‘Voor iets moois kun je kiezen’

» Wie / wat gaf jou hoop bij het werken aan jouw toekomst?

Wat is voor jou hoop en toekomst in het onderwijs? Twee verhalen van docenten, opgetekend in de personeelskamer van Antonius Mavo XL.

Samen de berg op

Onderwijs was voor mijn gevoel vroeger een berg stront die ik als amateur bergbeklimmer zonder de juiste uitrusting moest beklimmen. De top was waar de vlag stond. Het eindpunt, het diploma!

Het was de berg die ik niet wilde beklimmen. Waar ik voor mijn gevoel steeds in wegzakte, terwijl er nauwelijks hulp werd geboden. Niet dat het te moeilijk was. Nee, het zat in de manier hoe klasgenoten met mij omgingen. Alsof ik als enige een berg met een ondragelijke lucht aan het beklimmen was terwijl zij een berg beklommen die alleen voor stoere mensen was weggelegd.

Maar daar kwam verandering in. Niet door een docent, een mentor of een coach: die zagen niet waar ik voor mijn gevoel in wegzakte. Nee, gewoon door een conciërge die toevallig steeds tijdens mijn leswissel op dezelfde gang liep als ik. Onopvallend, maar duidelijk aanwezig. Die na een tijdje opmerkingen ging plaatsen en mij op speelse wijze in het gesprek betrok, waardoor ik een beetje meer het gevoel kreeg bij de klas te horen. Althans, dat was waar ik elke keer op hoopte. Want in werkelijkheid bestond die conciërge niet. Het was mijn eigen gedachtenspinsel dat mij op de been hield. Ik werd gezien en gehoord door een verzonnen persoon.

Dit is wat ik in mijn onderwijsgevende taak niet uit het oog wil verliezen: dat de leerling met leerplicht school niet als plicht hoeft te ervaren. Niet als een berg stront, maar als een plek om te floreren, te groeien in zelfvertrouwen. Waar je kunt werken aan je toekomst, waar je je veilig voelt. In plaats van de hoop ellende die ik ervoer, wil ik hoop bieden aan kwetsbare leerlingen binnen ons onderwijs. Gewoon door ze te laten merken dat ik ze zie.

‘Je geeft iets moois mee voor de dag’

Het is geen mooie dag. De regen komt met bakken uit de lucht, leerlingen zitten met nog druipend haar in de klas. Een paar dagen geleden heb ik een filmpje gezien waarin metropassagiers ‘Over the Rainbow’ gaan zingen. Ik zoek het op en zet het aan op het bord. De klas gaat als vanzelf luisteren. Ze zingen niet, maar kijken wel. Is dit echt? Is dit zomaar in een metro opgenomen? Ik zeg niet veel en kijk en luister rustig mee. Als het liedje af is, wens ik iedereen een goede morgen.

Ik vraag ze wat ze van het liedje vonden. Ze geven aan dat hun haar er niet droger van werd. Ik vraag of ze een idee hebben wat het heeft gedaan met die mensen in de metro. Op een paar leerlingen na die aangeven dat het hun muziekstijl niet is, vindt eigenlijk iedereen het mooi, bijzonder en vooral getuigend van lef. Een leerling zegt: ‘Je geeft iets moois mee voor de dag.’ Ik vraag wat dat moois dan is. ‘Een fijn gevoel.’ ‘Hoop.’ ‘Hoop is een fijn gevoel’.

Zo begin ik mijn les wel vaker als ik merk dat de situatie erom vraagt. Met iets wat inspireert, wat hoop ademt. Een onverwachte gebeurtenis waar je van leert, die je meeneemt de toekomst in.

Aan het einde van elke coachles (de leerlingen worden er soms helemaal gek van) speel ik het nummer Mooie Dag af. Dat nummer zegt mij: hoe je dag ook is, wat er ook is gebeurd en hoe je je ook voelt: ga er een mooie dag van maken! Ik kíes ervoor om er een mooie dag van te maken. Twee minuten voor de leswissel zet ik het nummer aan. Als de bel gaat en de coachles voorbij is, gaan leerlingen met de tekst: ‘een hele mooie dag’ de rest van de lessen tegemoet.

Hoop is volgens mij niet af te dwingen. Maar voor iets moois kun je kiezen! Ik hoop leerlingen iets mee te geven waardoor, als ze het gedurende de dag even niet meer zien zitten, het deuntje van het liedje door hun hoofd gaat. Er is zoveel relatief. Laten we vooral met hoop het leven vieren.

» Wat voor moois geef jij leerlingen mee voor de dag?