Inhoud
Inhoud Inleiding
17
Deel I Het systeem van dubbel boekhouden
21
Hoofdstuk 1 De balans
23
1
Inleiding
23
2
De balans: actief = passief
24
3
Indeling van de balans in rubrieken
26
3.1
De indeling van de actiefzijde
27
3.2
De indeling van de passiefzijde
28
4
Opsplitsing van de passiefrubriek ‘Inbreng’ naargelang de juridische rechtsvorm 4.1
5
29
De wet van 23 maart 2019 tot invoering van het WVV en het KB van 29 april 2019 tot uitvoering van WVV
29
4.2
Voorstellingswijze van de passiefrubriek ‘Inbreng’
30
4.3
Voorbeeldsituatie van de oprichting van bv Dirieckx Fashion
30
De balansschema’s van de NBB
32
5.1
Volledig model van de balans voor kapitaalvennootschappen (bv. de nv)
32
5.2
Volledig model van de balans voor kapitaalloze vennootschappen (bv. de bv)
34
6
Wijzigingen in de werk- en financieringsmiddelen
36
7
Schematische samenvatting
38
8
Opgave voor zelfstudie
38
9
Oefeningen
41
Hoofdstuk 2 De balansrekeningen
45
1
Splitsing van de balans in rekeningen
45
2
Boekingsregels van balansrekeningen
46
3
Verschilpunten tussen balans en rekening
48
4
Het afsluiten van de balansrekeningen
49
4.1
Het afsluiten van actiefrekeningen
49
4.2
Het afsluiten van passiefrekeningen
50
5
Schematische samenvatting
51
6
Opgave voor zelfstudie
52
7
Oefeningen
55
7
Inhoud
8
Hoofdstuk 3 De resultatenrekeningen
57
1
Het resultaat van het boekjaar als verschil tussen opbrengsten en kosten
57
2
De bestemming van het resultaat
59
3
De schema’s van de resultatenrekening van de NBB
62
3.1
Volledig model van de resultatenrekening voor kapitaalvennootschappen (bv. de nv)
62
3.2
Volledig model van de resultatenrekening voor kapitaalloze vennootschappen (bv. de bv)
64
4
Boekingsregels van resultatenrekeningen
65
5
Schematische samenvatting
69
6
Opgave voor zelfstudie
70
7
Oefeningen
73
8
Meerkeuzetoets
74
Hoofdstuk 4 Het minimum algemeen rekeningenstelsel (MAR)
77
1
Omschrijving
77
2
Structuur
78
3
Werking
81
4
Wenken bij het gebruik van het rekeningenstelsel
83
5
Schematische samenvatting
87
6
Opgave voor zelfstudie
89
7
Oefeningen
89
Hoofdstuk 5 Journaal en grootboek
93
1
Het grootboek
93
2
Het journaal
93
3
Schematische samenvatting
95
4
Opgave voor zelfstudie
96
5
Oefeningen
99
6
Meerkeuzetoets
100
Inhoud
Hoofdstuk 6 De proef- en saldibalans
101
1
De proefbalans
101
2
De saldibalans
102
3
Schematische samenvatting
104
4
Opgave voor zelfstudie
105
5
Oefeningen
107
6
Meerkeuzetoets
109
Hoofdstuk 7 Van begin- naar eindbalans
111
1
Het opstellen van de inventaris bij de afsluiting van het boekjaar
111
2
De regularisatieboekingen bij de afsluiting van het boekjaar
112
2.1
Registratie van de afschrijvingskosten
112
2.2
Herklassering van schulden op meer dan één jaar
115
2.3
Overboeking van de btw-rekeningen
116
3
Het bepalen van het resultaat van het boekjaar
117
4
De bestemming van het resultaat van het boekjaar in de eindbalans
118
4.1
In geval van winst
118
4.2
In geval van verlies
119
5
Het opstellen van de jaarrekening
121
6
Schematische samenvatting
123
7
Opgave voor zelfstudie
124
8
Oefeningen
129
9
Meerkeuzetoets
131
Deel II De aan- en verkoopcyclus met hun uitgaven- en inkomstenstroom
133
Hoofdstuk 1 Boekhoudkundige verwerking van aankopen van handelsgoederen als bedrijfskosten
135
1
De aankoopfactuur
135
1.1
Inkomende creditnota en betaling
137
1.2
Aankoopfactuur met aankoopkosten
139
1.2.1
Aankoopfactuur met verrekende aankoopkosten
139
1.2.2 Afzonderlijk gefactureerde aankoopkosten en betaling
140
1.3
Aankoopfactuur met commerciële korting
141
1.4
Aankoopfactuur met terugstuurbare verpakking en retour
143
9
Inhoud Aankoopfactuur met financiële korting
145
1.6
Schematische samenvatting
147
2
Aankoopfactuur in verband met diensten en diverse goederen
148
3
Intracommunautaire aankoop
149
3.1
Omschrijving en wetgeving
149
3.2
Voorbeeld
150
4
Btw verlegd
151
4.1
Betekenis
151
4.2
Voorbeeld
152
Schematische samenvatting
153
5
Opgave voor zelfstudie
154
6
Oefeningen
157
7
Herhalingsoefening
160
Hoofdstuk 2 Boekhoudkundige verwerking van verkopen van handelsgoederen als bedrijfsopbrengsten
161
1
De verkoopfactuur
161
1.1
Uitgaande creditnota en betaling
162
1.2
Verkoopfactuur met aangerekende bijkomende kosten
164
1.2.1
Verkoopfactuur met verrekende verkoopkosten
164
1.2.2 Afzonderlijk gefactureerde verkoopkosten en betaling
165
1.3
Verkoopfactuur met commerciële korting
166
1.4
Verkoopfactuur met terugstuurbare verpakking en retour
168
1.5
Verkoopfactuur met financiële korting
170
2
10
1.5
Intracommunautaire levering
173
2.1
Omschrijving
173
2.2
Voorbeeld
173
3
Schematische samenvatting
173
4
Opgave voor zelfstudie
174
5
Oefeningen
180
6
Herhalingsoefening
182
Hoofdstuk 3 Voorraadwijzigingen handelsgoederen
183
1
Inleiding
183
2
Boekhoudkundige verwerking
183
3
Schematische samenvatting
189
Inhoud
4
Opgave voor zelfstudie
190
5
Oefeningen
192
6
Herhalingsoefening intracommunautaire handel
193
7
Herhalingsoefeningen
194
Deel III De personeelskosten en hun uitgavenstroom
197
1
Algemene begrippen
200
2
Boekhoudkundige verwerking
201
3
Schematische samenvatting
205
4
Boekhoudkundige verwerking via een sociaal secretariaat
206
5
Opgave voor zelfstudie
209
6
Oefeningen
213
Deel IV Uitgebreidere studie van de activa
215
Hoofdstuk 1 Investeringen in vaste activa
217
1
Materiële vaste activa
217
1.1
Wat zijn materiële vaste activa?
217
1.2
Situering op de balans en in het MAR
217
1.3
Waardering tegen aanschaffingswaarde
218
1.4
Boekhoudkundige verwerking van de aanschaffingswaarde
219
1.5
Waardeveranderingen met betrekking tot materiële vaste activa
220
1.5.1
Waardedalingen
220
1.5.2
Afschrijvingen: begrip en berekening
221
1.5.3
Boekhoudkundige verwerking van de afschrijvingen
221
1.5.4
Waardeverminderingen op materiële vaste activa
223
2
1.6
Verkoop van materiële vaste activa
224
1.7
Nieuwe regelgeving vanaf 01.01.2020
225
1.8
Schematische samenvatting
227
1.9
Opgave voor zelfstudie
228
1.10 Oefeningen
231
Immateriële vaste activa
232
2.1
Wat zijn immateriële vaste activa?
232
2.2
Situering op de balans en het MAR
232
2.3
Boekhoudkundige verwerking van de aankoop
233
2.4
Boekhoudkundige verwerking van een waardeverandering
233
2.5
Schematische samenvatting
234
2.6
Opgave voor zelfstudie
234
2.7
Oefeningen
238 11
Inhoud
Hoofdstuk 2 Investeringen in vlottende activa
239
1
Voorraden en bestellingen in uitvoering
239
1.1
Situering op de balans en het MAR
240
1.2
Waarderingstechnieken
241
1.2.1
241
2
3
12
De methode van de gewogen gemiddelde prijzen
1.2.2 De FIFO-methode
243
1.2.3 De LIFO-methode
244
1.3
Waardevermindering op voorraden
245
1.4
Schematische samenvatting
246
1.5
Opgave voor zelfstudie
247
1.6
Oefeningen
251
Vorderingen op ten hoogste één jaar
252
2.1
Situering op de balans en het MAR
253
2.2
Boekhoudkundige verwerking van het ontstaan van de vordering
254
2.3
Boekhoudkundige verwerking van een waardedaling
255
2.4
Realisatie van een vordering
256
2.5
Schematische samenvatting
258
2.6
Opgave voor zelfstudie
259
2.7
Oefeningen
262
Geldbeleggingen
263
3.1
Situering op de balans en het MAR
263
3.2
Boekhoudkundige verwerking van de bewegingen tussen financiële rekeningen
264
3.3
Boekhoudkundige verwerking rond beleggingen in aandelen
266
3.4
Schematische samenvatting
270
3.5
Opgave voor zelfstudie
271
3.6
Oefeningen
273
Hoofdstuk 3 De btw-aangifte
275
1
Begrip ‘Belasting over de toegevoegde waarde’
275
2
Belastingplichtige
276
3
Werkingssfeer
276
3.1
Levering van goederen
276
3.2
Diensten
277
3.3
Invoer
277
3.4
Beknopte schematische samenvatting
278
4
Maatstaf van heffing
279
5
Btw-tarieven
280
5.1
Goederen en diensten onderworpen aan 6 % btw
280
5.2
Goederen en diensten onderworpen aan 12 % btw
280
Inhoud 5.3
6
Goederen onderworpen aan een speciaal tarief van 0 % btw
281
Vrijstellingen
281
6.1
Uitvoer
281
6.2
Intracommunautaire leveringen
281
6.3
Vrijstellingen volgens artikel 44 van het Btw-Wetboek
281
7
Aftrek van voorbelasting
281
8
Bijzondere regelingen
282
8.1
Forfaitaire regeling
282
8.2
Kleine ondernemingen
282
8.3
Landbouwondernemers
283
9
Btw-aangifte
283
9.1
Indienen van een btw-aangifte
283
9.2
Vrijstelling van indiening van btw-aangiften
283
9.3
Periode van btw-aangifte
283
9.4
Omschrijving van kaders en roosters
284
9.4.1
284
9.5
Kader I: Algemene inlichtingen
9.4.2 Kader II: Uitgaande handelingen
285
9.4.3 Kader III: Inkomende handelingen
286
9.4.4 Kader IV: verschuldigde belasting
288
9.4.5 Kader V: aftrekbare belasting
288
9.4.6 Kader VI: saldo
289
9.4.7 Kader VIII: Datum en handtekening(en)
289
Uitgewerkt voorbeeld
290
Deel V Uitgebreidere studie van de passiva
297
Hoofdstuk 1 Financiering met eigen vermogen
299
1
Inbreng
299
1.1
Oprichting van een besloten vennootschap (bv)
300
1.2
Oprichting van een naamloze vennootschap (nv)
301
1.3
Schematische samenvatting
303
2
Reserves en overgedragen winst (verlies)
303
2.1
Situering op de balans en het MAR
303
2.2
Boekhoudkundige verwerking
304
2.3
Schematische samenvatting
305
2.4
Opgave voor zelfstudie
306
2.5
Oefeningen
308
13
Inhoud
Hoofdstuk 2 Voorzieningen voor risico’s en kosten
309
1
Begrip ‘voorzieningen voor risico’s en kosten’
309
2
Situering op de balans en in het MAR
310
3
Boekhoudkundige verwerking van de aanleg van de voorziening
310
4
Boekhoudkundige verwerking van de besteding van de voorziening
311
5
Schematische samenvatting
312
6
Opgave voor zelfstudie
313
7
Oefeningen
318
Hoofdstuk 3 Financiering met vreemd vermogen
319
1
Schulden op meer dan één jaar
319
1.1
Situering op de balans en het MAR
319
1.2
Boekhoudkundige verwerking
320
1.3
Schematische samenvatting
321
1.4
Opgave voor zelfstudie
322
2
Schulden op ten hoogste één jaar
323
3
Oefeningen
324
Deel VI Boekhoudkundige registraties op het einde van een boekjaar
327
Hoofdstuk 1 Afsluitwerkzaamheden
329
1
Van beginbalans tot eindbalans
329
2
De regularisatieboekingen
330
2.1
Regularisatie van balansrekeningen
331
2.1.1
Verbeteren van fouten
331
2.1.2
Registratie van de juiste waarde
333
2.1.3
Andere aanpassingen
334
Regularisatie van resultatenrekeningen
336
2.2.1
336
2.2
14
Overlopende rekeningen
2.2.2 Boekhoudkundige verwerking
337
2.2.3 Schematische samenvatting
348
2.2.4 Opgave voor zelfstudie
349
2.2.5 Oefeningen
357
Inhoud
Hoofdstuk 2 Opstelling van de eindbalans
359
1
Inleiding
359
2
Uitgewerkt voorbeeld
360
3
Overzicht van de toepassing van de wetgeving op de inbreng en de jaarrekening van de onderneming
370
4
Schematische samenvatting
371
5
Uitbreiding van de resultaatverwerking
372
5.1
De resultaatbestemming
372
5.2
Uitgewerkt voorbeeld
372
5.3
Oefeningen
376
6
Slotoefening
377
7
Extra oefeningen
378
Deel VII Beleidsinstrumenten
383
Inleiding
384
Hoofdstuk 1 Kostenbeheersing
385
1
Vaste en variabele kosten
385
1.1
Vaste kosten
385
1.2
Variabele kosten
385
2
Break-evenanalyse
388
2.1
Contributie
388
2.2
Break-evenpunt
388
2.3
Beleidsmogelijkheden van break-even
389
2.3.1
389
Winstberekening
2.3.2 Haalbaarheid van een project bij een starter
390
2.3.3 Investeringsbeslissing
391
3
Opgave voor zelfstudie
391
4
Oefening
392
Hoofdstuk 2 Financiële analyse
393
1
Inleiding
393
2
Verticale analyse
395
3
Horizontale analyse
397
15
Inhoud
4
Ratio-analyse
398
4.1
Inleiding
398
4.2
Rendabiliteit
398
4.2.1
398
4.3
Brutoverkoopmarge en nettoverkoopmarge
4.2.2 Rendabiliteit eigen vermogen
400
Indicatoren van financiële gezondheid
400
4.3.1
401
Liquiditeit 4.3.1.1
Liquiditeit in ruime zin
4.3.1.2 Andere parameters van liquiditeit 4.3.2 Solvabiliteit
5
402 403
4.3.2.1 Schuldgraad
403
4.3.2.2 Graad van solvabiliteit
403
Oefening
404
Hoofdstuk 3 Kasplanning
405
1
Algemeenheden
405
2
Planning van de ontvangsten
405
3
Planning van de uitgaven
406
4
Uitwerking kasplanning
407
5
Oefening
408
Bijlage
Het hoofdstuk over ‘Te innen en te betalen wissels’ is niet meer opgenomen in het handboek, maar kan geraadpleegd worden op www.mijnstudiemateriaal.be via de code vooraan in dit boek.
16
401
409