voor vrij ondernemen
het unieke verhaal van BDO
Pioniers in het accountantsvak Twee ondernemende professionals komen samen. Camps en Obers vormen een bijzondere combinatie met de nodige groeipotentie.
8
hoogstaand, eerlijk mens voor wie een
patiënt. Jij bent nu vertrouwensman van
vier maanden uit de roulatie is, krijgt hij
zelf heeft kunnen bedenken wordt
in je oren.’ Zo worden jonge accountants
advies: ‘Zorg dat je iemand naast je
afspraak heilig was.’ Zonder dat hij dit
Fortgens hiermee de ‘Founding Father’ van BDO Nederland.
Het kantoor verhuist naar een ander
pand in de Tuinstraat, nummer 63. Obers probeert zijn mensen op een plezierige
manier vakinhoudelijk te prikkelen, maar
hij verwacht ook wat van hen. Zijn devies
het maatschappelijk verkeer. Knoop dat in de praktijk gezet. In 1961, kort nadat
hij zijn bul gehaald heeft, vormt Camps een maatschap met Cremers. Cremers heeft een accountantskantoor in
Eindhoven waar Camps al in 1947 voor 25
gulden per maand als assistent is begonnen. Het kantoor telt op dat moment
van een belangrijke klant een duidelijk krijgt.’ In Tilburg zit Obers – met voor
namelijk opdrachtgevers in de directe
omgeving – in een vergelijkbare situatie. Twee kantoren van inmiddels elk vijfentwintig man sterk voelen de noodzaak om de continuïteit te waarborgen.
tien assistenten.
In 1967 fuseren de twee beroepsvereni-
allebei van.’ Iedere vrijdag, om de veertien
Over het vak en de organisatie van het
leden registeraccountant worden. Het
en tweede assistenten; een bijeenkomst
duidelijke ideeën. Camps wil ook zelf een
is: ‘Als jij studeert, dan profiteren we daar dagen, is er een broodjesclub met eerste waarbij men, onder het genot van een
glaasje sherry, bijvoorbeeld het opzetten van een controleprogramma bespreekt. In hetzelfde jaar waarin Obers eigen
baas wordt, studeert Henk Camps af en wordt lid van de andere beroepsvereni-
ging NIVA. De prominente accountant én hoogleraar Limperg zegt dan tegen hem:
‘Een huisarts is vertrouwensman van zijn
kantoor hebben zowel Obers als Camps kantoor hebben. Als Cremers in 1966
uittreedt, gaat Camps alleen verder en verhuist het kantoor naar een ander
pand. Dat wordt echter al gauw te klein. In de naoorlogse economische bloei
groeit Cremers & Camps met zijn klanten mee. Tot die klanten behoren relatief
grote, landelijk gespreide organisaties;
particuliere cliënten zijn er nauwelijks. Als Camps vanwege ziekte plotseling
gingen NIVA en VAGA, waardoor alle
nieuwe NIVRA brengt de voorheen rivaliserende accountants dichter bij elkaar. Via een gemeenschappelijke kennis
komen Camps en Obers met elkaar in contact. Een samengevoegde praktijk
zou naast meer continuïteit ook zakelijk kansen bieden. Maar toch… het is een
hele stap. In Tilburg biedt zich door plot-
selinge ziekte van de eigenaar een kantoor aan ter overname. Obers en Camps zien
dit als een uitstekende mogelijkheid om
vaktechnisch aan elkaar te ‘snuffelen’ en
9
De internationale doorbraak Camps Obers sluit zich aan bij BDO International. Met behoud van haar zelfstandigheid beschikt de maatschap nu dankzij een wereldwijd netwerk van zusterkantoren over een schat aan 足expertise en een keur aan klanten.
18
BDO Binder, een groot internationaal
grote concerns, mogen geen twijfels
samenwerkingsverband mede op basis
nationale accountantsorganisaties, ver-
van de dienstverlening. In september
zware exitregeling. Op 1 juli 1973 besloten
samenwerkingsverband van zelfstandige liest juist in deze turbulente periode zijn
Nederlandse partner Dijker & Doornbos. Dijker is niet alleen een van de grootste Nederlandse kantoren maar ook mede oprichter en naamgever van BDO. Een
belangrijk en eigenlijk onvervangbaar
verlies. De vrijgekomen plek in het netwerk moet ter wille van de dienstverlening aan
de internationale klanten echter snel wor-
krijgen over de continuïteit en kwaliteit 1987 presenteert Camps Obers zich als
nieuw BDO lid tijdens het jaarlijkse internationale BDO congres in Duitsland en in
de laatste maanden van dat jaar worden de eerste klanten overgedragen. Van
Erven: ‘Dit was een doorbraak naar een segment waarvan we daarvoor alleen maar konden dromen.’
van een contract met onder andere een de kantoren in het Verenigd Koninkrijk
(Binder), Nederland (Dijker) en Duitsland (DWT onder voorzitterschap van Otte)
daarom tot de oprichting van de eerste volledig Europese accountantsgroep:
BDO. In de jaren daarop groeide de groep uit tot de belangrijke wereldwijde organisatie BDO.
den ingenomen door een kantoor dat qua
Ineens gaat die droom dus in vervulling.
Het internationale aanzien dat BDO
eisen van BDO. Als dit Van Erven ter ore
1988 een wereldwijde organisatie met
Dat zorgt echter voor groeipijnen. BDO
statuur voldoet aan de hoge kwaliteitskomt, heeft hij meteen door dat dit een gouden kans is. Camps Obers besluit
niet af te wachten, maar te handelen.
Contacten op het hoogste niveau komen tot stand; de informatie-uitwisseling
verloopt snel en de aansluitingsvoorwaarden zijn duidelijk. In het najaar
van 1987 moet alles geregeld zijn, want de vele internationale BDO klanten in
Nederland, veelal dochterbedrijven van
En wat voor één… BDO Binder is anno
15.000 medewerkers in 61 landen en een
gezamenlijke omzet van 792 miljoen dollar. De organisatie is al in 1963 begonnen als
eerste internationaal samenwerkingsverband tussen kantoren in vijf Europese en Noord-Amerikaanse landen, om kennis
te delen en een vaktechnische kwaliteitsstandaard te zetten. Doordat er in de
fusieslag regelmatig leden wegvielen,
ontstond er behoefte aan een homogener
geniet, brengt veel werk naar Nederland. CampsObersGroep, zoals de maatschap nu heet, krijgt er van de ene dag op de
andere dag een aantal grote internationale klanten bij, onder andere grote industriële en handelsbedrijven. De internationale omzet bedraagt zes miljoen gulden.
En die klanten moeten voorrang krijgen. Eigenlijk kan de organisatie dat niet
aan. BDO CampsObers is gewend om te
groeien, maar dit is van een andere orde.
19
Een kantoor met aanzien De naam BDO CampsObers mag gezien worden. Moderne kantoorpanden met lichtbakken aan de gevel sieren vanaf 1991 het Nederlandse kantoorlandschap. Vijf jaar later profileert de organisatie zich nadrukkelijk tijdens de BDO wereld足conferentie in Amsterdam.
20
Wat volgt is een periode waarin men
Ondertussen laat BDO CampsObers in
conferentie gehouden onder het motto
vermogen een inhaalslag maakt. Van
de hoogte in schieten. De 100 miljoen
Met de organisatie van deze conferentie
met man en macht en veel improvisatieErven: ‘Ik was in die jaren heel weinig thuis.’
In de zomer van 1989 smelten de Big
Eight in de VS samen tot de Big Five. Voor
een aantrekkende economie alle cijfers gulden omzetgrens, de 700ste werk
nemer en de eerste vestiging in Noord-
Nederland… 1990 is een jaar met diverse mijlpalen.
Nederland betekent dat het ontstaan
Geheel in stijl en zelfbewust verhuist
met elk meer dan 5000 werknemers en
langs de snelweg. De organisatie, die
van vier grote Nederlandse kantoren,
een omzet van rond de 700 miljoen gulden. BDO stijgt hierdoor op de ranglijst naar de vijfde plaats. De afstand met
nummer vier is echter groot. In plaats
van als een bedreiging ziet een strijdbaar BDO deze positionering als een kans
om zich in de markt te profileren als ‘het enige ware alternatief’ voor een van de
Big Four. ‘Als formaat belangrijker is dan
aanvankelijk is gevestigd in herenhuizen, is in de jaren tachtig geleidelijk overge-
gaan naar kantoorpanden. Nu gaat men
dus nog een stapje verder. In 1991 worden de eerste lichtbakken op de panden
gehesen. Geen automobilist raast nog
staande wereldpartner en extern als een belangrijke speler op de Nederlandse markt.
Jacques van Erven: ‘Deze BDO Biennial vond gelukkig nog net onder mijn voorzitterschap plaats. Ik denk dat het een van de beste is geworden vanwege de manier waarop BDO toen aan de weg getimmerd heeft.’
CampsObers mag gezien worden.
aandacht trekt. Dit is het jaar waarin
gastheer van ruim 400 BDO partners uit
accountantskantoren wordt opgeheven.
nadrukkelijk: intern als kwalitatief hoog-
achteloos voorbij aan het b edrijf. BDO
In 1996, negen jaar na het toetreden
door het NIVRA het reclameverbod voor
profileert BDO Nederland zich heel
BDO CampsObers naar zichtlocaties
omvang’ wordt dan ook het credo van
de campagne waarmee BDO in 1988 de
‘Vision of Change – Change of Vision’.
tot BDO, is de Nederlandse organisatie
alle aangesloten landen. In Amsterdam wordt dan de tweejaarlijkse wereld
21
1.000 nieuwe computers Op 22 september 1998 vindt de grootste interne operatie in de geschiedenis van BDO tot dan toe plaats. Met succes schakelt de organisatie van Mac over op Windows.
28
In het tijdperk van IT en internet concentreert BDO zich op verbetering van de deskundigheid en dienstverlening van de eigen medewerkers. Men wil investeren: in professionaliteit, ontplooiingskansen voor medewerkers, automatisering en marketing. De ambities zijn groot en de wensenlijst is lang. Er moeten concrete doelen gesteld worden die direct uitvoerbaar zijn. Ton Rutgrink, bestuursvoorzitter in deze periode: ‘Hou het simpel. De wereld verandert sneller dan jij het op kunt schrijven.’
Rond de eeuwwisseling is BDO’s uitstraling er steeds meer een van een professioneel kantoor met een landelijke uitstraling. In de nationale hockeybond vindt BDO een kanaal om dat verhaal uit te dragen. Na
golfen, zeilen en volleybal is hockey de vierde tak van sport waarmee BDO zich verbindt. Met de Koninklijke Nederlandse Hockey Bond
(KNHB) gaat het een innovatief sponsorschap aan. Het is niet een traditionele constructie van geld in ruil voor publiciteit. BDO richt
zich op het inzetten van zijn deskundigheid aan de hockeybond en de
aangesloten verenigingen. Met het sponsorschap blijft de accountantsorganisatie dicht bij haar essentie: dienstbaar voor ondernemers.
Bij een bedrijf dat regelmatig groeistuipen vertoont en op gezette tijden zelfs driecijferige groeipercentages laat zien, zullen de investeringen na-
venant zijn. In het najaar van 1998 wordt de grootste investering in het
bestaan van BDO tot dan toe gedaan: de vervanging van alle Macs door het Windowsbesturingssysteem. De commissie automatisering en de
afdelingen ICT en Personeelszaken zorgen voor een uitermate soepele overgang. Dat wordt gevierd! De introductie is onvermijdelijk, omdat de meeste klanten met Windows werken en 99 procent van alle
accountancy- en belastingadviessoftware daarvoor wordt ontwikkeld. Op 1 december 1999 treedt bij BDO de duizendste medewerker in dienst.
Een week later verschijnt een speciaal fusiebulletin met de aankondiging van het samengaan van BDO met Walgemoed Accountants & Adviseurs.
Het bulletin verschijnt een aantal keren om de medewerkers op de hoogte
29
cruciale rol. Het voornemen om deze in
in de problemen brengt, merkt de hele
commerciële vaardigheden… Maar
de doelgroep van BDO op te krikken,
zich in een recessie. Hoewel de gevolgen
Kirpensteijn zegt: ‘Je kunt mensen beter
twee jaar van 36 naar 70 procent onder dus bijna te verdubbelen, is ambitieus te noemen. De keuze voor de spraak
makende reclamecampagne ‘Voor vrij
ondernemen’ leidt echter wel tot realisatie van deze doelstelling. Het gewaagde
reclamefilmpje wordt in de participantenvergadering ontvangen met een
daverend applaus. ‘Ik had wel een beetje klamme handen. Maar het was echt een
schot in de roos’, aldus Van Roekel. Intern moet de campagne de company pride
wereld de gevolgen. De economie stort
in de dagelijkse praktijk relatief beperkt blijven, zorgt het op bepaalde gebieden wel degelijk voor omzetdaling, druk op prijzen en een aantal faillissementen
bij cliënten. Als duidelijk wordt dat het economisch zware weer nog wel even
zal aanhouden, wordt in het kader van ‘verhoogde dijkbewaking’ een kosten besparingsprogramma ter hand genomen.
vergroten. Zodat men weet waar het
Tegelijkertijd wordt nagedacht over
zegt: ‘Ik werk bij BDO.’
inzetten? De organisatie richt zich op
voor staat, als iemand op een verjaardag
Vestigingen en mensen zijn nu accountable voor de gestelde doelen. Met de
huidige grootte en een snel veranderende maatschappij blijken meetbare doelen
van groot belang. Dat wordt zondermeer duidelijk in de zomer van 2007. Als de hypotheekcrisis Amerikaanse banken
34
de vraag: Hoe kun je mensen optimaal talentontwikkeling. In 1999 is deze
beweging al ingezet met de invoering van een beoordelingssysteem van
vennoten. Voorheen werd verwacht
dat een participant een duizendpoot is die alle onderdelen van een functie op
topniveau beheerst. Vakinhoudelijkheid, advisering, aansturing van mensen,
zoals participant Belastingadvies Klaas laten doen waar ze goed in zijn.’ Met
het Talent Ontwikkeling & Performance
systeem (TOP) wordt daar helemaal aan tegemoet gekomen. In het najaar van
2009 wordt dit nieuwe systeem uitge-
rold. Op de BDO Talent Academie krijgen
talentvolle mensen die de ambitie hebben om door te groeien inmiddels de kans om zich verder te ontwikkelen.
Voor vrij ondernemen BDO weet zich aan te passen aan een veranderende markt. Na 75 jaar is BDO nog steeds het kantoor van de toekomst.
35
40
41
Evelyn Allmendinger manager interne bedrijfs voering Consultancy Daan van den Broek hoofd MC&S
‘Ik snap het wel, maar snapt de ondernemer het zo ook?’ Dat moet een vakspecialist
zich afvragen als hij een rapport opstelt, vindt Daan. ‘En daar komen wel eens gezonde discussies uit.’ ‘Onze klanten in het middensegment eisen helderheid’, merkt Pim in gesprek met de ondernemer. ‘Die roept je na vijf minuten al tot de orde: “Ik snap er niks van. Begin maar opnieuw!”’
Berendien Dondergoor beleidsadviseur HR Ron van Eijk lid RvB Jan van Esch belastingadviseur Rein Lansdaal assistent accountant A&A Pim Perquin
Jan legt uit dat je juist door discussies regelmatig op andere ideeën of inzichten
komt. ‘Een positief kritische groep mensen’, zo omschrijft Evelyn BDO dan ook. Dat je het ook krijgt te horen als iets niet goed is, vindt ze juist plezierig. ‘Het maakt je scherp.’ ‘In de Raad van Bestuur zijn wij het ook niet altijd met elkaar eens, hoor’,
verzekert Ron. ‘Maar er staat wel een goed team.’ ‘Communicatie blijkt elke keer weer zo belangrijk’, verzucht Ronald. ‘Bij klanten, maar ook collega’s.’ ‘Die dingen leer je
in de praktijk, niet op school’, ervaart Rolf. ‘In een casus krijg je alles voorgeschoteld, in de praktijk mis je gegevens.’
lid RvB Sandra Prudon partner A&B Rolf Smid fiscaal assistent Ronald Vermaas
Sandra volgde onlangs de opleiding businesscoach. ‘Ik merkte dat er wat ontbrak. Doordat ik nu beter weet wat ik kan, zit ik met veel meer overtuiging bij de klant.
Ik durf meer.’ ‘En daar gaat het om,’ vult Berendien aan, ‘wat je er in de praktijk mee doet. We zoeken geen schaap met vijf poten, maar willen mensen in een eerder stadium van hun loopbaan bewust maken van waar ze goed in zijn.’
senior manager A&B
‘Dat ik gemakkelijk praat met mensen die ik niet ken, hoor ik vaker’, vertelt Rein
zelfbewust. Zo kwam hij via een bedrijvendag bij BDO terecht. Nu praat hij daar zelf
met studenten over wat ze in de toekomst willen. ‘Belangrijk is dat iemand sociaal is. Als iemand meteen vraagt wat je nou precies verdient, dan weet je eigenlijk genoeg. Het gaat er vooral om dat je jezelf wilt ontwikkelen.’
42
43
52
53
70
71
74
Ideeën en trofeeën Evelyn Allmendinger manager interne bedrijfsvoering Consultancy Daan van den Broek hoofd MC&S Bram Broess medewerker MC&S
‘Hé, hij kent me’, denkt een deelnemertje, als tophockeyer Taeke Takema hem bij zijn voornaam noemt. Op de BDO Hockey Experience krijgen kinderen van relaties de kans om met professionals te hockeyen. Bij de uitnodiging zit een shirt met hun
naam erop. Bram geniet van de reactie: ‘Na een half uur snapt ie ook wel dat zijn
naam op z’n rug staat en dat iedereen ‘m daarom kent! Maar het effect is fantastisch. Of de prijzen iets kleiner mogen, is de enige klacht na die hockeydag. Op de terugweg langs de McDonald’s, bij oma, overal moest die trofee mee naar binnen.’
Alexander Leppink participant Business Development Dick van Onzenoort hoofd kwaliteit beroepsuitoefening BVT Ben Verhulst
‘Wij hoeven zelf niet zo nodig op de daken te staan om te laten zien hoe goed wij wel niet zijn’, vertelt Daan. ‘Maar we moeten wel van ons laten horen wat onze visie is en
wat we in huis hebben.’ ‘En daar mogen we trots op zijn’, vindt Alexander. ‘Als trendsetter op het gebied van innovatie worden onze ideeën vaak gekopieerd.’ Ben is het
daar volledig mee eens: ‘Er wordt continu nagedacht over hoe we de dienstverlening
kunnen verbeteren. Dat is een absolute sterkte die we met z’n allen moeten koesteren.’
participant Consultancy
Alleen weet men dat niet altijd van elkaar. Dick, werkzaam bij Bureau Vaktechniek (BVT), ervaart dat regelmatig. ‘Eigenlijk zou iedereen hier een korte stage moeten lopen zodat men een indruk krijgt hoe het er bij BVT – als spin in het web – aan toe gaat…’ En Evelyn bekent: ‘Vorige week sprak ik iemand uit de AA-praktijk en
toen b esefte ik dat ik geen idee had waar ze mee bezig zijn, hoe druk zij het hebben. Als ik Helder en Accent lees denk ik ook wel eens: Goh, dat ik dat niet al wist… We zijn best een hele professionele organisatie.’
75
Anno 2010 bestaat BDO 75 jaar.
strategische denkproces. Diversiteit kan
en ervaring van meer dan 1000 vestigin-
het medewerkersbestand kijkt, moeten
Een organisatie die kan putten uit de kennis gen in ruim 100 landen. In Nederland
werken ruim 2000 professionals in 27
vestigingen. Met kennis van de business en de regio en gevoel voor ondernemen kunnen we zo ondernemers bijstaan op zowel lokaal als internationaal niveau. Verandering staat centraal in ons vak. Ontwikkelingen gaan razendsnel. We
zijn er dan ook dagelijks mee bezig hoe we morgen onze professie optimaal
ons hierbij verder versterken. Als je naar we nog werken aan de doorstroming van
vrouwen naar de top van de organisatie. De toekomstige bedrijfsvoering zal ook
beïnvloed worden door de discussie over de werkprivé balans die bij de jongere generaties plaatsvindt. Tegelijkertijd
komen de wensen van klanten in een tijd van onbeperkte communicatiemiddelen niet alleen tijdens de traditionele kantooruren binnen.
kunnen blijven inzetten ten dienste van
Momenteel profileren we ons met de
verwerking en -uitwisseling zal steeds
BDO ten voeten uit, en daar willen we
onze klanten. De elektronische gegevens belangrijker worden. Hoe het er in de
toekomst ook uit zal zien, het belang van
onze multidisciplinaire rol als ‘vertrouw-
de adviseur’ zal alleen maar groter worden. In de toekomst willen wij als BDO – nog meer dan voorheen – zorgen voor evenwicht tussen economische, sociale en
milieuaspecten. MVO gaat een steeds
belangrijker onderdeel worden van het
78
slogan ‘Voor vrij ondernemen’. Dat is
de komende jaren verder invulling aan
geven. Als ondernemers te maken hebben met knellende regels, moeten zij ons
weten te vinden. Wij zullen dat probleem
dan samen met hen aanpakken. En daarmee treden we ook naar buiten. Zodat
straks iedereen niet alleen weet wie we zijn, maar ook waar we voor staan. De
belangen van onze klanten, wij doen er wat aan!
We kennen onze historie. Ons verhaal vertelt wie we zijn en wat we willen bereiken. Nu en in de toekomst. Lokaal ondernemerschap in een internationaal netwerk. Betrokken, ondernemend en helder; dat is BDO. Onze mensen staan met beide benen op de grond, zij identificeren zich met de klanten en verdiepen zich in hun wereld, hun business en hun uitdagingen. Van DGA tot beursfonds en van MKB tot non-profit en de publieke sector. We vervolgen het avontuur om samen met onze klanten innovatieve oplossingen te bedenken. Daarbij zijn we niet bang om nieuwe wegen in te slaan en kunnen we complexe vraagstukken uitleggen in heldere bewoordingen. Het is tenslotte ons doel om vanuit onze professie dat te creëren wat zij nodig hebben… Ruimte om te ondernemen!
79