Wagner, De Vos & Tsjaikovski
foto
© Michiel Devijver
Programma
duur concert → 1 u30min
inclusief 20 min pauze
SOV Young Martijn Dendievel dirigent
Richard Wagner 1813-1883
Ouverture uit Die Meistersinger von Nürnberg
Pieter De Vos °1996
Dieser verdammter Krieg! creatie in het kader van SOV Composers’ Academy
Pjotr Iljitsj Tsjaikovski 1840-1893
Symfonie nr. 4
Richard Wagner 1813-1883
Ouverture uit Die Meistersinger von Nürnberg
Dankzij de Duitse componist Richard Wagner geniet het operagenre, dat zich onder zijn leiding ontwikkelde tot wat bekendstaat als ‘muziekdrama’, een ongekende populariteit. De belangrijkste reden hiervoor zijn de onderwerpen waarmee hij telkens de Duitse tradities en cultuur in de verf zet. Dit geldt ook voor zijn opera Die Meistersinger von Nürnberg uit 1868, die tevens zijn langste en enige komische opera is, afgezien van een vroeger jeugdwerk.
De opera vertelt het verhaal van een zangwedstrijd georganiseerd door een gilde van 16de-eeuwse Duitse meesterzangers. De kunst van de meesterzangers was op dat moment enigszins verstard geraakt, maar in de opera openen de
ridder Walther von Stolzing en de dichter Hans Sachs nieuwe wegen voor het genre. Hun innovaties symboliseren de opkomst van de Duitse cultuur in Die Meistersinger von Nürnberg. Wagner componeert de orkestrale Ouverture nog vóór de rest van de opera. Het is een muzikale kennismaking met de belangrijke thema’s van de opera: de majestueuze beginthema’s verwijzen naar zowel het feestelijke slot als naar de meesterzangers in de opera. Het daaropvolgende, lyrische thema vertegenwoordigt de melodie van Walther, waarmee hij de zangwedstrijd wint. Het complexe en meerstemmige middendeel knipoogt op zijn beurt naar de verstarde zangkunst van de meesterzangers, waarna de Ouverture briljant wordt afgesloten met opnieuw de twee beginthema’s .
Waldo Geuns• Max Bruch componeert zijn Vioolconcerto nr. 1, opus 26
• De Italiaanse componist Gioachino Rossini overlijdt op 76-jarige leeftijd in Parijs
• Geboorte van Scott Joplin, de Afro-Amerikaanse ragtime-componist en pianist 3
Pieter De Vos °1996
Dieser verdammter Krieg!
Pieter De Vos, geboren in 1996, schreef een krachtige compositie met als titel Dieser verdammter Krieg! als resultaat van zijn traject bij het project SOV Composer’s Academy 2024. Voor De Vos was het een uitdaging om iets nieuws te creëren passend bij de open-minded jonge musici van SOV Young.
De Vos liet zich inspireren door de kunst van de Duitse expressionist Ludwig Meidner, de Eerste Symfonie van Alfred Schnittke en de walsen van Richard Strauss in zijn opera Der Rosenkavalier. Hoewel het stuk de titel
Dieser verdammter Krieg! draagt, streeft De Vos niet naar een politiek statement. Hij laat de interpretatie en de mogelijke link met de huidige geopolitieke situatie over aan het publiek.
De creatie van De Vos moet echt worden beleefd. Het concert neemt de luisteraar mee op een reis van orde naar totale chaos. Het podium wordt het toneel van een intense dialoog waarin alles instort om vervolgens uit de as te herrijzen als iets nieuws. Het werk is decadent, barok, romantisch en overdreven op een manier die ons meesleept in zijn chaos, tot het bijna te veel wordt, tot het Dieser verdammter Krieg! wordt.
SOV Composers’ Academy biedt jaarlijks de kans aan jonge componisten die studeren aan Belgische conservatoria om samen met het orkest een traject van enkele maanden af te leggen. Tijdens workshops, werksessies en orkestrepetities worden hun composities gekneed, gewikt en gewogen. Het finale resultaat wordt voorgesteld aan het publiek tijdens een concertreeks van Symfonieorkest Vlaanderen.
Pjotr Iljitsj Tsjaikovski 1840-1893
Symfonie nr. 4, op. 36
Zes symfonieën schreef Tsjaikovski, waarvan de laatste drie na het mislukte huwelijk met Antonina Miliukova. Tsjaikovski ging mentaal door een diep dal en moest onder ogen zien dat een huwelijk voor hem niet was weggelegd. Tegelijkertijd was het ook een periode van ongekende creativiteit. Alsof je de positieve dingen in het leven pas kunt zien, als je de negatieve hebt ondervonden.
De symfonie bestaat uit vier delen, elk doordrenkt met thema’s die diep geworteld zijn in het leven van Tsjaikovski: het (onverbiddelijke) lot, zijn jeugdherinneringen, (momenten van) onbezorgdheid en een diepe verbondenheid met Rusland. De hele symfonie balanceert ergens tussen wanhoop en hoop.
Het motief van het lot barst los met een dramatische aankondiging van de
koperblazers en fagotten. “Het hele leven is slechts een voortdurend heen en weer gaan tussen de somberheid van de realiteit en vluchtige dromen van geluk,” schreef Tsjaikovski over deze beweging. Dit thema keert later terug als een herinnering aan de onontkoombaarheid van het lot.
De schoonheid van de hobo die het Andantino begint, trekt aan, en de melancholische tegenmelodie van de strijkers stijgt met verrassende energie voordat het weer wegebt. In het Scherzo wijkt Tsjaikovski af van de zwaarte van de vorige bewegingen met pizzicato strijkers.
De climax van deze symfonie komt in het laatste deel, waar Tsjaikovski triomfantelijk en hoopvol eindigt, gedragen door uitbundige kopers en enthousiaste strijkers. Gemarkeerd als Allegro con fuoco (met vuur), raast de muziek met nauwelijks gecontroleerde razernij voorbij.
• Thomas Edison neemt een patent op de fonograaf, voorloper van de grammofoon.
• Ontbinding van het Ottomaanse rijk: Montenegro, Servië en Roemenië worden onafhankelijk.
• Sopraan Marie Selika Williams is de eerste Afro-Amerikaanse vrouw die optreedt in het Witte Huis.
SOV Young jeugdorkest in Gent
SOV Young is een symfonisch jeugdorkest van en voor jongeren tussen 14 en 20, met als uitvalsbasis Gent. Jaarlijks worden ze tijdens enkele projecten gecoacht door musici van Symfonieorkest Vlaanderen. Slotstuk is steeds een publiek concert. Op het programma: ijzeren repertoire mét een hedendaagse twist.
→ www.symfonieorkest.be/sovyoung
Martijn Dendievel dirigent
Martijn Dendievel (°1995) werd geboren in Oostkamp, België. Hij groeide op in een muzikantenfamilie en zette zijn eerste muzikale stappen op viool. Later wisselde hij naar cello en studeerde ook slagwerk en klavecimbel aan het Stedelijk Conservatorium Brugge.
Martijn Dendievel ging in het voorjaar van 2018 van start als assistent-dirigent bij Symfonieorkest Vlaanderen. Vanaf seizoen 2023-24 vervolgt hij het traject als Associate Conductor. Als Associate Conductor blijft Dendievel verantwoordelijk voor enkele projecten rond talentontwikkeling, waaronder het jeugdorkest SOV Young.
Nog voor zijn vijftiende verjaardag werd hij toegelaten tot het Koninklijk Conservatorium Brussel, waar hij vier jaar later met onderscheiding een bachelor muziekschriftuur behaalde. In juli 2022
sloot Martijn zijn master orkestdirectie in de klas van Prof. Nicolás Pasquet en Prof. Ekhart Wycik aan de HfM Franz Liszt Weimar af.
Martijn is regelmatig te gast bij orkesten zoals Orchestra del Teatro Comunale Bologna, Sinfonia Varsovia en philharmonie zuidnederland. Martijn dirigeerde ook andere gerenommeerde orkesten zoals Concertgebouworkest, London Symphony Orchestra en WDR Sinfonieorchester Köln. Vanaf seizoen 2024–25 wordt hij chef-dirigent van Hofer Symphoniker.
Hij viel ook meermaals in de prijzen.
Zo won hij in 2021 de Deutsche Dirigentenpreis en de Conductors’ Academy van het Tonhalle-Orchester Zürich.
→
Zin om mee te spelen?
De volgende auditie voor SOV Young wordt georganiseerd op zondag 30 juni.
Schrijf je in voor 2 juni.
Alle informatie vind je via www.symfonieorkest.be/sovyoung
@symfonieorkest
@symfonieorkestvlaanderen
@symfonieorkestvl
Nieuwsbrief
www.symfonieorkest.be/sovnieuwsbrief
SOV Young is een project van Symfonieorkest Vlaanderen en KASK & Conservatorium Gent.