WRZESIEŃ 2012 (2) Mamy zaszczyt zaprezentować Państwu najnowszy — wrześniowy — numer Biuletynu AKE, w którym przedstawiamy kolejne prognozy akademickie, według których następuje ograniczenie wzrostu cen, co będzie przejawiać się w spadku inflacji CPI do 3,8% rdr w sierpniu. Ponadto analitycy akademiccy uważają, że we wrześniu pojawi się kolejny sygnał spowolnienia gospodarczego — spadek wzrostu produkcji przemysłowej i stabilizacja wzrostu sprzedaży detalicznej na relatywnie niskim poziomie. Na drugiej stronie znajdziecie Państwo krótkie podsumowanie prognoz studentów i instytucji finansowych a także komentarz Grzegorza Maliszewskiego, głównego ekonomisty Banku Millennium, i opis prognoz jego banku na ten miesiąc. Na trzeciej stronie zostało zaprezentowane podsumowanie prognoz sprzed miesiąca, natomiast na czwartej lista najlepszych analityków akademickich. W sierpniu prognozy Marcina Pietrzaka okazały się najdokładniejsze. Tylko raz w ciągu miesiąca spadł on z pozycji lidera w klasyfikacji generalnej. Jego prognozy na wrzesień zostały zaprezentowane na piewszej stronie wraz z prognozami studentów, rynku i Banku Millennium. Serdecznie zapraszamy do lektury! wskaźnik
okres
data
instytucja
AKE
Bank Rynek Millennium
Marcin Pietrzak
Stopa referencyjna NBP
IX
stopa %
5 IX
NBP
4,75
4,75
4,75
4,75
Saldo rachunku obrotów bieżących
VII
mln euro 11 IX
NBP
-1298
-1285
-995
-1298
Inflacja CPI
VIII
% rdr
13 IX
GUS
3,8
3,8
3,8
4,0
Zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw
VIII
% rdr
18 IX
GUS
0,0
0,0
0,0
0,0
Płace w sektorze przedsiębiorstw
VIII
% rdr
18 IX
GUS
2,1
3,1
2,8
3,3
Produkcja przemysłowa
VIII
% rdr
19 IX
GUS
3,0
1,9
2,3
3,3
Inflacja PPI
VIII
% rdr
19 IX
GUS
3,2
3,0
3,0
3,8
Inflacja bazowa
VIII
% rdr
20 IX
NBP
2,2
2,1
2,1
2,4
Sprzedaż detaliczna
VIII
% rdr
25 IX
GUS
3,7
5,9
5,5
2,3
Bezrobocie rejestrowane
VIII
stopa %
25 IX
GUS
12,4
12,3
12,3
12,2
EURPLN
IX
poziom
30 IX
—
4,15
4,20
4,20
4,18
WIG20
IX
punkty
30 IX
—
2242
2250
2160
2220
WIBOR3M
IX
stopa %
30 IX
—
5,05
5,00
4,92
4,93
1
Na początku września zostanie podjęta decyzja przez RPP odnośnie wysokości stóp procentowych. Mimo coraz większych oczekiwań na ich obniżki analitycy akademiccy (a także rynek) oczekują, że na najbliższym posiedzeniu nie zmieni się referencyjna stopa NBP. Podobnie zgodni analitycy są w kwesti inflacji CPI. Zarówno studenci jak i analitycy rynkowi prognozują, że stopa inflacji wyniosła w sierpniu 3,8% rdr po 4,0% w lipcu, co oznaczałoby drugi spadek z rzędu tego wskaźnika. Z osłabieniem inflacji związana jest także stabilizacja na relatywnie niskim poziomie wzrostu płac w sektorze przedsiębiorstw (studenci oczekują w sierpniu wzrostu o 2,4% rdr po 2,4% w lipcu). Oczekiwania studentów odnośnie inflacji bazowej są nieco wyższe od rynku (2,2% rdr vs. 2,1%). W przypadku produkcji przemysłowej analitycy akademiccy są bardziej optymistyczni od rynkowych i oczekują, że ta wzrosła w sierpniu o 3,0% rdr. Odwrotnie jest w przypadku sprzedaży detalicznej, gdzie rynek ma wyższą prognozę (5,9% rdr vs. 3,7%). Na rynku walutowym studenci oczekują we wrześniu deprecjacji złotego w porównaniu z sierpniem, co ma doprowadzić do wzrostu średniego kursu EURPLN do poziomu 4,15 z 4,09 w ubiegłym miesiącu. Takiego samego kierunku zmiany spodziewa się rynek, jednak poziom docelowy jest wyższy i wynosi 4,20. Zbliżone oczekiwania są także w kwestii sytuacji na giełdzie — zarówno studenci jak i analitycy rynkowi oczekują spadku indeksu WIG20 mdm, jednak konsensus studencki jest nieco mniej optymistyczny od oczekiwań rynkowych.
Grzegorz Maliszewski, główny ekonomista Banku Millennium . Po nieco lepszych niż się spodziewano wynikach w lipcu, sierpień powinien przynieść mniej korzystny obraz polskiej gospodarki, która coraz wyraźniej odczuwa skutki globalnego spowolnienia. Mniejszy napływ nowych zamówień eksportowych, ale również z rynku krajowego ograniczają produkcję polskiego przemysłu. W sierpniu tylko nieznacznie przekroczy ona poziom sprzed roku, a odczyty indeksu PMI jednoznacznie wskazują kierunek zmian w kolejnych miesiącach. Dynamika produkcji przemysłowej już niebawem spadnie poniżej zera, a wybicia w górę będą efektem czynników statystycznych związanych z różnicą w liczbie dni roboczych. Tylko nieznacznym pocieszeniem pozostaje fakt, iż wyniki naszej gospodarki pozostaną lepsze niż większość krajów strefy euro, które będą albo znajdowały się w recesji, albo balansowały na jej skraju. Warto zwrócić uwagę, że polskie firmy w obliczu problemów ze zbytem w strefie euro, bardziej aktywnie sprzedają swoje produkty na innych rynkach. W dwucyfrowym tempie rosną obroty z krajami rozwijającymi się i krajami Europy Środkowo–Wschodniej. Choć obszary te nie są naszymi dominującymi partnerami handlowymi, to ich udział w strukturze obrotów systematycznie rośnie i w pierwszym półroczu tego roku wyniósł odpowiednio 8,0% i 9,1%, 2
co w stosunku do analogicznego okresu sprzed roku oznacza wzrost o odpowiednio 1,0 i 1,3 pkt. proc. W tym samym czasie udział strefy euro w eksporcie Polski spadł o 2,0 pkt. proc. do 52,9%. W rezultacie negatywny wpływ dekoniunktury w strefie euro na polski przemysł i eksport powinien być łagodniejszy. Sierpień to miesiąc dalszego spadku presji cenowej. Wskaźnik CPI obniżył się w naszej ocenie do 3,8% r/r, głównie ze względu na wysoką bazę statystyczną sprzed roku, kiedy silnie podrożały usługi telekomunikacyjne w związku z końcem promocji u jednego z operatorów. Z tego samego powodu inflacja bazowa, po wyłączeniu cen żywności i energii, spowolni do 2,1% r/r. W tym samym czasie wskaźnik PPI obniżył się do 3,0% r/r, czemu sprzyjały korzystne efekty bazowe oraz umocnienie złotego. Nie oczekujemy istotnych zmian na rynku pracy w sierpniu. W sektorze przedsiębiorstw spodziewamy się stagnacji zatrudnienia i nieznacznego odbicia dynamiki wynagrodzeń, która ze względu na przesunięcia wypłat premii w sektorze rafineryjnym i górniczym znacznie wyhamowała w lipcu. Presja płacowa w gospodarce pozostanie niska. Rysujący się obraz polskiej gospodarki wzmacnia oczekiwania na obniżki stóp procentowych. Po zaledwie czterech miesiącach od ostatniej podwyżki oprocentowania w maju, sam prezes M. Belka sugeruje możliwość rozluźnienia polityki pieniężnej. Szybka zmiana retoryki RPP nie zaskakuje nas, gdyż na taką możliwość wskazywaliśmy już komentarzach do decyzji o podwyżce stóp. W naszej ocenie już we wrześniu RPP złagodzi wymowę komunikatu, zmieniając nieformalne nastawienie na łagodne, a pierwsza obniżka stóp procentowych możliwa byłaby w październiku–listopadzie.
W sierpniu przedstawione zostały dane, które świadczą o większym niż wcześniej zakładano spowolnieniu polskiej gospodarki. Przede wszystkim jest to odczyt PKB za 2 kwartał 2012 r. Gospodarka wzrosła w tym okresie jedynie o 2,4% rdr w porównaniu z AKE na poziomie 3,1% i konsensusem rynkowym 2,9%. Okazało się to zaskoczeniem dla rynku, gdzie nikt nie prognozował takiego niskiego poziomu (najniższą prognozę — 2,6% — przedstawił BZ WBK). Natomiast wśród analityków akademickich wzrost PKB o 2,4% przewidziały dwie osoby. Kolejną negatywną informacją z polskiej gospodarki był niższy od oczekiwań wzrost sprzedaży detalicznej, który wyniósł jedynie 3,4% rdr. Z drugiej strony pozytywnym zaskoczeniem był odczyt produkcji sprzedanej przemysłu na poziomie 5,2%.
wskaźnik Saldo rachunku obrotów bieżących
3
okres
odczyt
AKE
Rynek
BZ WBK
Marcin Pietrzak
VI
-1240
-1050
-1462
-1476
-1255
Inflacja CPI Zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw Płace w sektorze przedsiębiorstw
VII
4
4,1
4,1
4,3
4,2
VII
0
0,1
0
0,1
0,3
VII
2,4
3,7
4
3,8
3,7
Produkcja przemysłowa
VII
5,2
3
3,8
5,4
3
Inflacja PPI
VII
3,7
4,2
3,8
3,6
3,9
Inflacja bazowa
VII
2,3
2,3
2,2
2,4
2,4
Sprzedaż detaliczna Bezrobocie rejestrowane Produkt krajowy brutto Spożycie indywidualne
VII
3,4
4,2
6,5
7,6
3,8
VII
12,3
12,3
12,4
12,3
12,2
Q2
2,4
3,1
2,9
2,6
3,1
Q2
1,5
2,4
1,9
1,7
2,1
Inwestycje
Q2
1,9
5
5,5
6,5
3,6
EURPLN
VIII
4,09
4,17
4,15
4,15
4,19
WIG20
VIII
2271
2230
2170
2100
2245
WIBOR3M
VIII
5,1
5,11
5,12
5,12
5,11
W sierpniu opublikowano także dane, które świadczą o silniejszym od oczekiwań osłabieniu nasilenia zjawisk inflacyjnych. Inflacja CPI spadła z 4,3% rdr w czerwcu do 4,0% w lipcu i była niższa od oczekiwań rynkowych i studenckich (4,1% w obu przypadkach). Także wzrost płac był niższy od konsensusów. W sierpniu spadł średni kurs EURPLN — do 4,09 — czego ani studenci ani analitycy rynkowi nie zakładali (przewidywali względną stabilizację). Co prawda koniec miesiąca przyniósł deprecjację złotego, ale to nie wystarczyło, żeby średni kurs zbliżył się do wartości rzędu 4,15–4,17. Porównując dokładność prognoz AKE i konsensusu rynkowego w sierpniu okazuje się, że studenci mniej mylili się niż rynek (stosując ten sam system oceniania prognoz jak w przypadku klasyfikacji studentów). Ponadto AKE dwukrotnie pokryło się z realizacją wskaźnika (bezrobocie rejestrowane, inflacja bazowa), a konsensus rynkowy raz (zatrudnienie).
Najlepszym analitykiem w sierpniu pozycja w okazał się Marcin Pietrzak, który tylko pozycja imię i nazwisko punkty proc. sierpniu raz w ciągu miesiąca stracił pozycję lidera. Drugie miejsce zajęła Anna Panko1 Marcin Pietrzak 7,99 53,27% 1 wiec, natomiast na trzeciej pozycji upla2 Ania Pankowiec 6,83 45,53% 2 sował się Michał Antoszewski. Przewa3 Michał Antoszewski 6,55 43,67% 3 ga lidera nad drugim analitykiem jest większa niż różnice pomiędzy pozostałymi studentami, jednak należy pamiętać, że to dopiero pierwsza runda prognostyczna — zostało jeszcze sześć kolejnych. Podczas nich może dojść do bardzo istotnych zmian, tym bardziej, że wraz z początkim nowego roku akademickiego będzie można liczyć na udział większej liczby analityków.
4
Konsensusy studenckie w ramach Akademickiego Konsensusu Ekonomicznego (AKE) są medianami prognoz wskaźników makroekonomicznych i rynkowych, które są publikowane w nadchodzącym miesiącu. Osobami ankietowanymi są studenci, absolwenci oraz inne osoby związane ze Studenckim Kołem Naukowym Finansów Międzynarodowych, które działa przy Szkole Głównej Handlowej w Warszawie. Prognozy na wrzesień zostały zebrane w okresie od 28 do 31 sierpnia 2012 r. Biuletyn został opublikowany 4 września 2012 r. Konsensusy rynkowe są medianami prognoz polskich instytucji finansowych oraz są zbierane i publikowane przez Gazetę Giełdy Parkiet. W semestrze letnim roku akademickiego 2012/13 planowany jest analogiczny konkurs prognoz dla studentów i pracowników naukowych SGH. Także konsensusy będą obliczane na podstawie przewidywań wszystkich studentów i pracowników naukowych SGH. Kontakt: Marcin Chrostowski (ma.chrostowski@gmail.com). Więcej informacji można znaleźć na: sknfm.pl/konsensus i facebook.pl/sknfm Szczegółowy opis zmiennych publikowanych w ramach AKE: Przeciętne miesięczne nominalne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw (stopa wzrostu), Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw (stopa wzrostu % rdr), Produkcja sprzedana przemysłu ogółem (ceny stałe) (stopa wzrostu % rdr), Wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych (stopa wzrostu % rdr), Wskaźnik cen produkcji sprzedanej w przemyśle (stopa wzrostu % rdr), Inflacja bazowa po wyłączeniu cen żywności i energii (stopa wzrostu % rdr), Saldo rachunku obrotów bieżących (mln euro), Bezrobocie rejestrowane (stopa % na koniec miesiąca), Sprzedaż detaliczna towarów (ceny bieżące) (stopa wzrostu % rdr), Kurs EURPLN (średni miesięczny poziom), Wartość indeksu WIG20 na zamknięciu sesji (średnia miesięczna, punkty), Stopa WIBOR 3M (średnia miesięczna stopa %), Stopa referencyjna NBP (stopa % na koniec miesiąca), Produkt krajowy brutto (ceny średnioroczne roku poprzedniego) (stopa wzrostu % rdr), Spożycie indywidualne (ceny średnioroczne roku poprzedniego) (stopa wzrostu % rdr), Nakłady brutto na środki trwałe (ceny średnioroczne roku poprzedniego) (stopa wzrostu % rdr). W tabelach z prognozami na nadchodzący miesiąc oraz z podsumowaniem prognoz z poprzedniego miesiąca poza AKE, konsensusem rynkowym, prognozą banku i ewentualnie realizacją wskaźników przedstawione są prognozy osoby, który zajmuje pierwszą pozycję w klasyfikacji generalnej. W przypadku nie wysłania przez tę osobę prognoz przedstawione są prognozy kolejnej osoby w klasyfikacji.
5