9789176991145 by Smakprov Media AB

Nicolette van der Leeuw

Gebbeâ&#x20AC;&#x2122;s eigen toon Een kikkerleven in toon en kleur met 30 muziekspelletjes

Over dit boekje. In kikker Gebbeâ&#x20AC;&#x2122;s wereld worden geluid en kleur gebruikt om gevoelens te uiten. Het doel van dit boekje is om kinderen hulpmiddelen te geven bij het herkennen van hun gevoelens, waardoor ze die gemakkelijker een plaats kunnen geven. Muziek en geluiden, vooral je eigen geluid, spelen een belangrijke rol. Daarnaast wordt het in beeld brengen van gevoelens op een speelse manier aangepakt. Dit voorlees- en speelboek is geschikt voor kinderen vanaf ongeveer drie jaar. Zich uiten betekent zichzelf leren kennen. Geluid geven aan je gevoelens helpt bij het bewust worden van jezelf en daarmee bij het opbouwen van zelfvertrouwen. Daarom maakt het niets uit of de geluiden mooi of lelijk zijn, of de muziek spontaan of gecomponeerd is. Het is juist goed dat er zoveel verschillende manieren van geluid maken zijn. In ieder hoofdstuk van dit boek zitten geluidsmomenten, waar je aandacht aan kunt besteden samen met de kinderen. Geluid maken is een leuk spel. Lees eerst het volgende stukje als je wilt weten hoe geluiden en muziek zijn verweven met de ontwikkeling van kinderen. Maar je kunt het ook overslaan en meteen doorgaan naar de voorbeelden van geluidsspelletjes per hoofdstuk. De betekenis van muziek in de ontwikkeling van kinderen. Alle communicatie tussen mensen begint op een muzikale manier. Voordat een kind woorden tot zijn beschikking heeft, begrijpt het zijn moeders intenties via de emotionele klank in haar woorden en i

geluiden. Zowel ouders als baby’s gebruiken in hun communicatie muzikale elementen. Bijvoorbeeld toonhoogte, melodie, ritme, ritmepatroon, volume, accentuering, timbre en harmonie. Ouders stellen hun baby’s op een muzikale manier gerust, moedigen ze aan, vermanen ze, maken ze opmerkzaam en nog veel meer. Dat doen ze o.a. met het melodietje in hun stem. Een baby neemt de emotie ervan waar. De gevoelswaarde. Later, wanneer een kind iets ouder is en de betekenis van de woorden begint te begrijpen, houdt het natuurlijk niet op met het waarnemen van de emotionele waarde die erachter ligt. Al gebeurt het niet altijd bewust èn: Al past de emotionele betekenis niet altijd bij de objectieve betekenis van het woord. Kinderen zijn met andere woorden heel gevoelig voor de muzikale kwaliteit in de stem van een ouder. Behalve dat een kind de muziek van woorden leert, eerst door luisteren en daarna door zelf te praten, komt het ook in contact met andere muziek, zoals een liedje op de radio of muziek in een winkel. Ik denk dat al die soorten muziek op de een of andere manier verbonden worden met die allereerste eigen muziek, die vorm van communicatie die eraan bijdraagt dat een baby zich ontwikkelt. In de ontwikkeling van kinderen is muziek een onmisbaar deel in een groter geheel. Het is verweven in een stimuleringspatroon van horen en zien, bewegen en voelen. Muziek, ja zelfs het kleinste geluidje kun je niet ontwijken als je niet in een geluid geïsoleerde ruimte zit. Zelfs al hoor je slecht, dan voel je de trillingen die geluid voortbrengt. Daarom vind ik dat je er maar beter gebruik van kunt maken. Gebbe doet dat op zijn manier.

30 muziekspelletjes Gebbe en GT drukken gevoelens uit op een klinkende en beeldende manier. Je kunt er gemakkelijk een spel van maken met de kinderen. Hier zijn 30 voorbeelden van hoe je dat kan doen. Sommige spelletjes nemen slechts een paar minuten in beslag, anderen duren een half uur of zo lang als je wilt, wanneer je meerdere spelletjes combineert. Meer over muziek en de functie ervan in het dagelijks leven is te vinden op deze website: http://musicone2five.se/nl/index.html Hoofdstuk 1

Hoofdstuk 2

Blz 3 Vraag: Hoe klinkt een bal die lekt? Kun jij zo’n geluid maken? Hoe klinkt het als er een klein gaatje in zit? Hoe klinkt het als er een groot gat in zit? Speel: Speel 8 neergaande tonen op een muziekinstrument. Eén voor elke stuiter van de bal. Laat de kinderen het ook doen. Of ga naar: http://musicone2five.se/nl/gebbeVindt.html en voer de muis over het plaatje. Speel: Speel 8 omhooggaande tonen op een muziekinstrument. Laat de kinderen het ook doen. Teken: Teken een cirkel op een stuk papier. Die stelt een toon voor. Speel of zing een toon. Laat de kinderen de cirkel inkleuren zoals zij vinden dat past bij de toon. Dans: Zoek de webpagina met Gebbe’s lied op: http://musicone2five.se/nl/muziekverhalen.html en laat de kinderen grote en kleine sprongen maken op de muziek. iii

Hoofdstuk 3

Hoofdstuk 4

Hoofdstuk 5

Hoofdstuk 6

Vraag: Heb jij wel eens een liedje in je hoofd net als Gebbe? Zou je er nu één kunnen bedenken? Hoe klinkt die? Vraag: Wees heel stil en luister heel goed. Welke geluiden hoor je om je heen? Speel: Speel de melodie: G-A-G-E (zoals in “Twee emmertjes water halen” of “Jij bent do-hom”) op een instrument. Laat de kinderen zelf meer teksten bedenken en zingen op deze tonen. Wil je meer weten over dit soort zingen, kijk dan op: http://musicone2five.se/nl/ontwikkeling.html Vraag: Kun jij lelijke tonen zingen? Hoe klinken die? Wat vind je nog meer een lelijk geluid? Vraag: Wat is de laagste toon die jij kunt zingen? Vind je dat die verdrietig klinkt? Of iets anders? Sla een ritme: Gebbe maakt één grote sprong terwijl de kever heel veel kleine stapjes doet. Hoe klinkt het als je tegelijk het ritme op de tafel slaat, de ene langzaam, de andere snel? (of de ene slaat op tafel en de andere bijvoorbeeld met een lepel tegen een kopje) Vraag: Kan jij het geluid van een fladderende vlinder nadoen: frrr-frrrfrrr? Kan jij fladderen als een vlinder? Vraag: Kan jij kwaken als een kikker? Vraag: Voor Wopp betekent het gebrom van vliegen dat er iets lekkers in de buurt is. Kan jij een geluid bedenken dat bij iets lekkers hoort? iv

Hoofdstuk 7

Hoofdstuk 8 Hoofdstuk 9

Hoofdstuk 10

(Bijvoorbeeld het knisperen van chips, het spetteren in de pan als je een ei bakt, de bel van de ijscoman) Vraag: Kan jij lachen als een eekhoorn? Vraag: Kan jij een vrolijk lied zingen? Speel: Speel of zing een hoge en een lage toon. Vraag de kinderen welke toon het hoogst/het laagst is. Teken: Teken twee cirkels op een stuk papier. Laat de kinderen een vrolijke en een verdrietige toon kleuren. Dans: Speel muziek naar eigen keuze en laat de kinderen een gekkesprongen-dans op de muziek doen. Vraag: Hoe klinkt een publiek als ze de voorstelling goed vinden? Klappen ze? Roepen ze? Kan jij dat ook doen? Zing: Zing samen een wiegenlied. Vraag: “Eraf jij!” kwaakt Gebbe hard. Kan jij dat ook boos zeggen? Of kan je een ander boos geluid maken? Vraag: De muis in Gebbe’s droom is veel groter dan hijzelf. Ongeveer zoals een leeuw voor ons zou zijn. Kan jij brullen als een leeuw? Maak geluid: Maak samen watergeluiden: Spring in een plas, spetter met de handen in een bak water, laat een kraan stromen, giet water in een beker. Speel: Speel een liefdeslied. Vraag: Weet je wat teleurgesteld/gekwetst betekent? Als GT teleurgesteld/gekwetst is, dan maakt hij een soort schrapend geluid en v

hij krijgt rode vlekken, net zoiets als schaafwonden. Welk geluid hoort volgens jou bij teleurgesteld zijn? Of bij gekwetst zijn? Kan jij een GT kleuren die erbij past? (Cirkel is van tevoren getekend)

Hoofdstuk 11

Vraag: Gebbe is dolblij als hij GT teruggevonden heeft. Kan jij een dolblij lied verzinnen? Hoe zou dat klinken? Vraag: Hoeveel verschillende geluiden kan jij bedenken? Kan je er een paar zingen of doen? Teken: Teken een cirkel en laat de kinderen er een rare kriebel op tekenen en hem kleuren. Vraag: Als jij Gebbe’s show zou presenteren, hoe zou je dat doen? Wat zou je zeggen?

Kleur geven aan je gevoelens. Gebbe’s liefste speelgoed is zijn GT. Het is een soort bal die Gebbe’s stemming weerspiegelt. In dit boekje wordt GT uitgebeeld op heel veel verschillende manieren. GT verandert bijvoorbeeld steeds van kleur. Die kleur hangt samen met de toon en de stemming in het betreffende verhaal. GT wordt ook afgebeeld met verschillende patronen en nuances. Heeft Gebbe vlinders in zijn buik, dan zie je een GT met een vlinderpatroon. GT is bruin en heeft grijze vlekken als Gebbe’s humeur niet al te best is.

Al die verschillende GT’s zijn bedoeld als inspiratie om zelf te tekenen of schilderen. Het zijn mandala’s. Mandala’s zijn cirkels die gevuld worden met eigen voorstellingen, patronen en kleuren. Er worden geen eisen of oordelen aan verbonden. Het is intuïtief tekenen of schilderen binnen een cirkel. Iedereen kan het en het werkt ontspannend. Het tekenen van eigen mandala’s is ook opgenomen in het overzicht met 30 muziekspelletjes.

vii