Stichting Wijkcollectie verbindt en inspireert met wijkerfgoed van nu
Stichting Wijkcollectie biedt een platform voor wijkverhalen en bewaart deze als het ‘immaterieel wijkerfgoed van de stad’. Zo worden verhalen zichtbaar, bewaard en gedeeld. Het doel is om van die verhalen te leren en ze in te zetten om verbinding en samenwerking te starten. Verhalen kunnen anderen inspireren, op ideeën brengen en mensen samenbrengen, daarom!
De verhalen van een wijkcollectie zijn vaak zo mooi, die willen we echt aan zoveel mogelijk mensen laten horen. Daarom organiseren we VerhalenCafés, VerhalenWandelingen en maken we samen met bewoners, ondernemers en kunstenaars WijkMusea en zelfs WijkSpeelfilms. Want als mensen elkaars verhalen horen ontstaat er begrip en ook enthousiasme om iets samen te ondernemen. Hiermee wordt de wijk een fijnere plek. Door actief te luisteren naar de verhalen en uitdagingen van bewoners komen we erachter wat er speelt in de wijken en welke veranderingen kunnen bijdragen. Onze droom: een sociaal rechtvaardige stad, vormgegeven door bewoners zelf.
Emanciperen
Hoek van Holland, toe aan verandering
Hoek van Holland is een dorp met een uniek eigen karakter en daarnaast óók een Rotterdamse stadswijk. Daarom maken we ook in Hoek van Holland een wijkcollectie. Een verzameling verhalen over mensen, gemeenschappen, initiatieven of activiteiten die iets vertellen over de identiteit van het dorp; het nieuwe erfgoed van het dorp.
Kleinschalig en zorgzaam
In Hoek van Holland heeft Stichting Wijkcollectie voor de verhalencollectie bijna dertig verhalen verzameld over het leven in het dorp. Mensen met verschillende achtergronden en bezigheden hebben ons verteld wat zij belangrijk vinden in Hoek van Holland. En eigenlijk verschilt dat niet zoveel van elkaar. Want ook al wonen mensen al generatie op generatie in Hoek van Holland, of zijn ze er pas komen wonen, iedereen vertelt ons dat ze het dorpse leven zo fijn vinden. Als we doorvragen noemen de meeste mensen het volgende als kenmerkend en belangrijk voor de dorpse identiteit: de kleinschaligheid, zorgzaamheid en de rust van de natuur.
Bij kleinschaligheid hoort volgens velen dat mensen elkaar kennen, gedag zeggen en een praatje maken als dat kan. Daardoor weet je snel wie je moet hebben als je iets wil regelen. En als je elkaar kent en met elkaar praat dan steek je ook eerder een helpende hand toe als iemand dat nodig heeft. Een prettig gevoel, de wetenschap dat je geholpen zult worden als dat echt nodig is. En waar iedereen niet over uitgepraat raakt; de duinen, de zee, het strand. Wandelen met de hond, surfen maar ook voetballen en rugbyen. Alles wat je buiten kunt doen is in Hoek van Holland fijner.
Donkere wolk
Toch hoorden we ook wel negatievere opmerkingen over het leven in het dorp. Sommigen vinden de veranderingen niet snel genoeg gaan. Met name veranderingen aan bijvoorbeeld het voorzieningen- en winkelaanbod of de beschikbare woningen. Anderen vinden dat de veranderingen juist te snel gaan. Bijvoorbeeld door de vele nieuwe bewoners die onder meer uit Rotterdam komen en zich vestigen in Hoek van Holland. Aan welke zijde men ook staat, iedereen vindt de kleinschaligheid, zorgzaamheid en de rust van de buitenruimte belangrijk. Maar het lijkt alsof de zorgen die sommigen hebben over de toekomst van het dorp, als een donkere wolk boven al het moois van het dorp hangt.
Waarden behouden
Sinds ik hier het afgelopen jaar heel regelmatig ben, komt steeds een zin in mijn hoofd die in Rotterdam ook te lezen is op de gevel van de kunstacademie. Een zin van kunstenaar Willem de Kooning: ‘I have to change to stay the same.’
Dat is misschien ook van toepassing op Hoek van Holland. Om de kleinschaligheid, de zorgzaamheid en de rust van de buitenruimte te behouden, moet misschien iets anders veranderen om daarvan te kunnen blijven genieten. Moet misschien iets in de mensen zelf veranderen om de waarden die men zo belangrijk vindt te blijven behouden? En wat is dat dan precies? Of zit het in toch iets heel anders? Om daar achter te komen strijkt het reizend LeerCircus in april van dit jaar neer, midden in Hoek van Holland.
LeerCircus Hoek van Holland
Het LeerCircus van Stichting Wijkcollectie is niet gevuld met acrobaten of jongleurs of clowns. In dit circus vind je de bewoners uit Hoek van Holland en hoor en zie je hun verhalen.
Vanaf maart 2024 zullen kunstenaars, theatermakers en muzikanten in het dorp verschillende workshops geven en kunstwerken maken. Tijdens deze workshops gaan we samen met bewoners de verhalen uit Hoek van Holland verwoorden, vormgeven en uitbeelden. Dit wordt gebruikt als invulling van het LeerCircus; een bouwwerk dat is ontworpen door kunstenaar Frans van der Horst. In het LeerCircus vinden voorstellingen, kunst, film, muziek en activiteiten plaats voor en door bewoners van De Hoek. Om te leren van elkaars verhaal.
Nicole van Dijk, directeur-bestuurder Stichting Wijkcollectie
Doe mee met het LeerCircus!
Doe mee!
• We starten op 7 maart met een VerhalenWandeling & VerhalenCafé door het dorp.
• In maart zijn er tien workshops waar jij aan mee kunt doen.
• In april bouwen we het LeerCircus op en wordt deze gevuld met voorstellingen.
Wil je meedoen of op de hoogte blijven?
Stuur een berichtje naar 06-42519366. Of mail naar info@wijkcollectie.nl. We houden je ook op de hoogte over het LeerCircus via het Facebook en Instagram account van de Wijkcollectie. Voor meer informatie kijk op www.wijkcollectie.nl
Verhalen uit
Hoek van Holland
Stichting WIjkcollectie verzamelt verhalen van bewoners en hun initiatieven. In Hoek van Holland zijn al bijna dertig verhalen opgehaald, 15 verhalen zijn in samenwerking met Welzijn op de Hoek tot stand gekomen. Al deze verhalen zijn nu onderdeel van het nieuwe erfgoed van het dorp.
Zwembad Hoek van Holland Hoek van Holland nr. 0001
Zwembad Hoek van Holland, in de volksmond ‘het Hoekse Badje’ geheten, is geopend van mei t/m augustus. Vanaf het bestaan in 1966 is het een ontmoetingspunt voor dorpsbewoners. In de zomermaanden zijn er ook bezoekers uit de rest van de regio te vinden.
“Vroeger lag het zwembad tussen de duinen en het grasveld in, nu staan er huizen omheen”, vertelt Gerrit Neuman, badmeester bij het zwembad sinds 1980. “Ze zeggen wel eens, wie legt er nou een buitenbad aan in een woonwijk! Dan vertel ik dat het andersom is, eerst was er een bad en later een woonwijk.”
Het hele seizoen komt een vaste club senioren dagelijks banen zwemmen en een kopje koffie drinken. Luis Ramos, locatiemanager: “Mensen komen hier in hun badjas op de fiets naar toe. De caissières uit Rotterdam moeten daar heel hard om lachen. Volgens mij is dat heel dorps.” Ook voor kleine kinderen is het zwembad geschikt. “Het is hier een veilige omgeving voor de kinderen omdat er toezicht is.”
Er is een foodtruck en er vinden verschillende activiteiten in het zwembad plaats, zoals een badkuipenrace, kampeernachten of een luchtkussenfestijn. Het zwembad blijft in ontwikkeling. “We willen het hier nog aantrekkelijker maken, zodat het een unieke en herkenbare plek is voor dorpsbewoners én toeristen.”
Mees van Dijk, jongerenwerker
Welzijn op de Hoek
Hoek van Holland nr. 0002
Mees van Dijk is jongerenwerker bij Welzijn op de Hoek, onderdeel van Stichting Humanitas. Hij ondersteunt, geeft advies en helpt jongeren bij het organiseren van activiteiten. Ook is hij het aanspreekpunt voor organisaties en verenigingen in en rond het dorp.
“Ik vind het belangrijk om het positieve geluid van de jongeren te laten horen.”
“Als jongerenwerker ben ik zichtbaar voor het hele dorp. Ik houd me bezig met het mentale, sociale, emotionele en fysieke welbevinden van kinderen, tieners en jongeren tussen de 10 en 23 jaar.” De jongste groep spreekt Mees op de drie basisscholen in Hoek van Holland, waar hij ook zichtbaar is voor ouders en professionals. De jongeren ontmoet hij op diverse plaatsen: op straat, op scholen, bij verenigingen of in de buurgemeenten. Vaak sluit hij aan bij activiteiten waar jongeren samenkomen en onderhoudt hij contact met andere jongerenorganisaties en VO-scholen in naastgelegen gemeenten.
Jongeren in Hoek van Holland voelen zich verbonden met het dorp. “In Hoek van Holland komen jongeren vaak samen in het Huis van de Wijk De Hoekstee of bij
Recreatieoord Hoek van Holland
Hoek van Holland nr. 0004
Recreatieoord Hoek van Holland is al ruim 100 jaar een plek van rust en ruimte voor een hechte, grotendeels Rotterdamse, gemeenschap. Vanaf 2024 nemen de seizoensbewoners stapsgewijs het beheer over van gemeente Rotterdam.
De meeste seizoensbewoners hebben een bijzondere band met het recreatieoord. Zo schreef Mario Bruijns twee boeken over de geschiedenis van het recreatieoord: De Houten Kampeerstad van Rotterdam aan Zee, deel 1 en 2. Joyce Buursema komt hier al vanaf haar geboorte. “Het is hier heel dorps, dat is de charme, de identiteit van ‘De Hoek’.” Belangrijk vinden
verenigingen. Ze kennen elkaar en staan voor elkaar klaar.” Een groot deel van de jongeren heeft een bijbaan, bijvoorbeeld bij tuinders, de supermarkt of De Hoekstee. Ook zetten jongeren zich vrijwillig in bij diverse verenigingen. “Ik vind het belangrijk om het positieve geluid van de jongeren te laten horen. Zij moeten de kans krijgen zichzelf te laten zien.”
Strand Hoek van Holland
Hoek van Holland nr. 0003
Het strand van Hoek van Holland is een belangrijk onderdeel van het dorp. Er komen bewoners uit Hoek van Holland en toeristen uit Rotterdam, ‘s-Gravenzande en Duitsland. Al deze mensen komen om te recreëren, ontspannen én vissen. Door de komst van het nieuwe metrostation Hoek van Holland Strand, zien lokale strandbezoekers dat het aantal toeristen en dagjesmensen uit vooral Rotterdam is toegenomen.
“Het strand is een geliefde plek”
Het strand is een geliefde plek onder wandelaars en natuurliefhebbers. Ook hondeneigenaren, watersporters en horeca bezoekers weten het strand te vinden. “Ik kom hier vaak met mijn vrouw en zoontje op het strand”, vertelt een wandelaar. “Je kunt hier heerlijk vis eten bij verschillende restaurants.” Een andere wandelaar vindt het gebied wel heel erg veranderd sinds hij hier woont. “De industrie in het havengebied is de afgelopen veertig jaar sterk ontwikkeld. Dat geeft wel een heel ander beeld.”
Op de Pier van Hoek van Holland verzamelen zich altijd meerdere vissers. “Dit is een van de weinige plekken in Nederland waar je nog zeebaars kunt vangen.” Overbevissing in het gebied is volgens de vissers een groot probleem. “Via zenders in staarten worden hele scholen zeebaars met netten opgespoord en gevangen. Tegenwoordig moet je veel meer geduld hebben wil je nog een vis kunnen vangen, ze worden steeds zeldzamer.”
Stichting Fort aan den Hoek van Holland
Hoek van Holland nr. 0005
Stichting Fort aan den Hoek van Holland is opgericht in 1985 en heeft als doel het conserveren, bewaren en doorvertellen van het militaire erfgoed in het gebied rond Hoek van Holland. Vanaf de locaties Bunker Bremen en Bunker Hamburg runt de stichting het Nederlands Militair Kustverdedigingsmuseum. Op realistische wijze toont het museum de verschillende militaire periodes uit de geschiedenis. Op zaterdag zijn de bunkers geopend voor het publiek en op afspraak biedt de stichting diverse educatieve programma’s aan.
“Hoek van Holland is een relatief jong dorp”, vertelt Hans van Aalst, voorzitter van de stichting. “Toen de Nieuwe Waterweg werd gegraven, moest die beschermd worden tegen eventuele vijanden. In 1887 werd het Fort aan den Hoek van Holland gebouwd en in gebruik genomen. Daarna volgde de verdere ontwikkeling van het dorp. Veel Hoekenezen hebben een band of familiegeschiedenis met het militaire en maritieme erfgoed vanwege het werk bij de kustverdediging of de veerdiensten.”
de huidige seizoensbewoners dat de sfeer behouden blijft. “Ze moeten de identiteit hier koesteren. Dat geldt voor het recreatieoord én voor het dorp.”
Ook recreanten Martin en zijn moeder Marjo de Jong hebben een huisje op het recreatieoord. Het huisje van Marjo werd in 1951 door haar vader gebouwd. Net als Mario en Joyce vinden zij het belangrijk dat het dorpse karakter behouden blijft. “Het moet een plek zijn voor normale mensen.”
In 2023 is door de recreanten de coöperatieve vereniging ONS Recreatieoord opgericht. Voorzitter Yoek Kouwenhoeven is de vierde generatie van zijn familie op het recreatieoord. “In 2024 gaan 1.100 leden samen het algemene beleid bepalen. We hebben bewust voor een democratisch systeem gekozen. Je moet het hier toch met elkaar zien te rooien.”
Hans is sterk gehecht aan het dorp, net als veel andere dorpsbewoners in ‘de Hoek’. Wel heeft Hoek van Holland behoefte aan een impuls. “Je moet als dorp ook vooruitgaan, je kunt niet alleen behouden. De winkelstand is slecht en er is weinig woningaanbod voor jongeren. Daar moeten we het op termijn juist van hebben.”
Nr. 0004
Zorgen voor elkaar
Tom Plooij, zaalvoetbalvrijwilliger Hoek van Holland nr. 0020
In Huis van de Wijk ‘De Hoekstee’ in Hoek van Holland kunnen jongeren elke vrijdagavond zaalvoetballen. Vrijwilliger Tom Plooij begeleidt de jongeren bij het voetbal, samen met jongerenwerker Mees van Dijk. Naast het zaalvoetbal is er voor de jongeren niet veel anders te doen, aldus Tom. “Er zou door de gemeente meer geïnvesteerd moeten worden in activiteiten voor jongeren. Daar liggen veel kansen. Een jongerenhub die dagelijks open is zou veel voor ze betekenen. De jongeren hangen nu rond omdat ze niks te doen hebben. Je moet voorkomen dat de energie tussen de oudere bewoners en de jeugd de verkeerde kant op gaat. Daarom moet je met de jongeren in contact blijven en ze iets te doen geven.”
“Je moet met de jongeren in contact blijven en ze iets te doen geven.”
Tom is in Hoek van Holland opgegroeid en zou er graag willen blijven wonen. Hij heeft genoeg ideeën voor het dorp. “De recente investeringen zijn vooral gedaan in het gebied rond het strand. Maar het is belangrijk om ook het dorp in die ontwikkelingen mee te nemen. Het echte Hoekse dorp is ook nodig aan een opknapbeurt toe. Met een aantrekkelijke dorpskern creëer je voor toeristen een plek om naartoe te gaan in de zomer, naast de boulevard en het strand. Als het dorp wordt opgekrikt, kun je mee in de positieve stroom.”
Özge Arslan
Hoek van Holland nr. 0015
De dertienjarige Özge Arslan woont sinds 2017 in Hoek van Holland en zet zich in voor andere kinderen. Özge vond het vooral leuk om in de achtertuin te spelen. Maar na een jaar kon dat niet meer. “Sommige buren vonden het niet prettig dat er kinderen speelden in de tuin. Ook de trampoline mocht niet meer.” Dat vindt ze jammer, want daar was ze juist zo blij mee. “Ik hoop dat het nog gaat veranderen, want het is toch onze tuin.”
Ook de speeltuin vlak bij haar huis blijft vaak ongebruikt omdat de buren er last van hebben. “Dat is zonde, want veel kinderen willen graag buitenspelen. Veel mensen in de buurt zijn ouder en vinden het niet fijn om geluid van de kinderen te horen.” Özge vindt het daarom belangrijk dat er meer ruimte voor kinderen komt. “Een speeltuin dichtbij huis is belangrijk, want wij mogen op onze leeftijd niet ver van huis.”
Omdat Özge veel tijd thuis doorbrengt, bedenkt ze allerlei acties om kinderen te helpen. Ze maakt armbandjes die ze verkoopt voor het goede doel. Daarnaast presenteert Özge bingomiddagen voor kinderen. “Dat is best spannend, want dan zitten er wel vijftig kinderen naar je te kijken.”
“Özge vindt het daarom belangrijk dat er meer ruimte voor kinderen komt”
Emanciperen & groeien
Samen vieren & genieten
Mo en Dairo
Hoek van Holland nr. 0021
Samen met hun familie verhuisden Mo (20) en Dairo (19) naar Hoek van Holland. “We hebben hier een vaste vriendengroep”, vertelt Mo. “De meesten komen uit Rotterdam en we zijn bijna als familie voor elkaar.” De vrienden ontmoeten elkaar op verschillende plekken in het dorp, bijvoorbeeld bij ‘de Kooi’, waar ze voetballen tot het donker wordt, of in de schuur van Mo. Daar heeft hij een kleine studio gebouwd waar de jongeren beats maken, rappen en freestylen. “We houden erg van muziek maken. Gewoon uit je hoofd beginnen, dan kom je vanzelf in een creatieve flow.”
In de zomer vinden ze het leuk om in Hoek van Holland te wonen, maar in de winter is het er wat saai. Op vrijdag gaan de vrienden vaak naar het zaalvoetbal in Huis van de Wijk ‘De Hoekstee’. Verder komen ze er weinig, omdat er vooral veel ouderen komen. Daarom zijn de jongeren op zoek naar een eigen plek. “We zijn met een groep jongeren bezig om een jongerenhub op te zetten”, vertelt Mo. “Hiervoor zijn we in gesprek met de gemeente. Als we een locatie hebben, willen we er sowieso een studio bouwen en er een pooltafel neerzetten. Er wonen veel jongeren die bezig willen zijn en er is veel energie.”
“Er wonen veel jongeren die bezig willen zijn en er is veel energie.”
De Hoek’stayers
Hoek van Holland nr. 0010
Bij een cursus empowerment & bewegen leerden ze elkaar kennen: dertien bewoners uit Hoek van Holland met allemaal, zoals ze het zelf zeggen, een flinke rugzak. Sinds 2013 komen ze elke donderdag samen in Huis van de Wijk ‘De Hoekstee’ en noemen ze zichzelf de Hoek’stayers. De Hoek’stayers ondernemen samen van alles. Van knutselen en koffiedrinken, tot samen naar het strand of het tuincentrum. Ook volgen ze allerlei cursussen en workshops. Af en toe komt er een nieuw clublid bij. “Het moet dan wel van beide kanten klikken natuurlijk.”
Mooier & beter Ondernemen & doen
Mir Visser
“Door anderen blij te maken met kleine dingen ben ik zelf ook weer blij.”
Historisch Genootschap
Hoek van Holland
Hoek van Holland nr. 0009
Historisch Genootschap Hoek van Holland organiseert lezingen over de geschiedenis van het dorp en werd opgericht in 2014. Mir Visser, secretaris, doet onderzoek naar het dorp en schrijft artikelen voor de website van het genootschap. De leden hebben een lange geschiedenis met De Hoek, vertelt Mir. “Sommige mensen wonen hier al generaties lang, of werken al tientallen jaren voor de ferry die hiervandaan naar Engeland vaart.”
Hoek van Holland ontstond door het graven van de Nieuwe Waterweg. De baggeraars kwamen hiervoor uit Hardinxveld-Giessendam en Werkendam. Na het uitgraven bleven arbeiders achter om de haven op diepte te houden en uiteindelijk ontstond hieruit het huidige dorp. “In ’s-Gravenzande hebben ze de identiteit van het Westland. Rotterdam heeft een havenidentiteit. Zoiets hebben wij niet, wij bungelen er tussenin.”
Door onderzoek, het digitaliseren van weekblad De Vuurtoren en het aanleggen van een fotodatabase wil het genootschap het Hoekse geheugen opbouwen. Continuïteit is hiervoor belangrijk. Daar ligt nog een uitdaging. Mir: “Mensen motiveren en zaken organiseren blijft moeilijk, maar er is goed contact met organisaties zoals de museumcommissie en het Stadsarchief. Als wij ophouden met bestaan gaat onze collectie naar het Stadsarchief. Dan ligt het wel in Rotterdam en niet hier.”
“De wereld kan heel hard zijn. Je hebt dan een club nodig waarmee je samen sterk kunt staan.” De Hoek’stayers vinden saamhorigheid, gezelligheid en steun bij elkaar. Als iemand ziek is gaan ze bij elkaar langs of brengen ze iets te eten. “We staan altijd voor elkaar klaar. Ik vind het erg fijn als ik mensen kan helpen. Als ik me nutteloos voel word ik somber. Door anderen blij te maken met kleine dingen ben ik zelf ook weer blij.”
In de toekomst willen de Hoek’stayers graag een eigen plek. Een ruimte waar ze samen kunnen zijn, maar waar ook sportlessen en workshops gegeven kunnen worden. “Maar dan wel op maat, zodat iedereen kan aansluiten.”
iCOON Hoek van Holland
Hoek van Holland nr. 0011
Toen beeldend kunstenaar Helma Vlemmings in 2011 met haar partner Ard Bezemer naar Hoek van Holland verhuisde, zocht ze een nieuwe uitdaging. Negen jaar later zetten Ard en Helma in een bunker in de duinen een museum voor minimalistische kunst en design op.
Helma: “In Nederland is nog geen museum voor minimalistische kunst, terwijl er een mooi aanbod is. iCOON moet een fijne plek worden om te beleven, misschien wel een hotspot. Iets waar Hoek van Holland van gaat stralen, of je nu wel of niet iets hebt met moderne kunst.” Voor Helma lijkt Hoek van Holland op het Rotterdam van dertig jaar geleden. “Het dorp is de underdog van de grote stad. Het is een plek met potentie, maar je moet wel de parels leren vinden. Dan kun je een heel andere kant van Hoek van Holland zien. Die bijzondere plekjes mogen gewoon wat meer gaan glanzen, zodat alles met elkaar verbonden wordt.”
“Iets waar Hoek van Holland van gaat stralen...”
Helma zoekt graag de samenwerking. In 2022 was iCOON onderdeel van de viering van 150 jaar Nieuwe Waterweg. Ondertussen werkt het stel hard verder aan de (op)bouw van het museum. “We zijn niet vermogend, maar stoppen onze tijd en spaargeld er met liefde in. Het is een ontdekkingsreis: ontdekken wie we mogen en kunnen zijn.”
Chateau du Lac
Hoek van Holland nr. 0012
Landgoed Chateau du Lac ligt aan de rand van Hoek van Holland en staat vol met bijzondere bouwwerken. Piet van der Meer (78) stelt het landgoed op afspraak open voor publiek. Piet: “Mijn zoon Dennis bouwt alle gebouwen en ik vul ze met oude spullen.”
Piet, afkomstig uit het Westland, verzamelt alles wat oud is en uit het Westland komt. Vooral voorwerpen uit kerken, oude scholen en scheepvaartkantoren. Voordat ergens een pand wordt gesloopt, wordt Piet gebeld of hij nog ergens belangstelling voor heeft. Vrijwel altijd komt hij met iets thuis. “Met de voorwerpen wil ik graag een beeld geven van hoe mensen vroeger leefden in de streek.”
Piet heeft altijd fresia’s gekweekt. Zijn zoon Dennis heeft het bedrijf inmiddels overgenomen, maar wilde vanuit zijn huis niet tegen de lelijke kassen aankijken. Dus bouwde hij van oude materialen schuren, torens en andere klassieke bouwwerken. Piet kan het niet laten om de gebouwen te vullen met voorwerpen. “Het verzamelen is echt een verslaving”, zegt hij. “Ik heb een heleboel dingen uit kerken en werven verzameld”, vertelt Piet. “Bijvoorbeeld dat torentje, dat komt van Gusto: een scheepswerf die veertig jaar geleden failliet ging. Dat torentje lag bij een boer in Schiedam. Mijn zoon heeft het toen hier opnieuw opgebouwd.”
Elma Schellevis-Opeña
Hoek van Holland nr. 0013
Elma Schellevis-Opeña is beheerder bij Huis van de Wijk De Hoekstee in Hoek van Holland. Samen met assistent-beheerders en vrijwilligers maakt ze verschillende activiteiten mogelijk voor de bewoners van het dorp.
Elma werd geboren in de Filipijnen en kwam in 2006 naar Nederland. Ze trouwde met een Westlander en woont samen met haar gezin in Hoek van Holland. “In het begin had ik grote moeite om werk te vinden”, vertelt Elma. “Uiteindelijk ben ik als vrijwilliger gaan werken.” In 2018 kreeg Elma een baan bij ‘De Hoekstee’ en ontwikkelde zij zich tot beheerder van het Huis van de Wijk. Ondanks diverse uitdagingen blijft Elma positief. “Als ik bij iemand een oprechte glimlach zie, ben ik gelukkig. Dan weet ik dat ik iemand heb kunnen helpen.” Desondanks krijgt ze wel eens te maken met negatieve reacties. “Dan denk ik altijd aan de woorden van mijn vader: je kunt niet controleren hoe iemand jou behandelt, maar je hebt zelf wel de controle over hoe je met andere mensen omgaat.”
In Hoek van Holland vindt Elma de mensen behulpzaam en vriendelijk. Het dorp is Elma’s nieuwe thuis geworden. “Ik kan nog altijd zeggen dat Hoek van Holland de plek is waar ik zonder zorgen en in alle rust kan wonen.”
“Als ik bij iemand een oprechte glimlach zie, ben ik gelukkig. Dan weet ik dat ik iemand heb kunnen helpen.”
Tineke Noordzij
Hoek van Holland nr. 0014
Kunstenaar Tineke Noordzij woont in Hoek van Holland en geeft workshops in intuïtief en experimenteel tekenen en schilderen. Sinds de oprichting in 2018 is Tineke lid van het KUZhuis (KUnstenaars aan Zee), een kleine galerie in Hoek van Holland. “Tot de tijd dat het oude pand gesloopt wordt hebben een groep Hoekse kunstenaars geregeld dat het een plek voor kunst en cultuur kon worden.”
De kunstenaars exposeren in de galerie en geven verschillende workshops. Ook zet het KUZhuis zich in voor verbinding met de Hoekse bevolking. Tijdens de jaarlijkse zomerexpositie kunnen (seizoens) bewoners van Hoek van Holland en het recreatieoord een kunstwerk inleveren en exposeren. Hier ziet Tineke kansen, vooral voor het aantrekken van ouderen. “Er komen wel ouderen, maar ik geloof dat we nog veel meer voor deze doelgroep kunnen betekenen.”
Volgens Tineke kunnen investeringen het dorp een goede impuls geven: “Voor een plein met terrassen of een gezellige winkelstraat. De gemeente heeft onvoldoende aandacht voor de behoeften van het dorp. Voor veel uitdagingen wordt een oplossing van buiten gezocht.” Het voordeel van Hoek van Holland is dat het een klein dorp is. “Je kunt alles overzien. De mensen kennen elkaar en je weet bij wie je moet aankloppen als je iets voor elkaar wil krijgen.”
Peter de Krom
Hoek van Holland nr. 0007
Hoekenees Peter de Krom woont inmiddels in Rotterdam, maar is nog bijna dagelijks te vinden in zijn geboortedorp. Daar zet hij zich in voor de herbestemming van militair erfgoed met zijn stichting Stelling 33.
Tot zijn 24ste woonde Peter in Hoek van Holland. ‘s Nachts legde hij het dorp vast met zijn camera. Voor een studie aan de kunstacademie verhuisde hij naar Breda, maar kwam geregeld terug. “Ik ging als een buitenstaander naar mijn geboorteplaats kijken en zag alle gekkigheden opeens veel beter. Daar wilde ik iets mee, dus legde ik het vast.” In 2020 werden Peters foto’s van De Hoek getoond in een overzichtstentoonstelling in Kunsthal Rotterdam.
“Ik ging als een buitenstaander naar mijn geboorteplaats kijken en zag alle gekkigheden opeens veel beter.”
Vanwege zijn gezondheid moest Peter stoppen met fotografie. Zijn hobbymatige interesse voor bunkers werd serieuzer en zo rolde hij naar eigen zeggen ‘dieper de bunkers in’. Als adviseur voor het Zuid-Hollands Landschap bekijkt Peter hoe je op een laagdrempelige manier erfgoed kunt bewaren met behoud van de ecologische voordelen van de bunkers. In 2013 richtte hij Stichting Stelling 33 op om te onderzoeken hoe militair erfgoed in Hoek van Holland weer gebruikt kon worden. Inmiddels beheert de stichting acht bunkers, één vakantiebunker en twee stellingen in het Westland.
Wijkbewoner Denise Stoop
Hoek van Holland nr. 0016
In 2011 verhuisde Denise van Schiedam naar Hoek van Holland, omdat haar zieke moeder een gelijkvloerse woning nodig had. Het dorp werd al snel hun thuis en Denise is gebleven. Sinds kort is Denise met haar man en twee dochters verhuisd naar een grotere woning. “Mijn twee meiden hebben nu ieder een eigen kamer. Wat fijn is want Maurene en Aileen zijn heel verschillend.”
Denise heeft bewust gekozen om niet te werken. “Vanwege mijn autisme kan ik snel overprikkeld raken, waardoor werken niet altijd haalbaar is.” Haar dagen zijn gevuld met het huishouden, creatieve hobby’s, uitstapjes naar de bibliotheek en de opvoeding. “Ik haal hier veel voldoening uit, hoewel het soms ook behoorlijk pittig kan zijn.”
Het is haar thuis en een plek waar ze zich fijn en comfortabel voelt.
Hoek van Holland betekent voor Denise meer dan alleen haar woonplaats. Het is haar thuis en een plek waar ze zich fijn en comfortabel voelt. Ze mist wel het contact met andere moeders in het dorp. “Mijn autisme maakt het moeilijker om contact te maken met anderen. Er zijn hier ook geen activiteiten voor jonge moeders die dat gemakkelijker voor mij zouden maken. Dat sociale stukje mis ik in het dorp, in de stad heb je dat meer.”
De Inloop
Hoek van Holland nr. 0017
Pastor Leny Lievaart startte in 2007 samen met vrijwilligers in de Dorpskerk een inloop voor mensen voor wie het leven niet zo eenvoudig is: mensen in eenzaamheid en mensen met sociale, psychische of maatschappelijke problemen. De Inloop werd een plek waar je naartoe kunt als het leven even te zwaar is, of als je onder de mensen wil zijn.
Iedere dinsdag is De Inloop geopend voor een praatje, koffie of thee en allerlei activiteiten. Er wordt muziek gemaakt, geknutseld, getekend, gesjoeld en er worden verschillende vieringen en uitjes georganiseerd. Elke tweede dinsdag van de maand kunnen mensen er met elkaar eten.
“We staan open voor iedereen”
Coördinator Denise Milort: “Bij De Inloop kunnen mensen hun verhaal kwijt en kunnen wij ze ondersteunen. Even een momentje van gezelligheid en saamhorigheid, even uit de dagelijkse sleur zonder verplichtingen en naar elkaar omkijken: dat is waar het hier om draait.”
Ondanks dat de deuren open staan, merkt Denise dat de drempel om een kerk binnen te stappen soms hoog is. “Bij De Inloop zijn we vrij van ons geloof en staan we open voor iedereen. Er is veel eenzaamheid, vooral achter gesloten deuren. Ik denk dat het helpt als ze weten dat hier altijd mensen zijn en ze ergens terecht kunnen.”
Michel Gerlach
Hoek van Holland nr. 0018
Michel Gerlach verhuisde op zijn dertiende vanuit zijn geboorteplaats Rotterdam naar Hoek van Holland. In Ontmoetingscentrum Hoekse Brink helpt hij vijf dagen per week ouderen hun gezondheid te verbeteren middels dagbesteding.
“Het is de sociale cohesie, het ons kent ons wat het voor mij prettig maakt.”
De ouderen doen allerlei activiteiten en spelletjes, er wordt gezellig geknutseld of ze maken samen een wandeling. Twee dagen per week begeleidt Michel ook de gymles en doet hij geheugentraining. Een visuele beperking maakte het werk als als meubel- en fietsverkoper voor Michel onmogelijk. Nu helpt Michel mensen op een andere manier. “Ik heb naar iets gezocht dat dicht bij mijn hart lag. Toen ben ik begonnen in de huiskamer van Humanitas.”
Michel vond zijn verhuizing van Rotterdam naar Hoek van Holland wel wennen maar uiteindelijk voelt hij zich thuis. “Het is de sociale cohesie, het ons kent ons wat het voor mij prettig maakt.” Een beetje meer levendigheid in het centrum zou wel voor meer balans zorgen, vindt hij. “De metrolijn heeft aantrekkingskracht op mensen. Maar als je met de metro aankomt op het strand, sla je het centrum over. Terwijl het dorp een bron is van mooie verhalen. Als ik met de ouderen van Humanitas door het dorp loop en hun verhalen hoor, denk ik: die mensen van buiten missen echt iets moois.”
De Schuilplaats Kookt
Hoek van Holland nr. 0019
Vanuit familiekerk de Schuilplaats begon Hans Jonas met koken voor mensen die het moeilijk hebben. Sinds 2019 kunnen zij op dinsdag aanschuiven voor een warme maaltijd in Huis van de wijk ‘De Hoekstee’.
In een gesprek met zijn zoon constateerde Hans dat er tamelijk veel armoede is in zijn woonplaats Hoek van Holland. Bij het zoeken naar een oplossing kwamen ze al snel op het uitdelen van maaltijden. In de keuken van zijn oudste zoon bereidde Hans samen met zijn familie het eten. “Het project groeide zo hard, dat we soms voor wel dertig mensen eten
Biljartclub Europoort
Hoek van Holland nr. 0006
In Huis van de Wijk De Hoekstee is sinds 1987 Biljartclub Europoort gevestigd . De club heeft een belangrijke sociale functie voor ouderen in het dorp. “We zijn een vereniging met ongeveer zeventig leden, dat is vrij groot in het dorp”, vertelt Toon Willemsen, voorzitter van de vereniging.
Het sociale aspect is erg belangrijk. “Wat ons bindt is het biljarten. Het allerbelangrijkste is echter het contact onderling en dat we een plek bieden aan de ouderen onder ons.” Wil Jansen is al twintig jaar lid bij de vereniging en voor hem is het biljarten een echte dagbesteding. “Ik ben alleenstaand en op mijn leeftijd is het dan heel prettig om een plek te hebben om iedere dag naar toe te gaan.”
In 2018 moest de club uit noodzaak een sportvereniging worden vanwege de huurverhoging in De Hoekstee. De prijs van de contributie werd verhoogd, waardoor de drempel voor sommige ouderen hoger werd om lid te worden. “Dat is wel een bezwaarlijk iets”, vertelt penningmeester Bert Brander, “doordat wij nu een sportvereniging zijn wordt het sociale aspect vaak vergeten.” Gelukkig draagt het dorp de vereniging een warm hart toe: “We hebben een keer via de jaarlijkse haringveiling een bedrag mogen ontvangen van de ondernemers in het dorp, daar zijn we erg dankbaar voor.”
“Het allerbelangrijkste is echter het contact onderling en dat we een
plek bieden aan de ouderen onder ons.”
stonden te maken”, vertelt Hans. Na subsidie van gemeente Rotterdam verplaatste ‘De Schuilplaats Kookt’ naar Huis van de Wijk ‘De Hoekstee’. Hans, zijn vrouw, kinderen en aanhang zetten daar de tafels klaar, bereiden al het eten en doen gezamenlijk de afwas.
Inmiddels schuiven er op dinsdag wel zestig mensen aan. Maaltijden kunnen ook worden meegenomen en bij binnenkomst ligt er fruit klaar. Hans is 73 jaar en heeft inmiddels een meer coördinerende rol, waarbij hij wordt geholpen door vrijwilligers. “Ik ben niet zo’n prater, maar als ik eenmaal over dit project begin te vertellen, ben ik ontzettend enthousiast. Het zit in mijn hart en ik wil het bij iedereen promoten.”
Piet Heijstek
Hoek van Holland nr. 0008
Bewoner Piet Heijstek zet zich graag in om het duingebied van Hoek van Holland rustig en schoon te houden. Aan de doodlopende weg waar Piet woont heeft hij een bord geplaatst: ‘Na de seks rommel meenemen’. Sommige heren gebruikten het straatje als afwerkplek en laten de bijkomende rotzooi vervolgens liggen. “Dat stuitte me tegen de borst. Vandaar dat bord.” De nieuwe metrolijn draagt gelukkig bij aan een rustiger woonomgeving voor Piet. “De straat is nu alleen nog voor bestemmingsverkeer. Dat houdt veel ongewenste bezoekers tegen.”
Piet woont met veel plezier in De Hoek. “Ik werkte als onderwijzer op een basisschool en ons huis stond in een leuke en gezellige buurt. Iedereen kende elkaar. Nu worden er veel woningzoekenden vanuit Rotterdam in de wijk geplaatst. Door de bouw van nieuwe wijken is het oubollige en gezellige gevoel in het dorp verdwenen”, zegt hij. “Het ons-kent-ons gevoel is weg. Ik ben een einzelgänger geworden. Wij komen niet veel meer in het centrum. Mijn plek is nu in en om mijn huis.”
De metroverbinding zal veel veranderen. In de toekomst zal De Hoek wel meer een forensendorp worden, denkt Piet. “De gemeente heeft te weinig oog voor voorzieningen die hier nodig zijn. De prioriteiten liggen helaas altijd in Rotterdam.”
Sibel Arslan
Hoek van Holland nr. 0022
De Turkse Sibel Arslan uit Den Haag miste een dorps gevoel en verhuisde in 2018 met haar gezin naar Hoek van Holland. Inmiddels heeft Sibel in Hoek van Holland haar thuis gevonden en werkt ze als verzorgster in het Bertus Bliekhuis.
Het wonen in Hoek van Holland was in het begin behoorlijk spannend, aldus Sibel. “Ik kende niemand en had geen netwerk. In het eerste jaar werden er geregeld eieren tegen de ramen van het huis gegooid en zelfs een keer met stenen. Dat zorgde ervoor dat ik me soms niet veilig voelde.” Sibel ging in gesprek met de politie en zo werd het gezin geholpen. Na twee jaar voelde Sibel zich echt thuis in De Hoek.
Alesja Trofmovica
Hoek van Holland nr. 0023
In 2020 verhuisde de uit Letland afkomstige Alesja Trofmovica met haar vier kinderen van een appartement op de derde verdieping van een flat in Feijenoord naar een huisje in Hoek van Holland met een voor- en achtertuin. Dat het Hoek van Holland werd was min of meer toevallig. “Op Woonnet Rijnmond vond ik een woning dicht bij het strand. Een gok, want ik was nog nooit in Hoek van Holland geweest.”
Om meer te weten over haar nieuwe woonplaats ging Alesja naar Huis van de Wijk ‘De Hoekstee’. “Daar legde sociaal makelaar Anniek Ammerlaan mij alles uit over kinderactiviteiten en cursussen die ik kon volgen in De Hoekstee. Nu volg ik via gemeente Rotterdam een cursus Nederlands in een ochtend- en avondgroepje.”
Alesja wilde ook graag anderen helpen in het dorp. “Voor mij is werken in de natuur rustgevend. Ik werk vaak in tuintjes van oudere mensen. Zij nemen de tijd voor mij en praten langzaam zodat wij elkaar goed begrijpen. Voor mij is het ook leuk, ik leer Nederlands, help de mensen en geniet van het groen.”
Hoewel het een grote stap was verlangen de kinderen niet terug naar het appartement in Feijenoord. “Mijn kleinste zei al snel tegen mij: ‘Mama, het is net een sprookje. Ik wil hier blijven.’
Magda Serruys
Hoek van Holland nr. 0024
Als jonge twintiger kwam de van oorsprong Poolse Magda Serruys iedere zomer naar Hoek van Holland om geld te verdienen in de kassen van het Westland. Ze trouwde met een Hoekenees en samen kregen ze twee kinderen. Magda heeft het naar haar zin in Hoek van Holland. Ze is hier gelukkig, haar straat is gezellig. “Ik heb een buurvrouw bij wie ik altijd mag aankloppen als er iets is.”
“Door het leren van een nieuwe taal leer je ook de cultuur kennen en raak je verbonden met een land.”
“De mensen leerden ons kennen en nu hebben we goed contact met alle buren. Inmiddels heb ik hier veel vrienden en buren waar ik heel blij mee ben.
Sibel vindt het belangrijk dat ze de taal goed kan spreken, dus gaat ze naar Nederlandse les bij Huis van de wijk ‘De Hoekstee’. “Voor mezelf, maar ook zodat ik mijn kinderen zo goed mogelijk kan helpen in de toekomst. Ik ben echt gelukkig hier en blijf hier tot mijn dood wonen.”
“De mensen leerden ons kennen en nu hebben we goed contact met alle buren. Inmiddels heb ik hier veel vrienden en buren waar ik heel blij mee ben.”
Magda startte al snel met het geven van taallessen aan Poolse arbeidsmigranten bij haar thuis. Later zette ze samen met een vriendin de Bravo School op. “Nu zie ik vaker migranten uit landen als Roemenië, Bulgarije, Letland en Litouwen. In veel gevallen is het een verplichting vanuit de werkgever om Nederlands te leren, ook als arbeiders hier tijdelijk komen werken.”
“Door het leren van een nieuwe taal leer je ook de cultuur kennen en raak je verbonden met een land. Dat is voor migranten heel belangrijk, want het geeft ze een gevoel van zelfredzaamheid en erbij horen.” Magda is trots als zij leerlingen kleine stapjes ziet nemen in hun zelfredzaamheid. Bijvoorbeeld in een winkel, of bij het gemeentehuis. “Daar doe ik het voor.”
Roy Raghoe
Hoek van Holland nr. 0025
Roy Raghoe volgt het éénjarige traject van Stichting Ontmoeting in Hoek van Holland. De Ontmoeting biedt een begeleidingstraject aan cliënten in de zoektocht naar een werkplek en woonplaats.
In 1991 verhuisde Roy vanuit Suriname naar Nederland. Nadat hij een vaste baan kreeg en een eigen woning in Rotterdam, liet hij zijn ouders overkomen. “Wij zijn arm opgegroeid en dan wil je ook iets terugdoen.” De gezondheid van zijn vader was slecht en ging langzaam achteruit. Roy werkte en woonde inmiddels in Antwerpen en kwam ieder weekend naar Rotterdam om voor zijn vader te zorgen. In 2018 keerde hij definitief terug. “Mijn vader overleed in december van dat jaar.”
Het verlies liet diepe sporen achter. Roy kwam op straat terecht en verloor zijn baan. Met hulp van Centraal Onthaal kwam Roy in beeld van de instanties. Begin 2024 woont hij zes maanden in de Thuishaven van Ontmoeting in Hoek van Holland. De Thuishaven biedt zorg op maat aan mensen die tussen wal en schip vallen. Voor Roy is het contrast groot met Rotterdam. “Hier is de mentaliteit anders. Ook al kennen ze mij niet, ze groeten mij. In zo’n maatschappij wil je meedoen. Ik zie het hier wel zitten: een nieuwe stad met nieuwe mensen en een nieuw begin.”
Zorgen
Shoarma & Pizzeria Sabra
Hoek van Holland nr. 0026
Sharon Lovelock
Hoek van Holland nr. 0027
Shoarma & Pizzeria Sabra is sinds 1978 een begrip in Hoek van Holland. Eigenaar Zilfar Tas, zijn zoon en de rest van het team staan zes dagen per week klaar voor hun gasten.
Zilfar is opgeleid als elektrotechnicus, maar werd al snel gegrepen door de horeca. “De horeca is als een virus, als je het te pakken hebt kom je er niet meer vanaf.” Hij leerde de kneepjes van het vak in de pizzeria van zijn neef in Amsterdam. Eerst werkte hij als afwasser, daarna als ober en vervolgens als kok.
In 1994 ging Zilfar bij Sabra in Hoek van Holland werken en in 2000 nam hij Sabra over. Na een flinke brand in 2018 stonden alleen de vier muren nog. Het duurde zes maanden eer Sabra weer open kon. In die periode merkte Zilfar dat Sabra een bijzondere plek heeft in Hoek van Holland. “Sommige gasten zag ik dagelijks. Die kwamen echt om ons en de zaak te steunen.”
“Het is hier alsof je je eigen huis binnenloopt.” ”
De vaste klanten zijn belangrijk voor Sabra. “Inmiddels ken ik al een tweede generatie vaste klanten. Die kwamen vroeger met hun ouders mee. Andere zaken wisselen om de paar jaar van eigenaar. Het is hier alsof je je eigen huis binnenloopt.”
De elfjarige Sharon Lovelock woont sinds haar geboorte in Hoek van Holland. Het dorp is haar thuis, vertelt ze. “Het is hier heel hecht. We zitten hier een beetje hutjemutje. Want al woont iemand helemaal achter in de straat, je zit alsnog dichtbij.”
Wel voelt Sharon zich steeds onveiliger op straat door het toenemend aantal ruzies en vechtpartijen. “Voornamelijk jongeren maken ruzie en gebruiken daarbij vaker messen of andere wapens. “Ik durf ‘s avonds eigenlijk niet meer alleen naar buiten, want je weet nooit wat er kan gebeuren. Overdag en na schooltijd voel ik me gelukkig nog wel veilig.”
Ook moet er meer te doen zijn voor kinderen, vindt ze. “We hebben vier speeltuinen, maar die zijn na schooltijd vaak erg druk omdat alle kinderen ernaartoe gaan. Eigenlijk vind ik dat elke basisschool een speeltuin moet hebben.” Verder mogen er van haar meer kinderactiviteiten komen. “In de zomer is er genoeg te doen, maar in de winter is het hier erg rustig.”
“We hebben vier speeltuinen, maar die zijn na schooltijd vaak erg druk omdat alle kinderen ernaartoe gaan. Eigenlijk vind ik dat elke basisschool een speeltuin moet hebben.”
Sharon zit in groep acht van de basisschool. In 2024 gaat ze in Rotterdam naar het Grafisch Lyceum, want ze is gek op fotograferen. Haar camera gaat overal mee naartoe. “Daarmee maak ik foto’s op allerlei plekken in Hoek van Holland.”
VerhalenWandeling
Hoek van Holland
VerhalenWandeling en -Café 7 maart
Wandel mee!
Wandel donderdag 7 maart mee door het dorp en luister naar inspirerende verhalen van dorpsgenoten. De wandeling eindigt met een VerhalenCafé in ‘De Hoekstee’ waar een warme maaltijd klaarstaat.
Kijk voor meer informatie en aanmelden op: www.wijkcollectie.nl
Colofon
Tekst, illustraties, fotografie en eindredactie: Stichting Wijkcollectie
Tekstredactie: Cathelijne Beijn
Vormgeving: Axolotl Design