Meer met Minder Magazine no. 9

met Meer

ONAFHANKELIJK MAANDBLAD MAATSCHAPPELIJK WELZIJN I MEI 2018 - No.9

Minder

“Makkelijker kunnen wij het niet maken, wel leuker”

Met onder andere in dit nummer de volgende onderwerpen:

RICK

MIJN VERSLAVING

Goedkoop & Zo

Kringloopwinkel

BASIS INKOMEN

vergoedingen

SP

RTEN

OP LOCATIES

ieder huisje

REDA BMEDIA

WWW.BREDA.MEDIA

Restaurant BAKKERIJ

ANDALUSIA Den Boerenstamppot

3-Gangenmenu vanaf € 8,50

Schoolstraat 3 4811 WB Breda Nederland 076-5140162

LUNCH AANBIEDING VAN 11.00-13.00 UUR (ZELF SAMENSTELLEN)

De Thursday Special van Eetcafe Walkabout is de huisgemaakte kipsate, geserveerd met satesaus,kroepoek, gebakken uitjes en atjar, friet en salade en dit alles voor

9,00

DINER+ VOOR of NAGERECHT VRIJDAG

P.P.

*Ontbijtproducten worden tot 11.00 u. geserveerd.

U krijgt het GRATIS mee !

Bij HEMA kun je ’s morgens terecht voor een heerlijk ontbijtje voor maar 1.00. Een vers kopje koffie met een croissant, jam en een broodje ei. Je kunt het ontbijt tot 10.00 uur krijgen in de HEMA winkels met een restaurant.

Twee plakjes warme bacon kun je apart bestellen voor 0,25 cent. En wil je nog wat vitamines bij je ontbijt: tot 10.00 u. is er ook nog jus d’orange voor maar 0.50 euro.

LUNCHCAFÉ Hendrik Berlagestraat 102 Breda

Ontbijt voor

1.00 vanaf

Kom lekker ontbijten bij IKEA! Ontbijt incl. cappuccino, thee of koffie (tweede kopje gratis) voor slechts

1 euro

Van ma. t/m zat. van 09.00 tot 10.30 uur in ons restaurant.

Meermet Minder 2.95

Ontbijten bij Intratuin

P.P.

Een luxe ontbijtje voor slechts € 2.95 p.p Begin de dag goed met een verse pistolet en croissant, beleg (ham/kaas/zoet), gekookt eitje en koffie of thee.

Het ontbijt kun je tot 11:00 uur bestellen.

I 2 II MEI 2018 II MeerMetMinder No.9 II

elke vrijdag 12.00 uur

P.P.

‘Vers is ook echt vers’ Product met de datum van vandaag?

P.P.

Gemaakt door leerlingen Liduinaschool

ANTILLIAANS ETEN

2.00 2.95

3.00

LUNCH voor

DINSDAG - WOENSDAG - DONDERDAG

Evert Spoorwaterstraat 41, 4827 LL Breda, info@onsingeeren-zuid.nl (076) 587 19 93

Voor €1,- extra krijg je er nog een ontbijtproduct of drankje naar keuze bij (m.u.v. Pancakes en Scrambled Eggs).

Dat is lekker opstarten bij McDonald’s.

€2,50 per persoon Haagweg 3, Breda www.annahuis.nl

Evert Spoorwaterstraat 41, 4827 LL Breda, info@onsingeeren-zuid.nl (076) 587 19 93

Maak van je ontbijtproduct een combi door er een drankje bij te kiezen. Je kunt kiezen uit onze Warme Dranken, Jus d’Orange, Appelsap, Melk of Innocent®.

Kosten voor koken en/of eten zijn

Grote Markt 52, Breda

4.50

Ontbijtproduct + drankje

Om 12.00 uur eten we samen.

Eetcafe Walkabout

1.50 VANAF

Elke maandag kun je lunchen in het Annahuis 's Ochtends wordt een 2-Gangen-Gerecht klaargemaakt door onze koks, die er graag een kookworkshop van maken en je uitleggen hoe je een gerecht zelf kunt bereiden !

“Makkelijker kunnen wij het niet maken, wel leuker”

Heb je leuke tips voor deze rubriek

‘Meer Met Minder” MAIL DIT NAAR:

redactie@stichtingmeermetminder.nl

Meermet Minder

In dit nummer o.a.:

“Makkelijker kunnen wij het niet maken, wel leuker” We worden steeds vrijer in ons denken en doen.

(Ik vind dit nogal een uitspraak als ik mensen als Trump, Wilders, Baudet en vele andere bezig hoor heb ik niet echt het gevoel dat het beter gaat op dit punt. Eerder slechter.)

Gelijkwaardigheid, verdraagzaamheid en respect zijn thema's die ons bezig houden. Homoseksualiteit, genderneutraliteit, #metoo...

Het zijn zomaar wat onderwerpen die groot uitgemeten zijn in de media. We mogen onze mening geven en doen dat dan ook veelvuldig op social media. Alles lijkt bespreekbaar. Maar er zijn nog wel degelijk zaken, waar we niet graag over spreken.

Omdat de schaamte en de angst op veroordeling heel diep zitten.

Zelf ben ik altijd vrij open in het praten over gebeurtenissen uit mijn verleden, het feit dat ik twee jaar psychotherapie heb gehad en dat ik tot op heden anti-depressiva slik. Maar ik merk ook, dat mensen zich soms erg ongemakkelijk voelen, als ik het er over heb. En dat terwijl steeds meer mensen hulp zoeken bij een psycholoog of psychiater. Ik vind niet dat je je moet schamen voor het feit dat je probeert je leven weer op de rit te krijgen, maar inziet dat je dat niet alléén gaat lukken. Hulp vragen is geen zwakte tonen!

Maar we lijken ongeschreven regels te hebben opgesteld; sommige dingen moet je zélf oplossen en het liefste achter gesloten deuren.

Bij dingen als armoede, mishandeling en het leven op straat wordt de verantwoordelijkheid vaak bij de persoon zelf neergelegd. Als je arm bent, moet je (meer) werken en sparen. Bij geweld moet je gewoon weggaan uit de situatie en aangifte doen.

En als je op straat komt te staan, zal je wel een onaangepast iemand zijn, die niet wil werken en

UITGAVE: STICHTING MEER MET MINDER REALISATIE: BREDA.MEDIA OPLAGE: 2.000 EXEMPLAREN

drugs en/of alcohol gebruikt; 'eigen schuld, dikke bult'. Eén van onze verhalen in deze editie van ons magazine is het verhaal van Sasha. Zij heeft zich met veel moeite, maar met evenveel kracht en moed weten te ontworstelen aan een zeer onveilige en gewelddadige gezinssituatie.

Ze heeft het aangedurfd, om haar verhaal aan iemand te vertellen; om hulp te vragen.

Doordat ze dat heeft gedaan, heeft ze nu de kans om opnieuw te beginnen.

Om haar eigen leven te leiden, zonder angst en verdriet. Sasha had het geluk iemand tegen te komen, die naar haar luisterde en ervaring had met dit soort situaties.

Maar eigenlijk zou het normaal moeten zijn om zonder oordeel naar iemand te luisteren en je hulp aan te bieden, waar dat nodig is.

Laten we proberen niet gelijk te oordelen en eerst naar iemands verhaal te luisteren. Iedereen is anders en iedere situatie is anders. Door begrip en medeleven te tonen, wordt het voor mensen in moeilijke levensomstandigheden makkelijker de stap te nemen om hulp te vragen en verbetering in de situatie aan te brengen. Ook instanties zouden er goed aan doen, zich in de persoon waarmee ze werken te verdiepen, in plaats van steeds de regeltjes klakkeloos toe te passen.

3

VOORWOORD

5

HET LEVEN OP STRAAT

7

MOET VAN 2 KANTEN ...

9

GOEDKOOP & ZO

10 BASISINKOMEN 14

SOCIAL NETWERK BREDA

15

MEDICATIE VERGOEDING

16 IEDER HUISJE HEEFT 19

MIJN VERSLAVING

21

HELD MET GELD

22 REBEL YELL 23

NETWERK DAK

MEER MET MINDER MAGAZINE GAAT MET

INGANG JUNI DIGITAAL

Meermet Minder

“Makkelijker kunnen wij het niet maken, wel leuker”

Bezoekadres:

Weidehek 8, 4824 AS Breda Alleen op afspraak

Meestal is de wil om mee te werken er wel degelijk, maar is het door de omstandigheden gewoon echt niet mogelijk. Een beetje flexibiliteit zou dan zomaar eens tot een oplossing kunnen leiden, die tot ieders tevredenheid is.

Telefoon 06 - 83 180 614 www.stichtingmeermetminder.nl contact@stichtingmeermetminder.nl

Laten we samen de laatste taboes doorbreken!

t.a.v. Stichting Meer Met Minder

NL34 SNSB 0928 2452 17

De verspreiding geschiedt via stichtingen, gemeentelijke instanties, scholen, horeca en leestafels in wachtruimtes medische en maatschappelijke instanties.

Wilt u het magazine thuis ontvangen dan betaalt u alleen de portokosten € 2,95 II MeerMetMinder No.9 II MEI 2018 II 3 I

I 4 II MEI 2018 II MeerMetMinder No.9 II

t a a r t s p o n e v e Het l

Daklozen worden vaak gezien als mensen met verslavingen of een problematische instelling. Veel mensen met een dak boven hun hoofd realiseren zich niet dat het hun ook kan gebeuren.

Iedereen kan ineens dakloos worden, zelfs jij.

Het leven op straat is geen pretje. Elke dag opnieuw zoeken naar een nieuwe slaapplek en naar eten. Sommige daklozen doen dit al jaren, terwijl de rest van de inwoners een warm bed aan het eind van de dag hebben.

Rick was veertien maanden dakloos, waardoor vele problemen zich hebben ontwikkeld. Hij had/heeft ADHD en was ook nog eens ernstig verslaafd. Door deze situatie kwam hij in aanmerking met justitie vanwege meerdere incidenten.

Patrick van Lunteren, destijds wethouder van zorg, heeft ervoor gezorgd dat hij naar een afkickkliniek in Eindhoven mocht. Daar

leerde hij hoe hij zijn problemen zonder drugs onder controle kan houden. En dat is Rick aardig gelukt. Sinds 2015 is hij helemaal clean, gebruikt geen enkele drugs meer. Via het Annahuis, Arie Vooijs en Susanne van Loo is hij geholpen en heeft hij de hoop niet opgegeven. En dat is beloond, want uiteindelijk kreeg hij zijn eigen kamer! ‘’Mijn leven is niet anders dan problematisch. Ik heb altijd moeten vechten voor wat ik wil. Mijn vader was alcoholist en op mijn achtste kon hij mij niet meer aan, vanwege mijn ADHD. Hij bracht mij naar een internaat, waar ik voor het eerst in aanraking kwam met criminaliteit. In drie jaar tijd ben ik naar negen verschillende internaten verhuisd. Ik kwam uit het internaat op mijn achttiende, verslaafd aan drugs en wist niet hoe ik verder moest. In 2014 ging alles fout. Ik werd uit mijn huis in Made gezet en was erg verslaafd.

Ik heb er twee dagen over gedaan om naar

Breda te lopen, in de hoop dat de gemeente mij kon helpen. Er werd mij verteld dat ik terug naar Arnhem moest gaan, omdat ik daar vast had gezeten. Al een aantal jaar woon ik in Breda, dus ik moest er niet aan denken om naar Arnhem te gaan.

Hans Dicks, SMO medewerker, heeft ervoor gezorgd dat ik in Breda mocht blijven. Ik wilde niet naar de doorstroomvoorziening (Het IJ). Het IJ staat niet goed bekend en er wonen/verblijven veel verslaafden. Dat wilde ik juist op dat moment niet. Ik wilde een goede start maken.

Toen ben ik op straat gaan rondzwerven.

Het leven op straat is niet fijn en keihard.

Elke dag moet je zoeken naar een andere slaapplek en naar eten.

Samen met mijn vriendin ben ik naar haar ouders in Bavel gegaan, waar wij een stalletje tegenkwamen. Ik vertelde tegen haar dat wij de nacht hier konden doorbrengen. De volgende ochtend stonden II MeerMetMinder No.9 II MEI 2018 II 5 I

drie boeren hun afval te scheppen en ik liep naar hen toe in mijn onderbroek. Ik vroeg of zij het erg vonden dat mijn vriendin en ik daar verbleven.

Gelukkig was dat geen probleem en heb ik daar negen maanden mogen slapen. Ik heb daarna een ernstig delict tegen mijn vader gepleegd, waardoor ik vier jaar tbs kreeg. Toen ik vrij kwam werd ik wel naar de doorstroomvoorziening gestuurd, waar ik Johnny leerde kennen. Hij was samen met Arie, de Grijze Dakduif, degene die mij hielpen.

Een half jaar later, in 2015, werd ik dankzij Patrick van Lunteren opgenomen in de afkickkliniek in Eindhoven. Daar ben ik nog elke dag dankbaar voor, want daar leerde ik om zonder drugs met problemen om te gaan. Ik ben altijd al een vechter geweest en dat heeft ervoor gezorgd dat ik het op straat heb overleefd.

Vaak kijken mensen met een trieste blik erop terug, maar ik blijf positief. Als ik nooit meer een grapje kan maken, dan zou ik snel depressief worden.

Het mooiste wat ik tot nu toe heb meegemaakt in mijn leven, is de geboorte van mijn neefje. Ik ben zo trots op hem! Mijn leven gaat nu ook een stuk beter. Ik heb een kamer van de GGZ, maar het liefst heb ik mijn eigen woonruimte. Ik wacht rustig af en weet dat het dan alleen maar beter kan gaan’.

DRUKWERK

info@schoutenlegal.nl

AANBIEDING !

10.000

POSTERS - FLYERS - FOLDERS MAGAZINES - VISITEKAARTEN BANNERS - PVC KAARTEN SPANDOEKEN - KRANTEN - BROCHURES ZWARTWIT EN KLEURKOPIEN BRIEFPAPIER - ENVELOPPEN WEIDEHEK 8, 4824 AS BREDA 06-42442083 - studio@breda.media I 6 II MEI 2018 II MeerMetMinder No.9 II

A5 FLYERS

FULLCOLOR DUBBELZIJDIG

€ 139.-

EXCL. BTW 1 WERKDAG

A D E R BMEDIA

WWW.BREDA.MEDIA

e e w t n a v t e o m Het kanten komen Iesha Stoove is een jongeman van vijfentwintig jaar. Al sinds zijn jeugd heeft hij moeten vechten voor zijn leven. Zijn moeder overleed op zijn tiende en op dat moment gaat alles fout.

Op zijn achttiende en op zijn twintigste komt hij op straat te staan, zonder enige eerlijke kansen. Hij blijft gemotiveerd en probeert zijn leven weer op te bouwen. Nu helpt hij mee met het project ‘Power2Us’ en doet vrijwilligers werk bij Stichting Tientjes.

‘Ik heb altijd samen met mijn moeder moeten overleven. Mijn biologische vader was erg verslaafd aan harddrugs en was na mijn zevende niet meer in beeld. Die tijd was een lastige en chaotische tijd.

Mijn moeder werd ziek toen ik zeven was en overleed op mijn tiende. Mijn moeder had een nieuwe man ontmoet, maar ik had geen emotionele band met hem.

Ik had juist op dat moment een vaderfiguur nodig, maar dat was hij helemaal

niet. Hij was meer van het zakelijke.

Hij werkte alleen maar en stuurde mij en mijn broertje en halfzusje weg naar pleeggezinnen, waar wij steeds met z’n drieën waren. Ik werd opstandig en op mijn zestiende ging ik uit huis. Ik kreeg een kamer via Jeugdzorg tot mijn achttiende, maar daarna moest ik weg omdat ik ‘volwassen’ was. Omdat ik nergens anders heen kon, werd ik naar een opvangcentrum voor jongeren gestuurd.

Het was geen goede plek en de begeleiders konden de jongeren niet aan. Eén voor één werden ze weggestuurd, omdat zij grotendeels opstandig waren. Voor mijn gevoel zat ik niet op de goede plek.

Er zaten veel jeugdcriminelen en verslaafden, terwijl ik dacht dat ik bij lotgenoten terecht kwam. Als laatste werd ik weggestuurd, omdat de leiding een streng voorbeeld wilde stellen voor de nieuwe jongeren die werden geplaatst in dat opvangcentrum,’ vertelt Iesha Stoove.

Ervaringen ‘Op mijn negentiende ben ik naar Breda gekomen. ‘Kamers voor Kansen’ regelde een kamer voor mij en voor het eerst leek alles goed te gaan. Ik dacht een nieuw leven op te bouwen in Breda. Kort daarna startte ik een nieuwe studie, maar al snel liep alles fout. Ik had mijn verleden niet kunnen verwerken en zat daardoor niet lekker in mijn vel. Mijn vriendin en ik gingen uit elkaar en er ontwikkelde zich een depressie bij mij.

Kamer voor Kansen kon niks meer voor mij betekenen en zette mij eruit. Toen kwam ik weer op straat te staan, maar dit keer in Breda, waar ik bijna niemand kende. Soms bleef ik bij vrienden slapen, maar je leeft van dag tot dag. Elke dag moet je opnieuw zoeken naar een slaapplek of naar eten. De schaamte was groot, omdat ik niemand met mijn problemen wilde lastigvallen en in mijn ogen was ik een ‘triest geval’. Ik heb geleerd II MeerMetMinder No.9 II MEI 2018 II 7 I

dat sommige mensen niet mijn vrienden waren. Zo heb ik de mensen leren kennen, maar ook mijzelf. Ik was wanhopig, want wilde zo graag mijn leven opbouwen.

Uiteindelijk ben ik naar Centraal Onthaal (SMO Breda) gegaan, in de hoop dat zij mij verder konden helpen. Vanwege regiobinding moest ik terug naar Nijmegen of naar Den Bosch. Dat wilde ik niet en kon er ook niet heen. Zonder geld kan je niet zomaar naar een andere plek. Mijn spullen kon ik ook niet meenemen, dus teruggaan naar Nijmegen of Den Bosch was geen optie.

Toen heb ik de hoop opgegeven en voor twee maanden op de bank bij vrienden geslapen. Het idee dat ik nog langer op straat moest slapen was verschrikkelijk.

Uit wanhoop ben ik zelfs naar de politie gegaan, met de vraag of zij een cel voor mij over hadden. De politie kon mij niet

ik terugkwam bij Centraal Onthaal keek hij er niet eens na en vertelde mij dat ik naar het Koetshuis mocht gaan. Jacques had gemerkt dat ik erg gemotiveerd was en ik

Power2Us Ik doe nu vrijwilligerswerk bij Tientjes, een organisatie in Breda. Ik werk ook mee aan het project ‘Power2Us’, dat is een organisatie die jongeren wil motiveren om hun dromen waar te maken. Daar ben ik een begeleider die

kreeg de kans om mijn leven weer op te bouwen vanuit het Koetshuis. SMO is in mijn ogen wel een goede instantie, omdat zij mij uiteindelijk wel hebben geholpen,’ aldus Iesha.

De toekomst Iesha heeft zichzelf ingeschreven voor een tweejarige Hbo-opleiding Ervaringsdeskundige. Daarna wil hij verder studeren, omdat er dan

een groepje jongeren begeleidt met hun doelen waar te maken, maar het is voor mij vooral belangrijk dat zij zich veilig voelen en een thuis hebben.

Het doel van Power2Us is om een groep jongeren te motiveren, sterker te maken, vriendschappen op te bouwen met elkaar en dat zij zich financieel kunnen redden. Ik ben niet van het economische gedeelte. Het is goed dat ze leren hoe zij met geld om moeten gaan en om te leren sparen, maar ik vind het belangrijker dat zij zich ergens thuis voelen.

Dat de jongeren een plek krijgen waar zij hun mening en emoties kunnen delen met elkaar. Het is niet dat wij alleen de jongeren helpen, zij helpen ons ook.

Het moet van twee kanten komen.

De jongeren gaan in de toekomst een eigen bedrijfje oprichten, zodat ze leren geld verdienen en gemotiveerd zijn om te werken.

Het is de bedoeling dat er elke week geld in het ‘spaarpotje’ gelegd wordt, zodat

verder helpen, omdat ik geen misdaad had gepleegd. Uiteindelijk ben ik toch maar teruggegaan naar de gemeente en kwam weer terecht bij Centraal Onthaal.

Jacques Baeten Ik had geluk dat daar Jacques Baeten zat, want hij heeft ervoor gezorgd dat ik naar het Koetshuis mocht. Hij gaf mij de opdracht om in twee dagen tijd mijn verhaal op papier te zetten, wat mijn doel was. Dat was erg lastig, want je moet ineens je hele levensverhaal gaan schrijven. Toch heb ik dat gedaan en toen I 8 II MEI 2018 II MeerMetMinder No.9 II

meerdere mogelijkheden zijn om verschillende kanten op te gaan. Iesha wil vooral genieten van zijn leven en zoveel mogelijk reizen naar verschillende plekken.

de jongeren kunnen sparen voor iets

Vorig jaar december mocht hij via ‘Power2Us’ mee naar Rwanda voor een project. Dit was een speciaal moment uit zijn leven. ‘Het was geweldig om naar Rwanda te mogen gaan voor een project.

Wij wilden de problemen die daar zijn – bij vooral de jongeren – meenemen in een westerse wijze. Ik kijk nu positief naar de toekomst en werk elke dag aan mijzelf.

Als het gaat zoals het nu gaat, dan komt het wel goed,’ vertelt Iesha.

terugbetalen. Het is moeilijk om deze

waaraan zij het geld willen uitgeven.

Dit kan zijn voor een goedkoop etentje of een rijbewijs. Ook kunnen zij het geld ‘lenen’, maar moeten het uiteindelijk wel jongeren te vinden, omdat je niet precies kan zien welke jongeren nou echt hulp nodig hebben.

Wij werken met een aantal organisaties samen. Het meeste met het Annahuis, SMO, Surplus, Wij zijn Traversegroep, Stichting Red een Kind, GGD WestBrabant en Kans Fonds,’

Goedkoop & Zo sterhout Dé Kringloopwinkels van Breda en Oo

Kringloop winkels van Goedkoop & Zo zijn gevestigd in de Oranjeboomstraat 33 en in Arkendonk 98, Oosterhout ben je welkom.

Ben je op zoek naar een leuk meubelstuk, kleding, boeken of platen, curiosa, elektrische apparaten, fietsen, speelgoed of iets anders dan ben je bij Goedkoop & Zo aan het juiste adres.

Bij beide kringloopwinkels komen iedere dag nieuwe spullen binnen. Hebben ze het vandaag niet, dan hebben ze het morgen misschien wel. Je kunt ook doorgeven waar je naar op zoek ben en dan krijg je een telefoontje als ze iets binnen hebben gekregen.

Goedkoop & Zo zet zich in voor de armoedebestrijding in Nederland. De opbrengst van spullen die zij verkopen in de winkel gaan naar de minder bedeelden in Nederland.

Je vindt er dan ook altijd mooie meubelen tegen absolute bodemprijzen.

Aanbod De kringloopwinkel is er één die zo moet zijn; gezellig, rommelig en toch overzichtelijk. In de ruim opgezette showroom vind je een groot assortiment tweedehands spullen welke bijna dagelijks wisselt. Je vindt hier van alles; bankstellen, kasten, meubilair, kleding, boeken, spelletjes, snuisterijen en nog veel meer.

GRATIS OPHADLEELSN INBOE KLEINGOED

Spullen over?

Heb je veel, misschien wel te veel, in je huis staan? Wil je hier eigenlijk wel vanaf maar vind je het zonde om het weg te gooien?

Dan kan Kringloopwinkel Goedkoop & Zo er vast weer iemand blij mee maken. Is er iemand overleden of moet je plotseling verhuizen? Vertrek je naar het buitenland en weet je niet wat je met al jouw spullen moet die je achterlaat?

Neem dan direct contact op met één van de Kringloopwinkels van Goedkoop & Zo. Jouw spullen worden geheel gratis thuis bij je opgehaald. Na controle en een grondige reiniging worden ze in de showroom geplaatst voor verkoop.

Contact Nieuwsgierig? Breng een bezoek in een van onze twee winkels of neem contact met ons op: 06-16554162

BREDA

Oranjeboomstraat 33 4812 EN Breda

OOSTERHOUT Arkendonk 98 4907 XP Oosterhout

www.goedkoopenzo.nl

076 - 53 24 502 06 - 165 54 162 Openingstijden:

Maandag t/m zaterdag van 10.00u - 17.00u.

II MeerMetMinder No.9 II MEI 2018 II 9 I

basisinkomen Rutger Bregman (1988) is historicus.

Hij publiceerde vier boeken: Met de kennis van toen (2012), De geschiedenis van de vooruitgang (2013), Gratis geld voor iedereen (2014) en Waarom vuilnismannen meer verdienen dan bankiers (met Jesse Frederik, 2015).

Basisinkomen De utopie van gratis geld in 13 vragen en antwoorden. Als je mensen zomaar geld geeft dan doen ze niks meer, denken we vaak. Maar in de afgelopen paar jaar is een revolutie in het denken over armoede, werk en welvaart op gang gekomen. Is het tijd voor een radicale hervorming van onze verzorgingsstaat?

Ik heb het natuurlijk over de groeiende populariteit van het basisinkomen. Het is een idee dat dwars door de oude scheidslijnen van links en rechts heen gaat. En het is een idee dat groot enthousiasme oproept, grote verontwaardiging en bovenal: grote vragen.

1 Wat is het basisinkomen?

Het basisinkomen is een individuele, onvoorwaardelijke toelage voor iedereen – arm of rijk, jong of oud, werkloos of overwerkt. Het zou genoeg moeten zijn om van te (over) leven en je mag helemaal zelf weten wat je I 10 II MEI 2018 II MeerMetMinder No.9 II

ermee doet. De enige voorwaarde is, kort samengevat, dat je hart klopt. Het idee is in het verleden geopperd door linkse én rechtse denkers, van dominee Martin Luther King tot econoom Milton Friedman.

Let wel: het basisinkomen is niet hetzelfde als ‘het communisme’ - waarbij alles door iedereen wordt gedeeld. Het is slechts een vloer in de inkomensverdeling, waardoor niemand onder de armoedegrens leeft. Daarbovenop mag je onbeperkt geld verdienen. Het basisinkomen is ook niet hetzelfde als de bijstand, omdat het onvoorwaardelijk is (er is bijvoorbeeld geen sollicitatieplicht) en universeel (ook mensen mét een baan hebben er recht op).

2 Waarom heeft iedereen het ineens over het basisinkomen?

In de afgelopen drie jaar is de aandacht voor het basisinkomen geëxplodeerd. Bekijk alleen al deze grafiek van Google Trends: De duidelijkste aanleiding voor al deze aandacht was het referendum in Zwitserland, dat op 5 juni 2016 plaatsvond. Slechts een paar honderd Zwitsers wisten vijf jaar eerder wat het basisinkomen is - en dat is nu heel anders.

(Dit neemt overigens niet weg dat een flinke meerderheid van de Zwitsers tegen het basisinkomen stemde).

Door: Rutger Bregman Bron: De Correspondent

Internationaal leverde het Zwitserse referendum veel aandacht op, ook omdat het gepaard ging met een groeiende zorg over de opkomst van robots. Volgens sommige economen worden steeds meer banen geautomatiseerd en blijft er minder werk over voor mensen.

Maar hoe komen we dan nog aan ons geld?

Het basisinkomen ligt voor de hand.

Inmiddels weten ook miljoenen Nederlanders wat het basisinkomen is. Het opvallendste is dat de interesse vooral van onderop is gekomen. Terwijl Hilversum en Den Haag relatief weinig aandacht besteedden aan het idee, kwam er lokaal Ik vermoed dat die interesse voor een belangrijk deel is voortgekomen uit lokale onvrede over het beleid van het kabinet.

Met de Participatiewet van 2015 werd immers ingezet op meer controle en verplichtingen voor mensen in de bijstand. Maar in Nederland moet die wet door gemeenten worden uitgevoerd, en daar hebben veel ambtenaren het gevoel dat de wet niet alleen duur en ineffectief is, maar ook vernederend.

Niet zo gek dus, dat zij geïnteresseerd zijn geraakt in precies het tegenovergestelde idee: het basisinkomen. een beweging op gang voor experimenten.

3 Wie zijn de voorstanders van het basisinkomen?

In zijn beroemde boek Utopia (1516 ) hintte de filosoof Thomas More er voor het eerst op. ‘Geen straf op aarde zal de mensen laten stoppen met stelen, als het hun enige manier om voedsel ter verkrijgen is,’ zegt een van de personages in dit boek. ‘Het zou veel beter zijn om iedereen te voorzien van middelen van bestaan.’

Sindsdien zijn er heel wat denkers geweest, van links tot rechts, die voor het basisinkomen hebben gepleit. Denk aan de Amerikaanse vrijdenker Thomas Paine (1737-1809) of aan de Britse filosoof Bertrand Russell (1872-1970). Ook de vrijheidsstrijder Martin Luther King was voor, net als de neoliberale econoom Milton Friedman. Ter rechterzijde wordt er voor het basisinkomen gepleit omdat het - in tegenstelling tot de huidige sociale zekerheid - met geen enkele betutteling van de staat gepaard gaat. Ter linkerzijde spreekt het basisinkomen aan omdat het de meest directe manier is om de armoede uit te roeien. Ik denk dat het oude idee van Thomas More uiteindelijk het beste past in de traditie van het anarchisme. Dit is een enigszins vergeten ideologie die ervan uitgaat dat de meeste mensen creatief zijn en zélf het beste weten wat ze met hun leven moeten doen. Maar, zegt de anarchist, dan moeten ze wel de middelen hebben om zich te ontplooien: een basisinkomen.

4 Welke experimenten zijn er uitgevoerd met het basisinkomen?

Er is geen enkel land, in de hele geschiedenis, dat een universeel basisinkomen heeft ingevoerd. Dat neemt niet weg dat er een reeks van interessante experimenten is uitgevoerd met ‘gratis geld.’ Het bekendste experiment vond in de jaren zeventig plaats in het dorpje Dauphin in Canada. In dezelfde periode was er ook een aantal grote experimenten in de VS. Uit beide onderzoeken bleek dat mensen níet minder gaan werken als ze een basisinkomen krijgen, dat hun gezondheid erop vooruitgaat en de schoolprestaties verbeteren.

Speenhamland: begin 19e eeuw. Dauphin: eind jaren zeventig. Amerikaanse experimenten: eind jaren zeventig. North Carolina: begin jaren negentig. India: paar jaar geleden (o.l.v. Guy Standing). Kenia en Oeganda: GiveDirectly (nu).

Een ander experiment, dat in de jaren negen-

tig onder de Eastern Band of Cherokee Indians in North Carolina van start ging, bevestigt dit beeld. Sterker nog, hier bleek dat de besparingen van het basisinkomen (in termen van lagere zorgkosten en minder criminalite it) groter waren dan de kosten. Het recentste experiment vond een paar jaar geleden plaats in twintig dorpen in India. De onderzoekers ontdekten dat het basisinkomen de voeding, schoolresultaten en het ondernemerschap flink bevorderde. Verder zijn er in de afgelopen decennia steeds meer overheden en organisaties gaan experimenteren met onvoorwaardelijke cash transfers in armere landen. GiveDirectly (de naam zegt het al) is een voorbeeld van zo’n organisatie. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat hun aanpak erg effectief is: het is vaak het beste om arme mensen gewoon geld te geven, omdat ze zelf het beste weten wat goed voor hen is.

5 Welke experimenten met het basisinkomen komen eraan?

Eigenlijk weten we nog niet genoeg over het basisinkomen. Er is veel bewijsmateriaal dat laat zien dat het zou kunnen werken, maar de beste experimenten stammen alweer uit de jaren zeventig. Sindsdien is de wereld nogal veranderd en heeft ook de sociale wetenschap haar methoden verfijnd.

Het goede nieuws: we leven in een gouden tijd van nieuwe basisinkomenexperimenten. In 2017 gaat een groot onderzoek in Finland van start. De organisatie GiveDirectly heeft een enorm experiment (dat wel tien jaar moet gaan duren) in Kenia aangekondigd. Verder heeft de Canadese provincie Ontario een fors budget vrijgemaakt voor een experiment en

willen verschillende Nederlandse gemeenten (waaronder Utrecht, Tilburg, Groningen, Nijmegen en Wageningen) met een regelluwe bijstand experimenteren.

6 Wat hebben we aan al die experimenten met het basisinkomen?

Eigenlijk moet je het zo zien: hét basisinkomen bestaat niet. Het is bovenal een denkrichting.

Er zijn veel verschillende varianten van het idee. Vooral als het om de financiering gaat (met welke belasting zou de overheid het dekken?) zijn er nogal wat keuzes te maken.

Maar dat neemt niet weg dat je kunt experimenteren met de drie basiseigenschappen van het basisinkomen: individueel, universeel en onvoorwaardelijk. Wat gebeurt er bijvoorbeeld als we onze sociale zekerheid onvoorwaardelijker maken? Of nog simpeler gezegd: wat doen mensen als ze ‘gratis geld’ krijgen? We weten inmiddels al heel wat over

het effect van cash transfers in armere landen, maar wetenschappers zitten nog vol met vragen.

Dat neemt niet weg dat sommige denkers, de filosoof Philippe Van Parijs bijvoorbeeld, sceptisch zijn over wat we kunnen leren van al die experimenten. Hij denkt bijvoorbeeld dat de onderzoeken nooit groot genoeg kunnen zijn om te ontdekken wat het basisinkomen voor een heel land zou betekenen.

7 Wat is het belangrijkste bezwaar tegen het basisinkomen?

Uiteindelijk is het grootste bezwaar in een paar woorden samen te vatten: je moet werken voor je geld. Alleen wie niet kán werken, omdat hij invalide is bijvoorbeeld, zou recht hebben op ondersteuning. Dat wil zeggen: het belangrijkste bezwaar is niet II MeerMetMinder No.9 II MEI 2018 II 11 I

technisch of wetenschappelijk van aard, maar door en door moreel. Veel mensen vinden het hele idee van ‘gratis geld’ gewoon onrechtvaardig. De voorstanders van het basisinkomen brengen hier twee argumenten tegen in: - Niet al het werk is betaald. Er is veel onbetaald werk dat ook erg nuttig is (denk aan mantelzorg) en veel betaald werk dat niet zo nuttig is (denk aan de flitshandelaar op Wall Street).

- Het basisinkomen is geen kwestie van solidariteit, maar een gift uit het verleden. Want bedenk: het grootste deel van onze welvaart danken we niet aan onze eigen inspanningen, maar aan de technologie, de instituties, de gebouwen, de normen en waarden en al die andere rijkdom die we van onze voorouders hebben gekregen. Het basisinkomen helpt om deze gift eerlijker te verdelen, zo betoogt een van de belangrijkste verdedigers van het idee, de filosoof Philippe Van Parijs.

8 Wat is het belangrijkste argument voor het basisinkomen?

Ten diepste gaat het basisinkomen over vrijheid. Vrijheid om zelf te kiezen wat je van je leven wilt maken. In Nederland hebben we de vrijheid van meningsuiting en de vrijheid van vereniging - en dat zijn mijlpalen van beschaving. Maar de vrijheid om ‘nee’ te zeggen tegen een baan waar je niet in gelooft - die is er nog niet. Veel mensen zitten vast in wat de Amerikaanse antropoloog David Graeber ‘bullshit jobs’ noemt: banen die degenen die ze hebben zélf overbodig vinden. Of zelfs schadelijk. We hebben het hier niet over een randverschijnsel. Een recente peiling wees uit dat maar liefst 37 procent van de Engelsen zijn werk betekenisloos vindt. Stel je voor, zegt de voorstander van het basisinkomen, welke welvaart en innovatie we missen doordat talloze mensen gedwongen zijn om werk te doen dat ze eigenlijk nutteloos vinden.

9 Wat zou het basisinkomen kosten?

Het is onmogelijk die vraag in een paar zinnen te beantwoorden. Er zijn immers talloze manieren om een universeel basisinkomen te financieren. Je kunt de inkomstenbelasting verhogen, een hele reeks aan aftrekposten afschaffen, op een grotere vermogensbelasting inzetten, delen van de huidige sociale zekerheid afschaffen - en noem maar op.

Linkse mensen zullen een financiering voorstellen die de ongelijkheid verkleint, terwijl rechtse mensen vaak voorstander zijn van een klein basisinkomen (in plaats van alle uitkeringen en toeslagen). Ook hier blijkt: hét basisinkomen bestaat niet. Maar één ding is cruciaal: we moeten onderscheid maken tussen de netto en bruto kosten van het basisinkomen. Als de overheid - laten we zeggen - 10 miljoen mensen 10.000 euro per I 12 II MEI 2018 II MeerMetMinder No.9 II

jaar geeft, dan zijn de bruto kosten natuurlijk astronomisch. Om precies te zijn: 100 miljard euro. Maar bedenk: veel mensen zullen een basisinkomen krijgen én evenveel aan belasting betalen om het te financieren. Het nettoeffect voor hen is dan nul. Hun koopkracht zal niet stijgen en ook niet dalen.

Als we willen weten wat het basisinkomen echt kost moeten we dus naar de nettokosten kijken. De vraag is dan: wie zal er aan het einde van de streep op vooruitgaan en wie erop achteruit? Hoeveel herverdeling zal er plaatsvinden?

Eén groep zal er in ieder geval op vooruit moeten gaan: alle mensen die nu nog onder de armoedegrens leven. In Nederland hebben we het dan over ongeveer 1,4 miljoen mensen.

Wat kost het om die armoede uit te roeien? Het Sociaal en Cultureel Planbureau heeft het uitgerekend: 2,1 miljard euro per jaar. Dat is ongeveer 0,3 procent van ons nationale inkomen.

Ter vergelijking: Nederland geeft jaarlijks 4 miljard uit aan sigaretten en 94 miljard aan de zorg. Het uitroeien van de armoede is, kortom, vrij goedkoop.

Bovenop die 2,1 miljard zullen waarschijnlijk nog extra kosten komen, zodat diegenen die nu net boven de armoedegrens zitten hun basisinkomen niet helemaal hoeven terug te betalen in extra belastingen. Hoe hoog die extra kosten zijn, hangt af van hoe ver je de ongelijkheid in Nederland wil terugdringen.

Daar zullen links en rechts het natuurlijk over oneens zijn.

Het is in theorie zelfs mogelijk om het basisinkomen te financieren op een manier waarbij de totale ongelijkheid groter wordt! De mensen in de (lagere) middenklasse zullen dan betalen voor hun eigen basisinkomen, maar ook voor het basisinkomen van de armen én de rijken. Dit is de reden waarom sommige mensen ter linkerzijde (bijvoorbeeld bij de SP) tegen het basisinkomen zijn: ze vrezen dat het idee zal worden gekaapt door rechts.

Tot slot: als we alle kosten op een rijtje hebben, zouden we ook nog naar de baten van het basisinkomen moeten kijken. Het

is natuurlijk lastig om deze precies te voorspellen, maar er zijn goede redenen om aan te nemen dat de baten groot zullen zijn. Misschien wel groter dan de kosten.

Neem alleen de armoede onder kinderen: in de VS worden de kosten van kinderarmoede (in termen van een duurdere zorg, meer criminaliteit, lagere productiviteit en lagere belastingopbrengsten) op 4 procent van het nationaal inkomen geschat. In Engeland is het 3 procent en in Nieuw-Zeeland 4,5 procent.

Er is in Nederland geen vergelijkbaar onderzoek gedaan, maar stel, we zetten de kosten van kinderarmoede in Nederland heel conservatief op 1 procent van het bbp. Dat is alsnog 6 miljard euro per jaar: drie keer zoveel als het uitroeien van de armoede hier zou kosten.

10 We hebben toch al een verzorgingsstaat?

Wat is daar mis mee?

Laat er geen misverstand over bestaan: landen als Nederland en België hebben een indrukwekkende verzorgingsstaat die in veel opzichten goed werkt. Dankzij ons sociale vangnet leven veel minder mensen in armoede. En als de economie in een recessie belandt, helpt de verzorgingsstaat haar te stabiliseren.

Toch zijn er veel aanwijzingen dat het huidige systeem, dat erop gericht is mensen zo snel mogelijk aan een betaalde baan te helpen, aan het einde van zijn Latijn is. De overheid zet in op allerlei prikkels, van verplichte sollicitaties tot tegenprestaties, van LinkedIn-cursussen tot boetes, en keer op keer blijkt dat deze instrumenten weinig succesvol zijn in het terugbrengen van de werkloosheid. Sommige cursussen van het UWV verlengen de werkloosheid zelfs. Het is om precies deze reden dat steeds meer gemeenten, zoals Utrecht, Wageningen en Nijmegen, willen experimenteren met het basisinkomen.

11 Zullen arme mensen hun basisinkomen niet verspillen aan drugs of drank?

De cijfers zijn hard: arme mensen roken meer, sporten minder, drinken meer, voeden slechter op en eten vaker bij de McDonald’s. Maar dit betekent niet dat ze ook dom of onverantwoordelijk zijn. Integendeel, uit recent psychologisch en economisch onderzoek blijkt dat armen in een context leven waarin iedereen onverstandige beslissingen zou nemen.

‘Als je de armen wilt begrijpen, moet je je voorstellen dat je met je gedachten elders bent,’ schrijven de onderzoekers Eldar Shafir en Sendhil Mullainathan bijvoorbeeld. ‘Het kost veel moeite om jezelf in de hand te houden. Je bent afwezig en raakt snel van streek.

En dat elke dag.’ Uit het onderzoek van deze wetenschappers blijkt dat armoede je zo’n 13 punten aan IQ kost. Dat is vergelijkbaar met

de effecten van alcoholisme, of een nacht niet slapen. Het goede nieuws: een basisinkomen kan deze effecten tenietdoen. Onderzoekers van de Wereldbank rapporteerden een tijdje geleden in een groot onderzoek naar cash transfers dat in 82 procent van de onderzochte gevallen (in Afrika, Latijns-Amerika en Azië) de alcohol- en tabaksconsumptie zelfs daalt als je armen gratis geld geeft. Sterker nog, in Liberia onderzocht de econoom Chris Blattman wat er gebeurt als je 200 dollar geeft aan de minst verantwoordelijke armen die je maar kunt vinden: alcoholisten, drugsverslaafden en criminelen in sloppenwijken. Drie jaar later bleek dat ze hun geld hadden besteed aan voedsel, kleren, medicijnen en het opzetten van nieuwe bedrijfjes.

‘Als zelfs deze mannen hun gratis geld niet verspillen,’ schreef Blattman, ‘wie zou het dan nog wel doen?’

12 Zorgt het basisinkomen niet voor enorme inflatie?

Laat er geen misverstand over bestaan: als je het basisinkomen financiert door gewoon geld bij te drukken, dan krijg je inderdaad inflatie (geld wordt minder waard). Er zijn aardig wat prominente economen die voorstellen het zo te doen, juist omdat we op dit moment te weinig inflatie hebben! ‘Helikoptergeld’ noemde de beroemde econoom Milton Friedman deze aanpak. Maar op de lange termijn kan het basisinkomen natuurlijk niet zo gefinancierd worden. Uiteindelijk moet het fiscaal gebeuren - met belastingen dus. Dat betekent dat niet iedereen meer geld zal hebben, maar dat het basisinkomen van de arme betaald wordt door de rijke meer belasting te laten afdragen. Massainflatie is op deze manier niet aan de orde, tenzij mensen in groten getale

minder gaan werken. Uit de experimenten met het basisinkomen blijkt gelukkig dat mensen nauwelijks minder gaan werken.

Bovendien wordt een kleine afname in het aantal betaalde werkuren doorgaans gecompenseerd met meer onbetaald werk.

Veel belangrijker is overigens het effect van het basisinkomen op de lonen. Mensen die nu slechtbetaald maar cruciaal werk doen – schoonmakers, leraren, verpleegsters - zullen met een basisinkomen meer onderhandelingsmacht hebben. Ze kunnen immers altijd terugvallen op hun basisinkomen: een universele stakingskas. Het zou goed kunnen dat deze mensen uiteindelijk meer gaan verdienen dan de mensen met bullshit jobs in bijvoorbeeld de financiële sector. En dat is precies de bedoeling. Hoe het ook zij: het is moeilijk (zo niet onmogelijk) om de precieze effecten van het basisinkomen op de lonen of de inflatie te

becijferen. Het lijkt dan ook verstandiger om stap voor stap te experimenteren dan om in één keer een totaal nieuw systeem in te voeren.

13 Als er al zo lang voor gepleit wordt, waarom is het basisinkomen dan nog niet ingevoerd?

Weinig mensen weten dat de Verenigde Staten aan het begin van de jaren zeventig op het punt stonden een basisinkomen in te voeren. In het revolutiejaar 1968 schreven vijf prominente economen een open brief aan het Congres. ‘Een rijk land als de Verenigde Staten moet iedereen de zekerheid van een basisinkomen geven,’ schreven ze in een artikel dat op de voorpagina van The New York Times verscheen. De brief werd door maar liefst 1.200 collega-economen ondertekend.

En ja hoor: in augustus van het jaar erop stelde president Richard Nixon een bescheiden basisinkomen voor. ‘De belangrijkste sociale wetgeving in de geschiedenis van onze natie,’ noemde hij het zelfs. Uit een inventarisatie van het Witte Huis bleek dat 90 procent van alle kranten enthousiast reageerde op het plan.

Het is een bijna vergeten stukje geschiedenis. Maar wie deze periode bestudeert, realiseert zich al snel dat het heel anders had kunnen lopen. Het scheelde een haar of de VS had een basisinkomen ingevoerd - en de kans is groot dat andere landen dan waren gevolgd.

Uiteindelijk liep de discussie in de VS stuk op het belangrijkste bezwaar tegen het basisinkomen: je moet werken voor je geld.

Wie gelooft dat het basisinkomen een idee is waar de tijd nu echt voor is gekomen, moet zich dan ook realiseren dat het begint met een andere definitie van ‘werk.’

En bedenk: iedere mijlpaal van beschaving van de invoering van de democratie tot de afschaffing van de slavernij - leek eens een totaal onrealistische utopie. Natuurlijk, de Zwitsers wezen in juni 2016 het basisinkomen af in een landelijk referendum. Maar in 1959 zei een meerderheid van de Zwitserse mannen ook ‘nee’ tegen het stemrecht voor vrouwen.

In 1971 volgde een tweede referendum en toen stemde een meerderheid voor. Ik denk dat we het Zwitserse referendum dus niet moeten zien als het einde van de discussie over het basisinkomen, maar als het begin.

II MeerMetMinder No.9 II MEI 2018 II 13 I

SocialNetwerkBreda

SocialNetwerkBreda

Annahuis

Help Ons helpen (Stg. WW)

Diensten Adres Website E-Mail Telefoon

Ondersteuning voor mensen als het gaat om onrecht en uitsluiting, mensen die in de knoop zitten of lotgenotencontact.

Haagweg 3, 4814 GA Breda www.annahuis.nl info@annahuis.nl 076- 521 79 64

Diensten

Adres Website E-Mail Telefoon

Helpt mensen met een laag inkomen met 2e handsspullen voor een zeer lage prijs. Ook hulp en advies aan mensen bij het inrichten van hun woning op praktisch gebied.

Gieterijstraat 10, 4814 DA Breda www.swwhoh.nl info@swwhoh.nl 06- 28 82 32 24

Stichting de Helpende Hand Breda Diaconie Protestantse gemeente Breda

Diensten Website Telefoon

Een luisterend oor en ondersteuning voor mensen die in de marge van de maatschappij zijn geraakt. www.protestantsegemeentebreda.nl 06 - 48 76 43 55

Goedkoop & Zo Diensten

Adres Website Telefoon

Goedkoop en Zo zet zich in voor de armoedebestrijding in Nederland. Alle spullen die verkocht worden in de winkel, gaan naar de minder bedeelden in Nederland. Goedkoop en Zo kan u zeer snel van dienst zijn bij het ophalen van meubilair, elektronica, pannen/bestek, kasteninhoud enzovoorts. Spullen worden gratis opgehaald in heel Nederland en BelgiĂŤ Oranjeboomstraat 330, Breda www.goedkoopenzo.nl 06- 45 82 00 51

Diensten

Elkaar op kleine schaal helpen, ondersteuning voedsel en verzorgingsproducten.

Facebook

https://www.facebook.com/groups/14064 76406260763/?fref=ts

Huisdierenvoedselbank Breda Diensten Contact Facebook

Verstrekken van gratis huisdierenvoedsel Marion van Jeveren https://www.facebook.com/Huisdieren-voedselbank-Breda-924192370934514

SocialNetwerkBreda Telefoon

076- 587 09 42

Diensten Adres Website E-Mail Telefoon

Rechtshulp bij ongeval of letselschade Post-bus 1086, 4891 BB Breda www.legitimus.nl info@legitimus.nl 076- 711 03 41

Diensten Adres Website E-Mail Telefoon

Sociaal Maatschappelijk Netwerk Reeperf 13, 4824 GG Breda www.armoedeinbreda.nl susanne@armoedeinbreda.nl 06- 83 18 06 14

Legitimus

Stichting Meer Met Minder

Mondiaal Centrum Breda Diensten Adres Website E-Mail

MWK-Breda Diensten

Leger des Heils Diensten Adres Website

Voor een goed gesprek bent u altijd welkom, daarnaast is een computerclub, een Creaclub en een kledingwinkel. Raad en Daad balie en vele activiteiten.

Thomas Vincidorstraat 2, 4827 GA Breda www.ldh-breda.nl

Adres Website E-Mail

Rahal

Diensten

Facebook

o.a. Taalles voor asielzoekers Roland Holststrat 71, Breda www.mondiaalcentrumbreda.nl info@mondiaalcentrumbreda.nl

Hulpverlening en Ondersteuning op maat. Boks en SCC zijn projecten die MWK in haar portefeuille heeft. Boks is bestemd voor kinderen tot 18 jaar die meer zelfvertrouwen willen krijgen en SCC (Sports Connects Cultures) omvat het geven van kickbokslessen voor de kinderen en de mannen en vrouwen van het Asielzoekers Centrum in Breda.

Reeperf 13, 4824 GG Breda www.mwk-breda.nl stevie@mwk-breda.nl

"De daklozen kok", Rahal zet zich al jaren in voor het verstrekken van gratis voedsel voor daklozen en minderbedeelden en dit een aantal keren per week op divere locaties in Breda. https://www.facebook.com/Resto-Du-CouerRahal-Lamlih-147954138697238

Stichting SSKB Diensten

Adres Website E-Mail Telefoon

Alle Kinderen tellen mee ! De stichting is ontstaan, doordat de oprichters jaarlijks Sinterklaasintochten en feesten voor kinderen organiseren in diverse wijken in Breda in samenwerking met de wijkbewoners. Veel kinderen die hier aan deelnemen, zijn kinderen waarvan de financiĂŤle situatie van het gezin erg slecht is.

Plataanstraat 81, 4814 LB Breda www.sskb.nl info@sskb.nl 076- 521 33 92

Stichting Tientjes Diensten

Adres Website Telefoon

NLP-opleidingen en empowerment-trainingen.

U krijgt een opleiding en doet er iets moois voor terug in de maatschappij of in overleg met de sociale dienst of UWV. Deelname kost een tientje per jaar.

Kloosterlaan 14, 4811 EA Breda www.tientjesbreda.nl 076- 532 76 62

Bredaasche Straatraad Diensten

Adres Website E-Mail Telefoon

Hulp voor dak en thuislozen Uitgeven van verschillende bladen Het geven van lezingen op locatie Bredaasche straatkrant Weidehek 8,4824 AS Breda www.bredaaschestraatraad.nl johnny@bredaaschestraatraad.nl

Voedselbank Breda Diensten Adres Website Telefoon

Gratis voedselpakket voor mensen die tijdelijk niet voldoende geld hebben om eten te kunnen kopen. Aanmelding geschiedt door het IMW. Koelemei 2, Breda www.voedselbankbreda.nl 076-571 54 58

Ook bij ons Sociaal Netwerk Breda? info@stichtingmeermetminder.nl

I 14 II MEI 2018 II MeerMetMinder No.9 II

MEDICATIE VERGOEDINGEN Apotheken krijgen het steeds vaker te horen; mensen die onder bewind staan en/of een basiszorgverzekering hebben en daardoor hun dure medicatie niet kunnen betalen. In Nederland wordt dit probleem steeds groter. Dit is niet alleen lastig voor de apotheken, maar ook voor de mensen die de medicatie niet kunnen betalen.

Wat voor mogelijkheden zijn hiervoor en hoe lossen de zorgverzekeringen dat op?

Na vele zorgverzekeringen te hebben gebeld was er nog niks duidelijk. Zij verbonden ons steeds door naar een andere zorgverzekering en/of naar zorgverzekeringslijn.nl, dat is een onafhankelijke organisatie die mensen met vragen over de zorgverzekeringen helpen. Zij konden

ons ook niet helpen en stuurde ons door naar de Gemeente Breda. Na een aantal telefoongesprekken met de Gemeente is dit wat zij antwoordden: Bijzondere bijstand ‘In principe vallen kosten voor medicatie onder de zorgverzekeringswet. Inwoners van Breda met een minimuminkomen en hoge kosten door chronische ziekte kunnen daarnaast in aanmerking komen voor bijzondere bijstand. Na een aanvraag bij de gemeente gaat een inkomensspecialist participatie of een klantmanager WMO met de aanvrager in gesprek. Wanneer de klant een bewindvoerder heeft wordt ,indien nodig, de situatie besproken met de bewindvoerder. Er wordt gekeken naar de specifieke (financiële) situatie van de aanvrager. Daarnaast wordt bij mensen

die onder bewind staan en een inkomen hebben boven de bijstandsniveau rekening gehouden met een aflossing van de schulden. Dan volgt een besluit over de toekenning.’

Collectieve zorgverzekering ‘’Inwoners van Breda met een minimuminkomen en hoge kosten door chronische ziekte kunnen ook gebruik maken van de collectieve verzekering van CZ en Gemeente Breda. Dit pakket biedt gunstige vergoedingen en kent onder andere gespreide betalingen van het eigen risico en een vergoeding voor de eigen bijdrage CAK voor WMO-voorzieningen. Door de bijdrage die de gemeente aan deze verzekering doet is de premie gunstiger dan vergelijkbare pakketten zonder collectiviteit’’.

Deze uitleg van de Gemeente Breda lijkt heel moeilijk, maar ze zeggen eigenlijk dat je met bijzondere bijstand en/of een collectieve verzekering veel verder komt dan wanneer je dit niet hebt.

Wij adviseren bij problemen informatie bij de Gemeente te vragen.

II MeerMetMinder No.9 II MEI 2018 II 15 I

IEDER HUISJE HEEFT ZIJN KRUISJE Huiselijk geweld en heftige ruzies zorgen ervoor dat Sasha (niet haar echte naam), achttien jaar, op straat gezet wordt door haar moeder en stiefvader. Problemen zijn er al jaren, maar nu durft Sasha haar eigen mening te geven.

‘Ik had altijd heel veel ruzie met mijn moeder en stiefvader, mocht vaak niet uitgaan met vriendinnen en moest altijd laten weten waar ik was. Mijn moeder was vroeger echt een schat. Ze zorgde echt goed voor mij, maar mijn stiefvader is manipulatief en gemeen. Hij schold veel op mij en liet mij me altijd slecht voelen.

Als ik niet luisterde of een grote mond opzette, kon ik een klap verwachten. Ik dacht dat het aan mij lag, dus werd stil en hield alles voor mijzelf. Depressie en angst ontwikkelde zich bij mij. Ik zag alles negatief en het leek alsof ik langzaam doodging’, aldus Sasha.

I 16 II MEI 2018 II MeerMetMinder No.9 II

Geëscaleerde thuissituatie Sasha heeft al haar moed bij elkaar geraapt en tijdens een ruzie ging ze tegen haar moeder en stiefvader in. Dit maakte de ruzie alleen maar erger en Sasha werd geslagen en geschopt.

Zelfs haar halfzusjes hebben haar geslagen, maar dat neemt zij hun niet kwalijk.

‘Mijn zusjes worden zo erg beïnvloed door mijn stiefvader. Ik weet nog dat hij tegen mijn jongste zusje zei dat zij mij in elkaar mocht slaan, want als ik terug zou slaan zou hij aangifte doen. En dat heeft mijn zusje toen ook gedaan. Ik kan het haar niet kwalijk nemen. Ze was zo erg beïnvloedbaar.

Die avond was de ergste avond van mijn leven. Mijn angstaanvallen werden alleen maar erger en ik wilde weg. Ik heb geprobeerd weg te lopen, maar werd hardhandig teruggetrokken door mijn stiefvader. Op dat moment was mijn

depressie in zijn ergste stadium en het liefst wilde ik dood, maar ik deed niks. Ik kon niks meer doen, was verlamd. Mijn familie bleef tegen mij schreeuwen en mijn hersenen sloegen door. Omdat mijn familie zich tegen mij keerde en ik nergens heen kon, ze hadden de deuren en ramen op slot gedaan, heb ik mijn hoofd drie keer tegen de muur gestoten in de hoop dat alles stopte. Ik hoopte dat ik in een nachtmerrie zat en dat als ik wakker werd alles goed zou zijn. Helaas was dat niet het geval’, vertelt Sasha.

Het duurde één weekend lang. Ze moest haar excuses aanbieden bij haar stiefvader en om de rust terug te laten keren deed ze dat ook. Sasha wist dat zij niet fout zat, maar ze had geen energie meer over.

Uit huis gezet ‘Ik moest maandag gewoon weer aan het werk, maar door mijn erge paniekaanvallen

kon ik niet goed functioneren. Mijn leidinggevende vroeg wat er aan de hand was en ik kon niet meer liegen. Ik heb haar het hele verhaal verteld, terwijl ik kookte van woede. Ik kon aan mijn leidinggevende zien dat ze schrok, maar gelukkig wist ze gelijk wat ik moest doen.

Samen belde we Veilig Thuis op, een organisatie die slachtoffers van huiselijk geweld helpen, en we kwamen tot de conclusie dat ik niet meer thuis moest blijven. Mijn leidinggevende belde mijn stiefvader op, om te vragen of ik een paar dagen bij haar kon blijven slapen, zodat

ik me weer op mijzelf kon focussen en tot rust kon komen. Mijn stiefvader nam dit niet goed op en ik hoefde helemaal niet meer thuis te komen. Ik werd uit huis gezet. En dit keer was mijn moeder het ergste. Ze wilde me nooit meer zien en wenste me ‘veel succes met mijn kutleven’. Diezelfde maandag heb ik nog mijn kleren thuis opgehaald, met angst voor mijn leven. Ik weet dat mijn moeder me nooit zou vermoorden, maar die blik in haar ogen maakte mij zo bang. Ik kreeg weer een paniekaanval en de depressieve gedachtes kwamen weer naar boven’,

vertelt Sasha terwijl een traan over haar wang rolt. ‘Ik moest me snel herpakken, want nu was het tijd om dingen te gaan regelen. Ik heb dezelfde week alles geregeld. DUO, uitschrijvingen, een nieuwe woning en mijn school. Ik zette de negatieve gedachten aan de kant om mij te focussen op de toekomst. Ik heb niks fout gedaan en dat weet ik nu ook. Ik heb veel vrienden die mij hebben geholpen tijdens deze moeilijke tijd. De blauwe plekken zijn verdwenen, maar de pijn die ik voel zal ik altijd bij mij houden. De tijd zal mijn wonden helen, maar ondertussen

moet ik op mijn tanden bijten en door blijven gaan’.

Glimlachend naar de toekomst ‘Ik kijk nu een stuk beter naar de toekomst. Vroeger wilde ik de toekomst vermijden, want ik geloofde daar niet in.

Nu ben ik blij dat ik de goede keuzes heb gemaakt en dat ik dat stukje verleden achter mij kan laten. Ik heb weer zin in het leven en ik kan niet wachten om nieuwe avonturen te beleven.

Er zijn ongeveer 119.000 jongeren in Nederland die slachtoffer zijn van huiselijk geweld, waarvan sommige ook op straat zijn gezet. Voor hun heb ik één tip: ‘Geef niet op, blijf in jezelf vertrouwen en lach naar de toekomst. Je hebt nu het ergste meegemaakt, vanaf nu kan het alleen maar beter worden. Vraag om hulp bij Veilig Thuis, een maatschappelijk werkster of bij de politie. Er is iemand die jou kan helpen. Je staat er niet alleen voor’.

Aldus Sasha.

Het gaat nu goed met Sasha. Zij heeft nu een eigen kamer en haar opleiding gaat weer goed. Ze heeft weer zin in het leven en geniet van elk moment.

Sasha is niet de enige die door deze situatie heen gaat. Je kan gratis en op elk moment van de dag bellen naar: Veilig Thuis West-Brabant op 0800-2000.

Ik weet dat ik niet de enige ben die dit heeft meegemaakt.

II MeerMetMinder No.9 II MEI 2018 II 17 I

John Feskens voorztter Bredaasche straatraad

I 18 II MEI 2018 II MeerMetMinder No.9 II

, g n i v a l s r e v n j i M mijn verhaal’ 2011 is het jaar waarin alles misgaat voor Alan. Hij wordt op straat gezet door financiële problemen en achterstallige huur.

De eerste twee maanden verblijft hij bij zijn ex-vriendin, maar ook daar wordt hij op straat gezet. En waar moet je dan naar toe? Alan wordt naar ’t IJ gestuurd, een dag- en nachtopvang voor daklozen. Vanaf daar begint de ellende.

‘Ik liep een jaar achter met mijn huur en de financiële zaken waren een grote puinhoop. Ik kreeg een brief van de rechtbank waarin stond dat ik per de desbetreffende datum uit mijn huis moest. Ik was in

paniek en wist niet waar ik heen moest.

Ik ging naar mijn ex-vriendin, in de hoop dat zij mij kon helpen. Dat heeft maar twee maanden geduurd, want daarna wilde zij haar privacy terug. Daar stond ik dan, op straat en met twee koffers vol kleren in mijn handen. Ik wist niet waar ik heen moest en uiteindelijk werd ik naar ’t IJ gestuurd, niet wetend wat mij te wachten stond.’

Drugsgebruik ‘Ik ben anti-drugs opgevoed door mijn ouders en datzelfde heb ik mijn dochter ook meegegeven. Ik was erg streng als het ging om drugs. Toen ik naar ’t IJ ging waren er veel verslaafden, drugsdealers

en pooiers. Ik vond het een verschrikkelijke plek, maar waar moest ik anders heen? Ik ging met een paar jongens om die speed dealden, maar ook gebruikten.

Uiteindelijk deed ik mee om stoer te doen. Ik vond het lekker en ik hoorde bij de groep. Ik kreeg er een enorme boost van. ’t IJ geeft je per week €140,00 om uit te geven. Je betaalt €5,00 per nacht aan ’t IJ, dus je hebt geld zat om het te verspillen aan speed of andere drugs. Maar het bleef niet bij één lijntje per dag. Uiteindelijk gebruikte ik vier á vijf gram per dag. Daarnaast ging ik ook elke dag naar de coffeeshop. Door te gaan blowen voelde ik mij veel beter in een rot situatie. Na een lange tijd heb ik het toch II MeerMetMinder No.9 II MEI 2018 II 19 I

verteld aan mijn dochter. Het was voor haar een klap in haar gezicht, maar ze wilde mij wel helpen. Samen besloten wij een plan te maken, zodat ik ging stoppen met het gebruik van speed. Om eerlijk te zijn wilde ik helemaal niet stoppen. Ik had een baan gekregen bij de SMO (sociaal maatschappelijk opvang) met zelfs een eigen bureau. Ik was zo creatief door het gebruik van speed. Ik wilde er gewoon niet mee stoppen.’

Een nieuwe kijk ‘In 2013 werd ik op de doorstroomvoorzieningslijst gezet. Het was de bedoeling dat ik naar de Tramsingel zou gaan, maar dat wilde ik absoluut niet. Ik ben achtenvijftig jaar en ik kan voor mijzelf zorgen.

Waarom zou ik dan op een kamer wonen waar je in de gaten gehouden wordt?

Gelukkig belde mijn dochter op met de melding dat haar huis leeg kwam te staan. Ze vroeg of ik in dat huis wilde wonen en sindsdien woon ik daar.

Ik was blij dat ik weg kon uit ’t IJ, want ik heb er niet veel goeds over te zeggen.

Wel moet ik zeggen dat ’t IJ mij heel anders heeft laten denken over daklozen en verslaafden. Vroeger liep ik er met een grote bocht om heen, omdat ik vooroordelen had over die personen. Maar dankzij ’t IJ heb ik zoveel verhalen en mensen leren kennen. Ik praat nu nog steeds met I 20 II MEI 2018 II MeerMetMinder No.9 II

veel van mensen uit deze doelgroep en het heeft mijn vooroordelen veranderd.

Iedereen kan verslaafd raken. Iedereen kan dakloos worden. Het zijn de verhalen die schuilen achter de mens.

Het duurde lang voordat ik realiseerde dat ik slecht bezig was. Speed maakt je lichaam kapot. Het is dan niet zozeer een lichamelijke verslaving, de bijwerkingen die je krijgt zijn verschrikkelijk.’

Volledig gestopt ‘Op 1 januari 2017 ben ik volledig gestopt met het gebruiken van speed. Het laatste half jaar van mijn verslaving heb ik zoveel gebruikt dat zelfs mijn dochter zei dat het klaar was. Mijn dochter heeft een zoontje en ze zei letterlijk tegen mij: ‘Je gooit roet in het eten. Straks kan je je kleinzoon niet meer zien.’ En dat was een stok achter de deur.

Op 31 december 2016 heb ik nog extra veel speed gebruikt, maar om precies 12 uur middernacht heb ik alles weggegooid.

Sindsdien ben ik clean. Ik blow nog wel heel veel. Ik rook ongeveer tien jointjes per dag, maar van de speed ben ik af.

Het gaat nu veel beter met mijn lichaam.

Bijna alle lichamelijke klachten zijn hersteld, maar mijn gebit blijft verpest. In mijn huis wordt niks meer gebruikt. Ik heb een bordje in mijn woonkamer waarop staat: ‘Free drug zone’. Mijn vrienden gebruiken dus ook geen drugs meer in mijn huis.‘

Verslavingsgroep, mijn verhaal Door Hans Diks, SMO medewerker, ben ik in de praatgroep ‘’Verslavingsgroep, mijn verhaal’’ terecht gekomen. Door hem ben ik nu actief bezig in die groep en het Annahuis helpt mij. Samen met die groep gaan wij naar scholen en doelgroepen om over ons verhaal te praten. Wij hebben zelfs een eigen website die binnenkort wordt gelanceerd. Er wordt vaak gezegd: ‘Oh, dus je bent verslaafd?’ Ik heb een hekel aan het woordje ‘verslaafd’, want ik ben niet verslaafd. Ik was verslaafd en nu kan ik ervan af blijven. Dat maakt mij geen verslaafde meer. Ik heb liever het woordje ‘’ex-verslaafde’’.

Deze groep brengt veel steun en we doen eindelijk wat. Ik vind het fijn om bezig te zijn met mijn creativiteit en om mijn eigen ervaringen vertellen aan anderen die het nodig hebben.

Informatie: Speed, pep, amfetamine = hetzelfde Wiet, cannabis = hetzelfde Bijwerkingen van speed: Psychische verslavingen; Je gaat denken dat je het nodig hebt, Lichamelijke gebreken; Je gebit gaat verrot, je lichaam ‘krimpt’, Je slaapt drie/vier dagen slecht of niet, Je wordt paranoïde, Je eetlust gaat weg en je drinkt weinig tot niets Bijwerkingen van wiet Je ogen worden rood, Sloom of juist opwekkend gevoel, Je gevoelens worden versterkt, Je kan paranoïde worden, Lichamelijke verslaving; na lange tijd wordt je zweterig en je krijgt hoofdpijn, Ontwikkeling wordt vertraagd.

Bronnen: www.drugsinfoteam.nl www.drugsinfo.nl/http://www.opentuinennet

Een Held Met Geld Een Held Met Geld is een concept van Talisa Ong, winnares van de City Challenge. Een Held Met Geld is een initiatief dat het taboe ‘’geldzorgen’’ wil doorbreken. Zij gaan in gesprek met de mensen in Breda en praten over hun geldzaken. Hun doel is dat iedereen makkelijker over geld kan praten en het bewust maken van geldzaken.

‘In november 2016 heeft de Gemeente Breda een vraagstuk uitgeschreven voor de burgers om mee te denken aan een plan. Ik heb daaraan meegedaan met ‘’Een Held Met Geld’’, wat wij in januari hebben gewonnen. In maart zijn wij begonnen met het ontwikkelen van het concept. Ik deed mee, omdat ik het belangrijk vond om over armoede na te denken.

Een Held Met Geld wil het taboe rondom geld doorbreken. Wij zijn er voor je als je tips wil hebben over financiële zaken of als je gewoon iemand nodig hebt om mee te praten. Als er iemand echt hulp nodig heeft, omdat diegene er niet uit komt dan kunnen wij ze altijd nog doorsturen naar andere instanties,’ aldus Talisa Ong. Een taboe doorbreken ‘Wij zijn van mening dat over geld praten

een ‘taboe’ is. In Nederland doe je dat niet, vooral niet als je weinig geld hebt. Een Held Met Geld wil dat taboe doorbreken. Door positief met de mensen te communiceren verbreek je dat taboe al gauw,’ aldus Talisa Ong. Ondanks dat Een Held met Geld nog in opstart is, hebben zij grootse plannen om het taboe te verbreken.

‘Ik had al een bedrijf dat keek naar hoe mensen zich gedragen, waarom zij dat doen en hoe dat in de toekomst gaat veranderen. Een Held met Geld sluit hier goed bij aan.

Het is belangrijk dat de mensen zich niet alleen op het nu focussen, maar ook op de toekomst,’ vertelt Talisa Ong. Doorbraak ‘Het is belangrijk voor de mensen om te weten waar zij terecht kunnen als zij vragen hebben. Een Held Met Geld wil duidelijk maken dat de mensen terecht kunnen bij ons. Sommige mensen zijn heel terughoudend als het over hun eigen financiële zaken gaat, maar wanneer het over het algemeen gaat, hebben zij veel te vertellen. Op dit moment hebben wij

een Facebookpagina, Twitter en Instagram. Daarop posten wij tips, maar ook informatie om bewust te worden van de financiële zaken. Wij gaan ook naar evenementen, waar wij de mensen duidelijke tips geven, maar ook gesprekken met ze aangaan.

Binnenkort staan wij bij de Stada en in Hoge Vucht. (datum nog onbekend).

Omdat wij nog heel erg in de opstartfase zitten, maar toch veel aandacht krijgen, zoeken wij nog vrijwilligers die zich willen inzetten om gesprekken aan te gaan met de mensen. Om het onderwerp wat luchtiger te maken, hebben wij een spel op Kahoot waardoor de mensen wat makkelijker tegen de situaties aan kunnen kijken,’ aldus Talisa Ong. Een Held Met Geld heeft hun doel duidelijk laten merken en wil graag een positieve organisatie zijn waar je over geldzaken kan praten. Bent je geïnteresseerd of wil je meer informatie? Ga dan naar de onderstaande websites of neem een kijkje op hun social mediapagina’s. https://www.gripopgeldbreda.nl/ehmg/ https://www.facebook.com/eenheldmetgeld/ https://twitter.com/eenheldmetgeld

II MeerMetMinder No.9 II MEI 2018 II 21 I

REBEL YELL Jongeren van 14 tot en met 21 jaar die niet weten hoe zij uit bepaalde situaties kunnen komen of geen idee hebben hoe ze moeten functioneren, kunnen binnenkort het nieuwe magazine ‘’Rebel Yell’’ lezen. Rebel Yell is een initiatief van Arnold van Loo, hij wil met dit magazine jongeren een platform geven voor alles wat hen bezighoudt.

Rebel Yell is een samenwerking met Stichting Meer met Minder, Breda.Media en Sportenoplocaties.

‘’hangjongeren’’ genoemd en dat terwijl zij gewoon een plek zoeken waar zij met hun vrienden kunnen zijn om even te chillen Tegenwoordig mogen groepjes jongeren van vijf niet meer op straat hangen, omdat de buurtbewoners daar overlast van hebben. Door het nieuwe jongerenmagazine ‘’Rebel Yell’’, kunnen de jongeren hun gevoelens, emoties, problemen en dagelijkse bezigheden vertellen’, vertelt Arnold van Loo, oprichter van Rebel Yell.

Jong en Rebels Jong en Rebels, daar staat het nieuwe magazine Rebel Yell voor. Arnold van Loo is op dit idee gekomen, omdat er te weinig gekeken wordt naar de mening van de jongeren. Met Rebel Yell wil hij hen bereiken door verhalen, meningen en problemen van jongeren onder de aandacht te brengen, oftewel, hun een eigen podium te geven.

Ogen openen ‘Jongeren hebben in de Bredase wijk Haagse Beemden weinig te doen. Hierdoor gaan zij op straat hangen of de criminaliteit opzoeken. Met Rebel Yell willen wij de ogen openen van de Gemeente Breda, maar ook van de inwoners. Jongeren hebben een uitlaatklep nodig en dat kan met dit magazine.

Waar Rebel Yell voor staat ‘Ik had al vaker verhalen gehoord dat er niks is voor jongeren in Breda.

De informatie die zij krijgen is beknopt en/of onduidelijk. Jongeren die op straat met hun vrienden hangen worden vaak

Content Magazine Het is de bedoeling dat de jongeren zelf hun verhalen schrijven, zodat het magazine ook echt van en voor hun is. Zij worden in principe de redactie. Dit zorgt ervoor dat de jongeren een doel voor ogen krijgen,

I 22 II MEI 2018 II MeerMetMinder No.9 II

en dat zij geïnspireerd raken om verder te gaan,’ aldus Arnold. ‘In Rebel Yell komen niet alleen verhalen te staan, maar ook informatie over organisaties die jongeren helpen en inspireren. Scholen en commissies die veel met jongeren te maken hebben, werkgroepen, actualiteiten voor de jongeren, vacatures van bedrijven waar zij hun zakgeld mee kunnen verdienen en Open Dagen van scholen zullen ter informatie in het boekje komen.

Dit is noodzakelijk, want vaak weten jongeren niet waar vacatures open staan, open dagen van scholen zijn of verschillende activiteiten worden georganiseerd.

Door een agenda in het magazine kunnen de jongeren daarachter komen en beslissen of zij dat wel of niet interessant vinden’.

We moeten niet vergeten dat jongeren de toekomst zijn van onze samenleving.

Netwerk DAK is een landelijke werkorganisatie met als doel de lokale organisaties, die met daklozenwerken, met elkaar in contact te brengen. Zij willen de lokale organisaties verbinden en ondersteunen bij het versterken van hun kwaliteit. Een keer per jaar organiseert Netwerk DAK een ‘’Netwerk DAK dag’’. Op die dag komen alle lokale organisaties bij elkaar voor verschillende workshops en besprekingen. Stichting Meer met Minder is uitgenodigd om te komen fotograferen tijdens dit evenement.

Vroeg Eropaf Breda van start In Nederland heeft 1 op de 6 huishoudens moeite om iedere maand hun rekeningen te betalen. In Breda zijn dat er ruim 13.000. Veel mensen met financiële problemen melden zich niet of (veel) te laat voor een betalingsregeling of schuldhulpverlening. En dat terwijl snelle hulp bij betalingsproblemen veel ellende en maatschappelijke kosten kan voorkomen. Daarom starten de Gemeente Breda, de Bredase woningcorporaties AlleeWonen (vanaf 16 april Alwel), Laurentius en WonenBreburg en het Instituut Maatschappelijk

Welzijn (IMW) met de pilot Vroeg Eropaf Breda. Deze lokale partners slaan de handen ineen met Ennatuurlijk, Brabant Water, CZ en coöperatie VGZ om mensen met beginnende betalingsachterstanden weer financieel ‘op de rit’ te krijgen.

Wanneer een inwoner van Breda problemen heeft met het betalen van de maandelijkse rekeningen voor huur, energie en zorgverzekering, gaan de uitvoerders van Vroeg Eropaf aan de slag. De inwoner wordt actief

benaderd door een schuldhulpverlener of maatschappelijk werker.

Samen kijken ze wat er nodig is om de betalingsproblemen zo snel mogelijk aan te pakken. Soms kan iemand aanspraak maken op subsidies of regelingen. Soms kan er in termijnen worden betaald. En soms is er andere hulp nodig. Het is voor het eerst dat er in Breda zoveel partners samenwerken om huishoudens met betalingsachterstanden vroeg in beeld te krijgen en te helpen.

II MeerMetMinder No.9 II MEI 2018 II 23 I

GOEDKOOP

ONTRUIMING! Dé specialist op het gebied van woning- en bedrijfspandontruiming in heel Europa!

MET SPOED EEN WONING OF BEDRIJFSPAND ONTRUIMEN?

MAAK KENNIS MET GOEDKOOP ONTRUIMING !

Het moeten ontruimen van een woning of bedrijfspand door overlijden of (gedwongen) faillissementen gaat vaak gepaard met een hectische periode. Persoonlijk advies en begeleiding zijn dan wel zo fijn.

Daarom komen wij gratis bij u langs voor een eerste bezichtiging.

GOEDKOOP ONTRUIMING heeft al vele jaren ervaring in het ontruimen van bedrijven, kantoren en woningen. We hielpen al vele bedrijven met het ontruimen van hun bedrijfspand en beschikken over de kennis en de manschappen om elk ontruimingsproject snel en efficiënt aan te pakken.Wij kunnen ook uw ontruimingsklus klaren! Wilt u graag een afspraak maken, of gewoon even vragen wat de mogelijkheden zijn?

Neem dan vrijblijvend contact met ons op. DE EERSTE BEZICHTIGING IS ALTIJD GRATIS !

Tevens zorgen wij ervoor dat uw spullen zo veel mogelijk hergebruikt worden en waar mogelijk worden verkocht in onze Kringloop Winkels. Hierdoor dragen wij bij aan een minimale belasting voor het milieu en maken we er de minder bedeelden in Nederland blij mee.

BEZEMSCHOON !

SUPERSNEL !

Woning - Bedrijfspand !

Bel ons op:

06 - 165 54 162

www.goedkoopontruiming.nl info@goedkoopontruiming.nl