Chirurgie
12.1
Hersenbloedingen
met een voorgeschiedenis van hoge bloeddruk, suikerziekte, atherosclerose of een combinatie
Een hersenbloeding is een plotselinge en spontaan
hiervan.
opgetreden bloedophoping in of rond de hersenen
Nader onderzoek, bijvoorbeeld angiografie, levert
(figuur 12.1).
geen oorzaak op. Zonder aanwijsbare oorzaak is
De spontane (niet-traumatische) hersenbloedingen
een operatie uitgesloten, maar daarvoor is ook
zijn te onderscheiden in de bloeding in en rond de
meestal geen reden. De verschijnselen lijken sterk
hersenen. Een bloeding in de hersenen wordt een
op die van het herseninfarct (de beroerte).
intracerebrale bloeding genoemd. De bloeding rond
De behandeling van de intracerebrale bloeding
de hersenen worden ingedeeld in subarachnoïdale
zonder aanwijsbare oorzaak wordt gedaan door de
en subdurale bloedingen.
neuroloog. De intracerebrale bloeding met aanwijsbare oorzaak
12.1.1
Intracerebrale bloeding
treedt eveneens plotseling op. De patiënt is over het algemeen jonger dan die bij de bloeding zonder
Er zijn intracerebrale bloedingen met en zonder
aanwijsbare oorzaak en de bloeding ligt opper-
aanwijsbare oorzaak. De intracerebrale bloeding
vlakkiger in de hersenen. Om na te gaan of de
zonder aanwijsbare oorzaak treedt plotseling op en
oorzaak een afwijking aan de bloedvaten is, volgt
ligt doorgaans diep in de hersenen (vaak in de
na de CT-scan altijd een (CT-)angiografie. Er zijn
basale ganglia). Bij de meeste patiënten veroorzaakt
twee soorten afwijking te onderscheiden:
de bloeding een halfzijdige verlamming aan de te-
■
De arterioveneuze malformatie (AVM). Dit is
genover gelegen lichaamshelft. Er kan een spraak-
een vaatmisvorming die bestaat uit een kluwen
stoornis optreden en enige bewustzijnsdaling. De
bloedvaten van aders en slagaders. Het ont-
patiënten zijn over het algemeen ouder dan 65 jaar
staat heel vroeg in de ontwikkeling van de foetus (de tweede tot derde week van de zwangerschap) tijdens de aanleg van het vaatbed. De misvorming is dus altijd al aanwezig en kan in de loop van het leven aanleiding zijn tot een hersenbloeding. Bij ongeveer driekwart van de patiënten kan geopereerd worden. Bij een vierde van de patiënten is opereren zonder grote schade niet mogelijk. Bij hen ligt de misvorming te diep, is deze te groot of niet goed toegankelijk. Voor zulke vaatkluwens is een speciale bestraling eventueel mogelijk. ■
Figuur 12.1
Hersendoorsnede van diep gelegen bloeding. Het bloed verdringt hersendelen en is ook in de hersenholte (ventrikel) terechtgekomen
Het aneurysma. Dit is een zwakke plaats in de bloedvatwand van een slagader. Het gaat meestal om een aangeboren afwijking. De bloeding vindt rond de hersenen plaats, maar dit kan ook gebeuren in het hersenweefsel.
284