Het pluspunt van fysieke aanwezigheid

De eerste Najaarsbeurs na de coronacrisis was een groot succes. De winkeliers hadden weer geld en de leveranciers weer aanbod. Bovendien was iedereen blij na zo’n lange tijd van vooral virtuele gesprekken elkaar weer fysiek te kunnen ontmoeten. Trade Mart Utrecht bewijst dat vakbeurzen bestaansrecht houden. Het enige donkere wolkje aan de horizon had de vorm van een container.

e zondag was bijzonder goed, de maandag moest wat op gang “Dkomen en de dinsdag was rustig, maar ik ben zeer tevreden,” zei Marco Heijnen, directeur van Home and Kitchen Supply. “Veel bestaande klanten gesproken en ook een heel stel nieuwe.” Hij leek de algemene stemming onder standhouders goed samen te vatten. Overal blije gezichten, in elke gang weerklonk geroezemoes en gelach uit de stands. “Dat heeft ook te maken met de uitstekende betalingsmoraal onder detaillisten,” vond Hans Maasakkers van Habonne. “Die is in jaren niet zo voorbeeldig geweest.” De organisatie van de Trade Mart Utrecht had ook haar best gedaan. Lekker eten en drinken, schone gangpaden. Zelfs het weer werkte mee. De aangename nazomer leek symbolisch voor de conjunctuur waarin uitgerekend onze sector nu al zo lang verkeert. “We hebben allemaal twee uitstekende jaren achter de rug,” stelde Maik Bos van Cronim. “Wie nu nog slecht heeft gedraaid, heeft echt iets verkeerds gedaan.” Zichtbaar en tastbaar

Niet in alle opzichten keren de oude beurstijden terug. Je kon niet over de hoofden lopen en sommige leveranciers zijn zelfs geen gastexposant meer op de voor- en najaarsbeurzen. Maar het aantal oude en nieuwe bezoekers was opvallend hoog. “Het is een beetje Ambiente in het klein,” vond Kees Bosma Jansen van Keakt, die als gastexposant op het centrale plein stond. “Op dagen als deze merk je het pluspunt van fysieke aanwezigheid. Een catalogus of website kan niet in alle opzichten concurreren met een tafel waarop de producten zichtbaar en tastbaar staan uitgestald. Detaillisten zijn eerder geneigd je andere merk eens uit te proberen. De kosten van deelname zijn ook goed te overzien. Ik houd wel mijn hart vast voor Ambiente, want deelname of zelfs een bezoek brengen aan Frankfurt is een andere financiële afweging. Ik vermoed dat de editie van 2022 klein zal worden maar ik hoop dat de internationale beurs zich daarna herstelt. Ambiente is toch hét sleutelmoment voor onze branche.”

De containerprijsstijging komt voor een pan van 24 centimeter neer op een prijsverhoging van € 4,25.

Machtsconcentratie

De hamvraag voor het komend seizoen gonsde natuurlijk ook door de stands: in hoeverre gaan we de huidige omzetniveaus vasthouden? Het feit dat de dierenasiels vol zitten met tijdens de lockdowns aangeschafte honden zegt iets over de grilligheid van de consument. Het lijkt echter onwaarschijnlijk dat de man of vrouw die tijdens de pandemie het koken en tafelen heeft (her) ontdekt ineens op kant-en-klaar maaltijden zal terugvallen. Iedereen hoopt dus op een stabilisatie op een relatief hoog niveau. Helaas is er nog een andere potentiële boosdoener en dat is de prijsverhoging. Toen in 2020 de ene na de andere Chinese fabriek tijdelijk al haar werknemers naar huis stuurde, was de overzeese transportsector het bijkomende slachtoffer. De ene na de andere kleine rederij ging failliet en werd opgekocht door een grotere speler. Die machtsconcentratie lijkt nu deels verantwoordelijk voor de sterk, zéér sterk gestegen prijzen van zeecontainers. Waar de leveranciers eerst nog enkele duizenden dollars betaalden per container is die prijs nu verveelvoudigd. “Ik heb het eens uitgerekend voor mijn eigen producten,” zei Marc Vogels, directeur van Vogels Import Export. “Het komt neer op een kostenverhoging van € 4,25 voor een pan van 24 centimeter. En dan heb ik het enkel over het transport, niet over andere kostenverhogingen, zoals de prijs van de grondstof en de energie. Dat zal allemaal worden doorgerekend, dus we mogen in onze branche een golf van stevige prijsverhogingen tegemoet zien.”

Europees voordeel

Gelukkig lijkt het erop dat die hoge transportkosten een tijdelijk fenomeen zijn. Ofwel zullen de Chinezen teveel last ondervinden van dit concurrentienadeel en meer containeraanbod proberen te creëren, ofwel zullen steeds meer leveranciers hun productie terughalen naar Europa. Zoals het er nu naar uit ziet zullen beide strategieën worden toegepast. “Omdat wij vooral merken van Europees fabricaat vertegenwoordigen, zoals de pannen van het Franse Le Buyer en de koffiemakers van het Italiaanse Bialetti, hebben we het voordeel daarvan al ondervonden,” zei Maik Bos. “We konden blijven leveren, zonder eindeloze vertragingen vanuit China. Maar als veel bedrijven terug in Europa willen produceren denk ik dat een nieuw evenwicht tussen het Verre Oosten en het nabije Oost-Europa nog niet direct gevonden is. De Europese fabrieken zitten nu ook al volgepland.”

Zal de consument terughoudend worden? Het kan, maar eerlijk gezegd hebben we het voorbije jaar veel sombere voorspellingen zien passeren en is daar tot nog toe weinig van uitgekomen.

Een aanvulling

We moeten natuurlijk nog afwachten hoe het terugschroeven van de steunmaatregelen van de overheid in het post-coronatijdperk uitpakken. Zullen we een golf van faillissementen meemaken en zal dat de consument terughoudend maken? Het kan, maar eerlijk gezegd hebben we het voorbije jaar veel sombere voorspellingen zien passeren en is daar tot nog toe weinig van uitgekomen. De economie is verrassend robuust gebleken en het herstel verloopt opvallend vlot. De positieve stemming die er tijdens de voorbije Najaarsbeurs heerste zou weleens realistischer kunnen zijn dan ze lijkt. De vakbeurs is als een phenix uit haar as herrezen. Het lijkt er op dat we als branche tijdens deze septemberdagen en masse hebben ontdekt dat al die huisshows en online presentaties een welkome aanvulling zijn op de goede ‘ouderwetse’ inkoopbeurs, maar niet meer dan dat en dus zeker geen vervanging ervan.