2022-3 Wijkcollectie Krant Merwe-Vierhavens

Editie #03 | 2022

Wijkcollectie Krant

Merwe-Vierhavens - M4H Een productie van Stichting Wijkcollectie

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

Zorgen voor elkaar

Emanciperen & groeien

Samen vieren & genieten

Buurman Rotterdam Mooier & beter Vierhavensstraat 56 Voedseltuin Rotterdam Zorgen voor elkaar Gedempte Keilehaven Coos Ontwerpt Ondernemen & doen Keilestraat 5 Floating Farm Ondernemen & doen Gustoweg 10 Marlon Pichel Emanciperen & groeien Gustoweg 39 (studio 1.18, Club Gusto) CDS Electronics Emanciperen & groeien Galileistraat 32A Stadshaven Brouwerij Ondernemen & doen Galileistraat 24 Spark design & innovation Ondernemen & doen Benjamin Franklinstraat 515

9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

Mooier & beter

Ondernemen & doen

STEUR Ondernemen & doen Galileistraat 15 Stedin Bedrijfsschool Emanciperen & groeien Keileweg 63 Keilepand Mooier & beter Keilestraat 9F Paula Zwitser Mooier & beter Keilestraat 9F LabHotel Ondernemen & doen Marconistraat 16 (Rotterdam Science Tower) GroenCollect Mooier & beter Keileweg 65 Brutus Mooier & beter Keileweg 10-18 Volkstheater Samen vieren & genieten Marconistraat 52

2

Zorgen voor elkaar

Emanciperen & groeien

Samen vieren & genieten

Mooier & beter

Ondernemen & doen

Voorwoord

VerhalenCafé

Ook zo benieuwd naar wat er in de Lee Towers gebeurt, wie de kunstenaars van Brutus zijn of hoe het de koeien van Floating Farm vergaat? En, net als wij, ook zo nieuwsgierig naar de toekomst van dit op en top Rotterdamse gebied? Als deze vragen bij jou passen dan is deze krant op je lijf geschreven. Hierin staan de verhalen van de ondernemers van dit gebied. Zij zijn het afgelopen jaar een onderdeel geworden van de Wijkcollectie.

Woon je in de buurt van M4H, blijf dan zeker op de hoogte van de verhalen van deze wijk! Ze zitten namelijk boordevol aanknopingspunten als je op zoek bent naar iets nieuws. Zo kun je bij de Voedseltuin met je handen in de aarde wroeten, kun je een avondje uit in het Keilecafé of de Stadshaven Brouwerij of naar een informatieve discussiebijeenkomst in het Keilepand.

Op zoek naar werk? Ook dan moet je echt eens in dit gebied gaan rondkijken. Zoveel verschillende ondernemingen, er zit vast iets voor je tussen!

Terugblik VerhalenWand eling M4H 2021

Wandelaar

VerhalenWandelingen en VerhalenCafés Merwe-Vierhavens 2020 t/m 2021 Datum

Activiteit

Thema

# deelnemers Wijkcollectie

# bezoekers

1

24 september 2020

Hybride VerhalenCafé (deels online, deels live)

Verbindingen

• 7 VerhalenVertellers • 1 Muzikant

32 offline 12 online

2

1 april 2021

Online VerhalenCafé

Werkgelegenheid

• • • •

4 VerhalenVertellers 1 Muzikant 1 Spoken Word-artiest 2 Discussiemomenten

31

3

26 mei 2021

VerhalenWandeling Er werd gewandeld in groepjes van ca. 4 personen

Publieke ruimtes openstellen aan omgeving

• • • •

7 VerhalenLocaties 14 VerhalenVertellers 1 Muzikant 1 Theatermaker

60

4

23 juni 2021

VerhalenWandeling Er werd gewandeld in groepjes van ca. 8 personen

Werkgelegenheid

• 6 VerhalenLocaties • 12 VerhalenVertellers • 1 Muzikant

61

Stichting Wijkcollectie Stichting Wijkcollectie bestaat sinds 2020 en verbindt en inspireert met verhalen en erfgoed van nu. In Rotterdamse wijken werkt de stichting samen met bewoners om een collectie van belangrijke wijkverhalen te maken: het wijkerfgoed.

De verhalen van een wijkcollectie: • spelen zich af in de wijk • gaan over iets wat nu gebeurt in de wijk • maken het fijner om samen te leven in de wijk De verhalen van een wijkcollectie zijn vaak zo mooi, die willen we echt aan zoveel mogelijk mensen laten horen.

Daarom organiseren we VerhalenCafés, VerhalenTafels en VerhalenWandelingen. Want als mensen elkaars verhalen horen ontstaat er begrip en ook enthousiasme om iets samen te ondernemen. Hiermee wordt de wijk een leukere plek.

Ook onze onderzoekers horen via de verhalen belangrijke informatie over de wijk en krijgen daardoor inzichten en inspiratie. Het helpt hen om cijfers en feiten over een wijk beter te begrijpen. Op deze manier dragen verhalen bij aan (betere) oplossingen voor vraagstukken in een wijk.

Naast de verhalen zijn ook de relaties die tussen bezoekers en vertellers ontstaan interessant voor de onderzoekers. Zo krijgen zij een inkijk in de sociale verbinding en betrokkenheid in een wijk.

Meer weten over Stichting Wijkcollectie en/of de diverse wijkcollecties? Kijk op: www.wijkcollectie.nl.

De Wijkcollectie in Merwe-Vierhavens (M4H) In Merwe-Vierhavens (M4H) wonen op dit moment nauwelijks mensen. De wijk bestaat uit grote en kleine bedrijven die samen een nieuw ecosysteem moeten gaan vormen. De wijk verandert de komende jaren sterk, omdat er veel woningen gebouwd gaan worden. Het is de bedoeling dat de innovatieve en bijzondere bedrijven die er nu zijn gevestigd blijven.

Het is interessant om te zien en te horen hoe de ondernemers uit het gebied bijdragen aan het leven in de (omliggende) wijken en hoe zij elkaar verder kunnen helpen. Zij zijn druk bezig om het eigen karakter van het gebied te behouden én nog scherper in te vullen. Vanuit het Keilepand en Brutus (voorheen AVL Mundo) zetten zij hier grote stappen in.

Daarnaast is ook de gemeente bezig met het uitvoeren van de vele plannen voor de ontwikkeling van woningbouw in het gebied. Soms botsen die plannen. Daarom volgen we deze ontwikkelingen om de leef- en werkbaarheid van het gebied te dienen op de voet. Natuurlijk blijven we ook de mooie en sprekende verhalen uit het gebied opnemen in de Wijkcollectie Merwe-Vierhavens die in het voorjaar van 2022 bestaat uit 16 wijkverhalen.

VerhalenWandeling

VerhalenWandelingen en VerhalenCafés Verhalen komen pas echt tot leven wanneer je het iemand hoort vertellen. Het liefst degene die het verhaal heeft meegemaakt. Daarom organiseren we VerhalenCafés en VerhalenWandelingen. Want als een verhaal tot leven komt, begrijp je iemand beter én word je aangestoken om mee te doen!

Al tijdens het eerste VerhalenCafé in september 2020 merkten we dat enthousiasme. We vroegen bewoners uit de wijk Bospolder-Tussendijken te vertellen over de relatie die zij hadden, of niet, met M4H. Daardoor kwamen bijzondere verhalen bovendrijven. Dit VerhalenCafé vond deels offline, op locatie in het Dakparkrestaurant, en deels online plaats, via Zoom en Facebook.

Daarna volgde een online VerhalenCafé. Van dit online event leerden we dat we mensen meer met elkaar in gesprek moesten brengen. Om dit te stimuleren, organiseerden we tijdens de volgende online VerhalenCafés ook ‘break out rooms’. Dit zijn sessies waarin de deelnemers gedurende de uitzending werden opgesplitst in mini-groepen en een tijd in een aparte chatruimte konden brainstormen. We vroegen de deelnemers daarin om na te denken over diverse stellingen met betrekking tot M4H. Het leverde opmerkelijke kennismakingen en samenwerkingen op. Bijvoorbeeld tussen Stadshaven Brouwerij en muzikant Marlon Pichel. En ook tussen Stedin en STEUR, een voormalige energiecentrale.

De VerhalenWandelingen zijn ontstaan tijdens de coronaperiode. Waar VerhalenCafés altijd op één locatie zijn, lopen VerhalenWandelingen letterlijk door de wijk.

Je hoort dan zowel de verhalen van bewoners als ondernemers. Met muziek, woordkunst en lekkers uit de wijk, zijn deze evenementen altijd een bijzondere belevenis.

Vanaf 2022 maken we tijdens VerhalenWandelingen en VerhalenCafés ook de verbinding met andere omliggende wijken.

Lees op de volgende pagina’s de bijzondere verhalen uit de wijkcollectie van M4H.

Wijkcollectie Krant M4H | Editie #03 | 2022

Verhalen uit M4H

Buurman Rotterdam

Coos Ontwerpt

M4H nr. 0001

M4H nr. 0003

Buurman is een werkplaats en winkel voor hergebruik van materialen. Wat ooit afval was krijgt een tweede leven. Zo draagt Buurman bij aan een duurzame wereld waarin logischer wordt omgegaan met grondstoffen. In de werkplaats staat maken centraal.

Coos Ontwerpt is Eva van de Velde. Eva wil als ontwerper graag iets bijdragen aan de directe leefomgeving van de mens. Dus maakt zij van Rotterdam een fijnere plek om te wonen en werken door samen met partners innovatieve, technische oplossingen te bedenken voor concrete problemen. Zo is zij verbonden aan de ontwikkeling van Living Light van ontwerper Emi van Oers. Living Light is een lamp die brandt door de energie van planten. Met een ander team van makers in het M4H-gebied werkt ze aan wandlampen die overdag kunstwerken vormen en ’s avonds als sfeerverlichting functioneren.

Met een gedreven team zet Buurman zich in voor het promoten van duurzaam materiaalgebruik. Vanuit verschillende achtergronden - zoals meubelmaker, kunstenaar en architect – geeft Buurman haar ambities vorm. Vooral buurtbewoners weten Buurman te vinden.

Daarnaast wordt met workshops en cursussen kennis gedeeld over de wijze waarop gebruikt materiaal verwerkt kan worden. Sinds 2022 is een tweede werkplaats geopend.

Nr. 0003

“In M4H maken mensen hun eigen werk, daar komt innovatie vandaan.”

De missie van Buurman is om zoveel mogelijk materiaal te redden en de levensduur daarvan verlengen via de winkel én de werkplaats. Buurman verkoopt ook stadshout, dat zijn ruwe en geschaafde planken van Rotterdamse stadsbomen. Op deze manier benut Buurman de grondstoffen van de stad.

Volgens Eva werken in het M4H-gebied veel mensen vanuit het idee dat ze willen bijdragen aan de stad. Ze hoopt met de ontwikkeling van het M4H-gebied dat ook die vibe versterkt wordt: “Als je innovatie wilt blijven stimuleren, moet je er ook de ruimte voor blijven bieden.

In M4H maken mensen hun eigen werk, daar komt innovatie vandaan.”

Op dit moment geeft Eva in de VS haar loopbaan tijdelijk verder vorm.

Nr. 0004

Floating Farm

Nr. 0001

M4H nr. 0004

Nr. 0002

In Rotterdam is sinds mei 2019 in het M4H-gebied in Rotterdam de eerste drijvende boerderij ter wereld operationeel. Minke van Wingerden, mede-initatiefnemer van Floating Farm, vertelt: “De hoeveelheid landbouwgrond in de wereld neemt door allerlei oorzaken af. Daarom vonden wij het interessant om te kijken of we op het water kunnen boeren. Dit blijkt goed te werken en wij zijn daarom zijn heel trots op onze boeren en koeien. De koeien produceren veel melk en hun vacht glanst. Dat zijn allemaal indicatoren dat het goed gaat met onze koeien.”

Alle melkproducten worden gemaakt en verkocht op het eigen terrein. Er is een rauwe melktap waar veel bewoners uit omliggende wijken rauwe melk komen halen. Zoals Juliana (Wijkcollectie BoTu nr. 0015) die er zelf kaas van maakt.

Voedseltuin Rotterdam M4H nr. 0002 De Voedseltuin in het M4H-gebied bestaat sinds 2010. De tuin is ontstaan tijdens een crisis waarin de naastgelegen Voedselbank probeerde pakketten samen te stellen met voldoende verse groente.

Hieraan was bijna altijd een tekort. De toenmalige directeur bedacht om groente te verbouwen op het naastgelegen, braakliggende terrein. Zo ontstond er ook meer werkgelegenheid, in een tijd van economische malaise.

Tineke van der Burg, zakelijk coördinator, vertelt dat ze nog steeds werken volgens deze succesvolle werkwijze: “Met behulp van vrijwilligers kweken wij biologische groente en fruit om de pakketten voor de cliënten van de Voedselbank in Rotterdam aan te vullen. Daarnaast zijn wij ook een werkgelegenheidsproject voor mensen met een lange afstand tot de arbeidsmarkt.”

De Voedseltuin probeert zoveel mogelijk natuurlijke hulpbronnen te gebruiken. Tineke: “Wij doen alles volgens de permacultuur. Wij gebruiken zoveel mogelijk natuurlijke energiebronnen om de tuin zo gezond mogelijk te houden, we gebruiken geen bestrijdingsmiddelen en we composteren zelf. We vangen regenwater op dat we gebruiken om de planten water te geven als het echt noodzakelijk is.”

Minke: “Wat ik heel mooi vind is dat het project ook enorm wordt gedragen door een hele grote groep vrijwilligers. Met onze boerderij vestigen we hier in het M4H-gebied een sociaal hart en daaromheen ontstaat een nieuwe gemeenschap.”

3

4

Zorgen voor elkaar

Marlon Pichel M4H nr. 0005 Marlon Pichel is muzikant en maakt met zijn maatschap Velvet Moon Studios gebruik van een studio in Club Gusto. Club Gusto is gevestigd in een oud magazijn van een drukkerij en verhuurt werkruimtes om op die manier artistieke en culturele initiatieven te stimuleren.

Er is niet zomaar gekozen voor Club Gusto: “Er zitten een hoop bekenden van ons in dit gebouw. Je kunt wel antikraak huren voor een jaar, maar als je daarin investeert loop je het risico dat je de investering kwijt bent. Hier heb je kans dat je cohesie krijgt, een gemeenschap. Hier verderop zit een steelgitarist en die hadden we een keer nodig. Zo kun je gebruik

Emanciperen & groeien

Samen vieren & genieten

maken van elkaar. Er ontstaat een soort ruilhandel op een natuurlijke manier.” Marlon is M4H nog volop aan het ontdekken en ziet steeds meer voordelen. In de Fruitvis zit bijvoorbeeld een vriend van hem met Deer Sound Studio. “Daar neem ik op en we lenen spullen aan elkaar uit. Dat is voor mij ideaal.”

Marlon wil zich meer richten op talentontwikkeling.

“Ik heb een paar Rotterdamse talenten onder mijn hoede. Ik wil dat graag in M4H en Bospolder-Tussendijken verder ontwikkelen. Hier in de buurt zitten veel jongeren die het moeilijk hebben. Via muziek kan je hen bereiken en toffe dingen met ze doen.”

“Hier heb je kans dat je cohesie krijgt, een gemeenschap”

CDS electronics

Stadshaven Brouwerij

M4H nr. 0006

M4H nr. 0007

CDS Electronics bestaat sinds 1977 en vestigde zich 1 januari 2020 in het M4H-gebied. Voor Willem Kok, directeur van CDS, speelt de ligging van het pand, namelijk aan het water, een grote rol. “Daarnaast hoopte ik dat er in M4H net zoveel gave dingen gaan gebeuren als op het RDM-terrein. De combinatie van start-ups en toegang tot onderwijs, mbo én hbo, spreekt me erg aan.”

Stadshaven Brouwerij is een hypermoderne craft bierbrouwerij en opgericht door een groep bierliefhebbers en -experts. De brouwerij is gevestigd in een loods van 5.000 vierkante meter aan de voormalige fruithavens van het M4H-gebied.

De productiecapaciteit is twee miljoen liter bier per jaar. Daarmee is het de grootste craft bierbrouwerij in Rotterdam en behoren ze tot de top van onafhankelijke craft bierbrouwerijen in Nederland.

CDS maakt besturingssystemen - printplaten - voor apparaten. In het tijdperk van ‘Internet of Things’ is alles door deze besturingssystemen met elkaar verbonden.

De aansturing van hometrainers, verwarmingsinstallaties, lockersystemen en klimaatinstallaties, je kunt het zo gek niet bedenken of er is een printplaat voor nodig.

Het personeel is heel divers. Er werken zowel ingenieurs die nieuwe oplossingen bedenken, als printplaat-medewerkers, die de printplaten in elkaar zetten. De printplaat-medewerkers zijn een mix van jonge jongens, oudere dames en alles daar tussenin. “Aankomende medewerkers worden in het bedrijf opgeleid”, vertelt Willem. “En er is ook plek voor technische BBL’ers; mensen die vier dagen in de week werken en een dag in de week naar school gaan.”

CDS levert maatwerk. Dat vraagt om deskundigheid.

Daar liggen volgens Willem kansen in M4H: “In de omliggende wijken zijn voldoende mensen die na een intern begeleidingstraject dit werk kunnen doen. Wat dat betreft is CDS een mooie aanvulling voor dit gebied.”

“Voldoende mensen die na een intern begeleidingstraject dit werk kunnen doen”

Mooier & beter

Ondernemen & doen

Spark design & innovation M4H nr. 0008 Spark design & innovation is in 1997 opgericht door Industrieel Ontwerpers Robert Barnhoorn en Maarten Wilming. Inmiddels bestaat Spark uit een hecht team van zo’n dertig gedreven professionals en ontwerpt het bedrijf innovatieve producten voor klanten wereldwijd.

”Slim denken en slim doen!”

Zo wordt gewerkt aan een vliegende auto en een koffer die levenslang meegaat, maar ook aan producten die met een vernieuwende aanpassing het dagelijks leven verbeteren. Denk aan geldautomaten, warmhoudpannen of trapliften. Het warmst loopt Spark voor producten die ‘meaningful’ zijn. Zo ontwikkelt het bedrijf momenteel een zorgrobot, met het uiterlijk van een rollator. De robot helpt mensen te lopen, spreekt ze toe als ze iets moeten doen, wijst de weg en onderhoudt contact met zorgverleners.

Het van origine Ridderkerkse bedrijf wist na een groeispurt in 2008 dat hun toekomst in Rotterdam moest liggen. Robert: “Omdat we veel met internationale partners samenwerken is de Rotterdamse uitstraling belangrijk. In M4H was het meteen duidelijk; er was ruimte, water en het pand waar we zitten – de vertrekhal van de Oranjelijn - heeft een verhaal. We voelen ons thuis in M4H. We omarmen de Rotterdamse doe-mentaliteit en willen daar iets aan toevoegen. Het gaat om slim denken en slim doen!”

“M4H is de circulaire kraamkamer van Rotterdam” Craft staat voor onafhankelijk, authentiek, eerlijk en een maximum volume. Alexander Bruring, sales- en marketingdirecteur, heeft als ambitie om het meest onderscheidende craft biermerk in Nederland worden. En dat begint bij de locatie. De oprichters streken neer in M4H vanwege de ruimte en de potentie van het gebied, dat transformeert van rauw havengebied naar hippe hotspot. Dat past bij de bierformule. Zo is er naast de brouwerij een horecagedeelte met voorin een bar-restaurant en een proeflokaal.

Een ander belangrijk uitgangspunt is de circulariteit van de omgeving. “M4H is de circulaire kraamkamer van Rotterdam. Zo is er een testcase met Rainmaker.

Dit bedrijf kan van regenwater drinkwater maken. Voor het maken van twee miljoen liter bier hebben we tien miljoen water nodig, waarvan acht miljoen liter verloren gaat. We willen kijken of we dat water weer kunnen filteren en opnieuw gebruiken.” Naast dit initiatief pioniert Stadshaven brouwerij ook door restproducten en afval opnieuw te gebruiken voor consumptie en het overschot van zelf opgewekte zonne-energie in te zetten voor een e-bike-project. Niet gek voor een bierbedrijf.

Nr. 0005 Nr. 0007

Nr. 0006

Nr. 0008

Wijkcollectie Krant M4H | Editie #03 | 2022

Verhalen uit M4H

5

STEUR M4H nr. 0009 STEUR is een voormalige kolencentrale in het M4H-gebied en biedt huisvesting aan kwalitatieve, creatieve bedrijven die zich internationaal willen profileren. De huidige eigenaren van het gebouw, Gilbert Curtessi en Oscar Middendorp, hebben als doel er een Creative Business community te vormen.

In STEUR vestigen zich dus vooral ondernemers die in een creatieve gemeenschap hun onderneming op professionele wijze willen laten groeien. Gilbert zorgt voor de mix van bedrijven, zodat ze elkaar aanvullen.

Het historische gebouw is zo ingericht dat op de begane grond maakactiviteiten plaatsvinden en boven ontwerpers en vormgevers zijn gevestigd.

“Ik zie veel kansen voor goede, creatieve merken” Gilbert Curtessi, naast eigenaar ook ontwikkelaar en programmeur van STEUR, wil graag bijdragen aan een dynamische uitstraling van het M4H-gebied. Gilbert: “Ik zie veel kansen voor goede, creatieve merken. Daar kunnen jongeren terecht die een vak hebben geleerd en zo aan hun toekomst werken.” Daarnaast wil hij ook investeren. ”Als ik in iemand geloof als ondernemer en in zijn of haar onderneming, dan wil ik graag meedoen.”

Keilepand M4H nr. 0011 Monica Adams vestigde zich in 2015 in het M4H-gebied met haar eigen architectenbureau Studio Adams en architectenbureau Group A. De 1.400 vierkante meter van het pand aan de Keilewerf is stukje bij beetje aangepakt.

Snel nadat Monica in het Keilepand trok, kwam ze op het idee om het pand te kopen. Dat proces nam drie jaar in beslag. Uiteindelijk kocht ze geen 1.400 maar 15.000 vierkante meter, een prachtige ondernemerskans, maar ook een behoorlijke ruimte om te vullen. De verbouwing startte in 2019.

Ook worden er ruimtes verhuurd voor exclusieve inspiratiesessies en feesten, al dan niet georganiseerd door de community. Met alle activiteiten draagt STEUR bij aan de economische waarde van de omgeving en zorgt het voor banen voor mensen uit de buurt.

Het gebouw is nu zo ingedeeld dat op de eerste verdieping alle kantoren van de architectenbureaus en de IABR (Internationale Architectuur Biennale Rotterdam) zijn gevestigd. Op de begane grond zitten vooral bedrijven die zich bezig houden met food.

Bedrijfsschool Stedin

Duurzaamheid en circulariteit zijn belangrijke uitgangspunten voor het Keilepand. Zowel voor het gebruik van het pand en de samenwerking met anderen in het gebied als in de ontwikkeling van M4H als onderdeel van de stad.

M4H nr. 0010 Stedin is de netbeheerder van energie in onder andere het grootste deel van Zuid-Holland. Stedin Bedrijfsschool biedt een tweejarig leerwerktraject voor de opleiding tot monteur. Aan het einde van deze twee jaar ontvangen de leerlingen een mbo-diploma niveau 4 en kunnen ze aan de slag bij Stedin.

Adriaan Diemers, opleidingscoördinator en ooit zelf aan de Bedrijfsschool begonnen, vertelt: “Er is een groot tekort aan personeel in de energiesector. We hopen op deze manier jongeren te enthousiasmeren voor techniek.”

“Meebouwen aan een betere toekomst voor het gebied en de stad” De bedrijfsschool van Stedin is eerder bekroond tot beste opleidingsbedrijf van Zuid-Holland. De opleiding duurt 2 jaar. Tijdens een werkweek is er één theoriedag en één praktijkdag op de bedrijfsschool. De overige drie werkdagen lopen de leerlingen mee met ervaren monteurs. “We zijn altijd op zoek naar jongeren tussen de 14 en 24 jaar die enthousiast zijn en op tijd komen.”

In 2006 vestigde de bedrijfsschool zich op het voormalige terrein van de gascentrale van het GEB (Gemeentelijk Energie Bedrijf) in M4H. Adriaan heeft het M4H-gebied in de loop van de jaren zien veranderen: van prostitutie op de Keileweg naar steeds meer creatievelingen. Om meer te verbinden met de buurt, wil hij de kantine openstellen voor mensen uit de omgeving. “Die wordt nu alleen tussen 12.00 en 13.00 uur gebruikt door medewerkers. We zijn een nutsbedrijf, de kantine is van iedereen.”

Nr. 0010

Nr. 0009

Samen met de IABR organiseert Monica er nu ook tentoonstellingen en events om kennis te delen. “Onder de paraplu van de IABR, zijn we met Studio Adams ‘Aankeilen’ gestart. Aankeilen is een mix van lezingen en debatten, waarin maatschappelijke opgaven worden gekoppeld aan de lokale actualiteit van M4H.” De sessies dragen bij aan de wens van Adams en haar collega’s om mee te bouwen aan een betere toekomst voor het gebied en de stad. Inmiddels telt het Keilepand ongeveer zeventien bedrijven met in totaal zo’n tweehonderd medewerkers.

Nr. 0011

Wijkwerk Coöperatie M4H nr. 0012 Paula Zwitser is Stadmaker en werkt in het M4H-gebied als zelfstandige aan diverse projecten met als thema duurzaamheid.

In 2019 richtte Paula het platform MetdeStad op, een collectief van zelfstandigen met een groot (stedelijk) netwerk. Zij starten zelf projecten op, maar dragen ook bij aan projecten die de stad mooier, groener, duurzamer en veerkrachtiger maken. Een daarvan is BroodNodig, dat in 2016 startte en in 2019 werd overgenomen door de gemeente. BroodNodig biedt een duurzame oplossing voor brood dat anders in de vuilnisbak of op straat eindigt. In de stad staan broodbakken om oud brood te verzamelen. De bakken worden met elektrische voertuigen opgehaald en daarna verwerkt door projectpartner GroenCollect (M4H nr.

0014) om er groene energie van te maken.

“De stad mooier, groener, duurzamer en veerkrachtiger maken” Paula werkt ook een dag in de week voor de Wijkwerk Coöperatie in Bospolder-Tussendijken, samen met Delfshaven Coöperatie. De Wijkwerk Coöperatie is gestart in de Afrikaanderwijk en richt zich op ondernemers in de wijk om werkzaamheden zoals bedrijfsschoonmaak, afvalscheiding en catering door wijkbewoners te laten uitvoeren in plaats van mensen buiten de wijk te halen. Het doel is om werk te creëren voor buurtbewoners met het idee om mensen uit de bijstand te halen.

Paula: “Zodra mensen 23 of meer uur per week werken, komen ze boven bijstandsniveau. We willen graag grotere klussen binnenhalen zodat we de mensen genoeg uren kunnen bieden. Dankzij een systeem dat ‘open badges’ heet, kunnen mensen zonder afgeronde opleiding toch certificaten halen en laten zien welke vaardigheden ze hebben.”

Nr. 0012

6

Zorgen voor elkaar

Emanciperen & groeien

Samen vieren & genieten

Mooier & beter

Ondernemen & doen

LabHotel

Brutus

Volkstheater

M4H nr. 0013

M4H nr. 0015

M4H nr. 0016

Het LabHotel vestigde zich in 2000 in het M4H-gebied. Eigenaar is Marc Schellekens, een onderzoeker die ook de commerciële kant van onderzoek kent. Hij zag veel laboratoria leegstaan terwijl er een grote behoefte is aan laboratoriumruimte. Marc bedacht het LabHotel: een laboratoriumruimte waar een bedrijf kort of langer gebruik van kan maken. Apparatuur, kennis en andere nodige faciliteiten zijn aanwezig.

Kunstenaar Joep van Lieshout werkt sinds 1986 in M4H aan zijn immense 3D objecten op het snijvlak van kunst, design en architectuur.

Het Rotterdams Volkstheater heeft als thuisbasis M4H. Sinds 1986 trekt het theater met eigen tenten en artiesten door de Rotterdamse wijken. Deze jarenlange tournee is geen doel, maar een middel. Zo brengt het theater cultuur op laagdrempelige wijze naar de wijken en biedt zij een podium aan lokaal talent, verenigingen en andere culturele initiatieven uit diezelfde wijken.

Het LabHotel bevindt zich op de 18de verdieping van de Rotterdam Science Tower en biedt een weergaloos uitzicht over het gebied en de Maas. Marc: “Je ziet vanaf hier allerlei bedrijven en havengerelateerde activiteiten die dit gebied kenmerken. Maar dat gaat veranderen, het is een gebied in transitie. Het is een van de redenen waarom ik mij hier zo prettig voel.”

“Dit gebied wordt een woonwerkwever” Uiteenlopende bedrijven maken gebruik van de laboratoria. Zo verricht een bedrijf er onderzoek naar de luchtkwaliteit in binnenruimten, onderzoekt een bedrijf de mogelijkheden van een elektronische neus en is er een aantal bedrijven op het gebied van biologische voeding actief. Op termijn wil Marc nog twee gebouwen neerzetten, acht verdiepingen hoog. “Zodra die klaar zijn, zullen die ook snel verhuurd zijn. Er is een grote behoefte aan laboratoriumruimte.”

Het woord bedrijventerrein vindt Schellekens overigens niet toepasselijk voor het M4H-gebied. Hij vindt dat wonen en ondernemen vooral moet samengaan. “Dit gebied wordt een woonwerkwever; een weefgebied waar wonen overgaat in werken”, voorspelt hij.

“Kunst ontmoet commercie” In 2008 richtte hij AVL Mundo op, een presentatie-instelling voor hedendaagse kunst waar kunstenaars centraal staan. AVL Mundo heeft 4.000 vierkante meter tentoonstellings- en evenementenruimte in het voormalige magazijncomplex aan de Keileweg. In ruimtes met namen als ‘Kathedraal’, ‘Barbaar’ en ‘Tegelshowroom’ worden verrassende en soms ook confronterende verhalen verteld. In 2022 wijzigde de naam van AVL Mundo naar Brutus.

Op het buitenterrein bevindt zich een beeldentuin.

Hier is elk jaar een andere beeldenroute te volgen die dagelijks en gratis te bezoeken is. Tijdens een VerhalenWandeling door de beeldentuin in juni 2021 werd er via koptelefoons uitleg gegeven over de diverse kunstwerken.

De internationale status van Joep van Lieshout geeft Rotterdam een culturele impuls. Zijn ambitie is om op het terrein aan de Keileweg een bijzondere woonwijk te realiseren: een grootschalige en permanente cultuurcluster met 750 woningen, horeca en werkruimtes.

Kunst en commercie zijn in deze nieuwe wijk gelijkwaardige functies. Hij komt daarmee op voor creatievelingen, die zo in de buurt kunnen blijven wonen en werken.

“We gaan actief de wijk in en schudden aan de boom”

GroenCollect M4H nr. 0014 GroenCollect ligt vlakbij de Ferro Dome, de karakteristieke blauwe gashouder met zijn ronde vorm, in het M4H-gebied. Het bedrijf wil biogas maken van restafval uit de stad. Daarnaast verwerkt het circulaire bedrijf veel reststromen uit de stad tot grondstoffen waar andere bedrijven weer producten van maken.

Het Volkstheater is ontstaan om de stadsvernieuwing eind jaren ’80 te vieren met bewoners. Het was in die tijd een ‘goedmakertje’ van de gemeente voor de overlast van de bouwwerkzaamheden. Het idee was eenvoudig: een reizend podium - in de vorm van een oude circustent - werd aangeboden aan wijken om daar feesten in te laten plaatsvinden. Jan: “Als er een tent staat, begint het feest al voor de buurt. In het begin ging dat nog op de Hollandse manier: een van te voren bepaald programma, een kaartje en een uur lang blijven zitten op je stoel. Dat was in sommige wijken best lastig.”

Daarom is het programma in de loop der jaren veel diverser en cultureler geworden. Met het programma van de Wereldwijde Wijkevenementen doet het Volkstheater nu vooral kleine pleintjes aan. Het is de bedoeling dat artiesten en groepen uit de wijk optredens en voorstellingen geven. Soms wordt de programmering aangevuld met straattheater uit andere wijken of de circusschool van Codarts.

Het Volkstheater programmeert alleen Rotterdams talent en brengt op verbindende wijze cultuur naar de Rotterdamse wijken. Dat is de werkwijze van het Volkstheater: actief de wijk in en schudden aan de boom.

Nr. 0013

“Een oneindige bron van zakelijke mogelijkheden” Oprichter Philip Troost besloot in 2016 om met zijn idee aan de slag te gaan. Dat begon met het verzamelen en verwerken van groenafval. Maar al snel merkte hij dat er meer soorten afval circulair en emissieloos verwerkt kunnen worden. Hij startte samenwerkingen met andere bedrijven. Zo is op het terrein van GroenCollect nu onder andere Donker Groen actief, dat snoeiafval uit de stad tot compost verwerkt. Ook United Waste en Coffee Based zijn te vinden op het terrein. GroenCollect levert aan deze bedrijven de grondstoffen die worden gewonnen uit de reststromen van de stad. Al deze bio-based activiteiten leveren ook weer werkgelegenheid op.

GroenCollect is ondertussen actief in vijf steden: Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht en Antwerpen.

In Rotterdam staat het innovatiestation. Philip hoopt dat zijn bedrijf kan blijven waar het nu zit. “Ik voel dat de druk op de woningmarkt toeneemt, maar het is voor GroenCollect belangrijk om in de buurt van de grote afvalstromen te aanwezig zijn. Alleen zo kunnen we emissieloos blijven verwerken.”

Nr. 0014

Nr. 0016 Nr. 0015

Mogelijk gemaakt door bijdragen van:

Wil je op de hoogte blijven van de Wijkcollectie? Meld je dan aan voor de nieuwsbrief via www.wijkcollectie.nl Tekst en illustraties: Stichting Wijkcollectie | Vormgeving: Axolotl Design Fotografie: Stichting Wijkcollectie | Tekstredactie: Storyliner

wijkcollectie