GENIE Biologie 3.2 leerschrift

Page 287

Gladde spieren staan niet onder invloed van de wil. Wanneer gladde

spiercellen ter hoogte van de motorische eindplaat een zenuwimpuls ontvangen, schuiven de dunne en dikke eiwitdraden over elkaar en wordt de spiercel korter en dikker.

IN

1.4 Het hart, een buitenbeentje tussen de spieren?

Cellen van de hartspier zijn kort en vertakt. Ze bevatten één centraal gelegen celkern. Net zoals skeletspieren vertonen ze een duidelijke dwarse streping

omdat de dunne en dikke eiwitdraden of myofilamenten sterk geordend zijn. De hartspiercellen zijn eveneens georganiseerd in spierbundels.

Een hart moet geen signaal van het zenuwstelsel ontvangen om samen te

trekken. Het signaal ontstaat in het hart zelf en moet van cel tot cel worden doorgegeven. Het is dus belangrijk dat hartspiercellen goed met elkaar

kunnen communiceren. Ze zijn daarom stevig met elkaar verbonden. Die

WEETJE

N

verbinding tussen twee hartspiercellen is zichtbaar als een donkere lijn.

Tijdens elke hartslag trekken hartspiercellen bijna tegelijkertijd samen om zo het bloed in de aorta en de longslagader te

VA

stuwen. Soms loopt het fout: de hartspiercellen trekken niet langer synchroon maar eerder chaotisch samen: het hart

fibrilleert. Daardoor kan het hart bijna geen bloed meer in de slagaders pompen.

BEKIJK DE VIDEO

Met een defibrillator dient men een elektrische schok toe. Daardoor trekken

alle hartspiercellen samen en zo hoopt men het hart even te ‘resetten’ om de

hartspiercellen terug synchroon aan het werk te krijgen. Snel optreden is de boodschap: op veel plaatsen

hangen daarom inmiddels AED-apparaten (AED staat voor Automatische Externe Defibrillatoren) die stap voor

©

stap instructies geven, zodat iedereen ze kan gebruiken.

De hartspier is opgebouwd uit korte, vertakte cellen die een dwarse streping vertonen en één kern bevatten.

Het signaal voor de werking van het hart ontstaat in het hart. Via stevige verbindingen tussen de hartspiercellen kunnen hartspiercellen vlot met elkaar communiceren en samenwerken. `

Maak oefening 14 op p. 318.

THEMA 04

hoofdstuk 1

285


Articles inside

CHECK IT OUT

1min
page 376

CHECKLIST

1min
page 375

THEMASYNTHESE

3min
pages 372-374

2.4 Hoe wordt de werking van planten geregeld?

4min
pages 368-371

van het watergehalte?

3min
pages 366-367

2.2 Welke rol spelen plantenhormonen?

8min
pages 358-365

in de plant?

4min
pages 346-348

AAN DE SLAG OEFEN OP DIDDIT ©VAN IN

6min
pages 316-326

CHECK IN

1min
page 327

1.4 Hoe wordt de waterhuishouding geregeld?

6min
pages 349-355

doorheen de plant vervoerd?

7min
pages 338-345

CHECK IT OUT

1min
pages 314-315

CHECKLIST

1min
page 313

2.2 Wat zijn endocriene klieren?

2min
pages 302-303

2.4 Welke rol speelt klierwerking bij andere dieren?

1min
page 309

1.4 Het hart, een buitenbeetje tussen de spieren?

2min
page 287

1.2 Hoe worden dwarsgestreepte spieren aangestuurd?

9min
pages 273-282

Hoofdstuksynthese

2min
pages 294-296

Hoofdstuksynthese

1min
page 310

1.3 Hoe worden gladde spieren aangestuurd?

2min
pages 283-286

VERKEN

1min
pages 268-269

CHECK IN

1min
page 267

CHECK IT OUT

1min
page 251

CHECKLIST

1min
page 250

2.4 Wat kan de werking van het hormonale stelsel verstoren?

3min
pages 242-243

THEMASYNTHESE

2min
pages 248-249

1.5 Wat kan de werking van het zenuwstelsel verstoren?

2min
pages 210-211

2.2 Hoe herkennen hormonen hun doelwitcellen?

4min
pages 222-225

1.4 Hoe draagt het zenuwstelsel bij tot homeostase?

4min
pages 206-209

in het zenuwstelsel?

26min
pages 176-195

1.3 Wat is het verschil tussen een gewilde beweging en een reflex?

10min
pages 196-205

VERKEN

1min
pages 161-162

CHECK IN

1min
pages 159-160

CHECK IT OUT

1min
page 146

Hoofdstuksynthese

2min
pages 141-143

Checklist

1min
page 144

2.5 Hoe nemen andere dieren geluiden waar?

7min
pages 137-140

2.2 Hoe is het oor opgebouwd?

11min
pages 118-127

2.4 Wat als de werking van het oor verstoord is?

2min
pages 134-136

2.3 Hoe kunnen mensen geluid waarnemen?

6min
pages 128-133

Checklist

1min
page 114

1.5 Hoe nemen andere dieren lichtprikkels waar?

9min
pages 103-109

Hoofdstuksynthese

3min
pages 110-113

1.3 Hoe werkt het oog?

17min
pages 83-99

CHECKLIST

1min
page 52

THEMASYNTHESE

1min
page 51

CHECK IN

1min
page 67

CHECK IT OUT

1min
page 53

om een evenwicht te bereiken?

2min
pages 48-50

1.2 Welke soorten prikkels kunnen organismen waarnemen?

2min
pages 30-31

GENIE EN DIDDIT

1min
page 14

2.2 Hoe gebeurt het opvangen en reageren op prikkels bij planten?

4min
pages 37-41

3.2 Hoe zorgt een regelsysteem voor evenwicht?

2min
pages 46-47

1 Welke structuren maken het een organisme mogelijk om in te spelen op waarneembare veranderingen?

2min
pages 15-16

STARTEN MET GENIE

2min
pages 11-13

CHECK IN

1min
page 22

VERKEN

1min
page 23
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.