Twój Chorzów - październik 2022

podobnie

mieszkańcy, walczy

stale rosnącymi cenami usług.

inflacją

przekłada się

trudności w bieżącym funkcjonowaniu miasta. W efekcie konieczne będzie wprowadzenie szeregu oszczędności oraz zmniejszenie wydatków bieżących.

stronie

Znamy wyniki głosowania

Głosowanie w tegorocznej edycji Budżetu Obywatelskiego Chorzowa trwało do ostatniej chwili, prawie 8 tysięcy chorzowian przyznało punkty wybranym przez siebie zadaniom. Bardziej aktywne były Panie – stanowiły ponad połowę głosujących. W kategorii wiekowej najliczniejszą grupą głosujących byli chorzowianie w wieku 35-50 lat (3199 osób). Najstarszy mieszkaniec - a dokładniej mieszkanka - Chorzowa, która wzięła udział w głosowaniu miała 93 lata! Gratuluję autorom zwycięskich projektów. Chorzów zyska m.in. nowe place zabaw i boiska, nasza Wolka będzie bardziej zielona, przejścia dla pieszych, z których korzystają dzieci będą bezpieczniejsze. Wszystkim wnioskodawcom i głosującym dziękuję za aktywny udział i troskę o naszą wspólną małą ojczyznę. Andrzej Kotala, Prezydenta Chorzowa

Ścieżka zlokalizowana jest przy chorzowskim „Katoli ku”, nieopodal ulic Kościusz ki oraz Skargi. To miejsce, które zaciekawi nie tylko najmłodszych chorzowian. Znajdziemy tutaj tablice z informacjami o produktach

pszczół, typie kory, trujących grzybach, sposobach segre gacji śmieci, roślinach czy ptakach. Umieszczono na nich ruchome elementy oraz quizy – kostki wiedzy. Projekt, który zgłosiła do Bu dżetu Obywatelskiego Anna

Piecha, obejmował wykonanie ścieżki edukacyjnej z kostkami edukacyjnymi, „hotelami” dla owadów, domkami dla trzmieli, dendrofonem, stojącymi karm nikami dla ptaków oraz grą edukacyjną. W ramach prac wymieniono nawierzchnię

i nasadzono krzewy ozdob ne wzdłuż całej alejki, z wyko rzystaniem roślin miododaj nych i przyjaznych owadom, takich jak: Budleja Dawida, lawenda, nasturcja większa, czosnek olbrzymi, wrzosiec, je żówka purpurowa, naparstnica.

Kolejne boisko dla młodych piłkarzy

Kompleks sportowy „Kresy” powiększył się o nowe boisko ze sztuczną nawierzchnią i oświetleniem. 14 września oficjalnie oddano do użytku nowoczesny obiekt, który służyć będzie młodym adeptom piłki nożnej.

- Na co dzień trenują tu mło dzi piłkarze z Akademii Pił karskiej Ruchu Chorzów oraz UKS Ruch Chorzów. Chcemy zapewnić im jak najlepsze warunki do rozwoju, dlate go od wielu lat inwestujemy w znajdującą się tutaj infra strukturę. Niedawno oddali śmy do użytku nowoczesny obiekt socjalny z szatniami, kawiarenką czy pomiesz czeniami dla sędziów, a dziś udostępniamy kolejne bo isko ze sztuczną nawierzch nią. Mam nadzieję, że będzie

dobrze służyło dzieciom i młodzieży - mówił podczas otwarcia Andrzej Kotala, Pre zydent Chorzowa. Budowa nowego boiska roz poczęła się w ubiegłym roku. Kosz wyniósł ponad 2 mln zł. Dzięki oświetleniu i sztucznej nawierzchni, treningi i mecze będą mogły odbywać się rów nież zimą, o każdej porze dnia. Po zakończeniu inwestycji, w obiekcie przy ul. Wolności 139, znajdują się łącznie cztery boiska, w tym dwa ze sztuczną nawierzchnią.

- W ostatnich kilkunastu la tach „Kresy” zmienił się nie do poznania. Dziś jest to no woczesny kompleks sporto wy, w którym oprócz boisk, znajduje się również trybu na, na której może zasiąść ponad 100 osób, oświetlenie oraz nowoczesna infrastruk tura. Na tym jednak nie koniec, ponieważ już teraz przymierzamy się do reali zacji kolejnych inwestycji - mówi Alina Zawada, Dy rektorka Miejskiego Ośrodka Rekreacji i Sportu.

Jubileusz Królewskiej Huty

Dokładnie 220 lat temu na te renie dzisiejszego Chorzowa, powstała Królewska Huta. Jubileusz świętowano 9 wrze śnia w Muzeum Hutnictwa.

Odbyły się tu uroczystości organizowane przez firmę ArcelorMittal Poland oraz piknik rodzinny połączony ze zwiedzaniem placówki.

Podczas jubileuszowych uroczystości miałem możliwość w imieniu mieszkańców złożyć życzenia i gratulacje wszystkim pracownikom, a także dyrekcji Huty Królewskiej. Nie zapominamy, że nasze miasto od początku swojego istnienia jest związane z hutnictwem. Kiedy 220 lat temu na terenie dzisiejszego Chorzowa powstawała Huta Królewska, był to największy i najnowocześniejszy zakład hutniczy w Europie. To wokół niego zaczęło wyrastać miasto.

Marcin Michalik Zastępca Prezydenta Chorzowa

Wśród zaproszonych gości byli m.in. Wiceprezydenci Marcin Michalik i Mariola Roleder oraz Halina Hiltawska, Przewodni cząca Komisji Zdrowia.

W ostatnim czasie wymie nione zostało także stare, pamiętające XX wiek ogro dzenie, ciągnące się wzdłuż ul. Wolności oraz uliczki

dojazdowej. Na remont cze ka jeszcze mur oporowy pomiędzy budynkiem a bo iskiem, a ogrodzenie wzdłuż Drogowej Trasy Średnicowej,

zostanie niebawem odświe żone i pomalowane niebieską farbą. Dzięki tym inwesty cjom obiekt zyska na estetyce i bezpieczeństwie.

Przedszkolacy mają swój Eko MURAL

Na ścianie Przedszkola nr 29 powstał pierwszy Eko MURAL w Chorzowie. Przed budynkiem przy ul. Siemianowickiej 61 udostępniono również Ogród Przedszkolaka. Podczas uroczystego otwarcia nie zabrakło występów przedszkolaków.

Mural został wykonany z uży ciem farby oczyszczającej po wietrze, która ma właściwo ści fotokatalityczne. Zawarty w nich dwutlenek tytanu przyciąga i neutralizuje smog na podobnej zasadzie, jak ma to miejsce w procesie fotosyn tezy zachodzącym w roślinach. Oprócz tego, podnosi estetykę okolicy, działa jak las w środku miasta.

Prestiżowe nagrody dla Muzeum Hutnictwa

Dużym sukcesem zakończył się dla Chorzowa konkurs „Modernizacja Roku i Budowa XXI wieku”.

Podczas gali finałowej, która odbyła się 26 września w Zam ku Królewskim w Warszawie, chorzowskie Muzeum Hut nictwa otrzymało tytuł „Mo dernizacja Roku 2021” w ka tegorii „Obiekty Zabytkowe”. Nagrodzony został inwestor, czyli Miasto Chorzów, a tak

że wykonawca – firma Jaekel Bud-tech i autorzy projektu z pracowni BLANK architekci. To jeszcze nie koniec do brych wiadomości, związa nych z Muzeum Hutnictwa w Chorzowie. W 42. edycji Konkursu na Wydarzenie Mu zealne Roku „Sybilla” organi

zowanym przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Naro dowego oraz Narodowy Insty tut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów chorzowska placów ka otrzymała wyróżnienie w kategorii „Nowe i zmoder nizowane wystawy stałe" za wystawę „Królestwo Żelaza".

Fot.

Paweł

Mikołajczyk

Fot. Mariusz Banduch

Chorzów ma nowego Miejskiego Konserwatora Zabytków

Tam gdzie reprezentacyjność sąsiaduje z pospolitością

– Wykreowanie nowego Rynku z przyjazną przestrzenią przez obecne władze miasta przywróciło Ratuszowi właściwą rangę i kontekst urbanistyczny – uważa Aneta Borowik, Miejska Konserwator Zabytków w Chorzowie, z którą rozmawiamy o wyzwaniach, związanych z objęciem nowego stanowiska.

Do tej pory mogła pani oglądać Chorzów z pozycji bliskiego są siada. Jak zatem z tej perspek tywy postrzega pani Chorzów i jego zabytkową architekturę? Pochodzę z katowickiej dzielnicy Dąb i Chorzów zawsze był miastem „za miedzą”, tak jak zresztą inne pobliskie ośrodki: Bytom, Święto chłowice czy Zabrze. Pod pewny mi względami są do siebie bardzo zbliżone – cechuje je różnorodność zabudowy oraz swoisty chaos urba nistyczny. Reprezentacyjność sąsia duje z pospolitością, piękno z brzy dotą, bogactwo z biedą, wreszcie nowoczesność z zacofaniem. Taki jest Dąb, taki jest też Chorzów. Ma to swój swoisty urok i specyficzną poetykę, które się albo kocha, albo nienawidzi.

Konserwacja zabytków to spe cyficzna dziedzina. Konserwa tor jest bowiem między młotem a kowadłem: z jednej strony robi wszystko, żeby uratować cenny

obiekt, z drugiej jest ekonomia i szara rzeczywistość. Jaka do tej pory, biorąc pod uwagę pani doświadczenie, była recepta na znalezienie złotego środka? Wieloletni wojewódzki konser wator zabytków powiedział mi kiedyś: „wszystkiego nie da się uratować”. Z perspektywy czasu patrzę na sprawy ochrony zabyt ków w powojennej Polsce z dy stansem. Według mnie ważna jest waloryzacja obiektu, czyli ocena jego zabytkowej wartości, od której powinny być uzależnione dalsze decyzje konserwatorskie. Szczegól nie w kontekście tego, że ochrona zabytków w Polsce coraz bardziej się liberalizuje. W świetle prawa urzędnicy dopuszczają ingerencje, które, gdy w 2003 roku zaczynałam moją pracę jako urzędnik, były by nie do pomyślenia. Plastikowe okna w centrum historycznych miast, wypełnione szklanymi wi trynami partery historycznych kamienic, przeróbki klasztorów na

apartamenty, usuwanie cennych zabytków archeologicznych, aby zrobić miejsce na podziemny par king – to tylko kilka przykładów licznych kontrowersyjnych działań, które podjęto w świetle prawa.

W jaki sposób przygotowywała się pani do tej nowej roli i jak wy obraża sobie pani pracę w pierw szych tygodniach urzędowania? Przygotowując się do konkursu na stanowisko Miejskiego Konserwato ra Zabytków w Chorzowie, przede wszystkim musiałam odświeżyć wiedzę z zakresu przepisów prawa dotyczących postępowań admini stracyjnych oraz ochrony zabytków. Zapoznałam się także z dostępnymi w Internecie dokumentami doty czącymi zabytków Chorzowa, m.in. z „Gminnym programem opieki nad zabytkami na lata 2022-2025 dla miasta Chorzowa” oraz miej scowym planem zagospodarowania przestrzennego. Prawie miesięczny wakat na stanowisku spowodował spiętrzenie się spraw, które będą wymagały szybkiej reakcji i realiza cji. Priorytetem będą oczywiście od biory dotowanych przez miasto prac przy zabytkach. W nieco dalszej per spektywie zamierzam dokonać wizji obiektów wpisanych do rejestru zabytków oraz zweryfikować zasad ność wpisów do Gminnej Ewidencji Zabytków.

Jest pani autorką książki „Park Śląski w Chorzowie. Projekty i re alizacje z lat 1950-1989”. Czy praca

nad tą publikacją w jakiś sposób pomoże pani w nowych obowiąz kach zawodowych?

Zdecydowanie tak, również z tego powodu, że władze miasta zamie rzają utworzyć na tym terenie park kulturowy. To stosunkowo nowy rodzaj ochrony konserwatorskiej w Polsce, który powstał w celu ochrony krajobrazu kulturowego oraz zachowania wyróżniających się krajobrazowo terenów z zabyt kami nieruchomymi charaktery stycznymi dla miejscowej tradycji budowlanej i osadniczej. Poza tym w Parku Śląskim znajduje się wie le cennych zabytków architektury i rzeźby chronionych w sposób ścisły, tj. wpisanych do rejestru zabytków, m.in. Planetarium, hala wystawowa Kapelusz czy zespół rzeźb plenerowych. Zgromadzona wiedza będzie przydatna w podej mowaniu decyzji dotyczących ich ochrony oraz konserwacji.

Ma pani jakiś swój ulubiony cho rzowski zabytek? A może jest taki, o który zamierza się pani zatrosz czyć w sposób szczególny? Przechadzając się ulicami Chorzo wa, zawsze coś ciekawego przy ciągnie moją uwagę. Bardzo sobie cenię urodę licznie zachowanych zabytkowych klatek schodowych i sieni kamienic z okresu history zmu i secesji. Jednak szczególnie leży mi na sercu los wnętrz słynne go chorzowskiego wieżowca przy ulicy Wolności – wizytówki miasta, dawnej siedziby Komunalnej Kasy

Oszczędności. To budowla zreali zowana w latach 30. XX wieku z progresywną modernistyczną ar chitekturą Stanisława Tabeńskiego i stalowym szkieletem konstrukcji autorstwa Stefana Bryły, światowej sławy konstruktora. Żal ściska za serce, gdy widzi się wspaniałe wnę trza odarte z godności i splendoru przez nową funkcję – sklepu z „ta nią odzieżą”.

A kiedy łączy pani dwa słowa: „Chorzów” i „zabytek”, to co pierw sze przychodzi na myśl? Chodzi o zabytek zasługujący na miano symbolu miasta? Według mnie to Ratusz, który jest miejscem mojej pracy. Wykreowanie nowe go Rynku z przyjazną przestrzenią przez obecne władze miasta przy wróciło temu budynkowi właściwą rangę i kontekst urbanistyczny. Mało kto wie, że jednym z dwóch twórców jego modernistycznej architektury był Karol Schayer, projektant ikonicznego gmachu Muzeum Śląskiego w Katowicach, zburzonego przez Niemców w la tach 40. XX wieku. W reprezenta cyjnej sali posiedzeń ratusza można zobaczyć nowoczesne, artdecow skie witraże poznańskiego artysty Jana Piaseckiego. Już wkrótce biuro Miejskiego Konserwatora Zabyt ków w ramach akcji popularyzacji zabytków Chorzowa zaprosi miesz kańców na wspólne odkrywanie tajemnic tego gmachu.

Rozmawiał: RES

Architektura, czyli świetny temat

Dr Aneta Borowik

Magister historii sztuki (1998), UJ; doktor nauk humanistycznych w za kresie nauk o sztuce (2008), UJ, od 2020 r. profesor UŚ. Zatrudniona kolejno jako asystent (2008-2009), adiunkt (od 2010) oraz profesor uczelni w Zakładzie Historii Sztuki, obecnie Instytucie Nauk o Sztuce Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Stypendystka funduszu Karola Es treichera, laureatka nagrody Rektora UŚ za osiągnięcia naukowe (2012). Prowadzi działalność w zakresie popularyzacji dziedzictwa kulturowego Górnego Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego. Członek Komisji Historycznej Polskiej Akademii Nauk Oddział w Katowicach oraz Stowarzyszenia Hi storyków Sztuki. Pełniła funkcję Śląskiego Wojewódzkiego Konserwato ra Zabytków i Małopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Autorka kilkudziesięciu publikacji, w tym trzech książek oraz artykułów i rozdziałów w monografiach naukowych.

„Chorzów miasto architektury” to druga z cyklu debat „Chorzów na żywo”. Eksperci w tej dziedzinie Kościuszko 4 października o godzinie 19.30.

Miejsce nie jest przypadkowe, bo obiekt jest udanym przykładem nowoczesnego wykorzystania postindustrialnej architektury. zanego ostatnio do Miasta przez Franta Group projektu rewitalizacji zabytkowej chorzowskiej rzeźni, będą rozmawiać zaproszeni Debata na żywo rozpocznie się o godzinie 19.30 na naszym profilu na Facebo oku. Potem będzie można ją zobaczyć w innych serwisach. Zostanie również umieszczona na stronie internetowej www.chorzow.eu. Spotkanie poprowadzi Anna Dudzińska, dziennikarka Radia 357. Wezmą w nim udział Aneta Borowik, nowa Miejska Konserwator Zabytków, Maciej Franta z Franta Group oraz Mikołaj Machulik, Prezes Stowarzyszenie Architektów Pol skich Oddział Katowice. Uczestnicy porozmawiają m.in. o architekturze Cho rzowa, o archiklasie, która właśnie wystartowała w Uniwersyteckim I Liceum Ogólnokształcącym im. Juliusza Słowackiego, o łączeniu nowoczesnej archi tektury z historyczną, poprzemysłową oraz o Parku Śląskim.

Odważna architektura połączy się z zabytkową

Dawna rzeźnia jak Feniks z popiołów

– Ten kiedyś zabrany przemysłowy teren oddajemy mieszkańcom. Dzięki naszej koncepcji ten przez długi czas niedostępny i zdegradowany obszar odrodzi się, jak Feniks z popiołów – zapowiada Maciej Franta z Franta Group, pracowni, która wykonała projekt koncepcyjny rewitalizacji zabudowań dawnej rzeźni miejskiej.

Przygotowana przez nią doku mentacja zakłada m.in. reno wację dwóch obiektów, które pozostały po funkcjonujących tam od 1901 roku, zakładach mięsnych. – Inwestycja wpisuje się w przestrzeń oraz kod miasta, który od zawsze bazuje na historii budowy wspaniałych parków miejskich. To wła śnie tu zawsze niedostępny i przemysłowy teren, stanie się kolejnym zielonym punk tem na mapie Chorzowa. Zo stanie wyposażony w funkcje mieszkalne, ale również tak potrzebne dla wszystkich funkcje komercyjne – tłuma czy Franta.

do debaty

dziedzinie spotkają się w Loftach

architektury. I o tym m.in. w kontekście przeka zaproszeni goście.

Zabytki – symbole wrócą do życia Obiekty po miejskiej rzeźni to świadkowie wielkości Królew skiej Huty, zabytki-symbole, budynki, które w ostatnich dziesięcioleciach nie miały szczęścia. Mieszkańcy, pamię tając o czasach ich świetności, na tę część miasta patrzą z za drą w sercu. Wiele wskazuje na to, że zabudowania i otaczający je teren wrócą do użyteczno ści, a projekt Franta Group na nowo ożywi ten wcale niemały kawałek Chorzowa. – Każde miasto ma swoją tożsamość i unikalny kod, uniwersalną wartość, która przekłada się na kształtowanie przestrzeni. Tutaj bez wątpie nia są to parki i zieleńce. Bo przecież Park Śląski to jedna z największych rewitalizacji

w historii Europy. A Chorzów jest jednym z najbardziej zielo nych miast w Polsce – przypo mina Franta. – Mamy tutaj do czynienia z działką w ścisłym śródmieściu, o dość dużej po wierzchni. Chcemy ją zabudo wać w sposób zrównoważony, nieodgrodzony od miasta, jak przez ostatnie stulecie, dostęp ny dla mieszkańców. Wprowa dzamy zabudowę, jako element kubaturowy, wykomponowany w kolejny nowy park miejski –zaznacza.

Dodatni bilans biolo gicznie czynny W odrestaurowanych i od nowionych obiektach rzeźni, na górnych kondygnacjach, znajdą się mieszkania. Dolne zostaną natomiast zagospoda rowane na szeroko rozumiane

usługi. Tu też zacznie się część parkowa, gdzie każdy miesz kaniec będzie mógł wypocząć i przespacerować się z obszaru parkowego przy ul. Filarowej, przez pięknie zakomponowa ny „parkowy teren Feniksa”, w kierunku nowego Muzeum Hutnictwa i przyszłych zrewi talizowanych przestrzeni Huty „Kościuszko”. Projektanci za planowali tam m.in. fontannę, łąki kwietne, zielone pagórki. W dalszej części punktowo po jawią się budynki mieszkalne. Nowa zabudowa porozumiewa się tym samym językiem kom pozycji, co historyczne obiekty. Obrys poszczególnych no wych budynków jest tożsamy z obiektami rzeźni, ale kom pozycja polega na odwróceniu obiektu, czyli podcięciu dwóch pierwszych kondygnacji, które

dynamizują bryłę, nadając jej lekkości oraz w dużym stopniu ograniczają powierzchnię za budowy, pozostawiając dodatni bilans biologicznie czynny.

Chorzów odwróci uwagę od Katowic Między budynkami przewi dziano plac zabaw, ciek wodny, parking dla rowerów, huśtaw ki, małpi gaj, labirynt i oczka wodne. Jedyną barierą między obiektami zabytkowymi a bu dynkami mieszkalnymi, będzie zielona dostępna dla wszyst kich skarpa, z której ma rozpo ścierać się atrakcyjny widok na śródmieście.

Franta: – W budynkach miesz kalnych stawiamy na komfort i najlepsze warunki życia. „Fe niks” wyposaży przyszłych mieszkańców w piękne widoki

na śródmieście Chorzowa, roz pościerające się z obszernych balkonów dostępnych z każde go pokoju w każdym mieszka niu, co umożliwi bogaty dostęp do światła dziennego. Posta wiono na budynki punktowe, w których, w przeważającej proporcji, znajdą się mieszka nia narożne o dodatkowych walorach przestrzenno-wi dokowych – tłumaczy archi tekt i dodaje: – Relacja nowej zabudowy z architekturą hi storyczną nie musi być zacho wawcza, aby była dobra. Nasze miasto zasługuje na realizację z prawdziwego zdarzenia, o od powiedniej funkcji, skali i roz machu, która odwróci uwagę potencjalnych mieszkańców od nowych śródmiejskich inwe stycji w Katowicach na rzecz tak atrakcyjnego Chorzowa.

Rusza klasa architektoniczna Słowaka

Maciej Franta, twórca pro jektu obsypanej nagrodami Villi Reden, został patronem Archiklasy, która zaczyna działać w chorzowskim Uni wersyteckim I Liceum Ogól nokształcącym im. Juliusza Słowackiego. Pierwsze zaję cia odbędą się na początku października. Zapisało się na nie 30 uczniów.

Dla młodzieży Słowaka jest to szansa, by postawić swoje pierwsze kroki w architekto

nicznym świecie. Celem jest przede wszystkim wzbudzenie w nich pasji. To obecnie jeden z niewielu takich projektów, które rozwijają się w naszym re gionie. Z bezpłatnych zajęć sko rzystać będzie mogła młodzież z klas pierwszych i drugich. Zajęcia ruszą już na początku października. Oprócz Macieja Franty oraz jego współpracow ników, będzie je prowadzić także Karolina Roleder. Początkowo spotkania z uczniami trwać będą dwie godziny tygodniowo, ale

jeśli pomysł spotka się z zainte resowaniem, w Słowaku mógłby powstać czteroletni  profil po święcony architekturze. - Zajęcia będą prowadzone przez znanych architektów, którzy potrafią przekazać mło dzieży cenną wiedzę. Przede wszystkim chcemy zgroma dzić w murach szkoły grupę uczniów, którzy pokochają architekturę i być może zapra gną w przyszłości pracować w tym zawodzie. To oni będą zmieniać nasze miasta, od nich

też w znacznym stopniu będzie zależało, czy będziemy chcieli w nich mieszkać – mówi Janusz Dubiel, Wicedyrektor Uniwer syteckiego Liceum Ogólno kształcącego im. Juliusza Sło wackiego. Maciej Franta zrobił w ciągu ostatniego roku prawdziwą furorę za sprawą Villi Reden znajdującej się na Górze Re dena. Dzięki temu projektowi zdobył wiele nagród i wyróż nień, w tym DNA Paris Design Awards 2021 czy Grand Prix

Eurasian Prize 2021. Jest wnu kiem słynnego architekta Alek sandra Franty, znanego m.in. dzięki zaprojektowaniu osiedla Tysiąclecia, przez wielu uważa nego za perełkę architektonicz ną województwa śląskiego.

Związek Miast Polskich wyliczył, ile straciły gminy w wyniku zmian podatko wych. W Chorzowie, biorąc pod uwagę okres od 2019 do 2023 roku, strata z tytułu podatku PIT wyniosła ponad 170 mln zł. Problemy z jakimi boryka się miasto, wliczając w to drożyznę i szalejącą in flację, sprawiają, że konieczne staje się nie tylko redukowanie liczby realizowanych inwe stycji, ale też wprowadzenie szeregu oszczędności, m.in. na zużyciu energii elektrycznej.

Nie tylko inflacja uderza w samorządy

Budżet miasta mniejszy o 124,6 mln zł

Spośród ponad 350 miast, ja kie wziął pod uwagę Związek Miast Polskich, zaledwie trzy uzyskały dodatni wynik, po uwzględnieniu rekompensat rządowych. Jak wygląda sy tuacja w Chorzowie? W ciągu czterech lat dochody z tytułu podatku PIT zmniejszyły się w naszym mieście o ponad 170 mln zł. Rekompensaty rządowe zniwelowały stratę zaledwie o 46 mln zł.

Zmiany podatkowe poważ nie uderzają w budżet miasta, a pośrednio również w sa mych mieszkańców. - Pieniądze o których mowa, są filarami budżetu każdej gminy. To niespełna 40 proc. funduszy, jakimi dysponuje Chorzów. Reszta to środki „znaczone”, których nie możemy wyko rzystać na działania proro zwojowe, bo jest to subwencja przeznaczona na oświatę czy dotacje o charakterze socjal nym - tłumaczy Małgorzata Kern, Skarbnik Miasta.

Tak drastyczne cięcie do chodów z PIT-u, poważnie uszczupla budżet miasta, a to przekłada się m.in. na mniej szą liczbę realizowanych in westycji.

- Podatek PIT to dochody naszych mieszkańców, które powinny zostać w Chorzo wie. Budżet z roku na rok jest coraz mniejszy, a wydatków, które służą chorzowianomcoraz mniej. Musimy z nich rezygnować, bo dochody miasta nie są wystarczające – podkreśla Małgorzata Kern. Mniejsze wpływy z podatków to niejedyny problem, z jakim mierzy się miasto.

Chorzów szuka oszczędności

Samorząd, podobnie jak miesz kańcy, walczy z galopującą in flacją i stale rosnącymi cenami usług. To przekłada się na trud ności w bieżącym funkcjonowa niu miasta. W efekcie konieczne będzie wprowadzenie szeregu

oszczędności oraz zmniejszenie wydatków bieżących. Będzie to m.in. skrócenie czasu włączania oświetlenia ulicz nego i wyłączenie iluminacji miejskich obiektów, w tym zabytków. Szczegółowy plan już powstaje i będzie gotowy w najbliższych tygodniach.

- Chorzów nie jest jedynym mia stem, które zdecydowało się na podjęcie takich kroków. Podob ne plany są przygotowywane m.in. w Katowicach, Gliwicach czy Rudzie Śląskiej. Szukamy oszczędności w wielu obszarach - mówi Marcin Michalik, Zastępca Prezydenta Chorzowa.

W miastach decyzje będą podejmowane na tej samej zasadzie, co w gospodarstwach domowych. Nie będziemy mogli sobie pozwolić na wiele rzeczy, na które pozwalaliśmy sobie dotychczas. Przez lata staraliśmy się zapewnić mieszkańcom jak najwyższy komfort życia, który teraz jest już niemożliwy do utrzymania. Mówiąc wprost: zaciskamy pasa. Małgorzata Kern Skarbnik Miasta

Koszt prądu i gazu nie zależy od samorządów. By zniwelo wać skoki cen, miasto montu je panele fotowoltaiczne oraz zamawia media w przetargu wraz z całą metropolią. Straty spowodowane podwyżkami gazu i prądu należy szacować w dziesiątkach milionów zło

tych. Więcej zapłacą domy kul tury, domy pomocy społecznej, Miejski Ośrodek Rekreacji i Sportu, Zespół Szpitali Miej skich, a także placówki oświa towe, których w mieście jest ponad sześćdziesiąt. Z jednej strony rosną wydatki, z drugiej samorządy są pozba wiane dochodów. Oszczędno ści są konieczne, tym bardziej, że coraz częściej słyszy się o tym, że podczas nadcho dzącej zimy, może zabraknąć energii. Zmiany są więc po dyktowane nie tylko potrzebą obniżenia rachunków za prąd czy gaz, ale też bezpieczeń stwem energetycznym.

Tomasz Ledworowski z Cechu Rzemieślników, Handlowców i Przedsiębiorców w Chorzowie

Chorzowscy przedsiębiorcy zgłaszają nam coraz większe problemy w prowadzeniu swojej działalności. Głównym powodem jest galopujący wzrost cen gazu i prądu. Piekarze i cukiernicy, którzy korzystają z pieców gazowych, sygnalizują, że ich rachunki wzrosły nawet pięciokrotnie! Do tego dochodzą rosnące koszty pracownicze, koszty zakupu towarów, transportu itd. Niestety, są to wy datki niezbędne, aby utrzymać firmę. Właściciwe nie ma już gdzie szukać oszczędności, a wiele przedsiębiorstw działa na progu opłacalności.

Elżbieta Szyszko, Dyrektor Domu Pomocy Społecznej „Nadzieja”

Nasza placówka coraz dotkliwiej odczuwa negatywne skutki pogarszającej się sytuacji gopodarczej w kraju. Składa się na to wiele czynników: wzrost cen energii elektrycznej, gazu, żywności i wszystkich niezbędnych w naszej działalności artykułów. Do tego dochodzi jeszcze wzrost kosztów pracowniczych w związku z podwyższeniem pensji minimalnej. Z drugiej strony, nie możemy i nie chcemy czynić oszczędności kosztem obniżenia standardu pobytu w ośrodku naszych podopiecznych. Nie możemy przecież zmniejszać racji żywnościowych albo oferować jedzenia gorszej jakości, a niestety nasi kontrahenci drastycznie podnoszą ceny. Na razie musimy przetrwać ten rok, ale szczerze mówiąc, bardzo obawiam się przyszłości.

Joanna Chodzidło, Dyrektor Przedszkola nr 29 w Chorzowie Obecna sytuacja gospodarcza – inflacja oraz wzrastające ceny energii elektrycznej, gazu i wody – zmuszają nas wszystkich do szukania oszczędności. Nie inaczej jest w naszym przedszkolu, choć nie mamy pod tym względem dużych możliwości. Zwracamy szczególną uwagę na gaszenie światła jeśli nie jest ono niezbędne, wyłączamy kaloryfery na noc, racjonalizujemy zużycie wody oraz prądu w kuchni. Oczywiście, priorytetem pozostaje dla nas komfort i zadowolenie dzieci, przebywających w przedszkolu.

-

Z okazji jubileuszu na rowe rzystów czekało wiele atrak cji. Uczestnicy Rajdu mieli do wyboru trzy trasy o różnej długości. Najwięcej, bo ponad stu dwudziestu cyklistów wy brało czerwoną, najtrudniejszą z nich. Dodatkową trudnością podczas tegorocznego Rajdu była konieczność odpowiada nia na pytania lub zagadki –tylko prawidłowa odpowiedź pozwalała poznać dalszy kieru nek przejazdu.

Rajd Rowerowy na jubileusz

Ponad 300 osób uczestniczyło w 6. Chorzowskim Rajdzie Rowerowym. W niedzielę 25 września miłośnicy dwóch kółek zwiedzili obiekty Miejskiego Ośrodka Rekreacji i Sportu, który w tym roku obchodzi swoje 30-lecie.

Na Mecie Rajdu wręczono atrakcyjne nagrody, dyplomy i pamiątkowe gadżety. Pod sumowaniem był sportowy piknik przy ul. Cichej. Na mu rawie Ruchu prezentowały się chorzowskie kluby i stowarzy szenia – każdy mógł przekonać się, jak bogata jest oferta zajęć sportowych w Chorzowie. Za prezentowały się m.in. kluby piłkarskie (UKS i Akademia Piłkarska Ruch Chorzów, Aka damia Piłkarska Wyzwolenie,

PKS Józefka, Clearex Futsal), gimnastyczne (DOSiR Sokol nia, UKS Silesia, Atria Cheer leaders), przedstawicielki piłki ręcznej (KPR Ruch Chorzów oraz Akademia Handballu) oraz sztuk walki (TS AKS, Aiki do Yoshinkan). Można było również spróbować swoich sił w tenisie stołowym (UKS Chorzów), poznać tajniki pły wania (KP Sukces) oraz poznać ratowników wodnych (Oddział Miejski WOPR Chorzów).

Trzy dekady temu, 1 kwietnia 1992 roku, władze samorządowe Chorzowa podjęły decyzję o powołaniu do życia Miejskiego Ośrodka Rekreacji i Sportu. Od samego początku zakres działalności Ośrodka był bardzo szeroki: zarządzanie bazą sportową w mieście, organizowanie imprez w dziedzinie sportu i rekreacji, kreowanie różnych form aktywności fizycznej wśród mieszkańców. Przez następne lata MORiS przejmował coraz więcej zadań i obowiązków.

Anielski Dom pilnie potrzebuje remontu

W Chorzowie Batorym od 7 lat funkcjonuje Dom Aniołów Stróżów, który daje schronienie dzieciom potrzebującym pomocy. Teraz jest szansa, aby pod skrzydła anielskiej placówki, która działa w partnerstwie z Miejskim Domem Kultury „Batory”, trafili kolejni mali mieszkańcy dzielnicy.

Pełniąc dyżury uliczne m.in na Biadaczu, wiemy że potrzeby są ogromne. Nadal na podwór kach spotykamy dzieci, które pozostawione są same sobie, a dotychczas brakowało dla nich miejsca w naszym Domu - wyjaśnia Monika Bajka, pre zeska Stowarzyszenia Dom Aniołów Stróżów, które od pra wie 30 lat pomaga dzieciom po trzebującym wsparcia z dzielnic pogórniczych i pohutniczych.  Dzięki życzliwości MDK „Bato ry”, dzieci otrzymają drugą salę

Jak możesz pomóc?

na rozbudowę świetlicy. Teraz bardzo potrzebne są środki na remont, adaptację i wyposaże nie pomieszczenia. - Ma tu po wstać wygodne i jasne miejsce do odrabiania lekcji, zostanie też wydzielony kącik do pomocy psychologicznej. Ponadto stwo rzymy wymarzoną kuchnię do wspólnego gotowania, miejsce do zabawy czy tez przestrzeń do spotkań z całymi rodzinami, by pomóc nie tylko dzieciom, ale też ich rodzicom - mówi Monika Bajka.

- Zachęcamy do wpłaty darowizny na remont za pośrednic twem strony www.anioly24.pl/dom. Można także wesprzeć ak cję udostępniając informacje o zbiórce w mediach społeczno ściowych z #cegiełkadobra - mówi prezeska stowarzyszenia.

Obecnie zarządza kilkunastoma obiektami sportowymi w mieście, z których każdego dnia korzystają kluby i stowarzyszenia sportowe oraz setki mieszkańców. Ośrodek jest organizatorem kilkuset imprez rocznie – sportowych, rekreacyjnych, a także kulturalnych i rozrywkowych. Można powiedzieć, że jesteśmy prawie wszędzie tam, gdzie dzieje się coś ważnego i ciekawego w naszym mieście.

Alina Zawada, Dyrektor Miejskiego Ośrodka Rekreacji i Sportu w Chorzowie

O medycynie nuklearnej w ChCK

Za nami jubileuszowa konferencja Zakładu Radiologii Diagnostyki Obrazowej i Medycyny Nuklearnej Zespołu Szpitali Miejskich „Radiologia, diagnostyka obrazowa i medycyna nuklearna - dziś, jutro, pojutrze”. Spotkanie specjalistów z wiodących ośrodków radiologii oraz medycyny nuklearnej zorganizowano 20 września w Chorzowskim Centrum Kultury.

Konferencja dotyczyła nowo czesnych rozwiązań z zakresu radiologii i medycyny nukle arnej, z których obecnie korzy sta Zespół Szpitali Miejskich w Chorzowie, a także kierun ków rozwoju nowych technolo gii w tym zakresie. Na otwarcie głos zabrali między innymi: dr n. ekon. Jerzy Szafranowicz - Dy rektor Zespołu Szpitali Miejskich oraz prof. Damian Czyżewski - Prorektor ds. klinicznych Ślą skiego Uniwersytetu Medycz nego. W części wykładowej wy stąpienia mieli m.in.: dr n. med. Katarzyna Lipka – kierownik Zakładu Radiologii i Medycy ny Nuklearnej, prof. Leszek Królicki - konsultant krajowy w dziedzinie medycyny nukle arnej, prof. Elżbieta Jurkiewicz – największy autorytet w dzie dzinie radiologii pediatrycznej

Historia zatrzymana w książce

Podczas festynu „Promiennie w Batorym", zorganizowane go przez Szkołę Podstawową nr 18 w Chorzowie, zapre zentowana została książka „Świadkowie historii”. Jej autorami są uczniowie, ich rodzice, a także nauczyciele placówki.

Pomysł na stworzenie książki zrodził się podczas lekcji historii w klasie 6a. - Rozmawiano o tym,

że na naszych oczach i z naszym udziałem, dzieją się niezwykłe wydarzenia, ponieważ jesteśmy świadkami największej globalnej pandemii współczesnego świata. Wówczas jeden z uczniów zwró cił uwagę: Jaki ze mnie świadek historii, jeśli nie będę wymienio ny z imienia i nazwiska w żadnej książce czy podręczniku? – tłu maczy Joanna Piećko–Szopiń ska, dyrektorka SP nr 18.

z Instytutu „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka” w Warsza wie oraz dr n med. Wojciech Wawrzynek - konsultant woje wódzki ds. radiologii i diagno styki obrazowej. Konferencja została zorgani zowana z okazji jubileuszu 20-lecia Zakładu Radiologii Diagnostyki Obrazowej i Me dyny Nuklearnej ZSM, pod patronatem Andrzeja Kotali –Prezydenta Miasta Chorzów.

Idąc za tą myślą, postanowiono napisać książkę pod tytułem: „Świadkowie historii”, która jest zapisem wspomnień uczniów, ich rodziców oraz nauczycieli, z czasu pandemii. - Zastanowi

liśmy się, czego w tym czasie nauczyliśmy się o sobie, innych, ludzkim życiu, o ważnych dla nas wartościach i wyborach. Chcieli śmy, by uczniowie mogli pozna wać świadków historii, osoby,

które tę historię tworzą, i by rozumieli ich rolę. Pragnęliśmy, by uczniowie poprzez własne do świadczenie dowiedzieli się, jak pisze się i wydaje książki – doda je Joanna Piećko–Szopińska.

Trwająca pandemia na stałe zapisze się na kartach historii. Uczniowie, ich rodzice i nauczy ciele, postanowili upamiętnić ten czas w szczególny sposób. Mieli ku temu ważny powód, ponieważ oddali w ten sposób hołd znakomitej nauczycielce, Iwonie Parzoch, która przez wiele lat pracowała w Szkole Podstawowej nr 18. Odeszła od nas zdecydowanie za wcześnie, w wyniku powikłań po zachorowaniu na COVID-19. To ważna książka, która po wielu latach, będzie źródłem wiedzy o czasie, w którym teraz żyjemy.

Możemy się poszczycić tym, że chorzowski szpital jako jeden z pierwszych na Śląsku dysponował swoim tomografem, a baza diagnostyczna rozwija się u nas od wielu lat. Trzeba podkreślić, że Zespół Szpitali Miejskich, który posiada nowoczesny sprzęt, a także specjalistyczne – unikatowe oddziały, służy nie tylko pacjentom z Chorzowa, ale i z okolicznych miast.

Mariola Roleder Zastępca Prezydenta Chorzowa

Wiesław Ciężkowski Zastępca Prezydenta Chorzowa

Fot. Adrian Ślązok/MORiS

Wolność czytania Co jeszcze przed nami?

Miłośnicy książek w Chorzowie mają powody do zadowolenia. Program tegorocznej akcji „Wolność czytania” obfituje w wiele ciekawych wydarzeń i rozłożony został aż na dwa miesiące –wrzesień i październik.

Do tej pory odbyły się już spo tkania autorskie z Anną Du dzińską (na zdjęciu), Michałem Rusinkiem czy Sabiną Waszut. Za nami koncert jubileuszo wy zespołu Świetliki Marcina Świetlickiego, a także recital Magdy Umer.

Natomiast w październiku z czy telnikami w Chorzowie spotkają się jeszcze m.in. Jakub Żulczyk (8.10, godz. 18.00, Miejski Dom Kultury „Batory”) oraz Katarzy na Nosowska (13.10, godz. 18.00, Centrum Integracji Międzypo koleniowej). Na kolejne intere

sujące spotkania z literaturą za prasza księgarnia „Dopełniacz” - najbliższe odbędzie się już 7 października, pod hasłem „Noc księgarń”. Początek o godz. 18.00. Szczegółowy program dostępny jest m.in. na stronie www.cho rzow.eu oraz na plakatach.

CHORZOWSKA

Fot. Adam

Lapski