Inzicht nr 58 zomer 2017

InZicht

Uitgave van Talant jaargang 16 - nr 58

Zomer 2017

AndrĂŠ helpt en wordt geholpen met kennis over syndroom Gezamenlijke

nieuwbouw in Koudum

Olga Wolberts in het midden

Voorwoord

Steeds meer meedoen Cliënten van Talant doen steeds meer mee in de samenleving.

Dat is precies wat we graag willen – voor degenen die dat zelf ook willen uiteraard.

Inhoud

3 4 5 6

Kort Nieuws Van de Centrale Verwantenraad André helpt en wordt geholpen met kennis over syndroom

Zo deden er cliënten van Talant mee aan het prestigieuze Oranjewoudfestival. Een groep zangers en muzikanten bracht een bijzondere muziekvoorstelling, samen met professionele muzikanten. Zelfs het publiek kreeg een rol toebedeeld.

6

In Koudum wordt gewerkt aan een nieuw woonzorgcomplex waar ook cliënten van Talant zijn uitgenodigd als bewoners. De woningen worden namelijk niet alleen prachtig, er komt ook gelegenheid voor ontmoetingen met allerlei mensen. De afdeling Vastgoed van onze overkoepelende Zorggroep Alliade is aangeschoven bij het plannen maken, waardoor de kennis goed wordt benut.

Wat we al jaren doen, is werk en dagbesteding creëren waar cliënten van betekenis kunnen zijn en waar ze anderen kunnen ontmoeten. De locaties die daarbij een arbeidsmatig karakter hebben, dragen nu het label ‘Ondernemend Talant’. Met nieuwe websites krijgen deze locaties ook online een gezicht. Na de

7 Talant biedt draadloos internet 8 Olga Wolberts in het midden 10 Gezamenlijke nieuwbouw

eerste vijf, zijn er weer drie websites klaar.

in Koudum

10

In deze InZicht leest u ook het verhaal van een moeder, over haar zoon bij wie dit voorjaar een nog vrij onbekend syndroom is vastgesteld. Op een manier die bij hem past, doet ook hij mee in zijn samenleving.

Verder heeft de Centrale Verwantenraad vlak voor het uitkomen van deze InZicht ingestemd met de nieuwe medezeggenschapsstructuur waarin samenwerking in de driehoek een belangrijke plaats inneemt. Daarover volgende keer meer.

ook namens Erik Kuik, Raad van Bestuur

12 13 14 14 15 16

Sound Trip Talant Edition Talant doet mee aan 2018 In het zicht: Sandra Westerlaan Gerrit: Participatie Ander nieuws Tweespraak: Jifke van der Wal en Janny Hendriks

Foto voorpagina Olga steekt graag de handen uit de mouwen bij dagbestedingscentrum Middelséhiem. Lees over Olga Wolberts in het midden, op pagina 8 en 9.

2

Zomer 2017

KORT

Nieuwbouw Damwoude van start

Cliënten aan de slag bij tennisclub Joure

Cliënten van Talant kunnen aan de slag bij Tennisvereniging Joure, zoals banen rollen, Toekomstige bewoners sloegen 8 mei

grasmaaien en baan vegen. 17 Mei is een intentieverklaring getekend als begin van

in Damwoude de symbolische eerste

een mooie samenwerking. De hoop is dat anderen het voorbeeld volgen.

paal op de plek waar locatie ‘De Klimmer 2’ van Talant komt. Begin 2018 wordt de locatie in gebruik genomen.

Ook SKIK (Kinderopvang en BSO), MIKS Welzijn, Friesland College Heerenveen en sportopleiding CIOS hebben hun handtekening gezet. De samenwerking met de tennisvereniging moet uiteindelijk resulteren in een makkelijk dupliceerbare blauwdruk voor andere sportverenigingen die zich open willen stellen voor kwetsbare inwoners.

De huidige woningen op de Nije Hale, locatie de Wynbrekker en de Heerke locatie krijgt 24 appartementen, een

De Stal collecteert voor Oranjefonds

centrale ontmoetingsruimte, een kantoor

Cliënten en begeleiders van Brasserie De Stal, een locatie van Talant

en een ruime tuin. Het is vlakbij het

in Nieuweschoot, hebben in juni gecollecteerd voor het Oranjefonds.

Ateswei zijn verouderd. De nieuwe

winkelcentrum en de school. ”Midden in de samenleving, dat vinden we belangrijk”, aldus Auke Jelle Kingma, directeur bij Talant.

Meer nieuws?

Kijk ook eens op

De helft van de opbrengst mag De Stal naar eigen keuze besteden.

De andere helft gaat naar sociale organisaties in Friesland, geselecteerd door het Oranjefonds.

De Jister feestelijk heropend De Jister in Burgum heeft een verbouwing ondergaan en werd op donderdag 8 juni feestelijk heropend. De Jister is een locatie van Talant met onder andere horeca-, arbeidsmatige, creatieve en

www.talant.nl

belevingsgerichte activiteiten.

Facebook: /TalantOnline

Arend, cliënt bij Talant, kreeg de eer

Twitter: @TalantOnline

om de locatie officieel te openen met het doorknippen van een lintje.

InZicht

3

NIEUWS

Bekijk de website van De Omswaai

Friesland en Talant; een expertisecentrum op

Nog meer websites van Ondernemend Talant

het terrein van locatie De Wissel in Beetster-

Ook Pand 30, Kleurryk, De Bascule

zwaag, met een kliniek en ambulante zorg.

(allen cadeauwinkels met ateliers) en

De samenwerking stopte noodgedwongen

De Verkleedkoffer en hebben nu een

in januari 2017 wegens blijvende onzeker-

nieuwe website. Deze locaties vallen

Behalve een nieuwe naam heeft De Omswaai – voorheen De Swaai - nu ook een nieuwe website. De kliniek voor mensen met een verstandelijke beperking en psychiatrische problematiek is al jaren een begrip in Noord-Nederland.

De Swaai was een samenwerking van GGZ

heden in de financiering. De kliniek bleef in

De nieuwe naam voor de kliniek vroeg ook

Beetsterzwaag, als onderdeel van Talant met

om nieuwe middelen. Daarom is onder

de naam De Omswaai. De ambulante zorg

andere een moderne website ontwikkeld.

wordt nu geboden door GGZ Friesland,

Nieuwsgierig? Neem snel een kijkje op

buiten Beetsterzwaag.

www.deomswaai.nl.

onder het label Ondernemend Talant.

Talant maakt met UMCG basismethodiek voor begeleiding cliënten Bij het ontwikkelen van een nieuwe basismethodiek voor begeleiders werkt Talant nauw samen met het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG). Talant wil in 2018 met de basismethodiek gaan werken. De basismethodiek moet begeleiders helpen om cliënten nog beter te kunnen ondersteunen.

In de gehandicaptenzorg zijn er in

basismethodiek die zich richt op het

Nederland maar liefst meer dan honderd

versterken van de eigen regie van de

verschillende methodieken om cliënten te

cliënt en de inzet van zijn sociale netwerk.

begeleiden. Dit blijkt uit onderzoek dat het

4

Ondernemend Talant staat

UMCG vorig jaar samen met Talant heeft

Uniek project

voor dagbestedingslocaties waar

uitgevoerd. Binnen Talant wordt met vijftien

Bij de ontwikkeling worden vanuit Talant

producten worden gemaakt en

van deze methodieken gewerkt, denk

onder meer gedragskundigen, hoofden en

verkocht of waar diensten worden

bijvoorbeeld aan oplossingsgericht werken,

begeleiders betrokken. Het voordeel van

aangeboden. Op hun websites laten de

het Sociaal Competentiemodel, LACCS en

de basismethodiek is dat er onderdelen uit

teams vol trots zien wie zij zijn en wat

TRIPLE-C. Uit het onderzoek heeft Talant

bestaande methodieken in worden verwerkt

ze doen. Ook zijn ze online nu makkelij-

geleerd dat ze met goede methodieken

die voor alle cliënten van belang zijn en

ker vindbaar; voor (potentiële) klanten

werkt. Tegelijkertijd ziet Talant in dat een

die door alle begeleiders kunnen worden

en ook voor cliënten en hun verwanten

aantal methodieken grote overlap met

toegepast. Vanuit de basismethodiek

die op zoek zijn naar een fijne dagbeste-

elkaar heeft en dat teams soms nog met

kunnen begeleiders cliënten op een

dingsplek. Eerder dit jaar lanceerden

te veel verschillende methodieken werken.

eenduidige manier ondersteunen. Het is

Kado en Sa, Passiflora vaste planten,

Om die reden ontwikkelt Talant samen met

een uniek project waar de rest van het

dierenpension Matu, pottenbakkerij De

dr. Danielle Jansen van het UMCG een

land met grote nieuwsgierigheid naar kijkt.

Diggel en Brasserie De Stal hun websites.

Zomer 2017

Van de CVR

Video laat bedrijfsplan 2017 zien in praktijk In een video laat Talant met mooie voorbeelden uit de dagelijkse praktijk de tien doelstellingen zien uit het zogenoemde bedrijfsplan 2017. Centraal staat ‘de bedoeling’: een gewoon, goed leven, waarin je je kunt blijven ontwikkelen.

In een bedrijfsplan zet een organisatie wat de doelen en plannen zijn voor dat jaar. Tijdens themabijeenkomsten hebben cliënten, verwanten en medewerkers een waardevolle bijdrage geleverd aan het bedrijfsplan van Talant. Ook waren zij actief betrokken bij het maken van deze video. We hopen dat deze video inspireert om samen verdere invulling te geven aan de doelstellingen van Talant.

Ik ben blij……

Met deze drie woorden, in combinatie met zijn eeuwige lach stal Churandy Martina uit Curaçao tijdens de Olympische Spelen in Londen de harten van velen. Met zijn gouden voortand als handelsmerk heeft hij de bijzondere gave om met een lach over zijn sportieve teleurstellingen heen te stappen.

Ik ben blij om te mogen vertellen dat in de laatste vergadering voor het zomerreces, de Centrale Verwantenraad (CVR) met een paar kleine kanttekeningen, uiteindelijk een positief advies over de nieuwe Medezeggenschapsstructuur binnen Talant heeft kunnen geven.

Ook ben ik blij dat naar aanleiding van onze achterbanraadpleging over medezeggenschap, zich inmiddels 3 nieuwe leden voor de CVR hebben aangemeld, die zich direct beschikbaar hebben gesteld om de belangen van de cliënten in Talant te behartigen.

Ook word ik er blij van dat wij in 2017 daadwerkelijk met de nieuwe structuur, op basis van de Wet Medezeggenschap

U vindt de video op www.youtube.com/talantonline

Cliënten Zorginstellingen (WMCZ), aan de slag kunnen gaan, en dat de cliënten en verwanten dan weer volop de gelegenheid krijgen om in verschillende raden over het beleid van Talant mee te praten.

In het begin van dit jaar vroeg ik in een overlegvergadering

Tweede bijeenkomst Kernteam Alliade en cliëntenraden Net zoals vorig jaar is er dit jaar een bijeenkomst geweest van het Kernteam Alliade en de cliëntenraden van Talant, Reik en WIL. Het thema was ‘Slimme zorg’, oftewel zorginnovatie.

Het Kernteam Alliade bestaat uit afgevaardigden van medezeggenschapsraden van dochterorganisaties van Zorggroep Alliade. Na een inleiding over zorginnovatie bij Alliade konden de ongeveer dertig aanwezigen tijdens workshops kennismaken met onder andere beeldzorg, Route Online, Jouw Omgeving en Mattie. Verder konden de Virtual Realitybril, de tovertafel, beweegfiets

aan één van de directeuren waar hij blij van kon worden.

Directeur Auke Jelle Kingma vertelde toen dat hij heel blij is geworden van cliënten, die vorig jaar het toneelstuk Sneeuwwitje hebben opgevoerd, en waar zij dingen lieten zien die niemand van hen kende en voor mogelijk hield.

Ik word nog blijer als verwanten zitting gaan nemen in de nieuwe raden.

Want meepraten over belangrijke onderwerpen, zoals bijvoorbeeld voeding, veiligheid, huisvesting en kwaliteit van zorg, kan zowel voor de organisatie Talant als voor de cliënten en verwanten van meerwaarde zijn.

Vriendelijke groeten, Wally Brouwer (út Damwâld), lid van de Centrale Verwantenraad

en de Buzz Buddy getest worden.

InZicht

5

André helpt en wordt geholpen met kennis over syndroom Met haar dochter is ze deze zomer in Amerika, wegens hun bijzondere zoon en broer. Al kan André zelf niet mee, hij speelt een belangrijke rol op een wereldwijd congres in de Verenigde Staten over het SATB2-syndroom. Sinds kort is bekend dat de 34-jarige André dit syndroom heeft. Suze Overdijk is blij dat ze het weet.

André Sijtsma is opgetogen als hij zijn moeder Suze Overdijk ziet,

soomafwijking ontstaat tijdens de zwangerschap en die kans is

buiten bij zijn dagbesteding in Stiens. Met zijn collega’s en begelei-

klein. We hadden ons dus heel wat minder zorgen hoeven maken

ders komt hij net terug van een ronde was ophalen bij woningen

tijdens haar twee zwangerschappen."

van Talant. André knuffelt zijn moeder en kijkt innig tevreden.

Eenmaal binnen zitten ze even gemoedelijk naast elkaar. Plotseling

Vrolijk en onvoorspelbaar

vertrekt zijn moeder haar gezicht. André heeft haar been in een

Zelf had ze na Andrés geboorte al gauw in de gaten dat er iets aan de

stevige pijnlijke greep. Zo kalm mogelijk haalt ze Andrés hand weg.

hand was, maar er werd niets gevonden. Toen hij een jaar was, werd

André staat op, loopt onrustig rond en tikt op de glazen deuren.

wel een verstandelijke beperking vastgesteld en hij liep pas met 3½

“Hij is nog steeds niet in orde”, stelt ze vast met een begeleider.

jaar. Als kind sprak hij een paar woorden, hij was vrolijk en ondeugend, maar had ook heel plotselinge gedragsveranderingen, was

Nieuw onderzoek

soms agressief en ’s nachts kwam hij steeds uit bed. André, die een

André heeft vermoedelijk nog last van zijn gebit. Hij was al twee

ontwikkelingsniveau heeft van anderhalf jaar, had constant toezicht

voortanden kwijt en nu kon ook een derde pijnlijke tand niet

nodig. Vanaf zijn vierde ging hij naar kinderdagcentrum It Kampke.

behouden blijven. Gebitsproblemen is een kenmerk van het

Toen Andrés gedrag steeds moeilijker werd, ging het thuis niet meer.

SATB2-syndroom (ook wel Glass-syndroom genoemd), net als

Hij was toen negen jaar. Na een korte periode bij een andere

opvallend grote voortanden, niet of weinig praten, een laag gewicht,

zorgorganisatie, woont hij sindsdien bij Talant in Stiens. Zijn moeder

grote kans op botontkalking en een verstandelijke beperking. In maart

is heel betrokken. "Natuurlijk. Ik hou van hem. Hij is mijn zoon."

is dit syndroom bij André vastgesteld. Eerdere erfelijkheidsonderzoeken hadden niets opgeleverd, maar een nieuwe onderzoeksmethode

Ramen en deuren

bracht eindelijk uitkomst. Suze Overdijk: “Ik kan bepaald gedrag nu

Begeleider Marijke Dijkstra kent André al jaren. "Hij kan heel lief

beter plaatsen en rekening houden met bijvoorbeeld botontkalking,

zijn. En hij wil graag contact, maar meestal zit hij in zijn eigen

zoals de voeding aanpassen. Je weet beter wat je te wachten staat

wereld. Hij loopt door de woonkamer, klopt op ramen en deuren,

en kunt bepaalde problemen voorkomen of verminderen.”

komt even kijken wat je doet en loopt weer verder.” Suze Overdijk: "Hij zit vaak in de woonkamer op de bank, met een boekje of

6

Wat dat betreft had ze het graag eerder geweten. Ook voor haar

bijvoorbeeld met een van zijn auto's. Als ik er ben, komt hij lekker

dochter. "We weten nu dat alleen degene die het heeft, het kan

tegen me aan zitten. Iets doen wat niet mag vindt hij ook erg leuk!”

doorgeven. Mijn dochter is dus niet erfelijk belast. De chromo-

Marijke: “Het lastige is dat als iets hem niet zint of als er iets aan de

Zomer 2017

André Sijtsma met zijn zus en zijn moeder Suze Overdijk, bij Andrés woning in Stiens.

"Je weet beter wat je te wachten staat en kunt bepaalde problemen voorkomen"

hand is, hij ineens behoorlijk boos kan worden. Door teveel prikkels,

deur op slot wilde. Kennelijk voelt dat veilig." Inmiddels hebben

pijn of misschien uit frustratie. Hij praat niet en kan daardoor moeilijk

Andrés moeder en een oom een andere oplossing gevonden, door

aangeven wat hij bedoelt."

een soort bedstede te maken. "Toen André het bed voor het eerst zag, ging hij er meteen in zitten. Hij vindt het er heerlijk."

Gesteund Suze Overdijk is bij dat ook Talant er voor ijvert te weten te komen wat

Verreweg de oudste

iemand precies mankeert. Dit laatste onderzoek bij André was zelfs op

Deze zomer zal Suze Overdijk meer kinderen met het SATB2-syndroom

initiatief van Talant. Ook afgezien daarvan is altijd moeite gedaan uit te

en hun ouders ontmoeten, tijdens een congres in de Verenigde Staten.

zoeken wat André wil en wat hij nodig heeft om zich goed te voelen.

Ook een professor die zich heeft toegelegd op het syndroom zal er zijn.

Zo loopt André graag. De was ophalen aan de Ieleane sluit daar mooi

Het spijt hem dat hij André niet zal ontmoeten; de reis zou te veel van

op aan. En al kunnen zijn huisgenoten net wat meer dan André,

het goede zijn. Bijzonder is dat André met zijn 34 jaar verreweg de

hij trekt zich er ook aan op, vertelt Marijke Dijkstra. "Ik stond laatst

oudste is bij wie het syndroom is vastgesteld. André is daarmee een

versteld", vult Andrés moeder aan. "Hij kwam met de koffiekan,

belangrijke informatiebron. Suze Overdijk: "Er zijn vast meer mensen

om aan te geven dat hij koffie wilde!" "Hij blijkt zich inderdaad toch

van zijn leeftijd met dit syndroom. Probleem is dat de ouders ook ouder

te blijven ontwikkelen", zegt Marijke Dijkstra verheugd.

zijn en vaak niet meer de behoefte hebben aan allerlei onderzoeken.

Maar ook bij oudere cliënten heeft het nog zin." Elke persoon bij wie

Bedstede

een syndroom wordt vastgesteld, draagt bij aan de kennis, wat deze

De begeleidster staat er wel vaker van te kijken hoe duidelijk André

en andere personen vervolgens kan helpen. Suze Overdijk kan niet

soms aangeeft wat hij wil. "André is snel overprikkeld. Tegelijk

genoeg benadrukken hoe belangrijk het is om de oorzaak te achter-

zorgt hij zelf voor prikkels voor anderen, door het rondlopen in huis

halen van een stoornis - en de te verwachten gevolgen.

en het tikken, wat erger wordt wanneer hij zich niet goed voelt.

Daarom hebben we in de hal een bank gezet, van waaruit hij de

Dochter

anderen wel kan zien in de woonkamer. Hij kan er rustig zitten of

Op de dag dat de fotograaf naar Stiens komt, gaat het een stuk beter

toch lopen door de hal en gang. Om dezelfde reden - rust voor

met André. Hij is vrolijk. Bovendien is niet alleen zijn moeder er,

André en ook voor de anderen – was vroeger ’s nachts zijn deur op

maar ook zijn zus. Voor haar is het ook niet makkelijk geweest. Suze

slot, maar dat doen we eigenlijk niet meer. Maar soms kwam André

Overdijk: "Het is spijtig dat André niet meekan naar het congres in

ons net zo lang halen tot hij duidelijk wist te maken dat hij toch zijn

Amerika. Maar ik ben zo blij dat ik samen ga met mijn dochter."

InZicht

7

i a n het g l O midden Vrolijk, lief en enthousiast, soms een beetje verlegen, maar toch niet bang voor nieuwe dingen. Bij dagbestedingscentrum Middelséhiem steekt Olga dan ook de handen uit de mouwen en heeft ze plezier met personeel en collega's. Ze doet allerlei werkzaamheden en activiteiten.

Thuis houdt ze het liever bij lekker chillen.

Middelséhiem Olga gaat vijf dagen per week naar Middelséhiem in Leeuwarden.

Een mooie plek, vonden haar ouders, omdat er zoveel te doen is.

En al praat Olga niet veel, ze vindt het fijn om bij anderen te zijn.

Creatieve groep 's Ochtends gaat Olga naar de creatieve groep. Wat ze graag doet is kralen rijgen, woonaccessoires schilderen - het liefst roze - en ze heeft meters feestvlagjes aan koorden geregen. Er wordt rekening gehouden met haar visuele beperking. En het is altijd gezellig met begeleider Wytske!

Kado en Sa De producten worden verkocht in het aangrenzende winkeltje Kado en Sa in Middelséhiem.

Olga staat graag in de winkel.

De producten zijn ook op andere plekken te koop. Kijk maar eens op de gloednieuwe website www.kadoensa.nl

8

Zomer 2017

Spoelkeuken Drie middagen werkt Olga in de spoelkeuken, met haar favoriete collega Sofia. Ze is ook altijd te porren voor het klaar zetten van kopjes, thee en koffie in de pauzes.

Rienk Om 4 uur naar huis.

Ook dat is een klein

Activiteiten

feestje, want ze kan

Muziek, volksdansen,

het goed vinden met

wandelen; bij allerlei

chauffeur Rienk. Ze kennen

activiteiten is Olga

elkaar al jaren, van het

van de partij.

taxibusje naar school.

Thuis Olga woont in Franeker bij haar ouders en broer Erik. En hond Pipi.

Ontspanning

Olga Chatapp

Thuis doet Olga het graag rustig aan.

Olga wilde graag Whatsappen,

Computerspelletjes of chillen op de

net als haar broer Erik. Zo geweldig:

bank met haar telefoon.

studenten van de NHL hebben de Olga Chatapp ontwikkeld. Met plaatjes en icoontjes appt Olga met een aantal mensen, die de berichten via Whatsapp ontvangen. Ook met begeleider Wytske.

Boekje Het boekje van Olga. Haar ouders, Jannie (van het logeren) en begeleider Wytske schrijven hierin wat Olga heeft gedaan en beleefd.

Logeren Regelmatig logeert

Pake

Olga bij Jannie en André

En haar grootste vriend?

in logeerhuis Út en Thús.

Dat is pake.

InZicht

9

Nieuwe woningen voor cliënten in woonzorgcomplex De Finke

Gezamenlijke nieuwbouw in Koudum De tafel ligt bezaaid met tekeningen; bouwtekeningen van nieuwbouwplannen in Koudum, voor een woonzorgcomplex waarin ook Talant een plek krijgt. “Dit is de hemel in vergelijking met wat de cliënten nu hebben”, vertelt Titia Hooghiemstra enthousiast. “Straks hebben onze cliënten een eigen keuken, slaapkamer, huiskamer en berging. En dat op een plek waar volop ruimte is voor ontmoeting.”

Integratie met het dorp vindt Talant

dige en diëtiste. Hierdoor krijgt het

Inwoners uit de regio, mantelzorgers,

heel belangrijk. Kennelijk hebben andere

zorgcomplex een regiofunctie voor zorg.

vrijwilligers en bewoners van het nieuwe

Koudumers daarover dezelfde gedachten:

zorgcomplex kunnen de kas gebruiken

Dorpsbelang Koudum heeft samen met

Ontmoetingsruimte de kas

en elkaar hier ontmoeten. “Onze cliënten

Patyna (ouderenzorg) de nieuwbouw

“In de kas, een ontmoetingsruimte, gaat

kunnen straks een dagbestedingsplek

van zorgcomplex De Finke geïnitieerd.

straks van alles gebeuren“, legt Titia uit.

krijgen in het restaurant en de mensen

Samen met Talant en de afdeling Vastgoed van Zorggroep Alliade werken ze de ideeën voor de nieuwbouw uit.

Titia Hooghiemstra zit namens Talant in de bouwcommissie.

Regiofunctie Het nieuw te bouwen complex bestaat uit meerdere gebouwen met elk een aantal wooneenheden. In een aantal gebouwen kunnen ouderen wonen, in andere cliënten van Talant. Alle woningen hebben dezelfde indeling. En mocht de vraag naar zorg veranderen, dan kunnen de woningen ook gebruikt worden voor andere doelgroepen of zelf sociale woninghuur. Centraal op het terrein komt een gebouw voor eerstelijnszorg zoals fysiotherapie, logopedie, een verloskun-

10

Zomer 2017

Titia Hooghiemstra zit namens Talant in de bouwcommissie van het woonzorgcomplex.

Alliade Vastgoed en de ontwikkelingen van woonzorgcomplex De Finke

bedienen.” Andere mogelijkheden voor

gevonden in Bolsward. Titia: “Sommige

dagbesteding zijn het werken in de aan

cliënten zijn inmiddels gewend in Bolsward

te leggen moestuin en het onderhoud

en blijven daar, maar de meesten willen

van het terrein. “Door al die verschillen-

terug naar Koudum. Met deze cliënten en

de samenwerkingen helpt iedereen

hun familie kijken we nu heel kritisch naar

elkaar en dat is nu juist zo mooi.”

hun persoonlijke situatie. We bespreken

Alliade Vastgoed heeft met

wat ze nodig hebben, maar ook hoe hun

Patyna en architectenbureau

leven er over vijf jaar uitziet. Daarnaast

KAW onderzocht wat de best

vragen we wat ze willen doen als

mogelijke huisvesting is voor

dagbesteding. Want met de komst van

cliënten van Patyna en Talant.

een nieuw complex ontstaan veel

De gebouwen moeten betaal-

nieuwe kansen en dus ook nieuwe

baar zijn en moeten voldoen

mogelijkheden voor dagbesteding.”

aan de eisen en regels van de

"Door al die verschillende samenwerkingen helpt iedereen elkaar en dat is nu juist zo mooi"

huidige bewoners en zorgvraVolop participeren

gers. Niemand weet echter hoe

Tijdens een speciale informatieavond

de toekomst eruitziet, dus er

stapten de cliënten in een virtuele

is samen ook nagedacht over

wereld al even over de drempel van

toekomstige ander gebruik.

hun nieuwe huis. De driedimensionale

Daarom zijn alle zorgwoningen

Nieuwe dagbestedingsmogelijkheden

opnamen gaven een goed beeld van de

in principe hetzelfde. De

De cliënten van Talant zijn al een paar

nieuwe woningen. “Het wordt prachtig”,

woningen zijn ruim, flexibel

jaar gelden vertrokken uit woonvorm

zegt Titia. “Cliënten krijgen een compleet

en grondgebonden en kunnen

Galamahiem in Koudum. Galamahiem

huis met veel privacy, maar vooral ook

zelfs eenvoudig worden

voldeed niet meer aan de huidige eisen

veel mogelijkheden om volop te

gebruikt voor of omgebouwd

en is gesloopt. Tijdelijk onderdak werd

participeren in Koudum.”

tot ‘gewone’ woningen.

InZicht

11

Geluidsreis maakt iets los tijdens Oranjewoudfestival

Sound Trip Talant Edition Het publiek luisterde ademloos. In een volle tent op het Oranjewoud Festival gaven cliënten van Talant een bijzondere muziekvoorstelling – misschien is geluidsreis een betere omschrijving - waarbij het publiek werd uitgenodigd om mee te doen. En het publiek dééd mee, had plezier en een enkeling pinkte zo nu en dan zelfs een traantje weg. De Sound Trip Talant Edition maakte iets los.

“Onze cliënten noemen en voelen zich echte ’Sound Trippers’,” vertelt Minke Aardema vlak voor het optreden enthousiast. Minke Aardema werkt als hoofd bij Talant en was samen met Pieter Jan Struik van het Heerenveense kunstencentrum Atelier Majeur initiatiefnemer van de Sound Trip Talant Edition. Deze voorstelling is speciaal gemaakt voor het Oranjewoud Festival.

Geluidsreis Onder leiding van dirigent Carlos Balemans had een twintigtal cliënten van Talant en professionele musici van Atelier Majeur hard gewerkt voor de Sound Trip Talant Edition. Online deelden de Rotterdammer dirigent en de Friese muzikanten hun muzikale ideeën. Vier avonden oefenden zij samen. Het werd niet zomaar een muziekstuk,

Inspiratie

maar een geluidsreis waarbij behalve voor de zangers, muzikanten

Inspiratie voor de voorstelling kwam van de poster van het Oranje-

en hun instrumenten ook een grote rol was toebedeeld voor

woud Festival; al snel was duidelijk dat de natuur, dierengeluiden,

technische vondsten en voor het publiek.

de lucht en een gouden poort - de zon achter de trompettist op de poster - een rol moesten krijgen in de muzikale compositie. Samen werd er gecomponeerd en geïmproviseerd. Iedereen deed waar hij goed in is; ieders talenten en passie werden gebruikt. Zo ontstond de verhaallijn voor de Sound Trip Talant Edition en zo maakten muzikanten en dirigent zich klaar voor hun opvallende optreden.

Metafoor Na een korte introductie en uitleg voor het publiek begint de muzikale reis met een vertelling: "Er was eens een muzikant, die zoveel van muziek maken hield..." De muzikant wil samen muziek maken, want samen muziek maken is het allerleukst. Hij ontmoet een vogel en ze worden vrienden. En zolang ze samen muziek maken, kunnen ze samen vliegen. De muzikant en de vogel hebben dezelfde passie en ze versterken elkaars talenten.

12 Zomer 2017

Talant doet mee aan 2018 In 2018 is het in Friesland één en al cultuur, want dan zijn we Culturele Hoofdstad van Europa. In iedere stad of dorp zijn er dan bijzondere evenementen. En Talant doet ook volop mee! Als bezoeker, vrijwilliger en artiest, bij kleine en bij grote initiatieven.

Talant producties in 2018, nu in voorbereiding:

1. Wommels-Under de Toer Het verhaal is een mooie metafoor

Talantlocatie Tywerthiem gaat het podium op in Wommels. Met het 'halve' dorp

voor wat er op het podium gebeurt: de

maken zij een unieke voorstelling. Dit is een officiële Culturele Hoofdstad productie!

interactie tussen de muzikanten met én zonder beperking. Tijdens de voorstelling is

2. Mata Hari

er ook nog eens de interactie met het publiek.

Sneeuwwitje was in juni 2016 een groot succes, maar onze Mata Hari

Iedereen leert van elkaar en iedereen kan meedoen.

voorstelling wordt nog mooier, voorjaar 2018, Lawei Drachten, vier avonden. Maar opgelet: dit is een plan, het is nog niet zeker!

Ananas Met borden worden instructies gegeven. Praktisch en duidelijk. Zodra het bord met de P omhoog gaat, is het de

3. Lân fan Taal Dichters, rappers, verhalenvertellers meld je aan! Want in 2018

beurt aan het publiek. Er was al even geoefend, dus iedereen weet wat hem te doen staat. Afgaande op het geluid is het alsof er een zomerse regenbui op het tentdoek van het Rabo Paviljoen valt. In werkelijkheid is het het publiek dat door handen wrijven,

hebben we in de week na de zomervakantie een eigen podium in de Prinsentuin in Leeuwarden.

4. Het KH2018 lied

vingers knippen, klappen op bovenbenen en stampen op de

Zingt straks heel Friesland met ons mee? Op dit moment wordt

grond de regenbui indrukwekkend goed imiteert. In omgekeer-

er door velen druk geoefend, onder andere drie koren met veel

de volgorde laten ze de geluiden nogmaals klinken en waait

‘Talanters’. Ook komt er een videoclip.

'de bui' weer over. Met bijzondere elektronica worden geluiden en muziek herhaald. Opvallend zijn ananassen en meloenen, verspreid in de tent. Ze zijn verbonden met snoeren. Door aanraking met een pinnetje op een met aluminiumfolie bedekt stukje van het fruit, maakt elke ananas en meloen een bepaalde pianotoon. Zo ontstaat een ritme en een niet te voorspellen melodie. Op het podium niets anders dan vrolijke gezichten.

Hetzelfde geldt voor het publiek. "Het is toch geweldig wanneer je zo in de belangstelling staat," merkt een mevrouw op.

‘So beautiful’ De vertelling eindigt ermee dat de muzikant en de vogel altijd

Cadeau van de Vrienden van Talant

samen muziek blijven maken. Juist omdat het zo leuk is. In de volle

De Stichting Vrienden van Talant maakt het cliënten en locaties

tent geniet ook iedereen van het samen muziek maken. Het nummer

nu al heel gemakkelijk om ook deze zomer een evenement te

‘So beautiful’ triggert om spontaan te gaan dansen.

bezoeken. Zo kunnen medewerkers 4 uur extra begeleidingsuren inzetten voor een uitstapje samen met cliënten. Ook kan er gratis

Iedereen in de tent deed mee aan de geluidsreis en dat maakte de

een bus geregeld worden via vervoer@alliade.nl. De uren en

Sound Trip bijzonder. Dirigent Carlo Balemans zorgde samen met de

het gebruik van de taxi is het cadeau van de Stichting Vrienden

cliënten van Talant, de professionele muzikanten van Atelier Majeur

van Talant en maakt het samen op stap gaan makkelijker.

en het publiek voor een muzikaal feest. Minke Aardema: “Het is mooi om te zien wat er gebeurt als je mensen bij elkaar brengt. Iedereen

Locaties van Talant ontvangen per post meer informatie over

kan meedoen en iedereen kan zich ontwikkelen.”

het cadeau van de Vrienden.

InZicht

13

In het Zicht Column

Gerrit Participatie Ik vind dat iedereen met of zonder beperking mee moet kunnen doen. Zonder drempels. Hierover gaat ook mijn column.

Een moeilijk woord voor meedoen is participatie. Soms is het moeilijk, wanneer je een beperking hebt, om er tussen te komen. Om mee te kunnen doen. Door wat te organiseren, kunnen mensen met en zonder beperking als het ware tot elkaar komen. Voorbeelden hiervan zijn prokkelen. Vorig

Sandra Westerlaan met Ryan Idsardi in kinderdagcentrum It Lytshûs.

jaar heb ik ook geprokkeld en ik vond het heel leuk. Ik

Sandra Westerlaan

ging naar de Tweede Kamer. Ik heb hier lekker gewerkt en we kwamen echt tot elkaar. Ik heb genoten.

Klik

WIE

Als je alleen woont, en je hebt een beperking, dan

De begeleiders van It Lytshûs brengen haar graag in het zicht: Sandra

kun je voorzichtig kennis maken met je buren. Als

Westerlaan is elke donderdagochtend van de partij in dit kinderdagcentrum

dat is gelukt, kun je eerst wachten totdat er een klik

in Damwâld.

komt. Is die klik er dan kun je vaker bij elkaar op bezoek gaan en aan elkaar doorgeven wanneer

WAT

je jarig bent. Dan kun je bijvoorbeeld ook eens

Een beetje extra aandacht is altijd welkom. En dat geeft Sandra Westerlaan aan

afspreken voor een barbecue. Buren kunnen je

de kinderen van de zogenoemde combigroep. Dit is een samenwerking van It

ook van dienst zijn als je niet thuis bent. Zelf laat

Lytshûs en De Wingerd, een school voor speciaal onderwijs. Waar de begeleiders

ik liever mijn zus komen als ik er niet ben. Zij past

het accent leggen op ontwikkeling, speelt Sandra met de kinderen, helpt eens

dan op de poes. Buren kunnen het ook doen.

iemand naar de wc, en vooral: ze gaat naar buiten. “Dat in ieder geval! Vaak ga ik met Jonah en soms gaan er ook andere kinderen mee om bijvoorbeeld een

Van elkaar leren

eindje te wandelen.”

Mensen met én zonder beperking kunnen wel van elkaar leren. Door vaker met elkaar om te gaan kun

WAAROM

je van elkaar leren door te zeggen wat je wel kunt

“Ik zag een oproep op Facebook voor vrijwilligers. Het rare is, ik had er nog

en wat je niet zo goed kunt. Waar je goed tegen kunt

nooit over gedacht om iets met mensen met een verstandelijke beperking te

en waar niet. Als ik bijvoorbeeld met iemand naar

doen. Maar ik zag het en ik dacht direct: dit is het!” Haar gevoel was juist. Nu haar kinderen groter worden, heeft ze er ook wel tijd voor naast haar werk als kapster. Maar dat ze het zó leuk zou vinden… “Als ik vroeger iemand

een kermis ga, leg ik hem uit dat ik niet in het spookhuis ga. Dit vanwege de geluiden. Ook ga ik niet in een attractie over de kop. Dit vanwege mijn evenwicht.

zag met een beperking, dacht ik misschien: ‘O, wat erg’. Ik vind het soms nog steeds wel erg, maar het is geen medelijden. Ik zie nu juist dat ieder kind heel veel wél kan en een goed leven kan hebben. Leg ik dat goed uit? Het komt er denk ik op neer dat ik deze kinderen leer kennen. En ik vind ze geweldig.” Dat vinden ze bij It Lytshûs van Sandra. Zoals Ryan altijd zegt: “Moarn is it tongersdei, dan komt Sandra wer!!”.

Rekening met elkaar houden Ik doe veel zelf en ik ga veel zelf op pad. Meestal ga ik naar vrienden in Drachten. Zij hebben ook een beperking.

Ik ga wel eens met hun mee naar vrienden van ons die in Den Haag wonen. Dan rijdt Herman. Hij is fotograaf en chauffeur van mijn vriend Rinus. Hij kent ons heel goed en

Wilt u iemand in het zicht brengen die veel voor een cliënt van

let ook goed op ons en houd rekening met ons. Dat is fijn.

Talant doet, bijvoorbeeld een familielid of een vrijwilliger?

Stuur een mailtje naar communicatie@talant.nl.

14

Zomer 2017

Gerrit Miedema krijgt ondersteuning van Talant

ANDER NIEUWS ‘Met zijn allen’ weer fantastische toertocht Omrin en Talant Een imposante stoet van vrachtwagens, politiemotoren, rolstoelbussen, een brandweerauto en een politiebusje reed zaterdag 20 mei luid toeterend een mooie route door Friesland. Omrin en Talant organiseerden de toertocht ‘Met zijn allen’ voor de zevende keer.

Foppe de Haan gaf het startsein in Heerenveen. Daarna kon het genieten beginnen.

De chauffeurs bezorgden ruim honderd cliënten van Talant een topdag. "Ik zie vooral een kilometerslange sliert van happy gezichten", zei een toeschouwer. Vele sponsoren droegen hier aan bij. Lees meer over ‘Met zijn allen’ op www.talant.nl/nieuws

Cliënten laten talent zien op Talentendag Bijna 50 cliënten van Talant, Wil en Reik deden maandag 12 juni mee aan de Talentendag.

Ze volgden workshops in Ontmoetingscentrum Carré, bij Talant in Drachten. Tijdens de workshops konden ze ontdekken of laten zien of ze talent hebben.

Cliënten die opvallen worden geselecteerd om misschien mee te doen aan een grote theater-voorstelling van Talant en Special Arts in 2018. Deelnemer Henk weet te vertellen dat er wel genoeg geld moet zijn. Maar als dat lukt kunnen cliënten een jaar lang samen oefenen. Net als Talant, horen ook Wil en Reik bij Zorggroep Alliade. Een beetje zenuwachtig waren de cliënten die meededen aan de talentendag wel. “Maar dat is ook wel goed,” vertelt Jurjen. Hij is ook één van de deelnemers. Trots vertelt hij dat hij heeft gedanst. “Normaal durf ik dat niet, maar nu heb ik het wel gedaan. Iedereen neemt je hier zoals je bent en dan durf ik meer.”

Een week vol Prokkels(tages) bij Talant Tijdens de landelijke Prokkelweek waren dit jaar opvallend veel Prokkelstages.

Cliënten van Talant konden een dag meedraaien in een bedrijf.

Prokkels zijn prikkelende ontmoetingen tussen mensen met en zonder beperking. De Prokkelweek was dit jaar van 12 t/m 17 juni 2017.

Samen iets doen en zo elkaar beter leren kennen, dat is waar het om draait. Er zijn allerlei leuke activiteiten georganiseerd en ook Prokkelstages.

Bij Houthandel Jan Sok bijvoorbeeld, Dierenpension Matu, Voetbalclub SC Heerenveen, XL Carwash, Gemeente Fryske Marren, Peters Party Service en Speelbos Joure. De Grote Hoogstraat in Leeuwarden was zelfs een dag Prokkelstagestraat. Zes horecabedrijven deden hier aan mee.

Talant heel blij met duofiets van fietsclub Stiens Fietsclub FTC Stiens heeft een elektrische duofiets geregeld voor de bewoners van Hege Hearewei en Venusskulp in Stiens. De bewoners zijn er heel blij mee.

Teun Dijkstra heeft het eerste ritje gereden met Piet Jansma van FTC Stiens.

Teun is cliënt bij Talant en helpt al heel lang bij fietstochten van FTC. Dat wordt zeer gewaardeerd. Daarom heeft de fietslcub gespaard voor een duofiets.

Colofon InZicht is het blad voor familie van cliënten van Talant. InZicht verschijnt vier keer per jaar in een oplage van ongeveer 5000 exemplaren. Het wordt ook toegestuurd aan relaties en locaties van Talant. Talant biedt zorg en ondersteuning aan mensen met een verstandelijke beperking in Friesland. Redactie Cecile Huitenga en Hilde Koopmans, Marketing & Communicatie Zorggroep Alliade, Postbus 303, 8440 AH Heerenveen, e-mail communicatie@talant.nl Teksten Cecile Huitenga en Hilde Koopmans Foto’s Het Hoge Noorden, Team Horsthuis en KAW Columns Centrale Verwantenraad en Gerrit Miedema Ontwerp De Bey communicatie & vormgeving bv Druk Drukkerij van der Eems Social Media Twitter @TalantOnline, Facebook /TalantOnline Copyright Voor overname van tekst of foto’s is toestemming nodig van de redactie Adreswijziging? Stuur uw oude en nieuwe adres naar communicatie@talant.nl.

Talant maakt deel uit van Zorggroep Alliade.

InZicht

15

2spraak

In 2praak vertellen twee mensen over hun band. Mail voor aanmeldingen naar communicatie@talant.nl

Jifke van der Wal en Janny Hendriks

"Je weet alles en kunt alles" Jifke van der Wal en Janny Hendriks zijn collega’s. Ze werken samen in de catering van het kantorenpand van Alliade in Heerenveen.

In een klein en gezellig team zorgen ze voor de catering tijdens vergaderingen en de lunch in het bedrijfsrestaurant.

JANNY: “Dat hoor ik nu voor het eerst. Dat hoeven we eigenlijk niet te doen hier. Voor rammenwassen komt er iemand langs.”

JIFKE: “Ja, dat vind ik wel jammer. Vind ik leuk om te doen.

Soms ga ik ook wel naar de bakker.”

JANNY: “Ja, inderdaad. Ik zou het doen, maar toen zei jij: “Ik kan

JIFKE: “Ik werk elke dinsdag en woensdag en dat blijft zo”, zegt

het ook wel even doen.” Dat is zo mooi hier, we doen het met

Jifke stellig.

elkaar. We vinden het ook erg belangrijk dat we het gezellig

JANNY: “Ha, ha, ik moet altijd zo om je lachen. Jij kunt zo duidelijk

hebben.”

jouw mening zeggen.

JIFKE: “En niet moeten, maar mag. Vind ‘moeten’ niet leuk.”

Je werkt twee dagen, zodat je ook thuis je dingen kunt doen, hè.”

JANNY: “Tussen 9 en 15.00 uur moet je wel werken Jifke, maar

JIFKE: “Ja, bij de beestjes. Een hondje, twee vogeltjes en vissen.”

we doen het in overleg. Zoals je het vandaag doet is ook super.

JANNY: “En als je hier bent werken we goed samen. We doen

Je begint wat eerder, omdat we het interview hebben.”

de koffie, de afwas en vullen de pantry’s bij. Het bijvullen van de

JIFKE: “Joop vroeg al wat ik hier zo vroeg deed. Als ik kom begin

koffiemachines ben je ook goed in.”

ik direct met werken in de keuken.”

JIFKE: “Ik kan alles wel.”

JANNY: “Dat is super. Ik ben ook wat eerder begonnen, want

JANNY: “En met elkaar letten we erop dat je niet de hele ochtend

dan kunnen we nu ook rustig zitten.”

staat af te wassen.”

JIFKE: “En straks weer aan het werk. Iedereen kent mij hier wel.

JIFKE: “Joop, een andere collega, wil me hier net kwijt.”

Dat vind ik leuk.”

JANNY: “Ik ook niet hoor. Het is zo fijn, ik kan je overal inzetten.

JANNY: “Jij maakt graag een praatje en bent altijd vrolijk.”

Je weet alles en kunt alles. En als iets niet gaat, geef je het ook

JIFKE: “Ja!”

goed aan.”

JANNY: “Maar je let ook altijd op dat alles wel goed komt.

JIFKE: “In de keuken werken vind ik leuk. Zou ook wel eens

Als wij iets vergeten, dan merk jij het meteen.”

kantoortjes willen schoonmaken. Stofzuigen en ramen wassen.”

JIFKE: “Tuurlijk, maar ik heb ook veel ervaring. Dat kan ik wel.”

InZicht Zomer 2017