Algemene Maatregel van Bestuur
Met een Algemene Maatregel van Bestuur heeft de minister van VWS bepaald dat verpleegkundigen de vereiste specifieke deskundigheid bezitten om de volgende voorbehouden handelingen functioneel zelfstandig uit te voeren: injecties (subcutaan, intramusculair, intraveneus), het inbrengen van een infuus; katheterisaties (het inbrengen van een blaaskatheter); puncties (venapunctie), hielprik bij neonaten, het inbrengen van een maagsonde, het toedienen van geneesmiddelen via infuus, pomp, kolf of zak. Deze voorbehouden handelingen worden gerekend tot de beroepsbeoefening als verpleegkundige. Ze vormen een onderdeel van de opleiding tot verpleegkundige. De Algemene Maatregel van Bestuur die de uitvoering van deze handelingen bij de verpleegkundige legt, heeft een praktisch doel. Het is een oplossing voor situaties waarin een opdrachtgever niet continu beschikbaar is voor toezicht en tussenkomst.
Praktijk 1
Twijfel Mevrouw Temminga is een 56-jarige zorgvrager. De arts heeft een schriftelijke medicatieopdracht voor haar geschreven. Hierop staat: ‘4x daags 3 mg Dipidolor i.v. bij pijnklachten’. Jij krijgt de opdracht om deze handeling uit te voeren. Als je de medicatie-opdracht leest, twijfel je. De dosering is aan de lage kant. Je vraagt je af of de arts een onjuiste opdracht geschreven heeft. Je besluit een collega te raadplegen. Als je de opdracht voorlegt aan je collega, zegt zij: ‘O, hij zal wel 10 milligram bedoelen!’, en daarop verandert ze de voorgeschreven hoeveelheid. Ze pakt de medicatie-opdracht en zet een streep door de ‘3’ en schrijft er ‘10 milligram’ boven.
Vraag
1 Wat vind je van de handelwijze van je collega? Leg uit of dit een juiste of onjuiste handelwijze is.
1.4 Voorbehouden handelingen in de verpleegkundige beroepspraktijk Voorbehouden handelingen mogen alleen worden uitgevoerd door verpleegkundigen die bekwaam en bevoegd zijn om die handelingen uit te voeren. Dat roept veel vragen op. Hoe word je bekwaam en bevoegd? Welke verantwoordelijkheid heeft de zorginstelling tegenover verpleegkundigen? Mogen alle verpleegkundigen alle voorbehouden handelingen uitvoeren? En hoe zit het met verpleegkundigen-in-opleiding?
Verpleegkundige geeft pasgeborene een hielprik
Thema 1
17140_BW_Basisboek Zorg verpleegtechnische handelingen niv 4 def.indd 15
15
23/02/15 14:00