3. Walczyć trzeba z determinacją!
i zarobków. Pamiętam, że na naszych ulotkach pisaliśmy, że proponuje nam się za metr kwadratowy ziemi rekompensatę równą cenie puszki piwa.
Udało nam się to zmienić. Doprowadziliśmy do tego, że rolników zrzeszonych
w związku wywłaszczał wojewoda. W zamian dostawaliśmy grunty zastępcze z zasobów Agencji Rolnej Skarbu Państwa ‒ najczęściej były to działki w okolicy naszych gospodarstw. Niektórzy rolnicy muszą do nich dojeżdżać i po dziesięć kilometrów, bo autostrada poszatkowała ich gospodarstwa, ale ta oferta była do zaakceptowania. Poza tymi gruntami wywalczyliśmy też odszkodowania, które rzeczoznawcy wyliczyli, wyceniając naszą ziemię nie jako grunty rolne, ale inwestycje. W końcu miała powstać na nich autostrada, a nie inne gospodarstwo. A więc odszkodowania, które finalnie otrzymaliśmy, były co najmniej trzy razy większe niż te, które na początku proponowała nam Autostrada Wielkopolska. Nasza walka trwała kilka lat ‒ związek powstał w 1997 roku, a decyzje wywłaszczeniowe i wypłata odszkodowań to już rok 2001. No ale bez odpowiednich nacisków byśmy tego nie wywalczyli. A jak związek naciskał na władze i Autostradę Wielkopolską?
‒ Rozdawaliśmy ulotki, kleiliśmy plakaty, pisaliśmy petycje, zorganizowaliśmy kil-
ka manifestacji – przed urzędem wojewódzkim, siedzibą GDDKiA w Poznaniu, jeździliśmy na rozmowy do Warszawy. W demonstracjach wspierali nas też ekolodzy. To były pokojowe manifestacje, opony na nich nie płonęły, a wszystkie protesty zgłaszaliśmy wcześniej do urzędu, więc były legalne. W każdej demonstracji uczestniczyło średnio około dwustu rolników. Byliśmy zorganizowani – wynajmowaliśmy autobusy, by razem zjechać na manifestację, wcześniej szykowaliśmy transparenty, składaliśmy się na to wszyscy. Nie chcieliśmy utrudniać życia mieszkańcom Poznania, tylko wywrzeć presję na władze i poinformować społeczeństwo o naszym problemie. Bo ludzie wiedzieli, że ma powstać
39