Begroting 2018

|1|

Programmabegroting 2018

INHOUD

INHOUD AANBIEDINGSNOTA BEGROTING 2018 OVERZICHT BATEN EN LASTEN UITEENZETTING VAN DE FINANCIËLE POSITIE TOELICHTING MUTATIES BEGROTING 2016 -> BEGROTING 2017 MET EEN AFWIJKING VAN > € 5.000 PROGRAMMA-BEGROTING 2017 PROGRAMMA ALGEMEEN BESTUUR & VEILIGHEID PROGRAMMA FYSIEKE OMGEVING & ECONOMIE PROGRAMMA JEUGD PROGRAMMA ZORG & WELZIJN PROGRAMMA SPORT & CULTUUR PROGRAMMA MIDDELEN EN ORGANISATIE OVERZICHT ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN EN ONVOORZIEN PARAGRAFEN INLEIDING PARAGRAAF WEERSTANDSVERMOGEN EN RISICOBEHEERSING PARAGRAAF ONDERHOUD KAPITAALGOEDEREN PARAGRAAF BEDRIJFSVOERING PARAGRAAF VERBONDEN PARTIJEN PARAGRAAF DEMOGRAFISCHE ONTWIKKELING PARAGRAAF GRONDBELEID PARAGRAAF TREASURY PARAGRAAF LOKALE HEFFINGEN TOELICHTING OP DE BEGROTING 2018 BALANS BEGROTING 2018 TOELICHTING OP DE BALANS BEGROTING 2018 BIJLAGE 1: BELEIDSINDICATOREN GEMEENTEN HOEKSCHE WAARD BIJLAGE 2: AANSLUITING BATEN EN LASTEN PER TAAKVELD OP PROGRAMMABEGROTING

|2|

2 3 6 11 16 29 30 38 54 60 68 72 76 80 81 82 91 100 108 124 128 133 140 146 147 151 159 161

Programmabegroting 2018 AANBIEDINGSNOTA BEGROTING 2018 Algemeen Het is ons een genoegen u wederom een sluitende begroting 2018 met een sluitend meerjarenperspectief tot en met 2021 aan te bieden. Daarbij de kanttekening dat de begroting 2018 naast het reguliere bedrag voor onvoorziene uitgaven, nauwelijks tot geen ruimte biedt voor nieuwe wensen en ambities, voor zover niet opgenomen in de Perspectiefnota 2018.

Onderstaand wordt nader ingegaan op de relatie met de Perspectiefnota 2018.

In de aanbiedingsnota bij de begroting 2017 zijn wij uitgebreid ingegaan op de wijzigingen van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) in 2016, omdat in het begrotingsjaar 2017 voor de eerste maal toepassing is gegeven aan de bedoelde wijzigingen. In de begroting 2018 is een en ander uiteraard voortgezet.

Dit is overigens de laatste begroting die onder de verantwoordelijkheid van het huidige college tot stand is gekomen. Het is (waarschijnlijk) ook de laatste begroting van de gemeente Strijen als zelfstandige gemeente. De Raad van State heeft inmiddels advies uitgebracht over het ontwerp van de Herindelingswet. Ten tijde van het opmaken van deze aanbiedingsnota was het de verwachting dat het wetsontwerp op korte termijn aan de Tweede Kamer zou worden aangeboden.

Perspectiefnota 2018 In de voorliggende begroting 2018 en meerjarenraming 2019-2021 zijn de budgetten opgenomen dan wel aangepast naar aanleiding van de discussies over de Perspectiefnota 2018 in de commissie ABA van 6 juni jl. en de gemeenteraad van 20 juni jl.

Bedoelde perspectiefnota sloot met een negatief resultaat. Na verwerking van de meicirculaire en nog enige andere mutaties laat de begroting 2018 en de meerjarenraming – zoals aangegeven in de inleiding – nu een sluitend beeld zien.

Wij kunnen dan ook met tevredenheid constateren dat daarmee alle wensen en ambities, die zowel in de Perspectiefnota 2017 als in de Perspectiefnota 2018 zijn geformuleerd en waarover besluitvorming heeft plaatsgehad, nu zijn opgenomen in de begroting 2018 en verder.

Zoals in de perspectiefnota aangegeven kan de precariobelasting tot en met 2021 worden geheven.

De opbrengsten worden in eerste aanleg in een reserve gestort. Daaruit is voor de jaren 2018 tot en met 2021 gedeeltelijk geput ter dekking van de incidentele kosten voor de implementatie van de nieuwe Omgevingswet. Het grootste deel is nog beschikbaar om nadere (incidentele) invulling aan te geven (2018-€ 245.000, 2019-€ 287.000, 2020-€ 308.000 en 2021-€ 411.000).

Stand van zaken collegeprogramma 2014-2018 Evenals voorgaande jaren staat ons college in deze aanbiedingsbrief stil bij de uitvoering van het collegeprogramma 2014-2018. Zeker nu – zoals in de inleiding is aangegeven – dit de laatste begroting is, die onder verantwoordelijkheid van het huidige college tot stand is gekomen.

Het lijkt ons op zijn plaats de drie belangrijke uitdagingen nog eens weer te geven waarvoor ons college zich deze coalitieperiode gesteld zag, namelijk: I. De sociale agenda, gericht op de uitvoering van de gedecentraliseerde taken na de implementatie-inspanningen.

II. De fysieke agenda, gericht op een verbetering van de infrastructuur in Strijen in brede zin.

III. De bestuurlijke agenda, gericht op de bestuurlijke toekomst van de Hoeksche Waard.

Wij kunnen constateren dat met betrekking tot de drie genoemde uitdagingen forse stappen zijn gezet. |3|

Programmabegroting 2018 Ad I. De gemeenten in Nederland stonden voor een enorme opgave om de 3 decentralisaties vorm te geven.

Na forse inspanningen staan de uitvoeringsorganisaties inmiddels in de Hoeksche Waard en wordt de uitvoering van Participatiewet, Jeugdwet en Wmo op een adequate manier ter hand genomen.

Uiteraard kan een en ander nog verder geoptimaliseerd. In 2018 worden stappen gezet om tot een integrale uitvoering van de 3D's te komen.

In het kader van de sociale agenda heeft ons college ten behoeve van een versterking van de burgercontacten voor 2018 middelen in de begroting opgenomen voor het organiseren van evenementen.

Ad II. Na de realisering van de Randweg zijn de herinrichting van de Trambaan en de Kerkstraat opgepakt.

Aansluitend staat nu de herinrichting van de Kaai op het programma. Na realisatie hiervan is het Centrumplan Strijen voor een belangrijk deel uitgevoerd.

In dit kader mag ook zeker niet onvermeld blijven de transformatie die de Oranjewijk heeft ondergaan.

Ad III. Eerder heeft uw raad zich in meerderheid uitgesproken voor een gemeentelijke herindeling. Bij een normaal verloop van het wetgevingstraject is het reëel te veronderstellen dat de herindeling op 1 januari 2019 een feit is. Ter voorbereiding op een mogelijke herindeling hebben de colleges in de Hoeksche Waard inmiddels ingestemd met een advies van het Regionaal Management Team (RMT) tot het instellen van een projectorganisatie ter voorbereiding op de bestuurlijke toekomst. Hier liggen forse uitdagingen voor bestuur, management en organisatie.

Als college vinden wij het van het grootste belang Strijen vitaal over te dragen aan de nieuwe gemeente. Een sterke samenleving (waarbij de mensen die dit nodig hebben ondersteuning krijgen) en een kwalitatief hoogwaardige leefomgeving zijn daarbij voor ons kernbegrippen.

In dat kader wijzen we graag op het realiseren van onze nieuwe MFA, het dorpshuis Streona en onze ambitie om tot een versnelde ontwikkeling van de bouwlocaties o.a. in het Land van Essche en langs de Sportlaan te komen. Ook het voornemen om te komen tot een functionele en esthetische aanpassing van het sportcomplex past in dit streven. Daarnaast past de wijze waarop in gezamenlijkheid het sociaal domein in de Hoeksche Waard wordt doorontwikkeld bij deze ambities.

De gemeente Strijen kan in onze ogen met kracht en vertrouwen de (bestuurlijke) toekomst tegemoet treden. Hierbij vinden wij het van belang te vermelden dat bij een vitale gemeente ook een gezonde financiële huishouding behoort. Wij kunnen melden dat Strijen financieel gezond is, maar om dit de komende tijd te blijven zullen er op onderdelen financiële afwegingen gemaakt moeten worden. Met andere woorden: niet alles kan en soms zullen we keuzes moeten maken!

Al in de aanbiedingsnota bij de begroting 2017 hebben wij onze tevredenheid uitgesproken over het feit dat vrijwel alle voornemens uit het collegeprogramma zijn afgerond, de realisatie in werking is gezet dan wel de uitvoering wordt voorbereid.

In de beleidsbegroting wordt op de diverse aandachtsgebieden nader ingegaan.

Opbouw van de begroting Evenals voorgaande jaren wordt overeenkomstig het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) naast de programmabegroting ook een financiële begroting gepresenteerd. Hierin is opgenomen een overzicht van baten en lasten, waarbij tevens nader ingegaan wordt op de financiële positie van de gemeente Strijen. Onderdeel daarvan is een mutatieoverzicht begroting 2017-2018 met toelichting. |4|

Programmabegroting 2018 Op grond van een door de Minister van BZK vastgestelde regeling tot vaststelling van beleidsindicatoren moeten gemeenten en provincies vanaf 2017 in de begroting en de programmaverantwoording de effecten van beleid toelichten aan de hand van een vaste set beleidsindicatoren.

Voor informatie met betrekking tot de set beleidsindicatoren en bijbehorende gegevens wordt gebruik gemaakt van de website Waarstaatjegemeente.nl.

Om praktische redenen is in de ministeriĂŤle regeling geen meetdatum voor de beleidsindicatoren opgenomen. Gemeenten dienen bij het maken van de begroting en de programma-verantwoording de meest actuele cijfers van waarstaatjegemeente.nl te gebruiken.

In overleg met de overige gemeenten in de Hoeksche Waard is er voor gekozen op de Programma’s een vergelijking van de gemeente met geheel Nederland op te nemen en in een bijlage bij de begroting een vergelijkend overzicht van de gemeenten in de Hoeksche Waard.

In de programma´s wordt verder aangegeven wat er bereikt moet worden (doelstellingen c.q. maatschappelijke effecten), wat er voor gedaan moet worden (activiteiten) en wat het mag kosten (middelen).

Burgemeester en wethouders van Strijen; de secretaris de burgemeester

|5|

Programmabegroting 2018 OVERZICHT BATEN EN LASTEN De financiĂŤle begroting bestaat volgens de voorschriften uit een overzicht van de baten en lasten per programma en de dekkingsmiddelen, gevolgd door een toelichting op de financiĂŤle positie.

Naast een overzicht van de baten en lasten per programma wordt een verschillen-analyse op programmaniveau gepresenteerd. saldo (x â‚Ź 1.000) 2016

2017

2018

2019

2020

2021

Programma 1 Bestuur & Veiligheid

1.425

1.542

1.756

1.555

1.537

1.547

Programma 2 Fysieke omgeving & Economie

1.501

816

998

990

975

867

Programma 3 Jeugd

2.635

2.324

2.465

2.462

2.465

2.468

Programma 4 Zorg & Welzijn

2.743

3.155

3.163

3.022

3.027

3.008

Programma 5 Sport & Cultuur

955

1.021

953

952

932

929

Programma 6 Middelen & Organisatie

114

67

112

112

112

112

4.567

4.586

5.135

5.149

5.140

5.148

13.940

13.510

14.582

14.242

14.187

14.079

-14.217

-13.192

-13.888

-13.994

-14.114

-14.142

Resultaat voor bestemming

-277

318

693

247

74

-63

Onttrekkingen en toevoegingen aan reserves

-800

-318

-694

-285

-185

-65

-1.077

0

-1

-38

-111

-128

Programma

salaris en overheadkosten Saldo programma's Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien

Resultaat na bestemming

|6|

Programmabegroting 2018 Specificatie van de onttrekkingen en toevoegingen aan de reserves:

kosten harmonisatie agenda kosten pensioen oud wethouder onttr. Algemene reserve tbv reserve sociale woningbouw afschrijving begraafplaats maatregelenplan duurzaamheid energiescans sportverenigingen kosten e-noses asfaltonderhoud Trambaan / Edisonstraat onttrekking algemene reserve tbv herinrichting Kaai kosten aanleg skatepark kosten verkeerscirculatieplan kosten aanleg Oranjewijk versnelde afschrijving sector 2 sociaal fonds woningbouw: bijdrage project Dam sociaal fonds woningbouw; projectleider woningbouw verfraaiing bedrijventerrein: projectleider woningbouw invoering omgevingswet (reserve precariorecht) eenmalige verhoging SOHW kosten kinderopvang afschrijving Weele versnelde afschrijving Boemerang kosten vrijwilligersbeleid porjectorganisatie 3D's kosten uitvoeringsorganisatie Wmo en transformatie opgave versnelde afschrijving sportvelden kosten subsidie monumenten kapitaallasten MFA kosten archeologische vondsten Kerkstraat subsidie boerderij Oost Leeuwenstein afschrijving CV / luchtbehandeling dotatie res vervanging bij ziekte versnelde afschrijving hard/software versnelde afschrijving Waleplein kosten vervanging bij ziekte onttr. Algemene reserve tbv monumentenfonds aandelen Bouwfonds BCF onttrekkingen dotatie reserve opgebouwd pensioen dotatie onderhoud wegen aan algemene reserve dotatie reserve precariorechten dotatie reserve sociaal fonds woningbouw dotatie reserve versnelde afschrijving tbv Kaai dotatie monumentenfonds dotatie vervanging bij ziekte

2016

2017

2018

2019

2020

2021

2.462 17.200 18.645 30.823 7.303 8.500 311.800 500.000 14.596 50.000 9.522 29.144

3.008

208.000 14.365

14.365

14.365

14.365

19.010 25.000

19.010 25.000

19.010

19.010

19.010

10.000

10.000

10.000

10.000

29.760

29.760

33.600

33.600

50.000

50.000

50.000

50.000

50.000

29.144 99.604 17.500 18.900

26.493

25.790

21.567

21.567

144.700

123.900

20.900

5.699 43.376 1.252

0 43.376 1.252

43.376 0

6.000 43.376 1.252 4.577

6.751 43.376 1.252 3.689

12.500 13.500 123.900 62.000 8.000 43.376 1.252 90.000

72.729 47.574 13.782 41.998 26.359

43.685 26.266 41.998

43.685 5.000 41.998

44.905 5.000 41.998

24.418 5.000 41.998

24.418 5.000 41.998

8.416

32.530 8.416

8.416

8.416

8.416

30.548 84.076 11.586

38.427 84.077 30.000

9.069 84.077 30.000

0 84.077 30.000

5.672 0

5.672 0

21.072 84.077 30.000 50.000 4.589 150.000

8.416 120.000 5.823 84.077 30.000

150.000

100.000

100.000

638.305 1.175.993

717.417

736.802

496.727

432.000

432.000

432.000

1.397.940 81.045

316.477 432.000 17.200 500.000

4.328 50.000 120.000

dotaties

598.245

320.805

482.000

432.000

552.000

432.000

Saldo

799.695

317.500

693.993

285.417

184.802

64.727

|7|

Programmabegroting 2018 Hiervan betreft structurele toevoegingen en onttrekkingen aan reserves:

kosten pensioen oud wethouder afschrijving begraafplaats tlv reserve begraafrechten kosten verkeerscirculatieplan versnelde afschrijving sector 2 afschrijving Kaai kosten kinderopvang afschrijving Weele versnelde afschrijving Boemerang versnelde afschrijving sportvelden kosten subsidie monumenten kapitaallasten MFA afschrijving CV / luchtbehandeling uit reserve afschrijving CV versnelde afschrijving hard/software versnelde afschrijving Waleplein kosten vervanging bij ziekte onttrekking uit reserve aandelen Bouwfonds tekort BTW compensatiefonds uit reserve BCF GRP Totaal onttrekkingen

|8|

2016

2017

2018

2019

2020

2.462 18.645 50.000 29.144

3.008 19.010 50.000 29.144

6.000 43.376 1.252 47.574 0 41.998 8.416 30.548 84.076 11.586 5.672 0

6.751 43.376 1.252 43.685 5.000 41.998 8.416 38.427 84.077 30.000 5.672 0

14.365 19.010 50.000 26.493 29.760 8.000 43.376 1.252 43.685 5.000 41.998 8.416 21.072 84.077 30.000 4.589 150.000

14.365 19.010 50.000 25.790 29.760 5.699 43.376 1.252 44.905 5.000 41.998 8.416 9.069 84.077 30.000 0 150.000

14.365 19.010 50.000 21.567 33.600 0 43.376 1.252 24.418 5.000 41.998 8.416 5.823 84.077 30.000 0 100.000

380.749

409.816

581.093

562.717

482.902

Programmabegroting 2018 Overzicht van de geraamde incidentele baten en lasten De incidentele baten en lasten welke in de meerjarenbegroting 2018 zijn opgenomen worden in de tabellen op de volgende pagina’s weergegeven.

Omschrijving Incidentele baten

werkelijk 2016

geraamd 2017

geraamd 2018

geraamd 2019

geraamd 2020

geraamd 2021

0

62.000 88.000 120.000 270.000

0

0

0

Programma Algemeen bestuur & Veiligheid vrijgekomen APPA kapitaal oud wethouder 81.045 dekking reserves: aanvullende eenmalige bijdrage SOHW dekking reserves: regionale Harmonisatieagenda dekking reserves: inhuur capaciteit t.b.v. Harmonisatieagenda 81.045 Programma Fysieke omgeving & Economie dekking reserves: asfalteren Edisonweg / Trambaan Inkomsten grondexploitatie dekking reserves: maatregelen duurzaamheid dekking reserves: projectontwikkeling dekking kapitaallast skatepark dekking reserves: kosten Oranjewijk dekking reserves: brongericht meetnet eenmalige BDU subsidies dekking reserves: energiescan sportverenigingen dekking reserves: invoering Omgevingswet

Programma Jeugd Programma Zorg & Welzijn dekking incidentele kosten uitvoeringsorganisatie Wmo dekking out of pocket kosten transformatie opgave dekking kosten vrijwilligersbeleid dekking kosten aanpassing projectorganisatie 3D's

Programma Sport & Cultuur dekking reserves: kosten archeologie Kerkstraat dekking kosten restauratie Mookhoek 23 / Kerkstraat 17 dekking kosten subsidie boerderij Oost Leeuwenstein dekking kosten renovatie Nieuwestraat 54

311.800 563.654 30.823 17.200 14.596 9.522 8.500 8.000 7.303

25.000

25.000 26.000

10.000

10.000

10.000

10.000

971.398

35.000

123.900 184.900

144.700 154.700

123.900 133.900

20.900 20.900

0

0

0

0

0

0

66.605 6.124 4.577

3.689

77.306

3.689

90.000 90.000

0

0

0

32.530 21.266 53.796

0

0

0

0

26.359 13.781

40.140 Programma Middelen en Organisatie dotatie aan reserve versnelde afschrijving tbv Kaai batig saldo jaarrekening ISHW decentralisatie uitkering verhoogde asielinstroom decentralisatie uitkering maatschappelijke begeleiding voordelige afwikkelingsverschillen incidentele detacheringsvergoeding dotatie aan reserve monumentenfonds dotatie aan reserve vervanging bij ziekte

500.000 43.711 66.453 3.563 55.862 8.724 50.000 678.313

Programma Algemene dekkingsmiddelen extra dividendopbrengsten incidentele rente opbrengst alg. dekkingsmiddelen: lokale heffingen voorg. jaar algemene uitkering voorgaande jaren dekking aandelen Bouwfonds precariorechten

Totaal batig saldo

0

50.000

0

120.000 120.000

0

5.672

432.000 432.000

432.000 432.000

432.000 432.000

586.700

685.900

452.900

-10.110 286 3.311 27.345

20.832

5.672

4.589 432.000 436.589

1.869.034

98.157

1.031.489

|9|

Programmabegroting 2018 Omschrijving Incidentele lasten Programma Algemeen bestuur & Veiligheid vrijgekomen APPA kapitaal oud wethouder afscheid burgemeester pensioenplan wethouders afscheid gemeentesecretaris onderzoek bestuurlijke toekomst aanvullende eenmalige bijdrage SOHW regionale Harmonisatieagenda inhuur capaciteit t.b.v. Harmonisatieagenda waar staat je gemeente afscheid gemeenteraad ingroei herverdeelmodel Veiligheidsregio ZHZ

Programma Fysieke omgeving & Economie asfalteren Edisonweg /werkzaamheden Trambaan kosten maatregelenplan duurzaamheid dotatie sociaal fonds woningbouw dotatie reserve precariorecht kapitaallasten skatepark kosten Oranjewijk kosten brongericht meetnet energiescan sportverenigingen Inhuur projectontwikkeling Invoering omgevingswet

Programma Jeugd Programma Zorg & Welzijn incidentele kosten uitvoeringsorganisatie Wmo out of pocket kosten transformatie opgave decentralisatie uitkering verhoogde asielinstroom decentralisatie uitkering maatschappelijke begeleiding nabetaling kosten bemoeizorg 2015 bijdrage tekort Dienst gezondheid & Jeugd kosten vrijwilligersbeleid kosten aanpassing projectorganisatie 3D

Programma Sport & Cultuur archeologie Kerkstraat restauratie Mookhoek 23 / Kerkstraat 17 subsidie boerderij Oost Leeuwenstein kosten renovatie Nieuwestraat 54

werkelijk 2016

geraamd 2017

Programma algemene dekkingsmiddelen Totaal nadelig saldo

Saldo incidentele baten minus incidentele lasten

geraamd 2019

geraamd 2020

geraamd 2021

81.045 3.863 79.901 3.000 5.000 62.000 88.000 120.000 5.806

164.809

8.000

6.470 -31.752 244.718

311.800 30.823 17.200

25.000

25.000

0

5.806

0

432.000

432.000

432.000

432.000

10.000

10.000

10.000

10.000

399.744

35.000

26.000 123.900 616.900

144.700 586.700

123.900 565.900

20.900 452.900

0

0

0

0

0

0

7.266

90.000 90.000

0

0

0

32.530 21.266 53.796

0

0

0

0

14.596 9.522 8.500 7.303

75.024 6.124 66.453 3.563 8.484 7.231 4.577 0 171.456

3.577 3.689

26.359 13.781

40.140 Programma middelen en organisatie dotatie aan reserve versnelde afschrijving tbv Kaai dotatie aan reserve monumentenfonds dotatie aan reserve vervanging bij ziekte financiele regeling ontslag verleende medewerker nadelige afwikkelingsverschillen preventief medisch onderzoek

geraamd 2018

500.000 50.000 120.000 14.216 11.630 525.846

0

9.158 59.158

0

120.000

9.158 9.158

0

0

0

0

0

0

1.301.995

104.062

1.010.776

586.700

691.706

462.058

567.039

-5.905

20.713

0

-5.806

-9.158

| 10 |

Programmabegroting 2018 UITEENZETTING VAN DE FINANCIËLE POSITIE Algemeen Volgens het Centraal Economisch Plan (CEP) van het CPB van maart 2017 blijft de inflatie laag, maar loopt door de economische groei wel iets op: voor 2018 raamt het CPB 1,4%. De loonstijging in de particuliere sector wordt door het CEP geraamd op 2,1%.

De verwachting is dat de werkloosheid in 2018 daalt naar 4,3% van de beroepsbevolking (in 2017 volgens eerdere ramingen 6,2%).

Inmiddels heeft het CPB in augustus 2017 een actualisatie van de cijfers gepubliceerd. De economische groei in de periode 2018-2021 wordt geraamd op 1,8% per jaar. Een nagenoeg gelijk opgaande groei van werkgelegenheid en arbeidsaanbod zorgt voor een lichte afname van de werkloosheid van 4,9% in 2017 naar 4,6% van de beroepsbevolking in 2021. De rente en inflatie lopen licht op, maar blijven laag.

Uitgangspunten Bij het opstellen van de begroting is een aantal uitgangspunten gehanteerd. Deze uitgangspunten zijn opgenomen in de Perspectiefnota 2018.

Voor de volledigheid worden deze uitgangspunten onderstaand nogmaals weergegeven.

Voor de berekening van het te hanteren stijgingspercentage van de budgetten voor de begroting 2018 worden de cijfers van het CEP van maart 2017 gehanteerd.

Op basis van de hierboven weergegeven verwachtingen van een CPI van 1,4% en een loonstijging in de particuliere sector van 2,1% is voor 2018 uitgegaan van een stijging met 1,75%. Voor de daarop volgende jaren in de meerjarenbegroting wordt vervolgens het prijspeil van 2018 doorgetrokken.

Voor die jaren is dus sprake van constante prijzen.

De oude cao voor het gemeentepersoneel liep tot 1 mei 2017. De nieuwe cao loopt met terugwerkende kracht van 1 mei 2017 tot 1 januari 2019. Per augustus 2017 wordt het loon structureel met 1 procent verhoogd. Het Individueel Keuzebudget (IKB) stijgt met 0,5 procent per december. In januari 2018 volgt 1,5 procent loonsverhoging. In juli 2018 stijgt het IKB nog eens met 0,25 procent. In totaal betekent dit een verhoging van 3,25 procent structureel over twintig maanden. Bovengenoemde mutaties zijn in de begroting 2018 verwerkt.

In voorkomende gevallen is ook rekening gehouden met incidentele loonstijgingen (periodieken).

Het percentage sociale lasten en pensioenpremies wordt voor 2018 geraamd op 27% (2017 28%).

De belasting- en legestarieven zijn gelet op de inflatiecorrectie met 1,75% verhoogd. De begraafrechten en leges omgevingsvergunningen zijn in 2017 voor de laatste maal extra verhoogd met 10% om op kostendekkende tarieven uit te komen. Voor 2018 is uitsluitend de reguliere verhoging van 1,75% toegepast.

De algemene uitkering uit het Gemeentefonds is gebaseerd op de meicirculaire 2017. Op basis van deze circulaire wordt een verhoging van de algemene uitkering berekend voor de komende jaren van ruim € 493.000,--. Een deel hiervan was al in de Perspectiefnota opgenomen.

Zoals gebruikelijk worden de effecten van de septembercirculaire 2017 verwerkt in de eerste tussentijdse rapportage van 2018. Van de effecten wordt tussentijds wel mededeling gedaan aan de commissie Financiën & Economische zaken.

| 11 |

Programmabegroting 2018 Meerjarenperspectief Bij de opstelling van de meerjarenraming is – conform bestaand beleid – uitgegaan van constante lonen en prijzen. Dit houdt in, dat slechts volumemutaties aanleiding hebben gegeven tot gewijzigde ramingen. In alle jaarschijven is rekening gehouden met een bedrag voor onvoorziene uitgaven van € 33.000.

Bovenop dit bedrag is binnen de begroting 2018 en de meerjarenraming 2019-2021 nog aanvullend de volgende budgettaire ruimte beschikbaar: 2018 € 857,-2019 € 38.368,-2020 € 111.327,-2021 € 127.484,--

Investeringen Evenals voorgaande jaren zijn de kapitaallasten van verwachte vervangingsinvesteringen in 2018 en volgende jaren in de begroting opgenomen. Deze posten zijn op programmaniveau verwerkt en benoemd.

Investeringen in het kader van de uitvoering van exploitatieplannen zijn – voor zover nog aanwezig in de begroting onder het betreffende programma opgenomen.

Gegarandeerde geldleningen  Lening saldo gegarandeerde geldleningen ultimo 2018  Waarvan gewaarborgd  Door waarborgfonds Sociale Woningbouw gegarandeerde geldleningen waarvoor de gemeente als achtervang fungeert

| 12 |

€ 24.034.552 € 4.643.284 € 15.243.384

Programmabegroting 2018 Mutatie-overzicht begroting 2017-> begroting 2018 per programma programma

mutaties

i/s

Algemeen bestuur en Veiligheid saldo oorspronkelijke begroting mutaties 2017 (incl.turap 1): uitvoering harmonistie agenda inhuurcapaciteit harmonisatie APPA plan wethouders kosten verkiezingen notuleren vergaderingen kosten rampenoefening overige mutaties turap I saldo begroting na mutaties mutaties 2018: aanvullende bijdrage SOHW diverse projecten VNG obv meicirculaire officiele publicaties regiobijdrage dienst G&J naar programma zorg ruimte beleidsvoornemens digitaliseren website verhoging accountantskosten salariskosten B&W, griffier en raadsleden verhoging eindheffing werkkostenregeling stijging representatiekosten aanpassing kosten reisdocumenten opbrengst leges reisdocumenten bijdrage Veiligheidsregio ZHZ extra middelen veiligheidshuis diversen (incl. indexering)

i i s i i s i/s

2017

2018

2019

2020

1.401.851

1.411.266

1.410.984

1.395.809

74.000 50.000 4.800 8.000 7.353 -5.000 1.080

88.000 120.000 -11.500

-11.500

-11.500

2.500

2.500

2.500

1.542.084

1.610.266

1.401.984

1.386.809

70.812 55.000 2.500 -40.174 -10.000 4.500 5.045 15.058 4.500

8.911 55.000 2.500 -40.174 -10.000 4.500 5.045 15.058 4.500 -43.924 83.692 68.111

8.911 55.000 2.500 -40.174 -10.000 4.500 5.045 15.058 4.500 -43.254 82.583 68.111

-304

-2.187

1.755.741

1.554.899

1.537.402

1.546.917

2017

2018

2019

2020

2021

662.965

902.159

882.703

871.921

36.400 21.475 -4.328 99.604 58.764 -58.971

26.000 -10.000

-10.000

-10.000

815.909

918.159

872.703

861.921

-19250 696 1.705 13.420 -34.871 32.792 -46.737 -15.253 -2.600 6.521 0 10.000 12.000 123.900 0 0 8.962 4.000 -3.333 50.000 5.000 8.000 -72.728 -2.716

-72190 687 5.185 13.719 -7.998 32.792 -81.923 -6.940 -2.600 6.521 25.000 10.000 12000 144.700 44.000 0 8.962 4.000 -3.333 50.000 5.000 8.000 -72.728 -6.102

-72190 677 5.166 17.414 -6.198 32.792 -95.352 4.589 -2.600 6.521 25.000 10.000 12000 123.900 43.580 14.000 8.962 4.000 -3.333 50.000 5.000 8.000 -72.728 -6.086

997.667

989.455

975.035

s s s s s s s s s s s s i/s i/s

36.359 1.700 175

stand 2018 conceptbegroting programma

mutaties

i/s

Fysieke omgeving & Economie saldo oorspronkelijke begroting mutaties 2017 (incl.turap 1): projectleider woningbouw basisregistratie grootschalige topografie bijdrage fonds evenwichtig woningbouwprogramma sociaal fonds woningbouw: bijdrage project Dam inhuur bouw en woningtoezicht doorberekende overhead grondexploitatie saldo begroting na mutaties mutaties 2018: mutatie grondexploitaties kapitaallasten begraafplaatsen kapitaallasten verkeersvoorzieningen kapitaallasten wegen kapitaallasten GRP kosten GRP dotatie voorziening GRP opbrengst rioolheffing indexering begraafrechten kosten onderhoud wegen (indexering) maatregelen duurzaamheid kosten e-noses regisseur duurzaamheid kosten invoering omgevingswet fietspad Oudeland fietspad Strijensas Buitensluis hogere waterschapslasten wegen Wet Uitkering Wegen inwonerbijdrage groenbeheer straatonderhoud obv perspectiefnota groenonderhoud obv perspectiefnota extra schoffelen ivm spuitverbod doorberekende overhead grondexploitatie diversen (incl. indexering)

i i i i i i

s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s s i/s

stand 2018 conceptbegroting

| 13 |

2021

867.336

Programmabegroting 2018 programma

mutaties

i/s

2017

2018

2019

2020

2021

2.303.369

2.294.695

2.297.594

2.303.285

26.031 2.352 -5.247 -3.041

2.352 179.529 -3.041

2.352 179.465 -3.041

2.352 181.485 -3.041

2.323.464

2.473.535

2.476.370

2.484.081

-19.545 18.000 -4.668 -2.035

-24.481 18.000 -4.668 -2.796

-29.417 18.000 -4.668 -2.914

2.465.287

2.462.425

2.465.082

2.467.807

2017

2018

2019

2020

2021

3.254.162

3.204.900

3.180.404

3.155.390

-288.889 174.775 11.338 3.314

-238.081 210.595 90.000

-232.724 175.844

-205.077 176.193

3.154.700

3.267.414

3.123.524

3.126.506

106.899 -252.425 -42.500 30.000 4.640 5.000 19.100 -12.720 35.178 2.361

106.899 -252.425 -42.500 30.000 4.640 5.000 19.100 -12.720 35.178 5.458

106.899 -252.425 -42.500 30.000 4.640 5.000 19.100 -12.720 35.178 6.951

3.162.947

3.022.154

3.026.629

3.008.137

2017

2018

2019

2020

2021

878.945

877.160

875.875

856.544

12.500 25000 42.500 32.530 21.266 3.970 4.096

12.500

12.500

12.500

3.970

3.970

3.970

1.020.807

893.630

892.345

873.014

10.000 10.000 27.500 4.050 8.032

10.000 10.000 27.200 4.050 7.898

10.000 10.000 26.900 4.050 7.764

953.212

951.493

931.728

Jeugd saldo oorspronkelijke begroting mutaties 2017 (incl.turap 1): Veilig thuis schoolmaatschappelijk werk / risicogezinnen decentralisatie jeugdzorg integraal case management saldo begroting na mutaties mutaties 2018: lagere kosten peuteropvang aanvullende middelen jeugdhulp maatwerk jeugdgezondheidszorg diversen (incl. indexering)

i s s s

s s s i/s

stand 2018 conceptbegroting programma

mutaties

i/s

Zorg & welzijn saldo oorspronkelijke begroting mutaties 2017 (incl.turap 1): decentralisatie AWBZ naar WMO aanvullende bijdrage WIHW projectorganisatie sociaal domein overige mutaties turap I

s s i i/s

saldo begroting na mutaties mutaties 2018: kosten uitvoeringsorganisatie Wmo doorbelasting wmo uitvoeringskosten maatwerkvoorziening in natura (oud wvg) huishoudelijke hulp toelage ondersteuning kerngroep en denktank WWZ calamiteitenbudget Wmo / jeugdhulp armoedebestrijding onder kinderen kosten inburgering regiobijdrage dienst G&J van programma bestuur diversen (incl. indexering)

s s s s s s s s s i/s

stand 2018 conceptbegroting programma

mutaties

i/s

Sport & cultuur saldo oorspronkelijke begroting mutaties 2017 (incl.turap 1): combinatiefunctionaris accommodatiebeleid restauratie glas in lood ramen oude gemeentehuis subsidie museum Oost Leeuwenstein subsidie monumenten incidentele subsidies overige mutaties turap I

s i i i i s i/s

saldo begroting na mutaties mutaties 2018: stimulering evenementen afschrijving en onderhoud fitnestoestellen buiten functionele verbetering sporthal indexering subsidie Laco diversen (incl. indexering)

s s s s i/s

stand 2018 conceptbegroting

| 14 |

929.059

Programmabegroting 2018 programma

mutaties

i/s

2017

2018

2019

2020

2021

4.529.558

4.534.442

4.579.908

4.621.754

14.543 4.400 -32.530 -99.604 13.650 -95.578 5.000 -1.053 -8.585 -53.338 58.971

329.674

329.674

329.674

13.650 -18.000

13.650 -18.000

13.650 -18.000

-1.053

-1.053

-1.053

-562.266

-195.319

-133.404

4.296.447

4.708.860

4.812.621

103.884 -29.730 66.000 120.200 -10.760 3.629 4.884 6.000 -13.757 -20.900 26.810

103.884 -29.730 66.000 131.500 -11.400 3.629 4.884 6.000 -13.757 -20.900 26.651

103.884 -29.730 66.000 120.500 -12.962 3.629 4.884 6.000 -13.757 -20.900 26.651

4.552.707

4.975.621

5.066.820

-13.030.850

-13.224.622

-13.227.468

-13.204.703

-54.211 89.609 -2.133 -194.813

-493245 -153275 -3200 -40.926

-594758 -157.084 -1.067 -11.136

-609528 -179311

-13.192.398

-13.915.268

-13.991.513

-14.072.719

3.210 24.992 -1.352

4.330 -5.880 -1.352

-45.000 5.060 -12 -1.352

-13.888.418

-13.994.415

-14.114.023

-14.141.476

0 -857

0 -38.368

0 -111.327

-127.484

Middelen en organisatie saldo oorspronkelijke begroting

mutaties 2017 (incl.turap 1): salariskosten werving gemeentesecretaris subsidie museum Oost Leeuwenstein sociaal fonds woningbouw: bijdrage project Dam werkervaringsplaats vergoeding salariskosten inhuur tijdelijk secretaresse B&W notuleren vergaderingen naar pgm bestuur afwikkelingsverschillen mutatie reserves doorberekende overhead grondexploitatie overige mutaties turap I

i/s i i i s s i s i i/s i

saldo begroting na mutaties

4.335.434

mutaties 2018: s inhuur gemeentesecretaris s bezwaarschriften /oninbaar SVHW naar riolering s stelpost bezuinigingsmaatregelen vervallen s GR ISHW s kapitaallasten automatisering/ gemeentehuis / voertuigen hogere kosten OZB Waleplein s kosten kantine s reiskosten B&W s dekking overhead grondexploitaties s meer huuropbrengst Waleplein (WMO) s diversen (incl. indexering) i/s stand 2018 conceptbegroting Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien saldo oorspronkelijke begroting mutaties 2017 (incl.turap 1): hogere algemene uitkering hogere uitkering sociaal domein rentebaten geldlening mutatie onvoorzien saldo begroting na mutaties mutaties 2018: besparing op geldlening lagere OZB opbrengst lager renteresultaat diversen (incl. indexering)

i i s

s s s i/s

stand 2018 conceptbegroting

netto resultaat oorspronkelijke begroting 2017 e.v. netto resultaat begroting 2018 e.v.

0

| 15 |

5.194.736

-79.177

Programmabegroting 2018 TOELICHTING MUTATIES BEGROTING 2016 -> BEGROTING 2017 MET EEN AFWIJKING VAN > € 5.000

Programma 1: Algemeen bestuur & Veiligheid Mutaties 2017  Voor de uitvoering van de harmonisatie-agenda zijn extra middelen nodig. Op basis van de opgestelde begroting bedraagt het aandeel van Strijen in de kosten € 74.000 voor 2017 en € 88.000 voor 2018.  In de harmonisatie begroting is geen rekening gehouden met tijdelijke extra inhuurcapaciteit om de going concern taken doorgang te laten vinden. Hiervoor is voor 2017 € 50.000 geraamd en voor 2018 € 120.000.  De APPA pensioenpremie voor de wethouders stijgt jaarlijks, hetgeen de toename van de kosten in 2017 verklaart. Doordat een wethouder de pensioengerechtigde leeftijd heeft bereikt dalen de kosten van het APPA plan vanaf 2018 met € 11.500.

Mutaties 2018  Op basis van de begroting van het SOHW stijgt de inwonerbijdrage met € 1 per inwoner.

Dit wordt met name veroorzaakt door het aantrekken van een regisseur wonen (toename 8.911). Daarnaast wordt voor het doorzetten van het ingezette beleid en het realiseren van de ambities voor 2018 de inwonerbijdrage verhoogd met circa € 7 per inwoner. Dit houdt een extra verhoging voor Strijen voor 2018 in van circa € 62.000, waarmee de verhoging voor 2018 uit komt op € 70.812.  Vanaf 2018 is het niet meer toegestaan dat de VNG rechtstreeks een uitname uit het Gemeentefonds doet. Omdat de VNG toch bepaalde projecten collectief voor de leden wil blijven uitvoeren wordt een Fonds Gezamenlijke Gemeentelijke Uitvoering ingesteld.

Voor de gemeenten is dit een kostenneutrale 'technische' omzetting uit het gemeentefonds. De projecten die via dit Fonds worden bekostigd, worden aan de ALV voorgelegd; na besluitvorming in de ALV wordt de bijdrage bij de gemeenten in rekening gebracht. Hiervoor is € 55.000 in de Strijense meerjarenbegroting geraamd.  De bijdrage regiostaf aan de Dienst Gezondheid & Jeugd was t/m 2017 op het programma Algemeen bestuur geraamd, terwijl de resterende bijdragen aan de Dienst G&J op het programma Zorg & Welzijn waren geraamd. Met ingang van 2018 wordt de regiobijdrage ad € 40.174 geherrubriceerd.  Jaarlijks was een bedrag van € 10.000 geraamd voor beleidsvoornemens in het kader van de digitalisering van de website. Inmiddels is gebleken dat de jaarlijkse kosten gedekt kunnen worden uit het reguliere voorlichtingsbudget, waardoor het budget beleidsvoornemens kan vervallen.  In de meerjarenbegroting 2017 was rekening gehouden met een salarisstijging van 1%.

In werkelijkheid is voor de ambtenaren een akkoord bereikt over 3,25% salarisverhoging over de periode augustus 2017 t/m juli 2018, de onkostenvergoeding voor B&W is gestegen met 1% en de belaste vergoeding voor de raadsleden is gestegen met 4,89%.

Het verschil ad € 5.045 is bijgeraamd.  Het afgelopen jaar is gebleken dat de kosten van de eindheffing werkkostenregeling hoger zijn dan was geraamd door zaken als afscheidsrecepties, raadsdiner, etc.

Daarnaast zijn de reiskosten en representatiekosten van B&W verhoogd en is ivm de | 16 |

Programmabegroting 2018 verkiezingen een bedrag voor afscheid van de raad geraamd. De raming werkkostenheffing is met € 15.058 naar boven bijgesteld.  In de meerjarenraming van de begroting 2017 was rekening gehouden met de aanvraag van 1.600 reisdocumenten in 2019. Sinds 2014 zijn reisdocumenten echter 10 jaar geldig ipv van 5 jaar. Hierdoor vervallen er vanaf 2019 maar weinig reisdocumenten en dalen de opbrengsten en de kosten hiervan de komende 5 jaar behoorlijk. Op basis van het aantal documenten dat gaat vervallen is in de voorliggende meerjarenbegroting 2018 rekening gehouden met 225 reisdocumenten in 2019. Hierdoor nemen de opbrengsten in 2019 met € 83.692 af en de kosten met € 43.924.  De Veiligheidsregio ZHZ heeft in 2017 een herverdeelmodel gepresenteerd, waarbij de kosten niet meer op basis van het zgn. boxenmodel worden verdeeld maar op basis van een eenvoudiger en transparanter model. Op basis van het nieuwe verdeelmodel stijgen de kosten van de Veiligheidsregio voor Strijen jaarlijks met € 68.111. In 2018 geldt een overgangsregeling waardoor de kosten 2018 met € 36.359 stijgen. Overigens is het herverdeelmodel voor de Hoeksche Waard als geheel voordelig aangezien de gemeenten met meerdere kernen er ruim op vooruit gaan.  De kosten van levering van goederen en diensten zijn geïndexeerd met 1,75%.Dit is gebaseerd op de berekeningen van het CBS. De indexering is gesaldeerd in de post diversen.

Programma 2: Fysieke omgeving & Economie Mutaties 2017  Strijen wil met voortvarendheid de ontwikkeling van woningbouwlocaties ter hand nemen om in de komende woningbehoefte tot 2025 te kunnen voorzien. Om voldoende inzet hierop te kunnen plegen wordt een projectleider ‘woningbouw en herstructureringsprojecten’ ingehuurd die onderzoek gaat doen naar de noodzaak en mogelijkheden voor een herstructurering van het bestaande bedrijventerrein en voldoende regie houdt op de ontwikkeling van woningbouwlocaties in Strijen.  Vanaf 2018 worden de lasten van de Basisregistratie Grootschalige Topografie bekostigd uit de begroting van het ISHW (€ 10.000). De kosten van de regionale aanbesteding in 2017 zijn via de tussenrapportage 2017 bijgeraamd.

Mutaties 2018  De ambtelijke uren welke worden toegerekend aan de grondexploitaties Land van Essche III, Bedrijventerrein VI en Strienemonde worden geactiveerd op de boekwaarde en komen dus niet ten laste van de exploitatie. In 2018 konden er meer uren worden toegerekend dan in 2017, waardoor er € 19.250 minder op de exploitatie drukt. De uren en de overheadkosten op het project Dam drukken in 2018 nog wel op de exploitatie, maar vanaf 2019 niet meer, waardoor het resultaat op grondexploitaties verder verbetert tot € 72.190.  De kapitaallasten wegen stijgen in 2018 met € 13.420. Dit wordt veroorzaakt door de herinrichting van de Kaai. In de begroting 2017 was hiervoor € 500.000 geraamd en in de begroting 2018 is dit gestegen tot € 744.000. Hierdoor stijgen de kapitaallasten.

| 17 |

Programmabegroting 2018  De kapitaallasten GRP dalen in 2018 met € 34.871. Doordat de werkelijke investering GRP in 2016 beduidend lager lag dan was geraamd zijn de kapitaallasten ook lager. Door vervangingsinvesteringen in latere jaren is de daling dan beduidend minder.  De kosten van de riolering liggen € 32.792 hoger. Dit wordt grotendeels veroorzaakt doordat de kosten van bezwaarschriften en oninbare vorderingen t/m 2017 volledig op het programma middelen werden geboekt, terwijl dit ook voor een groot deel betrekking heeft op de rioolheffing. Met ingang van 2018 is een deel van de kosten geherrubriceerd van het programma Middelen.  Overschotten op het product riolering worden gedoteerd aan de voorziening GRP en tekorten worden onttrokken aan de voorziening. In 2018 wordt € 46.737 meer uit de voorziening onttrokken dan in 2017 was geraamd. Dit wordt grotendeels veroorzaakt door eerdergenoemde kosten van bezwaarschriften en oninbare vorderingen. De uitvoering van het GRP heeft hiermee in principe geen invloed op de exploitatie van de algemene dienst.  Door mutaties in het aantal aansluitingen en de geraamde tariefstijging van 1,75% stijgt de opbrengst rioolheffing in 2018 met € 15.253.  In de meerjarenbegroting 2017 was jaarlijks€ 316.500 budget beschikbaar voor groot onderhoud wegen. Door indexatie van de budgetten met 1,75% is dit budget in de begroting 2018 gestegen tot € 322.000. Dit verklaart grotendeels de stijging van het budget wegen met € 6.521.  Ter uitvoering van het Maatregelenplan duurzaamheid is voor de ‘subsidieregeling woningisolatie’ t/m 2018 jaarlijks € 25.000 beschikbaar gesteld. Om de geformuleerde doelstelling van een energieneutrale regio in 2040 te halen worden voor de jaren vanaf 2019 in deze begroting ook middelen voor beleidsintensivering beschikbaar gesteld (€ 25.000).  Het project brongericht meetnet (e-noses) is voortgezet in de jaren na 2017 (€ 10.000).

Vorig jaar was hier in de begroting nog geen rekening mee gehouden.  Voor de regionale aansturing van de uit te voeren duurzaamheidsmaatregelen wordt een regisseur duurzaamheid aangesteld (kosten € 12.000). Hier was in de begroting 2017 nog geen rekening mee gehouden.  Medio 2019 moet de Omgevingswet in werking treden. De afspraak is dat iedere partij zelf de transitiekosten van de wet draagt. De VNG heeft samen met Deloitte een model ontwikkeld om de invoeringskosten voor de gemeenten te prognosticeren voor de jaren 2017 t/m 2024. In deze begroting is voor 2018 € 123.900 geraamd voor de invoering omgevingswet. In dit bedrag is nog geen rekening gehouden met een mogelijke daling van de legesopbrengsten omdat er straks minder vergunningen nodig zijn.  In de perspectiefnota 2017 is reeds vermeld dat realisatie van het fietspad Oudeland prioriteit geniet. In de begroting 2018 is dit verwerkt. Rekening gehouden is met een investering in 2018 van € 1,1 miljoen, af te schrijven in 40 jaar. De kapitaallasten zijn met ingang van 2019 in de begroting verwerkt (€ 44.000 in 2019)  Voor de aanleg van een fietspad Strijensas – fort Buitensluis (Numansdorp) is voor 2019 een investering van € 350.000 geraamd, af te schrijven in 40 jaar. In dit bedrag is rekening gehouden met het feit dat ook de gemeente Cromstrijen en het Waterschap een deel van de kosten dragen. De kapitaallasten zijn met ingang van 2020 in de begroting verwerkt (€ 14.000) | 18 |

Programmabegroting 2018  Op basis van de werkelijke kosten over de afgelopen jaren is gebleken dat we € 8.962 meer waterschapslasten over de bij de gemeente in bezit zijnde wegen betalen dan was geraamd. Dit bedrag is bijgeraamd.  In de perspectiefnota 2017 is ter uitvoering van de motie ‘Onderhoud openbare ruimte’ een verhoging van het budget voor het groot straatonderhoud voorgesteld met € 50.000 alsmede in relatie daarmee een verhoging van het budget groenonderhoud met € 5.000. Dit is in de begroting 2018 verwerkt.  Met ingang van april 2016 is het voor professionele gebruikers verboden onkruid op verharding te bestrijden met chemische middelen. Hierdoor moest de gemeente overstappen op niet chemische onkruidbestrijding. Vanaf november 2017 is het ook verboden onkruid op groenvakken te bestrijden met chemische middelen. Voor de onkruidbestrijding in het openbaargroen worden de kosten geraamd op € 8000 per jaar aangezien er dan alleen geschoffeld mag worden. Deze meerkosten zijn verwerkt in de begroting 2018.  De overheadkosten worden op het programma middelen geboekt. De overheadkosten welke worden toegerekend aan de grondexploitaties zijn de enige uitzondering hierop.

De doorbelasting aan de grondexploitaties is tegen geboekt op de overheadkosten (€ 72.728).  De kosten van levering van goederen en diensten zijn geïndexeerd met 1,75%. Dit is gebaseerd op de berekeningen van het CBS. De indexering is gesaldeerd in de post diversen.

Programma 3: Jeugd Mutaties 2017  Ten behoeve van Veilig Thuis zijn in 2017 extra middelen beschikbaar gesteld aan de Service Organisatie Jeugd.  Uitgangspunt is dat ‘aan de voorkant’ de 3D’s budgetneutraal in de begroting worden verwerkt. Een mutatie in de integratie uitkering sociaal domein leidt dus rechtstreeks tot een verhoging van de bijbehorende uitgaven met eenzelfde bedrag (jeugdzorg € 179.529).

Mutaties 2018  Per 1 januari 2018 bestaat er geen wettelijk onderscheid meer tussen kinderopvang en peuterspeelzalen. De gemeente subsidieert niet langer alle peuterspeelzaalplaatsen, maar alleen nog de plekken voor kinderen van ouders die niet in aanmerking komen voor kinderopvangtoeslag. De daadwerkelijke hoogte van het subsidiebedrag na harmonisatie is afhankelijk van de verdeling toeslagouders versus niet-toeslagouders in een gemeente, en de hoogte van het inkomen van de ouders die een beroep doen op een door de gemeente gesubsidieerde plaats. Regionaal is afgesproken het oude subsidiebedrag 2016 van de peuterspeelzaal minus de korting op de OKE gelden maximaal beschikbaar te houden voor peuteropvang. Voor Strijen betekent dit dat in 2018 € 19.545 vrij kan vallen. Vanwege deze regionale afspraak is de vrijval aanzienlijk lager dan in de Perspectiefnota 2018 aangenomen. | 19 |

Programmabegroting 2018  De hoge zorgvraag jeugdhulp heeft er toe geleid dat het jaar 2016 bij de SOJ met een negatief resultaat van 1,3 miljoen is afgesloten en voor 2017 een aanvullend bedrag van € 1,6 miljoen is bijgeraamd. De verwachting is dan ook dat deze aanvullende zorgvraag ertoe zal leiden dat ook voor 2018 aanvullende middelen nodig zullen zijn. Uitgaande van een aanvullend bedrag van 1 miljoen is voor Strijen € 18.000 bijgeraamd.  De kosten van levering van goederen en diensten zijn geïndexeerd met 1,75%.Dit is gebaseerd op de berekeningen van het CBS. De indexering is gesaldeerd in de post diversen.

Programma 4: Zorg & Welzijn Mutaties 2017  Uitgangspunt is dat ‘aan de voorkant’ de 3D’s budgetneutraal in de begroting worden verwerkt. Een mutatie in de integratie uitkering sociaal domein leidt dus rechtstreeks tot een mutatie van de bijbehorende uitgaven met eenzelfde bedrag. In 2017 heeft een analyse van de kosten plaats gevonden naar de vraag of de overschotten in de budgetten voor de wmo van structurele aard zijn. De financiële vertaling van de notitie Budgetruimte wmo 2017 is verwerkt in de begroting 2018 en heeft geleid tot een afname van de kosten decentralisatie wmo met € 238.081.  Door de ontoereikende financiering van de arbeidsplaatsen van de SW-medewerkers en door het financiële verdeelmodel van de bijstand vertoonde de bijgestelde meerjarenbegroting 2018 van de WIHW ernstige tekorten. In de 1e tussenrapportage 2017 is reeds goedgekeurd de tekorten te dekken uit de overschotten op de wmo budgetten. Voor 2018 is € 210.595 bijgeraamd.  Aangezien het in de lijn der verwachting ligt dat de projectorganisatie sociaal domein haar activiteiten in 2018 nog zal voortzetten is hiervoor € 90.000 geraamd, te dekken uit de reserve wmo. Het bedrag is gebaseerd op de feitelijke kosten van voorgaande jaren.

Mutaties 2018  De kosten van de teamleider Wmo zijn meegenomen in de begroting van Strijen op het programma Zorg & Welzijn (€ 106.899). De kosten van diverse Wmo medewerksters zijn geraamd op het programma middelen onder de salariskosten. De totale kosten worden doorbelast aan de uitvoeringsorganisatie Wmo (€ 252.425).  Op basis van de werkelijke kosten over de afgelopen 5 jaar is de raming van de kosten maatwerkvoorzieningen in natura (oud wvg regeling) met € 42.500 naar beneden bijgesteld.  Gemeenten hadden de Huishoudelijke Hulp Toelage (HHT) toegekend gekregen in de algemene uitkering voor 2015 en 2016. Voor 2017 en verder was hiervoor geen bedrag geraamd omdat er nog geen toezegging was. Inmiddels is gebleken dat de regeling wordt voortgezet. De begroting van 2017 moet hierop via de turap nog worden aangepast. In de meerjarenbegroting 2018 is € 30.000 geraamd voor HHT.  Soms komt het voor dat er een casus is waarvan niet gelijk duidelijk is of deze onder de WMO, Jeugdhulp of Participatiewet valt. Dit terwijl snel handelen gewenst is.

Duidelijk is wel dat er hulp geboden moet worden om escalatie te voorkomen. Voor dergelijke casussen is een budget van € 5.000 geraamd, zodat snel gehandeld kan worden. | 20 |

Programmabegroting 2018  In 2017 is besloten dat gemeenten (naar rato van het aantal kinderen dat in die gemeenten in een gezin met een laag inkomen opgroeit) via de algemene uitkering extra geld krijgen voor armoedebestrijding onder kinderen. Het geld is bedoeld voor voorzieningen in natura – zoals een abonnement voor een sportclub, een fiets of schoolbenodigdheden. Voor Strijen gaat het om een bedrag van € 19.100.  De huisvestingstaakstelling van vergunninghouders is in 2017 opnieuw verlaagd.

Hierdoor kan de begroting voor kosten inburgering met € 12.720 naar beneden worden bijgesteld.  De bijdrage regiostaf aan de dienst Gezondheid & Jeugd was t/m 2017 op het programma Algemeen bestuur geraamd, terwijl de resterende bijdragen aan de dienst G&J op het programma Zorg & welzijn waren geraamd. Met ingang van 2018 is de regiobijdrage ad € 35.178 geherrubriceerd.  De kosten van levering van goederen en diensten zijn geïndexeerd met 1,75%.Dit is gebaseerd op de berekeningen van het CBS. De indexering is gesaldeerd in de post diversen.

Programma 5: Sport & Cultuur Mutaties 2017  De gemeente Strijen neemt sinds 2011 voor 100% deel aan de rijksregeling Brede Impuls Combinatiefuncties, die moet leiden tot meer sportdeelname en een gezonde en actieve leefstijl. In de sportnota ‘Strijen in Beweging’ is opgenomen dat Strijen streeft naar het verhogen van de sportdeelname van haar inwoners. Eind 2016 is in verband daarmee het deelnamepercentage naar 120% verhoogd. De gemeente ontvangt hiervoor circa € 5.500 extra in de algemene uitkering. Middels deze regeling plus de inzet van circa € 4.500 aan eigen middelen wordt gemiddeld 10 uur per week extra ingezet op het stimuleren van sport en bewegen onder de 55+ doelgroep. Daarnaast is zowel voor de bestaande combinatiefunctionaris sport, als voor de nieuw in te zetten buurtsportcoach 55+, een –gezamenlijk- activiteitenbudget beschikbaar gesteld van € 2.500 per jaar. Het totale extra budget bedraagt hiermee € 12.500.  In 2017 is de visie met betrekking tot accommodatiebeleid opgesteld. Voor het opstellen van de visie was € 25.000 geraamd. In de nog op te stellen uitvoeringsnota zullen de financiële consequenties zichtbaar worden gemaakt. De kosten hiervan zullen in de tussenrapportage van 2018 worden meegenomen.

Mutaties 2018  Voor stimulering van evenementen in de gemeente is een bedrag van € 10.000 geraamd.

Met dit budget wordt beoogd dat er een bijdrage wordt geleverd aan de verbetering van de leefbaarheid in de kernen en de maatschappelijke participatie van de inwoners.  In de in 2016 vastgestelde sportnota is o.a. ingezet op meer bewegen voor ouderen. Er gaat onderzocht worden of een combinatie mogelijk is van speelplaatsenbeleid met meer bewegen voor ouderen. We denken hierbij aan fitnesstoestellen in de buitenlucht om zo (senioren)sporters te stimuleren om op een laagdrempelige manier te trainen.

Hiervoor is in de begroting een post van € 10.000 geraamd.

| 21 |

Programmabegroting 2018  Naar aanleiding van de notitie over de technische staat van de sporthal is door de raad gevraagd eveneens aandacht te schenken aan een functionele en beeldbepalende verbetering van de sporthal. In de perspectiefnota 2017 is hiervoor een bedrag van € 500.000 geraamd, af te schrijven in 25 jaar. De jaarlijkse kapitaallast is hiervoor geraamd op € 27.500  De kosten van levering van goederen en diensten zijn geïndexeerd met 1,75%. Dit is gebaseerd op de berekeningen van het CBS. De indexering is gesaldeerd in de post diversen.

Programma 6: Middelen en Organisatie Mutaties 2017  In de meerjarenbegroting 2017 was rekening gehouden met een salarisstijging van 1%. In werkelijkheid is een akkoord bereikt over 3,25% salarisverhoging over de periode augustus 2017 t/m juli 2018, Het verschil is bijgeraamd. Daarnaast zijn enkele medewerkers uit dienst getreden en zijn de vacatures opgevuld in een andere salarisschaal. Bij de wmo zijn inmiddels 7 personen in dienst welke op de begroting van de gemeente Strijen drukken.

Deze Wmo-kosten worden overigens doorbelast op het programma Zorg & Welzijn. Per saldo zijn de salariskosten 2018 op basis van mutaties uit 2017 gestegen met € 329.674.  Eind oktober is een medewerker op een werkervaringsplaats gestart. Er is voor hem een loonwaarde vastgesteld die wij per uur aan de medewerker vergoeden. In de begroting is € 13.650 geraamd.  Bij de gemeente zijn enkele medewerkers werkzaam voor het SOHW en voor de gemeente Binnenmaas. Daarnaast wordt een vergoeding voor ROT piket ontvangen van de Veiligheidsregio. Per saldo krijgt de gemeente € 18.000 vergoed.  Voor de specificatie van de onttrekkingen en toevoegingen aan de reserves wordt verwezen naar het desbetreffende overzicht in de programmabegroting.

Mutaties 2018  Door de pensionering van de gemeentesecretaris ontstond een vacature welke is opgevuld d.m.v. inhuur. Hiervoor is € 103.884 geraamd.  De kosten van bezwaarschriften en oninbare vorderingen werden volledig op het programma Middelen geboekt, terwijl dit ook voor een groot deel betrekking heeft op derioolheffing. Met ingang van 2018 is een deel van de kosten geherrubriceerd naar het programma Fysieke omgeving & Economie. De uitvoeringskosten van het SVHW zijn verdeeld naar verhouding van de belastingopbrengsten, waardoor ook een groter deel wordt toegerekend aan de rioolheffing. Per saldo zijn de kosten op het programma Middelen € 29.730 lager  In de begroting 2017 was de structurele doorwerking van de inflatiecorrectie ad 1,5% in het kader van de bezuinigingen weer teruggedraaid (€ 66.000) om tot een sluitende begroting te komen. Aangezien de begroting 2018 wel sluitend is, is deze post uit de meerjarenbegroting 2018 gehaald.  Door o.a. de implementatie van de Basisregistratie Geografische Topografie (BGT), het aanstellen van een fulltime Chief Information Security Officer en het onderbrengen van het technisch en functioneel beheer van de telefonie stijgt de inwonerbijdrage van het | 22 |

Programmabegroting 2018



 

 

ISHW. Daarnaast bereidt het bestuur van het ISHW een herijking van de strategie van de organisatie en de informatiefunctie van de gemeenten voor, waarvoor een businessplan wordt opgesteld. De kosten voor de herijking bedragen naar verwachting jaarlijks € 60.000. In totaal stijgt de bijdrage ISHW in 2018 met € 120.200.

De kapitaallasten van de voertuigen / automatisering / gemeentehuis zijn met € 10.760 gedaald doordat minder is geïnvesteerd in hard- en software dan was verwacht. Het renteresultaat op programma Algemene dekkingsmiddelen verlaagt hierdoor eveneens.

Doordat de huidige waarnemend burgemeester niet in Strijen woont zijn de reis- en verblijfkosten van B&W gestegen met € 6.000.

De overheadkosten worden op het programma Middelen geboekt. De overheadkosten welke worden toegerekend aan de grondexploitaties zijn de enige uitzondering hierop.

De doorbelasting aan de grondexploitaties is tegen geboekt op de overheadkosten. De doorbelasting over 2018 ligt € 13.757 hoger dan de doorbelasting welke in 2017 was geraamd.

Doordat de bovenverdieping van het gemeentehuis aan de Wmo-Uitvoeringsorganisatie wordt verhuurd nemen de huuropbrengsten van het gemeentehuis toe met € 20.900.

De kosten van levering van goederen en diensten zijn geïndexeerd met 1,75%. Dit is gebaseerd op de berekeningen van het CBS. De indexering is gesaldeerd in de post diversen.

Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Mutaties 2017  De decentralisatie uitkering van het deelfonds sociaal domein is op basis van de meicirculaire 2017 met € 153.275 naar boven bijgesteld.  De algemene uitkering voor 2018 is berekend op basis van de mei-circulaire 2017.

Daarbij is rekening gehouden met de bekende vaste en variabele gegevens van de gemeente die de grondslag zijn voor de berekening van de algemene uitkering. Ten opzichte van de raming van vorig jaar komt de algemene uitkering € 493.245 positiever uit in 2018. Verwezen wordt naar het staatje onderaan de volgende bladzijde.

Mutaties 2018  De belastingtarieven zijn met 1,75 % gestegen. Er is rekening gehouden met het aantal woningen en met het zogenaamde ‘volumebesluit’. De OZB opbrengst voor 2018 verschilt slechts minimaal van de berekening uit 2017.  Het renteresultaat 2018 was oorspronkelijk begroot op € 67.028 maar is nu voor 2018 gedaald tot € 42.036. Het verschil ad € 24.992 wordt grotendeels veroorzaakt doordat de investeringen in het GRP beduidend lager lagen dan geraamd. Door de lagere boekwaarde wordt er minder rente toegerekend.

| 23 |

Programmabegroting 2018 Toelichting bij de mutatie op de algemene uitkering: Verloopoverzicht Algemene uitkering - Algemeen deel Jaarrekening 2016 Begroting 2018

€ €

7.456.082 7.901.903

Toe- / afname t.o.v. Jaarrekening

€

445.821

€ € € € € € €

283.998 143.247 35.307 40.600 -57.330 -1

€

445.821

Specificatie Algemeen deel: Wijziging Uitkeringsfactor Wijzigingen uitgaven maatstaven Wijzigingen inkomstenmaatstaven Wijziging IU WMO Wijziging overige DU's en IU's Afrondingsverschil:

Verloopoverzicht Algemene uitkering - 3D's Jaarrekening 2016 Begroting 2018

€ €

3.429.721 3.379.232

Toe- / afname t.o.v. Jaarrekening

€

-50.489

Totale algemene uitkering begroting 2018:

€

| 24 |

11.281.135

Programmabegroting 2018

Begroting 2018 Resultaat na bestemming Programma

Feitelijk 2016 Baten

begroot 2017

begroot 2018

Lasten Saldo Baten Lasten Saldo Baten Lasten Saldo 1.720.662 1.424.742 227.473 1.769.557 1.542.084 234.412 1.990.153 1.755.741 0 208.000 -208.000 2.462 -2.462 3.008 -3.008 14.365 -14.365 81.045 81.045 62.000 -62.000

Programma 1 Bestuur & Veiligheid kosten harmonisatie agenda pensioenkosten oud wethouder dotatie reserve opgebouwd pensioen eenmalige verhoging kosten SOHW

295.920

Resultaat na bestemming

298.382

1.801.707

1.503.325

230.481

1.769.557

1.539.076

518.777

1.990.153

1.471.376

Programma 2 Fysieke omgeving & Economie2.805.869 asfaltonderhoud Trambaan / Edisonstraat 311.800 dekking afschrijving herinrichting Kaai kosten aanleg skatepark 14.596 onttrekking versnelde afschrijving 29.144 projectleider woningbouw kosten Oranjewijk 9.522 kosten verfraaiing bedrijventerrein brongericht meetnet 8.500 maatregelenplan duurzaamheid 30.823 energiescans sportverenigingen 7303 bijdrage project Dam (sociaal fonds) afschrijving begraafplaats 18.645 ontrekking versnelde afschrijving Kaai 500.000 kosten verkeerscirculatieplan 50.000 dotatie sociaal fonds uit algemene reserve 17.200 kosten invoering omgevingswet dotatie onderhoud wegen

4.307.106

1.501.237 -311.800

2.463.010

3.278.919

815.909

4.731.596

5.729.263

997.667

Resultaat na bestemming

3.803.402

4.307.106

503.704

Programma 3 Jeugd onttrekking versnelde afschrijving onttrekking nieuwbouw scholen onttrekking kwal.inspecties kinderopvang

24.572 1.252 43.376 6.000

2.659.302

Resultaat na bestemming

75.200

Programma 4 Zorg & Welzijn kosten projectorganisatie 3D's uitvoeringsorganistie WMO/transformatie kosten vrijwilligersbeleid

2.432.145

Resultaat na bestemming

2.509.451

79.050 26.359 47.574

Programma 5 Sport & Cultuur archeologische vondsten Kerkstraat versnelde afschrijving sportvelden subsidie boerderij Oost Leeuwenstein monumentenfonds dekking kapitaallasten MFA Resultaat na bestemming

-14.596 -29.144

29.760

-29.760

29.144 36.400

-29.144 -36.400

26.493 26.000

-26.493 -26.000

10.000 25.000

-10.000 -25.000

10.000 25.000

-10.000 -25.000

99.604 19.010

-99.604 -19.010

19.010

-19.010

50.000

-50.000

50.000

-50.000

123.900

-123.900

-9.522 -8.500 -30.823 -7.303 -18.645 -500.000 -50.000 -17.200

316.477

316.477

2.732.168

3.595.396

863.228

5.041.759

5.729.263

687.504

2.634.730 -1.252 -43.376 -6.000

64.202 1.252 43.376 6.751

2.387.666

2.323.464 -1.252 -43.376 -6.751

64.265 1.252 43.376 8.000

2.529.552

2.465.287 -1.252 -43.376 -8.000

2.659.302

2.584.102

115.581

2.387.666

2.272.085

116.893

2.529.552

2.412.659

5.174.866

2.742.721

929.693

4.084.393

3.154.700

1.301.727 90.000

4.464.674

3.162.947 -90.000

-72.729 -4.577

3.689

5.174.866

2.665.415

933.382

4.084.393

3.151.011

1.391.727

4.464.674

3.072.947

1.033.904

954.854 -26.359 -47.574

68.316

1.089.123

1.020.807

67.444

1.020.656

953.212

-43.685 -32.530 -26.266 -41.998

43.685

-43.685

5.000 41.998

-5.000 -41.998

72.729 4.577

13.782 41.998

-13.782 -41.998

43.685 32.530 26.266 41.998

-3.689

208.763

1.033.904

825.141

212.795

1.089.123

876.328

158.127

1.020.656

862.529

Programma 6 Middelen & Organisatie salaris en overheadkosten kosten vervanging bij ziekte reserve afschrijving CV / luchtbehandeling dotatie reserve monumentenfonds dotatie reserve vervanging bij ziekte versnelde afschrijving hard/software versnelde afschrijving gemeentehuis dotatie reserve sociale woningbouw dotatie reserve precariorecht dotatie reserve versnelde afschrijving mutatie op reserves

2.371.694 108.308 11.586 8.416

1.686.116 4.675.626

-685.578 4.567.318 -11.586 -8.416

647.190 182.951 30.000 8.416

396.544 4.769.031

-250.646 4.586.080 -30.000 -8.416

1.176.293 87.254 30.000 8.416 50.000

594.205 5.222.049

-582.088 5.134.795 -30.000 -8.416 0

38.427 84.077

-38.427 -84.077 4.328

21.072 84.077

Resultaat na bestemming

30.548 84.076

50.000

17.200

-30.548 -84.076 17.200

500.000 799.695

500.000 799.695

317.500

317.500

693.993

693.993

2.614.628

7.678.637

5.064.009

991.061

5.487.403

4.496.342

1.457.112

6.992.247

5.535.135

Algemene dekkingsmiddelen exploitatiesaldo onttrekking aandelen bouwfonds onttrekking BCF

14.280.868

63.851 1.076.993

-14.217.017

13.319.249

126.851

-13.192.398

13.973.229

84.811 857

-5.672

5.672 0

-5.672 0

4.589 150.000

-13.888.418 857 -4.589 -150.000

Resultaat na bestemming

14.286.540

-13.145.696

13.324.921

-13.198.070

14.127.818

85.668

-14.042.150

4.328

-21.072 -84.077 432.000

5.672 0 1.140.844

| 25 |

126.851

432.000

Programmabegroting 2018 Begroting 2018 Resultaat na bestemming Programma

begroot 2019 Baten

Programma 1 Bestuur & Veiligheid kosten harmonisatie agenda pensioenkosten oud wethouder

154.447

begroot 2020

begroot 2021

Lasten Saldo Baten Lasten Saldo Baten Lasten Saldo 1.709.346 1.554.899 154.793 1.692.195 1.537.402 152.763 1.699.680 1.546.917

14.365

-14.365

14.365

-14.365

14.365

-14.365

eenmalige verhoging kosten SOHW Resultaat na bestemming

168.812

1.709.346

1.540.534

169.158

1.692.195

1.523.037

167.128

1.699.680

1.532.552

Programma 2 Fysieke omgeving & Economie4.825.798 asfaltonderhoud Trambaan / Edisonstraat dekking afschrijving herinrichting Kaai 29.760 kosten aanleg skatepark onttrekking versnelde afschrijving 25.790 projectleider woningbouw kosten Oranjewijk kosten verfraaiing bedrijventerrein brongericht meetnet 10.000 maatregelenplan duurzaamheid energiescans sportverenigingen bijdrage project Dam (sociaal fonds) afschrijving begraafplaats 19.010 ontrekking versnelde afschrijving Kaai kosten verkeerscirculatieplan 50.000 dotatie sociaal fonds uit algemene reserve kosten invoering omgevingswet 144.700 dotatie onderhoud wegen

5.815.253

989.455

3.240.803

4.215.838

975.035

3.403.967

4.271.303

867.336

-29.760

33.600

-33.600

33.600

-33.600

-25.790

21.567

-21.567

21.567

-21.567

-10.000

10.000

-10.000

-19.010

19.010

-19.010

19.010

-19.010

-50.000

50.000

-50.000

50.000

-50.000

-144.700

123.900

-123.900

20.900

-20.900

Resultaat na bestemming

5.105.058

5.815.253

710.195

3.498.880

4.215.838

716.958

3.549.044

4.271.303

722.259

Programma 3 Jeugd onttrekking versnelde afschrijving onttrekking nieuwbouw scholen onttrekking kwal.inspecties kinderopvang

47.618 1.252 43.376 5.699

2.510.043

2.462.425 -1.252 -43.376 -5.699

47.618 1.252 43.376

2.512.700

2.465.082 -1.252 -43.376 0

47.618

2.515.425

2.467.807 0 -43.376 0

Resultaat na bestemming

97.945

2.510.043

2.412.098

92.246

2.512.700

2.420.454

90.994

2.515.425

2.424.431

Programma 4 Zorg & Welzijn kosten projectorganisatie 3D's uitvoeringsorganistie WMO/transformatie kosten vrijwilligersbeleid

1.376.890

4.399.044

3.022.154

1.405.831

4.432.460

3.026.629

1.435.519

4.443.656

3.008.137

Resultaat na bestemming

1.376.890

4.399.044

3.022.154

1.405.831

4.432.460

3.026.629

1.435.519

4.443.656

3.008.137

65.232

1.016.725

995.989

992.320

929.059

Programma 5 Sport & Cultuur archeologische vondsten Kerkstraat versnelde afschrijving sportvelden subsidie boerderij Oost Leeuwenstein monumentenfonds dekking kapitaallasten MFA

43.376

951.493

64.261

931.728

63.261

44.905

-44.905

24.418

-24.418

24.418

-24.418

5.000 41.998

-5.000 -41.998

5.000 41.998

-5.000 -41.998

5.000 41.998

-5.000 -41.998

Resultaat na bestemming

157.135

1.016.725

859.590

135.677

995.989

860.312

134.677

992.320

857.643

Programma 6 Middelen & Organisatie salaris en overheadkosten kosten vervanging bij ziekte reserve afschrijving CV / luchtbehandeling dotatie reserve monumentenfonds dotatie reserve vervanging bij ziekte versnelde afschrijving hard/software versnelde afschrijving gemeentehuis dotatie reserve sociale woningbouw dotatie reserve precariorecht dotatie reserve versnelde afschrijving mutatie op reserves

717.716 87.254 30.000 8.416

544.205 5.236.386

-173.511 5.149.132 -30.000 -8.416

737.102 87.254 30.000 8.416

664.205 5.226.971

-72.897 5.139.717 -30.000 -8.416

497.027 87.254 30.000 8.416

544.205 5.234.812

47.178 5.147.558 -30.000 -8.416

120.000 5.823 84.077

120.000

-9.069 -84.077

0 -5.823 -84.077

84.077

Resultaat na bestemming

9.069 84.077

-84.077

432.000

432.000

432.000

432.000

432.000

432.000

285.417

285.417

184.802

184.802

64.727

64.727

936.532

6.498.008

5.561.476

1.072.672

6.627.978

5.555.306

706.774

6.275.744

5.568.970

Algemene dekkingsmiddelen exploitatiesaldo onttrekking aandelen bouwfonds onttrekking BCF

14.079.226

84.811 38.368

-13.994.415 38.368 0 -150.000

14.198.834

84.811 111.327

-14.114.023 111.327

14.226.287

84.811 127.484

-14.141.476 127.484

-100.000

100.000

Resultaat na bestemming

14.229.226

-14.106.047

14.298.834

-14.102.696

14.326.287

150.000 123.179

100.000

| 26 |

196.138

-100.000 212.295

-14.113.992

Programmabegroting 2018 BEGROTINGSSALDO GECORRIGEERD MET INCIDENTELE BATEN EN LASTEN

2016

2017

2018

2019

2020

2021

Totaal lasten programma

1.720.662

1.769.557

1.990.153

1.709.346

1.692.195

1.699.680

Totaal baten programma

295.920

227.473

234.412

154.447

154.793

152.763

Saldo programma

1.424.742

1.542.084

1.755.741

1.554.899

1.537.402

1.546.917

incidentele lasten:

164.809

8.000

244.718

0

5.806

0

incidentele baten

81.045

0

270.000

0

0

0

Saldo incidentele B&L

83.764

8.000

-25.282

0

5.806

0

1.340.978

1.534.084

1.781.023

1.554.899

1.531.596

1.546.917

Totaal lasten programma

4.307.106

3.278.919

5.729.263

5.815.253

4.215.838

4.271.303

Totaal baten programma

2.805.869

2.463.010

4.731.596

4.825.798

3.240.803

3.403.967

Saldo programma

1.501.237

815.909

997.667

989.455

975.035

867.336

incidentele lasten:

399.744

35.000

616.900

586.700

565.900

452.900

incidentele baten

971.398

35.000

184.900

154.700

133.900

20.900

-571.654

0

432.000

432.000

432.000

432.000

2.072.891

815.909

565.667

557.455

543.035

435.336

Totaal lasten programma

2.659.302

2.387.666

2.529.552

2.510.043

2.512.700

2.515.425

Totaal baten programma

24.572

64.202

64.265

47.618

47.618

47.618

Saldo programma

2.634.730

2.323.464

2.465.287

2.462.425

2.465.082

2.467.807

incidentele lasten:

0

0

0

0

0

0

incidentele baten

0

0

0

0

0

0

Saldo incidentele B&L

0

0

0

0

0

0

2.634.730

2.323.464

2.465.287

2.462.425

2.465.082

2.467.807

Totaal lasten programma

5.174.866

4.084.393

4.464.674

4.399.044

4.432.460

4.443.656

Totaal baten programma

2.432.145

929.693

1.301.727

1.376.890

1.405.831

1.435.519

Saldo programma

2.742.721

3.154.700

3.162.947

3.022.154

3.026.629

3.008.137

incidentele lasten:

171.456

7.266

90.000

0

0

0

incidentele baten

77.306

3.689

90.000

Saldo incidentele B&L

94.150

3.577

0

0

0

0

2.648.571

3.151.123

3.162.947

3.022.154

3.026.629

3.008.137

Totaal lasten programma

1.033.904

1.089.123

1.020.656

1.016.725

995.989

992.320

Totaal baten programma

79.050

68.316

67.444

65.232

64.261

63.261

Saldo programma

954.854

1.020.807

953.212

951.493

931.728

929.059

incidentele lasten:

40.140

53.796

0

0

0

0

incidentele baten

40.140

53.796

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

954.854

1.020.807

953.212

951.493

931.728

929.059

PROGRAMMA : ALGEMEEN BESTUUR & VEILIGHEID

Saldo gecorrigeerd m et incidentele B&L PROGRAMMA : FYSIEKE OMGEVING & ECONOMIE

Saldo incidentele B&L Saldo gecorrigeerd m et incidentele B&L PROGRAMMA : JEUGD

Saldo gecorrigeerd m et incidentele B&L PROGRAMMA : ZORG & WELZIJN

Saldo gecorrigeerd m et incidentele B&L PROGRAMMA : SPORT & CULTUUR

Saldo incidentele B&L Saldo gecorrigeerd m et incidentele B&L

| 27 |

Programmabegroting 2018 2016

2017

2018

2019

2020

2021

Totaal lasten programma

7.438.735

5.165.575

5.817.111

5.818.959

6.002.503

5.906.501

Totaal baten programma

2.480.002

830.141

1.263.547

804.970

824.356

584.281

Saldo programma

4.958.733

4.335.434

4.553.564

5.013.989

5.178.147

5.322.220

incidentele lasten:

525.846

0

59.158

0

120.000

9.158

incidentele baten

678.313

0

50.000

0

120.000

0

-152.467

0

9.158

0

0

9.158

5.111.200

4.335.434

4.544.406

5.013.989

5.178.147

5.313.062

PROGRAMMA : MIDDELEN & ORGANISATIE

Saldo incidentele B&L Saldo gecorrigeerd m et incidentele B&L

PROGRAMMA : ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN & ONVOORZIEN Totaal lasten programma

63.851

126.851

84.811

84.811

84.811

84.811

Totaal baten programma

14.280.868

13.319.249

13.973.229

14.079.226

14.198.834

14.226.287

-14.217.017

-13.192.398

-13.888.418

-13.994.415

-14.114.023

-14.141.476

Saldo programma incidentele lasten:

0

0

0

0

0

0

20.832

5.672

436.589

432.000

432.000

432.000

-20.832

-5.672

-436.589

-432.000

-432.000

-432.000

-14.196.185

-13.186.726

-13.451.829

-13.562.415

-13.682.023

-13.709.476

Totaal lasten alle programma's

22.398.426

17.902.084

21.636.220

21.354.181

19.936.496

19.913.696

Totaal baten alle programma's

22.398.426

17.902.084

21.636.220

21.354.181

19.936.496

19.913.696

0

0

0

0

0

0

incidentele lasten alle programma's

1.301.995

104.062

1.010.776

586.700

691.706

462.058

incidentele baten alle programma's

1.869.034

98.157

1.031.489

586.700

685.900

452.900

-567.039

5.905

-20.713

0

5.806

9.158

567.039

-5.905

20.713

0

-5.806

-9.158

incidentele baten Saldo incidentele B&L Saldo gecorrigeerd m et incidentele B&L

Saldo alle programma's

Incidentele B&L alle programma's Saldo gecorrigeerd m et incidentele B&L

(negatief bedrag betekent een batig saldo)

| 28 |

Programmabegroting 2018

PROGRAMMABEGROTING 2018

| 29 |

Programmabegroting 2018 PROGRAMMA ALGEMEEN BESTUUR & VEILIGHEID Inhoud Het programma omvat het functioneren van bestuursorganen, de regionale samenwerking, dienstverlening, communicatie, burgerzaken, verkiezingen, rechtsbescherming, openbare orde, veiligheid, brandweer & rampenbestrijding en bestrijding van overlast.

Ontwikkelingen Bestuurlijke toekomst De provincie Zuid-Holland heeft bij besluit van 22 februari 2017 het herindelingsadvies voor de Hoeksche Waard vastgesteld en dit advies toegezonden aan de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. De minister heeft op basis van dit advies het wetgevingstraject opgestart. Bij het opmaken van deze begroting dient de wet nog te worden aangeboden aan de Tweede Kamer (de Raad van State heeft al wel advies uitgebracht).

Er van uitgaande dat het wetsontwerp in het najaar van 2017 de Tweede Kamer zal bereiken, zal bij een normaal verloop van het wetgevingstraject de herindeling op 1 januari 2019 een feit zijn. Dit betekent dat de tijd begint te dringen en dat er écht stappen gezet dienen te worden om dit fusieproces in goede banen te leiden. De colleges van burgemeester en wethouders hebben daarom besloten het Regionaal managementteam (RMT) opdracht te geven voorbereidingen te treffen voor de inrichting van een projectorganisatie. Deze projectorganisatie start op de datum waarop het wetsvoorstel wordt aangeboden aan de Tweede Kamer.

Door de colleges (geaccordeerd door de gemeenteraden) is vorig jaar al wel afgesproken om de periode, waarin er nog geen duidelijkheid is of het een herindeling dan wel versterkte bestuurlijke samenwerking wordt, te benutten om concrete voorbereidende stappen te zetten op weg naar een bestuurlijke inrichting van de Hoeksche Waard (hoe die ook moge zijn).

Dit heeft zijn vorm gekregen in de harmonisatieagenda, waarvan u in de raadsvergadering van 20 juni 2017 kennis heeft kunnen nemen. Om die agenda te realiseren is door u voor het jaar 2017 een budget van (incidenteel) € 74.000,- gereserveerd en hiernaast voor (tijdelijk / incidenteel) inhuur van extra ambtelijke capaciteit een bedrag van € 50.000,-. De werkzaamheden die in het kader van de harmonisatieagenda worden uitgevoerd zijn ook van nut voor de herindeling. Voor het jaar 2018 dient voor de uitvoering van de harmonisatieagenda rekening te worden gehouden met een kostenpost van € 10,- per inwoner en voor (tijdelijk / incidenteel) inhuur ambtelijke capaciteit een bedrag van € 120.000,-. In de Perspectiefnota is hiervan reeds melding gemaakt.

Voor de herindeling zullen naast de harmonisatieagenda wel extra werkzaamheden moeten worden uitgevoerd. Bij het opmaken van deze begroting was nog niet duidelijk welke kosten verbonden zijn aan de extra werkzaamheden voor de herindeling. Bij de uitwerking van de projectorganisatie zal hierover meer duidelijkheid ontstaan. Hiervoor zal een separaat voorstel aan uw raad worden voorgelegd.

Wat willen we bereiken De volgende doelstellingen worden geformuleerd:  Een lokaal bestuur dicht bij de burger, met een grote mate van herkenbaarheid en transparantie;  Doorontwikkeling bestuurlijke organisatie Hoeksche Waard;  Een gemeente met voldoende bestuurlijke en ambtelijke kwaliteit om haar taken efficiënt en effectief uit te kunnen voeren;  Een betrokken burger en wederzijds begrip tussen gemeente en burgers, bedrijven en instellingen mede tot stand gekomen door een goede communicatie; | 30 |

Programmabegroting 2018  Kwaliteit dienstverlening verhogen door middel van –verdere ontwikkeling elektronische dienstverlening;  Een goed functionerend samenwerkingsorgaan Hoeksche Waard waarin goed wordt samengewerkt op het gebied van strategische ontwikkelingen van de Hoeksche Waard.  Een nieuwe fusiegemeente Hoeksche Waard per 1-1-2019, die zowel ambtelijk als bestuurlijk zodanig is ingericht dat zij haar taken op een uitstekende wijze kan vervullen.  Als hoofddoelstelling geldt het creëren van een gemeente waarin een ieder veilig is en zich veilig voelt.  Het voorkomen van het verstoren van de openbare orde en zo nodig het handhaven hiervan;  Het terugdringen van de overlast en de subjectieve en objectieve gevoelens van onveiligheid die ondervonden worden;  Het doen naleven van regelgeving, vallend onder de verantwoordelijkheid van de gemeente;  Zorgdragen voor hulpverlening en een zo optimaal mogelijke veiligheid en bescherming van mensen, dieren, goederen en het milieu in situaties van brand, rampen en andere buitengewone situaties.

Wat doen we al Bestaande bestuurlijke kaders:              

Communicatiebeleidsplan 2008 e.v.

Verordening op de raadscommissies 2010 Verordening Rekenkamercommissie 2011 Meerjaren Uitvoeringsprogramma Hoeksche Waard Gemeenschappelijke regeling samenwerkingsorgaan Hoeksche Waard Gemeenschappelijke regeling SOHW Beleidsplan Veiligheidsregio Zuid-Holland-zuid 2017-2020 Regionaal Crisisplan Integraal Veiligheidsbeleid Hoeksche Waard Drank- en Horecawet Nota verbonden partijen Harmonisatieagenda Hoeksche Waard 2017 Visie op Dienstverlening Perspectiefnota

Digitale informatievoorziening Operatie NUP en i-NUP zijn op 31 december 2014 beëindigd. Met het afronden van de programma’s i-NUP en Operatie NUP per genoemde datum is een groot gedeelte van de i-NUP-basisinfrastructuur implementeerbaar gemaakt en is het merendeel van de aansluitingen gerealiseerd. Daarmee vormde het de opmaat naar een Generieke Digitale Infrastructuur (GDI) die onder regie van de Digicommissaris (Nationaal Commissaris Digitale Overheid) verder vorm moest krijgen.

Een en ander was gericht op het behalen van de doelstelling van Digitaal 2017.

In het Regeerakkoord staat dat burgers en bedrijven hun zaken met de overheid in 2017 digitaal kunnen afhandelen. Om een compacte, efficiënte overheid te realiseren met hoogwaardige dienstverlening, is digitalisering een vereiste en is het digitale kanaal het voorkeurskanaal. Het uitgangspunt is: digitaal waar het kan, persoonlijk waar het moet. | 31 |

Programmabegroting 2018 In verschillende overheid brede visiedocumenten is deze ambitie in de afgelopen jaren vertaald in algemene uitgangspunten voor de verdere ontwikkeling van (digitale) dienstverlening. Het programma Digitaal2017 richt zich op het bevorderen van de overheid brede digitale overheidsdienstverlening aan burgers en bedrijven en is bezig, in overleg met alle medeoverheden, met de ontwikkeling van een implementatieagenda.

De VNG steunt de ingezette beweging naar meer digitalisering (in combinatie met flankerend beleid ten behoeve van doelgroepen en diensten waarvoor digitalisering moeizaam of onmogelijk is). Dat blijkt met name uit de Digitale Agenda 2020 (DA2020), waarin de financiering, de besturing, de aanpak en ook de initiële projectenkalender zijn beschreven om te komen tot een krachtiger en meer gezamenlijke vernieuwing op het vlak van dienstverlening en informatievoorziening.

DA2020 is op 3 juni 2017 goedgekeurd door de ALV VNG en is daarmee leidend voor alle collectieve activiteiten op het vlak van informatievoorziening binnen het gemeentelijke veld. De consequentie is dat het tempo waarin de doelstellingen van Digitaal 2017 in het gemeentelijke veld worden gerealiseerd, bepaald wordt door de doelstellingen, projecten en mijlpalen van DA2020.

Veel van de doelstellingen van Digitaal 2017 worden gerealiseerd via de projecten van DA2020.

Maar het is niet alleen een toenemende digitalisering van de informatievoorziening waar gemeenten mee te maken krijgen. Gemeenten krijgen ook te maken met ontwikkelingen die te maken hebben met landelijke en provinciale wet- en regelgeving (zoals de Omgevingswet of de invoering van de Generieke Digitale Infrastructuur van de overheid), technologische innovaties (zoals blockchain, zelfrijdende voertuigen of 3D-printen), maatschappelijke trends (zoals een toenemende mate van ondernemerschap, vergrijzing en individualisering) en ontwikkelingen die te maken hebben met steeds hogere verwachtingen van inwoners en ondernemers met betrekking tot de gemeentelijke digitale dienstverlening.

Voor gemeenten is het de uitdaging om optimaal mee te bewegen met al die ontwikkelingen en trends in de samenleving en (bij voorkeur gezamenlijk) te anticiperen op bijgestelde verwachtingen en aan te sluiten op nieuwe kansen die ontstaan.

Veiligheid Publieksevenementen Vanuit de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid is in samenwerking met de 17 gemeenten van deze regio de handreiking Publieksevenementen vastgesteld. Deze stap beschrijft hoe het proces van aanvraag, de vergunning en het evenement verloopt en wat de rol van de adviserende en uitvoerende diensten is. Deze stap is nodig om het beoordelen van evenementen en de controle op evenementen verder te professionaliseren, zodat de risico’s van de (wat grotere) evenementen steeds verder worden beperkt. Daarnaast is een regiegroep Publieksevenementen actief dat als een vraagbaak fungeert voor de behandeling van actuele vraagstukken en de behandelaars voorziet van flitsberichten, nieuwsbrieven en in-company cursussen. De tweede stap van de professionalisering is het werken met een digitaal systeem. Zowel de gemeenten als de adviserende diensten werken met een DigiMak 2.0 systeem. Door het gebruik van het DigiMak 2.0 systeem is het efficiënter en gemakkelijker geworden om de evenementaanvragen en de advisering daarop te verwerken.

Helaas werken op dit moment nog niet alle gemeenten in de regio Zuid-Holland-Zuid volgens de handreiking Publieksevenementen. Er wordt aan gewerkt om op dit terrein unanimiteit te bereiken.

Veiligheidsprojecten In de Hoeksche Waard wordt de samenwerking op het terrein van veiligheid al nadrukkelijk gezocht.

Ook regionaal, op eenheid Rotterdam-niveau en Zuid-Holland zuid, wordt de samenwerking gezocht.

Op regionaal niveau wordt het verbeteren van leefbaarheid aangepakt. Een aantal regionale veiligheidsorganisaties, zoals het Veiligheidshuis en het Regionaal Informatie & Expertise Centrum, is hiervoor opgericht. Hierbij wordt uitgegaan van het feit dat alle gemeenten meedoen, zodat een sterk fundament wordt gecreëerd. Er is begin 2017 opdracht gegeven om scenario’s te maken voor een toekomstbestendig Veiligheidshuis. De stuurgroep Veiligheidshuis Zuid-Holland Zuid is inmiddels aan de slag om samen met alle partners uit te werken welke functie het veiligheidshuis gaat vervullen. Dit in relatie met het veiligheids-en zorgbeleid van gemeenten, zodat een gefundeerde keuze gemaakt kan worden. Pas na uitwerking zal duidelijk worden wat een realistische verhoging | 32 |

Programmabegroting 2018 van de inwonerbijdrage kan worden. Want naast de inwonerbijdrage zal ook kritisch gekeken worden naar de partnerbijdrage. Voor 2018 wordt om een incidentele bijdrage gevraagd, zodat er in ieder geval extra capaciteit kan komen. In 2018 wordt duidelijk welke functie het Veiligheidshuis gaat vervullen en hoe hoog de inwonerbijdrage vanaf 2019 wordt.

Regionaal Crisisplan De Wet Veiligheidsregio’s bepaalt dat iedere Veiligheidsregio een crisisplan heeft. De opzet van het plan is om tijdens een crisis de hulpdiensten en gemeenten te laten samenwerken in een multidisciplinaire crisisorganisatie. Jaarlijks wordt het crisisplan in overleg met alle diensten en gemeenten geactualiseerd. De oefeningen met alle diensten en gemeenten worden ieder jaar door de Veiligheidsregio georganiseerd. In 2017 zijn oefeningen georganiseerd waarbij met alle teams van de sub-regionale crisisorganisatie tegelijk is geoefend. In 2018 worden er voor de teams afzonderlijk oefeningen en themabijeenkomsten georganiseerd.

Drank- en Horecawet De Drank- en Horecawet bepaalt dat de gemeenten verantwoordelijk zijn voor het toezicht en handhaving van de Drank- en Horecawet. De gemeenten in de Hoeksche Waard hebben er voor gekozen om samen te werken op dit gebied. Op dit moment worden via een bedrijf Bijzondere Opsporings Ambtenaars (BOA’s) ingehuurd voor het toezicht op de Drank- en Horecawet en de horeca / alcoholgerelateerde artikelen in de Algemene Plaatselijke Verordening (APV). Voor het toezicht op de naleving van de overige bepalingen van de APV zijn geen toezichthouders aangesteld.

Het gaat bijvoorbeeld om bepalingen met betrekking tot het parkeren van aanhangwagens op de openbare weg. Voor de naleving van dergelijke bepalingen is de gemeente in belangrijke mate afhankelijk van de politie. Wij willen onderzoeken wat de mogelijkheden zijn om de taken van de BOA’s uit te breiden naar de overige bepalingen van de APV.

Wat gaan we doen Bron Beleids-programma

Doelstelling bestuurlijke organisatie Hoeksche Waard

Gemeentewet

Het hebben van een Integraal Veiligheidsbeleid Optimale dienstverlening tegen zo laag mogelijke kosten Optimale bevolkingszorg

Visie op dienstverlening / uitvoeringsagenda / harmonisatieagenda Bestuursbesluit Veiligheidsregio ZHZ

Actiepunt Uitvoering geven aan ARHI procedure Hoeksche Waard.

Daarnaast optimalisering ambtelijke samenwerking Hoeksche Waard (harmonisatie) Het uitvoeren van het integraal veiligheidsbeleid

Jaar uitvoering 2017 / 2018

Jaarlasten 165.000

2015-2018

p.m.

Optimale dienstverlening tegen zo laag mogelijke kosten

2017 - 2018

p.m.

Doorontwikkelen bevolkingszorg

2018 - 2018

p.m.

| 33 |

Programmabegroting 2018 Toelichting actiepunten Bestuurlijke Toekomst Hoeksche Waard In het laatste kwartaal van 2017 en in 2018 zullen stappen worden gezet om de herindeling van de 5 gemeenten in de Hoeksche Waard per 1 januari 2019 in goede banen te leiden. De colleges van burgemeester en wethouders van de 5 gemeenten hebben het RMT gevraagd voorbereidingen te treffen voor het inrichten van een projectorganisatie, die belast wordt met de voorbereidingen op een mogelijke herindeling Hoeksche Waard. Deze projectorganisatie start op de datum waarop het wetsvoorstel wordt aangeboden aan de Tweede Kamer.

Integraal veiligheidsbeleid De gemeenten in de Hoeksche Waard hebben gezamenlijk een integraal veiligheidsbeleid vastgesteld voor 2015-2018. De gemeenten werken nauw samen met de zorg- en justitiële ketenpartners. Veilig in de buurt (waaronder burgerparticipatie), jeugd, ondermijning / georganiseerde criminaliteit en fysieke veiligheid zijn de thema’s waar vanaf 2016 activiteiten voor worden uitgevoerd.

In 2018 blijven we de burger-participatie-projecten, Buurt WhatsApp en buurtbemiddeling ondersteunen. Daarnaast blijven we werken aan het vergroten van het veiligheidsbewustzijn. Om de verkoop van gestolen goederen tegen te gaan zal er een digitaal opkopersregister komen.

Dienstverlening.

Aan de commissie ABA is in haar vergadering van 6 juli 2017 een presentatie gegeven over optimale dienstverlening. Toelichting is gegeven op de door Rijnconsult opgemaakte business case ‘Samenwerking Dienstverlening in de Hoeksche Waard’ en de door de colleges in dit kader gemaakte keuze om in eerste instantie de samenwerking met name te richten op personeel en kennisdeling / opleiding. Daarnaast zal digitalisering van de gemeentelijke producten nog verder worden ontwikkeld, zonder overigens de fysieke dienstverlening uit het oog te verliezen. Ook zal de harmonisatie van de huisstijl verder ter hand worden genomen. Denk hierbij aan bijvoorbeeld de opmaak van brieven en B&W en raadsvoorstellen. Tenslotte zal het thuisbezorgen van reisdocumenten in het laatste kwartaal van 2017 haar intrede hebben gedaan.

Doorontwikkeling bevolkingszorg.

Begin 2016 is door het Algemeen Bestuur van de Veiligheidsregio ZHZ aan de Coördinerend Gemeentesecretaris (CGS) opdracht gegeven om te komen tot een evaluatie van en visie op de doorontwikkeling van de bevolkingszorg. Die evaluatie is uitgevoerd en de uitkomst van die evaluatie was globaal als volgt:  De betrokkenheid ,motivatie, kennis en kunde van de medewerkers binnen de crisisorganisatie is goed geborgd,  De bevolkingszorg zodanig organiseren dat deze ook ingezet kan worden bij gebeurtenissen met een bestuurlijke / maatschappelijke impact.  De zelfredzaamheid is een onlosmakelijk onderdeel van de bevolkingszorg.  Als gevolg van regionale samenwerking moet de efficiency en kwaliteit toenemen.

Deze uitkomst is / wordt meegenomen in afzonderlijke sessies, die op dit moment worden gehouden en waaraan wordt deelgenomen door burgemeesters, gemeentesecretarissen en ambtenaren rampen-en crisisbeheersing.

Doel van dit alles is om eind 2017 of dan wel begin 2018 besluitvorming te hebben op de voorstellen in het kader van een toekomstbestendige crisisorganisatie.

| 34 |

Programmabegroting 2018 Wijze waarop de Verbonden Partijen bijdragen aan doelstellingen van de gemeente?

Naam Gemeenschappelijke regeling Samenwerkingsorgaan Hoeksche Waard Doel Samenwerking op de domeinen: fysiek, sociaal, economisch, veiligheid en bestuurlijk & organisatorisch.

Relatie programma Doelstelling: ‘Ter behartiging van de strategische belangen van de Hoeksche Waard zal een nietvrijblijvende samenwerking met andere organen worden aangegaan’.

Naam Gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Zuid Holland Zuid Doel Een veilige regio voor iedereen door middel van samenwerking tussen organisaties als politie, brandweer en GHOR en de samenwerking met partners.

Relatie programma Doelstelling: ‘Voorbereiding rampenbestrijding’.

| 35 |

Programmabegroting 2018 Wat zijn de beleidsindicatoren?

Indicator

Eenheid

Strijen

Binnenmaas

Cromstrijen

Korendijk

Formatie

Fte per 1.000 inwoners Fte per 1.000 inwoners Kosten per inwoner Kosten als % van de totale loonsom + totale kosten externe inhuur % van totale lasten

6,2

4,1

5,4

5,1

Oud Beijerland 5,8

6,2

3,9

5,4

4,8

5,3

559

383

540

494

507

11,0%

6,3%

2,3%

5,4%

2,2%

13%

9%

14,0%

13%

13%

Bezetting Apparaatskosten Externe inhuur

Overhead

| 36 |

Programmabegroting 2018 Wat mag het kosten PROGRAMMA : ALGEMEEN BESTUUR & VEILIGHEID

Lasten

2016

2017

2018

2019

2020

2021

Prioriteiten / bijzonderheden: Verdere ontwikkeling e-dienstverlening

10.000

Waar staat je gemeente

5.806

Regionale samenwerking Verkiezingen

129.000

208.000

19.000

14.500

24.000

Aanvullende bijdrage SOHW

8.281

70.812

8.911

8.911

12.000 8.911

Projecten VNG

55.000

55.000

55.000

55.000

Kosten reis- en rij documenten

68.460

79.005

69.371

25.905

26.948

28.239

Accountantskosten

39.518

36.500

41.000

41.000

41.000

41.000

APPA plan w ethouders

33.957

38.800

22.500

22.500

22.500

22.500

Aanvullende dotatie opbouw pensioen w ethouders

129.602

Afscheid raadsleden

6.992

Eindheffing w erkkostenregeling

17.692

25.589

40.647

40.647

40.647

40.647

Bijdrage boxen Veiligheidsregio

556.331

559.897

621.870

653.622

653.622

653.622

40.174

40.174

0

0

0

0

Bestuurlijke samenw erking

124.361

120.035

120.117

120.117

120.117

120.117

Bestuursorganen en bestuursondersteuning

596.864

591.357

596.906

596.906

596.906

596.906

Burgerzaken

15.355

19.377

17.684

17.684

17.684

17.684

Openbare orde en veiligheid

90.067

100.823

104.754

103.054

103.054

103.054

1.720.662

1.769.557

1.990.153

1.709.346

1.692.195

1.699.680

141.657

151.271

133.208

53.243

53.589

51.559

36.129

46.701

72.770

72.770

72.770

72.770

16.990

12.000

12.000

12.000

12.000

12.000

11

11

11

11

11

11

Bijdrage regiostaf Dienst G&J Bestaand beleid:

Totaal lasten programma Baten Prioriteiten / bijzonderheden: opbrengst reis- en rij documenten doorberekende kosten Veiligheidsregio Bestaand beleid: Bestuurlijke samenw erking Bestuursorganen en bestuursondersteuning Uitkering pensioenverzekering oud w ethouder

81.045

Burgerzaken

20.088

16.770

15.703

15.703

15.703

15.703

0

720

720

720

720

720

295.920

227.473

234.412

154.447

154.793

152.763

1.424.742

1.542.084

1.755.741

1.554.899

1.537.402

1.546.917

Openbare orde en veiligheid Totaal baten programma Saldo program m a

Onder b estaand b eleid in de jaarschijf 2018 zijn de volgende posten > â‚Ź 25.000,-- b egrepen.

Lasten: salarissen en sociale lasten bestuursorganen / griffier / raad bijdrage SOHW voorlichting : publicaties gemeentenieuws huur brandweerkazerne (voor rekening van gemeente) verzekeringskosten

473.804 101.839 35.893 26.449 25.774

Geplande investeringen in 2018 > â‚Ź 25.000,--: geen Mutaties reserves 2018: onttrekking kosten pensioen oud wethouder kosten harmonisatie agenda

14.365 208.000

| 37 |

Programmabegroting 2018 PROGRAMMA FYSIEKE OMGEVING & ECONOMIE Inhoud Het programma omvat het milieubeleid, het economisch beleid, de ruimtelijke ordening, volkshuisvesting, relatie met woningstichting HW Wonen, de grondexploitatie, het onderhoud aan wegen, straten en pleinen, de bijdrage aan de Kiltunnel, verkeersmaatregelen, watergangen, nutsvoorzieningen, natuurbescherming, openbaar groen, riolering, openbare verlichting en begraafplaatsen.

Ontwikkelingen Omgevingswet De huidige regels binnen het fysieke domein zijn erg complex geworden. Daardoor worstelen inwoners, ondernemers, maatschappelijke organisaties en overheden met het huidige omgevingsrecht. Het Rijk heeft daarom besloten tot een grootschalige modernisering van het systeem door de invoering van de Omgevingswet die – naar verwachting – medio 2019 in werking zal treden. Ten tijde van het opstellen van deze begroting zijn er wel signalen dat de invoering van de wet mogelijk wordt uitgesteld. Gelet op de omvang van de opgave is dit echter voor ons geen reden om niet alvast met de implementatie van de wet aan de slag te gaan.

De Omgevingswet heeft vier verbeterdoelen: 1. meer inzicht in, voorspelbaarheid van en gebruiksgemak van de regels van het omgevingsrecht; 2. meer samenhang tussen beleid, besluitvorming en regelgeving over de fysieke leefomgeving; 3. meer bestuurlijke afwegingsruimte om lokaal maatwerk te kunnen leveren; 4. snellere en betere besluitvorming over projecten in de fysieke leefomgeving.

Het nieuwe stelsel gaat daarmee uit van een omwenteling in het denken en doen; van bescherming van de fysieke leefomgeving via een afhoudende benadering van activiteiten, naar een beleidscyclus waar de continue zorg voor de kwaliteit van de fysieke leefomgeving centraal staat en ruimte ontstaat voor ontwikkeling. De nieuwe benadering gaat uit van vertrouwen, waarbij er snel en doeltreffend kan worden opgetreden als dat nodig is.

De implementatie van de Omgevingswet heeft betrekking op alle beleidsvelden in het fysieke domein en een sterke samenhang met beleidsvelden uit het sociaal domein. Binnen de Hoeksche Waard leidt de implementatie van de Omgevingswet tot harmonisatie van de daarin vallende beleidsvelden. De Omgevingswet is opgenomen in de Harmonisatieagenda. Op 26 september 2017 stelde de gemeenteraad het ambitie- en programmaplan implementatie Omgevingswet vast.

De gemeenten in de Hoeksche Waard willen de komst van de Omgevingswet aangrijpen om met een externe focus te veranderen. Dat betekent dat niet de regels, maar de maatschappelijke opgaven en de initiatiefnemers met hun omgeving, centraal staan. Uit deze keuze volgt dat de gemeente uitnodigend, faciliterend en ‘regelgevingsluw’ is. Initiatiefnemers krijgen ruimte. Bij een dergelijke ambitie past het deels afschaffen van het meldings- en vergunningstelsels en het opnemen van algemene regels in het omgevingsplan.

In de voorliggende begroting is rekening gehouden met de meerjarige financiële consequenties van het ambitie- en programmaplan.

| 38 |

Programmabegroting 2018 Windenergie De provincie Zuid-Holland maakte met het Rijk afspraken om in 2020 te voorzien in 735,5 MW opgesteld vermogen op land. Hiervoor zijn in de Verordening ruimte ‘locaties windenergie’ aangewezen. Een van deze locaties is de Mariapolder in Strijen, waarvan de provincie uitgaat van een opwaardering naar 15 MW. De bestaande windturbines leveren 4,8 MW. Op grond van de Electriciteitswet zijn Gedeputeerde Staten het bevoegd gezag voor wat betreft de vergunningverlening en coördinatie voor het oprichten van windturbines tussen 5 en 100 MW. Gedeputeerde Staten kunnen ‘afstand doen’ van deze bevoegdheid indien te verwachten valt dat er geen versnelling van de besluitvorming zal zijn indien de bevoegdheid op provinciaal niveau blijft.

Wij ondertekenden met de provincie een overeenkomst waarin de provincie uitspreekt geen gebruik te maken van haar bevoegdheid op grond van de Electriciteitswet en die ‘overdraagt’ aan de gemeente.

Inmiddels zijn wij in overleg met de nieuwe initiatiefnemer van het project, waarmee wij een intentieovereenkomst hebben gesloten. Hierin hebben wij uitgesproken medewerking te verlenen aan de nadere onderzoeken en planologische procedure(s) om de ontwikkeling c.q. opschaling van de windturbinelocatie mogelijk te maken.

Voor het realiseren van de nieuwe windturbinelocatie is een herziening van het bestemmingsplan noodzakelijk, waarvoor we met de initiatiefnemer een anterieure overeenkomst willen sluiten. In die overeenkomst, die aan de raadscommissie Wonen & Werken wordt voorgelegd, maken wij afspraken over onder meer compensatie en participatie. eNose-netwerk Het eNosenetwerk Moerdijk is begin 2013 door een zestal initiatiefnemers gestart, ook de gemeente Strijen neemt hieraan deel. Zowel overheden als bedrijven participeren in het project. Op en rond het industrieterrein zijn eNoses (elektronische neuzen) geplaatst om doelgericht veranderingen in de luchtsamenstelling te monitoren, bronnen te detecteren of uit te sluiten en geurklachten te onderzoeken.

Eind 2014 is het project geëvalueerd. Op basis van deze evaluatie zijn de doelen voor het netwerk geactualiseerd en is door de deelnemers besloten het eNose-netwerk meer structureel vanuit een middellange termijnperspectief voort te zetten tot 2018. Om te kunnen beslissen over de verdere voortzetting na 2018, is afgesproken dat het netwerk in 2017 opnieuw wordt geëvalueerd. Deze evaluatie vindt nu (ten tijde van het opstellen van de begroting 2018) plaats.

Wij zijn voorstander van het handhaven van het eNose-netwerk en nemen daarom voor het jaar 2018 en volgende jaren een financiële bijdrage op van € 10.000,- voor continuering van de deelname aan het project.

In Strijensas staat ook een door de provincies Zuid-Holland en Noord-Brabant bekostigd luchtmeetstation (GC-station). De gemaakte afspraken over de plaatsing van dit station eindigen ook op 1 januari 2018. Wij zullen ons inzetten om dit station in Strijensas te handhaven.

Nieuwe begraafplaats In het collegeprogramma 2014-2018 is opgenomen dat er in 2017 begonnen zou worden met het uitvoeren van een locatieonderzoek voor een nieuwe begraafplaats en het treffen van voorbereidingen voor realisering daarvan. De laatste uitbreiding van de begraafplaats aan de Kerkstraat in Strijen is in 2010 in gebruik genomen. De verwachting toen was dat met deze ingebruikname de capaciteit tot 2019 gewaarborgd was. In vergelijking met 2010 is inmiddels het aantal crematies verdubbeld. Een stijging van het aantal begrafenissen voor de komende jaren | 39 |

Programmabegroting 2018 wordt dan ook niet verwacht. De nieuwste uitbreiding heeft op dit moment nog circa 100 plaatsen beschikbaar voor eigen graven, hetgeen betekent dat nog 8 jaar op dit gedeelte nieuwe graven kunnen worden uitgegeven.

Op het oude gedeelte van de begraafplaats, genaamd afdeling 3, bevinden zich ‘algemene graven’ die in de periode tot 2025 zullen vrijvallen, omdat de hier gehanteerde termijn van 20 jaar voor die graven verloopt. In 2015 is door het gemeentebestuur besloten dat dit gedeelte van de begraafplaats kan worden ingericht voor particuliere graven, omdat er behoefte blijft bestaan om op het oude gedeelte van de begraafplaats te worden begraven. Een grove berekening leert dat op dit gedeelte minstens 150 dubbele graven kunnen worden gerealiseerd tot 2025. Tijdens de behandeling van de perspectiefnota in de raad van juni 2017 is unaniem aangeven dat er in 2017 geen locatieonderzoek nodig is.

Klimaatadaptatie De Tweede Kamer heeft de Deltabeslissing Ruimtelijke adaptatie vastgesteld. Hiermee zijn overheden verplicht actie te ondernemen. De kern van de Deltabeslissing Ruimtelijke adaptatie is dat Nederland in 2050 klimaatbestendig en water-robuust is ingericht. Overheden zorgen ervoor dat schade door hittestress, wateroverlast, droogte en overstromingen zo min mogelijk toe nemen en letten hierop bij de aanleg van nieuwe woonwijken en bedrijventerreinen, het opknappen van bestaande bebouwing, vervanging van rioleringen en wegonderhoud. Daarbij maken we gebruik van klimaatscenario’s. Zo voorkomen we ook dat de normen voor waterkeringen steeds strenger moeten worden.

Wat willen we bereiken De volgende doelstellingen worden geformuleerd:  Het ontwikkelen en in stand houden van een duurzaam leef-, woon- en werkklimaat in Strijen;  Het actief invulling geven – in samenwerking met andere bestuurlijke partners – aan de ruimtelijke ontwikkeling van de Hoeksche Waard;  Het behouden van de landschappelijke en agrarische karakter van het buitengebied en het benutten van die kwaliteiten en het creëren van planologische mogelijkheden voor recreatieve ontwikkelingen in het gebied;  Het vergroten van de bewustwording van de inwoners over hun mogelijkheden om een bijdrage te leveren aan de verbetering van het milieu c.q. de inwoners stimuleren tot een milieuvriendelijk gedrag. Het realiseren van verkeersmaatregelen en het kwalitatief zodanig onderhouden van wegen, straten, pleinen en paden opdat een veilige deelname aan het verkeer wordt gewaarborgd;  Het verbeteren van de verkeersveiligheid in het centrum door het verminderen van de verkeersintensiteit en het mede daardoor aantrekkelijker maken van het gebied als woon-/winkel- en verblijfsgebied;  Het optimaliseren van de openbare verlichting door het uitvoeren van het beleidsen beheersplan Openbare Verlichting;  Het uitvoeren van een meerjaren onderhoudsplan voor bruggen en kunstwerken;  Het laten bijdragen van het openbaar groen in het creëren van een aantrekkelijke woonomgeving;  Het zorgdragen voor een goede afvoer van het afval- en hemelwater ten behoeve van de volksgezondheid en het milieu Zorgdragen voor invulling van de gemeentelijke zorgplicht voor het grondwater op openbaar terrein voor zover dit doelmatig en mogelijk is;  Het onderhouden van watergangen volgens de keur van het waterschap;  Het zorgdragen voor een piëteitsvolle teraardebestelling en een verzorgd onderhoudsbeeld van de begraafplaatsen, waarbij tevens wordt voorzien in de toekomstige behoefte aan ruimte tot begraven. | 40 |

Programmabegroting 2018 Wat doen we al Bestaande bestuurlijke kaders:                   

Nota Grondbeleid Gemeente Strijen (2007) Centrumvisie Strijen 2010 Structuurvisie Strijen 2012 Nota Kostenverhaal 2015 Huisvestingsverordening Strijen 2017-2021 Regionale Structuurvisie Hoeksche Waard Werkboek ‘Hoeksche Waardenmakerij’ Welstandsnota 2012 Maatregelenplan Duurzaamheid Regionale woonvisie Hoeksche Waard Prestatieafspraken Hoeksche Waard 2017 Wegenbeheersplan 2010 (meerjarenplanning (2016-2020) Verkeersplan Strijen (2008) Groenbeleidsplan (2013-2022) Beleidsplan openbare verlichting 2010 (2016-2020) Gemeentelijk Rioleringsplan V 2016-2020 Aansluitverordening vrij-vervalriolering (2016) Gemeentelijk waterplan 2008 Meerjaren Onderhoudsplan bruggen een kunstwerken

Centrumvisie Strijen 2010 Met de realisering van een tweede supermarkt op de locatie ‘de Striene’, de bouw van 18 appartementen op deze locatie, de herinrichting van de Trambaan, de herinrichting van de Kerkstraat, de bouw van appartementen aan de Bernhardstraat en de realisering van het dorpshuis ‘Streona’ zijn belangrijke stappen gezet in de uitwerking van de Centrumvisie.

Een ander belangrijk project uit de Centrumvisie is de herinrichting van de Kaai en de omgeving.

Hieronder komen wij daarop terug.

De visie, zoals neergelegd in de Centrumvisie, is voor een belangrijk deel vertaald in een nieuw bestemmingsplan ‘Dorpskern’. In het bestemmingsplan zijn onder andere de uitgangspunten voor het kernwinkelgebied in de Kerkstraat en het realiseren van het dorpsplein op de Kaai opgenomen.

Het bestemmingsplan is medio 2015 onherroepelijk geworden.

BDU-gelden (Brede Doeluitkering) De provincie beschikt over een BDU regeling verkeer en vervoer die wegbeheerders de mogelijkheid biedt om wegen en straten verkeersveiliger te maken. Bij de provincie wordt via de Regionale Projectgroep Verkeersveiligheid Hoeksche Waard (RPV) subsidie voor de uitvoering van ‘Infrastructurele’ projecten, ‘Duurzaam Veilig’ projecten en lokale gedragsbeïnvloedingprojecten in de gemeente Strijen aangevraagd. Van de subsidiabele projectkosten kan maximaal 50% teruggevraagd worden tot een maximum van de jaarlijks door de provincie beschikbaar gestelde gelden.

Op 30 juni 2016 is de nieuwe subsidieregeling Mobiliteit vastgesteld door Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland. Alle gedragsbeïnvloedingsprojecten voor 2017-2019 moeten voor 1 oktober ingediend zijn (regionaal en lokaal), voor de provincie is er geen onderscheid meer tussen lokale en regionale projecten. De infrastructurele projecten moeten voor uitvoeringsjaar 2018 uiterlijk 15 september | 41 |

Programmabegroting 2018 2017 gemeld worden ,zodat ze in het bestedingsplan opgenomen kunnen worden; daarna volgt de daadwerkelijke subsidieaanvraag.

Voor 2017 / 2018 is voor de reconstructie van de Julianastraat (vanaf Beatrixstraat t/m Schelpweg) € 110.000,- subsidie aangevraagd. Mede afhankelijk van de beschikbare middelen en het aantal ingediende aanvragen wordt het maximale subsidiebedrag bepaald. Dit heeft uiteindelijk geleid tot een subsidiebeschikking door de provincie van € 63.181,-. Hiernaast is er voor gedragsbeïnvloeding € 2.500,- aan subsidie aangevraagd.

Nota Kostenverhaal In de lokale structuurvisie ‘Compleet Strijen: Strij(d)en voor kwaliteit en vitaliteit’ zijn de gewenste ruimtelijke ontwikkelingen geschetst voor de komende 10-20 jaar. De uitvoeringsparagraaf van de structuurvisie geeft in hoofdlijnen weer op welke wijze de gemeente uitvoering geeft aan de opgenomen beleidskeuzen en projecten. Hierbij wordt onder andere ingegaan op de financiële regievoering. Met betrekking tot de financiële regievoering is in de structuurvisie aangegeven welke kostenverhaalinstrumenten de gemeente inzet om de ruimtelijke investeringsprojecten te bekostigen. In de nota kostenverhaal wordt dit kostenverhaal-instrumentarium uitgewerkt. Deze is op 23 juni 2015 vastgesteld.

Uitvoeren opgaven Regionale Woonvisie Hoeksche Waard In navolging van de Woningwet zijn in 2016 en 2017 op basis van de Regionale Woonvisie prestatieafspraken tot stand gekomen tussen de vijf gemeenten, het Huurdersplatform en HW Wonen. De regionale afspraken zijn voorzien van een bijlage waarin de lokale afspraken zijn opgenomen. De geactualiseerde woonvisie vormt de onderlegger voor de prestatieafspraken van 2018.

In 2017 is gewerkt aan de actualisatie van de Regionale Woonvisie Hoeksche Waard. Deze woonvisie staat nog meer dan de vorige woonvisie in het teken van vitaliteit. Gezien de bevolkingsprognoses krijgt de regio te maken met krimp en als gevolg van de vergrijzing raakt de verhouding tussen jongere en oudere huishoudens dusdanig uit balans dat het draagvlak voor voorzieningen onder druk kan komen te staan. Het bewaken van de vitaliteit van de regio vergt een integrale gebiedsgerichte aanpak waarin naast wonen ook thema’s als werkgelegenheid, bereikbaarheid en voorzieningen een essentiële rol spelen. Voor een evenwichtige samenstelling en stabiele omvang van de bevolking is het zaak dat de afname van het aantal jongere huishoudens (<55 jaar) zoveel mogelijk gecompenseerd wordt door extra instroom. De laatste jaren is er sprake van een positief migratiesaldo, als regio, maar ook in gemeente Strijen. Met een aanvullend woningbouwprogramma wordt deze instroom zoveel mogelijk gefaciliteerd. Daarnaast wordt de markt gemonitord om te kijken of deze positieve trend zich voort zet.

In de woonvisie worden stevige ambities uitgesproken in aantallen woningen en in kwaliteiten als energieprestatie of lokale identiteit. Hieronder staan op hoofdlijnen de belangrijkste ambities ten opzichte van de vorige regionale woonvisie:  Fysiek geschikt of aanpasbaar bouwen (eenvoudig geschikt te maken).  Nieuwe woningbouwplannen uitsluitend gasloos en energieneutraal.  Bouwen middels een couleur locale; een programma dat niet resulteert in overal dezelfde woningen.  Plusprogramma voor 1.000 woningen in de eerste tranche.

Het uitvoeren van deze opgaven wordt regionaal vormgegeven.

| 42 |

Programmabegroting 2018 Actualiseren Regionaal Woningbouwprogramma Jaarlijks wordt het Regionaal Woningbouwprogramma geactualiseerd. Op deze lijst staan alle woningbouwplannen in de Hoeksche Waard met meer dan tien woningen. Bij het Regionaal Woningbouwprogramma is uitgegaan van de door de provincie aangedragen bandbreedte tussen de woningbehoefteraming en de bevolkingsprognose. De woningbehoefteraming (WBR) en de bevolkingsprognose (BP) zijn prognoses met alle onzekerheden die hier bij horen. Als gemeente zijn we gehouden aan deze bandbreedte. In het licht van de eerder beschreven vitaliteitsopgave is naast het reguliere programma een plusprogramma opgesteld voor de realisatie van 1.000 extra woningen. Dit in afwachting goedkeuring provincie. Het woningbouwprogramma is een flexibele werklijst die regelmatig wordt aangepast op basis van actuele ontwikkelingen. Deze actualisatie van het woningbouwprogramma vindt minimaal eenmaal per jaar plaats. Mocht blijken dat de woningbehoefte wijzigt dan wordt het regionaal woningbouwprogramma hierop aangepast. Met de Regionale Woonvisie Hoeksche Waard en het Regionaal Woningbouwprogramma tezamen wordt voldaan aan de provinciale Visie Ruimte & Mobiliteit. Ook wordt voldaan aan de Ladder voor duurzame verstedelijking; het aantonen van de (woning)behoefte.

Integraal en efficiënt volkshuisvestingsbeleid De volkshuisvestingsnota gemeente Strijen liep van 2003 tot en met 2015. De afstemming van woningbouwplannen, woonbeleid, aanpak van vraagstukken die samenhangen met de vergrijzing, ontgroening en de regioprofilering wordt steeds meer regionaal opgepakt. Dit komt de integraliteit en effectiviteit van maatregelen ten goede. De Hoeksche Waard vormt als eiland immers één regionale woningmarkt. Met het oog op de actualisatie van de Regionale Woonvisie en wijze waarop de opgaven regionaal worden opgepakt is het niet noodzakelijk om een nieuwe volkshuisvestingsnota voor alleen de gemeente Strijen op te stellen. In 2016 is een regionaal woningbehoefteonderzoek uitgevoerd in opdracht van de vijf gemeenten en HW Wonen. De uitkomsten van dit onderzoek vormden de onderlegger van de geactualiseerde Regionale Woonvisie.

Dit onderzoek geeft ook handvatten voor de kwantitatieve en kwalitatieve woningbehoefte op lokaal niveau.

Bruggen en kunstwerken De meerjarenplanning (MOP) onderhoud bruggen en kunstwerken is in 2017 vernieuwd, geoptimaliseerd en met nieuwe objecten uitgebreid. De financiële vertaling van deze MOP is in de voorliggende begroting verwerkt.

Randweg / Verkeerscirculatieplan In de Centrumvisie en ook in het Verkeersplan is geopperd om een eenrichtingssituatie in te voeren in de Boompjesstraat. Het invoeren van een eenrichtingsverkeermaatregel biedt kansen voor de herinrichting van de Boompjesstraat, waaronder het verbreden van de trottoirs en / of meer parkeren. De vermindering van het verkeer vergroot de aantrekkelijkheid van de straat. Ook in het Verkeersplan is zo’n maatregel benoemd om het gebruik van de Randweg te stimuleren.

In 2016 is een ontwerpbesluit genomen om een zorgvuldige afweging te kunnen maken of de invoering van een eenrichtingsverkeermaatregel het beoogde effect zou behalen en gedragen zou worden door de omgeving. Middels een proef van 14 dagen waarin het eenrichtingsverkeer werd ingesteld waren de resultaten positief, echter de weerstand was dusdanig groot dat de raadscommissie geadviseerd heeft het eenrichtingsverkeer uit te stellen tot na de herinrichting van de Boompjesstraat. Voor het vrachtverkeer en het openbaarvervoer was vooralsnog het eenrichtingsverkeer wel gehandhaafd. Met Connexxion is veelvuldig overleg geweest en diverse varianten besproken. Met name de voorkeursvariant van de gemeente om de route door de Plevierstraat, Kievitstraat en Reigerstraat te rijden gezien de bus niet meer in noordelijke richting door de Boompjesstaat mag rijden na de herinrichting van de Kaai en omgeving. Connexxion adviseert om de huidige route aan te houden daar de overige varianten nadelig voor de reizigers in Strijen zijn en dit een neerwaartse spiraal te weeg brengt wat tot gevolg zal hebben dat de kwaliteit/ kwantiteit van het openbaar vervoer in Strijen nog verder achteruit zal gaan. In het vervoersplan | 43 |

Programmabegroting 2018 2018 kiest Connexxion voor een ‘moderne snelle vervoerslijn’ indien de gemeente zich vasthoud aan eenrichtingsverkeer in de Boompjesstraat voor het Openbaar Vervoer. Dit houdt in een route via de Trambaan en Julianstaat en weer terug richting Maasdam. Op de Trambaan zou dan een extra halte moeten komen ter hoogte van aardappelhandel Kruythoff. Verwacht wordt dat deze variant op korte termijn veel negatieve reacties op zal leveren gezien de beperkte dekking van de kern van het aantal OV halten . De provincie welke verantwoordelijk is voor het openbaar vervoer staat achter het voorstel van Connexxion. Gezien deze uitkomst is de Commissie Wonen & Werken geadviseerd om de eenrichtingsmaatregel voor het Openbaarvervoer uit te stellen en na de reconstructie van de duikersluis en herinrichting van de Boompjesstraat te heroverwegen.

Voor de kruising Schenkelijk / Randweg komend vanaf het noordelijk gedeelte van de Schenkeldijk is een ontwerpbesluit genomen om het linksaf slaan op de Randweg mogelijk te maken. Ten aanzien van de ingekomen zienswijzen wordt advies gevraagd aan de commissie Wonen en Werken alvorens een definitief besluit door het college wordt genomen.

Wat gaan we doen Bron

Doelstelling

Actiepunt

Jaar

Jaarlasten

Begroting

Het voldoen aan de Wro ten aanzien van actualiteit bestemmingsplannen

2017 - 2018

Regulier budget en exploitatieovereenkomst

Beleidsprogramma

Ontwikkelen duurzaam woon-, werk- en leefklimaat

2015 - 2018

p.m.

Begroting

Kwalitatief goed onderhouden van straten

2018

t.l.v. budget onderhoud wegen

Begroting

Adequaat waterbeheer

2018

t.l.v. GRP

Beleidsprogramma

Beleid voeren m.b.t. openbare verlichting

2018

t.l.v. budget openbare verlichting

Begroting

Het laten bijdragen van het openbaar groen in het creëren van een aantrekkelijke woonomgeving; Stimuleren economische ontwikkeling Stimuleren economische ontwikkeling Ontwikkelen duurzaam woon-, werk- en leefklimaat Vergroten bewustwording van de inwoners over hun mogelijkheden om een bijdrage te leveren aan de

(Herziening) bestemmingsplannen ‘Land van Essche’, ‘Land van Essche III’, ‘Sportlaan’, ‘Spui’ en paraplubestemmingsplan stedenbouwkundige bepalingen.

Het faciliteren en stimuleren van de in het werkboek ‘Hoeksche Waardenmakerij’ opgenomen lokale projecten \ Hergebruik vrijkomende (agrarische)bedrijfsgebouwen Plegen onderhoud volgens het meerjaren onderhoudsplan wegen.

Uitvoering geven aan de geplande maatregelen van het GRP. en het doelmatig samenwerken in de waterketen Beheren en onderhouden van openbare verlichting volgens beleids- en beheersplan Uitvoeren groenrenovaties en regulier onderhoud.

2018

t.l.v. budget groenbeheer

Nieuw lokaal bedrijventerrein

2018 ev..

Dekkende exploitatie

Realiseren nieuw regionaal bedrijventerrein Nieuwbouwwoningen realiseren die aansluiten op de woningbehoefte Uitvoeren Maatregelenplan duurzaamheid 2015-2018

2018 e.v.

Dekkende exploitatie

2018

Dekkende exploitatie

2016 - 2018

€ 25.000,-

BeleidsProgramma Begroting Begroting

Beleidsprogramma

| 44 |

Programmabegroting 2018

Beleidsprogramma

verbetering van het milieu c.q. de inwoners stimuleren tot een milieuvriendelijk gedrag.

Stimuleren economische ontwikkeling

Herstructureren bedrijventerrein

2017 - 2018

Reserve revitalisering bedrijventerrein

Toelichting actiepunten Bestemmingsplannen algemeen Op grond van de Wet ruimtelijke ordening moeten bestemmingsplannen eens per 10 jaar geactualiseerd worden. Mogelijk komt deze actualiseringsplicht voor bestemmingsplannen te vervallen zodat gemeenten capaciteit kunnen inzetten voor de implementatie van de Omgevingswet. Er is een wetsvoorstel in voorbereiding waarin de Wet ruimtelijke ordening hierop wordt aangepast.

Er mag nu nog geen sprake zijn van verouderde bestemmingsplannen. Per jaar wordt daarom bezien welke bestemmingsplannen geactualiseerd moeten worden. De bestemmingsplannen in onze gemeente zijn allemaal actueel. Dit betekent dat voor ieder perceel in onze gemeente een actueel bestemmingsplan voorhanden is.

Om alle bestemmingsplannen actueel te houden bestaan de werkzaamheden in 2018 uit het actualiseren van het bestemmingsplan ‘Land van Essche’. Daarnaast liggen de werkzaamheden met name bij het opstellen van bestemmingsplannen voor nieuwe (particuliere) initiatieven. Dit betreffen onder meer initiatieven voor het toepassen van de zogenaamde ‘glas voor glas’ en / of ‘ruimte voor ruimte regeling’. Ook is de verwachting dat we de bestemmingsplanprocedure kunnen (ver)volgen ten behoeve van het uitbreidingsplan ’t Kleine Loo / Land van Essche III’, de woningbouw aan de ‘Sportlaan ’ en het ‘Spui’. Verder zullen wij in 2018 de procedure voor een paraplubestemmingsplan afronden om te voorkomen dat de stedenbouwkundige bepalingen hun werking verliezen. Voortaan is het namelijk verplicht stedenbouwkundige bepalingen uit de bouwverordening, zoals parkeereisen, op te nemen in het bestemmingsplan. Hiervoor geldt een overgangstermijn tot 1 juli 2018. Na die datum verliezen de stedenbouwkundige bepalingen in de bouwverordening hun werking voor bestaande bestemmingsplannen.

Hoeksche Waardenmakerij De gemeenteraden hebben in 2015 ingestemd met de inhoud van het werkboek ‘Hoeksche Waardenmakerij’. Gelet op het succes van dit project in de zuidrand en het feit dat het gewenst is om voor de gehele Hoeksche Waard eenzelfde aanpak te hanteren, is ook voor de noordrand een werkboek opgesteld.

In het werkboek ‘Hoeksche Waardenmakerij’ zijn verspreid liggend over de Hoeksche Waard waardenketens opgenomen. Een waardenketen is in dit verband een samenhangende groep initiatieven die elkaar onderling versterken en die in stappen waarde toevoegen aan de Hoeksche Waard. Elke waardenketen kent een eigen klant- of doelgroep, heeft een eigen verhaallijn en motief en vraagt om eigen condities voor (verdere) realisatie. Uitgangspunt is dat de waardenketens verder worden uitgewerkt en uitgebouwd. De gemeenten en het SOHW hebben een ondersteunende en faciliterende rol.

In het werkboek zijn 2 waardenketens opgenomen die in de gemeente Strijen liggen. Dit betreffen ‘de kracht van het ommeland’ (gebied nabij initiatieven buitenplaats Land van Es, Zorglandgoed Mariahoeve, Landgoed De Peerdegaerdt) en ‘de romantiek van de delta’ (initiatieven om en nabij Strijensas). In 2015 is samen met de initiatiefnemers en het SOHW gestart met het uitwerken en uitbouwen van deze waardenketens. Dit doen wij door het organiseren van bijeenkomsten waarvoor de initiatiefnemers worden uitgenodigd. Tijdens de bijeenkomsten wordt bezien waar het project staat en wat en wie nodig is om het initiatief (nog) verder te ontwikkelen. Deze werkwijze wordt | 45 |

Programmabegroting 2018 door alle deelnemers als waardevol ervaren en hebben inmiddels positief bijgedragen aan het ontwikkelen van en bekendheid geven aan de initiatieven. Voor het faciliteren van de initiatieven nemen wij geen structureel bedrag meer op in de begroting, maar kunnen bij initiatieven incidentele budgetten aangevraagd worden, bijvoorbeeld voor het bekostigen van planologische procedures.

Hergebruik vrijkomende (agrarische) bedrijfsgebouwen Vrijkomende (agrarische) bedrijfsgebouwen bieden ruimte aan nieuwe activiteiten in het landelijk gebied. In toenemende mate zien provincie en gemeente vrijkomende locaties als een kans voor revitalisering van het landelijk gebied. Gezien de omvang van de transformaties en de verwachte leegstand zullen deze kansen ook in de toekomst alleen maar groter en belangrijker worden.

Hergebruik van vrijkomende agrarische gebouwen als middel om het landelijk gebied economisch en sociaal vitaal te houden zal de komende decennia een belangrijk thema zijn. We staan voor de vraag of we op andere dan de gebruikelijke manieren hergebruik van agrarische gebouwen willen toestaan of zelfs stimuleren. Immers, leegstand zal zowel verlies aan kapitaal als aan cultuurhistorisch interessante gebouwen betekenen. Het vraagt ook om innovatieve nieuwe vormen van hergebruik.

We willen meer ruimte bieden voor innovatieve ontwikkelingen en oplossingen vanuit de maatschappij. Ons idee is om meer ontwikkelingsgericht te opereren en het initiatief bij voorbaat met een positieve grondhouding te benaderen en te ondersteunen. In het bestemmingsplan ‘Buitengebied’ zijn mogelijkheden opgenomen voor bredere activiteiten in het buitengebied.

Daarnaast zijn er enkele grotere initiatieven, zoals de initiatieven opgenomen in het werkboek ‘Hoeksche Waardenmakerij’.

Aansluitend bij de sturingsfilosofie van de provincie zullen we streven naar een balans tussen enerzijds flexibiliteit en anderzijds het sturen op een goede ruimtelijke kwaliteit. We zullen daarbij uiteraard stakeholders, zoals omwonenden, in een vroeg stadium bij het initiatief betrekken.

In de begroting nemen we geen structureel bedrag op, maar er kunnen bij initiatieven afzonderlijke budgetten gevraagd worden om dit soort initiatieven te ondersteunen door met name (een deel van) de kosten van de noodzakelijke bestemmingsplanwijziging voor onze rekening te nemen.

Beheersplan wegen (meerjarenplanning 2016 - 2020) In de meerjarenplanning 2016-2020 zijn voor 2017 en 2018 de volgende straten opgenomen:  Oranjewijk (Julianastraat, Beatrixstraat, Troelstrastraat enz.) in combinatie met rioleringswerk.  Maalderij geheel herstraten.  Rijbaan Ooievaarstraat rijbaan.  Aleida van Strijenstraat.  Hilsondusstraat parallelweg.  Jaagpad gedeeltelijk.  Diverse trottoirs Mookhoek.

Conform het beheerplan wegen streeft de gemeente er naar om de wegen op een gemiddeld kwaliteitscijfer van 7,5 te houden. Hierbij krijgen de voet- en fietspaden en de verblijfsgebieden voorrang op de wijkontsluitingswegen (50 km/uur) waar het verkeer gescheiden wordt en op wegen, die minimaal gebruikt worden door langzaam verkeer (bedrijventerrein). Bovenstaande wegen zijn aan de beurt om herstraat en/of geasfalteerd te worden. Anders komen deze wegen onder de vastgestelde grenswaarde. Overeenkomstig het Verkeersplan Strijen 2008 moeten bovengenoemde wegen conform Duurzaam Veilig ingericht worden. In overleg met de bewoners wordt gekeken hoe de weg het beste in te richten, het parkeren te ordenen en de snelheid naar beneden te brengen daar deze doorgaans te hoog is.

Ook worden de groenvoorzieningen, riolering en openbare verlichting in de beschouwing meegenomen en waar nodig worden deze vervangen of geoptimaliseerd volgens de eigen beheersplannen. | 46 |

Programmabegroting 2018 Herinrichting Oranjebuurt (Julianastraat, Beatrixstraat, Troelstrastraat en omliggende straten) Nu de doorgaande route niet meer over de Schelpweg / Julianastraat / Trambaan loopt maar over de Randweg en Sportlaan is het wenselijk de intensiteit en snelheid van het verkeer naar beneden te brengen zoals is opgenomen in het Verkeersplan Strijen 2008. De Julianastraat is nu vanaf de Trambaan tot Beatrixstraat ‘Duurzaam Veilig’ ingericht. Het overige gedeelte van de Julianastraat wordt in 2018 heringericht zoals in de perspectiefnota 2017 is opgenomen. De kruisingen worden voorzien van plateaus. De maximumsnelheid wordt verlaagd naar 30 km/h zodat de hele Oranjebuurt een 30 km/h zone wordt. In het kader van rioolvervanging wordt in het overige gedeelte van de Oranjebuurt, waar de woningen niet zijn geamoveerd en geen nieuwe infrastructuur is aangebracht, nieuwe riolering aangelegd (gescheiden stelsel). Vanwege de rioolvervanging wordt gelijk van het moment gebruik gemaakt om de wegen aan te passen en deze te laten voldoen aan de laatste richtlijnen van een Duurzaam Veilige inrichting.

Overige straten in de opsomming Met betrekking tot de overige genoemde staten speelt dat ze onder het onderhoudsniveau zitten en herstraat moeten worden in de huidige vorm.

GRP / Gemeentelijk waterplan Voor de komende 3 jaar zal er rioolvervanging en het bijplaatsen van een regenwaterriool plaatsvinden in de Oranjebuurt. De riolering aldaar heeft zijn einde levensduur bereikt en is aan vervanging toe. Daarnaast is het belangrijk om het regenwater af te koppelen van het vuile water.

Als buffer voor het regenwater zal er een voorziening langs het bos van de Oranjewijk worden gemaakt. In 2018 staan de Julianastraat, Beatrixstraat, Troelstrastraat op de planning. Ook wordt er in 2018 een aantal pompen vervangen door einde levensduur.

In het kader van regionale samenwerking (ISA) worden er in 2018 onderzoeken uitgevoerd naar rioolvreemd water (bijvoorbeeld grond- slootwater dat de riolering in loopt of aansluitingen die op het verkeerde riool zijn aangesloten).

Openbare verlichting In augustus 2010 is het beleidsplan openbare verlichting vastgesteld. Naast de richtlijnen waar de openbare verlichting aan moet voldoen is er in 2016 een meerjaren vervangingsplanning (2016 - 2018) opgesteld. Hieruit komt naar voren dat eerst de niet energiezuinige lampen vervangen moeten worden door energie zuinigere lampen en daarna worden de verouderde, niet efficiënte armaturen vervangen. Bij nieuwbouwwijken wordt LED verlichting toegepast. Gezien de LEDarmaturen steeds efficiënter worden en de aanschafprijs van een LED-armatuur steeds aantrekkelijker wordt, wordt bij grootschalige vervanging op straatniveau LED verlichting toegepast.

Het geringe prijsverschil ten opzichte van een conventioneel armatuur weegt niet op tegen de energiebesparing en onderhoudskosten op de totale levensduur. De extra investering is vaak met 5 jaar terugverdiend. Bij de laatste vervangingsprojecten zoals in de Weelsedijk, Nieuwestraat en Schenkeldijk is LED verlichting toegepast en dit wordt door de weggebruiker als prettig ervaren. In het kader van de herinrichting van de Kaai is in de Oranjestraat, gedeelte Molenstraat, Boompjesstraat tot Schenkeldijk en Jaagpad de verlichting vervangen. Als lichtbron is LED verlichting toegepast in plaats van SON-E en PL lampen.

In 2018 zal naar aanleiding van het herinrichtingsproject ‘Oranjewijk’ de openbare verlichting worden vervangen door LED verlichting. Daarnaast worden een aantal verouderde kegelarmaturen met TL-E lampen vervangen verspreid in de gemeente. LED armaturen levert een energiebesparing op van ruim 60%.

Openbaar groen In 2018 worden de groenvoorzieningen in combinatie met het herstraten van het niet geamoveerde gedeelte van de Oranjewijk (Julianastraat, Troelstrastraat Beatrixstraat enz.) meegenomen. Doordat het budget van wegonderhoud met € 50.000,- is opgehoogd per 2018 en het groenonderhoud | 47 |

Programmabegroting 2018 gekoppeld is aan het wegonderhoud is het budget voor groenonderhoud ook verhoogt met € 5.000,conform de wens van de gemeenteraad, verwoord in de perspectiefnota 2017.

Per 1 april 2016 is vrij onverwacht het verbod afgekondigd op het gebruik van bestrijdingsmiddelen in het openbaar gebied. Voor bestrijding op verhardingen is dit per direct ingegaan en voor groenvakken per 1 november 2017. Dat betekent dat het onkruid op straten, pleinen en paden en in het openbaar groen op een andere wijze bestreden moet worden. Dit kan middels borstelen of een thermische methode of een combinatie hiervan. In regionaal verband wordt in samenspraak met de RAD (welke nu al het straatvegen verzorgt) bezien wat de beste oplossing is. Duidelijk is wel dat nieuwe oplossingen veel duurder zijn dan het gebruik van bestrijdingsmiddelen. Voor onkruidbestrijding op verhardingen is in de begroting 2017 € 50.000,- extra opgenomen. De ervaring is nu al opgedaan dat dit bedrag hard nodig was. Voor de onkruidbestrijding in het openbaar groen worden de kosten geraamd op € 8000,- per jaar gezien er dan alleen geschoffeld mag worden. Deze meerkosten zijn verwerkt in de begroting 2018.

Lokaal bedrijventerrein In de vergadering van 5 juli 2017 stemde de raadscommissie Financiën & Economische Zaken in met een actualisering van de exploitatieopzet voor de ontwikkeling van het bedrijventerrein VI. De belangstelling voor de aankoop van een bouwkavel op het lokale bedrijventerrein is toegenomen.

Ten tijde van het opstellen van deze begroting is in 2017 ca. 2.350 m2 grond verkocht en lopen er nog met enkele kandidaat-kopers gesprekken over andere kavels. De exploitatieopzet gaat uit van een verkoop van 3.000 m2 grond in 2017 en 2018.

Realiseren regionaal bedrijventerrein Het economisch herstel leidt op zich tot een toenemende belangstelling voor het regionale bedrijventerrein. Er wordt in het kader van een versterkte inzet op acquisitie ook nadrukkelijk naar ondernemingen van buiten de Hoeksche Waard gekeken. Met diverse bedrijven worden gesprekken gevoerd. Zo is medio 2017 een kavel verkocht aan een bedrijf uit het Rotterdamse havengebied.

Voor 2018 wordt – evenals voor 2017 – uitgegaan van een uitgifte van 2 hectare.

Nieuwbouwwoningen realiseren die aansluiten op de woningbehoefte Het woningbehoefteonderzoek en de ambities in de geactualiseerde Regionale Woonvisie geven aan dat er een behoorlijke opgave ligt ten aanzien van de woningbouw. Om in de actuele en toekomstige woningbehoefte te kunnen voorzien heeft gemeente Strijen besloten om de woningbouwprojecten versneld en voortvarend op te pakken. Hiertoe is extra capaciteit aangetrokken. Dit heeft er in geresulteerd dat de gesprekken met initiatiefnemers in volle gang zijn.

Enkele jaren geleden zijn de voorbereidingen gestart voor de ontwikkeling van het uitbreidingsplan ‘’t Kleine Loo/Land van Essche III’. De ontwikkeling heeft mede door toedoen van de recessie enige tijd stil gelegen. In 2017 zijn de gesprekken met de Waal groep en HW Wonen over de ontwikkeling van dit gebied opnieuw opgepakt. De rol van HW Wonen in die gesprekken is overigens veranderd.

Als gevolg van de nieuwe Woningwet treedt de corporatie niet meer op als risicodragend opdrachtgever. De corporatie zit nog wel aan tafel vanwege de interesse om in de 1e fase van het plan een aantal huurwoningen te realiseren. Parallel aan dit traject is gestart met de voorbereiding van de ruimtelijke procedure. Deze ruimtelijke procedure verwachten wij in 2018 af te ronden waarna gestart kan worden met de ontwikkeling van het plangebied.

De voorbereiding van Dam fase 2 is in 2015 opgestart. In 2017 is het uitwerkingsplan vastgesteld en is de anterieure overeenkomst met de corporatie gesloten. De verwachting is dat het plan eind 2017 / begin 2018 in ontwikkeling genomen zal worden. HW Wonen is de ontwikkelaar van dit plan.

In 2017 is verder gewerkt aan het onderzoeken van de woningbouwmogelijkheden op de voormalige schoollocatie ‘het Spui’. Er heeft een bewonersavond plaatsgevonden, waarin wensen en aandachtspunten bij omwonenden zijn opgehaald. Daarnaast worden verschillende onderzoeken uitgevoerd die nodig zijn om de locatie te kunnen ontwikkelen. Parallel is gestart met de voorbereiding van de ruimtelijke procedure. De verwachting is dat deze in 2018 wordt afgerond. Het | 48 |

Programmabegroting 2018 versnellen van de woningbouwbouwprojecten heeft er ook toe geleid dat in 2017 de gesprekken met HW Wonen zijn opgestart over de ontwikkeling van de locatie Sportlaan. De invulling van deze locatie wordt nader bekeken.

Door middel van het jaarlijks op te stellen en te actualiseren woningbouwprogramma houden wij de raad op de hoogte over de voortgang van de woningbouwontwikkelingen (inclusief die van particuliere initiatiefnemers).

Uitvoeren Maatregelenplan duurzaamheid 2015-2018 Op 23 juni 2015 stelde de gemeenteraad het ‘Maatregelenplan Duurzaamheid 2015-2018’ vast. Met onder meer het opstellen van een subsidieregeling ‘woningisolatie’ en het faciliteren van het opstellen van energiescans door sportverenigingen hebben wij uitvoering gegeven aan dit maatregelenplan. De vigerende subsidieregeling geldt voor de huidige raadsperiode.

In samenwerking met de andere gemeenten in de Hoeksche Waard is een Energievisie opgesteld waarin staat dat de Hoeksche Waard zich uiterlijk in 2040 tot energie-neutrale regio wil ontwikkelen.

Uit een in opdracht van de Rekenkamercommissie uitgevoerd onderzoek blijkt dat de woningen in de Hoeksche Waard relatief veel energie verbruiken. Een ander punt van aandacht is dat Hoeksche Waard nog achter blijft op het gebied van duurzame energie opwekking.

Het waarmaken van de duurzaamheidsambitie vinden wij een zeer belangrijke opgave voor de komende jaren. Naar onze mening vraagt de opgave – naar analogie van de woningbouwopgave – om een regionale aansturing en is daarvoor een regionaal regisseur ‘duurzaamheid’ nodig.

Daarnaast is het noodzakelijk om middelen beschikbaar te stellen voor de beleidsintensivering, die nodig is om de geformuleerde doelstelling van een energie-neutrale regio in 2040 te halen.

Ter uitvoering van het Maatregelenplan Duurzaamheid is voor de subsidieregeling ‘woningisolatie’ tot en met 2021 een bedrag van € 25.000,- beschikbaar gesteld. Daarnaast is voor een bedrag van € 12.000,-- in de begroting opgenomen als gemeentelijk aandeel in de kosten van een regionaal regisseur duurzaamheid.

De vraag of de gemeentelijke subsidieregeling - mede kijkend naar de inmiddels ontstane landelijke subsidieregeling – moet worden gehandhaafd wordt bezien in relatie tot de in regionaal verband op te stellen concretisering van het uitvoeringsprogramma.

Herstructurering bedrijventerrein Op dit moment zijn nog enkele bouwkavels beschikbaar op het bedrijventerrein VI voor de vestiging van (nieuwe) bedrijven. In de structuurvisie ‘Compleet Strijen!’ is vastgelegd dat alvorens een verdere uitbreiding van het bedrijventerrein wordt gerealiseerd in de oksel van de Randweg en de Oud-Bonaventurasedijk de mogelijkheden van een herstructurering van het bestaande bedrijventerrein worden onderzocht. Het bestaande bedrijventerrein is de kracht van het vestigingsklimaat in Strijen. Dit betekent een aantrekkelijke uitstraling en een goede bereikbaarheid.

Enkele jaren geleden is een eerste aanzet gegeven voor een revitalisering van het bestaande bedrijventerrein. We blijven het belangrijk vinden om de mogelijkheden tot een herstructurering en een verduurzaming van het terrein op enig moment te onderzoeken, maar leggen voor het jaar 2018 de prioriteit bij het versneld ontwikkelen van de verschillende woningbouwlocaties.

| 49 |

Programmabegroting 2018 Wijze waarop de Verbonden Partijen bijdragen aan doelstellingen van de gemeente?

Naam Wegschap Tunnel Dordtse Kil Doel Het wegschap is opgericht voor de aanleg en het beheer van de toltunnel en de aansluitende verbindingswegen. Het wegschap is bevoegd om verordeningen vast te stellen die voor het vervullen van de tak van het wegschap nodig zijn.

Relatie programma Doelstelling: ‘Het realiseren van verkeersmaatregelen en het kwalitatief zodanig onderhouden van wegen, straten en pleinen opdat een veilige deelname aan het verkeer wordt gewaarborgd’.

Naam Gemeenschappelijke regeling RAD Doel Het doel van de RAD is het zorgdragen voor het op een milieuhygiënische verantwoorde en doelmatige wijze verwijderen van afvalstoffen. Zorgdragen van de inzameling van (grove) huishoudelijke afvalstoffen, afzonderlijke inzameling van groente-, fruit- tuinafval en plastic, en het zorgdragen voor het doen verwerken van deze afvalstoffen. De RAD haalt het huishoudelijke afval gescheiden op. Grof huishoudelijk afval, asbest, puin, papier en karton kunnen worden ingeleverd op de milieustraat aan de Smidsweg in Westmaas.

Relatie programma Doelstelling: ‘Het vergroten van de bewustwording van de inwoners over hun mogelijkheden om een bijdrage te leveren aan de verbetering van het milieu c.q. de inwoners stimuleren tot een milieuvriendelijk gedrag’.

Naam Gemeenschappelijke regeling Omgevingsdienst Zuid Holland Zuid Doel Adviseren en ondersteunen van de gemeenten en provincie bij het maken van verantwoorde keuzen op het gebied van economische ontwikkelingen, de schaarse ruimte en het milieu.

Relatie programma Doelstelling: ‘het verrichten van diverse milieutaken’.

Naam Bedrijvenpark Hoeksche Waard B.V. Doel Voeren van beheer over de grondexploitatiemaatschappij Bedrijvenpark Hoeksche Waard C.V. Relatie programma Doelstelling ‘Het stimuleren van de economische ontwikkeling (in de gemeente) door het creëren en behouden van een aantrekkelijk vestigingsklimaat voor bedrijven en winkels’.

| 50 |

Programmabegroting 2018

Naam Bedrijvenpark Hoeksche Waard C.V. Doel Ontwikkelen en realiseren van een regionaal bedrijvenpark van 60 ha. netto.

Relatie programma Doelstelling ‘Het stimuleren van de economische ontwikkeling (in de gemeente) door het creëren en behouden van een aantrekkelijk vestigingsklimaat voor bedrijven en winkels’.

Wat zijn de beleidsindicatoren?

| 51 |

Programmabegroting 2018 Wat mag het kosten PROGRAMMA : FYSIEKE OMGEVING & ECONOMIE

Lasten

2016

2017

2018

2019

2020

2021

38.126

25.000

25.000

25.000

25.000

25.000

8.500

10.000

10.000

10.000

10.000

0

12.000

12.000

12.000

12.000

Prioriteiten / bijzonderheden: Subsidie duurzaamheidsplannen Brongericht meetnet (e-noses) Regionaal regisseur duurzaamheid Extra schoffelen ivm spuitverbod

0

8.000

8.000

8.000

8.000

aanpassing budget groenonderhoud

0

5.000

5.000

5.000

5.000

Regionaal medewerker Wonen

7.210

Projectleider woningbouw

36.400

Kosten invoering omgevingswet Aanpassing budget straatonderhoud

26.000

0

0

0

123.900

144.700

123.900

20.900

50.000

50.000

50.000

50.000

50.000

50.000

50.000

50.000

50.000

Fietspad Oudeland

0

0

44.000

43.580

43.160

Fietspad Strijensas Buitensluis

0

0

0

14.000

13.868

46.000

47.500

47.500

47.500

47.500

8.000

8.250

8.250

8.250

8.250

322.015

322.015

322.015

322.015

46.779

46.779

46.779

46.779

31.625

0

0

0

0

Uitwerking verkeerscirculatieplan

Kosten Oranjewijk Niet chemische onkruidbestrijding (straatreiniging)

50.000

9.522 46.235

Niet chemische onkruidbestrijding (riolering) Groot onderhoud wegen

163.530

0

Asfaltonderhoud Trambaan / Edisonweg

625.014

0

17.000

17.255

bezw aarschriften/oninbaar /uitvoeringskst SVHW Inhuur tbv Bouw & w oningtoezicht

58.764

Basisregistratie grootschalige topografie

6.623

Energiescan sportverenigingen

7.303

Exploitatie Spui

78.930

48.467

59.721

59.259

58.796

58.334

Waterschapsbelasting w egen

19.412

11.038

20.000

20.000

20.000

20.000

kosten aanschaf openbare verlichting activeren

58.974

73.711

0

0

0

0

Begraafplaats

62.124

40.885

41.932

41.638

41.343

41.049

Economie

26.226

28.232

27.425

27.411

26.468

26.468

Grondexploitatie & Woningbedrijf

934.567

957.227

2.971.299

2.967.756

1.356.232

1.500.256

Leefbaarheid

221.670

164.384

164.502

164.397

164.292

164.187

Riolering

190.079

269.524

272.642

277.551

277.524

277.498

Dotatie voorziening GRP

109.331

0

Kapitaallast riolering

460.326

291.087

300.719

340.615

367.071

386.337

Ruimtelijke ordening

254.864

282.859

271.592

271.592

271.592

271.592

Verkeersvoorzieningen

122.756

114.395

117.810

122.410

127.136

131.404

Wegen

788.784

714.066

747.177

749.380

739.360

741.706

4.307.106

3.278.919

5.729.263

5.815.253

4.215.838

4.271.303

leges omgevingsvergunning

84.656

165.000

180.000

180.000

180.000

180.000

Boekwinst grondexploitaties

563.654 0

201.500

201.500

201.500

201.500

201.500

152.170

149.240

151.840

151.840

151.840

151.840

27.042

23.100

23.100

23.100

23.100

23.100

916.655

916.134

3.058.477

3.107.874

1.496.350

1.640.374

Bestaand beleid:

Totaal lasten programma Baten Prioriteiten:

Bijdrage Randweg Bestaand beleid: Begraafplaats Economie Grondexploitatie & Woningbedrijf Leefbaarheid Riolering Onttrekking voorziening GRP

23.053

7.190

8.190

8.190

8.190

8.190

973.502

954.974

977.222

979.363

983.625

990.063 162.900

0

922

85.267

127.931

150.198

Ruimtelijke ordening

11.853

8.600

8.600

8.600

8.600

8.600

Verkeersvoorzieningen

30.260

26.150

27.000

27.000

27.000

27.000

Wegen

23.024

10.200

10.400

10.400

10.400

10.400

Totaal baten programma

2.805.869

2.463.010

4.731.596

4.825.798

3.240.803

3.403.967

Saldo program m a

1.501.237

815.909

997.667

989.455

975.035

867.336

| 52 |

Programmabegroting 2018 Onder b estaand b eleid in de jaarschijf 2018 zijn de volgende posten > â&#x201A;Ź 25.000,-- b egrepen.

Lasten: kapitaallasten begraafplaatsen rente leningen HW Wonen kosten bouwrijpmaken bestemmingsplannen (excl. ambtelijke uren) toegerekende kapitaallasten aan grondexploitaties directe salariskosten en overhead grondexploitates afname boekwaarde bestemmingsplannen kosten baggeren beplanting en onkruidbestrijdingsmiddelen inhuur loonwerkbedrijven (waarvan â&#x201A;Ź 27.943 voor groenbeheer) integrale sturing afvalwaterketen kapitaallasten riolering onderhoud riolering schoonhouden riool bijdrage rioolwaterzuivering gas en electra persleidingen taken omgevingsdienst bijdrage regiostaf OZHZ kosten bestemmingsplannen algemeen kosten openbare verlichting (energie- en lampkosten) klein onderhoud wegen, straten en pleinen bijdrage aan Waterschap in kader Wet Uitkering Wegen kapitaallasten wegen, straten en pleinen kapitaallasten randweg inhuur personeel straatreiniging

24.640 337.731 543.996 45.464 172.819 2.044.108 27.889 25.583 48.336 37.000 300.719 89.758 37.648 27.500 25.714 167.307 26.081 34.362 44.449 57.158 444.000 60.285 114.701 32.680

Baten: rente leningen HW Wonen toename boekwaarde bestemmingsplannen opbrengst grondverkopen bestemmingsplannen opbrengst begraafrechten opbrengst rioolheffing

337.731 581.900 2.138.846 151.600 973.022

Geplande investeringen in 2018 > â&#x201A;Ź 25.000,--: GRP 2018 Straatverlichting armaturen Straatverlichting lichtmasten

760.400 48.415 24.207

Mutaties reserves 2018: onttrekking kosten maatregelenplan duurzaamheid onttrekking kosten e-noses onttrekking res.begraafrechten kapitaallasten uitbreiding begraafplaats onttrekking res.versnelde afschrijving tbv herinrichting Kaai onttrekking res.versnelde afschrijving div. posten onttrekking res. verkeerscirculatieplan onttrekking sociaal fonds tbv projectleider woningbouw onttrekking res. Verfraaiing bedrijventerrein tbv projectleider woningbouw onttrekking kosten invoering omgevingswet onttrekking kosten eenmalige verhoging SOHW

25.000 10.000 19.010 29.760 26.493 50.000 12.500 13.500 123.900 62.000

| 53 |

Programmabegroting 2018 PROGRAMMA JEUGD Inhoud Het programma omvat de vernieuwde jeugdhulp, het lokaal jeugdbeleid waaronder het kinder- en jongerenwerk, peuter- en kinderopvang en de lokaal bestuurlijke onderwijstaken (zoals onderwijshuisvesting, faciliteren bewegingsonderwijs, leerlingenvervoer, leerplichtwet en onderwijsachterstandenbeleid).

Ontwikkelingen Ontwikkelingen Jeugdhulp Sinds 2015 is de gemeente integraal verantwoordelijk voor de Jeugdhulp. Hiervoor wordt samengewerkt in Zuid-Holland Zuid en als gemeenten in de Hoeksche Waard. Voor de uitvoering is er een Serviceorganisatie Jeugd ZHZ die onderdeel uitmaakt van de Dienst Gezondheid en Jeugd.

Sinds de overgang naar de gemeenten is de vraag naar Jeugdhulp sterk gestegen. Tegelijk is door het Rijk op de budgetten verder bezuinigd. Dit leidde er toe dat het uitgangspunt dat de Jeugdhulp binnen de rijksmiddelen uitgevoerd moet worden niet houdbaar bleek. In 2016 en 2017 hebben de gemeenten daarom zelf extra budget beschikbaar gesteld. Deze problematiek doet zich landelijk voor en is daar dan ook aangekaart.

Ondanks de financiële krapte wordt toch meer en meer gewerkt aan een transformatie van de Jeugdhulp. Van zware en specialistische hulp naar lichtere hulp, waar mogelijk ook met steun van ouders, familie of andere relaties. De eerste stappen hiervoor zijn gezet, maar door de financiële krapte is het moeilijk om gelijktijdig een transformatie uit te voeren.

Veilig Thuis kreeg inmiddels een formeel onderdak binnen de gemeenten. In 2017 wordt nog precies ingevuld hoe dat vorm krijgt. Ook Veilig Thuis heeft te maken met een toename van de meldingen.

Waarschijnlijk ligt hier een verband met de betere zichtbaarheid en toegankelijkheid.

De beweging is ingezet om de toegang tot de hulp en ondersteuning meer integraal te maken.

Hiervoor is samenwerking tot stand gebracht tussen Jeugdhulp, Wmo en Participatiewet. In de loop van 2018 leidt dit naar verwachting tot de komst van een vorm van een Sociaal Team, waarin integraal wordt samengewerkt.

In 2017 is ook het proces gestart om te komen tot een nieuw Beleidsplan omdat het eerste Beleidsplan afloopt. In 2018 zal dan volgens deze lijnen gewerkt gaan worden.

Landelijke ontwikkelingen harmonisatie voorschoolse voorzieningen Het Rijk wil kinderopvang en peuterspeelzalen financieel en kwalitatief harmoniseren met als doel een betere afstemming tussen kinderopvang, peuterspeelzaalwerk en onderwijs. De kwaliteit van de kinderopvang en de peuterspeelzalen gaat omhoog. Voor beide vormen van opvang gelden vanaf 2018 dezelfde eisen. Daarnaast geldt er voor werkende ouders één financieringssysteem (kinderopvangtoeslag) voor zowel kinderopvang als peuterspeelzaalwerk.

In februari 2017 stemde de Tweede Kamer in met twee wetsvoorstellen van Sociale Zaken en Werkgelegenheid: het wetsvoorstel innovatie en kwaliteit kinderopvang en het wetsvoorstel harmonisatie kinderopvang en peuterspeelzaalwerk. Vervolgens stemde in mei 2017 ook de Eerste Kamer in met beide voorstellen.

Het organiseren van een voorschools aanbod voor de peuters van ouders die niet in aanmerking komen voor kinderopvangtoeslag blijft ook in 2018 een verantwoordelijkheid van gemeenten. | 54 |

Programmabegroting 2018

Wat willen we bereiken De volgende doelstellingen worden geformuleerd:  Jeugdigen kansen bieden zich te ontwikkelen en naar vermogen mee te doen in de maatschappij;  Continueren van de bestaande taken op het gebied van:  onderwijshuisvesting;  het tegengaan van schooluitval en voortijdig schoolverlaten;  het bieden van mogelijkheden voor bewegingsonderwijs,  het verzorgen van passend leerlingenvervoer;  het vroegtijdig signaleren en tegengaan van taal- en spraakachterstanden;  het aanbrengen en versterken van verbindingen tussen de sectoren onderwijs, sport en cultuur en op basis daarvan ontwikkelingskansen aan kinderen en jongeren bieden, door:  kinder- en jongerenwerk;  Brede School activiteiten;  inzet van een combinatiefunctionaris sport.  Zorgdragen voor voldoende en kwalitatief hoogwaardige voorschoolse voorzieningen, die ieder kind de mogelijkheid bieden om zich samen met andere kinderen te ontwikkelen in een professionele en veilige omgeving en waar aandacht is voor de mogelijkheden en behoeften van elk kind.

Wat doen we al Bestaande bestuurlijke kaders:                

Beleidsrijk Regionaal Transitiearrangement (2014) Beleidsplan Jeugdhulp Hoeksche Waard (2014) Nota ‘Jeugd in Beeld’ Integraal Jeugdbeleid Strijen (2011) Algemene Subsidieverordening Strijen 2008 Gemeenschappelijke regeling Dienst Gezondheid & Jeugd Gemeenschappelijke regeling Primair Openbaar Onderwijs Hoeksche Waard Verordening voorzieningen huisvesting onderwijs 2015 Verordening leerlingenvervoer gemeente Strijen 2015 Verordening Kinderopvang Strijen 2004 Verordening kwaliteitsregels peuterspeelzaalwerk 2011 Verordening ruimte- en inrichtingseisen peuterspeelzalen Strijen 2011 Beleidsregels handhaving Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen Strijen 2015 Integraal Huisvestingsplan (IHP) Onderwijs Strijen 2017 Toekomstscenario voorschoolse voorzieningen en VVE Hoeksche Waard Verordening Jeugdhulp gemeente Strijen 2016 Beleidsregel tegemoetkoming kosten kinderopvang o.g.v. Sociaal Medische Indicatie gemeente Strijen 2016

| 55 |

Programmabegroting 2018 Wat gaan we doen Bron Beleidsrijk transitiearrangement en Beleidsplan Jeugdhulp Integraal Huisvestingsplan (IHP) Onderwijs 2017 Wet harmonisatie kinderopvang en peuterspeelzaalwerk; Toekomstscenario voorschoolse voorzieningen

Doelstelling Transformatie Jeugdhulp

Actiepunt Verder implementeren van nieuwe organisatie en werkwijze

Jaar uitvoering 2018

Jaarlasten p.m.

Behoud onderwijs in kleine kernen

Verkenning mogelijkheden met intentie behoud van onderwijs in de kern Implementeren nieuwe bekostigingssystematiek voor peuteropvang en VVE.

2018 e.v.

p.m.

2018

p.m.

Wet innovatie en kwaliteit kinderopvang

Alle medewerkers in peuteren kinderopvang spreken voldoende Nederlands.

Toetsing en waar nodig scholing op taaleisen.

2018 e.v.

p.m.

Begroting

Herijken Speelplaatsenbeleid

Speelplaatsenbeleid

2018

p.m.

Goede en toegankelijke voorschoolse voorzieningen voor elk kind - met één kwaliteitskader en één financieringsstructuur.

Toelichting actiepunten Implementatie nieuwe organisatie en werkwijze De Serviceorganisatie Jeugd en de Jeugdteams zijn inmiddels geëvalueerd. Conclusie is in hoofdlijn voortzetting van het huidige systeem met de bijbehorende taakverdeling. Inhoudelijk vindt nog steeds een verdere doorontwikkeling plaats waarbij steeds meer integraal wordt gekeken naar situaties. Ook de informatievoorziening wordt nog steeds verder verbeterd. De ontwikkelingen van de transformatie en rond preventie gaan onverminderd voort.

Verkenning mogelijkheden onderwijshuisvesting In 2017 is het Integraal huisvestingsplan (IHP) Onderwijs Strijen 2017 vastgesteld. Strijen heeft de afgelopen jaren geïnvesteerd in haar scholen, waardoor de gemeente nu twee moderne en toekomstbestendige scholen kent waar momenteel geen voorzieningen in de huisvesting noodzakelijk zijn. De derde school, gelegen in de Mookhoek, is gehuisvest in een schoolgebouw op leeftijd en de leerlingaantallen vragen, ondanks lichte stijging de afgelopen jaren, de aandacht. De school wordt van groot belang geacht voor de kern Mookhoek. De gemeenteraad heeft zich uitgesproken er een voorstander van te zijn de ontwikkeling van de leerlingaantallen niet af te wachten, maar met het schoolbestuur verkennende gesprekken te starten met de insteek het onderwijs voor deze kleine kern zo lang mogelijk te behouden.

Implementeren bekostiging peuteropvang en VVE In 2017 is de wet harmonisatie kinderopvang en peuterspeelzalen vastgesteld. Deze treedt in werking per 1 januari 2018. In de voorbereiding hierop voor de Hoeksche Waard is eind 2015 de Visie op Voorschoolse Voorzieningen vastgesteld en in 2016 - 2017 is er onderzoek gedaan naar mogelijke en het meest wenselijke toekomstscenario voor de voorschoolse voorzieningen in onze regio. In 2017 is dit toekomstscenario vastgesteld, dat gebaseerd is op ‘geld- volgt- kind’.

| 56 |

Programmabegroting 2018 Aangezien er vanaf 2018 geen wettelijk onderscheid meer bestaat tussen de ‘oude’ kinderopvang en peuteropvang wijzigt de gemeentelijke bekostiging ook. Er wordt niet langer één organisatie gesubsidieerd, maar de bekostiging ‘volgt het kind’. Met andere woorden: ook andere kinderopvangorganisaties kunnen een aanbod peuteropvang opstarten en ouders kunnen kiezen welk aanbod het beste bij hen past.

Beoogd wordt eind 2017 de nieuwe bekostigingssystematiek vast te stellen. De implementatie, evaluatie en waar nodig bijstelling hiervan zal in 2018 plaatsvinden.

Taaleisen pedagogisch medewerkers Sinds enige jaren wordt er gewerkt aan een verhoging van het taalniveau van pedagogisch medewerksters (leidsters) in de kinderopvang, met name op VVE-groepen. In de grotere steden zijn op basis van bestuursafspraken eisen gesteld aan de mondelinge en schriftelijke taalvaardigheden.

Deze afspraken zijn uitgerold naar de middelgrote en kleinere gemeenten. Per 1 augustus 2019 moeten pedagogisch medewerkers in alle gemeenten, die werkzaam zijn op een VVE-groep, voldoen aan de vastgestelde taaleisen.

In 2018 zullen in de Hoeksche Waard, in nauw overleg met de betrokken partijen, de pedagogisch medewerkers worden getoetst en waar nodig geschoold. De gemeente Strijen ontvangt hiervoor een (beperkt) budget vanuit het Rijk. Dit geldt niet voor alle Hoeksche Waardse gemeenten.

Speelplaatsenbeleid Tijdens de behandeling van de rapportage ‘waarstaatjegemeente’ in de raadsvergadering van maart 2017 is door verschillende fracties aandacht gevraagd voor de uitkomsten in het onderzoek met betrekking tot de beschikbare speelplaatsen in de gemeente. Het probleem met een dergelijk onderzoek is om exact te achterhalen waar de mogelijke knelpunten zitten. In 2018 zullen wij dan ook het speelplaatsenbeleid tegen het licht houden.

Uiteraard is het in dit stadium niet mogelijk aan te geven wat de kosten van een dergelijke herijking zullen zijn. Bij de totstandkoming van het speelplaatsenbeleid zijn we verder voornemens daar de jeugd bij te betrekken zodat we gestalte kunnen geven aan jeugdparticipatie. Ook willen we bezien of het mogelijk is of er een vorm van ‘medegebruik’ plaats kan vinden met meer bewegen voor ouderen (zie verdere uitwerking Sportnota).

Wijze waarop de Verbonden Partijen bijdragen aan doelstellingen van de gemeente?

Naam Gemeenschappelijke regeling Dienst Gezondheid & jeugd Zuid-Holland Zuid Doel Samenwerking op het gebied van onderwijs en publieke gezondheid.

Relatie programma Doelstelling: ‘Het bevorderen van ontwikkelingskansen voor inwoners, en jeugd in het bijzonder.’

| 57 |

Programmabegroting 2018 Wat zijn de beleidsindicatoren?

| 58 |

Programmabegroting 2018 Wat mag het kosten PROGRAMMA : JEUGD

Lasten

2016

2017

2018

2019

2020

2021

1.728.494

1.521.748

1.717.111

1.717.049

1.719.254

1.725.824

3.098

51.647

51.647

35.000

35.000

35.000

12.000

12.000

12.000

12.000

12.000

0

9.872

0

0

0

0

103.719

105.275

75.382

75.382

75.382

75.382

18.000

18.000

18.000

18.000

Prioriteiten: Decentralisatie jeugdzorg VVE taken Sociaal medische indicatie peuterplangelden kosten peuteropvang aanvullende middelen jeugdhulp Veilig thuis

26.031

Zw emonderw ijs afkoopson Laco

19.404

Wezlijn HW subsidie jongerenw erk herrubricering

96.000

Combinatiefunctionaris herrubricering

27.405

Bestaand beleid: Jeugdbeleid Jeugdgezondheidszorg Jeugdzorg

59.588

68.876

71.528

70.923

70.519

70.121

175.176

186.246

181.815

181.815

181.815

181.815

4.081

4.097

4.120

4.120

4.120

4.120

Kapitaallasten scholen

111.645

63.995

63.327

62.658

61.988

60.067

Onderw ijs

330.692

337.879

334.622

333.096

334.622

333.096

2.659.302

2.387.666

2.529.552

2.510.043

2.512.700

2.515.425

12.764

51.647

51.647

35.000

35.000

35.000

4.176

4.155

4.218

4.218

4.218

4.218

7.632

8.400

8.400

8.400

8.400

8.400

24.572

64.202

64.265

47.618

47.618

47.618

2.634.730

2.323.464

2.465.287

2.462.425

2.465.082

2.467.807

Totaal lasten programma Baten Prioriteiten: VVE taken Bestaand beleid: Jeugdbeleid Jeugdgezondheidszorg Jeugdzorg Onderw ijs Totaal baten programma Saldo program m a

Onder b estaand b eleid in de jaarschijf 2018 zijn de volgende posten > â&#x201A;Ź 25.000,-- b egrepen.

Lasten: School maatschappelijk werk / risicogezinnen Leerlingenvervoer

35.813 225.000

Geplande investeringen in 2018 > â&#x201A;Ź 25.000,--: geen Mutaties reserves 2018: onttrekking res.versnelde afschrijving Boemerang onttrekking reserve nieuwbouw scholen onttrekking reserve kinderopvang (kwaliteitsinspecties)

1.252 43.376 8.000

| 59 |

Programmabegroting 2018 PROGRAMMA ZORG & WELZIJN

Inhoud Het programma omvat bijstandverlening, minimabeleid, werkgelegenheid inkomensvoorziening, maatschappelijke begeleiding, opvang nieuwkomers, volksgezondheid, Wet Maatschappelijke Ondersteuning en integrale zorg.

Ontwikkelingen Huishoudelijke ondersteuning Op 18 mei 2016 heeft de Centrale Raad van Beroep enkele uitspraken gedaan, die leiden tot aanpassing van de huidige werkwijze voor Huishoudelijke Ondersteuning. In de huidige werkwijze wordt uitgegaan van een resultaatbenadering. Bij deze invulling wordt de Huishoudelijke Ondersteuning niet meer in uren uitgedrukt, maar in resultaat en activiteiten. Voor het resultaat ontvangen de zorgaanbieders een vast bedrag, ongeacht de activiteiten die uitgevoerd moeten worden.

De Centrale Raad van Beroep stelt helder dat Huishoudelijke Ondersteuning een maatwerkvoorziening onder de Wmo is. De gemeenten in de Hoeksche Waard hebben dat steeds zo toegepast. De andere uitspraken van de raad hebben echter wel gevolgen: De gemeente doet onderzoek en biedt de cliënt op basis daarvan een passende voorziening. Die passende voorziening moet gebaseerd zijn op een objectieve maatstaf, waarbij aangegeven wordt: de activiteiten die uitgevoerd dienen te worden, de frequentieen de omvang (de tijd die nodig is). De cliënt wordt hierover geïnformeerd in de beschikking Na bestudering van deze uitspraken en het inwinnen van extern advies is in 2017 geconcludeerd dat in de Hoeksche Waard een aanpassing van de Huishoudelijke Ondersteuning nodig is. Deze aanpassing heeft betrekking op de uitvoering. Die nieuwe invulling heeft ook gevolgen voor de eigen bijdrage en de hoogte van het Persoonsgebonden budget en heeft in 2017 geleid tot aanpassing van het Besluit. In het verlengde daarvan gaat het daarnaast ook om de invoering van de nieuwe invulling met een herbeoordeling van de Huishoudelijke Ondersteuning van de bestaande cliënten en een aanpassing van de afspraken met zorgaanbieders. De beoordeling wordt concreet ingevuld door: activiteiten, frequentie en een omvang in uren (minuten) per week. Hierbij wordt een normenkader gehanteerd gebaseerd op de richttijden het CIZ (Centrum Indicatiestelling Zorg) protocol.

Deze nieuwe invulling sluit ook aan bij de werkwijze van de Wmo begeleiding. In de tweede helft van 2017 is gestart met de aanpassing van de ICT applicatie en de instructie van de Wmo consulenten.

Vervolgens worden nieuwe aanvragen volgens het nieuwe beleid aangepakt.

Tevens wordt een herbeoordelingsteam samengesteld. Eind 2017 is gestart met de herbeoordelingen. Deze zullen hoofdzakelijk in de eerste helft van 2018 worden uitgevoerd. De aanpassing van de Huishoudelijke ondersteuning krijgt vorm in de aanpassing van de Beleidsregels en Besluit maatschappelijke ondersteuning. Een bredere aanpassing van de Wmo-beleidstukken volgt in 2018.

Beschut werken Beschut werken vindt tot nu toe plaats binnen WIHW. Het gaat dan in feite om de oude sociale werkplaats. In de Participatiewet is beschut werken nieuwe stijl opgenomen. In verordeningen is al rekening gehouden met deze nieuwe vorm. In 2016 zijn door aanbieders, WIHW en gemeenten stappen gezet om te komen tot een continuüm van arbeidsmatige dagbesteding en beschut werken nieuwe stijl. Hierbij mag het voor de burger niet meer uitmaken welke vorm van ondersteuning hij nodig heeft. Achter de schermen is het de taak voor aanbieders, gemeenten en WIHW om een en | 60 |

Programmabegroting 2018 ander goed vorm te geven. Voor het nieuwe beschut werken zijn geen extra financiële middelen door het Rijk beschikbaar gesteld. De middelen die nodig zijn moeten komen uit de terugloop van het aantal mensen dat nu een beschutte werkplek oude stijl heeft. Die terugloop komt in de Hoeksche Waard slechts langzaam op gang. De staatssecretaris stelt per 1 januari 2017 de gemeenten verplicht om beschut werken concreet aan te bieden. Dat legt opnieuw druk op het budget van WIHW. In 2017 moet anderzijds de samenwerking met de zorgaanbieders zijn vruchten af gaan werpen, waardoor concreet voor inwoners van de Hoeksche Waard die dat nodig hebben een kans op een goede plek voor dagbesteding of beschut werk ontstaat of beschikbaar blijft.

Doorontwikkeling WIHW De fusie van RSDHW en WHW-bedrijven werpt steeds meer vruchten af. WIHW is meer integraal gaan werken en krijgt ook steeds meer een plek in de samenwerking in het Sociaal Domein. Binnen WIHW valt op dat het aantal detacheringen bij externe opdrachtgevers van de SW-medewerkers sterk is gestegen.

Per saldo stijgt het aantal cliënten van WIHW nog steeds. Dit wordt in hoofdzaak veroorzaakt door de toestroom van statushouders en daarnaast door de toestroom van nieuwe doelgroepen.

Bijvoorbeeld de jongeren die voorheen Wajong zouden krijgen en nu rechtstreeks op de Participatiewet zijn aangewezen.

Een groot knelpunt blijft de financiering door het Rijk. Het verdeelmodel voor de bijstand leidt bij een groot aantal gemeenten in het land tot aanzienlijke tekorten. Ook in de Hoeksche Waard is dat het geval. Er is een lobby opgestart om (samen met andere gemeenten) dit probleem in Den Haag op de agenda te krijgen.

Het aantal mensen dat een beroep doet op Schulddienstverlening blijft hoog.

In 2017 is een nieuwe meerjarenbegroting opgesteld die uitgaat van de werkelijke uitgaven en niet meer van de inkomsten van het Rijk. Bij ongewijzigd Rijksbeleid zullen de gemeenten in de komende jaren structureel uit eigen middelen moeten bijpassen om de Participatiewet en wat daarmee samenhangt uit te voeren.

Wat willen we bereiken De volgende doelstellingen worden geformuleerd:  Het verhogen van de maatschappelijke participatie en het doorbreken of voorkomen van sociaal isolement door maatschappelijk zinvolle activiteiten (sociale activeringsactiviteiten);  Extra inzet, in overleg met het bedrijfsleven, om jeugdwerkeloosheid te voorkomen en het creëren van stageplaatsen bij gemeente en Gemeenschappelijke Regelingen;  Bijstandsgerechtigden moeten een tegenprestatie voor hun uitkering leveren;  Armoedebeleid gericht op voorkoming van schulden en begeleiding naar werk, met bijzondere aandacht voor kinderen in armoedesituaties.

| 61 |

Programmabegroting 2018 Wat doen we al Bestaande bestuurlijke kaders:                

Gemeenschappelijke regeling WIHW Urgentiedraaiboek voor de Hoeksche Waard Evaluatierapport Voorkomen Sociaal Isolement Strijen Verordening maatschappelijke ondersteuning Gemeente Strijen 2015 Beleidsregels maatschappelijke Ondersteuning gemeente Strijen 2015 Beleidsplan Integrale Schulddienstverlening 2016-2020 Besluit maatschappelijke ondersteuning gemeente Strijen WMO beleidsplan / Nota volksgezondheid Toekomstvisie sociaal maatschappelijke structuur Hoeksche Waard Regionale nota Gezondheidsbeleid 2016-2019 De uitgangspuntennotitie ‘begeleiding onder de Wmo’ De Kadernota ‘Wmo 2015’ Regionaal Beleidsplan Wmo 2015 Speerpunten voor transitie en transformatie 2015-2018 Regionale notitie Mantelzorg ondersteuningsbeleid Hoeksche Waard 2015 - 2018 Transformatieagenda

WIHW Met Werk en Inkomen Hoeksche Waard (WIHW) hebben de gemeenten in de Hoeksche Waard een integrale uitvoeringsorganisatie op de domeinen werk en inkomen. WIHW krijgt ook steeds meer een plek binnen het Sociaal Domein in de afstemming van beleid en in de toepassing voor individuele cliënten. Vanaf 2017 dragen de gemeenten extra bij in de kosten van WIHW vanwege het tekortschietende verdeelmodel van het Rijk.

Wet maatschappelijke ondersteuning Het maatschappelijke doel van de Wmo is ‘meedoen’. De wet moet er voor zorgen dat mensen zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen en mee kunnen doen in de samenleving, al of niet geholpen door vrienden, familie of bekenden. En als dat niet kan is er ondersteuning vanuit de gemeente. De gemeente ondersteunt bijvoorbeeld vrijwilligers en mantelzorgers. De Wmo regelt ook de hulp bij het huishouden en zorgt voor goede voorlichting over de hulp en informatie die mensen kunnen krijgen.

Gemeenten zijn verantwoordelijk voor het begeleiden van mensen met een beperking op zich. Het gaat hierbij veelal om ouderen, inwoners met een lichamelijke en verstandelijke beperking en mensen met een psychiatrische aandoeningDankzij de nieuwe Wmo kunnen de gemeenten in de Hoeksche Waard meer maatwerk bieden aan de inwoners met ondersteuningsbehoeften.

De samenwerkende Hoeksche Waardse gemeenten stellen zich ten doel het transformatie proces in het sociaal Domein vanuit hun (wettelijke) verantwoordelijkheid voor de uitvoering van de Wmo, Jeugdwet en participatie wet slagkrachtig te doorlopen en in goede samenwerking met cliënten, inwoners, zorgaanbieders, maatschappelijk middenveld instanties en andere overheden. Dit proces duurt meerdere jaren. Om op de gewenste ontwikkelingen te sturen, is de Transformatieagenda (TA) ontwikkeld in navolging van het Regionaal Wmo beleidsplan 2015. Het programma Integrale toegang is een van de speerpunten uit de TA. Het streven is om in 2018 samen met externe partners een toegangsfunctie te hebben ontwikkeld die bestaat uit enkele sociale teams waar burgers 18+ terecht | 62 |

Programmabegroting 2018 kunnen voor (toeleiding naar) informele en professionele hulp en ondersteuning waarbij de focus ligt op een eenduidige werkwijze. Het project doorstart wijkteam Oud Beijerland vormt een belangrijke bouwsteen binnen dit programma. In het wijkteam is een aantal kernfuncties aanwezig namelijk: Wijkverpleging (Careijn en Zorgwaard), Algemeen Maatschappelijk werk (Kwadraad, ook in jeugdteam), LVB functie (stichting MEE), Wmo consulent (Wmo uitvoeringsorganisatie), consulent werk inkomen (WIHW), sociaal makelaar (Welzijn Hoeksche Waard en een Sociaal psychiatrisch verpleegkundige (Paymeijer). Daarnaast wordt vanuit de TA onder meer ingezet op de ontwikkeling van een sociale kaart, innovatie Wmo, cliënt participatie, cliëntondersteuning, mantelzorgondersteuning en beschermd wonen en maatschappelijke opvang Sinds 1 januari 2016 is het gezamenlijke Wmo loket Hoeksche Waard in het gemeentehuis Strijen geopend. Deze organisatie regelt voor de inwoners in de Hoeksche Waard de maatwerkvoorzieningen in het kader van de Wet maatschappelijke ondersteuning. Voorbeelden van maatwerkvoorzieningen zijn: woonvoorzieningen en woning aanpassingen; vervoersvoorzieningen, rolstoelen, begeleiding en huishoudelijke ondersteuning.

Mantelzorgondersteuning MEE Er wordt een steeds groter beroep gedaan op mantelzorgers. De ondersteuning aan mantelzorgers moet daarom gelijke tred volgen en volledig aansluiten op datgene wat mantelzorgers nodig hebben.

De verantwoordelijkheid voor dit maatwerk ligt sinds 2015 voor een belangrijk deel bij de gemeenten. In vervolg op het Regionaal beleidsplan Wmo is de transformatie agenda opgesteld (ook wel ontwikkelagenda Wmo genoemd). De uitwerking van het mantelzorgbeleid is als opdracht hierin meegenomen. Sinds 2014 is al veel informatie beschikbaar op basis waarvan mantelzorgbeleid is geformuleerd en uitgevoerd: eind 2015 hebben de vijf gemeenten de notitie mantelzorgondersteuning 2015-2018 vastgesteld. Hieruit is de nota signalering ter voorkoming van overbelasting bij mantelzorgers voortgekomen, deze is in 2016 door de colleges vastgesteld. Begin 2017 is de balans opgemaakt over bovengenoemde documenten. In navolging hiervan is de ontwikkelagenda 2017-2018 mantelzorg ondersteuning opgesteld. De ontwikkelagenda is een dynamisch document en geeft met de hierin benoemde thema’s een eerste inhoudelijke lijn voor het mantelzorg-ondersteuningsbeleid en –uitvoering de komende twee jaar. Tevens dient het als voeding voor uitwisseling in het gesprek: zowel voor gemeente zelf, met mantelzorgers en in het maatschappelijk veld.

Onderdeel van de ontwikkelagenda is de Blijk van Waardering. De uitvoering van de Blijk van Waardering is ondergebracht bij MEE (Ondersteunende organisatie voor iedereen met een beperking). Het doel is om zoveel mogelijk mantelzorgers te bereiken. Voor 2018 wordt de regeling verruimd. Andere activiteiten zijn onder andere: bewustwordingscampagne, inzet op respijtzorg, inzet op thema werk en mantelzorg, gastlessen MEE op scholen en administratief mantelmaatje.

Klankbordgroep Sociaal Domein Begin 2016 is de klankbordgroep Sociaal domein Strijen opgericht. De klankbordgroep heeft als taak, voordat formele besluitvorming in het kader van het sociaal domein en de uitvoering daarvan en aanpassingen binnen de openbare of aan openbare gebrouwen plaatsvinden, gevraagd en ongevraagd advies te verstrekken aan het college van burgemeester en wethouders. De klankbordgroep wordt tevens ingezet als voedingsbron voor de regionale Wmo participatie. Dit zet zich door in 2017 en verder.

Visie op sociaal-maatschappelijke structuur In 2010 is de toekomstvisie sociaal-maatschappelijke structuur Hoeksche Waard vastgesteld. In deze visie wordt een streefbeeld geschetst van hoe de samenleving er in de Hoeksche Waard in 2020 uit zou moeten zien. Hoewel de toekomstige ontwikkelingen moeilijk te voorspellen zijn, vormt de toekomstvisie een kader waarbinnen verder nagedacht kan worden over toekomstige maatschappelijke vraagstukken en de benodigde maatschappelijke voorzieningen in de Hoeksche Waard. | 63 |

Programmabegroting 2018 Inburgering statushouders In 2017 is de taakstelling huisvesting statushouders iets verlaagd ten opzichte van 2016. De oorzaak hiervan is de verlaging van de instroom van asielzoekers in 2017. Strijen is in 2017 begonnen met een achterstand op de taakstelling, waardoor in 2017 extra statushouders gehuisvest moesten worden en extra kosten voor coaching vestiging zijn gemaakt.

De taakstelling is voor 2018 opnieuw verlaagd maar de maatschappelijke begeleiding en participatie van de in 2015 t/m 2017 gevestigde statushouders vergt veel inspanningen van de verschillende betrokken organisaties.

Sinds de inwerkingtreding van de nieuwe Wet Inburgering (1 oktober 2017) ontvangen gemeenten een bijdrage van € 2.370,- per inburgering plichtige statushouder via het Gemeentefonds. Voor dit bedrag wordt professionele begeleiding ingekocht bij Vluchtelingwerk en WIHW. Gehandicapten en ouderen Sinds 2017 is gestart met de digitalisering van de signalerende huisbezoeken onder 75 plussers. De vragenlijsten worden nu digitaal ingevoerd. Belangrijkste doel van de signalerende huisbezoeken is het ondersteunen van ouderen. Het invoeren van vragenlijsten om gegevens inzichtelijk te maken voor beleid is een tweede doel, die uiteindelijk weer kan leiden tot verbetering van de zorgbehoefte rondom ouderen. Dit tweede onderzoekmatige doel mag het eerste doel niet in de weg staan. Begin 2017 is gestart om het Wonen-Welzijn-zorgpunt onder te brengen bij de bibliotheek in Streona. Als er vragen zijn van inwoners worden deze door gekoppeld naar HW wonen, Welzijn HW (vrijwilligers steunpunt) of Zorgwaard. Dit is een preventieve voorziening en loopt door in 2018.

Wat gaan we doen Bron

Doelstelling

Actiepunt

Jaar uitvoering

Jaarlasten

BeleidsProgramma BeleidsProgramma

Inrichting Wmo frontoffice

Verdere ontwikkeling Wmo frontoffice Uitwerken van de Ontwikkelagenda 2015 - 2018

2018

p.m.

2016 - 2018

P.m.

Invoering en implementatie

2018

p.m.

Transformatieagenda

Uitvoering geven aan Regionaal Beleidsplan Wmo 2015 Integrale toegang Sociaal Domein van 0-100

Toelichting actiepunten Ontwikkeling Wmo-uitvoeringsorganisatie In de tweede helft van 2017 is gestart met de aanpassing van de ICT applicatie in het kader van de Huishoudelijke Ondersteuning als ook de instructie van de Wmo consulenten. Vanaf 2018 worden nieuwe aanvragen volgens het nieuwe beleid aangepakt. Tevens wordt een herbeoordelingsteam samengesteld. Eind 2017 wordt gestart met de herbeoordelingen.

Uitwerken van de Ontwikkelagenda 2015-2018 Met de vaststelling van het Regionale Beleidsplan Wmo 2015 is ook de ontwikkelagenda 2015-2018 vastgesteld. Dit sluit aan bij de in de kadernota aangegeven ontwikkeling van beleidsarm naar beleidsrijk: ‘vernieuwing in ontwikkeling’. De uitwerking is vanaf 2015 gestart en zal doorlopen tot in 2018. De volgende onderwerpen worden onder andere uitgewerkt:  sturen op resultaten;  de verdere vormgeving van de toegang;  uitwerking cliëntenondersteuning;  uitwerking werkgericht werken. | 64 |

Programmabegroting 2018 Transformatieagenda Medio 2017 is het jaarplan ‘Transformatie Agenda Sociaal Domein 2017’ vastgesteld. Hierin staat op hoofdlijnen beschreven wat wij als samenwerkende gemeenten binnen het Sociaal Domein eind 2017- met een doorloop in 2018 - willen bereiken ten aanzien van: 1) de drie speerpunten, te weten Integrale Toegang, Innovatie en Preventie; 2) de integrale opgaven; 3) de opgaven binnen de drie subdomeinen (Wmo, Jeugdhulp en Participatiewet).

Deze veranderopgaven willen wij realiseren door te stoppen met het verkokerde werken vanuit de verschillende domeinen. We zoeken de samenwerking door naar buiten te gaan en nauwer samen te werken met onze inwoners en organisaties. Zoals gezegd, van systeemwereld naar leefwereld. Deze aanpak is geen doel op zich, maar een middel om ons te helpen de maatschappelijke opgaven daadkrachtig, vernieuwend en in nauwe samenspraak met anderen neer te zetten.

De inhoudelijke en financiële gang van zaken wordt periodiek gevolgd in een drietal voortgangsrapportages gedurende het jaar. Hierbij wordt eveneens aandacht besteed aan actualiteiten / ontwikkelingen die van invloed zijn op de (lopende) opgaven. Zo heeft er recent een regionale hoorzitting Wmo plaatsgevonden. Uitkomst hiervan is onder meer dat een aantal thema’s meer (specifieke) aandacht vraagt, waaronder cliëntondersteuning, eenduidige werkwijze m.b.t. signalering/bereiken, ondersteuning & voorkomen en opvang & acute zorg. Dit vraagt op onderdelen om een herijking / prioritering van de opgaven.

Wijze waarop de Verbonden Partijen bijdragen aan doelstellingen van de gemeente?

Naam Gemeenschappelijke regeling WIHW-bedrijven (m.i.v. 1 januari 2016) Doel WIHW voert de gemeentelijke taken uit de Participatiewet en een aantal kleinere regelingen die daar verband mee houden. Doelstelling is om de doelgroep zoveel mogelijk te laten participeren in de samenleving door middel van arbeid. Daarnaast worden inkomensvoorzieningen geboden en wordt de schuldhulpverlening uitgevoerd.

Relatie programma Doelstelling: ‘Het verhogen van de maatschappelijke participatie en het doorbreken en voorkomen van sociaal isolement door maatschappelijk zinvolle activiteiten’.

Doelstelling: ‘Het voeren van een actief beleid om armoede te bestrijden door verbetering van de inkomenssituatie van personen met een minimum inkomen’.

| 65 |

Programmabegroting 2018 Wat zijn de beleidsindicatoren?

| 66 |

Programmabegroting 2018 Wat mag het kosten PROGRAMMA : ZORG & WELZIJN

Lasten

2016

2017

2018

2019

2020

2021

Decentralisatie participatiewet

661.084

617.007

577.860

562.598

539.280

539.597

Decentralisatie AWBZ naar WMO

752.698

804.800

827.409

819.512

840.755

840.731

Hulp bij de huishouding

354.792

486.921

486.921

486.921

486.921

486.921

Maatwerkvoorzieningen in natura

192.837

262.500

220.000

220.000

220.000

220.000

25.261

0

30.000

30.000

30.000

30.000

5.000

5.000

5.000

5.000

19.100

19.100

19.100

19.100

Prioriteiten:

Huishoudelijke hulp toelage lokaal calamiteitenbudget wmo / jeugdhulp Armoedebestrijding onder kinderen kosten projectorganisatie 3D's

72.548

11.338

90.000

397.103

583.845

627.123

599.652

606.267

587.482

Subsidie Welzijn HW

32.451

128.299

128.963

128.963

128.963

128.963

Inburgering

89.150

32.493

21.500

21.500

21.500

21.500

inw onerbijdrage dienst G&J

78.809

70.096

105.274

105.274

105.274

105.274

106.899

106.899

106.899

106.899

61.527

WIHW organisatiebegroting

(regiobijdrage dienst G&J geherrubriceerd van programma bestuur)) kosten w mo uitvoeringsorganisatie

1.347.974

Bestaand beleid: Gezondheidszorg

53.064

56.911

61.527

61.527

61.527

Maatschappelijke ondersteuning

95.920

98.415

96.711

97.574

97.642

97.745

Werk & Inkomen

108.962

94.225

110.387

109.524

109.456

109.353

doorgesluisde gebundelde uitkering

912.213

837.543

950.000

1.025.000

1.053.876

1.083.564

5.174.866

4.084.393

4.464.674

4.399.044

4.432.460

4.443.656

149.492

90.636

83.118

83.281

83.346

83.346

0

0

0

0

0

1.347.974

252.425

252.425

252.425

252.425

18.960

14.220

14.220

14.220

14.220

1.514

1.964

1.964

1.964

1.964

912.213

837.543

950.000

1.025.000

1.053.876

1.083.564

Totaal baten programma

2.432.145

929.693

1.301.727

1.376.890

1.405.831

1.435.519

Saldo program m a

2.742.721

3.154.700

3.162.947

3.022.154

3.026.629

3.008.137

Totaal lasten programma Baten Prioriteiten: Eigen bijdrage thuiszorg WMO Eigen bijdrage maatwerkvoorzieningen WMO doorbelasting kosten w mo uitvoeringsorganisatie Bijdrage kosten inburgering Bestaand beleid Gezondheidszorg Maatschappelijke ondersteuning

1.678

Werk & Inkomen

1.828

doorgesluisde gebundelde uitkering

Onder b estaand b eleid in de jaarschijf 2018 zijn de volgende posten > â&#x201A;Ź 25.000,-- b egrepen.

Lasten: bijdrage WIHW productkosten (bijzondere bijstand, schuldhulp) bijdrage Careyn algemeen maatschappelijk werk

94.787 62.863

Geplande investeringen in 2018 > â&#x201A;Ź 25.000,--: geen Mutaties reserves 2018: onttrekking kosten projectorganisatie 3D's

90.000

| 67 |

Programmabegroting 2018 PROGRAMMA SPORT & CULTUUR Inhoud Het programma omvat het bibliotheekwerk, het vormings- en ontwikkelingswerk, kunst en cultuur, het sociaal-cultureel werk en sport.

Ontwikkelingen Buurtsportcoach senioren De gemeente Strijen heeft in haar sportbeleid ‘Strijen in Beweging’ de ambitie opgenomen de sportdeelname van haar inwoners te verhogen. Een van de instrumenten die hieraan bij kan dragen is de inzet van een combinatiefunctionaris of buurtsportcoach.

In Strijen zijn reeds twee typen combinatiefunctionarissen actief, namelijk de brede schoolcoördinator (deze is gericht op sport, cultuur en onderwijs) en de combinatiefunctionaris (ter ondersteuning van de sportverenigingen).

Met het vaststellen van de sportnota ‘Strijen in Beweging’ in februari 2016 heeft de raad het beleidsvoornemen vastgesteld om ook de sportdeelname van de groep 55+ ers te verhogen. Op basis van deze doelstelling is een projectsubsidie toegekend aan stichting Welzijn Hoeksche Waard, voor de inzet van een buurtsportcoach gericht op senioren (6 uur per week). De buurtsportcoach gaat onder meer werken aan het vergroten van het laagdrempelig sportaanbod voor 55+ers, het stimuleren van deelname van 55+ers aan sport- en beweegaanbod en het bieden van informatie over een gezonde leefstijl en het belang van voldoende bewegen.

Eenmalige subsidie Museum Hoeksche Waard Op last van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties moest HW Wonen het pand Oost-Leeuwenstein verkopen. In mei 2017 heeft de gemeenteraad besloten hiervoor een eenmalige subsidie beschikbaar te stellen aan het Museum Hoeksche Waard onder de voorwaarde dat de andere Hoekse Waardse gemeenten hiervoor ook eenmalige subsidies ter beschikking stellen.

Wat willen we bereiken De volgende doelstellingen worden geformuleerd:  Het stimuleren en ondersteunen van een breed aanbod van voorzieningen op het gebied van jeugd en sport;  Het versterken van de toeristisch-recreatieve kwaliteiten van de gemeente en de regio door het creëren van op de beleving van rust, ruimte en groen gerichte vormen van recreatie.  Het bevorderen van het vrije verkeer van informatie en daarmee de kwaliteit van het maatschappelijke en culturele leven, evenals een doelmatige instandhouding van een voorziening ten behoeve van een substantieel deel van de bevolking;  Het stimuleren van inwoners tot deelname aan maatschappelijke activiteiten;  Het bevorderen van de kennis en belangstelling voor de ontwikkelingen op cultureel, sociaal, economische en ander gebied van Strijen en de Hoeksche Waard;  Het bieden van mogelijkheden tot amateuristische kunstbeoefening door de inwoners;  Het beschermen van beeldbepalende objecten in de gemeente;  Het duurzaam behouden en in kwaliteit versterken van de historische waarden van de kern, de buurtschappen en het landelijk gebied, mede ten behoeve van het versterken van de recreatieve kwaliteiten van de gemeente.

| 68 |

Programmabegroting 2018 Wat doen we al Bestaande bestuurlijke kaders:           

Nota Recreatie in de gemeente Strijen (2000) Subsidienota Welzijn 2008 Regionale Structuurvisie Hoeksche Waard Uitvoeringsprogramma Structuurvisie Hoeksche Waard 2010-2014 Subsidieverordening monumenten gemeente Strijen Erfgoedverordening 2010 Algemene Subsidieverordening Strijen 2008 Beleidsregels Algemene Subsidieverordening Strijen 2008 Nota ondersteuning vrijwilligerswerk (2006) Beleidsregels subsidiëring deskundigheidsbevordering vrijwilligerswerk 2009 Nota ‘Sport en Bewegen 2015-2020 Strijen’

Sportcentrum Apollo Per 1 juli 2006 is Sportcentrum Apollo geprivatiseerd. Vanaf die datum verzorgt Laco Strijen BV de exploitatie. Hiervoor zijn de nodige overeenkomsten afgesloten. In 2016 hebben de gemeente en Laco Strijen BV gebruik gemaakt van de mogelijkheid in de overeenkomst de looptijd te verlengen.

Tussen partijen is nu een looptijd overeengekomen van 20 jaar. Deze looptijd maakt het ook Laco mogelijk bedrijfseconomisch verantwoorde investeringen te doen. Voor het onderhoud van het sportcomplex is door de eigenaar – de Sportstichting Strijen – een meerjaren onderhoudsplanning (MOP) opgesteld welke regelmatig wordt geactualiseerd. In samenwerking met Laco wordt de uitvoering van deze planning ter hand genomen. In 2017 worden plannen ontwikkeld om ter uitvoering van de betreffende motie van de gemeenteraad functionele en esthetische verbeteringen aan met name de sporthal aan te brengen, alsmede verdere duurzaamheidsmaatregelen in het sportcomplex te treffen.

Wat gaan we doen Bron

Doelstelling

Actiepunt

Jaar uitvoering

Jaarlasten

Begroting

Verdere uitwerking Accommodatiebeleid

Uitwerken uitvoeringsnota

2018

p.m.

Begroting

Verdere uitwerking Sportnota

Buitenfitness toestellen

2018

€ 3.000,- + kapitaallasten

Begroting

Stimulering evenementen

Beleidsregels opstellen

2018

€ 10.000,-

Accommodatiebeleid Er is een visie met betrekking tot het accommodatiebeleid opgesteld. Na vaststelling van de visie wordt een kader stellende nota opgesteld, gevolgd door een uitvoeringsnota voor een periode van 10 jaar. In de uitvoeringsnota zullen de financiële consequenties zichtbaar worden gemaakt.

| 69 |

Programmabegroting 2018 Verder uitwerking Sportnota In de in 2016 vastgestelde sportnota is onder andere ingezet op meer bewegen voor ouderen. Met het aanstellen van de buurtsportcoach voor senioren is hier al de eerste aanzet voor gegeven. Zoals onder het kopje speelplaatsenbeleid is aangegeven gaan we onderzoeken of er een combinatie mogelijk is van dit speelplaatsenbeleid met het meer bewegen voor ouderen. We denken hierbij aan fitnesstoestellen in de buitenlucht om zo (senioren)sporters te stimuleren om op laagdrempelige manier te trainen. Hiervan kan dan natuurlijk ook de jeugd gebruik maken.

Stimulering evenementen We willen budget beschikbaar stellen om te stimuleren dat er evenementen in de gemeente worden georganiseerd. Met dit budget wordt beoogd dat er een bijdrage wordt geleverd aan de verbetering van de leefbaarheid in de kernen en de maatschappelijke participatie van de inwoners. Ook kan gedacht worden aan het organiseren van sportevenementen om zo de betrokkenheid van bewoners bij hun leefomgeving te vergroten. Voor de daadwerkelijke inzet worden nog beleidsregels ontwikkeld.

Wijze waarop de Verbonden Partijen bijdragen aan doelstellingen van de gemeente?

Naam Sportstichting Strijen (gemeentelijke stichting) Doel Het oprichten en instandhouding van sport- en recreatieobjecten in de gemeente Strijen.

Relatie programmabegroting Doelstelling: â&#x20AC;&#x2DC;Het stimuleren en ondersteunen van een breed aanbod van voorzieningen op het gebied van jeugd en sportâ&#x20AC;&#x2122;.

Wat zijn de beleidsindicatoren?

| 70 |

Programmabegroting 2018 Wat mag het kosten PROGRAMMA : SPORT & CULTUUR

Lasten

2016

2017

2018

2019

2020

2021

113.309

65.133

10.000

10.000

10.000

10.000

64.503

63.873

63.243

62.613

afschrijving / onderhoud fitnesstoestellen buiten

10.000

10.000

10.000

10.000

functionele verbetering sporthal

27.500

27.200

26.900

26.600

5.000

5.000

5.000

5.000

Prioriteiten: stimulering evenementen kapitaallasten Dorsphuis en nieuwe MFA

Archeologische vondsten Kerkstraat

26.359

Subsidie monumenten

13.782

26.266

Restauratie glas in lood ramen gemeentehuis

42.500

Subsidie museum Oost Leeuw enstein

32.530

Herrubricering combinatiefunctionaris

39.905

39.905

39.905

39.905

39.905

292.949

270.000

274.050

274.050

274.050

274.050

232.080

237.714

238.794

238.794

238.794

238.794

29.492

35.964

34.772

34.772

34.772

34.772

325.933

339.111

316.132

313.131

293.325

290.586

1.033.904

1.089.123

1.020.656

1.016.725

995.989

992.320

15.150

15.000

15.300

15.300

15.300

15.300

Cultuur

8.263

2.177

1.177

1.177

1.177

1.177

Monumenten

1.011

0

11

11

11

11

Sport

54.626

51.139

50.956

48.744

47.773

46.773

Totaal baten programma

79.050

68.316

67.444

65.232

64.261

63.261

954.854

1.020.807

953.212

951.493

931.728

929.059

Subsidie Laco Bestaand beleid: Cultuur Monumenten Sport Totaal lasten programma Baten Prioriteiten: huuropbrengst MFA Bestaand beleid:

Saldo program m a

Onder b estaand b eleid in de jaarschijf 2018 zijn de volgende posten > â&#x201A;Ź 25.000,-- b egrepen.

Lasten: bijdrage sportstichting Strijen kapitaallasten sportcomplex (voetbal en korfbal) onderhoud sport/speelterreinen (o.a. beregenen) subsidie bibliotheek Strijen subsidie diverse instanties

199.372 50.455 29.034 177.226

65.075

Geplande investeringen in 2018 > â&#x201A;Ź 25.000,--: geen Mutaties reserves 2018: onttrekking kapitaallast MFA onttrekking res.versnelde afschrijving sportvelden onttrekking kosten subsidie monumenten

41.998 43.685 5.000

| 71 |

Programmabegroting 2018 PROGRAMMA MIDDELEN EN ORGANISATIE Inhoud Het programma omvat bestuursondersteuning en financiering. Tevens omvat het programma alle salaris- en overheadkosten.

Ontwikkelingen Gemeentefonds Begin juni 2017 is de Meicirculaire 2017 van het Gemeentefonds uitgebracht door het Ministerie van Binnenlandse zaken en Koninkrijksrelaties. Vergeleken met de periode van het opstellen van de vorige begroting hebben we nu bijna 2 jaar achter de rug met de 3 grote decentralisaties en het geld dat de gemeenten krijgen om dit uit te voeren. De budgetten voor de 3D’s zullen de komende jaren verder verlaagd worden (conform de opzet die jaren geleden was gecommuniceerd). De vraag is in hoeverre het uitgangspunt van de budgettaire neutraliteit kan worden gehandhaafd op alle punten.

Vooral jeugdhulp zit landelijk in financieel zwaar weer. De Participatiewet en de overgang van de AWBZ geven een iets rooskleuriger beeld.

Het algemene deel van de Algemene Uitkering heeft vanaf 2018 wat ruimte gekregen, hier staat echter tegenover dat er ten behoeve van diverse beleidsterreinen aanvullende middelen zijn vereist.

Ook de naderende herindeling en het harmonisatietraject vragen middelen om in goede banen te leiden.

Vennootschapsbelasting Sinds 1 januari 2016 zijn overheidsondernemingen vennootschapsbelastingplichtig. De Vpb-plicht geldt als overheden met een activiteit een onderneming drijven. Op het moment van opstellen van deze begroting zijn veel voorbereidingen voor de Vpb voor de gemeente Strijen veelal achter de rug.

In de jaarrekening 2016 is op basis van deze voorbereidingen een eerste schatting gemaakt van de Vpb last over 2016 daarbij ondersteund door een belastingadviseur. Er is uitstel aangevraagd voor het insturen van de aangifte. De reden hiervoor is dat er nog belangrijke zaken onduidelijk zijn (zowel bij de overheidsbedrijven als bij de Belastingdienst). Deze zullen in de loop van de tijd duidelijk moeten worden door middel van jurisprudentie en de manier waarop de Belastingdienst met vergelijkbare zaken bij andere gemeenten om gaat. In de periode oktober 2017 tot en met maart 2018 zal aanvullend werk verricht gaan worden om klaar te zijn voor het indienen van de eerste aangifte Vennootschapsbelasting (over boekjaar 2016).

Wat willen we bereiken De volgende doelstellingen worden geformuleerd:  Het aantrekken van financieringsmiddelen en uitzetten van gelden binnen de kaders van de Wet financiering decentrale overheden;  Het verwerven van eigen middelen door middel van het heffen van belastingen voor de bekostiging van uitgaven die niet worden gedekt door algemene en specifieke uitkeringen en kostendekkende bijdragen van derden;  Het zorgdragen voor een gezond financieel beleid.

| 72 |

Programmabegroting 2018 Wat doen we al Bestaande bestuurlijke kaders:          

Notitie Tussentijdse Rapportages Gemeente Strijen (1999) Verordening artikel 213 Gemeentewet (2003) Verordening artikel 212 (herzien 2010) Verordening 213a Gemeentewet (herzien 2007) Treasurystatuut (herzien 2010) Nota Verbonden Partijen (2005) Gemeenschappelijke regeling ISHW Beleidsnota Reserves en Voorzieningen (2015) Beleidsnota Waardering en Afschrijving (2010) Gemeenschappelijke regeling SVHW

Rechtmatigheid De gemeente is er in geslaagd voor alle tot op heden samengestelde jaarrekeningen een goedkeurende accountantsverklaring met betrekking tot het rechtmatig handelen van de gemeentelijke organisatie te ontvangen. De in het controleplan opgenomen maatregelen zijn op een structurele wijze geborgd in de organisatie. Bij het door de raad jaarlijks vast te stellen controleprotocol ten behoeve van de accountantscontrole wordt tevens een rapportage verstrekt over de bevindingen bij de uitvoering van het interne controleplan.

Wat gaan we doen Bron

Doelstelling

Actiepunt

Jaar uitvoering

Jaarlasten

Begroting

Het zorgdragen voor een gezond financieel beleid

Uitvoering geven aan de Vpbplicht overheidsondernemingen in de eerste belaste jaarschijf.

2018

p.m.

Toelichting actiepunten Voorbereiding Vpb-plicht overheidsondernemingen Zie hetgeen is vermeld onder ontwikkelingen.

| 73 |

Programmabegroting 2018 Wijze waarop de Verbonden Partijen bijdragen aan doelstellingen van de gemeente?

Naam Gemeenschappelijke regeling SVHW Doel Het samenwerkingsverband is verantwoordelijk voor de heffing en invordering van belastingen, de administratie m.b.t. de wet waardering onroerende zaken, het administreren van vastgoedgegevens en het verstrekken van vastgoedgegevens van de aangesloten instellingen.

Relatie programma Doelstelling: ‘Het verwerven van eigen middelen door middel van het heffen van belastingen ter bekostiging van uitgaven die niet worden gedekt door algemene en specifieke uitkeringen en kostendekkende bijdragen van derden’.

Naam Naamloze Vennootschap Bank Nederlandse Gemeenten Doel De BNG is een gespecialiseerde bank, van en voor overheden en instellingen voor het maatschappelijk belang. Klanten zijn decentrale overheden, corporaties, en instellingen op het gebied van nut, zorg en onderwijs. Met gespecialiseerde financiële dienstverlening daagt de BNG bij aan zo laag mogelijke kosten van maatschappelijke voorzieningen voor de burger.

Relatie programma Doelstelling: ‘Het aantrekken van financieringsmiddelen en uitzetten van gelden binnen de kaders van de wet FIDO’.

Naam Gemeenschappelijke Regeling ISHW Doel ISHW is een samenwerkingsverband voor in de Hoeksche Waard. ISHW levert ondersteunende diensten op het gebied van ICT, I-advies, informatiebeveiliging en GEO-informatie.

Relatie programmabegroting Doelstelling: ‘Het bieden van de juiste ICT middelen om de doelen van de organisatie te kunnen bereiken’.

Wat zijn de beleidsindicatoren?

| 74 |

Programmabegroting 2018 Wat mag het kosten PROGRAMMA : MIDDELEN & ORGANISATIE

Lasten

2016

2017

2018

2019

2020

2021

269.466

342.889

488.324

513.840

505.971

506.571

0

0

103.884

103.884

103.884

103.884

130.535

100.805

100.805

100.805

100.805

15.173

15.439

15.439

15.439

15.439

Prioriteiten: Afw ikkelingsverschillen Bijdrage GR ISHW Inhuur gemeentesecretaris Vennotschapsbelasting

11.630

1.035

bezw aarschriften / oninbaar / uitvoeringskosten SVHW 125.629 w erkervaringsplaats

1.517

stelpost bezuinigingsmaatregelen

-66.000

Bestaand beleid: Belastingen Bestuursondersteuning / ondernemingsraad Gemeentefinancien

17

0

0

0

0

0

1.641

5.939

6.043

6.043

6.043

6.043

30.162

5.265

5.357

5.357

5.357

5.357

3.405.525

3.457.793

3.651.746

3.651.746

3.651.746

3.651.746

Overheadkosten

999.118

953.176

962.656

951.477

949.931

957.172

Mutatie reserves

1.516.002

320.805

482.000

432.000

552.000

432.000

Exploitatiesaldo

1.076.993

0

857

38.368

111.327

127.484

Totaal lasten programma

7.438.735

5.165.575

5.817.111

5.818.959

6.002.503

5.906.501

Directe salariskosten ambtelijk apparaat

Baten Prioriteiten: Afw ikkelingsverschillen

55.862

8.585

8.957

10.718

11.254

11.254

11.254

11.254

vergoeding salariskosten door derden

41.512

135.133

18.000

18.000

18.000

18.000

huuropbrengst gemeentehuis (w mo / sohw )

57.566

36.700

57.600

57.600

57.600

57.600

Belastingen

135

300

300

300

300

300

Overheadkosten

273

400

400

400

400

400

Mutatie reserves

2.315.697

638.305

1.175.993

717.416

736.802

496.727

Totaal baten programma

2.480.002

830.141

1.263.547

804.970

824.356

584.281

Saldo program m a

4.958.733

4.335.434

4.553.564

5.013.989

5.178.147

5.322.220

subsidie loonw aarde

Bestaand beleid:

Exploitatiesaldo

Onder b estaand b eleid in de jaarschijf 2016 zijn de volgende posten > â&#x201A;Ź 25.000,-- b egrepen.

Lasten: voertuigen/ werktuigen opleidingskosten ambtenaren reiskostenvergoeding woon/werk ambtenaren vervanging bij ziekte onderhoudscontracten software kapitaallasten huidige investeringen (o.a. gebouw Waleplein en hard / software) huur loods Waleplein gas & electra gebouw Waleplein schoonhouden gebouw Waleplein dotatie voorziening onderhoud gemeentehuis

103.190 45.788 36.000 30.000 115.028 194.137 50.494 57.000 40.180 40.000

Geplande investeringen in 2018 > â&#x201A;Ź 25.000,--: vervanging hard- en software uitbreiding klimaatbeheersing

35.000 3.000

Mutaties reserves 2018: onttrekking versnelde afschrijving hard- en software onttrekking kosten vervanging bij ziekte onttrekking versnelde afschrijving gemeentehuis Waleplein onttrekking afschrijving CV / luchtbehandeling

21.072 30.000 84.077 8.416

| 75 |

Programmabegroting 2018 OVERZICHT ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN EN ONVOORZIEN Algemeen Volgens de voorschriften (BBV) dient een programma Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien te zijn opgenomen. Hierin wordt inzichtelijk gemaakt uit welke algemene middelen de programma’s worden gefinancierd. Het overzicht algemene dekkingsmiddelen dient volgens de voorschriften tenminste te omvatten:    

Algemene uitkeringen; Dividend; Saldo van de financieringsfunctie; Saldo tussen compensabele BTW en de uitkering uit het BTW compensatiefonds;  Overige algemene dekkingsmiddelen Omschrijving 1.

2.

Uitgaven 2018

Inkomsten 2018

Lokale heffingen (niet gebonden): OZB woningen

864.468

OZB eigenaren niet woningen

366.633

OZB gebruikers niet woningen

258.113

Precariorecht

540.000

Roerende Zaakbelasting eigenaren

733

Roerende Zaakbelasting gebruikers

596

Toeristenbelasting

28.555

Hondenbelasting

65.261

Algemene uitkering (incl. WMO deel)

7.901.902

Uitkering Deelfonds sociaal domein

3.379.232

3.

Dividend

4.700

327.500

4.

Saldo financieringsfunctie (renteresultaat)

2.111

42.036

Financiering > 1 jaar

3.200

5.

Saldo BCF

150.000

6.

Onvoorzien

33.000

Totaal

39.811

Saldo algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien

13.928.229 13.888.418

| 76 |

Programmabegroting 2018 Lokale heffingen Onder lokale heffingen in het kader van algemene dekkingsmiddelen worden die heffingen verstaan waarvan de besteding niet gebonden is. Het gaat dan om de onroerende zaakbelastingen, roerende zaakbelastingen, hondenbelasting, toeristenbelasting en precariobelasting.

Rioolheffingen vallen niet onder de begripsomschrijving. De opbrengsten hiervan worden rechtstreeks verantwoord op het betreffende programma.

Algemene uitkering De gemeente ontvangt uit het gemeentefonds een algemene uitkering van het rijk. Deze uitkering is vrij besteedbaar. De uitkering voor 2018 is berekend op basis van de meicirculaire 2017. Hierbij is rekening gehouden met de bekende vaste en variabele gegevens van de gemeente die de grondslag zijn voor de berekening van de algemene uitkering.

Door ontwikkeling in aantallen inwoners en aantal nieuw te bouwen woningen, alsmede door gewijzigd beleid van de regering, laat de uitkering voor de komende jaren een stijging zien ten opzichte van de raming van vorig jaar. Hoe dit de komende jaren voort zal zetten is de vraag.

Dividend Jaarlijks ontvangt de gemeente van de N.V. Bank Nederlandse Gemeenten, de Eneco Groep NV, Stedin NV en N.V. Gemeenschappelijk Bezit Evides een dividenduitkering uit hoofde van het aandelenbezit in deze lichamen.

Saldo van de financieringsfunctie In de begroting 2017 werden voor het eerst conform het aangepaste BBV omslagrenten bepaald door de werkelijke rentelasten en –baten. In 2018 is dezelfde systematiek gevolgd.

BTW compensatiefonds Door de invoering van het BTW compensatiefonds (BCF) vanaf 1 januari 2003 heeft de gemeente de mogelijkheid gekregen om een groot deel van de betaalde omzetbelasting te verrekenen. Dit geeft een financieel voordeel. Daar staat tegenover dat de gemeente ingaande 2004 met circa € 600.000 gekort is op de algemene uitkering. Over 2003 heeft geen korting plaats gevonden, terwijl de BTW al wel compensabel was. Met dit eenmalige voordeel van circa € 600.000 is een reserve BCF gevormd.

Daarnaast is de gemeente Strijen ingaande 2007 nog eens extra gekort op de algemene uitkering met een bedrag van € 290.000.

Het zal duidelijk zijn dat de gemeente door de invoering van het BCF in een financieel nadelige positie is gekomen. Zolang het exploitatieresultaat het toelaat wordt het nadeel van het BCF opgevangen uit het resultaat en wordt de reserve BCF nog niet aangesproken. In de meerjarenbegroting is voor de jaren 2018 en 2019 is rekening gehouden met een dekking van € 150.000 uit de opgebouwde reserve, de jaren erna betreft de dekking € 100.000,-. De laatst mogelijke uitname is in 2022, hierna is de reserve volledig gebruikt.

Jaarlijks claimt de gemeente bij de belastingdienst de zogenaamde ‘doorschuif BTW’. Van diverse gemeenschappelijke regelingen ontvangt de gemeente een opgave van bij hen in rekening gebrachte BTW welke de gemeente bij de belastingdienst kan terugvragen. Deze teruggevraagde BTW is een bate voor de gemeente. Voor 2018 is € 150.000 doorschuif BTW begroot.

| 77 |

Programmabegroting 2018 Onvoorzien Reeds jaren is het beleid gericht op het beschikbaar hebben van een bedrag voor onvoorziene uitgaven. Bij de opstelling van de begroting 2018 wordt uitgegaan van circa 8.800 inwoners, waardoor de post onvoorzien uitkomt op ca â&#x201A;Ź 33.000.

Wijze waarop de Verbonden Partijen bijdragen aan doelstellingen van de gemeente?

Geen Verbonden Partijen met betrekking tot dit programma.

Wat zijn de beleidsindicatoren?

| 78 |

Programmabegroting 2018 Wat mag het kosten PROGRAMMA : ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN & ONVOORZIEN

Lasten

2016

2017

2018

2019

2020

2021

Bestaand beleid: Financiering

2.391

6.775

6.811

6.811

6.811

6.811

61.460

45.000

45.000

45.000

45.000

45.000

75.076

33.000

33.000

33.000

33.000

63.851

126.851

84.811

84.811

84.811

84.811

3.429.721

3.183.996

3.379.232

3.351.268

3.341.299

3.346.368

574.940

540.000

540.000

540.000

540.000

540.000

342.921

329.667

330.700

328.567

327.500

327.500

45.000

45.000

Compensabele BTW Onvoorzien Totaal lasten programma Baten Prioriteiten: Uitkering deelfonds sociaal domein Precariorecht Bestaand beleid: Financiering besparing op geldlening Renteresultaat

661.290

57.967

42.036

63.820

47.706

51.890

Compensabele BTW

215.541

195.000

195.000

195.000

195.000

195.000

6.889.654

6.798.999

7.258.457

7.360.218

7.439.666

7.450.394

602.633

643.445

643.445

643.445

648.811

648.811

1.564.168

1.570.175

1.584.359

1.596.908

1.613.852

1.621.324

14.280.868

13.319.249

13.973.229

14.079.226

14.198.834

14.226.287

-14.217.017

-13.192.398

-13.888.418

-13.994.415

-14.114.023

-14.141.476

Algemene uitkering Integratie uitkering WMO Lokale belastingopbrengst Totaal baten programma Saldo program m a

Onder b estaand b eleid in de jaarschijf 2018 zijn de volgende posten > â&#x201A;Ź 25.000,-- b egrepen.

Lasten: onvoorziene uitgaven BTW compensatiefonds (doorschuif BTW)

33.000 45.000

Baten: dividend deelnemingen opbrengst Onroerende Zaak Belasting opbrengst hondenbelasting opbrengst toeristenbelasting BTW compensatiefonds (doorschuif BTW)

327.500 1.489.214 65.261 28.555 195.000

Geplande investeringen in 2018 > â&#x201A;Ź 25.000,--: geen Mutaties reserves 2018: onttrekking reserve aandelen Bouwfonds onttrekking reserve BTW Compensatiefonds

4.589 0

Dotatie reserve precariorecht

432.000

| 79 |

Programmabegroting 2018

PARAGRAFEN

| 80 |

Programmabegroting 2018 INLEIDING Volgens het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) dat met ingang van 2004 in werking is getreden, is het verplicht de volgende paragrafen op te stellen:       

Weerstandsvermogen en risicobeheersing; Onderhoud kapitaalgoederen; Bedrijfsvoering; Verbonden partijen; Grondbeleid; Treasury; Lokale heffingen.

Het besluit BBV 2004 beveelt aan voor elke paragraaf een beleidsnota op te stellen. Voor zover de gemeente ter zake geen beleidsnota’s heeft, zijn de beleidsuitgangspunten verwoord in de betreffende paragraaf. Bij de respectievelijke paragrafen zijn ook de theoretische uitgangspunten conform de voorschriften 2004 toegelicht. Hierdoor worden de doelstellingen van de paragrafen duidelijker en transparanter.

Vanaf de begroting 2015 heeft de gemeente ook het advies van de provincie overgenomen om een paragraaf ‘demografische ontwikkelingen’ op te nemen.

| 81 |

Programmabegroting 2018 PARAGRAAF WEERSTANDSVERMOGEN EN RISICOBEHEERSING Algemeen De paragraaf weerstandsvermogen geeft aan hoe robuust de financiële positie is. Dit is van belang wanneer er zich een financiële tegenvaller voordoet. De aandacht voor het weerstandsvermogen kan voorkomen dat elke financiële tegenvaller dwingt tot bezuinigen. Voor het beoordelen van de robuustheid is inzicht nodig in de omvang en in de achtergronden van de risico’s, beheersingsmaatregelingen èn de aanwezige weerstandscapaciteit. Het begrip weerstandscapaciteit wordt hierna toegelicht.

Beleidskader Bij raadsbesluit van 1 september 2015 is de beleidsnota Reserves en voorzieningen 2015 vastgesteld.

Deze nota geeft een overzicht van de reserves en voorzieningen, evenals richtlijnen hoe hiermee wordt omgegaan.

De gemeente Strijen maakt gebruik van de NARIS software, deze is aangeschaft bij het Nederlands Adviesbureau Risicomanagement. Dit is een web-based applicatie waar de gebruikers de risico’s in kunnen inventariseren en kwantificeren. Op basis hiervan berekent de software hoeveel het weerstandsvermogen zou moeten zijn.

Weerstandsvermogen Het BBV stelt dat het weerstandsvermogen bestaat uit de relatie tussen de weerstandscapaciteit en de risico’s waarvoor geen beheersmaatregelen voor getroffen zijn. Het BBV heeft het weerstandsvermogen nadrukkelijk gedefinieerd als ratio. Later in dit hoofdstuk zal deze ratio berekend en toegelicht worden.

Weerstandscapaciteit De weerstandscapaciteit bestaat uit de middelen en mogelijkheden waarover de gemeente beschikt om niet begrote kosten die onverwacht en substantieel zijn te dekken. Het gaat om de elementen waarmee tegenvallers eventueel bekostigd kunnen worden zoals de algemene reserve, maar ook de onbenutte belastingcapaciteit en de stille reserves. Stille reserves zijn de meerwaarden van activa die te laag of tegen nul zijn gewaardeerd maar wel direct verkoopbaar zijn (indien men dat zou willen). Onderscheid kan worden gemaakt in incidentele en structurele weerstandscapaciteit. Met het eerste wordt bedoeld het vermogen om calamiteiten en andere eenmalige tegenvallers op te kunnen vangen zonder dat dit invloed heeft op de voortzetting van taken op het geldende niveau.

Met de structurele weerstandscapaciteit worden de middelen bedoeld die permanent kunnen worden ingezet om tegenvallers in de lopende exploitatie op te vangen, zonder dat dit ten koste gaat van de uitvoering van de bestaande taken.

| 82 |

Programmabegroting 2018 Voor de berekening van de weerstandscapaciteit wordt het volgende model gehanteerd: Weerstandscapaciteit exploitatie

Begroting 2018

Onbenutte belastingcapaciteit 1. Onroerende zaakbelastingen 2. Rioolrechten 3. Leges en andere heffingen Totaal onbenutte belastingcapaciteit Onvoorzien Weerstandscapaciteit exploitatie

877.900 0 0 877.900 33.000 910.900

Weerstandscapaciteit vermogen Vrij aanwendbaar deel algemene reserve Stille reserves aandelen Stille reserves gebouwen Weerstandscapaciteit vermogen

2.905.461 3.720.750 4.124.428 10.750.639

Onbenutte belastingcapaciteit De onbenutte belastingcapaciteit ten aanzien van de onroerende zaakbelastingen is berekend op basis van het verschil tussen het voor 2018 bepaalde redelijk peil OZB-tarieven voor toelating tot de artikel 12-status (vanuit de meicirculaire 2017) en het gewogen gemiddelde OZB-tarief in Strijen (2018).

Algemene reserve De algemene reserve per 1 januari 2018 is € 2.905.461,-. Deze is geheel als een vrij aanwendbare reserve te beschouwen.

Stille reserves Om een reëel inzicht in de omvang van het eigen vermogen te hebben dienen ook stille reserves in beeld te worden gebracht. Deze reserves vormen namelijk één van de elementen waarmee tegenvallers eventueel bekostigd kunnen worden. De gemeente heeft stille reserves op aandelen (BNG, Evides en Eneco) en op gebouwen.

De aandelen BNG en Evides zijn alleen verkoopbaar aan een andere aandeelhouder en alleen tegen de intrinsieke waarde. Deze aandelen hebben dus een verwaarloosbare stille reserve in zich. De aandelen Eneco zijn wel verkoopbaar aan de andere aandeelhouders.

Eneco: de intrinsieke waarde van de aandelen betrof eind 2016 afgerond € 3.946.750. De gemeente had 11.256 aandelen Eneco met een nominale waarde van € 1.126.500). Per 31 januari 2017 is Eneco gesplitst. Het productie-, leverings- en handelsbedrijf, ('de commerciële tak', in jargon) is losgezet van de netbeheerder, Stedin. Dat bedrijf is eigenaar van het gas- en elektriciteitsnetwerk in een groot deel van de Randstad en zorgde voor een stabiele inkomstenstroom. Omdat er geen cijfers van de twee nieuwe bedrijven zijn per heden wordt de intrinsieke waarde per 31 december 2016 van het ‘oude’ Eneco aangehouden. De boekwaarde van deze aandelen betreft ongeveer € 225.000,-.Sinds de splitsing heeft de gemeente Strijen 11.256 aandelen in de Eneco Groep en 11.256 aandelen in Stedin. Voor de berekening van de stille reserve wordt uitgegaan van de veronderstelling dat de splitsing geen wijziging aan de waarde heeft toegebracht.

| 83 |

Programmabegroting 2018 De gemeente heeft hiernaast een aantal gebouwen welke verkoopbaar zijn en momenteel voor een lagere boekwaarde op de balans staan. Hierbij moet wel in het achterhoofd gehouden worden dat bij verkoop een ander pand gehuurd moet worden.

De panden betreffen: Gebouw: School Boemerang School Spui (36+28a) School Weele De Klep Gemeentehuis Totaal

WOZ waarde € 341.000 € 1.275.000 € 2.018.000 € 155.000 € 3.376.000 € 7.165.000,00

Boekwaarde € 11.646 € 708.055 € 1.279.593 € 2.743 € 1.038.535 € 3.040.572,00

Stille reserve € 329.354 € 566.945 € 738.407 € 152.257 € 2.337.465 € 4.124.428,00

Overgang naar weerstandsvermogen In de voorgaande paragraaf is de weerstandscapaciteit berekend. Later in dit hoofdstuk zal er een afstemming gemaakt worden tussen de ‘capaciteit’ en de kwantificering van de ‘risico’s’. Samen maakt dit het ‘vermogen’ om niet begrote kosten die onverwacht en substantieel zijn te dekken.

Risico’s De risico’s relevant voor het weerstandsvermogen zijn die risico’s die niet op een andere manier zijn ondervangen. Reguliere risico’s – risico’s die zich regelmatig voordoen en die veelal vrij goed meetbaar zijn - maken geen deel uit van de risico’s in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing. Hiervoor kunnen immers verzekeringen worden afgesloten of voorzieningen voor worden gevormd. Er zijn veel risico’s geïnventariseerd, allemaal van verschillende omvang en kans.

Allereerst zullen de risico’s toegelicht worden waarvan binnen de Hoeksche Waard is afgesproken deze allemaal toe te lichten in onze begroting. Hierna worden de risico’s opgenomen met de meest belangrijke (kans + omvang gecombineerd) welke nog niet eerder werden benoemd.

Regionale risico’s Dividenden De gemeente heeft aandelen in een aantal deelnemingen zoals Evides, de BNG en voormalig moederbedrijf Eneco (in 2017 gesplitst in de Eneco groep en Stedin). Hiervan ontvangen wij dividenden. Dit zijn behoorlijke bedragen. Er is een mogelijkheid dat er minder dividend ontvangen wordt dan begroot. De gemeente Strijen begroot deze dividenden altijd behouden. Hierdoor is er geen noodzaak weerstandsvermogen tegenover te zetten.

Regionaal bedrijventerrein Ten behoeve van de realisatie van een regionaal bedrijventerrein op het grondgebied van de gemeente Binnenmaas is door de gemeenten in de Hoeksche Waard besloten tot oprichting van een CV/BV. Hierin participeert de gemeente Strijen voor 12%. Voor het kapitaal hebben de deelnemende gemeenten een garantieovereenkomst afgesloten. Uiteindelijk betreft de totale garantiestelling maximaal € 27,5 miljoen. Op dit moment is hiervan ongeveer € 15 miljoen in gebruik door de CV en loopt de gemeente dus risico over 12% van € 15.000.000,- ofwel € 1.800.000,-. Uiteraard staat hier de grondwaarde van 12% van dit terrein tegenover, echter er wordt uitgegaan van een worst case scenario voor bovenstaande berekening. Indien er gebruik gemaakt moet worden van de garantiestelling komt dit ten laste van het weerstandsvermogen.

Door middel van het regelmatig toetsen van de uitgangspunten wordt getracht een goed zicht te krijgen en te houden op de risico’s. Door de directie van de BV/CV wordt een aantal malen per jaar tussentijds gerapporteerd over de stand van zaken. Begin 2013 heeft dit geresulteerd in een prognose van een verlies van € 500.000,- in totaal. De gemeente Strijen deelt voor 12% in dit | 84 |

Programmabegroting 2018 resultaat mee. Er is in de jaarrekening 2012 daarom een voorziening opgenomen ter dekking van toekomstige verliezen. In 2014 is het geprognosticeerde verlies voor de laatste keer verhoogd naar € 4,2 miljoen voor het gehele project. Onze voorziening is daarop aangevuld tot een bedrag van € 504.000,-. Voor 2015 en ook 2016 heeft er geen aanvullende verhoging plaats hoeven vinden.

Decentralisatie-operaties De decentralisatie van taken vormt op twee wijzen een risicofactor voor de gemeente. Enerzijds treden er in de regel herverdeeleffecten op. Die kunnen positief zijn, doch pakken meestal negatief uit (vooral door toepassing van een zogenaamde efficiencykorting). Anderzijds is er in veel gevallen sprake van een zogenaamde open-einde-regeling, waarbij het toekomstig risico naar de gemeenten wordt geschoven.

Op dit moment spelen er drie omvangrijke decentralisaties welke zijn ingezet vanaf 2015, dit zijn; Jeugdzorg, Participatiewet en de AWBZ. De insteek voor deze decentralisaties is om deze uit te voeren met het budget dat wij ontvangen.

In het boekjaar 2016 is het wederom gelukt om met 2 van de 3 decentralisaties binnen het budget alle taken te verrichten, de derde kent dit jaar een tekort dat de gemeenten moeten dragen. Nog steeds zijn er veel onduidelijkheden en risico’s. Vooral de dalende budgetten vanuit het Rijk in de algemene uitkering baren alle gemeenten zorgen.

Een eventueel tekort op een decentralisatie wordt in eerste instantie gedekt vanuit het weerstandsvermogen om vervolgens structureel sluitend te krijgen in de jaren erop volgend.

Gemeenschappelijke regelingen De gemeenten werden in 2017 geconfronteerd met een omvangrijk tekort in de jaarrekening 2016 van de Service organisatie Jeugd ZHZ. De WIHW heeft in de huidige jaarrekening geen omvangrijk tekort, maar heeft voor 2017 een herziene begroting gepresenteerd waaruit een aanzienlijk tekort blijkt. Gemeenschappelijke regelingen blijven een risico voor de gemeente. Ook zij kunnen met onverwachte zaken te maken krijgen. En bij een te groot tekort zullen zij hun deelnemers aan moeten spreken. De gemeente Strijen zal deze tekorten ten laste brengen van het weerstandsvermogen.

Garantstellingen en leningen Gemeenten staan als 3e achtervang voor 50% garant voor door het WSW geborgde geldleningen aan HW Wonen (voor zover zij die aantrekken voor projecten op Strijens grondgebied). Gezien het feit dat er 2 omvangrijke achtervangen zijn voordat de gemeente aangesproken kan worden en het feit dat HW Wonen een financieel gezonde organisatie is, is er geen reden om dit op te nemen als risico tegenover het weerstandsvermogen. De beheersmaatregelen zijn te sterk en de kans te klein.

Ook heeft de gemeente een aantal leningen uit staan bij een aantal verenigingen in de gemeente. De omvang hiervan is niet omvangrijk genoeg om het weerstandsvermogen tegenover te hoeven zetten.

Als laatste heeft de gemeente voor ruim 7,5 miljoen euro aan doorgesluisde leningen uit staan aan HW Wonen. Het betreffen leningen die de gemeente heeft aangetrokken en tegen dezelfde randvoorwaarden heeft uitgeleend aan HW Wonen. Ze lopen budgettair neutraal door de gemeentelijke begroting heen. Er wordt een risico gelopen dat HW Wonen deze leningen niet meer terug kan betalen. Echter gezien de huidige financiële situatie van HW Wonen is er geen reden om dit risico op te nemen in de berekening. HW Wonen is financieel gezond, hiernaast staan woningstichtingen onder diverse vormen van financieel en bestuurlijk toezicht. Voordat het zover kan komen dat de liquiditeitspositie te wensen over laat, is er reeds ingegrepen.

| 85 |

Programmabegroting 2018 Omgevingswet De gevolgen van de nieuwe Omgevingswet zijn op dit moment nog niet inzichtelijk, er zijn nog teveel zaken onduidelijk van de uiteindelijke situatie. Het is mogelijk dat er op basis hiervan sprake zal zijn van een afname van inkomsten uit bouwleges, echter er is nog niet voldoende informatie om dit te kunnen kwantificeren.

Cyberrisico / datalek Het is een illusie te veronderstellen dat we in staat zijn een mogelijke cyberaanval te pareren.

Uiteraard worden alle middelen ingezet (zoals technische middelen als het ontwikkelen van awareness bij gebruikers van hard- en software) om de cyberaanvallen zo min mogelijk kans te geven.

In de Hoeksche Waard gebeurt dit vanuit een regiegroep informatieveiligheid in samenspraak met een door de gezamenlijke gemeenten aangestelde CISO. Met betrekking tot mogelijke datalekken hebben de colleges in de Hoeksche Waard medio 2017 een protocol vastgesteld, zodat – ingeval van een datalek – er gericht kan worden gehandeld.

Overigens zijn de eventuele financiële consequenties van een cyberaanval of een datalek niet of nauwelijks te kwantificeren.

Inmiddels wordt vanuit genoemde regiegroep een onderzoek gedaan naar de mogelijkheden de gemeenten in de Hoeksche Waard tegen dergelijke situaties te verzekeren.

Lokale risico’s Algemene uitkering Inmiddels hebben wij nu reeds een aantal jaren melding gemaakt van de bezuinigingsdrang van de respectievelijke kabinetten. Er zijn diverse bezuinigingsronden geweest vanuit de overheid. Deze hebben op hun beurt ook bij de gemeente(n) plaats gevonden. Alle aangekondigde bezuinigingen hebben hun doorgang gevonden naar de circulaires van de uitkering vanuit het gemeentefonds. Op dit moment zijn er geen bezuinigingen aangekondigd die afgewenteld zullen worden op de gemeente(n). Bezuinigen is echter van alle tijden. En als er bezuinigd wordt op de algemene uitkering gaat het meteen met omvangrijke bedragen. Dit blijft dan ook nog steeds een van de meest belangrijke risico’s van een gemeente; de onzekerheid omtrent het verloop van de algemene uitkering uit het gemeentefonds.

BTW compensatiefonds Het BTW compensatiefonds (BCF) is per 1 januari 2003 in werking getreden. Gemeenten kunnen betaalde BTW van leveringen en diensten gecompenseerd krijgen uit het fonds. Het fonds wordt gevoed uit de algemene uitkering, aangezien de invoering voor de rijksoverheid budgettair neutraal moet verlopen. In zijn algemeenheid is er voor de gemeente Strijen sprake van een negatief budgettair effect. Voor het opvangen van de nadelige gevolgen is een bestemmingsreserve BCF beschikbaar.

Naheffing BTW bouw brede school De Meerwaarde Eind 2013 heeft de Belastingdienst de gemeente Strijen een naheffing BTW en BCF opgelegd over de periode 2008-2012 in verband met de bouw van de Brede School De Meerwaarde. Meer recent heeft de Belastingdienst ook (eigenlijk dezelfde) naheffing BTW opgelegd bij Hooghwerff BV (de aannemer). Hooghwerff heeft deze aan de gemeente Strijen doorberekend. Eigenlijk heeft de gemeente nu 2x dezelfde naheffing lopen. Tegen alle naheffingen is bezwaar en beroep aangetekend door de gemeente. Ons verweer wordt begeleid door Caraad. Ons college is van mening dat volledig volgens de geldende wetgeving gehandeld is en dat alle naheffingen vernietigd zullen worden. Gezien het feit dat de procedure nog loopt wordt dit toch als risico aangemerkt.

| 86 |

Programmabegroting 2018 Leerlingenvervoer Voorafgaande aan het schooljaar 2014/2015 heeft er een nieuwe Europese aanbesteding plaatsgevonden aangaande het leerlingenvervoer. Leerlingenvervoer is een open-einde-regeling. Dit betekent dat de omvang van de kosten wordt bepaald door het aantal leerlingen en niet gerelateerd is aan een vast budget. Een of twee leerlingen meer of minder kan op het leerlingenbestand van Strijen meteen forse invloed hebben op het uitgavenpatroon. De Europese aanbesteding van 2014 is positief uitgevallen voor de gemeente Strijen. Hierdoor heeft de gemeente Strijen nu 3 jaar op rij licht overgehouden op het leerlingenvervoer. Gezien de omvang en de aard van het proces blijft het een risico voor de gemeente, alleen is de omvang niet meer zo groot als in het verleden en is ook de kans gedaald.

Archeologische vondsten tijdens werken In de gemeente Strijen is een aantal gebieden aangewezen waar mogelijk archeologische vondsten gedaan kunnen worden van waarde. Als er op deze plek een werk verricht wordt is de gemeente verplicht hier proefsleuven te graven onder het toeziend oog van een archeologisch adviseur. Op het moment dat er in deze proefsleuven veel vondsten worden gedaan (of weinig maar van hoge archeologische waarde) dan is de gemeente verplicht deze sleuven volledig te verwerken. Dit wil zeggen handmatig de grond uitzoeken, vondsten wassen of schoonmaken, in enkele gevallen conserveren en hierna uitzoeken, vastleggen en overhandigen aan het provinciale depot. Hiermee gaan grote kosten gemoeid (nog los van de mogelijke extra kosten vanwege het vertragen van de uit te voeren werkzaamheden).

Splitsing aandelen ENECO NV De Wet Onafhankelijk Netbeheer (WON) (in de volksmond de 'Splitsingswet') bepaalt dat de netbeheeractiviteiten gescheiden moeten zijn van activiteiten op het gebied van productie, levering of handel van energie, het zogenaamde groepsverbod. Op 31 januari 2017 splitste Eneco Holding NV (na veel rechtszaken tot aan de Europese rechters toe) haar activiteiten. Per 1 februari 2017 ontstonden er twee nieuwe ondernemingen: het duurzame energiebedrijf Eneco Groep en het netwerkbedrijf Stedin Groep. Voor de aandeelhouders resulteerde dit in de uitkering van aandelen in de nieuwe onderneming. De gemeente Strijen heeft ten tijde van het opstellen van deze jaarrekening aandelen in beide ondernemingen. Het risico dat in het verleden hieraan gekoppeld was had betrekking op het eventueel verplicht aanvullen van het eigen vermogen, omdat er onvoldoende zou zijn bij een splitsing een aantal jaren terug. De positieve resultaten de afgelopen jaren zijn voldoende gebleken om het eigen vermogen aan te vullen tot een positie groot genoeg om na de splitsing te voldoen. Hiermee verdwijnt dit risico van de lijst.

Verkoop aandelen Eneco Groep De splitsing welke is beschreven in de voorgaande paragraaf heeft geleid tot een volgende discussie.

De gemeente is nu eigenaar van aandelen van 2 bedrijven. Een netwerkbedrijf en een energiebedrijf.

De principiële vraag is of een gemeente wel een deelname zou moeten hebben in een energiebedrijf. In de commissie ABA van 14 september 2017 is de ‘Afbouw aandeelhouderschap Eneco groep’ behandeld. De aandeelhouderscommissie (AHC) heeft verzocht aan alle aandeelhouder voor 31 oktober 2017 een principebesluit te nemen; houden of afbouwen. Hierin heeft de commissie de gemeenteraad voorgesteld geen gebruik te maken van de mogelijkheid tot het indienen van wensen en bedenkingen tegen het voorgenomen collegebesluit tot het afbouwen van het aandeelhouderschap Eneco.

De boekwaarde van de nieuwe aandelen (uitgegeven en verstrekt in natura aan de gemeenten) is nihil volgens de BBV regels. Echter de aandelen hebben wel een marktwaarde (een eventuele verkoopwaarde). Wat de verkoopwaarde van de aandelen van de gemeente is, is niet met 100% zekerheid te zeggen maar wordt op dit moment geschat op ongeveer € 6.000.000,- (door de AHC).

Door de verkoop zullen de dividenden lager uitvallen dan we tot op heden altijd ontvingen (en begroot hebben). Als de aandelen verkocht worden zullen er geen dividenden ontvangen worden, | 87 |

Programmabegroting 2018 maar heeft de gemeente een verkoopopbrengst waarmee zij schulden af zou kunnen lossen om de lagere dividenden budgettair mee op te vangen. De gemeente loopt het risico niet uit deze verkoopopbrengst de mindere dividenden te kunnen goedmaken. Het verschil tussen de twee zal naar verwachting niet heel groot zijn. Als de gemeenteraad besluit de eventuele verkoopopbrengst anders te besteden dan is dit een weloverwogen keus en niet een risico dat de gemeente loopt. Om deze redenen wordt dit risico niet gekwantificeerd om tegenover de weerstandscapaciteit te staan.

Wethouder pensioenen Al in 2001 constateerde de Tweede Kamer dat ‘bekostiging van de pensioenen uit de lopende begroting op gespannen voet kan staan met de wenselijkheid van een onafhankelijk beheer van de hiermee gemoeide middelen.’ In 2016 adviseerde de commissie Dijkstal het APPA pensioen binnen het ABP centraal te regelen voor alle bestuurslagen. Ook de VNG pleit hiervoor. Tot op heden is hierover nog geen kabinetsstandpunt ingenomen. Naar verwachting zullen de gemeenten op termijn de verplichtingen inzake de pensioenen van de wethouders wel over moeten dragen aan een verzekeraar. Strijen heeft geen voorziening opgebouwd voor het bedrag dat de gemeente zal moeten overdragen aan de verzekeraars voor een drietal gewezen wethouders. In Strijen is de jaarlijkse (huidige) pensioenlast wel in de begroting verwerkt maar is geen voorziening gevormd voor de toekomstige verplichtingen. Volgens de actuariële berekening die wij jaarlijks krijgen van de verzekeraar zou Strijen ultimo 2016 voor drie oud wethouders over een voorziening van € 216.312 moeten beschikken. Mocht het overdragen van de pensioenen aan een verzekeraar verplicht worden dan zal dit tekort ten laste van het weerstandvermogen komen.

Pensioen voorziening huidige wethouders Pensioen reserve voor oud wethouders

€ € €

Benodigd Opgebouwd 500.265 € 370.663 € 294.895 € 78.583 € 795.160 €

Tekort 129.602 216.312

449.246

Overzicht risico’s Het totaal van alle risico’s bedraagt een maximaal te dekken bedrag van € 10.728.000,-.

Op basis van de ingevoerde risico's is een risicosimulatie uitgevoerd. De risicosimulatie wordt toegepast omdat het reserveren van het maximale bedrag ongewenst is. De risico's zullen immers niet allemaal tegelijk en in hun maximale omvang optreden. De onderstaande figuur toont de resultaten van de risicosimulatie.

| 88 |

Programmabegroting 2018 Uit de grafiek volgt dat 90% zeker is dat alle risico's kunnen worden afgedekt met een bedrag van € 2.213.750,- (benodigde weerstandscapaciteit).

Ten opzichte van gehele weerstandsvermogen Beschikbare weerstandscapaciteit

€ 10.750.639

Benodigde weerstandscapaciteit

€ 2.213.750

4,86

Alleen ten opzichte van de algemene reserve Beschikbare weerstandscapaciteit

€ 2.905.461

Benodigde weerstandscapaciteit

€ 2.213.750

1,31

De normtabel is ontwikkeld in samenwerking met de Universiteit Twente. Het biedt een waardering van het berekende ratio.

Waarderingscijfer A B C D E F

Weerstandsnorm Ratio > 2,0 1,4 – 2,0 1,0 – 1,4 0,8 – 1,0 0,6 – 0,8 < 0,6

Betekenis Uitstekend Ruim voldoende Voldoende Matig Onvoldoende Ruim onvoldoende

Als we conform de andere gemeenten in de Hoeksche Waard alleen het vrije deel van de algemene reserve afzetten tegen de benodigde weerstandscapaciteit komt de gemeente Strijen op een ratio van 1,31. Dit is voldoende. Wel moet de omvang van de algemene reserve in de gaten gehouden worden. Bij aanvullende onttrekkingen van meer dan € 691.711,- zal de ratio onder de 1,0 zakken en in de matige regio vallen.

Financiële kengetallen Vanaf de begroting 2016 is het verplicht de volgende financiële kengetallen op te nemen in deze paragraaf. Onder de tabel is de toelichtingen opgenomen.

Financieel kengetal 1A Netto schuldquote 1B Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen 2 Solvabiliteit 3 Kengetal grondexploitatie 4 Structurele exploitatieruimte 5 Belastingcapaciteit

Werkelijk 2016

Begroot 2017

Begroot 2018

61,98%

80,34%

66,82%

27,35% 34,18% 8,03% 2,42% 83,10%

34,53% 34,88% 17,63% 2,44% 82,09%

33,24% 34,58% 15,15% 0,05% 82,42%

1. Netto schuldquote & de netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen

| 89 |

Programmabegroting 2018 De netto schuldquote geeft inzicht in het niveau van de schuldenlast van de medeoverheid ten opzichte van de eigen middelen. Het geeft zodoende een indicatie in welke mate de rentelasten en aflossingen op de exploitatie drukken.

Omdat bij leningen er onzekerheid kan bestaan of ze allemaal terug worden betaald wordt bij de berekening van de netto schuldquote onderscheid gemaakt door het kengetal te berekenen, zowel inclusief als exclusief de doorgeleende gelden. Op die manier wordt duidelijk wat het aandeel van de verstrekte leningen in de exploitatie is en ook wat dat betekent voor de schuldenlast. De wijze waarop de netto schuldquote gecorrigeerd voor de doorgeleende gelden wordt berekend is gelijk aan de netto schuldquote, met dien verstande dat bij de financiële activa ook alle verstrekte leningen worden opgenomen (zie artikel 36, onderdelen b en c, van het BBV).

2. De solvabiliteitsratio De solvabiliteitsratio geeft inzicht in de mate waarin de medeoverheid in staat is aan zijn financiële verplichtingen te voldoen.

Onder de solvabiliteitsratio wordt verstaan het eigen vermogen als percentage van het totale balanstotaal. Het eigen vermogen van een gemeente bestaat volgens artikel 42 van het BBV uit de reserves (zowel de algemene reserve als de bestemmingsreserves) en het resultaat uit het overzicht van baten en lasten.

3. Grondexploitatie Dit kengetal geeft weer hoe de waarde van de grond zich verhoudt tot de totale (geraamde) baten.

Voor de berekening van dit kengetal worden de niet in exploitatie genomen gronden en de bouwgrond in exploitatie bij elkaar opgeteld en gedeeld door de totale baten uit de programmabegroting of jaarstukken (ingevolge artikel 17, onderdeel c, van het BBV) en uitgedrukt in een percentage. De boekwaarde van de voorraden grond is van belang, omdat deze waarde moet worden terugverdiend bij de verkoop. De accountant moet ieder jaar beoordelen of de gronden tegen een actuele waarde op de balans zijn opgenomen.

4. Structurele exploitatieruimte Dit kengetal is van belang om te kunnen beoordelen welke structurele ruimte een gemeente of provincie heeft om de eigen lasten te dragen, of welke structurele stijging van de baten of structurele daling van de lasten daarvoor nodig is. Voor de beoordeling van het structurele en reële evenwicht van de begroting wordt thans het onderscheid gemaakt tussen structurele en incidentele lasten.

De structurele exploitatieruimte wordt bepaald door het saldo van de structurele baten en lasten en het saldo van de structurele onttrekkingen en toevoegingen aan reserves gedeeld door de totale baten (zie artikel 17, onderdeel c, van het BBV) en uitgedrukt in een percentage.

5. Belastingcapaciteit De belastingcapaciteit geeft inzicht hoe de belastingdruk in de provincie of gemeenten zich verhoudt ten opzichte van het landelijke gemiddelde.

De uitkomst van de berekening van dit kengetal is voor het jaarverslag hetzelfde als bij de begroting.

Het kengetal hoeft dus voor het opnemen in het jaarverslag niet opnieuw te worden berekend. Het toch opnieuw opnemen houdt verband met het feit dat de kengetallen gezamenlijk en in samenhang bezien inzicht geven in de financiële positie van een provincie of gemeente.

| 90 |

Programmabegroting 2018 PARAGRAAF ONDERHOUD KAPITAALGOEDEREN Inleiding Vanuit de zorg voor een structureel goed, veilig en efficiënt leef-, werk- en woonmilieu voor de burger worden jaarlijks aanzienlijke bedragen uitgegeven aan het verkrijgen/vervaardigen en onderhouden van kapitaalgoederen. Het is belangrijk dat uit de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen blijkt in hoeverre de budgetten voldoende van omvang zijn om het door de raad vastgestelde beleid uit te kunnen voeren.

Deze paragraaf bevat de belangrijkste informatie over de kapitaalgoederen voor wegen, riolering, water, groen en gebouwen en geeft inzicht in:  het beleidskader;  de uit het beleidskader voortvloeiende financiële consequenties;  de vertaling van de financiële consequenties in de begroting.

Algemeen (beleids)kader Voor het onderhoud van de Kapitaalsgoederen worden door de gemeenteraad beleids- en onderhoudsplannen vastgesteld. Het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) heeft een aparte positie binnen het gemeentelijk taakveld. De beleidsplannen worden doorgaans voor een periode van 10 jaar door de raad vastgesteld, met uitzondering van het GRP dat om de vijf jaar wordt vastgesteld. In de beleidsplannen is omschreven aan welke kwaliteitseisen een product moet voldoen. Aan de hand van de beleidsplannen worden meerjaren onderhoudsplannen (MOPS) opgesteld, doorgaans met een doorloop van 5 jaar. De uitkomsten worden vertaald in de gemeentelijke begroting die jaarlijks wordt vastgesteld. Volgens artikel 12 van de BBV zijn de uitwerkingen van de volgende kapitaalgoederen verplicht: Wegen, Riolering, Water, Groen, Gebouwen. Aanvullend hierop kunnen eventueel nog andere beleidsdomeinen worden opgenomen (bijv. Openbare verlichting, Speelplaatsen, etc.).

Burgers worden met name betrokken bij herinrichting of wijzigingen van de infrastructuur in hun leefomgeving en kunnen op deze wijze invloed uitoefenen op aanpassingen.

Beheerplannen Vanuit de beleidskaders zijn concrete maatregelen uitgewerkt in beheerplannen. In deze beheerplannen komen de tactische en operationele beleidsuitgangspunten, het beheer en de benodigde financiën aan de orde. Hieronder is een beknopt overzicht opgenomen van de verschillende beheerplannen.

Beheerplan Wegen Riolering Water: - Watergangen - Baggeren - Bruggen / Steigers Groen Openbare verlichting Speelplekken

Vastgesteld 2010 2016 2013

Looptijd 2018-2022 2016-2020 2013-2022

Actualisatie 2022 2020 2022

2012 2013 2010 2009

2016-2020 2013-2022 2014-2019 2018

2020 2022 2019 2018

| 91 |

Programmabegroting 2018 Hieronder worden de verschillende kapitaalgoederen nader uitgewerkt.

A) Wegen Beleidskader Beleidsplan wegen 2010 - 2020 Kerncijfers Omschrijving Kilometers weg Verhard oppervlakte wegennet

Aantal 41 km 450.000 m2

Beleid Conform het beleidsplan wegen 2010 - 2020 streeft de gemeente er naar om de wegen op een gemiddeld kwaliteitscijfer volgens de CROW Kwaliteitscatalogus openbare ruimte 2010 te houden van 7.5, waarbij de kwaliteit van voet- fietspaden, verhardingen in verblijfsgebieden en erf toegangswegen niet lager dan een 5(B niveau) mag zijn. Hierbij krijgen de voet- en fietspaden en de verblijfsgebieden voorrang op de wijkontsluitingswegen (50 km/uur) waar het verkeer gescheiden wordt en de wegen op bedrijfsterrein. Overeenkomstig het Verkeersplan Strijen 2008 moeten bovengenoemde wegen conform het concept ‘Duurzaam Veilig’ ingericht worden. In overleg met de bewoners wordt gekeken hoe de weg het beste in te richten, het parkeren te ordenen en de snelheid naar beneden te brengen daar deze doorgaans te hoog is. Ook worden de groenvoorzieningen, riolering en openbare verlichting in de beschouwing meegenomen en waar nodig worden deze vervangen of geoptimaliseerd volgens de eigen beheersplannen.

Beheer De wegen worden om het jaar geïnspecteerd volgens het handboek 146 a en b van de CROW. Aan de hand van de uitkomst van de inspecties wordt een meerjarenplanning onderhoud opgezet conform bovenstaande uitganspunten. Om de twee jaar wordt de planning voor de volgende vijf jaar bijgesteld. Bij de inrichting worden direct aanwonenden betrokken om tot een gedragen ontwerp te komen.

Kwaliteit Het gemiddeld kwaliteitscijfer van de wegen houden op een beeldkwaliteit B ( 7,5) volgens de CROW Kwaliteitscatalogus openbare ruimte 2010, waarbij de kwaliteit van voet- fietspaden, verhardingen in verblijfsgebieden en erf toegangswegen niet lager dan een 5 (< B niveau) mag zijn. Hierbij krijgen de voet- en fietspaden, de verblijfsgebieden voorrang op de wijkontsluitingswegen en bedrijventerreinen (50 km/uur).

Financiële consequenties

Omschrijving Onderhoud Mutatie voorziening / reserve onderhoud Kapitaallasten Totale kosten (bedragen x €1.000)

JR2016 1.260 0 287 1.547

Wegen B2018 1.063 0

B2019 1.111 0

B2020 1.121 0

B2021 1.124 0

B2022 1.120 0

189 1.252

189 1.300

183 1.304

181 1.305

179 1.299

| 92 |

Programmabegroting 2018 B) Riolering Beleidskader GRP 2016 - 2020 Kerncijfers Omschrijving Rioolaansluitingen Trottoir- en straatkolken Gemalen Vrijvervalriolering Drukriolering en persleiding

Aantal 4564 stuks 3418 stuks 28 stuks 55 km 29 km

Beleid Het gemeentelijk rioleringsplan is in 2016 voor 5 jaar door de gemeenteraad vastgesteld. De looptijd is van 2016-2020.

Het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) heeft een aparte positie binnen het gemeentelijk taakveld. En is sinds 1994 een wettelijke verplichting om deze op te stellen. De gemeente int een aparte heffing voor de riolering, die alleen ingezet mag worden voor de rioleringszorg. De gemeente heeft sinds 2008 drie componenten van zorgplicht: Afvalwater, Hemelwater en Grondwater. Voor grondwater is het karakter meer een inspanningsverplichting.

Beheer Het beheer van de riolering is eveneens in het gemeentelijk rioleringsplan weergegeven.

Rioolvervanging wordt indien mogelijk afgestemd op de onderhoudsplanning voor de wegen en overige infrastructuur, waaronder nutsvoorzieningen.

Kwaliteit Het functioneren van het rioolstelsel en de gemalen moet in voldoende mate gewaarborgd worden.

Storingen aan gemalen moeten direct binnenkomen op de centrale post en deze storingen moeten binnen 24 uur worden verholpen. Video-inspecties geven een indicatie van de stabiliteit, afstroming en waterdichtheid van het riool. De gemeente maakt op basis van de inspecties, maar ook op basis van aanvullende informatie zoals leeftijd, hydraulische berekeningen en klachten de afweging of vervanging noodzakelijk is. Om de afstroming in het rioolstelsel goed te houden wordt het rioolstelsel in onderhoudsblokken gereinigd. Alle vuilwater en gemengde riolering komt daarbij eens in de 10 jaar aan de beurt. Voor het onderhoudsniveau hanteert de gemeente de NEN normen conform de Leidraad Riolering.

FinanciĂŤle consequenties

Omschrijving Onderhoud Mutatie voorziening / reserve onderhoud Kapitaallasten Totale kosten (bedragen x â&#x201A;Ź1.000)

JR2016 215 115 460 790

Riolering B2018 255 -85 301 471

| 93 |

B2019 255 -128

B2020 255 -150

B2021 255 -163

B2022 255 -180

346 473

372 477

391 483

410 485

Programmabegroting 2018 C) Water Bruggen/Steigers & Beschoeiingen & Baggeren Beleidskader Meerjaren Onderhouds Planning kunstwerken Kerncijfers Omschrijving Bruggen Steigers Duikers > 200 cm Oppervlak watergangen

Aantal 15 stuks 3 stuks 2 stuks 97.063 m2

Beleid De kunstwerken worden onderhouden volgens de Meerjaren Onderhouds Planning kunstwerken (MOP) vastgesteld door de Raad.

Beheer Het beheer wordt eveneens uitgevoerd volgens de Meerjaren Onderhouds Planning kunstwerken (MOP) die eens in de 5 jaar wordt bijgesteld naar aanleiding van een inspectie ronde uitgevoerd door een specialistisch bedrijf.

Kwaliteit Het onderhoud wordt uitgevoerd volgens NEN 2767. De kunstwerken worden geïnspecteerd volgens de CUR-Aanbeveling 117:2015 ‘Inspectie en advies kunstwerken’(Civieltechnisch Centrum Uitvoering Research en Regelgeving).

Financiële consequenties

Omschrijving Onderhoud Mutatie voorziening / reserve onderhoud Kapitaallasten Totale kosten (bedragen x €1.000)

JR 2016 54 7

Water B2018 37 7

B2019 37 7

B2020 37 7

B2021 37 7

B2022 37 7

9 70

7 51

7 51

7 51

7 51

0 44

| 94 |

Programmabegroting 2018 D) Groen Beleidskader Landschapsbeleidsplan Groenbeleidsplan Gemeente Strijen 2013 Kerncijfers Omschrijving Bomen Grassen Beplanting Sportvelden

Aantal 3.150 stuks 455.000 m2 95.000 m2 45.668 m2

Beleid In 2013 is het Groenbeleidsplan Strijen geactualiseerd en vastgesteld voor een periode van 10 jaar.

In dit plan zijn de wet- en regelgeving opgenomen, de huidige situatie en areaal is omschreven, de Groenvisie die Strijen nastreeft, de groenstructuur en de middelen.

Beheer In het Groenbeleidsplan Strijen is ook het Beheersplan opgenomen voor een zelfde periode. Het beheersplan omvat: onderhoud en de kosten, de Groenbeheervisie, Bezuinigingen groenbeheer door ander beheer.

Kwaliteit De beeldkwaliteit is in het algemeen B Kwaliteit volgens de CROW Kwaliteitscatalogus, voor zichtpunten en begraafplaatsen wordt de A kwaliteit aangehouden. Jaarlijks vindt de VTA boomcontrole plaats om o.a. schade aan derden door bomen te voorkomen.

FinanciĂŤle consequenties

Omschrijving Onderhoud Mutatie voorziening / reserve onderhoud Kapitaallasten Totale kosten (bedragen x â&#x201A;Ź1.000)

JR 2016 92 0

Groen B2018 102 0

B2019 102 0

B2020 102 0

B2021 102 0

B2022 102 0

4 96

1 103

1 103

1 103

1 103

1 103

| 95 |

Programmabegroting 2018 E) Gebouwen Beleidskader Meerjaren Onderhouds Planning gemeentelijke gebouwen Kerncijfers Omschrijving Gemeentelijke huisvesting Maatschappelijk vastgoed Onderwijshuisvesting

Aantal 7 accommodaties 7 accommodaties 7 accommodaties

Beleid Doel is het huisvesten van de eigen organisatie en bestuurlijk gelieerde organisaties, de accommodatie van maatschappelijke doelgroepen en behoud van gebouwd cultureel erfgoed.

Het onderhoud van deze goederen beslaat een belangrijk deel van de gemeentelijke begroting. Voor kapitaalgoederen zijn vaak langlopende investeringen vereist. Achterstanden in het onderhoud hiervan kunnen, naast kapitaalvernietiging, in het ergste geval leiden tot onveilige situaties. Het is daarom zinvol om op het gebied van het onderhoud van kapitaalgoederen effectief beleid te voeren, en op deze wijze invulling te geven aan de begrippen assetmanagement en risicomanagement.

Beheer Het onderhoud van de gebouwen is vastgelegd in verschillende notities en onderhoudsplannen.

Voor het gemeentehuis en de sociaal-culturele accommodaties, waarvan de gemeente eigenaar is, zijn MOP’s (meerjarige onderhoudsprogramma’s) vastgesteld.

Bij dit alles wordt gestreefd naar zo gering mogelijke kosten en optimalisatie van de vermogenswaarde van de gemeente met een transparante kosten- en opbrengstenstructuur. De aanwezige onderhoudsvoorzieningen zijn op peil om uitvoering te kunnen geven aan deze onderhoudsprogramma’s.

Kwaliteit Bij de gebouwen wordt uiteraard de geldende wet- en regelgeving gevolgd (bijvoorbeeld Arbowetgeving of het op dat moment geldende Bouwbesluit), maar de kwaliteitsnorm is in beginsel sober en doelmatig. De kwaliteit van kinderdagverblijven en buitenschoolse opvang is geregeld in de Wet kinderopvang en kwaliteitseisen en aanvullend in het Besluit en de regeling kwaliteit kinderopvang en peuterspeelzalen.

Financiële consequenties

Omschrijving Onderhoud Mutatie voorziening / reserve onderhoud Kapitaallasten Totale kosten (bedragen x €1.000)

JR 2016 63 71 281 415

Gebouwen B2018 56 71 185 312

| 96 |

B2019 56 71

B2020 56 71

B2021 56 71

B2022 56 71

183 310

181 308

178 305

173 300

Programmabegroting 2018 F) Speelplekken Beleidskader Nota speelplaatsen 2009 Kerncijfers Omschrijving Speelplekjes in de wijken Centrale speeltuin

Aantal 32 st.

1 st

Beleid Aan het beheer en onderhoud van de speelplekken (32 kleine speelplekjes, 1 grotere centrale speeltuin en het skatepark) ligt het attractiebesluit ten grondslag. In het attractiebesluit is wettelijk vastgesteld dat speeltoestellen 4 maal per jaar gecontroleerd moeten worden en in een logboek worden vastgelegd.

Beheer De jaarlijkse grote inspectie wordt door een gespecialiseerd bedrijf uitgevoerd (Repcon). De overige drie inspecties en aanpassingen worden door de algemene dienst uitgevoerd. Alle handelingen moeten worden verwerkt in een registratiesysteem dat tevens dient als beheerssysteem voor de onderhouds- en vervangingsbegroting. Om dit op een efficiënte wijze te doen wordt hiervoor het beheerpakket ‘Obsurv’ gebruikt. Tevens kan met dit beheerpakket een verantwoorde meerjaren begroting worden gemaakt om de werkelijk benodigde kosten in beeld te brengen. Om een consistent beleid te kunnen voeren is een nieuwe nota speelplaatsen opgesteld die eind 2009 door de raad is vastgesteld.

Kwaliteit De speelplekken moet voldoen aan het attractiebesluit en worden hierop 4 maal per jaar op gecontroleerd. Veelal worden nieuwe- of te renoveren speelplekken in overleg met omwonenden ingevuld.

Financiële consequenties

Omschrijving Onderhoud Mutatie voorziening / reserve onderhoud Kapitaallasten Totale kosten (bedragen x €1.000)

JR 2016 24 0 18 42

Speelplekken B2018 B2019 9 9 0 0 1 10

| 97 |

1 10

B2020 9 0

B2021 9 0

B2022 9 0

1 10

1 10

1 10

Programmabegroting 2018 G) Openbare verlichting Beleidskader Beleidsplan Openbare Verlichting 2010 Kerncijfers Omschrijving Lichtmasten Armaturen Lampen Energie

Aantal 1.823 st.

1.844 st 2.130 st 303.000 kWh

Beleid Voor het beheer, onderhoud en uitbreiding van de openbare verlichting is in 2010 een beleidsplan vastgesteld. Hier zijn diverse normeringen en uitgangspunten in vastgelegd. In het beleidsplan is opgenomen dat eerst alle niet energiezuinige lampen worden vervangen door energiezuinige lampen (LED).

Beheer Voor het onderhoud en beheer van de lichtmasten is in 2014 voor een derde maal een openbare aanbesteding gehouden samen met alle gemeenten van de Hoeksche Waard. Nijkamp BV heeft de opdracht voor het beheer en onderhoud gekregen voor een periode van twee jaar met een optie voor twee maal een jaar verlenging. Eind 2017 wordt er een nieuwe aanbesteding gehouden.

Kwaliteit In het beleidsplan is de normering opgenomen waaraan de verlichting moet voldoen, NPR 13201-1, NSvV en de NEN. Ook de uitgangspunten voor vervanging zijn hierin beschreven, mast 40 jaar en armatuur 20 jaar. Ook wordt bij vervanging van verlichting gekeken naar de nieuwste ontwikkelingen op dit gebied, zoals type LED’s, dimmen, enz.

Financiële consequenties

Omschrijving Onderhoud Mutatie voorziening / reserve onderhoud Kapitaallasten Totale kosten (bedragen x €1.000)

Openbare verlichting JR 2016 B2018 B2019 68 10 10 0 0 0 0 68

0 10

| 98 |

2 12

B2020 10 0

B2021 10 0

B2022 10 0

6 16

10 20

13 23

Programmabegroting 2018 Samenvatting Totaal budgetten per kapitaalgoed Wegen Riolering Water Groen Gebouwen Speelplekken Openbare verlichting

B2018 1.252 471 51 103 312 10 10

B2019 1.300 473 51 103 310 10 12

B2020 1.304 477 51 103 308 10 16

B2021 1.305 483 51 103 305 10 20

Totale kosten (Bedragen x €1.000)

2.209

2.259

2.269

2.277

10

10

Wegen

312

103

Riolering

51

Water 1.252

471

Groen Gebouwen Speelplekken Openbare verlichting

Totaal budgetten per kostensoort Onderhoud Mutatie voorziening/reserve onderhoud Kapitaallasten Totale kosten (Bedragen x €1.000)

B2018 1.532 -7 684 2.209

B2019 1.580 -50 729 2.259

B2020 1.590 -72 751 2.269

B2021 1.593 -85 769 2.277

Onderhoud 684

1.532

Mutatie voorziening / reserve onderhoud

(7) Kapitaallasten

De vertaling van de financiële consequenties in de begroting De bovenstaande onderwerpen zijn alle in de beleidsteksten van het programma Fysieke Omgeving & Economie opgenomen. Indien toepasbaar is toegelicht welke projecten of plannen er voor 2018 opgenomen zijn in de begroting. | 99 |

Programmabegroting 2018 PARAGRAAF BEDRIJFSVOERING Inleiding Voor het verwezenlijken van de programma's uit de begroting is het essentieel te beschikken over een goede bedrijfsvoering. De toelichting op het BBV stelt dat het de functie van de paragraaf bedrijfsvoering is de gemeenteraad hier inzicht in te geven.

Bedrijfsvoering gaat over de ondersteunende bedrijfsprocessen waarmee de beleidsdoelstellingen worden gerealiseerd en de sturing en beheersing daarvan. Bedrijfsvoeringprocessen zorgen ervoor dat de beleidsprogramma’s efficiënt, effectief conform de geldende wetgeving worden uitgevoerd.

Voor de bedrijfsvoering zijn de volgende drie zaken leidend:  doeltreffendheid (effectiviteit): de mate waarin de inspanningen en uitgaven bijdragen aan de daadwerkelijke realisatie van beleidsdoelstellingen/maatschappelijke effecten.  doelmatigheid (efficiency): de mate waarin de inzet van middelen in verhouding staat tot de opbrengsten bij activiteiten die bijdragen om beleidsdoelstellingen te realiseren.  rechtmatigheid: de doelen worden bereikt in overeenstemming met de wettelijke kaders.

Hieronder beschrijven we de ontwikkeling van de verschillende bedrijfsvoeringdisciplines:      

Personeel & Organisatie; Planning & Control; Informatievoorziening; Facilitaire dienstverlening; Juridische kwaliteitszorg & rechtmatigheid; Harmonisatie.

Personeel & Organisatie Formatie Per 1 januari 2018 zijn er naar verwachting 66 personen / 55,37 fte in dienst van de gemeente Strijen (dit is inclusief medewerkers van de Wmo Front-office die bij Strijen op de loonlijst staan). De geraamde brutoloonsom voor 2018 bedraagt € 2.828.500 De gemiddelde loonsom per werknemer komt over 2018 daarmee uit op € 51.083. Van de loonsom wordt 2,04 % geïnvesteerd in opleidingen.

Arbeidsvoorwaarden De looptijd van de oude cao Gemeenten liep van 1 januari 2016 tot 1 mei 2017. Inmiddels is een nieuwe cao afgesloten met een looptijd van 1 mei 2017 tot 1 januari 2019. In augustus 2017 wordt het loon structureel met 1% verhoogd. Het Individueel Keuzebudget (IKB) wordt in december 2017 met 0,5,% verhoogd. In januari 2018 volgt 1,5% loonsverhoging en per 1 juni 2018 volgt een 0,25% verhoging van het IKB. In de voorliggende begroting is hier rekening mee gehouden.

Arbeidsomstandigheden In 2017 is de Risico-inventarisatie en –evaluatie (RI&E) uitgevoerd, de daaruit voortvloeiende acties zijn zoveel mogelijk uitgevoerd in het laatste kwartaal van 2017.

In het kader van verzuimpreventie staat in 2018 het PMO (Periodiek Medisch Onderzoek) gepland.

Het PMO is een health-check voor medewerkers die elke drie jaar wordt herhaald. De medewerkers | 100 |

Programmabegroting 2018 zijn vrij om hiervan gebruik te maken. De uitvoering wordt gedaan door de bedrijfsarts die ook de verzuimbegeleiding doet.

Garantiebanen In het kader van de Participatiewet worden jaarlijks extra banen gecreĂŤerd voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. De gemeenten in de Hoeksche Waard zien dit als een kans om van betekenis te zijn voor deze doelgroep in de samenleving. Tegelijkertijd hebben wij een voorbeeldfunctie en hopen we daarmee andere werkgevers te stimuleren. In 2017 waren 2 personen op garantiebanen werkzaam binnen de gemeente Strijen. De verwachting voor 2018 is dat dit wordt gecontinueerd.

Strategische speerpunten De komende periode staat in het teken van adviseren, verbinden en faciliteren. Dit geldt zowel voor lokale als regionale werkzaamheden. In 2017 zal worden gebouwd aan de organisatie van de toekomst, de invulling hiervan is afhankelijk van mogelijke herindeling. Deze opbouw wordt gezamenlijk met de andere gemeenten opgepakt. Onderdeel hiervan is harmonisatie van het HRM (Human Resource Management) beleid, in 2017 is hiertoe een eerste aanzet gedaan door de diverse regionale werkgroepen.

Planning & Control De primaire taak bestaat uit het verstrekken van kwalitatief en kwantitatief goede sturings- en verantwoordingsinformatie. Dit wordt gedaan door een goed beheer van de financiĂŤle administratie, het adviseren op financieel-economisch gebied, de uitvoering van de planning- & control (P&C) cyclus en het uitvoeren van (interne) controles.

P&C cyclus Met ingang van 2017 wordt voorafgaand aan de begroting een perspectiefnota opgesteld. Hierin worden de mogelijkheden verkend door alle omvangrijke mutaties van buitenaf op een rij te zetten.

Vervolgens wordt er een meerjarenbegroting opgesteld waarin de gemeenteraad de kaders aangeeft waarbinnen het college mag handelen. Op basis van de planning & control cyclus (planvorming, uitvoering, verantwoording en bijsturen) wordt periodiek verantwoording afgelegd door middel van de twee Turaps (Tussentijdse Rapportages) en de jaarstukken. De gemeenteraad houdt toezicht op het beleid.

AO / IC De inrichting van administratieve processen is erop gericht om de doelmatigheid, doeltreffendheid en rechtmatigheid van ons handelen te waarborgen. De meest kritische bedrijfsprocessen zijn beschreven en gemodelleerd. Hiertoe wordt gebruik gemaakt van software. Externe borging vindt plaats door controles van de accountant, de lokale Rekenkamercommissie en het horizontaal toezicht van de belastingdienst.

Hiernaast is er een medewerker belast met de verbijzonderde interne controle op de processen. Er worden deelwaarnemingen gedaan verdeeld over het gehele jaar en via het college wordt de gemeenteraad op de hoogte gebracht van de bevindingen en adviezen uit de bijbehorende rapportages.

Risicomanagement De risicoâ&#x20AC;&#x2122;s welke de gemeente loopt en de beheersmaatregelen welke hier betrekking op hebben worden in beeld gebracht. Om tijdig op zaken in te kunnen spelen is risicomanagement een belangrijk instrument.

| 101 |

Programmabegroting 2018 Door de gemeente Strijen is NARIS software aangeschaft van het Nederlands Adviesbureau Risicomanagement. Dit is een web applicatie waar de gebruikers hun risico’s in kunnen inventariseren en kwantificeren. De paragraaf weerstandsvermogen wordt opgesteld met behulp van deze software. De gegevens in deze software worden up-to-date gehouden door intern overleg te plegen.

Informatievoorziening ICT De gemeenten in de Hoeksche Waard werken samen met het oog op de digitale dienstverlening aan inwoners, bedrijven & instellingen en de ambtelijke organisaties. Op 1 januari 2014 is de gemeenschappelijke ‘ICT Samenwerking Hoeksche Waard’ (ISHW) opgericht. De technische ICTinfrastructuur in de Hoeksche Waard is geharmoniseerd (één technische infrastructuur voor de 5 gemeenten, WIHW, SOHW en ISHW).

In 2018 wordt verder uitvoering gegeven aan het harmoniseren van de software, waarbij gestart wordt met die pakketten die primair van belang zijn in het kader van de bestuurlijke toekomst.

Doel daarvan is met name de kwetsbaarheid te verlagen doordat het daardoor gemakkelijker wordt elkaar onderling te ondersteunen, maar ook het terugbrengen van de beheerskosten bij het ISHW. Hierbij wordt ingespeeld op de ontwikkeling qua samenvoegen / samenwerken.

Privacy Sinds 1 september 2001 is de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) van kracht. De wet heeft als doel het verwerken van persoonsgegevens transparant te maken voor degenen wiens persoonsgegevens worden verwerkt. De Wbp is sinds 1 januari 2016 uitgebreid met de Wet meldplicht datalekken. Met deze meldplicht wordt beoogd om beveiligingsincidenten en datalekken inzichtelijk te krijgen, hier een afweging bij te maken en de benodigde beheersingsmaatregelen te laten nemen. Daarnaast zijn de bevoegdheden van de Autoriteit Persoonsgegeven (voorheen College bescherming persoonsgegevens) op het gebied van rapporteren, waarschuwen en boetes uitgebreid.

Door de Europese Unie is daarnaast de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) opgesteld. Deze nieuwe verordening moet zorgen voor harmonisatie van de huidige privacyregelgeving in Europa en verbetering van de privacy(bescherming) van burgers. Daarbij gaat het vooral ook om het beschermen van persoonsgegevens in de digitale wereld.

De AVG heeft directe werking en hoeft niet omgezet te worden in nationale wetgeving. Dit betekent dat het privacy beleid van gemeenten straks rechtstreeks aan de AVG moet voldoen. De Wbp komt daarmee te vervallen. Als een gemeente niet voldoet aan de AVG, kan dit leiden tot maatregelen zoals het opleggen van een bestuurlijke boete door de Autoriteit Persoonsgegevens. De AVG is in werking getreden, maar zal pas vanaf 25 mei 2018 van toepassing zijn. Organisaties worden tot die tijd in de gelegenheid gesteld zich voor te bereiden op de AVG. In de tussenliggende periode geldt in Nederland nog steeds de Wbp. In verband met de verscherping van de Wbp en de vaststelling van de AVG is in 2016/2017 een onderzoek uitgevoerd om te bezien of onze gemeente (nog) voldoet aan de kaders van de privacy regels. Door te voldoen aan de vigerende privacywetgeving anticiperen wij tevens en met name op de meeste administratieve verplichtingen die er op grond van de Europese verordening op haar af gaan komen. Uit het onderzoek volgen aandachtspunten die in 2017 en 2018 uitgewerkt zullen worden.

Daarnaast is in regionaal verband een regiegroep informatieveiligheid Hoeksche Waard samengesteld. Deze werkgroep stelt een plan van aanpak op voor de implementatie van de AVG en informatieveiligheidsbeleid. De resultaten uit het eerder uitgevoerde onderzoek zullen daarbij betrokken worden. | 102 |

Programmabegroting 2018 In- en externe communicatie (digitale overheid, website) Bij de bestaande organisatiecultuur hoort een goede interne communicatie. Sleutelbegrippen als elkaar aanspreken, het krijgen en nemen van verantwoordelijkheid, het zien van de inwoners als de belangrijkste ‘afnemer’ en handelen vanuit de gewenste waarden (openheid, vertrouwen en respect) staan ook in 2018 weer centraal. Inmiddels heeft ook de sociale media haar intrede gedaan op de werkplekken. In 2015 is het sociaal intranet Samen@Work ingericht dat de onderlinge band verstevigt en een belangrijk hulpmiddel blijkt bij de dagelijkse werkzaamheden. Omdat ook de vier collega-gemeenten, het SOHW en de medewerkers van de Wmo zijn aangesloten, komt dit tevens de vele regionale activiteiten ten goede.

De communicatie tussen de burgers en de gemeente wordt steeds meer open, eerlijk, direct, flexibel en vraaggericht. Gemeentelijke plannen en gemeentelijk beleid komen steeds meer tot stand op basis van samenspraak en inspraak. Dat wordt uitgebreid door inwoners, bedrijven en de raad in een vroegtijdig stadium hierbij te betrekken en zelf in te zetten op burgerparticipatie.

De diverse uitgangspunten voor een goede externe communicatie zijn:  Voor elk beleidsonderdeel en elk groot project maken we een communicatieplan gebaseerd op de gewenste mate van burgerparticipatie.  We publiceren leesbare en begrijpelijke openbare beleidstukken op de digitale communicatiekanalen.  We geven inwoners ten minste informatie over (de stand van zaken van) alle projecten via de gemeentepagina, de gemeentelijke website, sociale mediakanalen en de diverse nieuwsbrieven huis-aan-huis.  Raad en college zijn zichtbaar aanwezig en aanspreekbaar bij externe sociaalmaatschappelijke bijeenkomsten.  We vergroten de interactiviteit met inwoners door meer responsemogelijkheden te bieden. Zowel op de gemeentelijke website, de sociale mediakanalen als tijdens bijeenkomsten.  We geven inwoners de mogelijkheid zich (gratis) te abonneren op digitale nieuwsbrieven van de gemeente die onderwerpen bevatten die aansluiten bij hun interesses.  We voldoen met de aanschaf en implementatie van de online productencatalogus (een minimale variant van het digitale loket) aan de wettelijk gestelde eisen voor digitale dienstverlening.

Nieuwe ontwikkelingen / strategische speerpunten die in 2018 extra aandacht gaan krijgen, dan wel worden voortgezet, zijn:  In 2018 neemt de gemeente Strijen (evenals de andere gemeenten in de HW) een geheel nieuwe website in gebruik. Deze wordt state of te art, interactief, volledig responsive, bevat toptaken en waarbij de gebruikers centraal staan.  Er worden steeds meer producten uitgerold die volledig digitaal aangevraagd, behandeld en afgehandeld kunnen gaan worden.  In samenwerking met de overige Hoeksche Waardse gemeenten wordt gekeken naar het uitbreiden van de communicatiekanalen, met bijvoorbeeld sms, berichtenbox en whatsapp.  In 2018 wordt de calamiteiten app ‘Strijen Alert’ actief. Deze app voor de smartphone kan worden ingezet om de inwoners tijdig te informeren tijdens calamiteiten in de gemeente.

| 103 |

Programmabegroting 2018 Facilitaire dienstverlening Huisvesting Het gemeentehuis wordt gebruikt voor de huisvesting van het personeel. Daarnaast wordt een aantal ruimten verhuurd. De huisvesting moet aansluiten bij de ontwikkeling van de organisatie en de huurders. Dit vraagt om een adequaat beheer van het gebouw en de inventaris en de daarbij behorende diensten.

Inkoop & aanbesteding Voor de inkoop- en aanbestedingstrajecten zijn wij aangesloten bij de stichting Inkoopbureau WestBrabant (SIW). Dit levert de gemeente aanzienlijke besparingen op in de vorm van lagere integrale kosten. Daarnaast levert de inzet van het SIW een substantiële bijdrage aan de verbetering van de efficiency en gehele kwaliteit van het inkoopproces.

Duurzaam inkopen Duurzaam inkopen betekent dat naast prijs en kwaliteit ook rekening wordt gehouden met milieuen sociale aspecten. Het doel van het duurzame inkoopbeleid van de overheid is het stimuleren van de markt voor duurzame producten en diensten. Immers: hoe meer organisaties duurzaam inkopen, hoe meer er duurzaam geproduceerd en geleverd zal worden.

Bedrijven die producten of diensten leveren aan de overheid, of dat in de toekomst willen gaan doen, zullen steeds vaker moeten voldoen aan de duurzaamheidscriteria die gelden voor de eigen productgroep. Om de uiteindelijke doelstellingen te halen, letten we nu al op milieu- en sociale aspecten. Dat zal in de komende jaren steeds vaker het geval zijn. Dat betekent dat bedrijven zich goed moeten voorbereiden, want alleen bedrijven die voldoen aan de duurzaamheidseisen dingen in de toekomst mee naar opdrachten van de gemeente.

Bij onze inkopen en aanbestedingen wordt dan ook steeds meer aandacht besteed aan duurzaamheidsaspecten. Voorbeelden hiervan zijn:  openbare LED-verlichting;  het gebruik van groene stroom;  biologische en Fairtrade producten in de bedrijfsrestaurants;  zonnepanelen op het dak van het gemeentehuis;  etc.

Juridische kwaliteitszorg en rechtmatigheid De laatste jaren is er bij gemeenten steeds meer aandacht voor juridische kwaliteitszorg. Juridische kwaliteitszorg heeft betrekking op het verbeteren van de juridische kwaliteit van producten en diensten met als doel het zichtbaar en beheersbaar maken van juridische risico’s. De noodzaak hiertoe vloeit onder meer voort uit de toename van procesbereidheid en claimbewustheid bij burgers en bedrijven. Daarnaast moet de overheid zich steeds meer verantwoorden voor haar eigen regelstelling, planning en financiering. Juridische kwaliteitszorg speelt hierin een rol, alsmede in de professionalisering van de overheid, waarbij de overheid op een steeds meer bedrijfsmatige manier te werk moet gaan. Binnen de gemeente zijn de afgelopen jaren diverse onderwerpen opgepakt met het doel de juridische kwaliteit te verbeteren, zoals het verbeteren van de informatieverstrekking, termijnbewaking, het houden van rechtmatigheids- en juridische controles, het delen van juridische informatie en het organiseren van cursussen voor medewerkers. In 2018 worden deze werkzaamheden voortgezet en waar nodig aangevuld met nieuwe onderwerpen.

Mede door het beschikbaar hebben van procesbeschrijvingen en het adequaat oppakken van de interne controlemaatregelen heeft de gemeente Strijen over de afgelopen jaren een goedkeurende accountantsverklaring met betrekking tot het rechtmatig handelen ontvangen. | 104 |

Programmabegroting 2018 Harmonisatie De provincie heeft aangegeven aan te sturen op een herindeling per 1 januari 2019. Zowel via de colleges als de ambtelijke leiding wordt, binnen de onzekerheden en onduidelijkheden over deze toekomst, gezocht naar mogelijkheden om de samenwerking vorm te geven. Het gaat hierbij om vormen van samenwerken die nog geen keus inhouden voor één van de scenario’s (samenvoegen of versterkte samenwerking). Denk hierbij aan zowel uitvoerende als beleidsmatige aspecten.

Bij harmonisatie worden niet alleen richtlijnen, procedures, subsidies, beleidskaders, verordeningen en dergelijke op één lijn gebracht, maar ook de dienstverlening naar de burger toe en de tools waarmee de medewerkers hun werkzaamheden verrichten (zoals software). In 2017/2018 zijn er zaken die, ongeacht de bestuurlijk inrichting van de Hoeksche Waard, in gang kunnen worden gezet.

Begrotingen en voorschriften BBV Het Rijk heeft in 2017 voorschriften vastgelegd waaraan o.a. de begroting moet voldoen. Om niet allemaal het wiel te moeten uitvinden en ook de onderlinge afstemming en vergelijking binnen de Hoeksche Waard beter mogelijk te maken zijn de HW gemeenten bij het veranderen van de opzet van de begroting in 2017 opgetrokken met elkaar. Denk aan HW breed dezelfde kengetallen, gezamenlijke paragraaf Verbonden Partijen, berekening van overhead en de presentatie van de kostendekkendheid van de heffingen. Bij het opstellen van de begroting 2018 wordt dit verder uitgebreid met een gezamenlijke indeling van de paragrafen Bedrijfsvoering, Onderhoud kapitaalgoederen, Lokale heffingen, Treasury en Weerstandsvermogen & risicobeheersing. Hiernaast wordt gezamenlijk opgetrokken bij de aanschaf van een geharmoniseerd financiële pakket wat eind 2018 geïmplementeerd moet zijn.

Personeelsinformatie systeem HW Met ingang van 1 januari 2017 is het personeelsinformatie systeem, inclusief de software voor de salarisadministratie, van alle gemeenten in de Hoeksche Waard op elkaar afgestemd (los van nog verschillende arbeidsvoorwaarden et cetera). Fysiek draait dit allemaal op het systeem van OudBeijerland, waarbij elke gemeente een eigen omgeving heeft. De kwetsbaarheid neemt hierdoor af en hier is een kostenvoordeel mee gerealiseerd.

Beheer openbare ruimte (BOR) De beheersystemen voor de openbare ruimte zijn in 2016 op elkaar afgestemd via een gezamenlijke aanbesteding. Sweco (voormalig Grontmij) met het beheerpakket Obsurf werd 1e met de beste prijs/kwaliteit. Alle data is inmiddels geconverteerd en optimalisatie vindt continue plaats. Ook hier is sprake van verlaging van de kwetsbaarheid, de verhoging van de mogelijkheid om elkaar te vervangen en van kostenvoordeel.

Basisregistratie Grootschalige Topografie Vanaf 1 januari 2016 is de wet Basisregistratie Grootschalige Topografie (hierna BGT) in werking getreden en is de gemeente mede-bronhouder en dus verantwoordelijk voor de uitvoering hiervan.

Alle gemeenten hebben inmiddels hun transitie afgerond. Na de transitie van de BGT treedt de beheerfase in. De beheerfase omvat het verwerken van mutatiestromen van en naar verschillende bronhouders, de afdeling Beheer Openbare Ruimte (BOR) van de gemeente en de Landelijke Voorziening (hierna LV). Ook het binnengemeentelijk gebruik (werkprocessen) en controles (audit vanuit het Rijk) horen bij het beheren van de BGT. Deze beheerfase maakt deel uit van de wettelijke taak om de BGT op orde te houden.

Vanuit de gedachte om met één softwarepakket te gaan werken en daar de nodige voordelen uit te halen ontstaat nu de logische stap om het gegevensbeheer ook op dat niveau te brengen. Het succesvol samenbrengen van de BOR systemen en deze gegevens is een goede bodem om ook het BGT beheer binnen het ISHW te beleggen. In 2018 wordt dit opgepakt vanuit het ISHW.

| 105 |

Programmabegroting 2018 Harmonisatie HRM In 2017 heeft HRM voorbereidende werkzaamheden verricht voor het harmoniseren van HRM processen en producten in de Hoeksche Waard. In 2018 leidt dit tot uitvoering van de volgende aspecten:  Formuleren van eenduidige uitgangspunten voor een visie op de organisatie (leiderschap, processen, mensen, cultuur);  Vaststellen van een geharmoniseerd arbeidsvoorwaardenpakket;  Ontwerpen van geharmoniseerde processen en borging in systemen;  Opzetten van een leer- en ontwikkelomgeving voor de Hoeksche Waard.

Dit doen wij vanuit het perspectief van één werkgever met een voedingsgebied van > 85.000 inwoners.

| 106 |

Programmabegroting 2018 Overzicht van de overhead kosten

Overzicht van de overhead kosten 2018 lasten Financien, toezicht en controle Personeelszaken en organisatie Inkoop incl. aanbesteding Interne en externe communicatie Juridische zaken Bestuurszaken en bestuursondersteuning Informatievoorziening en automatisering Facilitaire zaken en huisvesting Documentaire informatievoorziening Managementondersteuning primair proces Overige salariskosten OR

baten 340.236 330.920 24.500 122.317 85.595 131.267 641.552 737.915 100.056 276.438 36.080 28.440

Totaal overhead

2.855.316

Saldo (excl doorberekening GREX)

2.767.751

-300

-11

-58.000

-29.254

-87.565

Directe salariskosten 2018 Burgerzaken Sociale zaken

144.482

98.705 164.977

Onderwijs & welzijn ruimtelijke ordening bestuursondersteuning excl juridische zaken voertuigen riool / groen bureau openbare ruimte belastingen / samenwerking huwelijken B&W raad & griffier WKR B&W WKR raad

486.901 214.033 15053 805.381 20.305 1.666 314.742 182.763 12.684 26.762

Totaal directe salariskosten

2.488.454

Overhead als percentage van de directe salariskosten 2.767.751 / 2.488.454

111,22%

In de begroting is nog uitgegaan van 105,88%. Dit percentage is berekend op en moment dat de begroting nog niet geheel sluitend was. In een later stadium is o.a. de wijzigingen uit de perspectiefnota doorgevoerd waardoor de overheadkosten zijn gewijzigd. Omdat het overheadpercentage toen al was gehanteerd voor berekening van de overhead op grondexploitaties en het GRP is dit percentage niet meer gecorrigeerd.

| 107 |

Programmabegroting 2018 PARAGRAAF VERBONDEN PARTIJEN Algemeen Een verbonden partij is volgens het BBV een privaatrechtelijke of publiekrechtelijke organisatie waarin de gemeente een bestuurlijk én een financieel belang heeft. Een financieel belang is een aan de verbonden partij ter beschikking gesteld bedrag dat niet verhaalbaar is als de verbonden partij failliet gaat of het bedrag waarvoor aansprakelijkheid bestaat als de verbonden partij haar verplichtingen niet nakomt. Een bestuurlijk belang is zeggenschap, hetzij door vertegenwoordiging in het bestuur hetzij door stemrecht.

Verbonden partijen zijn onmisbaar voor de uitvoering van gemeentelijke taken. Als de schaal van een gemeente te klein is om een taak goed uit te kunnen voeren, is het onderbrengen van deze taak bij een verbonden partij veelal de aangewezen oplossing. Door schaalvergroting kan een grotere graad van specialisatie worden bereikt. Ook kunnen daardoor kosten worden bespaard en kunnen verbonden partijen veelal een betere continuïteit garanderen.

De laatste jaren is landelijk gezien sprake van steeds bredere aandacht voor verbonden partijen.

Daarbij hebben in veel gemeenten discussies plaatsgevonden over de rollen van de gemeenten in relatie tot die van verbonden partijen. Ook werden gemeenten geconfronteerd met toenemende financiële tekorten bij enkele gemeenschappelijke regelingen, wat vragen opriep over (het gebrek aan) een goede governance. Deze vragen worden urgenter als bedacht wordt dat in het kader van de decentralisaties de gemeentelijke samenwerking in verbonden partijen alleen maar verder toeneemt.

Uitwerking Nota verbonden partijen gemeenten Hoeksche Waard Iedere gemeente heeft op basis van de eigen autonomie een eigen verantwoordelijkheid ten aanzien van verbonden partijen, maar voor de effectuering daarvan heeft de gemeente de andere deelnemende gemeenten nodig. Gezamenlijke aansturing en regievoering zijn nodig om tot een gemeenschappelijke strategie te kunnen komen. De gemeenteraden van de Hoeksche Waardse gemeenten hebben in 2014/2015 daarom de Nota verbonden partijen gemeenten Hoeksche Waard vastgesteld (hierna: de Nota).

In het voorjaar 2015 is de Uitwerking van de Nota vastgesteld. Op grond daarvan is vervolgens in beeld gebracht in hoeverre de governance bij de verbonden partijen op orde is en welke verbeterslagen nog zijn te maken. Hieruit blijkt dat bij de verbonden partijen waaraan de Hoeksche Waardse gemeenten deelnemen de eerder benoemde bestuurs- en beheersingsmiddelen in opzet en bestaan aanwezig zijn. Er valt aan allerlei knoppen te draaien.

Gebaseerd op het door de Raad voor het openbaar bestuur uitgebrachte advies ‘Wisselwerking tussen gemeenteraden en verbonden partijen’ is in regionaal verband de notitie ‘Naar een goede wisselwerking tussen de raden en verbonden partijen’ opgesteld. Kern is dat in plaats van gebruik te maken van het formele instrumentarium het veel effectiever is om in gesprek te gaan met de verbonden partijen. De notitie is in het voorjaar 2017 door de vijf raden vastgesteld. Jaarlijks doen wij in de Paragraaf verbonden partijen van de jaarrekening verslag van de voortgang van de in de notitie opgenomen activiteiten.

| 108 |

Programmabegroting 2018 Beleidskader/Verordeningen De volgende notities en verordeningen vormen de basis voor het beleid voor verbonden partijen:  Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV, 2016);  Wet gemeenschappelijke regelingen (gewijzigd per 1 januari 2015);  Financiële verordening gemeente Strijen 2015;  Raadsbesluit vaststelling en uitwerking Nota verbonden partijen gemeenten Hoeksche Waard (12 mei 2015);  Uitkomsten conferentie voor raads- en collegeleden Wisselwerking tussen gemeenteraden en verbonden partijen (16 maart 2016).

Risicoprofiel Op grond van het BBV dient in de paragraaf verbonden partijen per verbonden partij een risicoprofiel te worden opgenomen. Deze risicoanalyse is in regionaal verband samengesteld. Hierbij is gebruik gemaakt van een beproefde methodiek, waarbij de financiële en bestuurlijke risico’s in beeld zijn gebracht.In de betreffende programma’s wordt overigens ook uitgebreider stil gestaan bij de gemeenschappelijke regelingen met een hoog risicoprofiel.

Financiële risico’s verbonden partijen Onderstaand is weergegeven op welke manier de financiële analyse is uitgevoerd. Er worden zeven vragen gesteld. De vragen richten zich met name op de begrippen control & governance en daarmee op sturing, beheersing, verantwoording en toezicht. Wanneer overwegend ‘laag’ wordt gescoord is de eindconclusie van de financiële analyse dat ook ‘laag’ wordt gescoord. De vragen zijn nadrukkelijk bedoeld als hulpmiddel voor het doen van een analyse. Omdat niet alle vragen geheel kwantificeerbaar zijn, is discussie over de scores mogelijk.

Laag < 450.000

1. Omvang jaarlijkse financiële bijdrage 2. Is het weerstandsvermogen in de verbonden partij toereikend?

3. Benodigd gemeentelijk weerstandsvermogen op basis van risico’s bij de verbonden partijen 4. In hoeverre is de gemeente financieel aansprakelijk?

5. Is de organisatie in staat om financieel bij te sturen?

6. Is de bedrijfsvoering van de organisatie op orde?

7. Is de kwaliteit van het risicomanagement van de organisatie op orde?

Volledig < 45.000 Niet Volledig Ja Ja

Gemiddeld 450.0001.000.000 Deels 45.000100.000 Gedeeltelijk Deels Gedeeltelijk Gedeeltelijk

Hoog > 1.000.000 Niet 100.000 Volledig Niet Nee Nee

Bestuurlijke (inhoudelijke) risico’s verbonden partijen Onderstaand is weergegeven op welke manier de bestuurlijke analyse wordt uitgevoerd. Er worden zeven vragen gesteld. Naast de control en governance kant in de financiële analyse (de zogenoemde ‘hard controls’) komen hier ook de zogenoemde ‘soft controls’ aan bod. Denk hierbij aan begrippen als welwillendheid, leiderschap, integriteit en vertrouwen. Wanneer overwegend ‘laag’ wordt gescoord is de eindconclusie van de bestuurlijke analyse dat ook ‘laag’ wordt gescoord. De vragen zijn nadrukkelijk bedoeld als hulpmiddel voor het doen van een analyse. Omdat niet alle vragen geheel kwantificeerbaar zijn, is discussie over het scoren mogelijk.

| 109 |

Programmabegroting 2018

1. In hoeverre komt het gemeentelijk belang overeen met het belang van de organisatie?

2. Is er invloed op de samenstelling van het bestuur?

3. Is de gemeente vertegenwoordigd in het bestuur (en in welke stemverhouding)?

4. Zijn er duidelijke afspraken over doelen en te leveren prestaties en worden deze afspraken nagekomen?

5. In welke mate is er vertrouwen in bestuur en/of directie van de verbonden partij?

6. Zijn er duidelijke afspraken over informatievoorziening?

7. In hoeverre zijn de te leveren prestaties van invloed op de realisatie van gemeentelijke beleidsdoelstellingen?

Laag Volledig

Gemiddeld Gedeeltelijk

Hoog Minimaal

Ja DB

AB/overig

Nee Nee

Ja

Gedeeltelijk

Nee

Maximaal

Gemiddeld

Minimaal

Ja Minimaal

Gedeeltelijk Gemiddeld

Nee Maximaal

De gecombineerde financiĂŤle en bestuurlijke analyse leidt tot een risicoprofiel van een verbonden partij. Er worden 5 verschillende risicoprofielen onderscheiden: 1. Laag 2. Laag/gemiddeld 3. Gemiddeld 4. Gemiddeld/hoog 5. Hoog Deze methodiek leidt uiteindelijk tot het volgende risicoprofiel Risicoprofiel Gemeenschappelijke Regelingen Strijen (Positionering in het overzicht is alfabetisch en zegt niets over de onderlinge verhoudingen)

Hoog

DG&J ZHZ

WIHW

ISHW

Financieel Risico

CV/BV OBHW Kiltunnel

Ombudscommisie HW Omgevingsdienst ZHZ OPOHW

RAD

SOHW SVHW SVS HSL Veiligheidsregio ZHZ

Laag

Laag

Bestuurlijk Risico

Hoog

* Bovenstaande schematische profiel is opgesteld in verband met het onderzoek naar Gemeenschappelijke regelingen.

Vandaar dat er GRs in genoemd worden die wij niet classificeren als verbonden partij en geen verbonden partijen die geen GR zijn.

| 110 |

Programmabegroting 2018 Ontwikkelingen verbonden partijen Nieuwe verbonden partijen Er bestaan op dit moment geen voornemens om (op korte termijn) nieuwe verbonden partijen aan te gaan.

BeĂŤindigen van verbonden partijen GR Groenbeheer Hoeksche Waard Per 1 januari 2017 is de opheffing van de Gemeenschappelijke Regeling Groenbeheer Hoeksche Waard een feit geworden. Een college van vereffenaars van de voormalige GR groenbeheer neemt in oktober / november 2017 een definitief besluit over de vereffening van het vermogen van de regeling. In Turap I 2018 zullen de financiĂŤle consequenties worden verwerkt.

Wijzigingen van bestaande verbonden partijen Geen bijzonderheden.

Aandachtspunten bij bestaande verbonden partijen GR Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid De retraite 2017 van het Algemeen Bestuur van de Veiligheidsregio ZHZ heeft onder meer in het teken gestaan van het evalueren en herijken van de kostenverdeelsystematiek van de gemeentelijke bijdragen. De ambitie is om afscheid te nemen van het huidige boxen-model en toe te werken naar een vast bedrag per inwoner. Naar verwachting zal het Algemeen Bestuur van de Veiligheidsregio hierover in het najaar van 2017 een definitief besluit nemen.

Eneco holding NV De Aandeelhouderscommissie Eneco heeft een consultatie uitgeschreven over het aandeelhouderschap in Eneco Groep. Aan de aandeelhoudende gemeenten van Eneco holding NV wordt een (principe)besluit gevraagd of zij het aandelenbelang in Eneco wensen te houden of af te bouwen. Dit betreft een omvangrijk en complex besluitvormingsproces. Uw raad wordt uiteraard nauw bij de voorbereiding daarvan betrokken.

Aandeel Verbonden Partijen In het volgende overzicht is het totale aandeel van bijdragen aan verbonden partijen afgezet tegen de totale gemeentelijke lasten weergegeven.

Aantal Verbonden Partijen

Bijdragen aan verbonden partijen

Totale lasten programma

%

Al gemeen bes tuur & vei l i ghei d

2

795

2.082

38%

Fys i eke omgevi ng & economi e

6

230

4.708

5%

Jeugd

1

262

2.449

11%

Zorg & wel zi jn

1

627

4.333

14%

Sport & cul tuur

1

199

1062

19%

Mi ddel en & orga ni s a ti e*

3

577

5.957

10%

Al gemene Dekki ngs mi ddel en

0

0

325

0%

14

2.690

20.916

13%

Programma

Totaal * Excl opbrengsten Belastingen en dividend

In het volgende overzicht zijn de bijdragen per verbonden partij afgezet tegen de totale bijdragen aan verbonden partijen. In dit overzicht zijn de verbonden partijen waarvan de gemeente bijdragen (dividend) ontvangt buiten beschouwing gelaten. | 111 |

Programmabegroting 2018

Overzicht verbonden partijen Onze gemeente neemt deel in onderstaande verbonden partijen.

A

Gemeenschappelijke regelingen

GR Samenwerkingsorgaan Hoeksche Waard Programma

Algemeen bestuur en veiligheid

Taakveld Deelnemers

De 5 gemeenten in de Hoeksche Waard

Vestigingsplaats Strijen Website

www.sohw.org

Wijze waarop de Verbonden Partijen bijdragen aan doelstellingen van de gemeente Het behartigen van gemeenschappelijke belangen van de deelnemende gemeenten op de domeinen ruimte, landschap, economie, samenleving en integrale veiligheid.

De colleges van burgemeester en wethouders van de deelnemende gemeenten kunnen ter behartiging van deze belangen besluiten hun toekomende bevoegdheden over te dragen aan door hen aan te wijzen bestuursorganen van de gemeenschappelijke regeling.

Bestuurlijk belang Het algemeen bestuur bestaat uit drie leden van het college van burgemeester en wethouders van iedere gemeente.

Bij besluitvorming beschikt elke deelnemende gemeente over ĂŠĂŠn stem per gemeente.

Van elke gemeente heeft een lid van het algemeen bestuur zitting in het dagelijks bestuur.

De voorzitter van het algemeen en dagelijks bestuur is afkomstig uit de gemeente met grootste aantal inwoners.

Financieel belang Uittreding: Het algemeen bestuur regelt de gevolgen van uittreding. De uittredende gemeente dient een door het algemeen bestuur vast te stellen uittredingssom te betalen.

Opheffing: De regeling wordt opgeheven wanneer de colleges van alle deelnemende gemeenten daartoe besluiten, na verkregen toestemming van de gemeenteraden. Het liquidatieplan wordt door het algemeen bestuur, nadat de raden van de deelnemende gemeenten zijn gehoord, vastgesteld. Het liquidatieplan voorziet in de financiĂŤle gevolgen van de opheffing.

| 112 |

Programmabegroting 2018 Op de liquidatierekening is het bepaalde voor de jaarlijkse rekening zoveel mogelijk van toepassing. Het liquidatieplan voorziet ook in de gevolgen die opheffing heeft voor het personeel.

Kengetallen Financiële kengetallen Opgenomen lasten (=bijdrage aan GR) in gemeentebegroting 2018 Begroot resultaat van de verbonden partij in 2018 Eigen vermogen per 1-1-2018 Eigen vermogen per 31-12-2018 Vreemd vermogen per 1-1-2018 Vreemd vermogen per 31-12-2018 Solvabiliteit per 1-1-2018 (=Eigen vermogen /Totaal vermogen) Solvabiliteit per 31-12-2018 (=Eigen vermogen /Totaal vermogen) Toelichting mutatie solvabiliteit 2018:

Bedrag (x €1.000) 173 0 189 191 1.248 1.158 13% 14% nvt

GR ICT-Samenwerking Hoeksche Waard (ISHW) Programma

Middelen & organisatie

Taakveld Deelnemers

De 5 gemeenten in de Hoeksche Waard

Vestigingsplaats Maasdam Website

www.ishw.nl

Wijze waarop de Verbonden Partij bijdraagt aan doelstellingen van de gemeente Het openbaar lichaam ISHW verzorgt voor de deelnemende gemeenten in brede zin de ondersteuning op het terrein van de ICT en creëert de voorwaarden voor een efficiënte bedrijfsvoering en een efficiënte en klantgerichte dienstverlening.

Naast deze taken kan ISHW basistaken of aanvullende dienstverlening verrichten voor andere organisaties die zijn ingesteld ter uitvoering van aan de deelnemende gemeenten opgedragen wettelijke taken.

Bestuurlijk Het algemeen bestuur bestaat uit 10 leden. De colleges van de deelnemende gemeenten wijzen ieder uit hun midden 2 leden en 2 plaatsvervangend leden aan als lid van het algemeen bestuur.

Het dagelijks bestuur bestaat uit 5 leden; de leden worden door en uit het algemeen bestuur aangewezen.

Financieel belang De gemeentelijke bijdrage wordt bepaald naar het aantal inwoners. De deelnemende gemeenten nemen de in de begroting geraamde bijdrage voor hun gemeente op in de gemeentebegroting. Indien aan het algemeen bestuur van het ISHW blijkt dat een deelnemende gemeente weigert deze uitgaven op de begroting te zetten, doet het algemeen bestuur onverwijld aan gedeputeerde staten het verzoek over te gaan tot toepassing van de artikelen 194 en 195 Gemeentewet.

De deelnemende gemeenten zullen er steeds voor zorg dragen dat het openbaar lichaam te allen tijden over voldoende middelen beschikt om aan al zijn verplichtingen jegens derden te kunnen voldoen.

Uittreding: Een deelnemende gemeente kan uittreden door een besluit van het college van burgemeester en wethouders van die gemeente, zulks na verkregen toestemming van de raad van die gemeente.

De uittredende gemeente dient een door het algemeen bestuur vast te stellen uittredingssom te betalen. Over de hoogte van deze uittredingssom wordt geadviseerd door een in overleg met de uittredende deelnemer aan te wijzen onafhankelijke registeraccountant die een plan opstelt dat ten minste inzicht geeft in alle kosten, die direct en indirect samenhangen met de uittreding. De kosten van het plan komen voor rekening van de uittredende deelnemer. Het algemeen bestuur betrekt dit plan, dat dus ook een advies bevat over de hoogte van de uittredingssom, bij het vaststellen van de uittredingssom.

Opheffing: De regeling wordt opgeheven wanneer de colleges van burgemeester en wethouders van alle deelnemende gemeenten daartoe besluiten, zulks na verkregen toestemming van gemeenteraden. In geval van opheffing van de regeling besluit het algemeen bestuur tot liquidatie en het stelt daarvoor regels vast. Hierbij kan van de bepalingen in de regeling worden afgeweken. Alle rechten en plichten van de regeling zijn in het liquidatieplan verdeeld over de deelnemers.

| 113 |

Programmabegroting 2018 Kengetallen Financiële kengetallen Opgenomen lasten (=bijdrage aan GR) in gemeentebegroting 2018 Begroot resultaat van de verbonden partij in 2018 Eigen vermogen per 1-1-2018 Eigen vermogen per 31-12-2018 Vreemd vermogen per 1-1-2018 Vreemd vermogen per 31-12-2018 Solvabiliteit per 1-1-2018 (=Eigen vermogen /Totaal vermogen) Solvabiliteit per 31-12-2018 (=Eigen vermogen /Totaal vermogen) Toelichting mutatie solvabiliteit 2018:

Bedrag (x €1.000) 488 0 0 0 3.244 3.265 0% 0% n.v.t.

GR Samenwerking Vastgoedinformatie, Heffing en Waardebepaling (SVHW) Programma

Fysieke omgeving & economie

Taakveld Deelnemers

De gemeenten Aalburg, Alblasserdam, Albrandswaard, Barendrecht, Binnenmaas, Brielle, Cromstrijen, Goeree-Overflakkee, Hardinxveld-Giessendam, Hellevoetsluis, Korendijk, Krimpenerwaard, Lansingerland, Molenwaard, Nieuwkoop, Oud-Beijerland, Strijen, Werkendam, Woudrichem en Zederik en Waterschap Hollandse Delta en de Regionale Afvalstoffendienst Hoeksche Waard.

Vestigingsplaats Klaaswaal Website

www.svhw.nl

Wijze waarop de Verbonden Partij bijdraagt aan doelstellingen van de gemeente Een zo doelmatig mogelijke uitvoering van werkzaamheden voor de heffing en invordering van belastingen, heffingen en rechten, de Wet waardering onroerende zaken, de administratie van vastgoedgegevens, het verstrekken van vastgoedgegevens aan de deelnemers en derden en de Wet basisregistraties adressen en gebouwen.

Bestuurlijk Het algemeen bestuur bestaat uit 2 leden uit het college van dijkgraaf en heemraden van het Waterschap Hollandse Delta en voorts uit een collegelid van iedere deelnemende gemeente en uit een lid van het dagelijks bestuur van de RAD HW. Alle leden van het algemeen bestuur hebben een plaatsvervanger.

De vertegenwoordigers van het Waterschap hebben ieder een meervoudig stemrecht van zes, de overige leden v an het algemeen bestuur hebben één stem. Het algemeen bestuur besluit met meerderheid van stemmen. Bij het staken van de stemmen beslist de voorzitter.

Het dagelijks bestuur bestaat uit de voorzitter en vier leden uit en door het algemeen bestuur aan te wijzen.

Er is ook een ambtelijke commissie, welke tot taak heeft het algemeen bestuur gevraagd en ongevraagd te adviseren over alle aangelegenheden het SVHW betreffende. Iedere deelnemer heeft een vertegenwoordiger in de commissie.

Financieel belang Uittreding: Hiervoor stelt een onafhankelijke registeraccountant een liquidatieplan op. Het plan wordt door het algemeen bestuur vastgesteld en de daarin beschreven financiële verplichtingen zijn bindend.

Opheffing: Besluit hiertoe kan worden genomen door tenminste 2/3 van het aantal deelnemers. Een onafhankelijke registeraccountant stelt het liquidatieplan op dat door het algemeen bestuur wordt vastgesteld.

Kengetallen Financiële kengetallen Opgenomen lasten (=bijdrage aan GR) in gemeentebegroting 2018 Begroot resultaat van de verbonden partij in 2018 Eigen vermogen per 1-1-2018 Eigen vermogen per 31-12-2018 Vreemd vermogen per 1-1-2018 Vreemd vermogen per 31-12-2018 Solvabiliteit per 1-1-2018 (=Eigen vermogen /Totaal vermogen) Solvabiliteit per 31-12-2018 (=Eigen vermogen /Totaal vermogen) Toelichting mutatie solvabiliteit 2018:

| 114 |

Bedrag (x €1.000) 89 0 690 690 4.685 4.962 13% 12% nvt

Programmabegroting 2018 GR Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid Programma

Algemeen bestuur & veiligheid

Taakveld Deelnemers

De 5 gemeenten in de Hoeksche Waard, evenals de gemeenten Alblasserdam, Dordrecht, Giessenlanden, Gorinchem, Hardinxveld-Giessendam, Hendrik-Ido-Ambacht, Leerdam, Molenwaard, Papendrecht, Sliedrecht, Zederik en Zwijndrecht.

Vestigingsplaats Dordrecht Website

www.vrzhz.nl

Wijze waarop de Verbonden Partij bijdraagt aan doelstellingen van de gemeente Het openbaar lichaam heeft tot doel de brandweerzorg, de rampenbestrijding, de crisisbeheersing en de geneeskundige hulpverlening (bij ongevallen en rampen), met behoud van lokale verankering, bestuurlijk en operationeel op regionaal niveau binnen het samenwerkingsgebied te integreren, teneinde een doelmatige en slagvaardige hulpverlening te verzekeren, mede op basis van een gecoördineerde voorbereiding.

Tevens een platform voor samenwerking te zijn voor aan hulpverlening gelieerde diensten, partners dan wel organisaties en andere openbare lichamen Bestuurlijk Het algemeen bestuur bestaat uit de burgemeesters van de deelnemende gemeenten. Een burgemeester kan als lid van het algemeen bestuur tijdelijk worden vervangen door de loco-burgemeester.

Elk lid van het algemeen bestuur heeft één stem. Het algemeen bestuur beslist bij meerderheid van stemmen; als de stemmen staken, geeft de stem van de voorzitter de doorslag.

Het dagelijks bestuur bestaat uit de voorzitter en drie tot vier overige leden, door en uit het algemeen bestuur aan te wijzen.

Hoe dit (bijv. bij het eventueel ontstaan van een vacature) verder wordt vormgegeven, wordt door het algemeen bestuur nader uitgewerkt.

Financieel belang De deelnemende gemeenten waarborgen de betaling van rente en aflossing van de geldleningen aan te gaan door de Veiligheidsregio voor de uitvoering van zijn taak, in de verhouding tot het inwoneraantal op 1 januari van het dienstjaar waarin de geldlening wordt aangegaan.

Uittreding: Dit is alleen mogelijk voor zover dat in overeenstemming is met de Algemene maatregel van Bestuur als bedoeld in artikel 3 van de Brandweerwet 1985. Het algemeen bestuur regelt onder goedkeuring van Gedeputeerde Staten de gevolgen van uittreding.

Opheffing: Dit is mogelijk als de Algemene maatregel van Bestuur als bedoeld in artikel 3 eerste lid van de Brandweerwet 1985 wordt gewijzigd of ingetrokken. Het algemeen bestuur stelt, de raden van de deelnemende gemeenten gehoord, het liquidatieplan vast en regelt onder goedkeuring van Gedeputeerde Staten de vereffening van het vermogen.

Kengetallen Financiële kengetallen Bedrag (x €1.000) Opgenomen lasten (=bijdrage aan GR) in gemeentebegroting 2018 Begroot resultaat van de verbonden partij in 2018 (voor mutaties reserves) Eigen vermogen per 1-1-2018 Eigen vermogen per 31-12-2018 Vreemd vermogen per 1-1-2018 Vreemd vermogen per 31-12-2018 Solvabiliteit per 1-1-2018 (=Eigen vermogen /Totaal vermogen) Solvabiliteit per 31-12-2018 (=Eigen vermogen /Totaal vermogen) Toelichting mutatie solvabiliteit 2018:

622 0 3.158 3.417 68.977 66.601 5% 5% nvt

GR Dienst Gezondheid & Jeugd Zuid-Holland Zuid Programma

Jeugd

Taakveld Deelnemers

De 5 gemeenten in de Hoeksche Waard, evenals de gemeenten Alblasserdam, Dordrecht, Giessenlanden, Gorinchem, Hardinxveld-Giessendam, Hendrik-Ido-Ambacht, Leerdam, Molenwaard, Papendrecht, Sliedrecht, Zederik en Zwijndrecht.

Vestigingsplaats Dordrecht Website

www.dienstgezondheidjeugd.nl

| 115 |

Programmabegroting 2018 Wijze waarop de Verbonden Partij bijdraagt aan doelstellingen van de gemeente Het samenwerkingsverband heeft tot taak, vanuit het beginsel van verlengd lokaal bestuur, een bijdrage te leveren aan het behartigen van gemeenschappelijke belangen van de deelnemers, om een evenwichtige en voorspoedige ontwikkeling in het gebied te bevorderen. De behartiging van belangen geschiedt door het bepalen van de hoofdlijnen van gewenste ontwikkelingen door sturing, ordening, integratie en in voorkomende gevallen uitvoering in de taakvelden publieke gezondheid, onderwijs, jeugdzorg en maatschappelijke ondersteuning, meer in het bijzonder huiselijk geweld en kindermishandeling, zoals bedoeld in de Wet maatschappelijke ondersteuning 2015.

Bestuurlijk Het algemeen bestuur bestaat uit één lid per deelnemer (door en uit het college van burgemeester en wethouders aan te wijzen); ieder lid heeft een plaatsvervanger Elk lid van het algemeen bestuur heeft een gewogen stemrecht. De stemverhouding is gebaseerd op het aantal inwoners van de deelnemende gemeenten. Besluiten worden genomen met meerderheid van stemmen. Als de stemmen staken, wordt het voorstel geacht te zijn verworpen.

Het dagelijks bestuur bestaat uit de voorzitter en vier leden die door het algemeen bestuur uit zijn midden worden aangewezen, met dien verstande dat twee leden afkomstig moeten zijn uit de subregio Drechtsteden en de regio’s Alblasserwaard - Vijfheerenlanden en Hoeksche Waard ieder een lid aanwijzen.

Financieel belang In de begroting wordt aangegeven welke bijdrage elke deelnemer verschuldigd is aan het samenwerkingsverband. De kosten die het samenwerkingsverband aan de deelnemers toerekent bestaan uit algemene kosten (toe te rekenen op basis van het aantal inwoners) en overige kosten (toe te rekenen aan de deelnemers die deelnemen aan die taken waarop de kosten betrekking hebben).

De deelnemers dragen er zorg voor dat het samenwerkingsverband altijd over voldoende geld beschikt om aan al zijn verplichtingen tegen derden te kunnen voldoen. De deelnemers garanderen bovendien tegen iedere geldgever de nakoming van de huidige en toekomstige verplichtingen die de publieke rechtspersoon opening moment tegen die geldgever heeft.

Uittreding: Hiervoor is toestemming nodig van het algemeen bestuur en zij regelt ook de (financiële) gevolgen.

Opheffing: Besluit hiertoe kan worden genomen door tenminste 3/4 van het aantal deelnemende gemeenten. Het algemeen bestuur stelt het liquidatieplan op.

Kengetallen Financiële kengetallen Opgenomen lasten (=bijdrage aan GR) in gemeentebegroting 2018 Begroot resultaat van de verbonden partij in 2018 Eigen vermogen per 1-1-2018 Eigen vermogen per 31-12-2018 Vreemd vermogen per 1-1-2018 Vreemd vermogen per 31-12-2018 Solvabiliteit per 1-1-2018 (=Eigen vermogen /Totaal vermogen) Solvabiliteit per 31-12-2018 (=Eigen vermogen /Totaal vermogen) Toelichting mutatie solvabiliteit 2018:

Bedrag (x €1.000) 262 0 4.109 4.109 82.951 82.673 5% 5% nvt

GR Werken in de Hoeksche Waard (WIHW) Programma

Zorg & Welzijn

Taakveld Deelnemers

De 5 gemeenten in de Hoeksche Waard

Vestigingsplaats Oud-Beijerland Website

www.wi-hw.nl

Wijze waarop de Verbonden Partij bijdraagt aan doelstellingen van de gemeente Gemeenschappelijke behartiging van de belangen van de deelnemers in het kader van het streven naar een zo hoog mogelijke arbeidsparticipatie van de inwoners van de gemeenten waartoe de deelnemers behoren en, indien nodig, het verstrekken van uitkeringen aan deze doelgroep voor de kosten van levensonderhoud. De taken die als gevolg van de geldende regelgeving moeten worden uitgevoerd worden zo efficiënt en effectief mogelijk ingericht.

Bestuurlijk Elk college wijst uit zijn midden, de voorzitter inbegrepen, twee leden van het algemeen bestuur aan. Voor elk lid wijst het betrokken college een plaatsvervangend lid aan.

Van elke gemeente heeft een lid van het algemeen bestuur zitting in het dagelijks bestuur. Ieder lid van het dagelijks bestuur heeft een stem. Besluiten worden bij volstrekte meerderheid genomen. Bij het staken van de stemmen is de stem van de voorzitter doorslaggevend.

Financieel belang De gemeenten stellen aan het samenwerkingsverband de volledige rijksbijdragen ter beschikking die de gemeenten ontvangen van het Rijk voor de uitvoering van de Wsw. De gemeenten verbinden zich bij te dragen in een eventueel

| 116 |

Programmabegroting 2018 exploitatietekort van WHW-bedrijven, naar rato van het aantal inwoners van de gemeenten op 1 januari van het betreffende boekjaar.

De gemeenten waarborgen de voldoening van rente, aflossing en kosten van door WHW-bedrijven te sluiten vaste geldleningen, evenals van gelden die WHW-bedrijven in rekening-courant of bij wijze van geldlening zal opnemen, naar evenredigheid van het aantal inwoners per 1 januari van het jaar waarin de overeenkomst betreffende de betreffende transactie wordt gesloten.

Uittreding: Een deelnemer kan onder door het algemeen bestuur te stellen voorwaarden uittreden als de raden van tenminste twee derde van de gemeenten daarmee instemt.

Opheffing: Het Algemeen Bestuur stelt het liquidatieplan op.

Kengetallen Financiële kengetallen Bedrag (x €1.000) Opgenomen lasten (=organisatiebijdrage aan GR) in gemeentebegroting 2018 Begroot resultaat van de verbonden partij in 2018 Eigen vermogen per 1-1-2018 Eigen vermogen per 31-12-2018 Vreemd vermogen per 1-1-2018 Vreemd vermogen per 31-12-2018 Solvabiliteit per 1-1-2018 (=Eigen vermogen /Totaal vermogen) Solvabiliteit per 31-12-2018 (=Eigen vermogen /Totaal vermogen) Toelichting mutatie solvabiliteit 2018: De tekorten worden gedekt uit de reserves. Dit zorgt voor verslechtering van de solvabiliteit.

627 0 805 415 6.093 6.600 12% 6%

GR Regionale Afvalstoffendienst Hoeksche Waard Programma

Fysieke omgeving & economie

Taakveld Deelnemers

De 5 gemeenten in de Hoeksche Waard.

Vestigingsplaats Westmaas Website

www.radhoekschewaard.nl

Wijze waarop de Verbonden Partij bijdraagt aan doelstellingen van de gemeente In het belang van bescherming van het milieu en een doelmatig beheer van afvalstoffen heeft het openbaar lichaam tot taak zorg te dragen voor: - de inzameling van huishoudelijke afvalstoffen als bedoeld in de Wet milieubeheer - de inzameling van grove huishoudelijke afvalstoffen zoals bedoeld in de Wet milieubeheer - de inzameling van groente-, fruit– en tuinafval als bedoeld in de Wet milieubeheer - de inzameling van andere bestanddelen van huishoudelijke afvalstoffen als bedoeld in de Wet milieubeheer - het (doen) verwerken van deze afvalstoffen - de inzameling van bedrijfsafvalstoffen als bedoeld in de Wet milieubeheer - andere taken op het terrein van de milieuwetgeving, die door de gemeenten bij eensluidend besluit zijn aangewezen.

Bestuurlijk Het algemeen bestuur bestaat uit twee leden per deelnemende gemeente (door de raden van de deelnemende gemeenten uit hun midden, de voorzitter inbegrepen en uit de wethouders, aan te wijzen) evenals uit twee plaatsvervangende leden.

Ieder lid van het algemeen bestuur heeft één stem. Besluitvorming vindt plaats bij meerderheid van stemmen.

Uit het algemeen bestuur wordt het dagelijks bestuur gekozen, waarin iedere gemeente vertegenwoordigd is.

Besluitvorming in het dagelijks bestuur vindt plaats op dezelfde wijze als in het algemeen bestuur.

Financieel belang De deelnemende gemeenten hoeven geen bijdrage te leveren, omdat het totaal aan lasten wordt gedekt door de opbrengst van de geheven afvalstoffenheffingen en reinigingsrechten.

De deelnemende gemeenten dragen er zorg voor dat het openbaar lichaam altijd over voldoende geld beschikt om aan al zijn verplichtingen tegen derden te kunnen voldoen.

In de jaarrekening wordt de door elke deelnemende gemeente over het jaar werkelijk verschuldigde bijdrage opgenomen (dit kan ook het aanvullen van eventuele verliezen inhouden).

Uittreding: Hiervoor worden door het algemeen bestuur voorwaarden opgesteld.

Opheffing: Besluit hiertoe kan worden genomen door tenminste 2/3 van de gemeenten waarin tenminste 2/3 van de totale inwoners wonen. De deelnemende gemeenten stellen het liquidatieplan op. Het algemeen bestuur stelt het liquidatieplan vast, gehoord de raden.

| 117 |

Programmabegroting 2018 Kengetallen Financiële kengetallen Bedrag (x €1.000) Opgenomen lasten (=bijdrage aan GR) in gemeentebegroting 2018 Begroot resultaat van de verbonden partij in 2018 Eigen vermogen per 1-1-2018 Eigen vermogen per 31-12-2018 Vreemd vermogen per 1-1-2018 Vreemd vermogen per 31-12-2018 Solvabiliteit per 1-1-2018 (=Eigen vermogen /Totaal vermogen) Solvabiliteit per 31-12-2018 (=Eigen vermogen /Totaal vermogen) Toelichting mutatie solvabiliteit 2018: toename eigen vermogen door positief begroot resultaat

0 68 2.344 2.412 9.595 8.588 20% 22%

GR Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid Programma

Fysieke omgeving & milieu

Taakveld Deelnemers

De provincie Zuid-Holland, de 5 gemeenten in de Hoeksche Waard, evenals de gemeenten Alblasserdam, Dordrecht, Giessenlanden, Gorinchem, Hardinxveld-Giessendam, Hendrik-Ido-Ambacht, Leerdam, Molenwaard, Papendrecht, Sliedrecht, Zederik en Zwijndrecht.

Vestigingsplaats Dordrecht Website

www.ozhz.nl

Wijze waarop de Verbonden Partij bijdraagt aan doelstellingen van de gemeente De Omgevingsdienst dient ter ondersteuning van de deelnemers bij de uitvoering van hun taken op het gebied van het omgevingsrecht in het algemeen en de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht in het bijzonder, evenals de taken op het terrein van vergunningverlening, handhaving en toezicht op grond van de in artikel 5.1 van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht genoemde wetten.

Bestuurlijk Het algemeen bestuur bestaat uit één lid en één plaatsvervangend lid per deelnemer (door en uit het college aan te wijzen).

De deelnemers hebben een gewogen stemrecht. De stemverhouding is gebaseerd op hun aandeel in de omzet van de Omgevingsdienst ZHZ. Deze verhouding wordt bij het vaststellen van de jaarrekening over jaar X vastgesteld en geldt voor jaar X+2. Deze stemverhoudingen gelden voor zowel het algemeen bestuur als het dagelijks bestuur.

Voor het tot stand komen van een besluit is een volstrekte meerderheid vereist, met dien verstande dat minimaal drie deelnemers hun stem voor het voorstel moeten hebben uitgebracht wil het aangenomen zijn, behalve als in de regeling anders is bepaald. Dit beoogt dat de grote deelnemers de besluitvorming niet kunnen domineren. Voorst is een gekwalificeerde meerderheid van drie vierde voorgeschreven bij de vaststelling van de begroting en de bijdrageverordening, evenals bij besluiten tot toetreding, uittreding en opheffing van de regeling.

Het dagelijks bestuur bestaat uit de voorzitter, plaatsvervangend voorzitter en drie andere leden (uit en door de drie subregio’s van ZHZ aan te wijzen).

Financieel belang In de begroting wordt vastgelegd welke bijdrage elke deelnemer verschuldigd is aan de Omgevingsdienst. In een door het algemeen bestuur vast te stellen Bijdrageverordening worden de verschuldigde vergoedingen voor instandhouding van de Omgevingsdienst en de te leveren diensten vastgelegd.

Uittreding: uittreding is mogelijk na verkregen toestemming van het vertegenwoordigend orgaan en kan alleen plaatsvinden met inachtneming van een opzegtermijn van tenminste één kalenderjaar. Het algemeen bestuur regelt de financiële en organisatorische gevolgen van de uittreding en stelt de verschuldigde schadeloosstelling vast. De schadeloosstelling bedraagt tenminste drie maal de jaaromzet van de betreffende deelnemer in het jaar waarin het besluit tot uittreding door de deelnemer wordt genomen. In bijzondere omstandigheden kan het algemeen bestuur een andere schadeloosstelling vaststellen.

Opheffing: Dit is mogelijk als meer dan drie vierde van het aantal deelnemers, vertegenwoordigende tenminste drie vierde meerderheid van het aantal stemmen in het algemeen bestuur, daartoe besluit. Het algemeen bestuur stelt een liquidatieplan vast, dat voorziet in de verplichting van de deelnemers tot deelneming in de financiële en personele gevolgen van de opheffing.

Kengetallen Financiële kengetallen Opgenomen lasten (=bijdrage aan GR) in gemeentebegroting 2018 Begroot resultaat van de verbonden partij in 2018 Eigen vermogen per 1-1-2018

| 118 |

Bedrag (x €1.000) 193 0 1.750

Programmabegroting 2018 Eigen vermogen per 31-12-2018 Vreemd vermogen per 1-1-2018 Vreemd vermogen per 31-12-2018 Solvabiliteit per 1-1-2018 (=Eigen vermogen /Totaal vermogen) Solvabiliteit per 31-12-2018 (=Eigen vermogen /Totaal vermogen) Toelichting mutatie solvabiliteit 2018:

1.750 4.900 4.900 26% 26% nvt

GR Wegschap Tunnel Dordtse Kil Programma

Fysieke omgeving & milieu

Taakveld Deelnemers

Provincie Zuid-Holland, de gemeenten Binnenmaas, Dordrecht en Strijen.

Vestigingsplaats Dordrecht Website

www.kiltunnel.nl

Wijze waarop de Verbonden Partij bijdraagt aan doelstellingen van de gemeente Het beheren en exploiteren van de Kiltunnel en de aansluitende wegverbindingen.

Bestuurlijk Het algemeen bestuur bestaat uit 2 leden van iedere deelnemer.

Voor het tot stand komen van een besluit bij stemming is de volstrekte meerderheid vereist van de leden die aan de stemming hebben deelgenomen. Het nemen van besluiten door het algemeen bestuur vindt plaats op basis van de volgende stemverhouding:  de door de provincie aangewezen leden brengen ieder 3 stemmen uit;  de door Dordrecht aangewezen leden brengen ieder 2 stemmen uit;  de door Binnenmaas en Strijen aangewezen leden brengen ieder 1 stem uit.

Behalve als de vergadering voltallig is, wordt bij staking van stemmen het nemen van een besluit uitgesteld tot een volgende vergadering, waarin de beraadslagingen kunnen worden heropend. Als de stemmen staken in een voltallige vergadering of voor de tweede maal over hetzelfde voorstel, wordt het geacht niet te zijn aangenomen.

Het dagelijks bestuur bestaat uit 1 lid van iedere deelnemer, uit en door het algemeen bestuur aan te wijzen. Voor. Binnen het dagelijks bestuur geldt dezelfde stemverhouding als in het algemeen bestuur.

Financieel belang Elk van de deelnemers waarborgt de betaling van rente en aflossing van de door het Wegschap te sluiten leningen en in rekening-courant op te nemen gelden, in overeenstemming met de hierboven vermelde percentages. Als hieruit voor de deelnemers betalingen voortkomen, worden deze door de deelnemers onderling verrekend, met gebruikmaking van dezelfde percentages.

Uittreding: Hiervoor kunnen door het algemeen bestuur voorwaarden worden opgesteld.

Opheffing: Het algemeen bestuur stelt een liquidatieplan op.

Kengetallen Financiële kengetallen Bedrag (x €1.000) Opgenomen lasten (=bijdrage aan GR) in gemeentebegroting 2018 Begroot resultaat van de verbonden partij in 2018 Eigen vermogen per 1-1-2018 Eigen vermogen per 31-12-2018 Vreemd vermogen per 1-1-2018 Vreemd vermogen per 31-12-2018 Solvabiliteit per 1-1-2018 (=Eigen vermogen /Totaal vermogen) Solvabiliteit per 31-12-2018 (=Eigen vermogen /Totaal vermogen) Toelichting mutatie solvabiliteit 2018: Stijging van het eigen vermogen i.v.m. toevoeging positief resultaat en een daling van de langlopende schulden

| 119 |

16 1.466 -1.610 499 26.003 20.787 -6% 2%

Programmabegroting 2018 B

Stichtingen en verenigingen

Sportstichting Strijen Programma

Sport & cultuur

Taakveld Deelnemers

De gemeente Strijen

Vestigingsplaats Strijen Website

-

Wijze waarop de Verbonden Partij bijdraagt aan doelstellingen van de gemeente De stichting stimuleert en ondersteunt een breed aanbod van voorzieningen op het gebied van jeugd en sport.

Het college van burgemeester en wethouders vormt het bestuurd van de stichting.

Financieel belang De gemeente is aansprakelijk voor eventuele exploitatietekorten.

Kengetallen Financiële kengetallen Opgenomen lasten (=bijdrage aan GR) in gemeentebegroting 2018 Begroot resultaat van de verbonden partij in 2018 Eigen vermogen per 1-1-2018 Eigen vermogen per 31-12-2018 Vreemd vermogen per 1-1-2018 Vreemd vermogen per 31-12-2018 Solvabiliteit per 1-1-2018 (=Eigen vermogen /Totaal vermogen) Solvabiliteit per 31-12-2018 (=Eigen vermogen /Totaal vermogen) Toelichting mutatie solvabiliteit 2018:

Bedrag (x €1.000) 199 n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t.

Rekenkamercommissie Hoeksche Waard Programma

1. Bestuur en dienstverlening

Taakveld

-

Deelnemers

De vijf gemeenten in de Hoeksche Waard

Vestigingsplaats Numansdorp Website

www.rchw.nl

Wijze waarop de Verbonden Partij bijdraagt aan doelstellingen van de gemeente De rekenkamercommissie doet onderzoek naar de (maatschappelijke) effecten van het gemeentelijke beleid, alsmede naar de doelmatigheid en de doeltreffendheid van het gemeentelijke beheer en van de gemeentelijke organisatie, alsmede van (gesubsidieerde) instellingen waarvan de activiteiten geheel of gedeeltelijk door de gemeente worden bekostigd.

Bestuurlijk De rekenkamercommissie bestaat uit zeven leden: een extern voorzitter, een extern lid en vijf interne leden, zijnde één lid namens of uit de gemeenteraad van de deelnemende gemeenten. Ieder lid van de commissie heeft een stem. De commissie besluit bij meerderheid van stemmen. Bij het staken van de stemmen is de stem van de voorzitter bepalend.

Financieel belang Iedere raad stelt jaarlijks aan de commissie een bedrag per inwoner beschikbaar, jaarlijks te verhogen met de index die in de begroting wordt gehanteerd voor de algemene uitgaven. Structurele verhoging van het budget is alleen mogelijk bij gelijk besluit van de raden. Binnen de bezuinigingen heeft de raad het bedrag per inwoner vanaf 2012 verlaagd van € 1,40 naar € 1,00. De gemeenteraad stelt van de gelden die daartoe in de begroting zijn opgenomen de nodige middelen ter beschikking voor een goede uitoefening van de werkzaamheden van de rekenkamercommissie.

Kengetallen Financiële kengetallen Opgenomen lasten (=bijdrage aan GR) in gemeentebegroting 2018 Begroot resultaat van de verbonden partij in 2018

| 120 |

Bedrag (x €1.000) 31 n.v.t.

Programmabegroting 2018 Eigen vermogen per 1-1-2018 Eigen vermogen per 31-12-2018 Vreemd vermogen per 1-1-2018 Vreemd vermogen per 31-12-2018 Solvabiliteit per 1-1-2018 (= eigen vermogen /totaal vermogen) Solvabiliteit per 31-12-2018 (= eigen vermogen /totaal vermogen) Toelichting mutatie solvabiliteit 2018

C

n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t.

Vennootschappen en Coöperaties (deelnemingen)

Eneco holding NV Programma

Algemene Dekkingsmiddelen

Taakveld Deelnemers

De aandelen van Eneco zijn in handen van 61 gemeenten.

Vestigingsplaats Rotterdam Website

www.eneco.nl

Wijze waarop de Verbonden Partij bijdraagt aan doelstellingen van de gemeente Het op betrouwbare, veilige en maatschappelijk verantwoorde wijze leveren van energie en daaraan gerelateerde producten aan particuliere en zakelijke klanten en samenwerking en deelneming in andere rechtspersonen.

Bestuurlijk Strijen bezit 11.256 van de aandelen van Eneco (van de 4.970.978 aandelen). De gemeente heeft 1 vertegenwoordiger in de Algemene vergadering van Aandeelhouders.

Financieel belang De boekwaarde van onze aandelen Eneco bedraagt ongeveer € 225.000,-. De nominale waarde is € 1.126.500,-. De intrinsieke waarde betreft afgerond € 3.947.000,-.

Kengetallen* Financiële kengetallen Opgenomen baten (=dividend) in gemeentebegroting 2018 Jaarresultaat van de verbonden partij in 2016 Eigen vermogen per 1-1-2016 Eigen vermogen per 31-12-2016 Vreemd vermogen per 1-1-2016 Vreemd vermogen per 31-12-2016 Solvabiliteit per 1-1-2016 (=Eigen vermogen /Totaal vermogen) Solvabiliteit per 31-12-2016 (=Eigen vermogen /Totaal vermogen) Toelichting mutatie solvabiliteit 2016:

Bedrag (x €1.000) 220 199.000 5.350.000 5.310.000 4.551.000 4.502.000 54% 54%

* Geen gegevens bekend over begroting 2017 derhalve laatst bekende gegevens jaarrekening 2016 in tabel opgenomen.

BV Gemeenschappelijk Bezit Evides Programma

Algemene Dekkingsmiddelen

Taakveld Deelnemers

De aandelen van het Gemeenschappelijk Bezit Evides zijn in handen van gemeenten en provincies in het verzorgingsgebied.

Vestigingsplaats Rotterdam Website

www.evides.nl

Wijze waarop de Verbonden Partij bijdraagt aan doelstellingen van de gemeente Binnenmaas neemt samen met gemeenten en provincies in Rijnmond en Zeeland deel in de BV Gemeenschappelijk Bezit Evides, dat op haar beurt 50% eigenaar is van het drinkwaterleidingbedrijf Evides. Evides levert drinkwater aan huishoudens en bedrijfsleven en houdt zich in toenemende mate ook bezig met levering van industriewater en diensten op het gebied van afvalwater- en rioolwaterzuivering.

| 121 |

Programmabegroting 2018 Bestuurlijk Strijen bezit 10.315 van de aandelen van het Gemeenschappelijk Bezit Evides (van de 1.850.000 aandelen). De gemeente heeft 1 vertegenwoordiging in de Algemene vergadering van Aandeelhouders.

Financieel belang De boekwaarde van onze aandelen in de BV Gemeenschappelijk Bezit Evides bedraagt ongeveer € 72.000,-.

Kengetallen* Financiële kengetallen Opgenomen baten (=dividend) in gemeentebegroting 2018 Jaarresultaat van de verbonden partij in 2016 Eigen vermogen per 1-1-2016 Eigen vermogen per 31-12-2016 Vreemd vermogen per 1-1-2016 Vreemd vermogen per 31-12-2016 Solvabiliteit per 1-1-2016 (=Eigen vermogen /Totaal vermogen) Solvabiliteit per 31-12-2016 (=Eigen vermogen /Totaal vermogen) Toelichting mutatie solvabiliteit 2016:

Bedrag (x €1.000) 100 22.659 492.200 496.700 643.100 654.900 43% 43%

* Geen gegevens bekend over begroting 2018 derhalve laatst bekende gegevens jaarrekening 2016 in tabel opgenomen.

Bank Nederlandse Gemeenten Programma

Algemene Dekkingsmiddelen

Taakveld Deelnemers

Bijna alle Nederlandse overheden.

Vestigingsplaats Den Haag Website

www.bngbank.nl

Wijze waarop de Verbonden Partij bijdraagt aan doelstellingen van de gemeente Binnenmaas heeft van oudsher aandelen in de BNG, die als doelstelling heeft voordelige financiële dienstverlening en kredietverstrekking, om zo voordelig mogelijk een bijdrage te kunnen leveren aan de maatschappelijke voorzieningen.

Bestuurlijk De aandelen van de Bank Nederlandse Gemeenten zijn voor de helft in handen van de Staat; de andere helft is geplaatst bij gemeenten, provincie en een hoogheemraadschap. Strijen bezit 6.240 van de aandelen van de BNG (van de 55.690.720 aandelen). De gemeente heeft 1 vertegenwoordiger in de Algemene vergadering van Aandeelhouders.

Financieel belang De boekwaarde van onze aandelen BNG bedraagt ongeveer € 14.000,-.

Kengetallen* Financiële kengetallen Opgenomen baten (=dividend) in gemeentebegroting 2018 Jaarresultaat van de verbonden partij in 2016 Eigen vermogen per 1-1-2016 Eigen vermogen per 31-12-2016 Vreemd vermogen per 1-1-2016 Vreemd vermogen per 31-12-2016 Solvabiliteit per 1-1-2016 (=Eigen vermogen /Totaal vermogen) Solvabiliteit per 31-12-2016 (=Eigen vermogen /Totaal vermogen) Toelichting mutatie solvabiliteit 2016:

Bedrag (x €1.000) 8 365.000 4.163.000 4.486.000 145.348.000 149.514.000 3% 3%

* Geen gegevens bekend over begroting 2018 derhalve laatst bekende gegevens jaarrekening 2016 in tabel opgenomen.

CV/BV Ontwikkelingsbedrijf Bedrijvenpark Hoeksche Waard Programma

Fysieke omgeving en economie

Taakveld Deelnemers

De 5 gemeenten in de Hoeksche Waard.

Vestigingsplaats Heinenoord

| 122 |

Programmabegroting 2018 Website

www.bedrijvenparkhw.nl

Wijze waarop de Verbonden Partij bijdraagt aan doelstellingen van de gemeente.

Het ontwikkelen van bedrijventerreinen en uitvoeren van investeringsprojecten, wel of niet van regionaal of bovenregionaal karakter. Besloten is voorlopig de activiteiten van de exploitatiemaatschappij te beperken tot het ontwikkelen van een Hoeksche Waards bedrijventerrein van 60 hectare netto (90 hectare bruto).

Bestuurlijk De grondexploitatiemaatschappij heeft de juridische vorm van een commanditaire vennootschap (CV) met een besloten vennootschap (BV) als beherend vennoot.

Iedere gemeente is met één persoon vertegenwoordigd in de Algemene vergadering van Aandeelhouders.

De directie van de BV staat onder toezicht van een raad van commissarissen bestaande uit één lid per gemeente. De raad van commissarissen besluit bij meerderheid van stemmen.

Financieel belang Het geplaatste en gestorte kapitaal van de BV bedraagt €35.000. Strijen bezit 11,88% van de aandelen (42 van de 350).

Het commanditaire kapitaal van de grondexploitatiemaatschappij bedraagt € 35.000,-. De gemeente Strijen heeft hiervan 11,88% ingebracht. Hiernaast heeft de gemeente een garantie afgegeven aan de CV in verband met zelfstandige financiering.

Kengetallen Financiële kengetallen CV Bedrag (x €1.000) Opgenomen lasten (=bijdrage aan GR) in gemeentebegroting 2018 0 Begroot resultaat van de verbonden partij in 2018 -200 Eigen vermogen per 1-1-2016 35 Eigen vermogen per 31-12-2016 35 Vreemd vermogen per 1-1-2016 18.831 Vreemd vermogen per 31-12-2016 17.547 * Geen gegevens bekend over begroting 2018 derhalve laatst bekende gegevens jaarrekening 2016 in tabel opgenomen.

Financiële kengetallen BV Bedrag (x €1.000) Opgenomen lasten (=bijdrage aan GR) in gemeentebegroting 2018 0 Begroot resultaat van de verbonden partij in 2016 0 Eigen vermogen per 1-1-2016 -710 Eigen vermogen per 31-12-2016 -910 Vreemd vermogen per 1-1-2016 780 Vreemd vermogen per 31-12-2016 949 * Geen gegevens bekend over begroting 2018 derhalve laatst bekende gegevens jaarrekening 2016 in tabel opgenomen.

D Overige verbonden partijen (Er zijn geen verbonden partijen die onder deze categorie vallen.)

| 123 |

Programmabegroting 2018 PARAGRAAF DEMOGRAFISCHE ONTWIKKELING Inleiding In deze paragraaf wordt ingegaan op demografische ontwikkelingen.

Het ontwikkelen en uitvoeren van beleid dat zich richt op de gevolgen van demografische ontwikkeling is voor de meeste gemeenten en provincies relatief nieuw. Bij demografische ontwikkeling moet men naast bevolkingsdaling en migratie ook denken aan vergrijzing (toename aantal ouderen) en ontgroening (daling van het aantal jongeren). Laatstgenoemde elementen worden wel uitgedrukt in ‘grijze druk’ en in ‘groene druk’.

Grijze druk is de verhouding tussen het aantal personen van 65 jaar of ouder en het aantal personen van 20 tot en met 64 jaar. De groep 20-64-jarigen valt voor een groot deel samen met de (potentiële) beroepsbevolking, die de lasten van de vergrijzing moet opvangen. Een grijze druk van bijvoorbeeld 27 geeft aan dat er 27 65-plussers zijn op elke 100 potentiële arbeidskrachten.

De groene druk geeft de verhouding aan tussen het aantal personen van 0 tot en met 19 jaar en de personen in de zogenaamde ‘productieve leeftijdsgroep’ van 20 tot en met 64 jaar.

De beleidsmatige gevolgen van deze demografische ontwikkelingen kunnen voelbaar zijn op meerdere beleidsterreinen, zoals wonen, onderwijs, economie en arbeidsmarkt, zorg, sport en cultuur.

Deze beleidseffecten tezamen hebben weer grote gevolgen voor de leefbaarheid in een gebied.

Demografische ontwikkelingen vragen daarom om een integraal beleid.

Ontwikkelingen Algemeen Door het Rijk zijn in 2012 zes Zuid-Hollandse regio’s – waaronder de Hoeksche Waard – aangewezen als anticipeerregio, dit zijn regio’s waar op termijn een bevolkings- en / of huishoudensdaling en een relatief sterke ontgroening (afname van het aantal jongeren) en vergrijzing (toename van het aantal ouderen) zal optreden.

Als gevolg van de bevolkingstransitie ontstaan verschillende ‘mismatches’ tussen bijvoorbeeld de vraag naar en het aanbod van voorzieningen (scholen, sport, winkels, zorg, openbaar vervoer, enz.), woonruimte (minder vraag naar woningen en sterk verschuivende vraag van gezinnen naar seniorenhuisvesting) en arbeidskrachten. De anticipeerregio’s staan voor de belangrijke opgave een nieuw evenwicht te vinden. | 124 |

Programmabegroting 2018 De provincie Zuid-Holland en het Rijk (het Ministerie van BZK) hebben gezamenlijk een strategie opgesteld die toepasbaar is op alle zes de anticipeerregio’s in Zuid-Holland: het anticipatieprogramma. Daarbij is aangegeven dat de provincie en BZK het volgende willen bereiken:  Bewustwording van en discussie over demografische transitie in de regio’s.  Lokale vitale coalities op (boven)regionaal niveau.  Vertaling van de gevolgen van demografische transitie in –aanpassingen van het – regionaal beleid, zoals een regionale woon- en leefvisie.  Het starten van de regionale uitvoering van dit nieuwe beleid.

De regio wil zich hier tijdig op voorbereiden en maatregelen treffen om de negatieve gevolgen te keren, als ook de aanwezige kansen te benutten.

Een achttal organisaties uit de Hoeksche Waard is enige maanden druk geweest met de zichtbare consequenties van de vergrijzing en ontgroening. Zij zochten daarbij nadrukkelijk de samenwerking met de diverse sociaal-maatschappelijke instellingen. Alle opgedane plannen en ideeën zijn uiteindelijk gebundeld en opgeschreven in het Pact van de Waard (2014).

Doel van het Pact is door middel van samenwerking tussen de deelnemende organisaties in samenhang met de door hen uit te voeren projecten te werken aan een florerende Hoeksche Waard.

Naast de Hoeksche Waardse partijen (HW Wonen, Zorgwaard, CSG de Waard, LTO Noord - afdeling Hoeksche Waard, Ondernemersvereniging Hoeksche Waard (OHW), Rabobank Hoeksche Waard, SOHW en Kamer van Koophandel) zijn tevens het ministerie van BZK en de Provincie Zuid-Holland vanaf het begin gesprekspartner geweest.

Zoals eerder aangegeven kunnen de beleidsmatige gevolgen van de demografische ontwikkelingen voelbaar zijn op meerdere beleidsterreinen, zoals wonen, onderwijs, economie en arbeidsmarkt, zorg, sport en cultuur. Onderstaand wordt hierop nader ingegaan.

De in het kader van de nieuwe Omgevingswet op te stellen Omgevingsvisie Hoeksche Waard is de beoogde toekomstige kapstok van deze elementen. Onder de Omgevingsvisie hangen verschillende programma’s waaronder de Regionale Woonvisie HW (zie onder het kopje Wonen). In 2017 is een eerste stap richting een Omgevingsvisie gezet door te werken aan een Gebiedsagenda Omgevingswet. Deze agenda benoemt de centrale opgaven voor de Hoeksche Waard en een agendering ervan naar verschillende schaalniveaus.

Tegelijkertijd werkt de Hoeksche Waard samen met de Provincie Zuid--Holland aan een Gebiedsprogramma Hoeksche Waard. Naast het Samenwerkingsorgaan Hoeksche Waard en de provincie Zuid-Holland zijn ook OHW (Ondernemersvereniging Hoeksche Waard) en LTO-Noord afdeling Hoeksche Waard betrokken bij het Gebiedsprogramma Hoeksche Waard. Deze partijen gaan samen aan de slag met opgaven aan de hand van vijf thema’s: duurzame landbouw, energie, bereikbaarheid, natuur en recreatie en demografische ontwikkelingen. Het programma speelt in op de toekomst van de Hoeksche Waard waar naar verwachting sprake zal zijn van een bevolkingsdaling, ontgroening en vergrijzing.

Wonen In 2017 is de Regionale Woonvisie Hoeksche Waard 2030 opgesteld. De vitaliteit van de regio Hoeksche Waard vormt de rode draad in deze woonvisie. De komende jaren is er sprake van een toenemende vergrijzing van de bevolking. Op middellange termijn betekent dit dat het aantal huishoudens eerst nog toeneemt als gevolg van de gezinsverdunning die gepaard gaat met de vergrijzing. Om te kunnen voorzien in deze volkshuisvestelijke opgave moeten tot 2025 nog circa 3.000 woningen gebouwd worden, verdeeld over de vijf gemeenten en hun onderliggende kernen. Dit is echter niet voldoende om een vitale regio te kunnen blijven. Op langere termijn (vanaf 2030) neemt het aantal inwoners en huishoudens langzaam maar zeker af omdat er onvoldoende geboorten zijn om de demografische opbouw in balans te houden. Om toekomstige krimp tegen te gaan en het draagvlak voor voorzieningen te bewaken, is instroom van jonge huishoudens | 125 |

Programmabegroting 2018 noodzakelijk. De laatste jaren is die instroom al spontaan op gang gekomen, maar er werd nog geen rekening mee gehouden in de woningbouwprogrammering. Om deze instroom goed te kunnen faciliteren en verder aan te jagen is een extra inspanning op het gebied van woningbouw nodig.

Naast de hoeveelheid woningen is ook de kwaliteit van de woningvoorraad en de aantrekkelijkheid van het woonmilieu van invloed op de vitaliteit van de Hoeksche Waard. Een toekomstbestendige woningvoorraad is bij voorkeur energieneutraal, geschikt voor jonge èn oudere bewoners, bereikbaar per auto en OV, en van een hoge ruimtelijke kwaliteit. Op deze vier kwalitatieve thema’s wordt met deze woonvisie nog steviger ingezet dan in het verleden. vitaliteitsvraagstuk van de Hoeksche Waard. Werkgelegenheid, bereikbaarheid en voorzieningen zijn minstens zo belangrijk voor de vitaliteit; het gaat om een complex systeem waarin de zwakste schakel bepalend is voor het tempo van ontwikkeling.

Economie Zoals eerder aangegeven hebben acht partijen uit de regio zich met het convenant ‘Pact van de Waard’ zich gecommitteerd aan een goede samenwerking binnen het ambitieuze uitvoeringsprogramma op het gebied van Economie en arbeidsmarkt, Onderwijs, Wonen, Welzijn en zorg en Voorzieningen en leefbaarheid. Een belangrijke opgave die is opgenomen in het Pact van de Waard, is het versterken van de regionale economie om de regio vitaal te houden.

In 2017 is hiertoe een zg. Economische Transformatiemonitor opgesteld, waarin scenario’s zijn opgenomen voor de economische groei die terugvertaald kunnen worden naar de verschillende economische sectoren, de arbeidsproductiviteit en de benodigde werkgelegenheid in de toekomst.

Het behouden van – en faciliteren van groei in de stuwende bedrijvigheid vraagt veel van het beschikbare arbeidspotentieel. De krimp en demografische ontwikkelen zorgen voor een kleinere potentiële beroepsbevolking. Het behouden van dit potentieel zal ook het nodige vragen van het vestigingsklimaat.

Partijen in de regio zijn zich van deze opgaven bewust. De Transformatiemonitor biedt de stakeholders in de Hoeksche Waard een tool waarmee belangrijke keuzes voor de economische strategie in de komende jaren gemaakt kunnen worden.

De detailhandel staat in heel Nederland onder druk als gevolg van online shoppen, schaalvergroting, filialisering en de vergrijzing. Om hierop te anticiperen is medio 2015 een interactieve bijeenkomst gehouden over de toekomst van de detailhandel in de Hoeksche Waard. In het najaar van 2015 is een vervolg gegeven aan deze bijeenkomst en is de retaildeal ondertekend. Inmiddels is ook een Regionale detailhandelsvisie 2017 opgesteld.

Zorg- en welzijnsvoorzieningen De Hoeksche Waard kent van oudsher een hechte samenwerking op het gebied van zorg en welzijn.

Met het Pact van mijn Hart 2017 spannen de zorg-- en welzijnsorganisaties in de Hoeksche Waard zich maximaal in om te borgen dat diensten op het gebied van zorg en welzijn voor iedere inwoner van de Hoeksche Waard die daar behoefte aan heeft en recht op heeft, beschikbaar, bereikbaar en toegankelijk zijn en committeren partijen zich aan het zoveel mogelijk gezamenlijk invullen van mogelijke lacunes in de dienstverlening.

Onderwijs De Hoeksche Waard heeft een ruim aanbod in basisonderwijs, en voldoende keuze in voortgezet onderwijs en speciaal onderwijs. In welke gemeente of dorpskern men ook woont, er is altijd een passende school in de buurt. De relatie tussen het woonmilieu en het aanbod van onderwijs is een wederkerige. Als er minder gezinnen zijn, kunnen onderwijsvoorzieningen onder druk komen te staan en als er scholen sluiten wordt de kern minder aantrekkelijk voor gezinnen. Dit leidt tot minder vestiging en mogelijk zelfs tot vertrek van gezinnen. Bij krimp kan er dus eenvoudig een negatieve spiraal ontstaan. Zoals gezegd is een goede balans tussen jonge en oudere huishoudens cruciaal voor het op peil kunnen houden van de onderwijsvoorzieningen. In Strijen heeft inmiddels als gevolg van de terugloop van het aantal leerlingen in 2015 een fusie plaatsgevonden tussen de bijzondere | 126 |

Programmabegroting 2018 basisscholen Het Spui en De Weele tot cbs ‘De Parel’, waarbij aan cbs Het Spui de onderwijsbestemming is onttrokken.

Exploitatieplannen Naast bovengenoemde aandachtsgebieden als gevolg van de demografische ontwikkeling heeft deze ook gevolgen voor de ontwikkeling van exploitatieplannen.

Enkele jaren geleden zijn de voorbereidingen gestart voor het in ontwikkeling nemen van het uitbreidingsplan ‘’t Kleine Loo/Land van Essche III’. Mede als gevolg van de financiële crisis is het overleg met de initiatiefnemers HW Wonen en de Waal Groep in een impasse geraakt en ontstond de noodzaak om met name de fasering van het plan en de woningbouwprogrammering opnieuw tegen het licht te houden.

Gelet op de ontwikkelingen zoals die ten aanzien van de Regionale Woonvisie zijn vermeld, zijn inmiddels zijn de gesprekken met de Waal Groep hervat om tot een snelle ontwikkeling van het uitbreidingsplan te komen. HW Wonen is vanwege hun nieuwe rol hierbij niet meer als risicodragend opdrachtgever betrokken.

Ook ten aanzien van de gronden vh. Batenburg wordt bezien of deze op relatief korte termijn tot ontwikkeling gebracht kunnen worden.

Tenslotte wordt nog vermeld dat als Hoeksche Waard tevens wordt geparticipeerd in ambtelijke en bestuurlijke overleggen met alle anticipeerregio’s in Nederland. De burgemeester van Strijen is voorzitter van het bestuurlijk overleg van de anticipeerregio’s.

| 127 |

Programmabegroting 2018 PARAGRAAF GRONDBELEID Inleiding In de Paragraaf Grondbeleid wordt jaarlijks het door de gemeente te voeren grondbeleid vormgegeven waarbij ‘de gereedschapskist’ met de vele instrumenten van het grondbeleid wordt ingezet om de bestuurlijke doelen te bereiken. De bestuurlijke (in dit kader ruimtelijke) doelen liggen vast in de ‘Nota Grondbeleid’ uit 2007 en de daarmee samenhangende beleidsnota’s. De bestuurlijke doelen zijn dynamisch en regelgeving verandert, waardoor de inhoud van ‘de gereedschapskist’ kan wijzigen.

Daarnaast heeft het grondbeleid een financiële impact omdat bij de uitvoering ervan financiële middelen worden ingezet. Hierdoor ontstaan risico’s voor de gemeente die van grote invloed kunnen zijn op de financiële positie van de gemeente. Om deze risico’s te beperken en te beheersen, worden jaarlijks de grondexploitaties herzien.

De verslaglegging in de paragraaf grondbeleid gaat over het te voeren grondbeleid en de verantwoording over de uitvoering ervan. Hierbij is er een vrijheid in de opstelling van deze paragraaf, maar moet wel aan de regelgeving van het BBV (Besluit Begroting en Verantwoording) worden voldaan.

Artikel 16 van het BBV geeft aan dat in de verslaglegging aandacht moet worden gegeven aan de onderstaande punten:  Een visie op het Grondbeleid in relatie tot de uitvoering van de doelstellingen van de programma’s die zijn opgenomen in de begroting;  Een aanduiding van de wijze waarop de gemeente het grondbeleid uitvoert;  Een actuele prognose van de te verwachten resultaten van de totale grondexploitatie;  Een onderbouwing van de geraamde winstneming;  Beleidsuitgangspunten over de reserves voor grondzaken in relatie tot de risico’s  van de grondzaken.

Visie grondbeleid Het programma Fysieke omgeving & economie is het meest gericht op het gemeentelijk grondbeleid en de uitvoering ervan. De doelstellingen vanuit dit programma zijn opgenomen in deze begroting.

Daarnaast zijn nog het collegeprogramma en een aantal beleidsnota’s, zowel lokaal als regionaal, richtinggevend voor de uitvoering van het grondbeleid. Het gaat hierbij om de volgende gemeentelijke beleidsdocumenten:  Nota Grondbeleid;  Nota Kostenverhaal;  Notitie groenstrokenbeleid;  Regionale woonvisie;  Regionale woningbouwprogrammering.

| 128 |

Programmabegroting 2018 Ook wettelijke instrumenten en de jurisprudentie spelen een grote rol bij het hanteren van het grondbeleid. Hierbij valt te denken aan:  Wet ruimtelijke ordening (Wro), waarin opgenomen de zogenaamde Grondexploitatiewet (afdeling 6.4 Wro). Het is mogelijk om via het exploitatieplan de gewenste vorm van uitvoering af te dwingen bij het realiseren van gebiedsontwikkelingen.  Het Besluit ruimtelijke ordening (Bro) geeft de kostenelementen die kunnen worden opgenomen in een exploitatieplan.  Andere instrumenten zijn: de Wet voorkeursrecht gemeenten (Wvg), Onteigeningswet, de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo), Woningwet en het Burgerlijk Wetboek.

Daarnaast zijn er nog een aantal wetten en regelingen die het grondbeleid raken.

Uitvoering grondbeleid Bij het verhalen van kosten, zoals bedoeld in de Grondexploitatiewet staat het private spoor met het hanteren van de zogenaamde anterieure overeenkomst voorop.

We zien een aantal wettelijke ontwikkelingen op ons af komen die gevolgen hebben voor ons grondbeleid. Zo zal de Omgevingswet als vervanger van een aantal wetten een grote invloed gaan krijgen op het toekomstige grondbeleid. De Aanvullingswet als onderdeel van de Omgevingswet is in procedure gebracht en met deze wet wordt het grondbedrijfsinstrumentarium gemoderniseerd om zowel actief als faciliterend grondbeleid mogelijk te maken.

Het BBV (Besluit Begroting en Verantwoording) geeft jaarlijks nieuwe richtlijnen, of stelt de richtlijnen bij voor de grondbedrijfsfunctie.

In het kader van een realistische programmering van woon- en werklocaties gelden de volgende uitgangspunten: I. Bedrijventerreinen De Hoeksche Waardse gemeenten hebben een bedrijventerreinprogrammering met de provincie Zuid-Holland afgesproken voor de periode 2014-2030. Vraag en aanbod van bedrijventerreinen is daarmee kwantitatief en kwalitatief met elkaar in evenwicht gebracht. Er zijn drie categorieën te onderscheiden: ontwikkelen, niet ontwikkelen en visie.

Regionaal bedrijventerrein Hoeksche Waard In 2018 wordt verwacht dat de tweede en derde fase van het Bedrijvenpark Hoeksche Waard een herbestemming krijgen.

Bedrijventerrein VI In 2016 en 2017 tot op heden zijn nauwelijks werkzaamheden uitgevoerd aan bedrijventerrein VI. Van de verkoop van de gronden kan het volgende overzicht worden gegeven:         

2005 - 3.990 m2 2008 - 10.879 m2 2009 - 3.828 m2 2012 - 5.550 m2 2013 - 1.226 m2 2014 - 1.482 m2 2015 - 3.118 m2 2016 - 3.460 m2 2017 - 2.343 m2 (tot en met augustus 2017)

In 2017 is een herziene exploitatieopzet vastgesteld waarin de verkochte percelen sinds de voorgaande GREX berekening zijn verwerkt; ook zijn hierin de aangepaste regels vanuit het BBV in verwerkt. Deze herziene opzet geeft aan, dat nog immer een positief exploitatieresultaat wordt geprognosticeerd. | 129 |

Programmabegroting 2018 In boekjaar 2016 is er, op basi van de aangepaste regels in het BBV, een winst genomen op het bedrijventerrein. Deze is in een reserve gestort ter dekking van eventuele tegenvallers in de toekomst. Bij afsluiting van de grondexploitatie kan deze reserve volledig vrijvallen in de algemene reserve.

Gedurende 2015 is de markt behoorlijk aangetrokken. Waar in de nieuwe exploitatieopzet het uitgiftetempo juist was getemporiseerd, zijn de verkopen boven de prognoses gekomen voor 2015, 2016 en naar verwachting ook voor 2017. Dit geeft een aanvullende impuls in het vertrouwen dat deze grondexploitatie positief afgesloten zal worden.

II. Woonlocaties Strienemonde (deelplan LvE III) Als onderdeel van het plan Land van Essche III is het deelplan Striemonde in ontwikkeling. Het gaat om 7 kavels voor vrijstaande woningen en een kavel voor een appartementencomplex. In 2010 is de grond administratief overgeboekt van Land van Essche III naar Strienemonde. Er is per heden nog één kavel te verkopen; dit is begroot voor de tweede helft van 2017. Hierna wordt het plan afgesloten nadat de laatste straat woonrijp is gemaakt. In 2011 is een aangepaste exploitatieberekening opgesteld, deze is in 2012 aangeboden ter vaststelling. Er wordt nog steeds een positief resultaat verwacht op dit plan.

In 2015 heeft de gemeente, op basis van de aangepaste regels in het BBV, een tussentijdse winst op het plan moeten nemen van € 219.600,-. En in 2016 opnieuw een van € 34.922,-. Een deel van dit bedrag is gestort in een reserve voor eventuele tegenvallers (zoals het lang uitblijven van de verkoop van dit laatste perceel).

Gronden Dam Voor HW Wonen bestaat het project Dam uit twee fasen. De Brede School en de 18 appartementen (voor HW Wonen de 1e fase) zijn al een aantal jaren gereed. Voor de 2e fase van deze grondexploitatie hebben de gemeente en HW Wonen een anterieure overeenkomst gesloten. De 2e fase bevat alleen woningbouw door HW Wonen. Er worden 15 huurwoningen en 13 koopwoningen gebouwd. De grond is in eigendom van de gemeente en zal verkocht worden aan HW Wonen. Hierna zal de grondexploitatie Dam afgesloten worden en voor de gemeente budgettair neutraal eindigen conform de gemaakte afspraken in het verleden door middel van een exploitatiebijdrage.

III. Voorraden gronden Sportlaan Op basis van strategische overwegingen heeft de gemeente in het verleden (agrarische) gronden aangekocht aan de Sportlaan. Dat betreft een kavel van ongeveer 1 ha. In 2012 is een deel van dit perceel overgeboekt naar het project randweg omdat de randweg letterlijk over dit stuk grond heen loopt. Er zijn geen plannen voor dit perceel. Conform aangepaste verslaggevingsregels is dit stuk grond in 2012 afgeboekt naar de originele aankoopwaarde. Er wordt geen rente meer bijgeboekt en ook geen andere kosten. Hierdoor blijft de waarde constant tot er een bestemming aan deze grond is gegeven door de gemeenteraad.

Land van Essche III Nadat dit plan in een eerdere fase en opzet geen doorgang had gevonden is eind 2013 een extern bureau de opdracht gegeven het plangebied op basis van een aantal randvoorwaarden door te rekenen voor een aantal varianten. De uitkomsten van dit onderzoek zijn aan de commissie voorgelegd. In 2015 zijn er gesprekken geweest met de partijen HW Wonen en De Waal Groep over ‘hoe nu verder’. Vanwege de veranderende rol van de corporatie onder de nieuwe Woningwet treedt HW Wonen niet meer op als risicodragend opdrachtgever. Ze is nog wel bij het project betrokken vanwege de belangstelling om huurwoningen te realiseren in het project. Op dit moment vinden gesprekken plaats tussen de gemeente Strijen en De Waal Groep aangaande de | 130 |

Programmabegroting 2018 mogelijkheden samen tot een plan te komen voor. De Waal Groep heeft in het plangebied een grondpositie. De overige grond is in eigendom van de gemeente Strijen. In de jaarrekening van 2016 van de gemeente Strijen is Land van Essche III nog als voorraad grond geclassificeerd bij gebrek aan een vastgestelde grondexploitatie. Naar verwachting wordt er eind 2017/begin 2018 een grondexploitatie vastgesteld. Om die reden is hij hier nog toegelicht als voorraad grond.

Spui De gemeente heeft een pand in eigendom dat in het verleden dienst deed als schoolgebouw genaamd ‘Het Spui’. Omdat het gebouw niet meer dienst doet als schoolgebouw is de gemeente voornemens er een andere bestemming aan te geven. Op het moment van schrijven wordt een voorstel voorbereid voor de commissie Wonen en Werken en de gemeenteraad om de locatie op de markt te zetten als woonlocatie en hier ongeveer 15 woningen te bouwen. Het voornemen is om de grondexploitatieberekening nog in 2017 vast te laten stellen. Echter omdat dit nog niet zeker is en er wel reden is om dit toe te lichten zijn hij onder de voorraad gronden opgenomen.

Actuele prognose van bouwgronden in exploitatie (BIE) Voor de projecten die daadwerkelijk tot ontwikkeling komen, of al in ontwikkeling zijn gekomen, wordt/is een grondexploitatie vastgesteld. Jaarlijks worden de grondexploitaties geactualiseerd.

In de volgende tabel worden per ‘grondexploitatie in ontwikkeling’ en op basis van een doorrekening van 2018 en volgende jaren, de verwachte eindresultaten gegeven. De prognose wordt jaarlijks geactualiseerd door het herzien van de grondexploitaties. Deze herziene grondexploitaties worden door de Commissie Wonen & Werken vastgesteld en van budget voorzien (de commissie heeft dit gemandateerd gekregen van de gemeenteraad)r.

(Bedragen x €1.000) In exploitatie genomen gronden

Verwachte boekwaarde per 1-1-2018

Verwachte investeringen 2018

Verwachte opbrengst en 2018

Verwachte boekwaarde per 31-12-2018

Prognose kosten 2019 e.v.

Prognose opbrengsten 2019 e.v.

Bedrijventer rein VI Strienemond e Dam

1.371.000

90.500

466.000

995.500

154.000

-1.215.000

Prognose eindresultaat exploitatie (eindwaarde) -65.500

85.000

1.500

86.500

0

0

0

0

1.584.000

2.700

1.586.700

0

0

0

0

Totaal

3.040.000

94.700

2.139.200

995.500

154.000

-1.215.000

-65.500

Vennootschapsbelasting in relatie tot grondexploitaties Voor de gemeente Strijen is de grondexploitatie op dit moment het enige product waarvoor zij vennootschapsbelastingplichtig is. Voor Bedrijventerrein VI. Hoe hoog de daadwerkelijke druk zal worden in euro’s zal de toekomst uit moeten wijzen. Ter ondersteuning/advisering heeft de gemeente hiervoor een externe belastingadviseur ingeschakeld.

Winstneming en het nemen van verliezen Verliezen op grondexploitatie projecten dienen te worden ‘genomen’ op het moment dat een grondexploitatieberekening een negatief eindresultaat laat zien. Dan is de gemeente verplicht een verliesvoorziening grondexploitaties te vullen.

Dit is op dit moment niet aan de orde bij een van de grondexploitaties van de gemeente Strijen.

| 131 |

Programmabegroting 2018 Door een wijziging in de BBV verslaggevingsvoorschriften is het vanaf 2016 verplicht om winsten gedurende de grondexploitaties reeds te verantwoorden. Met betrekking tot project Strienemonde is in 2015 en wederom in 2016 een tussentijdse winst verantwoord. Bedrijventerrein VI heeft in 2016 voor het eerst winst tussentijds moeten verantwoorden. In 2016 heeft dit geleid tot het vormen van een winstreserve grondexploitaties. De nieuwe regels van het BBV zijn (te) voortvarend in het nemen van winsten terwijl er nog diverse risico’s lopen. Op het moment dat een grondexploitatie volledig afgerond is kan het overige uit de reserve ten gunste van de algemene reserve komen.

Reserves, voorzieningen en risico’s Reserves Alleen de eerder genoemde winstreserve grondexploitatie heeft direct betrekking op de grondexploitaties bij de gemeente Strijen. De omvang hiervan wordt per 1 januari 2018 begroot op € 539.732,- en eind 2018 op € 528.732,-. Het verschil betreft de winst op Strienemonde welke tussentijds vrij kan vallen als het laatste kavel verkocht is.

Voorziening Er is slechts 1 verliesvoorziening gevormd op de balans. Dit is niet voor een de ‘eigen’ grondexploitaties, maar voor die van Bedrijvenpark Hoeksche Waard. De regionale bedrijventerrein BV/CV constructie waar de gemeente een aandeel in heeft. In verband hiermee heeft de gemeente Strijen een verliesvoorziening van het aandeel in de BV/CV opgenomen. Per begin 2018 wordt verwacht dat deze € 504.000,- zal bedragen en eind 2018 nog steeds. Er zijn tot op heden geen tekenen op basis waarvan een aanvullende storting of onttrekking hierin of hieruit nodig zal zijn.

Risico’s Er zijn verschillende vormen van grondexploitaties welke allemaal een ander risicoprofiel hebben.

Van het helemaal voor eigen rekening ontwikkelen van een grondpositie tot het alleen faciliteren van een project van een derde partij waarbij de gemeente ook geen grondpositie bezit. De gemeente Strijen heeft een mix van verschillende projecten. Bij ieder project worden de risico’s afgewogen en ingeschat. Indien er risico’s gelopen worden dan wordt dit vermeld in de paragraaf Risico & Weerstandsvermogen en wordt het hier ook ingeschat (kwantitatief gemaakt). Op het moment dat er geen sprake is van een negatieve grondexploitatieberekening, maar er wel risico’s met betrekking tot de mogelijke uitkomsten zijn (bij bijvoorbeeld wijzigende omstandigheden), dan ligt dekking hiervoor in het weerstandsvermogen en niet in een speciaal hiervoor gevormde reserve.

| 132 |

Programmabegroting 2018 PARAGRAAF TREASURY

Algemeen Op 1 januari 2001 is de Wet financiering lagere overheden (Wet Filo) vervangen door de Wet financiering decentrale overheden (Wet fido). In deze wet worden de kaders gesteld voor een verantwoorde, prudente en professionele inrichting en uitvoering van de treasuryfunctie van decentrale overheden. In 2006 is de Wet fido geëvalueerd, waarbij een aantal vereenvoudigingen is doorgevoerd. In de loop van 2008 bleek dat sommige financiële instellingen waarbij decentrale overheden gelden hadden uitgezet niet meer (volledig) aan hun verplichtingen konden voldoen.

Gelet op de onrust op de financiële markten is de Wet fido per 1 januari 2009 opnieuw aangepast en zijn als nadere uitwerking hiervan de Regeling uitzettingen en derivaten decentrale overheden (Ruddo) en de Uitvoeringsregeling Financiering decentrale overheden aangescherpt.

De wetgeving bevat met name regels voor het beheersen van financiële risico’s zowel op aangetrokken als op uitgezette middelen en voor het beheer van de treasury. Sinds de invoering van het Besluit Begroting en Verantwoording is het verplicht om een treasuryparagraaf in de programmabegroting en de programmaverantwoording op te nemen waarin de onderwerpen die van belang zijn voor het inzicht in de financiële positie worden behandeld. Het beleid van de gemeente Strijen voor de treasuryfunctie is vastgelegd in het treasurystatuut.

Het oude treasurystatuut dateerde uit 2011. Het is gebruikelijk om het treasurystatuut iedere 4 tot 5 jaar te actualiseren. De invoering van het schatkistbankieren en de wet Hof is meegenomen in het eind 2015 geactualiseerde treasurystatuut.

Decentrale overheden moeten vanaf 2014 verplicht deelnemen aan schatkistbankieren. Dit houdt in dat in principe alle overtollige liquide middelen aangehouden moeten worden bij het ministerie van Financiën. Tevens is de wet houdbare overheidsfinanciën (wet Hof) ingevoerd. In deze wet zijn Europese normen verankerd voor de hoogte van de overheidsschuld (de zgn EMU-schuld): de jaarlijkse groei van de overheidsschuld mag in een jaar niet meer bedragen dan 3% van de omvang van het bruto binnenlands product (bbp).

In- en externe ontwikkelingen De treasuryfunctie is naar behoren ontwikkeld. Aan de diverse extern gestelde eisen voor de begroting en jaarrekening kan ruimschoots worden voldaan en ook het interne liquiditeitenbeheer voldoet aan de daaraan te stellen eisen.

Investeringen > € 100.000,-- welke voor 2018 op de planning staan betreffen:  Investeringen in de riolering op basis van het GRP € 760.400  Herinrichting Kaai € 1.020.000  Land van Essche III € 556.000  Functionele en esthetische aanpassing sporthal/sportcomplex € 500.000  Aanleg fietspad Oudeland € 1.100.000

De verwachting is dat ten behoeve van de investeringen in 2018 geen nieuwe vaste geldlening behoeft te worden aangetrokken.

Te verwachten investeringen voor de jaren na 2018 betreffen voornamelijk investeringen in de riolering op basis van het GRP. | 133 |

Programmabegroting 2018 Risicobeheer Volgens de kasgeldlimiet is het de gemeente toegestaan in 2018 tot een bedrag van € 1,6 miljoen kortlopende financiering aan te trekken, wat nog verhoogd mag worden met het bedrag van de vlottende middelen minus de vlottende schulden. Zoals uit de bijgevoegde staten blijkt is het de verwachting dat de kasgeldlimiet in 2018 geen enkele maal wordt overschreden, evenals in voorgaande jaren.

Op basis van deze gegevens is het niet nodig over te gaan tot het nemen van maatregelen zoals het aangaan van vaste geldleningen.

De norm voor de renterisiconorm die gehanteerd wordt is 20% van het begrotingstotaal per 1 januari van het betreffende jaar, dat wil zeggen dat de jaarlijks verplichte aflossing en renteherziening niet meer mag bedragen dan 20% van het begrotingstotaal.

In 2018 wordt geen rentepercentage over een lening herzien.

Het renterisico op de vaste schuld van de Gemeente Strijen blijft naar verwachting ruim onder de risiconorm.

Rentevisie Het treasury beheer van de gemeente is gericht op het minimaliseren van de rentelasten op korte en lange termijn. Tijdelijke liquiditeitstekorten worden opgevangen door middel van kasgeldleningen.

Het rentepercentage voor kortlopende kredieten ligt lager dan de rente op langlopende leningen, zodat het gunstiger is om de ruimte die beschikbaar is binnen de kasgeldlimiet te benutten voor kortlopend krediet.

De leningenportefeuille van onze gemeente bestaat uit een aantal leningen die direct aan HW Wonen zijn doorgesluisd (ultimo 2018 naar verwachting € 6,7miljoen). Een bedrag van € 0,539 miljoen betreft een doorgesluisde geldlening aan de Sportstichting.

Wijzigingen in het rentepercentage van de doorgesluisde geldleningen hebben geen invloed op de financiële positie van de gemeente.

Ten behoeve van de eigen financieringsbehoefte is in 2008 een langlopende lening afgesloten van 3,5 miljoen tegen een rente van 5,08 % ter financiering van de nieuwbouw van de openbare basisschool en de randweg en in 2009 is ter financiering van de randweg € 3 miljoen aangetrokken tegen 3,83%. In 2015 is een langlopende lening van € 2 miljoen afgesloten ter financiering van het MFA tegen 1,1%. In 2017 is ter consolidatie van de kortlopende schuld een lening van € 2 miljoen met een looptijd van 3 jaar opgenomen, tegen een negatieve rente van 0,16% Kredietrisico Van de ultimo 2017 uitgezette geldleningen ad € 8,2 miljoen betreft 92,15 % doorgesluisde geldleningen aan HW Wonen en 7,22 % doorgesluisde geldlening aan de Sportstichting.

Verder betreft 0,63 % uitgezette leningen aan Strijense stichtingen en verenigingen zonder rating.

2017 Uitzettingen Publieke taak Sportstichting St. collectieve Beveiliging Strijen Overig Treasury Woningstichting Sportstichting

Totaal

2018

25 35 17 77

0,30% 0,43% 0,21%

0 0 16 16

0,00% 0,00% 0,22%

7.581 569 8.150

92,15% 6,92%

6.710 539 7.249

92,36% 7,42%

8.227

100%

7.265

100%

| 134 |

Programmabegroting 2018 Zoals uit voorgaand overzicht blijkt is het kredietrisico beperkt.

Koersrisico De gemeente is in het bezit van 6.240 aandelen BNG, 10.315 aandelen Evides en 11.256 aandelen Eneco Groep NV en 11.256 aandelen Stedin NV, met een totale nominale waarde van € 313.335.

Op basis van de Splitsingswet is inmiddels per 31 januari 2017 een scheiding aangebracht tussen netbeheer (Stedin) en handelsactiviteiten (Eneco Groep) van Eneco Holding NV, waarbij het netbeheer in publieke handen is gebleven. Aan de aandeelhoudende gemeenten van Eneco Groep NV wordt een besluit gevraagd om de aandelen te houden of af te bouwen. Een principebesluit moet uiterlijk 31 oktober 2017 zijn genomen, waarna een definitief besluit in de loop van 2018 wordt genomen.

Doordat alle aandelen tegen de nominale waarde in de boekhouding zijn verwerkt en de grote positieve herwaarderingen van aandelen conform de comptabiliteits-voorschriften niet zijn verwerkt, hebben koersschommelingen geen invloed op het financiële resultaat. Pas bij feitelijke verkoop blijkt het resultaat.

Valutarisico Alle leningen en deposito’s zijn in euro’s aangegaan, zodat hierop geen valutarisico wordt gelopen.

Debiteurenrisico Het debiteurensaldo bedraagt gemiddeld circa € 478.300, waarvan gemiddeld 0,02 % ouder is dan een half jaar. Afboekingen inzake oninbare debiteuren hebben in het algemeen slechts in zeer geringe mate plaats.

Financiering Liquiditeitspositie De lopende uitgaven kunnen gefinancierd worden met de beschikbare liquiditeiten.

Op het moment van het opmaken van deze begroting is er sprake van een gering liquiditeitsoverschot. Incidenteel worden voor zover nodig kasgeldleningen aangetrokken.

Leningenportefeuille Voor inzicht in de samenstelling, de grootte en de rentegevoeligheid van de opgenomen geldleningen wordt verwezen naar bijgevoegde overzichten. Opgemerkt wordt dat uitsluitend de leningen ter financiering van de bouwkosten van de school /randweg / MFA (ultimo 2017 € 6,9 miljoen), alsmede de lening van € 2 miljoen ter consolidatie van de vlottende schuld, eigen geldleningen betreffen. Alle andere leningen betreffen doorgesluisde geldleningen aan HW Wonen en de Sportstichting.

Derivaten Naar verwachting wordt geen gebruik gemaakt van derivaten.

| 135 |

Programmabegroting 2018 Berekening rentepercentage dat aan de taakvelden wordt toegerekend rentelasten over externe financiering 2018 (nieuwe BBV)

rente doorgesluisd sportstichting rente doorgesluisd HW Wonen rente eigen leningen overlopende post

betaald 17.639,67 337.730,57 355.370,24 246.315,00 601.685,24 -2.062,00 599.623,24

rente doorgesluisde geldleningen

356.640,24

saldo rente

242.983,00

stand eigen leningen 1-1-2018 betaalde rente 242.983 in procenten vreemd vermogen voorzieningen leningen vlottende passiva overlopende passiva

8.912.500,00 2,73%

2.354.304,00 8.912.500,00 1.168.500,00 674.100,00 13.109.404,00

eigen vermogen

11.060.415,00

totaal vermogen

24.169.819,00

rentetarief grex

ontvangen 18.909,67 337.730,57 356.640,24

2,73 x VV / TV

boekwaarde grondexploitaties 1-1-2018 toe te rekenen rente grondexploit. saldo betaalde minus ontvangen rente waarvan naar grondexploitatie te verdelen over MVA/effecten waarde MVA/effecten 1-1-2018 renteterief MVA 221.448 / 16.026.144

1,48% 1.456.337,00 21.535,14

alleen BIE

242.983,00 21.535,14 221.447,86 16.026.144,27 1,38%

Dit rentepercentage dat aan de taakvelden wordt toegerekend is naar boven afgerond op 1,5%.

| 136 |

Programmabegroting 2018 KASGELDLIMIET PER 31-12-2018 Kasgeldlimiet Omvang begroting per 1 januari 2018

21.548

Kasgeldlimiet in procenten van de grondslag

8,50%

Kasgeldlimiet in bedrag

1.832 (Bedragen x EUR 1.000) BUDGET

REALISATIE Kwartaal

Jaar

1: jan-mrt

2: apr-jun

3: jul-sep

4: okt-dec

Jaar

Vlottende schuld Opgenomen gelden < 1 jaar

0

0

0

0

0

Schuld in rekening-courant

0

0

0

0

0

Gestorte gelden door derden < 1 jaar

0

0

0

0

0

Overige geldleningen niet zijnde vaste schuld

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

0

Totaal vlottende schuld

0

Vlottende middelen Uitgeleende gelden < 1 jaar Contante gelden in kas Tegoeden in rekening-courant Overige uitstaande gelden < 1 jaar Totaal vlottende middelen

1

1

1

1

1

132

132

132

132

132

1.696

1.696

1.696

1.696

0

0

1.829

1.829

1.829

1.829

133

Toets kasgeldlimiet Totaal netto vlottende schuld

0

-1.829

-1.829

-1.829

-1.829

-133

Toegestane kasgeldlimiet

1.832

1.832

1.832

1.832

1.832

1.832

Ruimte (+) / Overschrijding (-)

1.832

3.660

3.660

3.660

3.660

1.964

RENTERISICONORM EN RENTERISICO'S VAN DE VASTE SCHULD PER 31-12-2018 (Bedragen x EUR 1.000) Renterisico op vaste schuld

2018

2019

2020

2021

budget

budget

budget

budget

1a. Renteherziening op vaste schuld o/g

0

2.250

0

0

1b. Renteherziening op vaste schuld u/g

0

0

0

0

0

2.250

0

0

3a. Nieuw aangetrokken vaste schuld (o/g)

2. Netto renteherziening op vaste schuld (1a - 1b)

0

0

0

0

3b. Nieuw verstrekte lange leningen (u/g)

0

0

0

0

4. Netto nieuw aangetrokken vaste schuld (3a - 3b) 5. Betaalde aflossingen 6. Herfinanciering (laagste van 4 en 5) 7. Renterisico op vaste schuld (2 + 6)

0

0

0

0

1.164

3.193

2.587

2.083

0

0

0

0

1.164

5.443

2.587

2.083

21.548

21.229

19.938

19.699

20%

20%

20%

20%

4.310

4.246

3.988

3.940

4.310

4.246

3.988

3.940

1.164

5.443

2.587

2.083

3.146

-1.197

1.401

1.857

Renterisiconorm 8. Begrotingstotaal 9. Het bij ministeriĂŤle regeling vastgestelde percentage 10. Renterisiconorm Toets Renterisiconorm 10. Renterisiconorm 7. Renterisico op vaste schuld 11. Ruimte(+) / Overschrijding(-) (10 - 7)

| 137 |

Programmabegroting 2018 Productenbegroting 2018: Staat van opgenomen langlopende geldleningen

Datum besluit raad

Laatste jaar aflossing

doorgesluisde leningen Sportstichting Lening Sportstichting

O, S of R

2032 S

Oorspr. bedrag lening

Percentage

707.714,70

Lening begin Betaalde Aflossing Lening einde Betaalde Aflossing Lening einde dienstjaar rente 2017 dienstjaar rente 2018 dienstjaar 2017 2017 2017 2018 2018

3,10

598.479,33

18.552,86

29.457,57

569.021,76

17.639,67

30.370,76

598.479,33

18.552,86

29.457,57

569.021,76

17.639,67

30.370,76

538.651,00

1.704.318,56 1.638.156,14 698.606,41 391.681,89 2.134.327,42 624.647,17 1.234.282,16

61.696,33 64.707,17 20.539,03 5.405,21 128.913,38 19.364,06 84.548,33

80.497,91 75.361,34 29.998,42 18.171,31 305.674,70 26.438,07 308.570,55

1.623.820,65 1.562.794,80 668.607,99 373.510,58 1.828.652,72 598.209,10 925.711,61

58.782,31 61.730,39 19.657,07 5.154,45 110.450,62 18.544,48 63.411,25

83.411,93 78.338,11 30.880,37 18.422,08 324.137,45 27.257,65 308.570,55

1.540.408,72 1.484.456,69 637.727,62 355.088,50 1.504.515,27 570.951,45 617.141,06

8.426.019,75

385.173,50

844.712,30

7.581.307,45

337.730,57

871.018,14

6.710.289,31

2.800.000,00 2.475.000,00 1.900.000,00 0,00

142.240,00 94.792,50 20.900,00 -2.133,33

87.500,00 75.000,00 100.000,00 0,00

2.712.500,00 2.400.000,00 1.800.000,00 2.000.000,00

137.795,00 91.920,00 19.800,00 -3.200,00

87.500,00 75.000,00 100.000,00 0,00

2.625.000,00 2.325.000,00 1.700.000,00 2.000.000,00

10.500.000,00

7.175.000,00

255.799,17

262.500,00

8.912.500,00

246.315,00

262.500,00

8.650.000,00

32.207.246,14

16.199.499,08

659.525,53 1.136.669,87

17.062.829,21

601.685,25

707.714,70 GWB GWB GWB GWB GWB GWB GWB

C XXVII HV 4207 C XXVIII + XXIX HVAT 390+HV 4326 C XXXI HV 4413 C XXXII HV 4660 C XVIII t/m XXIV + X t/m XIV C.XLII SH94011 C.I,XV,XVI,XVII,XXV<XXVI,XXX,XXXV

2032 2032 2034 2035 2022 2034 2020

S S S S S S S

2.703.370,04 2.614.958,54 756.057,42 409.605,85 6.126.113,52 675.162,39 7.714.263,68

3,62 3,95 2,94 1,38 6,04 3,10 6,85

20.999.531,44 BNG 40.103773 BNG 40.104661 Lening MFA BNG 40.111154

2048 2049 2035 2019

3.500.000,00 3.000.000,00 2.000.000,00 2.000.000,00

Totaal generaal

5,08 3,83 1,10 -0,16

538.651,00

1.163.888,90 15.898.940,31

Productenbegroting 2018: Staat van opgenomen langlopende geldleningen

Datum besluit raad

Lening Sportstichting

GWB GWB GWB GWB GWB GWB GWB

C XXVII HV 4207 C XXVIII + XXIX HVAT 390+HV 4326 C XXXI HV 4413 C XXXII HV 4660 C XVIII t/m XXIV + X t/m XIV C.XLII SH94011 C.I,XV,XVI,XVII,XXV<XXVI,XXX,XXXV

BNG 40.103773 BNG 40.104661 Lening MFA BNG 40.111154

Betaalde rente

Aflossing 2019

Lening einde Betaalde Aflossing Lening einde Betaalde Aflossing Lening einde 2019 dienstjaar rente 2020 dienstjaar rente 2021 dienstjaar 2019 2020 2020 2021 2021

16.698,18

31.312,25

507.338,75

15.727,50

32.282,93

475.055,82

14.726,73

33.283,70

441.772,12

16.698,18

31.312,25

507.338,75

15.727,50

32.282,93

475.055,82

14.726,73

33.283,70

441.772,12

55.762,80 58.636,04 18.749,19 4.900,22 90.872,72 17.699,49 42.274,16

86.431,45 81.432,46 31.788,25 18.676,30 343.715,35 28.102,63 308.570,55

1.453.977,27 1.403.024,23 605.939,37 336.412,20 1.160.799,92 542.848,82 308.570,51

52.633,98 55.419,46 17.814,62 4.642,49 70.112,32 16.828,31 21.137,08

1.453.977,27 84.649,05 32.722,83 18.934,03 364.475,76 28.973,81 308.570,55

0,00 1.318.375,18 573.216,54 317.478,17 796.324,16 513.875,01 0,00

0,00 52.075,82 16.852,57 4.381,20 48.097,98 15.930,13 0,00

0,00 1.318.375,18 33.684,88 19.195,32 386.490,10 29.872,00 0,00

0,00 0,00 539.531,66 298.282,85 409.834,06 484.003,01 0,00

288.894,63

898.716,99

5.811.572,32

238.588,25

2.292.303,30

3.519.269,06

137.337,69

1.787.617,48

1.731.651,58

133.350,00 89.047,50 18.700,00 -1.066,67

87.500,00 75.000,00 100.000,00 2.000.000,00

2.537.500,00 2.250.000,00 1.600.000,00 0,00

128.905,00 86.175,00 17.600,00

87.500,00 75.000,00 100.000,00

2.450.000,00 2.175.000,00 1.500.000,00

124.460,00 83.302,50 16.500,00

87.500,00 75.000,00 100.000,00

2.362.500,00 2.100.000,00 1.400.000,00

240.030,83

2.262.500,00

6.387.500,00

232.680,00

262.500,00

6.125.000,00

224.262,50

262.500,00

5.862.500,00

545.623,64

3.192.529,24 12.706.411,07

486.995,75

2.587.086,23

10.119.324,88

376.326,92

2.083.401,18

8.035.923,70

| 138 |

Programmabegroting 2018 Productenbegroting 2018: Staat van uitgezette langlopende geldleningen

Datum besluit raad

Laatste jaar aflossing

lening sportstichting lening sportstichting 1e tranche

O, S of R

Oorspr. bedrag lening

2032 2019

Percentage

707.714,70 250.000,00

Lening begin Betaalde Aflossing Lening einde Betaalde Aflossing Lening einde dienstjaar rente 2017 dienstjaar rente 2018 dienstjaar 2017 2017 2017 2018 2018

3,10 5,08

598.479,33 50.000,00

18.552,86 2.540,00

29.457,57 25.000,00

569.021,76 25.000,00

17.639,67 1.270,00

30.370,76 25.000,00

538.651,00 0,00

648.479,33

21.092,86

54.457,57

594.021,76

18.909,67

55.370,76

538.651,00

1.704.318,56 1.638.156,14 698.606,41 391.681,89 2.134.327,42 624.647,17 1.234.282,16

61.696,33 64.707,17 20.539,03 5.405,21 128.913,38 19.364,06 84.548,33

80.497,91 75.361,34 29.998,42 18.171,31 305.674,70 26.438,07 308.570,55

1.623.820,65 1.562.794,80 668.607,99 373.510,58 1.828.652,72 598.209,10 925.711,61

58.782,31 61.730,39 19.657,07 5.154,45 110.450,62 18.544,48 63.411,25

83.411,93 78.338,11 30.880,37 18.422,08 324.137,45 27.257,65 308.570,55

1.540.408,72 1.484.456,69 637.727,62 355.088,50 1.504.515,27 570.951,45 617.141,06

20.999.531,44

8.426.019,75

385.173,50

844.712,30

7.581.307,45

337.730,57

871.018,14

6.710.289,31

35.000,00 23.670,00

35.000,00 17.989,20

0,00 946,80

35.000,00 17.042,40

35.000,00 946,80

0,00 16.095,60

58.670,00

52.989,20

0,00

946,80

52.042,40

0,00

35.946,80

16.095,60

22.015.916,14

9.127.488,28

406.266,36

900.116,67

8.227.371,61

356.640,25

962.335,70

7.265.035,91

957.714,70 GWB GWB GWB GWB GWB GWB GWB

C XXVII HV 4207 C XXVIII + XXIX HVAT 390+HV 4326 C XXXI HV 4413 C XXXII HV 4660 C XVIII t/m XXIV + X t/m XIV C.XLII SH94011 C.I,XV,XVI,XVII,XXV<XXVI,XXX,XXXV

St Collectieve beveiliging VV Strijen

2032 2032 2034 2035 2022 2034 2020

S S S S S S S

2.703.370,04 2.614.958,54 756.057,42 409.605,85 6.126.113,52 675.162,39 7.714.263,68

2018 2035

3,62 3,95 2,94 1,38 6,04 3,10 6,85

Productenbegroting 2018: Staat van uitgezette langlopende geldleningen

Datum besluit raad lening sportstichting lening sportstichting 1e tranche

GWB GWB GWB GWB GWB GWB GWB

C XXVII HV 4207 C XXVIII + XXIX HVAT 390+HV 4326 C XXXI HV 4413 C XXXII HV 4660 C XVIII t/m XXIV + X t/m XIV C.XLII SH94011 C.I,XV,XVI,XVII,XXV<XXVI,XXX,XXXV

Betaalde rente

Aflossing 2019

Lening einde Betaalde Aflossing Lening einde Betaalde Aflossing Lening einde 2019 dienstjaar rente 2020 dienstjaar rente 2021 dienstjaar 2019 2020 2020 2021 2021

16.698,18 0,00

31.312,25 0,00

507.338,75 0,00

15.727,50 0,00

16.698,18 55.762,80 58.636,04 18.749,19 4.900,22 90.872,72 17.699,49 42.274,16

31.312,25

507.338,75

86.431,45 81.432,46 31.788,25 18.676,30 343.715,35 28.102,63 308.570,55

1.453.977,27 1.403.024,23 605.939,37 336.412,20 1.160.799,92 542.848,82 308.570,51

288.894,63

898.716,99

5.811.572,32

0,00 946,80

0,00 15.148,80

0,00

946,80

15.148,80

305.592,81

930.976,04

6.334.059,87

St Collectieve beveiliging VV Strijen

32.282,93 0,00

475.055,82 0,00

14.726,73 0,00

15.727,50

32.282,93

475.055,82

14.726,73

441.772,12

52.633,98 55.419,46 17.814,62 4.642,49 70.112,32 16.828,31 21.137,08

1.453.977,27 84.649,05 32.722,83 18.934,03 364.475,76 28.973,81 308.570,55

0,00 1.318.375,18 573.216,54 317.478,17 796.324,16 513.875,01 0,00

0,00 0,00 52.075,82 1.318.375,18 16.852,57 33.684,88 4.381,20 19.195,32 48.097,98 386.490,10 15.930,13 29.872,00 0,00 0,00

0,00 0,00 539.531,66 298.282,85 409.834,06 484.003,01 0,00

238.588,25

2.292.303,30

3.519.269,06

137.337,69 1.787.617,48

1.731.651,58

0,00 946,80

0,00 14.202,00

0,00 946,80

0,00 13.255,20

0,00

946,80

14.202,00

946,80

13.255,20

254.315,75

2.325.533,03

4.008.526,88

152.064,42 1.788.564,28

2.186.678,90

| 139 |

0,00

33.283,70 0,00

441.772,12 0,00

Programmabegroting 2018

PARAGRAAF LOKALE HEFFINGEN Algemeen De paragraaf lokale heffingen bevat de gemeentelijke inkomsten voor zover deze uit de in Strijen ingevoerde belastingen en retributies voortkomen, de beleidsvoornemens voor de lokale heffingen, een overzicht op hoofdlijnen van de diverse belastingen en heffingen, een aanduiding van de lokale lastendruk, de dekkingspercentages van de leges en een beschrijving van het kwijtscheldingsbeleid.

Beleid lokale heffingen In overeenstemming met het voor 2017 geraamde gemiddelde inflatiepercentage zijn de belastingtarieven met 1,75% verhoogd. Dit geldt voor de onroerend- en roerende zaakbelastingen, de rioolheffing, de hondenbelasting, de toeristenbelasting en de leges. Bij de onroerend- en roerende zaakbelastingen is tevens rekening gehouden met de waarde mutatie (WOZ waarde) van het bezit, dit wordt gecorrigeerd in het tarief. Met betrekking tot de woningen is rekening gehouden met een positieve gemiddelde waardeontwikkeling van 2,50%. Voor de niet-woningen is rekening gehouden met een gelijkblijvende waarde.

Ten aanzien van de rioolheffingen en de leges wordt gestreefd naar een kostendekkendheid van 100%. Voor de afvalstoffenheffing geldt dat eveneens een kostendekkendheid van 100% wordt nagestreefd. Echter het ophalen van het huisvuil in Strijen is ondergebracht in de gemeenschappelijke regeling RAD Hoeksche Waard, die haar eigen inkomsten genereert. De deelnemende gemeenten afzonderlijk hebben dus slechts een beperkte invloed op de kosten en baten.

De aanslagoplegging, heffing en invordering, evenals de administratieve verwerking van OZB, de rioolheffing, de hondenbelasting en de precariobelasting zijn ondergebracht bij de GR SVHW (Samenwerkingsverband Vastgoedinformatie Heffing en Waardebepaling). Deze gemeenschappelijke regeling wikkelt ook aanvragen om kwijtschelding af.

Ontwikkelingen Toelichting op de kostendekkendheid In het eerste halfjaar van 2016 is er een aantal wijzigingen in onze verslaggevingsregels (BBV) doorgevoerd. Er zijn aanvullende regels opgesteld met betrekking tot de toelichting op de kostendekkendheid van de leges, begraafrechten en de rioolheffing. Vanaf deze begroting zal jaarlijks een berekening opgenomen worden en zal deze waar nodig toegelicht worden.

Wijziging toerekening kosten aan producten Tot aan de begroting 2016 berekenden wij voor iedere afdeling een afzonderlijk uurtarief. Hierin opgenomen de directe loonkosten vermeerderd met de indirecte kosten, die toe te rekenen waren aan de specifieke afdeling. Met de wijziging van het BBV in 2016 is dit niet meer toegestaan. Met ingang van de begroting 2017 worden de directe loonkosten aan een specifiek product toegerekend (indien mogelijk). Vervolgens worden de indirecte lasten niet aan het product toegerekend (lees: er administratief op geboekt). Voor de berekening van de kostendekkendheid is het voorgeschreven een vast overhead-percentage te berekenen dat voor alle producten geldt. Deze methode zullen wij in onderstaande berekeningen toepassen.

| 140 |

Programmabegroting 2018 Opbrengst belastingen en rechten Op grond van artikel 219 van de gemeentewet worden in 2018 in Strijen de volgende belastingen geheven: Belasting

Werkelijk 2016 in €

Raming 2017 in €

Raming 2018 in €

Onroerende zaakbelastingen

1.471.552

1.496.752

1.489.214

Roerende zaakbelastingen

684

1.329

1.329

Toeristenbelasting

24.776

28.555

28.555

Hondenbelasting

67.156

63.539

65.261

Precariobelasting

574.940

540.000

540.000

Rioolheffing

969.227

950.874

973.022

Lijkbezorgingsrechten

151.903

149.000

151.600

Wabo leges

84.656

165.000

180.000

Overige leges

169.083

167.400

157.911

Standplaatsrechten

1.792

3.100

3.100

*) raming oorspronkelijke begroting 2016. Bij begrotingswijziging verhoogd naar € 540.000,--.

Overzicht in hoofdlijnen van de diverse heffingen (On)roerende zaakbelastingen De uitvoerende taken met betrekking tot de (on)roerende zaakbelastingen zijn ondergebracht bij de gemeenschappelijke regeling SVHW. Deze GR verzorgt niet alleen de oplegging en inning van de aanslagen maar houdt tevens de bestanden in verband met de wet WOZ up-to-date. Regelmatig vindt de afdracht van de ontvangen belastingbedragen aan de gemeente Strijen plaats.

Onroerende zaakbelastingen

2015

2016

2017

2018

Gebruiker - niet-woningen Eigenaar - woningen Eigenaar - niet-woningen

0,1577 0,0996 0,1922

0,1623 0,0998 0,1973

0,1658 0,1000 0,2013

0,1687 0,0993 0,2048

Toeristenbelasting Toeristenbelasting wordt geheven van een drietal exploitanten. Twee jachthavens en een caravanpark. Voor de inning van de belasting wordt een forfaitaire berekeningswijze toegepast.

Met ingang van het belastingjaar 2017 worden ook de B&B’s/pensions in de aanslagheffing betrokken.

Hondenbelasting Net zoals de onroerende zaakbelastingen bij het SVHW zijn ondergebracht, verzorgt dit orgaan sinds enige jaren eveneens de heffing en actualisering van de bestanden van de hondenbelasting. De controle is nog wel in handen van de gemeente Strijen en geschiedt door een tweejaarlijks huis-aanhuis controle.

Precariobelasting Sinds 2016 brengt de gemeente Strijen precariobelasting over kabels, leidingen en buizen in gemeentegrond in rekening bij Eneco. Er is een wetswijziging geweest waarin is geregeld dat gemeenten geen precario over kabels en leidingen meer mag heffen. Voor gemeenten die dit reeds deden geldt dat er een overgangstermijn is tot en met 1 januari 2022. Dit geldt ook voor de gemeente Strijen. Tot en met boekjaar 2021 is er een belastingopbrengst van ongeveer € 540.000,--.

De heffing en invordering zijn zoals eerder gemeld ondergebracht bij het SVHW. Met betrekking tot de precariobelasting nog de volgende opmerking. | 141 |

Programmabegroting 2018 Op basis van de op 24 november 2015 vastgestelde verordening op de heffing van precariobelasting komt per 1 januari 2017 ook Evides onder de werking van deze verordening te vallen.

Tijdens genoemde raadsvergadering sprak uw raad eerder uit dat bij heffen van Evides de gehele opbrengst aan onze burgers moet worden teruggeven. Dit aangezien Evides de te heffen belasting 1 op 1 aan de inwoners van Strijen zal doorbelasten. De teruggaaf heeft plaats via een aanvullende regel op de nota plaatselijke belastingen (via het SVHW).

Rioolrechten Voor wat de oplegging, invordering en het bij houden van de bronbestanden betreft geldt hetzelfde als bij de OZB, hondenbelasting en precariobelasting is vermeld. De rioolheffingen gelden uitsluitend ter dekking van de uitvoering van het Gemeentelijk Rioleringsplan.

Kostendekkendheid van de rioolheffing 2018 Directe lasten: Directe inkomsten: Overhead:

832.397 -4.200 175.252

Totale lasten:

1.003.449

Rioolheffing:

973.022

Dekking 2018 excl. BTW: BTW:

97% 210.724

Totale lasten incl. BTW:

1.214.173

Dekking 2018 incl. BTW:

80%

Conform het voorgeschreven model voor berekening van de kostendekkendheid dient de BTW toegerekend te worden. Deze BTW kunnen gemeenten echter compenseren via het BTWcompensatiefonds. In de bepaling van de tarieven (jaarlijkse actualisatie GRP) neemt de gemeente Strijen de BTW niet mee, zodat de tarieven niet onnodig hoog worden. Uit de berekening blijkt een dekking van 97% exclusief BTW. Het meerdere boven 100% in een bepaald jaar wordt in de voorziening GRP gestort ter dekking van tekorten in andere jaren. Bij onderdekking onttrekt de gemeente dit weer uit deze voorziening. Zo worden schommelingen in het tarief voorkomen.

Op basis van het berekende dekkingspercentage wordt voor een zeer gering deel beschikt over de voorziening GRP. Marktverordening en standplaatsrechten Om uitvoering te geven aan de marktverordening is een verordening standplaatsrechten in het leven geroepen. Hierin worden onder andere de te betalen marktgelden geregeld. De (eventuele) opbrengst van de standplaats van de jaarlijkse Koningskermis komt aan de gemeente Strijen ten goede.

De organisatie van de Herfstmarkt met de daarbij behorende braderie en andere activiteiten, evenals de voorjaars-viooltjesmarkt, worden door het HerfstmarktcomitĂŠ resp. de plaatselijke winkeliersvereniging georganiseerd zonder bemoeienis van de gemeente. Hetzelfde is het geval met het Sasser dorpsfeest dat door een comitĂŠ wordt georganiseerd. In deze gevallen worden geen standplaatsrechten geheven.

| 142 |

Programmabegroting 2018 Afvalstoffenheffing Zoals eerder is vermeld wordt de inzameling van huisvuil alsook de administratie hiervan door de gemeenschappelijke regeling RAD Hoeksche Waard verzorgd. Aan de RAD is tevens de bevoegdheid tot het heffen van de afvalstoffenheffing overgedragen. Het RAD heeft de aanslagoplegging, heffing en invordering eveneens overgedragen aan het SVHW. Het uitgangspunt bij de bepaling van de tarieven is maximaal kostendekkendheid. De RAD hanteert met ingang van 2016 het â&#x20AC;&#x2DC;Goed scheiden loontâ&#x20AC;&#x2122; principe. Ze brengen een basistarief in rekening, vermeerderd met een tarief per lediging van de restafvalcontainer. Zij willen hierdoor het scheiden van afval promoten. Hoe beter je scheidt, hoe minder restafval je over houdt.

De RAD hanteert de volgende tarieven: Omschrijving Basistarief afvalstoffenheffing Per aanbieding van een 240 liter restafvalcontainer Per aanbieding van een 140 liter restafvalcontainer Ondergrondse restafvalcontainer

2017 104,00 6,00 4,00 1,00

2018 104,00 6,00 4,00 1,00

Lijkbezorgingrechten Om de exploitatie van de begraafplaats mogelijk te houden worden lijkbezorgingsrechten geheven.

De tarieven waren in het verleden verre van kostendekkend. Om te komen tot beter kostendekkende tarieven is in de kadernota 2013 besloten de tarieven gedurende de periode van 2014 tot en met 2017 jaarlijks met 10% te verhogen. Dit is meegenomen in de voorliggende begroting.

Kostendekkendheid van de lijkbezorgingsrechten 2018 Directe lasten: Directe inkomsten: Overhead:

121.167 -240 84.665

Totale lasten:

205.592

Begraafrechten

151.600

Dekking 2018:

74%

Leges In onze gemeente worden leges geheven op grond van de legesverordening 1998. De bijbehorende tabel wordt jaarlijks aangepast. De leges hebben onder andere betrekking op de Algemeen Plaatselijke Verordening, rij- en reisdocumenten, burgerlijke stand, wet Ruimtelijke Ordening en Milieuwetgeving. Ten aanzien van de leges voor omgevingsvergunningen geldt dezelfde opmerking over de kostendekkende tarieven als met betrekking tot de lijkbezorgingsrechten.

| 143 |

Programmabegroting 2018 Legesverordening

Lasten

Overhead

Totale lasten

Baten

Kostendekkendheid 7.000,00 28% 95.090,00 98% 37.118,00 98%

1. Burgerlijke stand 2. Reisdocumenten 3. Rijbewijzen 4. verstrekkingen uit de Wet basisregistratie personen (BRP) 7. Bestuursstukken 15. Winkeltijden & 16 kansspelen & Titel 3 Hoofdstuk 1 Horeca 19 Verkeer en vervoer 20 Diversen Totale titel 1 Algemene dienstverlening

€ € €

25.322,00 € 26.810,93 € 96.568,77 € 102.247,01 € 37.695,23 € 39.911,71 €

52.132,93 € 198.815,78 € 77.606,94 €

€ €

52.828,00 € 500,00 €

55.934,29 € 529,40 €

108.762,29 € 1.029,40 €

7.203,00 400,00

14% 80%

€ € €

56.491,00 € 13.065,00 € 10.878,60 €

59.812,67 € 13.833,22 € 11.518,26 €

116.303,67 € 26.898,22 € 22.396,86 €

4.400,00 1.526,00 2.464,00

8% 12% 23%

€ 293.348,60 € 310.597,50 €

603.946,10 € 155.201,00

53%

Omgevingsvergunning Totaal titel 2 Omgevingsvergunning

€ 301.869,00 € 319.618,90 €

621.487,90 € 180.000,00

60%

€ 301.869,00 € 319.618,90 €

621.487,90 € 180.000,00

60%

Totale legesverordening

€ 595.217,60 € 630.216,39 € 1.225.433,99 € 335.201,00 € € 6.896,00 € 7.301,48 € 14.197,48 € 3.100,00

56%

Marktgelden

45%

Aanduiding van de lokale belastingdruk De belastingheffing wordt uitgedrukt in een percentage van de WOZ-waarde. De percentages zijn in onderstaande tabel weergegeven.

Bij de bepaling van de belastingdruk wordt uitgegaan van de drie belangrijkste heffingen, te weten de onroerende zaakbelastingen, de afvalstoffenheffing en de rioolheffing. Voor de berekening is uitgegaan van de gemiddelde WOZ waarde van een woning in 2015 binnen de gemeente Strijen van € 215.118,-. Weergegeven wordt de gemiddelde belastingdruk bij een eigenaar/gebruiker en een gebruiker (huurder) van een woning, die een meerpersoonshuishouden vormt.

Gemiddelde lastendruk Onroerende zaak belasting: Eigenaren: Rioolheffing: Eigenaren: Gebruikers: Afvalstoffenheffing: Gebruikers: Totale lastendruk eigenaren: Totale lastendruk gebruikers:

2017

2018

€

215,12 €

213,61

€ €

89,12 € 133,30 €

90,68 135,63

€ € €

156,00 € 593,54 € 289,30 €

156,00 595,92 291,63

De stijging van de gemiddelde belastingdruk ten opzichte van 2017 kan op basis van bovenstaande gegevens worden becijferd op 0,81% (de stijging van 2017 ten opzichte van 2016 bedroeg gemiddeld 0,44%).

| 144 |

Programmabegroting 2018 Kwijtscheldingsbeleid Omdat de heffing en invordering van de daarvoor in aanmerking komende heffingen bij de twee eerder genoemde gemeenschappelijke regelingen in handen is gegeven heeft de gemeente hierin zelf nauwelijks een eigen beleid.

Het beleid dat door beide GRâ&#x20AC;&#x2122;s wordt toegepast is gebaseerd op de 100%-norm en houdt in dat afhankelijk van het inkomen en eventueel vermogen de heffingen, met uitzondering van hondenbelasting, geheel of gedeeltelijk kunnen worden kwijtgescholden.

| 145 |

Programmabegroting 2018

Toelichting op de begroting 2018

| 146 |

Programmabegroting 2018

BALANS BEGROTING 2018 Balans van de gemeente Strijen per 31 december 2018 (voor resultaatbestemming) (bedragen in €)

ACTIVA Vaste activa

Ultimo 2016

Immateriële vaste activa Materiële vaste activa - Investeringen met een economisch nut - investeringen met een economisch nut met dekking uit heffing - overige investeringen met een economisch nut - Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend een maatschappelijk nut Financiële vaste activa - Kapitaalverstrekkingen aan: - deelnemingen - Leningen aan: - woningbouwcorporaties - sportstichting - Overige langlopende leningen u/g

Begroting 2017

Begroting 2018

0

0

0

16.828.400

16.062.300

16.226.900

6.642.100 7.282.400 2.903.900

7.066.500 5.505.700 3.490.100 9.440.800

7.607.500 5.260.800 3.358.600 8.540.600

7.578.400

313.300

313.300

313.300

8.426.000 648.500 53.000

7.581.300 594.000 52.000

6.710.300 538.700 16.100

Totaal vaste activa

26.269.200

24.602.900

23.805.300

1.797.700

3.156.900

3.278.400

Vlottende activa Voorraden - Voorraad grond - Bouwgrond in exploitatie (BIE) - Niet in exploitatie genomen grond (NIEGG)

0 1.797.700 0

Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar - Vorderingen op openbare lichamen - Uitzettingen in 's Rijks schatkist - Rekening courantverhoudingen met niet financiële instellingen - Overige vorderingen - Voorzieningen

1.113.200 0 73.100 188.400 -5.700

1.369.000

Liquide middelen - Kassaldi - Bank- en girosaldi Overlopende activa - Faciliterend grondbedrijf - Overige overlopende activa

1.456.300 1.700.600 677.176 0 379.876 76.500 220.800 0 42.900

1.800 41.100

250.800

4.889.500

Totaal generaal

| 147 |

1.245.500 0 692.200 75.000 478.300 0

800 250.000

1.583.700 3.305.800

Totaal vlottende activa

995.900 2.282.500

251.000 1.000 250.000

3.238.700 1.583.700 1.655.000

1.394.500 0 1.394.500

8.099.100

7.323.576

6.169.400

34.368.300

31.926.476

29.974.700

Programmabegroting 2018

Balans van de gemeente Strijen per 31 december 2018 (voor resultaatbestemming) (bedragen in €)

PASSIVA Vaste passiva

Ultimo 2016

Eigen vermogen - Algemene reserve - Bestemmingsreserves - voor egalisatie van tarieven - overige bestemmingsreserves - Nog te bestemmen resultaat

Begroting 2017

11.747.900

Voorzieningen - Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico's - Onderhoudsegalisatievoorzieningen - Door derden beklemde middelen met een specifieke aanwendingsrichting Vaste schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer - Onderhandse leningen van: - woningbouwcorporaties - sportstichting - eigen niet doorgesluisde leningen - Waarborgsommen

Begroting 2018

11.135.476

10.366.400

2.723.500

2.945.400

2.860.400

7.947.400 1.077.000

8.115.000 75.076

7.506.000

2.435.500 633.600 442.400 1.359.500

2.354.300 633.600 362.100 1.358.600

16.199.600 8.426.000 598.500 7.175.000 100

Totaal vaste passiva

2.259.800 633.600 352.900 1.273.300

17.062.800 7.581.300 569.000 8.912.500 0

30.383.000

15.898.900 6.710.300 538.600 8.650.000 0

30.552.576

28.525.100

Vlottende passiva Netto vlottende schulden met een rente typische looptijd korter dan één jaar - Kasgeldleningen - Bank- en girosaldi - Overige schulden

3.221.200 1.500.000 733.200 988.000

Overlopende passiva

Totaal vlottende passiva Totaal generaal

| 148 |

722.300 0 0 722.300

775.500 0 0 775.500

764.100

651.600

674.100

3.985.300

1.373.900

1.449.600

34.368.300

31.926.476

29.974.700

Programmabegroting 2018 Balans van de gemeente Strijen per 31 december 2018 (voor resultaatbestemming) (bedragen in €)

ACTIVA Vaste activa

Begroting 2019

Immateriële vaste activa Materiële vaste activa - Investeringen met een economisch nut - investeringen met een economisch nut met dekking uit heffing - overige investeringen met een economisch nut - Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend een maatschappelijk nut Financiële vaste activa - Kapitaalverstrekkingen aan: - deelnemingen - Leningen aan: - woningbouwcorporaties - sportstichting - Overige langlopende leningen u/g

Begroting 2020

Begroting 2021

0

0

0

15.539.000

14.852.200

14.176.900

7.371.000 4.910.400 3.257.600

7.131.300 4.593.700 3.127.200 6.647.400

6.888.300 4.291.800 2.996.800 4.321.800

2.500.000

313.300

313.300

313.300

5.811.600 507.300 15.200

3.519.300 475.000 14.200

1.731.700 441.800 13.200

Totaal vaste activa

22.186.400

19.174.000

16.676.900

1.364.518

1.104.679

393.399

Vlottende activa Voorraden - Voorraad grond - Bouwgrond in exploitatie (BIE) - Niet in exploitatie genomen grond (NIEGG)

639.275 725.243

Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan één jaar - Vorderingen op openbare lichamen - Uitzettingen in 's Rijks schatkist - Rekening courantverhoudingen met niet financiële instellingen - Overige vorderingen - Voorzieningen

0 554.685 75.000 478.300 0

Liquide middelen - Kassaldi - Bank- en girosaldi

1.000 250.000

277.380 827.299 1.107.985

1.396.420 0 843.120 75.000 478.300 0

251.000

Overlopende activa - Faciliterend grondbedrijf - Overige overlopende activa

251.000

1.448.997

Totaal generaal

| 149 |

2.249.978 0 1.696.678 75.000 478.300 0

1.000 250.000

54.497 1.394.500

Totaal vlottende activa

-34.271 427.670

251.000 1.000 250.000

1.504.301 109.801 1.394.500

1.560.423 165.923 1.394.500

4.172.500

4.256.400

4.454.800

26.358.900

23.430.400

21.131.700

Programmabegroting 2018 Balans van de gemeente Strijen per 31 december 2018 (voor resultaatbestemming) (bedragen in €)

PASSIVA Vaste passiva

Begroting 2019

Eigen vermogen - Algemene reserve - Bestemmingsreserves - voor egalisatie van tarieven - overige bestemmingsreserves - Nog te bestemmen resultaat

Begroting 2020

10.081.000

Voorzieningen - Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico's - Onderhoudsegalisatievoorzieningen - Door derden beklemde middelen met een specifieke aanwendingsrichting Vaste schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer - Onderhandse leningen van: - woningbouwcorporaties - sportstichting - eigen niet doorgesluisde leningen - Waarborgsommen

Begroting 2021

9.896.200

9.831.400

2.850.300

2.720.300

2.720.300

7.230.700

7.175.900

7.111.100

2.121.900 633.600 342.800 1.145.500

1.965.300 633.600 336.400 995.300

12.706.400 5.811.600 507.300 6.387.500 0

Totaal vaste passiva

1.834.800 633.600 368.900 832.300

10.119.300 3.519.300 475.000 6.125.000 0

24.909.300

8.035.900 1.731.600 441.800 5.862.500 0

21.980.800

19.702.100

Vlottende passiva Netto vlottende schulden met een rente typische looptijd korter dan één jaar - Kasgeldleningen - Bank- en girosaldi - Overige schulden

Overlopende passiva

Totaal vlottende passiva Totaal generaal

| 150 |

775.500 0 0 775.500

775.500 0 0 775.500

755.500 0 0 755.500

674.100

674.100

674.100

1.449.600

1.449.600

1.429.600

26.358.900

23.430.400

21.131.700

Programmabegroting 2018 TOELICHTING OP DE BALANS BEGROTING 2018 ACTIVA Vaste activa Materiële vaste activa Het verloop van de boekwaarde van de onderscheidene groepen is als volgt: Omschrijving a. Gronden en terreinen b. Bedrijfsgebouwen

Boekwaarde

Investeringen

Desinvesteringen

Afschrijving

Boekwaarde

1-1-2018

2018

2018

2018

31-12-2018

213.400

213.400

4.371.400

199.900

4.171.500

393.400

11.184.400

25.100

195.200

c. Grond-, weg-, en waterbouwkundige werken d. Vervoermiddelen

10.817.400

760.400

220.300

e. Machines, apparaten en installaties f. Overige materiële vaste activa

Totaal

272.000

3.000

40.800

234.200

167.800

107.600

47.200

228.200

16.062.300

871.000

706.400

16.226.900

0

De boekwaarde per 1-1-2018 wijkt iets af van de geschatte boekwaarde eind 2017 doordat de feitelijke investering in 2016 en 2017 afwijkt van de schatting welke voor de begroting was gehanteerd.

Gesplitst naar investeringen met een economisch of maatschappelijk nut kunnen de materiële vaste activa als volgt worden weergegeven: Omschrijving

Boekwaarde

Investeringen

Desinvesteringen

Afschrijving

Boekwaarde

1-1-2018

2018

2018

2018

31-12-2018

activa met economisch nut waarvoor een heffing wordt geheven

7.066.500

760.400

219.400

7.607.500

activa met economisch nut

5.505.700

110.600

355.500

5.260.800

activa met maatschappelijk nut

3.490.100

131.500

3.358.600

706.400

16.226.900

Totaal

16.062.300

871.000

0

Financiële vaste activa Het verloop van de boekwaarde van de onderscheidene groepen is als volgt: Omschrijving

Boekwaarde

Vermeerderingen

Vervroegde

Aflossingen

Boekwaarde

1-1-2018

2018

aflossing 2014

2018

31-12-2018

a. kapitaalverstrekking aan a1. deelnemingen aandelen a2. verbonden partijen

313.300

313.300

0

0

b. leningen aan: b1. woningbouwcoorporaties b2. overige langlopende leningen

Totaal

7.581.300

871.000

6.710.300

646.100

56.300

589.800

927.300

7.613.400

8.540.700

| 151 |

0

0

Programmabegroting 2018 -aandelen Evides 1.593 aandelen x € 45,38 -aandelen ENECO Holding NV 723 aandelen x € 314 - aandelen Bank Nederlandse Gemeenten 31200 aandelen x € 0,45 Totaal

72.300 226.900 14.100 313.300

De leningen aan woningbouwcoorporaties betreffen doorgesluisde geldleningen.

De overige langlopende leningen zijn te specificeren als volgt:

Omschrijving

Vorderingen per 31-12-2018 doorgesluisde lening Sportstichting

538.700

niet doorgesluisde lening Sportstichting

0

Stichting Collectieve Beveiliging Strijen

35.000

VV Strijen

16.100

Totaal

589.800

Vlottende activa Voorraden De diverse bestemmingsplannen hebben naar verwachting per 31 december 2018 een boekwaarde van € 3.278.300 positief. De algemene verwachting is dat voor de plannen welke in exploitatie zijn genomen, sprake is van een sluitende exploitatie.

Gronden in exploitatie

Boekwaarde 1-1-2018

Bedrijventerrein VI Strienemonde

Totaal

Niet in exploitatie genomen grond

Mutaties 2018

Boekwaarde 31-12-2018

1.371.300

-375.400

995.900

85.000

-85.000

0

1.456.300

-460.400

995.900

Boekwaarde Boekwaarde

Mutaties Vermeerderingen

Boekwaarde 31-12-2018

Land van Essche III

1.700.600

581.900

2.282.500

Totaal

1.700.600

581.900

2.282.500

Kosten die de gemeente maakt in het kader van faciliterend grondbeleid en kan verhalen op derden moet volgens de nieuwe BBV regels geclassificeerd als vordering op de gemeentelijke balans. De grond aan de Dam, welke geexploiteerd wordt door HW Wonen is om deze reden in de jaarrekening 2016 overgeboekt naar overlopende activa.

| 152 |

Programmabegroting 2018 PASSIVA Eigen vermogen Het eigen vermogen is als volgt opgebouwd: Omschrijving

Saldo begin dienstjaar 2018

Vermeerdering wegens rente 2018

Overige vermeerderingen 2018

Verminderingen 2018

Saldo einde dienstjaar 2018

Algemene Reserve Algemene Reserve Toevoeging saldo rekening Kapitaal zonder bep. bestemming (aand. BNG) Kapitaal zonder bep. bestemming (aand. RED)

2.905.500 0 14.200 25.700 2.945.400

0

0

85.000

2.820.500 0 14.200 25.700

85.000

2.860.400

19.000

90.000 150.000 206.300 5.000 12.500 30.000 14.400 208.000

742.900 10.300 0 80.600 246.100 154.500 382.800 361.900 448.700 1.587.600 45.000 3.900 42.500 61.200 0

984.100

4.168.000

13.500 42.000

205.400 1.729.000 23.400 181.700

55.500

2.139.500

8.000

5.700

8.000

5.700

43.400

1.192.800

Bestemmingsreserves - Algemeen Begraafrechten Kunstfonds(1%-regeling) Aandelen Bouwfonds Reserve afschrijving CV / luchtbehandeling Reserve precariorechten Reserve verkeerscirculatieplan Egalisatiereserve WMO Reg. Uitvoering WMO Reserve BTW compensatiefonds Reserve versnelde afschrijving activa Reserve monumenten reserve sociaal fonds woningbouw Reserve vervanging bij ziekte Reserve opgebouwd pensioen Reserve kosten harmonisatie agenda

761.900 10.300 4.600 89.000 0 204.500 382.800 451.900 598.700 1.793.900 0 16.400 72.500 75.600 208.000 4.670.100

432.000

50.000

0

482.000

4.600 8.400 185.900 50.000

Reserve Grondexploitatie/ vm.woningbedrijf Verfraaiing Bedrijventerrein Fonds Volkshuisvesting Reserve masterplan Winstreserbe grondexploitatie

218.900 1.771.000 23.400 181.700 2.195.000

0

0

Reserve Sociale Voorzieningen Kinderdagopvang

13.700 13.700

0

0

Reserves scholen Reserve afschrijving nieuwbouw scholen

Totaal reserves

1.236.200 1.236.200

0

0

43.400

1.192.800

11.060.400

0

482.000

1.176.000

10.366.400

Toevoegingen t.l.v. de exploitatie

begroot Reserve precariorechten: dotatie opbrengst precariorecht Reserve monumentenfonds: dotatie monumentenfonds

Totaal generaal vermeerderingen

432.000 50.000 482.000

| 153 |

Programmabegroting 2018 Onttrekkingen t.l.v. de reserves wegens bijdragen aan de exploitatie

begroot

Algemene reserve: maatregelenplan duurzaamheid Algemene reserve: kosten e-noses Algemene reserve: dotatie monumentenfonds Reserve begraafrechten: afschrijving uitbreiding begraafplaats /bergruimte Reserve aandelen Bouwfonds Reserve afschrijving CV / luchtbehandelingsinstallatie Reserve precariorechten: extra bijdrage SOHW Reserve precariorechten: kosten invoering omgevingswet Reserve verkeerscirculatieplan Reserve uitvoering wmo: kosten projectorganisatie sociaal domein Reserve BTW compensatiefonds Reserve versnelde afschr.: onttrekking volgens specificatie Reserve monumentenfonds: restauratiesubsidie Reserve sociaal fonds woningbouw: kosten projectleider woningbouw Reserve vervanging bij ziekte: kosten vervanging Reserve opgebouwd pensioen: pensioenkosten 2 wethouders Reserve kosten harmonisatie agenda (incl inhuurcapaciteit) Reserve verfraaiing bedrijventerrein: kosten projectleider woningbouw Fonds Volkshuisvesting: afschrijving MFA Reserve kinderopvang: kosten kwaliteitsinspecties Reserve afschr. nieuwbouw scholen: afschr. Weele Totaal generaal verminderingen

25.000 10.000 50.000 19.000 4.600 8.400 62.000 123.900 50.000 90.000 150.000 206.300 5.000 12.500 30.000 14.400 208.000 13.500 42.000 8.000 43.400 1.176.000

Toelichting op de reserves > € 25.000 De algemene reserve is dat deel van het eigen vermogen dat vrij besteedbaar is.

Een aantal niet structurele kosten wordt uit de algemene reserve gedekt. Het gaat om: - € 25.000 duurzaamheidssubsidie voor de jaren 2015 t/m 2018 volges het maatregelenplan Duurzaamheid - € 10.000 kosten e-noses voor de jaren 2015 t/m 2020 - € 50.000 dotatie om het monumentenfonds dat eind 2017 leeg is weer te voeden Uit de reserve begraafrechten wordt de afschrijving op de uitbreiding van de begraafplaats bekostigd. De uitbreiding heeft in 2005 plaats gevonden en wordt in 25 jaar afgeschreven. Ook de afschrijving op de bergruimte / baarhuisje, de afschrijving op grafbekisting en de afschrijving op de uitbreiding urnenmuur worden gedekt uit de reserve begraafrechten.

In 2011 is de reserve afschrijving CV / luchtbehandelingsinstallatie gevormd voor een bedrag van € 135.000 ten laste van de algemene reserve. De jaarlijkse afschrijvingskosten ad € 8.400 worden uit deze reserve gedekt.

Uit de in 2010 opgeheven voorziening grondexploitatie afwikkeling Land van Essche II is de reserve verkeerscirculatieplan gevormd.

Hieruit worden de kosten van het verkeerscirculatieplan gedekt, welke jaarlijks zijn begroot op € 50.000.

Tot en met 2015 ontving de gemeente een concessievergoeding van de nutsbedrijven. Met ingang van 2016 is dit omgezet in precarioheffing. De minister heeft besloten dat de heffing van precario wordt afgeschaft. Hiervoor geldt een overgangstermijn van 5 jaar (tot 2022). Omdat de precarioheffing geen structureel karakter heeft is besloten dit niet als bate in de exploitatie te verantwoorden. De opbrengsten precariorecht welke boven de opbrengst concessievergoeding ligt wordt jaarlijks gedoteerd aan de reserve precariorecht. De raad heeft nog geen besluit genomen over structurele aanwending van de reserve.

Bij het vaststellen van de jaarrekening 2015 is besloten de overschotten op de nieuwe Wmo taken te storten in een egalisatiereserve wmo. Uit het resultaat 2015 is € 382.800 aan de egalisatiereserve Wmo gedoteerd.

De van het Rijk via de algemene uitkering ontvangen bijdragen Wmo werden tot 2012 gedoteerd aan de reserve Wmo. De kosten van de Wmo, zoals hulp bij huishouding en inhuur externe deskundigheid, werden toen ten laste van de reserve gebracht.

In het kader van de bezuinigingen is met ingang van 2012 besloten geen dotaties aan de reserve meer te doen.

De reserve BTW compensatiefonds is gevormd uit de over 2003 gedeclareerde en ontvangen BTW uit het BTW-Compensatiefonds.

De reserve wordt gevormd om toekomstige negatieve budgettaire gevolgen van de werking van het BCF op te kunnen vangen.

Zolang het exploitatieresultaat het toelaat wordt het nadeel van het BCF opgevangen uit de lopende exploitatie en wordt de reserve BCF niet aangesproken. Omdat nu al duidelijk is dat het jaar 2017 zal worden afgesloten met een batig saldo is voor 2017 geen onttrekking uit de reserve geraamd.

| 154 |

Programmabegroting 2018 De reserve versnelde afschrijving is grotendeels gevormd uit de extra dividenduitkering van Waterbedrijf Evides. De reserve wordt gebruikt ter dekking van de kapitaallasten van een aantal met name genoemde activa, met het doel meer budgettaire ruimte in de exploitatie te creëren voor een aantal jaren.

Met ingang van 2015 zijn de kapitaallasten van het gemeentehuis en de sportvelden aan de reserve toegevoegd.

De subsidie voor restauratie van monumentale panden wordt conform hetgeen is besloten in de kadernota met ingang van 2015 gedekt uit de reserve monumentenfonds.

Doordat de reserve leeg dreigt te raken is voor 2018 een eenmalige dotatie ten laste van de algemene reserve geraamd van € 50.000.

In 2011 is ten laste van de algemene reserve een reserve vervanging bij ziekte gevormd. De feitelijke kosten van vervanging worden gedekt uit deze reserve. In het kader van de bezuinigingen vindt geen jaarlijkse dotatie plaats.

Doordat de reserve in 2020 leeg dreigt te raken is voor 2020 een eenmalige dotatie ten laste van de algemene reserve geraamd van € 120.000.

Voor een oud wethouder zijn de afgelopen jaren pensioenpremies aan een verzekeraar betaald om zijn pensioenvoorziening op te bouwen. In 2016 is besloten dat de gemeente het pensioen toch in eigen beheer uit gaat betalen en de pensioenverzekeraar heeft daarom het opgebouwde bedrag aan de gemeente uitbetaald. Het bedrag ad € 81.000 is gedoteerd aan de reserve pensioen oud wethouder.

Uit de reserve verfraaiing bedrijventerrein worden de uitvoeringskosten van het opgestelde revitaliseringsplan voor het bedrijventerrein VI betaald.

Bij overdracht van het gemeentelijk woningbezit aan woningstichting de Maashoek is door de woningstichting ruim € 9.000.000 in een fonds volkshuisvesting gestort. In 2004 is dit fonds opgeheven en zijn de middelen van het fonds gelijkelijk verdeeld over de gemeente en de woningstichting. In 2006 is van het bedrag dat aan de gemeente was toebedeeld € 2.700.000 onttrokken voor de vorming van een reserve afschrijving nieuwbouw scholen.

De jaarlijkse afschrijvingslast van het MFA ad € 42.000 wordt ten laste van de reserve fonds volkshuisvesting gebracht.

In 2016 is door gewijzigde regelgeving een tussentijdse winst genomen op 2 grondexploitaties, namelijk op bedrijventerrein VI en op Strienemonde. Bij bedrijventerrein VI zijn voornamelijk de kavels over in de hoogste prijsklasse welke aan verhoogde gevelvereisten moeten voldoen. We lopen hier het risico op verschuiving van de opbrengst verder naar de toekomst (met meer kosten tot gevolg) en een risico tot aanpassing van de vereisten mochten de verkopen uit blijven. Om deze reden is een deel van de uitgenomen winst in een reserve grondexploitatie gestort ter dekking van eventuele tegenvallers in de resterende looptijd van het

De reserve afschrijving nieuwbouw scholen is gevormd uit de algemene reserve en de reserve volkshuisvestingsfonds (beiden 50%).

De kapitaallasten van de in 2006 gebouwde Weele worden ten laste van deze reserve gebracht.

Voorzieningen De voorzieningen zijn te specificeren als volgt: Omschrijving

Saldo begin dienstjaar 2018

Correcties

Vermeerderingen

Verminderingen 2018

2018

Saldo einde dienstjaar 2018

Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico's Voorziening regionaal bedrijventerrein Voorziening pensioen wethouders (tekort Loyalis)

504.000 129.600

Totaal

633.600

504.000 129.600 0

0

0

633.600

7.200 16.000 40.000 7.500 7.000

5.800 26.600 38.700 8.800 7.000

18.100 24.200 242.500 53.900 14.200

77.700

86.900

352.900

0

85.300

1.273.300

Onderhoudsegalisatievoorzieningen Onderhoud de Klep Voorziening onderhoud MFA Buitengewoon onderhoud gemeentehuis Voorziening onderhoud museum Kerkstraat Voorziening bruggen en kunstwerken

16.700 34.800 241.200 55.200 14.200

Totaal

362.100

0

Van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden Voorziening middelen derden GRP

1.358.600

Totaal

1.358.600

0

0

85.300

1.273.300

Subtotaal voorzieningen

2.354.300

0

77.700

172.200

2.259.800

| 155 |

Programmabegroting 2018 Toevoegingen t.l.v. de exploitatie Dotaties aan onderhoudsvoorzieningen o.b.v. MOP

77.700

Totaal generaal vermeerderingen

77.700

Onttrekkingen t.l.v. de voorzieningen Voorziening onderhoud de Klep: onderhoudskosten Voorziening onderhoud MFA: onderhoudskosten Voorz. buitengewoon onderhoud gemeentehuis: onderhoudskosten Voorziening onderhoud museum Kerkstraat: onderhoudskosten Voorz. bruggen en kunstwerken: onderhoudskosten Voorziening middelen derden GRP Totaal generaal verminderingen

5.800 26.600 38.700 8.800 7.000 85.300 172.200

Toelichting op de voorzieningen > € 25.000 De verkopen van grond op het regionaal bedrijventerrein vallen tegen. Er is overeengekomen regionaal hiervoor een voorziening van 4,2 miljoen te treffen. Het aandeel van Strijen hierin betreft 12% is € 504.000.

Maandelijks betaalt de gemeente een bedrag voor de pensioenvoorziening van de wethouders. Doordat de rekenrente de laatste jaren steeds lager is geworden vertonen de beleggingstegoeden flinke tekorten. Volgens de actuariele berekening die wij jaarlijks krijgen bedraagt het tekort voor de huidige wethouders € 129.600. Dit bedrag is in een voorziening opgenomen.

De onderhoudsvoorzieningen voor de Klep / MFA / museum / gemeentehuis zijn gevormd om fluctuaties in de kosten van onderhoud op te vangen. Voor de besteding is in 2015 een nieuw Meerjaren Onderhouds Plan opgesteld. Alle voorzieningen zijn op het vereiste niveau.

De voorziening bruggen en kunstwerken is gevormd om blijkens het meerjarenonderhoudsplan geconstateerd achterstallig onderhoud in te lopen en groot onderhoud uit te voeren.

De commissie BBV heeft in 2014 de notitie riolering uit 2009 aangepast en daarbij een aantal richtlijnen geformuleerd. Er is aangegeven dat de rioolheffing die de gemeente ophaalt voor de riolering bestemd moet blijven voor de riolering en dus thuis hoort in een voorziening. Tot 2014 was het geld in een reserve geplaatst maar dit suggereert dat de gemeente een andere bestemming aan het geld mag geven. In 2014 is daarom de reserve GRP omgezet in een voorziening GRP. De voorziening GRP dient om schommelingen tussen de exploitatie uitgaven en de inkomende rioolheffing te neutraliseren.

In 2018 zijn de kosten op € 1.062.500 begroot en de opbrengsten op € 977.200. Het verschil ad € 85.300 komt ten laste van de voorziening GRP. Langlopende schulden De langlopende schulden kunnen als volgt gespecificeerd worden: Omschrijving

Stand per

Vermeerderingen

Aflossingen

Stand per

1-1-2018

2018

2018

31-12-2018

a. Leningen gemeente

17.062.800

Totaal

17.062.800

De leningen betreffen: - doorgesluisde geldleningen aan Woningstichting de Maashoek - doorgesluisde geldleningen aan de Sportstichting - opgenomen geldlening school Dam / Randweg / MFA

0

1.163.900

15.898.900

1.163.900

15.898.900

6.710.300 538.700 8.650.000

Totaal per 31-12-2018

15.898.900

| 156 |

Programmabegroting 2018 VERVANGINGSINVESTERINGEN BEGROTING 2018 t/m 2022 Omschrijving

Investering

Jaar

Afschrijving- Rente-% termijn

2018

2019

2020

2021

2022

sector 2 Rupsdumper Messersi

9.000

2019

10

1,50%

450

1.028

1.015

1.001

Nido Zoutstrooier

30.000

2019

10

1,50%

1.500

3.428

3.383

3.293

Weedit onkruiddetectiesysteem

23.000

2019

10

1,50%

1.150

2.628

2.559

2.524

3.500

2020

6

1,50%

292

631

614

Beregeningspomp sportvelden

10.000

2021

10

1,50%

500

1.031

Ransommes maaimachine

52.000

2021

6

1,50%

4.333

9.382

GRP 2019

576.400

2019

40 ann.

1,50%

19.267

19.267

19.267

GRP 2020

791.400

2020

40 ann.

1,50%

26.454

26.454

26.454

GRP 2021

576.400

2021

40 ann.

1,50%

19.267

19.267

GRP 2022

563.400

2022

40 ann.

1,50%

Straatverlichting Armaturen 2019

48.415

2019

15

1,50%

Straatverlichting Armaturen 2020

48.415

2020

15

1,50%

Straatverlichting Armaturen 2021

48.415

2021

15

1,50%

Straatverlichting Armaturen 2022

48.415

2021

15

1,50%

Straatverlichting Lichtmasten 2019

24.207

2019

40

1,50%

Straatverlichting Lichtmasten 2020

24.207

2020

40

1,50%

Straatverlichting Lichtmasten 2021

24.207

2021

40

1,50%

Straatverlichting Lichtmasten 2022

24.207

2022

40

1,50%

Cyclone cirkelmaaier

19.267

18.833

1.614

Investering

Jaar

Afschrijving- Rente-% termijn

3.833

3.784

1.614

3.930

3.833

1.614

3.930 1.614

303

964

906

897

303

964

906

303

964 303

0

Omschrijving

3.930

2018

24.284

2019

59.907

2020

88.959

2021

117.897

2022

sector 3 2 Koffieautomaten

3.500

2019

5

1,50%

Koelkasten kantine

5.000

2022

10

1,50%

hard- en software 2019

35.000

2019

5

1,50%

hard- en software 2020

35.000

2020

5

1,50%

hard- en software 2021

35.000

2020

5

1,50%

hard- en software 2022

35.000

2020

5

1,50%

350

726

716 250

3.500

7.047

7.026

7.016

3.500

7.047

7.026

3.500

7.047 3.500

0

| 157 |

747

3.850

11.295

18.300

25.555

Programmabegroting 2018 Centraal Bureau voor de Statistiek

www.cbs.nl/kredo

Algemene gegevens: Overheidslaag: Berichtgevernaam: Berichtgevernummer: Jaar: Naam contactpersoon: Telefoon: E-mail: Bestandsnaam:

Omschrijving

1

Exploitatiesaldo vóór toevoeging aan c.q. onttrekking uit reserves (zie BBV, artikel 17c)

2

Afschrijvingen ten laste van de exploitatie

3

Dotaties aan voorzieningen ten laste van de exploitatie minus vrijval van voorzieningen ten bate van de exploitatie

4

Bruto investeringen in (im)materiële vaste activa die op de balans worden geactiveerd

5

Baten uit bijdragen van andere overheden, de Europese Unie en overigen, geen betrekking hebbende op bouwgrondexploitatie en niet verantwoord op de exploitatie

6

Desinvesteringen in (im)materiële vaste activa: Baten uit desinvesteringen in (im)materiële vaste activa (tegen verkoopprijs), voor zover niet op exploitatie verantwoord

7

Aankoop van grond en uitgaven aan bouw-, woonrijp maken e.d., alleen transacties met derden niet op de exploitatie verantwoord

8

Baten bouwgrondexploitatie: Baten voor zover niet al op de exploitatie verantwoord

9

Lasten op balanspost Voorzieningen voor zover deze transacties met derden betreffen

10

Lasten i.v.m. transacties met derden, die niet via de onder vraag 1 genoemde exploitatie lopen, maar rechtstreeks ten laste van de reserves (inclusief fondsen en dergelijke) worden gebracht

11 a b

Verkoop van effecten: Gaat u effecten verkopen? (ja/nee) Zo ja wat is bij verkoop de verwachte boekwinst op de exploitatie?

Berekend EMU-saldo

Vragenlijst Berekening EMU-saldo Gemeente Strijen (0617)

Gemeente Strijen 0617 2018

EMU18060617.XLS

2017 x € 1000,-

2018 x € 1000,-

2019 x € 1000,-

2020 x € 1000,-

2021 x € 1000,-

Volgens realisatie tot en met sept.

2017, aangevuld met raming resterende periode

Volgens begroting 2018

Volgens meerjarenraming in begroting 2018

Volgens meerjarenraming in begroting 2019

Volgens meerjarenraming in begroting

ja

-242

-693

-247

-73

63

706

737

736

751

764

78

78

78

78

78

2.052

868

746

903

698

158

87

87

84

45

nee

ja

nee

ja

nee

ja

nee

zie toelichting

-1.668

-833

-266

Ruimte voor toelichting Naar verwachting worden de aandelen Eneco verkocht.B&W heeft hiertoe een principebesluit genomen. Het definitieve besluit zal pas in het voorjaar van 2018 worden genomen. Op basis van de verwachte verkoopwaarde per aandeel volgens het consultatiedocument van de AHC zou de totale opbrengst circa 6 miljoen bedragen. In verband met mogelijk gefaseerde afbouw is nog niet bekend welk bedrag aan welk jaar kan worden toegerekend.

| 158 |

-231

162

Programmabegroting 2018 BIJLAGE 1: BELEIDSINDICATOREN GEMEENTEN HOEKSCHE WAARD Indicator Formatie Bezetting Apparaatskosten

Externe inhuur Overhead Verwijzingen Halt per 10.000 inwoners van 12-17 jaar Hardekern jongeren Winkeldiefstal per 1.000 inwoners Geweldsmisdrijven per 1.000 inwoners Diefstal uit woning per 1.000 inwoners Vernieling en beschadiging per 1.000 inwoners Ziekenhuisopname nav verkeersongeval met motorvoertuig Ziekenhuisopname nav vervoersongeval met fietser Functiemenging Bruto gemeentelijk product (verwacht/gemeten) Vestigingen Absoluut verzuim Relatief verzuim % Voortijdige schoolverlaters % Niet-wekelijkse sporters Banen Jongeren met delict voor rechter % Kinderen in armoede Netto arbeidsparticipatie % Jeugdwerkloosheid Bijstandsuitkeringen Aantal reintegratievoorzieningen Jongeren met jeugdhulp Jongeren met jeugdbescherming Jongeren met jeugdreclassering Wmo-cliënten met een maatwerkarrangement Fijn huishoudelijk restafval Hernieuwbare elektriciteit WOZ-waarde woningen WOZ-waarde woningen WOZ-waarde woningen WOZ-waarde woningen WOZ-waarde woningen Nieuwbouw woningen Demografische druk Woonlasten éénpersoonshuishouden Woonlasten meerpersoonshuishouden

eenheid Fte per 1000 inwoners Fte per 1000 inwoners Kosten per inwoner Kosten als % van de totale loonsom + totale kosten inhuur externen % van totale lasten aantal per 10.000 inwoners per 10.000 inw. aantal per 1.000 inwoners aantal per 1.000 inwoners aantal per 1.000 inwoners aantal per 1.000 inwoners

periode 2018 2018 2018

Nederland Binnenmaas Cromstrijen 4,1 5,4 3,9 5,4 383 540

2018 2018

Korendijk Oud-Beijerland 5,1 5,8 4,8 5,3 494 507

Strijen 6,2 6,2 559

6,3% 9%

2,3% 14%

5,4% 13%

2,2% 13%

11,0% 13%

2016 2014

137,4 1,3

192,0 0,5

186,1 0,5

56,8 0,0

253,4 0,3

104,0 0

2016

2,3

0,5

0,4

0,0

1,0

0,0

2016

5,3

2,6

2,0

1,8

2,9

2,9

2016

3,3

1,4

1,6

0,9

0,4

1,7

2016

5,6

4,0

2,7

4,6

5,2

3,4

%

2015

8

12

5

14

10

7

% %

2015 2016

9 52,1

8 42,6

11 44,4

5 35,9

9 54,9

7 45,1

index per 1.000 inw 15-64jr per 1.000 inw. 5-18 jr per 1.000 inw. 5-18 jr % % per 1.000 inw 15-64jr

2013 2016 2016 2016 2015 2016

100 134,0 2 27 ? ?

744,0

141 123,5 0 22 ? ?

522,1

84 139,0 1 15 ? ?

562,4

84 119,7 1 15 ? ?

363,6

89 126,3 1 20 ? ?

795,8

132 141,4 2 13 ? ?

555,2

% % % % per 1.000 inw 18jr eo

2015 2015 2016 2015 2016

1,45 6,58 65,8 1,52 41,3

1,06 2,66 67,8 1,00 12,5

0,78 1,61 67,5 0,51 11,6

0,48 1,70 68,2 0,34 11,8

0,93 3,26 68,8 1,02 18,3

1,04 2,52 68,1 0,41 12,5

per 1.000 inw 15-65jr % van alle jongeren tot 18 jaar

2016

25,5

14,6

10,0

16,3

21,9

14

2016

10,7

12,2

11,2

12,0

11,3

13,3

%

2016

1,2

0,9

0,4

1,2

0,8

1,6

%

2016

0,5

-

-

-

-

-

per 1.000 inw kg per inwoner % dzd euro dzd euro dzd euro dzd euro dzd euro aantal per 1.000 woningen %

2016 2015 2015 2012 2013 2014 2015 2016

62,0 200 11,8 232 223 211 206 209

?

194 1,5 255 246 231 223 226

?

201 14,1 258 251 237 229 230

?

202 2,7 258 248 236 226 221

?

218 1 248 241 227 219 221

?

241 20,7 245 235 222 213 214

2014 2017

6 69,0

5 78,3

11 77,4

5 78,4

8 78,0

17 70,7

euro

2017

644

427

520

733

540

569

euro

2017

723

522

644

785

635

620

| 159 |

Programmabegroting 2018 Indicator Formatie Bezetting

Bron Eigen begroting Eigen begroting

Apparaatskosten

Eigen begroting

Externe inhuur

Eigen begroting

Overhead Verwijzingen Halt per 10.000 inwoners van 12-17 jaar

Eigen begroting

Hardekern jongeren Winkeldiefstal per 1.000 inwoners Geweldsmisdrijven per 1.000 inwoners Diefstal uit woning per 1.000 inwoners Vernieling en beschadiging per 1.000 inwoners Ziekenhuisopname nav verkeersongeval met motorvoertuig Ziekenhuisopname nav vervoersongeval met fietser

Functiemenging

Bruto gemeentelijk product (verwacht/gemeten) Vestigingen Absoluut verzuim Relatief verzuim % Voortijdige schoolverlaters % Niet-wekelijkse sporters Banen Jongeren met delict voor rechter % Kinderen in armoede Netto arbeidsparticipatie % Jeugdwerkloosheid Bijstandsuitkeringen Aantal reintegratievoorzieningen

Bureau Halt Korps Landelijke Politiediensten (KLPD) CBS - Geregistreerde criminaliteit & Diefstallen CBS - Geregistreerde criminaliteit & Diefstallen CBS - Geregistreerde criminaliteit & Diefstallen CBS - Geregistreerde criminaliteit & Diefstallen

VeiligheidNL

Gezondheidsenquête (CBS, RIVM) LISA Verwey Jonker Instituut - Kinderen in Tel Verwey Jonker Instituut - Kinderen in Tel

CBS - Participatie Wet

CBS - Monitor Sociaal Domein WMO CBS - Statistiek Huishoudelijk afval

CBS - Beleidsinformatie Jeugd CBS - Beleidsinformatie Jeugd

WOZ-waarde woningen

Rijkswaterstaat Klimaatmonitor CBS - Statistiek Waarde Onroerende Zaken CBS - Statistiek Waarde Onroerende Zaken CBS - Statistiek Waarde Onroerende Zaken CBS - Statistiek Waarde Onroerende Zaken CBS - Statistiek Waarde Onroerende Zaken

Nieuwbouw woningen

ABF - Systeem Woningvoorraad

Demografische druk Woonlasten éénpersoonshuishouden Woonlasten meerpersoonshuishouden

CBS - Bevolkingsstatistiek

WOZ-waarde woningen WOZ-waarde woningen WOZ-waarde woningen

Het aantal hardekern jongeren, per 10.000 inwoners in de leeftijd van 12-24 jaar.

Het aantal winekdiefstallen per 1.000 inwoners.

Het aantal geweldsmisdrijven, per 1.000 inwoners. Voorbeelden van geweldsmisdrijven zijn seksuele misdrijven, levensdelicten zoals moord en doodslag en dood en lichamelijk letsel door schuld (bedreiging, mishandeling, etc.).

Het aantal diefstallen uit woningen, per 1.000 inwoners.

Het aantal vernielingen en beschadigingen, per 1.000 inwoners.

als aandeel van het totaal aantal ongevallen die leiden tot ziekenhuisopnamen.

Percentage niet-wekelijks sporters Het aantal banen, per 1.000 inwoners in de leeftijd van 15-64 jaar.

Het percentage jongeren (12-21 jaar) dat met een delict voor de rechter is verschenen.

Het percentage kinderen tot 18 jaar dat in een gezin leeft dat van een bijstandsuitkering moet rondkomen.

Het percentage van de werkzame beroepsbevolking ten opzichte van de (potentiële) beroepsbevolking.

CBS - Arbeidsdeelname Verwey Jonker Instituut - Kinderen in Tel Het percentage werkeloze jongeren (16-22 jaar).

CBS - Participatie Wet Het aantal personen met een bijstandsuitkering, per 1.000 inwoners.

Wmo-cliënten met een maatwerkarrangement

WOZ-waarde woningen

Het aantal verwijzingen naar Halt, per 10.000 inwoners in de leeftijd van 12-17 jaar.

als aandeel van het totaal aantal ongevallen die leiden tot ziekenhuisopnamen.

De functiemengingsindex (FMI) weerspiegelt de verhouding tussen banen en woningen, en varieert tussen 0 (alleen wonen) en 100 (alleen werken). Bij een waarde van 50 zijn er LISA evenveel woningen als banen.

Bruto gemeentelijk product (BGP) is het product van de toegevoegde waarde per baan en het aantal banen in een gemeente. De verhoudingswaarde tussen verwacht BGP en gemeten BGP geeft aan of er boven verwachting (<100) of beneden verwachting (>100) Atlas voor Gemeenten wordt geproduceerd.

LISA Het aantal vestigingen van bedrijven, per 1.000 inwoners in de leeftijd van 15-64 jaar.

Het aantal leerplichtigen dat niet staat ingeschreven op een school, per 1.000 inwoners Ingrado lft. 5-18 jaar.

Het aantal leerplichtigen dat wel staat ingeschreven op een school, maar ongeoorloofd Ingrado afwezig is, per 1.000 inwoners lft. 5-18 jaar.

Het percentage van het totaal aantal leerlingen (12 - 23 jaar) dat voortijdig, dat wil zeggen DUO - Dienst Uitvoering Onderwijs zonder startkwalificatie, het onderwijs verlaat.

CBS - Beleidsinformatie Jeugd

Hernieuwbare elektriciteit

De inhuur voor tijdelijke vervanging of voor inhuur van specialisten met specialistische vakkennis die ontbreekt in de organisatie.

De kosten die samenhangen met de sturing en ondersteuning van de medewerkers in het primaire proces.

VeiligheidNL

Jongeren met jeugdhulp Jongeren met jeugdbescherming Jongeren met jeugdreclassering

Fijn huishoudelijk restafval

Beschrijving De toegestane formatie in fte van het ambtelijk apparaat op peildatum 1 januari.

De werkelijke bezetting in fte van het ambtelijk apparaat op peildatum 1 januari.

De personele en materiele kosten die verbonden zijn aan het functioneren van de organisatie.

COELO, Groningen COELO, Groningen

Het aantal reintegratievoorzieningen, per 10.000 inwoners in de leeftijd van 15-64 jaar Het percentage jongeren tot 18 jaar met jeugdhulp ten opzicht van alle jongeren tot 18 jaar.

Het percentage jongeren tot 18 jaar met een jeugdbeschermingsmaatregel ten opzichte van alle jongeren tot 18 jaar.

Het percentage jongeren (12-22 jaar) met een jeugdreclasseringsmaatregel ten opzichte van alle jongeren (12-22 jaar).

Aantal per 1.000 inwoners in de betreffende bevolkingsgroep. Een maatwerkarrangement is een vorm van specialistische ondersteuning binnen het kader van de Wmo. Voor de Wmo gegevens geldt dat een referentiegemiddelde gebaseerd is op aantal deelnemende geme Niet gescheiden ingezameld huishoudelijk afval.

Hernieuwbare elektriciteit is elektriciteit die is opgewekt uit wind, waterkracht, zon of biomassa.

De gemiddelde WOZ waarde van woningen.

De gemiddelde WOZ waarde van woningen.

De gemiddelde WOZ waarde van woningen.

De gemiddelde WOZ waarde van woningen.

De gemiddelde WOZ waarde van woningen.

Het aantal nieuwbouwwoningen, per 1.000 woningen.

De som van het aantal personen van 0 tot 20 jaar en 65 jaar of ouder in verhouding tot de personen van 20 tot 65 jaar.

Het gemiddelde totaalbedrag in euro's per jaar dat een éénpersoonshuisouden betaalt aan woonlasten.

Het gemiddelde totaalbedrag in euro's per jaar dat een meerpersoonshuisouden betaalt | | aan woonlasten.

160

Programmabegroting 2018 BIJLAGE 2: AANSLUITING BATEN EN LASTEN PER TAAKVELD OP PROGRAMMABEGROTING Aansluiting baten en lasten per taakveld

lasten

baten

Programma Algemeen bestuur en veiligheid

2.487.271

234.412

taakveld 0.1 taakveld 0.2 taakveld 0.4 taakveld 1.2 taakveld 1.1

1.195.717 237.461 235.119 76.859 742.115

12.000 148.911 11

2.487.271

234.412

Programma Fysieke omgeving en economie

7.199.581

4.731.596

taakveld 0.5 taakveld 1.2 taakveld 2.1 taakveld 3.2 taakveld 3.3 taakveld 5.7 taakveld 7.2 taakveld 7.4 taakveld 7.5 taakveld 8.1 taakveld 8.2 taakveld 8.3

337.731 56.491 1.594.327 5.426 31.317 568.243 812.059 266.627 124.482 236.089 2.776.543 390.246

337.731 8.600 240.426

bestuur burgerzaken overhead openbare orde en veiligheid crisisbeheer en brandweer

Treasury openbare orde en veiligheid Verkeer en vervoer Fysieke bedrijfsinfrastructuur Bedrijvenloket en bedrijfsregelingen openbaar groen en recreatie Riolering Milieubeheer Begraafplaatsen en crematoria Ruimtelijke ordening Grondexploitatie Wonen en bouwen

73.490

23.100 6.664 1.062.489 151.840 2.720.746 180.000

7.199.581

4.731.596

Programma Jeugd

2.629.310

64.265

taakveld 4.1 taakveld 4.2 taakveld 4.3 taakveld 6.1 taakveld 6.2 taakveld 6.72 taakveld 6.82 taakveld 7.1

13.599 102.269 448.364 202.431 219.203 1.222.985 237.385 183.074

Openbaar onderwijs Onderwijshuisvesting Onderwijsbeleid en leerlingenzaken Samenkracht en burgerparticipatie Wijkteams Maatwerkdienstverlening 18Geescaleerde zorg 18Volksgezondheid

60.047 4.218

2.629.310

64.265

Programma Zorg en Welzijn

4.757.111

1.301.727

taakveld 7.1 taakveld 6.71 taakveld 6.81 taakveld 6.1 taakveld 6.2 taakveld 6.3 taakveld 6.4 taakveld 6.5 taakveld 6.6

185.304 1.185.814 20.537 343.503 152.190 1.604.223 702.273 78.253 485.014

Volksgezondheid Maatwerkdienstverlening 18+ Geescaleerde zorg 18+ Samenkracht en burgerparticipatie Wijkteams Inkomensregelingen Begeleide participatie Arbeidsparticipatie Maatwerkvoorzieningen

Programma Sport en Cultuur taakveld 3.4 taakveld 5.1 taakveld 5.2 taakveld 5.3 taakveld 5.4 taakveld 5.5 taakveld 5.6

Economische promotie Sportbeleid en activering Sportaccommodaties Cultuurpresentatie Musea Cultureel erfgoed Media

15.184 950.000

336.543

4.757.111

1.301.727

1.119.585

67.444

21.457 72.150 641.254 132.681 27.328 45.885 178.830

1.000 50.956 15.477 11

1.119.585

67.444

| 161 |

conform taakveld 0.1 conform taakveld 0.2 juridische zaken, bekenmakingen, voorlichting en bestuurssecretariaat zwerfdieren, openbare orde conform taakveld 1.1

doorgesluisde geldleningen HW Wonen vergunningen, bijzondere wetten conform taakveld 2.1 conform taakveld 3.2 conform taakveld 3.3 groenbeheer, groenbeleid excl toegerekend deel voertuigen/werktuigen conform taakveld 7.4 conform taakveld 7.5 conform taakveld 8.1 conform taakveld 8.2 conform taakveld 8.3

conform taakveld 4.1 conform taakveld 4.2 conform taakveld 4.3 jeugdbeleid, kinderopvang eerstelijns loket jeugd conform taakveld 6.72 conform taakveld 6.82 jeugdgezondheidszorg

gezondheidszorg conform taakveld 6.71 conform taakveld 6.81 welzijnsvoorzieningen, AMW, vluchtelingen eerstelijnsloket Wmo conform taakveld 6.3 conform taakveld 6.4 conform taakveld 6.5 conform taakveld 6.6

conform taakveld 3.4 conform taakveld 5.1 conform taakveld 5.2 conform taakveld 5.3 conform taakveld 5.4 conform taakveld 5.5 conform taakveld 5.6

Programmabegroting 2018

Programma Middelen en Organisatie

5.567.391

3.473.555

Taakveld 0.10 taakveld 0.61 taakveld 0.62 taakveld 0.64 taakveld 0.4

482.000 41.544 29.962 29.190 4.983.838 857

1.175.993

5.567.391

3.473.555

Programma Algemene dekkingsmiddelen & Onvoorzien

85.979

13.973.229

Taakveld 0.5 Taakveld 0.8 Taakveld 0.7 taakveld 0.61 taakveld 0.62 taakveld 0.64 taakveld 3.4

7.979 78.000

372.736 195.000 11.281.134 864.468 624.746 606.590 28.555

85.979

13.973.229

23.846.228

23.846.228

Totaal

Reserves OZB Woningen OZB niet woningen Belastingen overig Overhead resultaat

Treasury Overige baten en lasten Algemene uitkering en overige uitkeringen OZB Woningen OZB niet woningen Belastingen overig Economische promotie

2.297.562

| 162 |

conform taakveld 0.10 conform taakveld 0.61 conform taakveld 0.62 conform taakveld 0.64 excl. voorlichting/ juridische kosten

conform taakveld 0.8 conform taakveld 0.7 conform taakveld 0.61 conform taakveld 0.62 conform taakveld 0.64 toeristenbelasting

Programmabegroting 2018

Begroting naar BBV taakvelden Financiële verantwoording programma Bestuur en Ondersteuning Begroting 2018 lasten

0.1 Bestuur 0.2 Burgerzaken 0.4 Overhead 0.5 Treasury 0.61 OZB woningen 0.62 OZB niet woningen 0.64 Belastingen overige 0.7 Algemene uitkering en overige uitkeringen 0.8 Overige baten en lasten 0.9 Vennootschapsbelasting 0.10 Mutatie reserves 0.11 Resultaat van de rekening van B&L

Begroting 2019 baten

1.195.717 237.461 5.218.957 345.710 41.544 29.962 29.190

Begroting 2020 baten

12.000 148.911 2.297.573 710.467 864.468 624.746 606.590 11.281.134 195.000

918.824 203.495 5.248.369 296.875 41.544 29.962 29.190

482.000 857

1.175.993

7.659.398

17.916.882

78.000

Totaal programma Bestuur en Ondersteuning

lasten

lasten

12.000 68.946 2.312.279 681.283 873.282 628.481 606.590 11.354.931 195.000

924.630 180.537 5.225.169 246.568 41.544 29.962 29.190

432.000 38.368

717.416

7.316.627

17.450.208

78.000

Begroting 2021 baten

lasten

baten

12.000 69.292 2.300.679 658.795 886.491 632.216 606.590 11.429.776 195.000

918.824 193.829 5.247.905 145.317 41.544 29.962 29.190

552.000 111.327

736.802

432.000 127.484

496.727

7.418.927

17.527.641

7.244.055

17.223.106

78.000

12.000 67.262 2.312.047 561.728 890.228 635.951 606.590 11.445.573 195.000

78.000

Financiële verantwoording programma Veiligheid Begroting 2018 lasten

Begroting 2019 baten

1.1 Crisisbeheer en Brandweer 1.2 Openbare orde en Veiligheid

Totaal programma Veiligheid

lasten

Begroting 2020 baten

lasten

Begroting 2021 baten

lasten

baten

742.115 133.350

73.490 8.600

773.867 131.650

73.490 8.600

773.867 131.650

73.490 8.600

773.867 131.650

73.490 8.600

875.465

82.090

905.517

82.090

905.517

82.090

905.517

82.090

Financiële verantwoording programma Verkeer, Vervoer en Waterstaat Begroting 2018 lasten

2.1 Verkeer en Vervoer

Totaal programma Verkeer, Vervoer en Waterstaat

Begroting 2019 baten

lasten

Begroting 2020 baten

lasten

Begroting 2021 baten

lasten

baten

1.594.327

240.426

1.645.130

240.426

1.653.416

240.426

1.659.478

240.426

1.594.327

240.426

1.645.130

240.426

1.653.416

240.426

1.659.478

240.426

Financiële verantwoording programma Economie Begroting 2018 lasten

3.2 Fysieke bedrijfsinfrastructuur 3.3 Bedrijvenloket en bedrijfsregelingen 3.4 Economische promotie

Totaal programma Economie

Begroting 2019 baten

lasten

Begroting 2020 baten

lasten

Begroting 2021 baten

lasten

baten

5.426 31.317 21.457

23.100 29.555

5.426 31.303 21.457

23.100 29.555

5.426 30.360 21.457

23.100 29.555

5.426 30.360 21.457

23.100 29.555

58.200

52.655

58.186

52.655

57.243

52.655

57.243

52.655

Financiële verantwoording programma Onderwijs Begroting 2018 lasten

4.1 Openbaar onderwijs 4.2 Onderwijshuisvesting 4.3 Onderwijsbeleid en leerlingenzaken

Totaal programma Onderwijs

Begroting 2019 baten

13.599 102.269 448.364

564.232

lasten

Begroting 2020 baten

60.047

13.599 100.074 431.717

60.047

545.390

| 163 |

lasten

Begroting 2021 baten

43.400

13.599 100.930 431.717

43.400

546.246

lasten

baten

43.400

13.599 97.483 431.717

43.400

43.400

542.799

43.400

Programmabegroting 2018

Financiële verantwoording programma Sport, Cultuur en Recreatie Begroting 2018 lasten

Begroting 2019 baten

5.1 Sportbeleid 72.150 5.2 Sportaccommodaties 641.254 5.3 Cultuurpresentatie, cultuurproductie en cultuurparticipatie 132.681 5.4 Musea 27.328 5.5 Cultureel erfgoed 45.885 5.6 Media 178.830 5.7 Openbaar groen en recreatie 568.243

Begroting 2020 baten

6.664

72.045 638.058 132.051 27.328 45.885 178.830 567.770

73.108

1.661.967

50.956 15.477 11

1.666.371

Totaal programma Sport, Cultuur en Recreatie

lasten

lasten

6.664

71.940 618.057 131.421 27.328 45.885 178.830 569.850

70.896

1.643.311

48.744 15.477 11

Begroting 2021 baten

lasten

baten

6.664

71.835 615.123 130.791 27.328 45.885 178.830 566.218

69.925

1.636.010

47.773 15.477 11

46.773 15.477 11

6.664

68.925

Financiële verantwoording programma Sociaal domein Begroting 2018 lasten

6.1 Samenkracht en burgerparticipatie 6.2 Wijkteams 6.3 Inkomensregelingen 6.4 Begeleide participatie 6.5 Arbeidsparticipatie 6.6 Maatwerkvoorzieningen (WMO) 6.71 Maatwerkdienstverlening 18+ 6.72 Maatwerkdienstverlening 186.81 Geescaleerde zorg 18+ 6.82 Geescaleerde zorg 18-

Begroting 2019 baten

545.934 371.393 1.604.223 702.273 78.253 485.014 1.185.814 1.222.985 20.537 237.385

19.402

Begroting 2020 baten

545.181 367.054 1.642.748 687.371 85.775 485.014 1.093.516 1.222.987 20.483 237.385

950.000

336.543

6.453.811

Totaal programma Sociaal domein

lasten

1.305.945

lasten

19.402

544.718 366.885 1.664.619 672.431 90.846 485.014 1.115.154 1.225.219 20.461 237.385

1.025.000

336.706

6.387.514

Begroting 2021 baten

1.381.108

lasten

19.402

544.320 366.885 1.675.333 658.122 105.558 485.014 1.115.233 1.231.788 20.461 237.385

1.053.876

336.771

6.422.732

baten

1.410.049

19.402 1.083.564

336.771

6.440.099

1.439.737

Financiële verantwoording programma Volksgezondheid en Milieu Begroting 2018 lasten

7.1 Volksgezondheid 7.2 Riolering 7.4 Milieubeheer 7.5 Begraafplaatsen en crematoria

Begroting 2019 baten

368.378 812.059 266.627 124.482

Begroting 2020 baten

151.840

368.378 856.864 266.627 124.188

1.214.329

1.616.057

1.062.489

1.571.546

Totaal programma Volksgezondheid en Milieu

lasten

lasten

151.840

368.378 883.293 266.627 123.893

1.259.134

1.642.191

1.107.294

Begroting 2021 baten

lasten

baten

151.840

368.378 902.533 256.627 123.599

1.285.663

1.651.137

1.133.823

1.152.963 151.840

1.304.803

Financiële verantwoording programma Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Stedelijke vernieuwing Begroting 2018 lasten

8.1 Ruimtelijke ordening 8.2 Grondexploitatie 8.3 Wonen en bouwen

Begroting 2019 baten

236.089 2.776.543 390.246

lasten

Begroting 2020 baten

lasten

Begroting 2021 baten

lasten

baten

2.720.746 180.000

210.089 2.820.277 412.141

2.818.978 180.000

210.089 1.259.060 390.878

1.257.761 180.000

210.089 1.504.335 287.416

1.503.036 180.000

Totaal programma Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Stedelijke 3.402.878 vernieuwing2.900.746

3.442.507

2.998.978

1.860.027

1.437.761

2.001.840

1.683.036

Financiële verantwoording alle programma's Begroting 2018 lasten

Begroting 2019 baten

lasten

Totaal programma Bestuur en Ondersteuning 7.659.398 17.916.882 Totaal programma Veiligheid 875.465 82.090 Totaal programma Verkeer, Vervoer en Waterstaat 1.594.327 240.426 Totaal programma Economie 58.200 52.655 Totaal programma Onderwijs 564.232 60.047 Totaal programma Sport, Cultuur en Recreatie 1.666.371 73.108 Totaal programma Sociaal domein 6.453.811 1.305.945 Totaal programma Volksgezondheid en Milieu 1.571.546 1.214.329 Totaal programma Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en 3.402.878 Stedelijke vernieuwing 2.900.746

Totaal programma's

23.846.228

23.846.228

Begroting 2020 baten

lasten

Begroting 2021 baten

lasten

baten

7.316.627 905.517 1.645.130 58.186 545.390 1.661.967 6.387.514 1.616.057 3.442.507

17.450.208 82.090 240.426 52.655 43.400 70.896 1.381.108 1.259.134 2.998.978

7.418.927 905.517 1.653.416 57.243 546.246 1.643.311 6.422.732 1.642.191 1.860.027

17.527.641 82.090 240.426 52.655 43.400 69.925 1.410.049 1.285.663 1.437.761

7.244.055 905.517 1.659.478 57.243 542.799 1.636.010 6.440.099 1.651.137 2.001.840

17.223.106 82.090 240.426 52.655 43.400 68.925 1.439.737 1.304.803 1.683.036

23.578.895

23.578.895

22.149.610

22.149.610

22.138.178

22.138.178

| 164 |

Programmabegroting 2018 Begroting conform programma indeling (incl. ambtelijke uren en overhead) Financiële verantwoording programma Algemeen bestuur en Veiligheid Begroting 2018 lasten

Begroting 2019 baten

lasten

Begroting 2020 baten

lasten

Begroting 2021 baten

lasten

baten

Bestuurlijke samenwerking Bestuursorganen en bestuursondersteuning Burgerzaken Openbare orde en Veiligheid

318.615 1.112.221 237.461 818.974

12.000 11 148.911 73.490

256.714 897.229 203.495 849.026

12.000 11 68.946 73.490

256.714 903.035 180.538 849.026

12.000 11 69.292 73.490

256.714 897.229 193.829 849.026

12.000 11 67.262 73.490

Totaal programma Algemeen bestuur en Veiligheid

2.487.271

234.412

2.206.464

154.447

2.189.313

154.793

2.196.798

152.763

Financiële verantwoording programma Fysieke omgeving & Economie Begroting 2018 lasten

Begroting 2019 baten

lasten

Begroting 2020 baten

lasten

Begroting 2021 baten

lasten

baten

Begraafplaats Economie Grondexploitatie en woningbedrijf Leefbaarheid Riolering Ruimtelijke ordening Verkeersvoorzieningen Wegen

124.482 31.317 3.144.118 581.308 812.059 925.035 188.237 1.393.025

151.840 23.100 3.058.477 8.190 1.062.489 188.600 27.000 211.900

124.188 31.303 3.139.017 580.835 856.864 920.930 192.837 1.439.228

151.840 23.100 3.107.874 8.190 1.107.294 188.600 27.000 211.900

123.893 30.360 1.527.493 582.915 883.293 899.667 197.563 1.442.788

151.840 23.100 1.496.350 8.190 1.133.823 188.600 27.000 211.900

123.599 30.360 1.671.517 579.283 902.533 786.205 201.831 1.444.582

151.840 23.100 1.640.374 8.190 1.152.963 188.600 27.000 211.900

Totaal programma Fysieke omgeving & Economie

7.199.581

4.731.596

7.285.202

4.825.798

5.687.972

3.240.803

5.739.910

3.403.967

Financiële verantwoording programma Jeugd Begroting 2018 lasten

Begroting 2019 baten

Jeugdbeleid Jeugdgezondheidszorg Jeugdzorg Onderwijs

187.436 183.074 1.772.447 486.353

Totaal programma Jeugd

2.629.310

lasten

4.218

Begroting 2020 baten

60.047

186.831 183.074 1.772.385 467.511

64.265

2.609.801

lasten

4.218

Begroting 2021 baten

43.400

186.427 183.074 1.774.590 468.367

47.618

2.612.458

lasten

4.218

baten

43.400

186.029 183.074 1.781.160 464.920

4.218

43.400

47.618

2.615.183

47.618

Financiële verantwoording programma Zorg & Welzijn Begroting 2018 lasten

Begroting 2019 baten

lasten

Begroting 2020 baten

lasten

Begroting 2021 baten

lasten

baten

Gezondheidszorg Maatschappelijke ondersteuning Werk & Inkomen

185.304 2.226.476 2.345.331

337.507 964.220

185.304 2.129.442 2.376.735

337.670 1.039.220

185.304 2.150.753 2.388.840

337.735 1.068.096

185.304 2.150.832 2.399.957

337.735 1.097.784

Totaal programma Zorg & Welzijn

4.757.111

1.301.727

4.691.481

1.376.890

4.724.897

1.405.831

4.736.093

1.435.519

Financiële verantwoording programma Sport & Cultuur Begroting 2018 lasten

Cultuur Monumenten Sport

Totaal programma Sport & Cultuur

Begroting 2019 baten

lasten

Begroting 2020 baten

lasten

Begroting 2021 baten

lasten

baten

332.968 73.213 713.404

16.477 11 50.956

332.338 73.213 710.103

16.477 11 48.744

331.708 73.213 689.997

16.477 11 47.773

331.078 73.213 686.958

16.477 11 46.773

1.119.585

67.444

1.115.654

65.232

1.094.918

64.261

1.091.249

63.261

| 165 |

Programmabegroting 2018 FinanciĂŤle verantwoording programma Middelen & Organisatie Begroting 2018 lasten

Begroting 2019 baten

Belastingen Bestuursondersteuning Gemeentefinancien Kostenplaatsen Mutatie reserves Exploitatiesaldo

100.805 312.918 67.508 4.603.303 482.000 857

Totaal programma Middelen & Organisatie

5.567.391

lasten

300

Begroting 2020 baten

100.805 312.918 67.508 4.632.715 432.000 38.368

2.297.262 1.175.993

3.473.555

lasten

300

100.805 312.918 67.508 4.609.515 552.000 111.327

2.311.968 717.416

5.584.314

Begroting 2021 baten

3.029.684

lasten

300

100.805 312.918 67.508 4.632.251 432.000 127.484

2.300.368 736.802

5.754.073

baten

3.037.470

300

2.311.736 496.727

5.672.966

2.808.763

FinanciĂŤle verantwoording programma Algemene dekkingsmiddelen & Onvoorzien Begroting 2018 lasten

Algemene uitkering Financiering Renteresultaat Gemeentefinanciering Lokale belastingopbrengst

Begroting 2019 baten

11.281.134 330.700 42.036 195.000 2.124.359

7.979 78.000

Totaal programma Algemene dekkingsmiddelen & Onvoorzien

lasten

85.979

Begroting 2020 baten

11.354.931 328.567 63.820 195.000 2.136.908

7.979 78.000

13.973.229

lasten

85.979

Begroting 2021 baten

11.429.776 372.500 47.706 195.000 2.153.852

7.979 78.000

14.079.226

lasten

85.979

baten

11.445.573 372.500 51.890 195.000 2.161.324

7.979 78.000

14.198.834

85.979

14.226.287

FinanciĂŤle verantwoording alle programma's Begroting 2018 lasten

Begroting 2019 baten

lasten

Begroting 2020 baten

lasten

Begroting 2021 baten

lasten

baten

Totaal programma Algemeen bestuur en Veiligheid 2.487.271 Totaal programma Fysieke omgeving & Economie 7.199.581 Totaal programma Jeugd 2.629.310 Totaal programma Zorg & Welzijn 4.757.111 Totaal programma Sport & Cultuur 1.119.585 Totaal programma Middelen & Organisatie 5.567.391 Totaal programma Algemene dekkingsmiddelen & Onvoorzien 85.979

234.412 4.731.596 64.265 1.301.727 67.444 3.473.555 13.973.229

2.206.464 7.285.202 2.609.801 4.691.481 1.115.654 5.584.314 85.979

154.447 4.825.798 47.618 1.376.890 65.232 3.029.684 14.079.226

2.189.313 5.687.972 2.612.458 4.724.897 1.094.918 5.754.073 85.979

154.793 3.240.803 47.618 1.405.831 64.261 3.037.470 14.198.834

2.196.798 5.739.910 2.615.183 4.736.093 1.091.249 5.672.966 85.979

152.763 3.403.967 47.618 1.435.519 63.261 2.808.763 14.226.287

Totaal programma's

23.846.228

23.578.895

23.578.895

22.149.610

22.149.610

22.138.178

22.138.178

23.846.228

| 166 |