Magazyn DŹWIG Nr 3/2020

ISSN 1895-3778

Świat wind i schodów ruchomych The World of Elevators and Escalators

3/2020 Październik October www.magazyn-dzwig.pl

cena 30 zł (8% VAT) 8 Euro (0%VAT)

www.lift.pl

.UyOHZVND NODVD WHFKQLNL GĨZLJRZHM

3U ]\ V]ĮRVF QDGFKRG]L Z A topx ± 1DMQRZRF]HĞQLHMV]\ QDSĊG QD SDV\ GR VXSHU NRPSDNWRZ\FK GĨZLJyZ RIHUXMH PDNV\PDOQą IXQNFMRQDOQRĞü RUD] H[WUHPDOQLH PDáH Z\PLDU\ Z A topx jest wysokowydajnym, absolutQLH EH]JáRĞQ\P RUD] EH]REVáXJRZ\P QDSĊGHP GĨZLJRZ\P ']LĊNL ]DVWRVRZDQLX VSHFMDOQ\FK SDVyZ 6W38 QDVWąSLáD UHGXNFMD NRáD FLHUQHJR RUD] Nyá SU]HZRMRZ\FK GR PP FR RWZLHUD FDáNRZLFLH QRZH PRĪOLZRĞFL SURMHNWRZDQLD ZLQG GRGDZDQLD ZLĊNV]HM SRZLHU]FKQL NDELQ\ ZLĊFHM PLHMVFD GOD SDVDĪHUyZ 7DN Z\JOąGD WHFKQLND MXWUD ZZZ ]LHKO DEHJJ SO

'RVWČ Z SDN SQ\ LHFLH 1

DSČG = $W RS; 3DV\ 0 HJDOLQ H D U 30P3 .3 .RĮD S U ]HZR MRZH =D ZLH VLD

.UyOHZVND NODVD Z technice wentylacji, UHJXODFML i QDSÄŠGDFK

5 X F K SU ]H] SHU IHN F M ÄŠ

RAZEM MOʭEMY OTWORZYɂ WIELE DRZWI

AUGUSTA EV E EVO VO Efektywny wyglɁd oraz szybka instalacja i konserwacja

HYDRA 3000 Kompaktowe drzwi do modernizacji

HYDRA Drzwi wielofunkcyjne: nieograniczone moʮliwoʋci

Znajdʬ drzwi do Twojego nastɓpnego projektu.

WITTUR Sp. z o.o. • ul. Daniszewska 2 • 03-230 Warszawa, Poland Tel: +48 22 853 89 50 • info.pl@wittur.com • wittur.com

SPIS TREŚCI

UDT

PRODUKTY 6 10 14 16 18 20 22

Dźwigi w turbinach wiatrowych Drzwi automatyczne firmy WITTUR Wciągarki NBSL idealne do modernizacji SmokeGuard® - drzwi windowe ze zintegrowanym systemem przeciwdymowym Co wybrać: dźwig elektryczny czy hydrauliczny?

Fotowoltaiczne zasilanie dźwigów Modernizacja dźwigów Portland Tower

Z KART HISTORII Zamurowany dźwig, o którym nikt nie wiedział Historia dozoru nad dźwigami w Polsce

Współcześnie instalowane turbiny wiatrowe są wyposażane w urządzenia podnoszące, które pełnią kilka funkcji. Przemieszczają pracowników do miejsc roboczych, tzn. do gondol, kolejnych poziomów (przystanków) pośrednich wieży turbiny oraz umożliwiają przemieszczanie określonych ładunków.

MEILLER

23 25

06

OBIEKTY 29 31

Winda STU SMOKÓW - najwyższy na świecie dźwig widokowy Najdłuższe schody ruchome na świecie

16

32 ADRESY/KONTAKTY Na okładce LIFT SERVICE S. A. ul. Plewińskiego 22 20-270 Lublin tel. 81 528-95-00 info@lift.pl

www.lift.pl

www.magazyn-dzwig.pl

Dołącz do fanów Magazyn DŹWIG na Facebooku www.facebook.com/MagazynDzwig

Magazyn DŹWIG Apka+ Skanuj QR kod i pobierz za darmo aplikację z GooglePlay lub AppStory 4

magazyn DŹWIG 3/2020

Katastrofy pożarowe np. z 2017 r. w Grenfell Tower w Londynie, która pochłonęła dziesiątki ofiar pokazują wyraźnie, jak niezbędne jest zabezpieczenie przed rozprzestrzenianiem się ognia, ale również dymu w szybie dźwigu. Z tego powodu o wymogu dymoszczelnych drzwi szybowych czytamy ciągle w warunkach technicznych realizowanych budynków, jednak wykonanie takich drzwi z wielu powodów jest bardzo trudne.

Spis reklam LIFT SERVICE ..............................................................

ZIEHL-ABEGG ..............................................................

WITTUR .....................................................................

LIFT COMPONENTS ....................................................

AMIS ......................................................................

DŹWIG APKA+ ...........................................................

BKG POLSKA .............................................................

EURO-LIFT .................................................................

STUDIO GRAFICZNE EWIT ...........................................

ARTEMISLIFT ............................................................

MEILLER ...................................................................

AMTEK .....................................................................

BRUGG LIFTING .........................................................

LIFT SERVICE KOMPONENTY ......................................

ELDAR LIKA .............................................................

STINGL .....................................................................

STUDIO GRAFICZNE EWIT ..........................................

TECHWIND ...............................................................

STUDIO GRAFICZNE EWIT ..........................................

GMV POLSKA ...........................................................

1 2 3 5 7 8 9 11 13 15 17 21 23 25 27 29 30 31 35 36

EDYTORIAL

WWW.LIFTCOMPONENTS.PL tel. 22 737 04 46, 22 425 58 30 fax: 22 847 64 51 email: biuro@liftcomponents.pl

EWIT

KOMPONENTY D¼WIGOWE WEE zgodne z EN81-20/50 Szanowni Państwo, Gdyby nie pandemia koronawirusa, która uderzyła również w branżę dźwigową, numer naszego magazynu, który trzymacie w rękach, byłby targowym. Niestety w tym roku nie udało nam się spotkać w Kielcach podczas Międzynarodowych Targów Dźwigów EURO-LIFT, miejmy nadzieję, że w przyszłym roku będziemy mieli taką możliwość. Oczywiście będziemy informować Państwa na bieżąco na temat decyzji dotyczących przyszłości targów.

Kryzys wyraźnie odbija się na nastojach panujących w firmach, dźwigowych, które podobnie jak inni uczestnicy rynku budowlanego z niepokojem patrzą w przyszłość.

Badanie przeprowadzone przez KRD ukazuje obraz polskich przedsiębiorców jako względnych pesymistów. 80 proc. nie łudzi się, że zmiany spowodowane pandemią będą krótkotrwałe. Wśród nich większość (57 proc.) ma jednak nadzieję, że choć długotrwałe, to będą odwracalne i uda się powrócić do stanu sprzed COVID-19. Pełnymi optymistami, którzy twierdzą, że zmiany będą krótkotrwałe i odwracalne jest już tylko 15 proc. firm. Znacznie większa zgoda wśród odpowiadających panuje za to w kwestii oceny zachodzących obecnie zmian. Dla zdecydowanej większości firm (72 proc.) będą miały negatywny charakter - napisano.

Badanie Krajowego Rejestru Długów pokazało również, że pandemia miała przełożenie nie tylko na działalność firm, ale i na kondycję psychiczną nimi zarządzających. Przyczyniła się do wzrostu poziomu stresu u aż 71 proc. przedsiębiorców, przy czym dla większości (42 proc.) był to nieznaczny wzrost. Nieco więcej niż co czwarty (27 proc.) przyznaje, że prowadzenie firmy jest obecnie tak samo stresujące jak przed pojawieniem się koronawirusa.

Mam nadzieję, że publikując sporo ciekawostek historycznych na temat starych dźwigów oraz informacji na temat nowych rozwiązań technicznych sprawimy, że odstresujecie się Państwo nieco podczas lektury wydania Magazynu DŹWIG, które z przyjemnością oddaję w Wasze ręce. Życzę Państwu dużo zdrowia i mam nadzieję, że nasze kolejne spotkanie będzie miało miejsce w spokojniejszych czasach.

redaktor naczelny

wciÇgarki drzwi do wind ograniczniki prÙdkoĂci chwytacze prowadnice przewody zwisowe koîa liny prowadniki i zderzaki

D¼WIGI OSOBOWE I TOWAROWE elektryczne hydrauliczne modernizacyjne szpitalne-ciÙĝkie nietypowe homelift

PRODUKTY

Dźwigi w turbinach wiatrowych Współcześnie instalowane turbiny wiatrowe są wyposażane w urządzenia podnoszące, które pełnią kilka funkcji. Przemieszczają pracowników do miejsc roboczych, tzn. do gondol, kolejnych poziomów (przystanków) pośrednich wieży turbiny oraz umożliwiają przemieszczanie określonych ładunków. Ich konstrukcja pozwala również na wykonywanie prac związanych z utrzymaniem stanu technicznego samej wieży turbiny. Z uwagi na liczbę realizowanych funkcji nie było łatwo jednoznacznie zakwalifikować je do konkretnego rodzaju urządzeń podnoszących. Ostatecznie, po kilku zmianach w międzyczasie, ustalono, że tego rodzaju urządzenia będą określane jako dźwigi.

UDT (5)

Obecnie instalowane turbiny wiatrowe osiągają wysokości blisko 260 m, stąd wyposażanie ich w dźwig jest niezbędne. Dźwigi instalowane wewnątrz wież turbin wiatrowych wykorzystują jako prowadzenie (prowadnice) zainstalowane na stałe drabiny wzdłuż wnętrza konstrukcji wieży. Drabiny te wykorzystywane są jako stały środek dostępu do elementów wieży oraz zejście awaryjne w przypadku ewakuacji z dźwigu. Dodatkowo są wyposażone w urządzenia ułatwiające wchodzenie.

Wymiana informacji Producenci turbin wiatrowych w głównej mierze są uzależnieni od konstrukcji oferowanych przez producentów wież. Wspólnie ustalają założenia i wymagania konstrukcyjne i podporządkowują się wymaganiom norm europejskich w tym zakresie. Producenci dźwigów przeznaczonych do zainstalowania w turbinach wiatrowych napotykają często na trudności wynikające z założeń ustalonych między producentem turbin i producentem wież.

Istniejące europejskie normy, np. serii EN 61400 Wind turbines lub EN 50308 Wind turbines, które dotyczą projektowania turbin wiatrowych, zawierają wiele wymagań związanych z konstrukcją wież i turbin oraz ich zabezpieczeń. Nie odnoszą się natomiast do szczegółowych wymagań dotyczących konstrukcji i zabezpieczeń dźwigów, jak również wymagań dotyczących samego usytuowania dźwigów w turbinach. W praktyce zdarza się, że wymagania te są sprzeczne, co powoduje, że producenci dźwigów są w dosyć trudnej sytuacji.

Dyrektywa maszynowa Dźwigi, o których mowa w niniejszym artykule, instalowane w turbinach wiatrowych nie są objęte dyrektywą dźwigową. Z dyrektywy w sprawie dźwigów wyłączone są urządzenia podnoszące, z których można prowadzić prace. Dźwigi w turbinach wiatrowych objęte są zakresem dyrektywy maszynowej. Istotną cechą tego rodzaju urządzeń jest to, że są obsługiwane przez kompetentne i upoważnione osoby. Ponadto eksploatuje się je w zamkniętym środowisku, dzięki czemu nie występuje wiele rodzajów ryzyka, jakie dotyczą konwencjonalnych dźwigów (wind) instalowanych w miejscach ogólnodostępnych. Dźwigi w turbinach wiatrowych spełniają zasadnicze wymagania bezpieczeństwa, chociaż specyfika ich użytkowania jest inna.

Wprowadzenie do obrotu i oddanie do użytkowania Dźwigi instalowane w turbinach wiatrowych obsługują znaczne wysokości podnoszenia, niewątpliwie przekraczające 3 metry.

6

magazyn DŹWIG 3/2020

Paweł Rajewski - Kierownik Wydziału Urządzeń Transportu Bliskiego Departament Techniki UDT Wieloletni ekspert techniczny w Grupie Roboczej ds. Dyrektywy Maszynowej 2006/42/WE przy Komisji Europejskiej, ekspert techniczny w Europejskiej Koordynacji Jednostek Notyfikowanych do Dyrektywy Maszynowej 2006/42/WE oraz Dyrektywy Dźwigowej 2014/33/UE, członek międzynarodowego Komitetu Technicznego ISO/TC 178/WG 04 Risk assessment, ISO/TC 178/WG 06 Lift instalations, członek europejskiego Komitetu Technicznego CEN/TC 10/WG 11 Lifting appliances for wind turbines, Przewodniczący Komitetu Technicznego PKN KT 131 ds. Dźwigów, Schodów i Chodników Ruchomych, członek Komitetu Technicznego PKN KT 248 ds. Wózków Jezdniowych.

W związku z tym należy pamiętać, że urządzenia do podnoszenia osób lub osób i towarów, stwarzające ryzyko upadku z wysokości większej niż 3 metry, zostały wymienione w punkcie 17 załącznika IV dyrektywy maszynowej 2006/42/ WE. Taki przypadek oraz mające do niego zastosowanie odpowiednie procedury oceny zgodności zostały opisane w art. 12 ust. 4 dyrektywy maszynowej 2006/42/ WE. W przypadku, gdy dany dźwig nie jest produkowany zgodnie z normami zharmonizowanymi lub produkowany jest jedynie częściowo zgodnie z takimi normami, lub jeżeli takie normy nie obejmują wszystkich istotnych zasadniczych wymagań dyrektywy maszynowej, lub jeżeli normy zharmonizowane nie istnieją, wówczas na etapie produkcji wymagane jest zaangażowanie do procesu oceny zgodności przez producenta strony trzeciej, tzw. Jednostki Notyfikowanej. Konieczne jest w takim przypadku, przy udziale Jednostki Notyfikowanej, przeprowadzenie wybranej przez producenta: procedury badania typu WE lub procedury pełnego zapewnienia jakości.

Należy pamiętać, aby Jednostka Notyfikowana posiadała ważną notyfikację do danej kategorii maszyn oraz danej procedury oceny zgodności, o których mowa w art. 12 dyrektywy maszynowej 2006/42/WE. Taką Jednostką Notyfikowaną jest np. UDT-CERT.

PRODUKTY

W przypadku gdy dźwigi są produkowane zgodnie z normami zharmonizowanymi oraz pod warunkiem, że normy te obejmują wszystkie istotne zasadnicze wymagania dyrektywy maszynowej, wówczas nie jest konieczne zaangażowanie przez producenta Jednostki Notyfikowanej podczas oceny zgodności na etapie produkcji. W wykazie norm zharmonizowanych z dyrektywą maszynową 2006/42/WE nie znajdziemy aktualnie tego rodzaju normy zharmonizowanej, ponieważ jest ona dopiero przygotowywana do umieszczenia w tym wykazie.

Projekt normy prEN 81-44 Safety rules for the construction and installation of lifts – Special lifts for the transport of persons and goods – Part 44: Lifting appliances in wind turbines Jak wspomniano wcześniej, nie istnieje jeszcze norma zharmonizowana dla dźwigów instalowanych w turbinach wiatrowych. Prace nad jej opracowaniem trwają, a zaczęły się w 2016 roku Za prace odpowiada Technical Committee CEN/TC 10 Lifts, escalators and moving walks, którego sekretariat techniczny prowadzi AFNOR (francuski komitet normalizacyjny). W tym celu w powyższym komitecie powołano Grupę Roboczą (Working Group) – WG 11, która odpowiada za projekt normy. Autor niniejszego artykułu aktywnie uczestniczy w pracach grupy od chwili rozpoczęcia opracowania projektu normy. W czerwcu 2020 roku prace nad projektem normy zostały zakończone, a następnie przekazane do CEN/CENELEC Management Centre (CCMC) w celu ankiety powszechnej, która będzie adresowana do wszystkich członków Europejskiego Komitetu Normalizacyjnego (CEN). Przewiduje się, że norma zostanie zharmonizowana z dyrektywą maszynową 2006/42/WE. Należy wspomnieć, że projekt normy był współtworzony przez producentów dźwigów budowlanych i podestów ruchomych, producentów siłowni wiatrowych oraz czołowych Europejskich Jednostek Inspekcyjnych oraz Notyfikowanych do dyrektywy maszynowej 2006/42/WE.

W projekcie normy określono wymagania bezpieczeństwa dotyczące konstrukcji i instalacji urządzeń do podnoszenia z napędem mechanicznym (zwanych dźwigami), instalowanych na stałe wewnątrz lub na zewnętrz turbin wiatrowych i przeznaczonych do dostępu do miejsc pracy na turbinach wiatrowych dla kompetentnych osób.

Podczas opracowywania projektu normy przyjęto założenia, że dźwig: • posiada podstawę ładunkową, która obsługuje określone poziomy przystanków, • może przemieszczać osoby na stanowiska robocze, na których wykonują pracę (która może być wykonywana również z podstawy ładunkowej dźwigu),

Wszystkie liny z paskiem montażowym

Wyłączny przedstawiciel w Polsce i Europie Wschodniej

Dystrybutor firmy Henning GmbH w Polsce tel.: +48 61 870 83 76 faks: +48 61 870 83 91 e-mail: info@amis.com.pl

ul. Leśników 10 61-058 Poznań www.amis.com.pl

LINY DŹWIGOWE LINY DO ŻURAWI I SUWNIC OSPRZĘT DO LIN SMARY DO LIN URZĄDZENIA SMARUJĄCE URZĄDZENIA DO BADANIA SIŁY W LINACH URZĄDZENIA DO KONTROLI PRZECIĄŻENIA KABINY ZAWIESIA LINOWE ZAWIESIA PASOWE ZAWIESIA ŁAŃCUCHOWE BADANIE ZAWIESI

• przeznaczony jest do przewozu osób i ładunków, • jest prowadzony, • przemieszczany jest w pionie lub po torze odchylonym od pionu nie więcej niż 15 stopni, • jest wsparty lub utrzymywany przez zębatkę lub napęd linowy; • porusza się z prędkością nie większą niż 0,7 m/s, • może pracować w zakresie roboczej temperatury otoczenia od -25°C do +55°C.

W projekcie normy przyjęto, że dźwig to maszyna posiadająca podstawę ładunkową, która jest prowadzona i przemieszcza się między określonymi poziomami przystankowymi. Z kolei podstawę ładunkową stanowi jednostka posiadająca podłogę, ściany, dach i drzwi.

W projekcie normy prEN 81-44 określono, na podstawie zasadniczych wymagań dyrektywy maszynowej 2006/42/ WE, zagrożenia, które pojawiają się na różnych etapach eksploatacji tego rodzaju dźwigu, oraz opisano metody eliminacji lub ograniczenia tych zagrożeń przy założeniu, że dźwig będzie użytkowany zgodnie z przeznaczeniem, jakie określił jego producent.

Projekt normy europejskiej prEN 81-44 przewidziany jest jako norma zharmonizowana z dyrektywą maszynową 2006/42/WE, dlatego nie obejmuje dodatkowych zagrożeń, w szczególności określonych w innych dyrektywach.

Projekt normy nie określa wymagań dotyczących: • pracy dźwigu w trudnych warunkach (np. ekstremalne klimaty, silne pola magnetyczne), • hałasu, • wykorzystania dźwigu do montażu lub demontażu turbiny wiatrowej, • ochrony odgromowej, • eksploatacji podlegającej specjalnym zasadom (np. atmosfera potencjalnie wybuchowa), • kompatybilności elektromagnetycznej (emisja, odporność); • manipulowania ładunkami, których charakter może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji. stosowania silników spalinowych.

PRODUKTY

• • • •

hydraulicznych i pneumatycznych zespołów napędowych, zagroşeń występujących podczas procesu produkcyjnego. zastosowania dźwigów na „pływających� turbinach wiatrowych. uşytkowania dźwigów podczas trzęsień ziemi.

Rekomendacja Koordynacji Jednostek Notyfikowanych do dyrektywy maszynowej (NB-MA1) Producenci dźwigów najczęściej korzystają z procedury badania typu WE, do której angaşowana jest Jednostka Notyfikowana.

Niemniej jednak brak jednolitego standardu, czyli normy zharmonizowanej, powoduje, şe na rynku funkcjonują róşne rozwiązania techniczne, nie zawsze zapewniające jednakowy poziom bezpieczeństwa. Nie oznacza to jednak, şe takie urządzenia, czyli dźwigi, nie są bezpieczne, muszą bowiem spełniać zasadnicze wymagania w zakresie ochrony zdrowia i bezpieczeństwa określone w dyrektywie maszynowej 2006/42/WE.

Celem dokumentu było stworzenie zarysu jednolitych wymagań, które mogłyby stosować Jednostki Notyfikowane uczestniczące w procesie oceny zgodności tego rodzaju dźwigów. Dokument nie przypomina normy, nie zawiera bowiem takich szczegółów, które są podawane w normie. Rekomendacja dotyczy głównie wymagań dotyczących podestów przystankowych, podstawy ładunkowej, sytuacji związanych z otwarciem drzwi podstawy ładunkowej oraz barier na podestach przystankowych i zagadnień związanych z ewakuacją w sytuacjach awaryjnych.

Stosowanie dokumentu przez Jednostki Notyfikowane jest oczywiście dobrowolne, niemniej jednak stanowi próbę określenia niezbędnych podstaw, które mogą wyznaczać poziom bezpieczeństwa do czasu, gdy projekt normy prEN 81-44 stanie się normą zharmonizowaną.

Grupa Robocza (VG 09 Lifting devices) w Koordynacji Jednostek Notyfikowanych do dyrektywy maszynowej 2006/42/WE opracowała rekomendację w sprawie głównych wymagań dla dźwigów instalowanych w turbinach wiatrowych.

Paweł Rajewski www.eUDT.gov.pl

BKG-POLSKA ul. Liliowa 5 83-010 Straszyn k/GdaÄŞska tel.: +48 58 682 05 33 tel.: +48 58 682 05 33 e-mail: bkg@bkg.pl www.bkg.pl

:\åąF]Q\ SU]HGVWDZLFLHO QLHPLHFNLHM ILUP\ %816( $8)=8*( *PE+ QD 3ROVNĊ %.* 32/6.$ RIHUXMH PDåH GĨZLJL WRZDURZH R XGĨZLJX RG NJ GR NJ ZJ (1

GĨZLJL WRZDURZH R XGĨZLJX GR NJ UyZQLHĪ ] PRĪOLZRĞFLą MD]G\ RVRE\ WRZDU]\V]ąFHM GR NJ

VSHFMDOQH GĨZLJL GR SU]HZR]X P LQ HXURSDOHW GĨZLJL R VSHFMDOQ\P SU]H]QDF]HQLX RNUĊWRZH DXWRPDW\F]QH SUDFXMąFH Z FLąJDFK WHFKQRORJLF]Q\FK RUD] Z Z\NRQDQLX SU]HFLZZ\EXFKRZ\P

GĨZLJL ] NDELQÄ… KLJLHQLF]QÄ… GU]ZL V]\ERZH ZJ (1 ] NODV\ILNDFMÄ… ( (: (, L (, 12:2Ä?Ăť 'ĨZLJ GRPRZ\ ,'($//,)7 XGĨZLJ RG NJ

magazyn DĹšWIG 3/2020

9

PRODUKTY

Drzwi automatyczne firmy WITTUR GRUPA WITTUR obecna na rynku już od kilkudziesięciu lat oferuje swoim klientom szeroki dostęp do wszystkich możliwych rodzajów i wykonań drzwi automatycznych. Drzwi produkowane w naszych fabrykach, zlokalizowanych na całym Świecie oraz rozwijane w naszym Centrum Kompetencji w Europie oferujemy za pośrednictwem wielu oddziałów handlowych zlokalizowanych blisko naszych klientów w poszczególnych krajach. Nasi doradcy techniczni służą na co dzień bezpośrednim wsparciem dla klientów i projektantów. Naszych klientów obsługujemy w oparciu o magazyny i biura zlokalizowane w poszczególnych krajach. W ten sam sposób zapewniamy także serwis posprzedażowy. Do takich firm należy także WITTUR Sp. z o.o. (WITTUR EAST) z siedzibą w Warszawie. Dzięki szerokiemu zakresowi produkcji jesteśmy liderem wśród dostawców rozwiązań dźwigowych na całym świecie.

Pomimo 40-letniej obecności drzwi firmy Wittur na rynku, ciągle jest coś nowego do przekazania naszym klientom. Nawiązując do wielu długich rozmów z nimi i naszej bieżącej oferty oraz nowej strategii działania GRUPY WITTUR, mamy do zaproponowania ofertę dzięki której, możemy przekonywać naszych klientów do wyboru właściwego rozwiązania, zarówno drzwi automatycznych, jak i kompletnych systemów w transporcie bliskim - pionowym.

GRUPA WITTUR posiada obecnie w swojej ofercie ponad 10 podstawowych rodzajów drzwi automatycznych (np. Augusta EVO, Hydra, Hydra 3000, Pegasus, C-MOD, Fineline, Tuarus, 2000B, Nettuno, Luna 3600), a każdy z nich ma dodatkowo różne wykonanie i przeznaczenie.

Bycie liderem wśród dostawców urządzeń transportu bliskiego oznacza, że mamy udział w rynku budownictwa mieszkalnego, komercyjnego i przemysłowego, który stale się rozwija w Polsce, ale także wymaga modernizacji i podniesienia standardów bezpieczeństwa.

Przy takiej różnorodności oferty można śmia-

10

magazyn DŹWIG 3/2020

WITTUR (6)

Biorąc pod uwagę dzisiejszą aktywność GRUPY WITTUR w branży dźwigowej, z dumą możemy stwierdzić iż rozmawiając z wieloma klientami WITTUR EAST, wiele razy słyszymy bardzo pozytywny komentarz, który daje nam potwierdzenie, że w tym obszarze GRUPA WITTUR spełnia wymagania większości klientów. Oczekiwania wynikające z przemian rynkowych oraz wydajność i energooszczędność w połączeniu z najnowszą technologią, to kluczowe argumenty, które wysuwają nasze produkty na czołowe miejsce.

ło powiedzieć, że oferujemy nie tylko automatyczne drzwi, lecz adekwatne do potrzeb klienta i zadań postawionych urządzeniu, zapewniające bezpieczeństwo, najwyższą jakość i trwałość systemy drzwi automatycznych. Rozwiązania standardowe, multifunkcyjne, szpitalne, wzmocnione - antywandalowe to tylko część tego co realizujemy na polskim rynku. Niemniejszym zainteresowaniem cieszą się także drzwi morskie, panoramiczne, a nawet w wykończeniu artystycznym. Tym razem przedstawiamy linie produktowe, które cieszą się największą popularnością oraz doskonale wpisują się w projekty realizowane przez polskie firmy dźwigowe. Produkty spod znaku Wittur inne, niż te wymienione poniżej przedstawimy w kolejnych odsłonach niniejszego magazynu.

Podstawą naszych rozwiązań systemowych w zakresie drzwi automatycznych są ich cechy wspólne: • Zgodność z dyrektywą 2014/33/UE i normami EN-PN81-20/50; • Wszystkie napędy drzwi kabinowych są zbudowane w oparciu o rodzinę silników krokowych (ECO, MIDI, SUPRA), regulowanych szerokością impulsu a nie częstotliwością; • Kompatybilność - pozycja rygla drzwi szybowych i krzywki drzwi kabinowych jest w tym samym miejscu, co oznacza, że w jednym szybie można zastosować kilka typów drzwi; • Wykończenie w kolorach palety RAL; • Okładanie różnymi typami blach ze stali nierdzewnej; • Import tylko z Europy – pochodzenie produktów z fabryk we Włoszech, Austrii, Hiszpanii lub Turcji dający gwarancję jednakowego poziomu jakości, przy zachowaniu oczekiwanych terminów realizacji.

Augusta EVO

Drzwi automatyczne serii AUGUSTA EVO Oznacza to, że ich konstrukcja oparta jest o powtarzalne elementy, których ilość jest sprowadzona do minimum; rolki jezdne (takie same jak drzwiach Hydra), jednakowe wózki, belki nośne. Symetryczne panele są identyczne dla drzwi szybowych i kabinowych. Inną zaletą z punktu widzenia kosztów transportu, magazynowania i metody montażu jest sposób pakowania drzwi w jednym dużym pudełku kartonowym (max. 8szt. drzwi na jednej palecie o wym. 2,3x0,9x1,7m).

Po otwarciu opakowania pierwszy element jaki monter może wyjąć, jest pierwszym w kolejności do montażu zgodnie z załączoną instrukcją montażową. Przeznaczone są dla budynków mieszkalnych zgodnie z ISO4190.

eur lift

EURO-LIFT

VI Międzynarodowe Targi Dźwigów 2021

Sukces biznesu zaczyna się od spotkań Kontakt: Menedżer projektu Wioleta Barwicka, tel. 41 365 14 12, +48 797 339 452, barwicka.wioleta@targikielce.pl

euro-lift.targikielce.pl

PRODUKTY

HYDRA VERDE

Korzyści stosowania drzwi Augusta EVO to: • • • •

prosty montaż i konserwacja; krótki czas montażu; energooszczędność i niski poziom hałasu ekonomiczny transport i magazynowanie.

Wykonanie zgodne z: • dyrektywą 2014/33/UE, i normą EN-PN81-20/50,

Hydra GLASS

• EN-PN81-58 w klasie E120, lub EW30 i EW60, EI60 • GOST 302247.3, w klasie E30,\ • BS 476, w klasie E30, • wersja drzwi dwupanelowych teleskopowych i centralnych, Światło drzwi w szerokości od 700 do 1100 mm i wysokości 2000, 2100, 2200 mm.

Drzwi automatyczne serii HYDRA, HYDRA 3000 Rozmawiając z klientami bardzo często spotkać się można z marką Selcom. I wówczas każdy klient myślami odnosi się właśnie do serii HYDRA.

Są to najpopularniejsze drzwi z naszej oferty, które oceniam jako flagowy, i najlepszy produkt, ze względu na jakość, uniwersalność i elastyczność.

To drzwi, z którymi można w zasadzie zrobić wszystko i spełnić wymagania wszystkich norm na świecie i standardów krajów z każdego kontynentu.

HYDRA 3000

12

magazyn DŹWIG 3/2020

Drzwi typu HYDRA stanowią bazę dla pozostałych typów jakie będę omawiane w dalszej części artykułu, ich maksymalna wielofunkcyjność pozwala na stosowanie we wszelkiego rodzaju budynkach. Wysoki stopień personalizacji rozwiązania zaspokaja wymogi każdej aplikacji.

HYDRA 3000

Korzyści stosowania drzwi HYDRA to: • prosty montaż i konserwacja; • krótki czas montażu, drzwi dostarczane są jako zmontowane, • energooszczędność i niski poziom hałasu; • maksymalne możliwości regulacji, wykluczający wszelkie krzywizny szybu, błędy montażu, • wysoka odporność na trudne warunki pracy, • malowane proszkowo lub obłożone blachą nierdzewną, • plastyfikowane z możliwością wykonania dowolnej fototapety, • przeszklone, • szklane, • przeszklone, ognioodporne według EN-8158 w klasie EI60.

• wersja drzwi jednopanelowych, dwupanelowych teleskopowych i centralnych, • trzypanelowych teleskopowych, cztero i sześciopanelowych centralnych. Światło drzwi w szerokości od 600 do 3200 mm i wysokości od 1900 do 3500 mm.

Wykonanie zgodne z: • dyrektywą 2014/33/UE i normą EN-PN81-20/50, • EN-PN81-58; • w klasie E30, E60, E90, E120, lub EW60, • w klasie EI60, EI120, • podwyższona klasa szczelności IP54, IP67,

PRODUKTY

• DIN18091, • N-PN 81-72 – dźwigi z przeznaczeniem dla ekip ratunkowych, • EN81-71, pierwsza klasa odporności na wandalizm, • klasa A60, drzwi stosowane w windach na statkach, • EX – eksplozjo odporność.

HYDRA 3000 są to drzwi, które w zasadzie konstrukcją i swoimi możliwościami częściowo pokrywają się z drzwiami typu HYDRA, lecz zasługują na odróżnienie ze względu na pewne detale, szczegóły w wymiarach ościeżnic, progów i mechanizmów. Zredukowane szerokości progów (50, 75, 115 mm), głębokości ościeżnic (30, 40 m) i wysokości (80-200 mm) nadproża znalazły swoje zastosowanie w modernizacji dźwigów na rynku polskim.

Korzyści stosowania drzwi HYDRA 3000 to: • prosty montaż i konserwacja; • krótki czas montażu, drzwi dostarczane są jako zmontowane, • energooszczędność i niski poziom hałasu; • maksymalne możliwości regulacji, wykluczający wszelkie krzywizny szybu, błędy montażu, • wysoka odporność na trudne warunki pracy, • malowane proszkowo lub obłożone blachą nierdzewną, • wersja drzwi dwupanelowych teleskopowych i centralnych, trzypanelowych teleskopowych, czteropanelowych centralnych. Światło drzwi w szerokości od 500 do 1200 mm i wysokości od 1900 do 2200 mm.

Wykonanie zgodne z: • dyrektywą 2014/33/UE, i normą EN-PN81-20/50,

• EN-PN81-58 w klasie E120, • podwyższona klasa szczelności IP54, • DIN18091.

Drzwi automatyczne serii FINELINE Ten produkt pozwoliłem sobie zostawić jako ostatni do przedstawienia, ponieważ jest on zupełnie inny niż w/w opisane drzwi. Mottem projektowania drzwi Fineline była „minimalizacja” w odniesieniu do szerokości progów drzwi i grubości paneli (dwa progi drzwi szybowych i kabinowych z odstępem między nimi to wymiar tylko 115 mm). Konsekwencją tego jest specjalna konstrukcja mechanizmu drzwi szybowych i napędu drzwi kabinowych.

Wszystko to, dodatkowo przy wersji czteroplanowej i otwarciu paneli symetrycznie i asymetrycznie pozwoliło zminimalizować wymiary gabarytowe drzwi i pozwala na stosowanie drzwi do bardzo wąskich i płytkich szybów przy zachowaniu względnie dużego udźwigu nominalnego windy. Wszystkie modernizacje dźwigów, gdzie istnieje potrzeba zachowania lub zwiększenia udźwigu nominalnego i zwiększenia szerokości otwarcia drzwi są wyzwaniem dla drzwi typu Fineline. Obecnie ten produkt został rozwinięty, drzwi typu Fineline są dostępne w wersji dwupanelowej, otwierane teleskopowo i centralnie.

Fineline

Korzyści stosowania drzwi FINELINE to: • pakiet 115mm (drzwi szybowe, przerwa, drzwi kabinowe), • możliwość zastosowania w każdej modernizacji, również w wersji bez ościeżnic, • energooszczędność i niski poziom hałasu; • malowane proszkowo lub wykonane z blachy nierdzewnej, • wersja drzwi cztero panelowych centralnych, • możliwość współpracy z drzwi półautomatycznymi,

Światło drzwi w szerokości od 600 do 900mm i wysokości od 1900 do 2100mm.

Wykonanie zgodne z: • dyrektywą 2014/33/UE, i normą EN-PN81-20/50, • EN-PN81-58 w klasie F90.

www.wittur.com

WZMOCNIMY WIZERUNEK TWOJEJ FIRMY poligrafia dla firm

poligrafia dla biura

poligrafia dla domu

reklama wewnętrzna

reklama zewnętrzna

projekty autorskie

EWIT Sp. z o.o., Studio Graficzne | 26-600 Radom | ul. Szewska 28 lok. 11 | tel. 48 384 57 13 | studio@ewit.pl

PRODUKTY

Wciągarki NBSL idealne do modernizacji NBSL Elevator Components Group powstała w 1983 roku i obecnie jest jednym z największych chińskich producentów komponentów dźwigowych. Centra produkcyjne mieszczą się w Szanghaju i Ningbo, zajmując łącznie powierzchnię 250 000 m2. Produkcja skupia się na drzwiach automatycznych, wciągarkach i ogranicznikach prędkości. Części NBSL znajdziemy między innymi w windach Mitsubishi, KONE, OTIS, Fujitec, ThyssenKrupp. Wszystkie podzespoły posiadają deklaracje zgodności CE. w stosunku do wciągarki reduktorowej. Ponadto zapewniaja stały moment obrotowy przy niskich obrotach i cichą pracę bez wibracji, ciesząc użytkowników windy stabilną pracą i płynna jazda kabiny.

Firma Lift Components z powodzeniem konfigurowała wciągarki serii WYJ103-08 w pakietach modernizacji dźwigów licencyjnych (osobowych 550kg ODA i meblowych 1050kg MDA).

Konstrukcja wciągarki pozwala w łatwy sposób przeorganizować układ dźwigu w szybie, co ma znaczenie szczególnie w dźwigach ODA, w których przeniesienie przeciwwagi na boczną ścianę umożliwia znaczne pogłębienie kabiny do 1350mm. Na dodatek duże koła cierne 320mm i 400 mm pozwalają na zastosowanie klasycznych lin nośnych 8mm i 10 mm.

Wysoka wydajność przy rozsądnych cenach Wciągarki bezredunktorowe NBSL są dostępne na naszym rynku od kilku lat dzięki importerowi Lift Components Sp. z o.o. Są to wysokiej jakości maszyny z silnikiem synchronicznym, wyposażone w hamulce posiadające certyfikat na zgodność z wymaganiami norm EN81-20/50 w zakresie ochrony przed niezamierzonym ruchem kabiny oraz zabezpieczenia przed rozpędzaniem kabiny podczas jazdy w górę. We wciągarkach tych standardowo montowane sąenkodery Heidenhain. Parametry wydajności stawiają je w światowej czołówce tego typu produktów przy zachowaniu bardzo konkurencyjych cen.

Rozwiązanie idealne do modernizacji Konstrukcja bezreduktorowa oznacza oszczędność energii, brak konieczności smarowania, małe nagrzewanie i wysoką wydajność

14

magazyn DŹWIG 3/2020

www.liftcomponents.pl

PRODUKTY

SmokeGuard® - drzwi windowe ze zintegrowanym systemem przeciwdymowym Katastrofy pożarowe np. z 2017 r. w Grenfell Tower w Londynie, która pochłonęła dziesiątki ofiar pokazują wyraźnie, jak niezbędne jest zabezpieczenie przed rozprzestrzenianiem się ognia, ale również dymu w szybie dźwigu. Z tego powodu o wymogu dymoszczelnych drzwi szybowych czytamy ciągle w warunkach technicznych realizowanych budynków, jednak wykonanie takich drzwi z wielu powodów jest bardzo trudne.

MEILLER (4)

skutkuje obniżeniem ognioodporności, przez co nie zostałyby spełnione warunki normy EN/ PN 81-58. Oprócz tego powstaje pytanie, jak te zmiany mają być certyfikowane i jak zabezpieczona i udokumentowana ich trwałość?

Rozwiązanie: odzielic dymoszczelnie piętro po pietrze Dymoszczelność szybu można osiągnąć w następujący sposób: trzeba połączyć drzwi szybowe z produktem, który nie wpłynie na kryteria oceny zabezpieczeń przeciwpożarowych. Innowacyjny producent komponentów - Meiller Aufzugtüren z Monachium znalazł tu rozwiązanie - spełniające normę EN 81-58 - drzwi szybowe zostały zaopatrzone w kurtynę dymowa znanego producenta. Akredytowany instytut pożarnictwa zbadał i potwierdził, że wbudowanie kurtyny dymowej w przetestowane na odporność ogniową drzwi szybu nie osłabia ich odporności ogniowej.

SmokeGuard®

Dymoszczelne drzwi dźwigów nie są możliwe Z jednej strony pod względem konstrukcyjnym nie jest to możliwe ponieważ drzwi składają się z ruchomych komponentów, które muszą spełniać najwyższe wymagania pod względem szybkości, lekkości poruszania się, przenoszenia obciążeń i cichości.

Z drugiej strony dymoszczelności zaprzeczają wymogi norm, które mówią o ognioodporności drzwi wind. Oczywiście od drzwi dymnoszczelnych oczekuje się, że będą

16

magazyn DŹWIG 3/2020

też ognioodporne. Klasę ognioodporności otrzymuje się przez zachowanie normy EN/ PN 81-58 lub ISO 3008.

W tych normach dozwolona przepuszczalność jednego metra otworów drzwiowych <3,0 m³/minutę jest sprzeczna z wymogiem dymoszczelności.

Teoretycznie byłoby możliwe dodatkowe uszczelnienie ognioodpornych drzwi odpowiednimi materiałami, nie jest to jednak dopuszczalne, ponieważ wraz z zastosowaniem dodatkowych elementów uszczelniających

WĂród producentów drzwi to my jesteĂmy mistrzami klawiatury, ale potrağmy teĝ sîuchaÉ Twoich potrzeb Kurtyna dymowa zapobiega przedostawaniu się dymu do szybu windy

Gwarancja jakości SmokeGuard® - SmokeGuard® jest przeznaczony do wszystkich drzwi przesuwnych MEILLER ze skrzydłami metalowymi (dwuściennymi) lub metalowymi z oknem - Spełnia normy EN 81-58 lub ISO 3008 - Połączenie drzwi / kurtyny przeciwdymowej przetestowany przez akredytowany instytut przeciwpożarowy - Spełnia najwyższe wymagania pod względem szybkości, lekkości poruszania się, przenoszenia obciążeń i cichości.

Kurtyna dymowa RSV W praktyce przy zamawianiu drzwi szybu należy zwrócić uwagę na: • sposób instalacji EvoN (instalacja niszowa), • szerokość nadproża 100 mm itp.

Nadproża zostaną wówczas przygotowane przez firmę Meiller do montażu kurtyny dymowej (RSV).

Montaż kurtyny Sam montaż RSV odbywa się na miejscu budowy na nadprożu drzwi szybowych. Kaseta kurtyny jest montowana na całej szerokości drzwi. Zabezpieczenie po bokach stanowią 3-stronnie zamknięte prowadnice na belkach bocznych. Kaseta i prowadnice mogą być dostarczone w wersji ASI304 K240 (stal nierdzewna) albo malowane proszkowo RAL.

W przypadku pożaru, żeby zapobiec przemieszczaniu się dymu przez szyb windy z piętra na piętro zostają rozwinięte kurtyny dymowe oddzielające szyb od pięter. W ten sposób osiąga się efekt dymoszczelności dźwigu na każdym piętrze Uruchomienie kurtyn może nastąpić automatycznie poprzez sterowanie RSV (statyczne lub dynamiczne, centrum sygnalizacji pożaru czy inne), w zależności od potrzeb producenta windy i sterowania.

Wersja uzupełniająca istniejących już drzwi została dokładnie opracowana i jest technicznie możliwa pod warunkiem, że wysokość drzwi wynosi 210 mm w pionie, a na belkach bocznych jest co najmniej 100 mm miejsca na zamontowanie bocznych prowadnic.

Kombinacja ognioodpornych drzwi szybowych firmy Meiller z kurtyną dymową jest pierwszym tego typu rozwiązaniem na rynku i jest zabezpieczona przez ochronę wzorów użytkowych.

„BKWK” Biuro Konstrukcyjne Wojciech Knieczyðski ul. Rapackiego 54/7 86-300 GrudziÇdz tel.: 513 607 506 mail: wk@bkwk.pl

www.meiller-aufzugtueren.de

www.meiller-aufzugtueren.de

PRODUKTY

Co wybrać: dźwig elektryczny czy hydrauliczny?

Odpowiedź na tytułowe pytanie, które zadają projektanci, architekci, inwestorzy, wykonawcy budynków – wszyscy ci, którzy decydują o wyborze dźwigu do konkretnego obiektu – nie jest prosta. Stały rozwój techniczny układów sterujących oraz napędów elektrycznych i hydraulicznych pozwala na realizację nowych koncepcji w budowie dźwigów, które współistnieją ze starymi lub je wypierają. Dynamika tych zmian powoduje, ze odpowiedź na tytułowe pytanie dziś jest inna niż wczoraj. Jaka będzie jutro – można odpowiedzieć analizując trendy rozwojowe w technice dźwigowej.

Kryteria wyboru dźwigu Przy wyborze dźwigu w określonym powyżej zakresie można pominąć takie kryteria, jak prędkość jazdy, gdyż technicznie i ekonomicznie uzasadniona prędkość do 1 m/s jest osiągalna przy obu rodzajach napędu, dokładność zatrzymania czy komfort jazdy określony przebiegiem prędkości i przyspieszeń, bo są one w pełni porównywalne. Warto natomiast rozważyć: • ograniczenia dotyczące budowy szybu, • ograniczenia dotyczące istnienia i/lub lokalizacji maszynowni, • zużycie energii, • łatwość obsługi dźwigu w sytuacjach awaryjnych i łatwość konserwacji, • koszty budowy i eksploatacji.

Szyby i maszynownie dźwigów elektrycznych W standardowych dźwigach elektrycznych w pomieszczeniu zwanym maszynownią umieszcza się wciągarkę i szafę sterową. Schematy usytuowania górnej maszynowni pokazano na rys. 1 a, dolnej – na rys 1 b. Jeżeli maszynownia znajduje się nad szybem (górna maszynownia), konstrukcja szybu musi przenieść ciężar tej maszynowni wraz z zespołem napędowym oraz ciężar kabiny z ładunkiem i ciężar przeciwwagi. Górną maszynownię umieszcza się z reguły na piętrze technicznym (gdzie dźwig już nie dojeżdża) lub na dachu,

18

magazyn DŹWIG 3/2020

a)

b)

Rys. 1. Schemat usytuowania maszynowni dźwigu elektrycznego: a) maszynownia górna; b) maszynownia dolna

co utrudnia projektowanie i podnosi koszt inwestycji. W przypadku dolnej maszynowni konstrukcja szybu przenosi siły równe podwojonej sumie ciężaru kabiny z ładunkiem i przeciwwagi. Ponadto potrzebna jest linownia nad szybem. Podnosi to koszt wykonania szybu, natomiast koszt maszynowni umieszczanej z reguły w piwnicy jest niższy od górnej. W drugiej połowie lat dziewięćdziesiątych czołowe koncerny dźwigowe opracowały i wdrożyły do produkcji dźwigi elektryczne bez maszynowni. Ogromne pieniądze wydane na marketing zwiększyły popularność takich dźwigów w Polsce, nie zawsze uzasadnioną ze względów użytkowych i ekonomicznych. Idea takich dźwigów sprowadza się do umieszczenia wciągarki (z reguły bezprzekładniowej, z silnikiem jednobiegowym regulowanym częstotliwościowo), w górnej części szybu zwanej nadszybiem. Zysk z tego rozwiązania jest jeden – brak pomieszczenia maszynowni, co w istotny sposób ułatwia życie projektantom budynku i niewątpliwie obniża koszt inwestycji. Trzeba tu zaznaczyć, że jest on okupiony utratą innych walorów użytkowych, takich jak: • ograniczony dla konserwatora dostęp do zespołu – np. przy górnym położeniu zespołu napędowego tylko z dachu kabiny, co wymaga wejścia z zewnątrz lub z wewnątrz kabiny,

• brak możliwości kontroli wzrokowej pracującej wciągarki, lin i ogranicznika prędkości, • ograniczenia przy ręcznym uwalnianiu pasażerów z kabiny zatrzymanej między przystankami (w standardowym dźwigu realizuje się to przez ręczne pokręcanie koła zamachowego przy zwolnionym hamulcu, w dźwigu bez maszynowni z reguły można zwolnić ręcznie hamulec i czekać, aż dźwig wskutek niewyrównoważenia pojedzie w górę lub w dół), • hałas pracującego zespołu napędowego rozchodzi się szybem po budynku.

W dźwigach bez maszynowni szafę sterową umieszcza się w ścianie przylegającej do wciągarki na górnym przystanku. Dźwięki działających styczników mimo stosowanych przegród fonoizolacyjnych rozchodzą się po piętrze.

Szyby i maszynownie dźwigów hydraulicznych W standardowych dźwigach hydraulicznych zbiornik z pompą i zaworami (zespół zasilający) z szafą sterową umieszcza się w maszynowni, z której do szybu doprowadza się przewód hydrauliczny do siłownika i wiązki przewodów elektrycznych. Pozwala to na dowolne położenie maszynowni, nawet w odległości do 15 m od szybu (schemat rys. 2 a).

Pomieszczenie maszynowni może znajdo-

SURSUM (2)

Tytułem wstępu trzeba zaznaczyć, że dalsze rozważania będą dotyczyły dźwigów o wysokości podnoszenia do 20 (25) m, co odpowiada ok. siedmiu kondygnacjom, i udźwigach do ok. 1000 (1600) kg. W takim zakresie parametrów jest sens porównywać typowe dźwigi elektryczne z hydraulicznymi, pamiętając, że już od połowy lat dziewięćdziesiątych ub. wieku powyżej 70 % nowych budynków w Polsce nie ma więcej niż 4 kondygnacje, a typowe dźwigi do przewozu osób niepełnosprawnych mają udźwig 630 kg, przystosowane do przewozu noszy, mebli – ok. 1000 kg, zaś najmniejsze szpitalne – 1600 kg.

PRODUKTY

wać się na dowolnej kondygnacji, najczęściej umieszcza się je w piwnicy obok innych pomieszczeń technicznych lub np. pod schodami, co w istotny sposób obniża koszty inwestycyjne. Dążenie do wyeliminowania pomieszczenia maszynowni w dźwigach hydraulicznych zaowocowało kolejnymi rozwiązaniami technicznymi polegającymi na: • umieszczeniu szafy sterowej i płaskiego zbiornika z zaworami wewnątrz szybu, np. w podszybiu, zespoły takie w różnej konfiguracji dostępne są na rynku, • wykonaniu maszynowni kompaktowej (prefabrykowanej), w której zbiornik z zaworami i układ sterujący umieszczone są w jednej szafie blaszanej (patrz zdjęcie).

Zespół taki można wbudować w ścianę szybu z dowolnej strony, jak również umieścić w pewnej odległości od szybu, np. na korytarzu w piwnicy. Rozwiązania takie są reklamowane jako dźwigi hydrauliczne „bez maszynowni” i konkurują z dźwigami elektrycznymi bez maszynowni dzięki takim zaletom jak: • łatwy dostęp do zespołu zasilającego i sterującego, również w czasie pracy dźwigu, • proste i szybkie ręczne opuszczanie kabiny przez przyciśnięcie przycisku na bloku zaworowym, • wysokie walory akustyczne – łatwiejsze odizolowanie całego zespołu od innych pomieszczeń w budynku.

Zużycie energii w dźwigach elektrycznych i hydraulicznych W dźwigach energię elektryczną pochłania głównie napęd, mniej oświetlenie kabiny i napęd drzwi. W dźwigach elektrycznych stosuje się co raz bardziej sprawne reduktory np. planetarne, lub zastępuje się je bardziej sprawnymi wciągarkami bezprzekładniowymi.

Powszechnie znane silniki dwubiegowe zastępuje się sprawniejszymi silnikami jednobiegowymi z regulatorem częstotliwościowym.

Wciągarki bezprzekładniowe (stosowane od dawna w wysokich i szybkich dźwigach) współpracujące z falownikiem, ze względu na małe gabaryty znalazły zastosowanie m.in. w dźwigach elektrycznych bez maszynowni. Pozwalają one, ze względu na sprawność i optymalizację charakterystyki jazdy, na dużą (wg danych producentów nawet do 40%) oszczędność energii. Oczywiście te same oszczędności pojawią się przy umieszczeniu takiej wciągarki w górnej maszynowni. Uważa się, że główną wadą dźwigów hydraulicznych jest niższa sprawność zespołu napędowego i większe zużycie energii niż w dźwigach elektrycznych. Najnowsze rozwiązania pozwalają tę sprawność podnieść i obecnie różnice między nowoczesnym napędem hydraulicznym

a)

b)

Rys. 2. Schemat usytuowania maszynowni dźwigu hydraulicznego: a) możliwe usytuowanie maszynowni; b) maszynownia prefabrykowana

a elektrycznym nie są wielkie. Rozwiązań jest kilka, od najprostszych do najbardziej wyrafinowanych: • optymalizacja charakterystyki jazdy, dzięki stosowaniu elektronicznej kontroli zaworów uwzględniającej ciśnienie i temperaturę, • optymalizacja charakterystyki jazdy, dzięki stosowaniu zaworów proporcjonalnych i przetworników przepływu ciśnienia i temperatury, • zastosowanie do napędów pomp, silników z regulowaną prędkością obrotową (przetwornikiem częstotliwości).

Co raz częściej stosowane są również dźwigi hydrauliczne z masą równoważącą (przeciwwagą).

Koszty – kluczowe kryterium wyboru dźwigu Porównując koszty dźwigu należy wziąć pod uwagę całkowity koszt inwestycji, obejmujący koszty: • wykonania szybu i maszynowni (jeżeli potrzebna) oraz doprowadzenia instalacji elektrycznej, • dostawę dźwigu i jego montaż.

Koszt szybu związany jest z jego kubaturą i ewentualnym wykonaniem dylatacji ograniczającej rozchodzenie się hałasu i drgań.

Porównanie wymiarów szybów dźwigów hydraulicznych i elektrycznych z maszynownią i bez niej (przy tych samych wymiarach kabiny) świadczy, że wymiary te są prawie identyczne, zarówno w zakresie przekrojów poprzecznych jak i wielkości podszybia i nadszybia.

Przewaga dźwigów hydraulicznych występuje jedynie przy napędzie centralnym siłownikiem umieszczonym pod kabiną – w określonym szybie można zmieścić kabinę większą niż w dźwigu elektrycznym.

Ponieważ dźwigi projektuje się na 20-25 lat, należy uwzględnić również w rachunku ciągnionym koszty eksploatacji obejmujące: • koszty konserwacji, • trwałość zespołów i koszty części zamiennych (zespołów napędowych, sterowań i części drzwi),

Należy tu zaznaczyć, że należy porównywać dźwigi o tym samym standardzie wykonania i jakości zastosowanych zespołów. W interesującym nas zakresie parametrów najczęściej porównywane są dźwigi elektryczne bez maszynowni z analogicznymi dźwigami hydraulicznymi. W USA wg Daniela Sedraka („Hydraulic elevators: a look at past, present and future”.

Elevator World, June 2000) ceny dźwigów elektrycznych bez maszynowni w interesującym nas zakresie w USA były wyższe o 15-25% niż ceny analogicznych dźwigów hydraulicznych.

W Polsce sytuacja jest odwrotna. Ponieważ, jak zauważył Milton Friedman „nie ma darmowych obiadów”, możliwym wyjaśnieniem tego paradoksu jest to, że importerzy tych dźwigów zarabiają na serwisie i częściach zamiennych.

Użytkownik dźwigu jest uzależniony od serwisu importera, gdyż niezależny konserwator ma ograniczony dostęp do części zamiennych i jest stosowane sterowanie mikroprocesorowe, do obsługi którego potrzebne są specjalne programatory, będące wyłączną własnością serwisu importera. W USA w 1998 roku liczba sprzedanych dźwigów hydraulicznych była 8 razy większa niż w roku 1962. W 1998 r. wartość sprzedaży dźwigów hydraulicznych wyniosła ok. 133% sprzedaży dźwigów elektrycznych, ilościowo była zaś prawie 5 razy większa, co świadczy o znacznie niższych cenach dźwigów hydraulicznych. Należy sądzić, że takie tendencje pojawią się na rynku polskim.

Podsumowując powyższe tendencje należy stwierdzić, że rozwój techniki powoduje w interesującej nas grupie dźwigów osobowych ekspansję elektrycznych dźwigów „bez maszynowni”. Napędy hydrauliczne stosowane są nadal dzięki swoim atutom, głównie w rozwiązaniach nietypowych, a w szczególności nie omawianych tu dźwigach o wysokich udźwigach (np. garażowych).Odpowiedź na tytułowe pytanie „dźwig hydrauliczny czy elektryczny?” jest możliwa po dokonaniu analizy technicznej i rachunku kosztów. www.sursum-windy.com

magazyn DŹWIG 3/2020

19

PRODUKTY

Fotowoltaiczne zasilanie dźwigów Rozwój techniczny urządzeń elektronicznych i maszyn elektrycznych przyczynił się do znacznej poprawy sprawności energetycznej urządzeń. Również regulacje prawne zmuszają producentów urządzeń, a także użytkowników, do baczniejszego spojrzenia na problem oszczędzania energii. Pomimo to z roku na rok rośnie zapotrzebowanie na energię elektryczną w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym powodując konieczność zakupu energii z zagranicy. W artykule przedstawimy rozwiązanie zmniejszające zużycie energii całego dźwigu przez wykorzystanie energii słonecznej.

AMTEK

P2S - system zasilania dźwigów

Pobór energii przez dźwig jest zwykle utożsamiany z pracą napędu głównego (silnika), jednakże nie jest brany pod uwagę pobór energii przy postoju kabiny na przystanku.

Zależnie od konstrukcji oraz użytych podzespołów, pobór mocy czynnej całego dźwigu na postoju może wynosić od kilkunastu do ponad 100W. Jeżeli rozważania poszerzymy o moc pozorną, którą pobieramy z systemu

20

magazyn DŹWIG 3/2020

energetycznego, to szybko przekonamy się, że pobór wyniesie kilkaset VA. Na taki stan rzeczy mają wpływ: • oświetlenie kabiny, • sterownik dźwigu, • zasilanie obwodu bezpieczeństwa, • liczba i rodzaj wyświetlaczy, • wentylacja (kabiny, wciągarki, falownika itp.),

• incydentalne pozostawienie oświetlenia w szybie lub maszynowni, • włączone UPS-y, • sprawność i jakość podzespołów.

Niektóre z wymieniowych wyżej odbiorników jesteśmy w stanie zastąpić lub wyłączyć, jednak pewne kluczowe elementy, jak np. obwód bezpieczeństwa i sterownik, powinny pozostać zasilone.

Nowatorskim sposobem na zwiększenie efektywności energetycznej dźwigu jest działanie aktywne, polegające na wykorzystaniu źródeł odnawialnych oraz lokalnego magazynowania nadwyżek energii, co pozwala na uniknięcie poboru dużych mocy niezbędnych do pracy napędu głównego. To z kolei pozwala na zmniejszenie mocy umownej, zmniejszenie przekrojów instalacji elektrycznej i obniżenie kosztów eksploatacyjnych.

Rozwiązaniem dostępnym na rynku, a pozwalającym na wykorzystanie energii odnawialnej do zasilania dźwigów, jest system dostarczany przez firmę Amtek. Składa się on z energooszczędnej przetwornicy częstotliwości Fuji Electric LM2A i systemu zasilającego P2S.

P2S – system zasilania dla dźwigów System P2S został zaprojektowany i jest wytwarzany w Europie przez hiszpańską firmę EpicPower, która od wielu lat zajmuje się z przetwornicami napięcia do systemów energetycznych i transportowych.

W skład systemu P2S wchodzą: • dwukierunkowa przetwornicy napięcia stałego EPCL, • bateria akumulatorów, • okablowanie, • ładowarka solarna i sieciowa, • inwerter 230V zasilający luzownik i inne urządzenia.

Składniki systemu P2S pozwalają na elastyczny dobór komponentów, zależnie od zapotrzebowania na energię w dźwigu. Na podstawie danych o aplikacji (np. mocy silnika, liczby jazd w ciągu godziny itp.) dobiera się wielkość przetwornicy EPCL, pojemności i typ akumulatorów oraz liczbę paneli fotowoltaicznych.

Głównym elementem systemu P2S jest dwukierunkowa przetwornica napięcia stałego EPCL, która umożliwia współpracę ze standardowymi falownikami. Przetwornica po jednej stronie używa napięcia bezpiecznego 48V DC, a po drugiej standardowego napięcia szyny DC falownika, czyli 500-800V DC. Falownik jest zasilany jedynie z przetwornicy EPCL, co eliminuje konieczność stosowania prostownika 3-fazowego, filtrów przeciwzakłóceniowych, a tym samym likwiduje wszystkie ujemne skutki włączenia tych elementów do sieci zasilającej (wyższe harmoniczne prądu, moc bierna pojemnościowa, zakłócenia wysokich częstotliwości).

Strona niskonapięciowa EPCL jest zasilana z baterii akumulatorów (np. kwasowo-ołowiowych), które w zależności od pory dnia i nasłonecznienia są ładowane z ładowarki solarnej lub sieciowej 230V AC. Dodatkowo przetwornica EPCL zapewnia odzysk energii z hamowania, doładowując tym samym baterię akumulatorów.

Przetwornice EPCL są dostępne w dwóch wersjach różniących się mocą znamionową: 3,5kW (max 4,2kW) oraz 5,5kW (max.6,5kW).

Dla dźwigów o większej mocy napędu głównego producent przewidział łączenie równoległe wielu przetwornic. Sprawność przetwornicy napięcia wynosi >98%.

P2S zastępuje UPS Niebagatelną zaletą systemu P2S jest możliwość normalnej pracy dźwigu bez napięcia sieciowego. Dźwig jest zasilany z baterii akumulatorów, zatem zanik napięcia sieciowego nie wpływa w jakikolwiek sposób na pracę dźwigu (sterownik dźwigowy oraz obwód bezpieczeństwa są zasilane z inwertera 230VAC). Bez zasilania sieciowego jest możliwe wykonanie kilkudziesięciu jazd z nominalną prędkością. W tym czasie oczywiście możemy wciąż pozyskiwać energię z paneli fotowoltaicznych oraz hamowania dźwigu. Eliminujemy w ten sposób dodatkowe, drogie źródło awaryjnego zasilania, jakim jest UPS.

Nowy wydajny procesor dla wciągarek reduktorowych i bezreduktorowych obsługa silników synchronicznych z enkoderem na obwodzie koła ciernego szybsze regulatory prędkości i prądu wbudowane funkcje upraszczające sterowanie przeciążalność 200% przez 3 sekundy kontrola hamulca zgodnie z EN81-1+A3 nowe klawiatury - wygodna LCD i ekonomiczna LED zjazd awaryjny z akumulatorem lub UPS obsługa enkoderów absolutnych EnDat 2.1&2.2, SSI, BiSS, Hiperface protokoły DCP3 i 4, CANopen-Lift

Podsumowanie Zastosowanie energii słonecznej przyczynia się do znacznego spadku poboru energii z sieci zasilającej i obniżenia rachunków za energię elektryczną. Przy sprzyjającym nasłonecznieniu energia odnawialna może w ciągu dnia pokrywać pełne zapotrzebowanie na energię elektryczną dla całego dźwigu. Źródłem wiedzy o potencjale drzemiącym w energii słonecznej może być portal PVGIS utrzymywany na serwerach Komisji Europejskiej (https://re.jrc.ec.europa.eu/pvg_tools/ en/tools.html). Umożliwia on automatyczne estymacje również dla systemów off-grid, jakim w części jest opisywany powyżej P2S. Z pomocą kalkulatora PVGIS możemy dowiedzieć się jaka jest optymalna dla naszego systemu wielkość baterii akumulatorów oraz paneli fotowoltaicznych.

Tomasz Śliwakowski Amtek spol. s r.o. (Sp. z o.o.) oddział w Polsce

Łatwość instalacji alacji

3 lata

gwarancji

bez styczników głównych wnych erem PU pokrycie płytek lakierem C wbudowany filtr EMC przyłącza wtykowe

Magazyny energii ERS 2G odzysk energii z hamowania hybrydowe zasilania dźwigów

AMTEK spol. s r.o. Sp. z o.o. – oddział w Polsce ul. Przasnyska 6b / 01-756 Warszawa tel. 22 866 4140 / fax 22 866 4141 amtek@amtek.pl / www.amtek.pl

PRODUKTY

Modernizacja dźwigów Portland Tower Portland Tower, znany także jako St. Andrew's House, jest jednym z najbardziej prestiżowych wieżowców w centrum Manchesteru, oferującym powierzchnie biurowe dla wielu instytucji. Budowę wieżowca ukończono w roku 1962 i był on jednym z pierwszych wysokich budynków wybudowanych w latach 1960 i 1970 na terenie Zjednoczonego Królestwa w stylu silnie eksponującym w swojej konstrukcji beton i ostre kształty graniastosłupów. Wieża Portland ostatnio została odświeżona w ramach aktualnie prowadzonych prac odnawiania Centrum Manchesteru.

WITTUR

ANSA Elevator Ltd, wiodąca firma dźwigowa w Północnej Anglii która wygrała kontrakt na modernizację czterech wind pracujących w Portland Tower, wybrała firmę Wittur jako dostawcę większości potrzebnych do tego ważnego projektu komponentów.

Cztery znajdujące się w tym budynku windy o udźwigu 1360 kg obsługują 22 przystanki przy całkowitej wysokości podnoszenia 75 m.

ANSA zaplanowała tą modernizację bardzo ostrożnie, blisko współpracując zarówno ze swoim klientem jak i firmą Wittur. Innowacyjne podejście pozwoliło zaplanować modernizację tak aby podczas prac na jednej z wind nie była zakłócana praca trzech pozostałych dźwigów.

Firma Wittur silnie wspiera ANSA Elevator w tym modernizacyjnym projekcie, który obejmuje wymianę systemu sterowania, modernizację istniejących mechanizmów drzwi szybowych oraz napędów drzwi kabinowych typu QKS 9 firmy Schindler, a także montaż nowych kabin i wciągarek bezreduktorowych firmy Wittur Electric Drive.

W Fazie I projektu pozostawiono wszystkie istniejące drzwi szybowe wraz z ich mechanizmami, natomiast w miejsce starych napędów drzwi kabinowych zostały zamontowane specjalnie zaprojektowane napędy wykorzystujące rozwiązania typu AMD firmy Wittur.

Modułowa konstrukcja napędów AMD pozwoliła na zachowanie istniejących paneli drzwi kabinowych oraz progów, a także umożliwiła adaptację krzywki i wózka napędu. Ostatecznie, nowe napędy drzwi zostały podłączone do nowego systemu sterowania.

W maszynowni, dwie wciągarki bezreduktorowe firmy Wittur typu WSG 19.4 wraz z nowymi podstawami zajęły miejsce dwóch dotychczasowych wciągarek firmy Schindler. Zaawansowana elektromagnetyczna konstrukcja nowych wciągarek umożliwiła zwiększenie ich mocy, podniesienie sprawności oraz zamianę istniejącego dotychczas układu z podwójnym opasaniem na konfigurację z opasaniem pojedyńczym. Jednocześnie zachowano prędkość jazdy 3,5 m/s.

Faza II jest zaplanowana na Q1 2011 roku, kiedy to zostanie zmodernizowana w ten sam sposób druga para dźwigów pracujących w grupie. Wówczas, ostatecznie także i w maszynowni zostaną wymienione dwie pozostałe stare wciągarki firmy Schindler.

prawą możliwości przemieszczania się we wnętrzu budynku, w którym praca wind ma zasadnicze znaczenie dla klienta. Jest to zgodne ze zobowiązaniem firmy ANSA do zapewnienia zorientowanych na klienta trwałych rozwiązań ".

John Bentley, Dyrektor Zarządzający ANSA Elevators Ltd, jest zadowolony z osiągniętych rezultatów:

"...Po ukończeniu Fazy II będzie widoczna ogromna zmiana która spowoduje zwiększenie jakości pracy wind. Będziemy pod wrażeniem porównując rozmiary i stopień skomplikowania starych maszyn z nowymi jednostkami napędowymi oraz systemem sterowania. Nowe rozwiązania zapewnią zwiększenie wydajności i niezawodności, zarazem zmniejszając istotnie koszty energii ".

"... Zdolność do zaoferowania kompleksowej modernizacji dźwigów z minimalną uciążliwością dla klienta, zaowocowała ogromną po-

www.wittur.com

22

magazyn DŹWIG 3/2020

Zamurowany dźwig, o którym nikt nie wiedział

CTP®

COATED TRANSMISSION PRODUCTS C S CT

niższe koszty inwestycji brak kosztów konserwacji · większy komfort jazdy ·

Sensacyjne odkrycie w gmachu Biblioteki Pedagogicznej w Słupsku. W trakcie remontu natrafiono na nieznany dotąd szyb i prawie 90-letnią windę. Podczas trwającej modernizacji budynku, ekipa remontowa natknęła się na tajemniczy szyb, w którym znajdowała się winda towarowa sprzed osiemdziesięciu sześciu lat. Winda docelowo zostanie przekazana do Muzeum Pomorza Środkowego.

·

®

CTP mm .5 od 6 5mm 1 1 o d nicy e r ś d

PŁASKIE PASYBRUbelt BRU belt HYBRID ·

bardzo wysoka wytrzymałość dynamiczna · niestandardowe projekty i rozwiązania połączeń · wbudowane przewody miedziane i/lub światłowodowe · kompaktowa kombinacja transmisji obciążenia, mocy i sygnału ·

Do tej pory nie udało się dokładnie zbadać historii gmachu biblioteki. Budynek „okrąglaka” prawdopodobnie powstał w 1936 roku.

Podstawę budynku stanowi wycinek koła, przez co budynek przypomina rotundę. Monumentalny charakter budynku podkreśla attyka z geometrycznymi reliefami. Przed wojna mieścił się w nim niemiecki odpowiednik urzędu pracy, po wojnie zaś kwaterowali w nim Rosjanie.

Zgodnie z istniejącymi dokumentami, od 1946 roku działalność prowadziła Biblioteka Pedagogiczna, a w 1976 r.,utworzona została Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Słupsku, która od 15 stycznia 1979 r. mieści się w tym budynku. W 2001 roku podczas remontu piwnic okazało się, że budynek posiada zapomniane dwukondygnacyjne podziemia.

Modernizacja budynku prowadzona przez Pedagogiczną Bibliotekę Publiczną w Słupsku finansowana jest ze środków Marszałka Województwa Pomorskiego.

Zakres prac przewidzianych dla tej inwestycji obejmuje m.in.: naprawę i renowację ceramicznych elementów elewacji, remont schodów wejściowych do budynku, wymianę części stolarki okiennej, budowę masztu flagowego na dachu budynku biblioteki, przebudowę i remont pomieszczeń czytelni, wykonanie instalacji mechaniczno-klimatyzacyjnej w pomieszczeniach biblioteki, remont klatek schodowych i korytarza.

MAJ

brugg.com.pl

Z KART HISTORII

Historia dozoru nad dźwigami w Polsce Artykuł ma na celu przedstawienie przedstawicielom branży dźwigowej wybranych elementów badań prowadzonych przez autora w ramach projektu pt. Rozwój konstrukcji urządzeń dźwigowych na ziemiach polskich od XIX do połowy XX wieku. Badania te, finansowane przez Narodowe Centrum Nauki (nr umowy UMO-2019/33/N/HS3/01662), realizowane są od lutego 2020 roku na Politechnice Poznańskiej, pod opieką merytoryczną prof. dr hab. inż. Krzysztofa Wisłockiego.

Badania Głównym celem podjętych badań to wypełnienie luki w aktualnym stanie wiedzy na temat historii rozwoju urządzeń dźwigowych w Polsce, a w tym weryfikacja liczby zachowanych wind osobowych i osobowo-towarowych o napędzie elektrycznym na obecnym terenie Polski oraz ich systematyka i ocena stanu zachowania.

Przedmiotem badań są zabytkowe urządzenia dźwigowe zdefiniowane jako elektryczne windy osobowe i towarowo-osobowe reprezentujące rozwiązania techniczne, które wyszły już z użytku. Z uwagi na ich unikatowy charakter i niewielką liczbę obiektów zachowanych w Polsce, uwzględniono także przenośniki okrężne kabinowe, nazywane potocznie dźwigami typu Paternoster albo dźwigami paciorkowymi. Wstępne rozpoznanie pozwala przypuszczać, że są to urządzenia zainstalowane na ziemiach polskich w latach 1880-1945.

Według informacji uzyskanych od Urzędu Dozoru Technicznego (UDT) łączna liczba zachowanych zabytkowych dźwigów osobowych o napędzie elektrycznym powstałych przed 1945 r. wynosi 179 sztuk, z tego 169 pozostaje pod dozorem. Odpowiedzi otrzymane od Narodowego Instytutu Dziedzictwa, Wojewódzkich Urzędów Ochrony Zabytków oraz Miejskich Konserwatorów

24

magazyn DŹWIG 3/2020

POLITECHNIKA POZNAŃSKA (5)

Pomimo ograniczeń będących efektem sytuacji epidemiologicznej w Polsce, wykonano kwerendy archiwalne w oddziałach Archiwum Państwowego w Bydgoszczy, Łodzi, Katowicach, Krakowie, Poznaniu, Przemyślu, Wrocławiu oraz w Archiwum Akt Nowych w Warszawie. Przeprowadzono także badania kwestionariuszowe. Wysłano zapytania o zewidencjonowane zachowane urządzenia dźwigowe pochodzące z lat 1880-1945 do Wojewódzkich Urzędów Ochrony Zabytków, wybranych Miejskich Konserwatorów Zabytków, Urzędu Dozoru Technicznego oraz Narodowego Instytutu Dziedzictwa.

Zabytków pomogły zlokalizować 143 zachowane zabytkowe urządzenia dźwigowe na terenie dzisiejszej Polski. Uwzględniając informacje uzyskane od firm dźwigowych oraz z pochodzące z artykułów zamieszczonych w internecie, można przypuszczać, że zachowało się łącznie około 310 zabytkowych wind na terenie całego kraju. W dalszym etapie badań planowana jest inwentaryzacja fotograficzno-opisowa jak największej liczby tych urządzeń oraz opracowanie katalogu zachowanych zabytkowych urządzeń dźwigowych w Polsce.

Działalność Stowarzyszeń Dozoru Kotłów w Polsce W 1903 roku Dampfkessel-Überwachungs-Vereins für die Provinz Posen (pol. Stowarzyszenie Dozoru Kotłów Parowych dla Prowincji Poznańskiej) obchodziło jubileusz 25-lecia działalności. Z tej okazji ukazało się drukowane wydawnictwo Denkschrift zum 25 jähringen Bestehen des Dampfkessel-Überwachungs-Vereins für die Provinz Posen 1878-1903, podsumowujące dotychczasową działalność (kompletny egzemplarz w zbiorach Archiwum Państwowego w Poznaniu.

Zgodnie z zawartymi tam informacjami, już w ustawie z dnia 3 maja 1872 r. odnoszącej się do eksploatacji kotłów parowych, właściciel kotłów parowych został zobowiązany zapewnić, że wszystkie kotły są przedmiotem regularnych urzędowych kontroli, a te spośród nich, które stanowią zagrożenie, nie są utrzymywane w ruchu. Rozporządzenie z dnia 24 czerwca 1872 r., wydane w związku z tą ustawą, po raz pierwszy odnosi się do stowarzyszeń kontrolujących kotły parowe, których podporządkowanie było w tym samym roku mocno postulowane w Izbie Reprezentantów. Pierwsze z tych stowarzyszeń w Niemczech powstało już w 1866 roku w Mannheim, następnie w 1870 roku w Hamburgu i Monachium, w 1871 roku w Breslau (obecnie Wrocław), a w 1872 roku w Barmen, Halle i Hanowerze. Zatem przed powstaniem Stowarzyszenia w Poznaniu, pierwszą organizacją tego rodzaju na terenie dzisiejszej Polski, było działające od 1871 r. Schlesischen Verein Breslau (pol. Stowarzyszenie Dozoru Kotłów we Wrocławiu).

Pierwsze walne zgromadzenie poznańskiego oddziału stowarzyszenia odbyło się 29. stycznia 1878 r. Statut i listę członków przedłożono Urzędowi Rejencji Poznańskiej, z wnioskiem o koncesję stowarzyszenia oraz potwierdzenie wyboru inżyniera (prezesa) 6 lutego tego samego roku. Do 1903 roku w zakres działalności Stowarzyszenia wchodziła kontrola, zatwierdzanie, wstępne badania i wydawanie pozwoleń na kotły parowe, instalacje parowe oraz instalacje elektryczne.

Organizacja ta sprawowała nadzór zarówno nad kotłami członków stowarzyszenia, jak i nad urządzeniami należącymi do osób niezrzeszonych. Na ostatniej stronie wydawnictwa jubileuszowego z 1903 r. pojawiła się wzmianka o zamiarze przekazania pod dozór stowarzyszenia także urządzeń dźwigowych (Aufzüge).

Bogatym źródłem informacji na temat działalności Stowarzyszenia Dozoru Kotłów w Poznaniu jest statut oraz drukowane sprawoz-

Z KART HISTORII

dania roczne zachowane w aktach Archiwum Państwowego w Poznaniu oraz Bydgoszczy.

Z ich analizy wynika, że do 1906 roku w raportach nie uwzględniano urządzeń dźwigowych i ich dozoru. Dopiero sprawozdanie za rok 1908 zawiera rozdział poświęcony dźwigom (niem. Fahrstühle), w którym szczegółowo zostały przedstawione statystyki rewizji, a także wad i błędów wykrytych podczas kontroli. Pojawia się tu także po raz pierwszy informacja o oddziale, czy może biurze w Bydgoszczy.

W wyniku Walnego Zebrania, które odbyło się 27 stycznia 1920 roku, decyzją zarządu dawną nazwę „Dampfkessel-Überwachungsverein für die Provinz Posen” zmieniono na „Poznańskie Stowarzyszenie dozoru nad kotłami parowymi”. Pierwsze sprawozdanie po odzyskaniu przez Polskę niepodległości i przejęciu kierownictwa przez polskich

Sprawozdanie roczne za rok 1908, Archiwum Państwa w Bydgoszczy

Z KART HISTORII

należących do członków Stowarzyszenia, a także kotłów i innych urządzeń przekazanych pod dozór Stowarzyszenia przez władze państwowe przynajmniej w zakresie wskazanym przepisami i rozporządzeniami państwowymi. Urządzenia dźwigowe nie zostały tu wymienione, skoro jednak pojawiają się w sprawozdaniach, można przypuszczać, że zostały one objęte dozorem jako „inne urządzenia”.

inżynierów, zostało wydane w 1922 roku. We wstępie do sprawozdania prezes Zarządu inż.

Leon Czarliński informuje, że: […] za okres od dnia 1 kwietnia 1919 r. do dnia 31 grudnia 1920 r. nie wydaliśmy żadnego sprawozdania. Okres ten był przełomowy w dziejach Stowarzyszenia. Na szczątkach starego ustroju trzeba było zbudować nową organizację, wiemy, że nie gorszą od dawnej. […] W okresie od dnia 27 stycznia 1920 r., t.j. od dnia przejścia kierownictwa Stowarzyszenia w ręce polskie, Zarząd odbył w 1920 roku 5 zebrań […].

kotłami parowemi (Dz. U. R. P. № 50, poz. 303) oraz wynikające z nich Rozporządzenia Ministra Przemysłu i Handlu. Przepisy te określały przedmiot wykonywania dozoru nad kotłami parowymi, nadzór nad tymi urządzeniami powierzając dwóm stowarzyszeniom dozoru kotłów: w Warszawie i Poznaniu.

Także w Statucie Stowarzyszenia dozoru kotłów parowych Z. z. w Katowicach z 1925 roku, dźwigi nie są jednoznacznie wskazane w treści.

Do zadań Stowarzyszenia należała urzędowa rewizja kotłów parowych i innych urządzeń podlegających prawnemu nadzorowi, należących tak do członków Stowarzyszenia, jak i przekazanych Stowarzyszeniu przez władze państwowe. Stowarzyszenie w Katowicach działało od 1923 roku i zajmowało się przede wszystkim dozorem urządzeń przemysłowych i kopalnianych, którym w sprawozdaniach rocznych poświęcano zdecydowanie więcej miejsca. Decyzją władz państwowych oddział elektrotechniczny wykonywał również badania odbiorcze oraz bieżące rewizje dźwigów osobowych, kin i innych urządzeń elektrycznych.

Archiwalne sprawozdania i statystyki

Zarówno we wspomnianych ustawach, jak i rozporządzeniach nie uwzględniono dźwigów. Dozór innych urządzeń niż kotłowe wynika więc z zapisów w statucie, tak jak w przypadku Stowarzyszenia Dozoru Kotłów w Warszawie:

Wydawane przez Stowarzyszenia Dozoru Kotłów co roku sprawozdania z działalności zawierały statystyki zarejestrowanych urządzeń, przeprowadzonych rewizji dźwigów i egzaminów przewodników dźwigowych oraz błędów wykrytych podczas kontroli.

Zakres działalności Poznańskiego Stowarzyszenia, zgodnie z informacjami zawartymi w przedstawionym na początku wydawnictwie, obejmował m.in. kontrolę dźwigów czyli podnośnic oraz egzaminowanie przewodników dźwigowych. Mimo takiego sformułowania urządzenia elektrotechniczne i dźwigowe zostały w tym sprawozdaniu potraktowane pobieżnie w rozdziale Czynności związane z dozorem przymusowym innych działów. Odnotowano w tym okresie jedynie 27 rewizji dźwigów i 17 egzaminów przewodników dźwigowych. Przyczyną były zapewne trudności finansowe oraz organizacyjne, w tym konieczność zebrania nowego personelu i przystosowania się do nowych warunków.

§2. Stowarzyszenie ma na celu zapewnić stałe, bezpieczne i oszczędne używanie należących do stowarzyszenia kotłów parowych, urządzeń silnicowych i innych przekazanych jego dozorowi.

Urządzenia te, zgodnie z § 3 były przekazane pod dozór na podstawie zlecenia władz rządowych.

W sprawozdaniu Stowarzyszenia Dozoru Kotłów w Warszawie za 1923 rok podano jedynie krótką wzmiankę o planowanym dozorze dźwigów: w roku sprawozdawczym zapoczątkowane zostały pertraktacje z Magistratem st. m. Warszawy w sprawie przejęcia przez Stowarzyszenie dozoru nad dźwigami. W sprawie tej odbyło się kilka posiedzeń. W sprawozdaniu za 1926 rok pojawia się już natomiast cały rozdział poświęcony dźwigom.

Podstawą prawną działania wszystkich stowarzyszeń dozoru kotłów w Polsce była Ustawa z dnia 31 maja 1921 r. o nadzorze nad kotłami parowemi, Ustawa z dnia 6 grudnia 1921 r. w sprawie zmiany brzmienia art. 2 ustawy z dnia 31 maja 1921 r. o nadzorze nad

Zgodnie ze Statutem Poznańskiego Stowarzyszenia Dozoru nad Kotłami Parowymi, wydanym w 1924 roku, Stowarzyszenie podlegało wówczas nadzorowi Ministerstwa Przemysłu i Handlu. Celem działalności było urzędowe badanie kotłów i innych urządzeń

Liczba urządzeń dźwigowych wymagających kontroli w 1908 roku, na terenie samej Prowincji Poznańskiej, wynosiła już 281.

Można przypuszczać, że kolejne lata (1909 - 1912) były okresem wyraźnego rozwoju zainteresowania społeczeństwa udogodnieniem jakim były windy, ponieważ na tym obszarze instalowano wówczas od 88-105 dźwigów rocznie. Łączna liczba czynności rewizyjnych przeprowadzanych przez Poznańskie Stowarzyszenie wahała się pomiędzy 206 a 337 rocznie. Wliczały się w to wstępne testy oraz badania dopuszczające nowe urządzenia, a także regularne kontrole. Należy jednak zaznaczyć, że w tym czasie jazda dźwigiem bez wykwalifikowanego dźwigowego była zabroniona. Dlatego też, wraz z wzrostem liczby zarejestrowanych urządzeń, rosła także liczba przeprowadzonych egzaminów na uprawnienia dźwigowego, od 17 wyszkolonych w 1908 roku, do 275 w samym tylko roku sprawozdawczym 1911/1912.

26

magazyn DŹWIG 3/2020

Z KART HISTORII

W Archiwum Państwowym w Poznaniu zachowała się także korespondencja pomiędzy Dampfkessel-Überwachungs-Verein für die Provinz Posen a właścicielami kamienic, zwracającymi się z prośbą o zgodę na samodzielne korzystanie z windy (bez dźwigowego), przez wskazanych z imienia i nazwiska, przeszkolonych mieszkańców.

Po dynamicznym wzroście w pierwszej dekadzie XX wieku, w latach 1914-1916 zmalała zarówno liczba przeprowadzanych egzaminów na uprawnienia dźwigowego, jak i liczba kontroli dopuszczających nowe urządzenia.

Ponadto sprawozdania z tego okresu ograniczają się wyłącznie do ogólnych statystyk, nie podając tym samym liczby konkretnych wykrytych wad ani błędów. Można przypuszczać, że wydawanie mniej dokładnych sprawozdań i wykonanie wyraźnie mniejszej liczby kontroli wynikało z trwającej w tym czasie I wojny światowej. Mimo trudnych warunków starano się kontynuować realizację zadań statutowych ograniczając się do koniecznego minimum.

Ponieważ działające w 20-leciu międzywojennym Stowarzyszenia Dozoru Kotłów (Poznań, Warszawa oraz Katowice) przyjęły różny system przedstawiania danych statystycznych, jednoznaczne porównanie liczby zarejestrowanych urządzeń na poszczególnych obszarach, na ich podstawie, jest niemożliwe.

W rejonie podlegającym dozorowi Poznańskiego Stowarzyszenia wyraźnie spadła w tym czasie liczba egzaminów na tzw. przewodnika dźwigowego. W latach 19211928 przeszkalano już tylko 12 do 36 osób rocznie. Jest to związane zapewne z rozwojem konstrukcji dźwigowych i wprowadzeniem do powszechnego użycia sterowania przestawnego - pierwszego rozwiązania automatycznego, nie wymagającego obsługi dźwigowego. Dźwigi osobowe instalowane w modernistycznych kamienicach mogły być już bezpiecznie obsługiwane samodzielnie przez mieszkańców. W latach

1921 - 1928 łączna liczba przeprowadzanych przez Stowarzyszenie rewizji (zwyczajnych, nadzwyczajnych i prób odbiorczych nowych urządzeń) wynosiła od 138 do 194 kontroli rocznie, z wyjątkiem 1924 roku, kiedy przeprowadzono ich łącznie 237. Jest to liczba wyraźnie mniejsza niż w okresie działalności pruskiego Dampfkessel-Überwachungs-Verein (1908-1916). Dla porównania Stowarzyszenie Dozoru Kotłów w Warszawie, w latach 1926-1928, przeprowadzało od 1196 do 1752 kontroli rocznie, natomiast liczba zarejestrowanych tam urządzeń dźwigowych wzrosła w tym czasie z 806 do 924.

Sprawozdania Stowarzyszenia Dozoru Kotłów Parowych z.z. Katowice poświęcone są przede wszystkim rewizjom i badaniom urządzeń przemysłowych i kopalnianych.

Decyzją władz państwowych oddział elektrotechniczny wykonywał badania odbiorcze oraz bieżące rewizje również dźwigów osobowych, kin i innych urządzeń elektrycznych. Łączna liczba rewizji elektrycznych dźwigów towarowych i osobowych (pomijając przemysłowe i kopalniane) w latach 1929 - 1937 wynosiła od 80 do 141.

W okresie okupacji niemieckiej (1939-1945) nazwę Stowarzyszenie Dozoru Kotłów w Poznaniu zmieniono na Technischer Überwachungsverein (w niektórych dokumentach znajduje się jeszcze dawny nagłówek Dampfkessel-Überwachungs-Verein). Z tego okresu zachowały się raporty roczne za rok 1940 oraz 1943/1944 przedstawiające liczbę urządzeń dźwigowych w Brandenburgii i Kraju Warty oraz statystykę wykonanych kontroli i egzaminów. W 1940 roku w ewidencji Technischer Überwachungsverein - Posen znajdowało się 435 dźwigów, w tym 171 osobowych. W ciągu czterech lat liczba ta wzrosła do 496 urządzeń łącznie i 202 przeznaczonych do transportu ludzi. Podobnie jak w latach 20-tych, przeprowadzano w tym okresie niewiele egzaminów na uprawnienia dźwigowego, przeszkalając 23 osoby w 1940 roku i 6 kandydatów w 1943.

Wyraźny wzrost liczby przeprowadzonych rewizji elektrycznych dźwigów towarowych i osobowych, w Stowarzyszeniu Dozoru Kotłów w Katowicach, przypada na lata powojenne, kiedy to w 1946 r. przeprowadzono 231, w 1947 r. 457, a w 1949 r. 447 rewizji.

Z KART HISTORII

Liczba zarejestrowanych dźwigów, na terenie objętym dozorem tego Stowarzyszenia, pod koniec 1949 r. wynosiła 1309 (w tym 488 czynnych i 100 nieczynnych osobowych, osobowo-towarowych i okrężnych). W sprawozdaniu zwrócono uwagę na znaczny wzrost liczby zarejestrowanych urządzeń w ciągu roku (od 1 stycznia do 31 grudnia 1949 r.). Ewidencja Stowarzyszenia powiększyła się bowiem o 361 starych dźwigów, które dotąd nie były ujawnione przez użytkowników.

Poza omówionymi tu sprawozdaniami, w Archiwum Państwowym w Poznaniu zachowały się także szczątkowe spisy urządzeń dźwigowych (osobowych, towarowych i kuchennych) z lat 1900-1909 oraz korespondencja z początku wieku pomiędzy dozorem i właścicielami wind. Pojedyncze projekty dźwigów oraz oferty, kosztorysy i broszury reklamowe producentów zachowały się w Archiwach Państwowych w Bydgoszczy, Łodzi i Wrocławiu. Wyjątkowe pod względem ilości zachowanych dokumentów archiwalnych dotyczących dźwigów są zbiory Archiwum Narodowego w Krakowie.

ność zabezpieczenia przeciwpożarowego szybu dźwigowego oraz maszynowni, czy oświetlenia dojścia do szybu. W przypadku otwartych szybów, drzwi szybowe musiały być kratowe o wysokość co najmniej 1,80 m, z wypełnieniem z siatki o otworach szerokości nie większej niż 25 mm lub szyby szklanej o grubości co najmniej 3 mm. Szczegółowo określone były także dopuszczalne elementy służące do zawieszenia kabiny oraz jej konstrukcja. Drzwi kabiny musiały być wyposażone w automatyczne ryglowanie, z którego zwolnione były te dźwigi, którymi sterował dozorca jadący w kabinie (odpowiednio przeszkolony dźwigowy). Maksymalny odstęp pomiędzy progiem podestu i podłogą kabiny wynosił 3 cm. Urządzenie musiało być zabezpieczone przed spadnięciem kabiny, a także przed przekroczeniem normalnej prędkości oraz wyposażone w „przyrząd rezerwowy” umożliwiający sprowadzenie kabiny do najbliższego wyjścia w razie zatrzymania między piętrami. Zwrócono także uwagę na konieczność szczelnego oddzielenia maszynowni górnych od pozostałej części strychu oraz ograniczenie dostępu wyłącznie dla dozorcy dźwigu.

Ciekawy przypadek Krakowa W zbiorach Archiwum Narodowego w Krakowie zachowała się kompletna Ewidencja Wyciągów prowadzona przez Wydział Budowlany, Oddział Instalacyjno-Mechaniczny, Zarządu Miejskiego w Stołecznym Królewskim Mieście Krakowie. Ponadto w zespole Akta miasta Krakowa, zachowały się także regulacje i wymogi techniczne dotyczące wind osobowych i towarowych z lat 1915-1917.

Magistrat Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa wydał w 1917 roku Rozporządzenie o urządzaniu i używaniu wyciągów, osobowych i ciężarowych (L. 103125/16), które ukazało się drukiem w lutym 1917 r. Zastąpiło ono wcześniejsze rozporządzenie dotyczące wyciągów osobowych z 1906 r. (L. 7520/06).

W myśl tych przepisów na urządzenie wyciągów osobowych wymaga się zezwolenia Magistratu. Dźwig przed uruchomieniem musiał uzyskać pozwolenie na użytkowanie wydane przez Magistrat, wydawane po przeprowadzeniu urzędowych badań, obejmujących weryfikację zgodności realizacji z projektem, próby hamulców automatycznych oraz wszystkich urządzeń ochronnych.

Właściciele dźwigów zostali zobligowani do zgłoszenia urządzeń, za pomocą specjalnego formularza, w wydziale budowlanym w ciągu 6 tygodni od wejścia w życie rozporządzenia.

Przepisy Magistratu określały m.in. koniecz-

28

magazyn DŹWIG 3/2020

Zachowana w zespole Akt miasta Krakowa Ewidencja dźwigów według adnotacji na pierwszej wewnętrznej stronie została zaprowadzona X. 1936 roku. Znajdujące się w niej wpisy dotyczą odbiorów komisyjnych i zatwierdzeń dokonywanych od 1908 roku.

Dźwigi o nr ewidencyjnych 1-74, w większości pierwszy zarejestrowany odbiór komisyjny miały przeprowadzony właśnie w 1917 roku. Dlatego można przypuszczać, że po-

wstała w związku ze wspomnianym wyżej Rozporządzeniem Magistratu Królewskiego Miasta Krakowa o urządzaniu i używaniu wyciągów. Łącznie zewidencjonowano w księdze 459 dźwigów, a ostatnie zarejestrowane w niej odbiory komisyjne wykonano w 1943 roku. Ponieważ znajdują się tu zarówno wyciągi węglowe, dźwigi ręczne i towarowe, konieczne jest dokładniejsze przestudiowanie księgi ewidencyjnej w celu pozyskania liczby oraz lokalizacji urządzeń.

Podsumowanie Przeprowadzona przez autora kwerenda archiwalna umożliwiła dokładniejsze rozpoznanie historii dozoru dźwigów na terenie dzisiejszej Polski. Dane uzyskane ze sprawozdań pokazują jak dużo elektrycznych dźwigów osobowych i osobowo-towarowych zostało zainstalowanych w Polsce przed II wojną światową. Mimo iż znalezione dane pochodzą z różnych okresów, dają one wyobrażenie o tym, jak rozwijała się branża dźwigowa w Polsce do 1945 roku. Na samym tylko obszarze Prowincji Poznańskiej do 1915 roku zainstalowano 480 dźwigów wymagających kontroli (zatem nie wliczano do tej statystyki urządzeń ręcznych ani kuchennych).

W 1928 roku na obszarze objętym dozorem Warszawskiego Stowarzyszenia zainstalowanych dźwigów było już 924. Katowice miały 308 urządzeń zarejestrowanych w 1937 roku.

W tym kontekście liczba około 310 znanych, lub zewidencjonowanych zachowanych do czasów współczesnych, zabytkowych elektrycznych dźwigów osobowych i osobowo-towarowych w całej Polsce jest zaledwie wycinkiem. Dalsze badania kwestionariuszowe oraz kwerendy w archiwach pomogą stworzyć listę lokalizacji, które następnie zostaną zweryfikowane pod względem stopnia zachowania. Dotychczas przeprowadzone objazdy terenowe w Bydgoszczy, Katowicach, Krakowie, Łodzi i Poznaniu wykazały, że w ciągu ostatnich 20 lat wiele urządzeń zostało zmodernizowanych lub usuniętych i zastąpionych nowymi. Jest to zatem ostatni moment, żeby zinwentaryzować to co zostało i zastanowić się nad tym, co jest szczególnie cenne w skali kraju i jak chronić te urządzenia.

Katarzyna Pietrzak Politechnika Poznańska Wydział Inżynierii Lądowej i Transportu Instytut Silników Spalinowych i Napędów

Winda STU SMOKÓW - najwyższy na świecie dźwig widokowy

CERTYFIKOWANE HAKI

Windą STU SMOKÓW, a dokładniej winda Bailong w Chinach, jest niesamowitą konstrukcją zbudowaną na zboczu 330-metrowego klifu. Ta unikalna w skali światowej atrakcja ustanowiła aż trzy rekordy Guinnessa! Winda Bailong znajduje się w rezerwacie przyrody Wulingyuan, w chińskiej prowincji Hunan. To jedyna w swoim rodzaju konstrukcja, zawieszona na wysokości 330 m n.p.m.

PL.WIKIPEDIA.ORG

Jedyna taka atrakcja na świecie

Ogromne przedsięwzięcie

Dźwig Bailong w Chinach jest tym bardziej wyjątkowy, że ma na swoim koncie (od 2015 roku) aż trzy rekordy Guinnessa – jako najwyższa na świecie zewnętrzna winda widokowa, najwyższa dwupoziomowa winda widokowa i najszybsza winda pasażerska o największym udźwigu.

Winda Stu Smoków powstała na jednej ze ścian strzelistego filaru.

Kabinę dźwigu w całości wykonano ze szkła, dzięki czemu turyści wjeżdżający na sam szczyt piaskowej kolumny mogą podziwiać imponujące formy skalne gór Wuling Shan.

Dwupoziomowa kabina jest w stanie pomieścić jednorazowo 50 osób, a sama podróż na wysokość 330 metrów trwa zaledwie minutę.

Winda, już niedługo po otwarciu, stała się prawdziwą atrakcją turystyczną. Wcześniej jedynie najbardziej aktywni turyści, po 3-godzinnej wspinaczce, mogli podziwiać z samej góry zapierającą dech w piersiach panoramę Wulingyuan. Teraz, dzięki nowoczesnej windzie, na szczyt można dotrzeć w 60 sekund.

Budowę urządzenia rozpoczęto w roku 1999 i ukończono w 2003. Koszt inwestycji wyniósł ok. 120 mln juanów (ok. 60 mln zł). Z uwagi na aktywność sejsmiczną w tym regionie, konstruktorzy musieli zwrócić szczególną uwagę na kwestie bezpieczeństwa. Od samego początku projekt budził kontrowersje w kręgach obrońców przyrody, którzy sugerowali, że wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO rezerwat, odwiedzany przez 5 mln ludzi rocznie, nie potrzebuje dodatkowego magnesu przyciągającego turystów.

Dokładne dane dźwigu oprócz wymienionych powyżej to: • Wysokość podnoszenia 326 m 22 przystanki, moc silnika 123 kW, prąd znamionowy 247A • Prędkość 5 m/s z udźwigiem 5000 kg, co jest rekordem na świecie.

MAJ

Norbert Czesnowski tel. +48 572 655 551 nczesnowski@stinglonline.com

Stingl Systems GmbH

Dimbacher Strasse 25 D-74182 Obersulm-Willsbach

NOWOŚĆ DRUKI Z LAKIEREM antybakteryjnym i antywirusowym

Niszczy bakterie, wirusy, grzyby, pleĿnie

Dzia¨anie przetestowane klinicznie

Permanentny i d¨ugotrwa¨y efekt

Dzia¨a na powierzchniach suchycht

Nie zawiera szkodliwych biocydów i nanocz steczek

Nieszkodliwy dla zdrowia

Skalowalne poprzez nat¤Şenie Ŀwiat¨a

Brak rozwoju opornoĿci patogenów

A K ERY B Y

J

AN

NY

Zwiększ bezpieczeństwo!

T

Sprawdzony przez Fraunhofer Institut IVV, efektywny w redukcji patogenów do 99,5%

AN

Sprawdź jakie produkty możesz wydrukować z powłoką antywirusową i antybakteryjną

Tel. 726 880 530 E-mail: studio@ewit.pl

Y

W

T

Y

Dzięki ulotkom, folderom i broszurom zabezpieczonym lakierem antybakteryjnym, aktywnie niszczmy patogeny z ich powierzchni co najmniej przez 12 miesięcy.

WIRUSO

EWIT Sp. z o.o. Studio Graficzne | 26-600 Radom | ul. Szewska 28 lok. 11 | tel. 48 384 57 13 | studio@ewit.pl

OBIEKTY

Najdłuższe schody ruchome na świecie Zawsze mówiło się, że w Ameryce (Stanach Zjednoczonych) wszystko jest dużo większe, niż gdzie indziej na świecie. Powoli się to zmienia, i już niedługo wszystko naj będzie w Chinach. W Państwie Środka na jego obywateli i turystów czeka już wiele niezwykłych atrakcji turystycznych.

IMAGINECHINA/REX/SHUTTERSTOCK (3)

Przejażdżka schodami ruchomymi zazwyczaj nie jest niczym ekscytującym, ale te schody ruchome robią wrażenie. Wszystko z powodu niezapomnianych widoków, które zapewniają.

688 metrów długości Najdłuższe na świecie schody ruchome zabierają turystów na platformę widokową znajdującą się w Enshi Grand Canyon, w prowincji Hubei. Mają one 688 długości i wiją się w górę, oferując niesamowite widoki na głębokie doliny, rzeki i góry. Schody mogą przewieźć ok. 7000 osób na godzinę i służą do transportu ponad 600 tys. turystów rocznie.

To tylko jedna z licznych atrakcji otworzonych w ostatnim czasie w Chinach. Prawdopodobnie najbardziej spektakularną jest szklany most zbudowany nad kanionem Zhangjiajie, 300 m nad ziemią.

MAJ

ADRESY I KONTAKTY KOMPLETNE DŹWIGI

KOMPONENTY

MONTAŻ/SERWIS

dolnośląskie

łódzkie

mazowieckie

KONSWIND Ćwiklińskiej 18, 92-508 Łódź

ENERGOLIFT Bocianów 6c/14, 41-710 Ruda Śląska

ul. Kosmatki 66, 03-982 Warszawa, info@citylift.pl, www.citylift.pl

DŻWIGPOL S.A. 30-Lecia LWP 3, 06-500 Mława

SPEL-REM PUS Pietrusiak G., Wójcik G., Sp. J. ul. Bystrzycka 26 54-215 Wrocław

małopolskie

KON-REM Sp. z o.o.

54-530 Wroc aw, ul. Jerzmanowska 9A tel./fax 71 357 50 08, tel. 71 357 39 85 www.kon-rem.pl POGOTOWIE D WIGOWE tel. 71 351 39 66, 600 850 983, 606 971 768

Zygfryd Krzywicki ul. Cieplicka 111 58-570 Jelenia Góra

El-Dźwig Warszawa ul. Czołowa 40U, 03-028 Warszawa Tel.: 501 588 684, 602 343 490 eldzwig@onet.pl www.el-dzwigsc.pl

AGH Katedra Transportu Liniowego Mickiewicza 30, 30-059 Kraków GLOBAL LIFT POLSKA

centrum dystrybucji komponentów dźwigowych

www.zygfrydlift.pl

UDT

Dźwig-Service Sp. z o.o.

Widzewska 14, 92-229 Łódź

DOLPOL-DŹWIG Sp. z o.o.

Paprotna 8, 51-117 Wrocław

tel./fax. 757553661 tel. kom. 502550084

SZKOLNICTWO

biuro@asb.pl www.asb.pl

ul. Siwka 25, 31-588 Kraków tel. (012) 350 55 60 tel. kom. + 48 600 212 620 fax. (012) 350 55 65

ul. Jutrzenki 58 02-230 Warszawa

•wci garki•sterowania •cz ci zamienne•platformy

tel. +48 22 723 06 81 biuro@global-lift.pl

e-mail: krzywicki@zygfrydlift.pl

kujawsko-pomorskie

LIFTEK Grzegorz Przybył ul. Szmaragdowa 4, 87-853 Kruszyn tel./fax: +48 54 2528547 mobile: +48 504081611 / +48 502247437 e-mail: biuro@liftek.com.pl www.liftek.com.pl

Zakład Usług Dźwignicowych „Dźwig” Sp. z o.o. Sp. k Wojska Polskiego 49a, 87-100 Toruń lubelskie

Lubelska Wytwórnia Dźwigów Osobowych LIFT SERVICE S.A. ul. Plewińskiego 22, 20-270 Lublin tel: 81 528-95-00, fax: 81 528-95-70 www.lift.pl

Lift Service Komponenty Sp. z o.o. ul. Plewińskiego 22, 20-270 Lublin tel. 81 528 95 43, tel. 81 528 95 44, fax. 81 528 95 71 www.komponentylift.pl

lubuskie

Zakład Elektromechaniczny Piotr Kupidura Fredry 1E/5, 66-400 Gorzów Wielkopolski

32

magazyn DŹWIG 3/2020

GMV Polska Sp. z o.o.

Marconich 2 lok. 2, 02-954 Warszawa KROKOSZ LIFT COMPANY Maciej Krokosz Mochnaczka Wyżna 82, 33-380 Krynica-Zdrój IEED Pabla Nerudy 10A, 01-911 Warszawa PUPH Otech Sp. z o.o.

38-300 Gorlice ul. Dukielska 83 tel. +48 18 354 99 00 otech@otech.pl

LIFT COMPONENTS Sp. z o.o.

Okulickiego 21A, 05-500 Piaseczno

www.otech.com.pl

mazowieckie

05-082 Stare Babice ul. Kutrzeby 58 tel. (+48) 22 796-02-25 biuro@lift-malko.pl fax. (+48) 22 733-01-32 www.lift-malko.pl

Lift Control s.c.

Sterowania do wind Biuro handlowe i produkcja: ul. Ostrobramska 73 • 04-175 Warszawa tel./fax: 22 813 85 68 • mobile: 505 145 502 e-mail: biuro@liftcontrol.com.pl www.liftcontrol.com.pl

Autivox Sp. z o.o. ul. Kolumba 43/47, 02-288 Warszawa Cito Firma Produkcyjno-Handlowa ul. Szolc-Rogozińskiego 8/12, 02-777 Warszawa CHMIELEWSKI–DŹWIGI s.c. ul. Królewska 5, 05-520 Konstancin-Jeziorna

ADRESY I KONTAKTY KOMPLETNE DŹWIGI

KOMPONENTY

MONTAŻ/SERWIS

SZKOLNICTWO

UDT

świętokrzyskie Omron Electronics Sp. z o.o.

Cybernetyki 7A 02-677 Warszawa

Trans-Dźwig Usługi dźwigowe Wojsławska 177, 39-300 Mielec podlaskie

PROENSO Sp. z o.o.

Nowa 23, 05-500 Piaseczno Stara Iwiczna

DŹWIG SERWIS Sp.J Polańska-Kojacz 25-224 Kielce ul. Chabrowa 79 tel.: 504 240 222 / 571 448 749 Biuro: 25-422 Kielce Domaszowice 90

RADON Żelazna 21e, 26-600 Radom

www.windy-kielce.pl / biuro@windy-kielce.pl

FHU Transport Dźwigowy Karasiński Andrzej Spacerowa 9, 26-200 Końskie

Schmersal-Polska Baletowa 29, 02-867 Warszawa

15-302 Białystok, ul. Mazowiecka 39 tel. (085)74-24-756, fax (085)74-27-627 biuro@lift.bialystok.pl www.lift.bialystok.pl

V-LIFT Dworcowa 9/3, 05-070 Sulejówek

RAMAR Piotr Parfieniuk Dubois 27/34, 15-349 Białystok

Elektromechanika dźwigowa WARMLIFT s.c. Żeromskiego 40 lok. 11, 10-355 Olsztyn, tel. 531 905 124 do 128

warmlift.pl

warmińsko-mazurskie SILVER – LIFT Chodecka 10/9, 03-350 Warszawa

Elektroinstal S.C. Księcia Witolda 14, 10-067 Olsztyn wielkopolskie Winda - Warszawa Sp. z o.o.

Surowieckiego 12, 02-784 Warszawa

Amis Leśników 10, 61-058 Poznań

pomorskie

opolskie

Dźwig-Bud Sosnkowskiego 40, 45-256 Opole

Elektromechanika Dźwigowa Piła Sikorskiego 33, 64-920 Piła bkg@bkg.pl www.bkg.pl

ENZBUD Królowej Jadwigi 10, 47-232 Kędzierzyn-Koźle

BKG Polska sp.j.

Dźwigi Małe, Towarowe, Specjalne

+48 58 682 05 33 ul. Liliowa 5 83-010 Straszyn k/Gdańska

ELZUD Wiatraki 4, 46-090 Popielów DOŁĄCZ DO BRANŻY Katarzyna Molenda e-mail: k.molenda@ewit.pl

ZADZWOŃ 48 384 57 11

CTI MIKROTEL Sp. z o.o.

Grunwaldzka 205/209, 80-266 Gdańsk ELSZYK Połęże 12, 80-720 Gdańsk REMDŹWIG Al. Grunwaldzka 205/209, 80-266 Gdańsk

FAMUR FAMAK Spółka Akcyjna Fabryczna 5, 46-200 Kluczbork

śląskie

GHG SERWIS Giza Hubert Krzyżowa 14, 46-070 Komprachcice

DŹWIG-SERWIS Kowalska 17, 43-316 Bielsko-Biała

RIALEX Ossowskiego 55, 46-203 Kluczbork

LIFTBUD Sp. z o.o.

Ks. mjr. K. Woźniaka 11, 40-389 Katowice

podkarpackie

KON-WIND inż. Jan Łuczak 11 Listopada 19 62-510 Konin tel./fax 63-243-29-51 e-mail: biuro@konwind.pl

R&S WIND SP. Z O.O.

www.rs-wind.pl

ul. Szkolna 96, 62-002 Suchy Las tel.: 61 8116-281 fax: 61 8116-282 e-mail: biuro@rs-wind.pl

TS-WIND

PLATFORMY, WINDY I SCHODY RUCHOME www.ts-wind.pl

TRANSPORT PIONOWY DLA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH

ul. Szkolna 96, 62-002 Suchy Las tel/fax: 61 652-24-89 kom: 501-427-690 e-mail: biuro@ts-wind.pl

REHA BŁOCH

36-001 Trzebownisko 456, info@elektrolift.pl, +48 888-777-945

Kawia 4/16 lok. 208 42-200 Częstochowa tel. 34 368 34 18 www.rem-lift.pl

ul. Lermontowa 3 60-461 Poznań tel. 61 842 35 46 e-mail: biuro@rehabloch.pl

www.rehabloch.pl

magazyn DŹWIG 3/2020

33

ADRESY I KONTAKTY KOMPLETNE DŹWIGI

KOMPONENTY

MONTAŻ/SERWIS

SZKOLNICTWO

wielkopolskie

VERTICAL Tomasz Pilarski Południowa 21, 62-200 Gniezno zachodnio-pomorskie nr 3/2020

REDAKTOR NACZELNY Grzegorz Majak tel. 48-384-57-11 e-mail: g.majak@ewit.pl REDAKCJA dr Uwe Arndt e-mail: u.arndt@ewit.pl Klementyna Frysztak tel. 48-384-57-12 wew. 14 e-mail: k.frysztak@ewit.pl SEKRETARIAT REDAKCJI tel./fax 48-384-57-12 e-mail: biuro@ewit.pl REKLAMA Piotr Majak tel. 48-384-57-10 e-mail: biuro@ewit.pl SKŁAD I ŁAMANIE Anna Iwańska tel. 48-384-57-12 wew. 15 e-mail: a.iwanska@ewit.pl Eliza Wilczyńska tel. 48-384-57-13 e-mail: e.wilczynska@ewit.pl KOREKTA Redakcja CYKL WYDAWNICZY Kwartalnik WYDANIE CYFROWE WYDAWNICTWO EWIT Sp. z o.o. ul. Szewska 28 lok. 11 26-600 Radom tel. 48-384-57-11 fax 48-384-57-12 wew. 99 e-mail: prenumerata@ewit.pl www.ewit.pl PREZES ZARZĄDU Klementyna Frysztak DYREKTOR DS. WYDAWNICZYCH Grzegorz Majak Konto bankowe Santander Bank Polska S.A., 22 1090 1506 0000 0001 0265 5561 KRS 0000217384 NIP 956-213-24-38 ISSN 2081-6987 Kapitał zakładowy 200 000 zł Sąd Rejonowy dla Miasta Stołecznego Warszawy w Warszawie XIX Wydział Gospodarczy KRS Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych oraz zastrzega sobie prawo do skracania i redakcyjnego opracowania tekstów przyjętych do druku.

Za treść reklam i ogłoszeń redakcja nie odpowiada.

Demont Transport Specjalistyczny Piesza 7, 70-663 Szczecin

NAM-LIFT

Sp. z o.o.

71-215 Szczecin, ul. Łukasińskiego 106B tel. 91 48-69-225, 609-613-852 e-mail: biuro@winda.pl

www.winda.pl

Power-Tech Nowomiejska 74E, 78-600 Wałcz UDT

UDT w Białymstoku ul. Hetmańska 99, 15-727 Białystok UDT w Bielsku-Białej ul. Legionów 81, 43-300 Bielsko-Biała UDT w Bydgoszczy ul. Chodkiewicza 20, 85-064 Bydgoszcz UDT w Częstochowie ul. Kilińskiego 115, 42-218 Częstochowa UDT w Dąbrowie Górniczej ul. W. Przybylaka 8, 41-300 Dąbrowa Górnicza UDT w Gdańsku Trakt Św. Wojciecha 215b, 80-017 Gdańsk UDT w Gliwicach ul. Robotnicza 4a, 44-100 Gliwice UDT w Gorzowie Wlkp. ul. Kotsisa 3, 66-400 Gorzów Wlkp.

UDT w Katowicach ul. Opolska 11, 40-084 Katowice

UDT w Kielcach ul. Kościuszki 33B, 25-316 Kielce UDT w Koszalinie ul. Morska 45, 75-215 Koszalin UDT w Krakowie ul. Rydla 50, 30-087 Kraków UDT w Lublinie ul. Droga Męc zenników Majdanka 6, 20 -325 Lublin UDT - CERT w Łodzi ul. Nowa 38, 90-030 Łódź UDT w Olsztynie Al. Wojska Polskiego 48, 10-229 Olsztyn UDT w Opolu ul. Plebiscytowa 5, 45-360 Opole UDT w Ostrowie Wlkp. ul. Matejki 31, 63-400 Ostrów Wlkp.

UDT w Płocku ul. Kilińskiego 10c, 09-402 Płock UDT w Poznaniu ul. Taczaka 5, 61-818 Poznań UDT w Piotrkowie Tryb. ul. Wiosenna 3, 97-300 Piotrków Tryb.

UDT w Radomiu ul. 11 Listopada 29, 26-600 Radom UDT w Rzeszowie ul. Wita Stwosza 49, 35-113 Rzeszów UDT w Siedlcach ul. Brzeska 122, 08-102 Siedlce UDT w Szczecinie ul. Wincentego Pola 2B, 71-342 Szczecin UDT w Tarnowie ul. Czerwonych Klonów 6, 33-101 Tarnów UDT Ekspozytura w Toruniu ul. Żwirki i Wigury 77 B, 87-100 Toruń UDT w Wałbrzychu ul. Pr ymasa Stefana Wysz yńskiego 3a, 58-309 Wałbrzych UDT w Warszawie ul. Radarowa 9, 02-137 Warszawa UDT Warszawa ul. Szczęśliwicka 34, 02-353 Warszawa UDT Ekspozytura we Włocławku ul. Toruńska 224, 87-100 Włocławek UDT we Wrocławiu ul. Grabiszyńska 51, 53-503 Wrocław UDT w Zielonej Górze ul. Ceglana 19 , 65-211 Zielona Góra

DOŁĄCZ DO BRANŻY

ZAREKLAMUJ SIĘ W DZIALE

ADRESY I KONTAKTY

ZADZWOŃ REKLAMA Grzegorz Majak e-mail: g.majak@ewit.pl

tel.: 48 384 57 11 34

magazyn DŹWIG 3/2020

UDT

POTRZEBUJESZ REKLAMY? Stworzymy dla Ciebie i Twojej firmy profesjonalny pakiet reklamowy

poligrafia dla firm

• katalogi • gazetki produktowe • plakaty, ulotki

poligrafia dla domu

• zaproszenia • fototapety • kalendarze

reklama zewnętrzna

• banery • kasetony świetlne • grafika na witrynach sklepowych

poligrafia dla biura

• logo • wizytówki • notesy

reklama wewnętrzna

• stojaki Roll-up • ekspozycyjne ścianki • tablice informacyjne

projekty autorskie

• nietypowe zlecenia • projekty indywidualne

Zadzwoń i dowiedz się, jak razem możemy przejść drogę od projektu graficznego do produktu

Infolinia e-mail

48 384 57 13 studio@ewit.pl

EWIT Sp. z o.o., Studio Graficzne | 26-600 Radom | ul. Szewska 28 lok. 11 | tel. 48 384 57 13 | studio@ewit.pl

NR 1 NA ŚWIECIE, GMV jest największym na świecie producentem zespołów do dźwigów (wind) hydraulicznych

MRL

HOME LIFT ® by GMV Najbardziej zaawansowane windy domowe na rynku

GMV Polska Sp. z o.o. tel. 22 / 651 91 45 info@gmv.pl

www.gmv.pl