnieuw het MAR bij. Vul aan en markeer het juiste antwoord.

De goederen worden geleverd op een europallet. Na het lossen van de goederen kan Chirojeugd

Vlaanderen de europallet terugbezorgen. Er ontstaat een vordering / schuld tegenover de klant. Je vindt de rekening in groep 48 van het MAR, rekening

Dat is een actiefrekening / passiefrekening die daalt / stijgt. Je debiteert / crediteert die rekening voor euro. 3

Vul het redeneringsschema in.

Documentdatum:

VA N

Documentnummer: REDENERING

REK.NR.

REKENINGNAAM

LEVEL 3

THEMA 3

A/P

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

+/-

D/C

Totaal

K/O

Registratie terugstuurbare verpakking Terugstuurbare verpakking die je de klant aanrekent, boek je op de passiefrekening 488000 Terug te betalen verpakking. Op de terugstuurbare verpakking wordt geen btw aangerekend.

A.S.Adventure.edu

Chirojeugd Vlaanderen Kipdorp 30 2000 ANTWERPEN

2160 WOMMELGEM Tel. + 32 3 480 55 11 info@asadventure.edu

Factuur

Klantcode

Btw‐nummer

40002

BE0476 038 485

Art.nr.

Omschrijving

Nijverheidsstraat 92/5

Factuurnummer

Factuurdatum

Vervaldatum

VF20xx‐0260

20xx‐03‐05

20xx‐04‐04

Aantal 30

Btw‐%

165,25

21 %

VA N

10001 Vaude Tent Taurus 2P

Verkoopprijs/e

Leveringsdatum

20xx‐03‐03, UVB20xx‐0201

Leveringsvoorwaarden

Af fabriek

Btw‐%

4 957,50

Brutobedrag Hand.korting

Netto

Subtotaal

Fin. korting

MvH

Btw

0,00

21 %

4 957,50

0,00

4 957,50

0,00

4 957,50

1 041,08

5 998,58

Totaal

4 957,50

1 041,08

5 998,58

Kosten

Totaal in euro

Terugstuurbare verpakking

Factuurbedrag (in euro)

Totaal

20,00 6 018,58

Gelieve bij betaling het factuurnummer en uw klantennummer te vermelden.

Bij betaling binnen de 10 dagen mag u

EUR in mindering brengen.

A.S.Adventure.edu - Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM - BTW BE0465672452 - RPR Antwerpen - IBAN: BE20 3200 6835 4556 - BIC BBRUBEBB

THEMA 3

LEVEL 3

Algemene voorwaarden: zie achterkant

Explore 9— Hoe registreer je een verkoopfactuur met financiële korting?

Bestudeer de verkoopfactuur en beantwoord de vragen. a

Welke korting staat A.S.Adventure.edu aan klant KSA Nationaal toe?

Wanneer mag KSA Nationaal die korting in mindering brengen?

Registratie financiële korting bij verkoopfactuur

Op het moment van registratie van de verkoopfactuur weet je niet of de klant van de

financiële korting zal gebruikmaken. Je moet daar dus bij het boeken van de verkoopfactuur geen rekening mee houden.

VA N

De financiële korting beïnvloedt enkel de berekening van de btw. Betaalt de klant binnen de tien dagen, dan registreer je de financiële korting bij de financiële verrichtingen.

Vul het redeneringsschema in.

Documentnummer: REDENERING

REKENINGNAAM

THEMA 3

REK.NR.

Documentdatum:

A/P

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

+/-

D/C

Totaal

K/O

A.S.Adventure.edu

KSA Nationaal Vooruitgangsstraat 225 1030 SCHAARBEEK

Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM Tel. + 32 3 480 55 11 info@asadventure.edu

Factuur

Klantcode

Btw‐nummer

Factuurnummer

Factuurdatum

Vervaldatum

40005

BE0420 509 351

VF20xx‐0261

20xx‐03‐05

20xx‐04‐04

Art.nr.

Omschrijving

Aantal

Verkoopprijs/e

Btw‐%

Totaal in euro

82,60

21 %

413,00

10005 Deuter Accessoire Raincover III

18,97

21 %

569,10

82,60

21 %

826,00

82,60

21 %

413,00

10012 Ortlieb Dagrugzak Velocity 17L

10007 Millet Slaapzak Baikal 750 Regular

VA N

10017 CamelBak Hydration Pack Lobo 9L

Leveringsdatum

Afhaling winkel 20xx‐03‐05

Leveringsvoorwaarden

Franco huis

Subtotaal

Fin. korting

MvH

Btw

0,00

21 %

2 221,10

0,00

2 221,10

44,42

2 176,68

457,10

2 678,20

Totaal

2 221,10

44,42

2 176,68

457,10

2 678,20

Btw‐%

Brutobedrag Hand.korting

Netto

Kosten

Totaal

Terugstuurbare verpakking Factuurbedrag (in euro)

2 678,20

Gelieve bij betaling het factuurnummer en uw klantennummer te vermelden.

Bij betaling binnen de 10 dagen mag u

44,42

EUR in mindering brengen.

A.S.Adventure.edu - Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM - BTW BE0465672452 - RPR Antwerpen - IBAN: BE20 3200 6835 4556 - BIC BBRUBEBB

THEMA 3

LEVEL 3

Algemene voorwaarden: zie achterkant

Factuur

40005

Art.nr.

VF20xx‐0262

BE0420 509 351

Omschrijving

Aantal

20xx‐03‐05

20xx‐04‐04

Verkoopprijs/e

Btw‐%

Totaal in euro

10012 Ortlieb Dagrugzak Velocity 17L

82,60

452,70

10005 Deuter Accessoire Raincover III

18,97

21 %

4 745,40

Explore 10— Ken je alle boekingsregels van de verkoopfactuur?

Op 20xx-03-06 stelt Mulin Bussche factuur VF20xx-0262 op voor Groendienst Gent. a

Bestudeer de factuur.

Neem er opnieuw het MAR bij. Noteer in de vakken op welke rekening van het MAR je het bedrag registreert Leveringsdatum

bij hetAfhaling boeken van de verkoopfactuur. winkel 20xx‐03‐05

Leveringsvoorwaarden Btw‐%

Brutobedrag Hand.korting

Netto

Kosten

Subtotaal

Fin. korting

MvH

Btw

Totaal

452,70

67,91

384,79

25,00

409,79

8,20

401,59

24,10

433,89

4 745,40

711,81

4 033,59

80,67

3 952,92

830,11

4 863,70

779,72

4 418,38

88,87

4 354,51

854,21

5 297,59

21 %

Franco huis

Totaal

5 198,10

D 25,00

4 443,38

Terugstuurbare verpakking

Factuurbedrag (in euro)

Gelieve bij betaling het factuurnummer en uw klantennummer te vermelden. Bij betaling binnen de 10 dagen mag u

EUR in mindering brengen.

A.S.Adventure.edu - Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM - BTW BE0465672452 - RPR Antwerpen - IBAN: BE20 3200 6835 4556 - BIC BBRUBEBB

THEMA 3

LEVEL 3

VA N

Algemene voorwaarden: zie achterkant

20,00

5 317,59

Vul het redeneringsschema in. Documentnummer:

REK.NR.

REKENINGNAAM

+/-

D/C

CREDITBEDRAG (€)

Totaal

Maak nu Action 1.

THEMA 3

LEVEL 3

DEBETBEDRAG (€)

VA N

A/P K/O

REDENERING

Documentdatum:

Explore 11— Wat zijn dagontvangsten? 1

Bij welke verkopen ben je niet verplicht een verkoopfactuur op te stellen?

Welk betalingsbewijs ontvangt de klant dan?

Ga naar het onlinelesmateriaal. Beluister het interview met

Kevin Thijs, kassamedewerker van A.S.Adventure.edu. Beantwoord de vragen. a

Wat zijn dagontvangsten?

Wat is een dagontvangstenboek?

VA N

Wat moet je noteren in het dagontvangstenboek?

Good to know

Het is belangrijk dat je de dagontvangsten inschrijft op basis van een verantwoordings stuk. Elke computerkassa doet dat tegenwoordig automatisch. Wie niet over een computerkassa beschikt, moet zijn dagontvangsten anders bewijzen. In kleine boetieks kleeft men soms de etiketten uit de kleding op een blad tijdens het afrekenen. Zo bewijzen de kassiers hun dagontvangsten dag per dag. Kappers houden dan weer hun afspraken bij in een agenda als bewijs.

Op het niet invullen van het dagontvangstenboek staan boetes. Stel dat je drie dagen het

THEMA 3

LEVEL 3

dagontvangstenboek niet invult, dan is er drie keer een boete van 125,00 euro voorzien.

CONTANTE WINKELVERKOPEN EN DAGONTVANGSTENBOEK

Contante winkelverkopen zijn verkopen aan een consument zonder dat de winkelier daarvoor een verkoopfactuur opstelt. De klant betaalt onmiddellijk en ontvangt enkel een kasticket als aankoopbewijs. Het dagontvangstenboek is een boek (op papier of elektronisch) waarin je als winkelier dagelijks, verplicht de totale ontvangsten uit winkelverkopen opgesplitst per btw-tarief inschrijft. Elke inschrijving

moet je aan de hand van een verantwoordingsstuk, bijvoorbeeld het totale kasticket bij de dagelijkse afsluiting van de kassa,

verantwoorden. Je bent verplicht het dagontvangstenboek en de verantwoordingsstukken zeven jaar te bewaren.

Explore 12— Kun je de dagontvangsten registreren in de

VA N

boekhouding?

Bekijk het overzicht van de dagontvangsten van de maand maart. Beantwoord de vragen. a

Hoeveel bedragen de winkelverkopen in de maand maart?

Hoe zijn die uitgesplitst?

Bereken en vul de tabel aan. a

Het maandtotaal exclusief 6 % btw.

Het maandtotaal exclusief 21 % btw.

Het maandtotaal exclusief btw.

Het maandtotaal btw-bedrag 6 % btw.

THEMA 3

LEVEL 3

Het maandtotaal btw-bedrag 21 % btw.

Het maandtotaal btw-bedrag.

ONTVANGSTEN Datum

maart 20xx Omschrijving

Btw-nummer: BE0465 672 452

MAAND

Blz. nr. 3 Totalen

BEDRAGEN INCLUSIEF BTW 6% 12 %

20xx-03-01

Dagontvangsten

20xx-03-02

Dagontvangsten

874,56

20xx-03-03

Dagontvangsten

1 278,40

20xx-03-04

Dagontvangsten

970,71

20xx-03-05

Dagontvangsten

789,12

20xx-03-06

Dagontvangsten

2 200,58

20xx-03-07

Dagontvangsten

0,00

20xx-03-08

Dagontvangsten

0,00

20xx-03-09

Dagontvangsten

764,39

20xx-03-10

Dagontvangsten

956,87

20xx-03-11

Dagontvangsten

1 189,52

20xx-03-12

Dagontvangsten

989,48

20xx-03-13

Dagontvangsten

1 587,96

20xx-03-14

Dagontvangsten

0,00

20xx-03-15

Dagontvangsten

0,00

20xx-03-16

Dagontvangsten

902,14

20xx-03-17

Dagontvangsten

821,85

20xx-03-18

Dagontvangsten

578,02

20xx-03-19

Dagontvangsten

1 073,97

20xx-03-20

Dagontvangsten

2 089,64

20xx-03-21

Dagontvangsten

0,00

20xx-03-22

Dagontvangsten

0,00

20xx-03-23

Dagontvangsten

461,37

20xx-03-24

Dagontvangsten

612,09

20xx-03-25

Dagontvangsten

1 006,47

0,00

25,00

945,71

125,60

2 074,98

789,12

VA N

21 %

95,20

894,28 1 587,96

902,14

25,00

796,85

50,00

1 023,97 2 089,64

20xx-03-26

Dagontvangsten

1 074,06

20xx-03-27

Dagontvangsten

1 153,19

20xx-03-28

Dagontvangsten

0,00

20xx-03-29

Dagontvangsten

0,00

20xx-03-30

Dagontvangsten

432,20

20xx-03-31

Dagontvangsten

761,90

MAANDTOTAAL INCLUSIEF BTW MAANDTOTAAL EXCLUSIEF BTW MAANDTOTAAL BTW

147,80

578,02

926,26 1 153,19

Om de dagontvangsten te registreren in het verkoopdagboek stelt Estefania Umuhire een globale factuur dagontvangsten op. Vul op basis van de berekeningen in vraag 2 de factuur in.

A.S.Adventure.edu

Dagontvangsten

Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM

Tel. + 32 3 480 55 11 info@asadventure.edu

Klantcode

Factuur

Btw‐nummer

Factuurdatum

VF20xx‐0272

20xx‐03‐31

40100

Omschrijving

Aantal

Verkoopprijs/e

Dag 6 % Dagontvangsten aan 6 % btw

Btw‐%

Totaal in euro

21 %

VA N

Dag 21 % Dagontvangsten aan 21 % btw

Leveringsdatum

Vervaldatum

Art.nr.

Factuurnummer

Leveringsvoorwaarden Btw‐%

21 %

Totaal

Brutobedrag Hand.korting

Netto

Kosten

Subtotaal

Fin. korting

MvH

Btw

Terugstuurbare verpakking Factuurbedrag (in euro)

Totaal

Gelieve bij betaling het factuurnummer en uw klantennummer te vermelden.

Bij betaling binnen de 10 dagen mag u

EUR in mindering brengen.

LEVEL 3

Algemene voorwaarden: zie achterkant

THEMA 3

A.S.Adventure.edu - Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM - BTW BE0465672452 - RPR Antwerpen - IBAN: BE20 3200 6835 4556 - BIC BBRUBEBB

Vul het redeneringsschema van de dagontvangsten in. Documentnummer:

REK.NR.

REKENINGNAAM

+/-

D/C

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

Totaal

VA N

A/P K/O

REDENERING

Documentdatum:

TO THE POINT Soorten verkopen

Verkopen zijn bedrijfsopbrengsten. De meeste ondernemingen verkopen vooral handelsgoederen, maar er zijn ook onder-

nemingen die hoofdzakelijk diensten verkopen, zoals glazen-

wassers, tuinmannen … Bijzonderheden

Handelskorting geef je met als doel meer te verkopen. Je verleent die korting aan trouwe klanten, bij grote afname, bij opendeurdagen … Het bedrag van de toegestane handelskorting boek je op de rekening 704020 Handelskorting op verkopen (-). Extra (of verloren) verpakking, transportkosten die je doorrekent aan klanten, registreer je op

THEMA 3

LEVEL 3

de opbrengstenrekening 746000 Doorgerekende kosten. Reken je een waarborg aan de klant

voor terugstuurbare verpakking, dan ontstaat er een schuld tegenover de klant. De klant kan de verpakking terugsturen en dan moet je het aangerekende bedrag terugbetalen. Het bedrag van de terugstuurbare verpakking boek je op de passiefrekening 488000 Terug te betalen verpakking. Met de financiële korting houd je geen rekening bij de boeking van de verkoopfactuur. Je boekt steeds het totale factuurbedrag, zonder financiële korting.

Verkoopverrichtingen volgens het MAR: verkoopfactuur

REDENERING Vordering op klant

REK.NR.

REKENINGNAAM

400000

Handelsdebiteuren

A/P K/O A

+/-

D/C

stijgt. Btw op verkopen =

BEDRAG Totaal factuurbedrag

451100

Verschuldigde btw

Btw-bedrag

verschuldigde btw. De

schuld t.o.v. overheid stijgt. Verkopen HG = bedrijfs-

704001

opbrengst stijgt. Verkopen HG = bedrijfs-

704002

opbrengst stijgt. Handelskorting =

Verkopen HG aan

704020

Handelskorting op

Bedrag handelskorting

VA N gerekend, maar klant

Terug te betalen

Brutobedrag

btw-% 21 %

verkopen (-) 488000

Brutobedrag btw-% 6 %

21 % btw

bedrijfsopbrengst daalt. Verpakking wordt aan-

6 % btw

verpakking

Bedrag terugstuurbare

mag die terugsturen.

verpakking

Er ontstaat een schuld tegenover de klant. Transportkosten,

verpakking wordt door-

746000

Doorgerekende

kosten

Bedrag transport-

gerekend. Dat is een

kosten, extra

extra bedrijfsopbrengst.

verpakking

Dagontvangsten

Bij verkopen aan handelaars ben je verplicht een

factuur op te stellen. Die factuur registreer je in het

verkoopdagboek. Bij een verkoop aan een particulier

ben je niet verplicht om een factuur op te maken, een

kasticket volstaat. Dat zijn winkelverkopen. In een winkel betaalt de klant onmiddellijk, cash of via een bankkaart, daarom heet dat contante winkelverkopen.

Bij het afsluiten van de kassa, krijg je een overzicht van de dagontvangsten. Dat is het totaalbedrag van de contante winkelverkopen van die dag. Het is belangrijk een overzicht te hebben van alle dagontvangsten. Je hebt dat namelijk nodig om de btw-aangifte in te vullen en om de winst te

boetes. Stel dat je drie dagen het dagontvangstenboek niet invult, dan is er drie keer een boete voorzien van 125,00 euro.

THEMA 3

vullen. Dat kan zowel digitaal als op papier. Op het niet invullen van het dagontvangstenboek staan

LEVEL 3

bepalen. Daarom ben je als winkelier wettelijk verplicht, dagelijks het dagontvangstenboek in te

In het dagontvangstenboek noteer je op basis van het kasticket de bedragen inclusief btw, uitgesplitst per btwtarief. Om de winkelverkopen te registreren in het verkoopdagboek, stel je een interne verkoopfactuur op. Uitgaande creditnota Een uitgaande creditnota is een document dat je opstelt om de verkoopfactuur te verbeteren. De vordering tegenover de klant daalt daardoor. Net zoals bij een inkomende creditnota,

moet ook op de uitgaande creditnota verplicht de melding

staan: ‘Btw terug te storten aan de Staat in de mate waarin ze oorspronkelijk in aftrek werd gebracht. (KB nr. 4, art. 4)’.

Verkoopverrichtingen volgens het MAR: uitgaande creditnota

REDENERING Vordering op klant

REK.NR.

REKENINGNAAM

400000

Handelsdebiteuren

A/P

K/O A

+/-

D/C

BEDRAG

Totaalbedrag

VA N

daalt. Btw op uitgaande

411200

creditnota’s = aftrekbare

Aftrekbare btw op

Btw-bedrag

Brutobedrag

uitgaande cn’ s

btw. De vordering t.o.v. overheid stijgt.

Retour HG = bedrijfs

THEMA 3

LEVEL 3

opbrengst daalt.

100

704010

Retours op

verkopen (-)

BEKIJK DE KENNISCLIP

Action 1— Kun je verkoopfacturen en uitgaande creditnota’s registreren?

Analyseer alle verkoopfacturen en uitgaande creditnota’ s.

Vul van elke factuur en uitgaande creditnota het redeneringsschema in.

A Documentnummer: REDENERING

Documentdatum:

REK.NR.

REKENINGNAAM

A.S.Adventure.edu

2160 WOMMELGEM

Tel. + 32 3 480 55 11 info@asadventure.edu

Klantcode

Factuur

Beleko Amerikalei 90 2000 ANTWERPEN

Nijverheidsstraat 92/5

40001

Art.nr.

Omschrijving

10037 Eagle Creek Kussen Exhale Neck Pillow

Factuurnummer

Factuurdatum

Vervaldatum

BE0883 404 239

VF20xx‐0263

20xx‐03‐10

20xx‐04‐09

Aantal

10036 GoPro Accessoire The Handler Floating Hand Grip

Btw‐nummer

Verkoopprijs/e 22,27

Btw‐% 21 %

Totaal in euro 445,40

24,75

21 %

495,00

10044 Klean Kanteen Isolatiefles Wide Vacuum Insulated 20Oz 592Ml Cafe Cap 2.0

29,71

21 %

594,20

10040 United by Blue Tas Copper 14Oz

22,27

21 %

445,40

10041 Dopper Drinkfles Dopper Insulated 580 ml

Totaal

28,51

A.S.Adventure.edu

21 %

570,20

Beleko Amerikalei 90 2000 ANTWERPEN

Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM Tel. + 32 3 480 55 11 info@asadventure.edu

20xx-03-06, UVB20xx-0203 Klantcode Btw‐nummer

Leveringsdatum Leveringsvoorwaarden Factuur

Art.nr. Btw‐%

Af fabriek 40001

Omschrijving Brutobedrag Hand.korting

BE0883 404 239

Netto

10037 Eagle Creek Kussen Exhale Neck Pillow Totaal 382, 53 2 167,67 2 550,20

Factuurdatum

Vervaldatum

VF20xx‐0263

20xx‐03‐10

20xx‐04‐09

Aantal Subtotaal

Verkoopprijs/e Fin. korting

15,00

0,00 20 2 182,67

0,00 22,27 0,00

0,00 21 % 2 182,67

458,36

0,00 445,40 2 641,03

15,00

20 2 182,67

24,75

21 % 2 182,67

458,36

495,00 2 641,03

Kosten

6% 0,00 0,00 0,00 10036 GoPro Accessoire The Handler Floating Hand Grip 21 % 382,53 2 167,67 2 550,20

Factuurnummer

Btw‐% MvH

10044 Klean Kanteen Isolatiefles Wide Vacuum Insulated 20Oz 592Ml Cafe Cap 2.0

% 29,71 Terugstuurbare21verpakking

10040 United by Blue Tas Copper 14Oz

Factuurbedrag (in euro) 21 % 22,27

Gelieve bij betaling het factuurnummer en uw klantennummer te vermelden. 10041 Dopper Drinkfles Dopper Insulated 580 ml 20 Bij betaling binnen de 10 dagen mag u

EUR in mindering brengen.

28,51

21 %

euro Btw Totaal inTotaal 0,00

594,20 2 641,03 445,40 570,20

LEVEL 3

BEDRAG (€)

K/O

THEMA 3

CREDIT-

D/C

DEBET-

+/-

VA N

A/P

101

B Documentnummer:

Documentdatum:

REK.NR.

REKENINGNAAM

A.S.Adventure.edu

Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM Tel. + 32 3 480 55 11 info@asadventure.edu

Factuur

Btw-nummer

40007

Art.nr.

BE0207 451 227

Omschrijving

Jack Wolfskin Schoen Vojo 3 Mid Texapore

10072

Jack Wolfskin Fleece Scandic

10080

Jack Wolfskin Broek Act ivat e Sky Xt

10025

Ledlenser Zaklamp P3

D/C

Factuur Btw-% Art.nr.

VF20xx-0264

99,13

21 %

991,30

107,40

21 %

1 074,00

82,60

21 %

826,00

16,49 Totaal

20xx-03-08, UVB20xx-0204 Klantcode Btw-nummer Franco huis 40007

BE0207 451 227

Brutobedrag Hand.korting Omschrijving

Netto

21 %

Kosten

Factuurdatum

Vervaldatum

VF20xx-0264

20xx-03-12

20xx-05-11

Subtotaal Aantal

Fin. korting Verkoopprijs/e

MvH Btw-% 0,00 21 % 2 995,08

10072 Totaal

Jack Wolfskin Fleece Scandic 3 056,20

10 3 056,20

107,40 61,12

21 % 2 995,08

3 056,20

Jack Wolfskin Broek Act ivat e Sky Xt

164,90

Factuurnummer

0,00 99,13 61,12

Bij betaling binnen de 10 dagen mag u

LEVEL 3

Totaal in euro

Groendienst Gent Woodrow Wilsonplein 1 9000 GENT

10025 Ledlenser Zaklamp P3 Gelieve bij betaling het factuurnummer en uw klantennummer te vermelden.

THEMA 3

20xx-05-11

Btw-%

0,00 10 3 056,20

Btw

Totaal inTotaal euro

0,00 628,97

0,00 991,30 3 685,17

628,97

1 3 074,00 685,17

82,60

Terugstuurbare 21 % verpakking

16,49

Factuurbedrag (in euro) 21 %

826,00 3 685,17 164,90

EUR in mindering brengen.

A.S.Adventure.edu - Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM - BTW BE0465672452 - RPR Antwerpen - IBAN: BE20 3200 6835 4556 - BIC BBRUBEBB

Algemene voorwaarden: zie achterkant

Leveringsdatum

20xx-03-08, UVB20xx-0204

Leveringsvoorwaarden

Franco huis

Vervaldatum

20xx-03-12

0,00 0,00 0,00 Jack Wolfskin Schoen Vojo 3 Mid Texapore 3 056,20 3 056,20

Btw-%

Verkoopprijs/e

6% 10096 21 %

10080

102

Factuurdatum

Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM Tel. + 32 3 480 55 11 info@asadventure.edu

Leveringsvoorwaarden

CREDITBEDRAG (€)

Groendienst Gent Woodrow Wilsonplein 1 9000 GENT

A.S.Adventure.edu

Leveringsdatum

DEBETBEDRAG (€)

Factuurnummer

Aantal

10096

+/-

VA N

Klantcode

A/P K/O

REDENERING

Brutobedrag Hand.korting 0,00

0,00

Netto

Subtotaal

Fin. korting

MvH

Btw

0,00

Kosten

0,00

Totaal 0,00

21 %

3 056,20

61,12

2 995,08

628,97

3 685,17

Totaal

3 056,20

61,12

2 995,08

628,97

3 685,17

Terugstuurbare verpakking Factuurbedrag (in euro) Gelieve bij betaling het factuurnummer en uw klantennummer te vermelden. Bij betaling binnen de 10 dagen mag u

EUR in mindering brengen.

A.S.Adventure.edu - Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM - BTW BE0465672452 - RPR Antwerpen - IBAN: BE20 3200 6835 4556 - BIC BBRUBEBB

3 685,17

C Documentnummer:

Documentdatum:

REK.NR.

REKENINGNAAM

+/-

D/C

Chirojeugd Vlaanderen Kipdorp 30 2000 ANTWERPEN

Klantcode

Btw-nummer

Factuurnummer

Factuurdatum

Vervaldatum

40002

BE0476 038 485

VF20xx-0265

20xx-03-12

20xx-04-11

Art.nr.

Omschrijving

Aantal

Verkoopprijs/e

Btw-%

70,25

21 %

10030

Bynolyt Verrekijker Shark 8x25

Totaal

10032

Victorinox Zakmes Huntsman

33,02

10041

Dopper Drinkfles Dopper Insulated 580 ml

28,51

A.S.Adventure.edu

10201 El mar Central Nijverheidsstraat 92/5 e en Oostel ijke Pyreneeën Deel 2 Ariège en Pyrénées 2160 WOMMELGEM 10202 mar55 Central Tel. + 32 3El480 11 e en Oostel ijke Pyreneeën Deel 1 Catal unya en Andorra info@asadventure.edu Leveringsdatum

Leveringsvoorwaarden

Factuur Art.nr. Btw-%

20xx-03-09, UVB20xx-0205 Klantcode Btw-nummer Af fabriek 40002

BE0476 038 485

Omschrijving Brutobedrag Hand.korting

Netto

Kosten

63,96

21 %

495,30

21 %

15,99

570,20 31,98

31,98

Factuurdatum

Vervaldatum

VF20xx-0265

20xx-03-12

20xx-04-11

Aantal Subtotaal

Verkoopprijs/e Fin. korting 0,00 70,25 0,00

63,96 21 % 1 276,25

33,02

21 % 1 340,21

1 276,25

63,96 3 1 276,25

10032 Totaal

Victorinox Zakmes Huntsman 1 340,21

1 340,21

15 1 340,21

Dopper Drinkfles Dopper Insulated 580 ml

210,75

Factuurnummer

0,00 63,96 Bynolyt Verrekijker Shark 8x25 0,00 1 276,25

10201 El mar Central e en Oostel ijke Pyreneeën 2 2 Ariège en Pyrénées Gelieve bijDeel betaling het factuurnummer en uw klantennummer te vermelden. 10202 El mar Central e en Oostel ijke Pyreneeën 2 Deel 1de Catal unya mag en Andorra Bij betaling binnen 10 dagen u EUR in mindering brengen. Leveringsdatum

Totaal in euro

Chirojeugd Vlaanderen 15,99 Kipdorp 30 6% 2000 ANTWERPEN

6% 10030 21 %

10041

Factuur

Btw-% MvH

Btw

Totaal inTotaal euro

3,84 268,01

67,80 210,75 1 544,26

271,85

495,30 1 612,06

28,51 Terugstuurbare verpakking 21 %

570,20

Factuurbedrag (in euro) 15,99 6% 15,99

1 612,06 31,98

31,98

20xx-03-09, UVB20xx-0205

Leveringsvoorwaarden

A.S.Adventure.edu - Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM - BTW BE0465672452 - RPR Antwerpen - IBAN: BE20 3200 6835 4556 - BIC BBRUBEBB

Af fabriek

Algemene voorwaarden: zie achterkant

Btw-%

MvH

Btw

63,96

0,00

63,96

0,00

63,96

3,84

67,80

21 %

1 276,25

0,00

1 276,25

0,00

1 276,25

268,01

1 544,26

Totaal

1 340,21

271,85

1 612,06

Brutobedrag Hand.korting

Netto

Kosten

Subtotaal

Fin. korting

Totaal

Terugstuurbare verpakking Factuurbedrag (in euro) Gelieve bij betaling het factuurnummer en uw klantennummer te vermelden. Bij betaling binnen de 10 dagen mag u

EUR in mindering brengen.

LEVEL 3

Tel. + 32 3 480 55 11 info@asadventure.edu

THEMA 3

Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM

CREDITBEDRAG (€)

A.S.Adventure.edu

DEBETBEDRAG (€)

VA N

A/P K/O

REDENERING

1 612,06

103

D Documentnummer:

Documentdatum:

REK.NR.

REKENINGNAAM

A.S.Adventure.edu

+/-

D/C

2160 WOMMELGEM

Factuur

Synergie Wellness Point Brieleke 16 2160 WOMMELGEM

Klantcode

Btw-nummer

40010

BE0448 602 630

Art.nr.

Omschrijving

Tel. + 32 3 480 55 11 info@asadventure.edu

CREDITBEDRAG (€)

Nijverheidsstraat 92/5

DEBETBEDRAG (€)

VA N

A/P K/O

REDENERING

Factuurnummer

Factuurdatum

Vervaldatum

20xx-03-13

20xx-04-12

VF20xx-0266

Aantal

Verkoopprijs/e

Btw-%

107,40

21 %

751,80

Totaal in euro

10092

The North Face Schoen M Ampezzo

10197

Roxy Sporttas Celestial World

46,27

21 %

138,81

10191

Bjorn Borg T-Shirt Bbcent re Regular Tee

20,62

21 %

144,34

10189

Bjorn Borg T-Shirt Ast or Tee

Totaal

10161

Abus Fietshelm Urban -I 3.0

66,07

33,02

A.S.Adventure.edu

21 %

231,14

1 321,40

Synergie Wellness Point Brieleke 16 2160 WOMMELGEM

Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM

Tel. + 32 3 480 55 11 info@asadventure.edu

Leveringsdatum

Leveringsvoorwaarden

Factuur Art.nr. Btw-%

20xx-03-09, UVB20xx-0206 Klantcode Btw-nummer Franco huis 40010

Omschrijving Brutobedrag Hand.korting

BE0448 602 630

Netto

Kosten

20xx-04-12

Verkoopprijs/e Fin. korting 0,00 107,40 0,00

0,00 21 % 2 587,49

46,27

21 % 2 587,49

0,00 0,00 The North Face Schoen M Ampezzo 0,00 2 587,49

2 587,49

0,00 7 2 587,49

10197 Totaal

Roxy Sporttas Celestial World 2 587,49

2 587,49

3 2 587,49

Bjorn Borg T-Shirt Bbcent re Regular Tee

LEVEL 3

Bij betaling binnen de 10 dagen mag u

THEMA 3

Vervaldatum

20xx-03-13

Aantal Subtotaal

10189 Bjorn Borg T-Shirt Ast or Tee Gelieve bij betaling het factuurnummer en uw klantennummer te vermelden. 10161 Abus Fietshelm Urban -I 3.0

104

Factuurdatum

VF20xx-0266

6% 10092 21 %

10191

0,00

Factuurnummer

Btw-% MvH

Btw

Totaal inTotaal euro

0,00 543,37

0,00 751,80 3 130,86

543,37

138,81 3 130,86

20,62 Terugstuurbare verpakking 21 %

Factuurbedrag (in euro) 33,02 21 %

3 150,86 231,14

66,07

1 321,40

EUR in mindering brengen.

20,00 144,34

21 %

A.S.Adventure.edu - Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM - BTW BE0465672452 - RPR Antwerpen - IBAN: BE20 3200 6835 4556 - BIC BBRUBEBB

Algemene voorwaarden: zie achterkant

Leveringsdatum

20xx-03-09, UVB20xx-0206

Leveringsvoorwaarden

Franco huis

Btw-% 6% 21 %

Brutobedrag Hand.korting

Subtotaal

Fin. korting

MvH

Btw

0,00

Netto 0,00

Kosten

0,00

Totaal 0,00

2 587,49

0,00

2 587,49

0,00

2 587,49

543,37

3 130,86

E Documentnummer:

Documentdatum:

REK.NR.

REKENINGNAAM

+/-

D/C

Fiets! Vlaamse Kaai 20 2000 ANTWERPEN

Btw-nummer

40003

Art.nr.

Omschrijving

BE0476 038 485

Factuurnummer

Factuurdatum

Vervaldatum

VF20xx-0267

20xx-03-14

20xx-04-13

Aantal

Verkoopprijs/e

Btw-%

57,81

21 %

Totaal in euro

10162

Lezyne Fietsverlichting Lite Drive 1000Xl

Totaal

10157

Roeckl Handschoen Paulista

33,06

10059

Mountain Hardwear Jas Super/DS

247,89

21 %

3 718,35

Fiets! 90,87 Vlaamse Kaai 2021 % 2000 ANTWERPEN

1 363,05

A.S.Adventure.edu

10021 Julbo Bril Aero Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM Tel. + 32 3 480 55 11 info@asadventure.edu

Klantcode

Factuur

Leveringsdatum

Leveringsvoorwaarden

Factuur Art.nr. Btw-%

20xx-03-13, UVB20xx-0207 Klantcode Btw-nummer Af fabriek 40003

Omschrijving Brutobedrag Hand.korting

BE0476 038 485

Netto

VF20xx-0267

20xx-03-14

20xx-04-13

Kosten

Aantal Subtotaal

Verkoopprijs/e Fin. korting 0,00 57,81 0,00

0,00 21 % 5 643,29

33,06

21 % 5 643,29

25,00

10157 Totaal

Roeckl Handschoen Paulista 991,46 6 609,75

25,00

20 5 643,29

Mountain Hardwear Jas Super/DS Julbo Bril Aero

661,20

Vervaldatum

0,00 15 5 643,29

10021

21 %

Factuurdatum

0,00 0,00 0,00 Lezyne Fietsverlichting Lite Drive 1000Xl 991,46 5 618,29 6 609,75

10059

867,15

Factuurnummer

6% 10162 21 %

5 618,29

Btw-% MvH

Btw

Totaal inTotaal euro

0,00 1 185,09

0,00 867,15 6 828,38

1 185,09

661,20 6 828,38

247,89 Terugstuurbare verpakking 21 %

3 718,35

Factuurbedrag (in euro) 90,87 21 %

6 828,38 1 363,05

Gelieve bij betaling het factuurnummer en uw klantennummer te vermelden. Bij betaling binnen de 10 dagen mag u

Leveringsdatum

EUR in mindering brengen.

20xx-03-13, UVB20xx-0207

Leveringsvoorwaarden

A.S.Adventure.edu - Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM - BTW BE0465672452 - RPR Antwerpen - IBAN: BE20 3200 6835 4556 - BIC BBRUBEBB

Af fabriek

105

Algemene voorwaarden: zie achterkant

Btw-% 6%

LEVEL 3

Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM Tel. + 32 3 480 55 11 info@asadventure.edu

A.S.Adventure.edu

CREDITBEDRAG (€)

THEMA 3

DEBETBEDRAG (€)

VA N

A/P K/O

REDENERING

Brutobedrag Hand.korting 0,00

0,00

Netto 0,00

Kosten

Subtotaal

Fin. korting

MvH

Btw

Totaal

0,00

F Documentnummer:

REK.NR.

REKENINGNAAM

+/-

D/C

LEVEL 3

THEMA 3

106

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

VA N

A/P K/O

REDENERING

Documentdatum:

Totaal

A.S.Adventure.edu

Wandelsport Vlaanderen vzw Industrielaan 11 bus 3 9990 MALDEGEM

Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM Tel. + 32 3 480 55 11 info@asadventure.edu

Factuur

Klantcode

Btw-nummer

Factuurnummer

Factuurdatum

Vervaldatum

40008

BE0643 481 073

VF20xx-0268

20xx-03-18

20xx-04-17

Art.nr.

Omschrijving

Aantal

Verkoopprijs/e

Btw-%

Totaal in euro

Ayacucho Hoed Brumby Bronco

82,60

21 %

3 304,00

10085

Ayacucho Hoed Waterproof Winter

33,02

21 %

1 320,80

10018

Jack Wolfskin Heuptas Upgrade

23,10

21 %

924,00

10064

Jack Wolfskin Jas Stormy Point

10200

Avontuurlijk Wandelen in Vlaanderen 20 Tochten, Lannoo

10204

Rother Reisboek Tenerife wandelgidsen 70 wandelingen met gps

Leveringsdatum

20xx-03-17, UVB20xx-0208

Leveringsvoorwaarden

Af fabriek

Btw-%

10084

82,60

21 %

1 652,00

24,52

122,60

15,99

79,95

Brutobedrag Hand.korting

Netto

Kosten

Subtotaal

Fin. korting

MvH

Btw

Totaal

202,55

30,38

172,17

25,00

197,17

0,00

197,17

11,83

209,00

21 %

7 200,80

1 080,12

6 120,68

0,00

6 120,68

1 285,34

7 406,02

Totaal

7 403,35

1 110,50

6 292,85

6 317,85

1 297,17

7 615,02

25,00

6 317,85

VA N

Terugstuurbare verpakking Factuurbedrag (in euro)

20,00 7 635,02

Gelieve bij betaling het factuurnummer en uw klantennummer te vermelden.

Bij betaling binnen de 10 dagen mag u

EUR in mindering brengen.

A.S.Adventure.edu - Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM - BTW BE0465672452 - RPR Antwerpen - IBAN: BE20 3200 6835 4556 - BIC BBRUBEBB

THEMA 3

LEVEL 3

Algemene voorwaarden: zie achterkant

107

G Documentnummer:

Documentdatum:

REK.NR.

REKENINGNAAM

+/-

D/C

CREDITBEDRAG (€)

A.S.Adventure.edu 2160 WOMMELGEM Tel. + 32 3 480 55 11 info@asadventure.edu

Creditnota

Klantcode

Btw-nummer

Nummer creditnota

Factuurdatum

40004

BE0458 666 280

CN20xx-0003

20xx-03-18

Art.nr.

10198

Fitality Club Ruggevellaan 603 2100 DEURNE

Nijverheidsstraat 92/5

DEBETBEDRAG (€)

VA N

A/P K/O

REDENERING

Omschrijving

Aantal

Nike Equipment Yoga Mat Nike Fundamental 3 mm

Verkoopprijs/e

Btw-%

24,79

21 %

-10

Totaal

A.S.Adventure.edu

Vervaldatum

Totaal in euro - 247,90

Fitality Club Ruggevellaan 603 2100 DEURNE

Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM

Tel. + 32 3 480 55 11 info@asadventure.edu

Leveringsdatum

Leveringsvoorwaarden

Creditnota Btw-% Art.nr.

6% 10198 21 %

Retour 20xx-03-15, VF20xx-0258 dd. 20xx-03-03,Nummer 10 stuks te veel geleverd Klantcode Btw-nummer creditnota Franco huis 40004

Brutobedrag Hand.korting Omschrijving

CN20xx-0003

BE0458 666 280

Netto

Kosten

Subtotaal Aantal

Fin. korting Verkoopprijs/e

0,00 -10 - 223,11

0,00 24,79 0,00

0,00 0,00 0,00 Nike Equipment Yoga Mat Nike Fundamental 3 mm - 24,79 - 223,11 - 247,90

Totaal

- 24,79

- 247,90

Factuurdatum

- 223,11

Vervaldatum

20xx-03-18 MvH Btw-% 0,00 21 % - 223,11 - 223,11

Btw

Totaal inTotaal euro

0,00 - 46,85

0,00 - 247,90 - 269,96

- 46,85

- 269,96

Terugstuurbare verpakking Bedrag creditnota (in euro)

- 269,96

Gelieve bij betaling het factuurnummer en uw klantennummer te vermelden.

THEMA 3

LEVEL 3

Bij betaling binnen de 10 dagen mag u

108

EUR in mindering brengen.

A.S.Adventure.edu - Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM - BTW BE0465672452 - RPR Antwerpen - IBAN: BE20 3200 6835 4556 - BIC BBRUBEBB

Leveringsdatum

Retour 20xx-03-15, VF20xx-0258 dd. 20xx-03-03, 10 stuks te veel geleverd

Leveringsvoorwaarden

Franco huis

Btw-%

Brutobedrag Hand.korting

Netto

Subtotaal

Fin. korting

MvH

Btw

0,00

21 %

- 247,90

- 24,79

- 223,11

0,00

- 223,11

- 46,85

- 269,96

Totaal

- 247,90

- 24,79

- 223,11

- 46,85

- 269,96

Kosten

Algemene voorwaarden: zie achterkant

Totaal

Terugstuurbare verpakking Bedrag creditnota (in euro)

- 269,96

H Documentnummer: REKENINGNAAM

D/C

Tel. + 32 3 480 55 11 info@asadventure.edu

Ski & Snowboardcentrum Snow Valley Deusterstraat 74/E 3990 PEER

Klantcode

Btw-nummer

Factuurnummer

Factuurdatum

Vervaldatum

40006

BE0464 256 648

VF20xx-0269

20xx-03-20

20xx-04-19

Art.nr.

Omschrijving

Aantal

Verkoopprijs/e

Btw-%

82,60

21 %

Totaal in euro

10133

Smith Skihelm Mission

10111

Ayacucho Junior Jas Visconsin

41,28 Totaal

10114

Peak Performance Softshel l W Sil vap P

231,40

21 %

2 776,80

10115

Peak Performance Fl eece M Seasonz J

115,66

21 %

1 387,92

Ski & Snowboardcentrum Snow Valley 132,22 Deusterstraat 74/E 21 % 3990 PEER

Factuur

CREDITBEDRAG (€)

Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM

A.S.Adventure.edu

DEBETBEDRAG (€)

VA N

+/-

A.S.Adventure.edu

10116 Protest92/5 Skibroek Oweny Nijverheidsstraat 2160 WOMMELGEM

10201 mar55 Central Tel. + 32 3El480 11 e en Oostel ijke Pyreneeën Deel 2 Ariège en Pyrénées info@asadventure.edu Leveringsdatum Leveringsvoorwaarden

Factuur Art.nr. Btw-%

20xx-03-18, UVB20xx-0209 Klantcode Btw-nummer Af fabriek 40006

Omschrijving Brutobedrag Hand.korting

6% 10133 21 %

31,98 Smith Skihelm Mission 7 237,92

10111 Totaal

Ayacucho Junior Jas Visconsin 7 269,90

10114 10115

BE0464 256 648

21 %

15,99

Factuurdatum

Vervaldatum

20xx-03-20

20xx-04-19

Kosten

Aantal Subtotaal

Verkoopprijs/e Fin. korting

25,00

0,00

7 237,92

56,98 12 7 237,92

0,00 82,60

56,98 21 % 7 237,92

12 7 294,90

41,28

21 % 7 294,90

Peak Performance Fl eece M Seasonz J

Gelieve bij betaling het factuurnummer en uw klantennummer te vermelden. 10116 Protest Skibroek Oweny

31,98

VF20xx-0269

Netto

Peak Performance Softshel l W Sil vap P

1 586,64

Factuurnummer

31,98

25,00

495,36

0,00

7 269,90

991,20

Btw-% MvH

Btw

Totaal inTotaal euro

3,42 1 519,96

60,40 991,20 8 757,88

1 523,38

495,36 8 818,28

231,40 Terugstuurbare verpakking 21 %

20,00 2 776,80

Factuurbedrag (in euro) 115,66 21 %

8 838,28 1 387,92

132,22

1 586,64

21 %

LEVEL 3

A/P K/O

THEMA 3

REK.NR.

REDENERING

Documentdatum:

109

I Documentnummer:

Documentdatum:

REK.NR.

REKENINGNAAM

A.S.Adventure.edu

+/-

D/C

2160 WOMMELGEM Tel. + 32 3 480 55 11 info@asadventure.edu

Camping International Pré Cawiai 3 6941 BOMAL SUR OURTHE DURBUY

Klantcode

Factuur

CREDITBEDRAG (€)

Nijverheidsstraat 92/5

DEBETBEDRAG (€)

VA N

A/P K/O

REDENERING

Btw-nummer

40009

Art.nr.

Omschrijving

Factuurnummer

Factuurdatum

Vervaldatum

20xx-03-22

20xx-04-21

VF20xx-0270

BE0442 492 521

Verkoopprijs/e

Btw-%

82,60

21 %

The North Face Jas Carto 3In1

214,83 Totaal

10033

Leatherman Multitool Rebar

70,21

10032

Victorinox Zakmes Huntsman

33,02

10065

Jack Wolfskin Jas Stormy Point

10055

Aantal

A.S.Adventure.edu

21 %

Totaal in euro 413,00 1 074,15

21 %

351,05

21 %

165,10

Camping International Pré Cawiai 3 6941 BOMAL SUR OURTHE DURBUY

Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM

Tel. + 32 3 480 55 11 info@asadventure.edu

Leveringsdatum

Leveringsvoorwaarden

Factuur Art.nr. Btw-%

20xx-03-18, UVB20xx-0210 Klantcode Btw-nummer Af fabriek 40009

Omschrijving Brutobedrag Hand.korting

BE0442 492 521

Netto

Factuurnummer

Factuurdatum

Vervaldatum

VF20xx-0270

20xx-03-22

20xx-04-21

Kosten

Aantal Subtotaal

Verkoopprijs/e Fin. korting 0,00 82,60

0,00 21 % 2 013,30

214,83

21 % 2 013,30

0,00 0,00 Jack Wolfskin Jas Stormy Point 0,00 2 003,30

2 003,30

10,00

0,00 5 2 013,30

10055 Totaal

The North Face Jas Carto 3In1 2 003,30

2 003,30

10,00

5 2 013,30

6% 10065 21 %

10033 10032

0,00

Leatherman Multitool Rebar Victorinox Zakmes Huntsman

Btw-% MvH

70,21 Terugstuurbare verpakking 21 %

Factuurbedrag (in euro) 33,02 21 %

Btw

Totaal inTotaal euro

0,00 422,79

0,00 413,00 2 436,09

422,79

1 074,15 2 436,09 351,05 2 436,09 165,10

Gelieve bij betaling het factuurnummer en uw klantennummer te vermelden.

THEMA 3

LEVEL 3

Bij betaling binnen de 10 dagen mag u

110

EUR in mindering brengen.

A.S.Adventure.edu - Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM - BTW BE0465672452 - RPR Antwerpen - IBAN: BE20 3200 6835 4556 - BIC BBRUBEBB

Leveringsdatum

20xx-03-18, UVB20xx-0210

Leveringsvoorwaarden

Af fabriek

Btw-% 6%

Brutobedrag Hand.korting

Netto

Algemene voorwaarden: zie achterkant

Kosten

0,00

21 %

2 003,30

0,00

2 003,30

10,00

Totaal

2 003,30

10,00

Subtotaal

Fin. korting

MvH

Btw

0,00

Totaal 0,00

2 013,30

422,79

2 436,09

2 013,30

422,79

2 436,09

Terugstuurbare verpakking Factuurbedrag (in euro) Gelieve bij betaling het factuurnummer en uw klantennummer te vermelden. Bij betaling binnen de 10 dagen mag u

EUR in mindering brengen.

2 436,09

J Documentnummer:

Documentdatum:

REK.NR.

REKENINGNAAM

Tel. + 32 3 480 55 11 info@asadventure.edu

Btw-nummer

40005

BE0420 509 351

Art.nr.

Omschrijving

Klantcode

CREDITBEDRAG (€)

Factuurnummer

Factuurdatum

Vervaldatum

VF20xx-0271

20xx-03-24

20xx-04-23

Verkoopprijs/e

Btw-%

66,07

21 %

Coleman Tent Pingora Blackout

206,57 Totaal

10004

Osprey Rugzak Aether AG 60

206,57

21 %

1 239,42

10012

Ortlieb Dagrugzak Velocity 17L

82,60

21 %

495,60

10002

Coleman Tent Darwin 2

10003

Aantal

VA N

Factuur

DEBETBEDRAG (€)

KSA Nationaal Vooruitgangsstraat 225 1030 SCHAARBEEK

Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM

D/C

A.S.Adventure.edu

10025 Ledlenser Zaklamp P3 Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM

Leveringsdatum

Leveringsvoorwaarden

Factuur Art.nr. Btw-%

20xx-03-20, UVB20xx-0211 Klantcode Btw-nummer Franco huis 40005

Omschrijving Brutobedrag Hand.korting

6% 10002 21 %

0,00 Coleman Tent Darwin 2 4 658,49

10003 Totaal

Coleman Tent Pingora Blackout 4 658,49

10004 10012

BE0420 509 351

Netto

Kosten

495,00

Factuurdatum

Vervaldatum

20xx-03-24

20xx-04-23

0,00 66,07 93,17

0,00 21 % 4 565,32

206,57 93,17

21 % 4 565,32

0,00

4 658,49

0,00 8 4 658,49

4 658,49

8 4 658,49

Ortlieb Dagrugzak Velocity 17L

Btw-% MvH

Btw

Totaal inTotaal euro

0,00 958,72

0,00 528,56 5 617,21

958,72

1 652,56 5 617,21

206,57 Terugstuurbare verpakking 21 %

1 239,42

Factuurbedrag (in euro) 82,60 21 %

5 617,21 495,60

16,49

21 %

247,35

24,75

21 %

495,00

EUR in mindering brengen.

A.S.Adventure.edu - Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM - BTW BE0465672452 - RPR Antwerpen - IBAN: BE20 3200 6835 4556 - BIC BBRUBEBB

Leveringsdatum

20xx-03-20, UVB20xx-0211

Leveringsvoorwaarden

Franco huis

Btw-%

21 %

Verkoopprijs/e Fin. korting

Care Plus EHBO Kit Emergency

247,35

VF20xx-0271

Osprey Rugzak Aether AG 60

1 652,56

Factuurnummer

0,00

Bij betaling binnen de 10 dagen mag u

24,75

Aantal Subtotaal

Gelieve bij betaling het factuurnummer en uw klantennummer te vermelden. 10025 Ledlenser Zaklamp P3

528,56

KSA Nationaal 16,49 Vooruitgangsstraat 21 % 225 1030 SCHAARBEEK

10027 EHBO Kit Emergency Tel. + 32 3Care 480Plus 55 11 info@asadventure.edu

21 %

Totaal in euro

Subtotaal

Fin. korting

MvH

Btw

0,00

21 %

4 658,49

0,00

4 658,49

93,17

4 565,32

958,72

5 617,21

Totaal

4 658,49

93,17

4 565,32

958,72

5 617,21

Brutobedrag Hand.korting

Netto

Algemene voorwaarden: zie achterkant

Kosten

Totaal

Terugstuurbare verpakking Factuurbedrag (in euro) Gelieve bij betaling het factuurnummer en uw klantennummer te vermelden. Bij betaling binnen de 10 dagen mag u

EUR in mindering brengen.

A.S.Adventure.edu - Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM - BTW BE0465672452 - RPR Antwerpen - IBAN: BE20 3200 6835 4556 - BIC BBRUBEBB

Algemene voorwaarden: zie achterkant

5 617,21

LEVEL 3

A.S.Adventure.edu

+/-

THEMA 3

A/P K/O

REDENERING

111

K Documentnummer:

Documentdatum:

REK.NR.

REKENINGNAAM

A/P K/O

+/-

D/C

A.S.Adventure.edu

Tel. + 32 3 480 55 11 info@asadventure.edu

Creditnota

Btw-nummer

Nummer creditnota

Factuurdatum

straat 92/5

CN20xx-0004

20xx-03-24

Aantal

Smith Skihelm Mission

Verkoopprijs/e

Btw-%

82,60

21 %

-2

Totaal

A.S.Adventure.edu 2160 WOMMELGEM Tel. + 32 3 480 55 11 info@asadventure.edu

Creditnota Art.nr. Btw-%

6% 10133 21 %

Retour 20xx-03-22, VF20xx-0269, 2 stuks beschadigd Klantcode Btw-nummer Nummer creditnota Af fabriek 40006

Omschrijving Brutobedrag Hand.korting

0,00 Smith Skihelm Mission - 165,20

Totaal

Vervaldatum

Totaal in euro - 165,20

Ski & Snowboardcentrum Snow Valley Deusterstraat 74/E 3990 PEER

Nijverheidsstraat 92/5

Leveringsvoorwaarden

40006

Omschrijving

Leveringsdatum

Klantcode

Art.nr.

10133

Ski & Snowboardcentrum Snow Valley Deusterstraat 74/E 3990 PEER

Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM

VA N

CREDITBEDRAG (€)

DEBETBEDRAG (€)

REDENERING

Aantal Subtotaal

Verkoopprijs/e Fin. korting

- 165,20

0,00 -2 - 165,20

0,00 82,60 0,00

- 165,20

Netto

0,00

- 165,20

Factuurdatum

CN20xx-0004

straat 92/5

Kosten

Vervaldatum

20xx-03-24

Btw-% MvH 0,00 21 % - 165,20 - 165,20

Btw

Totaal inTotaal euro

0,00 - 34,69

0,00 - 165,20 - 199,89

- 34,69

- 199,89

Terugstuurbare verpakking

- 20,00

Bedrag creditnota (in euro)

- 219,89

Gelieve bij betaling het factuurnummer en uw klantennummer te vermelden.

THEMA 3

LEVEL 3

Bij betaling binnen de 10 dagen mag u

112

EUR in mindering brengen.

Action 2— Kun je verkoopfacturen en uitgaande

A.S.Adventure.edu - Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM - BTW BE0465672452 - RPR Antwerpen - IBAN: BE20 3200 6835 4556 - BIC BBRUBEBB

Retour 20xx-03-22, VF20xx-0269, 2 stuks beschadigd creditnota’s registeren in didACC?

Leveringsdatum

Algemene voorwaarden: zie achterkant

Leveringsvoorwaarden Btw-%

Af fabriek

Subtotaal

Fin. korting

MvH

Btw

0,00

21 %

- 165,20

0,00

- 165,20

0,00

- 165,20

- 34,69

- 199,89

Totaal

- 165,20

- 34,69

- 199,89

Brutobedrag Hand.korting

Netto

Kosten

Ga naar het onlinelesmateriaal. Je kunt er oefenen op de registratie van verkoopfacturen en uitgaande creditnota’ s.

Totaal

Terugstuurbare verpakking

- 20,00

Bedrag creditnota (in euro)

- 219,89

Action 3— Kun je dagontvangsten registreren in de boekhouding?

Bekijk de dagontvangsten van de maand april. Bereken de bedragen exclusief btw en het totaal van de btw-bedragen. BEDRAGEN INCLUSIEF BTW

Maandtotaal

20 171,02

inclusief btw Maandtotaal exclusief btw Maandtotaal btw 2

12 %

21 %

325,90

19 845,12

Vul het redeneringsschema in. De laatst opgestelde factuur in april kreeg het nummer VF20xx-0305. Je

VA N

registreert de dagontvangstenfactuur op de laatste dag van de maand in de boekhouding.

REKENINGNAAM

REK.NR.

A/P

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

+/-

D/C

Totaal

K/O

LEVEL 3

REDENERING

Documentdatum:

Ga naar het onlinelesmateriaal. Je kunt er oefenen op de registratie van de dagontvangsten in didACC.

THEMA 3

Documentnummer:

113

CHECKLIST Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

JA 1

KAN

Ik kan een eenvoudige verkoopfactuur

registreren in de boekhouding. Ik kan een verkoopfactuur met meerdere btwtarieven registreren in de boekhouding. 3

Ik kan een verkoopfactuur met handelskorting registreren in de boekhouding.

Ik kan een verkoopfactuur met doorgerekende kosten registreren in de boekhouding.

Ik kan een verkoopfactuur met terugstuurbare verpakking registreren in de boekhouding.

Ik kan een verkoopfactuur met financiële korting

VA N

registreren in de boekhouding.

Ik kan een uitgaande creditnota registreren in de boekhouding.

Ik kan een dagontvangstenfactuur registreren in

THEMA 3

LEVEL 3

de boekhouding.

114

EXTRA OEFENMATERIAAL

BETER

LEVEL 4 Hoe registreer je financiële verrichtingen in de boekhouding?

Bekijk de onderstaande afbeeldingen en bespreek de vragen klassikaal. a

Welke betaalmethoden herken je?

Welke zijn nieuw?

Bespreek kort het verschil tussen de verschillende betaalmethoden.

Waar kun je die betaalmethoden gebruiken?

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvraag: Hoe registreer je financiële verrichtingen in de boekhouding?

THEMA 3

LEVEL 4

VA N

INTRO

115

Re-explore 1— Kun je een bankafschrift analyseren? Bestudeer het bankafschrift. a

Noteer de omschrijving van elk onderdeel naast elke letter.

VA N

Onder welk nummer registreer je het bankafschrift in de boekhouding?

Welke verrichting geeft aanleiding tot dit bankafschrift?

ING Belgium SA/NV – Head Office: Avenue Marnix 24, B-1000 Brussels – RPL Brussels – VAT BE 0403 200 393

BIC (SWIFT): BBRUBEBB – IBAN: BE45 3109 1560 2789

ING Green Account – EURO (EUR)

BIC: BBRUBEBB

A.S.Adventure.edu

Vorig saldo op 20xx-02-28

IBAN: BE20 3200 6835 4556

Europese overschrijving

+ 73 560,60 - 1 099,77

Naar: Vaude – BE87 5503 5180 0094 20xx/FA/0289 – K-0984

THEMA 3

LEVEL 4

Verrichting 201 van 20xx-03-05 – valuta 20xx-03-04

116

D Afschrift 59/001 © MDart10

E Nieuw saldo op 20xx-03-06

F + 72 460,83

Vul aan en markeer. Het saldo op de bankrekening ING daalt / stijgt met

euro. Dat bedrag

bereken je door het verschil te maken tussen van het bankafschrift, dus 3

Bekijk het MAR achteraan dit thema of bij het onlinelesmateriaal. Vul aan en markeer het juiste antwoord: Het saldo op de bankrekening ING van A.S.Adventure.edu staat op de balans / resultatenrekening, het behoort tot vaste activa / vlottende activa, onder de rubriek in groep

Die staat in klasse

in het MAR. Verrichtingen op de

rekening ING boek je op de rekening passiefrekening.

. Dat is een actiefrekening /

Re-explore 2— Op welke rekening staan de openstaande

VA N

handelsschulden en vorderingen?

Vul aan en markeer het juiste antwoord. a

De schulden / vorderingen tegenover de leveranciers vind je op de

zijde van de rekening

. Dat is een actiefrekening /

passiefrekening. Bij het registreren van een aankoopfactuur / verkoopfactuur boek je het (inclusief btw) op de

Bij een inkomende creditnota op de

zijde.

Wanneer A.S.Adventure.edu een leverancier betaalt, vermeerdert / vermindert de

Je debiteert / crediteert de rekening.

Vul aan en markeer het juiste antwoord. a

De schulden / vorderingen tegenover de klanten vind je op de

zijde van

. Dat is een actiefrekening / passiefrekening.

de rekening

Bij het registreren van een aankoopfactuur / verkoopfactuur boek je het totaalfactuurbedrag (inclusief btw) op de zijde.

Wanneer een klant A.S.Adventure.edu betaalt, vermeerdert / vermindert de vordering, je debiteert / crediteert de rekening.

LEVEL 4

zijde. Bij een uitgaande creditnota op de

THEMA 3

117

Re-explore 3— Hoe registreer je een betaling? 1

Ga even terug naar Level 2, Re-explore 4. a

Onder welk nummer staat de factuur van Vaude in de boekhouding van A.S.Adventure.edu ingeschreven?

Controleer of het overgeschreven bedrag correct is.

ING Belgium SA/NV – Head Office: Avenue Marnix 24, B-1000 Brussels – RPL Brussels – VAT BE 0403 200 393 BIC (SWIFT): BBRUBEBB – IBAN: BE45 3109 1560 2789

ING Green Account – EURO (EUR) A.S.Adventure.edu

Vorig saldo op 20xx-02-28

VA N

IBAN: BE20 3200 6835 4556

BIC: BBRUBEBB

Europese overschrijving

+ 73 560,60 - 1 099,77

Naar: Vaude – BE87 5503 5180 0094 20xx/FA/0289 – K-0984

Verrichting 201 van 20xx-03-05 – valuta 20xx-03-04

Afschrift 59/001

Nieuw saldo op 20xx-03-06

+ 72 460,83

Bekijk het MAR en de boekingsregels achteraan dit thema of bij het onlinelesmateriaal. Vul aan en

markeer het juiste antwoord. a

Het saldo op de bankrekening ING daalt / stijgt met

bedrag op de rekening vermeerdert / vermindert, dus je

euro. Je boekt dat . Dat is een actiefrekening / passiefrekening die .

De schuld / vordering tegenover leverancier Vaude daalt / stijgt met

THEMA 3

LEVEL 4

boekt dat op de rekening

118

actiefrekening / passiefrekening die vermeerdert / vermindert, je

euro. Je . Dat is een .

Vul het redeneringsschema in. Documentnummer:

REK.NR.

REKENINGNAAM

A/P K/O

+/-

D/C

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

REDENERING

Documentdatum:

Totaal

VA N

Re-explore 4— Hoe registreer je een inning? 1

Welke verrichting geeft aanleiding tot dit bankafschrift?

ING Belgium SA/NV – Head Office: Avenue Marnix 24, B-1000 Brussels – RPL Brussels – VAT BE 0403 200 393

BIC (SWIFT): BBRUBEBB – IBAN: BE45 3109 1560 2789

ING Green Account – EURO (EUR)

BIC: BBRUBEBB

A.S.Adventure.edu

IBAN: BE20 3200 6835 4556

Vorig saldo op 20xx-03-06

Europese overschrijving

+ 72 460,83 + 9 295,83

Van: Chirojeugd Vlaanderen – BE02 1401 2004 4540 VF20xx-0256 – K40002

Verrichting 202 van 20xx-03-06 – valuta 20xx-03-07

Afschrift 60/001

Nieuw saldo op 20xx-03-07

+ 81 756,66

Ga even terug naar Level 3, Re-explore 3. Controleer of Chirojeugd Vlaanderen het correcte bedrag overgeschreven heeft.

THEMA 3

LEVEL 4

119

Gebruik de boekingsregels en het MAR. Vul aan en markeer het juiste antwoord. a

Het saldo op de bankrekening ING daalt / stijgt met

euro

(

). Je boekt dat bedrag op de rekening . Dat is een actiefrekening / passiefrekening die vermeerdert /

vermindert, dus je b

De schuld / vordering tegenover klant Chirojeugd Vlaanderen daalt / stijgt voor een bedrag van euro. Je boekt dat op de rekening

. 4

Vul het redeneringsschema in. Documentnummer: REDENERING

Documentdatum:

REK.NR.

REKENINGNAAM

A/P

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

+/-

D/C

Totaal

K/O

VA N

Dat is een actiefrekening / passiefrekening die vermeerdert / vermindert, je

Explore 5– Hoe registreer je een betaling met financiële korting?

Welke verrichting gaf aanleiding tot dit bankafschrift?

ING Belgium SA/NV – Head Office: Avenue Marnix 24, B-1000 Brussels – RPL Brussels – VAT BE 0403 200 393

ING Green Account – EURO (EUR) A.S.Adventure.edu IBAN: BE20 3200 6835 4556 Europese overschrijving Aan: Polar – BE13 7370 1155 2339 VF20xx-0278 – K40008

BIC (SWIFT): BBRUBEBB – IBAN: BE45 3109 1560 2789

BIC: BBRUBEBB

Vorig saldo op 20xx-03-07

+ 81 756,66

-9 873,09

VA N

Verrichting 203 van 20xx-03-10 – valuta 20xx-03-09

Afschrift 61/001

Nieuw saldo op 20xx-03-10

+ 71 883,57

Ga even terug naar Level 2, Explore 11. a

Onder welk nummer is die factuur ingeschreven in de boekhouding van A.S.Adventure.edu?

Voor welk bedrag heeft A.S.Adventure.edu die factuur geregistreerd op de rekening Leveranciers?

Welk bedrag heeft A.S.Adventure.edu overgeschreven op de rekening van Polar?

Verklaar het verschil.

Neem er opnieuw het MAR bij. Vul aan en markeer het juiste antwoord. De financiële korting die de leverancier toestaat, is een financiële kost / opbrengst voor A.S.Adventure.edu. De financiële opbrengsten staan gegroepeerd in het MAR in groep 75. Je boekt de toegestane financiële korting van de leverancier op de rekening

THEMA 3

LEVEL 4

121

Registratie financiële korting leverancier Wanneer je de factuur aan de leverancier betaalt, daalt de schuld tegenover de leverancier. Dat is een passiefrekening die je debiteert voor het totale factuurbedrag zonder rekening te houden met de financiële korting: dus voor het bedrag dat je geregistreerd hebt bij het boeken van de aankoopfactuur op de rekening Leveranciers. Het bedrag van de financiële korting is voor de onderneming een financiële opbrengst. Dat

boek je op de rekening 757000 Betalingskortingen van leveranciers, die je crediteert.

Gebruik de boekingsregels en het MAR. Vul aan en markeer het juiste antwoord. a

Het saldo op de bankrekening ING daalt / stijgt met

. Dat is een actiefrekening / passiefrekening die

bedrag op de rekening vermeerdert / vermindert, dus je b

euro. Je boekt dat

De schuld / vordering tegenover leverancier Polar daalt / stijgt met van

euro. Je

. Dat is een actiefrekening /

boekt dat op de rekening

VA N

passiefrekening die vermeerdert / vermindert, je

Het bedrag van de financiële korting

euro boek je op de rekening

. Je

dus die

rekening.

Vul het redeneringsschema in.

Documentnummer: REDENERING

REKENINGNAAM

THEMA 3

REK.NR.

122

Documentdatum:

A/P

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

+/-

D/C

Totaal

K/O

Explore 6— Hoe registreer je een inning met financiële korting?

Welke verrichting gaf aanleiding tot dit bankafschrift?

ING Belgium SA/NV – Head Office: Avenue Marnix 24, B-1000 Brussels – RPL Brussels – VAT BE 0403 200 393

ING Green Account – EURO (EUR)

BIC (SWIFT): BBRUBEBB – IBAN: BE45 3109 1560 2789

BIC: BBRUBEBB

A.S.Adventure.edu IBAN: BE20 3200 6835 4556

Vorig saldo op 20xx-03-10

Europese overschrijving

+ 71 883,57

+ 2 633,78

Van: KSA Nationaal – BE13 7370 1155 2339 VF20xx-0261 – K40005

VA N

Verrichting 204 van 20xx-03-11 – valuta 20xx-03-12

Afschrift 62/001

Nieuw saldo op 20xx-03-11

+ 74 517,35

Ga even terug naar Level 3, Explore 9. a

Voor welk bedrag heeft A.S.Adventure.edu de factuur geregistreerd op de rekening handelsdebiteuren in de boekhouding?

Welk bedrag heeft KSA Nationaal op

de rekening van A.S.Adventure.edu overgeschreven?

Verklaar het verschil.

LEVEL 4

THEMA 3

123

Neem er opnieuw het MAR bij. Vul aan en markeer het juiste antwoord. De financiële korting die A.S.Adventure.edu toestaat aan haar klant, is een financiële kost / opbrengst voor de onderneming. De financiële kosten staan gegroepeerd in groep 65 van het MAR. Je boekt de toegestane financiële korting van de leverancier op de rekening .

Registratie financiële korting klanten Wanneer een klant zijn factuur betaalt, daalt de vordering tegenover de klant. Dat is een

actiefrekening die je crediteert voor het totale factuurbedrag zonder rekening te houden

met de financiële korting. Het is het bedrag dat je geregistreerd hebt bij het boeken van de verkoopfactuur op de rekening Handelsdebiteuren.

Het bedrag van de toegestane financiële korting is voor de onderneming een financiële kost. Dat boek je op de rekening 657000 Betalingskortingen aan klanten die je debiteert.

Gebruik de boekingsregels en het MAR. Vul aan en markeer het juiste antwoord.

VA N

Het saldo op de bankrekening ING daalt / stijgt met

. Dat is een actiefrekening / passiefrekening die

bedrag op de rekening

vermeerdert / vermindert, dus je

euro. Je boekt dat

De schuld / vordering tegenover klant KSA Nationaal daalt / stijgt met Je boekt dat op de rekening

euro. . Dat is een actiefrekening /

passiefrekening die vermeerdert / vermindert, je

Het bedrag van de toegestane financiële korting

euro boek je op

de rekening

THEMA 3

LEVEL 4

rekening die je

124

. Dat is een .

Vul het redeneringsschema in. Documentnummer:

REK.NR.

REKENINGNAAM

+/-

D/C

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

VA N

A/P K/O

REDENERING

Documentdatum:

Totaal

Explore 7— Hoe analyseer je het kasdocument? Bij het afsluiten van de kassa op het einde van de dag, krijgt Kevin Thys het volgende document. Bestudeer het document en beantwoord de vragen. a

Waar vind je die gegevens nog?

20xx-03-02 verkocht?

Hoe betaalden de klanten de verkopen?

Hoeveel geld zat er aan het begin van 20xx-03-02 in de kassa?

Hoeveel geld zit er op het einde van de dag in kas?

Dagtotalen in euro 20xx-03-02 Doc. KAS 20xx-40 Verkoop 6 % Verkoop 21 % Totaal

874,56 874,56

Cash Bancontact Dagtotaal

262,35 612,21 874,56

Startgeld kas Ontv. cash Totaal kas Uit kas Overdracht Stand kas

380,00 262,35 642,35

642,35

LEVEL 4

Voor welk bedrag heeft A.S.Adventure.edu op

THEMA 3

125

Waarom zou je geld uit de kas halen? Geef een voorbeeld.

Wat wordt er bedoeld met ‘overdracht’?

Op welke rekening wordt het totaalbedrag van de dagontvangsten geregistreerd?

VA N

Explore 8— Hoe registreer je een kasdocument? 1

Gebruik de boekingsregels en het MAR. Vul aan en markeer het juiste antwoord.

Het saldo van de kas daalt / stijgt met

. Dat is een actiefrekening / passiefrekening die vermeerdert /

rekening

vermindert, dus je

De schuld / vordering tegenover klant Dagontvangsten daalt / stijgt voor een bedrag van

euro. Je boekt dat op de rekening

LEVEL 4 THEMA 3 126

die vermeerdert / vermindert en die je dus moet

Dat is een

euro. Je boekt dat bedrag op de

Nu moet je nog het ontvangen bedrag met Bancontact registreren,

euro. Bekijk

de financiële rekeningen in het MAR. Je boekt de betaalde verkopen met Bancontact op de rekening . Dat is een actiefrekening / passiefrekening die vermindert / vermeerdert, je debiteert / crediteert.

Elektronische inningen Betalingen met Bancontact of kredietkaart registreer je op rekening 590000 Elektronische inning. Dat is een actiefrekening. Je past er de boekhoudregels op toe zoals op de andere financiële rekeningen. Bij de kasafsluiting mag je de elektronische betalingen niet boeken op de bankrekening

Vul het redeneringsschema in. Documentnummer: REDENERING

omdat je daarvoor nog geen bankafschrift ontvangen hebt.

Documentdatum:

REK.NR.

REKENINGNAAM

K/O

+/-

D/C

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

VA N

A/P

Totaal

Explore 9— Hoe registreer je de storting van elektronische inningen op de bankrekening?

Welke verrichting geeft aanleiding tot dit bankafschrift?

LEVEL 4

THEMA 3

127

Zichtrekening EUR

IBAN: BE38 7380 1935 6572 A.S.Adventure.edu

BIC KREDBEBB

Nr. 38 20xx-03-05 + 4 498,13

Vorig saldo EUR datum

03-04

ONTVANGST Bancontact / Mister Cash van 02-03 REF 665057896 PERIODE 02/03 68 NR 1487 A.S.ADVENTURE.EDU

+ 612,21

03-03

valuta

+ 5 110,34

Nieuw saldo EUR

KBC Bank NV

VA N

Gebruik de boekingsregels en het MAR. Vul aan en markeer het juiste antwoord. a

De bankrekening KBC daalt / stijgt met

. Dat is een actiefrekening / passiefrekening die

op de rekening

vermeerdert / vermindert, dus je

euro. Je boekt dat bedrag

De inning via Bancontact registreer je op de rekening

Dat is een actiefrekening / passiefrekening die vermindert / vermeerdert, je debiteert / crediteert.

Vul het redeneringsschema in.

Documentnummer: REDENERING

Documentdatum:

REK.NR.

REKENINGNAAM

A/P

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

+/-

D/C

Totaal

K/O

THEMA 3

LEVEL 4

128

Explore 10— Hoe registreer je een interne geldbeweging?

Welke verrichting geeft aanleiding tot dit bankafschrift?

ING Belgium SA/NV – Head Office: Avenue Marnix 24, B-1000 Brussels – RPL Brussels – VAT BE 0403 200 393

VA N

BIC (SWIFT): BBRUBEBB – IBAN: BE45 3109 1560 2789

ING Green Account – EURO (EUR)

BIC: BBRUBEBB

A.S.Adventure.edu

IBAN: BE20 3200 6835 4556

Vorig saldo op 20xx-03-11

Europese overschrijving

+ 74 517,35 - 5 000,00

Aan: A.S. Adventure.edu – BE38 7380 1935 6572 Interne overboeking van ING naar Belfius

Verrichting 205 van 20xx-03-13 – valuta 20xx-03-12

Nieuw saldo op 20xx-03-13

Afschrift 63/001

+ 69 517,35

INTERNE GELDBEWEGING

Er is sprake van een interne geldbeweging wanneer je geld overschrijft van de ene

de kas op de bankrekening stort of omgekeerd.

THEMA 3

bankrekening, of als je geld vanuit

LEVEL 4

bankrekening naar de andere

129

Bestudeer het bankafschrift van Belfius dat je ontvangen hebt op 20xx-03-15. elfius Bank NV – Karel Rogierplein 11 – 1210 Brussel B IBAN: BE23 0529 0064 6991 – BIC: GKCCBEBB – RPR Brussel – BTW BE 0403.201.185 Verzekeringsagent FSMA nr. 019649 A – ME2 4944 Belfius Contact 02 222 12 02

A.S.Adventure.edu Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM

Afschrift 10 EUR CLASSIC-REKENING

BE89 0682 3480 4085 BIC: GKCCBEBB

20xx-02-28

0010

20xx-03-14 (VAL 20xx-03-15)

EUR

+ 364,92 + 5 000,00

Saldo op

Overschrijving van A.S.Adventure.edu BE20 3200 6835 4556

Saldo op

EUR

De ING-rekening daalt / stijgt met

met

euro. De Belfius-rekening daalt / stijgt

euro.

Registreer beide afschriften op de onderstaande T-rekeningen. D

551000 ING

553000 Belfius

(BS) 364,92

(BS) 74 517,35

+ 5 364,92

Vul aan en markeer het juiste antwoord.

VA N

20xx-03-15

Wat stel je vast?

THEMA 3

LEVEL 4

Registratie interne overboeking

130

Om een interne geldbeweging boekhoudkundig te registreren, gebruik je de wachtrekening 580000 Interne overboekingen. Dat is een actiefrekening. Je past er de boekingsregels op toe zoals op de andere financiële rekening. Nadat je beide financiële documenten geboekt hebt, staat de wachtrekening weer op nul.

Registreer bankafschrift ING63 op de correcte manier. a

Vul aan en markeer het juiste antwoord. De bankrekening ING daalt / stijgt met

euro. Je boekt dat bedrag . Dat is een actiefrekening / passiefrekening die je

op de rekening debiteert / crediteert.

Als tegenrekening gebruik je niet de rekening 553000 Belfius, maar de rekening

. Dat is een actiefrekening / passiefrekening, die vermeerdert / vermindert, die je debiteert / crediteert. b

Registreer op de T-rekening. D

551000 ING

553000 Belfius

VA N D

Registreer bankafschrift BELF10 op de correcte manier. a

Vul aan en markeer het juiste antwoord.

De bankrekening Belfius daalt / stijgt met

euro. Je boekt dat bedrag

. Dat is een actiefrekening / passiefrekening die je

op de rekening

debiteert / crediteert.

Als tegenrekening gebruik je niet de rekening 551000 ING, maar de rekening

. Dat is een actiefrekening / passiefrekening, die vermeerdert /

Registreer op de T-rekening, bij vraag 6b.

Wat stel je nu vast?

LEVEL 4

vermindert, die je debiteert / crediteert.

THEMA 3

558000 Interne overboeking

(BS) 364,92

(BS) 74 517,35

131

Vul het redeneringsschema van bankafschrift ING63 en BELF10 in. Documentnummer:

REK.NR.

REKENINGNAAM

+/-

D/C

Documentnummer: REDENERING

REK.NR.

REKENINGNAAM

CREDITBEDRAG (€)

Totaal

Documentdatum:

DEBETBEDRAG (€)

VA N

A/P K/O

REDENERING

Documentdatum:

A/P

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

+/-

D/C

Totaal

K/O

TO THE POINT Analyse van het financieel document Voor je in de boekhouding registreert, is het belangrijk dat je het bankafschrift goed bestudeert. Volg deze stappen om fouten te vermijden: Stap 1:

Van welke financiële instelling komt het document? → Zoek het rekeningnummer op in het MAR. Stijgt of daalt het saldo? → Reken uit met hoeveel.

Stap 3:

Stap 2:

Heeft de verrichting betrekking op een betaling of inning?

→ Controleer of er financiële korting in mindering werd gebracht. Stap 4:

Wordt er geld overgeschreven van de ene financiële rekening naar de andere of naar de kas? → Gebruik altijd de wachtrekening 580000 Interne overboekingen.

Stap 5:

Heeft de verrichting betrekking op een elektronische inning?

→ Gebruik altijd de wachtrekening 590000 Elektronische inning Bijzonderheden

VA N

Financiële korting toegestaan door leveranciers Stond de leverancier financiële korting

Totaal goederen excl. btw Handelskorting Transportkost Subtotaal Financiële korting Maatstaf van heffing Btw Terugstuurbare verpakking

toe, dan mag je bij betaling binnen de acht à tien dagen na factuurdatum, de financiële korting in mindering

brengen op het totale factuurbedrag

van de aankoopfactuur. Dat betekent dat je de leverancier minder betaalt

dan je oorspronkelijk, bij de boeking

Te betalen contant

Totaal factuurbedrag einde termijn

4 163,20 291,42 3 871,78 38,72 3 833,06 804,94 20,00

4 658,00 4 696,72

van de aankoopfactuur geregistreerd hebt. Dat is voor de onderneming een financiële opbrengst. Je boekt de ontvangen financiële korting op rekening 757000 Betalingskortingen van leveranciers. Let op, de schuld aan de leverancier daalt (registreer je) met het bedrag zonder de financiële korting. Financiële korting toegestaan aan klanten

Is er financiële korting toegestaan aan de klant? Dan mag de klant bij betaling binnen de tien dagen de financiële korting in mindering brengen op het totale factuurbedrag van de verkoopfactuur. Dat betekent dat de klant minder betaalt dan oorspronkelijk geboekt bij de registratie van de

THEMA 3

LEVEL 4

(registreer je) met het bedrag zonder de financiële korting.

133

Elektronische inning Bij de contante winkelverkopen wordt er niet enkel cash betaald, veel klanten betalen met de bankkaart. Om die betalingen te registreren maak je gebruik van de rekening 590000 Elektronische inning. Je past er de boekingsregels op toe zoals op de andere financiële rekeningen. Je mag bij de kasafsluiting de elektronische betalingen niet nog geen bankafschrift ontvangen hebt. Interne overboeking

boeken op de bankrekening, omdat je daarvoor

Er is sprake van een interne geldbeweging wanneer je geld overschrijft van de ene bankrekening naar de andere bankrekening, of wanneer je geld vanuit de kas op de bankrekening plaatst of omgekeerd.

Om een interne geldbeweging boekhoudkundig te registreren, gebruik je de wachtrekening 580000 Interne overboekingen. Dat is een actiefrekening. Je past er de boekingsregels op toe zoals op de

andere financiële rekening. Heb je beide financiële documenten geboekt, dan staat de wachtrekening weer op nul.

VA N

Financiële verrichtingen volgens het MAR

REDENERING

Het nieuwe saldo van

REK.NR. 55…

REKENINGNAAM

Financiële rekening

A/P

K/O A

+/-

D/C

de financiële rekening

BEDRAG Eindsaldo – beginsaldo

stijgt.

Het saldo van de kas

570000

Kas

stijgt.

Het nieuwe saldo van

55…

Financiële rekening

Stand kas – startgeld kas

de financiële rekening

Eindsaldo – beginsaldo

daalt.

Het saldo in de kas

570000

Kas

daalt.

THEMA 3

LEVEL 4

Klant betaalt, inning

134

400000

Handelsdebiteuren

Stand kas – startgeld kas

Totale

verkoopfactuur

factuur

= vordering op klant

bedrag

daalt.

zonder

Toegestane financiële korting aan klanten = financiële kost die stijgt.

financiële korting 657000

Betalingskortingen aan klanten

Bedrag financiële korting

REDENERING Betaling aan

REK.NR. 440000

REKENINGNAAM Leveranciers

A/P K/O P

+/-

D/C

BEDRAG Totale

leverancier = schuld

factuurbe-

aan leverancier daalt.

drag zonder financiële korting 757000

korting door leveranciers

Bedrag

financiële korting

stijgt. 580000

het saldo op de andere

Interne

overboeking

financiële rekening of kas stijgt. Interne overboeking:

van leveranciers

= financiële opbrengst

Interne overboeking:

Betalingskortingen

Toegestane financiële

580000

het saldo op de andere

Interne

Bedrag

verrichting

VA N

overboeking

Bedrag verrichting

financiële rekening of kas daalt.

Elektronische inning: storting op bank

rekening (bankafschrift)

Elektronische

inning

590000

Elektronische inning

Bedrag betalingen bankkaart

Bedrag ontvangen betalingen bankkaart

BEKIJK DE KENNISCLIP

LEVEL 4

590000

kasafsluiting

THEMA 3

Elektronische inning:

135

Action 1— Kun je financiële documenten registreren? Vul van elk bankafschrift of kasdocument het redeneringsschema in.

A Documentnummer:

REK.NR.

REKENINGNAAM

+/-

D/C

CREDITBEDRAG (€)

Totaal

Dagtotalen in euro 20xx-03-03 Doc. KAS 20xx-41 Verkoop 6 % Verkoop 21 % Totaal

1 278,40 1 278,40

Cash Bancontact Dagtotaal

255,70 1 022,70 1 278,40

Startgeld kas Ontv. cash Totaal kas Uit kas Overdracht Stand kas

DEBETBEDRAG (€)

VA N

A/P K/O

REDENERING

Documentdatum:

642,35 255,70 898,05

898,05

B Documentnummer: REKENINGNAAM

D/C

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

VA N

+/-

Totaal

Dagtotalen in euro 20xx-03-04 Doc. KAS 20xx-42 Verkoop 6 % Verkoop 21 % Totaal

25,00 945,71 970,71

Cash Bancontact Dagtotaal

119,60 851,11 970,71

Startgeld kas Ontv. cash Totaal kas Uit kas Overdracht Stand kas

898,05 119,60 1 017,65

1 017,65

LEVEL 4

A/P K/O

THEMA 3

REK.NR.

REDENERING

Documentdatum:

137

C Documentnummer:

REK.NR.

REKENINGNAAM

+/-

D/C

IBAN: BE38 7380 1935 6572 A.S.Adventure.edu

BIC KREDBEBB

datum

LEVEL 4 THEMA 3

+ 5 110,34

ONTVANGST Bancontact / Mister Cash van 03-04 REF 66607846106 PERIODE 03/03 68 NR 1488 A.S.ADVENTURE.EDU

03-05

+ 1 022,70

ONTVANGST Bancontact / Mister Cash van 03-05 REF 66607846107 PERIODE 03/04

03-06

+ 851,11

KBC Bank NV

138

Nr. 39 20xx-03-06

valuta

Vorig saldo EUR

03-04

CREDITBEDRAG (€)

Totaal

Zichtrekening EUR

DEBETBEDRAG (€)

VA N

A/P K/O

REDENERING

Documentdatum:

Nieuw saldo EUR

+ 6 984,15

D Documentnummer:

REK.NR.

REKENINGNAAM

+/-

D/C

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

VA N

A/P K/O

REDENERING

Documentdatum:

Totaal

ING Belgium SA/NV – Head Office: Avenue Marnix 24, B-1000 Brussels – RPL Brussels – VAT BE 0403 200 393

BIC (SWIFT): BBRUBEBB – IBAN: BE45 3109 1560 2789

ING Green Account – EURO (EUR)

BIC: BBRUBEBB

A.S.Adventure.edu

IBAN: BE20 3200 6835 4556

Vorig saldo op 20xx-03-13

Europese overschrijving

+ 69 517,35 -94,02

Aan: Telenet – BE11 4050 5046 1148

Verrichting 206 van 20xx-03-14 – valuta 20xx-03-13

Europese overschrijving

+ 2 915,24

Van: Synergie – BE38 1030 2555 0272 VF20xx-0257 – K40010 Verrichting 207 van 20xx-03-13 – valuta 20xx-03-14 Afschrift 64/001

Nieuw saldo op 20xx-03-14

+ 72 338,57

THEMA 3

LEVEL 4

139

E Documentnummer:

REK.NR.

REKENINGNAAM

+/-

D/C

Dagtotalen in euro 20xx-03-16 Doc. KAS 20xx-51

140

CREDITBEDRAG (€)

Totaal

Verkoop 6 % Verkoop 21 % Totaal

902,14 902,14

Cash Bancontact Dagtotaal

135,30 766,84 902,14

Startgeld kas Ontv. cash Totaal kas Uit kas Overdracht Stand kas

DEBETBEDRAG (€)

VA N

A/P K/O

REDENERING

Documentdatum:

1 515,80 135,30 1 651,10

1 651,10

F Documentnummer: REKENINGNAAM

D/C

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

VA N

+/-

Totaal

Dagtotalen in euro 20xx-03-17 Doc. KAS 20xx-52 Verkoop 6 % Verkoop 21 % Totaal

25,00 796,85 821,85

Cash Bancontact Dagtotaal

144,50 677,35 821,85

Startgeld kas Ontv. cash Totaal kas Uit kas Overdracht Stand kas

1 651,10 144,50 1 795,60 -1 500,00 295,60

LEVEL 4

A/P K/O

THEMA 3

REK.NR.

REDENERING

Documentdatum:

141

G Documentnummer:

REK.NR.

REKENINGNAAM

+/-

D/C

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

Totaal

VA N

A/P K/O

REDENERING

Documentdatum:

elfius Bank NV – Karel Rogierplein 11 – 1210 Brussel B IBAN: BE23 0529 0064 6991 – BIC: GKCCBEBB – RPR Brussel – BTW BE 0403.201.185 Verzekeringsagent FSMA nr. 019649 A – ME2 4944 Belfius Contact 02 222 12 02

Afschrift 11 EUR CLASSIC-REKENING

BE89 0682 3480 4085 BIC: GKCCBEBB

A.S.Adventure.edu Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM Saldo op

20xx-03-15

0011

20xx-03-15 (VAL 20xx-03-16)

EUR

+ 5 364,92 + 5 228,72

Overschrijving van Groendienst Gent BE53 0910 1965 4653 VF20xx-0262 (5 317,59-88,87 FK)

0012

20xx-03-15 (VAL 20xx-03-14)

- 10 000,00

Overschrijving naar A.S.Adventure.edu

THEMA 3

LEVEL 4

BE20 3200 6835 4556

142

Saldo op

20xx-03-17

EUR

+ 593,64

H Documentnummer:

REK.NR.

REKENINGNAAM

+/-

D/C

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

VA N

A/P K/O

REDENERING

Documentdatum:

Totaal

ING Belgium SA/NV – Head Office: Avenue Marnix 24, B-1000 Brussels – RPL Brussels – VAT BE 0403 200 393

BIC (SWIFT): BBRUBEBB – IBAN: BE45 3109 1560 2789

ING Green Account – EURO (EUR)

BIC: BBRUBEBB

A.S.Adventure.edu

Vorig saldo op 20xx-03-14

IBAN: BE20 3200 6835 4556

Europese overschrijving

+ 72 338,57 + 10 000,00

Van: A.S. Adventure.edu - BE89 0682 3480 4085 Verrichting 208 van 20xx-03-16 – valuta 20xx-03-17 Storting loket

+ 1 500,00

Verrichting 209 van 20xx-03-17 – valuta 20xx-03-18 Europese overschrijving

+ 2 645,28

VF20xx-0258 – CN20xx-003 / K40004 Verrichting 210 van 20xx-03-17 – valuta 20xx-03-18 Afschrift 65/001 © MDart10

Nieuw saldo op 20xx-03-18

+ 86 483,85

THEMA 3

LEVEL 4

Van: Fitality Club – BE73 0639 9193 4260

143

I Documentnummer:

REK.NR.

REKENINGNAAM

+/-

D/C

IBAN: BE38 7380 1935 6572 A.S.Adventure.edu

BIC KREDBEBB

datum

LEVEL 4 THEMA 3

+ 15 110,34

ONTVANGST Bancontact / Mister Cash van 03-18 REF 66607846116 PERIODE 03/17 68 NR 1498 A.S.ADVENTURE.EDU

03-18

+ 766,84

ONTVANGST Bancontact / Mister Cash van 03-19 REF 66607846118 PERIODE 03/18

03-19

+ 677,35

KBC Bank NV

144

Nr. 46 20xx-03-19

valuta

Vorig saldo EUR

03-18

CREDITBEDRAG (€)

Totaal

Zichtrekening EUR

DEBETBEDRAG (€)

VA N

A/P K/O

REDENERING

Documentdatum:

Nieuw saldo EUR

+ 16 554,53

J Documentnummer:

REK.NR.

REKENINGNAAM

+/-

D/C

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

VA N

A/P K/O

REDENERING

Documentdatum:

Totaal

A.S.Adventure.edu Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM

Afschrift 12 EUR CLASSIC-REKENING

BE89 0682 3480 4085 BIC: GKCCBEBB

Saldo op

20xx-03-17

0012

20xx-03-20 (VAL 20xx-03-21)

EUR

+ 593,64 + 5 524,04

Overschrijving van KSA Nationaal BE32 0682 1090 4602

20xx-03-21

EUR

+ 6 117,68

LEVEL 4

Saldo op

THEMA 3

VF20xx-0271 (5 617,21-93, 17 FK)

145

K Documentnummer:

REK.NR.

REKENINGNAAM

+/-

D/C

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

Totaal

VA N

A/P K/O

REDENERING

Documentdatum:

ING Belgium SA/NV – Head Office: Avenue Marnix 24, B-1000 Brussels – RPL Brussels – VAT BE 0403 200 393

BIC (SWIFT): BBRUBEBB – IBAN: BE45 3109 1560 2789

ING Green Account – EURO (EUR)

BIC: BBRUBEBB

A.S.Adventure.edu

IBAN: BE20 3200 6835 4556

Vorig saldo op 20xx-03-18

Europese overschrijving

+ 86 483,85 - 4 658,00

Aan: Ortlieb – BE77 4060 0754 0142 VF-20xx-412 – Klant 41415 (4 696,72-38,72 FK) Verrichting 211 van 20xx-03-25 – valuta 20xx-03-24 Europese overschrijving

- 931,70

Aan: CCS Boekhoudkantoor – BE38 3630 5129 7882 F212156 - klant 000312

THEMA 3

LEVEL 4

Verrichting 212 van 20xx-03-25 – valuta 20xx-03-24

146

Afschrift 66/001 © MDart10

Nieuw saldo op 20xx-03-25

+ 80 894,15

L Documentnummer:

REK.NR.

REKENINGNAAM

A/P K/O

+/-

D/C

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

REDENERING

Documentdatum:

Totaal

Dagtotalen in euro 20xx-03-26 Doc. KAS 20xx-59 Verkoop 6 % Verkoop 21 % Totaal

147,80 926,26 1 074,06

Cash Bancontact Dagtotaal

194,10 879,96 1 074,06

Startgeld kas Ontv. cash Totaal kas Uit kas Overdracht Stand kas

986,35 194,10 1 180,45

LEVEL 4

1 180,45

THEMA 3

VA N

147

M Documentnummer:

REK.NR.

REKENINGNAAM

A/P K/O

+/-

D/C

DEBET-

CREDIT-

BEDRAG (€)

REDENERING

Documentdatum:

VA N

Totaal

THEMA 3

LEVEL 4

Dagtotalen in euro 20xx-03-27 Doc. KAS 20xx-60

148

Verkoop 6 % Verkoop 21 % Totaal

1 153,19 1 153,19

Cash Bancontact Dagtotaal

34,60 1 118,59 1 153,19

Startgeld kas Ontv. cash Totaal kas Uit kas Overdracht Stand kas

1 180,35 34,60 1 214,95

1 214,95

N Documentnummer:

REK.NR.

REKENINGNAAM

+/-

D/C

CREDITBEDRAG (€)

Totaal

THEMA 3

LEVEL 4

DEBETBEDRAG (€)

VA N

A/P K/O

REDENERING

Documentdatum:

149

Zichtrekening EUR

IBAN: BE38 7380 1935 6572 A.S.Adventure.edu

BIC KREDBEBB

Nr. 52 20xx-03-28 + 19 424,44

Vorig saldo EUR datum

valuta ONTVANGST Bancontact / Mister Cash van 03-27 REF 66607854129 PERIODE 03/26 68 NR 1498 A.S.ADVENTURE.EDU

03-27

+ 879,96

03-28

ONTVANGST Bancontact / Mister Cash van 03-28 REF 66607846130 PERIODE 03/27

03-28

+ 1 118,59

03-28

OVERSCHRIJVING The North Face – BE43 2930 1710 5401 VF20xx-0486 – klant 400120 (5 143,6342,58 FK

03-27

- 5 101,05

03-27

VA N

Nieuw saldo EUR

+ 16 321,94

KBC Bank NV

Action 2— Kun je financiële documenten registreren in didACC?

Ga naar het onlinelesmateriaal. Je kunt er oefenen op het registreren van financiële verrichtingen.

BREAKING NEWS

Ga naar het onlinelesmateriaal. Je vindt er een actualiteitsitem over het onderwerp.

Los de vragen op.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

THEMA 3

LEVEL 4

150

CHECKLIST Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

KAN

EXTRA OEFENMATERIAAL

BETER

Ik kan een bankafschrift analyseren.

Ik kan een inning van een verkoopfactuur

registreren in de boekhouding. Ik kan een inning van een verkoopfactuur met

financiële korting registreren in de boekhouding. 4

Ik kan een betaling van een aankoopfactuur registreren in de boekhouding.

Ik kan een betaling van een aankoopfactuur met

financiële korting registreren in de boekhouding. 6

Ik kan een kasdocument registreren in de

VA N

boekhouding.

Ik kan een interne geldbeweging registreren in

de boekhouding.

Ik kan een elektronische inning registreren in de

boekhouding.

THEMA 3

LEVEL 4

151

LEVEL 5

INTRO 1

Bekijk de cartoon. Wat stelt de cartoon voor?

Welke roosters met betrekking tot de aan- en verkoopverrichtingen gebruik je bij de btw-aangifte?

Wanneer moet je btw aan de staat betalen?

VA N

Wanneer kun je btw van de staat terugvorderen?

THEMA 3

LEVEL 5

152

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvraag: Welke roosters met betrekking tot de aan- en verkoopverrichtingen gebruik je bij de btw-aangifte?

Explore 1— Wie is btw-plichtig? 1

Ga naar het onlinelesmateriaal. Bekijk het filmpje. Beantwoord de vragen. a

Wie is btw-plichtig?

BTW-PLICHTIG

Btw-plichtig betekent dat je btw aanrekent op elke verkoop en die btw doorstort aan de btw-administratie. De btw die je betaalt bij

de aankoop van handelsgoederen, diensten of diverse goederen en bedrijfsmiddelen, mag je daarvan in mindering brengen.

In welke categorieën kun je de beroepen indelen die niet btw-plichtig zijn? Geef van elk twee voorbeelden.

VA N

Goederen en diensten vrijgesteld van btw

In artikel 44 van het btw-wetboek staan de goederen en diensten die vrijgesteld zijn van btw. In die lijst zijn onder andere volgende activiteiten opgenomen: —

medische activiteiten (zonder esthetisch karakter) uitgevoerd door dokters, tandartsen, kinesitherapeuten, vroedvrouwen, diëtisten, logopedisten …

—

ziekenhuisverpleging en medische verzorging

—

jeugd-, bejaarden- en gehandicaptenzorg

—

onderwijs

—

ziekenfondsen

—

verhuur van boeken, tijdschriften … in bibliotheken

—

culturele activiteiten: musea, toneel-, ballet- of filmvoorstellingen, concerten

georganiseerd door erkende instellingen

LEVEL 5

verzekerings- en financiële activiteiten zoals het afsluiten van een krediet

THEMA 3

—

153

Bekijk het filmpje bij het onlinelesmateriaal. Beantwoord de vragen. a

Als handelaar ben je verplicht de btw door te storten aan de btw-administratie. Wat heb je nodig om dat te kunnen doen?

Hoe doe je dat?

Hoeveel stort je door?

Voorwaarden btw-plichtige Elke btw-plichtige moet: —

zijn ondernemingsnummer als btw-nummer laten activeren. Dat kan via

VA N

het ondernemingsloket of via een formulier (604A). Het btw-nummer is het ondernemingsnummer (tien cijfers) met ‘BE’ ervoor;

—

op regelmatige tijdstippen een periodieke btw-aangifte indienen.

Wanneer kun je vrijstelling van btw aanvragen?

Wat houdt die vrijstelling in?

Wat is het nadeel daarvan?

THEMA 3

LEVEL 5

154

Explore 2— Wat is de periodieke btw-aangifte? Periodieke btw-aangifte In de periodieke btw-aangifte geef je aan: —

hoeveel btw je van de klanten ontvangen hebt, de verschuldigde btw;

—

hoeveel btw je aan de leveranciers betaald hebt, de aftrekbare btw.

Het verschil tussen de verschuldigde btw en de aftrekbare btw betaal je aan de btw-

administratie. Is het bedrag van de aftrekbare btw groter dan de verschuldigde btw, dan vorder je het verschil terug van de btw-administratie.

Beantwoord de volgende vragen. Gebruik het internet. a

Wat is de algemene regel betreffende het indienen van de periodieke btw-aangifte?

Welke uitzondering wordt er toegestaan?

VA N

Good to know

De uitzondering van de jaaromzet geldt niet voor handelaars die handelen in: –

energieproducten (producten bedoeld als brandstof),

–

mobiele telefonie, computers met hun randapparatuur en toebehoren,

–

landbouwvoertuigen die ingeschreven moeten worden.

Voor hen ligt de drempel op 250 000,00 euro jaaromzet.

Wat is in principe de uiterste indieningsdatum van de btw-aangifte?

LEVEL 5

Hoe moet je de btw-aangifte indienen?

THEMA 3

155

Wanneer moet je de periodieke aangifte indienen? Raadpleeg de btw-kalender op de website van FOD Financiën. Je dient de btw-aangifte maandelijks in. Vul de tabel aan. MAAND

AANGIFTE INDIENEN VOOR

april

juni

juli

augustus

oktober

Je doet een kwartaalaangifte. Vul de tabel aan. KWARTAAL Kwartaal 1

HEEFT BETREKKING OP DE MAANDEN

AANGIFTE INDIENEN VOOR

Kwartaal 2

Kwartaal 3

Kwartaal 4

VA N

Good to know

Tijdens de vakantiemaanden juli en augustus geeft de btw-administratie uitstel om de periodieke aangiften van de maanden juni en juli in te dienen. Let op: je krijgt enkel uitstel om in te dienen en niet om het verschuldigde btw-saldo te betalen. Valt de 20e van de maand in het weekend, dan verschuift de deadline naar de eerstvolgende maandag.

Het laattijdig indienen van de btw-aangifte leidt tot boetes. Dat is 100,00 euro per maand

THEMA 3

LEVEL 5

vertraging met een maximum tot 1 000,00 euro.

156

Explore 3— Hoe dien je de btw-aangifte in? Bekijk het filmpje bij het onlinelesmateriaal. Beantwoord de vragen. a

In welk rooster neem je de volgende bedragen op? Combineer het rooster met de juiste omschrijving. A

Totaalbedrag van alle aankopen handelsgoederen en aankoopkosten verminderd met de toegestane handelskorting en inkomende creditnota’s. Dat zijn alle bedragen geregistreerd op de 60-rekeningen. Totaalbedrag van de inkomende creditnota’s

Totaalbedrag van de aftrekbare btw op uitgaande creditnota’s

Totaalbedrag van de verschuldigde btw op inkomende creditnota’s

De maatstaf van heffing van verkopen onderhevig aan 6 % btw

Totaalbedrag van de aftrekbare btw

Totaalbedrag van alle aankopen bedrijfsmiddelen. Dat zijn alle bedragen geregistreerd op de

VA N

rekeningen in klasse 2. H

De maatstaf van heffing van de uitgaande creditnota’s

Totaalbedrag van de verschuldigde btw

De maatstaf van heffing van verkopen onderhevig aan 21 % btw

Totaalbedrag van alle aankopen diensten en diverse goederen verminderd met de inkomende creditnota’s. Dat zijn alle bedragen geregistreerd op de 61-rekeningen.

R01

R02

R03

R49

R54

R59

R63

R64

R81

R82

R83

R85

Welk rooster vul je in en voor welk bedrag als:

De maatstaf van heffing van verkopen onderhevig aan 12 % btw

de totale aftrekbare btw 6 523,89 euro is en de verschuldigde btw 8 709,64 euro?

LEVEL 5

de totale aftrekbare btw 9 623,90 euro is en de verschuldigde btw 8 341,23 euro?

THEMA 3

157

Explore 4— Welke gegevens moet je opnemen in de btwaangifte?

In maart werden de volgende boekingen geregistreerd in de boekhouding. Bestudeer de T-rekeningen. De bedragen die cursief staan zijn onderhevig aan 6 % btw. a

Op welke verrichtingen hebben deze T-rekeningen betrekking?

b D

Bepaal de saldo’s van die rekeningen. 704001 Verkopen HG 6 % btw

109,40 (VF257)

704002 Verkopen HG 21 % btw

452,70 (VF262)

2 313,45 (VF257)

63,96 (VF265)

3 547,90 (VF258)

202,55 (VF268)

14 087,71 (VF259)

31,98 (VF269)

4 957,50 (VF260)

442,08 (VF272)

704010 Retours op verkopen (-)

(CN2) 454,35

2 550,20 (VF263) 3 056,20 (VF264) 1 276,25 (VF265) 2 587,49 (VF266) 7 200,80 (VF268)

(CN4) 165,20

704020 Handelskorting op

7 237,92 (VF269) 2 003,30 (VF270) 4 658,49 (VF271) 18 264,37 (VF272)

74600 Doorgerekende kosten

verkopen (-)

(VF262) 711,81

LEVEL 5

4 745,40 (VF262)

6 609,75 (VF267)

24,79

(VF258) 354,79

THEMA 3

2 221,10 (VF261)

(CN3) 247,90

158

7 682,50 (VF256)

VA N

(CN3)

40,00 (VF259) 25,00 (VF262)

(VF262) 67,91

15,00 (VF263)

(VF263) 382,53

25,00 (VF267)

(VF267) 991,46

25,00 (VF268)

(VF268) 30,38

25,00 (VF269)

(VF268)

10,00 (VF270)

1 080,12

45110 Verschuldigde btw

411200 Aftrekbare btw op

uitg. cn’s

1 613,33 (VF256)

(CN2) 95,41

492,39 (VF257)

(CN3) 46,85

670,55 (VF258)

(CN4) 34,69

2 966,82 (VF259) 1 041,08 (VF260) 457,10 (VF261)

488000 Terug te betalen

854,21 (VF262)

verpakking

458,36 (VF263) 628,97 (VF264)

(CN4) 20,00

20,00 (VF260)

271,85 (VF265)

20,00 (VF262)

543,37 (VF266)

20,00 (VF266)

1 185,09 (VF267)

20,00 (VF268)

1 297,17 (VF268)

20,00 (VF269)

1 523,38 (VF269)

VA N

422,79 (VF270)

958,72 (VF271)

THEMA 3

LEVEL 5

3 862,04 (VF272)

159

Vink in het scherm de roosters aan die je in de btw-aangifte zal invullen.

VA N

Welke bedragen vul je in die roosters in? Vul de tabel aan.

Uitgaande handelingen = verkoopverrichtingen In dit deel vul je de maatstaf van heffing van de verkopen of uitgaande creditnota’s in, opgesplitst per btw-tarief. Je brengt de uitgaande creditnota’s niet in mindering in R00,

R01, R02 en R03. Je houdt wel rekening met de doorgerekende kosten en de toegestane handelskorting, uitgesplitst per btw-tarief. Rooster 00: verkopen onderhevig aan 0 % btw, bijvoorbeeld kranten, oudijzer Rooster 01: verkopen onderhevig aan 6 % btw, bijvoorbeeld voeding Rooster 02: verkopen onderhevig aan 12 % btw, bijvoorbeeld margarine Rooster 03: verkopen onderhevig aan 21 % btw

THEMA 3

LEVEL 5

Rooster 49: uitgereikte creditnota’s

160

IN TE VULLEN BEDRAG ROOSTER

REK.NR. MAR

BEDRAG (IN EURO)

PERIODIEKE AANGIFTE (IN EURO)

R01

R49

R54

R64

R03

Welke rekening wordt niet opgenomen in de btw-aangifte? Waarom niet?

VA N

Bestudeer de T-rekeningen. a

Op welke verrichtingen hebben deze T-rekeningen betrekking?

Bepaal de saldo’s van deze rekeningen.

(AF 163)

604000 Aankopen HG 908,90

604010 Retours op aankopen (-)

137,70

(CN 5)

(AF 166) 6 998,00

266,50

(CN 6)

275,30

(CN 7)

(AF167)

5 109,60

(AF168)

7 847,60

(AF169)

8 242,00

(AF172)

3 739,75

604020 Handelskorting op ak (-)

(AF173)

4 163,20

(AF174)

3 452,50

(CN7) 27,53

699,80 (AF166)

(AF175)

4 602,60

186,99 (AF172)

(AF177)

4 714,80

291,42 (AF173)

(AF178)

2 026,05

471,48 (AF177)

(AF180)

4 304,65

430,47 (AF180)

(AF181)

1 935,84

(AF182) 682,65

LEVEL 5

THEMA 3

161

612000 Kantoorbenodigdheden

604030 Aankoopkosten

en drukwerk (AF176) 577,68

(AF167) 30,00

(AF172) 20,00 (AF180) 25,00 D

612500 Verbruik water

(AF177) 15,00 (AF181) 10,00

614400 Verzek. rollend mat.

(AF179) 577,89

231000 Machines 3 419,20

613200 Erelonen boekhouder

616300 Internet

(AF163) 190,87

(AF170) 77,70

411100 Aftrekbare btw

(AF183) 770,00

VA N

(AF165)

(AF164) 250,00

211000 Concessies, octrooien,

(AF171)

licenties, knowhow 1 950,00

(AF164) 15,00

(AF165) 718,03

418000 Terug te vorderen verpak.

(AF166)

1 322,62

(AF167)

1 079,32

(AF168)

1 648,00

(AF168) 15,00

(AF169)

1 713,51

(AF173) 20,00

(AF170) 16,32

(AF175) 15,00

(AF171) 409,50

(AF172) 214,37

(AF173) 804,94

451200 Verschuldigde btw op ink. cn’s C

(AF174) 725,03 28,92

(CN5)

(AF176) 121,32

55,97

(CN6)

(AF177) 885,31

52,03

(CN7)

(AF175) 966,55

(AF178) 425,47 (AF180) 818,83

THEMA 3

LEVEL 5

(AF181) 408,63

162

418000 Terug te vorderen verpak.

(AF182) 143,36 (AF183) 161,70

(AF168) 15,00 (AF173) 20,00 (AF175) 15,00

15,00

(CN6)

Vink in het scherm de roosters aan die je in de btw-aangifte zal invullen.

VA N

Welke bedragen vul je in die roosters in? Vul de tabel aan.

Inkomende handelingen = aankoopverrichtingen In dit deel vul je de bedragen van de aankopen in. Je splitst de bedragen uit op basis van de soort aankoop verminderd met het bedrag van de ontvangen creditnota’s en ontvangen

handelskortingen.

Rooster 81: totaalbedrag aankopen handelsgoederen – ontvangen creditnota’s (rekeningen groep 60)

Rooster 82: totaalbedrag aankopen goederen en diensten – ontvangen creditnota’s (rekeningen groep 61)

Rooster 83: totaalbedrag aankopen bedrijfsmiddelen – ontvangen creditnota’s (rekeningen klasse 2)

THEMA 3

LEVEL 5

Rooster 85: bedrag ontvangen creditnota’s

163

IN TE VULLEN BEDRAG ROOSTER

REK.NR. MAR

BEDRAG (IN EURO)

PERIODIEKE AANGIFTE (IN EURO)

R81

R85

R59

R63

R82

VA N

R83

Hoeveel bedraagt de totale verschuldigde btw?

Hoeveel bedraagt de totale aftrekbare btw?

THEMA 3

LEVEL 5

164

Welke rekening wordt niet opgenomen in de btw-aangifte? Waarom niet?

Vul aan en markeer het juiste antwoord. Voor de maand maart moet A.S.Adventure.edu btw doorstorten / terugvorderen want de totale verschuldigde btw is groter / kleiner dan de totale aftrekbare btw. Je vult rooster 71 / 72 in voor een bedrag van

Voor welke datum moet Anastasia de btw-aangifte indienen?

Explore 5— Kun jij de periodieke btw-aangifte invullen?

THEMA 3

LEVEL 5

VA N

Vul op basis van Explore 4 de periodieke btw-aangifte correct in.

165

THEMA 3

LEVEL 5

VA N

166

TO THE POINT Wat is een periodieke btw-aangifte? In de periodieke btw-aangifte geef je aan: —

hoeveel btw je van de klanten ontvangen hebt, de verschuldigde btw;

—

hoeveel btw je aan de leveranciers betaald hebt, de aftrekbare btw.

Het verschil tussen de verschuldigde btw en de aftrekbare btw betaal je aan de btw-administratie. Is van de btw-administratie.

het bedrag van de aftrekbare btw groter dan de verschuldigde btw, dan vorder je het verschil terug

Wie moet een periodieke btw-aangifte indienen?

Iedereen die inkomsten haalt uit zelfstandige activiteiten is btw-plichtig. Dat betekent dat je

verplicht bent om op elke verkoopfactuur btw aan te rekenen en die btw door te storten aan de btwadministratie. De btw die je betaalt aan de leverancier mag je daarvan in mindering brengen.

Artikel 44 van het Btw-Wetboek voorziet uitzonderingen van activiteiten die niet onderhevig zijn aan btw. Dat gaat onder andere over ondernemingen in: —

de socioculturele sector: je betaalt geen btw bij aankoop van een toegangsticket voor musea of

—

de financiële sector: verzekeringen, afsluiten van een krediet …;

—

de medische sector: je betaalt geen btw bij consultatie van een arts, tandarts ….

VA N

een ticket voor een optreden van jouw favoriet artiest …;

Elke btw-plichtige moet: —

zijn ondernemingsnummer als btw-nummer laten activeren. Dat kan via het ondernemingsloket

of via een formulier (604A). Het btw-nummer is het ondernemingsnummer (tien cijfers) met ‘BE’ ervoor;

—

op regelmatige tijdstippen een periodieke btw-aangifte indienen.

Op het indienen van de periodieke btw-aangifte is er een uitzondering: vrijstelling voor kleine ondernemingen met een jaaromzet lager dan 25 000,00 euro. Zij moeten geen btw-aangifte indienen, geen btw aanrekenen op hun verkoopfacturen en kunnen de btw op hun aankopen niet aftrekken. Voor hen is de btw dus wel een kost.

Wanneer dien je een periodieke btw-aangifte in?

In principe is elke btw-plichtige verplicht om maandelijks de periodieke btw-aangifte in te dienen. Als onderneming kun je van dat principe afwijken en de periodieke btw-aangiften indienen per

kwartaal (driemaandelijks), als: —

de jaaromzet lager is dan 2 500 000,00 euro,

—

de jaaromzet lager is dan 250 000,00 euro wanneer je handelt in:

energieproducten (producten bedoeld als brandstof),

mobiele telefonie, computers met hun randapparatuur en toebehoren,

landbouwvoertuigen die ingeschreven moeten worden.

de btw-aangifte van de maand mei moet ingediend zijn voor 20 juni,

—

de btw-aangifte van kwartaal 3 (maanden juli, augustus, september) moet ingediend zijn voor 20 oktober.

THEMA 3

—

LEVEL 5

Je dient de btw-aangifte in voor de 20e van de maand die volgt op de aangifteperiode. Bijvoorbeeld:

167

Hoe dien je de periodieke btw-aangifte in? Iedereen die btw-plichtig is moet zijn btw-aangifte indienen via de toepassing Intervat op de website van financiën. Hoe is de btw-aangifte opgebouwd? De btw-aangifte bestaat uit verschillende schermen, roosters. Periode van aangifte —

de maand bij maandaangifte, of

—

het kwartaal bij kwartaalaangifte.

In dit scherm vul je de periode waarop de aangifte betrekking heeft in:

Aangiftegegevens – selectie van in te vullen roosters

VA N

In dit kader moet je de roosters aanvinken die je in de aangifte zult opnemen.

Uitgaande handelingen = verkoopverrichtingen In dat kader vul je de maatstaf van heffing van de verkopen of uitgaande creditnota’s in, opgesplitst per btw-tarief. Je brengt de uitgaande creditnota’s niet in mindering in R00, R01, R02 en R03. Je houdt wel rekening met de doorgerekende kosten en de toegestane handelskorting, uitgesplitst per

THEMA 3

LEVEL 5

btw-tarief.

168

Rooster 00: verkopen onderhevig aan 0 % btw, bijvoorbeeld kranten, oudijzer Rooster 01: verkopen onderhevig aan 6 % btw. Dat zijn de verkopen die geboekt werden op de rekening 704001 Verkopen aan 6 % btw en de doorgerekende kosten aan 6 % btw, verminderd met de toegestane handelskorting op die verkopen.

Rooster 02: verkopen onderhevig aan 12 % btw, bijvoorbeeld margarine Rooster 03: verkopen onderhevig aan 21 % btw. Dat zijn de verkopen die geboekt werden op de rekening 704002 Verkopen aan 21 % btw en de doorgerekende kosten aan 21 % btw, verminderd met de toegestane handelskorting op die verkopen. Rooster 49: uitgereikte creditnota’s. Dat zijn de bedragen die geboekt werden op de rekening 704020 Toegestane handelskorting (-). Inkomende handelingen = aankoopverrichtingen In dat kader vul je de bedragen van de aankopen in. Je splitst de bedragen uit op basis van de soort

aankoop, verminderd met het bedrag van de ontvangen creditnota’s en handelskortingen.

Rooster 81: totaalbedrag aankopen handelsgoederen + aankoopkosten – ontvangen creditnota’s – handelskorting op aankopen (rekeningen groep 60)

Rooster 82: totaalbedrag aankopen goederen en diensten – ontvangen creditnota’s (rekeningen groep 61)

Rooster 83: totaalbedrag aankopen bedrijfsmiddelen – ontvangen creditnota’s (rekeningen klasse 2) Rooster 85: bedrag ontvangen creditnota’s Verschuldigde belasting = verschuldigde btw In dat kader vul je alle bedragen van de verschuldigde btw, MAR groep 45, in.

VA N

Rooster 54: verschuldigde btw over R01, R02, R03 (rekening 451100)

Rooster 63: verschuldigde btw op de ontvangen creditnota’s (rekening 451200) Aftrekbare belasting = aftrekbare btw

In dat kader vul je alle bedragen van de aftrekbare btw, MAR groep 41, in. Rooster 59: totaal aftrekbare btw (rekening 411100)

Rooster 64: aftrekbare btw op de uitgereikte creditnota ‘s (rekening 411200) Saldo en voorschot

In dat kader bereken je de verschuldigde btw of de terug te vorderen btw. Je berekent daarvoor de verschuldigde belasting (rooster 54 + 63) en de aftrekbare belasting (rooster 59 + 64).

Is de verschuldigde belasting groter dan de aftrekbare belasting dan moet je het verschil doorstorten aan de btw-administratie. Je vult rooster 71 in.

Is de aftrekbare belasting groter dan de verschuldigde belasting dan mag je het

THEMA 3

LEVEL 5

verschil terugvorderen van de btw-administratie. Je vult rooster 72 in.

BEKIJK DE KENNISCLIP

169

Action 1— Kun jij de verkoopverrichtingen in de juiste roosters van de periodieke btw-aangifte invullen?

Uit het boekhoudpakket Exact bekomt Anissa het volgende overzicht van de maand januari. Bekijk aandachtig de verrichtingen. DEBET 47,19

Totaal groep 41

47,19

451100 Verschuldigde btw Totaal groep 45

411200 Aftrekbare btw op uitgaande creditnota’s (-)

CREDIT

15 479,16

704001 Verkopen handelsgoederen aan 6 % btw

843,12

704002 Verkopen handelsgoederen aan 21 % btw

74 321,87

VA N

704010 Retours op verkopen (-) aan 6 % btw

aan 21 % btw

25,00 217,56

704020 Handelskorting op verkopen (-) aan 6 % btw

aan 21 % btw

Totaal groep 70

12,03 849,08 74 061,32

746000 Doorgerekende kosten

15,00

aan 21 % btw

50,00

Totaal groep 74

65,00

THEMA 3

LEVEL 5

aan 6 % btw

170

Vink de roosters aan die Anissa moet opnemen in de periodieke btw-aangifte.

VA N

Welke bedragen moet Anissa in de periodieke btw-aangifte opnemen? Vul de tabel aan en vink het juiste bedrag aan.

ROOSTER

Verkopen handelsgoederen aan 21 % btw

Retours op verkopen (-)

BEDRAG 843,12 euro

821,09 euro 806,09 euro 846,09 euro 74 305,23 euro

73 255,23 euro 73 522,79 euro 74 321,87 euro 242,56 euro

25,00 euro 217,56 euro

Aftrekbare btw op uitgaande creditnota’s

THEMA 3

1 103,67 euro

LEVEL 5

Verkopen handelsgoederen aan 6 % btw

Verschuldigde btw

171

Action 2— Kun jij de aankoopverrichtingen in de juiste roosters van de periodieke btw-aangifte invullen?

Uit het boekhoudpakket Exact bekomt Anissa het volgende overzicht van de maand januari. Bekijk aandachtig de verrichtingen. DEBET

418000 Terug te vorderen verpakking Totaal groep 41

Totaal groep 45

126,28

40 089,34 176,09

604020 Handelskorting op aankopen (-)

601,34

VA N

604010 Retours op aankopen (-)

Totaal groep 60

75,00 39 386,91

611000 Huur en huurlasten

500,00

611600 Onderhoud en herstellingen gebouwen

125,00

611800 Onderhoud en herstellingen rollend materieel

431,83

616200 Telefoon, gsm

144,00

616500 Brandstof voertuigen

394,75

Totaal groep 61

LEVEL 5

8 551,32

126,28

604030 Aankoopkosten

THEMA 3

50,00

451200 Verschuldigde btw op inkomende creditnota’s (-)

604000 Aankopen handelsgoederen

172

8 501,32

411100 Aftrekbare btw

CREDIT

1 595,58

Vink de roosters aan die Anissa moet opnemen in de periodieke btw-aangifte.

VA N

Welke bedragen moet Anissa opnemen in de periodieke btw-aangifte? Vul de tabel aan en vink het juiste bedrag aan.

ROOSTER

40 089,00 euro

39 386,91 euro 39 988,25 euro 40 164,34 euro

Diensten en diverse goederen

Bedrag van de ontvangen creditnota’s

Aftrekbare btw

8 501,32 euro Verschuldigde btw op inkomende creditnota’s

Wanneer moet Anissa rooster 83 invullen?

LEVEL 5

8 551,32 euro

THEMA 3

Aankopen handelsgoederen

BEDRAG

173

Action 3— Kun je het btw-saldo berekenen? 1

Bereken op basis van Action 1 en 2 de totale aftrekbare btw.

Bereken op basis van Action en 2 de totale verschuldigde btw.

Vul aan en markeer het juiste antwoord. Voor de maand voor een bedrag van

moet A.S.Adventure.edu btw doorstorten / terugvorderen,

. Je vult rooster 71 / 72 in.

Tegen uiterlijk welke datum moet de aangifte ingediend worden?

VA N

Action 4— Kun je de periodieke btw-aangifte van A.S.Adventure.edu invullen?

Uit het boekhoudpakket Exact bekomt Anissa volgend overzicht met betrekking tot de verrichtingen van

de maand april. Bereken het btw-saldo: de totaal aftrekbare btw en de totaal verschuldigde btw.

53 900,00

Totaal groep 24

53 900,00

411100 Aftrekbare btw

22 193,02

241000 Rollend materieel

411200 Aftrekbare btw op uitgaande creditnota’s (-) 418000 Terug te vorderen verpakking Totaal groep 41

THEMA 3

LEVEL 5

451110 Verschuldigde btw

174

DEBET

451200 Verschuldigde btw op inkomende creditnota’s (-)

CREDIT

117,01 60,00 22 370,03 14 462,34 21,19

DEBET Totaal groep 45

CREDIT 14 483,53

604000 Aankopen handelsgoederen

50 902,65

604010 Retours op aankopen (-)

100,90

604020 Handelskorting op aankopen (-)

710,87

604030 Aankoopkosten

612000 Kantoorbenodigheden en drukwerk 612700 Verbruik elektriciteit 614400 Verzekering rollend materieel 616200 Telefoon, gsm

50 140,88

Totaal groep 60

50,00

289,52 450,00 950,00 144,00 506,66

616520 Publiciteitskosten

250,00

VA N

616500 Brandstof voertuigen

Totaal groep 61

2 590,18

704001 Verkopen handelsgoederen aan 6 % btw

878,00

704002 Verkopen handelsgoederen aan 21 % btw

69 318,90

704010 Retours op verkopen (-) aan 6 % btw

aan 21 % btw

50,00 542,89

704020 Handelskorting op verkopen (-) aan 6 % btw

aan 21 % btw

Totaal groep 70

17,02 762,31 68 824,68

746000 Doorgerekende kosten

20,00

aan 21 % btw

60,00

aan 6 % btw

Totaal groep 74

Vul aan en markeer.

voor een bedrag van

moet A.S.Adventure.edu btw doorstorten / terugvorderen, . Je vult rooster 71 / 72 in.

LEVEL 5

Voor de maand

THEMA 3

80,00

175

Vul de periodieke btw-aangifte in.

THEMA 3

LEVEL 5

VA N

176

LEVEL 5

THEMA 3

VA N

177

Tegen uiterlijk welke datum moet de aangifte ingediend worden?

Waarom vordert A.S.Adventure.edu btw terug van de btw-administratie?

Action 5— Kun jij de periodieke btw-aangifte voor bakkerij

VA N

Bakkerij Painture

Painture invullen?

Bakkerij Painture stelt de volgende gegevens ter beschikking voor de periode januari tot en met maart. Bereken het btw-saldo: de totale aftrekbare btw en de totale verschuldigde btw.

BAKKERIJ PAINTURE ® BRUGGESTRAAT 27 8730 OEDELEM

DEBET

CREDIT

BE 0874 027 606

(IN EURO)

INFO@PAINTURE.BE TEL. 050 78 92 62

4 000,00

Totaal groep 24

4 000,00

411100 Aftrekbare btw

2 800,21

Totaal groep 41

2 800,21

240000 Meubilair

451110 Verschuldigde btw

5 867,79

THEMA 3

LEVEL 5

451200 Verschuldigde btw op inkomende creditnota’s (-)

178

18,69

Totaal groep 45 600000 Aankopen grondstoffen

5 886,48 15 041,83

BAKKERIJ PAINTURE ® BRUGGESTRAAT 27 8730 OEDELEM

DEBET

CREDIT

BE 0874 027 606

(IN EURO)

INFO@PAINTURE.BE TEL. 050 78 92 62 604000 Aankopen handelsgoederen

5 127,40

604010 Retours op aankopen (-)

89,00 205,21

Totaal groep 60

604020 Handelskorting op aankopen (-)

19 875,02

611000 Huur en huurlasten

4 500,00

611000 Kantoorbenodigheden en drukwerk 612500 Verbruik water

390,05 450,00

612700 Verbruik elektriciteit

1 200,00 315,00

616500 Brandstof voertuigen

673,81

616520 Publiciteitskosten

150,00

VA N

616200 Telefoon, gsm

Totaal groep 61

7 678,86

704001 Verkopen handelsgoederen aan 6 % btw

75 209,15

704002 Verkopen handelsgoederen aan 21 % btw

6 409,25

Totaal groep 70

81 618,40

746000 Doorgerekende kosten

aan 6 % btw

15,00

aan 21 % btw

40,00

Totaal groep 74

Vul aan en markeer. Bakkerij Painture moet btw doorstorten / terugvorderen, voor een bedrag van . Je vult rooster 71 / 72 in.

LEVEL 5

THEMA 3

55,00

179

Vul de periodieke btw-aangifte in.

THEMA 3

LEVEL 5

VA N

180

LEVEL 5

THEMA 3

VA N

181

Tegen uiterlijk welke datum moet de aangifte ingediend worden?

BREAKING NEWS Ga naar het onlinelesmateriaal. Je vindt er een actualiteitsitem over het onderwerp.

Los de vragen op.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

CHECKLIST

Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

KAN

EXTRA OEFENMATERIAAL

BETER

Ik kan het begrip ‘btw-plichtig’ omschrijven.

Ik kan het begrip ‘periodieke btw-aangifte’

VA N

omschrijven.

Ik kan voorbeelden geven van niet-btw-plichtigen.

Ik kan omschrijven wie vrijstelling kan aanvragen.

Ik kan omschrijven wie de periodieke btw-

aangifte per kwartaal en maandelijks moet

indienen.

Ik kan de uiterste indieningsdatum van de periodieke btw-aangifte bepalen.

Ik kan de aankoopverrichtingen situeren in het

correcte rooster van de periodieke btw-aangifte.

Ik kan de verkoopverrichtingen situeren in het

THEMA 3

LEVEL 5

correcte rooster van de periodieke btw-aangifte.

182

Ik kan het btw-saldo bepalen.

Ik kan een periodieke btw-aangifte invullen.

LEVEL 6 Hoe kan een ondernemer kredietgever en kredietnemer zijn? 1

INTRO A.S.Adventure.edu moet binnenkort de producten voor het nieuwe seizoen bestellen. De aankoop verantwoordelijke, Lies Meeus, vergadert daarover met directeur Femke Kelchtermans. Lees hun gesprek en beantwoord de vragen. a

Wat is het verschil tussen een commerciële korting en een betalingskorting?

VA N

Om welke reden vindt Femke het voordelig om 90 dagen betalingsuitstel te krijgen?

THEMA 3

LEVEL 6

Femke: Goedemorgen Lies, zitten we op schema voor de bestelling van de nieuwe collectie? Lies: Goedemorgen Femke. We hebben voor 125 000,00 euro kampeermateriaal aangekocht. Volgende week moeten we de kledingcollectie voor het nieuwe seizoen aankopen. Volgens de huidige berekeningen zouden we daarvoor een bedrag van 2 250 000,00 euro nodig hebben. Bedankt voor de snelle bestelling van Femke: het kampeermateriaal. De vraag naar die producten stijgt immers snel. Ontvangen wij nog een korting op het aankoopbedrag? Gezien de omvang van de aankoop ontvangen we een Lies: commerciële korting van 10 %. Bij betaling binnen de 10 dagen krijgen we 1,5 % procent betalingskorting. Welke betalingstermijn heb je onderhandeld voor het Femke: kampeermateriaal?

183

VA N

Lies: Indien we ervoor kiezen om niet binnen de 10 dagen te betalen, hebben we een betalingstermijn van 30 dagen. Femke: En wat zijn de voorwaarden voor de aankoop van de kledingcollectie? Lies: Bij de aankoop van de kleding was er slechts ruimte voor 0,5 % korting bij contante betaling, maar de leverancier was bereid om een betalingstermijn van 90 dagen toe te staan. Femke: Dan lijkt het mij interessant om voor het kampeermateriaal te betalen binnen de 10 dagen. Wat de kledingcollectie betreft, ben ik blij met het betalingsuitstel van 90 dagen. Indien we een goed verkoopseizoen hebben kunnen we al een deel van het ontvangen geld uit de verkoop gebruiken om de collectie te betalen, en moeten we minder krediet aangaan bij onze bank. Ik overleg alvast met de verkoopafdeling voor een gerichte marketingcampagne. Lies: Dat is prima, ik zal de boekhoudafdeling op de hoogte brengen. Zijn er nog andere zaken die je wilt bespreken? Femke: Kun je de boekhoudafdeling vragen om na te gaan hoe snel wij onze voorraad verkopen? Als het kan, mogen ze die per productcategorie berekenen. Op die manier kan ik nagaan welke invloed dat op onze financiële situatie heeft en hoe we het voorraadbeleid moeten bijsturen. Lies: Ik zal een vergadering inplannen om dat met hen te overleggen. Nog een fijne dag verder en ik houd je op de hoogte.

Je merkt al dat een onderneming van een leverancier uitstel van betaling krijgt en op die manier

THEMA 3

LEVEL 6

van de leverancier eigenlijk een lening krijgt. In dit level beantwoord je stap voor stap deze

184

onderzoeksvraag: Hoe kan een onderneming kredietgever en kredietnemer zijn?

Explore 1— Hoe kan een ondernemer kredietnemer zijn? LEVERANCIERSKREDIET

Leverancierskrediet is het betalingsuitstel dat een onderneming van haar leveranciers krijgt bij de aankoop van goederen. Het is met andere woorden het aantal dagen tussen de aankoop van de

Markeer het juiste antwoord.

goederen en de betaling van die goederen.

Als een ondernemer voor de betaling van zijn aankoopfacturen een betalingstermijn van 60 dagen krijgt, is dat voor die onderneming een lening. De onderneming wordt dan gedurende 60 dagen kredietnemer / kredietgever. 2

Bekijk tabel 1 en beantwoord de vragen.

Hoeveel procent van de facturen wordt in Vlaanderen op tijd betaald?

VA N

Hoeveel procent van de facturen wordt in Vlaanderen te laat betaald?

Wanneer is er sprake van wanbetaling?

Voor hoeveel procent van de facturen is er in Vlaanderen een wanbetaling?

Vergelijk de situatie in Vlaanderen met die in Brussel en Wallonië. Wat stel je vast?

betaling op het leverancierskrediet?

LEVEL 6

Welk effect heeft een laattijdige

THEMA 3

185

Good to know Bij een verkoop aan particulieren is er geen wettelijke minimumtermijn voor de betaling van een factuur. Een onderneming legt de betalingstermijn vast in haar algemene voorwaarden. Indien er geen betalingstermijn is vastgelegd, is het bedrag onmiddellijk opeisbaar. Bij een verkoop tussen ondernemingen is de wettelijke betalingstermijn van een factuur vastgelegd op 30 dagen indien er niets in de algemene voorwaarden staat. Bedrijven niet langer dan 60 dagen zijn.

WANBETALING

Q3 2020

OP TIJD

TE LAAT

(> 90 DAGEN TE LAAT)

West-Vlaanderen

67,88 %

32,12 %

12,52 %

8,0

Oost-Vlaanderen

67,86 %

32,14 %

10,96 %

9,1

Antwerpen

69,58 %

30,42 %

12,62 %

7,9

Limburg

66,80 %

33,20 %

15,07 %

6,6

Vlaams-Brabant

61,84 %

38,16 %

20,31 %

4,9

Waals-Brabant

64,17 %

35,83 %

15,65 %

6,4

Henegouwen

68,89 %

31,11 %

14,86 %

6,7

Namen

69,38 %

30,62 %

12,18 %

8,2

Luik

69,70 %

30,30 %

12,68 %

7,9

Luxemburg

66,23 %

33,77 %

15,62 %

6,4

Vlaams Gewest

65,95 %

34,05 %

15,41 %

6,5

Brussels Gewest

68,16 %

31,84 %

13,72 %

7,3

Waals Gewest

68,40 %

31,60 %

14,01 %

7,1

Federaal

66,63 %

33,37 %

15,48 %

6,5

VA N

BETAALGEDRAG

Tabel 1: Betaalgedrag facturen

mogen echter zelf een betalingstermijn in hun algemene voorwaarden bepalen. Die mag

THEMA 3

LEVEL 6

Bron: Graydon.be

186

1 FACTUUR PER …

Explore 2— Hoe bereken je het leverancierskrediet? Formule leverancierskrediet Om het leverancierskrediet te berekenen deel je de gemiddelde handelsschulden door de aankopen. gemiddelde handelsschulden (code 44)

* 365

aankopen (handelsgoederen, grond- en hulpstoffen code 600 / 8) + diensten en diverse goederen (code 61) + btw op aankopen

De gemiddelde handelsschulden bereken je door de handelsschulden (= schulden aan

leveranciers) aan het begin van het boekjaar en de handelsschulden aan het einde van

het boekjaar op te tellen en door twee te delen. Daarvoor heb je twee jaarrekeningen van een onderneming nodig. In de huidige jaarrekening staan de handelsschulden genoteerd op 20xx-12-31 van het boekjaar. Om de handelsschulden bij het begin van het boekjaar te kennen, neem je de jaarrekening van het jaar voordien. Je begint immers met de

handelsschulden op 1 januari van het nieuwe boekjaar waarmee je op 31 december van het

VA N

vorige boekjaar bent geëindigd.

Voor deze opdracht heb je de keuze. Kies optie 1 als je graag wat ondersteuning wilt. Kies optie 2 als je liever een uitdaging wilt. Vink de gekozen optie aan.

Optie 2

Jaarrekening Biscuiterie Thijs

Ga naar het onlinelesmateriaal en open de balans

Ga naar het onlinelesmateriaal en open de jaar

en resultatenrekening van Kamper nv. Beantwoord

rekening van Biscuiterie Thijs zoals neergelegd bij de

de vragen.

Nationale Bank van België. Beantwoord de vragen.

Is het bedrag aan handelsschulden inclusief

exclusief btw?

of exclusief btw ?

LEVEL 6

Is het bedrag aan handelsschulden inclusief of

THEMA 3

Balans en resultatenrekening Kamper nv

Optie 1

187

Is het bedrag op de rekeningen Aankopen

handelsgoederen en Aankopen diensten en

diverse goederen inclusief of exclusief btw?

Is het bedrag op de rekeningen Aankopen

Bereken de gemiddelde handelsschulden voor Kamper nv.

Bereken de gemiddelde handelsschulden voor Biscuiterie Thijs.

VA N

LEVEL 6 THEMA 3 188

Zoek in de toelichting eerst naar de code

handelsgoederen en diensten en diverse

9145 Btw op aankopen en bereken het

goederen voor Kamper nv in het huidige

totaalbedrag van aankopen en diensten en

boekjaar (20xx-12-31) als je weet dat de btw

diverse goederen voor Biscuiterie Thijs in het

op aankopen 88 774,74 euro bedraagt.

huidige boekjaar (20xx-12-31).

Bereken het leverancierskrediet voor Kamper

Bereken het leverancierskrediet voor

nv in het huidige boekjaar.

Biscuiterie Thijs in het huidige boekjaar.

Verklaar de betekenis van het resultaat uit de

Bereken de totale aankopen van

Verklaar de betekenis van het resultaat uit de

vorige vraag.

Explore 3— Hoe interpreteer je het leverancierskrediet? Voor deze opdracht heb je de keuze. Kies optie 1 als je een uitdaging wilt. Kies optie 2 als je liever wat ondersteuning wilt. Vink de gekozen optie aan. Optie 1

Tekst

Lees de tekst en markeer het correcte antwoord: indien het een voordeel van het leverancierskrediet betreft, in het blauw;

indien het een nadeel van het leverancierskrediet betreft in het rood.

Een hoog aantal dagen leverancierskrediet is doorgaans een goede / slechte zaak voor een onderneming. Als een onderneming een groot aantal dagen betalingsuitstel krijgt, bestaat de kans dat de

onderneming zelf minder / meer kredieten moet aangaan. Zo vermijdt de onderneming hoge interesten op kortetermijnleningen en is ze minder afhankelijk van de bank. Door gebruik te maken van het

leverancierskrediet krijgt / misloopt een onderneming een aantal kortingen die ze anders zou krijgen. Een groot aantal dagen leverancierskrediet maakt een onderneming afhankelijker / minder afhankelijk van haar leverancier.

VA N

Een groot aantal dagen leverancierskrediet kan er echter ook op wijzen dat een onderneming in betalingsmoeilijkheden verkeert en daardoor haar financiële verplichtingen wel / niet kan nakomen. Anderzijds kan een groot aantal dagen leverancierskrediet er ook op wijzen dat de onderneming veel vertrouwen krijgt van haar leveranciers. Wat dan weer een voordeel / nadeel is. Omdat het leverancierskrediet verschilt van sector tot sector is het nutteloos / nuttig jouw leverancierskrediet te vergelijken met gelijkaardige ondernemingen.

Optie 2

Stellingen

Lees de stellingen. a

Kruis de juiste stellingen aan.

Markeer die stellingen die de nadelen van het leverancierskrediet weergeve, in het rood. Een groot aantal dagen leverancierskrediet kan erop wijzen dat de leverancier de klant vertrouwt.

Een groot aantal dagen leverancierskrediet kan erop wijzen dat de onderneming betalingsmoeilijkheden heeft en haar betalingsverplichtingen niet kan nakomen.

Een groot aantal dagen leverancierskrediet maakt de onderneming afhankelijk van de leverancier en versterkt de machtspositie van de leverancier.

Een groot aantal dagen leverancierskrediet is doorgaans een slechte zaak omdat de onderneming dan minder leningen bij de bank moet aangaan. Door een groot aantal dagen leverancierskrediet mist een onderneming een aantal kortingen.

THEMA 3

betalingsmogelijkheden van de onderneming.

LEVEL 6

Indien het leverancierskrediet plots sterk daalt, kan dat wijzen op een dalend vertrouwen in de

189

Explore 4— Hoe kan een ondernemer kredietgever zijn? Markeer het juiste antwoord. Als ondernemer A aan onderneming B een betalingstermijn van zestig dagen op zijn verkoopfacturen geeft, wordt onderneming A gedurende zestig dagen kredietnemer bij / kredietgever voor onderneming B. KLANTENKREDIET

Het klantenkrediet is de tijd die verloopt tussen het ontstaan van de vordering en de inning ervan. Het geeft met andere woorden aan na

hoeveel dagen een klant gemiddeld zijn openstaande factuur betaalt.

VA N

Explore 5— Hoe bereken je het klantenkrediet? Klantenkrediet

Om het klantenkrediet te berekenen deel je de gemiddelde handelsvorderingen op ten hoogste één jaar door de omzet.

gemiddelde handelsvordering op ten hoogste 1 jaar (code 40) omzet (code 70) + btw op verkopen

* 365

De gemiddelde handelsvorderingen bereken je door de handelsvorderingen op ten hoogste één jaar aan het begin van het boekjaar en de handelsvorderingen op ten hoogste één jaar aan het einde van het boekjaar op te tellen en door twee te delen. Daarvoor heb je twee jaarrekeningen van een onderneming nodig. In de huidige jaarrekening staan de handelsvorderingen op ten hoogste één jaar genoteerd 20xx-12-31 van het boekjaar. Om de handelsvorderingen op ten hoogste één jaar bij het begin van het boekjaar te kennen, neem je de jaarrekening van het jaar voordien. Je begint immers met de handelsvorderingen op ten hoogste één jaar op 1 januari van het nieuwe boekjaar waarmee je op 31 december van het

THEMA 3

LEVEL 6

vorige boekjaar bent geëindigd.

190

Voor deze opdracht ga je verder met de optie die je in Explore 2 gekozen hebt.

Optie 1

Balans en resultatenrekening Kamper nv

Optie 2

Jaarrekening Biscuiterie Thijs

Neem er opnieuw de balans en resultatenrekening

Neem er opnieuw de jaarrekening van Biscuiterie

van Kamper nv bij. Beantwoord de vragen.

Thijs bij zoals neergelegd bij de Nationale Bank van België. Beantwoord de vragen.

Is het bedrag aan handelsvorderingen inclusief a

of exclusief btw?

inclusief of exclusief btw?

Is het bedrag aan handelsvorderingen

Is het bedrag van de omzet inclusief of exclusief btw?

VA N

Bereken de gemiddelde handelsvorderingen voor Kamper nv.

Bereken de gemiddelde handelsvorderingen voor Biscuiterie Thijs.

Bereken het klantenkrediet voor Kamper nv

9146 btw op verkopen en bereken de omzet

euro bedraagt.

inclusief btw.

Verklaar de betekenis van het resultaat uit de

vorige vraag.

Zoek in de toelichting eerst naar de code

Bereken het klantenkrediet voor Biscuiterie Thijs in het huidige boekjaar.

Verklaar de betekenis van het resultaat uit vraag e.

LEVEL 6

als je weet dat de btw op verkopen 136 893,90

THEMA 3

191

Explore 6— Hoe interpreteer je het klantenkrediet? 1

Lees de onderstaande stelling.

Geef klanten geen uitstel van

W erk in twee groepen. Groep 1 zoekt argumenten die de stelling bevestigen. Groep 2 verzamelt argumenten

betaling. Een streng betalings

PRO

die de stelling tegenspreken. Noteer de argumenten. b

Licht de argumenten toe aan de andere groep.

Noteer de argumenten van de andere groep.

beleid is de beste aanpak.

VA N

CONTRA

Markeer het juiste antwoord in de tekst.

Hoe vlugger de klanten betalen hoe beter / slechter. Een onderneming kan die ontvangsten gebruiken om zelf haar leveranciers of andere zaken te betalen. Indien klanten zeer lang wachten om te betalen kan dat tot betalingsproblemen voor de onderneming leiden waardoor ze bijkomende leningen op korte termijn moet aangaan. Leningen op korte termijn zijn doorgaans duur / goedkoop. Als een betaling te lang op zich laat wachten, daalt / stijgt het risico dat een klant niet meer in staat is zijn facturen te betalen. In werkelijkheid betalen klanten later / vroeger dan gewenst. Om die reden is een goede opvolging van de betaling door de klanten belangrijk.

Soms zijn klanten echter ontevreden over het product of de

dienstverlening en weigeren ze om de factuur te betalen. Ze

gebruiken de openstaande schuld dan als drukkingsmiddel om extra diensten van de onderneming te verkrijgen. Een onderneming moet het klantenkrediet jaar na jaar opvolgen. Een klantenkrediet dat over verschillende boekjaren ongeveer hetzelfde blijft, is een goede zaak. Wanneer het

LEVEL 6

in de opvolging van betalingen, of dat er minder / meer klanten zijn met betalingsmoeilijkheden. Dat is een

THEMA 3

klantenkrediet plots stijgt, kan dat erop wijzen dat de onderneming strenger / minder streng is geworden

Het klantenkrediet verschilt van sector tot sector, voor een onderneming is het interessant om het

192

ongunstige / gunstige evolutie voor de onderneming.

klantenkrediet te vergelijken met andere gelijkaardige ondernemingen.

Explore 7— Wat is omlooptijd van de voorraad en hoe bereken je die?

Omlooptijd en voorraadrotatie De omlooptijd van de voorraad geeft aan hoeveel dagen goederen gemiddeld in voorraad blijven voordat ze verkocht worden. Daarvoor bereken je eerst de voorraadrotatie. Dat is het aantal keer dat de voorraad op jaarbasis verkocht wordt.

omlooptijd:

kostprijs van de verkopen (code 60)

voorraadrotatie:

voorraden en bestellingen in uitvoering (code 3) 365 voorraadrotatie

Voor deze opdracht ga je verder met de optie die je in Explore 2 gekozen hebt.

Balans en resultatenrekening Kamper nv

Optie 2

Jaarrekening Biscuiterie Thijs

VA N

Optie 1

Noteer de kostprijs van de verkopen

(= aankopen handelsgoederen) voor Kamper

Thijs bij zoals neergelegd bij de Nationale Bank van België. Beantwoord de vragen. a

Biscuiterie Thijs in het huidige boekjaar.

nv in het boekjaar 20xx-12-31.

Hoeveel bedragen de voorraden van Kamper

Bereken nu de voorraadrotatie.

Hoeveel bedragen de voorraden van Biscuiterie Thijs in het huidige boekjaar?

nv in het boekjaar 20xx-12-31?

Noteer de kostprijs van de verkopen voor

Bereken nu de voorraadrotatie.

LEVEL 6

van Kamper nv bij. Beantwoord de vragen.

Neem er opnieuw de jaarrekening van Biscuiterie

THEMA 3

Neem er opnieuw de balans en resultatenrekening

193

Verklaar de betekenis van je resultaat uit de

vorige vraag.

Bereken nu de omlooptijd van de voorraad.

Verklaar de betekenis van je resultaat uit de

Bereken nu de omlooptijd van de voorraad.

Verklaar de betekenis van je resultaat uit de vorige vraag.

VA N

Explore 8— Hoe kijk je naar de voorraadrotatie en de omlooptijd?

Markeer het juiste antwoord.

Een hoge voorraadrotatie is in het algemeen gunstig / ongunstig voor de onderneming omdat de onderneming dan minder (liquide) middelen nodig heeft voor de voorraad en die middelen kan gebruiken voor andere doeleinden. Een hoge / lage voorraadrotatie kan wijzen op problemen door bijvoorbeeld een verouderde stock waardoor producten nog moeilijk verkocht geraken.

In de regel kun je stellen dat een korte omlooptijd gezond / ongezond is voor een onderneming. Naargelang de sector kan de omlooptijd sterk verschillen. Zo zal de omlooptijd van een autohandelaar hoger / lager liggen dan

de omlooptijden van een bakker. Verse producten moeten immers zeer snel verkocht worden. Toch kan een korte omlooptijd ook een gevaar inhouden. Een korte omlooptijd is gunstig / ongunstig als de onderneming een te kleine voorraad aanhoudt. Veronderstel dat een verkoper van boeken gemiddeld drie boeken per dag verkoopt: indien hij slechts een voorraad van drie stuks heeft, ligt de omlooptijd zeer laag. Indien

THEMA 3

LEVEL 6

er echter op een dag vijf mensen een boek wensen te

194

kopen, dan heeft de verkoper die boeken niet en bestaat de kans dat klanten het boek bij een concurrent kopen waardoor de verkoper omzet verliest.

Explore 9— Hoe beïnvloeden het klantenen

leverancierskrediet en de voorraadtijd de financieringsbehoeften van een onderneming?

Werkkapitaal Het aantal dagen klantenkrediet + het aantal dagen dat goederen in de voorraad blijven – het aantal dagen leverancierskrediet bepalen mee hoeveel geld (= werkkapitaal) een

onderneming nodig heeft.

Vul het onderstaande schema aan voor Kamper nv. Kies uit:

leverancierskrediet – omlooptijd – klantenkrediet – 67 dagen – 42 dagen – 14 dagen

VA N

Verkoop van de goederen

Uitstel van betaling

Inning van de vordering

Aankoop van de goederen

Betaling van de schulden

Vergelijk het aantal dagen dat de goederen in de voorraad blijven + het aantal dagen klantenkrediet met het aantal dagen leverancierskrediet. Wat kun je daaruit besluiten?

THEMA 3

LEVEL 6

195

TO THE POINT Een ondernemer kan zowel kredietgever als kredietnemer zijn via het klantenen leveranciers krediet. In België wordt ongeveer één op drie facturen te laat betaald. Ongeveer één op zes facturen wordt zelfs pas meer dan negentig dagen na de vervaldatum betaald. Dan is er sprake van een wanbetaling. De onderneming als kredietnemer

Leverancierskrediet is het betalingsuitstel dat een leverancier aan de koper geeft bij de aankoop van goederen. Het is m.a.w. het aantal dagen tussen de aankoop van de goederen en de betaling van die goederen. De leverancier is dan een kredietgever. Het leverancierskrediet bereken je als volgt:

gemiddelde handelsschulden (code 44)

aankopen (handelsgoederen, grond- en hulpstoffen code 600 / 8)

* 365

+ diensten en diverse goederen (code 61) + btw op aankopen

Een hoog aantal dagen leverancierskrediet is doorgaans een goede zaak voor een onderneming

VA N

omdat ze door het betalingsuitstel mogelijks minder kredieten moet aangaan en op die manier geen hoge interesten op kortlopende leningen moet betalen. Het kan ook wijzen op het feit dat de leverancier veel vertrouwen heeft in zijn klant.

Toch is een groot aantal dagen leverancierskrediet niet altijd een goede zaak. Enerzijds loopt een onderneming kortingen voor onmiddellijke betaling mis en anderzijds kan het er ook op wijzen dat de onderneming moeite heeft om haar facturen te betalen. Bovendien wordt de onderneming afhankelijker van de leverancier. Het leverancierskrediet verschilt van sector tot sector en daarom is het nuttig het leverancierskrediet te vergelijken met dat van gelijkaardige ondernemingen. De onderneming als kredietgever

Het klantenkrediet is de tijd die verloopt tussen het ontstaan van de vordering en de inning ervan. Het geeft m.a.w. aan na hoeveel dagen een klant gemiddeld zijn openstaande factuur betaalt. Het klantenkrediet bereken je via de onderstaande formule:

gemiddelde handelsvordering op ten hoogste 1 jaar (code 40) omzet (code 70) + btw op verkopen

De gemiddelde handelsvorderingen bereken je op dezelfde wijze als bij het leverancierskrediet. Hoe sneller een onderneming geld van haar klanten ontvangt, hoe beter. Dat geld kan ze immers gebruiken om zelf betalingen aan bijvoorbeeld

THEMA 3

LEVEL 6

leveranciers uit te voeren. Indien klanten te lang

196

wachten om te betalen kan het ervoor zorgen dat de onderneming in betalingsmoeilijkheden komt en dure kredieten op korte termijn moet aangaan.

* 365

Wanneer klanten ontevreden zijn betalen ze soms bewust (een deel) niet om druk te zetten in de hoop extra diensten van de onderneming te verkrijgen. Het is daarom belangrijk om het klantenkrediet goed op te volgen en om dat over de verschillende boekjaren ongeveer gelijk te houden. Wanneer het klantenkrediet plots stijgt, kan dat erop wijzen dat de onderneming minder streng wordt in de opvolging van haar betalingen of dat klanten het moeilijker krijgen om hun facturen te betalen. Een te strenge betalingspolitiek kan er dan weer toe leiden dat een onderneming klanten verliest of

dat ze extra kortingen moet geven om de klanten toch te behouden. Het klantenkrediet verschilt van sector tot sector, voor een onderneming is het interessant om het

klantenkrediet te vergelijken met andere gelijkaardige ondernemingen. Veel ondernemingen stellen in realiteit wel vast dat klanten later betalen dan gevraagd. De snelheid van de voorraad

De omlooptijd van de voorraad geeft aan hoeveel dagen goederen gemiddeld in voorraad blijven

alvorens ze verkocht worden. Daarvoor kun je eerst de voorraadrotatie berekenen. Dat is het aantal keren dat de voorraad op jaarbasis verkocht wordt.

kostprijs van de verkopen (code 60) voorraden en bestellingen in uitvoering (code 3)

VA N

Voorraadrotatie:

De omlooptijd:

365

voorraadrotatie

Een hoge voorraadrotatie is gunstig voor de onderneming omdat de onderneming dan minder (liquide) middelen nodig heeft voor de voorraad. Een lage voorraadrotatie kan wijzen op problemen door bijvoorbeeld een verouderde stock waardoor producten nog moeilijk verkocht geraken. In het algemeen kun je stellen dat een korte omlooptijd gezond is

voor een onderneming. Naargelang de sector kan de omlooptijd sterk

verschillen. Zo zal de omlooptijd van een autohandelaar hoger liggen dan de omlooptijden van een producent

van voeding. Verse producten moeten

immers zeer snel verkocht worden. Een korte omlooptijd is nadelig voor de onderneming als de

onderneming een te kleine voorraad aanhoudt. Indien er te weinig voorraad is, kan de verkoper de goederen niet leveren en bestaat de kans dat klanten het goed kopen bij een concurrent waardoor de verkoper omzet verliest. Het aantal dagen klantenkrediet + het aantal dagen dat goederen in de voorraad blijven – het aantal dagen leverancierskrediet bepalen mee hoeveel geld

dan het aantal dagen leverancierskrediet, moet de onderneming over voldoende liquide middelen beschikken om de goederen voor te financieren. Indien dat niet het geval is, zal ze extra kredieten op korte termijn moeten aangaan.

BEKIJK DE KENNISCLIP

THEMA 3

Als de omlooptijd van de voorraad + het aantal dagen klantenkrediet kleiner is

LEVEL 6

(= werkkapitaal) een onderneming nodig heeft.

197

Action 1—

Hoe wordt de onderneming kredietnemer?

Bekijk het stukje uit de jaarrekening van Dreamland. a

Bereken het leverancierskrediet voor Dreamland.

Leg de betekenis van je resultaat uit.

Leg uit waarom Dreamland kredietnemer is.

VA N

Toel.

Schulden op ten hoogste één jaar

6.9

Codes

Vorig boekjaar

49 513 391

51 354 806

34 959 342

34 562 025

Leveranciers

440/4

34 959 342

34 562 025

Te betalen wissels

441 46

2 020 748

5 238 393

12 533 301

11 554 388

450/3

226 813

287 602

454/9

12 306 488

11 266 786

70/76A

299 251 676

304 956 672

277 055 027

287 550 053

Schulden op meer dan één jaar die

42/48

Boekjaar

binnen het jaar vervallen Financiële schulden

Kredietinstellingen

430/8

Overige leningen

439

Handelsschulden

Vooruitbetalingen op bestellingen

Schulden m.b.t. belastingen,

6.9

bezoldigingen en sociale lasten Belastingen

Bezoldigingen en sociale lasten

Overige schulden

47/48

THEMA 3

LEVEL 6

Bedrijfsopbrengsten

198

Omzet

6.10

Toel. Voorraad goederen in bewerking en

Codes

Boekjaar

Vorig boekjaar

gereed product en bestellingen in uitvoering: toename (afname) (+)/ (-) Geproduceerde vaste activa

Andere bedrijfsopbrengsten

6.10

Niet-recurrente

6.12

76A

18 097 003

17 406 619

4 099 654

bedrijfsopbrengsten Handelsgoederen, grond- en hulpstoffen Aankopen Voorraad: afname (toename)

299 163 785

315 111 898

217 868 318

223 562 929

600/8

209 814 976

225 015 468

8 053 342

-1 452 538

45 559 905

58 173 976

30 717 845

30 178 854

609

(+)/(-) Diensten en diverse goederen Bezoldigingen, sociale lasten en

60/66A

Bedrijfskosten

6.10

pensioenen (+)/(-)

BELASTING OP DE TOEGEVOEGDE WAARDE EN BELASTINGEN TEN LASTE VAN DERDEN In rekening gebrachte belasting op

VA N

de toegevoegde waarde

9145

28 221 813

28 133 290

9146

35 518 913

40 060 574

Bedrijfsvoorheffing

9147

3 649 854

3 766 448

Roerende voorheffing

9148

Aan de vennootschap (aftrekbaar)

Door de vennootschap

Ingehouden bedragen ten laste van

derden bij wijze van

Action 2—

Hoe wordt de onderneming kredietgever?

Bekijk het stukje uit de jaarrekening van Dreamland. a

Bereken het klantenkrediet voor Dreamland.

Leg de betekenis van je resultaat uit.

THEMA 3

LEVEL 6

199

Leg uit waarom Dreamland kredietgever is.

Toel.

Codes

90 681 305

51 918 636

61 775 407

30/36

51 918 636

61 775 407

51 918 636

59 971 978

29/58

Vorderingen op meer dan één jaar

29 290

Overige vorderingen

291

Voorraden Grond- en hulpstoffen Goederen in bewerking Gereed product Handelsgoederen Onroerende goederen bestemd voor verkoop

Handelsvorderingen

uitvoering

Vorig boekjaar

88 474 143

VLOTTENDE ACTIVA

Voorraden en bestellingen in

Boekjaar

30/31 32 33 34 35

Vooruitbetalingen

36 37

VA N

Bestellingen in uitvoering

1 803 429

Vorderingen op ten hoogste één jaar

40/41

21 618 826

24 136 000

Handelsvorderingen

21 031 093

21 825 341

Overige vorderingen

587 733

2 310 658

70/76A

299 251 676

304 956 672

277 055 027

287 550 053

18 097 003

17 406 619

Bedrijfsopbrengsten Omzet

Voorraad goederen in bewerking en

6.10 71

gereed product en bestellingen in

uitvoering: toename (afname) (+)/ (-)

Geproduceerde vaste activa

Andere bedrijfsopbrengsten

6.10

Niet-recurrente

6.12

76A

4 099 645

bedrijfsopbrengsten

Bedrijfskosten

60/66A

299 163 785

315 111 898

217 868 318

223 562 929

Aankopen

600/8

209 814 976

225 015 468

Voorraad: afname (toename)

609

8 053 342

-1 452 538

45 559 905

58 173 976

30 717 845

30 178 854

Handelsgoederen, grond- en

hulpstoffen

(+)/(-)

Diensten en diverse goederen Bezoldigingen, sociale lasten en

THEMA 3

LEVEL 6

pensioenen (+)/(-)

200

6.10

Toel.

Codes

Boekjaar

Vorig boekjaar

BELASTING OP DE TOEGEVOEGDE WAARDE EN BELASTINGEN TEN LASTE VAN DERDEN In rekening gebrachte belasting op de toegevoegde waarde 9145

28 221 813

28 133 290

9146

35 518 916

40 060 574

Bedrijfsvoorheffing

9147

3 649 854

3 766 448

Roerende voorheffing

9148

Aan de vennootschap (aftrekbaar) Door de vennootschap Ingehouden bedragen ten laste van

VA N

derden bij wijze van

Action 3—

Hoe evolueren klantenvorderingen?

Is volgende uitspraak juist? Waarom (niet)?

Een toename

van de verkopen zorgt

automatisch voor een verhoging van het klantenkrediet.

Wat zijn de voor- en nadelen van het leverancierskrediet?

Action 4—

Beoordeel de stellingen en motiveer je antwoord. Een hoog aantal dagen leverancierskrediet is altijd een goede zaak voor een onderneming.

LEVEL 6

THEMA 3

201

Ondernemingen kiezen beter voor een korting voor contante betaling dan voor het leverancierskrediet.

Action 5—

Hoe snel wordt de voorraad verkocht?

Bekijk het stukje uit de jaarrekening van Dreamland. a

Bereken de voorraadrotatie van Dreamland.

Bereken de omlooptijd van de voorraad.

VA N

Verklaar de betekenis van de omlooptijd voor Dreamland.

Toel.

Codes

Vorig boekjaar

88 474 143

90 681 305

51 918 636

61 775 407

30/36

51 918 636

61 775 407

51 918 636

59 971 978

VLOTTENDE ACTIVA

29/58

Vorderingen op meer dan één jaar

Handelsvorderingen

290

Overige vorderingen

291

Voorraden en bestellingen in

Boekjaar

uitvoering

Voorraden

30/31

Goederen in bewerking

Gereed product

Handelsgoederen

Onroerende goederen

Grond- en hulpstoffen

bestemd voor verkoop Vooruitbetalingen

Bestellingen in uitvoering

THEMA 3

LEVEL 6

Vorderingen op ten hoogste één jaar

202

1 803 429

40/41

21 618 826

24 136 000

Handelsvorderingen

21 031 093

21 825 341

Overige vorderingen

587 733

2 310 658

70/76A

299 251 676

304 956 672

277 055 027

287 550 053

Bedrijfsopbrengsten Omzet

6.10

Toel. Voorraad goederen in bewerking en

Codes

Boekjaar

Vorig boekjaar

gereed product en bestellingen in uitvoering: toename (afname) (+)/ (-) Geproduceerde vaste activa

Andere bedrijfsopbrengsten

6.10

Niet-recurrente

6.12

76A

18 097 003

17 406 619

4 099 645

bedrijfsopbrengsten Handelsgoederen, grond- en hulpstoffen Aankopen Voorraad: afname (toename) (+)/(-) Diensten en diverse goederen Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen (+)/(-)

299 163 785

315 111 898

217 868 318

223 562 929

600/8

209 814 976

225 015 468

609

8 053 342

-1 452 538

45 559 905

58 173 976

30 717 845

30 178 854

Wat is de invloed van de voorraadrotatie en omlooptijd?

VA N

Action 6—

6.10

60/66A

Bedrijfskosten

Markeer het juiste antwoord a

Hoe groter de voorraadrotatie

hoe kleiner / groter de omlooptijd.

Hoe hoger de voorraadrotatie

hoe meer / minder werkkapitaal de onderneming nodig heeft.

Een lage voorraadrotatie kan wijzen

op een vernieuwde / verouderde stock.

THEMA 3

LEVEL 6

203

Action 7—

Wat is de invloed op het werkkapitaal?

Welke invloed heeft de onderstaande situatie op het werkkapitaal van de onderneming? Motiveer je antwoord.

Bij nv Verhasselt blijven de grondstoffen gedurende 25 dagen in stock. Het fabricageproces duurt 5 dagen en nadien duurt het 10 dagen vooraleer het product verkocht wordt. Klanten krijgen 14 dagen de tijd om hun factuur te betalen.

Nv Verhasselt heeft een leverancierskrediet van 60 dagen.

VA N

BREAKING NEWS

Ga naar het onlinelesmateriaal. Je vindt er een actualiteitsitem over het onderwerp.

Los de vragen op.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

THEMA 3

LEVEL 6

204

CHECKLIST Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

KAN

EXTRA OEFENMATERIAAL

BETER

Ik kan uitleggen wat het leverancierskrediet is.

Ik kan uitleggen wat het klantenkrediet is.

Ik kan uitleggen wat de omlooptijd van de voorraad is.

Ik kan het klantenkrediet berekenen.

Ik kan het leverancierskrediet berekenen.

Ik kan de omlooptijd van de voorraad berekenen.

Ik kan uitleggen hoe een onderneming krediet

VA N

gever kan zijn. 8

Ik kan uitleggen hoe een onderneming krediet nemer kan zijn.

Ik kan het klantenkrediet voor een onderneming interpreteren.

Ik kan het leverancierskrediet voor een onderneming interpreteren.

Ik kan de omlooptijd van de voorraad interpreteren.

Ik kan de invloed van de omlooptijd van de

voorraad en het klantenen leverancierskrediet

op de financiële toestand van de onderneming toelichten.

THEMA 3

LEVEL 6

205

LEVEL 7

INTRO 1

Hoe ontwerp en beheer je een klantenen leveranciersbestand met een relationele database?

Bekijk aandachtig de schermafbeeldingen. Wat zie je?

THEMA 3

LEVEL 7

VA N

206

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvraag: Hoe ontwerp je een klantenen leveranciersbestand met behulp van een relationele database?

Explore 1— Hoe ziet een database in Microsoft Access eruit?

Access Een database dient om gegevens digitaal op te slaan en te beheren. Access is een relationeel databasemanagementsysteem (RDBMS): de gegevens worden in verschillende tabellen die via relaties met elkaar verbonden zijn, bewaard. Zo kun je bijvoorbeeld een afzonderlijke

tabel maken voor je klanten, een tabel voor je artikelen en een tabel voor de verkopen. Die tabellen kun je dan in Access met elkaar verbinden.

Access maakt gebruik van objecten waarbij ieder object een specifieke functie heeft:

—

tabellen: om gegevens in op te slaan,

—

queries: om gegevens te sorteren en/of op te zoeken,

—

formulieren: om op een gebruiksvriendelijke manier gegevens in te voeren of te wijzigen,

—

rapporten: om de gegevens overzichtelijk weer te geven en af te drukken.

Ga naar het onlinelesmateriaal. Bekijk de database ‘A.S.Adventure.edu’ om een eerste indruk te krijgen

VA N

van Access. Die database heb je in de volgende Explores nodig om de opdrachten uit te werken.

Bekijk de schermafbeelding. Gebruik ICT-fiche_D_01. a

Benoem de schermonderdelen.

Uit welke tabellen bestaat deze database ?

THEMA 3

LEVEL 7

207

Explore 2— Hoe ontwerp je een tabel in Access? Primaire sleutel In Access spreek je niet over rijen of kolommen, maar over records en velden. Een veld kun je vergelijken met een kolom en een record met een rij. Een record bevat de gegevens van bijvoorbeeld één werknemer, terwijl een veld één specifiek gegeven bevat, bijvoorbeeld de postcode van de werknemers.

Een primaire sleutel is een veld, of een combinatie van velden, dat ieder record op een

unieke wijze identificeert. Door in de tabel in het gewenste veld te klikken en vervolgens in het lint op ‘Ontwerp’, kun je de primaire sleutel aanduiden.

Good to know

Objecten in Access worden bewaard volgens de Leszynsky Naming Convention. Dat is een manier om objecten een naam te geven. Elke tag (naam) begint met drie kleine letters

VA N

(het prefix) die het object beschrijven, daarna volgt de objectnaam met beginhoofdletter. De tag bevat nooit spaties of underscores.

OBJECT

PREFIX

Tabel

tbl

Formulier

frm

Rapport

rpt

Query

qry

Maak in de database ‘A.S.Adventure.edu’ uit Explore 1 deze tabel aan met tabelnaam: tblKlanten.

Gebruik ICT-fiche_D_02 tot en met fiche_D_05. a

Kies voor ieder veld een passend gegevenstype. GEGEVENSTYPE

Een gegevenstype is de eigenschap die bepaalt welk soort gegevens

THEMA 3

LEVEL 7

het veld kan opslaan. De omschrijving kun je vrijblijvend aanvullen.

208

VELDNAAM Klantcode

GEGEVENSTYPE

OMSCHRIJVING De klantcode bestaat uit een

combinatie van vijf cijfers gebaseerd op het boekhoudnummer van iedere

Contactpersoon

Straat

Postcode

Gemeente

E-mail

Telefoon

Btw-nummer

Klant_sinds

Datum waarop de onderneming /

VA N

Bedrijfsnaam

klant.

persoon klant geworden is.

Aantal werknemers

Duid een passend veld aan in ‘tblKlanten’ als primaire sleutel en noteer dat hieronder.

Hoe herken je in een tabel de primaire sleutel?

Explore 3— Hoe pas je tabellen aan? Veldeigenschappen

In een tabel kun je van elk veld een veldnaam, een gegevenstype en een aantal veldeigenschappen instellen. Die veldeigenschappen zijn afhankelijk van het gekozen gegevenstype. Zo krijg je bij het gegevenstype ‘Tekst’ meer eigenschappen dan bij het

THEMA 3

LEVEL 7

gegevenstype ‘Numeriek’.

209

Open de tabel ‘tblKlanten’ die je in Explore 1 creëerde in ontwerpweergave zodat je de structuur van de tabel kunt aanpassen. Gebruik ICT-fiche_D_06.

Volg het stappenplan en beantwoord de vragen.

STAPPENPLAN Stap 1:

Kies een passende veldlengte voor het veld ‘Klantcode’. Welke kies je?

Stap 2:

De gebruiker is verplicht om een bedrijfsnaam in te stellen. Welke veldeigenschappen stel je

Stap 3:

daarvoor in?

De naam van de contactpersoon moet steeds in hoofdletters staan ook al wordt die in kleine letters ingetypt. Welke veldeigenschap stel je daarvoor in?

Stap 4:

Kies een passende veldlengte voor de postcode. Je mag ervan uitgaan dat het steeds om Belgische postcodes gaat. Welke kies je?

In het veld ‘Postcode’ moet de gebruiker altijd vier cijfers invullen. Welke veldeigenschap kies je?

VA N

Stap 5:

Stap 6:

Laat het veld ‘Bedrijfsnaam’ steeds met een hoofdletter beginnen. Welke veldeigenschap stel je daarvoor in?

Stap 7:

De datum bij het veld ‘Klant_sinds’ moet steeds als volgt worden weergegeven: “10-jan-2021”. Welke veldeigenschap stel je daarvoor in?

Stap 8:

Bij het veld ‘Aantal werknemers’ kan de gebruiker een getal ingeven tussen 1 en 50 000. Kies voor een passende foutmelding indien er een ander getal ingegeven wordt. Welke veldeigenschap stel je daarvoor in?

Stap 9:

Kies een passende veldlengte voor het veld ‘Aantal werknemers’ als je rekening houdt met het voorgaande. Welke kies je?

THEMA 3

LEVEL 7

210

Explore 4— Hoe voeg je aan een tabel gegevens toe? Gegevensbladweergave In de gegevensbladweergave kun je klantgegevens toevoegen.

Ga in het lint naar het tabblad ‘Start’. Klik in de rubriek ‘Weergave’ op ‘Gegevensbladweergave’.

Voeg de onderstaande klanten toe.

KLANT-

CONTACT-

BEDRIJFSNAAM

CODE

STRAAT

PERSOON

Beleko

Caro Miermans

40002

Chirojeugd Vlaanderen

Larissa Klein

40003

Fiets!

Thybe Snoks

CODE

GEMEENTE

Amerikalei 90

2000

ANTWERPEN

Kipdorp 30

2000

ANTWERPEN

Vlaamse Kaai 20

2000

ANTWERPEN

VA N

40001

POST-

40004

Fitality Club

Remy Cuypers

Ruggeveldlaan 603

2100

DEURNE

40005

KSA Nationaal

Younes Lachnachi

Vooruitgangsstraat 225

1030

SCHAARBEEK

E-MAILADRES

TELEFOON-NUMMER

BTW-NUMMER

KLANT_SINDS

WERKNEMERS

03 257 27 72

BE0883 404 239

2018-01-15

info@chiro.be

03 231 07 95

BE0476 038 485

2009-06-17

antwerpen@fiets.com

03 337 89 66

BE0823 778 933

2011-04-25

deurne01@fitality.be

03 326 63 72

BE0458 666 280

2011-03-30

info@ksa.be

02 201 15 10

BE0420 509 351

2019-10-19

THEMA 3

LEVEL 7

info@beleko.com

211

Explore 5— Hoe leg je relaties tussen tabellen? 1

Duid op de onderstaande afbeelding aan welke relaties je tussen de tabellen legt. Gebruik ICT-fiche_D_07.

Leg het begrip ‘referentiële integriteit’ uit aan de hand van de relatie tussen de tabel ‘Klanten’ en de tabel ‘Verkopen’.

Leg de relaties tussen de tabellen binnen Access en dwing voor iedere relatie referentiële integriteit af.

VA N

Klik nadien op het icoontje om te bewaren.

Explore 6— Hoe maak je een eenvoudig formulier in Access?

Besturingselementen formulier

Je kunt gegevens toevoegen via de gegevensbladweergave bij tabellen (zoals in Explore 4), of via een formulier. De verschillende objecten die je in het formulier ziet, heten besturingselementen. Daarbij maak je een onderscheid tussen een afhankelijk besturingselement zoals een tekstvak, en een niet-afhankelijk besturingselement zoals een label. Afhankelijke besturingselementen gebruiken gegevens uit de onderliggende tabel.

THEMA 3

LEVEL 7

Niet-afhankelijke besturingselementen gebruiken geen gegevens uit de onderliggende tabel.

212

Ontwerp het onderstaande formulier. Geef het formulier de naam ‘frmKlanten’. Gebruik ICT-fiche_D_08.

Pas de volgende zaken aan in het formulier.

VA N

Voeg de velden ‘Klant_Sinds’ en ‘Werknemers’ toe.

Verwijder de titel ‘frmKlanten’ en voeg het logo van A.S.Adventure.edu toe met de naam ‘Klanten’

naast het logo. Je vindt het logo bij het onlinelesmateriaal.

Geef de formulierkoptekst een lichtgroene achtergrond.

Plaats de velden in de volgorde zoals in het formulier hieronder weergegeven.

Kies voor de formulierweergave en druk op de tabtoets om de verschillende velden van een record te

doorlopen. Wat stel je vast ?

Stel de tabvolgorde als volgt in :

THEMA 3

LEVEL 7

213

Ga in het lint naar het tabblad ‘Opmaak’.

Kies Arial Nova als lettertype.

Geef de detailsectie een lichtblauwe achtergrond.

Voeg nu onderstaande klanten toe. a

Zoek de gevraagde gegevens uit de vorige vraag op in het klantenbestand achteraan dit thema of bij het onlinelesmateriaal. Voeg de nieuwe klant Bed and Breakfast Arendshof toe.

KLANTCODE

BEDRIJFSNAAM

40012

Bed and Breakfast Arendshof

POST-

STRAAT

GEMEENTE

BTW

CODE

Professor Van den

2100

ANTWERPEN

Wildenberglaan 1

CONTACTPERSOON Karim De Pelsmaecker

0495 81 98 93

E-MAILADRES

info@arendshof.be

Neem de onderstaande gegevens over om de twee laatste kolommen in te vullen.

VA N

TELEFOON

KLANTCODE

WERKNEMERS

40006

2020-06-05

105

40007

2020-06-04

250

40008

2012-11-08

40009

2020-05-02

40010

2012-12-16

40011

2020-02-21

40012

2022-01-20

KLANT_SINDS

Na een dispuut wenst meneer De Pelsmaecker van Bed and Breakfast Arendshof zich te laten schrappen

als klant. Verwijder de klant uit de database.

Wijzig het aantal werknemers van Groendienst Gent naar 245. Bewaar het formulier en sluit het nadien. Open nu de tabel klanten. Wat stel je vast ?

THEMA 3

LEVEL 7

214

Explore 7— Hoe ontwerp je zelf selectiequeries? 1

Noteer op de schermafbeeldingen twee mogelijkheden om alle klanten die afkomstig zijn uit Antwerpen of Gent te selecteren. Gebruik ICT-fiche_D_09.

VA N

Mogelijkheid 1:

THEMA 3

LEVEL 7

Mogelijkheid 2:

215

Pas de query uit vraag 1 aan. a

Selecteer alle klanten die afkomstig zijn uit Antwerpen of Gent en bovendien meer dan 50 werknemers tewerkstellen.

Ontwerp die query nu in Access en bewaar de query onder de naam ‘qryGemeente’.

Mogelijkheid 1:

THEMA 3

LEVEL 7

VA N

Mogelijkheid 2:

216

Noteer op de schermafbeelding hoe je alle klanten selecteert waarvan de naam van de contactpersoon

Pas de query uit vraag 3 aan. a

Toon alle klanten waar in de naam van de contactpersoon ergens de letter ‘l’ voorkomt.

Ontwerp die query nu in Access en bewaar de query onder de naam ‘qryKlantLetterL’.

VA N

begint met de letter ‘L’.

Explore 8— Hoe ontwerp je parameterqueries? 1

Noteer op de schermafbeelding een query die vraagt naar de gemeente van de klant en vervolgens alle

THEMA 3

LEVEL 7

klanten uit die gemeente toont. Gebruik ICT-fiche_D_10.

Ontwerp die query in Access en bewaar de query onder de naam ‘qryGemeente2’.

217

Noteer op de schermafbeelding een query die vraagt naar het eerste cijfer van de postcode en vervolgens

alle klanten weergeeft die uit die gemeenten komen.

Ontwerp die query in Access en bewaar de query onder de naam ‘qryPostcode’.

VA N

Explore 9— Hoe ontwerp je actiequeries? Maak de onderstaande queries. Gebruik ICT-fiche_D_11. a

Ontwerp een query die alle klanten uit Gent in een afzonderlijke tabel plaatst. De naam van de tabel is ‘tblGent’. De query bewaar je onder de naam ‘qryKlantenGent’.

Ontwerp een query die alle klanten uit Gent uit de tabel klanten verwijdert. Bewaar de query onder de naam ‘qryVerwijderKlanten’.

Ontwerp een query die alle klanten uit de tabel ‘tblGent’ opnieuw toevoegt aan de tabel ‘Klanten’. Bewaar

de query onder de naam ‘qryToevoegenKlanten’.

Ontwerp een query die de verkoopprijs van alle artikelen met 10 % verhoogt. Bewaar de query onder de naam ‘qryPrijsverhoging’.

Good to know

Een actiequery wordt uitgevoerd telkens als je op de query klikt. Als je bijvoorbeeld een actiequery maakt om de prijzen met 5 % te verhogen, dan verhoogt de prijs met 5 %

THEMA 3

LEVEL 7

telkens als je de query uitvoert.

218

Explore 10—

Hoe presenteer je gegevens in Acces?

Ontwerp het onderstaande rapport op basis van de tabel ‘Klanten’. Gebruik ICT-fiche_D_14. a

Wijzig de naam in de rapportkoptekst in ‘Rapport klanten’.

Pas het rapport aan zodat alle records goed leesbaar zijn.

Groepeer het rapport op gemeente en voeg een voettekstsectie voor gemeente toe. Geef die als titel ‘Aantal klanten per gemeente’. Tel het aantal klanten per gemeente.

Tel het totale aantal klanten en voeg dat onderaan het rapport toe.

Bewaar het rapport onder de naam ‘rptKlanten’.

THEMA 3

LEVEL 7

VA N

219

Explore 11—

oe ontwerp je zelf een volledig nieuwe H database?

Maak een database aan met de naam ‘KlantenLeveranciers.accdb’. Volg het stappenplan. Wanneer je Access opent krijg je dit scherm te zien.

VA N

In de linkerkolom staat ‘Recent geopende bestanden’. Door daarop te klikken, kun je een recent geopende database opnieuw openen. STAPPENPLAN Stap 1:

Om een nieuwe database te maken klik je op ‘Lege database’.

Stap 2:

Kies een passende naam voor je database en een locatie waar je de database wilt bewaren.

Stap 3:

Klik op ‘Maken’. Je komt nu terecht in een voorlopig lege tabel waar je kunt starten met jouw

THEMA 3

LEVEL 7

database.

220

TO THE POINT Een database dient om gegevens digitaal op te slaan en te beheren. Access is een relationeel databasemanagementsysteem (RDBMS): de gegevens in Access worden in verschillende tabellen bewaard die via relaties met elkaar verbonden zijn. Access maakt gebruik van objecten waarbij ieder object een specifieke functie heeft: tabellen: om gegevens in op te slaan,

—

queries: om gegevens te sorteren en/of op te zoeken,

—

formulieren: om op een gebruiksvriendelijke manier gegevens in te voeren of te wijzigen,

—

rapporten: om de gegevens overzichtelijk weer te geven en af te drukken.

Tabellen

—

Iedere tabel in Access moet over een primaire sleutel beschikken. Een primaire sleutel is een veld, of een combinatie van velden, dat ieder record op een unieke wijze identificeert. Door in de tabel in het

gewenste veld te klikken en vervolgens in het lint op ‘Ontwerp’, kun je de primaire sleutel aanduiden. Ieder veld in een tabel krijgt een passend gegevenstype. Een gegevenstype is de eigenschap die

bepaalt welk soort gegevens het veld kan opslaan. De omschrijving kun je vrijblijvend bij ieder veld aanvullen. Door te kiezen voor een passend gegevenstype, kun je voor ieder veld nog een aantal

VA N

eigenschappen instellen. Ieder object in Access kun je in de gegevensbladweergave en in de ontwerpweergave tonen. In de gegevensbladweergave kun je gegevens toevoegen en in de ontwerpweergave pas je de structuur van het object aan.

Tabellen worden aan elkaar gekoppeld via relaties. Als je bij een relatie referentiële integriteit afdwingt zorgt dat er voor dat aan de veelzijde geen gegevens kunnen ingevuld worden die niet bestaan aan de éénzijde.

Formulieren en rapporten

Een formulier en een rapport kun je het snelst met een wizard aanmaken. Nadien kun je de structuur verder aanpassen in de ontwerpweergave en kun je – net zoals bij tabellen – eigenschappen instellen.

De verschillende objecten die je in het formulier ziet, heten besturingselementen. Daarbij maak je een onderscheid tussen een afhankelijk besturingselement zoals een tekstvak, en een nietafhankelijk besturingselement, zoals een label. Afhankelijke besturingselementen gebruiken

gegevens uit de onderliggende tabel. Niet-afhankelijke besturingselementen gebruiken geen gegevens uit de onderliggende tabel. Queries

Om gegevens uit een of meerdere tabellen op te vragen maak je gebruik van queries. Een selectiequery selecteert de gewenste gegevens uit een tabel, een actiequery voert een actie uit waardoor je met één bewerking meerdere records wijzigt, verwijdert, toevoegt of verplaatst. Er zijn

Een nieuwe database maak je aan door te kiezen voor ‘lege database’ bij het openen van het programma Access. Vervolgens kies je een passende naam voor je database en een locatie waar je de database wil bewaren. Klik nadien op maken.

THEMA 3

Een nieuwe database ontwerpen

LEVEL 7

vier soorten actiequeries: bijwerkquery, tabelmaakquery, toevoegquery en verwijderquery.

221

Action 1— Kun je een nieuwe tabel toevoegen? Voeg de onderstaande tabel toe aan de database van A.S.Adventure.edu. a

Geef de tabel de naam ‘tblLeveranciers’.

Kies telkens een passend gegevenstype voor ieder veld. VELDNAAM Leverancierscode

GEGEVENSTYPE

OMSCHRIJVING De leverancierscode bestaat

uit een combinatie van vijf cijfers gebaseerd op het

boekhoudnummer van iedere leverancier.

Straat

Postcode

VA N

Bedrijfsnaam

Gemeente

Emailadres

Telefoonnummer

Btw-nummer

Duid een veld aan als primaire sleutel. Noteer dat hier.

Action 2— Kun jij een tabel aanpassen?

Werk verder met de tabel die je hebt opgemaakt uit Action 1. Stel de juiste eigenschappen in voor ieder

veld. a

Laat de gemeente in hoofdletters verschijnen. Hoe doe je dat?

THEMA 3

LEVEL 7

222

M aak een invoermasker waarbij het btw-nummer steeds als volgt weergegeven wordt:

‘BE 0123 456 789’.

Stel de veldlengte in het veld gemeente in op ‘40’.

De velden ‘Bedrijfsnaam’, ‘Straat’, ‘Postcode’ en ‘Gemeente’ moeten verplicht ingevuld worden. Stel daarvoor de juiste eigenschap in. Hoe doe je dat?

Ga naar de tabel ‘tblArtikelen’. Stel een validatieregel in voor de aankoopprijs en de verkoopprijs. a

De gebruiker moet hier een getal ingeven groter dan nul.

Kies telkens een passende validatietekst.

Action 3— Kun jij gegevens aan een tabel toevoegen? Voeg de onderstaande leveranciers toe in de tabel ‘Leveranciers’. LEVERANCIERSCODE 44001

POSTCODE

GEMEENTE

Nikelaan 1

2430

LAAKDAL

JACK WOLFSKIN BELGIEN

Draaiboomstraat 6

2160

WOMMELGEM

44003

The North Face

Wiegstraat 19

2000

ANTWERPEN

44004

Agu

Quellinstraat 49

2018

ANTWERPEN

44005

Patagonia Europe

Rue du Pré Faucon 23

74940

ANNECY-LE-

VA N

44002

VIEUX

44006

Vaude Gent

Sint-Niklaasstraat 52

9000

GENT

44007

Ortlieb

Hoge Heerweg 14 bus a

9100

SINT-NIKLAAS

44008

Adidas

Atomiumsquare 1 bus 320

1020

BRUSSEL

44009

Polar

Vriesenrot 3 – Hoogveld

9200

DENDERMONDE

44010

Telenet nv

Liersesteenweg 4

2800

MECHELEN

44011

Romkes Deurne bvba

Palinckstraat 146

2100

DEURNE

44012

Fnac Wijnegem

Turnhoutsebaan 5

2110

WIJNEGEM

44013

Semaburo bvba

Frans Van Dijckstraat 99-101

2100

DEURNE

44014

Engie

Simon Bolivarlaan 34

1000

BRUSSEL

44015

Fredrix

Turnhoutsebaan 365

1030

BRUSSEL LEVEL 7

Nike

STRAAT

THEMA 3

BEDRIJFSNAAM

223

E-MAILADRES

TELEFOONNUMMER

BTW-NUMMER

info@nike.be

013 61 64 53

BE0450989424

info@jack-wolfskin.be

03 354 09 50

BE0810394121

info@thenorthface.com

03 748 54 84

BE0883795121

info@agu.be

03 766 61 64

BE0431380279

info@patagonia-belgium.be

016 38 88 50

BE0460985372

info@vaude.com

09 278 37 64

BE0478184858

info@ortliebbelgium.be

03 765 07 44

BE0435232466

info@adidas.be

02 475 37 00

BE0450773747

info@polarbelgium.be

052 25 94 20

BE0864427079

015 33 22 66

BE0439840857

romkes1@renault.be

03 324 45 45

BE0860291317

fnac.wijnegem@fnac.be

03 355 22 00

BE0421506570

info@semaburo.com

03 324 90 75

BE0452401268

03 336 79 20

BE0403170701

VA N

frederick@telenet.be

03 354 09 64

Action 4— Kun jij tabellen aan elkaar koppelen? Voeg de juiste relatie toe op de onderstaande schermafbeelding.

Koppel de tabel ‘Leveranciers’ op de juiste manier aan de andere tabellen in Access.

THEMA 3

LEVEL 7

224

Action 5— Begrijp jij de relaties tussen tabellen? Leg aan de hand van onderstaande afbeelding uit wat referentiële integriteit betekent.

VA N

Action 6— Kun jij een formulier maken om gegevens in te voegen?

Ontwerp het onderstaande formulier. a

Pas de tabvolgorde aan: leverancierscode, bedrijfsnaam, btw-nummer, straat, gemeente, postcode, e-mailadres, telefoonnummer.

Kies een achtergrondkleur voor de labels en de velden.

Voeg een schaduw toe.

Lijn de labels en tekstvakken uit zoals weergegeven op het formulier.

Bewaar het formulier onder de naam ‘frmLeveranciers’.

Voeg de onderstaande leveranciers toe aan het formulier.

CODE

BEDRIJFSNAAM

STRAAT

POSTCODE

GEMEENTE

44016

Proximus

Koning Albert II laan 27

2160

WOMMELGEM

44017

Q8 Easy

Autolei 262

2160

WOMMELGEM

44018

CCS Boekhoudkantoor

Herentalsebaan 386

2160

WOMMELGEM

44019

Socs bvba

Ezaart 29

2400

MOL

44020

Jobfashion

Herentalsebaan 83

2150

BORSBEEK

LEVEL 7

LEVERANCIERS-

THEMA 3

225

LEVERANCIERS-

BEDRIJFSNAAM

CODE

STRAAT

POSTCODE

GEMEENTE

44021

VMW

Koning Boudewijnlaan 42

9160

LOKEREN

44022

Acerta

Groenenborgerlaan 16

2610

WILRIJK

44023

Carwash Vereecke

Noorderlaan 91

2030

ANTWERPEN

44024

Overtoom

Industrielaan 30

1730

TERNAT

44025

Teximport

Industriezone Zuid 56

2800

MECHELEN

44026

Woolpower

Brusselsesteenweg 644

1731

ZELLIK

44027

Uitgeverij Lannoo NV

Kasteelstraat 97

8700

TIELT

E-MAILADRES

TELEFOONNUMMER

BTW-NUMMER

0800 22 500

BE0202239951

03 242 33 10

BE0447415963

VA N

tom@css.be

jobfashion@telenet.be

03 324 16 46

BE0808621395

014 32 23 22

BE461324971

03 297 91 12

BE0711356527

09 348 93 11

BE0224771467

soc.wilwrijk@acerta.be

03 829 24 10

BE0473329910

info@vereecke.be

03 541 42 18

BE0864133111

sales@overtoom.be

02 583 01 01

BE0737195545

info@teximport.com

info@woolpowerbelgium.com

02 467 02 50

BE214596464

info@lannooshop.be

051 42 42 11

BE0446201582

BE0426217901

Action 7— Kun jij selectiequeries maken?

THEMA 3

LEVEL 7

Open de tabel ‘Leveranciers’ en ontwerp volgende queries.

226

Selecteer alle leveranciers die een leverancierscode hebben groter dan 44013 maar kleiner dan 44022 en uit Brussel afkomstig zijn. Bewaar de query onder de naam ‘qryLeverancierscode’.

Selecteer alle leveranciers waarvan het telefoonnummer eindigt op 50. Bewaar de query onder de naam ‘qryTelefoon’.

Selecteer alle leveranciers die geen letter ‘v’ in de bedrijfsnaam hebben. Bewaar de query onder de naam ‘qryGeenletterV’.

Selecteer alle leveranciers waarvan de postcode begint met het cijfer 9 of waarvan de postcode eindigt op een 1. Bewaar de query onder de naam ‘qryPostcode2’.

Selecteer alle leveranciers waarvoor er nog geen e-mailadres is ingegeven. Bewaar de query onder de naam ‘qryGeenEmail’.

Action 8— Kun jij parameterqueries maken? Open de tabel ‘tblArtikelen’ en ontwerp volgende parameterqueries. a

Ontwerp een query die vraagt naar de categorie van het artikel en vervolgens alle artikelen uit die categorie weergeeft. Bewaar de query onder de naam ‘qryCatgegorie’.

Ontwerp een query die vraagt naar de categorie van het artikel en vervolgens naar de minimale bestel hoeveelheid bij de leverancier van het artikel. Toon alle artikelen uit de gevraagde categorie en alle

artikelen waarvan de bestelhoeveelheid kleiner is dan de opgegeven minimale bestelhoeveelheid. Bewaar de query onder de naam ‘qryBestelhoeveelheid’. c

Ontwerp een query die vraagt naar de prijsvork van het artikel en vervolgens alle artikelen weergeeft die

tussen de opgegeven prijzen liggen (bv. alle prijzen tussen 80,00 en 100,00 euro). Bewaar de query onder

VA N

de naam ‘qryPrijsvork’.

Ontwerp een query die twee keer vraagt naar de categorie van het artikel en vervolgens de artikelen uit de gevraagde categorieën toont. Bewaar de query onder de naam ‘qryCategorie2’.

Action 9— Kun jij actiequeries maken en queries met berekende velden?

Open de tabel ‘tblArtikelen’ en ontwerp volgende queries. a

Ontwerp een query van alle artikelen uit de categorieën ‘reizen’ en ‘kamperen’ in een afzonderlijke tabel

Ontwerp een query die de aankooprijzen van alle producten uit de categorie fietsen verhoogt met 5 %.

met als naam ‘tblReizenEnKamperen’. Bewaar de query onder de naam ‘qryTabelmaken’.

Bewaar de query onder de naam ‘qryPrijsFietsen’.

Ontwerp een query die de verkoopprijs inclusief btw berekent. Bewaar de query onder de naam

‘qryVKprijsInclbtw’.

Ontwerp een query die de maximumaankoopprijs van een artikel weergeeft. Bewaar de query onder de

naam ‘qryMaxPrijs’.

Action 10— Hoe ontwerp je totalenqueries en queries met 1

Open de tabel ‘tblArtikelen’. Gebruik ICT-fiche_D_12 en fiche_D_13.

Ontwerp een query die de gemiddelde aankoopprijs van de artikelen uit de categorie ‘reizen’ berekent. Bewaar de query onder de naam ‘qryGemAKprijs’.

THEMA 3

LEVEL 7

berekende velden?

227

Vul de gemiddelde aankoopprijs in op de onderstaande schermafbeelding.

Ontwerp een query zoals op de schermafbeelding waarbij je de aankoopprijs inclusief btw berekent.

VA N

Om die query te maken, maak je een berekend veld met als naam ‘AKprijs_Inclbtw’.

Vul de formule voor het berekend veld eerst verder aan op de afbeelding.

Bewaar de query onder de naam ‘qryInclbtw’.

Action 11— Kun jij een efficiënt rapport maken?

THEMA 3

LEVEL 7

Ontwerp het onderstaande rapport.

228

Geef het rapport als titel ‘Leveranciers’ en geef het label een lichtblauwe achtergrond.

De rapportkoptekst geef je een lichtgroene achtergrond.

Zorg ervoor dat alles goed leesbaar is in het rapport.

Tel het aantal leveranciers per gemeente.

Bewaar het onder de naam ‘rptLeveranciers’.

IN Action 12— Kun jij etiketten maken?

VA N

Kies het lettertype Century.

Bewaar het rapport onder de naam ‘rptEtikettenLev’.

THEMA 3

LEVEL 7

RE Ontwerp basis van de tabel ‘Leveranciers’ de volgende adresetiketten. MOop

229

Action 13— Hoe maak je etiketten voor je bedrijf? MORE MORE

Good to know Adresgegevens in een database kun je gemakkelijk gebruiken voor etiketten voor je

briefwisseling en adressering van jouw enveloppen.

Ontwerp onderstaande adresetiketten. Gebruik ICT-fiche_D_15. Kies als lettertype Calibri en lettergrootte 11.

Sorteer de etiketten op bedrijfsnaam.

Bewaar het rapport onder de naam ‘rptAdresetiketten’.

VA N

CHECKLIST

Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

Ik kan een tabel aanmaken in Access.

Ik kan een tabel aanpassen in Access.

Ik kan het begrip ‘primaire sleutel’ uitleggen.

Ik kan gegevens toevoegen aan een tabel en

EXTRA OEFENMATERIAAL

BETER

verwijderen uit een tabel.

230

KAN

Ik kan relaties leggen tussen tabellen in Access.

Ik kan referentiële integriteit uitleggen.

Ik kan referentiële integriteit afdwingen in een

relatie. 8

Ik kan een formulier aanmaken in Access.

KAN

EXTRA OEFENMATERIAAL

BETER

Ik kan een formulier aanpassen in Access.

Ik kan een rapport aanmaken in Access.

Ik kan een rapport aanpassen in Access.

Ik kan via queries gegevens filteren uit een

THEMA 3

LEVEL 7

VA N

tabel.

231

STEP-UP 1

Werk in groepjes van drie of vier personen. Ieder groepje kiest een jaarrekening van één van volgende ondernemingen. Vink je gekozen onderneming aan. Schoenen Torfs Coolblue Ikea Belgium Van Marcke

BelOrta

Surf naar de website van de Nationale Bank van België. Download via de balanscentrale de jaarrekeningen van je onderneming van de drie laatste boekjaren.

Beantwoord de onderstaande vragen. Maak van de verschillende boekjaren een overzicht in Excel en verfraai jouw overzicht met grafieken. a

Geef een overzicht van de verkoop van goederen.

Onder welke rubriek in de jaarrekening staan de toegestane betalingskortingen aan klanten? Welk effect hebben toegestane betalingskortingen op het resultaat van de onderneming? Geef een overzicht van de aankoop van goederen in de voorbije jaren.

Onder welke rubriek in de jaarrekening staan de ontvangen betalingskortingen van leveranciers?

Welk effect hebben de ontvangen betalingskortingen op het resultaat van de onderneming?

Bereken het aantal dagen klantenkrediet. Wat stel je vast?

Bereken het aantal dagen leverancierskrediet. Wat stel je vast?

Bereken de omlooptijd van de voorraad.

Vergelijk het aantal dagen klantenkrediet en omlooptijd van de voorraad met het

VA N

leverancierskrediet. Wat kan je daaruit besluiten?

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

THEMA 3

STEP-UP

232

Begrippenlijst Thema 3 LEVEL 1

BEGRIP af magazijn

VERKLARING Dat is een leveringsvoorwaarde. Het risico en de kosten van het transport zijn ten laste

van de koper.

algemene

In de algemene factuurvoorwaarden komen

factuur

volgende zaken meestal aan bod: de termijn

voorwaarden

van factuurprotest, het schadebeding en

het bevoegdheidsbeding.

algemene

Dat zijn de rechten en de plichten die

voorwaarden

gelden tussen de koper en de verkoper bij

het aangaan van de verbintenis. Ze worden

opgesteld door de verkoper.

betalings

Die voorwaarden geven aan wanneer de

voorwaarden

betaling moet gebeuren, en of de klant

financiële korting krijgt bij contante

betaling.

bijzondere

Dat zijn de afspraken tussen de koper en

voorwaarden

de verkoper die specifiek van toepassing

VA N

IN JE EIGEN WOORDEN

zijn op hun koopovereenkomst. Die

voorwaarden kunnen verschillen van

brutobedrag

Dat is het bedrag zonder aftrek van kortingen.

btw

Dat is de belasting over de toegevoegde waarde. Het is een belasting die de

creditnota

overheid heft op de verkoop van goederen

en diensten.

Dat is een verbetering van de factuur.

Het vermindert het factuurbedrag. Dat

document wordt opgesteld als er een fout

wordt vastgesteld in de factuur of levering.

doorgerekende

Dat zijn kosten, zoals transport en extra

kosten

verpakking, die de verkoper doorrekent aan

zijn klant.

extra

Dat is verpakking die de verkoper

verpakking

doorrekent aan de klant zoals een

kartonnen doos, een kist of petflessen. De

klant kan de verpakking niet terugsturen.

Op de verpakking berekent de verkoper de btw aan het laagste btw-tarief dat van toepassing is op de factuur.

BEGRIPPENLIJST

aankoop tot aankoop.

THEMA 3

233

LEVEL 1

BEGRIP

VERKLARING

financiële

Dat is een korting die toegestaan wordt

korting

wanneer de klant contant betaalt. Die

franco thuis

te verkrijgen.

Dat is een leveringsvoorwaarde. De

het transport. Dat is een korting die als doel heeft om meer te verkopen. Die korting wordt

toegestaan bij bijvoorbeeld aankoop in

grote hoeveelheden of aan trouwe klanten.

leverings

Die voorwaarden geven aan wanneer de

voorwaarden

leverancier zal leveren en of er kosten

worden aangerekend. maatstaf van

Over dat bedrag bereken je btw. Dat

heffing

bedrag is het totaal van de brutoprijs –

handelskorting + extra kosten – financiële

korting.

Dat is het brutobedrag verminderd met de

VA N

handelskorting

korting heeft als doel een snellere betaling

verkoper draagt het risico en de kosten van

IN JE EIGEN WOORDEN

nettobedrag

handelskorting.

terugstuurbare

Dat is verpakking, zoals een europallet

verpakking

of een gasfles, waarvoor de klant een

waarborg betaalt die hij terugkrijgt als hij de

verpakking terugbezorgt. Op terugstuurbare

verpakking wordt er geen btw aangerekend.

transport

Dat is een vergoeding die de verkoper

kosten

aanrekent om de goederen te leveren tot

THEMA 3

BEGRIPPENLIJST

verkoopfactuur

234

aankoopkosten

het laagste btw-tarief dat van toepassing is

Dat document wordt opgesteld door de

verkoper en is bestemd voor de koper. Er

brutobedrag

staat in hoeveel de klant voor de geleverde

goederen moet betalen. Het is een

uitnodiging om de geleverde goederen te betalen. Dat zijn kosten die de leverancier doorrekent op de aankoopfactuur.

bij de klant. Daarop berekent hij de btw aan op de factuur.

bv. transportkosten, extra verpakking

Dat is het bedrag zonder aftrek van

kortingen.

LEVEL 2

BEGRIP btw

VERKLARING Dat is de belasting over de toegevoegde waarde. Het is een belasting die de

overheid heft op de verkoop van goederen

en diensten.

diensten

Dat zijn de goederen en diensten die een

en diverse

onderneming regelmatig aankoopt opdat de

goederen

onderneming zou functioneren.

bv. elektriciteit, kantoorbenodigheden

extra of

Dat is verpakking die de verkoper

verloren

doorrekent aan de klant zoals een

verpakking

kartonnen doos, een kist of petflessen. De

klant kan de verpakking niet terugsturen.

Op de verpakking berekent hij de btw aan

het laagste btw-tarief dat van toepassing is op de factuur. financiële

Dat is een korting die toegestaan wordt

korting

wanneer de klant contant betaalt. Die

korting heeft als doel een snellere betaling

te verkrijgen.

handels

Dat zijn alle goederen die de ondernemer

goederen

aankoopt om te verkopen.

handelskorting

Dat is een korting die als doel heeft om

VA N

IN JE EIGEN WOORDEN

meer te verkopen. Die korting wordt

toegestaan bij bijvoorbeeld aankoop in

grote hoeveelheden of aan trouwe klanten.

immateriële

Immateriële vaste activa zijn niet tastbaar.

vaste activa

bv. licenties, merken, knowhow, het recht

om een bepaald product te verkopen of een

merknaam te gebruiken

inkomende

De inkomende creditnota wordt opgesteld

creditnota

door de leverancier. Het is een verbetering

van de factuur. Het vermindert het

factuurbedrag en wordt opgesteld als er

een fout in de factuur of de levering is.

investerings-

Dat zijn goederen die een onderneming

goederen

aankoopt om meer dan een jaar te

gebruiken. Als de aankoop betrekking heeft

op kantoormateriaal, klein gereedschap of

klein materiaal dan spreek je pas over een investering als het aankoopbedrag exclusief btw hoger is dan 1 000,00 euro.

BEGRIPPENLIJST

THEMA 3

235

BEGRIP

VERKLARING

maatstaf van

Over dat bedrag bereken je de btw. Dat

heffing

bedrag is het totaal van de brutoprijs –

handelskorting + extra kosten – financiële

korting.

materiële

Materiële vaste activa zijn tastbaar. Je kunt

vaste activa

ze aanraken of vastpakken.

bv. machines, meubilair, rollend

materieel …

terugstuurbare

Dat is verpakking, zoals een europallet

verpakking

of een gasfles, waarvoor de klant een

waarborg betaalt die hij terugkrijgt als hij de

verpakking terugbezorgt. Op terugstuurbare

verpakking wordt er geen btw aangerekend. 2

IN JE EIGEN WOORDEN

LEVEL

transport

Dat is een vergoeding die de verkoper

kosten

aanrekent om de goederen tot bij de klant

te leveren. De btw die daarop berekend

wordt, is het laagste btw-tarief dat van

VA N

toepassing is op de factuur.

contante

Dat zijn alle verkopen aan particulieren

winkelverkopen

waarvoor je geen factuur opstelt. De klant betaalt de aankoop onmiddellijk, hetzij

cash, hetzij met een bankkaart.

dag

Dat is totaalbedrag van de winkelverkopen

ontvangsten

van een dag, inclusief btw.

dag

Dat is een verplicht boek waarin dagelijks

ontvangsten

de dagontvangst wordt ingeschreven. Als

boek

de winkel gesloten is, of als er niets wordt

verkocht, is de winkelier verplicht een

nulverkoop in te schrijven.

winkel

Dat zijn alle verkopen aan particulieren

verkopen

waarvoor een verkoper geen factuur

THEMA 3

BEGRIPPENLIJST

236

opstelt.

elektronische

Contante winkelverkopen die betaald

betalingen

werden met de bankkaart, kredietkaart of

QR-code via smartphone.

interne

Dat is de overschrijving van geld van de ene

geldbeweging

bankrekening naar de andere bankrekening

van een bedrijf. Of geld vanuit de kas op de

bankrekening storten of omgekeerd.

LEVEL 5

BEGRIP btw-plichtig

VERKLARING Je bent verplicht btw aan te rekenen op elke verkoop en die door te storten aan de

btw-administratie. De btw die je betaalde

op elke aankoop, mag je daarvan in

mindering brengen. periodieke

Via dit document geef je aan:

btw-aangifte

hoeveel btw je ontvangen hebt van de

klanten, de verschuldigde btw;

hoeveel btw je betaald hebt aan de

IN JE EIGEN WOORDEN

leveranciers, de aftrekbare btw;

het verschil tussen de verschuldigde btw en de aftrekbare btw betaal je aan de

btw-administratie. Of, indien het bedrag van de aftrekbare btw groter is dan de

verschuldigde btw, vorder je het verschil

terug van de btw-administratie. 6

klantenkrediet

Het geeft aan na hoeveel dagen een klant gemiddeld zijn openstaande factuur

Dat is iemand die uitstel van betaling

VA N betaalt.

toestaat.

kredietnemer

Dat is iemand die uitstel van betaling krijgt.

leveranciers-

Dat is het aantal dagen tussen de aankoop

krediet

van de goederen en de betaling van die

goederen.

omlooptijd van

De omlooptijd is het aantal dagen dat

de voorraad

goederen gemiddeld in voorraad blijven

voorraadrotatie

voor ze verkocht worden.

Dat is het aantal keer dat de voorraad op

jaarbasis verkocht wordt.

wanbetaling

Er is sprake van wanbetaling wanneer

facturen meer dan 90 dagen na uiterste

betaaldatum nog niet betaald zijn.

besturings

Dat zijn de verschillende objecten die

elementen

je in het formulier ziet. Afhankelijke

besturingselementen (tekstvak) gebruiken

gegevens uit de onderliggende tabel en

niet-afhankelijke besturingselementen (label) gebruiken geen gegevens uit de onderliggende tabel.

BEGRIPPENLIJST

kredietgever

THEMA 3

237

LEVEL 7

BEGRIP formulier

VERKLARING Een formulier dient om op een gebruiksvriendelijke manier gegevens in te

gegevensblad-

In de gegevensbladweergave kunnen

weergave

gegevens in een tabel ingevoerd worden.

gegevenstype

Een gegevenstype is de eigenschap die

ontwerp

In de ontwerpweergave kun je de structuur

weergave

van de tabel aanpassen.

primaire

Een veld, of een combinatie van velden,

sleutel

dat ieder record op een unieke wijze identificeert.

queries

opslaan.

voeren of te wijzigen.

bepaalt welk soort gegevens het veld kan

IN JE EIGEN WOORDEN

Een query dient om gegevens te sorteren

VA N

en/of op te zoeken.

rapporten

Een rapport dient om de gegevens

overzichtelijk weer te geven en af te

drukken.

referentiële

Aan de veelzijde van een relatie kunnen

integriteit

geen gegevens in de tabel voorkomen die

relaties

niet bestaan aan de eenzijde van de relatie.

Relaties verbinden tabellen van een

database.

relationeel

De gegevens worden bewaard in

database

verschillende tabellen die via relaties met

management

elkaar verbonden zijn.

systeem

tabellen

THEMA 3

BEGRIPPENLIJST

238

Een tabel dient om gegevens in op te slaan.

Jinte Schrooten

THEMA 3

ORGANOGRAM

Annelies Daems

Visual Merchandiser

Zita Peeters

Verkoopmedewerker Wandelen

Tiziano Ferrari

Verkoopmedewerker Fietsen

Ties Hubrechts

Verkoopmedewerker Wintersport / Reizen

Nadine Bollen

Verkoopmedewerker Fashion

Aankoopassistent

Kevin Thijs

Dana Haels

Kassamedewerker

Aankoopassistent

Store manager

Lies Meeus

Pedro Awouters

Senior aankoper

Salesmanager

Ersil Dokumaci

Senior boekhouder

Anissa Zadora

Assistent boekhouder

Anastasia Dingenen

Administratief medewerker

Mulin Bussche

Assistent facturatie

Estefania Umuhire

Verantwoordelijke facturatie

Natascha Makropoulos

Sterre Daniëls

Management assistant

ICT-manager

Jitse Vissers

Web Developer

Natan Heylen

Online analist

Tim Stroobandt

Muhammed Abidar

Naomi Luys

HR-manager

Veerle De Block

e-mailmarketing

Verantwoordelijke

Katarina Vanderzande

Webshopverantwoordelijke

Tibe Pecceu

Customer Service

Eline Truyen

Marketingmanager

IN Elke Peerlings

Magazijnmedewerker

Vrachtwagenchauﬀeur

Daan Leekens

Ruben Leenders

Magazijnmedewerker

Kenny Rogiers

Vrachtwagenchauﬀeur

Yassin Ayas

Ayoub Talbi

Magazijnmedewerker

Transportverantwoordelijke

Yarno Janssen

Logistiek verantwoordelijke

Magazijnverantwoordelijke

VA N

Femke Kelchtermans

Organogram - A.S.Adventure.edu

239

MAR Minimum Algemeen Rekeningstelsel KLASSE 1 EIGEN VERMOGEN, VOORZIENINGEN

KLASSE 3 VOORRADEN EN BESTELLINGEN IN

VOOR RISICO’S EN KOSTEN EN SCHULDEN OP MEER

UITVOERING

DAN EEN JAAR

30 Grondstoffen

10 Kapitaal

300000 Voorraad

100000 Geplaatst kapitaal

34 Handelsgoederen

140000 Overgedragen winst 141000 Overgedragen verlies (-)

340000 Voorraad handelsgoederen 14 Overgedragen winst of overgedragen verlies

KLASSE 4 VORDERINGEN EN SCHULDEN OP TEN HOOGSTE EEN JAAR

40 Handelsvorderingen

17 Schulden op meer dan één jaar 173000 Schulden aan kredietinstellingen

400000 Handelsdebiteuren

41 Overige vorderingen

KLASSE 2 OPRICHTINGSKOSTEN, VASTE ACTIVA EN VORDERINGEN OP MEER DAN ÉÉN JAAR

411000 Terug te vorderen btw-saldo 411100 Aftrekbare btw

411200 Aftrekbare btw op uitgaande creditnota’s

211000 Concessies, octrooien, licenties, knowhow,

416000 Vorderingen op de eigenaar

VA N

21 Immateriële vaste activa merken

211090 Afschrijvingen op concessies, octrooien,

416100 Voorschotten op bezoldigingen 418000 Terug te vorderen verpakking

licenties, knowhow, merken (-)

212000 Goodwill

42 Schulden op meer dan één jaar die binnen het jaar

212090 Afschrijvingen op goodwill (-)

vervallen

423000 Binnen het jaar vervallende schulden aan

22 Terreinen en gebouwen

kredietinstellingen

220000 Terreinen

221000 Gebouwen

43 Financiële schulden

221090 Afschrijvingen op gebouwen (-)

433000 Kredietinstellingen – schulden in rekening

23 Installaties, machines en uitrusting

439000 Diverse financiële schulden

courant

230000 Installaties

230090 Afschrijvingen op installaties (-)

44 Handelsschulden

231000 Machines

440000 Leveranciers

231090 Afschrijvingen op machines (-)

45 Schulden met betrekking tot belastingen, bezoldi-

232090 Afschrijvingen op uitrusting (-)

gingen en sociale lasten

THEMA 3

MAR

232000 Uitrusting

240

451000 Te betalen btw-saldo

24 Meubilair en rollend materieel

451100 Verschuldigde btw

240000 Meubilair

451200 Verschuldigde btw op inkomende creditnota’s

240090 Afschrijvingen op meubilair (-)

452000 Te betalen winstbelastingen

240100 Kantoormachines

453000 Ingehouden bedrijfsvoorheffing

240190 Afschrijvingen op kantoormachines (-)

454000 Rijksdienst voor Sociale Zekerheid (RSZ)

240200 Computers

455200 Verschuldigde lonen

240290 Afschrijvingen op computers (-)

455300 Verschuldigde salarissen

241000 Rollend materieel 241090 Afschrijvingen op rollend materieel (-)

48 Diverse schulden 488000 Terug te betalen verpakking 489000 Schulden aan de eigenaar

KLASSE 5 GELDBELEGGINGEN EN LIQUIDE

616520 Publiciteitskosten

MIDDELEN

617000 Uitzendkrachten

52 Vastrentende effecten 520000 Vastrentende effecten – aanschaffingswaarde

62 Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen

53 Termijndeposito’s

620300 Bezoldigingen arbeiders

530000 Termijndeposito’s op meer dan één jaar

621000 Werkgeversbijdrage RSZ

531000 Termijndeposito’s op meer dan één maand en

623000 Andere personeelskosten

op ten hoogste één jaar

620200 Bezoldigingen bedienden

532000 Termijndeposito’s op ten hoogste één maand

63 Afschrijvingen, waardeverminderingen en voorzie-

55 Kredietinstellingen

630100 Afschrijvingen op immateriële vaste activa

551000 ING 552000 BNP Paribas Fortis 553000 Belfius 554000 Bank van de Post 555000 Bank X 57 Kassen 570000 Kas

630200 Afschrijvingen op materiële vaste activa 64 Andere bedrijfskosten

640000 Bedrijfsbelastingen

643000 Diverse bedrijfskosten 65 Financiële kosten

650000 Rente, commissies en kosten verbonden aan schulden

657000 Betalingskortingen aan klanten 659000 Diverse financiële kosten

VA N

58 Interne overboekingen

550000 KBC

ningen voor risico’s en kosten

66 Niet-recurrente bedrijfs- en financiële kosten

59 Elektronische inning

665000 Andere niet-recurrente financiële kosten

590000 Elektronische inning

668000 Andere niet-recurrente bedrijfskosten

KLASSE 6 KOSTEN

69 Resultaatverwerking

60 Handelsgoederen, grond- en hulpstoffen

693000 Over te dragen winst

604000 Aankopen handelsgoederen

694000 Vergoeding van het kapitaal

604020 Handelskorting op aankopen (-) 604030 Aankoopkosten

608000 Ontvangen kortingen, ristorno’s en rabatten (-)

KLASSE 7 OPBRENGSTEN 70 Omzet

704000 Verkopen handelsgoederen 704001 Verkopen handelsgoederen aan 6 % btw

61 Diensten en diverse goederen

704010 Retours op verkopen (-)

611000 Huur en huurlasten

704020 Handelskorting op verkopen (-)

611600 Onderhoud en herstellingen gebouwen

708000 Toegestane kortingen, ristorno’s en rabatten (-)

609400 Voorraadwijzigingen handelsgoederen

611800 Onderhoud en herstellingen rollend materieel 612000 Kantoorbenodigdheden en drukwerk 612100 Boeken en documentatie

612200 Klein materiaal 612500 Verbruik water 612600 Verbruik gas

612700 Verbruik elektriciteit 613200 Erelonen boekhouders 614000 Brandverzekering 614400 Verzekering rollend materieel 615000 Vervoerskosten op verkoop 616000 Postzegels, portkosten 616200 Telefoon, gsm 616300 Internetkosten 616500 Brandstof voertuigen

704002 verkopen handelsgoederen aan 21 % btw

74 Andere bedrijfsopbrengsten 744000 Huuropbrengsten 746000 Doorgerekende kosten 749000 Diverse bedrijfsopbrengsten 75 Financiële opbrengsten 757000 Betalingskortingen van leveranciers 759000 Diverse financiële opbrengsten 76 Niet-recurrente bedrijfs- of financiële opbrengsten 764000 Andere niet-recurrente bedrijfsopbrengsten 769000 Andere niet-recurrente financiële opbrengsten 79 Resultaatverwerking 793000 Over te dragen verlies

MAR

604010 Retours op aankopen (-)

THEMA 3

580000 Interne overboekingen

241

Boekingsregels ACTIEF

PASSIEF

Datum balans

Actiefrekening

Passiefrekening

(BS) Beginsaldo

Beginsaldo (BS) –

–

vermeerdering

vermindering

vermeerdering

KOSTEN

klasse 1, 2, 3, 4 (groep 40, 41) en 5

klasse 1 en 4 (groep 42 t.e.m. 48)

Resultatenrekening

Kostenrekening

C –

OPBRENGSTEN

Opbrengstenrekening

–

VA N

kosten

opbrengsten

vermeerdering

vermindering

vermeerdering

kosten

klasse 6

242

klasse 7

Klantenbestand – A.S.Adventure.edu KLANTNUMMER

BIJZONDERE EN BETALINGSVOORWAARDEN

Beleko

BTW BE0883 404 239

Amerikalei 90

Ond.nr. 0883 404 239

2000 ANTWERPEN

IBAN BE60 7373 0744 4270

tel. 03 257 27 72 info@beleko.com

40001

KLANTGEGEVENS

contactpersoon: Caro Miermans

BIC KREDBEBB

30 dagen factuurdatum 15 % handelskorting Af fabriek

40002

Chirojeugd Vlaanderen Kipdorp 30 2000 ANTWERPEN

BTW BE0476 038 485 Ond.nr. 0476 038 485

IBAN BE02 1401 2004 4540 BIC GEBABEBB

info@chiro.be

30 dagen na factuurdatum

contactpersoon: Larissa Klein

Af fabriek

Fiets!

BTW BE0823 778 933

Vlaamse Kaai 20

Ond.nr. 0823 778 933

2000 ANTWERPEN

IBAN BE28 0001 0480 0820

tel. 03 337 89 66

BIC BPOTBEB1

antwerpen@fiets.com

30 dagen na factuurdatum

contactpersoon: Thybe Snoks

15 % handelskorting

VA N

tel. 03 231 07 95

40003

Af fabriek

40004

Fitality Club

BTW BE0458 666 280

Ruggeveldlaan 603

Ond.nr. 0458 666 280

2100 DEURNE

IBAN BE73 0639 9193 4260

tel. 03 326 63 72

BIC BPOTBEB1

deurne01@fitality.be

30 dagen na factuurdatum

contactpersoon: Remy Cuypers

10 % handelskorting

KSA Nationaal

BTW BE0420 509 351

Vooruitgangsstraat 225

Ond.nr. 0420 509 351

1030 SCHAARBEEK

IBAN BE32 0682 1090 4602

tel. 02 201 15 10

BIC GKCCBEBB

info@ksa.be

30 dagen na factuurdatum

contactpersoon: Younes Lachnachi

2 % financiële korting Franco thuis

40006

Ski & Snowboardcentrum Snow Valley

BTW BE0464 256 648

Deusterstraat 74/E

Ond.nr. 0464 256 648

3990 PEER

IBAN BE89 7360 3683 3085

tel. 011 61 01 90

BBRUBEBB

info@snowvalley.be

30 dagen na factuurdatum

contactpersoon: Lauren Stakenborg

Af fabriek

KLANTENBESTAND

40005

THEMA 3

Franco thuis

243

KLANTNUMMER 40007

KLANTGEGEVENS

BIJZONDERE EN BETALINGSVOORWAARDEN

Groendienst Gent

BTW BE0207 451 227

Woodrow Wilsonplein 1

Ond.nr. 0207 451 227

9000 GENT

IBAN BE53 0910 1965 4653

tel. 09 210 10 10

BIC GKCCBEBB

gentinfo@stadgent.be

60 dagen na factuurdatum

contactpersoon: Julie De Ryck

2 % financiële korting Franco thuis

Wandelsport Vlaanderen vzw

BTW BE0643 481 073

Industrielaan 11 bus 3

Ond.nr. 0643 481 073

9990 MALDEGEM tel. 050 72 00 19 info@wandelsport.be

40008

contactpersoon: Hanne Cuykx

IBAN BE53 7390 1317 7853 BIC KREDBEBB

30 dagen na factuurdatum 15 % handelskorting Af fabriek

Camping International

BTW BE0442 492 521

Pré Cawiai 3

Ond.nr. 0442 492 521

6941 BOMAL SUR OURTHE DURBUY

IBAN BE37 2900 5351 5628

tel. 0498 62 90 79

BIC GEBABEBB

info@campinginternational.be

30 dagen na factuurdatum

contactpersoon: Anouar Aafir

Af fabriek

Synergie Wellness Point

BTW BE0448 602 630

Brieleke 16

Ond.nr. 0448 602 630

2160 WOMMELGEM

IBAN BE38 1030 2555 0272

tel. 03 354 99 11

BIC NICABEBB

info@synergie.com

30 dagen na factuurdatum

contactpersoon: Zonne Paredis

Franco thuis

VA N

40009

40010

THEMA 3

KLANTENBESTAND

40011

244

Wijnegem Bicycle club vzw Merksemsebaan 5

Ond.nr. 0455 227 730

2110 WIJNEGEM

IBAN BE89 3800 1173 8485

tel. 03 353 73 20

BIC BBRUBEBB

info@bicycle.com

30 dagen na factuurdatum

contactpersoon: Jesse Delli Santi

Af fabriek

VA N

Thema 4: Personeelsbeheer

THEMA

VA N

Personeels beheer

STEP-UP

p. 77

Wat is het belang van sociaal overleg binnen een onderneming?

p. 62

Hoe interpreteer je documenten in functie van de loonadministratie en de aangifte van de personenbelasting?

p. 40

Wat zijn de verplichtingen van de werkgever bij de indienstneming van personeel?

p. 25

Hoe reageer je op een sollicitatie voor een vacature?

p. 14

Opdrachten eigen bedrijf

LEVEL

VA N

LEVEL

Hoe stel je een vacature op aan de hand van een eenvoudig functieprofiel?

p. 5

STEP-IN

p. 4

STEP-IN 1

Bekijk aandachtig de afbeeldingen. Beschrijf kort wat je ziet.

Word jij onze nieuwe collega? Bekijk onze vacatures en solliciteer. bim4all.com/carriere

VA N

In dit thema doorloop je vijf levels waarin je leert … 1

hoe je aan de hand van een functieprofiel een vacature opstelt;

hoe je op een sollicitatie reageert;

welke verplichtingen een onderneming heeft wanneer ze een werknemer aanneemt;

hoe je de documenten van de loonadministratie interpreteert;

wat het belang van sociaal overleg is.

Elk level biedt je een stukje kennis dat je nodig hebt om de opdracht van de Step-up uit te voeren.

Daarin ga je, voor jouw toegewezen onderneming, onderzoeken wat de evolutie is van het aantal voltijds equivalente werknemers, op welke manier de vakbonden en de onderneming met elkaar in

THEMA 4

STEP-IN

aanraking zijn gekomen en welke vacatures de onderneming heeft en wat de onderneming zoekt.

LEVEL 1 Hoe stel je een vacature op aan de hand van een eenvoudig functieprofiel?

INTRO Bekijk de vacature en beantwoord de vragen. a

Over welke job gaat het?

Omschrijf de taken in een paar woorden.

Waarom zoekt de onderneming een nieuwe werknemer?

VA N

Administratief bediende

Dit bedrijf is een belangrijke internationale speler met een aangename werksfeer. Jouw profiel Je hebt minstens een bachelordiploma behaald of je hebt een degelijke administratieve of sectorervaring. Je hebt een zeer goede kennis van het Nederlands en het Engels.

Wij bieden je – een uitdagende en inhoudelijk afwisselende baan – een tewerkstelling binnen een no-nonsensebedrijf met goede naam – een aanbod van zowel interne als externe trainingen om de groei van je vaardigheden te stimuleren – doorgroeimogelijkheden – een loon in functie van jouw ervaring binnen de sector (plus extralegale voordelen zoals maaltijdcheques, woon-werkvergoeding ...)

Kom je in aanmerking? Onze selectieprocedure bestaat uit een verkennend gesprek, het afleggen van enkele testen en een selectiegesprek met de leidinggevende en hr.

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvraag: Hoe stel je een vacature op aan de hand van een eenvoudig functieprofiel?

THEMA 4

LEVEL 1

Jouw takenpakket Contacten onderhouden met de diverse klanten in het kader van btw-vertegenwoordiging Controleren of de ontvangen verkoopfacturen correct zijn Controleren of de btw-nummers aanwezig zijn Vragen van de btw-administratie beantwoorden Btw-cursussen volgen om kennis up-to-date te houden en uit te breiden Nieuwe trafieken opstarten & opvolgen Aankoop- en verkoopfacturen boeken Alle verplichte btw-formaliteiten vervullen De bewijsstukken voor intracommunautaire leveringen opvolgen De facturatie voor de geleverde prestaties opvolgen Alle deadlines respecteren

Explore 1— Hoe ziet een vacature eruit? Ga naar het onlinelesmateriaal. Je vindt er een presentatie met enkele vacatures. Bestudeer de vacatures. a

Welke elementen staan er zoal in de vacatures?

Wat valt er je nog specifiek op aan de vacatures?

VA N

Explore 2— Wat is een functieprofiel? Lees de volgende voorbeelden van een functieprofiel. a

Wat staat er vooral in die profielen?

Markeer in de volgende functieprofielen:

de attitudes in het groen,

de gevraagde ervaring in het blauw.

Functieomschrijving Voor onze klant, een mooie modezaak in de regio Boortmeerbeek-Kampenhout, zoeken wij een enthousiaste jobstudent(e) voor de kinderafdeling. Je staat mee in voor het vullen van de rekken en het netjes houden van de winkel. Bij drukte voorzie je de kinderen van kleurplaten in onze speelhoek.

THEMA 4

LEVEL 1

Profiel – Je kunt netjes werken en bent klantvriendelijk. – Je kunt je zelf verplaatsen naar de winkel. – Je hebt bij voorkeur een eerste werkervaring in een gelijkaardige functie.

Jobgerelateerde competenties – De klant verwelkomen – De wensen vaststellen en advies geven over de producten en diensten – De verkoopruimte en de producten in de afdeling onderhouden en schoonmaken – Producten inventariseren – Producten naar een afdeling brengen – Producten op rekken of schappen plaatsen – Betalingen ontvangen

B Functieomschrijving Wij zijn op zoek naar jobstudenten om ons te komen versterken in de horeca. Kun jij in het weekend werken, in de week, na de schoollessen of liever tijdens schoolvakanties? We luisteren graag naar jouw mogelijkheden!

Als jobstudent help je mee met de bediening in de zaal. Je ondersteunt het Footstepteam bij diverse feesten en recepties op locatie, bijvoorbeeld: Restaurant De Grote Wateringe in Damme, Het Meersenhuis in centrum Brugge ... Wij kunnen eventueel jouw vervoer regelen vertrekkende vanuit onze hoofdzetel Dreef ter Panne 14 te Brugge. Profiel – Je bent een jobstudent die graag mooi wilt bijverdienen. – Je bent beleefd en hebt een goede werkhouding.

VA N

Jobgerelateerde competenties – Glazen en couverts onderhouden (met stoom, met azijn ...) – Het vaatwerk opbergen – Gerechten opdienen: op een bord – De tafels afruimen – De zaal van het restaurant schoonmaken

Functieomschrijving Takenpakket: > Je verzorgt de boekhouding van jouw dossiers van A tot Z. > Je bent verantwoordelijk voor de maanden jaarafsluiting. > Je staat in voor het inboeken van facturen. > Je bereidt de btw-aangiftes voor. > Je biedt ondersteuning bij de controles.

Profiel: > Je bent in het bezit van een bachelordiploma accountancy-fiscaliteit of gelijkwaardig door ervaring. > Je beschikt over minstens drie jaar relevante werkervaring. > Je bent hands-on, leergierig en een echte teamplayer.

Jobgerelateerde competenties: > Een organisatie boekhoudkundig en administratief beheren > De facturen, bankafschriften, bewijsstukken coderen en inboeken > De afstemmingscontrole op de bankrekeningen uitvoeren

activiteiten worden uitgeoefend (= functiebeschrijving) aangevuld met gewenste opleiding, ervaring, kennis, vaardigheden en persoonskenmerken.

THEMA 4

Bij een functieprofiel wordt de inhoud van een functie en de omstandigheden waarin de

LEVEL 1

Functieprofiel

Explore 3— Hoe maak je een vacature op basis van een functieprofiel?

Werk per twee. Elk duo krijgt de inhoud van een functie en wat er van de werknemer wordt verwacht. Stel met een tekstverwerker een vacature op. Gebruik indien nodig de ICT-fiches van tekstverwerker. Beschrijf de onderneming.

Je mag zelf een willekeurige onderneming kiezen.

Zoek informatie op over de gekozen onderneming.

Verwerk die informatie in de vacature.

Let op de huisstijl.

Beschrijf de inhoud van de job.

Geef aan welk profiel de werknemer moet hebben.

Vermeld, indien gevraagd, diploma en ervaring.

Als er nog andere vereisten zijn (persoonskenmerken, gevraagde kennis en ervaring …) dan neem je die ook op in je vacature.

Bedenk zelf wat je werknemer aanbiedt als hij bij jou komt werken.

Bewaar het resultaat in je portfolio. Maak een map voor elk thema en een submap voor elk level. Geef die

VA N

submap de naam ‘Thema_4_Level_1’. Geef het bestand een duidelijke naam zoals ‘Explore_3_vacature’.

Presenteer jouw vacature aan de klas.

Good to know

In een vacature wordt ook weleens de selectieprocedure beschreven: welke stappen moet een kandidaat doorlopen als hij in aanmerking komt? —

Vaak is er eerst een verkennend gesprek: dat kan fysiek, in het bedrijf zelf, zijn maar ook online.

—

Vervolgens kan er een assessment volgen: de kandidaat moet bepaalde testen of proeven afnemen. Die gaan van spellingstesten, rekentesten, IQ-testen tot kennistesten specifiek voor de jobinhoud.

—

Slaagt de kandidaat voor het assessment, dan komt een selectiegesprek met de hr-manager, de bedrijfsleider of de verantwoordelijke van de afdeling waarvoor de kandidaat zal werken.

Indien het niet besproken is in het selectiegesprek, kan er een laatste gesprek

—

volgen met betrekking tot het aanbod van het bedrijf zoals de verloning, de extralegale voordelen enzovoort.

Het is niet zo dat voor elke vacature een dergelijke selectieprocedure plaatsvindt. Het kan

THEMA 4

LEVEL 1

ook beperkt blijven tot een sollicitatiegesprek.

EVALUATIEFICHE VACATURE OP BASIS VAN FUNCTIEPROFIEL Max —

De vacature is conform de

Score

Opmerkingen

huisstijl van de onderneming. De vacature bevat geen

schrijffouten. —

De informatie over het bedrijf is

correct en voldoende. —

De jobomschrijving is duidelijk en

volledig. —

Het profiel van de werknemer

bevat: attitudes,

vaardigheden,

opleiding,

kennis.

VA N

—

Er staat of ervaring vereist is.

—

Het aanbod van het bedrijf is

vermeld.

—

De manier om contact op te

nemen is vermeld.

TOTAAL

Groep 1

THEMA 4

LEVEL 1

Een kledingwinkel zoekt een jobstudent. Het is belangrijk dat de nieuwe jobstudent de klant service en een onvergetelijke winkelervaring biedt. De taken zijn de winkel en de kleding op orde houden, de voorraad aanvullen, de binnengekomen leveringen correct verwerken: goederen uitpakken en kleding beveiligen. Daarnaast moet de jobstudent ook de kassa doen en klachten behandelen. De jobstudent moet een passie hebben voor mode en mee zijn met de nieuwste fashiontrends. Hij moet ook dynamisch en flexibel zijn en steeds met een glimlach in de winkel staan. We verwachten dat de jobstudent initiatief neemt. Hij probeert de klant zo goed als mogelijk te helpen. Hij kan goed in team werken en wil koste wat kost een goed resultaat behalen. Ervaring is geen vereiste, maar wel een meerwaarde. De jobstudent moet ook leergierig zijn en openstaan voor feedback om zichzelf te verbeteren.

Groep 2

VA N

Een kledingwinkel zoekt een verkoper. We zijn een internationaal en vooruitstrevend fashionbrand. Als verkoper ontwikkel je je tot expert in jeans. Je adviseert klanten over de laatste nieuwe jeansinnovaties. Je bent verkoper, maar staat ook in voor de etalages en het voorraadbeheer. Je ontwikkelt je zo op meerdere gebieden. Je wilt een zo hoog mogelijk verkoopcijfer behalen en zorgt dat de winkel er ook zo bij ligt. Je bent enthousiast en klantvriendelijk. Je hebt goede verkoopvaardigheden en je geeft de klanten deskundig advies. De bedoeling is dat elke klant tevreden de winkel verlaat. Je bent commercieel en gedreven ingesteld. Je bent altijd enthousiast. Je bent sterk op communicatief vlak. Je kunt goed communiceren en bent een teamplayer. Mode zit in je bloed en je volgt de fashionindustrie nauwgezet op. Je kunt fulltime werken.

Groep 3

THEMA 4

LEVEL 1

Onderneming zoekt allround boekhouder. Als allround secretariaats- en boekhoudkundig medewerker is het je taak klanten en leveranciers te woord te staan. Je zorgt voor in- en uitgaande post en verwerkt facturen. Je bent de rechterhand van de accountmanagers en springt bij om orders te verwerken en klanten bij te staan. Naast de post volg je ook het e-mailverkeer op en beantwoord je telefonische oproepen. Je hoofdtaak bestaat uit het boeken van documenten en uit klasseren. Je bent sterk met cijfers en bent commercieel ingesteld. Je bent steeds positief, enthousiast en een teamplayer. Discreet met informatie omgaan is voor jou geen probleem. Je bent vlot met Office-toepassingen. Ervaring met een boekhoudprogramma is een pluspunt. Je hebt bij voorkeur een bachelordiploma. We verwachten dat je zelfstandig kunt werken en zeer nauwkeurig bent.

TO THE POINT Vacature Om een job te vinden lees je vacatures. Een vacature bestaat uit de volgende elementen: functietitel,

—

voorstelling van de organisatie / onderneming,

—

inhoud, situering, omkadering van de functie of de job,

—

aanbod,

—

profiel en competenties,

—

contactgegevens.

—

Functieprofiel

Wanneer een onderneming een werknemer zoekt, zal de personeelsdienst of de hr-afdeling een vacature opstellen. Daarbij vertrekken ze van een functieprofiel. In het functieprofiel wordt

de inhoud van een functie en de omstandigheden waarin de activiteiten worden uitgeoefend

(= functiebeschrijving) aangevuld met de gewenste opleiding, ervaring, kennis, vaardigheden en

VA N

persoonskenmerken.

Action 1— Ontwerp een vacature 1

A.S.Adventure.edu

Torfs

Nike

Coolblue

Kies een van de volgende functieprofielen. Vink aan.

Functieomschrijving Als salesmedewerker stimuleer je de verkoop. Dat is jouw belangrijkste taak. Je probeert klanten aan je te binden door acties en reclamecampagnes op te zetten.

Profiel – Begrip tonen – Betrokkenheid tonen – Oplossingen leveren – Verdraagzaamheid en welwillendheid tonen – Resultaatgericht zijn – Actief luisteren – Teamplayer zijn

THEMA 4

Jobgerelateerde competenties – Klanten te woord staan m.b.t. bestellingen, levertijden, beschikbaarheid … – Commerciële berichten plaatsen op Facebook/META, TikTok en Instagram – Vragen van klanten beantwoorden en problemen oplossen – Mailings verzorgen en klanten contacteren – Meedenken over nieuwe acties en initiatief nemen in de uitvoering – Klantgericht handelen en oplossingen voor de klant bedenken

LEVEL 1

Kies een onderneming uit de lijst. Vink aan.

Jobgerelateerde competenties – Verwerken van uitgaande goederen – Bijhouden van de voorraad van goederen – Uitvoeren van administratieve werkzaamheden – Coördineren van medewerkers en hun werkzaamheden Profiel – Communicatief – Gemotiveerd – Stressbestendig – Resultaatgericht – Nauwkeurig – Gestructureerd

Functieomschrijving Als logistiek medewerker heb je zowel een uitvoerende als een organiserende functie in ons distributiecentrum. Je bent verantwoordelijk voor het juiste verloop van de processen van levering, opslag en verzending.

VA N

Je hebt een diploma heftruck.

Ontwerp de vacature voor de door jou gekozen onderneming en het door jou gekozen functieprofiel. a

Maak de vacature op met een tekstverwerker.

Beschrijf de onderneming.

Zoek informatie op over de gekozen onderneming.

Verwerk die informatie in de vacature.

Let op de huisstijl.

Beschrijf de inhoud van de job.

Geef aan welk profiel de werknemer moet hebben.

Vermeld, indien gevraagd, diploma en ervaring.

Als er nog andere vereisten zijn (persoonskenmerken, gevraagde kennis en ervaring ...) dan neem je die ook op in je vacature.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Presenteer jouw vacature aan de klas.

THEMA 4

LEVEL 1

BREAKING NEWS 1

Ga naar het onlinelesmateriaal. Je vindt er een actualiteitsitem over het onderwerp.

Los de vragen op.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

CHECKLIST Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

KAN

1 Ik kan een vacature opstellen aan de hand van

THEMA 4

LEVEL 1

VA N

een functieprofiel.

EXTRA OEFENMATERIAAL

BETER

LEVEL 2 Hoe reageer je op een sollicitatie voor een vacature?

INTRO Naomi Luys van de hr-afdeling van A.S.Adventure.edu heeft een vacature geschreven. Op die vacature hebben meerdere kandidaten gereageerd. Wat moet Naomi nu doen volgens jou?

VA N

Onlinemarketeer A.S.Adventure.edu groeit, en des te harder online. We investeren volop in de uitbreiding van ons e-commerceteam.

Wij streven naar digitale marketing van hoog niveau, met de juiste mix van branding en performance, online en offline. Zo bouwen we mee aan een unieke onlinebeleving voor onze klanten, met als bouwstenen een kwalitatief productassortiment, plek voor inspiratie en advies en de juiste technische systemen. Als onlinemarketeer ondersteun jij binnen het webteam de digitale marketing voor onze merken. Je zorgt voor een optimale set-up, doelgroepbepaling, gerichte advertenties en volgt doorlopend de campagnes op voor de beste resultaten. Dat doe je niet alleen, want je werkt samen met je twee rechtstreekse collega’s en een teamlead, alsook met de andere teams in het bedrijf om de beste resultaten te behalen. Binnen het bedrijf vertegenwoordig jij de digitale kanalen en werk je mee aan een omnichannelaanpak.

THEMA 4

LEVEL 2

Jouw takenpakket • Je beheert samen met het team de digitale campagnes op onze website. • Focuskanalen zijn SEA, SEO, social advertising en display advertising. • Je houdt een wakend oog op de resultaten en trends binnen de campagnes. • Je bouwt mee aan een omnichannelaanpak. • Je zoekt mogelijkheden om onze activiteiten naar een hoger niveau te tillen en werkt daar actief aan mee.

Jouw profiel • Je hebt een bachelor- of masterdiploma en hebt een duidelijke passie voor het onlinemarketinggebeuren. • Je hebt minstens een eerste relevante ervaring in onlinemarketing met een eerste ervaring in Google Ads. • Je bent dan ook analytisch sterk en bent in staat om de analyses naar een concreet actieplan te vertalen. • Een goed woordje Engels is een must. • Kennis van tracking en analytics is een plus. • Je bent commercieel ingesteld, maar kunt ook out of the box denken in het onlineverhaal. Wij bieden je … • een veelzijdige functie met uitgesproken verantwoordelijkheid in een sterk groeiende en innovatieve retailketen; • de kans om deel uit te maken van een toonaangevend bedrijf met een professionele uitstraling; • een omgeving met fijne collega’s waar je helemaal jezelf kunt zijn.

Bovendien kun je rekenen op een marktconform salarispakket inclusief maaltijdcheques, verzekeringen en personeelskorting.

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvraag: Hoe reageer je gepast op een sollicitatie voor een vacature?

Explore 1— Welk antwoord kun je naar een sollicitant sturen?

Bekijk de sollicitaties die Naomi Luys heeft ontvangen.

CV Mohammed El Kourdi PERSOONLIJKE GEGEVENS Naam: Geboortedatum: Adres: Mobiel: E-mail:

Mohammed El Kourdi 1999-02-13 Gouverneur Verwilghensingel 14, 3500 Hasselt 0470 01 02 03 mohammedelkourdi@gmail.com

VA N

PROFIEL Ik ben een ondernemende persoon en wil me graag verder ontwikkelen als verantwoordelijke voor communicatie in een onderneming. Ik zet resultaten voorop, ben enthousiast en ben een echte doorzetter. Ik kan mensen, zowel klanten als collega’s, op een positieve manier aanspreken en klantgericht behandelen. Ik ben vriendelijk en wil de klant steeds zo goed mogelijk helpen zowel online als fysiek. EXTRA-CURRICULAIRE ACTIVITEITEN 2021-09 Voorzitter studentenvereniging 2022-06 ‘Studiehulp’ Verantwoordelijk voor verdelen studentlesgevers over leerlingen lager onderwijs In deze vereniging laten we studenten bijles geven aan leerlingen lager onderwijs. 2019-2022 Tennistrainer jeugd Tennisclub Hasselt Tennistraining geven aan jongeren tussen 6 en 12 jaar

WERKERVARING 2022-07 Verkoper herenkleding Hugo Boss Hugo Boss, Maastricht Klanten advies geven Kassa 2021-04 Stagiair marketing en communicatie 2022-03 Proactify Hasselt In team gewerkt aan communicatie via sociale media voor klanten 2021-08 Verkoper herenkleding Armani Exchange Armani Hasselt Klanten advies geven Stock en winkel aanvullen 2020-07 Verkoper, kassamedewerker 2020-08 Colruyt Hasselt Rekken vullen in de winkel, klanten bijstaan Kassa

VAARDIGHEDEN • Taalbeheersing:

Lezen/ begrijpen

Spreken

Schrijven

Moedertaal

Frans

Goed

Engels

Zeer goed

Nederlands

Software: Ms Office, Photoshop

INTERESSES EN AANVULLENDE INFORMATIE • Sporten: Ik tennis en geef tennistraining • Fietsen: Goed voor mijn gezondheid en het milieu • NFT’s verkopen via blockchain

LEVEL 2

•

THEMA 4

OPLEIDINGEN 2021–2022 Bachelor na Bachelor: digitale marketing en communicatie UCLL Hasselt 2017-2021 Bachelor Marketing PXL Hasselt Relevante vakken: marketing, sales, communicatie Onderwerp bachelorproef: Hoe kan onlinecommunicatie het best worden ingezet? 2013-2017 Handel Atheneum Hasselt

“ Busra Karçili 1998-02-13 busrakarcili@gmail.com

ambitieus zelfbewust ondernemend

creatief klantegricht

Opleiding Master TEW—afstudeerrichting Marketing Universiteit Gent; 2018-2022 Internationale marketing, marktonderzoek, econometrie

VA N

Gent

”

Mijn creativiteit is eindeloos. Vaak zie ik reclames die ik veel beter had kunnen bedenken. ‘Be better or do nothing!’ Dat is mijn leuze.

www.linkedin.com/in/busrakarçili01/

Passies Reizen

Sport

Talen

Nederlands Engels Frans Duits

Andere skills Ms Office

SPSS

THEMA 4

LEVEL 2

Dansen

Werkervaring

Verkoper Damesschoenen Paris Londres Zomer 2022 Klanten advies geven Stagiair marketing en communicatie ‘Only Humans’ Gent April 2022 Verantwoordelijk voor marktonderzoek kmo’s Referentie: Jürgen Dörr, +32 491 46 39 03 Verkoper Intimissimi Gent Zomer 2021 Klanten advies geven

Extracurriculaire activiteiten Voorzitter studentenvereniging BOMM: Beter omgaan met marketing September 2020 – juni 2022 Verantwoordelijke voor marktonderzoek voor kmo’s Begeleider reizen Kazou 2019-2022 Reizen van 12-jarigen begeleiden

Op basis van de twee cv’s is, volgens Naomi, Mohammed een betere kandidaat dan Busra. Wat moet Naomi nu doen?

Beschrijf kort in je eigen woorden wat Naomi aan beide kandidaten laat weten.

Explore 2— Hoe stel je een mail op voor een sollicitant? Lees de volgende regels om een beleefde mail op te stellen.

E-mailetiquette —

Kies een onderwerp met specifieke informatie. In dit geval zou dat kunnen zijn:

—

Begin je e-mail met ‘Beste’ of ‘Geachte’.

—

Stel jezelf voor, indien nodig. Niet iedereen weet wie je bent.

—

Voeg onder aan de e-mail jouw naam, je functie, de naam van de onderneming en je

VA N

‘Betreffende uw sollicitatie’.

telefoonnummer toe. Dat kun je standaard instellen in je e-mail.

—

Vaak krijgt een sollicitant binnen twee weken een reactie.

—

Gebruik eenvoudige taal en let op je spelling.

—

Houd de e-mail kort en duidelijk.

—

Gebruik een vriendelijke, eerbiedige en beleefde toon.

—

Gebruik geen emoticons.

—

Schrijf woorden niet volledig in hoofdletters.

—

Gebruik alleen afkortingen die algemeen bekend zijn. Niet iedereen weet wat ‘asap’

betekent.

—

Zorg voor een duidelijke structuur: deel je tekst op in alinea’s.

—

Gebruik zo weinig mogelijk uitroeptekens.

—

Zorg dat je de bijlage correct toevoegt.

—

Eindig de e-mail met ‘Hartelijk dank’ en/of ‘Vriendelijke groeten’. Begin je jouw e-mail met ‘Geachte’, eindig dan jouw e-mail met ‘Met de meeste hoogachting’.

Vraag niet om een afleverbewijs of leesbevestiging.

—

Controleer de naam van de ontvanger in je tekst.

—

Voeg het e-mailadres van de ontvanger pas toe als je e-mail af is.

THEMA 4

LEVEL 2

—

Schrijf een e-mail aan Busra waarin je haar laat weten dat je haar sollicitatie niet hebt weerhouden.

Bericht

Opties

Van: naomi.luys@asadventure.edu Verzonden: Aan: busrakarcili@gmail.com Onderwerp:

VA N

THEMA 4

LEVEL 2

Open nu je eigen e-mail. Verplaats je in de rol van Naomi Luys. Stuur een e-mail naar Mohammed en nodig hem uit voor een gesprek. Gebruik de volgende informatie: a

Nodig Mohammed uit voor een gesprek vandaag over een week, om 9.30 uur.

Het adres is Nijverheidsstraat 92/5, 2160 WOMMELGEM.

De afspraak is met Naomi Luys, hr-verantwoordelijke van A.S.Adventure.edu. Haar telefoonnummer

THEMA 4

LEVEL 2

VA N

is 03 480 55 11.

Ga nu naar je persoonlijke e-mailadres of naar het e-mailadres van de school. Stel een automatische handtekening in met de volgende elementen: —

begroeting,

—

slotgroet (Vriendelijke groeten),

—

voornaam en naam,

—

de naam van je school,

—

eventueel het adres van de school.

Explore 3— Hoe noteer je een afspraak in je agenda? Wanneer je een afspraak maakt, is het belangrijk dat je die ook meteen in je agenda plaatst. a

Voeg de afspraak uit Explore 2 toe aan jouw agenda. Dat kan op de computer of via je smartphone.

Kies afhankelijk van je e-mailservice het stappenplan voor Gmail (optie 1) of Microsoft Outlook / Hotmail (optie 2). Vink de gekozen optie aan.

Optie 1

Gmail

VA N

STAPPENPLAN

Open je agenda in Google Mail.

Stap 2:

Ga naar de juiste datum.

Stap 3:

Voeg je afspraak toe via 'Maken'.

Stap 4:

Voorzie je afspraak van een bijpassende titel.

Stap 5:

Controleer het juiste tijdstip.

Stap 6:

Sla je afspraak op.

THEMA 4

LEVEL 2

Stap 1:

Optie 2

Microsoft Outlook of Hotmail

STAPPENPLAN Open je agenda in Microsoft Outlook.

Stap 2:

Ga naar de juiste datum.

Stap 3:

Voeg je afspraak toe via 'nieuwe gebeurtenis'.

Stap 4:

Voorzie je afspraak van een bijpassende titel.

Stap 5:

Controleer het juiste tijdstip.

Stap 6:

Sla je afspraak op.

VA N

Stap 1:

TO THE POINT

Wanneer er sollicitanten op een vacature reageren, is het de taak van de hr-afdeling om op de sollicitaties te reageren. Ook de sollicitanten die niet meer in de running zitten, zouden best een e-mail of telefoontje krijgen om hen op de hoogte te brengen.

Wanneer je een sollicitant laat weten dat hij niet weerhouden is, dan: –

bedank je hem voor de interesse in de vacature en in je bedrijf;

–

licht je toe waarom hij niet in aanmerking komt;

–

wens je hem nog veel succes met de zoektocht naar een job.

De sollicitant die wel in aanmerking komt, krijgt een e-mail waarin je hem voor een gesprek en eventuele testen uitnodigt;

–

je vermeldt op welke datum en welk uur dat doorgaat;

–

met wie dat gesprek zal zijn;

–

waar dat gesprek zal doorgaan.

–

Vermeld steeds jouw naam, je functie, je telefoonnummer en de naam en het adres van de

THEMA 4

LEVEL 2

onderneming.

Action 1— Hoe reageer je op een vacature? Ga naar het onlinelesmateriaal. Je vindt er twee cv’s van sollicitanten voor de onderstaande vacature. a

Lees aandachtig beide cv’s. Komen beide sollicitanten in aanmerking?

Stuur elk van hen de gepaste e-mail.

Neem de afspraak op in je agenda.

Verkoopmedewerker fashion Locatie: Nieuwstraat 29b33, 9300 AALST Aantal werkuren per week: fulltime

• Je enthousiasme werkt aanstekelijk waardoor je als teamspeler ook je collega’s inspireert. • Bij voorkeur heb je reeds een eerste ervaring in de winkelverkoop. • Tweetaligheid is een troef en weekendwerk schrikt je niet af.

VA N

Het avontuur • Als A.S.Adventure.edu-medewerker weet je de klanten te inspireren en te adviseren met je gespecialiseerde kennis en ervaring. • Dankzij een grondige productopleiding geef je de klanten een persoonlijke service en een goed gevoel. • Daarnaast zorg je voor een aantrekkelijke presentatie van onze producten en een fraaie winkelomgeving. • Kortom, samen met je collega’s ben je verantwoordelijk voor uitstekende verkoopresultaten, tevreden klanten en een prettige sfeer in een unieke winkelomgeving.

THEMA 4

LEVEL 2

Je uitrusting • Je bent energiek, met een sterke interesse in outdooractiviteiten. • Uiteraard heb je het nodige lef om te verkopen met volle overtuiging. • Dankzij je inlevingsvermogen voel je perfect aan wat de klant wil en breng je gepassioneerd het juiste advies over.

Wij bieden je ... • een functie in een sterk groeiende en innovatieve retailketen; • intensieve opleidingsprogramma’s, avontuurlijke aangelegde collega’s en een gedreven managementteam; • een marktconform loon in verhouding tot je competenties en ervaring met o.a. maaltijdcheques, ecocheques en personeelskorting; • een carrière met doorgroeimogelijkheden.

Action 2— Wat doe je als sollicitant als je niet geselecteerd bent?

Hieronder vind je enkele telefoongesprekken van sollicitanten die niet werden weerhouden en feedback vroegen. Beantwoord de vragen. a

Wat kun je zeggen over de sollicitant?

VA N

Bedrijf Appelmans: Goedemorgen, bij Appelmans. Met Sofie. Sollicitant: Hallo. U spreekt met Janne. Ik had bij jullie gesolliciteerd en heb vijf dagen geleden mijn cv opgestuurd, maar nog niets vernomen. Bedrijf Appelmans: Dag Janne. Wie wil je graag spreken? Sollicitant: De persoon bij wie ik moet solliciteren. Bedrijf Appelmans: En heb je ook een naam? Sollicitant: Neen, toevallig niet.

Wat kun je zeggen over de sollicitant? En over Maisha van de hr-afdeling?

Bedrijf Slegers en zonen: Goedemiddag, met de hr-afdeling, met Maisha. Sollicitant: Goedemiddag. Ik heb drie dagen geleden bij jullie gesolliciteerd, maar nog steeds niets gehoord. Bedrijf Slegers en zonen: Dat kan mevrouw. Hoe is uw naam? Sollicitant: Cristina. Bedrijf Slegers en zonen: Cristina, we zijn volop bezig met alle kandidaturen te lezen. Volgende week weten we meer en zullen we u zeker op de hoogte brengen. Wat kun je zeggen over Busra? En over Naomi?

Naomi: Goedemiddag met Naomi van hr. Kan ik u helpen? Busra: Goedemiddag mevrouw. U spreekt met Busra. U heeft me via e-mail laten weten dat ik niet door uw selectie ben voor de vacature van onlinemarketeer. En ik wilde graag weten wat de reden was.

LEVEL 2

THEMA 4

Good to know

Naomi: Dat is geen probleem, Busra. Een ogenblikje, ik neem je cv en brief er even bij. … Naomi: Ja ik zie het. Het komt erop neer dat je minder ervaring hebt dan andere kandidaten. Busra: Op welk vlak mis ik dan ervaring? Naomi: We zoeken iemand die al meer ervaring heeft in het onlinegebeuren, terwijl jouw ervaring meer in internationale marketing en marktonderzoek ligt. Busra: Maar ik leer snel en wil me ook graag bijscholen. Naomi: Dat is een heel goede eigenschap, Busra, maar we hebben iemand nodig die op zeer korte termijn volledig inzetbaar is. Als we jou eerst moeten opleiden, dan lopen we achter op onze planning.

Nog enkele tips voor de sollicitant: Neem een afwijzing nooit persoonlijk.

–

Blijf altijd beleefd.

VA N

–

– Neem notities van de redenen die aangehaald werden. Daar kun je je misschien op verbeteren.

BREAKING NEWS

Ga naar het onlinelesmateriaal. Je vindt er een actualiteitsitem over het onderwerp.

Los de vragen op.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

CHECKLIST

THEMA 4

LEVEL 2

Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

1 Ik kan gepast reageren op een sollicitatie.

KAN

EXTRA OEFENMATERIAAL

BETER

LEVEL 3

INTRO 1

Wat zijn de verplichtingen van de werkgever bij de indienstneming van personeel?

Een werkgever die personeel aanwerft moet heel wat zaken in orde brengen. Noteer twee verplichtingen van de werkgever die je vorig schooljaar geleerd hebt.

Bekijk aandachtig de onderstaande afbeeldingen. Wat zie je? Welke verplichtingen van de werkgever kun je daaruit afleiden?

VA N

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvraag: Wat zijn de verplichtingen van de werkgever bij de indienstneming van personeel?

THEMA 4

LEVEL 3

Explore 1— Welke informatieplicht heeft een werkgever? Schriftelijke inlichtingen De werkgever moet de werknemers die hij aanwerft schriftelijk inlichten over: de naam en het adres van de werkgever,

—

de functie van de werknemer,

—

het tijdstip van indiensttreding,

—

de plaats van tewerkstelling,

—

de duur van de arbeidsovereenkomst,

—

het aantal vakantiedagen,

—

de duur van de opzegtermijnen,

—

de hoogte van het loon en de periode van uitbetaling,

—

de arbeidsduur per dag of per week,

—

de eventuele deelname van de werknemer aan een pensioenregeling,

—

de cao’s die van toepassing zijn.

—

VA N

Via welke documenten zal de werkgever de bovenstaande verplichtingen in orde brengen ?

THEMA 4

LEVEL 3

Explore 2— Hoe moet je een inschrijving als werkgever aanvragen bij de RSZ?

RSZ-inschrijving Een onderneming die voor het eerst een werknemer aanwerft, moet zich bij de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid (RSZ) als werkgever inschrijven. Als de werkgever met arbeiders werkt, moet hij voor de uitbetaling van het vakantiegeld aan de arbeiders aangesloten zijn bij

De inschrijving als werkgever kan gebeuren via de applicatie WIDE van de RSZ. Waarvoor staat de afkorting WIDE? Gebruik het internet.

een vakantiefonds. Die aansluiting gebeurt automatisch bij de eerste aangifte bij de RSZ.

Surf via het onlinelesmateriaal naar de werkgeveridentificatie WIDE van de RSZ. Beantwoord de vragen. Voor wie is de niet-beveiligde versie van WIDE?

VA N

Voor wie is de beveiligde versie van WIDE?

Wat gebeurt er nadat een werkgever via WIDE een aanvraag ingediend heeft?

Wat moet een onderneming doen als ze geen werknemers meer in dienst heeft?

Via de onlinedienst WIDE (Werkgever Identificatie/Identification Des Employeurs) identificeert een onderneming zich bij de RSZ als werkgever. De werkgeveridentificatie bestaat uit een beveiligd en een niet-beveiligd WIDE-gedeelte.

THEMA 4

WIDE

LEVEL 3

IN VA N

Bron: wide.prd.pub.socialsecurity.be

Good to know

Het RSZ-nummer en het ondernemingsnummer zijn twee verschillende zaken. Het RSZ-nummer is een identificatienummer dat de RSZ gebruikt om werkgevers, die personeel in dienst nemen, te identificeren. Het ondernemingsnummer is een uniek nummer bestaande uit tien cijfers dat een onderneming bij alle overheidsdiensten identificeert. Dat zorgt ervoor dat ondernemingen niet telkens opnieuw dezelfde informatie aan een overheidsdienst moeten doorgeven. Een NACE-code geeft aan wat de hoofdactiviteit van een onderneming is. Bijvoorbeeld:

Biscuits Delacre nv

RSZ-nummer: 1550750-63

Ondernemingsnummer: 0434 979 177

NACE-code: 10.720 – Vervaardiging van

beschuit en biscuit en van ander houdbaar

THEMA 4

LEVEL 3

banketbakkerswerk

Explore 3— Wat is een DIMONA-aangifte? DIMONA-aangifte Een DIMONA aangifte is een elektronisch bericht aan de RSZ waarin een werkgever het begin en het einde van een arbeidsovereenkomst van een werknemer aangeeft. Die DIMONA-aangifte moet gebeuren voor de start van de arbeidsovereenkomst. Wanneer de arbeidsovereenkomst van een werknemer ten einde is, moet de DIMONA-aangifte ten laatste

één dag na de beëindiging van de overeenkomst gebeuren.

Beantwoord de vragen over de DIMONA-aangifte. Gebruik de afbeeldingen op de volgende bladzijden of

VA N

surf naar het onlinelesmateriaal. Je kunt er een filmpje en een arbeidsovereenkomst bekijken. a

Wat is het verschil tussen DIMONA IN en DIMONA OUT?

Wat is het INSZ-nummer? Noteer je eigen INSZ-nummer.

THEMA 4

LEVEL 3

Vul de DIMONA-aangifte van werkneemster Kim in.

WERKNEMER Naam:

Marjanne Kwiatkowski

Geslacht:

Geboortedatum:

1975-03-31

Geboorteplaats:

Aalst

Adres: Wijngaardstraat 25 1745 Opwijk

WERKGEVER

Firma:

1 maart 20xx t.e.m. 31 maart 20xx

Tewerkstelling:

bouwbedrijf Matexi 0405 580 655

PC voor de bouwsector:

124

THEMA 4

LEVEL 3

VA N

Ondernemingsnummer:

THEMA 4

LEVEL 3

VA N

Bron: socialsecurity.be

Explore 4— Wat is een interne en externe dienst voor

VA N

preventie en bescherming op het werk?

Good to know

In 2020 gaven 622 104 Belgen aan een gezondheidsprobleem te hebben door hun werk. Het gaat daarbij om personen van 15 jaar en ouder die werken of gewerkt hebben. 55,40 % van hen heeft bot-, gewrichts- of spierklachten. Op de tweede plaats volgt stress, depressie of angstgevoelens (25,90 %). Dat blijkt uit cijfers van Statbel, het Belgische statistiekbureau. Daarnaast hadden, van de 5 101 792 werkenden of personen die de laatste 12 maanden nog gewerkt hadden, 120 198 (2,40 %) Belgen een arbeidsongeval met verwonding. In

THEMA 4

LEVEL 3

8,50 % van de gevallen gaat het om een verkeersongeval tijdens de werkuren. Over het

algemeen hebben mannen vaker een arbeidsongeval, terwijl vrouwen vaker aangeven een gezondheidsprobleem te hebben. Bron: statbel.fgov.be

Ga naar het onlinelesmateriaal. Bestudeer de ontdekplaat en beantwoord de volgende vragen. a

Wat is het nut van een (interne of externe) preventiedienst voor preventie en bescherming?

Wat betekent ‘welzijn van werknemers op het werk’?

VA N

Wat is het verschil tussen een interne en externe preventiedienst ?

Hoeveel erkende EDPBW’s zijn er in België ?

LEVEL 3

THEMA 4

Explore 5— Wat is een arbeidsongevallenverzekering? 1

Bekijk grafiek 1 en beantwoord de volgende vragen. a

Welke evolutie merk je in het aantal arbeidsongevallen tussen 2000 en 2020?

Wat kan de oorzaak van die evolutie zijn?

250 240 230 220 210 200 190 180 170 160 150 140 130 120 110 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0

VA N

Duizenden

Grafiek 1: Arbeidsongevallen in de privésector Arbeidsongevallen in de privésector

2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

Arbeidsplaatsongeval

2009

2010

2011

2012

Arbeidswegongeval

2013

Totaal

Bron: fedris.be

Beantwoord de volgende vragen. Gebruik het internet. Wat is een arbeidsongeval?

Wat zijn de gevolgen als een werkgever geen arbeidsongevallen

LEVEL 3

THEMA 4

verzekering afsluit?

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

Waarom is een arbeidsongevallenverzekering voor arbeiders duurder dan voor bedienden?

Welke kosten dekt een arbeidsongevallenverzekering?

VA N

TO THE POINT

Arbeidsovereenkomst en arbeidsreglement

Bij de aanwerving van personeel heeft een werkgever een aantal verplichtingen in het kader van het personeelsdossier.

Zo moet een werkgever zijn werknemers schriftelijk inlichten over: de naam en het adres van de werkgever,

—

de plaats van tewerkstelling,

—

de functie van de werknemer,

—

het tijdstip van indiensttreding

—

de duur van de arbeidsovereenkomst,

—

het aantal vakantiedagen,

—

de duur van de opzegtermijnen of de manier van berekening van de opzegtermijnen,

—

de hoogte van het loon en de termijn van uitbetaling,

—

de arbeidsduur per dag of per week,

—

de eventuele deelname van de werknemer aan een pensioenregeling,

—

de cao’s die van toepassing zijn.

—

De werkgever komt die verplichtingen na door een individuele arbeidsovereenkomst en een

THEMA 4

LEVEL 3

arbeidsreglement op te stellen.

Aansluiting RSZ en DIMONA-aangifte Een werkgever die voor het eerst een werknemer aanwerft, moet zich bij de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid (RSZ) als werkgever inschrijven. De inschrijving kan gebeuren via de onlinedienst WIDE (= werkgeveridentificatie). Als hij arbeiders aanwerft, zal er ook een aansluiting bij een vakantiefonds gebeuren voor de uitbetaling van het vakantiegeld. Voor iedere werknemer die aangeworven wordt, moet een werkgever een DIMONA-aangifte doen. Dat is een elektronisch bericht aan de RSZ waarin een werkgever het begin en het einde van een arbeidsovereenkomst van een werknemer aangeeft. Een DIMONA-aangifte moet gebeuren voor de start

van de arbeidsovereenkomst. Wanneer de arbeidsovereenkomst van de werknemer ten einde is, moet

de werkgever ten laatste één dag na de beëindiging van de overeenkomst een DIMONA-aangifte doen. Preventiedienst en arbeidsongevallenverzekering

Via de oprichting van een interne preventiedienst en de aansluiting bij een Externe Dienst voor Preventie en Bescherming zal een werkgever: —

veiligheid op het werk,

bescherming van de gezondheid van de werknemer,

hygiëne op de werkvloer,

ergonomie en verfraaiing van de werkplaats,

psychosociale belasting vermijden (stress, pesterijen ...).

VA N

—

zorgen voor:

Een arbeidsongevallenverzekering is een verplichte verzekering die een werkgever moet afsluiten. De lichamelijke schade als gevolg van een ongeval op het werk, onderweg naar of van het werk, wordt gedekt door een arbeidsongevallenverzekering evenals een vergoeding voor het loonverlies dat de werknemer lijdt. De vervoerskosten die de werknemer heeft als gevolg van het ongeval worden eveneens terugbetaald en bij overlijden worden de uitvaartkosten betaald en hebben de nabestaanden recht op een rente.

De kostprijs van zo een verzekering is afhankelijk van de risico’s die de werknemers op de werkvloer lopen. De werkgever die geen arbeidsongevallenverzekering afsluit, krijgt een boete van het federaal agentschap voor beroepsrisico’s (Fedris) en zal zelf moeten opdraaien voor de vergoeding van het arbeidsongeval van de werknemer.

Action 1— Wat is het nut van een DIMONA-aangifte? 1

Waarvoor staat de afkorting DIMONA? Gebruik het internet.

beëindiging van de overeenkomst gebeuren?

LEVEL 3 THEMA 4 36

Waarom moet een DIMONA-aangifte op het einde van de arbeidsovereenkomst uiterlijk een dag na de

Waarom zou de overheid volgens jou het systeem van DIMONA ingevoerd hebben?

Action 2— Welke informatie kun je raadplegen via WIDE?

RSZ-nummer:

Ondernemingsnummer:

Adres:

Type onderneming:

Juridische vorm:

Taal:

Sector:

Begin van de tewerkstelling:

Surf naar de onlinedienst WIDE. Welke gegevens van de onderneming Studio 100 vind je er? Vul de fiche in.

VA N

Action 3— Wat dekt de ongevallenverzekering? Aïsha rijdt bij het buitenrijden uit het magazijn met een vorkheftruck tegen een vrachtwagen en is gewond. Ze wordt naar het ziekenhuis gevoerd en is een week arbeidsongeschikt. a

Welke verzekering moet een werkgever afsluiten voor dat soort ongevallen?

Welke kosten dekt die verzekering niet? Markeer.

Vervoerskosten naar het ziekenhuis

Medische kosten van Aïsha

De schade aan de vrachtwagen

Het loon van Aïsha tijdens de week dat zij niet kan werken.

De schade aan de vorkheftruck

THEMA 4

LEVEL 3

Action 4— Hoe is het gesteld met het welzijn op de werkvloer?

Lees de tekst en beantwoord de vragen. a

Op welke thema’s die het welzijn van werknemers verbeteren, scoren bedrijven goed?

Op welke punten doen bedrijven te weinig voor het welzijn van werknemers? Toon aan met cijfers.

Welke afdeling kan het management ondersteunen om het welzijn op de werkvloer te verbeteren?

VA N

1 op de 3 bedrijven biedt geen hulp bij geestelijke problemen

THEMA 4

LEVEL 3

De Vlaamse ondernemingen hebben steeds meer aandacht voor de gezondheid van hun werknemers, maar op vlak van mentaal welbevinden is er nog werk aan de winkel. Dat blijkt uit de vierjaarlijkse bevraging van het Vlaams Instituut Gezond Leven. Opvallend is dat een op de drie ondernemingen geen zorg of begeleiding biedt bij problemen rond geestelijke gezondheid. Vier jaar eerder was dat nog ‘slechts’ één op de vijf. Om de vier jaar peilt het Vlaams Instituut Gezond Leven vzw naar het preventieve gezondheidsbeleid in ondernemingen. De bevraging onderzoekt de thema’s voeding, beweging, lang stilzitten, roken, alcohol en illegale drugs en mentaal welbevinden. De recentste bevraging gebeurde in 2019 – nog vóór de coronacrisis dus, toen er over het algemeen nog vaker op kantoor dan thuis werd gewerkt. 855 ondernemingen vulden de enquête in. Uit de resultaten blijkt dat de ondernemingen er op veel thema’s op vooruit gaan. Op vlak van voeding bieden bijvoorbeeld vier op de tien ondernemingen gratis vers fruit aan, al kan de verhouding tussen gezonde en ongezonde tussendoortjes en het aanbod van groenten beter. Op het vlak van beweging zijn in bijna de helft van de ondernemingen fietsenstallingen en kleedkamers aanwezig. Het alcohol- en drugsbeleid op het werk is van alle gezondheidsthema’s het meest concreet uitgewerkt binnen ondernemingen. Een werkpunt is de aanpak van mentale gezondheid. 47 procent van de ondernemingen heeft geen afspraken, reglement of plan klaar rond het mentaal welbevinden van medewerkers. Dat is nog wel een verbetering ten opzichte van 2015, toen 56 procent geen plan had.

Ook de aanpak van mentale problemen, zoals stress, depressie of burn-out, gaat erop achteruit. In 2015 bood één op de vijf ondernemingen geen zorg of begeleiding, zelfs geen doorverwijzing naar externe hulp. In 2019 was dat 1 op de 3. ‘De coronacrisis maakte het belang van mentaal welbevinden op de werkvloer nog duidelijker’, zegt het instituut. ‘Het is hierbij vooral duidelijk geworden hoe belangrijk het is dat werknemers over voldoende ondersteuningsbronnen beschikken in de werkcontext.’ Bron: hln.be, 2021-07-15; Dit artikel werd gereproduceerd met toestemming van de uitgever, alle rechten voorbehouden. Elk hergebruik dient het voorwerp uit te maken van een specifieke toestemming van de beheersvennootschap License2Publish:

BREAKING NEWS

info@license2publish.be

Ga naar het onlinelesmateriaal. Je vindt er een actualiteitsitem over het onderwerp.

Los de vragen op.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

VA N

CHECKLIST

Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

1 Ik kan de verplichtingen van de werkgever bij de

KAN

EXTRA OEFENMATERIAAL

BETER

indienstneming van personeel opsommen.

2 Ik kan de betekenis van verschillende

verplichtingen van de werkgever bij de

THEMA 4

LEVEL 3

indienstneming van personeel uitleggen.

LEVEL 4

Hoe interpreteer je documenten in functie van de loonadministratie en de aangifte van de personenbelasting? INTRO 1

Ga naar het onlinelesmateriaal en bekijk het filmpje. Beantwoord de onderstaande vragen. a

Hoe ontvangen werknemers hun loonfiche of loonbrief?

VA N

Wat is het voordeel van een loonbrief op die manier te ontvangen?

Firma ABC Gentsesteenweg 459 8500 KORTRIJK

LOONAFREKENING Periode van 20xx-01-01 - 20xx-01-31 Datum berekening: 20xx-01-25 Uittreksel van de individuele rekening zorgvuldig bewaren

VERTROUWELIJK Anja Daens Plein 94 8540 DEERLIJK

Persoonlijke gegevens INSZ: Burgerlijke staat: ongehuwd Personen ten laste: geen

THEMA 4

LEVEL 4

MIJN LOON

Contactgegevens Werknemernummer: 128574 Statuut: bediende Functie: onthaalbediende Looncategorie: 7 Breuk tewerkstelling: 38,00/38,00u Datum anciënniteit: 20xx-09-01 Paritair comité: 200

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvraag: Hoe interpreteer je documenten in functie van de loonadministratie en de aangifte van de personenbelasting?

Explore 1— Hoe ziet de maandelijkse loonbrief eruit? Loonbrief Als werkgever ben je verplicht om jouw werknemers iedere betaalperiode (per dag, per week, per maand) een loonafrekening te bezorgen zodat de werknemer kan controleren hoe de loonberekening van brutoloon naar nettoloon verloopt. Je kunt een werknemer de loonbrief op papier of digitaal bezorgen. Wat er op je loonbrief

moet staan, is wettelijk vastgelegd. Omdat de bepalingen in een cao vastgelegd worden, kunnen er verschillen zijn per sector. Het tijdstip van betaling kan in een cao of in het

arbeidsreglement staan. Wanneer dat niet het geval is, moet het loon uiterlijk op de 4e werkdag na de arbeidsperiode waarvoor het loon verschuldigd is, betaald worden.

Bekijk aandachtig de twee loonbrieven. a

Vul bij het statuut in of het een loonbrief van een arbeider of van een bediende is.

Hoe zie je welke loonbrief van de arbeider is?

VA N

THEMA 4

LEVEL 4

R S Z

Vul de tabel aan.

Plaats het nummer dat op de loonbrief staat, bij de juiste omschrijving.

Geef waar mogelijk de juiste benaming bij de omschrijving. OMSCHRIJVING

NR.

Bijdrage die de overheid gebruikt om o.a. kinderbijslag, pensioenen, werkloosheidsuitkeringen en de

BENAMING

gezondheidszorg te betalen. Een voorschot op je personenbelasting dat van je loon

wordt afgehouden en dat van je inkomen en gezinssituatie afhankelijk is. De eindafrekening wordt het volgende jaar

gemaakt bij de berekening van de personenbelasting. Als

er te weinig personenbelasting werd ingehouden, moet je bijbetalen. Anders wordt er terugbetaald.

Het bedrag dat op de rekening van de werknemer gestort

Naam en adres van de werkgever

Naam en (initialen van de) voornaam van de werknemer

Inschrijvingsnummer bij de werkgever

Basisloon en de eenheid die gebruikt wordt om het vast te

Het totale brutosalaris / -loon

Persoonlijke gegevens van de werknemer

De prestaties die de werknemer tijdens de periode

Het statuut van de werknemer

Het aantal uur per week dat de werknemer werkt.

Bedragen die niet belast worden

Inhoudingen op het loon zoals bijvoorbeeld een ontvangen

wordt.

VA N

De periode waarop het loon betrekking heeft.

stellen (uur-, maand-, stuk-, prestatieloon …).

Het bedrag waarop de bedrijfsvoorheffing berekend wordt.

leverde.

THEMA 4

LEVEL 4

voorschot of boetes.

A LOONBRIEF

A.S.Adventure.edu Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM

Uittreksel van de individuele rekening zorgvuldig bewaren Persoonlijke gegevens NISS: 8171004 296-25 Burgerlijke staat: gehuwd Personen ten laste: 2

Basismaandloon: € 4 800,00 Code 2400 2425

Contactgegevens Werknemersnummer: Statuut: Breuk tewerkstelling: Datum in dienst: Paritair comité:

12485 38,00/38,00u 2015-01-01 200

VERTROUWELIJK Anissa Zadora Paradeplein 25 2660 ANTWERPEN

Periode van 20xx-03-01 - 20xx-03-31

Dagen

Uren

Omschrijving

Bedragen

157,5

Brutobezoldiging - RSZ (13,07 %) Belastbaar - Bedrijfsvoorheﬃng - Bijzondere bijdrage Sociale Zekerheid - Inhoudingen op het loon + Tussenkomt woon-werkverkeer (openbaar vervoer)

€ 4 800,00 -€ 627,36 € 4 172,64,24 -€ 1 278,65 -€47,31 -€ 0,00 € 125,00

2500 2425

VA N

3500 3700

Nettoloon

€ 2 971,68

LOONBRIEF

A.S.Adventure.edu Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM

Uittreksel van de individuele rekening zorgvuldig bewaren

Basisloon: € 28,11/uur Code

2400 2425 2500 2425 3320 3500 3700

Dagen

Uren

20,5

164

Contactgegevens Werknemersnummer: Statuut: Breuk tewerkstelling: Datum in dienst: Paritair comité:

Omschrijving Brutoloon - RSZ (13,07 %) RSZ-basis € 4 979,52 Belastbaar - Bedrijfsvoorheffing - Bijzondere bijdrage Sociale Zekerheid - Ontvangen voorschot + Tussenkomt woon-werkverkeer (openbaar vervoer) Nettoloon

12485 38,00/38,00u 2000-04-05 200

Bedragen € 4 610,67 -€ 650,82 € 3 959,85 -€ 1 158,27 -€ 49,28 -€ 1 100,00 € 125,00 € 1 777,30

LEVEL 4

Persoonlijke gegevens NISS: 8171004 296-25 Burgerlijke staat: gehuwd Personen ten laste: 2

THEMA 4

VERTROUWELIJK Kevin Thijs Suikerstraat 22 2660 ANTWERPEN

Periode van 20xx-03-01 - 20xx-03-31

Explore 2— Wat is de individuele rekening? Individuele rekening Iedere werknemer ontvangt jaarlijks van zijn werkgever een individuele rekening. Dat sociaal document geeft een jaarlijks overzicht van alle loonelementen en de brutonettoberekeningen van alle loonperiodes. Een werkgever moet de individuele rekening voor 1 maart.

bewaren gedurende vijf jaar. De werknemer ontvangt een kopie van de individuele rekening

Voor deze opdracht heb je de keuze. Kies optie 1 als je een uitdaging wilt. Kies optie 2 als je liever wat ondersteuning wilt. Vink de gekozen optie aan.

Optie 1: Welke gegevens moeten er op een individuele rekening staan? Gebruik het internet. Noteer ze in een tekstbestand.

Optie 2: Bekijk de individuele rekening bij het onlinelesmateriaal en maak een tekstbestand met de

VA N

gegevens: a

van de werkgever,

van de werknemer,

over de samenstelling van het loon.

Vergelijk de gegevens met de gegevens van de leerlingen die optie 1 gemaakt hebben.

Ga naar het onlinelesmateriaal. Bekijk de individuele rekening van Anissa Zadora. Beantwoord de onderstaande vragen. a

Wat is het adres van de werkgever?

Noteer de gegevens van de arbeidsongevallenverzekeraar.

Om welke reden is er geen vakantiekas vermeld op de individuele rekening?

THEMA 4

LEVEL 4

Welk deel van de individuele rekening ontbreekt?

Bij welk kinderbijslagfonds is de werkgever aangesloten?

Wat is de fiscale situatie van Anissa?

Waar wordt Anissa tewerkgesteld?

Wie heeft de loonberekening uitgevoerd?

Wat is de betekenis van de code 2425?

VA N

Explore 3— Waarvoor dient de fiscale fiche 281.10? Fiscale fiche 281.10

De werknemer ontvangt jaarlijks voor 1 maart samen met de individuele rekening ook de fiscale fiche 281.10. Op die fiche staan het bedrag van alle betalingen en inhoudingen van het voorbije inkomstenjaar. De fiche wordt gebruikt om de belastingaangifte in te vullen.

Bekijk de fiscale fiche van Anissa Zadora en beantwoord de onderstaande vragen.

Heeft de werknemer de fiscale fiche binnen de wettelijke termijn ontvangen?

Hoeveel bedrijfsvoorheffing (= belastingen) heeft Anissa reeds betaald op haar loon?

Welke tussenkomst heeft Anissa ontvangen voor het vervoer van en naar het werk?

LEVEL 4

THEMA 4

LOONFICHE Nr. 281.10- Inkomsten 20xx

1. Volgnummer: 45

3. Schuldenaar van de inkomsten: A.S.Adventure.edu Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM Ondernemingsnummer (KBO nr.): 0465.672.452 4.

2. Datum van indiensttreding:

Genieter:

Afzender: A.S.Adventure.edu Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM

Anissa Zadora Paradeplein 25 2600 ANTWERPEN

0465.672.452 Echt. 1

Kind. 2

Andere 0

Diverse

6. Burgerlijke stand: 2

8. Nationaal nummer: 8171004296-25 Fiscaal identificatienummer (FIN): Geboortedatum: 10/03/1975 Geboorteplaats:

9. Bezoldigingen (andere dan bedoeld in 14, 15a en 16a) a) Bezoldigingen b) Voordelen van alle aard:

7. Nr. paritair comité: 200

5. Gezinstoe stand

24-02-20xx+1

Datum van vertrek:

Bedrag

64 716,00

Aard:

c) Getrouwheidszegels: d) Aandelenoptie Bedrag (aandelen toegekend in 20xx)

VA N

Bedrag (aandelen toegekend van 20xx-20xx) Percentage(s): %

A. TOTAAL (9a + 9b + 9c + 9d):

250

10. Afzonderlijk belastbare inkomsten

a) Vervroegd vakantiegeld (ander dan bedoeld onder 14 b en15 b):

251

b) Achterstallen (andere dan bedoeld in 12b, 14c en 15c):

252

c) Opzeggingsvergoedingen (andere dan bedoeld in 14d en15 d) en inschakelingsvergoeding:

308

d) Bezoldigingen van de maand december (Overheid) (5) 1° gewone (andere dan bedoeld in 2°):

11. Weerverletzegels (werknemers van de bouwsector PC 124):

247 271

12. Niet-recurrente resultaatsgebonden voordelen a) Voordelen:

242

b) Achterstallen:

243

13. Belastbaar aan 33% :

Gelegenheidswerknemers in de horecasector:

263

THEMA 4

LEVEL 4

14. Door sportbeoefenaars voor hun sportieve activiteiten verkregen

a) Bezoldigingen:

273

b) Vervroegd vakantiegeld:

274

c) Achterstallen:

275

d) Opzeggingsvergoedingen:

276

64 716,00

15. Door scheidsrechters voor hun activiteiten als scheidsrechter tijdens sportwedstrijden en door opleiders, trainers en begeleiders voor hun activiteiten ten behoeve van sportbeoefenaars verkregen: a) Bezoldigingen:

277

b) Vervroegd vakantiegeld:

278

c) Achterstallen:

279

d) Opzeggingsvergoedingen:

280 240

16. Privé PC : Bedrag van de tussenkomst van de werkgever: a) Openbaar gemeenschappelijk vervoer: b) Georganiseerd gemeenschappelijk vervoer Individuele overeenkomst ter beschikking gehouden: toepassing c) Ander vervoermiddel: d) Mobiliteitsvergoeding 'Cash for car': Totaal: 18. Impulsfonds

1 500,00 niet van

17. Bijdrage in de reiskosten:

Premie van het Impulsfonds voor de huisartsengeneeskunde verkregen door een erkend huisarts om zich te vestigen in een prioritaire zone: 19. Inhoudingen voor aanvullend pensioen a) Gewone bijdragen en premies: b) Bijdragen en premies voor individuele voortzetting:

254

1 500,00

267

285 283

Kas of vennootschap:

VA N

c) Bijdragen en premies voor het vrij aanvullend pensioen voor werknemers:

387

Kas:

20. Voor vrijstelling in aanmerking komende bezoldigingen voor overuren in de horeca a) bij wergevers zonder geregistreed kassasysteem 1° Gewone bezoldigingen: Aantal overuren:

335 336

2° Achterstallen: Aantal overuren:

337 338

b) bij wergevers met een geregistreed kassasysteem 1° Gewone bezoldigingen: Aantal overuren:

395 396

2° Achterstallen: Aantal overuren:

397 398

21. Overuren die recht geven op een overwerktoeslag (vanaf 01/07/20xx) a) Totale aantal werkelijk gepresteerde overuren

1° Die in aanmerking komen voor de begrenzing tot 180 uren :

2° Die in aanmerking komen voor de begrenzing tot 180 uren : Totaal:

305

3° Die in aanmerking komen voor de begrenzing tot 360 uren:

317

b) Berekeningsgrondslag van de overwerktoeslag voor die overuren die recht geven op een vermindering c) 66,81%:

233

Aantal uren: - 57,75%:

234

THEMA 4

LEVEL 4

Aantal uren:

22. Voor vrijstelling in aanmerking komende bezoldigingen voor vrijwillige overuren gepresteerd van 20xx-04-01 tot en met 20xx-06-30 bij werkgevers in kritieke sectoren en/of van 20xx-10-01 tot en met 20xx-12-31 bij werkgevers in cruciale sectoren in de strijd tegen de COVID-19 Pandemie a) Bezoldigingen:

306

b) Aantal gepresteerde en in 20xx betaalde overuren : null:

307

23. Bedrijfsvoorheffing

16 819,04

a) Berekend op inkomsten verkregen van de werkgever b) berekend op inkomsten verkregen van een buitenlandse verbonden vennootschap 286

16 819,04

24. Bijzondere bijdrage voor Sociale zekerheid:

287

643,10

25. Overheidspersoneel zonder arbeidsovereenkomst:

290

26. Werkbonus:

Totaal:

VA N

27. Diverse inlichtingen a) Verplaatsingen met een rijwiel of speed pedelec: Km: 1091 Totale vergoeding: b) Eigen kosten van de werkgever: c) Fooien: Code: 00 Forfait SZ: d) Grensarbeiders: Aantal dagen gewerkt buiten de grenszone: e) Vrijgestelde inkomsten verkregen in uitvoering van een flexijobarbeidsovereenkomst: f) Winstpremie:: g) Cash for Car: mobiliteitsvergoeding totaalbedrag: h) Mobiliteitsbudget:: i) Startbaanovereenkomst: compenserende toeslag: j) Vrijwillige brandweerman, vrijwillige ambulancier voor prestaties geleverd in het kader van dringende geneeskundige hulpverlening en vrijwilliger bij de Civiele Bescherming: voor vrijstelling in aanmerking komende vergoedingen: k) Studentenjob Totale bedrag van alle bezoldigingen uit een studentenovereenkomst: welbepaalde bezoldigingen voor prestaties in het tweede en vierde kwartaal van 20xx: l) Consumptiecheques:

28. Bezoldigingen en andere voordelen verkregen van een buitenlandse verbonden vennootschap a) Code 250

1° Bezoldingen, niet vermeld in 2°, 3°, 4° 2° Aandelen

3° Bonussen, premies en aandelenopties 4° Andere voordelen van alle aard

b) Andere codes Code : null Bedrag

Code : null Bedrag

THEMA 4

LEVEL 4

Bezoldigingen verkregen uit hoofde van een werkzaamheid aan boord van een koopvaardijschip door:

284

Hieronder zie je een deel uit de belastingaangifte van Anissa. Bekijk het document en leg de werking uit tussen de fiscale fiche 281.10 en de belastingaangifte.

64 716,00

1 500,00 1 500,00

LEVEL 4

16 819,04

16 819,04 643,10

THEMA 4

VA N

64 716,00

Explore 4— Wat is het belang van de globale loonstaat en de loonsynthese?

Globale loonstaat en loonsynthese De globale loonstaat of het betaalblad geeft een overzicht van de loonberekening van alle werknemers. In de loonsynthese krijgt een werkgever het totaal van de loonkosten te zien. Daarbij kun je

verschillende totalen maken, bv. het totaal per afdeling of per functie. In de loonsynthese vindt de boekhouder ook de te boeken journaalpost.

Bekijk de globale loonstaat en de loonsynthese en beantwoord de vragen. a

Op welke twee soorten rekeningen worden de loonkosten geboekt?

VA N

Zijn deze documenten voor de werkgever of de werknemer bestemd?

Waarom is het volgens jou nuttig dat een werkgever een overzicht van de loonkost per functie of per afdeling krijgt?

THEMA 4

LEVEL 4

SOCIAAL SECRETARIAAT Verenigde Natieslaan 1 9000 GENT

Beheerder: Hauspie Eef Back-upbeheerder: 10/04/20xx

035-0000097-96 (0) 42/1 99199.04.3

A.S.ADVENTURE.EDU NIJVERHEIDSSTRAAT 92/5 2160 WOMMELGEM

Betaalblad 01-03-20xx – 30-03-20xx

Soort

Bezoldiging

Ref. berekening

25568-1256

Fiscale periode

20xx

Ondernemingsnr.

0465.672.452

Paritair comité

200.000 Paritair comité aanvullend voor bedienden

Looncode

Dagen

Uren of aantal

Waarde

Categorie: Bedienden

Loonperiode

Coëfficiënt of commentaar

Bedrag EUR

Omschrijving

VA N

Anissa Zadora 2400

157,50

4 800,00 Brutoloon

2425

- 627,36 Persoonlijke RSZ-bijdrage

2500

4 172,64 Belastbaar

- 1 278,65 Bedrijfsvoorheffing

2425

- 47,31 Bijzondere bijdrage sociale zekerheid 0,00 Inhoudingen op loon

3500

125,00 Tussenkomst woon-werkverkeer (openbaar vervoer)

2 971,68 Nettoloon

3700

Dana Haels

157,50

2400

3 761,00 Brutoloon 184,00 Betaalde feestdag

2410 2425

- 515,61 Persoonlijke RSZ-bijdrage

2500

3 245,39 Belastbaar

0,00 Inhoudingen op loon 3500 3700

89,00 Tussenkomst woon-werkverkeer (openbaar vervoer) 2 273,72 Nettoloon

LEVEL 4

- 48,28 Bijzondere bijdrage sociale zekerheid

THEMA 4

2425

- 1 012,39 Bedrijfsvoorheffing

SOCIAAL SECRETARIAAT Verenigde Natieslaan 1 9000 GENT

Beheerder: Hauspie Eef Back-upbeheerder: 10/04/20xx

035-0000097-96 (0) 42/1 99199.04.3

A.S.ADVENTURE.EDU NIJVERHEIDSSTRAAT 92/5 2160 WOMMELGEM

Loonsynthese Loonperiode

01-03-20xx – 30-03-20xx

Categorie: Bedienden algemeen totaal

Bezoldiging 25568-1256

Fiscale periode

20xx

Ondernemingsnr.

0465.672.452

Paritair comité

200.000 Paritair comité aanvullend voor bedienden

Dagen

Uren of aantal

2400

357

2 677,50

Waarde

Coëfficiënt of commentaar

Bedrag EUR

Omschrijving

67 200,00 Brutoloon

VA N

Looncode

Soort Ref. berekening

2425

- 8 783,04 Persoonlijke RSZ-bijdrage

2500

58 416,96 Belastbaar

- 17 925,65 Bedrijfsvoorheffing

2425

- 595,00 Bijzondere bijdrage sociale zekerheid 0,00 Inhoudingen op loon

3500

2 480,00 Tussenkomst woon-werkverkeer (openbaar vervoer)

42 376,31 Nettoloon

3700

THEMA 4

LEVEL 4

Voorstel te boeken journaalposten

Omschrijving

Debet

Credit

620200

Bezoldigingen bedienden

67 200,00

621000

Werkgeversbijdragen RSZ bedienden

16 800,00

623400

Andere personeelskosten bedienden

2 480,00

453000

Ingehouden voorheffingen

454100

RSZ persoonlijke bijdragen

454200

RSZ patronale bijdragen

16 800,00

455200

Te betalen bezoldigingen

42 376,31

17 925,65 9 378,04

86 480,00

TO THE POINT Loonafrekening Iedere betaalperiode (per dag, per week, per maand) ontvangt een werknemer een loonafrekening zodat hij kan controleren hoe de loonberekening van brutoloon naar nettoloon verloopt. Een werknemer kan zijn loonbrief op papier of digitaal ontvangen. Het is wettelijk vastgelegd wat er op de loonbrief moet staan. Omdat de bepalingen vastgelegd worden in een cao, kunnen er verschillen zijn per sector.

Het tijdstip van betaling staat in een cao of in het arbeidsreglement. Wanneer er daarover geen cao is

en niets in het arbeidsreglement staat, moet het loon uiterlijk op de 4e werkdag na de arbeidsperiode waarvoor het loon verschuldigd is, betaald worden. Onderstaande zaken staan alvast op de loonbrief: naam en adres van de werkgever,

—

het inschrijvingsnummer bij de werkgever,

—

naam en initialen van de voornaam,

—

de persoonlijke gegevens van de werknemer,

—

het statuut van de werknemer,

—

het aantal uur per week dat de werknemer werkt,

—

de periode waarop het loon betrekking heeft,

—

de prestaties van de werknemer tijdens de periode,

—

het basisloon en de gebruikte eenheid om dat loon vast te stellen,

—

de samenstelling van het brutoloon,

—

RSZ-bijdrage en het bedrag waarop de RSZ berekend wordt,

—

het belastbaar loon,

—

de bedrijfsvoorheffing,

—

de bedragen die niet belast worden,

—

de inhoudingen op het loon,

—

het nettoloon.

VA N

—

Individuele rekening

Jaarlijks voor 1 maart ontvangt een werknemer van zijn werkgever een individuele rekening. Dat sociaal document geeft een jaarlijks overzicht van alle loonelementen en de bruto-nettoberekeningen van alle loonperiodes.

Een werkgever moet de individuele rekening gedurende vijf jaar na inschrijving van het laatste

gegeven bewaren.

Onderstaande gegevens staan op de individuele rekening: —

de gegevens van de werkgever: naam, adres, het RSZ-nummer en de naam van het vakantiefonds (bij arbeiders), de arbeidsongevallenverzekeraar, het kinderbijslagfonds, het sociaal secretariaat indien de loonberekening uitbesteed wordt, het paritair comité; de gegevens van de werknemer: naam, adres, geboortedatum, functie, arbeidsplaats, begin en einde van de tewerkstelling, het inschrijvingsnummer bij de werkgever, het loon en de periodiciteit van betaling;

LEVEL 4

geslacht, fiscale situatie, soort arbeidsovereenkomst,

THEMA 4

—

de samenstelling van het loon:

per betaalperiode (dag, week, maand…): de gewerkte arbeidsdagen en -uren; de dagen van arbeidsonderbreking en de reden van de onderbreking (bv. ziekte, vakantie); het loon; de bedragen die in aanmerking worden genomen voor de inhoudingen van de RSZ en de bedrijfsvoorheffing; de verschillende sociale en fiscale inhoudingen (RSZ en

bedrijfsvoorheffing); het bedrag dat wordt uitbetaald aan de werknemer; de redenen en de bedragen van iedere andere uitbetaling door de werkgever aan de werknemer (bv. vergoedingen voor vervoerkosten);

per kwartaal: het aantal dagen waarop werkelijk gewerkt is; de dagen van

arbeidsonderbreking ingedeeld volgens reden van onderbreking; het totaal van al de lonen

waarop de bijdragen voor sociale zekerheid moeten worden ingehouden; het bedrag van de werknemersbijdragen voor sociale zekerheid;

per jaar: het totaal van de bedragen waarop de bijdragen voor sociale zekerheid berekend moeten worden; het bedrag van de werknemersbijdragen voor sociale zekerheid; het belastbare bedrag van het loon; het bedrag van de bedrijfsvoorheffing.

VA N

Fiscale fiche

De betekenis van de gebruikte afkortingen of codes moet op de individuele rekening staan. Samen met de individuele rekening ontvangt de werknemer jaarlijks voor 1 maart ook de fiscale fiche 281.10. Op die fiche staat het bedrag van alle betalingen en inhoudingen van het voorbije inkomstenjaar. De fiche wordt gebruikt voor het invullen van je belastingaangifte. Globale loonstaat

De globale loonstaat of het betaalblad geeft een overzicht van de loonberekening van alle werknemers. In de loonsynthese krijgt een werkgever het totaal van de loonkosten te zien. Hierbij kan je verschillende totalen maken. Bijvoorbeeld het totaal per afdeling of per functie.

THEMA 4

LEVEL 4

In de loonsynthese vindt de boekhouder ook de te boeken journaalpost.

BEKIJK DE KENNISCLIP

Action 1— Hoe ziet een loonbrief eruit? Bekijk de loonbrief. Welke gegevens met betrekking tot de loonberekening ontbreken er?

Naam:

Daan Leekens

Statuut:

Arbeider

Brutoloon:

€ 26,00/uur

Tewerkstellingsbreuk:

38/38

Input gegevens Loonberekening Brutoloon

€ 2 028,00

Totaal onderworpen aan RSZ

VA N

-RSZ (13,07 %)

- 286,26

-Bedrijfsvoorheffing

-Bijzondere bijdrage Sociale Zekerheid

Nettoloon

- 117,25 - 18,60 € 1 605,89

Action 2— Ken jij de individuele rekening? Markeer het juiste antwoord.

De individuele rekening is een maandelijks / jaarlijks document dat de werknemer ontvangt met een overzicht van de bruto- naar nettoloonberekeningen van de laatste zes maanden / het laatste jaar. De individuele rekening moet tien jaar / zeven jaar / vijf jaar bewaard worden en aan de werknemer bezorgd

THEMA 4

LEVEL 4

worden voor 1 februari / 1 maart / 1 april van het volgende jaar.

Action 3— Aan wie behoren de documenten toe? Voor wie zijn onderstaande documenten bestemd en wanneer worden ze uitgegeven? DOCUMENT

WERKNEMER/WERKGEVER

MAANDELIJKS/JAARLIJKS

Loonsynthese

Fiscale fiche 281.10

Loonbrief

Betaalblad

Individuele rekening

VA N

Action 4— Wat moet je op je belastingaangifte invullen? Vul de bedragen van de loonfiche 281.10 in op de belastingaangifte van Veerle De Block op bladzijde 60.

THEMA 4

LEVEL 4

LOONFICHE Nr. 281.10- Inkomsten 20xx

1. Volgnummer: 45

3. Schuldenaar van de inkomsten: A.S.Adventure.edu Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM Ondernemingsnummer (KBO nr.): 0465.672.452 4.

2. Datum van indiensttreding:

Genieter:

Afzender: A.S.Adventure.edu Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM

Veerle De Block Vogellaan 26 2980 ZOERSEL

0465.672.452 Echt. 1

Kind. 2

Andere 0

Diverse

6. Burgerlijke stand: 2

8. Nationaal nummer: 8171004296-25 Fiscaal identificatienummer (FIN): Geboortedatum: 10/03/1975 Geboorteplaats:

9. Bezoldigingen (andere dan bedoeld in 14, 15a en 16a) a) Bezoldigingen b) Voordelen van alle aard:

7. Nr. paritair comité: 200

5. Gezinstoe stand

24-02-20xx+1

Datum van vertrek:

Bedrag

48 717,21

Aard:

c) Getrouwheidszegels: d) Aandelenoptie Bedrag (aandelen toegekend in 20xx)

VA N

Bedrag (aandelen toegekend van 20xx tot 20xx) Percentage(s): %

A. TOTAAL (9a + 9b + 9c + 9d):

250

48 717,21

10. Afzonderlijk belastbare inkomsten

a) Vervroegd vakantiegeld (ander dan bedoeld onder 14 b en15 b):

251

b) Achterstallen (andere dan bedoeld in 12b, 14c en 15c):

252

c) Opzeggingsvergoedingen (andere dan bedoeld in 14d en 15d) en inschakelingsvergoeding:

308

d) Bezoldigingen van de maand december (Overheid) (5) 1° gewone (andere dan bedoeld in 2°):

11. Weerverletzegels (werknemers van de bouwsector PC 124):

247 271

12. Niet-recurrente resultaatsgebonden voordelen a) Voordelen:

242

b) Achterstallen:

243

13. Belastbaar aan 33% :

Gelegenheidswerknemers in de horecasector:

263

273

b) Vervroegd vakantiegeld:

274

c) Achterstallen:

275

d) Opzeggingsvergoedingen:

276

THEMA 4

a) Bezoldigingen:

LEVEL 4

14. Door sportbeoefenaars voor hun sportieve activiteiten verkregen

277

b) Vervroegd vakantiegeld:

278

c) Achterstallen:

279

d) Opzeggingsvergoedingen:

280 240

1 800,00 niet van

17. Bijdrage in de reiskosten:

254

267

285 283

Kas of vennootschap:

VA N

c) Bijdragen en premies voor het vrij aanvullend pensioen voor werknemers:

387

Kas:

20. Voor vrijstelling in aanmerking komende bezoldigingen voor overuren in de horeca a) bij wergevers zonder geregistreed kassasysteem 1° Gewone bezoldigingen: Aantal overuren:

335 336

2° Achterstallen: Aantal overuren:

337 338

b) bij wergevers met een geregistreed kassasysteem 1° Gewone bezoldigingen: Aantal overuren:

395 396

2° Achterstallen: Aantal overuren:

397 398

21. Overuren die recht geven op een overwerktoeslag (vanaf 01/07/2005) a) Totale aantal werkelijk gepresteerde overuren

1° Die in aanmerking komen voor de begrenzing tot 180 uren :

2° Die in aanmerking komen voor de begrenzing tot 180 uren : Totaal:

305

3° Die in aanmerking komen voor de begrenzing tot 360 uren:

317

b) Berekeningsgrondslag van de overwerktoeslag voor die overuren die recht geven op een vermindering c) 66,81%:

233

Aantal uren: - 57,75%:

THEMA 4

LEVEL 4

Aantal uren:

234

1 800,00

306

b) Aantal gepresteerde en in 20xx betaalde overuren : null:

307

23. Bedrijfsvoorheffing

15 799,14

a) Berekend op inkomsten verkregen van de werkgever b) berekend op inkomsten verkregen van een buitenlandse verbonden vennootschap 286

15 799,14

24. Bijzondere bijdrage voor Sociale zekerheid:

287

477,45

25. Overheidspersoneel zonder arbeidsovereenkomst:

290

26. Werkbonus:

Totaal:

284

VA N

28. Bezoldigingen en andere voordelen verkregen van een buitenlandse verbonden vennootschap a) Code 250

1° Bezoldingen, niet vermeld in 2°, 3°, 4° 2° Aandelen

3° Bonussen, premies en aandelenopties 4° Andere voordelen van alle aard

b) Andere codes Code : null Bedrag

Code : null Bedrag

THEMA 4

LEVEL 4

Bezoldigingen verkregen uit hoofde van een werkzaamheid aan boord van een koopvaardijschip door:

THEMA 4

LEVEL 4

VA N

BREAKING NEWS 1

Ga naar het onlinelesmateriaal. Je vindt er een actualiteitsitem over het onderwerp.

Los de vragen op.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

CHECKLIST Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

KAN

1 Ik kan uitleggen wat een loonbrief of loonfiche is.

EXTRA OEFENMATERIAAL

BETER

2 Ik kan de verschillende onderdelen van een

VA N

loonbrief of loonfiche benoemen. 3 Ik kan uitleggen hoe de berekening van bruto-

naar nettoloon verloopt.

4 Ik kan uitleggen wat een individuele rekening is.

5 Ik kan toelichten wat er op een individuele

rekening moet staan.

6 Ik kan uitleggen wat een fiscale fiche 281.10 is

en waarvoor die wordt gebruikt.

7 Ik kan uitleggen wat een globale loonstaat is.

8 Ik kan toelichten wat een loonsynthese is en

THEMA 4

LEVEL 4

waarvoor die wordt gebruikt.

LEVEL 5 Wat is het belang van sociaal overleg binnen een onderneming?

INTRO Lees aandachtig het arbeidsreglement uit 1870 en beantwoord de vragen. a

Wat vind je van de arbeidsomstandigheden? Bespreek klassikaal.

Welke organisaties hebben sindsdien voor een verbetering van de arbeidsomstandigheden op de werkvloer gezorgd?

VA N

Een arbeidsreglement, anno 1870

‘VROEGER WAS ALLES BETER.’

THEMA 4

LEVEL 5

— Dagelijks voor de aanvang van de werkzaam heden moeten kantoor en bedrijfsruimten grondig worden schoongemaakt en de kachel worden aan gemaakt; iedere werknemer dient daartoe voldoende kolen mee te brengen. — Er wordt twaalf uur gewerkt. Wanneer dat nodig is, moet zonder dwang worden overgewerkt. — Werknemers die zich met politiek bezighouden, worden op staande voet ontslagen. — De bedrijfsleiding verwacht dat geen enkele werknemer zich te buiten gaat aan misbruik van alcohol of tabak.

— Vrouw en dochters van de baas en andere hoge personages dienen eerbiedig gegroet te worden. — Als passende lectuur voor de arbeiders wordt de Bijbel aanbevolen. Ook het lezen van andere boeken is geoorloofd, voor zover die geen zeden bedervende invloed hebben. — Elke werknemer moet zorgen gezond te blijven, want ziek personeel wordt geen loon betaald. Daarom moet eenieder elke week wat van zijn loon afzonderen om dergelijke tegenslagen te kunnen opvangen. — Een arbeider mag zich nooit vergissen op straffe van ontslag. — Wie de baas tegenspreekt, toont weinig eer bied voor zijn principaal en zal daarvan de gevolgen moeten dragen. — Vrouwelijke werknemers moeten een vrome levenswandel nastreven. — Verlof wordt slechts bij sterfgevallen verleend. Het loon wordt dan ingehouden. — Iedere arbeider moet alles wat hij over zijn baas hoort, zowel in als buiten het bedrijf, onmid dellijk melden. — Iedereen dient te bedenken dat hij zijn broodgever dank verschuldigd is, omdat hij u allen in het leven houdt. En vergeet niet dat veel mensen blij zouden zijn als zij uw baantje konden overnemen.

Uit: jobat.be, 2011-03-10; https://www.jobat.be/nl/art/een-arbeidsreglement-anno-1870

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvraag: Wat is het belang van sociaal overleg binnen een onderneming?

Explore 1— Wat is sociaal overleg? Good to know Als klasafgevaardigde vertegenwoordig jij de belangen van jouw klas binnen de leerlingenraad. Die wensen worden dan met de directie besproken en er wordt bekeken wat er mogelijk is. Net zoals de leerlingenraad en de directie op school onderhandelen, onderhandelen in ondernemingen werknemers en directie over allerlei

arbeidsvoorwaarden.

Vul de omschrijving aan. Kies uit:

cao – loon – sociale vrede – sociaal overleg – werkgevers – arbeidsvoorwaarden – vakbond – vakbonden – collectieve arbeidsovereenkomst Een

is een werknemersvereniging die de belangen van de aangesloten werk

VA N

nemers vertegenwoordigt in een onderneming. In België onderhandelen met elkaar over het

en allerlei

Dat heet

komen, worden vastgelegd in een

en .

. De afspraken die binnen het sociaal overleg tot stand

THEMA 4

LEVEL 5

Indien vakbonden en werkgevers samen tot een akkoord komen, is er sprake van

Explore 2— Welke vakbonden zijn er? GESYNDIKEERDE

Een werknemer die bij een vakbond aangesloten is, is een gesyndikeerde.

Good to know In België zijn er drie grote vakbonden. Ongeveer 55 % van de werknemers is aangesloten bij een vakbond. Ook voor kaderleden bestaat een kleinere vakbond: het NCK (Nationale Confederatie van het Kaderpersoneel).

VA N

Vul de tabel aan. Gebruik het internet.

Aantal leden

Politieke band

LEVEL 5

THEMA 4

Naam voluit

met partij

Ideologie

Kantoor dichtst bij jou thuis

Explore 3— Wat zijn de voor- en nadelen van een vakbond? Werk in twee groepen. Groep 1 is voorstander van een vakbond. Groep 2 is tegenstander. Groep 1 a

Zoek de voordelen van lidmaatschap bij een vakbond op de websites van de drie grote vakbonden: ACV, ABVV en ACLVB. Presenteer de voordelen aan de andere groep. Noteer tijdens de presentatie de argumenten van de tegenstanders.

Groep 2

b c

Zoek de nadelen van een lidmaatschap bij een vakbond. Gebruik het internet.

Presenteer de nadelen aan de andere groep.

Noteer de argumenten van de voorstanders. VOORDELEN VAKBOND

THEMA 4

LEVEL 5

VA N

NADELEN VAKBOND

VOORDELEN VAKBOND

NADELEN VAKBOND

VA N

Explore 4— Wat zijn het CPBW en de ondernemingsraad?

Ondernemingsraad

Als je als gesyndikeerde invloed binnen jouw onderneming wilt uitoefenen, moet je je verkiesbaar stellen. Om de vier jaar zijn er in alle ondernemingen sociale verkiezingen waarbij je op een lijst kunt staan voor het CPBW of de ondernemingsraad. Een ondernemingsraad is

THEMA 4

LEVEL 5

een overlegorgaan tussen de vertegenwoordigers van de vakbond en de werkgever.

Bekijk het filmpje over sociale verkiezingen en beantwoord de vragen. a

Waarvoor staat de afkorting CPBW?

Hoeveel werknemers moet de onderneming tewerkstellen, voor het comité kan opgericht worden?

Wat zijn de taken van een CPBW?

Vanaf hoeveel werknemers kan er een ondernemingsraad opgericht worden?

Wat zijn de taken van een ondernemingsraad?

VA N

Wie kan zich kandidaat stellen?

Wie mag er stemmen?

Over welke periode loopt het mandaat voor het CPBW of de ondernemingsraad?

THEMA 4

LEVEL 5

Explore 5— Wat als vakbonden en werkgevers geen overeenkomst bereiken?

Lees het artikel. Wat is het belangrijkste wapen van vakbonden indien ze geen akkoord bereiken met de werkgever?

De vakbonden bij supermarktketen Lidl hebben opgeroepen tot een algemene staking morgen. De bonden zijn ontevreden over de hoge werkdruk en over het antwoord van de directie daarop. Hoeveel winkels er precies dicht zullen blijven, is nog niet duidelijk. Vandaag werd al gestaakt bij Lidl, voor de derde dag op rij. Grosso modo bleef een derde van de in totaal ruim 300 winkels dicht. Directie en vakbonden verwachten dat de impact morgen nog een stuk groter zal zijn. De socialistische bond BBTK heeft zich naar eigen zeggen zelfs georganiseerd op ‘alle winkels dicht’.

De vakbonden zijn ontevreden over de hoge werkdruk bij Lidl. Volgende week maandag is er een nieuw

overleg gepland, in afwachting daarvan hebben de vakbonden gezamenlijk opgeroepen tot een algemene

staking morgen. De vakbonden bekritiseren het feit dat er nog geen concrete voorstellen zijn. ‘Er ligt nog

niks op tafel, alleen een uitnodiging’, klinkt het. ‘Zolang er niets concreets is, gaan we de acties niet loslaten.’

VA N

Het zwaartepunt van de sociale acties lag eerder deze week nog in Vlaanderen, maar dat is volgens Lidlwoordvoerster Isabelle Colbrandt de laatste dagen verschoven naar Wallonië. Ook morgen is het mogelijk dat er regionale verschillen zullen zijn qua sluiting winkels.

Of de oproep tot algemene staking veel gehoor zal krijgen, is voor Lidl zelf nog onduidelijk, zegt Colbrandt. ‘Laat ons hopen van niet, we willen maandag echt in dialoog gaan’, zegt ze. ‘We hopen dat de acties minderen en dat we maandag tot een akkoord kunnen komen. We zetten vooral in op overleg.’ Bron: vrt.be, 2021-10-15; Dit artikel werd gereproduceerd met toestemming van de uitgever, alle rechten voorbehouden.

Ga naar het onlinelesmateriaal en lees de artikels over de rechten en plichten van stakers. Zijn de

volgende stellingen juist of fout? Kruis aan.

Wie bij een niet aangekondigde staking van het openbaar vervoer niet op het werk geraakt en werkwillig is, heeft recht op loon.

Stakers hebben bij een erkende staking recht op loon.

Een werknemer die deelneemt aan een staking of betoging, moet aan zijn werkgever een bewijs van deelname bezorgen. Een werkgever mag tijdens een staking, stakende werknemers vervangen door tijdelijke werknemers of uitzendkrachten.

THEMA 4

LEVEL 5

Stakers hebben bij een erkende staking recht op een stakingspremie van de vakbond.

Vakbonden mogen om hun acties kracht bij te zetten de toegang tot het bedrijf blokkeren of autowegen blokkeren. Een staking moet in principe altijd aangekondigd worden via een stakingsaanzegging waarin staat hoelang de staking duurt.

JUIST

FOUT

Explore 6— Wordt er alleen op bedrijfsniveau onderhandeld? Sociaal overleg op verschillende niveaus Er zijn niet alleen onderhandelingen op bedrijfsniveau, maar ook op sectorniveau en op nationaal niveau. Niet alle bedrijven zijn even groot en het zou kunnen dat er in grote bedrijven betere loon- en arbeidsvoorwaarden afgedwongen worden door een sterkere vakbondsvertegenwoordiging.

Om ervoor te zorgen dat de basisrechten binnen elke sector gelijk zijn, ongeacht de grootte van de onderneming, wordt er ook onderhandeld op sectorniveau. De werkgevers van de

verschillende bedrijven in eenzelfde sector kiezen onder elkaar wie hen vertegenwoordigt in het paritair comité. De vakbonden doen hetzelfde. Paritair betekent dat er evenveel

vertegenwoordigers van de werknemers als vertegenwoordigers van de werkgevers aan

deelnemen. Een pc stelt cao’s op die geldig zijn voor de hele sector. De onderhandelingen voor alle werknemers in het hele land gebeuren door de Groep van Tien. Zij stellen om de

VA N

twee jaar een interprofessioneel akkoord op (IPA).

Good to know

Essenscia is de Belgische sectorfederatie die opkomt voor de belangen van bedrijven die actief zijn in chemie, kunststoffen, farma en biotech. Meer dan 720 ondernemingen zijn lid van Essenscia.

Andere voorbeelden van sectorfederaties zijn Febiac die de automobiel- en tweewielersector verdedigt of Sabam die de rechten van auteurs, componisten en uitgevers verdedigt.

Lees de twee artikels en beantwoord de vragen. a

Wie zijn de onderhandelende partijen in het eerste artikel?

Voor welke werknemers onderhandelen die partijen?

Voor welke werknemers wordt er in het tweede artikel onderhandeld?

Hoe noem je de mensen die onderhandelen over de loon- en arbeidsvoorwaarden voor alle werknemers in de privésector?

THEMA 4

LEVEL 5

Artikel 1

Vakbonden plannen acties in chemiebedrijven ACV, ABVV en ACLVB willen actie voeren in chemiebedrijven in het hele land, omdat de werkgevers gesprekken over een nieuw sectoraal akkoord zouden stopgezet hebben. Dat melden de vakbonden zondag. De onderhandelaars geraken het niet eens over onder andere de toekenning van een coronapremie en loonsverhogingen.

De vakbonden en chemiekoepel Essenscia voerden sinds eind september gesprekken om een nieuw sectoraal akkoord voor de chemiesector overeen te komen. Vrijdagavond beëindigde Essenscia die gesprekken abrupt, zeggen de vakbonden. Volgens de bonden wilden de werkgevers niet tegemoetkomen aan eisen rond een coronapremie en loonsverhogingen voor 2021. Daarom hebben de vakbonden een stakingsaanzegging ingediend die geldt voor acties in bedrijven in heel België.

Welke acties precies georganiseerd zouden worden en waar, is nog niet duidelijk. Wel zullen dinsdag al vakbondsmilitanten verzamelen aan de ingang van een evenement van Essenscia in Brussel. ‘Het vertrek van Essenscia vrijdagavond kwam als een verrassing voor de vakbonden’, zegt Koen De Kinder, Federaal secretaris ACVBIE (bouw, industrie en energie). ‘Op zich waren we constructief aan het onderhandelen. Ze hadden wel al aangegeven een coronapremie in 2021 niet te zien zitten. Daarnaast wilden ze pas loonsverhogingen toekennen vanaf 2022. Dat zou dan gebeuren binnen een kleine marge.’

VA N

Volgens de vakbonden vragen de 130 000 werknemers die actief zijn in de basischemie, kunststof- en rubberverwerking en farmaceutische nijverheid, in de eerste plaats respect en waardering. ‘Wij zijn vragende partij voor nieuwe gesprekken’, zegt De Kinder. ‘Als Essenscia opnieuw wil onderhandelen, zullen we onze acties schorsen.’ Bron: hln.be, 2021-10-17; Dit artikel werd gereproduceerd met toestemming van de uitgever, alle rechten voorbehouden. Elk hergebruik dient het voorwerp uit te maken van een specifieke toestemming van de beheersvennootschap License2Publish: info@license2publish.be

Artikel 2

Vakbonden stoppen overleg over 0,4 procent meer loon

THEMA 4

LEVEL 5

De drie vakbonden zijn niet langer van plan te onderhandelen over een maximale stijging van de lonen met 0,4 procent. Ze trekken dan ook niet naar het geplande loonoverleg woensdag.

Vakbonden en werkgevers, verenigd in de Groep van Tien, zijn deze week gestart met het tweejaarlijks overleg over de loon- en arbeidsvoorwaarden in de privésector. Ze doen dat op basis van een rapport van de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven (CRB). Volgens het

rapport mogen de lonen dit en volgend jaar maximaal 0,4 procent stijgen, boven op de index. Een eerste overleg vond maandag plaats. Een tweede overleg moest woensdag plaatsvinden. Dat komt er niet. Die beslissing viel na intern beraad van de bonden. ‘Voor de drie vakbonden is de maximaal beschikbare marge van amper 0,4 procent die door de CRB werd vastgelegd, onaanvaardbaar. Binnen dat carcan is het onmogelijk om te onderhandelen over goede lonen’, klinkt het. […] Morsdood is het sociaal overleg tussen de sociale partners niet, zo klinkt het bij de bonden. De hoop bestaat over andere dossiers wel een akkoord te kunnen vinden. Zo moeten bonden en werkgevers het nog eens worden over hogere uitkeringen, of een betere omkadering van telewerk. De bonden geven woensdag meer uitleg bij hun beslissing. Uit: standaard.be, 2021-01-19

TO THE POINT Binnen een onderneming is sociaal overleg van groot belang. Vakbonden en werkgevers onderhandelen met elkaar over het loon en allerlei arbeidsvoorwaarden. Een vakbond is een werknemersvereniging die de belangen van de aangesloten werknemers vertegenwoordigt in een onderneming. De afspraken die binnen het sociaal overleg tot stand komen, worden vastgelegd in een cao of collectieve arbeidsovereenkomst. Indien vakbonden en werkgevers samen tot een

Vakbonden In België zijn er drie grote vakbonden. Het ACV, het ABVV en het ACLVB. Ongeveer 55 % van de werknemers is aangesloten bij een vakbond. Een werknemer die aansluit bij een vakbond, is een gesyndikeerde. Ook voor kaderleden bestaat een kleinere vakbond: het NCK (Nationale

akkoord komen, is er sprake van sociale vrede.

VA N

Confederatie van het Kaderpersoneel). Voor- en nadelen van een vakbond

Er zijn heel wat redenen om bij een vakbond aan te sluiten. —

Je kunt bij de vakbondsafgevaardigden van jouw onderneming terecht met vragen, bijvoorbeeld over een functioneringsgesprek.

—

Je krijgt er loopbaanbegeleiding.

—

De vakbond maakt het werkloosheidsdossier op als je werkloos wordt.

—

Bij staking krijg je een stakersvergoeding.

—

De vakbond komt tussen bij problemen over je loon en uitkeringen.

—

Je krijgt hulp bij je belastingaangifte.

—

Je hebt recht op rechtsbijstand als er een conflict met je werkgever is en het tot een rechtszaak komt.

—

Je krijgt als lid kortingen op bepaalde diensten of producten.

—

Er is een ledenmagazine dat je regelmatig informeert over allerlei nieuwe wetgeving.

—

Bij huwelijk, geboorte of pensioen krijg je een premie.

Er zijn natuurlijk ook nadelen bij een lidmaatschap van een vakbond.

Je betaalt maandelijks of jaarlijks lidgeld. Als het goed gaat op het werk, lijkt dat weggegooid

—

geld.

—

Als de vakbonden voordelen voor het personeel onderhandelen, dan gelden die voordelen ook voor niet-leden.

—

Stakingen hebben grote gevolgen voor de onderneming en soms zelfs voor de hele

maatschappij. Denk maar een staking van het openbaar vervoer. Ze verhinderen mensen die willen werken, om te werken. altijd jouw mening. Je krijgt dan ook het gevoel dat jouw stem niet gehoord wordt.

—

Vakbonden hebben een groot gewicht op de economie en de politiek. Daardoor verstoren ze voor een deel de vrije markt en de democratie. Zo proberen ze bijvoorbeeld een hogere pensioenleeftijd uit te stellen en daarvan krijgen de jongere generaties later de rekening. Zij zullen hogere belastingen moeten betalen om die pensioenen betaalbaar te houden.

LEVEL 5

De vakbonden vertegenwoordigen een grote groep mensen en de mening van de vakbond is niet

THEMA 4

—

Als je als gesyndikeerde invloed wilt uitoefenen in jouw onderneming, moet je je verkiesbaar stellen. Om de vier jaar zijn er sociale verkiezingen in alle ondernemingen waarbij je op een lijst voor het CPBW of de ondernemingsraad kunt staan. Alle werknemers die minstens drie maanden in de onderneming werken en gesyndikeerd zijn, kunnen zich kandidaat stellen. Overleg binnen de onderneming Ondernemingen met minstens vijftig werknemers moeten een CPBW oprichten. De belangrijkste taken van een CPBW zijn: zorgen voor een gezonde werkomgeving;

—

zorgen voor een veilige werkplek en arbeidsongevallen

—

stress aanpakken zodat die minimaal is voor werknemers.

voorkomen;

—

Ondernemingen moeten daarnaast vanaf honderd werknemers ook een ondernemingsraad oprichten die: —

over de sociaal-economische toestand van het bedrijf en de tewerkstellingsvooruitzichten van het bedrijf waakt; het arbeidsreglement opstelt;

—

over de vakantiedagen en de uurroosters beslist;

—

advies geeft over opleidingen en het personeelsbeleid.

VA N

—

Zowel het CPBW en de ondernemingsraad hebben voornamelijk adviesbevoegdheden. Op sommige vlakken hebben zij echter ook beslissingsbevoegdheid.

Indien vakbonden en werkgevers geen akkoord bereiken kunnen vakbonden overgaan tot acties. Een staking is de meest gekende actie. Voordat ze staken, dienen vakbonden een stakingsaanzegging in waarin ze aankondigen hoelang de staking duurt en wanneer ze plaatsvindt. Enkel gesyndikeerde werknemers die deelnemen aan een staking die de vakbond erkent, krijgen een stakersvergoeding. Vakbonden hebben het recht om te staken, maar mogen daarbij werkwilligen niet verhinderen te werken door bijvoorbeeld de toegang tot het bedrijf te blokkeren of autowegen af te zetten. Overleg op sectoren nationaal niveau

Onderhandelingen vinden niet alleen op bedrijfsniveau plaats. Om ervoor te zorgen dat de basisrechten binnen elke sector gelijk zijn, ongeacht de grootte van de onderneming, wordt er op sectorniveau onderhandeld. De werkgevers van de verschillende bedrijven in eenzelfde sector kiezen onder elkaar wie hen vertegenwoordigt in het paritair comité. De werknemers en vakbonden doen hetzelfde. De onderhandelingen voor alle werknemers in het hele land gebeuren door de Groep van

THEMA 4

LEVEL 5

Tien. Zij stellen om de twee jaar een interprofessioneel akkoord (IPA) op.

Action 1— Vakbonden Bekijk aandachtig de onderstaande foto. Welke vakbonden zie je?

VA N

Forum

Is een vakbondswerking in een onderneming belangrijk?

Action 2— Het belang van sociaal overleg Herlees het artikel bij Explore 5. Vul de tekst aan.

In alle winkels van Lidl is al zes dagen een

aan de gang. Het ziet er nu wel naar

uit dat er na lang onderhandelen een akkoord tussen

en directie

zal gesloten worden. Er komen maatregelen om de

. Daardoor wordt er opnieuw bereikt en kunnen alle winkels weer open.

THEMA 4

vastgelegd worden in een

LEVEL 5

hoge werkdruk te verlagen. De afspraken zullen

Action 3— Bevoegdheden van het CPBW en de ondernemingsraad

Zijn de volgende taken een bevoegdheid van het CPBW of van de ondernemingsraad? Kruis aan. CPBW

ONDERNEMINGSRAAD

Advies over de aankoop van ergonomische stoelen geven

Voorstellen voor de opleiding van werknemers formuleren

Een risicoanalyse over de veiligheid van de werkplek opstellen Voorstellen om het welzijn van werknemers te verbeteren formuleren

Informatie over de financiële toestand van de onderneming opvragen

Wijzigingen aan het arbeidsreglement voorstellen

VA N

De collectieve vakantiedagen van de onderneming vastleggen

Action 4— Jongeren en vakbonden Lees het artikel en beantwoord de vragen. a

Toon met voorbeelden uit de tekst aan dat vakbonden zich ook op jongeren richten.

Wat wordt er bedoeld met: ‘als de vakbond een vaste waarde wil blijven in het maatschappelijke veld, moet ze aansluiting zoeken bij de nieuwe, jonge generatie werknemers’?

THEMA 4

LEVEL 5

Hoe kijken jongeren naar vakbonden?

Jong en bij de vakbond? Jongeren van vandaag zijn sterk individugericht, staan zelfbewust in de wereld en zijn niet op hun mondje gevallen. Waarom zouden zij nog een vakbond nodig hebben, laat staan een engagement opnemen in het syndicaat? Eerste vaststelling: geen vakbond die het niet

studentenwerk, stages, deeltijds leren en werken,

gemunt heeft op de jonge generatie. De syndicale

studietoelagen ... Maar we houden ons niet bezig met

rekruteringscampagnes starten al op de schoolbanken,

randactiviteiten zoals een huiswerkservice.’

met een gratis lidmaatschap waaraan allerlei diensten

Imago- en cultuurprobleem

en voordelen verbonden zijn: van hulp bij het indienen

van een aanvraag voor studietoelagen tot kortingen op vakanties in binnen- en buitenland.

Ook de leuke naam van je prille lidmaatschap krijg je er als jongere gratis bij: ACV-Enter, Freezbe (ACLVB) of Magik (ABVV). ‘Wij bieden schoolgaande jongeren

aan om gratis lid te worden in de hoop dat zij later de overstap maken naar een volwaardig lidmaatschap,’ vertelt Tom Vrijens van het ACV.

Lieveke Norga, vakbondssecretaris bij LBC-NVK, is ervan overtuigd dat als de vakbond een vaste

waarde in het maatschappelijke veld wil blijven, hij

aansluiting moet zoeken bij de nieuwe, jonge generatie werknemers. ‘In tegenstelling tot twintig jaar geleden is bij de vakbond gaan niet meer iets wat van vader op zoon of dochter wordt doorgegeven. Mensen

sluiten zich wel nog om praktische redenen aan in het begin van hun carrière, maar het percentage dat een

engagement als militant overweegt, neemt fors af. Om nog maar te zwijgen van het aantal jongeren dat zich

VA N

Ook op Facebook en Twitter Ook het ACLVB organiseert vormingssessies in scholen. ‘De leerlingen kennen ons alleen van syndicale acties

op tv. We hopen dat ze na zo’n sessie een ander beeld van ons krijgen’, zegt Gert Truyens van het ACLVB, de vakbond die zich binnenkort ook via Facebook en

aangesproken voelt om ook echt bij de interne keuken van onze organisatie betrokken te zijn.’ Net als Gert Truyens van het ACLVB vindt zij dat de vakbonden kampen met een imago- en

Twitter tot de jongeren zal richten.

cultuurprobleem. ‘Jongeren zien vakbonden

Onderkant formulier

verworvenheden van werknemers op een defensieve

als behoudsgezinde organisaties die een aantal

‘Jongeren stappen vooral naar ons voor onze

en starre manier verdedigen.’

dienstverlening’, weet Mike De Herdt van het ABVV. ‘Wij

Bron: jobat.be, 2019-08-12; https://www.jobat.be/nl/art/

geven hen informatie over de overgang school-werk,

jong-en-bij-de-vakbond

Action 5— Beslissingsniveau van sociaal overleg Op welk niveau in het sociaal overleg worden de volgende beslissingen genomen? BESLISSING

minimumpensioenen.

Het paritair comité voor de bedienden

uit de voedingsnijverheid wil het aantal vakantiedagen verhogen.

Er wordt een IPA opgesteld.

LEVEL 5

over een verhoging van de

THEMA 4

De Groep van Tien onderhandelt

NIVEAU

BREAKING NEWS 1

Ga naar het onlinelesmateriaal. Je vindt er een actualiteitsitem over het onderwerp.

Los de vragen op.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

CHECKLIST Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

KAN

EXTRA OEFENMATERIAAL

BETER

1 Ik kan het begrip ‘sociaal overleg’ uitleggen.

2 Ik kan uitleggen wat een vakbond is.

3 Ik kan de drie grote vakbonden in België

VA N

opnoemen.

4 Ik kan uitleggen waarom mensen voor of tegen

vakbonden zijn.

5 Ik kan uitleggen wat sociale verkiezingen zijn.

6 Ik kan uitleggen wat de taken van het CPBW zijn.

7 Ik kan uitleggen wat de taken van de

ondernemingsraad zijn.

8 Ik kan uitleggen wat een stakingsaanzegging is

en waar vakbonden bij een staking rekening mee moeten houden.

9 Ik kan uitleggen op welke andere niveaus

THEMA 4

LEVEL 5

vakbonden nog onderhandelen.

STEP-UP 1

Werk in vier groepen. Iedere groep kiest een onderneming. Vink de gekozen onderneming aan. Raadpleeg voor het zoeken zeker de website van de onderneming en de jaarrekening van de

Tip:

ONDERNEMING

onderneming via de balanscentrale van de NBB.

ONDERNEMINGSNUMMER

Krëfel

0400 673 544

Vanden Borre

0412 723 419

Bpost

0214 596 464

Cartamundi

877 566 324

VA N

Zoek online het gemiddeld aantal werkende mannen en vrouwen, voltijds en deeltijds van de laatste drie jaar in de onderneming.

Maak een overzicht van de gegevens met een rekenblad.

Stel dat overzicht grafisch voor.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Zoek drie openstaande vacatures voor de onderneming. a

Welke profiel van werknemers zoekt de onderneming?

Stel aan de hand van volgende profielen een vacature op voor de onderneming. Stel deze

vacature op binnen de huisstijl van de onderneming.

Profiel – Je bent in het bezit van een definitief en geldig rijbewijs B (handgeschakeld). – Je bent sportief aangelegd en kunt zwaardere lasten (tot 30 kg) dragen. – Je bent beschikbaar om op zaterdag te werken. – Je kunt een attest van goed gedrag en zeden voorleggen. – Je start tussen 4 uur en 7 uur ’s morgens, dus vroege uren kunnen werken is een must. – Je werkt zowel buiten als binnen, slechte weeromstandigheden mogen je dus niet afschrikken.

STEP-UP

Bpost vacature postbode

THEMA 4

Krëfel vacature verkoopsmedewerker

Profiel – Je bent klanten servicegericht. – Je bent commercieel en gepassioneerd door verkoop. – Je bent communicatief sterk en kunt goed luisteren. – Je bent enthousiast en gemotiveerd. – Je bent nauwkeurig, creatief en hebt ruimtelijk inzicht. – Je bent bereid op zaterdag te werken (met recuperatiedag in de week die volgt). – Je bent vlot Nederlandstalig. – Je beschikt over een goede basiskennis m.b.t. computers.

Vanden Borre vacature administratief medewerker

VA N

Profiel – Je bent warm en gastvrij en je hebt altijd een glimlach op je gezicht. – Twee woorden die je perfect omschrijven? ‘Enthousiast’ en ‘dynamisch’. – ‘Bonjour’ of ‘Goeiedag’? Voor jou maakt het niet uit want je hebt een goeie kennis van de twee talen, zowel schriftelijk als mondeling. – Je bent zeer goed in multitasking. – Stressvolle situaties schrikken je niet af maar geven je net een extra boost. – Je weet alles over de Microsoft Office-toepassingen.

Cartamundi vacature administratief medewerker

Profiel – Perfect tweetalig (Nederlands – Frans) – Je werkt vlot met de computerhulpmiddelen (Word, Excel, PowerPoint, Access, Outlook, enz.). – Je hebt een ervaring van minimaal twee jaar. – Je communiceert gemakkelijk met klanten en personeel.

Stel met een tekstverwerker een sollicitatiebrief op voor een job als jobstudent in de onderneming. a

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Stel dat je als jobstudent één maand in deze onderneming gewerkt hebt. Welke documenten zal je dan van die onderneming moeten ontvangen?

THEMA 4

STEP-UP

Ga online op zoek of er voor jouw toegewezen onderneming stakingen geweest zijn in het verleden. Zo ja noteer het jaartal en de reden van de staking.

Begrippenlijst Thema 4 LEVEL 1

BEGRIP functieprofiel

VERKLARING Bij een functieprofiel wordt de inhoud van een functie en de omstandigheden

(= functiebeschrijving) aangevuld met

vaardigheden en persoonskenmerken. arbeids

Die verzekering vergoedt de medische

ongevallen

kosten en het loonverlies van de werknemer

verzekering

bij een ongeval op het werk, op weg naar

het werk of op de terugweg naar huis.

DIMONA-

Dat is een elektronisch bericht aan de

aangifte

RSZ dat het begin en het einde van de

arbeidsovereenkomst van een werknemer

aangeeft.

VA N

waarin de activiteiten worden uitgeoefend de gewenste opleiding, ervaring, kennis,

IN JE EIGEN WOORDEN

interne of

Die dienst staat ervoor in om de veiligheid,

externe

gezondheid en het welzijn van werknemers

preventie

op de werkvloer te verbeteren.

dienst

vakantiefonds

Dat is het deel van de RSZ dat ervoor zorgt

dat arbeiders hun vakantiegeld ontvangen.

belasting

In dat jaarlijkse document vult de

aangifte

belastingplichtige zijn inkomsten in zodat

betaalperiode

cao

bedrag aan belastingen kan berekenen.

Dat is de frequentie van betaling van het

Dat is een collectieve arbeidsovereenkomst. Daarin worden afspraken gemaakt over

fiscale fiche

Daarop staat het bedrag van alle

281.10 of

betalingen en inhoudingen van het voorbije

loonfiche

inkomstenjaar. De fiche dient om de

belastingaangifte in te vullen.

globale

Dat document geeft een overzicht van de

loonstaat of

loonberekening van alle werknemers.

betaalblad 4

arbeidsvoorwaarden voor werknemers.

de belastingadministratie het verschuldigde

loon: per dag, per week, per maand.

individuele

Dat is een jaarlijks overzicht van

rekening

alle loonelementen en de brutonettoberekeningen van alle loonperiodes.

BEGRIPPENLIJST

THEMA 4

LEVEL 4

BEGRIP

VERKLARING

kinderbijslag

Dat fonds zorgt voor een correcte

fonds

uitbetaling van de kinderbijslag.

loonbrief

Dat is een overzicht van de berekening van bruto- naar nettoloon per betaalperiode.

loonsynthese

Daarin staat het totaal van de loonkosten van de werknemer.

paritair comité

Dat overlegorgaan tussen werknemers en werkgevers onderhandelt over de

arbeidsvoorwaarden voor een hele sector.

sociaal

Een sociaal secretariaat voert de

secretariaat

loonberekening uit voor bedrijven.

CPBW

Dat is de afkorting van Comité voor

Preventie en Bescherming op het Werk. 5

IN JE EIGEN WOORDEN

gesyndikeerde

Dat is een werknemer die lid is van een

VA N

vakbond.

IPA of inter

Dat is een akkoord tussen vakbonden en

professioneel

werkgevers voor alle werknemers uit de

akkoord

privésector in het land.

onder

Dat is in een onderneming een

nemingsraad

overlegorgaan tussen de syndicale

sociaal overleg

afvaardiging en de werkgever.

Dat is overleg tussen vakbonden en

werkgevers over de arbeidsvoorwaarden

sociale vrede

van de werknemers.

Dat is wanneer vakbonden en werkgevers

het met elkaar eens zijn.

stakers

Dat is een vergoeding die een lid van de

vergoeding

vakbond bij een staking ontvangt.

THEMA 4

BEGRIPPENLIJST

staking

Dat betekent dat de werkgevers uit ontevredenheid met de

arbeidsvoorwaarden het werk neerleggen.

stakings

Daarmee kondigen de vakbonden aan

aanzegging

wanneer ze gaan staken en hoelang de

vakbond

staking duurt.

Dat is een werknemersvereniging die de

belangen van de aangesloten werknemers vertegenwoordigt.

VA N

Thema 5: Commercieel beheer

THEMA

VA N

Commercieel beheer

NEXT LEVEL

STEP-UP

VA N

Bespreking marketing van een winkel naar keuze

p. 97

LEVEL

Hoe voer je een klantvriendelijk verkoopgesprek?

p. 58

LEVEL

Hoe presenteer je een product met een digitale tool?

p. 48

3 2

LEVEL

Wat is het belang van een klantgeoriënteerde marketingmix?

p. 5

STEP-IN

p. 4

STEP-IN 1

Wanneer je spreekt van goede voorbeelden van marketing, dan denk je wellicht spontaan aan CocaCola en Apple. Beantwoord de onderstaande vragen. a

Als je vanop de plaats waar je je op dit moment

bevindt vertrekt, hoelang duurt het voordat je aan een blikje of flesje CocaCola geraakt?

Waarom is dat zo?

Welke producten heeft CocaCola nog?

Waarom biedt CocaCola zoveel producten aan?

Op welke manieren maakt CocaCola reclame?

Appleproducten zijn duur. Waarom is dat zo denk je?

Op welke manier maakt Apple reclame?

VA N

THEMA 5

STEP-IN

Waar kun je Appleproducten kopen?

In dit thema doorloop je drie levels waarin je leert … 1

wat het belang is van een klantgeoriënteerde marketingmix;

hoe je een product presenteert met een digitale tool;

hoe je een klantvriendelijk telefoongesprek voert.

Elk level biedt je een stukje kennis dat je nodig hebt om de opdracht van de Stepup uit te voeren. Daarin bespreek je de marketing van een winkel naar keuze.

LEVEL 1 Wat is het belang van een klantgeoriënteerde marketingmix?

Bestudeer de onderstaande afbeeldingen. Welke evolutie geven die afbeeldingen weer?

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvraag: Wat is het belang van een klantgeoriënteerde marketingmix?

THEMA 5

LEVEL 1

VA N

INTRO

Explore 1— What’s in a name … marketingmix. 1

Ga naar het onlinelesmateriaal en bekijk het filmpje. Beantwoord de vragen. a

Wat is marketing volgens de presentator?

Welke elementen bepalen de doelgroep?

Waarom is het zo belangrijk om de doelgroep te bepalen?

In het filmpje is er sprake van de 4 P's. Vul die vier marketinginstrumenten in in de onderstaande tabel.

Wat wordt er bij elke P onderzocht? Noteer het in de tabel.

VA N

PRODUCTORIËNTATIE 4P-MODEL

LEVEL 1

THEMA 5

Marketing

instrumenten, 4 P’s Wat onderzoekt dat marketing instrument?

Hoe zet je elke P om

naar het 4C-model? Wat onderzoekt die C?

MAATSCHAPPELIJKE MARKETINGORIËNTATIE 4C-MODEL

Marketing Bij het begrip ‘marketing’ denk je onmiddellijk aan reclame of promotie, maar marketing is meer dan dat. Marketing brengt ook de waarde van een merk, een product of een dienst over naar de klant. Marketing onderzoekt de behoeften van mensen en vertaalt die behoeften in producten of diensten om vervolgens via een marketingstrategie de verkoop te maximaliseren. Marketing heeft als doel om zo veel mogelijk producten of diensten te verkopen. De —

naamsbekendheid vergroten,

—

zorgen voor een goed imago,

—

concrete acties bedenken om meer omzet te genereren,

—

nieuwe klanten werven,

—

relaties met bestaande klanten onderhouden,

klanten aanzetten tot herhalingsaankopen.

VA N

—

activiteiten van de marketingafdeling beogen de volgende doelen:

4 P’s

In de jaren 60 stelde Jerome McCarthy dat marketeers in hun marketingplan vier elementen moesten gebruiken: prijs, product, plaats en promotie. Het is belangrijk dat die 4 P’s op elkaar afgestemd worden. Enkel wanneer er tussen die marketingmixelementen een goede wisselwerking is, zal marketing het beeld dat klanten van het product hebben, versterken. De marketingmix volgens de 4 P’s vertrekt vanuit het standpunt van de onderneming of van het product en tracht zo de consument te bereiken.

Geef de definitie van marketing.

Wat is de marketingmix volgens het 4Pmodel?

THEMA 5

LEVEL 1

De 4 P’s werden uitgebreid met nog andere P’s. Bekijk de afbeeldingen. Wat betekenen die P’s? PERIFERIE (omgeving)

VA N

PERSONEEL

THEMA 5

LEVEL 1

PACKAGING (verpakking)

PRESENTATIE

4C-model Met de opkomst van de diensteneconomie merkten marketeers dat de 4 P’s niet volstonden. Zo ontstond een marketingmix bestaande uit 6 en zelfs 8 P’s. Maar er kwam op het 4Pmodel ook veel kritiek omdat het vanuit het productaanbod en niet vanuit het klantenperspectief vertrekt. Daarop ontwikkelde onder andere Robert Lauterborn het 4Cmodel. Dat model is interessant voor ondernemingen die de klant centraal stellen en vanuit het klantenperspectief werken en voor ondernemingen die online werken. Dat model houdt rekening met het totale plaatje voor de klant. Zo is er ruimte voor het aspect service.

Een voorbeeld daarvan is dat goederen gratis thuis geleverd kunnen worden (cost) en gratis kunnen worden geretourneerd (convenience en cost).

Het 4Cmodel biedt oplossingen aan de klant en creëert waarde via zo veel mogelijk kanalen. Ondernemingen die succesvol willen zijn, moeten zorgen voor een goede

marketingstrategie. Daarbij hoort ook onderzoeken wie hun doelgroep is en op welke manier ze die doelgroep kunnen bereiken. Marketingstrategie is ook zorgen dat je de componenten van de marketingmix, de 4 P’s, de 6 P’s of de 4 C’s, goed op elkaar afstemt. In deze marketingstrategie is het belangrijk een langetermijndoel voor ogen te houden.

Bekijk het filmpje en beantwoord de vragen.

VA N

Waarom is het belangrijk om mee te zijn met de nieuwste trends?

Waarom is het belangrijk om je doelgroep zo goed mogelijk te kennen?

Leg de evolutie van interruptie naar onlinemarketing uit.

Zet nu de 4 C’s op de juiste plaats in de tabel op bladzijde 6 en vul aan wat elke C

LEVEL 1

onderzoekt.

THEMA 5

Wat is de marketingmix volgens het 4C-model?

Wat is een marketingstrategie?

Wat is juist? Markeer. a

Een product dat met betere materialen is gemaakt, heeft een hogere / lagere prijs dan een product uit minderwaardige materialen.

Een betere verkoopster krijgt een hoger loon waardoor de prijs van het product stijgt / daalt.

Een onlinecampagne via social media is eigenlijk gratis of goedkope reclame waardoor je het product goedkoper / duurder kunt aanbieden.

Als je een televisiecampagne opzet, dan verhogen / verlagen je kosten.

Een goede plaats om een voedingsproduct aan te kopen, is online / in een supermarkt.

VA N

d f

Voor de aankoop van kleding speelt de plaats veel minder een rol. Klanten kopen graag online / in een supermarkt.

Verschillende producten hebben verschillende verpakkingen nodig. Vaak is het zelfs een combinatie van meerdere verpakkingen. Denk maar aan Coca-Colaflesjes: Die worden meestal samengehouden

door een kartonnen doos / piepschuimverpakking/ plastic folie. Plastic zakjes met legoblokjes zitten meestal in een kartonnen doos / piepschuimverpakking / plastic folie en een elektrisch apparaat zoals een tv wordt dan weer beschermd door een kartonnen doos / piepschuimverpakking / plastic folie.

Bekijk het 4C-model. Welke belangrijke verschuiving is er gebeurd in vergelijking met het 4P-model?

Wat kun je besluiten nadat je vraag 8 beantwoord hebt?

THEMA 5

LEVEL 1

Explore 2— Welke oplossing zoekt een consument voor zijn nood?

CUSTOMER

Bekijk de filmpjes en beantwoord de vragen. a

Welke vraag moet je je volgens de onderneemster uit het eerste filmpje stellen als je een product wilt

ontwerpen?

Waarom ontwikkelde Karim een nieuw product?

Vanuit welk oogpunt brengt hij het naar de markt?

Wat is de grootste bekommernis van Karim?

Met welke mindset gaat de onderneemster uit het laatste filmpje naar een beurs?

Welke vragen heeft zij voor nieuwe en bestaande klanten?

Wat is haar doel?

VA N

een tijdspanne tussen de productie en consumptie van het goed. Een dienst kun je niet zien, noch aanraken en kun je niet opslaan. Er is doorgaans geen tijdspanne tussen productie en consumptie van diensten.

THEMA 5

Een goed kun je zien, aanraken en meestal ook opslaan. Er is doorgaans

LEVEL 1

GOED EN DIENST

Good to know Goed personeel doet er toe! Betrouwbare partners, leveranciers zijn belangrijk!

Een klant koopt een goed of een dienst. a

Geef in de tabel aan of het gaat om een goed of een dienst.

Markeer de goederen die niet duurzaam zijn.

Waarom zijn die goederen niet duurzaam volgens jou?

PRODUCT Een smartphone De auto laten wassen

GOED

DIENST

VA N

Een step Een telefonieabonnement Elektriciteit

Een flesje water

Een potje yoghurt Waterdistributie

Productui

Je kunt naar een product kijken in verschillende gelaagdheden, net zoals een ui. Het fysieke product is het kernproduct: je kijkt naar het product zoals het is en waarvoor het dient. Denk daarbij aan de afmeting, het gewicht, de samenstelling, de geur, de vormgeving

en de smaak van het product. Op basis van die primaire eigenschappen is vrijwel geen onderscheid te maken tussen concurrerende producten. Het uitgebreide product of de functionele eigenschappen zijn de kenmerken van het product. Je telt bij het fysieke product de toegevoegde eigenschappen op. Die toegevoegde eigenschappen zorgen ervoor dat het product zich van concurrerende producten kan onderscheiden. De toegevoegde eigenschappen kunnen worden onderverdeeld in: – instrumentele eigenschappen: kwaliteit, design, verpakking, merknaam, service en

THEMA 5

LEVEL 1

garantie,

–

emotionele eigenschappen: status, persoonlijkheid en imago.

Het totale product of de symbolische eigenschappen zijn de door de consument toegekende en afgeleide eigenschappen. Die toegekende en afgeleide eigenschappen komen tot stand doordat consumenten voordelen ervaren bij het gebruik en het bezit van het product. Voorbeelden van dergelijke afgeleide eigenschappen zijn gebruiksgemak, status, duurzaamheid, installatie, levering, krediet en service na verkoop.

Totaalproduct

sig n

Ve rp

Ins ta ll

en rk

Fysieke product

ie t

tie

K w a lit e it

Ken m e

HOOFDVOORDELEN OF -DIENSTEN

M erkna

Uitgebreid product

g kin ak

op rko ve na

ie at

Ser vic e

Welke eigenschappen hebben de volgende producten? PRODUCT

EIGENSCHAPPEN

Fysieke eigenschappen:

Symbolische eigenschappen:

Fysieke eigenschappen:

Functionele eigenschappen:

Symbolische eigenschappen:

Fysieke eigenschappen:

Symbolische eigenschappen:

LEVEL 1

Functionele eigenschappen:

THEMA 5

VA N

Functionele eigenschappen:

Denk eens na over de volgende merken en hun producten. Op basis waarvan proberen zij de klant te overtuigen? a

Ferrari:

Apple:

Consumptiegoederen Je kunt consumptiegoederen indelen op basis van de koopinspanning die de (gemiddelde)

consument bereid is te leveren voor de producten, en de koopinspanning die met de lengte van het

koopbeslissingsproces samenhangt. Zo onderscheid je convenience goods, shopping goods, specialty goods en unsought goods.

SHOPPING

SPECIALTY

UNSOUGHT

GOOD

tandpasta, pen,

tv, laptoptas,

Rolex-uurwerk,

Dela-verzekering,

suiker, cakemix,

vliegtickets,

Rolls-Royce-

Rode Kruisbloed

handzeep, was

meubels, smart

auto, bekende

donatie, levens

middel

phone

schilderijen

verzekering,

VA N

Product

CONVENIENCE

Prijs

relatief goedkoop

redelijk duur

meestal zeer

diamanten ring uiteenlopend

duur

Plaats

wijdverspreid,

selectieve

op veel plaatsen

distributie

heel beperkt

vaak beperkt

verkrijgbaar

Promotie

nadruk op prijs,

nadruk op

nadruk op het

bewustmaking is

beschikbaarheid

verschil met de

unieke aspect

essentieel

en bewustmaking

concurrentie

van het merk en de status

bewust van het

voorkeur voor

heel merktrouw,

aanvaardt

loyaliteit

merk, maar staat

specifieke merk,

aanvaardt geen

vervangproducten

van de

open voor sub

accepteert wel

vervangproduct

klant

stituutproducten

substituut

THEMA 5

LEVEL 1

Merk

producten

Koop

frequente aan

niet-frequente

vaak eenmalige

gedrag

koop, spendeert

aankoop, vraagt

aankoop, heeft

aankoop, enige

van de

weinig tijd en

veel vergelijking

uitgebreide zoek-

vergelijking

klant

moeite om het

tijdens het

en beslissingstijd

tussen de

aan te schaffen

shoppen

nodig

producten

Naast de consumptiegoederen zijn er ook nog de kapitaalgoederen en de grond- en hulpstoffen. Kapitaalgoederen zijn de goederen waarvoor een onderneming een grote investering moet doen zodat ze producten of diensten kan voortbrengen. De grondstoffen zijn de middelen die nodig zijn om het product te produceren. Hulpstoffen zijn nodig om de kapitaalgoederen te laten draaien. Samen vormen zijn de industriële goederen.

Combineer de afbeelding met het goed. Noteer waarom je beide combineert.

VA N

Unsought

good:

Convenience

good:

D LEVEL 1

Shopping good:

THEMA 5

Speciality good:

E Hulpstof:

Kapitaalgoed:

VA N

Grondstof:

Assortiment

Het assortiment van een onderneming is het volledige aanbod aan producten en/of diensten dat een onderneming aanbiedt of verkoopt. De verschillende productcategorieën die een onderneming aanbiedt, vormen de breedte van het assortiment. De soorten of types per categorie die een onderneming aanbiedt, zijn de diepte van het assortiment.

Bekijk in de onderstaande tabel het assortiment van Apple. Noteer in de eerste rij de recentste producten. ONDERNEMING: APPLE

MAC

THEMA 5

LEVEL 1

MacBook Air

iMac

IPAD

iPad Air

iPad

IPHONE

iPhone 14

iPhone SE

WATCH

Apple Watch

AirPods 3e

Nike

generatie

Apple Watch

AirPods Pro

SE Mac Pro

iPad Mini

AIRPODS

TV EN WONEN

Apple TV HD

Apple TV+

In de volgende tabel vind je het assortiment van CocaCola. Waarom denk je dat CocaCola zo veel verschillende productcategorieën aanbiedt?

ONDERNEMING: COCA-COLA COCA-COLA

CHAUDFONTAINE

FUZE TEA

FÏNLEY

FANTA

bv.

bv. Fuze Tea

bv. Fïnley

bv. Fanta

original

Chaudfontaine

Lime Mint

Vlierbloesem

Orange

nietbruisend bv. CocaCola

bv.

bv. Fuze tea

bv. Fïnley

bv. Fanta

Zero Sugar

Chaudfontaine

Mango

Pompelmoes

Orange No

lichtbruisend

bv. Orange

bv. CocaCola

AQUARIUS

bv. Lemon

sugar

bv. CocaCola

bv.

bv. Fuze

Zero Sugar

Chaudfontaine

tea Black

Caffeine free

fusion

Tea Peach

bv. Fïnley

bv. Fanta

Mojito

Lemon

bv. Red peach

VA N

Hibiscus

bv. CocaCola

bv.

bv. Fïnley

bv. Fanta

bv. Blue Ice

Zero Sugar

Chaudfontaine

Ananas

Lemon No

isotonic

Lemon

bruisend

komkommer

sugar

& munt

Maak een tabel met een deel van het assortiment van A.S.Adventure.edu. Surf via het onlinelesmateriaal naar de website van A.S.Adventure.edu. a

Open een leeg werkblad. Gebruik de ICTfiches van rekenblad.

Maak een tabel en plaats daarin horizontaal de breedte van het assortiment met de volgende productgroepen: Wandelen, Active wear, Fietsen, Kamperen, Wintersport.

Plaats verticaal de diepte van het assortiment. Vermeld per productgroep minstens tien verschillende producten.

De rij waarin de productgroepen vermeld staan, geef je een oranje achtergrondkleur. De tekstkleur

mag wit zijn.

Gebruik afbeeldingen voor de producten. Snijd de afbeeldingen bij indien nodig.

Zorg ervoor dat je het assortiment op één A4blad kunt afdrukken.

Bewaar het resultaat in je portfolio. Maak een map voor elk thema en een submap voor elk level. Geef die submap de naam ‘Thema_5_Level_1’. Geef het bestand een duidelijke naam zoals ‘Explore_2_

Een duur merk is vaak beter dan een goedkoop merk.

THEMA 5

Forum

LEVEL 1

assortiment_A.S.Adventure.edu’.

Explore 3— Hoeveel mag het kosten voor de consument? 1

COST

Bekijk het filmpje en beantwoord de vragen. a

Waarover gaat het in het filmpje?

Welke kritiek is er op de oude manier waarin de klant

Over welk soort waarde is er sprake bij marketing?

VA N

centraal staat?

Hoe heb je tot nu toe de marktprijs van een product bepaald?

Hoe bepaalt een onderneming de prijs van een product zodat ze de gemaakte kosten kunnen dekken? Kun je dat ook in een formule gieten?

WAARDE EN KOSTEN

Voor de producent moet de prijs van het product minstens de kosten dekken. De klantwaarde van het product bestaat uit een aantal elementen. —

De productwaarde is de prijs van het product of de dienst en omvat de kwaliteit, de garantie, levering, service, verpakking.

De merkwaarde heeft te maken met het merk dat het product of de dienst levert:

—

merkbekendheid, de waarde en connotaties die de koper met een merk associeert.

—

De relatiewaarde heeft betrekking op de relatie die met de klant is opgebouwd: het opgebouwde vertrouwen, de trouw aan het product …

—

De gepercipieerde kosten verminderen de klantwaarde. Dat zijn kosten die de klant bijvoorbeeld extra moet maken om aan het product te geraken of de kost van het beste

THEMA 5

LEVEL 1

alternatief waarvoor hij niet kiest.

Geef voorbeelden van kosten die de klant maakt om het product aan te schaffen.

Good to know

Enkele jaren geleden werd er in een bekend shoppingcenter een test met pralines

gedaan. In een open ruimte stond een verkoper met ambachtelijk gemaakte pralines. De

pralines waren netjes uitgestald. Bij de pralines stond de prijs vermeld: 2,00 euro per kg. Na enkele uren hadden vier klanten een kilogram pralines gekocht. Vervolgens verhoogde de verkoper de prijs naar 10,00 euro per kilogram. Na evenveel uren had de verkoper vijf keer meer pralines verkocht. Dat heeft alles te maken met de perceptie

VA N

van de klant: wanneer de prijs hoger is,

gaat de klant ervan uit dat de pralines van

een hogere kwaliteit zijn en is hij dus meer geneigd om te kopen.

Opportuniteitskost

Kiezen is verliezen. Bij gepercipieerde kosten hoort zeker de opportuniteitskost: de kost van het beste gemiste alternatief die de klant ervaart.

Nabij jouw school liggen er twee broodjeszaken: Giovanni’s en Constantia’s Sandwich. Hoe kies je tussen beiden?

Voor Giovanni’s bedenk je allerlei positieve elementen. Plaats daar de negatieve elementen van Constantia’s Sandwich tegenover. Per klantwaardeelement is er telkens al een voorbeeld gegeven. Jij geeft telkens twee andere

LEVEL 1

voorbeelden die je kunt uitleggen aan je buur.

THEMA 5

KLANTWAARDE-

GIOVANNI’S

ELEMENT

CONSTANTIA’S SANDWICH

Productwaarde

knapperig broodje

plat broodje

Merkwaarde

Je vindt de broodjes awesome.

Onlangs stond er een doos van ‘Constantia’s Sandwich’ voor de

Relatiewaarde

deur en er kroop een muis uit.

Hij stuurt je een leuke whatsapp

Ze adverteert in de weekkrant.

voor je verjaardag.

De zaak ligt in de straat van de

Je moet een druk kruispunt

school. Het is dus vlakbij.

oversteken.

VA N

Gepercipieerde kosten

Explore 4— Hoeveel moeite wil de consument doen om een product te verkrijgen?

Bekijk het filmpje. Wat is de belangrijkste boodschap in het filmpje?

Bekijk de twee filmpjes van bpost. Beantwoord de vragen.

Waarover gaan de twee filmpjes?

Hoe speelt bpost in het eerste fragment in op het

THEMA 5

LEVEL 1

gemak voor de klant?

CONVENIENCE

Wat zou jij anders doen in de volgende situaties om beter in te zetten op Convenience? Om een Tshirt te kiezen in de webshop moet ik alle Tshirts één voor één overlopen.

De kapper is enkel open op weekdagen van 10.00 tot 12.00 en van 13.30 tot 16.00 uur.

De klantendienst schakelt je vijf keer door omdat niemand het antwoord weet.

Bij deze webshop kun je de producten alleen afhalen in de winkel zelf.

VA N

Hoe speelt bpost in het tweede fragment in op het gemak voor de klant?

Het wasmiddel van een goedkoop product staat te hoog op het winkelrek waardoor niet iedereen erbij kan. Het duurdere merk staat op ooghoogte.

De producten komen uit China. De leveringstijd is gemiddeld drie weken.

Kassa drie opent. Je kunt daar enkel cash betalen.

Opgelet je mag geen blikje frisdrank uit de verpakking halen. Je moet de

In deze winkel staan de producten in een kartonnen doos op een pallet.

De Tesla wordt nog maar op drie locaties verkocht in België.

Nike laat leerlingen met Adidasschoenen niet binnen voor een bedrijfsbezoek.

THEMA 5

LEVEL 1

hele verpakking aankopen.

Je belt naar de klantendienst. Een bandje vraagt je om later terug te bellen omdat er lange wachttijden zijn.

Jan opent een apotheek in landelijk gebied. Het is mooi gelegen in de natuur. Het dichtstbijzijnde huis staat op vier kilometer.

De nieuwe Colruyt in de stad heeft geen parking.

Een verkoopster heeft een alcoholprobleem en drinkt onder de uren.

Bij deze onlinewebstore kun je enkel betalen met de Visakaart.

VA N

Bij deze wellness moet je soms wel een half uur in de rij staan voor een massage.

Convenience

De kernboodschap is dat de klant gemakkelijk aan de producten wil geraken.

Forum

THEMA 5

LEVEL 1

Binnenkort bestel je echt alles online.

Explore 5— Hoe verloopt de communicatie met de consument?

COMMUNICATION

Communication Ondernemingen gaan in dialoog met de individuele klant. Ze gebruiken daarvoor verschillende vormen van communicatie (communication). Gaande van traditionele promotiekanalen zoals mediareclame, content.

folders, advertenties, tot een zeer individuele communicatie via social media, direct mail, user generated Door een individuele benadering ontstaat er een vertrouwensband en een relatie. Als de klant tot de community behoort, heeft hij inspraak en wordt hij deel van de marketingstrategie door het

product bij vrienden en kennissen te promoten. Klanten moeten daarbij voldoende informatie vinden, laagdrempelig contact kunnen zoeken en gemakkelijk klachten kunnen indienen.

Bestudeer de afbeeldingen. Beantwoord de vragen.

Welke traditionele promotiekanalen herken je?

VA N

Welke vormen van individuele communicatie zie je?

Wat is de bedoeling van individuele communicatie?

THEMA 5

LEVEL 1

IN VA N 2

Social media wordt vandaag meer dan ooit ingezet om in communicatie te gaan met potentiële klanten. Bekijk de afbeelding en beantwoord de vragen. Welke social media gebruik jij?

Geef een voorbeeld van reclame die jij al eens via social media gekregen hebt.

THEMA 5

LEVEL 1

Wat valt je op bij dergelijke reclame?

Bekijk het filmpje over de gevaren van reclame op social media. Beantwoord de vragen. a

Op welk gevaar wordt gewezen?

Welke website gemaakt door studenten geeft leerkrachten tools om dat tijdens de les aan de

Good to know

leerlingen uit te leggen?

Op Instagram is één op de vier berichten reclame! Contentmakers of influencers moeten

VA N

vanaf nu bij een commerciële post vermelden dat ze reclame maken.

Bekijk het filmpje over direct mail. Beantwoord de vragen. a

Welke drie elementen zorgen ervoor dat direct mail de potentiële klant raakt?

Welk bereik hebben de volgende communicatiekanalen?



tv:



folder:



direct mail:

Geef een voorbeeld van een direct mail waarop jij bent ingegaan.

Omschrijf het begrip direct mail.

THEMA 5

LEVEL 1

CocaCola lanceerde een grootse campagne die user generated content gebruikte. Bekijk het filmpje. Beantwoord de vragen. a

Wat deed de CocaCola company om meer klanten te lokken?

Wat deden klanten met de gepersonaliseerde

flesjes?

Wat deed CocaCola om nog meer mensen te betrekken?

Wat was het resultaat in user generated content op facebook?

Wat was het resultaat in de verkoop van CocaCola?

Hoe zou jij het begrip user generated content omschrijven?

Heb jij zelf al eens user generated content geplaatst? Wat heb je juist gedaan?

VA N

Bekijk de volgende foto’s over klantenservice. Wat zie je en op welke manier heeft de klant inspraak?

THEMA 5

LEVEL 1

Wat:

Hoe:

Online

Hoi Mijn naam is Judith – vandaag in de vorm van een chatbot. Aangenaam!

Klik op ‘Oké’. Stel hier je vraag

Wat:

Ben je ook benieuwd hoe je je marketing nog effectiever kunt maken? Laten we dan een (virtueel) kopje koffie drinken. Wat:

Hoe:

VA N

Hoe:

THEMA 5

Wat:

LEVEL 1

www.perfectwebsite.be

Explore 6— Welke trends zijn er in marketing? Good to know Klanten verwachten dat ondernemingen innoveren en dat ze zorgen voor een persoonlijke ervaring. Uit onderzoek blijkt dat meer dan 70 % van de klanten verwacht dat de onderneming realtime met de klant communiceert. Meer dan 60 % van de klanten gebruikt meerdere devices om te shoppen. Vergeet niet dat millennials (geboren tussen devices.

1980 en 1995) en generation Z (geboren tussen 1996 en 2015) opgroeiden met digitale

Consumenten geven de voorkeur aan ondernemingen waarmee ze 24/7 via social media en andere digitale kanalen in contact kunnen komen. Millennials betalen graag meer

voor een goede klantenervaring en generation Z verwacht meer digitale innovatie van

ondernemingen. Daardoor kan de manier waarop ondernemingen klanten benaderen niet meer achterblijven en moeten ze nieuwe manieren bedenken.

VA N

Werk in drie of zes groepen. Elke groep werkt met een andere bron. a

Raadpleeg de bestanden bij het onlinelesmateriaal.

Beantwoord de vragen aan de hand van de bron.

Verwerk de antwoorden in een presentatie.

Stel je presentatie voor aan de klas.

Groep 1 Trendrapport



Welke ondernemingen hadden tijdens de coronapandemie een streepje voor?



Wat is het nut van Google Analytics?



Wat is het nut van Google Tag Manager?



Wat is ‘readspeaker’? Welk nut heeft dat?



Zoek nog een nieuwe trend in de marketing. Bespreek die zo concreet mogelijk en geef een of enkele

THEMA 5

LEVEL 1

voorbeeld(en).

Groep 2 Kanalen

Good to know Het 4C-model wil oplossingen aanbieden aan de klant. Ondernemingen moeten waarde creëren en oplossingen aanbieden en dat via zoveel mogelijk kanalen.



multichannel



crosschannel



omnichannel

Groep 3 Customer Experience in 2030

Leg de onderstaande begrippen uit. Geef van elk begrip een voorbeeld. Gebruik het internet.

Wat wordt belangrijker tegen 2030?



Hoe gaat een winkel om met klanten die gepersonaliseerde producten willen?



Wat betekent ‘hyperindividualization’?



Wat is ‘experiential marketing’?

VA N



Explore 7— Hoe breng je de marketingelementen samen

tot een strategie in het Business Model Canvas (BMC)?

Good to know

Met het Business Model Canvas maak je een ondernemingsplan in een overzichtelijk document. Je brengt je bedrijfsplan overzichtelijk in kaart met negen bouwstenen.

Ga naar het onlinelesmateriaal en bestudeer de ontdekplaat van het Business Model Canvas (BMC).

THEMA 5

LEVEL 1

Lees het verhaal van Jeroen en Aicha. Vul in het BMC de bouwstenen aan.

Juicy Drink

Jeroen en Aicha hebben samen de onderneming Juicy Drink opgericht. Ze hebben een kleine smoothiebar in het Wijnegem shoppingcenter. Uiteraard willen ze zoveel mogelijk mensen laten genieten van hun smoothies. Ze willen wel hun product als ‘bio, gezond en ethisch geproduceerd’ in de markt zetten want ze kopen hun groenten aan bij een lokale bioboer, het biofruit komt van fruitgroothandel Mertens en de bekers zijn gemaakt van gerecycleerd karton.

VA N

Ze plaatsen een grote QR-code die rechtstreeks verwijst naar hun website (maandelijkse kost van de website is 50,00 euro). Ze proberen iedere klant een klantenkaart mee te geven zodat ze heel wat gegevens zoals mailadressen, geboortedatums, leeftijd en woonplaats kunnen verzamelen. In ruil krijgen de klanten wekelijks een nieuwsbericht met de ‘Smoothie van de week’ en een toffe opmerking van een klant. Bovendien krijgt elke klant op zijn verjaardag een mail met als aanbod een gratis minismoothie. Juicy Drink heeft ook een pagina waar klanten hun opmerkingen kunnen achterlaten. Wie een probleem meldt, krijgt altijd een persoonlijk bericht van Aicha. De plaatselijke taverne Grand-café biedt sinds kort ook smoothies aan en plaatste een groot oplichtend reclamebord om voorbijgangers aan te trekken.

THEMA 5

LEVEL 1

De beste klanten zijn de personeelsleden van het shoppingcenter. Sommigen komen dagelijks langs. Die klanten krijgen een golden klantenkaart met extra korting. De aankoop van ingrediënten en bekers bedraagt per smoothie 1,50 euro. Voor de huur van de kleine bar betalen ze maandelijks 450,00 euro. Iedere smoothie kost 5,00 euro. Op maandbasis maken ze 6 500,00 euro winst maar daar moet hun eigen loon nog af. Voor energiekosten en water betalen ze 200,00 euro per maand. Ze betalen ook nog hun meubilair en machines af voor 250,00 euro per maand.

LEVEL 1

Poster economische kringloop+business model A1 - v2.indd 1

THEMA 5

Kostenstructuur

Mensen en middelen

Kernactiviteiten

Naam:

Kanalen

Klantenrelaties

Inkomstenstromen

Waardeproposities

VA N

Strategische partners

Business Model Canvas Klantensegmenten

Versie:

14/02/2020 13:07

TO THE POINT Een onderneming zet heel wat elementen in om succesvol te kunnen zijn. Het is belangrijk om die aanpak regelmatig bij te sturen. Consumenten willen na verloop van tijd immers andere dingen en concurrerende ondernemingen zitten ook niet stil. Waar vroeger de ondernemingen en de producten centraal stonden, staan nu de individuele klant en het maatschappelijk welzijn centraal.

PRODUCT

COST

PRIJS PLAATS

CONVENIENCE

PROMOTIE COMMUNICATION

CUSTOMER

VA N

Marketing is onderzoek doen naar de behoeften van mensen, het vertalen van die behoeften in producten en het ontwikkelen van een strategie om de verkoop van de producten te maximaliseren. Aangezien de wereld verandert, verandert ook de marketing. De marketingelementen worden opgebouwd vanuit de 4 C’s: customer, cost, convenience en communication. Customer

De onderneming vertrekt vanuit de behoeften van de klant en zal uiteindelijk een oplossing verkopen in plaats van het product op zich. Als die oplossing beter aansluit op de nood van de doelgroep, zal het product beter verkopen. Het is dus belangrijk om de doelgroep goed te kennen. Je kunt naar een product kijken in verschillende gelaagdheden, net zoals een ui. Het fysieke product is het kernproduct. Dat is de binnenste laag van het product. Je kijkt naar het product zoals het is en waarvoor het dient. Denk daarbij aan de afmeting, gewicht, samenstelling, geur, vormgeving en smaak van een product. Op basis van die primaire eigenschappen is vrijwel geen onderscheid te maken tussen concurrerende producten.

Het uitgebreide product of de functionele eigenschappen, de tweede laag, zijn de kenmerken van

het product. Je gaat bij het fysieke product de toegevoegde eigenschappen optellen. Die toegevoegde eigenschappen zorgen ervoor dat het product zich kan onderscheiden van concurrerende producten. Het gaat dan over kenmerken, functies enz. Het totale product of de symbolische eigenschappen zijn de door de consument toegekende en afgeleide eigenschappen. Die komen tot stand doordat consumenten voordelen ervaren bij het gebruik en het bezit van het product.

THEMA 5

LEVEL 1

Een product kan een goed of een dienst zijn. Een goed is een tastbaar middel dat al dan niet

duurzaam is. Een dienst is een vergankelijk en niet-tastbaar middel, het is een handeling die iemand anders voor je verricht.

Goederen worden verder opgedeeld in consumptiegoederen en industriële goederen. Consumptiegoederen worden verkocht aan de eindgebruiker. Er bestaan verschillende soorten consumptiegoederen. —

Consumenten kopen vaak een convenience good. Een prijs-kwaliteitvergelijking vraagt weinig

—

Voor een shopping good besteedt de klant meer tijd aan de prijs-kwaliteitvergelijking.

inspanning van de klant. —

Consumenten besteden veel tijd om een speciality good te kopen en om de prijs-kwaliteit te vergelijken. Voorkeur voor een bepaald merk en status spelen bij de aanschaf een rol. Een goed waarvoor de klant geen belangstelling heeft tot dat het op zijn pad komt en hij het koopt, is een unsought good.

—

Industriële goederen worden verwerkt in een nieuw product of worden doorverkocht. Daaronder vallen: — —

grondstoffen: goederen die volledig verwerkt zijn in het eindproduct;

kapitaalgoederen: goederen die dienen om andere goederen te produceren maar geen deel uitmaken van het eindproduct;

—

hulpstoffen: goederen die niet in het eindproduct terechtkomen maar wel verbruikt worden tijdens het productieproces.

Het geheel van alle producten dat wordt aangeboden door de onderneming, vormt het assortiment.

VA N

De breedte van het assortiment wordt bepaald door het aantal productgroepen. De diepte van het assortiment wordt bepaald door de verschillende varianten binnen een productgroep. Cost

Iedere klant maakt de waarde op van een product (wat hij bereid is te betalen en op te offeren) volgens zijn waarden in het leven. De klantwaarde vertrekt van het gehele product en bestaat uit: productwaarde: prijs van het product, de kwaliteit, innovatie, levering, incentives, verpakking, service …

merkwaarde: merkbekendheid, de waarde en connotaties die op een merk

relatiewaarde: vertrouwen, trouw, lerende relatie … en alles wat betrekking heeft

–

gepercipieerde kosten: kosten die de klant extra moet maken om aan het product te

worden geplakt, merkwaardering, imago … op de relatie die met de klant is opgebouwd … geraken en opportuniteitskosten

De individuele klant kijkt steeds meer naar de kosten voor de maatschappij. Is het product wel

milieuvriendelijk geproduceerd of zijn de arbeidsvoorwaarden wel in orde? Convenience

De consument wil het product of de dienst zo makkelijk mogelijk verwerven op plekken en tijden die hem het beste uitkomen. Als een klant te veel moeite moet doen om aan een product te komen, haakt hij snel af. Belangrijk voor het gemak zijn bijvoorbeeld de plaats van de aankoop, de tijd die

THEMA 5

LEVEL 1

nodig is, de moeilijkheid om eraan te geraken, de hulp die de klant krijgt.

Communication Ondernemingen gaan in dialoog met de individuele klant. Ze maken daarbij gebruik van verschillende vormen van communicatie gaande van traditionele promotiekanalen zoals mediareclame, folders, advertenties, tot een zeer individuele communicatie via social media, direct mail of user generated content. Door een individuele benadering ontstaat er een vertrouwensband of een relatie. Als de klant tot de

community behoort zal hij inspraak hebben en deel worden van de marketingstrategie. Hij zal dan

zelf het product promoten bij vrienden en kennissen. Klanten moeten voldoende informatie vinden, laagdrempelig contact kunnen zoeken en gemakkelijk klachten kunnen indienen.

Wanneer een onderneming de vier C’s (customer, cost, convenience en communication) met elkaar combineert kom je tot de marketingmix. De vier marketingelementen hangen onderling samen en

vertrekken vanuit het standpunt van de klant, om zo op het aankoopgedrag van de consument in te spelen.

Op welke marketingelementen de onderneming meer wil inzetten, vind je in de marketingstrategie van een onderneming. Door digitalisering verandert er heel wat aan de manier van verkopen, aan de

VA N

marketingstrategieën en aan de manier van promotie voeren. Marketeers moeten tegenwoordig ook heel het online gebeuren en dus het digitale mee opnemen in hun marketingstrategieën. Zo gebeurt heel wat reclame tegenwoordig online en wordt sociale media almaar belangrijker. Ook wat de combinatie van verkoop en distributie betreft, is er heel wat veranderd. Zo kun je multichannel, crosschannel en omnichannel onderscheiden. —

Bij multichannel kiest de klant tussen enkele kanalen, online of in de winkel, die niet op elkaar zijn afgestemd.

—

Bij crosschannel gebruikt de klant enkele kanalen die op elkaar zijn afgestemd. De onderneming bepaalt voor de klant welk kanaal het best past bij zijn klantvraag. Een klant bestelt het product online en wil besparen op verzendkosten, en kiest er dus voor het product in de winkel af te halen. De prijzen zijn op de website en in de winkel hetzelfde. Als de klant het product wil retourneren, dan kan dat zowel in de winkel als via een postverzending naar het centrale magazijn.

—

Omnichannelretail integreert naadloos de webshop in de fysieke winkel. De onderneming beheert alle verkoop met één handige tool en kan zo via elk kanaal een consistente merkbeleving bieden. Klanten kopen producten waar en wanneer ze willen, in de winkel of

online met hun favoriete toestel.

Ondernemingen gebruiken het Business Model Canvas (BMC) om in één A4 hun ondernemingsplan en de marketingstrategie te visualiseren. De onderneming brengt zo de 4C’s en hun onderlinge interactie samen. Het BMC bestaat uit negen bouwstenen die weergeven welke meerwaarde de onderneming biedt voor de klant. De linkerzijde toont hoe je de toegevoegde waarde tot stand brengt. De rechterzijde

THEMA 5

LEVEL 1

toont aan wie je het product verkoopt, hoe de levering eruitziet en hoe je je relaties onderhoudt. De

onderkant bestaat uit de kosten en opbrengsten.

THEMA 5

LEVEL 1

• Hoeveel afzet/omzet heb je nodig om succesvol te zijn? • Hoeveel afzet/omzet haal je uit elke productgroep?

• Welke van je activiteiten zijn het duurst?

Poster economische kringloop+business model A1 - v2.indd 1

L I F T

• Voor welke waarde die je creëert willen je klanten echt betalen?

• Welke van je middelen zijn het duurst?

• Hoe bereik je die klanten nu?

• Via welke kanalen (website, sociale media, formulieren ...) willen je klanten je boodschap ontvangen?

Kanalen

• Wie zijn je belangrijkste klanten?

• Voor wie creëer je waarde?

• Wat zijn je belangrijkste kosten?

• Welke noden van je klanten vervul je?

Versie:

Klantensegmenten

Inkomstenstromen

Over welke mensen en middelen moet je beschikken om je product of diensten op de markt te brengen?

Mensen en middelen

• Welke producten of diensten bied je aan?

• Hoeveel kosten deze klantenrelaties je?

• Welk probleem van je klanten los je op?

• Welke activiteiten moet je gaan uitvoeren om de concurrentie voor te blijven?

• Hoe wil je klanten begeleiden en bedienen?

• Welke waarde lever je aan je klanten?

• Welke activiteiten moet je gaan uitvoeren om tegemoet te komen aan de behoeften van je doelgroep?

Klantenrelaties

Waardeproposities

Kernactiviteiten

Naam:

Kostenstructuur

• Welke activiteiten voeren deze partners voor je uit?

• Welke middelen haal je bij deze partners?

• Wie zijn je strategische leveranciers?

• Wie zijn je strategische partners?

Strategische partners

Business Model Canvas

VA N

s Model Canvas

Naam:

Versie:

Business Model Canvas WaardeKern-

activiteiten Strategische partners

s Model Canvas

Naam: Versie: KlantenKlantensegmenten proposities relaties Strategische partners:WaardeWelke partnerships metKlantenleveranciers en anderen zijn belangrijk om KlantenKernsegmenten relaties activiteiten succesvol te zijn en omproposities te kunnen groeien?

Naam:

Versie:

Kernactiviteiten: Wat zijn de belangrijkste activiteiten van een onderneming zodat ze kan KlantenWaardeKlantensegmenten proposities relaties voorzien in de behoeften van de klant en zodat ze de concurrentie voor blijft?

Kernactiviteiten

el Canvas

Naam:

Versie:

Mensen en middelen: Welk personeel en welke financiële en fysieke middelen zijn er nodig

Mensen en WaardeNaam: Versie: KlantenKlantenernKanalen klant te kunnen garanderen? relaties waarde voor desegmenten tiviteitenmiddelen proposities om de toegevoegde Versie: Mensen Klanten-en Naam: Klantenaam: Versie: Kanalen middelen segmenten relaties Waardeproposities: Welke waarde voegt de onderneming toe aan het product voor de KlantenWaardeKlantenKlantensegmenten proposities relaties klant? segmenten Naam:

Mensen en middelen Klantenrelaties

Kanalen

Klantenrelaties: Op welke manier investeer je in goede en stabiele klantenrelaties? Klantensegmenten

ensen en uur ddelen

Inkomstenstromen Kanalen

Kostenstructuur Kanalen

aam:

Versie:

Kanalen: Op welke manieren bereik je je klanten zodat je weet wat ze wensen en hoe je de Inkomstenstromen oplossing tot bij hen brengt? Kanalen

Klantensegmenten

Klantensegmenten: Welke doelgroep wil je bedienen? Wat zijn de Inkomstenstromen

belangrijkste kenmerken van je doelgroep?

VA N

uur

Versie:

Kanalen

Kostenstructuur: Welke constante en variabele kosten zijn nodig om

Inkomstenstromen

de oplossing tot de klant te kunnen brengen?

14/02/2020 13:07

komstenstromen Poster economische kringloop+business model A1 - v2.indd 1

14/02/2020 13:07

BEKIJK DE KENNISCLIP

Inkomstenstromen: Welk verdienmodel heeft de onderneming en Inkomstenstromen hoeveel omzet wordt er gemaakt?

komstenstromen

14/02/2020 13:07

THEMA 5

LEVEL 1

14/02/2020 13:07

Action 1— Op welke marketingelementen focust de onderneming?

Hoe stel je een onderneming die op elk van de vier marketingelementen evenveel inzet, voor? a

Bekijk de onderstaande voorstellingen van een marketingstrategie.

Geef mogelijke voorbeelden van de marketingelementen die door de onderneming meer worden ingezet.

CUSTOMER COST 4 C’s CONVE-

COMMUNI-

NIENCE

CATION

MARKETINGMIX

MARKETINGSTRATEGIE

VA N

COST

CUSTOMER

4 C’s

CONVE-

COMMUNI-

NIENCE

CATION

CUSTOMER

COST

4 C’s

CONVE-

NIENCE

COMMUNICATION

Farfetch is een luxe

modewinkel. Je kunt enkel online, via je pc of via de

app, bestellen. De levering gebeurt door DHL. Past je

kledingstuk niet, dan kun je online of via de app ingeven dat DHL het pakketje bij je thuis moet ophalen.

zoals Spotify en Apple Music. De klant koopt slechts zelden nog cd’s.

THEMA 5

muziekstreamingdiensten

LEVEL 1

Sinds enkele jaren zijn er

MARKETINGSTRATEGIE

MARKETINGMIX

In 2021 opende de Okay Direct, een onbemande supermarkt. De winkel is 24/7 open. Wie de Xtra kaart of app scant, krijgt toegang tot de winkel. Alle producten liggen in (koel)meubelen met openen met een QRcode.

gesloten deuren. Die kun je

Action 2— Naar welke oplossing is de klant op zoek? 1

Welke eigenschappen zie jij in het product?

VA N

Fysieke eigenschappen:

Functionele eigenschappen:

Symbolische eigenschappen:

THEMA 5

LEVEL 1

Fysieke eigenschappen:

Bekijk de onderstaande situaties. Om welk product gaat het? Combineer. SITUATIE 1

GOED

Antwerpse bedrijven bouwen een nieuwe installatie om uit de

Convenience good

Shopping good

Schelde koelwater voor hun productieprocessen te pompen. 2

Marjan en Ilhan gaan de hele zaterdag kleding passen in winkels op de Meir. Pieter eet graag boter.

Specialty good

Niets zo leuk als plots een smartphone ontdekken in de winkel

Unsought good

Hulpstof

Grondstof

Kapitaalgoed

die automatisch wiskundeoefeningen kan oplossen. 5

Als ik kijk naar de auto van mijn leerkracht, raad ik hem aan om de volgende keer wat meer garages te bezoeken.

Om kleding te maken heeft een confectieonderneming een naaimachine nodig.

Om chocolade te maken heb je cacaopoeder nodig.

VA N

De sauskoning biedt een ruim assortiment sauzen aan. a

Vul de begrippen breedte en diepte in op de juiste plaats.

Vervolledig de tabel met eigen voorbeelden.

VAN HET ASSORTIMENT

MAYONAISE

VAN HET ASSORTIMENT

Heinz (ei)

KETCHUP

Heinz (tomaat)

Heinz (citroen)

THEMA 5

LEVEL 1

Calvé

Bekijk de onderstaande labels. Waarmee houdt de klant de laatste jaren steeds vaker rekening als hij een

VA N

oplossing zoekt voor zijn behoefte?

Action 3— Wie is bereid om hoeveel te betalen? Welke klantwaardeelementen worden ingezet in de volgende situaties?

THEMA 5

LEVEL 1

IN VA N

Ayacucho®, het private brand van A.S.Adventure.edu in samenwerking met Solid

Een succesverhaal voor iedereen

A.S.Adventure.edu werkt nauw samen met Solid, een Belgische ontwikkelingsorganisatie die projecten opzet om kansarmoede de wereld uit te helpen. Met de steun van de bedrijfswereld investeert Solid al sinds 2000 in duurzame gemeenschapsontwikkeling, intensieve opleidingen en begeleiding van kwetsbare groepen – initieel met een focus op het Peruaanse Ayacucho, maar nu ook in Kenia en India. Zo krijgen lokale inwoners de kans om kennis te verwerven en hun lot in eigen handen te nemen.

utterstock.co m

THEMA 5

LEVEL 1

Een nobel en duurzaam project, waar A.S.Adventure.edu graag haar steentje toe bijdraagt. Hoe? Eenvoudig. Sinds 2009 levert elk verkocht product uit de Ayacucho-collectie nieuwe fondsen op voor de bestaande projecten én nieuwe initiatieven van Solid.

Shop deze producten online: een T-shirt, een smartphone en een product naar keuze. a

Zoek een webshop die je aantrekkelijk vindt en noteer de naam in de onderste rij van de tabel.

Noteer de klantwaarde-elementen die voor jou belangrijk zijn waardoor je bereid bent de gevraagde prijs te betalen. PRODUCT

KLANT-

T-SHIRT

SMARTPHONE

WAARDE ELEMENT

Merkwaarde

VA N

Gepercipieerde kosten

Gevraagde prijs

Website van de winkel

Action 4— Wat is het probleem van bpost? 1

Lees het artikel over bpost. Beantwoord de vragen. a

Welk probleem heeft bpost?

Hoe beïnvloedt dat het marketingelement customer?

THEMA 5

LEVEL 1

Relatiewaarde

Productwaarde

Hoe wordt het marketingelement convenience beïnvloed?

Bpost kan het niet meer aan: 25 000 pakjes moeten zelf opgehaald worden. Maar worden je verzendkosten terugbetaald en komt je pakje nog wel op tijd?

VA N

Sinterklaas en de lockdown strooien roet in de pakjesverdeling van bpost. Per dag moeten de postbedelers nu al zo’n half miljoen pakjes rondbrengen. Een aantal dat, met de feestdagen in het vooruitzicht, alleen nog zal stijgen en nu al krijgt een deel van de klanten zijn bestelling niet thuisgeleverd. Ze moeten er zelf om, aldus bpost. Maar hoe werkt dat precies? Wat met de betaalde verzendkosten en komen straks de cadeautjes wel nog op tijd onder de kerstboom?

Welke pakjes worden niet thuis bezorgd? ‘Dat hangt af van regio tot regio. In de ene streek en zeker in steden wordt er meer online gekocht dan in kleinere gemeenten. Veel hangt ook af van de ronde van de postbeambte die druk of minder druk is. Het staat dus niet op voorhand vast.’ Hoe lang zal dit blijven duren? ‘De maatregel zal “een paar weken” van kracht zijn. Al kan het aantal pakjes de komende tijd nog toenemen. De feestdagen komen er immers aan en we weten niet wat er deze lockdown nog zal gebeuren.’ Als ik mijn pakje toch moet ophalen, worden mijn verzendkosten dan terugbetaald? ‘Die kosten zijn afhankelijk van de webshop waar je hebt besteld’, zegt Van Mierlo. ‘Die beslist of er al dan niet verzendingskosten worden aangerekend en hoeveel.’ Bpost zal dus geen geld terugstorten aan klanten, daarover beslist de handelaar.

Hoe zou jij reageren als jouw pakje voor iemand van je familie bij de af te halen pakjes zou zitten?

LEVEL 1

Bron: nieuwsblad.be, 20201121

THEMA 5

Hoe weet je dat jouw pakje niet geleverd wordt? Dat nieuws krijg je via mail. ‘Het gaat sowieso alleen om pakjes van mensen van wie we een mailadres hebben’, zegt Van Mierlo. ‘Zij krijgen een mail, zoals ze ook een track-and-tracecode toegestuurd krijgen. Op basis daarvan kunnen ze naar het afhaalpunt om hun bestelling op te halen.’ Waar kan ik mijn pakje gaan afhalen? ‘In de mail die je ontvangt, staat het adres waar je je pakje kunt oppikken. We hebben 2 300 afhaalpunten in ons eigen netwerk’, aldus van Mierlo. ‘Dat kan het postkantoor, een postpunt of een pakjespunt zijn.’ Maar ook een Decathlonwinkel behoort vanaf vandaag tot de mogelijkheden. ‘Dat zijn nog eens 30 extra afhaalpunten die erbij komen.’ Zal ik ver moeten rijden voor mijn pakket? ‘Niet meer dan tien à vijftien kilometer’, stelt Van Mierlo. Wat toch behoorlijk is, zeker als je geen auto hebt. ‘Dat beseffen wij ook, maar we vragen begrip in deze uitzonderlijke omstandigheden.’

Action 5— Waar vind je een voorbeeld van een traditioneel promotiekanaal?

Zoek een voorbeeld van reclame via een traditioneel promotiekanaal die je aanspreekt. Je kunt kiezen uit een van volgende promotievormen: tvcommercial – radiocommercial – advertentie in krant of tijdschrift – billboard of poster (langs de straat, in

een bushokje, achteraan op een bus …) – sponsoring – reclame via social media

Stel jouw promotiekanaal voor aan je klasgenoten. Leg uit welke trucjes

het promotiekanaal volgens jou gebruikt om je te verleiden tot de aankoop van het product. b

Volgende zaken kunnen je helpen bij je mondelinge voorstelling: 

Naam onderneming of merk



Product of dienst waarvoor reclame gemaakt wordt



Soort promotievorm



Waarom heb je deze gekozen?



Welk trucs gebruikt het promotiekanaal om de klant te overtuigen? Bijvoorbeeld: humor, speciale actie (zoals korting, gratis exemplaren),

HANDGEL

VA N

kleurgebruik, bekende personen …

Action 6— Klaar voor marktonderzoek?

Werk per twee. Je gaat na hoe de verkoper met jou de communicatie wil aangaan. Kies, naargelang je interesse, een van de drie opties. Vink de gekozen optie aan. Optie 1: Je bezoekt een winkelstraat – shoppingcenter (zonder winkels binnen te gaan). Optie 2: Je bezoekt enkele winkels.

THEMA 5

LEVEL 1

Optie 3: Je speurt op het internet webwinkels af.

Ga naar het onlinelesmateriaal. Je vindt er voor elke optie alles wat je nodig hebt.

Verwerk met een tekstverwerker de onderzoeksresultaten individueel in een verslag.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Action 7— Laat jij je verleiden? MORE Bekijk het filmpje over verkooptechnieken. Beantwoord de vragen. Welke drie technieken uit de Intro zetten volgens het filmpje aan tot kopen?

Welke truc wordt toegepast met het bordje ‘maximaal twee stuks’?

Werkte de truc?

Wat probeert de verkoper te doen door een extra grote doos pralines aan te bieden?

VA N

Wat was het effect op de verkoop?

Welke geur wordt verspreid bij koelkasten, ovens en lingerie?

Waarom zou je dat doen?

Geef nog enkele voorbeelden van hoe ondernemingen je online (proberen te) beïnvloeden.

THEMA 5

Ik laat me bijna nooit beïnvloeden door reclame en verkooptechnieken.

LEVEL 1

Forum

BREAKING NEWS 1

Ga naar het onlinelesmateriaal. Je vindt er een actualiteitsitem over het onderwerp.

Los de vragen op.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

CHECKLIST Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

Ik kan het begrip ‘marketing’ toelichten.

Ik kan het begrip ‘marketingmix’ toelichten.

Ik kan een doelgroep bepalen.

VA N

KAN

BETER

Ik kan de marketingelementen ‘product’, ‘prijs’,

‘plaats’ en ‘promotie’ toelichten aan de hand van voorbeelden.

Ik kan het belang van de doelgroep goed te

kennen toelichten aan de hand van voorbeelden.

Ik kan de begrippen ‘product’, ‘goed’ en ‘dienst’ in eigen woorden omschrijven.

Ik kan de fysieke, functionele en symbolische

eigenschappen van goederen toelichten aan de hand van voorbeelden.

Ik kan de consumptiegoederen opdelen in

convenience, shopping, speciality en unsought

goederen aan de hand van voorbeelden.

In kan de industriële goederen opdelen in grondstoffen, kapitaalgoederen en hulpstoffen aan de hand van voorbeelden.

Ik kan het begrip ‘assortiment’ in eigen woorden omschrijven.

THEMA 5

LEVEL 1

Ik kan de begrippen ‘diepte en breedte van een assortiment’ uitleggen aan de hand van een voorbeeld.

EXTRA OEFENMATERIAAL

KAN

EXTRA OEFENMATERIAAL

BETER

12 Ik kan het marketingelement customer

toelichten aan de hand van voorbeelden. 13 Ik kan het begrip ‘klantwaarde’ toelichten aan de hand van een voorbeeld dat bestaat uit de

klantwaarde-elementen (productwaarde + merkwaarde + relatiewaarde – gepercipieerde

kost). 14 Ik kan het marketingelement cost toelichten aan de hand van voorbeelden. 15 Ik kan het marketingelement convenience toelichten aan de hand van voorbeelden.

16 Ik kan het marketingelement communication toelichten aan de hand van voorbeelden.

17 Ik kan de begrippen ‘user generated content’

VA N

en ‘direct mail’ toelichten aan de hand van een

voorbeeld.

18 Ik kan het begrip ‘marketingstrategie’ in eigen woorden omschrijven.

19 Ik kan de begrippen ‘multichannel’,

‘crosschannel’ en ‘omnichannel’ toelichten met

een voorbeeld.

20 Ik kan de negen bouwstenen van het BMC toelichten.

Ik kan mijn eigen mening onderbouwen.

22 Ik kan een tabel aanmaken en bewerken met

een tekstverwerker.

THEMA 5

LEVEL 1

LEVEL 2 Hoe presenteer je een product met een digitale tool?

Bestudeer de onderstaande afbeeldingen. Wat zie je?

THEMA 5

LEVEL 2

VA N

INTRO

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvraag: Hoe stel je een product voor met een digitale tool?

Explore 1— Wat is er belangrijk wanneer je een product voorstelt?

Werk in twee groepen. Iedere groep bekijkt een filmpje. Schrijf de belangrijkste tips in een paar kernwoorden

neer terwijl je het filmpje bekijkt.

VA N

Good to know

Wanneer je een product voorstelt, probeer dan met de volgende items rekening te houden. –

Toon het product in de presentatie of video.

–

Wanneer je een opsomming geeft, laat dan de opsommingstekens weg. Dat is

–

Wil je kenmerken en een afbeelding tonen, plaats dan de afbeelding links en de

–

Gebruik kleuren die matchen met je product, maar ook zacht zijn voor de ogen om te

–

Wanneer je de kenmerken toont, geef dan niet gewoon een opsomming, maar

–

Vermijd het gebruik van een standaardtabel met rijen en kolommen. Dat oogt saai.

–

Maak een slide dynamisch: niet noodzakelijk met animatie, maar door niet alles in

overbodig vulsel van je scherm. kenmerken rechts.

kijken. Je kunt eventueel de huisstijlkleuren van het merk gebruiken. gebruik een creatief ontwerp om die te tonen. Gebruik iconen, afbeeldingen …

een rechtlijnige tabel te gooien.

Gebruik dezelfde kleuren doorheen je presentatie.

–

Sjablonen of templates kunnen helpen om een creatieve slide te maken.

–

‘Keep it short and simple’ ofwel KISS.

THEMA 5

LEVEL 2

–

Explore 2— Welke presentatietips zijn belangrijk? Lees de volgende tekst met verschillende presentatietips. Markeer de belangrijkste tips.

Hoe presenteer je als de beste? 1

Vertel een verhaal. Wanneer je een product voorstelt, geef dan geen presentatie, maar vertel een verhaal.

Dat verhaal kan op jezelf of op iemand anders betrekking hebben. Zorg, indien mogelijk,

voor een emotionele band met je publiek en met het product. Zorg vooral voor passie en inspireer je publiek. Geloof zelf in het product. 2

Verbaas je publiek.

Presenteer op een verfrissende manier. Doe iets nieuws, iets onverwachts. Zorg voor

nieuwe informatie. Zo opende Bill Gates tijdens een van zijn presentaties eens een bokaal met één malariamug in. Hij liet de mug los in het publiek. 3

Voer een gesprek met je publiek.

Je hoeft er geen vraagenantwoordspel van maken, maar stel eens een retorische vraag. 4

Gebruik handgebaren.

Blijf niet stokstijf staan achter een lessenaar. Doe niemand na. Zorg dat je handgebaren

VA N

natuurlijk overkomen. Gebruik je handgebaren bijvoorbeeld voor uitbundige momenten.

Vermijd vervelende trekjes.

Sta niet met je handen in je zakken. Ga niet tikken met je vingers of met een pen. Om daarop te oefenen, film je jezelf tijdens het inoefenen van de presentatie. Gebruik de hele ruimte, wandel eens uit het beeld tijdens het filmen. De beste presentatoren zoals Steve Jobs en Tim Cook, wandelen op het podium.

Gebruik emoties want die onthoudt het publiek langer.

Daarom, verras je publiek, gebruik emoties in je verhaal zoals angst, plezier, verbazing …

Gebruik concrete voorbeelden.

Gebruik attributen

Wanneer je je product aan de hand van

een presentatie voorstelt, toon dat product ook in real life.

Mensen willen het zien, eventueel voelen of ervaren. Zorg voor tastbare prikkels.

Humor

Gebruik eventueel humor in de vorm van anekdotes, foto’s, citaten,

maar vertel geen grappen na.

Maak je presentatie zo visueel mogelijk. Gebruik beelden en/of video’s. Hoe minder tekst, hoe beter.

Stemgebruik

Varieer je stemvolume en intonatie. Praat zacht als je wilt dat je publiek aandachtig luistert. Praat luider om je enthousiasme uit te drukken of om iets te benadrukken. Praat snel, gedurende enkele seconden, als je iets opwindends wilt

THEMA 5

LEVEL 2

vertellen.

Durf even, drie seconden, te pauzeren tijdens je verhaal. Dat zorgt ervoor dat mensen even kunnen nadenken, bekomen, het verhaal in zich kunnen opnemen.

Explore 3— Welk programma gebruik je om je product voor te stellen?

Presentatie

Collage

Video

Good to know

Zoek op internet naar programma’s om een productpresentatie te geven. Welke vind je zoal?

Maak voor je de presentatie ontwerpt een overzicht op papier of met een tekstverwerker

VA N

van wat je wilt vertellen. Je kunt pas een presentatie maken, als je de inhoud kent.

Explore 4— Hoe ziet een productpitch eruit? Good to know

Net als een pitch over jezelf bij een sollicitatiegesprek, kun je ook een pitch over een product geven. Dat betekent dat je in één à twee minuten je product aan potentiële

THEMA 5

LEVEL 2

kopers voorstelt.

Ga naar het onlinelesmateriaal. Bekijk de drie filmpjes. Welke tips haal je uit die pitches?

TO THE POINT

Je kunt digitale media gebruiken om een nieuw product voor te stellen. Vaak worden presentaties,

VA N

video’s of pitches gebruikt als hulpmiddel om een nieuw product te lanceren. Wanneer je een product gaat voorstellen, houd dan zeker rekening met de volgende items: —

Vertel een verhaal en presenteer niet gewoon een product.

—

Laat de potentiële kopers weten op welke manier het product hun leven verbetert of hun problemen oplost.

Geloof zelf in het product.

—

Wees enthousiast tijdens je presentatie en toon passie.

—

Gebruik concrete voorbeelden en ondersteun je verhaal met feiten of anekdotes.

—

Gebruik voldoende afbeeldingen of video’s en vermijd overmatig gebruik van tekst.

—

Gebruik superlatieven en bijvoeglijke naamwoorden.

—

Demonstreer het product. Gebruik attributen.

—

Oefen je presentatie veel keren.

THEMA 5

LEVEL 2

—

Action 1— Maak een productpresentatie met een presentatieprogramma

Kies een product dat je in een presentatie wilt voorstellen. Dat kan een product van A.S.Adventure.edu of een ander product zijn. Zorg voor voldoende afbeeldingen van dat product.

Schrijf hieronder kort de inhoud die je in je presentatie wilt vertellen.

Kies als programma bijvoorbeeld PowerPoint, Prezi, Keynote, Visme of nog andere software.

Gebruik de tips uit de Explores en de

evaluatiefiche bij Action 2 om je presentatie te controleren. e

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

VA N

Presenteer nu je product aan de klas.

Zorg ervoor dat je presentatie automatisch afspeelt en herstart. a

Plaats gepaste muziek onder de presentatie.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Action 2— Stel een product op een originele manier voor Kies een product dat je in een video, een storyboard of een collage wilt voorstellen. Dat kan een product van A.S.Adventure.edu of een ander product zijn.

Zorg voor voldoende afbeeldingen of korte filmpjes van dat product.

Maak eventueel enkele korte filmpjes met je smartphone of met een filmcamera en verwerk die in je

Gebruik de tips uit de Explores en de evaluatiefiche om je voorstelling te controleren.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Presenteer nu je product aan de klas. Tip:

Wanneer je een video maakt, spreek je tekst in en voeg je die toe aan je video.

THEMA 5

Schrijf hieronder kort de inhoud die je in je voorstelling wilt meegeven.

LEVEL 2

voorstelling.

EVALUATIEFICHE ORIGINELE PRODUCTPRESENTATIE Opbouw presentatie

Max

Score

Opmerkingen

Structuur —

Een titeldia met logo en/of naam product / merk …

Opmaak —

Keuze achtergrond, tekstkleur … afgestemd op product / merk

—

Inhoud per dia: kernwoorden, KISS

Spelling

product / merk, kenmerken

Gebruik afbeeldingen of video’s

VA N

Creatief ontwerp van slides Inhoud presentatie

—

Correcte informatie over het product

—

Volledige informatie over het product

Mondelinge voorstelling presentatie Oogcontact

—

Wordt er een verhaal verteld?

—

Is er voldoende uitleg over het product?

Lichaamstaal

niet stokstijf, gepaste

—

handgebaren …

Spreken —

voldoende intonatie en dynamiek

Creativiteit

THEMA 5

LEVEL 2

—

vernieuwend, attributen …

Taalgebruik —

verstaanbaar, volledige zinnen, foutloos, Nederlands …

TOTAAL

Action 3— Pitch een product Kies een product en maak daarvan een productpitch of een salespitch. Voor het schrijven en uitwerken van een pitch kun je de tips gebruiken van Explore 4 maar

Tip: a

ook de tips uit Level 3 over de verkoopgesprekken.

Schrijf eerst uit wat je gaat vertellen. Hieronder vind je twee schrijfkaders (optie 1 en optie 2) die je daarbij helpen. Kies afhankelijk van je interesse een van beide opties.

Bij het onlinelesmateriaal vind je twee concrete voorbeelden van pitches.

Tip: b

Oefen dat enkele keren in.

Film daarna je pitch.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Optie 1

Schrijfkader 1

Optie 2

Opening pitch

Schrijfkader 2

Opening pitch

Hallo, mijn naam is: (jouw naam)

VA N

De / het (de naam van het product) is een middel dat jou

helpt om (de taak of functie van het product)

. Laat me met een

vraag starten: (Stel een vraag waarin je al aangeeft dat het publiek soms met een probleem zit waarvoor jouw product een oplossing biedt.)

Midden pitch

Het werkt als volgt: (Beschrijf hoe het product

Wel, dat is wat wij proberen te doen met ons

werkt.)

bedrijf / product. Samengevat zorgt dat ervoor

We denken dat dit product geschikt is voor jullie

voordelen van het gebruik van dit product.)

omdat: (Beschrijf de voordelen van het product.)

THEMA 5

Met dit product is het mogelijk om: (Beschrijf de

LEVEL 2

dat: (Beschrijf wat het product doet.)

Zonder dit product: (Beschrijf het nadeel wanneer ze

We kennen jullie behoeften om (Beschrijf hier de

het product niet zouden gebruiken.)

nood of de behoefte van de klant.)

en ons product kan je daarbij helpen. Klanten die ons product gebruiken, melden ons dat: (Vertel

Afsluiten pitch Als je meer wilt leren over dit product: (Beschrijf wat de klant moet doen om aan het product te

Afsluiten pitch

Dus, laat me jullie vragen, wil je niet meer weten over dit product?

VA N

geraken.)

hier wat andere klanten al van je product vinden.)

Action 4— Verzamel nog meer tips

Ga naar het onlinelesmateriaal. Bekijk de vier filmpjes.

Beantwoord de onderstaande vragen in een tekstbestand. Neem de

THEMA 5

LEVEL 2

vragen over en nummer ze.

Noteer als titel ‘Presentatietips’. Geef die Kop 1 als opmaak.

Gebruik nu vier subtitels en geef die telkens Kop 2 als opmaak. 

Bill Gates: Malaria



Bill Gates: Innovating to zero



Julian Treasure



Nancy Duarte

FILMPJE Bill Gates: Malaria

VRAGEN Welke tips haal je uit het filmpje om een goede presentatie neer te zetten? Wat valt je op over het tempo waarop hij spreekt?

Bill Gates: Innovating to zero

Wat valt er je op aan zijn dia’s? Hoe trekt Bill Gates in beide filmpjes de aandacht?

Julian Treasure

Wat mag je niet doen?

Nancy Duarte

Wat moet je wel doen? Welke tips geeft zij tijdens de presentatie?

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

BREAKING NEWS

Ga naar het onlinelesmateriaal. Je vindt er een actualiteitsitem over het onderwerp.

Los de vragen op.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

VA N

CHECKLIST

Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

KAN

BETER

EXTRA OEFENMATERIAAL

Ik kan een product voorstellen aan de hand van een presentatie.

Ik kan een product voorstellen aan de hand van een video.

THEMA 5

LEVEL 2

LEVEL 3 Hoe verloopt een verkoopgesprek? INTRO Lees de twee verhalen. Hoe doen beide verkopers het? Bespreek klassikaal.

VA N

De zaakvoerder van een bedrijf dat veiligheidsglas verkoopt, gaat iedere maand na wie de beste verkoper is. Maand na maand steekt Najib er met kop en schouders boven uit. De baas vraagt hem wat zijn geheim is. Najib antwoordt: ‘Wel, ik ga een winkel of een bedrijf binnen. Ik heb enkel mijn grote tas bij. Ik zeg geen woord. Vervolgens neem ik een stuk veiligheidsglas uit mijn tas en leg dat op de toonbank. Ik zeg nog steeds geen woord. Ik neem uit de tas een zware hamer van 5 kg. Zonder een woord te zeggen, sla ik met die hamer op het veiligheidsglas. Ik heb natuurlijk meteen de aandacht van de winkelier of de persoon achter het onthaal.’ Wordt vervolgd.

THEMA 5

LEVEL 3

Een lokale krantenwinkel in Diest verkoopt naast kranten ook schrijfwaren, gaande van allerhande pennen, stiften, markeerstiften tot papierwaren. Een klant komt binnen en kijkt rond bij de pennen en stiften. Het lijkt alsof ze niet vindt wat ze zoekt. Ze vraagt aan Timo, de verkoper achter de kassa, of hij ook dikke zwarte stiften heeft zodat je de tekst op een A4-blad van ver kunt zien. Timo antwoordt dat ze zulke dikke stiften niet hebben. Wordt vervolgd.

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvraag: Hoe verloopt een verkoopgesprek?

Explore 1— Welke stappen zijn belangrijk in het verkoopgesprek?

AIDA(S)-model Het AIDA-model is een stappenplan dat in de marketing of in de verkoop gebruikt wordt. Het

Aandacht

zijn de stappen die een koper mogelijk doorloopt bij de aankoop van een product.

Wanneer een verkoper iets aan een klant wil verkopen, moet hij er eerst en vooral voor zorgen dat de klant de winkel binnenkomt. Op één of andere manier moet hij hem lokken of toch zijn

aandacht trekken. De klant moet dus bewust worden van het product, de dienst of de winkel. Vaak gebeurt dat door een vorm van reclame. Interesse

Als de verkoper de aandacht van de klant heeft, moet hij de interesse van de klant opwekken in de voordelen van het product of de dienst. Hij moet zoveel interesse opwekken dat de

koper aangemoedigd is om verder onderzoek te doen. In deze fase tracht de koper meer te weten te komen over het product of de dienst. Dat kan door gedetailleerde informatie over

VA N

het product of de productomschrijving op een website of op een flyer of een videoclip. Drang of verlangen

De koper heeft interesse. Nu zorgt de verkoper ervoor dat de gedachte van de klant wordt omgetoverd van ‘Hmm, dat is leuk’ in ‘Hmm, dat wil ik hebben’. In deze fase overtuigt hij zijn klant om het product te kopen. De verkoper geeft duidelijke voorbeelden van de voordelen van het product of de dienst, rekening houdend met het leven van de klant en met wat hij dus nodig heeft. Een verkoper moet argumenten aanhalen om de klant te overtuigen. Actie

Hier wordt de deal gesloten. De verkoper let op koopsignalen en helpt de klant om de laatste stap te zetten. De klant gaat over tot aankoop. Satisfaction

De onderneming of de verkoper wil dat de klant een goede ervaring heeft. Hij wil dat de klant tevreden naar huis gaat en hopelijk terugkeert. Het is belangrijk dat de tevredenheid van de

klant ook na de aankoop behouden blijft dankzij bijvoorbeeld een goede garantie of service.

THEMA 5

LEVEL 3

De tevredenheid van de klanten staat in de reviews.

Bekijk aandachtig de onderstaande afbeeldingen. Op welke manier probeert de handelaar of de verkoper de aandacht te trekken?

MEGA DEAL

VA N

€ 488,-

Bekijk de afbeelding. In deze winkel

ervaartde klant hoe het is om met virtual reality te werken. Tot welk deel van het

THEMA 5

LEVEL 3

AIDASmodel behoort dat?

Ga naar het onlinelesmateriaal en bekijk het filmpje. Je ziet hoe Apple het AIDASmodel inzet bij de introductie van de iPhone. Plaats bij elk voorbeeld de juiste stap van het AIDASmodel. STAP Steve Jobs vertelt hoe de nieuwe smartphone de problemen oplost. Apple kondigt aan dat ze een nieuw product lanceren, een product dat nog niemand gezien heeft.

waar is.

Steve Jobs toont het product waarmee hij aangeeft dat het werkelijk

Steve Jobs betreedt het podium. Hij legt uit wat het product is en wat de belangrijkste kenmerken zijn.

Herlees nog even het verhaal van Najib uit de Intro. Beantwoord de vragen. Welke stap van het AIDASmodel verwezenlijkt hij met zijn handeling?

VA N

Wat zou Najib nog kunnen doen om de klant te overtuigen?

Explore 2— Hoe moet het onthaal van de klanten, je lichaamstaal en je houding zijn?

Lees het verhaal. Welk kernidee haal je uit het verhaal?

THEMA 5

De CEO van een schoenwinkel schreef een brief naar alle ﬁlialen. Hij vroeg daarin aan alle verkopers dat ze elke klant bij binnenkomst begroeten en aanspreken. De CEO stuurde als test een mystery shopper naar verschillende winkels. Het bleek dat de verkopers te weinig tot niet begroetten. De CEO vroeg waarom de verkopers niet elke klant verwelkomden. Het antwoord luidde vaak dat ze niet wisten op welke manier ze dat moesten doen.

LEVEL 3

VA N

Dus besloot de CEO opnieuw een brief te sturen naar alle winkels. In die brief schreef hij wat de verkopers exact moesten zeggen wanneer een klant de winkel binnenkwam. Enkele weken later stuurde de CEO opnieuw een mystery shopper naar de winkels. Die stelde vast dat alle werknemers inderdaad de voorgestelde begroeting gebruikten. Het had dus gewerkt. Iedereen in de winkelketen gebruikte inmiddels hetzelfde zinnetje. Enkele maanden later stuurde de CEO opnieuw een mystery shopper naar de winkels. Die merkte op dat nog steeds elke werknemer de klant begroette. Het enige verschil was dat nu elke werknemer de begroeting naar zijn persoonlijke stijl had omgezet. Begroeting van de klant is een eerste belangrijke stap in het verkoopproces. One more thing, het zinnetje dat de directeur van de schoenwinkel oorspronkelijk had voorgesteld was: ‘Goedendag, welkom bij Torfs,’ aldus Wouter Torfs, de CEO van schoenenketen Torfs.

De begroeting en verwelkoming van de klant bij het binnenkomen van de winkel heeft een dubbele functie. Welke?

Bekijk het filmpje. Wat wordt er verwacht van het uiterlijk van een verkoper?

Wat is volgens jou verzorgde of aangepaste kledij?

Tip:

Ook een frisse adem en een lekkere lichaamsgeur zijn heel belangrijk. Het is niet verboden om deodorant of

THEMA 5

LEVEL 3

parfum te gebruiken.

Good to know Bij communicatie wordt slechts 7 % van de boodschap overgebracht door de woorden. 38 % van de boodschap wordt bepaald door de stemhoogte, de spreeksnelheid, de intonatie … 55 % van de boodschap wordt bepaald door gebaren, lichaamstaal, gezichtsuitdrukking … Als verkoper betekent dat dat je lichaamstaal of je houding, je attitude enorm belangrijk zijn. Wanneer je je lichaamstaal en je houding goed gebruikt,

kan dat je verkoopgesprek goed ondersteunen om het vertrouwen van de klant te winnen.

Wat vind je van de verkopers op de volgende afbeeldingen wat betreft houding, lichaamstaal en kleding?

VA N

THEMA 5

LEVEL 3

Houding en voorkomen

Dit zijn enkele tips over de houding en het voorkomen van jou, als verkoper. 1

Straal zelfvertrouwen uit door je rug recht te houden en je schouders lichtjes naar achter.

Lach, glimlach.

Let op je spreektempo. Praat je traag, dan kom je lui over. Praat je te snel, dan lijkt het

Probeer niet aan je gezicht te friemelen, want dat geeft aan dat je niet volledig de

alsof je er snel van af wilt zijn.

VA N

waarheid spreekt.

Oogcontact is belangrijk, maar staar je gesprekspartner niet aan.

Laat je armen langs je hangen of gebruik ze om je uitleg te ondersteunen. Kruis ze niet over elkaar in een gesloten houding

Wees jezelf.

Een aangepaste handdruk kan belangrijk zijn. Hoewel dat bij een autoverkoper aangeraden is, maar niet in een kledingwinkel.

Lees de volgende situaties. Noteer onder elke situatie: a

hoe de klant zich voelt;

hoe de klant zal reageren;

wat je (minder) goed vindt aan het gedrag van de verkoper;

tips voor de verkoper om het beter te doen.

THEMA 5

LEVEL 3

Alex gaat samen met zijn partner naar een privéwellness om te genieten van een sauna, een bubbelbad, een zwembad en een stoombad. Na drie uur is hun tijd om en rekenen ze af bij de onthaalmedewerker. Hij vraagt of alles in orde was. Alex geeft aan dat hij het jammer vond dat het water van het bubbelbad koud was. Enkele dagen later krijgt Alex een tegoedbon van de wellness van 50,00 euro.

Jorn gaat naar de supermarkt om appelmoes zonder stukjes te kopen. In het rek vindt hij geen bokalen meer. Hij vraagt aan de verkoper of er elders in de winkel nog van die appelmoes is. De verkoper geeft aan dat als het product niet op zijn gebruikelijke plek in het rek staat, het artikel niet meer voorradig is. Jorn winkelt dan maar verder. Twee minuten later komt de verkoper Jorn achterna en zegt dat hij in het magazijn toch nog bokalen gevonden heeft.

VA N

Yasmina gaat naar een fastfoodrestaurant met haar vriendin. Ze bestelt een menu met frieten, een hamburger en een cola. Op weg naar haar plaats valt de cola van haar plateau. De verkoper ziet dat en zegt dat Yasmina naar haar tafeltje mag gaan. Hij zal de frisdrank opkuisen en haar een nieuwe cola brengen.

THEMA 5

LEVEL 3

Narcis gaat bloemen kopen in een chique bloemenzaak. Ze betaalt 44,00 euro voor een boeket verse bloemen. Thuis aangekomen zet ze de bloemen in een mooie vaas. Twee dagen later echter zijn de bloemen al verwelkt. Ze gaat terug naar de bloemenzaak. Daar antwoorden ze dat dit nu eenmaal zo gaat met bloemen.

E Cisse en Britt gaan trouwen. Ze gaan op gesprek bij de eigenaar van een trouwzaal. Het koppel vraagt om ook voor de gasten die ‘s avonds naar het feest komen, zitplaatsen te voorzien. De eigenaar van de zaal zegt dat er voor die laatavondgasten alleen maar statafels ter beschikking staan. Cisse en Britt herhalen dat ze het zelf vervelend zouden vinden om de hele avond te moeten staan, en dringen aan op zitplaatsen voor de gasten. De eigenaar van de zaal raadt het koppel dat af.

Neem er nog even het verhaal van Timo uit de Intro bij. Wat had de klant gehoopt?

VA N

Houding

Het is belangrijk dat je als verkoper samen met de klant op zoek gaat naar een oplossing voor het probleem. Je moet dus een open houding aannemen, luisteren naar zijn verwachtingen om zo samen tot een oplossing te komen.

Good to know

Wanneer en hoe spreek je als verkoper de klant aan? Die vraag is niet gemakkelijk te beantwoorden. De vraag ‘Kan ik u helpen?’ is geen goede vraag, want als de klant ‘Neen’ antwoordt, is het gesprek meteen afgelopen. Een betere vraag is ‘Waarmee kan

ik u helpen?’, want dan moet de klant aangeven wat hij zoekt. Klanten vinden het soms storend als ze aangesproken worden, daarom is het belangrijk om creatief te zijn.

Hoe kun je op een subtiele manier een verkoopgesprek starten zonder dat de klant het vervelend vindt?

THEMA 5

LEVEL 3

Geef een oplossing in de volgende situaties zonder de vervelende vraag ‘Kan ik je helpen?’ te stellen.

Een klant is schoenen aan het passen.

Een mama en haar kindje zijn in de winkel. De mama is op zoek naar een blouse voor zichzelf.

Enthousiasme

Als verkoper moet je enthousiast zijn over het product dat of de dienst die je verkoopt. Als jij niet enthousiast bent, zal de mogelijke koper dat ook niet zijn. Je moet proberen om

je enthousiasme voor het product op de klant over te brengen. Als de klant op zijn beurt reageert met emotie, energie, blijheid of vreugde dan ben je goed op weg.

Hoe creëer je enthousiasme bij de klant? Ga naar het onlinelesmateriaal en bekijk het filmpje. Ook uit een presentatie kun je iets leren voor je verkoopgesprek. Welke tips krijg je om je product goed te verkopen?

VA N

Explore 3— Welke verschillende klanttypes zijn er? Klanttypes

Als verkoper krijg je verschillende klanttypes over de vloer. Elke klant is uniek. Daarom moet je de klant goed observeren om gepast op zijn gedrag in te spelen. Je moet zijn behoeften proberen te achterhalen. Het is onmogelijk om alle verschillende klanttypes te omschrijven

THEMA 5

LEVEL 3

maar je kunt klanten wel indelen op basis van koopgedrag, leeftijd en behoefte.

Je kunt klanten indelen op basis van hun koopgedrag. Combineer het klanttype met de juiste omschrijving. KLANTTYPE

KOOPGEDRAG

1 Trouwe klant

A Hij bezoekt de winkel vaak, maar laat zijn beslissing afhangen van de kortingen die de winkel op dat moment aanbiedt.

2 Discountklant

B Hij is echt van plan om een bepaald artikel te kopen.

3 Zwervende klant

C Hij maakt minder dan 20 % van het klantenbestand uit, maar

zorgt wel voor meer dan 50 % van de omzet. Hij is loyaal. 4 Impulsklant

D Hij is niet echt van plan om iets te kopen, maar komt de winkel

spontaan binnen. De klant koopt wat op dat moment goed lijkt. 5 Behoeftegebaseerde

E Hij heeft niet meteen een bepaalde behoefte of een bepaald

klant

verlangen maar wil eerder een bepaalde ervaring of een gevoel van eenheid of gemeenschap beleven.

VA N

Je kunt klanten ook indelen op basis van de leeftijd. Geef aan wat specifiek is voor elke leeftijdsgroep. LEEFTIJDSCATEGORIE

16 – 25 jaar

EIGENSCHAPPEN

26 – 35 jaar

THEMA 5

LEVEL 3

LEEFTIJDSCATEGORIE 36 – 49 jaar

EIGENSCHAPPEN

50 – 65 jaar

VA N

65 +

Tot slot kunnen klanten ook ingedeeld worden op basis van hun behoeften. Lees aandachtig het kenniskader en beantwoord de vragen.

Klanttypen

Relatieklanten willen vooral dat een verkoper hen goed behandelt. Zij hebben behoefte aan een vriendelijke omgang. Terwijl je als verkoper met hen praat, ‘scannen’ ze je op je

sympathie. Als ze je vriendelijk vinden, zullen ze van jou kopen. Als ze je als onaangenaam ervaren, kopen ze niet. Informatieklanten willen dat je je product door en door kent. Ze hebben behoefte aan een productexpert die hen correcte informatie geeft. Terwijl je als verkoper met hen praat, ‘scannen’ ze je op je productkennis. Weet je alles van je product, dan zullen ze bij je kopen.

behoefte aan een heel direct en overtuigend gesprek. Terwijl je als verkoper met hen praat, ‘scannen’ ze je op je zelfzekerheid. Sta je voor honderd procent achter je product en verdedig je het met hand en tand, dan kopen ze van je. Twijfel je aan jezelf en je product, dan kopen ze niet.

THEMA 5

Overtuigingsklanten verwachten dat je overtuigd bent van je eigen product. Ze hebben

LEVEL 3

Weet je te weinig van wat je verkoopt of geef je foute informatie, dan kopen ze niet.

Over welk type klant gaat het? Vink aan. DIT TYPE KLANT VERWACHT …

DIT TYPE KLANT VINDT HET VERVELEND …

dat je een expert bent in het product.

dat je te dicht bij hem komt.

dat je de voor en nadelen goed kent.

dat je persoonlijke vragen stelt.

dat je hem objectieve informatie geeft.

dat je niet nauwkeurig bent in je informatie.

dat je zakelijk bent.

dat je van de hak op de tak springt.

informatieklant overtuigingsklant

relatieklant

DIT TYPE KLANT VERWACHT … dat je een eigen mening hebt. dat je haar op je tanden hebt. dat je snel handelt. dat je een doorzetter bent.

DIT TYPE KLANT VINDT HET VERVELEND …

dat je slijmt.

dat je je mening niet durft uitspreken. dat je snel opgeeft.

dat je traag handelt.

VA N

relatieklant

informatieklant

overtuigingsklant

DIT TYPE KLANT VERWACHT …

dat je oprecht luistert.

dat je gehaast bent.

dat je complimentjes geeft.

dat je nors bent.

dat je veel glimlacht.

dat je hem dwingt om te kopen.

dat je positief bent.

dat je te direct bent.

relatieklant

informatieklant

overtuigingsklant

Welk type klant ben jij, denk je? Waarom?

THEMA 5

LEVEL 3

DIT TYPE KLANT VINDT HET VERVELEND …

Good to know Het is niet makkelijk om alle klanttypes te onderscheiden en daarop je verkoopgesprek af te stemmen. Zo kan een klant die anders altijd zijn tijd neemt, ook al eens weinig tijd hebben. Een 55-jarige milieubewuste koper laat zich door het kleinkind misschien toch overhalen om plastic speelgoed te kopen. En van een klant die voor de eerste keer jouw winkel binnenstapt, weet je nog niet of het een loyale klant is … Weet je niet welk type je klant is, dan spiegel je zijn gedrag. Je gedraagt je, zoals je klant zich gedraagt.

Praat je klant vrolijk, dan praat jij ook vrolijk. Is je klant erg rustig, dan gedraag jij je ook rustig. De

enige uitzondering is de emotie boos. Wordt je klant boos, dan spiegel je hem niet, maar blijf je rustig

en beheerst. Belangrijk is dat je als verkoper altijd vriendelijk en behulpzaam bent.

VA N

Explore 4— Hoe kom je de behoeften van de klant te weten? 1

Lees het verhaal. Wat kun je eruit leren?

De eigenaar en directeur van een schoenfabriek stuurt twee verkopers naar een eiland. Op dat eiland wonen duizenden mensen maar niemand draagt er schoenen. Na het bezoek brengen de verkopers verslag uit aan de directeur. De eerste verkoper komt terug en zegt: ‘Pff, hier kunnen we niets verkopen, directeur. Niemand draagt er schoenen.’ De tweede verkoper komt terug en zegt enthousiast en opgewonden: ‘Directeur, we moeten meteen naar dat eiland. Niemand draagt er schoenen!’

klant te achterhalen?

LEVEL 3

Ga naar het onlinelesmateriaal. Bekijk het filmpje. Welke tips krijg je in het filmpje om de behoefte van de

THEMA 5

Koopmotief en koopwens Wanneer een klant een bepaalde behoefte heeft maar nog niet meteen weet welk product hij specifiek wil kopen, is er sprake van een koopmotief. Zo kan een klant nieuwe kleding willen voor een fuif, zonder te weten wat hij specifiek wil kopen. Wanneer een klant een specifiek product wil of zoekt, is er sprake van een koopwens. Zo kan een klant op zoek zijn naar een zwarte jurk met Vhals, maat 42.

Wanneer een klant met een koopmotief je winkel binnenkomt, moet je als verkoper met hem op zoek naar

de koopwens. Die kom je te weten door vragen te stellen. Welk soort vragen zijn de onderstaande vragen? Kies uit:

open vraag – gesloten vraag – meerkeuzevraag – bevestigende of controlerende vraag

VRAAG

SOORT VRAAG

Bent u op zoek naar een jurk?

VA N

Dus als ik het goed begrijp, heeft u graag een

zwarte jurk tot boven de knieën, maatje 42 van het merk Guess?

Die enkellaarsjes hebben we in vier kleuren. Gaat

uw voorkeur uit naar: witte, zwarte, bruine of beige enkellaarsjes?

Wat zoekt u precies?

Met welke vraagsoort zal je de meeste informatie verkrijgen?

THEMA 5

LEVEL 3

Soort vragen Gesloten vragen beginnen met een werkwoord. Ze worden ook wel janeevragen genoemd. Open vragen beginnen met een vraagwoord zoals ‘wie, wat, waarom, welke, wanneer, waarvoor, hoe, hoeveel’. Als je vragen stelt, gebruik je de trechtertechniek: je begint met open vragen om zoveel mogelijk informatie te verkrijgen, daarna stel je enkele gesloten vragen en je eindigt met bevestigende vragen. 72

Herneem nogmaals het verhaal van de Intro. Timo geeft aan dat ze geen dikke zwarte stiften hebben. Anouk, de collega van Timo, onderbreekt hem. Lees het vervolg van het gesprek. Wat is het verschil tussen Anouk en Timo?

Anouk: Klant: Anouk: Klant: Anouk:

Anouk

VA N

Klant: Anouk: Klant: Anouk:

Wacht eens even mevrouw. Wat zoekt u precies? Wel, ik ben een lerares. Ik moet een dikke zwarte stift hebben waarmee ik op een A4-blad een woord kan schrijven dat achteraan in de klas ook leesbaar is. En is het een groot lokaal? Ja, toch wel vijf meter. Oké, laten we eens even testen. Ik neem hier een blad papier. Ik heb hier een zwarte stift. Het is geen dikke zwarte stift, maar we zullen het proberen. Prima. Dat mag. Ik schrijf hier mijn naam op. Kunt u achter in de winkel gaan staan, dat is zes en een halve meter. Doe ik. Hoe goed kunt u het lezen? Ik zie het prima. Die stift is ook al goed. Uitstekend. Ik leg ze aan de kassa. Heeft u misschien ook papier nodig?

Anouk: Klant:

Explore 5— Welke argumenten kun je aanhalen om de klant te overtuigen?

Rationele en emotionele verkoopargumenten Om een klant te overtuigen moet je de juiste argumenten hebben. Je kunt gebruikmaken van rationele argumenten: argumenten die duidelijk zichtbaar zijn, die zwart op wit op papier staan, of die de technische kant van het artikel bepalen, zoals het stroomverbruik van een toestel, de afmetingen, de werking, de kostprijs … Maar je kunt ook emotionele argumenten gebruiken. Dan speel je in op het gevoel dat of de ervaring die het product of de dienst bezorgt. Je speelt in op de persoonlijke situatie van de klant. De emotionele argumenten bieden een antwoord op zijn behoefte en maken duidelijk waarom de klant er beter van wordt

wanneer hij dat product koopt. Bijvoorbeeld: —

een zitgrasmaaier: focus niet op de prijs (rationeel), maar benadruk hoeveel tijd de klant erdoor bespaart. Beklemtoon dat de klant in die gewonnen tijd (emotioneel) iets leuks kan doen, zoals naar een voetbalwedstrijd gaan kijken. een wasmachine: verwijs niet alleen naar het beperkte waterverbruik dat op de technische fiche (rationeel) staat maar vertel ook dat de waterfactuur daardoor een doen, zoals een lekker etentje.

LEVEL 3

pak lager zal zijn, en dat de klant met dat uitgespaarde geld (emotioneel) iets leuks kan

THEMA 5

—

Bedenk voor de onderstaande producten een rationeel en emotioneel verkoopargument.

A 16 65” 5c m

HDR 4K

Rationeel:

Emotioneel:

2021 Neo QLED

Rationeel:

Emotioneel:

VA N

Apple iPhone 13 Pro 512 GB grijs

Rationeel:

Emotioneel:

Apple MacBook Air 1 kg

Good to know Vind je het moeilijk om emotionele argumenten te bedenken, pas dan de associatietechniek toe: je zoekt associaties met het product dat je verkoopt. ‘Waaraan denk je bij het product?’

LEVEL 3

waar dat product je aan doet denken.

THEMA 5

Associeer verder op de associaties. Je legt dus verbanden tussen het product en alles

Zet dat dan om in een emotioneel verkoopargument:

bijvoorbeeld: Je moet een fleecedekentje verkopen. fleecedeken  warm  gezellig  knus  open haard  tv  met zijn tweetjes ‘Dit fleecedekentje zorgt ervoor dat je lekker warm hebt en je kunt zo met je partner gezellig en knus bij elkaar zitten aan de open haard en een leuk ﬁlmpje bekijken.’

Koopbereidheid Wanneer je klanten probeert te overtuigen op basis van een algemeen kenmerk, krijg je meestal geen enthousiaste reactie. ‘So what ... ?’, denken ze bij zichzelf. Dat is niet de reactie waar je als verkoper naar streeft. Wanneer je echter een specifiek kenmerk van je product vertaalt naar een duidelijk voordeel voor je klant, dan krijg je de enthousiaste reactie waar je als verkoper naar op zoek bent. De laatste stap die het enthousiasme van de klant nog meer vergroot, is bewijs aanleveren voor de voordelen die je vermeldt. De kenmerken van je producten vertalen naar concrete

klantvoordelen lokt bij je klant enthousiasme én koopbereidheid uit.

Kenmerk

Voordeel

Bewijs

Je kunt op elk moment

Kom, we maken enkele

heeft drie

van de dag, ook ‘s

foto’s hier in de winkel

camera’s.

nachts, de mooiste

en in het magazijn waar

foto’s maken.

het donkerder is.

VA N

De smartphone

Geef voor de volgende producten telkens een voordeel en een bewijs waarmee je, als verkoper in de

winkel, de klant zou kunnen overtuigen.

Een waterkoker van 2 400 watt

LG, 5.1 surroundsysteem, bestaande uit soundbar, subwoofer en

VOORDEEL

BEWIJS

THEMA 5

KENMERK

LEVEL 3

2 achterspeakers

Explore 6— Welke koopsignalen zendt een klant uit? Koopsignaal Een koopsignaal is elk gedrag van de klant waaruit blijkt of de klant interesse heeft in je product of je dienst, of hij waarde aan je product of dienst hecht. Een koopsignaal van de klant is een teken voor jou als verkoper om iets te ondernemen. Er zijn positieve en negatieve koopsignalen.

Als de klant interesse heeft, geef hij een positief koopsignaal: —

Hij vraagt advies.

—

Hij noemt specifieke wensen op.

—

Hij neemt een staal of brochure in de hand.

—

Hij zet zijn bril af of begint op een andere manier met zijn bril te prullen.

—

Hij leunt voorover of schuift naar het puntje van de stoel.

—

Hij glimlacht.

—

Hij wilt het product testen.

—

Hij staat bij een product, kijkt rond op zoek naar een verkoper. Meestal zie je dat aan de ogen en een glimlach.

VA N

Als de klant een bezwaar of een excuus zoekt of twijfelt, dan is dat een negatief koopsignaal: —

Tegenstrijdige lichaamstaal: de lichaamstaal komt niet overeen met dat wat de klant zegt (bv. een gesloten houding maar wel positief antwoorden).

—

Het ‘nerveuze lachje’ ofwel, ‘Ik lach wel, maar ben niet blij’.

—

Hand over de mond houden of de hand van de kin naar de mond verplaatsen.

—

Gekruiste armen.

Opgelet, bij negatieve koopsignalen wil het niet zeggen dat het afgelopen is. De verkoper moet trachten te achterhalen wat de wensen of behoeften zijn van de klant.

Ga naar het onlinelesmateriaal. Bekijk het filmpje en beantwoord de vragen. a

Welke negatieve koopsignalen zendt de klant uit?

Welke positieve koopsignalen zendt de klant uit?

THEMA 5

LEVEL 3

Explore 7— Hoe ga je als verkoper om met bezwaren of weerstand?

Driestappentechniek Het kan zijn dat de klant met een bezwaar op de proppen komt. Dat betekent niet dat de verkoop verloren is maar de manier waarop je met dat bezwaar omgaat, is allesbepalend voor de afloop van het gesprek.

STAPPENPLAN

Pas bij een bezwaar de driestappentechniek toe.

Stap 1:

Probeer de bron van het bezwaar te begrijpen.

–

Diep het bezwaar emotioneel uit door te vragen:

 Wat geeft u dat gevoel?  Waarover bent u bezorgd?  Hoe ervaart u dat? –

Vraag naar het belang van het bezwaar, door te vragen:

 Hoe belangrijk is dat voor u? Toon empathie door te zeggen:

VA N

–

 Ik begrijp uw standpunt.

 Ik respecteer dat u dat zegt. Stap 2: –

Verruim de mening of visie van de klant zodat de klant jouw standpunt begrijpt. Diep het bezwaar informatief uit. Vraag bijvoorbeeld:

 Waar baseert u die cijfers op?  Waar haalt u die informatie? –

Introduceer een andere mening. Zeg bijvoorbeeld:

 Mijn ervaring daarmee is ...

 Daarnaast is het ook zo dat ...  U moet het zo zien dat ...

 Ik heb daar andere informatie over ... –

Bekijk in detail. Zeg bijvoorbeeld:

 Laat ons dat punt eens in detail bekijken.

 Laat u mij precies uitleggen hoe het werkt. –

Bekijk het grotere plaatje. Zeg bijvoorbeeld:

 In het licht van de totale aankoop is dit ...

 Hoezeer weegt dit door in de totaalbeslissing? Stap 3: –

Doe een actief tegenvoorstel. Bied op de volgende manier een oplossing aan:

 Wat ik voorstel, is ...  Laat ons het zo oplossen ...  Ik heb daar de perfecte oplossing voor. –

Bied op de volgende manier een alternatief aan:

THEMA 5

 Ik kan u het volgende alternatief aanbieden.

LEVEL 3

 Wat eveneens mogelijk is, ...

Driestappentechniek (vervolg)

–

Zet als volgt de voordelen ten opzichte van de nadelen: 

De voordelen zijn dan weer wel dat ...



De andere kant van de medaille is dat ...

Breng jouw eigen enthousiasme over: 

Ik heb mensen hier al mee geholpen ...



Ik ken mensen die het zo opgelost hebben ...

Sluit af: 

Wat stelt u zelf voor dat ik doe?



Hoe ziet u de oplossing?

–

Een klant wilt schoenen kopen. Maar hij heeft een bezwaar. Pas nu als verkoper de driestappentechniek toe. Vul verder aan wat de verkoper zou kunnen ondernemen. Je wordt al een stukje op weg geholpen.

VA N

Verkoper: U zocht zwarte schoenen in maat 40. Ik heb die stoffen schoenen voor u. Klant: Goh, stoffen schoenen zal ik wellicht niet nemen. Die kunnen minder goed tegen de regen. Mijn vorige schoenen waren stoffen schoenen en die waren snel versleten omdat ze van stof waren. Stap 1:

Bezwaar begrijpen

Verkoper:

Stap 2:

Visie verruimen

Verkoper:

Een tegenvoorstel doen

Stap 3:

THEMA 5

LEVEL 3

Verkoper:

Explore 8— Hoe kun je de verkoop afsluiten? Laatste fase van het verkoopproces Potentiële kopers ondervinden in de laatste fase van het koopproces een emotie die aankoopstress heet. Ze beginnen in die fase vaak te twijfelen of ze er wel goed aan doen om het product te kopen, en of er geen betere alternatieven zijn, of het product ergens anders

niet goedkoper is, of ze het wel écht nodig hebben.

Ga naar het onlinelesmateriaal. Bekijk het filmpje en beantwoord de vragen. Welke koopsignalen worden er hier nogmaals opgesomd?

VA N

Hoe kun je de verkoop afsluiten?

THEMA 5

LEVEL 3

Afsluittechnieken Wanneer de klant koopsignalen uitzendt, kun je als verkoper overgaan tot de actie door de volgende afsluittechnieken. Hulpvaardige afsluittechnieken: Je biedt hulp. Zal ik dat alvast naar de kassa brengen voor u?

—

Hebt u nog informatie van mij nodig om uw beslissing te nemen?

—

Als ik u was, dan zou ik de zwarte nemen. Die passen overal bij.

—

Als u die broek neemt, kunnen wij de lengte aanpassen.

—

Assertieve afsluittechnieken: Je helpt de klant beslissen door een klein duwtje. —

Wat denkt u? Neemt u hem?

—

Wanneer wilt u de levering graag?

—

Neemt u de beige of de bruine?

—

Waar twijfelt u nog aan?

Rationele afsluittechnieken: Je overtuigt de klant door logische argumenten aan te halen. —

Zullen we de voordelen en de nadelen even op een rijtje zetten?

—

Bent u overtuigd van de kwaliteit? Neemt u hem dan?

—

Er loopt nu een actie waardoor ik u op dit moment een extra korting kan aanbieden. Wat

VA N

denkt u?

—

Het is momenteel de laatste in stock.

Good to know

Nog een laatste handige tip. Er wordt ook wel gezegd: ‘De klant is koning.’ Moet je de klant dan behandelen als een koning? Heb je al eens gezien hoe de koning behandeld wordt? Wist je dat, als je de koning ontmoet in een of andere parade, je hem niet mag aanspreken behalve wanneer hij jou aanspreekt? Zou een klant niet liever door de verkoper behandeld worden als een goede vriend? Denk eens even na … Jij bent verkoper. Een goede vriend van jou komt de winkel binnen. Ga je hem niet vanzelfsprekend iets beter helpen dan een andere onbekende klant? Wellicht wel. Daarom, een gouden tip,

THEMA 5

LEVEL 3

behandel elke klant alsof het jouw goede vriend of vriendin is.

TO THE POINT AIDAS-model

In het verkoopproces worden vaak verschillende stappen doorlopen. Om dat te verduidelijken bestaan er verschillende modellen. Een van die modellen is het AIDAS-model: —

Trek de aandacht van de klant met bijvoorbeeld je etalage, een verkoper of een reclameactie.

—

Geef de klant informatie over het product of de dienst, zodat de klant interesse krijgt.

—

Zorg ervoor dat de klant het verlangen of de drang krijgt om het product echt te willen.

—

Kom tot een actiemoment, het moment waarop de klant het product of de dienst koopt.

—

Zorg ervoor dat de klant tevreden is met bijvoorbeeld de goede service zodat hij wil terugkomen.

Onthaal klanten, lichaamstaal, houding

Een eerste belangrijk aspect wanneer de klant de winkel binnenkomt, is de begroeting van de klant.

VA N

Dat kan verbaal en/of non-verbaal zijn. De verbale en non-verbale communicatie moeten op elkaar afgestemd zijn. Naast een glimlach op het gezicht van de verkoper, is het vanzelfsprekend dat de verkoper steeds netjes gekleed en verzorgd is. Als verkoper moet je vooral behulpzaam zijn en de klant proberen zo goed mogelijk te helpen. Klanttypes

Klanttypes kun je opdelen volgens koopgedrag, leeftijdsgroep en behoefte. Op basis van het koopgedrag zelf kun je vijf types onderscheiden. —

De discountklant beslist op basis van de kortingen.

—

De behoeftegebaseerde klant heeft echt de intentie om een specifiek artikel te kopen.

—

De aankopen van de impulsklant hangen af van wat hem op dat moment goed lijkt.

—

De trouwe klant keert terug naar je winkel.

—

De zwervende klant heeft niet direct de intentie om iets te kopen.

Als je je klanten indeelt op leeftijdsgroep onderscheid je: 16-25 jaar

—

26-35 jaar

—

36 – 49 jaar

—

50-65 jaar

—

65 +

—

Als je let op de behoeften van de klant, kijk je naar wat de klant verwacht van de verkoper in de Relatieklanten hebben vooral behoefte aan een vriendelijke omgang met de verkoper.

—

Informatieklanten willen een productexpert die hen correcte en objectieve informatie geeft.

—

Overtuigingsklanten hebben vooral behoefte aan een heel direct en overtuigend gesprek.

Behoeften analyseren door vragen te stellen Wil je de behoefte en dus de wensen van de klant te weten komen, dan moet je enerzijds luisteren naar de klant en anderzijds de juiste vragen stellen.

THEMA 5

—

LEVEL 3

winkel.

Argumenten Je moet de klant ook wel overtuigen om je product te kopen. Daarvoor kun je rationele argumenten gebruiken: de feiten, de echte kenmerken van het product. Je kunt ook emotionele argumenten aanhalen waarmee je de klant een ervaring of een gevoel probeert duidelijk te maken. Wat ook helpt, is om een of meerdere kenmerken te vertalen naar een voordeel voor de klant. Wanneer je dat voordeel ook nog eens aantoont of bewijst, dan zal de klant zeker en vast enthousiast zijn. Bezwaren Klanten kunnen wel eens bezwaren hebben zoals ‘Dat is te duur.’ of ‘Ik vind het geen goede kleur.’

STAPPENPLAN Stap 1:

Indien een klant met een bezwaar komt, kun je de driestappentechniek toepassen.

Probeer de bron van het bezwaar te begrijpen.

–

Diep het bezwaar emotioneel uit.

–

Vraag naar het belang van het bezwaar.

–

Toon empathie.

Stap 2:

Verruim de mening of visie van de klant zodat de klant jouw standpunt begrijpt. Diep het bezwaar informatief uit.

–

Introduceer een andere mening.

–

Bekijk in detail.

–

Bekijk het grotere plaatje.

VA N

–

Stap 3:

Doe een actief tegenvoorstel.

–

Bied een oplossing aan.

–

Bied een alternatief aan.

–

Zet de voordelen ten opzichte van de nadelen.

–

Breng jouw eigen enthousiasme over.

–

Sluit af.

Koopsignalen

Als verkoper moet je aandacht hebben voor de koopsignalen van een klant. Wanneer een klant een of enkele van de volgende handelingen uitvoert, heeft de klant interesse. —

Hij neemt een open houding aan.

—

Hij wil het product testen.

—

Hij vraagt naar garantie of levertermijn.

—

Hij maakt een grap.

Daarnaast kunnen er ook negatieve koopsignalen zijn zoals wegkijken, de wenkbrauwen fronsen of de armen kruisen. Afsluiten

Klanten ervaren op het einde vaak aankoopstress. Ze beginnen te twijfelen of ze wel het goede product kopen. Daarom moet je hen als verkoper soms dat

THEMA 5

LEVEL 3

laatste duwtje geven. Er zijn daarbij technieken die kunnen helpen.

—

Hulpvaardige afsluittechnieken: je biedt de klant hulp.

—

Assertieve afsluittechnieken: je helpt de klant bij zijn beslissing door een klein duwtje in de rug te geven.

—

Rationele afsluittechnieken: je overtuigt de klant met logische argumenten.

BEKIJK DE KENNISCLIP

Action 1— Toepassing van het AIDAS-model 1

Tot welke fase van het AIDASmodel behoren de volgende voorbeelden?

A Een verkoper overlijdt. Hij mag kiezen of hij naar

de hemel of naar de hel gaat. Hij informeert zich en kiest uiteindelijk voor de hel. Daar wordt hij de pijn en smeekt de beul om te stoppen. Wanneer de beul hem vraagt wat er scheelt, antwoordt

Enkele tieners delen op de markt in Brussel gratis CocaCola met een

gefolterd en gemarteld. Hij schreeuwt het uit van

nieuwe smaak uit.

de verkoper: ‘Ik begrijp het niet. Waarom doen jullie me dit aan? Ik

had gezien dat ik hier in de hel de hele tijd mocht feesten, champagne drinken, zwemmen en met Lamborghini’s rijden.’

VA N

De beul antwoordt: ‘Oh dat … dat was slechts de promotievideo.’

Ken je Najib uit de Intro nog? Najib hoort van zijn baas dat al zijn collega’s nu hetzelfde trucje toepassen bij de verkoop van veiligheidsglas. Daardoor verkopen nu ook alle andere verkopers meer dan voorheen. Een maand later komen alle verkopers weer bij elkaar. Ook nu weer zegt de baas dat Najib nog steeds meer verkoopt dan alle andere verkopers. De baas vraagt hoe Najib dat doet. Najib antwoordt: ‘Ik ga de winkel binnen, ik leg het glas op de toonbank, geef de

Een autoverkoopster vertelt de klant

hamer aan de klant en laat hem slaan.’

over het aantal pk’s dat de auto

heeft en de mogelijke kleuren.

Een klant proeft een lekker kopje koffie

THEMA 5

waarin zij interesse heeft.

LEVEL 3

gemaakt door het koffiezetapparaat

Je start met je klas een minionderneming. Pas het AIDAmodel toe op het verhaal van jullie minionderneming.

Aandacht trekken



Interesse opwekken

VA N



Jullie minionderneming biedt een dienst aan op school aan de leerlingen en leerkrachten. Zij kunnen overdag hun smartphones bij jullie opladen als hun batterij leeg is.

Drang of verlangen wekken



Actie

THEMA 5

LEVEL 3



Action 2— Verbale en non-verbale communicatie 1

Elke leerling krijgt twee post-its. a

Op de eerste post-it noteer je een willekeurige zin.

Op de tweede post-it, noteer je een bepaalde emotie. Negatieve emoties: woedend – boos – bang – bezorgd – geërgerd – geïrriteerd – nerveus –

verdrietig – moe – teleurgesteld – wanhopig – …

Positieve emoties: enthousiast – gelukkig – speels – verrast – kalm – trots – ontroerd – optimistisch – blij – gefocust – …

De leerkracht haalt de post-its op en verdeelt die onder de leerlingen. Elke leerling krijgt een post-it met een zin en een post-it met een emotie.

Lees de zin hardop voor en gebruik de emotie die op de andere post-it staat. Die emotie moet dus te

VA N

merken zijn bij het zeggen van de zin. a

Wat merk je?

Wat heeft dit te maken met verkopen?

Stel dat je met de klas een minionderneming opricht die producten verkoopt. De school stelt een lokaal ter beschikking als pop-upwinkel. Jij bent verkoper. Hoe onthaal je de medeleerlingen en leerkrachten?

verbaal

LEVEL 3

non-verbaal

THEMA 5

Action 3— Het klanttype 1

Ga naar het onlinelesmateriaal. Bekijk de filmpjes. Welk type klant zie je in het filmpje? Markeer en vul aan. WINKEL

Albert Heijn

behoeftegebaseerde klant / discountklant / zwervende klant

leeftijdscategorie:

relatieklant / informatieklant / overtuigingsklant

Behoeftegebaseerde klant / discountklant / zwervende klant

Leeftijdscategorie:

relatieklant / informatieklant / overtuigingsklant

Giftshop

KLANTTYPE

Breng een bezoek aan een winkel. Winkels uit meerdere branches zijn goed, maar het mogen geen supermarkten zijn. Mogelijke opties: Kledingwinkel zoals JBC, H&M, ZEB, Hunkemöller, Only …

—

Schoenwinkel zoals Torfs, New Paris Londres …

—

Elektrozaak zoals MediaMarkt, Krëfel, Vanden Borre …

—

Tuincentra zoals Aveve ….

—

Parfumzaak zoals Ici Paris, Planet Parfum, Douglas …

—

Sportwinkel zoals A.S.Adventure, Decathlon …

—

Boekhandel zoals Standaard Boekhandel …

Observeer enkele klanten die geholpen worden.

Noteer je bevindingen op een apart blad.

VA N

—

Welke type klant is het volgens jou?



Waaraan merk je dat?



Geef uitleg waarom je een klant als een bepaald type ziet.

Verwerk je bevindingen met een tekstverwerker. 

Open een nieuw tekstbestand en gebruik ‘Klanttypes’ als titel.



Geef die Kop 2 als opmaak.



Schrijf in de koptekst ‘Verkoopgesprekken’ en in de voettekst je naam. Maak voor elke klant die je hebt geobserveerd gebruik van de subtitels ‘Klant 1’ en ‘Klant 2’ enz.



en gebruik Kop 3 als opmaak.



Gebruik opsommingstekens om het klanttype te vermelden en om je uitleg te noteren.



Duid de belangrijke koopsignalen (kern

THEMA 5

LEVEL 3

woorden) aan in het vet.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Action 4— Koopmotief en koopwens Geef voor elk van de volgende situaties een mogelijk koopmotief en een mogelijke koopwens. Situatie 1

Een klant komt een schoenwinkel binnen. Koopmotief:

Situatie 2

Een klant gaat naar een Aveve-tuincenter. Koopmotief:

Koopwens:

Een klant bezoekt MediaMarkt.

VA N

Situatie 3

Koopwens:

Koopmotief:

Koopwens:

Action 5— De juiste vragen

Om de koopwens van een klant te weten te komen, moet je de juiste vragen stellen. Speel het onder staande spel. Wat merk je op? a

Een leerling komt vooraan de klas zitten met de rug naar het bord. De leerkracht schrijft een voor de leerling bekende persoon op het bord. De leerling stelt gesloten vragen waarop de medeleerlingen enkel met ja of nee mogen antwoorden en probeert zo te achterhalen welke naam er op het bord

staat. Wat merk je op?

Een leerling komt vooraan de klas zitten met de rug naar het bord. De leerkracht schrijft opnieuw een

LEVEL 3

voor de leerling bekende persoon op het bord. De leerling mag enkel open vragen stellen. Wat merk je op?

THEMA 5

Een leerling komt vooraan de klas zitten met de rug naar het bord. De leerkracht schrijft een artikel of een product op het bord en zegt in welke zaak dat product te koop is (schoenwinkel, kledingwinkel, elektrozaak …). a

De leerling stelt eerst enkele open vragen.

Vervolgens stelt de leerling enkele gesloten vragen.

Tot slot een of meerdere bevestigende vragen.

Hoeveel vragen heeft de leerling nodig om het antwoord te raden? Bespreek klassikaal.

Action 6— Verkoopargumenten

Geef van de volgende producten van A.S.Adventure.edu een of meerdere rationele en emotionele argumenten. Indien nodig, kun je de associatietechniek toepassen.

Jack Wolfskin Jas Stormy Point

VA N

De Stormy Point van Jack Wolfskin heeft zijn naam niet gestolen. Een wind- en waterdichte jas met gelaste naden, handige zijzakken, opstaande kraag met capuchon en een perfecte pasvorm. • Gewicht: 460 g • Model: Dames • Type jas: Regenjas • Stofsamenstelling voering: 100 % PA / 100 % PES • Waterkolom (mm): 10000 • Samenstelling materiaal: 100 % PES • Winddicht: Ja • Afsluiting mouwen: Elastiek • Verstelbare zoom: Ja • Ademend vermogen: 6000 g/m2/24h • Waterafstotende behandeling: Ja • Verstelbare kap: Ja • Afneembare kap: Nee • Waterdicht: Ja • Prijs: 99,95 euro

Rationeel verkoopargument:

THEMA 5

LEVEL 3

Emotioneel verkoopargument:

Sinner Bril Speed Box

De Speed is een lichtgewicht unisex kunststof Sinner sportbril met verwisselbare lenzen. De lenzen zijn een donkergrijze lens voor (zeer) zonnig weer, een oranje lens voor lichtbewolkt tot halfzonnig weer, en een transparante lens voor bewolkt weer. Daarnaast bevat dit model flexibele pootjes en verstelbare neusvleugels voor extra comfort. Op de neuspads en -veren zit een antisliplaag waardoor de bril tijdens het sporten niet verschuift. Daarnaast bieden de lenzen 100 % UV-bescherming. De bril en verwisselbare lenzen worden geleverd in een handig opbergbox. • Multi-lens • Gedecentreerde polycarbonaat lenzen • Lenzen gemaakt van duurzaam en krasbestendig polycarbonaat • 100 % UVA / B / C bescherming • Antislipneuspads en -brilpootjes • Verstelbare neuspads • Nikkelvrij montuur • Inclusief mooie opbergbox • Prijs: 54,95 euro

VA N

Rationeel verkoopargument:

Emotioneel verkoopargument:

Lezyne Fietsverlichting Lite Drive 1000Xl

THEMA 5

LEVEL 3

Een krachtig, multifunctioneel voorlicht met maximaal 1 000 lumen. De machinaal bewerkte aluminium behuizing met cooling fins is lichtgewicht en super robuust. Cooling fins zorgen voor een snelle en gemakkelijke afvoer van warmte. De LED beschikt over acht uitvoermodi, met een toonaangevende daglichtflitsmodus van 1 000 lumen. Met zijn MOR-lens (Maximum Optical Reflection) is de lichtopbrengst geoptimaliseerd en gelijkmatig verspreid. De autonomietijd van de batterij is met 11 uur toegenomen tot 87 uur batterijduur. De veelzijdige strap kan veilig worden gemonteerd op verschillende soorten sturen. • Multilens: • Oplaadtijd: 4u • Brandduur max. lichtsterkte (u): 87 u • Lichtsterkte max. (Lumen): 1000 • Energiebron: USB • Prijs: 69,95 euro

Rationeel verkoopargument:

Emotioneel verkoopargument:

Van de drie artikelen kies je nu een of enkele kenmerken. Dit zet je om in een voordeel en bewijs voor de klant. Vul die aan in de tabel. KENMERK Jack Wolfskin Jas Stormy

VOORDEEL

VA N

Point

Sinner Bril

Speed Box

Lezyne Fietsverlichting Lite Drive

THEMA 5

LEVEL 3

1000Xl

BEWIJS

Action 7— Koopsignalen Breng een bezoek aan een winkel. Winkels uit meerdere branches zijn goed, maar het mogen geen supermarkten zijn. Mogelijke opties: Kledingwinkel zoals JBC, H&M, ZEB, Hunkemöller, Only …

—

Schoenwinkel zoals Torfs, New Paris Londres …

—

Elektrozaak zoals MediaMarkt, Krëfel, Vanden Borre …

—

Tuincentra zoals Aveve ….

—

Parfumzaak zoals Ici Paris, Planet Parfum, Douglas …

—

Sportwinkel zoals A.S.Adventure, Decathlon …

—

Boekhandel zoals Standaard Boekhandel …

Observeer enkele klanten die geholpen worden.

Noteer je bevindingen op een apart blad. 

Welke koopsignalen zendt de klant uit?

Tip:

Als je heel wat klanten observeert, zul je merken dat bepaalde koopsignalen vaker voorkomen dan anderen.

Waaraan merk je dat? Geef uitleg over die koopsignalen.

VA N



—



Verwerk je bevindingen met een tekstverwerker. 

Open een nieuw tekstbestand en gebruik ‘Verbale en nonverbale koopsignalen’ als titel.



Geef die Kop 2 als opmaak.



Schrijf in de koptekst ‘Verkoopgesprekken’ en in de voettekst je naam.



Gebruik de subtitels ‘Verbale koopsignalen’ en ‘Nonverbale koopsignalen’ en gebruik Kop 3 als opmaak.



Gebruik opsommingstekens om de verschillende koopsignalen te noteren.



Duid de belangrijke koopsignalen (kernwoorden) aan in het vet.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

Action 8— Omgang met bezwaren Bekijk nog eens aandachtig de producten uit Action 6. a

Bedenk een of meerdere bezwaren die de klant zou kunnen maken vooraleer hij het product aanschaft. Pas de driestappentechniek toe.

LEVEL 3

THEMA 5

Jack Wolfskin Jas Stormy Point Bezwaar:

Driestappentechniek:

Sinner Bril Speed Box

VA N

Bezwaar:

Driestappentechniek:

Lezyne Fietsverlichting Lite Drive 1000Xl Bezwaar:

THEMA 5

LEVEL 3

Driestappentechniek:

Noteer voor de volgende producten drie mogelijke bezwaren die een klant zou kunnen geven. a

Gebruik de driestappentechniek om de bezwaren te weerleggen.

Doe dit met een tekstverwerker. Bij het onlinelesmateriaal vind je een sjabloon.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio. Auto

Koffiezetapparaat met verse bonen

Laarsjes

Action 9— Crossselling en upselling MORE

VA N

Good to know Crossselling is de verkoop van aanvullende producten bij de hoofdaankoop, of de verkoop van randartikelen, denk aan oortjes bij een gsm of aan koelelementen bij een koelbox. Upselling is de verkoop van een gelijksoortig product als de geplande aankoop maar van een betere kwaliteit, of met andere of meer voordelen voor de klant en dus vaak ook duurder.

Bekijk aandachtig de onderstaande producten en/of diensten. a

Welke randartikelen zou je erbij kunnen verkopen?

Welk artikel zou je voorstellen in het kader van ‘upselling’? Winterjas

Bioscoopbezoek

Gsm

Cross

THEMA 5

Upselling

LEVEL 3

selling

Action 10— Productfiche Wanneer je een product verkoopt, is het belangrijk dat je veel over dat product weet. a

Maak van vier producten een productfiche. 

Kies twee producten uit een van de volgende branches: kleding, schoenen, elektro, multimedia en sport.



Verzamel allerhande informatie over dat product en verwerk die op een A4blad (eventueel voor en

De twee andere producten mag je vrij kiezen.

achterkant). Zorg dat je zeker deze vragen beantwoord:

Belangrijke producteigenschappen: welk materiaal?

—

Hoe werkt het?

—

Is het duurzaam?

—

Is het ecologisch?

—

Hoeveel kost het?

—

In welke kleur(en) is het beschikbaar?

—

Welke alternatieven zijn er?

—

Is er een vervaldatum?

—

Hoe moet je het product onderhouden?

—

Is verpakking belangrijk?

—

Verschijnen er vaak nieuwe updates?

VA N

—

Tip:

Ontwerp de productfiche nu met een tekstverwerker. Achteraan dit thema vind je een voorbeeld.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

product verkopen.

Tip:

Doorblader reclamefolders. Gebruik het internet of ga langs in een winkel waar ze het

Je heb de productfiches nodig voor Action 12.

Action 11— Een eenvoudig verkoopgesprek Werk per twee. Bereid samen een verkoopgesprek voor. Voor deze opdracht heb je de keuze. Kies optie 1 als je zelf het product wilt kiezen. Kies optie 2 als je je op het verhaal wilt baseren. Vink de gekozen optie aan. Optie 1

Vrije productkeuze

Een leerling speelt de verkoper, de andere leerling de klant.

De verkoper stelt de nodige vragen om te weten te komen wat de behoefte en dus koopwens is.

Breng het product mee naar de klas, dan kun je het gesprek beter naspelen.

Tip: c

Breng het gesprek voor de klas.

Terwijl twee leerlingen het verkoopgesprek spelen, wordt de rest van de klas in twee groepen ingedeeld.

De ene groep controleert de non-verbale communicatie op basis van de checklist achteraan het

De andere groep beoordeelt het verkoopgesprek aan de hand van de evaluatiefiche achteraan het

thema of bij het onlinelesmateriaal. thema of bij het onlinelesmateriaal. Bloemen

VA N

Optie 2

Een 16-jarig meisje komt in een bloemenwinkel iets kopen voor moederdag. Ze kan 25,00 euro besteden en vraagt zich af of ze het best een boeket snijbloemen, een bloemstuk of een plantje koopt.

Een leerling speelt de verkoper, de andere leerling de klant.

De verkoper stelt de nodige vragen om te weten te komen wat de behoefte en dus koopwens is, gebaseerd op het verhaal.

Breng het gesprek voor de klas.

De ene groep controleert de non-verbale communicatie op basis van de checklist achteraan het

De andere groep beoordeelt het verkoopgesprek aan de hand van de evaluatiefiche achteraan het

thema of bij het onlinelesmateriaal.

Action 12— Een verkoopgesprek voor gevorderden Werk per twee. Neem er de productfiches uit Action 10 bij. Een leerling – de verkoper – geeft zijn fiches

De klant bestudeert de fiches en kiest er eentje uit.

De klant komt de winkel binnen en begint het rollenspel.

Terwijl twee leerlingen het verkoopgesprek spelen, wordt de rest van de klas in twee groepen ingedeeld.

De ene groep controleert de non-verbale communicatie op basis van de checklist achteraan het

De andere groep beoordeelt het verkoopgesprek aan de hand van de evaluatiefiche achteraan

thema of bij het onlinelesmateriaal. het thema of bij het onlinelesmateriaal.

LEVEL 3

aan de andere leerling – de klant.

THEMA 5

Een leerling speelt de verkoper en geeft enkele van zijn productfiches van Action 10 aan de leerkracht, die de klant speelt. a

De leerkracht bestudeert de fiches en kiest er eentje uit.

De klant komt de winkel binnen. Het rollenspel begint.

Terwijl de leerling en de leerkracht het verkoopgesprek spelen, wordt de rest van de klas in twee groepen ingedeeld. 

De ene groep controleert de nonverbale communicatie op basis van de checklist achteraan het thema of bij het onlinelesmateriaal.



De andere groep beoordeelt het verkoopgesprek aan de hand van de evaluatiefiche achteraan

BREAKING NEWS

het thema of bij het onlinelesmateriaal.

Ga naar het onlinelesmateriaal. Je vindt er een actualiteitsitem over het onderwerp.

Los de vragen op.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

VA N

CHECKLIST

Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

Ik kan klanten vriendelijk onthalen.

Ik kan de stappen in het verkoopproces omschrijven.

Ik kan gepaste nonverbale communicatie hanteren.

Ik kan klanttypes herkennen.

THEMA 5

LEVEL 3

Ik kan koopsignalen herkennen.

Ik kan verkoopargumenten bedenken.

Ik kan een verkoopgesprek voeren en afsluiten.

KAN

BETER

EXTRA OEFENMATERIAAL

STEP-UP Good to know Een winkel doet er alles aan om jou als klant te verleiden om daar te komen winkelen. Keuze van de aangeboden producten, grootte en diepte van het assortiment, locatie, gewiekste promotievormen ... Alles is erop gericht om de juiste doelgroep zo goed

mogelijk aan te spreken. Nieuwe klanten over de vloer krijgen is één zaak, zorgen dat ze morgen terugkomen, is weer geheel wat anders. De indeling van de verkoopvloer heeft daarop een aanzienlijke invloed. Voelt een klant zich om een of andere reden ongemakkelijk, dan haakt hij af en gaat hij naar de concurrent.

Kies een winkel naar keuze. Dat mag een kledingwinkel zijn zoals H&M, een elektrowinkel zoals MediaMarkt, een schoenwinkel zoals Torfs ...

Hoe zet de winkel de marketingmix in om de klant te lokken? Maak een presentatie over je gekozen winkel waarin je volgende informatie verwerkt.

VA N

Beschrijf het assortiment van de winkel. Zorg voor een tabel met foto’s of een opsomming van de producten.

Welke consumptiegoederen vind je er? Convenience, shopping, specialty of unsought good… of een combinatie?

Zijn er huismerken en/of Amerken? Zo ja, welke?

Zijn de prijzen van de producten hoog, gemiddeld of laag wanneer je vergelijkt met concurrenten?

Neem de prijzen van tien verschillende producten op en vergelijk die met hetzelfde product of een gelijkaardig product bij de concurrent.

Waar vestigt deze winkel(keten) zich voornamelijk? Waarom? Voeg een plannetje toe.

Is de winkel vlot te bereiken?

Is er voldoende parking? Hoeveel auto’s kunnen er bij benadering parkeren bij de winkel? Of is parking niet belangrijk voor deze winkel?

Vraag een plattegrond van de winkel of teken die zo nauwkeurig mogelijk na. Duid aan waar welke producten gelegen zijn, alsook de kassa, de ingang…

Is de winkel ook online te bereiken? Wat zijn de online mogelijkheden van deze winkel? Hebben

Hoe probeert de winkel de klant aan te zetten tot impulsaankopen?

Op welke manier maakt de winkel reclame? Hoe bereiken ze verschillende doelgroepen?

Is het personeel van de winkel duidelijk herkenbaar? Hoe?

Onderneemt de winkel stappen om de klant in de winkel te verleiden zoals hapjes proeven in een supermarkt of de artikelen met korting aan de ingang te plaatsen?

Tip:

Pas de layout van je presentatie aan aan de huisstijl van de winkel. Je gebruikt dus ook de kleuren die in de winkel terugkomen (zoals in het logo en de naam).

THEMA 5

Zijn de producten die in promotie staan, duidelijk zichtbaar? Hoe?

STEP-UP

ze enkel een website of een pagina op sociale media, of kun je ook online bestellen?

Ga verder met je gekozen winkel met hetzelfde groepje. Ontwerp een creatief reclamefilmpje. a

Kies of je een filmpje wilt maken over de winkel zelf of over bepaalde producten van de winkel.

Zorg ervoor dat het reclamefilmpje minimum 30 seconden duurt en maximum 90 seconden.

Gebruik je eigen smartphone of de camera van een iPad of een videocamera om je filmpje op te nemen.



Welke doelgroep wil je bereiken met het filmpje?



Waar ga je filmen?



Wie gaat in het filmpje optreden? Wie vertelt iets?



Gebruiken jullie een voiceover?

Wil je een extra uitdaging, maak dan een filmpje in het Engels.

Presenteer samen met je groepje jouw presentatie en reclamefilmpje aan de klas.

THEMA 5

STEP-UP

VA N

Brainstorm eerst op papier:

Begrippenlijst Thema 5 LEVEL 1

BEGRIP assortiment

VERKLARING Dat is de verzameling van producten die

IN JE EIGEN WOORDEN

een onderneming aanbiedt voor de verkoop. 1

breedte

De breedte van het assortiment geeft het

van het

aantal productgroepen aan.

Business

Dat is een methode om het

Model Canvas

ondernemingsplan en de

(BMC)

marketingstrategie te visualiseren aan de hand van negen bouwstenen. De

onderneming brengt zo de 4 C’s en hun onderlinge interactie samen. 1

communication

assortiment

Ondernemingen gaan in dialoog met

de individuele klant. Zo ontstaat er een

community hoort en inspraak heeft. Klanten

VA N

vertrouwensband waardoor de klant bij de

gemakkelijk klachten kunnen indienen.

consumptie

Dat is een goed dat aan de eindgebruiker

goed

wordt verkocht.

convenience

De consument wil het product zo makkelijk mogelijk benaderen op plekken en tijden

te veel moeite moet doen om aan een

convenience

Dat is een consumptiegoed dat vaak wordt

good

gekocht en waar de klant weinig inspanning

cost

crosschannel

die hem het beste uitkomen. Als een klant product te komen, haakt hij snel af.

wil doen om bijvoorbeeld prijs/kwaliteit te

vergelijken.

Iedere klant maakt de waarde op van een

product (wat hij bereid is te betalen en op te offeren) volgens zijn waarden. Steeds vaker

wordt ook de maatschappelijke kost mee in

rekening gebracht. Bij crosschannel gebruikt de klant enkele kanalen die op elkaar zijn afgestemd. De

onderneming bepaalt voor de klant welk

kanaal het best past bij zijn klantvraag.

BEGRIPPENLIJST

laagdrempelig contact kunnen zoeken en

THEMA 5

moeten voldoende informatie vinden,

LEVEL 1

BEGRIP customer

VERKLARING De onderneming vertrekt vanuit de klantbehoefte en zal uiteindelijk een

dienst

van het product op zich.

Een dienst is een vergankelijk en niet-

iemand anders voor je verricht.

diepte van het

De diepte van het assortiment wordt

assortiment

bepaald door de verschillende varianten

doelgroep

binnen een productgroep.

De doelgroep zijn de klanten aan wie je

wenst te verkopen. functionele

Dat is de tweede laag van het product.

eigenschappen

Het verwijst naar de kenmerken en

eigenschappen van het product, ook wel het

uitgebreid product genoemd.

VA N

oplossing voor de klant verkopen in plaats

tastbaar middel, het is een handeling die

IN JE EIGEN WOORDEN

fysiek product

Dat is de binnenste laag van het product en

verwijst naar de kern van het product met

name, waarvoor het product dient.

gepercipieerde

Dat zijn kosten die de klant extra moet

kosten

maken om aan het product te geraken of de

goed

kost van het beste alternatief waarvoor hij

niet kiest.

Een goed is een tastbaar middel dat

duurzaam of niet duurzaam kan zijn.

grondstoffen

Dat zijn industriële goederen die volledig

verwerkt worden in het eindproduct.

hulpstoffen

Dat zijn industriële goederen die niet in het eindproduct terechtkomen maar nodig zijn om het te maken.

industrieel

Dat goed wordt verwerkt in een nieuw

goed

product of wordt doorverkocht.

inkomsten

Die bouwsteen geeft het verdienmodel aan,

stromen

hoeveel omzet er wordt gemaakt.

kanalen

Die bouwsteen geeft hoe je je klanten

THEMA 5

BEGRIPPENLIJST

100

bereikt. Zo weet je wat ze wensen en hoe je

de oplossing tot bij hen brengt.

kapitaal

Dat zijn industriële goederen die dienen

goederen

om andere goederen te helpen produceren

maar geen deel uitmaken van het

eindproduct.

LEVEL 1

BEGRIP

VERKLARING

kern

Die bouwsteen geeft de belangrijkste

activiteiten

activiteiten van een onderneming weer

klantenrelaties

de klant en dat ze de concurrentie voor blijft.

Die bouwsteen geeft aan op welke

klantrelaties. klanten

Die bouwsteen beschrijft welke doelgroep

segmenten

je wilt bedienen en wat de belangrijkste

klantwaarde

kenmerken van je doelgroep zijn.

De waarde die de klant bereid is te betalen

en op te offeren volgens zijn waarden. (klantwaarde = productwaarde

+ merkwaarde + relatiewaarde –

gepercipieerde kosten voor de klant) kosten

Die bouwsteen geeft de constante en

structuur

variabele kosten weer die nodig zijn om de

VA N

zodat ze kan voorzien in de behoeften van

manier je investeert in goede en stabiele

IN JE EIGEN WOORDEN

oplossing tot de klant te kunnen brengen.

marketing

Marketing doet onderzoek naar de

behoeften van mensen, vertaalt die

behoeften in producten en ontwikkelt een

strategie om de verkoop van de producten

te maximaliseren.

Dat is een combinatie van

marketingelementen, die onderling

samenhangen en vertrekken vanuit het

standpunt van de klant (4 C’s) of van

de onderneming (4 P’s), om zo op het

aankoopgedrag van de consument in te

mensen en

Die bouwsteen is het geheel van het

middelen

personeel en de financiële en fysieke

merkwaarde

middelen die nodig zijn om de toegevoegde

waarde voor de klant te kunnen garanderen.

Dat is een element van de klantwaarde.

Het is de waarde die aan het merk wordt toegewezen en wordt beïnvloed door de

merkbekendheid, de waarde en connotaties

die op een merk worden geplakt, merkwaardering, imago … 1

spelen.

multichannel

Bij multichannel kan de klant kiezen tussen enkele kanalen (online of in de winkel) die niet op elkaar zijn afgestemd.

BEGRIPPENLIJST

marketingmix

THEMA 5

101

LEVEL 1

BEGRIP omnichannel

VERKLARING Met omnichannelretail integreer je naadloos je webshop en je fysieke winkel. Je beheert

via elk kanaal een consistente merkbeleving

en wanneer ze willen, in je winkel of online

opportuniteits

De opportuniteitskost is de kost van het

kost

best gemiste alternatief, die de klant

plaats

prijs

Een marketingelement dat aangeeft hoe de klant jou kan vinden.

Een marketingelement dat aangeeft hoe duur het product wordt aangeboden.

met hun favoriete toestel.

ervaart. 1

alle verkoop met één handige tool en kan zo bieden. Je klanten kopen je producten waar

IN JE EIGEN WOORDEN

product

Een marketingelement dat de goederen en diensten aangeeft die een onderneming

De productwaarde is een onderdeel van de

VA N

aanbiedt.

productwaarde

klantwaarde en geeft de waarde weer van

het product op zich. Het is gebaseerd op de

prijs van het product, kwaliteit, innovatie,

levering, incentives, verpakking, service …

promotie

Dat is een marketingelement dat aangeeft hoe je reclame maakt voor je product.

relatiewaarde

De relatiewaarde is een onderdeel van de

klantwaarde en heeft betrekking op de relatie die met de klant is opgebouwd.

shopping good

speciality good

bv. vertrouwen, trouw, lerende relatie

Een shopping good is een consumptiegoed

waarbij de klant meer bereid is de prijs/

kwaliteit te vergelijken.

Een speciality good is een consumptiegoed waarbij de klant veel tijd wil besteden om de prijs/kwaliteit te vergelijken en te kopen. De klant wil extra inspanningen doen om

het product te kopen.

strategische

De bouwsteen strategische partners geeft

partners

aan welke partnerships met leveranciers en anderen een rol spelen om succesvol te zijn en om te kunnen groeien.

LEVEL 1

BEGRIP

VERKLARING

symbolische

Dat zijn eigenschappen die door de

eigenschappen

consument aan het product worden toegewezen, de voordelen die ze ervan

totale product

Dat zijn eigenschappen die door de

uitgebreid

Dat is de tweede laag van het product.

product

Het verwijst naar de kenmerken en

eigenschappen van het product, ook wel de

functionele eigenschappen genoemd.

Een unsought good is een consumptiegoed

waarvoor de klant geen belangstelling heeft tot het op zijn pad komt. waarde

De bouwsteen waardeproposities beschrijft

proposities

welke waarde de onderneming toevoegt

VA N

ervaren.

unsought good

toegewezen, de voordelen die ze ervan

ervaren.

consument aan het product worden

IN JE EIGEN WOORDEN

aan het product voor de klant.

AIDAS-model

Dat model wordt gebruikt om de

verschillende stappen aan te duiden die in een verkoopgesprek aan bod komen.

Attention (aandacht), Interest (interesse) ,

Desire (drang), Action (actie) en Satisfaction (tevredenheid).

Die klant heeft echt de intentie om een

gebaseerde

specifiek artikel te kopen.

klant

discountklant

De klant bezoekt de winkel vaak, maar laat

zijn beslissing afhangen van de kortingen die de winkel op dat moment aanbiedt.

emotionele

Met die argumenten speel je in op het

argumenten

gevoel dat of de ervaring die het product

of de dienst bezorgt. Je speelt in op de

persoonlijke situatie van de klant. De

argumenten bieden een antwoord op zijn behoefte en/of maken een klant duidelijk waarom hij beter wordt van de aankoop van

het product. 3

impulsklant

Die klant heeft niet meteen gepland om iets te kopen, maar komt de winkel spontaan binnen in een vlaag. Hij koopt wat op dat moment goed lijkt.

BEGRIPPENLIJST

behoefte

THEMA 5

103

LEVEL 3

BEGRIP informatieklant

VERKLARING Die klant wil vooral dat je je product door en door kent. Hij heeft behoefte aan een

IN JE EIGEN WOORDEN

productexpert die correcte informatie

geeft. Terwijl je als verkoper met hen praat,

‘scannen’ ze je op je productkennis. Weet je alles van je product, dan zal hij bij je kopen. Weet je te weinig van wat je verkoopt of

geef je foute informatie, dan koopt hij niet. koopsignaal

Een koopsignaal is elk gedrag van de klant

waaruit blijkt dat de klant interesse heeft in je product of dienst. 3

overtuigings

Die klant willen vooral dat je overtuigd bent

klant

van je eigen product. Hij heeft behoefte aan

een heel direct en overtuigend gesprek met

jou. Terwijl je als verkoper met hem praat,

‘scant’ hij je op je zelfzekerheid. Sta je

voor honderd procent achter je product en

VA N

verdedig je het met hand en tand, dan koopt

hij het. Twijfel je aan jezelf en je product, dan koopt hij niet.

rationele

Die argumenten zijn duidelijk zichtbaar. Ze

argumenten

staan zwart op wit op papier en/of bepalen

relatieklant

de technische kant van het artikel.

bv. het stroomverbruik, de afmetingen, de

werking, de kostprijs ...

Die klant willen vooral dat je hem

sympathiek benadert. Hij heeft behoefte aan een vriendelijke omgang met de

verkoper. Terwijl je als verkoper met hen

praat, ‘scant’ hij je op je sympathie. Als hij

je vriendelijk vindt, zal hij van je kopen. Als hij je als onaangenaam ervaart, koop hij

niet.

THEMA 5

BEGRIPPENLIJST

104

trouwe klant

Die klant maakt minder dan 20 % van een klantenbestand uit, maar zorgt wel voor meer dan 50 % van de omzet.

zwervende

Die klant heeft niet meteen een bepaalde

klant

behoefte of een bepaald verlangen wanneer hij naar de winkel komt. Hij wil eerder een bepaalde ervaring of een gevoel van eenheid of gemeenschap beleven.

Bijlage: Checklist verkoopgesprek Beoordeling verkoopgesprekken

In welke mate gebeurt dit?

Score

Max

Ontvangen van de klant Neen (0) / ja (2)

Neen (0) / ja (2)

Neen (0) / soms (1) / vaak (2) / altijd (3)

Neen (0) / soms (1) / altijd (2)

St elt de verkoper de juist e vragen?

Neen (0) / soms (1) / alt ijd (2)

Vraagt de verkoper door bij onduidelijkheden?

Neen (0) / soms (1) / alt ijd (2)

Kent de verkoper het product?

Neen (0) / gedeelt elijk (2) / ja (4)

Worden de producteigenschappen aangehaald?

Neen (0) / gedeelt elijk (2) / ja (4)

Neen (0) / ja (2)

Is er een goede houding en goed taalgebruik? Is er oogcontact?

Informeren naar de wensen/behoeften

Informeren van klanten over kwaliteit, eigenschappen, prijs

Wordt de prijs besproken?

Adviseren van de klanten bij de aankoop van producten

Neen (0) / gedeelt elijk (1) / ja (2)

VA N

Leeft de verkoper zich in in de sit uat ie waarvoor het product bestemd is? Worden toepassingsmogelijkheden van het product besproken?

Begroet de verkoper de klant ? Benadert de verkoper act ief de klant en spreekt hij hem aan?

Neen (0) / Ja (4)

Neen (0) / gedeelt elijk (2) / ja (4)

Worden er alternatieven aangeboden indien nodig?

Neen (0) / ja (2)

Worden er randartikelen verkocht of aangeboden?

Neen (0) / ja (2)

Gebruikt de verkoper emotionele argumenten? Zet de verkoper kenmerken om in een voordeel en een bewijs?

Afsluiten van het verkoopgesprek

Controleert de verkoper of het product voldoet? Vat hij samen?

Neen (0) / ja (2)

Wordt het product ingepakt?

Neen (0) / ja (2)

Neemt de verkoper afscheid?

Neen (0) / ja (2)

Loopt de verkoper mee met de klant ?

Neen (0) / ja (2)

THEMA 5

BIJLAGE

ALGEMENE OPMERKINGEN

105

Bijlage: Checklist nonverbale signalen Productfiche Naam product:

Plaats hier een afbeelding van het product

Omschrijving product:

VA N

Kenmerken of eigenschappen product?

Waarvoor wordt het product gebruikt?

Van welk materiaal is het product gemaakt?

Wat zijn de voordelen van dit product?

Wat zijn de eventuele nadelen van dit product?

Hoe moet het product onderhouden worden?

THEMA 5

BIJLAGE

Geef enkele emotionele verkoopargumenten voor dit product.

106

Zijn er randartikelen voor dit product? (zie Action 9)

107

VA N

THEMA 5

BIJLAGE

Toont zich af en toe geïnteresseerd Is niet altijd te vertrouwen Gaat niet altijd deskundig te werk Vindt af en toe een oplossing

Heeft af en toe een andere gelaatsuitdrukking

Heeft altijd dezelfde gelaatsuitdrukking Maakt een gespannen indruk Geeft de klant weinig vertrouwen

Gelaatsuitdrukking

Oprechtheid / deskundigheid Toont geen interesse Is niet te vertrouwen Is niet deskundig Biedt geen oplossingen

Gebruikt af en toe een gebaar

Gebruikt geen gebaren

Gebaren / beweging

Toont vaak interesse Geeft meestal vertrouwen Gaat vaak deskundig te werk Vindt vaak een oplossing

Ondersteunt woorden vaak door gebaren Verandert geregeld van gelaatsuitdrukking

Let op twee tips voor een goed Werkt aan drie van de vijf tips stemgebruik en een goede voor een goed stemgebruik en intonatie intonatie

Glimlacht niet Gebruikt een te luide, scherpe, harde stem Articuleert slecht Gebruikt geen variatie in de stem Spreekt te snel

Non-verbale signalen Voldoende Goed Past drie kenmerken van een Past vijf kenmerken van een juiste lichaamshouding toe juiste lichaamshouding toe

Stemgebruik / intonatie

Lichaamshouding

Onvoldoende Heeft gekruiste armen Maakt geen oogcontact Toont geen interesse Heeft een gespannen houding Houdt het hoofd gebogen Leunt op de toonbank Lacht niet

Is altijd geïnteresseerd Geeft vertrouwen Gaat deskundig te werk Zoekt voor alle problemen een oplossing

Ondersteunt het verkoopgesprek met gebaren Verandert dikwijls van mimiek Geeft een ontspannen indruk en wekt vertrouwen op

Glimlacht Gebruikt een zachte, niet te luide stem Articuleert verzorgd Gebruikt variatie in de stem Spreekt niet te snel

Zeer goed Heeft open armen Maakt oogcontact Toont interesse Is ontspannen Houdt het hoofd rechtop Heeft een rechte houding Is vriendelijk, lacht

VA N

Thema 6: Logistiek en transport

THEMA

VA N

Logistiek en transport

NEXT LEVEL

STEP-UP

VA N

Ontwerp infographic transportmodi

LEVEL

Welke gegevens staan er op een CMR-vrachtbrief?

p. 36

p. 33

p. 17

Welke vorm van extern transport gebruik je in welke situatie?

p. 5

STEP-IN

p. 4

STEP-IN 1

Werk per twee. Waaraan doet het begrip ‘transport’ je denken? Gebruik de onderstaande

VA N

afbeeldingen als inspiratie.

Verwerk het resultaat van die brainstorm in een woordenwolk. Ga naar het onlinelesmateriaal. Je

vindt er enkele handige tools.

THEMA 6

STEP-IN

In dit thema doorloop je twee levels waarin je leert … 1

welke vormen van extern transport je in welke situatie gebruikt;

welke gegevens er op een CMR-vrachtbrief staan.

Elk level biedt je een stukje kennis dat je nodig hebt om de opdracht van de Step-up uit te voeren. Daarin ontwerp je een infographic over de factoren die de keuze van de verschillende transportmodi bepalen.

LEVEL 1 Welke vorm van extern transport gebruik je in welke situatie?

Bekijk de afbeelding. Welke externe transportvormen zie je op de afbeelding?

VA N

INTRO

Noteer nog twee andere transportvormen die niet afgebeeld zijn.

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvraag:

THEMA 6

LEVEL 1

Welke vormen van extern transport gebruik je in welke situatie?

Explore 1— Welke transportvorm komt in aanmerking voor welk vervoer?

Werk in vijf groepen. Elke groep onderzoekt aan de hand van de ontdekplaat de kenmerken van een bepaalde transportvorm. Gebruik daarvoor het bijbehorende werkblaadje. Raadpleeg nog minstens een andere bron. Noteer de bron.

Ga naar het onlinelesmateriaal. Je vindt er een overzicht van alle transportvormen. Elke groep vult in

dat bestand zijn informatie in. Zorg ervoor dat alle groepen gelijktijdig in het overzicht kunnen werken. Gebruik indien nodig de ICT-fiches van online samenwerken. TRANSPORTVORM Zeevervoer

Groep 2

Binnenvaart

Groep 3

Wegvervoer

VA N

Groep 1

Groep 4

Spoorwegvervoer

Groep 5

Luchtvervoer

Explore 2— Wat is het verschil tussen multimodaal en intermodaal transport?

THEMA 6

LEVEL 1

Wat is het verschil tussen multimodaal en intermodaal transport? Gebruik het internet.

Bestudeer de afbeelding. Gaat het hier om multimodaal of intermodaal transport? Waarom?

Good to know

Explore 3— Hoe ziet duurzame stedelijke logistiek eruit?

Green Deal Duurzame Stedelijke Logistiek zet acties op om het aantal transportkilometers te verminderen, of te verschuiven naar een ander (milieuvriendelijker) transporttype of tijdstip, om transport dankzij zero-emissievoertuigen te verschonen en organisaties te

VA N

verbinden rond duurzame stedelijke logistiek.

Werk per twee. Via het onlinelesmateriaal vind je een aantal Vlaamse voorbeelden van duurzame logistiek. a

Kies een voorbeeld en bestudeer dat grondig.

Stel dat voorbeeld voor aan de rest van de klas. Vink aan welke presentatiewijze je kiest. een presentatie een infographic een fotocollage

Bewaar het resultaat in je portfolio. Maak een map voor elk thema en een submap voor elk level. Geef die submap de naam ‘Thema_6_Level_1’. Geef het bestand een duidelijke naam zoals ‘Explore_3_Presentatie_duurzame_logistiek’.

THEMA 6

LEVEL 1

TO THE POINT Transportkosten vormen voor de meeste bedrijven de belangrijkste logistieke kostenpost. Ze zijn goed voor één tot twee derde van de totale logistieke uitgaven. Logistiek verantwoordelijken moeten dan ook een goed zicht hebben op de verschillende transportmogelijkheden. Transportvormen Heel wat factoren bepalen de keuze voor een transportvorm. De capaciteit: welke hoeveelheid en welke formaten kan een transportvorm vervoeren?

—

De snelheid: hoe snel kan die transportvorm de goederen bezorgen?

—

De bereikbaarheid: hoe goed kan een transportvorm alle plaatsen bereiken? Zo hebben

—

zeevervoer en luchtvervoer maar een beperkte bereikbaarheid want ze zijn gebonden aan een zee- of luchthaven. —

De transportkost: aangezien dat de belangrijkste logistieke kostenpost vormt, is de kostprijs voor het vervoer heel bepalend.

—

De afstand: is de transportvorm geschikt om lange of korte afstanden te overbruggen?

—

De productkenmerken: is de transportvorm in staat om (gemakkelijk) bepaalde goederen te vervoeren?

De milieuvriendelijkheid: hoe belastend is de transportvorm voor het milieu?

VA N

—

Maritiem vervoer

Door de globalisering groeit de vraag naar zeetransport al jaren. Dat leidt tot schaalvergroting bij rederijen, die hun vloot en het aantal vaarroutes uitbreiden. Doordat grotere schepen worden ingezet, kunnen de kosten per container naar omlaag. De vier Vlaamse zeehavens zijn: Antwerpen, Gent, Zeebrugge en Oostende.

THEMA 6

LEVEL 1

Binnenvaart

Vlaanderen beschikt over meer dan 1 000 kilometer bevaarbare waterwegen. Binnenscheepvaart is uitstekend geschikt voor het milieuvriendelijke vervoer van grote hoeveelheden en tegen een lage kost. Het net van Vlaamse binnenwateren is verbonden met dat van vijf andere ’binnenvaartlanden’: Nederland, Frankrijk, Duitsland, Luxemburg en Oostenrijk. De Rijn en de Donau met hun bijrivieren vormen de ruggengraat van het Europese waterwegennet.

Spoorvervoer Bij het spoorvervoer ligt de investeringskost (locomotieven en wagons) gevoelig hoger dan bij het wegvervoer. Daarnaast spelen ook de brandstof- en personeelskost een niet te onderschatten rol bij het bepalen van de totale kostprijs. Door de kostenstructuur en de grote capaciteit is het spoorvervoer uiterst geschikt voor het vervoer van grote, zware goederen. Wegvervoer Wegvervoer is de meest flexibele transportvorm, maar draagt in vergelijking met de andere modi

Luchtvervoer

sterk bij tot verkeerscongestie en uitstoot van broeikasgassen.

Luchthavens zijn, net als zeehavens, belangrijke economische poorten voor Vlaanderen. Naast de

luchthaven van Zaventem, wordt de bereikbaarheid van Vlaanderen via de lucht verzekerd door drie andere luchthavens: Oostende-Brugge, Antwerpen en Kortrijk-Wevelgem. De Vlaamse regionale luchthavens hebben een groot sociaaleconomisch belang. Pijpleidingen

Het vervoer via pijpleidingen komt op zeer beperkte

schaal voor. Pijpleidingen bieden echter een positieve bijdrage aan de mobiliteitsproblematiek en zijn

VA N

een betrouwbaar, milieuvriendelijk en duurzaam

transportmiddel. Bovendien kan het vervoer door

middel van pijpleidingen als veilig beschouwd worden in vergelijking met weg- en spoorvervoer. Dat is zeker een troef voor het vervoer van gevaarlijke goederen. Multimodaal en intermodaal transport

Er wordt ook vaak gebruikgemaakt van multimodaal en intermodaal transport. Multimodaal transport combineert meerdere vervoermiddelen (modaliteiten) om van het beginpunt naar het eindpunt te gaan.

Intermodaal transport is een vorm van multimodaal transport waarbij goederen met meerdere vervoermiddelen (modaliteiten) worden getransporteerd, met als verschil dat de goederen niet afzonderlijk maar met behulp van een laadeenheid, zoals een (zee)container, wissellaadbak of

THEMA 6

LEVEL 1

oplegger worden overgeladen.

Action 1— Welke rol spelen de Vlaamse zeehavens? De vier Vlaamse havens spelen een belangrijke rol binnen Europa en voor de Vlaamse economie. Daarbij heeft elke haven zijn eigen rol. a

Werk in vier groepen. Elke groep krijgt een bepaalde haven toegewezen. Onderzoek welke specifieke rol de haven bij het transport speelt.

Surf naar het onlinelesmateriaal. Je vindt er een link naar de website van de toegewezen haven.

Stel de haven aan de rest van de klas voor. Vink aan welke presentatiewijze je kiest. een presentatie een infographic een fotocollage

Raadpleeg nog minstens een andere bron. Vermeld de bron.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

VA N

Haven van Zeebrugge

Haven van Gent

THEMA 6

LEVEL 1

Haven van Oostende

Haven van Antwerpen

Action 2— Welke goederen passeren de haven van Antwerpen?

Good to know Vrijwel alle producten die je dagelijks gebruikt, komen langs de haven van Antwerpen. Elk product vraagt een eigen manier van transport. Je onderscheidt daarbij hoofdzakelijk

Zoek op internet wat het begrip ‘roro’ inhoudt.

vijf soorten ladingen: containerlading, vloeibare bulk, droge bulk, stukgoed en roro.

Surf via het onlinelesmateriaal naar de website van de haven van Antwerpen. Noteer bij elk type lading

VA N

twee voorbeelden van goederen. a

containerlading:

vloeibare bulk:

droge bulk:

stukgoed:

roro:

Good to know

ika

Antwerpen

Amer idden-

- en M

i ab

-O ost en

het V erre Oost en

Afrika

ik a

st Oo

-A m

idd

cifi

THEMA 6

LEVEL 1

Noord

tN he

Vanuit Antwerpen kun je de hele wereld bereiken.

Action 3— Hoeveel verscheepte de binnenvaart in het tweede kwartaal van 2021?

Lees de tekst over de binnenscheepvaart. Noteer twee goederen die vooral met binnenscheepvaart worden vervoerd.

VA N

In het tweede kwartaal van 2021 vervoerden binnenschepen meer dan 42 miljoen ton goederen op de Belgische binnenscheepvaartwegen. Dat is een stijging van 7,9 % ten opzichte van het vorige kwartaal en van 9,1 % ten opzichte van het tweede kwartaal van 2020. Het containervervoer door binnenschepen bedroeg 5,9 miljoen ton, wat een stijging betekent van 6,1 % in vergelijking met het vorige kwartaal en van 18,9 % op jaarbasis.

Bron: Statbel.fgov.be

Ga naar het onlinelesmateriaal. Je vindt er de recentste cijfers van het gewicht en het aantal containers dat de binnenscheepvaart vervoert.

Stel de evolutie over de jaren heen voor in een grafiek.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

THEMA 6

LEVEL 1

Action 4— Welke rol speelt het spoorwegvervoer? Good to know Bijna alle Europese landen hebben een zeer dicht spoorwegnet dat de grote havens en industriële regio’s met elkaar verbindt. In het verleden was die transportmodus voor België van groot belang, voornamelijk voor de ontsluiting van de havens en de belangrijke steenkool- en staalindustrie. Sinds de opkomst van de vrachtwagen in het midden van de vorige eeuw en het veranderende

industriële landschap is het aandeel van het vrachtvervoer per spoor opmerkelijk gedaald. Vandaag bedraagt het aandeel in België nog maar 11,60 %.

Sinds de liberalisering van het spoorvervoer op Europees niveau (2007) waait er echter een

nieuwe wind door de sector. Het doorbreken van het nationaal monopolie, de opkomst van private spelers en technologische ontwikkelingen zorgen ervoor dat spoorvervoer opnieuw een valabele

VA N

vervoersmodus wordt.

Wie had tot 2007 het monopolie over het spoorwegvervoer in België? Gebruik het internet.

Waarom blijft het spoorwegvervoer nog altijd een belangrijke

Noteer een nadeel van spoorwegvervoer.

THEMA 6

LEVEL 1

transportvorm?

Action 5— Hoe zet een bedrijf duurzaamheid in de praktijk om?

Download bij het onlinelesmateriaal het duurzaamheidsrapport van het transportbedrijf H.Essers. Daarin staat hoe H.Essers duurzaamheid in de praktijk vertaalt. Voor H.Essers draait duurzaamheid niet alleen om het milieu. Toon dat aan met twee concrete voorbeelden.

Forum

VA N

Zou je graag voor H.Essers werken?

Action 6— Welke rol spelen koerierdiensten in het goederenvervoer?

Good to know

Koerier-, expres- en postbedrijven vervoeren zendingen (documenten, pakketten, palletten ...) van deur-tot-deur in een beperkt tijdsbestek: direct, dezelfde dag, of binnen een afgesproken korte tijdsspanne. In tegenstelling tot een transportbedrijf heeft een koeriersbedrijf geen attest ‘Vakbekwaamheid goederenvervoer over de weg’ nodig indien het laadvermogen van het motorvoertuig kleiner is dan 500 kg (onafhankelijk of de goederen nationaal of internationaal worden vervoerd).

De keuze voor een koerier is afhankelijk van:

– de hoeveelheid pakketjes die je wilt versturen; – de inhoud en de omvang van de pakketjes (niet alle koeriers vervoeren gevaarlijke stoffen);

– de frequentie waarmee je die wilt versturen. De prijzen van koerierdiensten zijn vaak afhankelijk van deze kenmerken: de aard van

THEMA 6

LEVEL 1

de goederen, het gewicht van de pakketjes, de bestemming en de tijd waarbinnen ze

het pakket moeten bezorgen. De aard, het gewicht, de bestemming en de levertijd bepalen samen het serviceniveau waarbinnen de verzendingen vallen. Hoe hoger het serviceniveau, hoe hoger de prijs.

Noteer vier voorbeelden van koerierdiensten.

Waarom was die transportvorm in 2020 en 2021 heel succesvol?

Koerierdiensten schieten als paddenstoelen uit de grond in tegenstelling tot grotere transporteurs met

VA N

vrachtwagens. Wat zou daarvoor een reden kunnen zijn?

Action 7— Welke rol speelt het luchtvervoer in België? Good to know

Vooral de duurdere goederenstromen en bederfelijke of seizoensgebonden artikelen worden via de lucht vervoerd. Het vervoer van goederen met een vliegtuig is relatief duur, maar het heeft ook een aantal voordelen: snelheid, kortere levertijd, goedkopere verpakking en lagere verzekeringspremie.

Surf via het onlinelesmateriaal naar de aangegeven website. Je vindt er de cijfers in verband met vrachtvervoer

THEMA 6

LEVEL 1

via luchthavens. Noteer hieronder de top 3 van Belgische luchthavens in verband met vrachtvervoer.

BREAKING NEWS 1

Ga naar het onlinelesmateriaal. Je vindt er een actualiteitsitem over het onderwerp.

Los de vragen op.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

CHECKLIST Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

KAN

BETER

Ik kan de bepalende factoren voor de keuze in verband met een transportvorm toelichten.

Ik kan van elke transportvorm de voor- en

VA N

nadelen omschrijven. 3

Ik kan van elke transportvorm een aantal

voorbeelden van goederen opsommen die vaak op die manier vervoerd worden.

Ik kan het verschil tussen ‘multimodaal’ en ‘intermodaal transport’ toelichten.

Ik kan een aantal voorbeelden toelichten die

THEMA 6

LEVEL 1

duurzaam transport kunnen bevorderen.

EXTRA OEFENMATERIAAL

LEVEL 2 Welke gegevens staan er op een CMR-vrachtbrief?

INTRO Geef bij elk vervoermiddel twee voorbeelden van goederen die vaak op deze manier getransporteerd worden. luchtvervoer:

zeevervoer:

wegvervoer:

pijpleidingen:

binnenvaart:

VA N

In dit level beantwoord je stap voor stap deze onderzoeksvraag:

spoorwegvervoer:

THEMA 6

LEVEL 2

Welke gegevens staan er op een CMR-vrachtbrief?

Explore 1— Welke documenten horen bij een levering? Ga naar het onlinelesmateriaal en bekijk er het filmpje over Scania. Beantwoord de vragen. Welk document wordt er bij de pallet gestoken?

Wat staat er op dat document?

Customer: RW3 SCANIA CV AB

Johann-Steinböckstrasse 6

A-2345 BRUNN/GEBIRGE AUSTRIA

Cust.no: Ordertype: Order no: Cust.order: Gr.weight: Net weight: Volume:

VA N

Package: 652241-019 Disp to: RW3 SCANIA CV AB

Art.no.

Description

Qty

Pos

Kgs/unit

39996 21 652241 528969 88,156 38,148 (calculated) 0.550 cu.m

Tot.weight

Cust.order

Cust.loc.

463100

Air spring

8,540

17,080

528969

P40211

592275

Rear combi

1,110

3,330

528969

P30615

2015756

Hose

0,304

0,912

528969

E40303

2089814

Retaining

0,908

5,448

528969

F10605

2120397

Diaphragm

7,136

528969

P40115

Bracket

2,121

4,242

528969

E30502

21668628

Explore 2— Welke gegevens staan er op een CMR-

vrachtbrief?

CMR-vrachtbrief Wanneer je goederen wilt vervoeren vanuit, door of naar een land dat is aangesloten bij het CMR-Verdrag, dan heb je een CMR-vrachtbrief nodig. Bijna alle Europese landen hebben het CMR-verdrag ondertekend en ook enkele landen uit Noord-Afrika, het Midden-Oosten en

THEMA 6

LEVEL 2

Azië.

Het CMR-document (Convention Relative au Contrat de Transport International de Marchandises par la Route) is een internationale overeenkomst met de rechten en plichten van de bij het wegvervoer betrokken partijen: afzender, expediteur, transporteur en geadresseerde. Door de ondertekening van de CMR-vrachtbrief neemt de vervoerder de verantwoordelijkheid over de goederen tijdelijk op zich en kan hij ook aansprakelijk worden gesteld bij het vermoeden van schade of verlies.

Ga naar het onlinelesmateriaal en bekijk er het filmpje. Wat gebeurt er in het filmpje?

Welke vermeldingen moeten er minstens op de CMR staan? Gebruik het internet.

Ga naar het onlinelesmateriaal en bestudeer de CMR. Wat staat er in: 

vak 1:



vak 2:



vak 3:

VA N

vak 9:



vak 11:



vak 13:



vak 16:

Waarom is vak 18 zo belangrijk?

Wat het verschil is tussen een expediteur enerzijds en de vervoerder / transporteur anderzijds? Gebruik het internet.

THEMA 6

LEVEL 2



Explore 3— Welke functies heeft een CMR-vrachtbrief? Lees aandachtig de onderstaande tekst. Markeer de verschillende functies van een CMR-vrachtbrief.

De afspraken tussen opdrachtgever (de afzender) en vervoerder zijn bij voorkeur schriftelijk in een vervoerovereenkomst vastgelegd. Bij incidentele transporten wordt daarvoor de vrachtbrief gebruikt. Sluiten opdrachtgever en vervoerder vaker een overeenkomst, dan is het aan te raden die afspraken vast te leggen in een contract. Ook als de opdrachtgever en de vervoerder een contract hebben gesloten, behoudt de vrachtbrief zijn waarde als schriftelijk bewijs van de vervoerovereenkomst. Hij dient dan als bewijs voor een bepaalde opdracht. De vervoerder neemt de goederen in ontvangst en tekent de vrachtbrief af. Met de vrachtbrief kan de opdrachtgever aantonen dat hij de goederen aan de vervoerder heeft geleverd. Daardoor krijgt de CMR de functie van een ontvangstbewijs.

VA N

Bij aflevering op de plaats van bestemming tekent de ontvanger voor ontvangst van de goederen zoals ze zijn omschreven op de vrachtbrief. Wanneer de goederen geheel of gedeeltelijk beschadigd zijn of verloren zijn gegaan, moet hij dat op de vrachtbrief aantekenen door een voorbehoud of opmerking te maken. Verder is de CMR-vrachtbrief ook een belangrijke informatiedrager. Op de vrachtbrief staat welke goederen de vervoerder moet transporteren. Een omschrijving van de goederen is van belang want zo weet de vervoerder of het transport aan speciale verplichtingen moet voldoen zoals bij gevaarlijke (afval)stoffen. De vermelding van het brutogewicht moet onder andere voorkomen dat het voertuig te zwaar wordt beladen. Verder wordt de vrachtbrief ook gebruikt om speciale instructies te vermelden. Bijvoorbeeld over de omstandigheden van het vervoer (temperatuur) of het tijdstip van aflevering (tijdvensters).

Explore 4— Wat is het nut van Incoterms? Incoterm

THEMA 6

LEVEL 2

In de vervoerovereenkomst moeten de leveringsvoorwaarden staan. Dat kan aan de hand

van Incoterms. Dat zijn wereldwijd erkende gestandaardiseerde leveringsvoorwaarden die de rechten en plichten van zowel koper als verkoper regelen. Incoterms zijn alleen geldig wanneer ze in de overeenkomst staan.

Ga naar het onlinelesmateriaal. Bekijk er het filmpje. Welke zaken worden geregeld met de Incoterms?

De Incoterms hebben in 2019 nog een aanpassing ondergaan om gelijke tred te houden met het wijzigend

landschap van internationale handel. Bij het onlinelesmateriaal vind je een overzicht van de geschiedenis van de Incoterms.

THEMA 6

LEVEL 2

VA N

Infographic 1: Geschiedenis Incoterms (Bron: ICC)

Werk in vijf groepen. Elke groep gaat aan de slag met een van de meest gebruikte Incoterms. a

Bestudeer infographic 2.

Raadpleeg nog minstens een andere bron. Noteer de bron.

Omschrijf de volgende elementen in een overzicht: 

Wat zijn de verplichtingen van de verkoper en van de koper?



Wie zorgt er voor de verzekeringen, de vergunningen, de machtigingen en andere formaliteiten?



Wie verzorgt het transport en tot waar?



Wanneer gaan de risico’s en de kosten van de levering over van de verkoper naar de koper (critical point)?

Gebruik indien nodig het sjabloon dat bij het onlinelesmateriaal staat.

Nadien stelt elke groep de onderzochte Incoterm aan de rest van de klas voor. INCOTERM EXW

Groep 2

CIF

VA N

Groep 1

Groep 3

DAP

Groep 4

DDP

Groep 5

FOB

THEMA 6

LEVEL 2

Infographic 2: Incoterms

Explore 5— Welke soorten containers bestaan er? 1

Lees aandachtig de onderstaande tekst. Waarom is een container het ideale transportmiddel? Markeer. Containers zijn voor speelgoed, televisies, dvd’s, kleding, vlees, computers en nog vele andere vergelijkbare producten het ideale transportmiddel. Door de goederen efficiënt in te laden, kunnen ze in grote hoeveelheden tegelijk worden vervoerd. Bovendien zijn de goederen door de metalen wanden van de container goed beschermd tegen weer en wind. Ook de vaste afmetingen van de containers hebben een belangrijk voordeel. Door de standaardmaten passen containers op zeeschepen, vrachtwagens,

binnenschepen en treinwagons.

Good to know

Het meest voorkomende containertype is de zeecontainer of ‘dry box’. Dat type wordt

wereldwijd gebruikt voor transport van goederen over de weg, over zee en over het spoor. De 20FT- en 40FT- containers zijn de meest voorkomende afmetingen, maar ook de

VA N

highcubecontainer is populair. Die is iets hoger dan een reguliere zeecontainer.

Internationale lengtematen container

Om de grootte van een container uit te drukken worden internationale lengtematen gebruikt: —

1 m = 3,2808 voet of 39,37 inch,

—

1 voet = 30,50 cm of 12 inch,

—

1 inch = 25,40 mm of 2,54 cm.

TEU is de aanduiding voor de afmetingen van containers. De afkorting staat voor Twenty Foot Equivalent Unit. 1 TEU is een container van 20 voet lang, 8 breed en meestal 8,50 hoog.

Hoeveel bedraagt de inhoud (de binnenmaat) van een container van 20 voet met een standaardhoogte?

1 TEU

BINNENMAAT

Berekening in inch

Berekening in meter Berekening inhoud

20 VOET LANG

8 VOET BREED

8,50 VOET HOOG

19,30 VOET LANG

7,70 VOET BREED

7,90 VOET HOOG

inch lang cm m lang

inch breed cm m breed

inch hoog cm

m hoog

kubieke voet

m³

LEVEL 2

BUITENMAAT

THEMA 6

1 TEU

TO THE POINT Elk vervoermiddel heeft zijn eigen vervoerdocument. Dat document is een schriftelijk bewijs van de vervoerovereenkomst. Zo vind je er wie wanneer welke hoeveelheid aan producten heeft afgeleverd. Een goed ingevuld vervoerdocument zorgt voor een vlotte doorgang van je goederen bij inspectie van politie of douane. CMR-document (vrachtbrief)

Bij wegvervoer moet het CMR-document (Convention Relative au Contrat de Transport International de

Nike Nikelaan 1 2430 LAAKDAL

Marchandises par la Route) worden gebruikt. Dat is

een internationale overeenkomst waarin rechten en

A.S.Adventure.edu Nijverheidsstraat 92/5 2160 WOMMELGEM

plichten zijn opgenomen van de bij het wegvervoer betrokken partijen: afzender, expediteur,

DHL Express Service Center Bergstraat 38, Poort WestLimburg 282 3945 HAM

Nikelaan 1, Laakdal; 20xx0604; 14u A.S.Adventure.edu Nijverheidslaan 92/5 2160 WOMMELGEM

transporteur en geadresseerde. Door het tekenen van de CMR-vrachtbrief neemt de vervoerder de

20xx0604, 15u

VOORBEHOUD Onder voorbehoud van aantal, staat en gewicht van goederen, onmogelijk te controleren.

LADEN

VERTREK: AANKOMST LOSSEN VERTREK: AANKOMST:

verantwoordelijkheid over de goederen tijdelijk op

zich en kan hij ook aansprakelijk worden gesteld bij

Aantal colli: 3 Tshirts Gewicht: 9,08 kg

het vermoeden van schade of verlies.

VA N

De vervoerder neemt de goederen in ontvangst en

tekent de vrachtbrief af. Met de vrachtbrief kan de

opdrachtgever aantonen dat hij de goederen aan de

UVB20xx0001

Nike Nikelaan 1 2430 LAAKDAL

Bij aflevering op de plaats van bestemming tekent

DHL Express Service Center Bergstraat 38, Poort WestLimburg 282 3945 HAM

A.S.AdVENTure.EDu NijVErheidslaan 92/5 2160 WOMMELGEM

Kenny Rogiers

de ontvanger voor ontvangst van de goederen zoals ze zijn omschreven op de vrachtbrief. Wanneer de

goederen geheel of gedeeltelijk beschadigd zijn of verloren zijn gegaan, moet hij dat op de vrachtbrief aantekenen door een voorbehoud of opmerking maken.

LIFT3A_Thema 6.indb 63

Verder is de CMR-vrachtbrief ook een belangrijke informatiedrager. Zo staat op de vrachtbrief welke goederen de vervoerder moet vervoeren. Een omschrijving van de goederen is van belang om aan te geven of aan speciale verplichtingen moet worden voldaan, zoals bij gevaarlijke (afval)stoffen. De vermelding van het brutogewicht moet onder andere voorkomen dat het voertuig te zwaar wordt beladen. Ook wordt de vrachtbrief gebruikt om speciale instructies te vermelden. Bijvoorbeeld over

de omstandigheden van het vervoer (temperatuur) of het tijdstip van afleveren (tijdvensters). Pakbon

Naast de CMR wordt er bij wegvervoer ook vaak een pakbon gebruikt. Vaak wordt de pakbon al afgedrukt wanneer de goederen, na het picken, gecontroleerd en verpakt zijn. —

Waar komt de lading vandaan (afzender)?

—

Wie vervoert de goederen (vervoerder / transporteur)?

—

Waar gaat de lading naartoe (geadresseerde)?

LEVEL 2

—

Wat is de lading?

—

Wat is het brutogewicht of de hoeveelheid van de lading?

THEMA 6

Op de CMR moet minimaal het volgende staan:

Op de pakbon staat meer gedetailleerde informatie over de goederen die geleverd worden. Soms

wordt op de pakbon ook het gewicht vermeld.

LEVEL 4

de functie van een ontvangstbewijs.

THEMA 6

vervoerder heeft geleverd. Daardoor krijgt de CMR

05/07/2021 11:39

Incoterms In de vervoerovereenkomst moeten de leveringsvoorwaarden staan. Dat kan in de vorm van Incoterms. Dat zijn wereldwijd erkende gestandaardiseerde leveringsvoorwaarden die de rechten en plichten waaraan zowel koper als verkoper zich moeten houden, regelen. Incoterms zijn alleen geldig wanneer ze in de overeenkomst staan. De Incoterms regelen de volgende zaken in verband met het transport: Wat zijn de verplichtingen van de verkoper en van de koper?

—

Wie zorgt er voor de verzekeringen, de vergunningen, de machtigingen en andere formaliteiten?

—

Wie verzorgt het transport en tot waar?

—

Wanneer gaan de risico’s en de kosten van de levering over van de verkoper naar de koper (critical point)?

De meest voorkomende Incoterms zijn: —

EXW: Ex Works

—

FOB: Free On Board

—

CIF: Cost Insurance Freight

—

DAP: Delivered At Place

—

DDP: Delivered Duty Paid

—

VA N

Containers

Containers zijn voor veel goederen het ideale transportmiddel. Door de goederen efficiënt in te laden, kunnen ze in grote hoeveelheden tegelijk worden vervoerd. Door de metalen wanden zijn de goederen ook goed beschermd tegen weer en wind. Door de vaste afmetingen passen containers op

zeeschepen, vrachtwagens, binnenschepen en treinwagons.

1 m = 3,2808 voet of 39,37 inch,

—

1 voet = 30,50 cm of 12 inch,

—

1 inch = 25,40 mm of 2,54 cm.

THEMA 6

—

LEVEL 2

Om de grootte van een container uit te drukken worden internationale lengtematen gebruikt:

Action 1— Informatie op de CMR-vrachtbrief 1

Ga naar het onlinelesmateriaal en bestudeer de vrachtbrief.

Vul de onderstaande gevraagde gegevens in. Plaats en datum van opmaak van de CMR

VA N

Naam en adres van de vervoerder

Naam en adres van de afzender

Naam en adres van de geadresseerde

Plaats en datum van inontvangstneming van de goederen

Plaats van bestemming Transportkosten

Aard van de goederen

Wijze van verpakking Aantal colli

THEMA 6

LEVEL 2

Brutogewicht

Action 2— Incoterm EXW

VA N

Welke informatie wil de cartoonist meegeven in verband met de gebruikte incoterm EXW?

Action 3— Incoterms FOB en CIF 1

Werk in twee groepen. Elke groep leest zijn case en beantwoordt de bijbehorende vraag. Groep 1: Krëfel – Wie is waarvoor verantwoordelijk als er in het contract ‘FOB HANNOVER’ staat? Groep 2: Bayer – Wie is waarvoor verantwoordelijk?

Stel je bevindingen voor aan de andere groep aan de hand van een presentatie naar keuze.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

THEMA 6

Case 2: Bayer Bayer Antwerpen vervoert vanuit de haven Makrolonplaten uit naar een Grieks bedrijf dat serres produceert. De Incoterm CIF Athene is opgenomen in het contract.

LEVEL 2

Case 1: Krëfel Winkelketen Krëfel bestelt bij het Duitse Miele 300 wasmachines voor haar vestigingen in België. Het transport van de wasmachines naar de haven van Hannover gebeurt per trein.

Action 4— Containermaten

Lees aandachtig de case. Welke maat van container is het best geschikt voor deze zending? Leg uit waarom.

THEMA 6

LEVEL 2

VA N

Scania Parts Logistics moet een zending per container naar Noord-Afrika verschepen. De zending bestaat uit 40 palletten. Elke pallet heeft een grootte van 120 * 80 * 115 cm (lengte * breedte * hoogte). De palletten worden opgenomen aan de kant van 80 cm. Moet Scania Parts Logistics een container van 20 voet, 40 voet of 45 voet bestellen?

Action 5— Inhoud van een highcubecontainer MORE

Wat is een highcubecontainer?

8 ft

6 ft

VA N

45 ft

Vul de onderstaande tabel in. Gebruik een werkblad. 1 TEU

BUITENMAAT 1 TEU

BINNENMAAT

45 VOET LANG

8 VOET BREED

9,60 VOET HOOG

44,40 VOET LANG

7,70 VOET BREED

8,90 VOET HOOG

Berekening in inch

Berekening in meter

kubieke voet

inch lang

m lang

inch breed

inch hoog

m breed

cm =

m hoog

kubieke voet

m³

LEVEL 2

en m³

THEMA 6

Action 6— Franstalige en Engelstalige begrippen op vervoerdocumenten

Vervoerdocumenten zijn meestal meertalig opgesteld. Werk in twee groepen. Groep 1 zoekt de Franse termen, Groep 2 de Engelstalige termen. Gebruik het internet. Groep 1 Vul de Franse vertaling in van begrippen op een CMR.

de aard van de goederen een afzender een bestemmeling bijgevoegd het brutogewicht

FRANS

NEDERLANDS

VA N

een handtekening inbegrepen

de inontvangstneming invullen

de kosten

een laadplaats een levering

een leveringsplaats een losplaats een partij

een plicht een recht

een stempel

een terugname een verpakking

THEMA 6

LEVEL 2

een terugbetaling

een vervoerder

een vrachtprijs

een vrachtbrief

Groep 2 Vul de Engelse vertaling in van begrippen op een Air Waybill. NEDERLANDS

ENGELS

aangegeven waarde aantal stuks aard van de goederen

brutogewicht douane geadresseerde gevraagde route handtekening

afmetingen

VA N

kwaliteit van de goederen luchthaven van bestemming luchthaven van vertrek munteenheid

uitgevoerd op datum vervoerder verzender

vluchtdatum

vooruitbetaald

Ga naar het onlinelesmateriaal. Je vindt er een actualiteitsitem over het onderwerp.

Los de vragen op.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

THEMA 6

LEVEL 2

BREAKING NEWS

CHECKLIST Duid aan of je de onderstaande vaardigheden voldoende beheerst.

KAN

EXTRA OEFENMATERIAAL

BETER

1 Ik kan de vervoerdocumenten benoemen bij de

verschillende transportmodi.

vrachtbrief terugvinden.

3 Ik kan de functies van een CMR-vrachtbrief toelichten.

4 Ik kan het verschil tussen een expediteur en een transporteur toelichten. 5 Ik kan het nut van Incoterms toelichten.

2 Ik kan de verplichte vermeldingen op een CMR-

6 Ik kan de kosten en risico’s van koper en

VA N

verkoper toelichten van de meest gebruikte Incoterms.

7 Ik kan de voordelen van een container als

vervoermiddel toelichten.

8 Ik kan het volume van een container berekenen door gebruik te maken van internationale

THEMA 6

LEVEL 2

lengtematen.

STEP-UP Je hebt in dit thema voldoende informatie verzameld om in een infographic de factoren te kunnen duiden die de keuze van de verschillende transportmodi bepalen. Heb je ondersteuning nodig voor het aanmaken van een infographic, gebruik dan de ICT-fiche_C_01.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio.

THEMA 6

STEP-UP

VA N

Begrippenlijst Thema 6 LEVEL 1

BEGRIP

VERKLARING

intermodaal

Intermodaal goederenvervoer is een

transport

vorm van multimodaal transport waarbij

(modaliteiten) worden getransporteerd,

laadeenheid, zoals een (zee)container, wissellaadbak of oplegger, worden overgeladen. multimodaal

Multimodaal transport combineert

transport

meerdere vervoermiddelen (modaliteiten)

CIF

afzonderlijk maar met behulp van een

goederen met meerdere vervoermiddelen met als verschil dat de goederen niet

IN JE EIGEN WOORDEN

om van het beginpunt naar het eindpunt te

gaan.

Dat is een Incoterm die aangeeft dat

VA N

de verkoper voor het transport en voor

het laden van de goederen op het schip

verantwoordelijk is. De verantwoordelijkheid

voor de goederen gaat over naar de koper wanneer de goederen geladen zijn, maar de verkoper is verantwoordelijk voor het

transport naar de haven van bestemming en de verzekering tijdens het transport.

Dat is een vervoerdocument bij wegvervoer.

DAP

Dat is een Incoterm die aangeeft dat

DDP

BEGRIPPENLIJST

CMR

het transport van de goederen draagt

tot een afgesproken adres. De koper is

verantwoordelijk voor het uitladen.

THEMA 6

de verkoper de kosten en risico’s van

expediteur

Dat is een Incoterm die aangeeft dat de verkoper verantwoordelijk is voor het

transport en er ook voor moet zorgen dat de

goederen ingeklaard zijn voor import en dat

alle invoerrechten zijn betaald. De koper is verantwoordelijk voor het uitladen. Dat zijn bemiddelaars die zorgen dat de goederen op de efficiëntste en snelste

manier van plek A naar plek B worden

vervoerd.

LEVEL 2

BEGRIP

VERKLARING

Ex Works of Af

Dat is een Incoterm die aangeeft dat de

fabriek

verkoper de goederen beschikbaar maakt

IN JE EIGEN WOORDEN

in zijn fabriek of magazijn. Het is aan de

koper om de goederen te komen ophalen.

Bij Ex Works worden alle kosten en risico’s gedragen door de koper. De koper is verantwoordelijk voor het regelen van

zaken als vervoer en verzekeringen. FOB

Dat is een Incoterm die aangeeft dat de

verkoper verantwoordelijk is voor het

Incoterms

transport en het laden van de goederen op

het schip.

Dat is een korte aanduiding voor

internationale commerciële voorwaarden

horen bij de transactie van goederen van

Dat document bevat meer gedetailleerde

VA N

pakbon

waarin alle taken, risico’s en kosten die verkoper naar koper, zijn beschreven. 2

worden. Soms wordt op de pakbon ook het

gewicht vermeld.

Die is alleen verantwoordelijk voor het

daadwerkelijk vervoeren van goederen.

BEGRIPPENLIJST

transporteur

THEMA 6

informatie over de goederen die geleverd

LEVEL 2

Action 1— Vervoerdocumenten bij spoorvervoer,

Good to know

zeevervoer en luchttransport

Wanneer je internationaal gaat ondernemen, krijg je met veel documenten te maken.

Welke documenten je precies nodig hebt, hangt onder andere af van de transportmodus: –

spoorwegvervoer: Contrat de Transport International ferroviaire des Marchandises (CIM),

wegvervoer: vrachtbrief (CMR), leveringsbon (pakbon),

–

zeevervoer: Bill of lading (B/L) of cognossement,

–

vervoer over lucht: Air waybill (AWB).

VA N

–

Werk in vier groepen. Elke groep onderzoekt aan de hand van een ontdekplaat een bepaald vervoerdocument. Gebruik daarvoor het bijbehorende werkblaadje. a

Elke groep verwerkt de gevonden informatie in een rapport.

Gebruik indien nodig het sjabloon dat bij het onlinelesmateriaal staat.

Geef het bestand een duidelijke naam en bewaar het in je portfolio. VERVOERDOCUMENT

CIM

Groep 2

Pakbon

Groep 3

Bill of Lading

Groep 4

Air waybill

THEMA 6

NEXT LEVEL 2

Groep 1