Financieel

Weerbaar en wendbaar zijn

De coronacrisis sleept aan en in het kielzog daarvan ook de economische verkramping. De meeste bedrijven hebben zich zo goed en zo kwaad als het kan aangepast aan de nieuwe situatie. Volgens Victor Verstappen, adviseur en partner van BDO, is het nu belangrijk te anticiperen op de langere termijn effecten van de veranderde vraag en daarvoor de benodigde buffers aan te leggen. De afwisselend strenger en losser wordende coronamaatregelen hebben even wisselende effecten op de vraag gehad. Tuincentra en bouwmarkten sluiten op 31 december waarschijnlijk hun beste jaar ooit af, horecazaken en reisorganisaties hun allerslechtste. “Deze tijd vergt veel van ondernemers,” zegt Victor Verstappen. “Ons hoofdkantoor lanceerde dan ook al snel de slogan: ‘React, be resilient and realize’. Het eerste woord hebben we achter de rug, met het tweede en het derde zijn we volop bezig. Bedrijven moeten deze maanden gebruiken om hun businessmodel kritisch tegen het licht te houden en zich af te vragen wat er van overeind kan blijven.”

Structurele effecten

Het effect van de pandemie is onzeker. “Dat we nu minder zakelijke reizen boeken en dat vliegtuigstoelen en dure hotelkamers onbezet en leeg blijven is duidelijk, maar of we weer gaan reizen niet. Het kan best zijn dat er over vier jaar weer evenveel zakenreizen worden geboekt als in 2019, maar voor individuele bedrijven betekent die diepe dip een effect dat ik structureel zou durven noemen. Daar moet je dus je strategie op aanpassen. Omgekeerd moeten bedrijven die hun vraag juist explosief zagen stijgen zich afvragen hoe blijvend dát effect is. Mogelijk stabiliseert ze zich op een relatief hoog niveau, maar ze kan ook helemaal terugzakken. Voor zulke ondernemingen is het raadzaam voorlopig zoveel mogelijk uit te besteden en niet direct een nieuw magazijn neer te zetten.”

De overheid als financier

Een ondernemer moet minstens een jaar vooruit kunnen kijken, gebaseerd op realistische aannames. En er is hulp: de reikende hand die de overheid sinds maart uitstrekt. “Eén van de steunmaatregelen is de mogelijkheid de belastingen over dit jaar gespreid te betalen in de volgende jaren,” zegt Victor Verstappen. “We mogen ervan uitgaan dat Den Haag die termijn zal verlengen zolang de pandemie aanhoudt. In feite is de overheid daarmee een financier van het bedrijfsleven geworden. Daar zit ook een keerzijde aan. Ooit gaan bedrijven van het fiscale infuus af en moet er worden afbetaald. Mijn vrees is dat een groot aantal ondernemers die in normale tijden genoegen nemen met een lage winstmarge – break even draaien en nog een plusje – het dan moeilijk gaan krijgen. Je hebt substantieel meer cash nodig om dan je vaste uitgaven te kunnen bekostigen én die schulden in te lopen. Dat betekent dat je daar nu al voorbereidingen voor moet treffen.”

Erop of eronder

Ondernemers moeten dus weerbaar worden, en direct daarna ook wendbaar. “Want ga er maar van uit dat de faillissementen die nu worden uitgesteld zullen komen. Voor die bedreigde groep is het belangrijk om heel het businessmodel onder de loep te nemen, nog meer buiten de kaders te denken. Voor hen is het erop of eronder.” Ongeacht of we als land op een volledige lockdown afstevenen of dat een goedgekeurd vaccin nog vóór de lente het licht zal zien en elke verdachte hoestbui in een ordinaire verkoudheid doet veranderen, voor ondernemers en managers is er werk aan de winkel. Het werk van alledag en het denkwerk van plannen en vooruitzien. Als de kalender van 31 december op 1 januari verspringt, moet u al in grote lijnen weten hoe de markt er voor uw bedrijf op 1 januari 2022 voor zal staan.