12
Zorgvragers met aandoeningen aan het bewegingsstelsel
beschadigd. Het bot wordt rond, het beschadigde
aanwezig bij bewegen en belasten. In de loop van de
tosen) ontstaan. Dit proces treedt in het algemeen
verder over stijfheid, vooral na een periode van rust.
gewricht dikker en er kunnen botuitgroeisels (exosop in één gewricht. Daarbij zijn de zwaarbelaste
grote gewrichten van de onderste extremiteit (knie
en heup) en de wervelkolom als eerste aan de beurt. Sommige mensen lijden aan een gegeneraliseerde
vorm van artrose (polyartrose), waarbij dan vaak ook de gewrichten van de arm en de hand betrokken
zijn. Over het algemeen is er sprake van polyartrose als er meer dan drie gewrichten zijn aangedaan.
2.3.1
Oorzaken
Artrose ontstaat als een normaal proces van het
dag kan de pijn erger worden. Zorgvragers klagen De functie van de gewrichten is minder en er zijn
misvormingen te zien. Het functieverlies ligt gedeel-
telijk in het gewricht zelf, maar ook in de verminderde spierfunctie, doordat de spier door pijn en stijfheid vaak minder gebruikt wordt.
Bij ernstige artrose kun je het gewricht bij bewegen soms horen kraken. Bij een flinke beschadiging van het gewricht kan er ook een ontstekingsreactie optreden. Het gewricht zwelt en wordt rood.
2.3.3
Onderzoek en behandeling
ouder worden, als gevolg van jarenlange belasting
De diagnose wordt gesteld aan de hand van de
factoren die eveneens bijdragen tot het ontstaan
met röntgendiagnostiek. Opvallend genoeg
van een gewricht. Daarnaast zijn er nog een aantal van artrose. De meest voorkomende risicofactoren voor het ontstaan van artrose zijn:
Overgewicht. Overgewicht verhoogt het risico van artrose voor die gewrichten die het
lichaamsgewicht moeten dragen, zoals in de rug, de heupen en de knieën.
Trauma. Door een trauma, zoals een sportletsel, wordt het gewricht beschadigd.
Overbelasting. Een gewricht wordt overbelast
door een verkeerde houding, door fysiek zware
arbeid, intensief sporten of door steeds herhaalde bewegingen in bepaalde beroepen, zoals in het geval van pianisten, typisten en dansers.
Inflammatoire aandoeningen, zoals reumatoïde artritis en jicht.
Ontwikkelingsstoornissen van het bewegings-
apparaat, zoals heupdysplasie (onvoldoende ontwikkeling van het heupgewricht).
2.3.2
Symptomen
De symptomen ontstaan meestal geleidelijk en kunnen in de loop van de tijd toenemen. Pijn is het
meest kenmerkende symptoom. De pijn is vooral
anamnese en lichamelijk onderzoek in combinatie komen de ernst van de klachten en de ernst van de afwijkingen op de röntgenfoto’s niet altijd overeen. Op een röntgenfoto is te zien dat de
gewrichtsspleet smaller is geworden. Het kraak-
been zelf is op een röntgenfoto niet te zien, en ook niet dat er botuitsteeksels aan de rand gevormd zijn (osteofyten).
De behandeling bestaat uit pijnstilling, oefenthe-
rapie om het spierstelsel optimaal te laten functioneren en het behandelen van de factoren die de klachten doen toenemen. Dit laatste betekent voor veel mensen dat ze moeten afvallen.
Als bij artrose een ontstekingsreactie ontstaat,
moet de zorgvrager gedoseerd rust houden. Het gewricht moet gekoeld worden met ijs of natte kompressen. De fysiotherapeut adviseert een
oefenprogramma waarbij het gewricht mobiel blijft, maar niet overbelast raakt en waarbij de spierfunctie onderhouden wordt.
Bij zeer ernstige pijn en functionele beperkingen
kan chirurgisch worden ingegrepen door een osteotomie of een gewrichtsvervangende operatie (prothese).