CZASOPISMO JEST CZĘŚCIĄ PORTALU WSAUNIE.PL
www.wsaunie.pl KOBIECA STRONA SAUNOWANIA www.wsaunie.pl
Poprawne sanowanie Xasady poprawnego saunowania ................ 1 Zasady bezpiecznego saunowania .........6 Zasady kulturalnego saunowania .............. 10 Rytuały Hammam .................................. 7 Rasul – łaźnia błotna ............................. 10 Łaźnia solankowa ................................ 14
Zdrowie i uroda Czy do sauny trzeba wchodzić nago? ... 13 Korzystanie z sauny podczas ciąży ............ 17 Czy astma pozwala na korzystanie z sauny? ............................................. 20
Aromaterapia Zastosowanie olejków aromaterapeutycznych ....................... 23 Działanie olejków eterycznych ............ 27 Zasady przygotowania kąpieli aromaterapeutycznej ......................... 39
Jestem magistrem wychowania fizycznego i zdrowotnego, wieloletnim pedagogiem, instruktorką odnowy biologicznej, masażystką. Temat zdrowia, aktywnego wypoczynku i spędzania czasu wolnego zawsze był i jest mi bliski. Nie lubię stać w miejscu, dlatego nieustannie szukając nowych ścieżek i wyzwań, zdecydowałam się zostać saunamistrzynią. Jest to praca trudna i wymagająca ale przede wszystkim to zajęcie pełne pasji, dające niesłychaną energię i motywację do działania. Idąc krok dalej, postanowiłam założyć bloga, by zakrzewić w Was drogie Panie (i Panowie) ducha odkrywcy i zaprosić na wycieczkę po świecie saunowym. Artykuły, które tutaj prezentuję pochodzą z tej właśnie strony. Mam nadzieję, że pozwolicie się porwać i zostaniecie - a może już jesteście - saunowiczami, a żadna sauna ani związane z nią "rytuały" nie będą Wam obce. Życzę miłej lektury... Sylwia Kamińska – Konkol
KOBIECA STRONA SAUNOWANIA www.wsaunie.pl
Zasady poprawnego saunowania Szymon Konkol
Saunowanie jest idealnym sposobem na regenerację sił witalnych i poprawienie kondycji zarówno fizycznej jak i psychicznej. Aby w pełni wykorzystać wszystkie terapeutyczne aspekty saunowania i w pełni cieszyć się relaksem w saunie musimy przestrzegać kilku podstawowych zasad.
Na pobyt w saunie zarezerwujmy sobie przynajmniej godzinę lub półtora godziny wolnego czasu. Jeżeli chcemy wypocząć i zrelaksować się, to pośpiech nie jest tutaj wskazany. Przed saunowaniem należy wziąć kąpiel, dokładnie myjąc całe ciało. Należy również usunąć makijaż. Wchodząc do sauny nie należy stosować balsamów i kremów do ciała, gdyż mogą one zatykać pory skóry i podczas seansu w saunie nagrzewają się powodując podrażnienia. Przed skorzystaniem z sauny zdejmujemy biżuterię, która w podwyższonej temperaturze będzie się nagrzewała i parzyła nasze ciało.
1
Do sauny weź ręcznik lub prześcieradło, które posłużą do osłonięcia ciała (jeśli nie chcesz saunować nago) oraz do siedzenia. Możesz również wziąć ręcznik na głowę lub specjalną czapkę saunową, by ochronić włosy przed przegrzaniem
Pamiętaj, że podczas saunowania leży sie nago lub siedzi na ręczniku w taki sposób aby żadna cześć ciała nie stykała się bezpośrednio z powierzchnią siedziska. Bespośredni kontakt naszego ciała z ławą sauny jest niehigieniczny i może zanieczyszczać saunę wydalanymi podczas saunowania potem i toksynami. Warto zadbać zarówno o własny komfort i bezpieczeństwo jak i innych saunowiczów.
Sauna to strefa nagości i nagość jest tutaj jak najbardziej na miejscu. Jeżeli jednak saunowanie nago sprawia Ci dyskomfort, osłoń się ręcznikiem lub prześcieradłem. W żadnym przypadku nie saunuj w stroju kąpielowym. Stroje kąpielowe, szczególnie te z lycry, podczas pobytu w saunie rozgrzewają się do kilkudziesięciu stopni, a kiedy staną się
2
wilgotne nie przepuszczają powietrza. Saunowanie w takim okryciu traci swój sens i może stwarzać zagrożenie dla twojego zdrowia. Pamiętaj również aby do sauny wchodzić boso.
Aby pobyt w saunie był przyjemnością, saunuj w takiej temperaturze jaka Ci odpowiada. Temperaturę w saunie możesz ustalić na sterowniku sauny lub wybierając określone miejsce na poziomach ław. Im wyższa półka ławy w saunie, tym wyższa temperatura. Podczas seansu saunowania możesz dowolnie zmieniać miejsce na poziomach ław sprawiając, że podczas jednego seansu saunować będziesz w różnych temperaturach. Zalecana temperatura w saunach suchych to 70 do 90 °C w zale żności od preferencji saunowiczów. Jeśli rozpoczynasz dopiero swą przygodę z saunowaniem zacznij od niższych temperatur.
Przebywaj w saunie tak długo jak sprawia Ci to przyjemność, pamiętaj jednak o umiarze. Nie należy przebywać w saunie dłużej niż czujesz się komfortowo, 15-20 minut to optymalny czas i krócej, jeśli jesteś początkującym lub twój organizm źle znosi przegrzanie. Możesz opuścić saunę w dowolnej chwili, niezależnie czy saunujesz sam czy towarzyszą Ci inne,
3
saunujące wspólnie osoby. Pamiętaj, że nadmierne przegrzanie ciała nie jest wskazane. Lepsze efekty przynosi kilka krótszych seansów, niż jeden zbyt długi.
Prawidłowy proces saunowania dzieli się na etapy: nagrzewania i schładzania ciała. Po nagrzewaniu w saunie należy się schłodzić. Można tego dokonać poprzez wzięcie kąpieli pod prysznicem w stopniowo coraz niższej temperaturze wody.
Po schłodzeniu i
oczyszczeniu ciała pod prysznicem można zanurzyć się w basenie o niskiej temperaturze wody. Kąpiel w "zimnym źródle" to najlepszy sposób by obniżyć temperaturę ciała, szybciej zamknąć rozszerzone pory skóry i zmniejszenie wydzielania potu. Jeżeli jednak nie lubujesz się w takich ekstremalnych doznaniach, nie musisz tego robić.
Po
ochłodzeniu
organizmu
uzupełnij
zapotrzebowaniem swego organizmu.
płyny
zgodnie
z
odczuwanym
Napij się, jeśli odczuwasz pragnienie.
Ogranicz się jednak do napojów bezalkoholowych. Działanie alkoholu w połączeniu z
4
saunowaniem może mieć groźne dla zdrowia skutki, szczególnie w przypadku osób cierpiących na choroby układu krążenia i związane z podwyższonym ciśnieniem.
Każdorazowo po seansie saunowym i schłodzeniu organizmu powinno się odpocząć przez minimum tyle czasu, ile spędziliśmy w saunie. Warto wówczas skorzystać ze strefy relaksu, dostępnych w dobrych saunariach. Wypoczywając staramy się wyciszyć i uspokoić, by relaks był pełny. Wypoczynek może być połączony z muzykoterapią lub aromaterapią, jeżeli warunki naszego saunowania temu sprzyjają. Doznania takie sprzyjają pełnej relaksacji.
Podczas saunowania wzmaga się metabolizm naszego organizmu. Po kilku kolejnych seansach w saunie możemy odczuwać głód i pragnienie - to naturalne zjawisko. Podczas przerwy w seansach saunowych warto spożywać lekkie przekąski i orzeźwiające napoje według własnego gustu. To pomoże nawodnić organizm i uzupełnić niezbędne minerały, które zostały utracone w wyniku pocenia się w saunie.
5
Jeżeli masz własną saunę, pamiętaj o zachowaniu jej w czystości. Do oczyszczania i konserwacji sauny stosuj wyłącznie środki, które są do tego przeznaczone. Nie stosuj detergentów zawierających składniki toksyczne i żrące, gdyż może to uszkodzić saunę i stworzyć zagrożenie podczas saunowania.
Zasady bezpiecznego saunowania Szymon Konkol
Sauna może być zabiegiem terapeutycznym stosowanym w leczeniu wielu dolegliwości. Jednak
w niektórych
przypadkach,
saunowanie
może
być
szkodliwe
lub
nawet
niebezpieczne dla życia.
6
Kiedy możemy saunować, a kiedy należy sauny unikać? Jak saunowaćm, by pobyt w saunie był przyjemny i bezpieczny? Spróbujmy krótko określić 10 podstatowych zasad bezpiecznego saunowania.
1. Jeżeli nie jesteś pewien czy twój stan zdrowia predysponuje cię do saunowania skonsultuj to ze swoim lekarzem. Saunowanie, w niektórych przypadkach może być szkodliwe. Do bezwzględnych przeciwwskazań do stosowania sauny należą: ostre, przewlekłe choroby zakaźne; wszelkie krwawienia, jawne i ukryte; niewydolność krążenia, miażdżyca znacznego stopnia; choroby w przebiegu ostrym i podostrym, choroby przewlekle w okresie zaostrzeń, nowotwory złośliwe i łagodne w okresie wzrostu stałego. choroby psychiczne, padaczka, zaburzenia hormonalne, alkoholizm, narkomania, wyniszczenie i zniedołężnienie, znacznego stopnia.
7
2. Niedopuszczalne jest korzystanie z sauny pod wpływem alkoholu, środków psychotropowych,m narkotyków i "dopalaczy". Będąc w stanie odurzenia stanowisz zagrożenie dla siebie samego oraz innych osób w twoim otoczeniu.
3. Nie korzystaj z sauny bezpośrednio po dużym wysiłku np. po treningu wyczynowym lub pobycie w siłowni. Aby saunowanie było bezpieczne i zdrowe dla twojego organizmu powinieneś byc wypoczęty.
4. Do sauny udaj się po lekkim posiłku i wypoczynku.
5. Aby zapewnić sobie komfort, higienę i bezpieczeństwo zdrowotne saunuj wyłącznie w czystych okryciach. Weź do sauny wyprane wyprane ręczniki i szlafrok.
8
6. Przed rozpoczęciem saunopwania zapoznaj się zasadami obowiązującymi w ośrodku, regulaminem i innymi informacjami. Ułatwi ci to korzystanie z atrakcji saunarium w sposób poprawny, higieniczny i bezpieczny.
7. Jeżeli to możliwe, nie przebywaj w saunie samotnie. Dla własnego bezpieczeństwa warto zaprosić do wspólnego saunowania inną osobę, która może ci pomóc w przypadku złego samopoczucia, zasłabnięcia czy omdlenia.
8. Nie przebywaj w saunie zbyt długo. Maksymalny czas seansu saunowego to 15 do 30 minut Zbyt długi saunowanie jest bardzo niebezpieczne!
9. Unikaj odwodnienia. Podczas saunowania, twój traci dużą ilość płynów, uzupełnij je wypijając kilka szklanek wody nim zdecydujesz się na kolejny seans w saunie.
9
10. W każdej chwili możesz opuścić saunę. Jeżeli źle się poczujesz wyjdź z sauny niezwłocznie!
Zasady kulturalnego saunowania Szymon Konkol
To nie jest text dla "zaprawionych w bojach saunamaniaków". Jeżeli od lat namiętnie saunujesz, to od dawna znasz zasady, które obowiazują w saunach. Jednak jeżeli jesteś nowicjuszem, lub dopiero zastanawiasz się czy odwiedzić saunarium i na czym saunowanie polega, to ten "dekalog" koniecznie musisz sobie przyswoić... Przedstawiam 10 podstawowych zasad kultury saunowania.
10
1. Sauna to miejsce gdzie obowiązuje zasada wzajemnego szacunku i poszanowania godności osobistej.
2. Niedopuszczalne jest molestowanie czynne ani słowne i dyskryminowanie osób przebywających w saunarium niezależnie od płci i tego czy są w ubraniu czy nago.
3. Przed wejściem do strefy saun weź prysznic z użyciem mydła lub np. żelu pod prysznic.
4. Poruszając się w strefie saun możesz okryć się szlafrokiem lub ręcznikiem, ubranie pozostaw w szatni.
5. Przed wejściem do sauny zdejmij okrycie. Możesz wejść do sauny w ręczniku przeznaczonym do saunowania. Nie musisz saunować nago jeżeli cię to krępuje. Pamiętaj jednak, że saunowanie w bieliźnie czy stroju kąpielowym jest niezdrowe i może grozić nawet poparzeniem ciała.
11
6. Rozłóż ręcznik w taki sposób, aby siedząc, żadna część twego ciała nie stykała się bezpośrednio z siedziskiem ani oparciem ławy.
7. Unikaj alkoholu. Jeżeli decydujesz się na spożywanie alkoholu w obiekcie saunowym - w strefie do tego przeznaczonej, pamiętaj że może to mieć negatywne skutki dla twojego zdrowia oraz powodować dyskomfort innych saunujących. Czyń to z rozwagą.
8. Nigdy nie używaj w saunie aparatów fotograficznych, kamer ani smartfonów. To poważne naruszenie praw osobistych innych osób.
9. Nie pal! W każdym saunarium obowiązuje zakaz palenia. Dotyczy to wszystkich pomieszczeń. Saunarium to strefa zdrowia. Jeżeli musisz zapalić to wyjdź na zewnątrz obiektu.
10. Dbaj o czystość. Nie zaśmiecaj pomieszczeń saunarium. Pamiętaj o tym, że nikt nie lubi potykać się o śmieci - a przecież ty również tego nie lubisz.
12
Czy do sauny trzeba wchodzić nago? Szymon Konkol
Do sauny nie musisz wchodzić nago...
Już słyszę oburzone głosy znawców zasad poprawnego saunowania. Jednak to prawda wcale nie musisz przebywać w saunie nago. Tym bardziej, gdy nagość jest dla ciebie wstydliwa i sprawia, ze odczuwasz dyskomfort.
To, że nie musisz być nago nie oznacza, że do sauny wchodzisz w bieliźnie lub stroju...
Pomijając fakt, że saunowanie w bieliźnie lub stroju kąpielowym jest powszechnie uznawane
13
za nietakt i objaw złych manier, to jest to przede wszystkim niehigieniczne i niezdrowe. Stroje kąpielowe i bielizna, podczas nagrzewania się mogą uwalniać lotne związki a również powodować podrażnienia i poparzenia skóry.
Jeżeli nie trzeba nago, a nie wolno w stroju - to jak?
Wybierajac się do sauny, weź ze soba dodatkowy ręcznik, którym możesz się wygodnie przewiązać lub osłonić podczas saunowania. Dobre saunaria udostępniają prześcierała saunowe, którymi mozna wygodnie się okryć. Pamiętaj również, o osobnym ręczniku, na którym usiądziesz w saunie gdyż ze wzgledów higienicznych, żadna część twego ciała nie powinna stykać się bezpośrednio z deskami pułek saunowych.
Nie pozwól się terroryzować...
Nikt nie ma prawa Cię zmuszać do obnażania się! Sauna jest miejscem relaksu i terapii dla ciała i umysłu. Masz prawo do zachowania intymności i jakiekolwiek próby ingerencji w ta
14
sferę są niedopuszczalne. Zdecydowanie reaguj na jakiekolwiek próby wymuszania czy nagości. Jeżeli zaistnieje taka sytuacja, wszelkie nieobyczajowe zachowania zgłoś personelowi saunarium.
A co, jeżeli wszyscy w saunie są "tekstylni"?
Świadomość zasad bezpiecznego. zdrowego i higienicznego saunowania oraz kultury saunowania jest wciaż jeszcze w wielu miejscach na niskim poziomie. Aby zapewnić sobie komfort i oczekiwany standard warto sprawdzić czy w saunarium, do którego się wybieramy przestrzegane są zasady poprawnego saunowania.
To przecież my - klienci mamy decydujący wpływ na jakość świadczonych usług...
15
16
Korzystanie z sauny podczas ciąży Sylwia Kamińska-konkol
Czy kobieta, będąc w ciąży może saunować? To pytanie często nurtuje panie preferujące tą formę rekreacji i wypoczynku. I chociaż pozytywny wpływ sauny na zdrowie i kondycję naszego organizmu jest faktem, to jednak saunowanie w ciąży budzi wuele kontrowersji a opinie na ten temat są bardzo różne.
Podejmując próbę uzyskania odpowiedzi napotkamy na bardzo rozbieżne opinie. Przeważa zdanie, że suna w ciąży dopuszczalna, ale nie wskazana. I takie podejście wydaje się być najbardziej uzasadnione.
Zanim zdecydujesz się na saunowanie odpowiedz na kilka waznych pytań
17
•
czy korzystałaś regularnie z sauny przed ciążą?
•
czy ciąża przebiega prawidłowo?
•
czy nie masz zagrożenia poronieniem lub poprzednia ciąża została poroniona?
•
w którym trymestrze ciąży obecnie się znajduje?
Czynniki te, mają bowiem wpływ na to czy powinnaś saunować oraz jak saunowanie powinno przebiegać.
Choć sauna faktycznie jest niezwykle zdrowa, to jednak w ciąży może czasami przynieść więcej szkody niż pożytku, ponieważ zbytnie przegrzanie i niedotlenienie organizmu, a zwłaszcza macicy, może spowodować silne skurcze, i zagrozić zdrowiu lub nawet życiu płodu.
Na pewno nie powinno się korzystać z sauny w I trymestrze, kiedy to rozwijają się wszystkie narządy u dziecka. To okres, kiedy ciężarna musi dbać o siebie w sposób szczególny i nie powinna podejmować żadnego nadmiernego wysiłku. I tak zachodzące w jej ciele zmiany są dużym wyzwaniem dla przyszłej mamy.
18
Nie musisz rezygnować z sauny, jednak dla bezpieczeństwa swojego i dziecka skonsultuj się z lekarzem prowadzącym ciążę
W większości przypadków lekarze odradzają ciężarnym korzystanie z sauny. Jeśli jednak w twoim przypadku nie ma większych przeciwwskazań do tego typu relaksu, a dotąd regularnie chodziłaś na saunę, możesz z niej nie rezygnować, ale powinnaś pamiętać o zachowaniu umiaru zasadach bezpieczeństwa.
Jeśli wcześniej korzystałaś regularnie z zabiegów saunowych, możesz robić to nadal, bo twój organizm poradzi sobie z konsekwencjami rozgrzania. Jeśli jednak jesteś nowicjuszką, sauna w ciąży jest nie wskazana. Jeżeli zdecydujesz się na saunowanie, przestrzegaj podstawowych wskazań bezpieczeństwa:
•
nie korzystaj z sauny częściej niż 2 razy w tygodniu;
•
nie przebywaj w saunie sama (w razie problemów bedziesz mogla liczyć na pomoc
osoby towarzyszącej), •
w saunie wybieraj niższe ławeczki, gdzie panuje niższa temperatura,
•
przeprowadzaj maksymalnie 2 sesje w saunie;
•
skróć czas przebywany w saunie podczas każdej sesji;
•
nie chodź do sauny mokrej, lecz do suchej (fińskiej). Im większa wilgotność w
pomieszczeniu, tym organizm bardziej się rozgrzewa, •
gdy poczujesz się źle natychmiast opuść saunę,
•
stosuj letni, a nie zimny prysznic po pobycie w saunie;
•
unikaj szoku termicznego (zrezygnuj ze schładzania w zimnym basenie),
•
pij dużo wody po wyjściu;
•
odpocznij przynajmniej pół godziny po skończonych sesjach;
•
nie korzystaj z sauny w I oraz III trymestrze ciąży.
19
Czy astma pozwala na korzystanie z sauny? Sylwia Kamińska-Konkol
Czy astma pozwala na korzystanie z sauny? Jak najbardziej tak. Jest wręcz wskazana dla osób cierpiących na choroby układu oddechowego, szczególnie na astmę oskrzelową. Kąpiele w saunie przynoszą dużo pozytywnych efektów dla astmatyków. Korzystanie z sauny powinno być terapią pomocniczą w leczeniu astmy. Należy jednak wiedzieć, jak prawidłowo korzystać z sauny. Ostry stan astmatyczny jest jedynym przeciwwskazaniem dotyczącym astmatyków do uczęszczania do miejsca, jakim jest sauna.
Astma a sauna
Z sauny z roku na rok korzysta coraz więcej osób. Jest to nie tylko miejsce spotkań towarzyskich, rekreacyjnych, ale także, a może przede wszystkim miejsce, które leczy z niektórych dolegliwości. Sauna to pomieszczenie, w której panuje dosyć wysoka temperatura oraz odpowiednia wilgotność, w zależności od rodzaju sauny. Osoby, u których
20
zdiagnozowana została astma oskrzelowa, często zastanawiają się czy możliwe jest w ich przypadku korzystanie z takiego miejsca, jakim jest sauna.
Przy wysokiej temperaturze w saunie, ulega także podgrzaniu powietrze. W wyniku jego wdychania następuje rozszerzenie oskrzeli i łatwiejsze wdychanie. Poprawia się także działanie układu krążenia. W drogach oddechowych ukrwienie wzrasta nawet siedmiokrotnie. Powoduje to większe utlenowanie krwi, a więc szybsze i efektywniejsze dostarczanie tlenu do tkanek organizmu.
Oprócz tego przy panującym suchym powietrzu błony śluzowe chronią się przed wysuszeniem, w wyniku czego oskrzela szybciej pozbywają się śluzu zalegającego w ich drogach. Dlatego też korzystanie z sauny jest jak najbardziej wskazane u osób cierpiących na astmę bronchitową, astmę alergiczną, wysiłkową czy o innej etiologii, czy zespół Corrao. Kąpiele w saunie powinny być uzupełnieniem terapii farmakologicznej astmy. Jedynym przeciwwskazaniem dla astmatyków do uczęszczania do sauny jest stan astmatyczny.
21
Opinia eksperta
O opinię dotyczącą saunowania przez osoby cierpiące na astmę oskrzelową pproszona została lek. med. Iwona Witkiewicz -specjalista chorób płuc, ordynator Oddziału Chorób Płuc i Gruźlicy Specjalistycznego Szpitala im. prof. A. Sokołowskiego w Szczecinie:
"W wielu dobrze udokumentowanych badaniach potwierdzono dobry wpływy sauny na czynność płuc. Wpływ ten jest przemijający, ale bezpośrednio po zabiegu sauna poprawia komfort oddychania. Jak wynika z tych doświadczeń sauna nie jest przeciwwskazana w astmie, a nawet poprawia czynność płuc, choć warto pamiętać, że każdy organizm potrafi zareagować inaczej i pierwszy raz warto skorzystać z sauny w towarzystwie i zabrać ze sobą tzw. lek ratunkowy, czyli szybko działający beta-mimetyk wziewny.
W badaniach prowadzonych na dzieciach w Niemczech na 400 000 skorzystań z sauny odnotowano jeden przypadek napadu astmy u 12-letniej dziewczynki bezpośrednio po skorzystaniu z zimnego prysznica (w saunie fińskiej). Była to najprawdopodobniej reakcja na zimne powietrze typowa dla większości astmatyków.
22
Jak wynika z tych doświadczeń sauna nie jest przeciwwskazana w astmie, a nawet poprawia czynność płuc, choć warto pamiętać, że każdy organizm potrafi zareagować inaczej i pierwszy raz warto skorzystać z sauny w towarzystwie i zabrać ze sobą tzw. lek ratunkowy, czyli szybko działający beta-mimetyk wziewny."
Korzystanie z sauny zalecane jest nie tylko w astmie, ale także w innych chorobach układu oddechowego, np. zapaleniu oskrzeli, przewlekłej obturacyjnej chorobie płuc czy chorobach kardiologicznych, jak nadciśnienie I i II stopnia, zawał serca lub dusznica bolesna naczynioruchowa.
Zastosowanie olejkow aromatycznych Sylwia Kamińka-konkol
Aromaterapia jest chętnie stosowana w kosmetologii. Olejki eteryczne w kosmetyce wykorzystuje się m.in. do: masażu, kąpieli aromatycznych, inhalacji czy kompresów. Olejki aromatyczne mają działanie równoważące i przyspieszają proces regeneracji organizmu po chorobie. Zabiegi aromaterapeutyczne pozwalają wyciszyć się, działają na zmysły i przynoszą ukojenie.
•
Inhalacje.
Są one skuteczne przy schorzeniach górnych dróg oddechowych. Można do tego celu stosować lampkę aromatyczną bądź termos z gorącą wodą. W tym celu należy dodać do wody 5-10 kropli olejku, przykryć głowę ręcznikiem i wdychać parę przez 5-10 minut.
23
Inhalacje mogą też być stosowane w podróży. Wystarczy skropić husteczkę kilkoma kroplami olejku i w dowolnym momencie po przyłożeniu do nosa wykonać kilka glębokich oddechów.
Najskuteczniejszymi są tu olejki z eukaliptusa, lawendy, sosny, bazylii i mięty.
•
Kąpiele.
Nie ma nic bardziej skutecznego na stres, jak kąpiel z dodatkiem kilku kropli olejku eterycznego. Kąpiel taka pobudza krąienie krwi w naczyniach obwodowych, działa uspokajająco, zmniejsza bóle reumatyczne i mięśniowe, usuwa zmęczenie i bezsenność. Polecamy tutaj olejki: sosnowy, jodłowy, tatarakowy, eukaliptusowy.
24
•
Masaż aromaterapeutyczny.
Podczas masażu olejki łatwo przenikają przez skórę dostając się do krwi, a z nią do wszystkich narządów wewnętrznych. Pobudzają krążenie powodując lepsze ukrwienie organizmu i skóry. Działają na nią regenerująco nadając elestyczność i połysk. Wybór olejku jest sprawą indywidualną. Olejek powinien dawać miłe wrażenie zapachowe, działa wtedy relaksująco.
Z powodu dużego stężenia olejków, do masażu używa się oleju nośnikowego, w którym rozpuszcza się kilkanaście kropli olejku eterycznego. Olejem nośnikowym może być: olej sojowy, słonecznikowy (rzadziej), migdałowy, sezamowy, a nawet oliwa (mimo silnego zapachu). •
do tłustej skóry można stosować olejek cedrowy, jałowcowy i cytrynowy.
•
do suchej skóry olejek rumiankowy, geranium, lawendowy, neroli.
•
stany zapalne skóry łagodzi masaż z olejkiem cyprysu, fenkułu, pelargonii, jałowca.
25
•
dla złagodzenia trądziku i zmian na skórze stosuje się olejek z jałowca, rumianku, cedru, eukaliptusa, lawendy.
•
Własne perfumy
Perfumy są 15-25% roztworami olejków eterycznych w czystym spirytusie. Woda toaletowa zawiera 12-15% olejków zmieszanych z 50% alkoholem. Alkohol utrwala zapach olejku.
•
Sauna
Olejki do sauny to prawdziwy dar natury, bogactwo zmysłowych zapachów, ambrozja dla naszych zmysłów. To inaczej esencje roślinne, bazujące na ziołach leczniczych, mają dobroczynny wpływ na nasz nastrój. Ciepło które oferuje sauna w połączeniu z łagodną wonią olejków aromatycznych to prawdziwy komfort wypoczynku, który nasyca nasz zmysł węchu cudowną wonią darów przyrody. Tym sposobem relaks w saunie stanie się poniekąd odbiciem wypoczynku na łonie natury – przechadzką po pachnącym świerkiem lesie lub po
26
świeżo ściętej, zielonej trawie. Szerzej o stosowaniu olejków eterycznych w saunie piszę w artykule pt "Aromaterapia w saunie..."
Aromaterapia - działanie olejków eterycznych Sylwia Kamińska-Konkol
Aromaterapia jest gałęzią medycyny alternatywnej wykorzystującą olejki eteryczne i inne substancje zapachowe do korzystnego wpływania na nastrój, procesy poznawcze oraz zdrowie.Współczesna
medycyna
potwierdza
korzystne
działanie
zabiegów
aromaterapeutycznych udowadniając, że doznania zapachowe, za pośrednictwem włókien nerwowych docierają wprost do tych części mózgu, które związane są z intuicją i emocjami. Substancje zapachowe wpływają na równowagę chemiczną organizmu, na nastrój i samopoczucie człowieka.
27
W artykule pt "Aromaterapia w saunie..." przytaczam ogólne zasady zastosowania olejków eterycznych podczas seansów saunowych. W tym miejscu zachęcam do zapoznania się ze specyfiką działania, pochodzeniem, otrzymywaniem i działaniem olejków eterycznych na nasz organizm. Dokładniejsze poznanie tych specyfików pozwoli nam na pełniejsze wykorzystanie ich zalet zarówno w saunie jak i poza nią.
Działanie wybranych olejków eterycznych
•
Olejek anyżowy anis (Chiny) - wyciąg z owoców drzewa anyżowego,
działanie bakteriobójcze, rozkurczowe wzmaga wydzielanie soku żołądkowego owoce są znanym środkiem wiatropędnym olejek zwiększa laktację zewnętrznie działa odkażająco na skórę oraz toksycznie na pasożyty (świerzbowce, wszy)
•
Olejek bergamotowy bergamotte (Włochy) - wyciskany ze skórki owocu
cytrusowego
działanie antyseptyczne, rozkurczowe pobudza apetyt stosowany przy infekcji górnych dróg oddechowych, działa przeciwlękowo przy stanach depresyjnych ze względu na swe właściwości bakteriobójcze olejek bergamotowy jest stosowany we Włoszech zamiast jodyny, w połączeniu z mydłem jest zalecany do dezynfekcji rąk.
28
•
Olejek cedrowy cedar wood (USA) - wyciąg z drewna cedru wirgińskiego
działanie uspokajające, wzmacniające stosowany przy infekcjach górnych dróg oddechowych, zapaleniu pęcherza moczowego, trądziku i łupierzu, działa przeciwlękowo przy stanach depresyjnych środek roślinny przeciwko mszycom i robactwu
•
Olejek cynamonowy cinnamon (Francja) - wyciąg z kory cynamonowca
cejlońskiego
działanie antyseptyczne, ściągające, rozgrzewające stosowany przy wyczerpaniu, kłopotach z trawieniem, bólach mięśniowych szeroko stosowany w przemyśle spożywczym
•
Olejek cytronellowy cytronella (Sri Lanka) - wyciąg z ziela traw palczatka nard
29
działanie pobudzające, oczyszczające stosowany przy reumatyzmie, kłopotach z trawieniem, wzdęciach
•
Olejek cytrynowy lemon (Włochy) - wytłaczany ze skórki owocu
odziała bakteriobójczo, odświeżająco, wzmacniająco na układ nerwowy stosowany przy kłopotach z oddychaniem i krążeniem, stanach zapalnych górnych dróg oddechowych wybiela zęby
•
Olejek eukaliptusowy eucaliptus (Hiszpania) - wyciąg z liści drzewa
eukaliptusowego
działanie wewnętrznie silne przeciwbakteryjne (niszczy wówczas prawie wszystkie szczepy bakterii, zwłaszcza gronkowce i paciorkowce) wzmacnia odporność organizmu stosowany przy ostrych i przewlekłych stanach zapalnych górnych dróg oddechowych, w przypadku anginy lub przeziębienia odstrasza owady używany jako lek przeciwrobaczny oraz do zwalczania insektów
•
Olejek fenkułowy fennel (Polska) - wyciąg z owoców kopru włoskiego
działanie rozkurczowe, uspokajające, wiatropędne stosowany zewnętrznie ma właściowości bakteriobójcze i przeciwpasożytnicze (świerzbowce i wszy)
30
•
Olejek geraniowy geranium (Francja) - wyciąg z całej rośliny (rodzaju
Pelargonium)
działanie odświeżające, rozluźniaące, ściągające, odstraszające owady stosowany przy zaburzeniach wątrobowo-nerkowych, kłopotach z miesiączką olejek najczęściej stosowany w aromaterapii
•
Olejek goździkowy clove (Zanzibar) - wyciąg z pączków kwiatowych drzewa
goździkowego
działanie antyseptyczne, rozkurczowe, przeciwbólowe, wzmacniające organizm stosowany przy zapaleniu jamy ustnej i skóry oraz przy bólach zębów odstrasza komary
•
Olejek grapefruitowy grapefruit (Włochy) - wyciskany ze skórki owocu
działanie antybakteryjne, odświeżające, ściągające stosowany przy wyczerpaniu i starzejącej się skórze
31
•
Olejek jałowcowy juniper (Polska) - wyciąg z szyszkojagód
działanie silnie bakteriobójcze, moczopędne, wzmacniające organizm stosowany przy artretyzmie, reumatyzmie, nerwobólach służy do wyrobu wódek (gin)
•
Olejek jodłowy fir - tree (Polska, Rosja) - wyciąg z igliwia
działanie antyseptyczne, harmonizujące organizm, odświeżające, hamujące wydzielanie potu stosowany przy infekcjach górnych dróg oddechowych i chorobie reumatycznej (wcieranie, okłady)
•
Olejek kardamonowy cardamom (Francja) - wyciąg z nasion byliny kardamon
(rodzina imbirowate)
jedna z najwykwintniejszych przypraw ma działanie antyseptyczne, rozkurczowe afrodyzjak
•
Olejek kminkowy caraway (Polska) - wyciąg z owocu
działanie bakteriobójcze, rozkurczowe na przewód pokarmowy, pobudzające wydzielanie soków trawiennych zapobiega wzdęciom (wiatropędny) zwiększa laktację
•
Olejek litsea cubeba litsea cubeba (Chiny) - wyciąg z owoców krzewu Cubeba
podobnego do pieprzu
32
stosowany w leczeniu narządów moczowo-płciowych i chorobach dróg oddechowych
•
Olejek lawendowy lavender (Francja) - wyciąg z kwiatów
działanie rozkurczowe na przewód pokarmowy, uspokajające, antydepresyjne silne właściwości bakteriobójcze stosowany przy infekcjach górnych dróg oddechowych i płuc, stanach pobudzenia nerwowego, neurastenii, nerwicach, bezsenności, nerwobólach i zapaleniach korzonków nerwowych
•
Olejek lemongrasowy lemongrass (Chiny, Indie) - wyciąg z traw (palczatka
cytrynowa) kultywowanych w krajach zwrotnikowych
działanie bakteriobójcze, uspokajające stosowany przy zapaleniu zatok, katarze
33
środek przeciw owadom
•
Olejek limetkowy lime (Indie) - wyciskany ze skórki owocu cytrusowego
(drzewo limetowe kwaśne)
działanie bakteriobójcze, oczyszczające skórę stosowany przy infekcjach skóry, dermatozach używany do produkcji napojów typu coca-cola
•
Olejek melisowy melissa (Polska, Włochy) - wyciąg z liści
działanie uspokajające spowodowane obniżeniem progu wrażliwości ośrodkowego układu nerwowego (szczególnie podatne na działanie melisy są osoby w wieku podeszłym), przeciwskurczowe na przewód pokarmowy, przeciwzapalne, działanie cytostatyczne (hamuje rozwój komórek nowotworowych) stosowany w stanach pobudzenia nerwowego, niepokoju, neurastenii, bezsenności, zaburzenia rytmu serca Melisana Klosterfrau to spirytusowy destylat melisy
•
Olejek mandarynkowy mandarin (Włochy) - wyciskany ze skórki owocu
właściwości odświeżające, antydepresyjne stosowany przy napięciach nerwowych
•
Olejek miętowy peppermint (Chiny, Polska) - wyciąg z liści mięty pieprzowej
(główny składnik to mentol)
zwiększa wydzielanie żółci w wątrobie, ułatwia trawienie, działa rozkurczowo na cały układ pokarmowy, działa przeciwbakteryjnie stosowany zewnętrznie działa bardzo silnie bakteriobójczo nawet wobec bakterii odpornych
34
na antybiotyki stosowany jest jako środek przeciwbólowy
•
Olejek muszkatołowy myristica (Indie) - wyciąg z owocu drzewa muszkatułowca
działanie antyseptyczne, poprawiające trawienie i apetyt, pobudzające krążenie krwi, przeciwbólowe może działać halucynogennie stosowany w przemyśle spożywczym do aromatyzowania ciast, czekolady i alkoholu
•
Olejek neroli neroli (Indie) - wyciąg kwiatu pomarańczy gorzkiej kultywowanej
tylko dla kwiatu działanie antyseptyczne wspomagające trawienie, antydepresyjne stosowany jest przy bezsenności i niepokoju odmładza, regeneruje skórę jest klasycznym składnikiem luksusowych perfum
35
afrodyzjak
•
Olejek patchoulowy patchouli (Singapur) - wyciąg z liści rośliny uprawianej na
terenach Azji równikowej poddawanych lekkiej fermentacji
działanie bakteriobójcze, uspokajające przeciwdepresyjne stosowany w okładach na rany małe dawki poprawiają nastrój, duże uspokajają należy do tych nielicznych olejków, które z biegiem czasu nabierają lepszego zapachu (bukietowanie) afrodyzjak stosowany jako dodatek do kadzideł
•
Olejek pettit grain petitgrain (Paragwaj) - wyciąg z liści drzewa pomarańczy
gorzkiej
właściwości lekko antybakteryjne, działanie uspakajające, orzeźwiający zapach stososwany przy neurozach, stanach lękowych, depresjach
•
Olejek pomarańczowy orange (Brazylia, Włochy) - wyciskany ze skórki owocu
własności harmonizujące organizm, działa odświeżająco stosowany przy skurczach serca, chronicznej biegunce, bezsenności
•
Olejek rozmarynowy rosemary (Francja) - wyciąg z liści i gałązek wiecznie
zielonego krzewu (do 2 m wysokości) z krajów śródziemnomorskich
działanie wzmacniające, rozkurczowe, bakteriobójcze (zwłaszcza na paciorkowce i gronkowce) stosowany przy zmęczeniu, bólach mięśniowych, złym krążeniu kłopotach z oddychaniem odstrasza owady
36
•
Olejek rumiankowy chamomile (Polska, Francja) - wyciąg z koszyczków
kwiatowych
działanie rozkurczowe, wiatropęde, przeciwbólowe, antyalergiczne stosowany przy zapaleniu górnych dróg oddechowych, katarze siennym, do pielęgnacji i leczenia stanów zapalnych skóry
•
Olejek sandałowy sandal wood (Indie) - wyciąg z drewna oczyszczonego z kory
działanie antyseptyczne, uspokajające stosuje się przy infekcjach i chorobach (wysychaniu) skóry afrodyzjak
•
Olejek sosnowy pine tree (Polska, Korea) - wyciąg z młodych wierzchołków
drzew i igliwia
37
działanie bakteriobójcze, wykrztuśne, rozkurczowe kąpiel sosnowa pobudza krążenie krwi w naczyniach obwodowych zmniejsza bóle reumatyczne, działa uspokajająco stosowany przy lekkich nieżytach górnych dróg oddechowych (gardła, krtani, nosa i oskrzeli) odświeża powietrze w pomieszczeniach
•
Olejek tatarakowy calamus (Polska, Francja) - wyciąg z kłącza
działanie rozluźniające na przewód pokarmowy (wiatropędnie), pobudzające apetyt, bakteriobójcze i przeciwbólowe stosowany przy bólach gośćcowych, nerwobólach, rwie kulszowej (wcieranie) kąpiel tatarakowa działa uspokajająco, antystresowo, przeciwzapalnie oraz bakteriobójczo przy wielu dermatozach Indianie Cree używają tataraku jako środka uodparaniającego na ból i podnoszącego wytrzymałość.
•
Olejek tujowy thuja (Korea) - wyciąg ze świeżych liści i gałązek życiodrzewu
działanie wzmacniające, napotne stosowany przy reumatyzmie, zapaleniu gardła używany do wyrobu wód leśnych do rozpylania jako środek dezynfekcyjny
•
Olejek tymiankowy thyme (Polska) - wyciąg z ziela
działanie silne dezynfekcyjne, przeciwskurczowe, przeciwzapalne stosowany przy nieżycie górnych dróg oddechowych na skórę działa odkażająco, niszczy nie tylko bakterie lecz także drożdżaki i grzyby pasożytnicze kąpiele działają ogólnie wzmacniająco i odkażająco
38
•
Olejek wetiwerowy vetiver (Chiny) - wyciąg z korzenia trawy wetiwerowej
(palczatka nastroszona) rosnącej w krajach podzwrotnikowych
szeroko stosowany w przemyśle kosmetycznym należy do tych nielicznych olejków ciężkich (obok patchoulowego), które z biegiem czasu zyskują na wartości (bukietowanie)
Zasady przygotowania kapieli aromaterapeutycznej Sylwia Kamińska-Konkol
Stosowanie kąpieli aromaterapeutycznych
39
W
celu
uzyskania
optymalnych
efektów
działania
olejków
lotnych,
kąpiele
aromaterapeutyczne należy stosować 2-3 razy w tygodniu. Kąpiel jest bardzo przyjemnym sposobem korzystania z olejków eterycznych. Esencje aromatyczne słabo się rozpuszczają w wodzie; większość z nich ma tendencję do utrzymywania się na jej powierzchni. Istnieje kilka mniej lub bardziej skutecznych technik ułatwiających ich rozproszenie. Pierwsza polega na energicznym mieszaniu wody, ale na ogół warstwa olejku pozostaje na powierzchni i przykleja się do skóry. Można posłużyć się produktami powierdzchniowo czynnimi, jakimi są niektóre mydła w płynie. Zdarza się jednak, że po ich dodaniu do wody powstaje obfita piana, drażniąca skórę.
Przygotowanie kapieli aromaterapeutycznej
Mieszamy 10 – 15 kropli olejku eterycznego z dwiema łyżkami miodu i całość mieszamy w kąpieli. Jeśli mamy suchą skórę możemy zmieszać olejek z olejem bazowym (np. oliwa z oliwek, olejek jojoba lub migdałowy), który dodatkowo nawilży i natłuści skórę.
40
Możemy również wymieszać olejek z 2-4 łyżkami soli morskiej.W przypadku olejków cytrusowych, dawkę zmniejszamy do 2-4 kropli na wannę wody.
Przygotowanie do kąpieli aromaterapeu
tycznej
Przed zabiegiem należy wziąć prysznic, gdyż leczniczą kąpiel aromaterapeutyczną stosujemy na umyte ciało. Podczas kąpieli nie stosujemy żadnych środków pieniących ani myjących. Silne zapachy kosmetyków (mydeł i płynów do kąpieli) mogą zakłócać działanie terapeutyczne olejków eterycznych. Natomiast piana z kosmetyków może zaburzyć ulatnianie się cennych substancji z olejków lotnych. Przygotowana kąpiel powinna być ciepła, ale nie gorąca. Temperatura wody nie powinna przekraczać 38 stopni. Zbyt wysoka temperatura może zintensyfikować działanie olejków lotnych, co mogłoby się skończyć podrażnieniem skóry lub alergią.
41
42
www.wsaunie.pl
43