Ser-Free magazine, t.60 by Ser-Free Magazine

#60 | Ιούλιος 2022

...Κι όµως είµαι ακόµα εδώ! Κι αυτό το καλοκαίρι... Ή µήπως όχι...;

Οι Σέρρες αφανίζονται. Ακούει κανείς;

www.serfree.gr

ΠΑΛΑΙΑ ΕΘΝΙΚΗ ΟΔΟΣ ΚΑΒΑΛΑΣ - ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗ ΛΟΓΚΑΡΙ Bratsaki Beach Bar

6 SER-FREE

8 SER-FREE

10 SER-FREE

2 ενοικιαζόµενα van

www.serrestaxi.gr

Προέκταση ∆ΟΓΑΝΗΣ (όπισθεν εργαστηρίου Βασάκη) Σέρρες

TO READ ISSUE 60 2022 Συνέντευξη: Γεώργιος Σίκαλος, μαραθωνοδρόμος

54 Οι Σερραίοι ποδηλάτες που πήραν τα βουνά!

Σερραίοι ψαράδες εν δράσει!

Ξενάγηση στο Μουσείο Ξενάκη

57 Το ξεχωριστό κτίριο της Εθνικής Τράπεζας

Summer Fashion: έντονο, πολύχρωμο, στιλάτο καλοκαίρι!

welcome MASTHEAD Ιδιοκτησία - Έκδοση WIN ΕΠΕ Εκδότης ΑΛΕΞΑΝ∆ΡΟΣ ΑΡΑΜΠΑΤΖΗΣ Αρχισυνταξία Art creative director Opinions

∆ιαφηµίσεις Σύµβουλος Έκδοσης Συνεργάτες

Φωτογράφος Λογιστήριο

Χρυσάνθη Ιακώβου ∆έσποινα Γεράκη Γιώργος Ανδρέου Γεσθηµανή Μπερµπέρη Χρυσάνθη Ιακώβου Μαρία Γκιόκα Βασίλειος Τιλσιζόγλου Μαρία Ζερβάκη Στέλλα Πατσιά - ∆ηµοσιότητα Μαρία Πισώκα Θεοφάνης Παπαευστρατίου Χρυσάνθη Ιακώβου Μαρία Γκιόκα Θοδωρής Θεοχαρίδης Λένα Πασχάλη Βάσω Κουνούπη Φωτεινή Βακάλου Νίκος Γκούρτσας Γεωργία Αρετόγλου Αλεξάνδρα Ελευθεριάδου Κατερίνα Σταυρακίδου

∆ιανοµή

WIN ΕΠΕ

Εκτύπωση

WIN ΕΠΕ

Υπευθ. συνδροµών

Στέλλα ∆ρόντζα, τηλ. επικοινωνίας: 2321 302022

2µηνιαίo ∆ΩΡΕΑΝ περιοδικό Το επόµενο τεύχος του Ser-Free θα κυκλοφορήσει τον Οκτώβριο

www.serfree.gr ∆ιάβασε το ser-free όπως τυπώνεται στην διεύθυνση http://issuu.com/serfreemag

Ser-Free

ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση, η αναπαραγωγή, ολική, μερική ή περιληπτική ή κατά παράφραση ή διασκευή απόδοση του περιεχομένου του περιοδικού με οποιονδήποτε τρόπο, μηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, ηχογράφησης ή άλλο, χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια του εκδότη. Νόμος 2121/1993 και κανόνες του Διεθνούς Δικαίου που ισχύουν στην Ελλάδα. ΣΥΝ∆ΡΟΜΕΣ 2,5€ το τεύχος ή 15€ το χρόνο Ετήσιες συνδροµές ∆ήµων 150€ (πακέτο 10τευχών/µήνα) Ετήσιες συνδροµές Τραπεζών, Ν.Π.∆.∆. 180€ (πακέτο 10τευχών/µήνα)

14 SER-FREE

Για να επικοινωνήσετε (για διαφηµίσεις ή θέµατα) µε το Ser-Free, στείλτε e-mail στο: serfreemag@gmail.com ή µήνυµα στο fb: Ser-Free

ΠΟΥ ΘΑ ΜΑΣ ΒΡΕΙΣ: Σε ΟΛΑ τα Cafe, Bar, Ξενοδοχεία, Εστιατόρια, Τράπεζες, ∆ηµόσιες Υπηρεσίες, κεντρικά εµπορικά καταστήµατα των Σερρών.

welcome

EDITORIAL 60 Του Αλέξανδρου Αραμπατζή

Ο τελευταίος να κλείσει την πόρτα… Το ζήτημα δεν είναι απλώς φλέγον και σοβαρό. Έχει αρχίσει να λαμβάνει διαστάσεις υπαρξιακές, παρενέργειες ανυπολόγιστες. Οπουδήποτε αλλού θα αντιμετωπιζόταν ως ζήτημα ζωής και θανάτου, θα ενέκυπταν σε αυτό δαήμονες και γνώστες, θα ηχούσαν σειρήνες παλλαϊκού συναγερμού και επαγρύπνησης. Εδώ, μάλλον περνάει στα ψιλά… Είναι πλέον official. Οι Σέρρες, με ρυθμό ανησυχητικό, «αφανίζονται». Σε μια δεκαετία χάθηκε, λέει, το 1/7 του πληθυσμού του νομού. Κάπου 25.000 άνθρωποι. Απίστευτο; Ναι, απίστευτο! Αναμενόμενο; Σαφώς! Πλην όμως τρομακτικό ως προς την έκταση, την κλίμακα, τη σφοδρότητά του.

πρωτογενή παραγωγή και στη μεταποίηση) αποσυντίθεται συστηματικά, πλην όμως το καινούριο δεν γεννιέται. Στη θέση όσων χάνονται, όσων σβήνουν, χάσκει ένα τεράστιο κενό. Μια μαύρη τρύπα σαν αυτή που ρούφηξε τους 25.000 Σερραίους που μας κούνησαν μαντήλι. Και κάπως έτσι σε αυτόν τον νομό είτε πεθαίνουμε είτε φεύγουμε. Τα όνειρα των νέων με δυνατότητες είναι πότε θα μπορέσουν να πάρουν των ομματιών τους και να ρίξουν μαύρη πέτρα. Για να πάνε στη Γερμανία, τη Σουηδία, τη Δανία, την Αμερική, τον Καναδά, την Αθήνα ή τη Θεσσαλονίκη. Πάντως όχι εδώ. Μένει πίσω η «δεύτερη και η τρίτη ταχύτητα». Μάλλον απρόθυμα, εξ ανάγκης, μέχρι να βρουν κι αυτοί την ευκαιρία «να την κάνουν».

Οι αιτίες είναι πολλές, πάμπολλες, κι έχουν αναλυθεί πλειστάκις. (Πρόσφατα το Ser-Free είχε ένα ωραίο σχετικό άρθρο της Χρυσάνθης Ιακώβου). Γνωστά και χιλιοειπωμένα τα περί αναπτυξιακού ελλείμματος, επενδυτικής ερήμου, ανυπαρξίας οράματος, σχεδιασμού, ιδεών, διάθεσης για δημιουργία.

Δεν είναι απλώς λυπηρό. Είναι τραγικό! Κι όμως περνάει στα ψιλά, συναντά αδιάφορα σήκωμα των ώμων και το κλασικό «δε βαριέσαι».

Σε αυτόν τον τόπο τον παλαιό (παραγωγικές μονάδες στην

Ο τελευταίος να κλείσει την πόρτα…

16 SER-FREE

Έλα όμως που κάποιοι όντως βαριούνται, αγανακτούν, σιχτιρίζουν και φεύγουν.

team

views

Μου αρέσει

Δεν μου αρέσει

Που το καλοκαίρι το διάβασμα γίνεται της μόδας. Θα προτιμούσα βέβαια να είναι όλο τον χρόνο, αλλά από το ολότελα… Χρυσάνθη Ιακώβου

Να συμβαίνουν όμορφα δρώμενα στην πόλη και ο κόσμος να «διψά» για συμμετοχή.

Ο τρόπος που λειτουργούν τα ΜΜΕ. Ευτυχώς που υπάρχουν και τα social και αυξάνονται οι πηγές ενημέρωσης. (Παράλληλα βέβαια αυξάνεται και η παραπληροφόρηση, αλλά αυτό είναι ένα άλλο θέμα).

Που ενώ έχουν αλλάξει οι ζωές μας προς το χειρότερο, δεν αγωνιζόμαστε όπως θα έπρεπε ως λαός, προκειμένου να τις φέρουμε πίσω! Δυστυχώς...

Μαρία Γκιόκα

Όταν οι άνθρωποι περνούν από δίπλα μου, από το σπίτι μου, από τη ζωή μου, κι αφήνουν πίσω τους θετική κι ευχάριστη αύρα και ενέργεια.

Όταν γίνονται μικρόψυχοι, ευτελείς, μικροπρεπείς, εκδικητικοί και μίζεροι.

Θοδωρής Θεοχαρίδης

Που ήρθε το καλοκαίρι και απολαμβάνουμε εκδηλώσεις κι εκδρομές.

Που μετά από τόσα χρόνια με ποδηλατοδρόμους (όσους έχουμε) στην πόλη, οι πεζοί ακόμα δεν τους σέβονται.

Αλεξάνδρα Ελευθεριάδου

Που ενώ θα μπορούσαμε να αποτελούμε μια ειρηνική και παραγωγική κοινωνία, δεν προσπαθούμε να το βελτιώσουμε, αλλά αντίθετα ζούμε σε μια αρκετά τοξική κοινωνία!

Οι δημιουργικοί άνθρωποι που παράγουν έργο με θετική ενέργεια και αυτό έχει θετικό αντίκτυπο και στους υπόλοιπους. Βάσω Κουνούπη

18 SER-FREE

Το

προτείνει:

«Οι γείτονες από Πάνω» του Cesc Gay Τρίτη 23 Αυγούστου,

Θεατράκι Κεντρικού Πάρκου, 21:00 Η τεράστια επιτυχία της Αθήνας, τώρα περιοδεία σε όλη την Ελλάδα

Υπόθεση Ο Επαμεινώνδας Ζαχαρίας Μπέκος ή Ζακ Μπεκώ (Δημήτρης Σταρόβας) & η Άννα Μαρία Πετροχείλου Μπέκου (Νικολέττα Καρρά) είναι παντρεμένοι 15 χρόνια και βάλε…! Ο γάμος τους περνάει μεγάλη κρίση και η σχέση τους έχει αιχμαλωτιστεί στη ρουτίνα των χρόνων! Σχεδόν δεν αγγίζονται πια! Τρώγονται με τα ρούχα τους, οι καυγάδες είναι γι’ αυτούς καθημερινή συνήθεια! Μια μέρα η Άννα Μαρία προσκαλεί τους «γείτονες από πάνω» σε finger food dinner, προκειμένου να γνωριστούν καλύτερα και, παράλληλα, για να βγάλουν την υποχρέωση για τη βοήθειά τους στην ανακαίνιση του διαμερίσματός τους πριν από 6 μήνες! Ο Αντωνίκος (Γιώργος Κοψιδάς) & η Γεωργιάννα (Σοφία Μανωλάκου) είναι ένα ιδιαίτερο ζευγάρι με απελευθερωμένο lifestyle, απολαμβάνουν τις χαρές της ζωής όπως απολαμβάνουν και το σεξ, αχόρταγα και με πολύ ανοιχτό μυαλό! Ζουν στον επάνω όροφο, όμως τα βογγητά και οι αναστεναγμοί πάθους που ακούγονται σχεδόν κάθε βράδυ από το διαμέρισμα τους, αποτελούν άλλη μια αφορμή έντασης για τον Επαμεινώνδα και την Άννα Μαρία. Ίσως από τη ζήλια, ακριβώς επειδή η δική τους σεξουαλική ζωή έχει χτυπήσει πάτο… Το βράδυ της συνάντησης των επάνω και των κάτω, θα φέρει τα πάνω κάτω! Μεγάλες αποκαλύψεις και μια σοκαριστική πρόταση θα αλλάξει τα δεδομένα και για τα δύο ζευγάρια… Την παράσταση προλογίζει ο Θάνος Μπίρκος σε έναν ρόλο έκπληξη! Κι αυτός γείτονας, αλλά ο «πιο πάνω», που μένει στο δώμα και, ως Ναπολέων Δωμαπάρτης, προλογίζει, ακολουθεί και παρακολουθεί την παράσταση εξασφαλίζοντας ένα δεύτερο φινάλε μετά από αυτό του έργου. Αγωνίζεται για την κανονικότητα της διαφορετικότητας και το δικαίωμα όλων στο δικαίωμα! Διάρκεια παράστασης: 90’ (χωρίς διάλειμμα) Κατάλληλο άνω των 16 ετών Πρωταγωνιστούν (με σειρά εμφάνισης): Θάνος Μπίρκος, Δημήτρης Σταρόβας, Νικολέττα Καρρά, Γιώργος Κοψιδάς, Σοφία Μανωλάκου. Συντελεστές Μετάφραση: Μανίνα Ζουμπουλάκη Σκηνοθεσία: Δημήτρης Μαλισσόβας

20 SER-FREE

Απόδοση Κειμένου: Χρήστος Κωνσταντίνου – Δημήτρης Μαλισσόβας Σκηνικά: Μαίρη Τσαγκάρη Ενδυματολόγος: Νικόλ Παναγιώτου Βοηθός ενδυματολόγου: Βίκυ Τσάπαρη Φωτισμοί: Δημήτρης Κουτάς Φωτογράφος: Γιώργος Καλφαμανώλης Make up: Έυη Καραλή Artwork: Indigo Creative Α΄ Βοηθός Σκηνοθέτη: Ελένη Γιουφή Β΄ Βοηθός Σκηνοθέτη: Παναγιώτα Δρόσου Διεύθυνση παραγωγής: Δημήτρης Κουκάς Δημόσιες Σχέσεις - Προβολή: Μαργαρίτα Δρούτσα 6942065888 Social media: Νάντια Καφφετζή Το τραγούδι της παράστασης είναι σε μουσική Γιώργου Σαμπάνη και στίχους Νίκου Γρίτση. Τιμές εισιτηρίων Γενική είσοδος: 20€ Μειωμένο εισιτήριο για ΑμΕΑ, φοιτητές, ανέργους & άνω των 65: 15€ Προπώληση Viva.gr ΧΟΡΗΓΟΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ: SER-FREE & www.serfree.gr

Special Events Νέο κατάστημα καφέ στην πόλη: Coffee Store TRUCK! Η αλυσίδα take away καφέ Coffee Store από το 2015 αριθμεί ήδη τρία καταστήματα στην πόλη μας και μόλις απέκτησε και τέταρτο (στην οδό Βενιζέλου 90), το COFFEE STORE TRUCK. Το εγχείρημα αυτό την καθιστά πλέον την εταιρεία με το μεγαλύτερο δίκτυο καταστημάτων καφέ στην πόλη των Σερρών. 4 στον αριθμό! Πρόκειται για το νέο franchise project της εταιρείας COFFEE STORES IKE, που έχει ως στόχο τη δημιουργία ενός δικτύου καταστημάτων σε όλες τις κεντρικές περιοχές της Ελλάδας! Η εκλεκτή ποιότητα του καφέ, η μεγάλη ποικιλία των προϊόντων, η άριστη εξυπηρέτηση, το ευχάριστο κλίμα και ο καλαίσθητος χώρος είναι οι λόγοι για να πάρεις τον καφέ σου από εκεί – και για να ανοίξεις ένα τέτοιο ολόδικό σου καφέ! Μπες τώρα στο www.coffeestoretruck.gr για περισσότερες πληροφορίες!

22 SER-FREE

Έρχεται η Παραμυθία, το 1ο Φεστιβάλ Παραμυθιού! 3 & 4 Σεπτεμβρίου Οι Παραμυθολαλίτσες επιστρέφουν δριμύτερες! Και μάλιστα ετοιμάζουν ένα διήμερο Φεστιβάλ Παραμυθιού με πολλές δράσεις για τα παιδιά κάθε μα κάθε ηλικίας! Στις 3 και 4 Σεπτεμβρίου λοιπόν, η… Παραμυθία, η παραμυθένια χώρα της πόλης μας, θα ανοίξει τις πύλες της για να δεχτεί κάθε άνθρωπο που αγαπά τις όμορφες ιστορίες! Οι δράσεις θα περιλαμβάνουν μια ημερίδα για το φαινόμενο της αφήγησης παραμυθιού, ανάγνωση παραμυθιών από γνωστούς Σερραίους και μη συγγραφείς για τους μικρούς μας φίλους στη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη, σεμινάρια για ενήλικες με θέμα την τέχνη της αφήγησης, τη μνημονική, τη μουσική για παραμύθια. Εισηγητές οι αγαπημένοι παραμυθάδες καλεσμένοι, Ανθή Θάνου και Γιώργος Ευγενικός, και οι δικοί μας Κατερίνα Κάργιου και Λευτέρης Πασσιάς από τις Παραμυθολαλίτσες! Θα γίνουν δυο μεγάλες παραστάσεις από όλους τους συντελεστές, μία με παραμύθια ενηλίκων στο Ζιντζιρλί Τζαμί και μία για παιδιά, το μεγάλο φινάλε, στο θεατράκι! Θα υπάρχουν εκθέσεις βιβλίου στον χώρο κάθε παράστασης, οι μικροί μας φίλοι θα γράψουν δικά τους παραμύθια, γενικότερα θα παραμυθιαστούμε όμορφα! Το πλήρες πρόγραμμα της Παραμυθίας όπως και οι χορηγοί αρωγοί της προσπάθειας αυτής θα ανακοινωθούν σύντομα! Οι Παραμυθολαλίτσες σάς κλείνουν το μάτι, σας εύχονται καλό καλοκαίρι και… σας περιμένουν στην Παραμυθία στις 3 και 4 Σεπτεμβρίου! ΧΟΡΗΓΟΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ: Περιοδικό Ser-Free & www.serfree.gr

Διοργάνωση:

Συνδιοργάνωση:

Της Χρυσάνθης Ιακώβου

City zoom

Ησυχία του δειλινού. Η πόλη ομορφαίνει, η σιωπή μεγαλώνει, οι κάτοικοι ετοιμάζονται να ονειρευτούν. (Περιοχή Καλλιθέα)

24 SER-FREE

Κοίτα να δεις!

Βλέπουμε. Ακούμε. Γράφουμε. Της Χρυσάνθης Ιακώβου

Αχ, τι ωραίες τρύπες! Τι να είναι άραγε; Πρωτοποριακή αισθητική άποψη; Σκουπιδοτενεκέδες; Το σπίτι του Μίκι Μάους; Μικροσκοπικές πύλες για την άλλη διάσταση;

Καταβάλλω μεγάλη προσπάθεια να μπω στο μυαλό του ανθρώπου που επέλεξε αυτό το φωσφοριζέ πράσινο χρώμα για τα παγκάκια στο κεντρικό πάρκο των Σερρών, έχοντας ως κριτήριο –υποθέτω– ότι ταιριάζει με τα γενικότερα χρώματα του μέρους. (Να συμπληρώσω ότι οι μουντζούρες που βλέπετε έγιναν μια-δυο μέρες αφότου βάφτηκαν τα παγκάκια). Λοιπόν, σε αυτό το «πάρκο» στη Γεωργίου Παπανδρέου υπάρχει ένα «σιντριβάνι» (από το οποίο ξεκινά ένα «λούκι», που καταλήγει κάπου μέσα στο έδαφος. Πολλά εισαγωγικά, πολλές απορίες, πολλά ανεξήγητα). Σε αυτό λοιπόν το «σιντριβάνι», το οποίο ήταν γεμάτο με πενταβρώμικο νερό, είδα ένα δερμάτινο μπουφάν και ένα ζευγάρι δερμάτινες μπότες και ένα σωρό ακόμα σκουπίδια γύρω γύρω. Πρώτη φορά πήγα εκεί για να αράξω – κάτι ήξερα και δεν πήγαινα τόσα χρόνια.

Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να δηλώσω εντυπωσιασμένη, παραξενεμένη, σχεδόν σοκαρισμένη που η υπαίθρια δανειστική βιβλιοθήκη που έστησε το 29ο Νηπιαγωγείο Σερρών στο θεατράκι στις αρχές Ιουνίου παραμένει στη θέση της και έχει ακόμα (κάποια) βιβλία. Όχι μόνο έχει βιβλία, αλλά βλέπω παιδιά να κάθονται στα παγκάκια να τα διαβάζουν και να τα βάζουν πίσω στη θέση τους. Παρόμοιες βιβλιοθήκες υπάρχουν και σε άλλα σημεία της πόλης, στημένες όλες από σχολεία, σε μια εξαιρετική ιδέα-πρωτοβουλία που υλοποιήθηκε με τον Δήμο Σερρών. Προσωπικά πίστευα ότι δεν θα άντεχαν ούτε βδομάδα χωρίς να βανδαλιστούν/καταστραφούν εντελώς. Τώρα βλέπω ότι δεν είναι στην αρχική τους κατάσταση (και με τα βιβλία που διέθεταν στην αρχή), αλλά κρατιούνται ακόμα. Και για τα ελληνικά δεδομένα αυτό το λες και επιτυχία…

26 SER-FREE

Φέτος θα είμαστε οι μοναδικοί σε όλη την Ελλάδα που θα δούμε τόσες λίγες παραστάσεις. Γιατί δεν έχουμε ένα σωστό θέατρο, ρε παιδιά; Τι παίχτηκε εκεί στο ΤΕΙ; Γιατί δεν γίνεται κάτι για να λυθεί το πρόβλημα; Πόσα χρόνια θα μείνουμε με το θεατράκι ή το… Αυτοκινητοδρόμιο ως μοναδικές επιλογές;

opinions

συνθέτη και συγγραφέα

του Γιώργου Ανδρέου

Καλοκαίρι που διστάζει Ωραία – έχουμε πολλούς τουρίστες, πάρα

λογική), μαζί με την επακόλουθη ανησυχία

πολλούς. Έχουμε και πολλές παραβιάσεις του

πως ο (Τούρκος) λύκος στην αναμπουμπούλα

εθνικού εναέριου χώρου από τα τουρκικά μα-

χαίρεται και ίσως βρει ευκαιρία να μας ανά-

χητικά – πάρα πολλές. Φοβόμαστε τις πυρκα-

ψει κάποια φωτιά πολεμική. Να μην ξεχάσω

γιές που ήρθαν και φέτος, μαζί με καύσωνες,

και την covid που αντιστέκεται και επιμένει

ξηρασίες, χαλάζι, ίσως και σεισμούς…

και δεν υποχωρεί, αλλά συντροφεύεται πλέον

Διακοπές δεν προβλέπονται – με τέτοιες τιμές βενζίνης, εισιτηρίων στα πλοία για τα νη-

«Πού να βρω την ψυχή μου, το τετράφυλλο

σιά, τιμές καταλυμάτων και εστιατορίων. Άσε

δάκρυ» – ο στίχος του Ελύτη από αλλού κατά-

καλύτερα, έρχεται χειμώνας πολύ δύσκολος,

γεται, αλλά ταιριάζει γάντι στην ψυχική μας

με πανάκριβο φυσικό αέριο και πετρέλαιο,

συνθήκη. Ψυχραιμία, ναι – από πού όμως να

λόγω του πολέμου! Την εισβολή του Πούτιν

πάρεις δύναμη και κουράγιο, όταν έρχεσαι

πώς να την παρακάμψουμε; Πέρα από τον

κάθιδρος από μια δεκαετή οικονομική κρίση

αναθεωρητισμό (που ανοίγει την όρεξη του

με capital controls και λοιπά τρομακτικά; Την

γείτονα Ερντογάν) και την ωμή παραβίαση

οποία διαδέχτηκε μια εφιαλτική υγειονομική

του διεθνούς δικαίου (που όμως παραμένει

κρίση; Κι εκείνην ένας πόλεμος στη γειτονιά

πολύ ανεκτικό απέναντι στο διαρκείας σχε-

μας; Κι ο πληθωρισμός; Οι τιμές των τροφί-

δόν πενήντα χρόνων έγκλημα των Τούρκων

μων; Νομίζω πως επαναλαμβάνομαι, έχω γί-

στην Κύπρο), εφιαλτικά σενάρια πείνας του

νει… λούπα.

Τρίτου Κόσμου λόγω έλλειψης σιτηρών κλπ. Αναθερμαίνουν την απειλή πολυάριθμων κυμάτων απελπισμένων προσφύγων που θα πολιορκούν τα σύνορα της ευρωπαϊκής ευμάρειας (που λέει ο λόγος…). Προσθέστε σε αυτό το ανησυχητικό παζλ και τα σενάρια για εκλογές το φθινόπωρο (που θα είναι… διπλές, πρώτα με απλή και μετά με ενισχυμένη ανα-

30 SER-FREE

κι από την… ευλογιά των πιθήκων!

Χωρίς ενιαία ευρωπαϊκή στρατηγική και αλληλεγγύη, χωρίς σεισάχθεια και γενναιοδωρία των διοικητών και των τεχνοκρατών, σκούρα τα πράγματα… Εγώ θα ευχηθώ καλό καλοκαίρι, as good as it gets (ωραία ταινία, ψάξτε την) και μη… χειρότερα!

opinions

Τα στερεότυπα των λέξεων και άλλες πολύχρωμες ιστορίες Σκέφτομαι να κατοχυρώσω τον τίτλο για το επόμενο βιβλίο μου. Είναι βέβαια λίγο μεγάλος, από την άλλη όμως είναι αρκετά περιεκτικός νομίζω και πάνω από όλα τρισδιάστατος.

νοσηλεύτριας και συγγραφέως

Της Γεσθημανής Μπερμπέρη

Διαβάζω πως σε λίγες μέρες θα ανοίξει η ηλεκτρονική εφαρμογή για τη συμπλήρωση του μηχανογραφικού. Αυτή η λέξη το πόσο με ταράζει δεν λέγεται. Μηχανογραφικό. Και με ταράζει όχι τόσο για το προφανές, δηλαδή για το τρελό άγχος που έχουν παιδιά, γονείς, καθηγητές, παππούδες, γιαγιάδες και θείες ακόμα, για το πού θα περάσει το μονάκριβό τους τέκνο, όσο για τη μονοδιάστατη, άχρωμη, άοσμη, τετραγωνισμένη και μονόδρομη έννοιά της. Μηχανογραφικό. Πολύ σκληρή και άνοστη λέξη, για να σηματοδοτήσει το σπουδαίο και για να κηρύξει την έναρξη της φοιτητικής ζωής του μονάκριβου τέκνου της οικογενείας. Μηχανογραφικό. Απρόσωπη και κεκλεισμένων των θυρών λέξη. Γραφειοκρατική και στεναχωρημένη – και η ίδια, θα έλεγα, λαχταρά να απελευθερωθεί από τα δεσμά της και τη στενή ορθολογική σημασία της. Θέλει και αυτή να ζήσει το απροσδόκητο, λαχταρά να ταξιδέψει και να συλλέξει γνώσεις και εμπειρίες.

Μηχανογραφικό. Στενεύει τα όρια ή μάλλον θέτει όρια και περιορισμούς. Αλίμονο αν ξεκινάει το ταξίδι της ζωής κάποιου μέσα σε περιορισμένα σύνορα. Πώς να πείσει αυτή η στεγνή λέξη το παιδί που διψάει και ανυπομονεί να γίνει όσα θέλει και όσα πάντα ονειρευόταν να γίνει πως θα τα καταφέρει. Μη-χα-νο-γρα-φι-κό… Τη διαβάζω και δεν φαντάζομαι, μόνο βλέπω: γραφεία, γραβάτες, γκρίζους τοίχους, κουμπάκια, αριθμούς, σταμάτα, ξεκίνα, στυλό, χαρτί, μη γελάς, καλημέρα, καλησπέρα, σοβαρή, κράτα τους τύπους, σύστημα, κουρδισμένο, γρανάζι, τροχός, βίδα, μηχανή... μηχανή;;; Όχι, όχι, λάθος λέξη βρήκαν για να σηματοδοτεί την έναρξη του σπουδαίου, του ονείρου, της λαχτάρας, του πρώτου πετάγματος, του κελαηδίσματος, του απρόσμενου, του κρατώ εγώ το κλειδί για να κατακτήσω τον κόσμο, του μονάκριβου τέκνου της οικογενείας. Προτείνω από εδώ και πέρα τα μονάκριβα τέκνα, τα παιδιά που έχουν στις τσέπες και στην ψυχή τους την Άνοιξη, που κρατούν στις χούφτες τους πολύχρωμα και τρισδιάστατα όνειρα και έχουν προκλητικά σχέδια για τη ζωή τους, τα παιδιά αυτά που πιστεύουν στον εαυτό τους και που ελπίζουν πως μπορούν να γίνουν περισσότερο από ένα πράγματα, να συμπληρώνουν το… …ΟΝΕΙΡΟΓΡΑΦΙΚΟ. Ναι, ναι, νιώθω καλύτερα με αυτήν τη λέξη, το ίδιο και η φαντασία μου, εσείς τι λέτε; Κατοχυρώνεται;

32 SER-FREE

opinions

Συντάκτριας του Ser-Free

Της Μαρίας Γκιόκα

Καθ’ οδόν για την «Ιθάκη» Η «Ιθάκη» θα πρέπει να είναι ο σκοπός και το κίνητρο στη ζωή μας, χωρίς εκείνη δεν μπορούμε να πράξουμε και να αποκομίσουμε τίποτα το ουσιαστικό και ωφέλιμο. Δεν υφίσταται το ταξίδι διαφορετικά. Όπως πολύ ορθά έλεγε και ο τοις πάσι γνωστός ποιητής Κωνσταντίνος Καβάφης, οφείλουμε ως άνθρωποι και ως είδος να παραμερίσουμε τους αόρατους φόβους μας και μόνο να προχωράμε στη ζωή αυτή εδώ που μας χαρίστηκε απλόχερα. Δεν πρέπει να μένει χώρος για εμπόδια που εμείς οι ίδιοι βάζουμε στον δρόμο μας με τις αρνητικές μας σκέψεις, παρά μόνο χώρος για περιπέτεια, γνωριμία με άλλους τόπους, ανθρώπους και κουλτούρες, έχοντας πάντα ως βάση τη γνώση, η οποία θα προκύπτει από τη δίψα μας για την ίδια τη μάθηση κάθε φορά και έτσι τα πάντα γύρω μας θα ανθίζουν μοσχοβολώντας την ίδια τη ζωή, το πάθος για τη ζωή και το ταξίδι της, το οποίο ξεκινά από τη στιγμή της σύλληψης μας κιόλας... Έτσι λοιπόν, έχοντας σημαδέψει ο καθένας από εμάς τη δική του Ιθάκη στον χάρτη της ζωής του, θα κάνει το ταξίδι του πιο εύκολο και ευχάριστο, εφόσον θα έχει σκοπό, γευόμενος τη ζωή καθώς θα του δωρίζεται, μέρα με τη μέρα ολοένα και πιο έντονα. Πόσοι από εμάς άραγε να έχουμε ορίσει την πραγματική Ιθάκη που επιθυμεί ο νους και η καρδιά μας; Πόσοι από εμάς θα αφιχθούμε εκεί και σε ποια κατάσταση; Αμέτρητες οι απαντήσεις μέσα στον παραλογισμό του αγώνα μας, μα κανένα το συμπέρασμα εντέλει. Εκείνο που όσο πιο γρήγορα αντιληφθούμε σε ετούτη τη ζωή τόσο το καλύτερο, διότι δεύτερη ευκαιρία δυστυχώς δεν έχουμε, ενώ ο χρόνος τρέχει αδιάκοπα, είναι πως πρόκειται για θείο δώρο η ίδια και οφείλουμε να το «εκμεταλλευτούμε», να το φυλάξουμε, αλλά και να το οργανώσουμε καλά, δίνοντάς του την πρέπουσα σημασία. Με όπλα την αγάπη, την ενσυναίσθηση, τη συγχώρεση, την καλή διάθεση και την αισιοδοξία, παρέα με ανθρώπους που αγαπάμε και μας νοιάζονται. Ειδάλλως, το

34 SER-FREE

ταξίδι ολοένα και θα μακραίνει και όχι με τον επιθυμητό τρόπο. Η ζωή είναι ο σκοπός, με το νόημα που ο καθένας της δίνει. Η «Ιθάκη» του καθενός βρίσκεται μέσα του, αυτό είναι που πρέπει να συνειδητοποιήσουμε. Όσες φορές κι αν πέσουμε έχουμε χρέος απέναντι στον ίδιο μας τον εαυτό και στη ζωή να σηκωθούμε και «αγκαλιά» με το όνειρο μας να συνεχίσουμε τη διαδρομή μας σε αυτόν εδώ τον κόσμο, κι ας μην τα καταφέρνουμε με την πρώτη. Κανένας δρόμος δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα και δεν θα είχε και καμία ουσία, διότι μέσα από την καθημερινή πάλη και τις δυσκολίες προχωράμε παρακάτω, έχοντας αποκτήσει περισσότερα εφόδια, ακριβώς για αυτό το παρακάτω. Ας μου επιτραπεί η παρομοίωση από τα παιδικά μας χρόνια, όπου όταν πέφταμε και χτυπάγαμε ως παιδιά επάνω στο παιχνίδι, οι μεγάλοι μάς έλεγαν «δεν πειράζει, θα μεγαλώσεις πιο γρήγορα τώρα και θα είσαι πιο δυνατή/ός», ξεπερνώντας το «τραύμα» μας μικρό ή μεγάλο, κάθε φορά. Έτσι και στη μετέπειτα-ενήλικη ζωή μας, αν δεν «χτυπήσουμε», δεν θα μάθουμε και δεν θα γίνουμε δυνατότεροι και σοφότεροι σε αυτό μας το ταξίδι. Η Ιθάκη μας ανά τα χρόνια μπορεί να αλλάζει τόπο, χρώμα, όνομα και απόσταση -ως προς τον χρόνο ή τη θέση-, μα ο σκοπός παραμένει πάντα η κινητήριος δύναμη μας για να τη συναντήσουμε και όταν φτάσουμε τότε εκεί, στην «Ιθάκη» μας, θα γνωρίσει ο καθένας τη ζωή του πραγματικά, κάνοντας τον απολογισμό του, εκ του αποτελέσματος όμως και τότε θα είναι αργά για αλλαγές και διορθώσεις, για αυτό προσοχή στο ταξίδι, γιατί μόνο μπροστά πάει και δεν γνωρίζουμε πότε φτάνει στο τέλος του...

«Πάντα στο νου σου να `χεις την Ιθάκη. Το φθάσιμον εκεί είν’ ο προορισμός σου. Αλλά μη βιάζεις το ταξείδι διόλου. Καλλίτερα χρόνια πολλά να διαρκέσει». Κ.Κ.

opinions

δημοσίου υπαλλήλου - ερασιτέχνη ηθοποιού

Του Βασίλειου Τιλσιζόγλου

Cogito ergo sum (σκέφτομαι άρα υπάρχω) Ξυπνητήρι. Μελωδικό ευτυχώς και με συνοδεία ωδικών πτηνών, η τεχνολογία έχει και τα καλά της. Ωθώ την αφύπνιση του νου μου με ένα φλιτζάνι καφέ και επεξεργάζομαι όσα είδα κι έζησα στον ύπνο μου. Σίγουρα ήταν όνειρο; Προσθέτω ελάχιστη ζάχαρη αναλογιζόμενος τη σχετικότητα, αλλά και το πέρασμα του χρόνου. Πόσο γλυκός είναι μαζί σου όταν δεν σκοτώνεις τις ώρες του. Έτσι κι αλλιώς η ζωή είναι ένα όνειρο. Ή όπως λέει κι ο Ρένος Χαραλαμπίδης στα Φτηνά Τσιγάρα «Έτσι κι αλλιώς τα πράγματα θα κυλήσουν όπως θέλουν αυτά… Η ζωή ξέρει κι εγώ την εμπιστεύομαι». Κοιτάζω έξω τον καταγάλανο ουρανό. Το μεγαλείο του μικραίνουν όλα όσα με απασχολούν. Όσο μεγαλώνεις, οι μέρες σου μικραίνουν… Και πάνω που έχω βυθιστεί σε υπαρξιακούς συλλογισμούς –δύσκολο το πρωινό ξύπνημα– συνειδητοποιώ πως είναι Δευτέρα. Κάποτε, όπως τα περισσότερα παιδιά, μισούσα αυτή τη μέρα, γεγονός που άρχιζε ήδη με τη θλίψη του κυριακάτικου απογεύματος. Εδώ και αρκετά χρόνια όμως αγαπώ τις Δευτέρες, νιώθω τον χρόνο μπροστά μου (ψευδαίσθηση;). Εβδομάδος ξεκίνημα, δημιουργία και υποσχέσεις· έστω και απατηλές. Κι όσο προστίθενται οι σκέψεις κι οι υποχρεώσεις στο θυμικό, α! πρέπει να παραδώσω το κείμενο μου στο περιοδικό. Η γλυκύτατη αρχισυντάκτριά μου με προέτρεψε να γράψω κάτι για τις γυναίκες. Γυναικοκτονίες, me too ή κάτι που απασχολεί τη νεαρή μητέρα, όπως η έλλειψη χρόνου. Εδώ υπάρχει μια ταύτιση. Χρόνος. Χρόνος και σκέψη. «Σκέφτομαι άρα υπάρχω» είπε ο Ντεκάρτ. Ο γνωστός Καρτέσιος, κατά την προσφιλή συνήθειά μας να τα εξελληνίζουμε όλα. Ορίζει όμως η γνωστή αυτή ρήση του Cogito ergo sum τον κεντρικό ρόλο ή την ολότητα της ύπαρξής μας; Ή μήπως η ύπαρξή μας ταυτίζεται απλώς και μόνο με την… ύπαρξή μας; Μεγάλο και δύσκολο φιλοσοφικό ερώ-

36 SER-FREE

τημα, στο οποίο ο Γκέτε είχε απλώς αποκριθεί: «Όσο περισσότερο το σκέφτομαι, μου φαίνεται πιο βέβαιο ότι η ζωή υπάρχει απλώς για να βιωθεί». Και βιώ σημαίνει πως ευγνωμονώ τη ζωή μόνο για το γεγονός ότι είμαι ζωντανός και μπορώ να χαίρομαι τα πράγματα, παρότι δεν είναι όλα τέλεια. Αυτό μας λέει η Andrea Marcolongo στο εξαιρετικό της βιβλίο Η υπέροχη γλώσσα – 9 λόγοι για να αγαπήσεις τα αρχαία ελληνικά, από τις εκδόσεις Πατάκη. Μια σύγχρονη, νεαρή Ιταλίδα εξυμνεί το μεγαλείο της ελληνικής γλώσσας. Ακούστε (διαβάστε δηλαδή): «Για τους Ρωμαίους η ελληνική ήταν μια γλώσσα με γόητρο, που επέμεναν να τη μαθαίνουν. (…) Η λατινική δεν έπαψε ποτέ να ζηλεύει την ελληνική. Η Ρώμη μπόρεσε να επιβάλει τη γλώσσα της μόνο σε λαούς διατεθειμένους ν ’αλλάξουν τον πολιτισμό τους. Αυτό όμως δεν συνέβη ποτέ στην Ελλάδα, όπου οι Ρωμαίοι ένιωθαν πάντα μαθητές, μαθητευόμενοι». Πόσο όμορφες και μελωδικές (σαν το πρωινό ξυπνητήρι…) γλώσσες τα ελληνικά και τα ιταλικά και πόσο πανέμορφο το πλέξιμό τους με τα δάνεια, τα αντιδάνεια, την πληθώρα ιταλικών λέξεων στην επτανησιακή ντοπιολαλιά ή τα Γραικάνικα, την ελληνική διάλεκτο που ομιλείται από ελάχιστους πλέον δυστυχώς στην Κάτω Ιταλία. Τελικά, αγαπημένη μου αρχισυντάκτρια, η σκέψη μου ολίσθησε σε άλλα μονοπάτια. Άπιαστο πουλί, σαν τα ωδικά του ξυπνητηριού. Ας είναι για καλό. Γιατί όπως είπε κι ο Ernest Hemingway, η ευτυχία σε σκεπτόμενους ανθρώπους είναι το πιο σπάνιο πράγμα που ξέρω. Καλό καλοκαίρι! Υ.Γ. Ξέρατε πως η λέξη anima, η ψυχή στα ιταλικά, έχει τις ρίζες της στον άνεμο;

opinions

Καλοκαίρι στα Σέρρας, σε 5 αισθήσεις

Της Μαρίας Ζερβάκη

εκπαιδευτικού πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης

Τι σας έρχεται στον νου όταν ακούτε τη λέξη «καλοκαίρι»; Μια φέτα καρπούζι; Ο ήχος των φλύαρων τζιτζικιών; Το γρατζούνισμα της άμμου στην πλάτη; Η μυρωδιά από πεύκο και αρμυρίκι; Το μπλε της θάλασσας; Οι περισσότεροι συνηθίζουμε να συνδέουμε το καλοκαίρι με νησιά και μέρη παραλιακά. Στο βουνό σπάνια πηγαίνει ο νους μας και στην πεδιάδα ακόμη σπανιότερα. Όμως το καλοκαίρι τρυπώνει παντού και μας υπενθυμίζει πως η ζωή έχει πολλές αποχρώσεις, υφές, μυρωδιές, γεύσεις, ήχους. Ο νομός Σερρών είναι κατεξοχήν πεδινός, αλλά το καλοκαίρι εδώ είναι πολύχρωμο. Μια βόλτα στο ύπαιθρο σε πείθει αμέσως. Από τις αρχές κιόλας του Ιούνη ο κάμπος χρυσίζει από τα στάχυα που θροΐζουν και λικνίζονται σαν ατίθασα μακριά μαλλιά στο φύσημα του ανέμου. Μια θάλασσα ξανθή. Αργότερα βλέπεις τους περήφανους ηλίανθους να ορθώνουν ανάστημα και να στρέφουν τα κεφάλια τους αναζητώντας τον ήλιο. Είναι και οι ελαιοκράμβες που τραβούν από μακριά την προσοχή του ταξιδευτή με το εκτυφλωτικό κίτρινο λουλούδι τους. Τα καλαμπόκια, με τα θυσανωτά μουστάκια τους, ξεπροβάλλουν προσκαλώντας μικρούς και μεγάλους να χωθούν στις πυκνές φυλλωσιές τους. Μια θάλασσα κιτρινοπράσινη. Το σουσάμι, το ακριβοθώρητο, υπόσχεται θαύματα και θησαυρούς σε σπηλιές με μυστικές εισόδους. Οι μουριές χαρίζουν τα τρυφερά τους φύλλα στον μεταξοσκώληκα για να υφάνει την πολύτιμη κλωστή του. Τα βαμβάκια προοικονομούν απαλά φθινοπωρινά όνειρα. Τα τριφύλλια, τρίφυλλα ή τετράφυλλα, σηματωροί της τύχης. Μια θάλασσα πράσινη. Κι εκεί που συνηθίζει το μάτι σου το πράσινο, έρχεται το μωβ της λεβάντας και σε ξαφνιάζει ευχάριστα. Το άρωμα του άνθους της έντονο, μεθυστικό. Κι είναι και τα φρούτα σε μια ποικιλία χρωμάτων και γεύσεων, που σε

38 SER-FREE

δροσίζουν από την κάψα του σερραϊκού καλοκαιριού: το ιπποφαές με το φλογερό πορτοκαλί χρώμα, τα φραγκοστάφυλα, σε σκούρο μωβ, σχεδόν μπλε, τα βατόμουρα, σε μελιτζανί, ροζ ή ανοιχτό κόκκινο, η κράνα, η αρώνια, τα κεράσια, στο χρώμα της φωτιάς και, φυσικά, τα βύσσινα σε κόκκινο βαθύ. Όλες οι αισθήσεις ικανοποιούνται στις Σέρρες το καλοκαίρι. Έτσι και οι ήχοι έχουν τη δική τους ξεχωριστή θέση. Στα χωριά του κάμπου και στα παραλίμνια μέρη, λευκοπελαργοί πάνω σε τεράστιες φωλιές κροταλίζουν δυνατά το ράμφος τους. Στη λίμνη Κερκίνη ακούς χιλιάδες νεοσσούς να ξελαρυγγιάζονται εκλιπαρώντας τους γονείς τους για φαγητό. Μια πολιτεία πουλιών πάνω στα δέντρα: λευκοτσικνιάδες, χουλιαρομύτες, νυχτοκόρακες, κορμοράνοι. Ενδημικά και αποδημητικά πτηνά με φωνές τσιριχτές, βραχνές, μονότονες, κελαηδιστές σου προσφέρουν στιγμές ξεγνοιασιάς και απόδραση από το άγχος της καθημερινότητας. Η πανδημία του κορονοϊού μάς υπενθύμισε την ανάγκη να επαναδιαπραγματευθούμε τη σχέση μας με τη φύση ώστε να συνδεθούμε με τον βαθύτερο εαυτό μας. Οι εναλλακτικές δραστηριότητες τουρισμού, και δη ο αγροτουρισμός, αποτελούν αδιαμφισβήτητα έναν τρόπο ψυχικής αποσυμπίεσης και μια αντιπρόταση ενάντια στον μαζικό τουρισμό. Η φύση είναι στα καλύτερά της το καλοκαίρι στις Σέρρες. Ο τουρίστας-επισκέπτης μπορεί να συνδυάσει την ανάπαυση με ψυχαγωγικές και μορφωτικές ενασχολήσεις: να συμμετάσχει ενεργά σε αγροτικές εργασίες, να παρατηρήσει την ορνιθοπανίδα, να επιδοθεί σε αθλητικές δραστηριότητες, να κάνει πολιτιστικές περιηγήσεις, μαθήματα γαστρονομίας, γευσιγνωσίας, γενικά να ενεργοποιήσει όλες τις αισθήσεις του σε έναν συνδυασμό εμπειριών που θα του μείνει αξέχαστος. Καλοκαίρι στα Σέρρας, λοιπόν!

Δες φέτος το καλοκαίρι τις καλύτερες ταινίες στο Θερινό Σινεμά

Σερρών!

ΤΕΡΜΑ ΕΞΟΧΩΝ, ΣΕΡΡΕΣ ΤΗΛ 2321022430 Θερινό Σινεμά Σερρών - Open Air Cinema Serres open_air_cinema_serres openaircinema.gr info@openraicinema.gr

Τζούλια

Ντάσικ

μια Σερραία ζωγράφος στη Γαλλία Μισή Σερραία και μισή Σέρβα, η Τζούλια Ντάσικ ασχολείται με τις εικαστικές τέχνες, εμπνέεται από την Ελλάδα, λατρεύει την πόλη μας και ελπίζει να της δοθεί η ευκαιρία να ξαναεκθέσει έργα της στις Σέρρες! Της Χρυσάνθης Ιακώβου

Τζούλια, από πού κατάγεσαι, πού μένεις και με τι ασχολείσαι; Γεννήθηκα στο Παρίσι από μητέρα Ελληνίδα, με καταγωγή από τις Σέρρες, και πατέρα Σέρβο. Είχα την ευκαιρία να περάσω τα νιάτα μου ανάμεσα σε αυτές τις τρεις χώρες, που αποτελούν τη βάση της ταυτότητάς μου. Από το 1999 ζω στη Γαλλία. Έζησα στο Παρίσι για είκοσι χρόνια, μια υπέροχη πόλη, ένα σταυροδρόμι όλων των πολιτισμών και γεμάτη ιστορία και ομορφιά. Πρόσφατα μετακόμισα με την οικογένειά μου στο Λε Μαν, μια πόλη που βρίσκεται 200 χλμ από το Παρίσι, σε ένα σπίτι του Μεσαίωνα που χτίστηκε τον 15ο αιώνα. Μου αρέσει! Όσον αφορά τις δραστηριότητές μου, είμαι εικονογράφος. Έχω εκπαίδευση ως ζωγράφος και σχεδιάστρια. Με τι ακριβώς ασχολείσαι επαγγελματικά; Εργάζομαι σε διάφορους τομείς, όπως ο τύπος και οι εκδόσεις, αλλά και στον επιστημονικό και ιατρικό τομέα. Επιπλέον, εκθέτω τους πίνακές μου και φτιάχνω μικρά κινούμενα βίντεο, που ανεβάζω κατά καιρούς στον λογαριασμό μου στο Instagram (instagram.com/juliadasic). Το επάγγελμα του καλλιτέχνη έχει πολλές πτυχές. Τα αγαπημένα μου θέματα είναι η θηλυκότητα, η θάλασσα, τα

40 SER-FREE

φανταστικά ζώα. Μία από τις κύριες εκθέσεις μου ήταν αφιερωμένη στα Odalisques και στην επιταγή του λεπτού σώματος στις κοινωνίες μας. Πρόσφατα έκανα και μια σειρά από ταινίες κινουμένων σχεδίων με θέμα το «Καρναβάλι των Ζώων» της Camille Saint-Saëns για να συνοδεύσω μια συναυλία στη Γενεύη της υπέροχης πιανίστας Martha Argerich. Και τότε, την ίδια στιγμή, δημοσίευσα ένα βιβλίο με εικονογραφήσεις για παιδιά που περιλαμβάνει ένα αστείο κουνέλι. Αν έμενες στην Ελλάδα, θα μπορούσες να κάνεις όλα αυτά που έχεις κάνει στο εξωτερικό; Πιστεύω πως ναι. Όταν θέλεις πολύ κάτι, βρίσκεις τρόπο για να γίνει. Η τέχνη δεν έχει σύνορα. Για ένα όμως είμαι σίγουρη: η Ελλάδα είναι καθημερινή πηγή έμπνευσης για πολλούς καλλιτέχνες και ειδικά για μένα. Δεν περνάει μέρα που να μην τη σκέφτομαι. Το καλλιτεχνικό μου έργο σημαδεύεται από πολλά στοιχεία της Ελλάδας, όπως ο θαλάσσιος κόσμος, τα θαυμάσια πλάσματα, η μυθολογία και η αρχαία ιστορία. Το 2018 είχα τη χαρά να εκπροσωπήσω την Ελλάδα στις «Λευκές Νύχτες», κατά τις οποίες το Παρίσι μεταμορφώνεται σε μια μεγάλη καλλιτεχνική γκαλερί. Οι μικρές μου ταινίες κινουμένων σχεδίων προβάλλονταν

interview

Οι Σέρρες κατέχουν ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου όλη τη νύχτα σε μια γιγαντιαία οθόνη στην Esplanade des Invalides στην καρδιά του Παρισιού. Είναι μια απίστευτη ανάμνηση. Τι εμπειρίες έχεις από την πόλη μας; Οι Σέρρες κατέχουν ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου. Είναι η πόλη της μητέρας μου, της γιαγιάς μου και ενός μεγάλου μέρους της οικογένειάς μου, της Αναγνωστοπούλου. Παρά την απόσταση, τις σκέφτομαι πολύ. Ένα μέρος της νιότης μου το πέρασα στις Σέρρες. Αργότερα, επέστρεψα πολλές φορές για να επισκεφτώ την οικογένειά μου, να φάω σουβλάκια στις ταβέρνες στον Αϊ-Γιάννη και να γλεντήσω με τα ξαδέρφια μου στα υπαίθρια νυχτερινά μαγαζιά! Πιο σοβαρά, όταν ταξιδεύω στην Ελλάδα, πάντα με εντυπωσιάζει η ευγένεια των Σερραίων. Αυτή η πόλη εμπνέει πάντα χαμόγελα και οι κάτοικοι έχουν πολύ χιούμορ. Και τότε, στις αρχές της δεκαετίας του '90, όταν ζούσα στο Βελιγράδι, είχα την ευκαιρία να κάνω την πρώτη μου έκθεση σε μια γκαλερί στο κέντρο της πόλης. Ήταν πίνακες που αναπαριστούσαν φανταστικά ζώα. Οι επισκέπτες έδειξαν μεγάλο ενδιαφέρον και η εμπειρία αυτή μου πρόσφερε πολλά. Δεν θα είχα γίνει αυτή που είμαι χωρίς την Ελλάδα. Πώς σου φαίνονται οι Σέρρες ως πόλη;

Και η Ελλάδα ως χώρα; Πρώτα από όλα, θέλω να σας θυμίσω μια αλήθεια που υπερασπίζομαι παντού: η καλύτερη μπουγάτσα του κόσμου τρώγεται στις Σέρρες! Η πόλη είναι πολύ ευχάριστη, γιατί είναι και μοντέρνα και παραδοσιακή. Είναι μικρή και ήρεμη, αλλά και πολυσύχναστη και γεμάτη ζωή. Εκεί, στο μέρος που «συμφιλιώνονται» η ευημερία και η εργασία, φωλιάζει η ελληνική ψυχή, για μένα. Οι Γάλλοι λατρεύουν να έρχονται στην Ελλάδα και να ξετυλίγουν τα μυστήριά της. Συχνά μου λένε ότι πρέπει να διαφυλάξουμε την αυθεντικότητά της και την περίφημη «φιλοξένια». Γνωρίζω επίσης ότι οι Σέρρες, όπως και πολλές άλλες ελληνικές πόλεις, έχουν υποφέρει πολύ από την κρίση τα τελευταία χρόνια. Έχοντας ζήσει στη Σερβία για πολύ καιρό, γνωρίζω αυτά τα βάσανα. Και ελπίζω να μπορέσουν όλοι να συνέλθουν από αυτή τη δοκιμασία. Η Ελλάδα και οι άνθρωποί της αξίζουν τόσα πολλά! Είπες ότι έκανες την πρώτη σου έκθεση στις Σέρρες! Θα μπορούσαμε να σε ξαναδούμε εδώ ως εικαστικό; Θα ήθελα πολύ να κάνω μια έκθεση στις Σέρρες! Αν μια… όμορφη ψυχή θελήσει να με καλέσει για να εκθέσω τα σχέδια και τους πίνακές μου, ενημερώστε με!

Γεώργιος Σίκαλος

‘‘

ο 57χρονος Σερραίος Μαραθωνοδρόμος που σπάει ρεκόρ!

Περνάω την πόρτα του σταδίου και ξανανιώνω, είμαι ταγμένος στο τρέξιμο

Ο Γεώργιος Σίκαλος μάς μιλάει για τη μεγάλη του αγάπη, το τρέξιμο, και για το πόσα πολλά του έχει προσφέρει όλα αυτά τα χρόνια – και συνεχίζει να του προσφέρει. Ακόμα, μας μιλάει για τη διαδρομή του, τις πιο δυνατές του στιγμές σε αυτήν, για τη σημασία του αθλητισμού στη ζωή μας, για το τι εισπράττει από τον κόσμο και φυσικά για τον επόμενο του στόχο. Της Μαρίας Γκιόκα / Φωτογραφίες: Αλεξάνδρα Ελευθεριάδου Μιλήστε μας για εσάς και για το πώς ξεκινήσατε το τρέξιμο. Κατάγομαι από το Ν.Σούλι Σερρών, όπου γεννήθηκα και ζω, και έχω αποκτήσει δύο παιδιά. Η οικογένειά μου με στηρίζει πολύ. Ασχολούμαι με τον αθλητισμό από το 1980, τότε που πήρα για πρώτη φορά μέρος σε αγώνες στην Ολυμπία, όταν ήμουν στην τρίτη τάξη του Γυμνασίου. Τον πρώτο Μαραθώνιο τον έτρεξα το 1984, στα 19 μου χρόνια. Επίσης μου αρέσει πολύ η επικοινωνία και η επαφή με τους ανθρώπους, μου δίνει ζωή! Είμαι ταγμένος στο τρέξιμο, δεν ασχολήθηκα με άλλο άθλημα. Πάντα έτρεχα 5-10 χιλιόμετρα και Μαραθώνιο, δεν έπεσα ποτέ κάτω από τα 5 χιλιόμετρα σε όλη μου τη διαδρομή. Μετά τον πρώτο σας αγώνα στην Ολυμπία, πώς συνεχίσατε την ενασχόλησή σας με το τρέξιμο; Το 1981 έβγαλα δελτίο στον Α.Ο.Σ Σερρών και ξεκίνησα κανονικά, με οργανωμένες προπονήσεις. Σαράντα ένα χρόνια πηγαίνω στο γήπεδο. Αυτό που σας εξιτάρει περισσότερο στον Μαραθώνιο τι είναι; Αυτήν τη στιγμή χαίρομαι τη συμμετοχή μου στον αγώνα. Αλλάζει ο άνθρωπος με τα χρόνια. Νέος είχα στόχο και τον χρόνο και τη θέση. Έβλεπα πάντα σαν διέξοδο τον αθλητισμό και φυσικά μου έχει προσφέρει πολλά όλα αυτά τα χρόνια, όπως φυσικά και ο Μαραθώνιος, ακόμα περισσότερα. Μου δίδαξε

42 SER-FREE

υπομονή – προσωπικά πιστεύω πως τα χιλιόμετρα σού διαμορφώνουν τον χαρακτήρα, βλέπεις τη ζωή αλλιώς. Δεν με κούρασε ποτέ ο Μαραθώνιος και τώρα θέτω προσωπικούς στόχους, ως προς τους χρόνους που θέλω να πετύχω κάθε φορά, περισσότερο όμως για ηθική ικανοποίηση. Πώς είναι να έχει κανείς τόσο σημαντικά ρεκόρ στα 57 του χρόνια; Προσωπικά, τα ρεκόρ αυτά στην ηλικία μου δεν τα θεωρώ κάτι τρομερό, με την έννοια ότι προκύπτουν από μόνα τους, έρχονται φυσιολογικά. Όσο κι αν εκπλήσσεται κάποιος όταν ακούει πως στα 57 μου χρόνια κάνω Μαραθώνιο κάτω από τρεις ώρες, για εμένα είναι καθημερινότητα. Οφείλεις να κάνεις προπόνηση κάθε μέρα, αλλιώς δεν θα έρθει το ρεκόρ από μόνο του. Το εύκολο για εμένα είναι να σηκωθώ το πρωί και να πάω για τρέξιμο. Το δύσκολο είναι να μου πεις να μην πάω. Τι είδους θυσίες απαιτούνται προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι ενός Μαραθωνοδρόμου; Πιστεύω ότι αυτός που πηγαίνει στον Μαραθώνιο δεν θεωρεί την προπόνηση θυσία, ας αρχίσουμε από αυτό πρώτα. Είναι ευχαρίστησή μας ειλικρινά και προσωπικά το θεωρώ ευλογία. Αν δει κανείς την προπόνηση ως θυσία, θα είναι πολύ σύντομος ο δρόμος του. Είναι αυτονόητο πως η «θυσία» ταιριάζει,

interview αν το θέλετε, στις νεαρές ηλικίες περισσότερο, σχετικά με τις βραδινές εξόδους, παραδείγματος χάρη. Από τον κόσμο τι είναι αυτό που εισπράττετε ανά τα χρόνια; Παλιά ήταν διαφορετικά τα πράγματα και ιδιαιτέρως στα χωριά, με έβλεπαν σαν τον «τρελό» του χωριού, σαν τεμπέλη επίσης. Όταν όλοι ήταν στα χωράφια και εργάζονταν σκληρά, εγώ πήγαινα κρυφά για προπόνηση. Ίσως να το έπαιρνα κι εγώ λάθος, αλλά δεν το έβαλα ποτέ κάτω. Σε αντίθεση με το σήμερα φυσικά, που όλα άλλαξαν, έχοντας βοηθήσει κατά πολύ και η τεχνολογία σε αυτό, και έτσι εισπράττω μόνο αγάπη και ουσιαστική στήριξη και είναι πολύ συγκινητικό έως και αδιανόητο, θα έλεγα. Μου δίνει επιπλέον δύναμη να συνεχίζω και βέβαια είναι η πιο σημαντική επιβράβευση.

‘‘

Ο Μαραθώνιος μου έχει προσφέρει πολλά, μου δίδαξε υπομονή

Έχετε σκεφτεί ποτέ να τα παρατήσετε; Όχι, ποτέ! Αν μου βρεις μισό λόγο να σταματήσω, εγώ από την άλλη θα σου βρω χίλιους λόγους για να μη σταματήσω. Ποιες στιγμές στην πορεία σας θα θυμάστε για μια ζωή; Είναι φυσικά ο πρώτος μου Μαραθώνιος το 1984 στα Ιωάννινα, αλλά και όταν κατέκτησα την τρίτη θέση στο Πανελλήνιο Πρωτάθλημα το 1993, μια θέση που μου έδωσε το εισιτήριο για τη συμμετοχή μου στο Χιούστον της Αμερικής σε διεθνείς αγώνες. Επίσης όταν πέτυχα μια πολύ σημαντική επίδοση στις 2:19:00 στην Καστοριά το 1992, δεν είχαμε ούτε ρολόγια θυμάμαι τότε, ρωτάω έναν συναθλητή μου «Κάναμε κάτω από 2:20:00;» και όταν μου είπε ναι, λέω μέσα μου «Δεν θες κάτι άλλο». Φυσικά και το 2021 στην Αθήνα, που έσπασα το ρεκόρ, όπου για 5 συνεχείς δεκαετίες τερμάτιζα κάτω από τρεις ώρες, και τέλος τον περασμένο Απρίλιο στις 10/4/2022 στη Θεσσαλονίκη, όπου τερμάτισα στις 2:50:00, η διάρκεια σε αυτό που πετυχαίνεις κάθε φορά είναι μεγάλο πράγμα. Ο αθλητισμός είναι μια επιπλέον πηγή ζωής, στους δύσκολους καιρούς που διανύουμε; Φυσικά, γι’ αυτό και δεκαπλασιάστηκαν οι συμμετοχές στον χώρο μας και εννοείται πως δεν βλέπεις κανέναν σκυθρωπό και το γεγονός αυτό με χαροποιεί ιδιαίτερα. Οι άνθρωποι έχουν ανάγκη να έρθουν σε επαφή με κόσμο και φυσικά να εκτονωθούν μέσα από την άθληση. Τι μήνυμα θα στέλνατε προς τους νέους σήμερα σχετικά με τον αθλητισμό; Ο αθλητισμός είναι απαραίτητος. Σίγουρα δεν θέλει πίεση, θέλει να τον αγαπάς και φυσικά οι γονείς δεν πρέπει να υποχρεώνουν τα παιδιά τους, αν εκείνα δεν το επιθυμούν. Τα πάντα στη ζωή χρειάζονται μέτρο. Ποιος είναι ο επόμενος στόχος σας; Ο άμεσος στόχος μου είναι να τερματίζω κάτω από 2:50:00 σταθερά και ο μεγάλος μου στόχος είναι να πάρω μέρος στους αγώνες της Βοστώνης στους 40.000 που θα επιλεγούν, για τον Απρίλιο του 2023.

44 SER-FREE

JukeBox Μια αγάπη από τα παλιά που αντέχει ακόμα στον χρόνο και ξυπνά αναμνήσεις! Ο Βασίλης Κυριακίδης, Σερραίος στην καταγωγή, ασχολείται εδώ και είκοσι χρόνια με αυτό που αγαπά: ανακατασκευάζει παλαιά jukebox. Στο Ser-Free μιλάει για το πώς ξεκίνησε, για το τι απαιτεί η ανακατασκευή ενός jukebox, για την προσωπική του συλλογή, για το αν υπάρχουν συλλέκτες σήμερα και για το ότι σκοπεύει να συνεχίσει αυτήν του τη δραστηριότητα για πολλά ακόμα χρόνια. Της Μαρίας Γκιόκα / Φωτογραφίες: Αλεξάνδρα Ελευθεριάδου

interview Πώς και πότε ξεκίνησε η όμορφη αυτή ενασχόλησή σας με την ανακατασκευή παλαιών jukebox; Η οικογένεια μου γενικά ασχολούνταν με τη μουσική. Είχαμε ένα μεγάλο πικάπ στο σπίτι και από μικρός έβλεπα τον πατέρα μου να ασχολείται με τους δίσκους βινυλίου και έτσι πέρασε αυτό και σε εμένα. Μεγάλωσα ακούγοντας όλους τους μεγάλους λαϊκούς της εποχής εκείνης και θα ήταν δύσκολο να το «αποφύγω». Μεγαλώνοντας, τα jukebox μού τράβηξαν περισσότερο την προσοχή. Ωστόσο, δεν αποχωρίζομαι τους δίσκους μου. Η ενασχόληση ξεκίνησε το 2000 και είναι κάτι που το κάνω χωρίς διάλειμμα μέχρι και σήμερα. Τι χρόνος απαιτείται ώστε να ολοκληρώσετε ένα jukebox κάθε φορά; Αναλόγως την κατάσταση στην οποία το βρίσκω. Συνήθως είναι από έναν μέχρι τέσσερις μήνες περίπου. Μετράει πολύ αν θέλει ολική ή μερική ανακατασκευή, σε τι κατάσταση είναι τα σημαντικά εξαρτήματά του, αλλά και το πόσο καιρό θα μου πάρει ώστε να τα βρω. Κυρίως γιατί πρέπει να πάρω τα ανταλλακτικά από το εξωτερικό, αφού η Ελλάδα δεν έχει πληθώρα από αυτά. Διαθέτετε και ο ίδιος συλλογή με jukebox ή απλώς ανακατασκευάζετε τα jukebox που φτάνουν στον χώρο σας; Έχω δικιά μου συλλογή που αποτελείται από οκτώ jukebox, τα οποία ανακατασκεύασα μόνος από την αρχή. Κατά βάση ανακατασκευάζω για την προσωπική μου συλλογή ή φίλων. Μαγαζιά ή ιδιώτες είναι οι περισσότεροι που σας φέρνουν jukebox για επισκευή; Ιδιώτες, όπως προανέφερα κυρίως φίλοι, και κάποιοι συγκεκριμένοι συλλέκτες. Τα μαγαζιά, όταν μου χτυπάνε την πόρτα, είναι κυρίως για λόγους διακόσμησης. Υπάρχει γενικά ενδιαφέρον από τον κόσμο; Στην Ελλάδα λόγω τον καταστάσεων που ζούμε δεν είναι και εύκολη η ενασχόληση με αυτό. Είναι μετρημένοι στα δάκτυλα οι συλλέκτες jukebox. Υπάρχει κάποιο ενδιαφέρον, κυρίως από το εξωτερικό, ειδικά σε Αμερική και Αγγλία, όπου ασχολούνται πολύ με αυτό. Πιστεύω ότι στη χώρα μας δεν έχουμε δώσει την πραγματική αξία που θα έπρεπε στα jukebox. Ο κόσμος επιλέγει το vintage στοιχείο στον χώρο του, ταξιδεύοντας πίσω στον χρόνο; Ναι, το vintage πάντα άρεσε στον κόσμο, σίγουρα δεν ταιριάζει σε όλους τους ανθρώπους ή τους χώρους, αλλά πολλοί το αναζητούν στη ζωή τους. Έχω διακοσμήσει κάποια μαγαζιά, που ήθελαν να δώσουν αυτό το στιλ στον χώρο τους.

46 SER-FREE

Στους δύσκολους καιρούς που ζούμε, πιστεύετε είναι και ζήτημα εσωτερικής ανάγκης των ανθρώπων να επιστρέφουν μέσω των αντικειμένων και της διακόσμησης του χώρου τους σε παλιές όμορφες δεκαετίες; Πιστεύω ότι πάντα μας αρέσει να γυρνάμε τον χρόνο πίσω, να επιστρέφουμε στην παιδική μας ηλικία. Τα καινούργια πράγματα, όπως τα έπιπλα για παράδειγμα, φαίνονται πιο «κρύα» στο μάτι, ενώ τα vintage μάς κάνουν να νιώθουμε ζεστασιά. Νιώθουμε πιο οικεία με αυτά, τουλάχιστον η δικιά μας γενιά που μεγάλωσε με αυτά. Σκεφτήκατε ποτέ να συνδυάσετε το μοντέρνο στοιχείο και την εξέλιξη της τεχνολογίας με το παλαιό; Με τίποτα, η εξέλιξη μού αρέσει σε λίγα και συγκεκριμένα πράγματα. Δεν θα μπορούσα να αλλάξω ή να συνδυάσω το παλιό με τίποτα άλλο ως προς τα jukebox. Δεν γνωρίζω αν γίνεται κιόλας. Το όλο στιλ της νέας τεχνολογίας και της νεότερης διακόσμησης δεν με ελκύει καθόλου. Έχετε σκεφτεί ποτέ αν μετά από χρόνια θα ασχολείστε ακόμα με αυτή την ασυνήθιστη και πολύ ενδιαφέρουσα ενασχόληση, είναι κάτι που θα το επιδιώξετε; Εννοείται, αυτό μου αρέσει και όσο είμαι γερός και μπορώ θα συνεχίσω να το κάνω. Όταν κάτι σε κάνει να νιώθεις καλά και σε «γεμίζει», προσπαθείς να το συνεχίζεις όσο μπορείς!

Αδερφές

Τσιαντζή-Μαντέ: δύο νεαρές πιανίστριες σαρώνουν σε μουσικούς διαγωνισμούς σε όλον τον κόσμο!

Οι αδερφές Τσιαντζή-Μαντέ (Σερραίες στην καταγωγή που μένουν μόνιμα στη Σαντορίνη) δεν είναι απλώς ταλαντούχες πιανίστριες, αλλά δύο ανερχόμενα αστέρια στον χώρο της μουσικής! Η δεκαπεντάχρονη Εβελίνα και η δεκάχρονη Αγγελίνα, παρά το νεαρό της ηλικίας τους, έχουν κερδίσει έναν εντυπωσιακό αριθμό βραβείων τόσο σε πανελλήνιους όσο και σε παγκόσμιους διαγωνισμούς. Η Εβελίνα κατέχει ήδη εφτά πρώτα βραβεία σε διεθνείς διαγωνισμούς πιάνου και τρία πρώτα σε πανελλήνιους, ενώ έχει κερδίσει συνολικά είκοσι οχτώ βραβεία σε διαγωνισμούς παγκόσμιας εμβέλειας. Η Αγγελίνα έχει κερδίσει δύο χρυσά μετάλλια σε διεθνείς διαγωνισμούς και τρία πρώτα σε πανελλήνιους – συνολικά κατέχει δώδεκα βραβεία σε παγκόσμιους διαγωνισμούς. Και όλα αυτά ενώ δεν έχουν ακόμα ενηλικιωθεί! Της Χρυσάνθης Ιακώβου

Εβελίνα Τσιαντζή-Μαντέ:

«Το να παίζω πιάνο είναι το πιο σημαντικό πράγμα στη ζωή μου!» Εβελίνα, πες μου για τη σχέση σου με το πιάνο! Πόσο σημαντικό είναι για σένα να παίζεις πιάνο; Όταν ήμουν πολύ μικρή, έβλεπα τους γονείς μου να παίζουν πιάνο και αυτό μου κίνησε το ενδιαφέρον να ξεκινήσω κι εγώ να παίζω πιάνο σαν παιχνίδι. Τελικά κατέληξε

48 SER-FREE

να είναι το πιο σημαντικό πράγμα στη ζωή μου! Στην ηλικία των δεκαπέντε έχεις ήδη κερδίσει πάρα πολλά βραβεία! Τι άλλες φιλοδοξίες έχεις για το μέλλον; Στο μέλλον θα ήθελα να σπουδάσω πιάνο σε πανεπιστήμιο στο εξωτερικό, να παίζω κοντσέρτα με μεγάλες ορχήστρες και να δίνω ρεσιτάλ σε ωραίες αίθουσες συναυλιών, ώστε να αφήσω κι εγώ το δικό μου ερμηνευτικό στίγμα.

interview Πόσο εύκολο είναι για μια έφηβη να διακριθεί στη μουσική; Η αλήθεια είναι πως δεν είναι καθόλου εύκολο. Ειδικά σε παγκόσμιο επίπεδο οι διακρίσεις είναι πάρα πολύ δύσκολες, καθώς συναγωνίζομαι με πολλούς εξαιρετικά ταλαντούχους εφήβους από όλο τον κόσμο! Εξάλλου, όπως και σε όλους τους τομείς, οι διακρίσεις έρχονται με άψογη προετοιμασία σε πολλαπλά επίπεδα, με σωστή καθοδήγηση και πάνω απ’ όλα όταν αγαπάμε αυτό που κάνουμε! Επαγγελματικά θα ασχοληθείς με το πιάνο ή σκοπεύεις να σπουδάσεις κάτι άλλο; Σίγουρα η μουσική και ειδικά το πιάνο είναι ένας τομέας που με ενδιαφέρει πάρα πολύ να μελετήσω σε βάθος. Ποια στιγμή ξεχωρίζεις από τη μέχρι τώρα πορεία σου; Πραγματικά έχω ζήσει πολλές όμορφες και ιδιαίτερες στιγμές. Ήταν ιδιαίτερη τιμή για εμένα ένα ειδικό δίπλωμα για την εξαιρετική ερμηνεία μου σε έργο του Chopin, το οποίο μου απένειμε το Ινστιτούτο Chopin της Βαρσοβίας, επειδή αυτό είναι ένα δίπλωμα που δίδεται σπάνια και ο Chopin είναι ο αγαπημένος μου συνθέτης! Επίσης, πολύ ιδιαίτερες είναι οι στιγμές που βρίσκομαι πάνω στη σκηνή και επικοινωνώ με τον κόσμο μέσα από τον ήχο μου στο πιάνο. Η μουσική είναι μία μαγική και συναρπαστική γλώσσα!

Αγγελίνα Τσιαντζή-Μαντέ:

«Μου αρέσει πολύ όταν ανεβαίνω στη σκηνή και μοιράζομαι τη μουσική μου με τον κόσμο» Πώς αισθάνεσαι που στην ηλικία των δέκα ετών έχεις τόσες διακρίσεις στο πιάνο; Χαίρομαι πολύ που η μουσική μου αρέσει τόσο πολύ σε αυτούς που την ακούν. Όταν κερδίζω κάποιο βραβείο, αισθάνομαι χαρούμενη και γεμάτη όρεξη να γίνω ακόμα καλύτερη! Είναι μεγάλη τιμή για εμένα όταν μεγάλοι, καταξιωμένοι πιανίστες και μουσικοί μού απονέμουν χρυσά μετάλλια και μου γράφουν τέλεια σχόλια. Αυτό με γεμίζει ενέργεια να μελετήσω περισσότερο, να μάθω ακόμα πιο δύσκολα πιανιστικά έργα και να βελτιωθώ, να εξελιχθώ. Είναι δύσκολο να συνδυάσεις το πιάνο με το σχολείο, αλλά και με τα χόμπι σου; Τώρα που πηγαίνω στη Δ’ δημοτικού μου είναι εύκολο. Ανάμεσα στα κομμάτια που μελετάω, κάνω ποδήλατο ή πατίνι και παίζω με τα σκυλάκια της γειτονιάς μου. Επίσης μου αρέσει να τραγουδάω και να χορεύω με τις φίλες μου. Τι είναι αυτό που σου αρέσει περισσότερο στην ενασχόληση σου με το πιάνο; Μου αρέσει που όταν παίζω πιάνο ζωντανεύει το σπίτι! Γεμίζει μουσική, όμορφες μελωδίες, ωραίους ήχους. Πάντα

μου άρεσε ο ήχος του πιάνου. Πιάνο, όπως μου λένε, άκουγα κάθε μέρα πριν ακόμα γεννηθώ, από τότε που ήμουν μωράκι μέσα στην κοιλιά της μαμάς μου, επειδή έπαιζαν η αδερφή μου και οι γονείς μου. Γι’ αυτό και όταν ήμουν τριών ετών έλεγα ότι θέλω να γίνω «πιανίνα όπως daddy», δηλαδή πιανίστρια όπως ο μπαμπάς μου! Κάτι άλλο που επίσης μου αρέσει πολύ είναι ότι, όταν έχουμε συναυλίες, διαγωνισμούς ή σεμινάρια πιάνου, πετάμε με αεροπλάνο. Μου αρέσει τρομερά η επιτάχυνση που κάνει το αεροπλάνο πριν απογειωθεί, επειδή είναι ίδια με το accelerando που παίζω στο πιάνο! Είναι μια πολύ έντονη στιγμή γεμάτη suspense που κορυφώνεται με μία έκπληξη, όπως γίνεται και στη μουσική! Και η θέα από ψηλά είναι μαγευτική! Ποια είναι για σένα η καλύτερη στιγμή στη μέχρι τώρα πορεία σου; Μου έρχονται στο μυαλό πολλές ωραίες στιγμές! Μου αρέσει πολύ όταν ανεβαίνω στη σκηνή σε κάποια συναυλία ή σε κάποιον μουσικό διαγωνισμό και μοιράζομαι τη μουσική μου με τον κόσμο που χαίρεται και με χειροκροτεί. Μου αρέσουν επίσης πολύ τα masterclasses με μεγάλους πιανίστες, επειδή εξηγούν ερμηνευτικά τα μουσικά κομμάτια με πολύ πρωτότυπο και εντυπωσιακό τρόπο και πολύ παραστατικά. Φυσικά κάποιες από τις καλύτερες στιγμές μου είναι και όταν κέρδισα τα πέντε χρυσά μου μετάλλια σε ελληνικούς και παγκόσμιους μουσικούς διαγωνισμούς. Είναι μεγάλη τιμή για ένα μικρό παιδάκι να του απονέμουν χρυσά μετάλλια τόσο καταξιωμένοι μουσικοί. Σχέδια για το μέλλον; Θα μου άρεσε πολύ να σπουδάσω πιάνο σε κάποιο πανεπιστήμιο στην Αμερική ή και στην Ευρώπη. Επίσης θέλω πολύ να παίζω κοντσέρτα με συμφωνική ορχήστρα. Και επίσης θα ήταν φανταστικό να παίξω ντουέτα με σπουδαίους πιανίστες και πιανίστριες που θαυμάζω!

Πέρσα Ψυλλάκη, αρχιτέκτονας: Οι Σέρρες είναι μία όμορφη πόλη που εξελίσσεται, ενταγμένη σε ένα ιδιαίτερο φυσικό περιβάλλον Η αρχιτέκτονας Πέρσα Ψυλλάκη μιλά στο Ser-Free για την επαγγελματική της πορεία στην Αθήνα και στις Σέρρες, για όσα θα άλλαζε στην πόλη μας και για όσα θα κρατούσε ίδια, αλλά και για τις αρετές που πρέπει να έχει ένας αρχιτέκτονας ώστε να προκύψει ένα άριστο αποτέλεσμα.

Ποια είναι η επαγγελματική σας πορεία μέχρι σήμερα; Σπούδασα Αρχιτεκτονική στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και είχα την τύχη να έχω καθηγητές μερικούς από τους πιο σημαντικούς Αρχιτέκτονες που βρίσκονται στην Ελλάδα. Στη συνέχεια, ολοκλήρωσα το Μεταπτυχιακό μου στον Περιβαλλοντικό Σχεδιασμό Κτιρίων. Ο λόγος που αποφάσισα να σπουδάσω Αρχιτεκτονική ήταν ότι θεωρώ συναρπαστικό να μπορείς να δημιουργείς και να εκφράζεσαι μέσω του επαγγέλματός σου. Δεδομένου ότι γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Αθήνα, ξεκίνησα την επαγγελματική μου πορεία συνεργαζόμενη για επτά χρόνια με το Αρχιτεκτονικό Γραφείο Δόβας και συνεργάτες, λαμβάνοντας μέρος στην εκπόνηση μελετών μεγάλης κλίμακας, σύνταξη προϋπολογισμών και τευχών δημοπράτησης για κτίρια πανεπιστημιακά, νοσοκομειακά, τράπεζες, αλλά και οικιστικά, εντός και εκτός Ελλάδος. Στη συνέχεια συνεργάστηκα με την Τεχνική Υπηρεσία της εταιρίας πετρελαιοειδών BP, με αντικείμενο τον σχεδιασμό πρατηρίων της εταιρίας. Ακολούθως, τα επόμενα πέντε χρόνια συνεργάστηκα με την εταιρία Glasscon s.a. που ειδικεύεται στις ειδικές κτιριακές κατασκευές από γυαλί, τις κατασκευές όψεων (façade) με νέα καινοτόμα υλικά και συστήματα σκίασης, με αντικείμενο τον σχεδιασμό, την επίβλεψη και την υλοποίηση ειδικών γυάλινων και άλλων κατασκευών. Το αντικείμενο ήταν εξειδικευμένο και είχα την ευκαιρία να συμμετέχω σε μεγάλα έργα, όπως εμπορικά κέντρα, γυάλινες γέφυρες, πολυτελείς κατοικίες, κτίρια γραφείων. Από το 2014 που ήρθα στις Σέρρες, εργάστηκα ως συμβασιούχος για ένα έτος στην Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου Σερρών και κατόπιν συνεργάτης σε αρχιτεκτονικό γραφείο. Μετά από τις παραπάνω δραστηριότητες, που μου προσέφεραν σημαντική εμπειρία στον τομέα της σύνθεσης και της κατασκευής, από τον Ιούνιο του 2021 λειτουργεί το Αρχιτεκτονικό μου γραφείο, εδώ στις Σέρρες.

50 SER-FREE

Δεδομένου ότι έχετε ζήσει και εκτός Σερρών, πως θα κρίνατε την πόλη μας από αισθητικής άποψης; Οι Σέρρες είναι μία πόλη που αγαπώ πολύ. Είναι πολύ ανθρώπινη, ενώ σε γενικές γραμμές παρουσιάζει την εικόνα που έχει η πλειοψηφία των ελληνικών πόλεων, μεγάλων και μικρών. Το εμπορικό κέντρο της πόλης καταλαμβάνεται από πολυώροφα κτίρια χωρίς ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον στην πλειοψηφία τους. Αρκετά αξιόλογα μεμονωμένα νεοκλασικά και άλλα κτίρια, που στεγάζουν συνήθως υπηρεσίες, κοσμούν διάσπαρτα την πόλη και κυρίως το κέντρο, περιβάλλουν την κεντρική πλατεία, η οποία μετά τις

Ειδικές γυάλινες κατασκευές στην πεζογέφυρα του Κολλεγίου Αθηνών, Λ. Κηφισίας, Αθήνα, με την εταιρία Glasscon.

Υαλοπέτασμα με υαλοπίνακες πολύ μεγάλων διαστάσεων, σε κτίριο γραφείων, Λ. Αλεξάνδρας, Αθήνα, με την εταιρία Glasscon.

πεζοδρομήσεις αναβαθμίστηκε σημαντικά. Το δίκτυο πεζοδρόμων της οδού Μεραρχίας και των παρακείμενων οδών συνετέλεσε τόσο στην αισθητική βελτίωσή τους όσο και στην ευχάριστη και ασφαλή μετακίνηση των κατοίκων. Θεωρώ ότι στην πόλη μας υπάρχει έλλειψη υπαίθριου χώρου, καθώς, εκτός από την Πλατεία Ελευθερίας, το Αθλητικό Πάρκο Ομόνοιας και την Κοιλάδα Αγίων Αναργύρων, εμφανίζονται μόνο διάσπαρτοι υπαίθριοι χώροι μικρής έκτασης, που δεν εξυπηρετούν τους πολίτες. Άξια αναφοράς είναι η αποκατάσταση του διατηρητέου κτιρίου στο πρώην στρατόπεδο «Παπαλουκά» και η μετατροπή του σε ένα σύγχρονο μουσειακό χώρο, που στεγάζει τη συλλογή έργων του εικαστικού Κωνσταντίνου Ξενάκη. Συνολικά, βιώνοντας την πόλη σαν ένας άνθρωπος που έχει ζήσει πολλά χρόνια στην Αθήνα, δεν μπορώ να μην επισημάνω ότι οι Σέρρες σε γενικές γραμμές είναι μία ήσυχη, όμορφη πόλη, που εξελίσσεται, ενταγμένη σε ένα ιδιαίτερο φυσικό περιβάλλον. Ως αρχιτέκτονας, πείτε μου ένα πράγμα που θα θέλατε να αλλάξει στην πόλη μας και ένα που θα θέλατε να παραμείνει το ίδιο. Πιστεύω ότι η πεζοδρόμηση μεγάλου μέρους του κέντρου, με ταυτόχρονη οργάνωση εκτάσεων πρασίνου, θα δώσει μεγάλη ανάσα στην πόλη και θα την καταστήσει πιο φιλική στους κατοίκους. Η ανάπτυξη περιφερειακής κίνησης των οχημάτων και η δημιουργία χώρων στάθμευσης, ικανών να εξυπηρετήσουν τον απαιτούμενο αριθμό οχημάτων, θα μεταμορφώσει την πόλη. Κάτι που αγαπώ πολύ και πάντα απολαμβάνω είναι ο περίπατος στην κοιλάδα των Αγίων Αναργύρων. Εκτός από τα σημεία που χρειάζονται την απαραίτητη συντήρηση, πραγματικά δεν θα άλλαζα το παραμικρό. Ποιες είναι οι δικές σας αρχές πάνω στις οποίες δουλεύετε; Το κάθε έργο αντιμετωπίζεται σαν μία διαφορετική ιστορία, την οποία ο αρχιτέκτονας εμπνέεται συλλαμβάνοντας την ιδέα και σταδιακά την αφηγείται. Οι ιδέες μεταφέρονται αρχικά στο χαρτί και στη συνέχεια υλοποιείται η αρχική σύλληψη, με σκοπό τη δημιουργία χώρων που εξυπηρετούν τις ανάγκες και βελτιώνουν τη διαβίωση του χρήστη. Έχοντας

υπόψη τη συνεχή αλληλεπίδραση του χρήστη με το κτίριο, επιδιώκεται η άμεση συνεργασία με τον ιδιοκτήτη-χρήστη του χώρου, αφουγκραζόμενη τις ανάγκες και το όραμά του. Αντλώ έμπνευση από την τοποθεσία, τον χαρακτήρα, την ιστορία και την ταυτότητα της περιοχής, αλλά και από σύγχρονες σκηνές και εμπειρίες. Με άξονα τον ανθρωποκεντρικό σχεδιασμό, τον σεβασμό στο περιβάλλον και με μοντέρνα ευαισθησία, προσανατολίζομαι στη σύλληψη φρέσκων ιδεών για τον σχεδιασμό οικείων χώρων. Με τη συνεχή έρευνα και τον πειραματισμό με νέες ιδέες, υλικά και τεχνολογίες στοχεύω στην αποτελεσματική αντιμετώπιση των ιδιαιτεροτήτων του κάθε έργου και της συσχέτισης του έργου με την καθημερινότητα του χρήστη. Τι θα πρέπει να προσέξει κάποιος κατά την αναζήτηση αρχιτέκτονα; Ο αρχιτέκτονας είναι υπεύθυνος για τη διαμόρφωση χώρων που συνδιαλέγονται και αλληλεπιδρούν με τον χρήστη. Έχοντας αυτό σαν αναφορά, η επιλογή ενός αρχιτέκτονα είναι πολύ σημαντική για τον σχεδιασμό/την υλοποίηση/ την επίδραση με το κτίριο. Ένα από τα κυριότερα χαρακτηριστικά που θα πρέπει να έχει ένας αρχιτέκτονας είναι η συμπόρευση και το συλλογικό όραμα αρχιτέκτονα και χρήστη. Παράλληλα, οι αρχιτεκτονικές λύσεις είναι απαραίτητο να μπορούν να ισορροπούν την ανθρώπινη ανάγκη και επιθυμία με τις οικονομικές δυνατότητες. Εξάλλου, το αρχιτεκτονικό έργο αναδεικνύεται από την εφευρετικότητα και την πρωτοτυπία του και λιγότερο από τον προϋπολογισμό του. Τέλος, πολύ σημαντικό είναι να διαθέτει διάθεση για εργασία, αντίληψη, ευαισθησία, επαρκή τεχνική κατάρτιση και ευκολία να αντιμετωπίζει τις δυσκολίες που ανακύπτουν. INFO Πέρσα Ψυλλάκη, Αρχιτέκτων Μηχανικός ΕΜΠ T: 2321402523 | M: 6909119109 Παν. Τσαλδάρη 12 (Είσοδος από Καλαμπάκας 8) e-mail: ppsyllaki@hotmail.com FB: Περσεφόνη Ψυλλάκη Αρχιτέκτων Μηχανικός ΕΜΠ

Νέα βιβλία Νέοι ποιητές Επιμέλεια: Χρυσάνθη Ιακώβου

Η Σερραία φιλόλογος Διονυσία Ζήκα μόλις εξέδωσε την πρώτη της ποιητική συλλογή με τίτλο «Κυματόφλοισβοι» (Εκδόσεις Αποστακτήριο)!

Πώς μπήκε η ποίηση στη ζωή σου; Η ποίηση είναι παρούσα στη ζωή μου από τα μαθητικά και φοιτητικά μου χρόνια. Δύο τετράδια που έχω φυλαγμένα από τότε τα ανοίγω συχνά και χαμογελώ. Λάτρευα τη γλώσσα από το δημοτικό, σκάρωνα στιχάκια ομοιοκατάληκτα, χιουμοριστικά... Στο λύκειο ένας εμπνευσμένος φιλόλογος άνοιξε διάπλατα την πόρτα της, στη σχολή ως φοιτήτρια περιπλανήθηκα στους δρόμους της και όλα αυτά τα χρόνια που είμαι εκπαιδευτικός με συντροφεύει, αφού η μελέτη της δεν έλειψε ποτέ. Η γραφή όμως ποιημάτων προέκυψε εκ νέου τα τελευταία τρία χρόνια. Η περίοδος του υποχρεωτικού εγκλεισμού αποτέλεσε για μένα μια μοναδική ευκαιρία να επενδύσω τον ελεύθερο χρόνο σε διαδικτυακά μαθήματα δημιουργικής γραφής και με αυτή την αφορμή άρχισα να εκφράζομαι σε πεζό και ποιητικό λόγο. Τι να περιμένουμε να διαβάσουμε στην ποιητική σου συλλογή «Κυματόφλοισβοι»; Οι Κυματόφλοισβοί μου ψιθυρίζουν το τραγούδι της ζωής, το αέναο ταξίδι του ανθρώπου πάνω στη γη. Ο αγώνας, οι αγωνίες, τα όνειρα, οι αξίες, οι παράμετροι, οι συνθήκες, οι προϋποθέσεις, οι αδικίες, οι ανισότητες, παραμένουν στοιχεία με κοινά χαρακτηριστικά σε κάθε κοινωνία, κάθε εποχή. Πώς σου φαίνεται το πνευματικό επίπεδο και η πολιτιστική κίνηση της πόλης μας; Είμαστε καλλιτεχνικά «ανήσυχοι» οι Σερραίοι; Οι Σερραίοι και σε επίπεδο πόλης και σε επίπεδο περιφέρειας είναι καλλιτεχνικά ανήσυχοι. Έχουμε καλό θέατρο από

52 SER-FREE

το ΔηΠεΘε, παρουσιάσεις βιβλίων, λογοτεχνών, εκθέσεις ζωγραφικής, φωτογραφίας, εμπνευσμένους εκπαιδευτικούς με σπουδαίες δράσεις. Ο σύνδεσμος φιλολόγων είχε, έχει και θα έχει πάντα ξεχωριστή παρουσία στα δρώμενα, υπάρχουν πολλοί πολιτιστικοί σύλλογοι δραστήριοι και πάντα παρόντες, περιφερειακές ερασιτεχνικές θεατρικές ομάδες αξιόλογες. Πολύ σημαντικό γεγονός αποτελεί και η δημιουργία του μουσείου Ξενάκη.

Οι Σερραίοι είναι καλλιτεχνικά ανήσυχοι Τι προσδοκίες μπορεί να έχει ένας πρωτοεμφανιζόμενος ποιητής; Τι όνειρα έχεις εσύ με την κυκλοφορία του βιβλίου; Ένας πρωτοεμφανιζόμενος στον χώρο της ποίησης προφανώς θα θέλει να δώσει το στίγμα του, να επικοινωνήσει την αλήθεια του, τον τρόπο που αντιλαμβάνεται και αποκωδικοποιεί τον περιβάλλοντα χώρο, πρόσωπα, σχέσεις, συναισθήματα. Είναι μέρος του κόσμου του και ταυτόχρονα παρατηρητής και κριτής του. Από την πρώτη στιγμή δημοσιοποίησης των στίχων μου εισέπραξα πολύ ζεστή αποδοχή, θετικές κρίσεις και εντυπώσεις, παρότρυνση και ειλικρινές ενδιαφέρον. Προσωπικά θέλω να βρει αποδέκτες που θα νιώσουν, θα σκεφτούν, θα προβληματιστούν, θα αγαπήσουν ακόμα πιο πολύ την ποίηση. Σε τι μπορεί να βοηθήσει η ποίηση στις μέρες μας; Η ποίηση είναι σκέψεις που αναπνέουν και λέξεις που καίνε έχει πει ο Πόε. Ο ρόλος της, όπως και όλων των τεχνών, είναι λυτρωτικός ενάντια στα δύσκολα και βαριά της ζωής, είναι καταφύγιο ειλικρίνειας και αξιοπρέπειας, μορφώνει τον άνθρωπο, οξύνει τη σκέψη, τον προβληματισμό, τη φαντασία, το συναίσθημα. * Το βιβλίο μπορείς να το προμηθευτείς από το βιβλιοπωλείο Μαρνέρη και με παραγγελία από όλα τα βιβλιοπωλεία, καθώς και διαδικτυακά από τις Εκδόσεις Αποστακτήριο.

θέμα Ο νευρολόγος Αντώνης Κερασνούδης εξέδωσε την πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο «Εσύ»!

Αντώνη, δεν είναι το

Ιατρική και λογοτεχνία: πώς συνδυάζονται αυτά τα δύο στη

πρώτο βιβλίο που εκδί-

ζωή σου; Αλληλοτροφοδοτούνται ή έρχονται σε «σύγκρουση»;

δεις, είναι όμως το πρώ-

Η ιατρική, από την πρώτη «ασκληπιεία» της στιγμή έως την

το σου ποιητικό! Τι σε

τελευταία της σελίδα που σαφώς δεν έχει γραφτεί ακόμη,

ώθησε να στραφείς στην

αποτελεί το στήριγμα του ανθρώπου σε στιγμές κρίσιμες, σε

ποίηση μετά την ενασχό-

ώρες ελπίδας, αλλά και άφατης οδύνης. Για να θεραπεύσουμε,

λησή σου και με άλλα λο-

να ανακουφίσουμε, πολύ παραπάνω για να παρηγορήσουμε

γοτεχνικά είδη; Θα έλεγα κυρίως το γεγονός ότι η γλώσσα και η ποίηση, όταν λύνουν τα φρένα της λογικής,

Τον πυρήνα της πολιτιστικής δραστηριότητας της πόλης μας αποτελούν η ιδιωτική δραστηριότητα και ο απλός πολίτης

αποκτούν τον δικό τους

συνυφαινόμαστε με την ίδια την ανθρώπινη ύπαρξη. Η ιατρι-

υπερτασικό σφυγμό. Οι

κή μας διδάσκει συνεπώς το «είναι». Αλήθεια όμως, είναι ο

λέξεις θεωρώ ότι είναι

άνθρωπος μόνο μερικά σταγονίδια λογικής ή πολύ παραπάνω

αυτόφωτες

υπάρξεις,

κρύβονται μέσα του και τεκτονικές πλάκες μεταφυσικής; Η

προϋπάρχουν της σκέψης μας και λειτουργούν σαν μικρές

λογοτεχνία, και ειδικότερα η ποίηση, μας βοηθά να γευτούμε

ψηφίδες μίας ακόμη ανεπικοινώνητης σημασίας. Αυτές απο-

όλους τους χυμούς της ανθρώπινης ύπαρξης, να αποκτήσου-

φασίζουν το πότε και το πώς θα έρθουν να μας συναντήσουν,

με συντεταγμένες τόσο στον αισθητό όσο και στον υπεραι-

πολύ παραπάνω τον τρόπο με τον οποίο θα αποκαλύψουν στον

σθητό άξονα, να μάθουμε το «μηδέν» μας. Το αίσθημα μου

νου μας το κλειδί για να τις απελευθερώσουμε στον κόσμο του

λοιπόν για την ποίηση μοιάζει με το αίσθημα του αρρώστου

αισθητού. Στις γραμμές λοιπόν της ποίησης μοιάζει για εμένα

για την υγεία.

να αιμορραγεί η ψυχή του ανθρώπου, μία απώλεια συναισθημάτων διαφορετική, αντισυμβατική, σίγουρα όμως ζωογόνος.

Τις Σέρρες πώς θα τις έκρινες από πνευματικής και πολιτι-

Στα διάστιχα κενά του λυρισμού συχνά κρύβονται τα πιο από-

στικής άποψης;

κρυφα μυστικά της ψυχής μας, καρτερώντας το δικό τους πε-

Τον κύριο πυρήνα της πνευματικής και πολιτιστικής δραστη-

πρωμένο. Tα βιβλία δεν είναι άλλωστε μία μορφή ενός μαζικού

ριότητας της πόλης μας συνεχίζουν να αποτελούν η ιδιωτική

πεπρωμένου;

δραστηριότητα και ο απλός πολίτης. Η αλήθεια είναι ότι υπάρχει τα τελευταία χρόνια ολοένα και αυξανόμενη συγγραφική

Τι θα διαβάσουμε στην ποιητική σου συλλογή «Εσύ»;

δραστηριότητα, σε άλλοτε άλλους λογοτεχνικούς δρόμους,

Θα διαβάσετε πρώτα από όλα μία μεσαιωνική λέξη, μια προ-

δημιουργούνται μικρές και «ζεστές» ανεξάρτητες μουσικές

σωπική αντωνυμία που στερείται γένους, αλλά δηλώνει ρητά

σκηνές, μουσειακοί χώροι που τελούν υπό την αιγίδα των δη-

το άτομο στο οποίο απευθύνεται. Αυτό δεν είναι άλλωστε

μοσίων φορέων, ενώ τα θεατρικά δρώμενα για πρώτη φορά

το «Εσύ»; Θα ταξιδέψετε μέσα από την γκραβούρα του εξω-

δοκιμάστηκαν στη σερραϊκή ύπαιθρο εν καιρώ θέρους. Από

φύλλου στον μύθο του Πυγμαλίωνος, μα πολύ παραπάνω θα

το ασύγκριτο ελληνικό φως στα βουνά μας έως τα πλήθινα

συναντήσετε ρίμες που θα λειτουργήσουν ως οχήματα ποι-

χωριά του νομού μας, ο άνθρωπος λαμβάνει ένα μάθημα αρ-

ητικής λατρείας της γυναίκας, αλλά και ως κλίμακες για τη

μονίας, εδώ κείτεται η ανθρώπινη κλίμακα, εδώ και η σοφία.

σπειροειδή κίνηση από το θείο και το ουράνιο προς το γήινο.

Ας αναζητήσουμε και ας ξαναβρούμε ως νομός τις ζωντανές

Με λίγα λόγια θα αφουγκραστείτε συναισθήματα που κατά

συνθήκες των πράξεων μας.

έναν παράξενο τρόπο γράφονται.

* Το βιβλίο μπορείς να το προμηθευτείς από το βιβλιοπωλείο Πάπυρος.

Serres

Enduro MTB

Σερραίοι τα βουνά!

οι που πήραν

Στον ελεύθερο χρόνο τους θα τους συναντήσει κανείς καβάλα στα ποδήλατά τους στον Ελαιώνα, στο Χιονοχώρι, στον Λαϊλιά και σε άλλους προορισμούς, ν’ ανηφορίζουν επικλινείς τσιμεντόδρομους και χωματόδρομους, να κατεβαίνουν απόκρημνα μονοπάτια, να σκαρφαλώνουν -πάντα καβάλα στα ποδήλατά τους- δυσανάβατες πλαγιές, να πέφτουν και να σηκώνονται, να ξαναπέφτουν και να ξανασηκώνονται κι έπειτα να καταλήγουν στα αγαπημένα τους στέκια για μπίρα ή καφέ. Το ποδήλατο γι’ αυτούς είναι έκφραση, ψυχοθεραπεία, ανάγκη, ευχαρίστηση. Οι δυσπρόσιτες περιοχές πρόκληση. Κάθε τους απόδραση μια νέα, συναρπαστική εμπειρία. Πάμε μια βόλτα με τους «Serres Enduro MTB»; Στις απαντήσεις ο δημιουργός της ομάδας, Παναγιώτης Νικάκης! Του Θοδωρή Θεοχαρίδη

ρίσουμε τις προπονήσεις μας κι έτσι αποφασίσαμε να πάρουμε τα βουνά στην κυριολεξία. Το βουνό απέχει πέντε λεπτά από το κέντρο της πόλης μας. Σε άλλες περιοχές της χώρας μας χρειάζεται αρκετή ώρα για ν’ ανέβει κανείς στο βουνό. Εμείς στις Σέρρες είμαστε από τους τυχερούς.

Πώς και πότε ξεκίνησε η… ποδηλατική φάση σας; Όλα ξεκίνησαν τότε που όλα σταμάτησαν: όταν ήρθε ο Covid. Τότε που το μοναδικό μου χόμπι ήταν το ποδόσφαιρο. Στην αρχή ξεκινήσαμε μ’ ένα απλό ποδήλατο, όπως αυτά που οι περισσότεροι έχουν στα σπίτια τους, εντός κι εκτός πόλης. Σιγά σιγά θέλαμε κάτι παραπάνω, θέλαμε να ζο-

54 SER-FREE

Προς τα πού πηγαίνατε; Ενώ ανεβαίναμε τους δρόμους για τον Ελαιώνα, το μοναστήρι του Τιμίου Προδρόμου, το Χιονοχώρι, το όρος Μενοίκιο, τον Λαϊλιά και άλλους προορισμούς, ψάχναμε για μονοπάτια και παρατηρούσαμε οποιονδήποτε δρόμο και στενό πέρασμα θα μπορούσαμε ν’ ακολουθήσουμε. Αρχίσαμε να κατεβαίνουμε κάποια μονοπάτια μόνο μ’ ένα κράνος - στην αρχή. Τι να μας κάνει το κράνος, πέφταμε, άλλες φορές χωρίς τραυματισμούς, άλλες με λίγες γρατσουνιές και άλλες φορές

με… σπασίματα! Εγώ, δηλαδή, έσπασα δάχτυλο του χεριού μου, αλλά όλα καλά, συνεχίζω με την ίδια τρέλα και το ίδιο πάθος. Τα απλά ποδήλατα που είχατε εξυπηρετούσαν στην ανάβαση του βουνού; Η αλήθεια είναι ότι επειδή αρχίσαμε να μαθαίνουμε τα μονοπάτια καλύτερα, θέλαμε να τα κατεβαίνουμε όλο και πιο γρήγορα, αλλά τα ποδήλατά μας δεν βοηθούσαν και τόσο. Κι έτσι πήραμε όλοι ποδήλατα enduro. Από εξοπλισμό; Αγοράσαμε κράνη, full faces, γάντια για να μη γλιστρούν τα χέρια από το τιμόνι, μάσκες για να προστατέψουμε το πρόσωπο από λάσπες, σκόνες, πέτρες και κλαδιά, προστατευτικά για τους αγκώνες, επιγονατίδες, κάποιοι αγόρασαν μέχρι και θώρακες, επειδή βρέθηκαν αγκαλιά με πολλά

θέμα

δέντρα! Στις αρχές, λοιπόν, μπορεί να είχα κάνει ποδήλατο και με 30 διαφορετικά άτομα! Το θέμα είναι ότι οι περισσότεροι δεν άντεξαν την τρέλα μας; Την παρέα μας; Την απαιτητική κατάβαση των μονοπατιών; Δεν ξέρω τι απ’ όλα, αλλά πολλούς απ’ αυτούς δεν τους ξανάδαμε. Πόσα άτομα αποτελούν σήμερα την ομάδα σας; Γύρω στα 20. Και πώς επικοινωνείτε μεταξύ σας; Έχουμε μία κοινή συνομιλία στο Messenger με τίτλο «SERRES ENDURO MTB», τον οποίο τίτλο φέρουν και τα μπλουζάκια που τυπώσαμε και φοράμε πάντα στις εξορμήσεις μας. Σ’ αυτή την ομαδική γράφει ο καθένας πότε μπορεί να βγει για ποδηλασία και, όποιος βολεύεται με το εκάστοτε ελεύθερο, βγαίνουν μαζί. Λέμε, επίσης, για διάφορα θέματα που μας απασχολούν σχετικά με τα ποδήλατά μας, για πιθανά προβλήματα και βρίσκουμε λύσεις συζητώντας μεταξύ μας. Συν το πείραγμα που υπάρχει πάντα, σε κάθε συζήτηση. Ηλικίες μελών; Οι ηλικίες στην αρχή και σε κάποιες βόλτες ήταν από 14 μέχρι και 54. Μετά από κάποιες συζητήσεις μεταξύ μας όμως, αποφασίσαμε ότι οι ηλικίες πρέπει να είναι από 18 και πάνω,

ώστε να μην έχουμε κάποια ευθύνη για τον τραυματισμό ενός μικρού παιδιού. Πόσο μπορεί να διαρκέσει μια βόλτα σας στο βουνό; Από μία έως και τρεις! Ανάλογα πόσο μεγάλη θέλουμε να βγει. Μετά από κάθε βόλτα, πάντως, ή θα πιούμε καφέ ή θα πιούμε μπίρες. Περίγραψέ μου την πιο τραγική και την πιο ξεκαρδιστική στιγμή σας. Η πιο τραγική στιγμή συνέβη πέρυσι το καλοκαίρι, που δεν γνώριζα καλά ένα μονοπάτι, έτρεχα περισσότερο απ’ ό,τι έπρεπε, δεν μπήκα καλά σ’ ένα άλμα κι έτσι καρφώθηκα πάνω σ’ ένα δέντρο κι έσπασα το δάχτυλό μου, χτύπησα τον ώμο μου, τα πόδια μου, αλλά, δόξα τω Θεώ, είμαστε καλά και συνεχίζουμε τις βόλτες μας. Οι πιο ξεκαρδιστικές στιγμές είναι οι πτώσεις χωρίς τραυματισμούς - κι είναι πολλές. Ένας αρχάριος μπορεί να σας ακολουθήσει; Ένας αρχάριος, πλέον, δεν νομίζω ότι μπορεί να μας ακολουθήσει, αλλά, επειδή είμαστε καλή παρέα, μπορούμε να τον πάρουμε μαζί μας και να τον περιμένουμε… Έχουν τα βουνά μας την κατάλληλη πρώτη ύλη για να προσελκύσουν πο-

δηλατικές εμπειρίες; Τα βουνά μας θα μπορούσαν να προσελκύουν πολλούς τουρίστες, αν υπήρχε λίγη περισσότερη οργάνωση εκεί πάνω. Τι σας αρέσει στην ποδηλασία; Το ότι αν πας μια βόλτα μ’ ένα αμάξι και μια βόλτα μ’ ένα ποδήλατο, πίστεψέ με, τη βόλτα με το ποδήλατο θα τη λατρέψεις περισσότερο, επειδή θ’ ανακαλύψεις ομορφιές που δεν μπορείς να τις αντιληφθείς με το αμάξι. Ποια είναι τα μελλοντικά σχέδια της ομάδας σας; Η ομάδα μας θέλει περισσότερα μαγκάλια, γιατί υπήρξε κι ένα μαγκάλι πάνω στο βουνό κάποια στιγμή! Θέλουμε επίσης να πάμε και σε άλλα βουνά, άλλων πόλεων, να κατέβουμε κι άλλα μονοπάτια, ενώ σχεδιάζουμε να πάμε και στη Βουλγαρία, όπου υπάρχουν μονοπάτια για ποδήλατα στα χιονοδρομικά κέντρα.

56 SER-FREE

Koutloumousi Fishing Team Σερραίοι ψαράδες εν δράσει!

Ο Δημήτρης Ηλιάδης τις καθημερινές επισκευάζει και πουλά κινητά στο κατάστημα κινητής τηλεφωνίας και service που διατηρεί, αλλά τα σαββατοκύριακα είναι αθεράπευτα ερωτευμένος με το ψάρεμα και τη θάλασσα. Τις καθημερινές τον συναντά κανείς πάνω από κάρτες μνήμες, μπαταρίες, πλακέτες, κάρτες SIM, μικροεπεξεργαστές και κατεστραμμένες οθόνες αφής, αλλά τα σαββατοκύριακα σαλπάρει στ’ ανοιχτά με το πεντάμετρο 150 ίππων Laser σκάφος παρέα με τα κολλητάρια του. Δεν είναι απλώς ένα χόμπι, δεν είναι κάτι για να γεμίσει ο έτσι κι αλλιώς περιορισμένος τους χρόνος. Είναι τρόπος ζωής, είναι βασική ανάγκη, είναι ψυχοθεραπεία. Γνωρίστε την «Koutloumousi Fishing Team»! Του Θοδωρή Θεοχαρίδη

2 ΠΙΤΣΕΣ ΔΩΡΟ 1 προφιτερόλ από13.00€ 3 ΠΙΤΣΕΣ ΔΩΡΟ

58 SER-FREE

interview Ποιοι είστε; Είμαστε οι «Koutloumousi Fishing Team»! Το «Koutloumousi» μού κάνει Μονή Κουτλουμουσίου… Ακριβώς. Είναι το όνομα Μονής του Αγίου Όρους. Μας έκανε εντύπωση όταν το πρωτακούσαμε, το λέγαμε και το συζητούσαμε όλη μέρα κι έμεινε. Πότε και πώς ξεκίνησε όλο αυτό; Από πολύ μικρός θυμάμαι τον εαυτό μου να ψαρεύω στη θάλασσα με τον πατέρα μου. Οπότε το ψάρεμα, γενικά, ξεκίνησε από πολύ μικρή ηλικία, αλλά το ψάρεμα με σκάφος εδώ και εφτά χρόνια. Ποιες μέρες πάτε και πού ανοίγεστε; Τα σαββατοκύριακα συνήθως. Τις υπόλοιπες μέρες, λόγω δουλειάς, είναι λίγο δύσκολο. Τα μέρη όπου ψαρεύουμε είναι η Θάσος, η Καβάλα και Χαλκιδική. Είμαστε αρκετά μίλια μακριά από την ακτή. Περίγραψέ μου μια τυπική μέρα απόδρασης από το πρωί ως το βράδυ. Η μέρα του ψαρέματος ξεκινάει από την προηγουμένη, καθώς έχουμε να ετοιμάσουμε το σκάφος και τον εξοπλισμό μας. Ξεκινάμε την επομένη αρκετά νωρίς, γύρω στις 04:30 με 05:00. Ρίχνουμε το σκάφος στο λιμάνι. Αναλόγως με το μέρος όπου θα ψαρέψουμε, το ταξίδι μας μπορεί να διαρκέσει από μία, δύο έως και περισσότερες ώρες, αφού επιλέξουμε βάσει ημερολόγιου ποιο μέρος είναι κατάλληλο για εκείνη την περίοδο. Ξεκινάμε, φτάνουμε στα σημάδια που έχουμε και συνεχίζουμε με την ανίχνευση του βυθού με τη βοήθεια του βαθύμετρου ή κάποιου ψαριού… Στη συνέχεια αλλάζουμε τοποθεσία, δοκιμάζουμε τεχνικές, εξοπλισμό, τρώμε και, όταν τελειώσει η μέρα, βγαίνουμε ξανά στο λιμάνι, επιστρέφουμε σπίτι, πλένουμε το σκάφος, όλο τον εξοπλισμό, τα ψυγεία, ζυγίζονται τα ψάρια, οι καθιερωμένες φωτογραφίες και μετά ξεκούραση. Σε τι κινδύνους εκτίθεστε και πώς προστατεύεστε απ' αυτούς; Σίγουρα στα καιρικά φαινόμενα. Αέρηδες, μελτέμια, υγρασία, πολλή ζέστη, πολύ κρύο. Έχοντας όμως τον κατάλληλο εξοπλισμό και καλό σκάφος, προστατευόμαστε αρκετά χειμώνα-καλοκαίρι. Πες μου για τον εξοπλισμό σας. Είναι αρκετός! Έχουμε 10 καλάμια, γιατί κάθε τεχνική θέλει διαφορετικό καλάμι, 4 βαλιτσάκια με τα παρελκόμενα (νήματα, πετονιές, πενσάκια, μαχαίρια, τεχνητά δολώματα, σιλικόνες, στριφτάρια, αγκίστρια, φακούς κλπ), 4 καλά ψυγεία για να κρατούν τον πάγο, πολύ καλό βυθόμετρο, υποβρύχια κάμερα με την οποία εξετάζουμε τον βυθό στο tablet μας, κάμερα στο σκάφος για τα βιντεάκια μας, ηλεκτρική άγκυρα, απόχες, γάντζους, σωσίβια. Τα σωστικά μέσα, που είναι οι πυρσοί έκτακτης ανάγκης, και ειδικό

ρουχισμό για το κρύο του χειμώνα. Με τι σκάφος βγαίνετε στ’ ανοιχτά; Το σκάφος είναι 3 ετών, πολυεστερικό, ελληνικής κατασκευής (του κυρίου Γ. Καρρά). Είναι ένα Laser 5 μέτρων με Yamaha μηχανή κι 150 ίππων. Συναντάτε κανέναν στ’ ανοιχτά; Το λιμενικό, το οποίο πάντα μας ελέγχει, και άλλες βάρκες με ψαράδες. Τι ψάρια πιάνετε; Συναγρίδες, φαγκριά και τσαούσια. Με ποιες τεχνικές τα πιάνετε; Υπάρχουν πολλές τεχνικές που χρησιμοποιούμε, ανάλογα το μέρος και την εποχή. Σύρτη βυθού, slow jigging, inchicu, tai rubber κλπ. Πες μου την πιο τραγική και την πιο ξεκαρδιστική στιγμή σας. Η πιο τραγική στιγμή ήταν όταν ένα βράδυ είδαμε έναν πυρσό έκτακτης ανάγκης, πλησιάσαμε και είδαμε μια αναποδογυρισμένη βάρκα, ανθρώπους να κολυμπάνε κι άλλοι να έχουν βγει στη στεριά, χωρίς, ευτυχώς, να πάθει κανείς κάτι. Η πιο ξεκαρδιστική στιγμή ήταν όταν πήραμε τον μικρό γιο του κολλητού μας μαζί και ανέβασε μια συναγρίδα πέντε κιλών, ενώ εμείς δεν είχαμε πιάσει τίποτα ως εκείνη την ώρα. Τι απολαμβάνετε στις αποδράσεις σας; Την επαφή με τη θάλασσα, την απέραντη ομορφιά της, τη γαλήνη που σου προσφέρει η καλή παρέα, το γέλιο και, φυσικά, ένα καλό τρόπαιο, δηλαδή ένα μεγάλο ψάρι. Τι συζητάτε εν πλω; Οι συζητήσεις περιστρέφονται γύρω από το ψάρεμα. Δημήτρη, ψαρεύετε για προσωπική ευχαρίστηση ή βγάζετε κέρδος από αυτό; Ψαρεύουμε μόνο για προσωπική ευχαρίστηση, γιατί, παρά την κούραση και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε, η θάλασσα είναι το ησυχαστήριό μας, το ψάρεμα η ξεκούρασή μας, η ψυχοθεραπεία μας. Δεν βγάζουμε κανένα κέρδος, αντιθέτως, τα έξοδα πλέον είναι πάρα πολλά, αν συνυπολογίσεις τα καύσιμα, τον εξοπλισμό, τη συντήρηση σκάφους, τα σέρβις, τα δολώματα κλπ. Τι θέλεις να πούμε κλείνοντας; Θέλω να πω ότι το ψάρεμα είναι το πάθος μας, είναι το χόμπι μας, είναι η μεγάλη μας αγάπη. Ό,τι κάνουμε, το κάνουμε πάνω απ’ όλα με σεβασμό προς τη θάλασσα και τα ψάρια. Έχουμε απελευθερώσει χιλιάδες φορές μικρά ψάρια, αφήνοντάς τα να επιστρέψουν στη θάλασσα, στο φυσικό τους περιβάλλον. Προσέχουμε για να έχουμε!

Ξενάγηση στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Πινακοθήκη «Κωνσταντίνος Ξενάκης»!

Ένα σημείο συνάντησης με τον δημιουργό, μια γωνιά σκέψης, τέχνης, συμβολισμού και έκφρασης ποικίλων συναισθημάτων ανά τις δεκαετίες, υπό το πρίσμα ενός βαθιά καλαίσθητου μοντερνισμού. Της Μαρίας Γκιόκα Καθώς προσεγγίζει κανείς το πρώην στρατόπεδο Παπαλουκά, πολύ γρήγορα αισθάνεται πως κάτι έχει αλλάξει στην περιοχή, πνέει αέρας διαφορετικός, καλλιτεχνικός, με διάχυτες νότες δημιουργίας. Αρκεί να υψώσει το βλέμμα του στην πινακίδα που ορθώνεται στην είσοδο, που φέρει την καλλιτεχνική υπογραφή του Κωνσταντίνου Ξενάκη. Με τον δικό του μοναδικό τρόπο και όχι από την προβλεπόμενη θύρα, ο οικοδεσπότης Κωνσταντίνος Ξενάκης σε καλωσορίζει στο «σπίτι» του. Ένας καλλιτέχνης ανατρεπτικός, ανήσυχος, μα και προσιτός, ένας στοχαστής, σύνθετος, με όπλο του πάντα τη ζωγραφική, που αδιάκοπα ήθελε να πηγαίνει, μέσω του έργου του, παρακάτω τις έννοιες στον κόσμο, ήθελε να δίνει άλλη μορφή στα πράγματα και στις καταστάσεις. Ο Κ.Ξενάκης, και ενώ τότε ζούσε στο Παρίσι, πραγματοποίησε κάποιες συναντήσεις με τον καθηγητή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Αριστοτέλη Νανιόπουλο, καθώς και με τον Παντελή Τσάτση, έναν από τους μεγαλύτερους γκαλερίστες στην Ελλάδα, που τυγχάνει να είναι και οι δύο από τις Σέρρες. Ο Κ.Ξενάκης, όντας σε προχωρημένη ηλικία, εκφράζει την αγωνία του αλλά και την επιθυμία του να αντιμετωπιστεί με ενιαίο τρόπο η καλλιτεχνική διαδρομή του, μέσα από μια πινακοθήκη. Δεν ήθελε όμως να δώσει τα έργα του στην Εθνική Πινακοθήκη. Τότε του γίνεται η πρόταση από τον Αριστοτέλη Νανιόπουλο για τα εγκαταλελειμένα στρατόπεδα στις Σέρρες. Έπειτα από πολλές συναντήσεις, συζητήσεις, μελέτες και σχέδια, ο καλ-

60 SER-FREE

λιτέχνης το 2016 σιγουρεύεται ότι βρήκε τους ανθρώπους του και αποφασίζει ότι ναι, εδώ θα γίνει! Έτσι έρχεται η συμβολική μετατροπή του πρώην στρατοπέδου Παπαλουκά σε χώρο έκφρασης και πολιτισμού, φιλοξενώντας το βαρυσήμαντο έργο του Κ.Ξενάκη αδιάσπαστο, σε ένα πραγματικά πολύ σύγχρονο μουσείο. Περνώντας στον προθάλαμο του μουσείου η πρώτη επαφή με τον δημιουργό είναι απτό γεγονός. Τρεις προβολές, που αφορούν τη ζωή και το έργο του Κωνσταντίνου Ξενάκη, ξεναγούν τον επισκέπτη στο Παρίσι του 1960, τότε που ο καλλιτέχνης ήρθε σε επαφή με κορυφαίους καλλιτέχνες της εποχής, διανοούμενους, ανθρώπους της τέχνης, αλλά και της πολιτικής. Η διαδρομή στην πράξη ξεκινά από το μακρινό 1950 εκπνέοντας στο 2017, σε έναν πανέμορφο και πολύ σύγχρονο χώρο, με αυτήν τη μυρωδιά του καινούριου να σηματοδοτεί ένα νέο ξεκίνημα, τόσο για τον ίδιο τον δημιουργό όσο και για εμάς. Ο «πάπυρος» με το έργο του Κ.Ξενάκη ξετυλίγεται και η ψυχοσύνθεση, η ίδια η ζωή του δημιουργού, ανάλογα με τα βιώματα του σε κάθε χρονική περίοδο, αποτυπώνεται εντόνως και αρκετά γρήγορα και βίαια στο χαρτί. Ο καλλιτέχνης παίζει με το λευκό και το μαύρο στοιχείο, καθώς και με την κίνηση, στοιχεία τα οποία βιώνει έντονα ο επισκέπτης όταν περνά μπροστά από τους πρώτους κιόλας πίνακές του. Η πρώτη περίοδος αφορά στη ζωγραφική στο τελάρο. Γίνεται σαφές πως δεν οδηγείται σε έναν ακαδημαϊσμό, αλλά προχωρά σε μια ερευνητική δουλειά, η οποία σχετίζεται με έναν ιδιαίτερο εξπρεσιονισμό χειρονομίας. Ακολούθως, στη δεκαετία 1960 κυριαρχεί το μαύρο στοιχείο, αλλά και η πολυπλοκότητα. Παραμένει η κίνηση όμως στα έργα του και οι συνεχείς εναλλαγές από το φως στο σκοτάδι, πολύ χαρακτηριστική η κίνηση στην εναλλαγή ως προς το πώς εκείνη αποτυπώνεται. Πολύ γρήγορα ως θεατής αντιλαμβάνεσαι πως η δουλειά του Κ.Ξενάκη συνεχίζεται ακόμα περισσότερο πειραματικά, χρησιμοποιώντας διάφορες τεχνικές που μοιάζουν να είναι χαρακτικά, αλλά δεν είναι. Στο μεταξύ, οι διάφορες παραστάσεις στους πίνακες του αρχίζουν να θυμίζουν μηχανές και η πολυπλοκότητά

του σε αυτήν τη δεκαετία γίνεται ολοένα και πιο σύνθετη, δίνοντάς μας και μία αίσθηση στροβιλισμού. Ο δημιουργός χρησιμοποιεί αισθητά τα στοιχεία της καταγωγής του, που δεν είναι άλλα από το αιγυπτιακό και το ελληνικό, τα οποία «παντρεύει» και χρησιμοποιεί πολύ στη δουλειά του. Στη συνέχεια, μέσα από δύο μεγάλες προβολές ο επισκέπτης πείθεται για το ότι ο Κωνσταντίνος Ξενάκης δεν είναι μια κλασική περίπτωση ζωγράφου. Εκφράζεται μεν εικαστικά, αλλά το αποτέλεσμα περιέχει τη σκέψη του για τον κόσμο και στο σημείο αυτό βγάζει πολύ θυμό. Στα έργα του εντάσσει επιπλέον τον ήχο και τον ηλεκτρομαγνητισμό, δημιουργώντας κινητικά γλυπτά και εγκαταστάσεις κι έτσι ξεφεύγουμε από την έως τώρα στατική αντιμετώπιση του έργου τέχνης. Τονίζεται έντονα το στοιχείο της ζωής και της μεταβλητότητας αυτής. Κατόπιν εμφανίζονται τα πρώτα συμβολικά στοιχεία. Δεν είναι τυχαίο που επιλέγει τον κώνο, ο οποίος αποτελεί στοιχείο της δουλειάς του, όχι μόνο στα έργα αυτά, αλλά και στις ακτιβιστικές και εικαστικές του παρεμβάσεις στους δρόμους, παραπέμποντας και στις πυραμίδες της Αιγύπτου. Ο Κ.Ξενάκης επιλέγει επίσης τη σημειολογία και τη χρήση μιας γλώσσας αλλιώτικης, ενός κώδικα επικοινωνίας, επιχειρώντας να προβληματίσει τον θεατή, δεν θέλει να δίνει έτοιμες απαντήσεις. Εκείνη την περίοδο είναι που εκδίδει και εφημερίδες-μανιφέστα με τους κώδικές του και τις μοιράζει στους δρόμους του Βερολίνου, του Ζάγκρεμπ, του Μιλάνο. Ήδη στη δεκαετία του 1970 ο Κ.Ξενάκης αντιλαμβάνεται ότι περνάμε σε έναν παγκοσμι-

οποιημένο κόσμο, όπου ο «πληθωρισμός της πληροφορίας καταργεί την ίδια την πληροφορία». Σκοπός του η έκφραση του θυμού του για όλα αυτά. Μια τεράστια κραυγή ήταν η ανάγκη του! «Πώς θα ξεπεράσω τον θυμό, ώστε να γίνει θυμός για τον θυμό και έτσι να ντύσει τη γαλήνη;» έλεγε. Μέσα από τα 171 έργα τέχνης που φιλοξενούνται στο Μουσείο, γρήγορα αντιλαμβάνεται κανείς πως ο καλλιτέχνης σε όλη του τη ζωή κρατάει μέσα του το παιχνίδι επιβίωση-πολιτισμός ζωντανό ως το τέλος. Λίγο πριν η ξενάγηση ολοκληρωθεί, στον χώρο δεσπόζει το στοιχείο της επανανοηματοδότησης, από τον δημιουργό. Βλέπουμε αντικείμενα καθημερινής χρήσης να αποκτούν νέα μορφή και νόημα.Τα «βιβλία της ζωής»: παλιοί τηλεφωνικοί κατάλογοι που τους μετέτρεπε σε έργα τέχνης. Η αυλαία κλείνει με την ενότητα «Ένας αδύναμος κόσμος 1990-2017», το «αγκάθι» της παγκοσμιοποίησης και τα λόγια του Κ.Βάρναλη πλάι στον ελληνικό χάρτη: «Εδώ είναι η στάχτη ενός λαού που ήταν αιώνια φλόγα». Ο Κωνσταντίνος Ξενάκης μάς χαιρετίζει μέσα από το επιβλητικό φωτογραφικό του πορτρέτο, σε αγαλματική στάση Αιγύπτιου φαραωνικού γραφέα.

INFO (Πρώην) Στρατόπεδο Παπαλουκά | 2321058136 | www.mcx-serres.gr * Περισσότερες πληροφορίες για το μουσείο και για τον δημιουργό στο www.serfree.gr.

Το κτίριο κατά την αποπεράτωση (ΙΑ/ΕΤΕ)

Τι είναι αυτό που κάνει το κτίριο της Εθνικής Τράπεζας τόσο ξεχωριστό;

Επιβλητικό, αρχοντικό, μεγαλόπρεπο, το κτίριο της Εθνικής Τράπεζας είναι από τα πιο χαρακτηριστικά των Σερρών, τόσο για το σημείο στο οποίο βρίσκεται όσο και για τα αρχιτεκτονικά του στοιχεία. Η καθηγήτρια του ΔΙΠΑΕ Λίλα Θεοδωρίδου κάνει μια μικρή ιστορική αναδρομή στον καιρό που χτίστηκε, παρουσιάζει ενδιαφέροντα trivia, αναλύει τα αρχιτεκτονικά του χαρακτηριστικά και εντέλει εξηγεί τους λόγους που η Εθνική μας Τράπεζα είναι πολλά περισσότερα από ένα ωραίο κτίριο. Επιμέλεια: Χρυσάνθη Ιακώβου

62 SER-FREE

Για ποιον λόγο είναι τόσο ξεχωριστό το κτίριο της Εθνικής Τράπεζας Σερρών; Να μια ωραία ερώτηση που έκανα και εγώ στον εαυτό μου δεκαπέντε χρόνια πριν. Αν και ανεβοκατέβαινα σαράντα σχεδόν χρόνια την Οδό Κύπρου, το έβλεπα ως απομεινάρι ενός στιλ που δεν είχε να πει τίποτε σε εμάς τους νεότερους (τότε). Το θεωρούσα πολύ επιβλητικό, έως καταπιεστικό. Άρχισε να με γοητεύει σιγά σιγά, όταν πρόσεξα τα ποιοτικά του χαρακτηριστικά: το artificiel επίχρισμα με τις σκοτίες, τα κιονόκρανα, την ποικιλία στις όψεις του, τη μαρμαροτεχνία, τις σιδεριές της περίφραξης! Πότε και γιατί κτίστηκε στη συγκεκριμένη θέση; Κτίστηκε το διάστημα 1925-1927 μετά τον επανασχεδιασμό του ρυμοτομικού σχεδίου της πυρικαύστου σε οικόπεδο που προορίζονταν για Δημαρχείο και το οποίο

Λήψη από νοτιοδυτικά (σημερινή)

Βορεινή και δυτική όψη (ΙΑ/ΕΤΕ)

Λεπτομέρεια πεσσού προπύλου (σημερινή)

αγόρασε η Τράπεζα από την Κτηματική Ομάδα σε δημοπρασία το 1924. Ταίριαζε απόλυτα

Ποια είναι τα γενικά αρχιτεκτονικά του χαρα-

στους σκοπούς της Τράπεζας, που

κτηριστικά;

ήταν να σημανθεί με ένα επιβλητικό ιδιόκτητο μέγαρο η παρουσία της στην

Οι ογκώδεις και πανύψηλοι πεσσοί του προπύλου με τα περίτεχνα κιονόκρανα και την αετωματική επι-

καρδιά της αναγεννώμενης πόλης. Ήταν ένα

στέγαση συνιστούν το κυρίαρχο στοιχείο της πρόσοψης.

ευρύτερο πρόγραμμα ανοικοδόμησης που κόσμησε πολ-

Είναι ένα πανταχόθεν ελεύθερο κτίριο (για λόγους ασφα-

λές πόλεις του βορειοελλαδικού χώρου με καλοφτιαγμέ-

λείας) με τέσσερις διαφορετικές όψεις. Στην πλαγία δεξιά

νες κατασκευές που διατηρούνται μέχρι τις μέρες μας. Το

όψη ο άξονας συμμετρίας τονίζεται με τρία στενά υψίκορ-

υποκατάστημα Σερρών είναι το πρώτο χρονικά στη σειρά

μα ανοίγματα, ενώ στην πλαγία αριστερή κυριαρχεί η επι-

και επιπλέον είναι από τα μεγαλύτερα!

βλητική είσοδος που οδηγούσε κάποτε στην κατοικία του διευθυντή στον όροφο. Η τέταρτη όψη εντυπωσιάζει με τη

Ποια ήταν η ομάδα που το σχεδίασε και το κατασκεύασε;

loggia (το βαθύ κλειστό εξώστη) με τους δύο κίονες στον

Άλλη μια καλή ερώτηση. Το συγκεκριμένο κτίριο είναι

τελευταίο όροφο, που αντιστοιχούσε κάποτε στην τραπε-

προϊόν της Τεχνικής Υπηρεσίας της Ε.Τ.Ε που εκείνη την

ζαρία της κατοικίας.

εποχή είχε επικεφαλής τον αρχιτέκτονα Νικόλαο Ζουμπουλίδη. Την επί τόπου επίβλεψη ανέλαβε ο αρχιτέκτων

Ποια είναι η σημερινή του θέση στην εικονογραφία της

Ξενοφάνης Αιγίδης και τη στατική μελέτη ο πολιτικός

πόλης;

μηχανικός Ιωάννης Ισηγόνης. Ο Αιγίδης μάλιστα μετά τη

Είναι κτίριο με φωτογένεια, σημείο έμπνευσης για ζωγρά-

διαμονή του στις Σέρρες παντρεύτηκε μια νεαρή Σερραία!

φους και φωτογράφους. Αναφέρεται σε ιστορικά, αλλά και

Ήταν το πρώτο έργο της Τεχνικής Υπηρεσίας στη Μακε-

σε λογοτεχνικά κείμενα. Δημοφιλές σημείο συνάντησης,

δονία. Ακολούθησαν τα υποκαταστήματα Δράμας και Ξάν-

«θα βρεθούμε στην Εθνική» συνηθίζουμε να λέμε. Θεωρώ

θης στο ίδιο διακριτό στιλ, που η ίδια η Τράπεζα το ονόμα-

τον τεχνητό φωτισμό του πολύ έντονο, πολύ ανταγωνιστι-

ζε «ελληνικό-αρχαϊκό» και εμείς σήμερα «ύστερο ή όψιμο

κό στο κτίριο. Ίσως θα έπρεπε να είναι πιο χαμηλόφωνος.

κλασικισμό ή πρώιμο μοντερνισμό». Μια αρχιτεκτονική

Πρόσθετες κατασκευές, όπως το στέγαστρο της στάσης,

χειρονομία που τόνιζε ταυτόχρονα την οικονομική δύνα-

θα πρέπει να απομακρυνθούν. Όπως και να ’χει, αποτελεί

μη, το κύρος, τη φερεγγυότητα, αλλά και την ελληνικότη-

αναμφίβολα ένα τοπόσημο, γιατί συνδυαστικά κέλυφος

τα του Ιδρύματος. Ως τυπολογία χαρακτηρίζονταν από μια

και περιεχόμενο εμπεριέχουν το μήνυμα του εξελληνι-

μεγάλη ψηλοτάβανη αίθουσα συναλλαγών, μεσοπάτωμα

σμού της πόλης των Σερρών και της αναγέννησής της

και κατοικία του διευθυντή στον όροφο. Σε αυτήν την

κατά το μεσοπόλεμο!

πολυτελή κατοικία φιλοξενήθηκαν πολλοί επιφανείς επισκέπτες της πόλης, μεταξύ των οποίων και ο Ελευθέριος

Πηγή εικόνων: Ιστορικό Αρχείο ΕΤΕ και ΦΩΤΟ ΚΛΙΚ

Βενιζέλος το 1930. Σήμερα έχει μετατραπεί και αυτή σε χώρο συναλλαγών.

Πνοές ΔΡΟΣΙΑΣ Ο Θοδωρής Θεοχαρίδης γράφει για την αγαπημένη του παραλία Σα να ’χει θέσει τους όρους της η θάλασσα κι υψώσει τα όριά της, τα πυκνά δέντρα κι η οργιώδης βλάστηση του λόφου παύουν μερικά βήματα πριν την αφεντιά της. Αιχμηρά, γκρίζα βράχια, πετρώδεις εκτάσεις, ως συνέχεια του λόφου, δροσίζονται στα φιλόξενα νερά της. Πότε ανοίγει τα γαλανόλευκα χέρια της να τ’ αγκαλιάσει και πότε θυμώνει και ξεσπά την οργή της πάνω τους.

Ανέκαθεν αναρωτιόμουν πώς είναι δυνατόν να απολαμβάνει κανείς τη θάλασσα σε παραλίες πίσω από τις οποίες είναι χτισμένες ολόκληρες μεγαλουπόλεις κι αντικρίζει άφθονο μπετόν και τσιμέντο, πυκνά κι ατέλειωτα οικοδομικά τετράγωνα. Έχω συνδυάσει τη θάλασσα με το πράσινο των δέντρων, το γαλάζιο τ’ ουρανού και το γκρι των βράχων. Οτιδήποτε άλλο υπάρχει τριγύρω μ’ ενοχλεί, με ξενίζει και μου φαίνεται παράταιρο. Δεν μπορώ να καταλάβω πώς ευχαριστιούνται το μπάνιο τους όσοι κολυμπούν μπροστά από τ’ ανισόπεδα γυάλινα κτίρια πολυεθνικών, δίπλα σε πολύβουα luna parks, πίσω από κεντρικές σκηνές συναυλιών. Λατρεύω να επισκέπτομαι αρχιτεκτονικά αριστουργήματα καμωμένα από γυαλί, ν’ ανεβαίνω σε ό,τι κυκλοφορεί σε 3G, 4G, 5G και 6G σε Magic και Allu Fun Park, αγαπώ τις δυνατές συναυλίες, αλλά η θάλασσα είναι το ησυχαστήριό μου. Με καλεί κοντά της μ’ έναν μοναδικά γοητευτικό τρόπο και για εξαιρετικά σπάνιες ψυχικές και πνευματικές εμπειρίες, ώστε όλα αυτά νιώθω πως «λερώνονται» όταν «παρεισφρέει» οτιδήποτε άλλο εκτός από το εκτυφλωτικό κίτρινο του ήλιου και το θαμπό μπεζ της άμμου. Μία ώρα και είκοσι οχτώ λεπτά από την πόλη των Σερρών, κοντά στην Ολυμπιάδα Χαλκιδικής και τ’ αρχαία Στάγειρα του Αριστοτέλη, δέκα λεπτά από την περιοχή του Σταυρού, θάλασσα και βουνό ενώνονται σ’ ένα πρωτόγνωρα όμορφο σμίξιμο, που όμοιό του δεν έχω δει στις θάλασσες πλησίον της πόλης μας. Δίπλα στην κατασκήνωση ΑμεΑ της περιοχής, το τοπίο σού κόβει τη ανάσα. Βγαίνοντας από την επαρχιακή οδό Σταυρού - Νέας Χαλκιδικής και κατηφορίζοντας το μονοπάτι που οδηγεί στο beach bar «Babylon», βρίσκεσαι στην αγκαλιά ενός κόλπου που αγκαλιάζει διακριτικά τα γαλανά νερά της παραλίας. Τούτος ο κόλπος δεν είναι μήτε πολύ μεγάλος μήτε πολύ μικρός. Στα δεξιά, στους πρόποδες του λόφου, χωμένους στις καταπράσινες φυλλωσιές, προστατευμένους από την ατίθαση ακτινοβολία του ήλιου, συναντά κανείς σκηνίτες όλων των ηλικιών, σε σκηνές όλων των χρωμάτων, των σχεδίων και των

64 SER-FREE

διαστάσεων. Εξοπλισμένοι με φαγητό, είδη αλιείας, ρουχισμό και τα συναφή, κάποιοι πρόκειται να περάσουν το σαββατοκύριακο εκεί, κάποιοι την επόμενη βδομάδα, άλλοι τον επόμενο μήνα και κάποιοι άλλοι ολάκερο το καλοκαίρι. Σα να ’χει θέσει τους όρους της η θάλασσα κι υψώσει τα όριά της, τα πυκνά δέντρα κι η οργιώδης βλάστηση του λόφου παύουν μερικά βήματα πριν την αφεντιά της. Αιχμηρά, γκρίζα βράχια, πετρώδεις εκτάσεις, ως συνέχεια του λόφου, δροσίζονται στα φιλόξενα νερά της. Πότε ανοίγει τα γαλανόλευκα χέρια της να τ’ αγκαλιάσει και πότε θυμώνει και ξεσπά την οργή της πάνω τους. Λίγο μετά τις πέντε, όταν πια ο ήλιος έχει γείρει πίσω από το βουνό, μα έχει αφήσει το φως του ως δώρο για μερικές ακόμη ώρες, μπαίνουμε στη ζώνη των «χρυσών ωρών». Έχετε παρατηρήσει ποτέ τα χρώματα σε ακουαρέλα όταν βραχούν; Αποκτούν μιαν αναγεννησιακή μορφή. Έχει εξαφανιστεί όλη η σκόνη της ημέρας από πάνω τους, μοιάζουν σα ν’ αναπνέουν. Τότε είναι που πρέπει να κλείσεις κινητά, ν’ αποσυνδεθείς από κάθε είδους επαφή. Έπειτα, συνδέεσαι αυτόματα στη ζωή.

θέμα ημένα και φαίνονταν πως κρύβουν ζωή, μόνο που κανείς κάτοικος δεν κυκλοφορούσε έξω! Ακόμα και το περίπτερο της πλατείας ήταν κλειστό. Με χίλια ζόρια κατάφερα να εντοπίσω μια ταβέρνα με ωραία αυλή κάτω από πλατάνια. Καναδυό παρέες μόνο, όμως ο ήλιος με φώτιζε γλυκά και το φαγητό ήταν μια χαρά. Μια κυρία καθόταν μόνη της σε ένα τραπέζι, την άκουσα να λέει ότι πριν ήταν στην Αγγίστα και της έπιασα την κουβέντα. Μου είπε πως ξεκίνησε με το αυτοκίνητο της από Θεσσαλονίκη, γιατί διάβασε σε ένα άρθρο για τους μακεδονικούς τάφους της Αγγίστας! Θα συνέχιζε με Αμφίπολη και μετά επιστροφή. Να ο τουρισμός που χρειαζόμαστε, σκέφτηκα!

Ροδολίβος: ένα χωριό φτιαγμένο από αρχοντικά σπίτια, ζεστά χρώματα και φως Κείμενο/φώτο: Χρυσάνθη Ιακώβου

Στο Ροδολίβος βρέθηκα τυχαία μια φορά πριν από μήνες. Έκανα βόλτα στην ευρύτερη περιοχή και είχε έρθει η ώρα για φαγητό. Δυστυχώς τότε δεν βρήκα καμιά ταβέρνα ανοιχτή και κατέληξα αλλού. Μου έμεινε ωστόσο έντονα η εικόνα ενός γραφικού μεγάλου χωριού, ολόχρυσο από το γλυκό

66 SER-FREE

φως του κυριακάτικου μεσημεριού. Υποσχέθηκα στον εαυτό μου να ξαναπάω – και να περάσω εκεί μια ολόκληρη Κυριακή. Φτάνοντας λοιπόν εκεί ένα μεσημέρι για δεύτερη φορά, ομολογώ ότι απελπίστηκα. Το χωριό ήταν απολύτως έρημο. Όλα τα σπίτια ήταν περιποι-

Την ώρα που έφευγα από την ταβέρνα, το μάτι μου έπεσε σε ένα κτίριο που έγραφε Σινέ Ρόδον. Έχει γούστο να είναι ανοιχτός ο κινηματογράφος, σκέφτηκα με ελπίδα. Ρώτησα μια κοπέλα και μου είπε το αναμενόμενο, πως το σινεμά έχει πάρα πολλά χρόνια που έκλεισε, χρησιμοποιούν απλώς τον χώρο καμιά φορά για εκδηλώσεις, όπως για τη Γιορτή Αμπέλου και Κρασιού «Κουρήτος», που γίνεται κάθε Σεπτέμβρη. Τη ρωτάω και για τη Δημοτική Βιβλιοθήκη που υπάρχει παραδίπλα, μου απαντά στεναχωρημένη ότι η βιβλιοθήκη είναι κλειστή εδώ και καναδυό χρόνια, γιατί δεν υπάρχει υπάλληλος (!) Κατηφορίζω προς το κέντρο του χωριού, που βλέπω πως έχει αρχίσει να παίρνει πλέον ζωή. Κόσμος κυκλοφορεί, νεαροί και μεγαλύτεροι κάθονται στα καφέ. Στην κεντρική πλατεία μια τεράστια διακοσμητική άρπα, δεν ξέρω τι συμβολίζει, αλλά μ’ αρέσει. Κάνω βόλτα στα σοκάκια. Έχει κάτι η αύρα και η αρχιτεκτονική του Ροδολίβους που το κάνει να ξεχωρίζει από τα περισσότερα χωριά που έχω επισκεφτεί. Μικρά σπιτάκια με αυλές και κοτούλες –αγαπημένο χαρακτηριστικό της ελληνικής υπαίθρου–

θέμα

εδώ δεν υπάρχουν! Τα σπίτια είτε μοιάζουν με τα αρχοντικά του προπερασμένου αιώνα (αρκετά σε στιλ μακεδονικής αρχιτεκτονικής με το σαχνίσι, την προεξοχή δηλαδή του όγκου του ορόφου που στηρίζεται σε δοκούς) είτε είναι ολοκαίνουργια, γραφικά και πανέμορφα. Το Ροδολίβος είναι ένα μεγάλο χωριό, όμως αισθητικά διατηρεί κάτι από τη φυσιογνωμία μιας πόλης. Έχει απίστευτα γραφικά σοκάκια που τα διασχίζεις και μαγεύεσαι (ομολογώ ότι κάποιες φορές ένιωσα σαν να είμαι σε νησί), αλλά έχει και μεγάλους δρόμους. Η αγορά, τα μαγαζιά και τα γραφεία είναι μικρά και κρατούν την αισθητική του παρελθόντος, αλλά σε αρκετά σημεία υψώνεις τα μάτια σου και γοητεύεσαι από τα τεράστια καπνομάγαζα. Καφέ, πορτοκαλί, κεραμιδί τα χρώματα που κυριαρχούν, σε τυλίγουν με μια αίσθηση ζεστασιάς. Συνεχίζω τη βόλτα μου, περνώ μπροστά από τα σχολεία και καταλήγω στην παιδική χαρά. Από πίσω μια τεράστια πισίνα – άδεια φυσικά. Ρωτάω έναν περαστικό, μεταξύ αστείου και σοβαρού, αν η πισίνα κατασκευάστηκε με τους Ολυμπιακούς του 2004, «ναι» μου απαντά και από τότε είναι παρατημένη. Μια παρέα παιδιών δημοτικού, αγόρια-κορίτσια, παίζει στην παιδική χαρά. Κάνουν πολλή φασαρία, φωνάζουν, βρίζουν τρομερά. Μου φαίνονται πιο ελεύθερα από τα παιδιά της πόλης. Τους πιάνω την κουβέντα, μου απαντούν ευγενικά και στον πληθυντικό, απολαμβάνουν που συζητάμε. Έτσι όπως τα ακούω αισθάνομαι για κάποιον λόγο αισιό-

68 SER-FREE

δοξη. Ένας από την παρέα φαίνεται πιο μάγκας, τον ρωτάω τι θα γίνει όταν μεγαλώσει. «Τα πάντα» μου απαντάει. Ο ήλιος έχει αρχίσει να δύει και βιάζομαι να συνεχίσω τη βόλτα, γιατί λατρεύω να βλέπω το Ροδολίβος λουσμένο στο φως του ήλιου. Είναι ήσυχα και υποτονικά, σε κάποιες αυλές βλέπω παρέες μαζεμένες. Ένας κύριος μαζεύει σταφύλια από το αμπέλι της αυλής του. Είναι ένα όμορφο μέρος για να κάνεις αποκέντρωση, σκέφτομαι. Φτάνω σε έναν μεγάλο κεντρικό δρόμο διπλής κατεύθυνσης με νησίδα στη μέση. Ανοίγει το μάτι μου. Ο ουρανός έχει αρχίσει να γίνεται μελαγχολικός και είναι έτοιμος να μου χαρίσει ένα ονειρικό ροζ ηλιοβασίλεμα. Αγναντεύω τα παλιά σπίτια ολόγυρα και το μάτι μου πέφτει σε ένα μεγάλο καπνομάγαζο. Αράζω εκεί για λίγο και συζητάω με έναν ηλικιωμένο κύριο, που μου λέει για τους έξι χιλιάδες κατοίκους του χωριού που τώρα έχουν γίνει χίλιοι… Βαδίζω προς το αμάξι μου. Διασχίζω τον στενό πλακόστρωτο δρόμο που σε πάει από την πλατεία προς τα πάνω. Δεξιά κι αριστερά μαγαζιά, άλλα κλειστά από χρόνια, άλλα ανοιχτά και ανακαινισμένα. Με συγκινεί αυτή η αύρα του παρελθόντος από τα εγκαταλειμμένα κτίρια. Οι λάμπες του δρόμου έχουν ανάψει και δημιουργούν μια αβάσταχτη γοητεία. Οδηγώντας φεύγω από το χωριό με το σκοτάδι να έχει τυλίξει τα πάντα – έχει απομείνει μόνο μια ροζ φωτεινή ανταύγεια στον ουρανό.

#project_gunaikes #pes_tin_istoria_sou Το μεγάλο πρότζεκτ του περιοδικού Ser-Free και της ιστοσελίδας www.serfree.gr για τις γυναίκες των Σερρών που έχουν υποστεί κάποια μορφή κακοποίησης.

Αν είσαι γυναίκα από Σέρρες και έχεις υποστεί οποιουδήποτε είδους κακοποίηση, μπορείς να πεις την ιστορία σου εντελώς ΑΝΩΝΥΜΑ στο serfree.gr και να τη δεις να δημοσιεύεται εκεί. Μπες στο www.serfree.gr, πάτα στο σχετικό μπάνερ και εκεί θα βρεις όλες τις οδηγίες/πληροφορίες, καθώς και τη φόρμα στην οποία μπορείς να υποβάλεις την ιστορία σου. (Το πρότζεκτ πραγματοποιείται με την υποστήριξη 70 Συμβουλευτικού SER-FREE του Κέντρου Γυναικών Δήμου Σερρών).

Επιμέλεια: Χρυσάνθη Ιακώβου

Πόσο επικίνδυνος είναι

ο ήλιος για το δέρμα μας; Η δερματολόγος Χιονάτη Καστορίδου μάς ενημερώνει για τους κινδύνους που κρύβει η έκθεση στον ήλιο, για τα σημάδια που πρέπει να μας ανησυχήσουν, καθώς και για τους τρόπους προστασίας.

ΠΟΣΟ ΜΑΣ ΒΛΑΠΤΕΙ Ο ΗΛΙΟΣ; Ο εθισμός στον ήλιο πηγάζει από διαφορετικούς για κάθε χώρα παράγοντες, ωστόσο, σε γενικές γραμμές, μπορεί να εξηγηθεί από το γεγονός ότι ο ήλιος προκαλεί ευεξία και προάγει τη σύνθεση της βιταμίνης D. Μια σύντομη έκθεση, 5-30 λεπτών, του προσώπου, των χεριών ή των ποδιών μας, τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα, είναι αρκετή για να συνθέσουμε αρκετή βιταμίνη D. Παρόλα αυτά, ο ήλιος είναι ο υπ’ αριθμόν ένα παράγοντας εξωγενούς γήρανσης του δέρματος, καθώς και η σημαντικότερη αιτία εμφάνισης του καρκίνου του δέρματος, ένα πρόβλημα που επιδεινώνεται κάθε χρόνο. Ενώ οι περισσότεροι άνθρωποι στον κόσμο κατανοούν τους κινδύνους της έκθεσης στον ήλιο, μόνο το 59% εφαρμόζει συχνά ή πάντοτε αντηλιακή προστασία στα μέρη του σώματος που εκτίθενται περισσότερο.

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΑΤΟΜΑ ΥΨΗΛΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΙΑ ΔΕΡΜΑΤΙΚΟ ΚΑΡΚΙΝΟ Ο καρκίνος του δέρματος μπορεί να μας προσβάλλει όλους, σε οποιαδήποτε ηλικία. Είναι πιο συχνός σε άτομα άνω των 50 ετών ή άτομα που έχουν εκτεθεί στον ήλιο για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Είστε άτομο υψηλού κινδύνου όταν: - Έχετε ανοιχτόχρωμη επιδερμίδα ή καίγεστε εύκολα από τον ήλιο - Έχετε υποστεί ηλιακά εγκαύματα στην παιδική ηλικία - Έχετε εκτεθεί έντονα και συνεχόμενα στον ήλιο (για εργασία ή εξωτερικές δραστηριότητες) - Έχετε εκτεθεί έντονα και διακεκομμένα στον ήλιο (π.χ. στις διακοπές) - Κάνετε σολάριουμ - Έχετε περισσότερες από 50 ελιές - Έχετε οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του δέρματος - Είστε άνω των 50 ετών - Έχετε υποβληθεί σε μεταμόσχευση οργάνων

ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΒΕΛΤΙΣΤΟΥΣ ΤΡΟΠΟΥΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ - Αποφύγετε την άσκοπη έκθεση Μην εκτίθεστε στον ήλιο από τις 11 π.μ. μέχρι τις 4 μ.μ. Προστατευτείτε στη σκιά - Φορέστε προστατευτικά ρούχα Προστατεύστε το δέρμα σας με τα κατάλληλα ρούχα και αξεσουάρ: να φοράτε καπέλο με πλατύ γείσο, καθώς και μακρυμάνικα μπλουζάκια και παντελόνια σε σκούρα χρώματα και με πυκνή ύφανση. Να χρησιμοποιείτε ειδικά γυαλιά ηλίου με προστασία UV. - Εφαρμόστε αντηλιακό

72 SER-FREE

Ελέγξτε ότι το αντιηλιακό σας έχει υψηλό δείκτη προστασίας και από την UVB και από την UVA ακτινοβολία. Θυμηθείτε ότι το αντιηλιακό σας χρειάζεται περίπου μισή ώρα μετά την εφαρμογή για να δράσει και η προστασία του διαρκεί για δύο έως τρεις ώρες. Πρέπει να χρησιμοποιούμε αντηλιακή προστασία ακόμα και όταν ο καιρός είναι συννεφιασμένος ή όταν καθόμαστε πίσω από το παράθυρο κτιρίου ή αυτοκινήτου: οι ακτίνες UVA μπορούν να διαπεράσουν τα σύννεφα και να διεισδύσουν μέσα από το γυαλί.

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ: ΕΝΑ ΘΕΜΑ ΠΟΥ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΙΔΙΑΙΤΕΡΗ ΠΡΟΣΟΧΗ Το δέρμα των παιδιών είναι ανώριμο και πολύ πιο λεπτό από ό,τι των ενηλίκων. Η μελανίνη συντίθεται με βραδύτερο ρυθμό, κι έτσι τα παιδιά είναι πιο ευπαθή απέναντι στην ακτινοβολία UV.

ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΨΑΧΝΟΥΜΕ ΣΕ ΜΙΑ ΒΛΑΒΗ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ - Αλλαγή μεγέθους, χρώματος και/ή σχήματος - Διαφορετική εμφάνιση από τις υπόλοιπες (το σημάδι του ασχημόπαπου) - Ασυμμετρία ή ανώμαλα όρια - Εμφάνιση μιας καινούργιας

health

«ελιάς» που μεγαλώνει γρήγορα - Παρουσία πολλών χρωμάτων - Παρουσία κνησμού - Εμφάνιση αιμορραγίας ή ορορροής - Εμφάνιση πληγής που δεν επουλώνεται Ελέγχετε συχνά το σώμα σας για να εντοπίσετε κάποια ύποπτη βλάβη. Επισκεφτείτε μια φορά τον χρόνο τον δερματολόγο σας ή όσο συχνά σας συστήσει, για έλεγχο των σπίλων.

ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΕΤΕ ΜΕΤΑ

τητες θετικής έκβασης.

Ο καρκίνος του δέρματος μπορεί να αντιμετωπιστεί και η έγκαιρη διάγνωση αυξάνει τις πιθανότητες ίασης. Εάν εντοπίσετε κάποια βλάβη, είναι απαραίτητο να επισκεφτείτε τον δερματολόγο σας το συντομότερο δυνατόν. Σε περίπτωση καθυστέρησης της θεραπείας, η κατάσταση επιδεινώνεται και σε ορισμένες περιπτώσεις οδηγεί σε επιπλοκές ακόμη και σε θάνατο. Μην αφήσετε την καθυστέρηση να μειώσει τις πιθανό-

Οι χρυσοί κανόνες είναι: - Μην αγνοείτε τη βλάβη, ελπίζοντας ότι θα εξαφανιστεί - Μην περιμένετε να δείτε πώς θα εξελιχθεί - Μη θεωρήσετε ότι δεν είναι κάτι σοβαρό Ο καρκίνος του δέρματος είναι ιάσιμος όταν διαγιγνώσκεται έγκαιρα.

Χιονάτη Καστορίδου - Μόσχου | Ιατρός Δερματολόγος - Αφροδισιολόγος | Μέλος του Ιατρικού Συλλόγου Σερρών, υπό την αιγίδα του οποίου βρίσκεται το παρόν άρθρο. * Για περισσότερα άρθρα της Χιονάτης Καστορίδου, μπείτε στο www.serfree.gr.

Ψυχολογία

Παιδί και κατοικίδιο: 5 λόγοι για να πεις ΝΑΙ! Γράφει η ψυχολόγος-συγγραφέας παιδικών βιβλίων Έλλη Χατζηπαζαρλή-Καρπουχτσή

Πόσα παιδάκια, όταν βλέπουν ζώα, ενθουσιάζονται; Ποιο παιδί δεν απολαμβάνει την παρέα με ένα σκυλάκι ή ένα γατάκι; Ακόμη κι όταν αφήνετε τα μικρά σας στις πλατείες για να παίξουν ελεύθερα, εκείνα θα τρέξουν να πιάσουν τα περιστέρια που βρίσκονται τριγύρω! Είναι γεγονός πως όλα τα παιδιά από τη φύση τους αγαπούν τα ζώα και απολαμβάνουν τη συντροφιά μαζί τους. Δεν είναι τυχαίο ότι όλα τα παιδάκια διαλέγουν για λούτρινα παιχνίδια ζωάκια! Παρακάτω θα σας δώσω 5 πολύ καλούς λόγους για να μεγαλώσετε το παιδί σας με ένα κατοικίδιο.

να υπάρχει οπτική επαφή μεταξύ

κή) στο παιδί. Θα είναι πάντα δίπλα

πομπού (αποστολέα) και δέκτη (πα-

του να το στηρίζει και να του χαρί-

ραλήπτη), κάτι που επιτυγχάνεται με

ζει στιγμές ευτυχίας και γέλιου! Το

ένα παιδί και ένα κατοικίδιο (κυρίως

μικρό σας θα λαμβάνει ένα αίσθημα

αν το κατοικίδιο είναι σκύλος). Τα

ασφάλειας και υποστήριξης, ακόμη

παιδιά με αυτόν τον τρόπο μαθαίνουν

κι όταν εσείς δεν είστε εκεί. Θα είναι

να αντιλαμβάνονται και να επικοι-

δίπλα του στα όμορφα και τα άσχημα.

νωνούν άμεσα, ενισχύοντας πολλές

* Έρευνα έχει δείξει ότι παιδιά που

πτυχές της μετέπειτα κοινωνικής

μεγαλώνουν με σκύλο βλέπουν λιγό-

τους συμπεριφοράς.

τερο συχνά εφιάλτες. Και αυτό συμβαίνει γιατί νιώθουν ασφάλεια!

Συνεχίζοντας με την κοινωνική ανάπτυξη…

Ενισχύεται η αυτοεκτίμηση και ο αυτοσεβασμός των μικρών σας

Ακόμη και τα πιο «κλειστά» παιδιά θα

Αφήστε χώρο και χρόνο στο παιδί σας

«ξεκλειδώσουν» μέσα από την καθη-

να αναλάβει κάποιες από τις ευθύνες

μερινότητα με ένα ζωάκι δίπλα τους.

που έχει η απόκτηση ενός κατοικίδι-

Αφήστε τα παιδιά σας να βγάζουν

ου. Έτσι, το παιδί θα κατανοήσει πως

εκείνα βόλτα τα κατοικίδιά σας. Αυτό

θα πρέπει να μάθει να είναι υπεύθυνο

θα έχει ως αποτέλεσμα να ενισχυθεί

και να μπορεί να ανταποκρίνεται στις

η αυτοπεποίθησή τους! Θα γίνουν πό-

ανάγκες του ζώου. Θα γίνει φροντι-

λος έλξης των άλλων παιδιών στη δι-

στής, ενισχύοντας την αυτοεκτίμηση

άρκεια της βόλτας τους. Θα ξεκινήσει

και τον αυτοσεβασμό του.

Τα κατοικίδια και η γνωστική ανάπτυξη του παιδιού

μία περίοδος κοινωνικοποίησης και

Πολλά παιδιά μεγαλώνοντας με ζω-

αποδοχής για το μικρό σας. Θα είναι

άκια τείνουν να βελτιώνουν τις σχο-

Εκτός από συντροφικότητα, το κατοι-

πολύ πιο εύκολο για εκείνο να επικοι-

λικές τους επιδόσεις και κατ’ επέ-

νωνήσει με τους άλλους ανθρώπους.

κταση την αυτοπεποίθησή τους. Τα

κίδιο θα προσφέρει ουσιαστική επι-

περισσότερα από τα παιδάκια έχουν

κοινωνία στο παιδί σας. Και τι εννοώ; Παρόλο που η λεκτική επικοινωνία χαρακτηρίζεται ως η κορυφαία και πολυπλοκότερη μορφή επικοινωνίας, η μη λεκτική είναι εξίσου σημαντική. Βασική προϋπόθεσή της είναι

74 SER-FREE

Η συναισθηματική τους ανάπτυξη θα είναι πιο ουσιαστική Το ζωάκι θα προσφέρει απλόχερα αγάπη και φροντίδα (συναισθηματι-

τη συνήθεια να διαβάζουν «δυνατά» στα κατοικίδιά τους, χωρίς να έχουν το άγχος της κριτικής του ακροατή. Έτσι, συνεχίζουν ακάθεκτα την ανάγνωση και μάλιστα με ευχαρίστηση και αυτοπεποίθηση.

health

Παιδιά με αυτισμό και κατοικίδια

Σκεφτείτε λοιπόν τα οφέλη απόκτη-

Τα κατοικίδια βοηθούν τα παιδιά με

το καλά αν είστε έτοιμοι γι’ αυτό το

αυτισμό να εξοικειωθούν στην επα-

βήμα. Όλα τα ζώα είναι άξια σεβα-

φή με άλλους ανθρώπους και στην

σμού και προσοχής. Μέσα από αυτό,

άμεση επικοινωνία μαζί τους. Περ-

τα παιδιά θα μάθουν τις αξίες της ηθι-

νώντας χρόνο με τα ζώα, τα παιδιά

κής ευθύνης και της ενσυναίσθησης.

μαθαίνουν να είναι πιο ήρεμα. Αυτή

Και σας ρωτώ, είναι τελικά προτιμό-

η μη λεκτική επικοινωνία που προα-

τερο τα παιδιά να παίζουν με λούτρι-

ναφέραμε, μοιάζει να είναι το κλειδί

να ζωάκια;

στην πόρτα της πραγματικότητας γι’ αυτά τα παιδιά.

σης ενός κατοικίδιου. Σκεφτείτε

Έλλη Χατζηπαζαρλή-Καρπουχτσή Ψυχολόγος-συγγραφέας Εθνικής Αντίστασης 13, 5ος όροφος, Σέρρες | 6946237221 FB Έλλη Χατζηπαζαρλή Καρπουχτσή - Ψυχολόγος/Συγγραφέας Site: www.elliehatzipazarli.gr

* Για περισσότερα άρθρα της Έλλης Χατζηπαζαρλή-Καρπουχτσή, μπείτε στο www.serfree.gr.

76 SER-FREE

My Ser-Free

Summer Recipes 77

Καλοκαιρινή Κις Λορέν Χρόνος παρασκευής: 2 ώρες Μερίδες: 8

Υλικά Για τη βάση της τάρτας 250 γρ. αλεύρι 150 γρ. βούτυρο σε θερμοκρασία δωματίου 1 κ.γ. αλάτι 1 κ.γ. ζάχαρη 1 αυγό

Εκτέλεση Για τη βάση της τάρτας Σε ένα μπολ κοσκινίζουμε το αλεύρι και το αλάτι. Βάζουμε μέσα το βούτυρο, τη ζάχαρη και το αυγό. Ανακατεύουμε μέχρι να ενωθεί η ζύμη. Δίνουμε στη ζύμη σφαιρικό σχήμα, την κλείνουμε με μεμβράνη και τη βάζουμε στο ψυγείο για 30 λεπτά.

Για τη γέμιση

1 πιπεριά πράσινη κομμένη σε ζάρια 100 γρ. ελιές χωρίς το κουκούτσι 200 γρ. ντοματίνια 150 γρ. γραβιέρα τριμμένη 200 γρ. κρέμα γάλακτος 4 αυγά 1 κ.γ. αλάτι Λίγο πιπέρι Φρέσκια ρίγανη

Βάζουμε σε ένα μπολ όλα τα υλικά της γέμισης. Τα χτυπάμε καλά με ένα σύρμα μέχρι να αναμειχθούν καλά.

ρούνι. Τοποθετούμε μια βρεγμένη λαδόκολλα και γεμίζουμε την επιφάνεια με όσπρια. Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 180 βαθμούς για 20 λεπτά. Βγάζουμε τη ζύμη από τον φούρνο, αδειάζουμε από τη λαδόκολλα τα όσπρια και την ψήνουμε για άλλα 10 λεπτά. Ξαναβγάζουμε τη ζύμη από τον φούρνο και ρίχνουμε τη γέμιση. Ψήνουμε για άλλα 30 λεπτά μέχρι να ροδίσει η επιφάνεια. Αφήνουμε την κις να κρυώσει και την κόβουμε σε κομμάτια.

Συναρμολόγηση Βγάζουμε από το ψυγείο τη ζύμη και την ανοίγουμε σε μια αλευρωμένη επιφάνεια. Τη στρώνουμε σε βουτυρωμένη φόρμα και φροντίζουμε να έχει αρκετή ζύμη και στα τοιχώματα. Τρυπάμε την επιφάνεια με ένα πιΤην συνταγή προτείνει η σεφ Γεωργία Αρετόγλου

78 SER-FREE

* Η Γεωργία Αρετόγλου είναι Σερραία και μένει στην Αθήνα, όπου εργάζεται στην “Ipirotissa” στη Βούλα Αττικής.

Μωσαϊκό

με Κομπόστα Βύσσινο Εκτέλεση Συνταγή για 12 φέτες

Υλικά 1 πακέτο μπισκότα τύπου πτι-μπερ 1 ζαχαρούχο Μισό πακέτο βούτυρο αγελάδος ή μαργαρίνη σε θερμοκρασία δωματίου (125 γρ) 3 κουταλιές της σούπας κακάο Μισό φλιτζάνι ξηρούς καρπούς σε κομματάκια 1 κουτί κονσέρβα βύσσινο (425 γρ) 1 κουταλιά της σούπας ζάχαρη

• Τοποθετώ ένα σουρωτήρι πάνω από ένα κατσαρολάκι και ρίχνω τα βύσσινα ώστε να διαχωρίσω το σιρόπι από αυτά • Σε ένα μεγάλο βαθύ μπολ βάζω το ζαχαρούχο, το βούτυρο, το κακάο, τους ξηρούς καρπούς • Σπάω με τα χέρια τα μπισκότα και τα ρίχνω στο μπολ • Ανακατεύω με τα χέρια μέχρι να ενσωματωθούν τα υλικά • Ρίχνω τα βύσσινα και ανακατεύω ελαφρώς • Απλώνω το μείγμα σε λαδόκολλα και τυλίγω σε ρολό • Το τοποθετώ στην κατάψυξη για 4 ώρες • Ρίχνω στο σιρόπι που έχει μείνει στο κατσαρολάκι τη μια κουταλιά ζάχαρη • Τοποθετώ το κατσαρολάκι της κουζίνας στο μάτι, ανάβω στη μεγάλη ένδειξη και θερμαίνω το μείγμα για περίπου 3 λεπτά ανακατεύοντας συνεχώς με ένα κουτάλι • Το αφήνω να κρυώσει • Κόβω σε φέτες το μωσαϊκό φέτες ρίχνοντας από πάνω το σιρόπι.

Τη συνταγή προτείνει ο Γιώργος Ευγενειάδης * Ο Σερραίος Γιώργος Ευγενειάδης ζει στην Αθήνα, όπου διδάσκει μαγειρική σε παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Η συνταγή προέρχεται από το βιβλίο του «Απλά και Διαφορετικά-Το Ημερολόγιό μου» (Εκδόσεις Υδροπλάνο). Τα σκίτσα είναι της εικαστικού Δέσποινας Παπαχριστούδη.

80 SER-FREE

Κολοκυθοκεφτέδες με πέστο καπαρόφυλλων και ψητά φύλλα παντζαριού

Υλικά για τους κεφτέδες

Εκτέλεση

Υλικά για πέστο καπαρόφυλλων

200 γραμμάρια κολοκυθάκια τριμμένα στον τρίφτη 70 γραμμάρια κρεμμύδι 3 γραμμάρια σκόρδο 3 γραμμάρια φρέσκο δυόσμο 30 γραμμάρια λευκό τυρί τριμμένο στον τρίφτη 40 γραμμάρια τριμμένη φρυγανιά 20 γραμμάρια αλεύρι Μία πρέζα ρίγανη Αλάτι και πιπέρι κατά βούληση

Αλατίζουμε ελαφρά τα κολοκυθάκια, τα βάζουμε σε σουρωτήρι και τα αφήνουμε να βγάλουν τα πολλά νερά, μετά από λίγη ώρα τα στύβουμε καλά. Βάζουμε στο μπλέντερ κρεμμύδι σκόρδο και δυόσμο και χτυπάμε πολύ καλά. Βάζουμε σε μία μπασίνα όλα τα υλικά και ζυμώνουμε. Πλάθουμε σε κεφτεδάκια, αλευρώνουμε ελαφρά και τηγανίζουμε σε καυτό λάδι.

70 γραμμάρια καπαρόφυλλα 50 γραμμάρια κάσιους 12 γραμμάρια διατροφική μάγια 2 γραμμάρια σκόρδο Αλάτι πιπέρι κατά βούληση 2 κουταλιές της σούπας νερό 2 κουταλιές της σούπας ελαιόλαδο

Ψητά παντζαρόφυλλα

Εκτέλεση Βάζουμε όλα τα υλικά στο μπλέντερ και χτυπάμε μέχρι να γίνουν κρέμα. Περνάμε το μείγμα σε κανάτα και χτυπάμε με το beamer προσθέτοντας ηλιέλαιο μέχρι να δέσει η σάλτσα.

Βάζουμε σε μία μπασίνα τα παντζαρόφυλλα, λαδώνουμε και αλατίζουμε ελαφρά, ψήνουμε στο γκριλ μέχρι να μαλακώσουν και να πάρουν χρώμα. Για το λαδολέμονο ανακατεύουμε μαζί 1 κ.γ. μουστάρδα, χυμό από μισό λεμόνι, μία πρέζα αλάτι και 6 κ.σ. ελαιόλαδο.

Τη συνταγή προτείνει ο vegan σεφ Νίκος Γαϊτάνος

82 SER-FREE

84 SER-FREE

86 SER-FREE

Home by Ser-Free

Γράφει η Λένα Πασχάλη, αρχιτέκτων-μηχανικός

Χαρούμενο ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ (μέσα στο σπίτι μας)!

Δεν σας αρέσει να προσθέτετε λίγη από την καλοκαιρινή αίσθηση στο σπίτι σας; Εδώ είναι ορισμένες απλές ιδέες καλοκαιρινής διακόσμησης που είναι εύκολο να γίνουν! Η διακόσμηση έχει να κάνει με την προσοχή στη λεπτομέρεια. Ας γιορτάσουμε αυτή την ευχάριστη καλοκαιρινή περίοδο!

Ας μιλήσουμε για το πώς να ετοιμάσουμε τα σπίτια μας το καλοκαίρι! Ο καλύτερος τρόπος για να διακοσμήσετε το καλοκαίρι είναι προσθέτοντας απλές λεπτομέρειες διακόσμησης στο σπίτι σας.

ΤΑΚΤΟΠΟΙΩ! Ξέρω ότι συζητάμε για ιδέες καλοκαιρινής διακόσμησης, αλλά για να απολαύσουμε πραγματικά την ομορφιά του καλοκαιριού στον χώρο μας, πρέπει να φροντίσουμε το σπίτι μας να είναι τακτοποιημένο και καθαρό! Ξεκινήστε τώρα και αφιερώστε μόλις δεκαπέντε λεπτά την ημέρα οργανώνοντας το σαλόνι σας και μέχρι τα μέσα του καλοκαιριού θα δείτε τεράστια διαφορά! Ξεκινήστε σήμερα! Κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, είναι σημαντικό να χρησιμοποιείτε υφάσματα που τα αισθάνεστε ελαφριά και δροσερά! Αφήστε μακριά όλα τα βαριά μαξιλάρια και τα κλινοσκεπάσματα και επιλέξτε ελαφρύ βαμβάκι, λινό και άλλα ελαφριά υλικά. Ο αγαπημένος μου τρόπος για να ελαφρύνω τα υφάσματα στον χώρο είναι να χρησιμοποιώ καλοκαιρινά κλινοσκεπάσματα με πολλά μαξιλάρια.

TIP! Και ίσως θα θέλατε να εξετάσετε το ενδεχόμενο να ελαφρύνετε και αυτά τα υφάσματα του σπιτιού σας… - Κουρτίνες - Πετάξτε Κουβέρτες και παπλώματα - Χαλιά - Τραπεζομάντιλα - Σουπλά

88 SER-FREE

ΔΙΑΚΟΣΜΗΣΤΕ ΜΕ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΑ ΛΟΥΛΟΥΔΙΑ ΚΑΙ ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΙΟΝΤΑ Το καλοκαίρι έχει να κάνει με την άνθηση! Δημιουργήστε μια καλοκαιρινή σύνθεση λουλουδιών ή ένα κεντρικό στοιχείο για το σπίτι σας. Μπορεί να είναι μεγάλο και επιδεικτικό ή τόσο απλό όσο να βάλεις λίγη πρασινάδα και μερικά λουλούδια σε ένα μικροσκοπικό μπουκάλι. Τα καλοκαιρινά λουλούδια δεν χρειάζεται καν να είναι από τον κήπο σας. Χρησιμοποιήστε λουλούδια από το ανθοπωλείο εάν δεν έχετε ανθισμένα λουλούδια κήπου. Εδώ είναι μερικά καλοκαιρινά λουλούδια για κοπή και χρήση σε κεντρικά κομμάτια και συνθέσεις: - ορτανσίες - ηλιοτρόπια - μαργαρίτες - παιώνιες - γεράνια

ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΤΕ ΤΟ ΡΑΤΑΝ ΚΑΙ ΤΗ ΓΙΟΥΤΑ Η γιούτα και άλλα οργανικά υλικά κατασκευάζονται για το καλοκαίρι! Αυτά τα υλικά στα έπιπλα και τις πινελιές δημιουργούν μια πιο ανάλαφρη χαλαρή ατμόσφαιρα.

ΣΤΡΩΣΤΕ ΕΝΑ ΠΟΛΥΧΡΩΜΟ ΤΡΑΠΕΖΙ Το να στρώνετε ένα πολύχρωμο τραπέζι χρησιμοποιώντας καλοκαιρινά στοιχεία, όπως λουλούδια, υφάσματα με και πολλά πιάτα, είναι μεγάλη χαρά!

ΠΡΟΣΘΕΣΤΕ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΑ ΑΡΩΜΑΤΑ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ ΣΑΣ Αυτή η καλοκαιρινή λεπτομέρεια έχει να κάνει με το να μυρίζουν τα σπίτια μας παραδεισένια! Τι θα λέγατε να διαχέαμε τις καλοκαιρινές μυρωδιές στο σπίτι μας; Κι εμένα μου αρέσει να καίω αρωματικά κεριά! Το καλοκαίρι οι αγαπημένες μου μυρωδιές που διαχέονται στο σπίτι μας είναι η μέντα και το γεράνι. Εδώ είναι μερικά δημοφιλή καλοκαιρινά αρώματα: - εσπεριδοειδές - λεμονόχορτο - οποιαδήποτε καλοκαιρινά λουλούδια - πορτοκάλι - λεμόνι - δυόσμος - μέντα

Λένα Πασχάλη, αρχιτέκτων-μηχανικός Ανατολικής Θράκης 2α | Τ. 23210 54550 - 6945 040895 | Μ. eleni_pashali@hotmail.com

90 SER-FREE

Bluetooth Wireless Headphones P47 4.2+EDR Ασύρματα Στερεοφωνικά Ακουστικά Blue TECH-PROTECT LifeMag MagSafe Μαγνητικό Power Bank 5000mah 15W - Black

Navaris Turntable Vinyl Record Player Retro Suitcase (45272.01) Πικάπ - Brown / Black

Navaris Led Car Light Strips (47519.01) LED Αυτοκινήτου RGB με Τηλεκοντρόλ 92 SER-FREE

Ravensburger 162pcs 3D Puzzle (12516) VW Bus T1

Joyroom JR-FT1 Pro Smartwatch 46mm with Silicone Strap - Grey

Skull Rider Metallic Sunglasses - Golden White BlitzWolf BW-KC1 Kids Camera Παιδική Κάμερα - Pink Navaris Automatic Pet Food and Water Dispenser with Timer (44769.02) Αυτόματο Μηχάνημα Τροφής και Νερού για Κατοικίδια - Blue / Black

Navaris Set of 3 Massage Balls (51746.22.04) Σετ Μπάλες για Μασάζ – Gray

GJBY Audio Headphones (GJ-18) Ακουστικά 3.5mm με Καλώδιο 1.5m Blue

SY X33C-1 FPV Real-Time Folding Drone 2.4GHz RC Quadcopter

94 SER-FREE

FA SHI ON

Summer Fashion

Έντονο, πολύχρωμο, στιλάτο καλοκαίρι! Γράφει η Βάσω Κουνούπη, σχεδιάστρια μόδας - ειδικός ενδυματολόγος

Φίλες του Ser-Free, φτάσαμε και στο καλοκαίρι! Ένα πολυπόθητο καλοκαίρι που αναζητούσαμε όλοι! Χωρίς κανόνες που επηρεάζουν την καθημερινότητά μας! Το είχαμε ανάγκη αυτό το καλοκαίρι για να νιώσουμε ελεύθεροι! Κανονίζοντας επιτέλους ταξίδια αναψυχής! Και φυσικά, όπως θέλει κάθε γυναίκα, ταξιδεύουμε και στον κόσμο της μόδας! Μα τι γίνεται φέτος με τις τάσεις; Πόσο τα ενδύματα με τα έντονα design δημιουργούν υπέροχο στιλ και φινέτσα; Φέτος το καλοκαίρι κυριαρχούν τα βαμβακερά maxi φορέματα με τις μεγάλες κλάδες! Μεγάλα design από λουλούδια, σε χρώμα φουξ, μπλε, πράσινο, καλύπτουν μεγάλες επιφάνειες στα φαρδιά, χυτά maxi φορέματα! Ένα σανδάλι και ένα γυαλί ηλίου φτάνουν για να κερδίσετε τις εντυπώσεις, δημιουργώντας ένα αέρινο λουκ που προσδίδει ύψος και αποπνέει την αυτοπεποίθησή σας! Το ιδανικό σε αυτό το λουκ είναι να το μετατρέψετε σε Boho είτε με ένα κολιέ σε Boho ύφος είτε με τσάντα που παραπέμπει σε αυτό το στιλ! Και -γιατί όχι;- να τα συνδυάζετε και τα δύο! Όλες έχετε τις δικές σας προτιμήσεις! Σε γραμμή του ενδύματος, σε μήκος, σε χρώμα, σε ύφασμα, η καθεμία με το δικό της προσωπικό στιλ! Τολμήστε και δοκιμάστε φέτος χρώμα! Δείτε τη μόδα με πιο ανοιχτή ματιά! Τολμήστε και δημιουργήστε επάνω σας outfit που ξεφεύγουν από το basic: μπορείτε, για παράδειγμα, να διαφοροποιήσετε το outfit με έναν αρκετά έντονο κολιέ. Μια υπέροχη πρόταση για τα καλοκαιρινά βράδια είναι και αυτήν που θέλει το ξεβαμμένο τζιν σε φαρδιά γραμμή τρία τέταρτα (Κάπρι) ή mom σε συνδυασμό με ραντάκι παγέτας - το ιδανικό παπούτσι θα ήταν σανδάλι με τακούνι και πολλά βραχιόλια τύπου σιδερένια! Είναι ένα πολύ ενδιαφέρον λουκ, μια πολύ ωραία πρόταση που ξεφεύγει από τα στάνταρ. Αφήστε τα μαλλιά σας εδώ ανέμελα χωρίς πολύ στιλιζάρισμα, ένα ελαφρύ σπάσιμο θα έδινε ένα υπέροχο ολοκληρωμένο λουκ!

96 SER-FREE

Τολμήστε και συνδυάστε επίσης δύο τάσεις μαζί! Ένα πουκάμισο ρομαντικού ύφους, μουσελίνας σε παλ χρώμα ή και λευκό, ή απλώς ένα μπουστάκι μονόχρωμο, με μια maxi Boho φούστα! Επίσης τα τοπ που φέρουν χιαστί λίγο κάτω από τον λαιμό με ένα καμπάνα παντελόνι σε τζιν ή παντελόνι σε αέρινο ύφασμα ή σε λινό -που μην ξεχνάμε είναι το κυρίαρχο ύφασμα του καλοκαιριού- δίνουν ένα τόσο καλαίσθητο αποτέλεσμα στην εξωτερική σας εμφάνιση! Μην ξεχνάμε να συνδυάζουμε με στιλ, αλλά και με άνεση.

fashion

Οι ολόσωμες φόρμες επίσης, πόσο «απαλά αγκαλιάζουν» το σώμα και «δίνουν» έναν αρμονικό σωματότυπο. Επιλέξτε τις ολόσωμες φόρμες είτε σε σταθερό ύφασμα είτε σε βαμβακολίγκρα και παρατηρήστε πώς αλλάζει κατευθείαν το περίγραμμα του σώματός σας. Και εδώ κυριαρχούν τα μεγάλα design και φυσικά τα φλοράλ, αλλά και τα έντονα χρώματα. Και ήρθε η σειρά της παραλίας! Ασφαλώς και υπάρχουν μαγιό που αφορούν τον κάθε ένα σωματότυπο. Επιλέξτε ολόσωμο για να σμιλέψετε τον σωματότυπό σας, επίσης, επιλέξτε με κορδόνι κατά μήκος της πλάτης για να δημιουργήσετε πιο λεπτή μέση και κατ’ επέκταση να τονιστούν οι καμπύλες! Και φτάσαμε στο παρεό, το οποίο, εκτός του ότι καλύπτει, δίνει και ένα επιπλέον στιλ κάνοντάς το κόμπο, μπροστά στο κέντρο του στήθους - ή δημιουργήσετε εσείς το δικό σας σχέδιο! Δώστε χρώμα στην εμφάνιση σας, δώστε χρώμα στις μέρες και νύχτες αυτού του καλοκαιριού! Καλές βουτιές! Καλό καλοκαίρι!

Men’s Fashion

Πώς να επιλέξεις τα ιδανικά γυαλιά ηλίου! Τα γυαλιά ηλίου συμπληρώνουν μοναδικά το καθημερινό σου στιλ! Δες πώς θα απογειώσεις το look σου με τα κατάλληλα γυαλιά! Πώς να επιλέξεις ανδρικά γυαλιά έχοντας ως βάση το σχήμα του προσώπου σου.

οβάλ πρόσωπα! Ωστόσο, είναι απαραίτητο να επισημάνουμε ότι στα συγκεκριμένα σχήματα προσώπου δεν

Ποια γυαλιά συνδυάζουν τη μόδα με τον υψηλό δείκτη προστασίας;

ταιριάζουν οβάλ και στρογγυλοί σκεΤο σχήμα του προσώπου είναι καθο-

λετοί γυαλιών. Από την άλλη, αν επι-

Αν οι καθημερινές σου δραστηριότη-

ριστικός παράγοντας για την επιλο-

θυμείς η αγορά των γυαλιών σου να

τες απαιτούν πολύωρη έκθεση στον

γή των κατάλληλων γυαλιών ηλίου.

είναι γρήγορη και όχι χρονοβόρα, οι

ήλιο και δεν νιώθεις ασφαλής με τα

Ειδικά για τους άνδρες, η έρευνα για

καλύτερες επιλογές για ανδρικά γυα-

γυαλιά που έχεις ήδη, σου προτεί-

γυαλιά ηλίου αποτελεί μία δύσκολη

λιά ηλίου είναι οι σκελετοί aviator και

νουμε να αγοράσεις γυαλιά με φακό

διαδικασία. Υπάρχουν σκελετοί που

οι wrap. Οι σκελετοί αυτοί ταιριάζουν

polarized. Ο πολωτικός αυτός φα-

δεν ταιριάζουν σε όλους. Κάποιοι από

σε όλα τα πρόσωπα, ανεξαρτήτως

κός προσφέρει μία έξτρα προστασία

αυτούς είναι οι τετράγωνοι και οι ορ-

σχήματος, κι έτσι γλιτώνεις χρόνο

για τα μάτια, καθώς ελαχιστοποιεί

θογώνιοι σκελετοί. Οι συγκεκριμένοι

και… κόπο!

την αντανάκλαση των ακτίνων του

ταιριάζουν μόνο σε στρογγυλά και σε

98 SER-FREE

ήλιου. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να

fashion

νιώθεις πιο ξεκούραστος και να μην έχεις τάση για πονοκέφαλο. Ο συγκεκριμένος τύπος φακών είναι πολύ

Ποια γυαλιά ηλίου συνδυάζονται άψογα με τα καλοκαιρινά μας outﬁts;

εύχρηστος για όσους λατρεύουν τις δραστηριότητες

διότι είναι αυτοί που ταιριάζουν με όλα τους τα ρούχα. Ωστόσο, η μόδα πλέον έχει εξελιχθεί – δεν υπάρχουν

εξωτερικούς

Η αλήθεια είναι ότι το καλοκαιρινό

πλέον χρωματικά ταμπού! Δεν υπάρ-

χώρους. Για παράδειγμα, αν παίζεις

μας ντύσιμο είναι πάντα πιο χαλαρό

χει, λοιπόν, κανένας λόγος να παρα-

beach volley στην παραλία ή κάνεις

και πιο φωτεινό από αυτό του χειμώ-

μείνεις στις κλασικές επιλογές! Άλ-

snowboard τον χειμώνα, τα polarised

να. Το καλοκαίρι μπαίνουν στη ζωή

λαξε το look σου αγοράζοντας έναν

γυαλιά ηλίου αποτελούν την καλύ-

μας τα χρώματα κι έτσι η επιλογή

σκελετό με έντονο χρώμα, όπως

τερη επιλογή. Όσον αφορά το σχή-

γυαλιών ηλίου γίνεται αρκετά εύκο-

πράσινο ή κίτρινο. Τα χρώματα αυτά

μα των γυαλιών, οι πολωτικοί φακοί

λη. Εκτός από το σχήμα των γυαλιών

είναι πλέον στη μόδα και μπορούν να

μπορούν να εφαρμοστούν σε όλους

που είναι σημαντικό να ταιριάζει στο

συνδυαστούν εύκολα με όλα τα καλο-

τους σκελετούς. Το μόνο που χρει-

πρόσωπο σου, είναι εξίσου απαραίτη-

καιρινά σου outfit!

άζεται να κάνεις είναι να επιλέξεις

τη η κατάλληλη επιλογή χρωμάτων.

το κατάλληλο σχήμα γυαλιών που

Το χρώμα είναι αυτό που ταιριάζει

ταιριάζει στο πρόσωπό σου και να

με τα ρούχα σου και προσθέτει πά-

σκεφτείς αν είναι ο ιδανικός για τις

ντα κάτι παραπάνω στο στιλ σου. Οι

δραστηριότητές σου.

άντρες τις περισσότερες φορές αγο-

100 SER-FREE

σε

ράζουν σκουρόχρωμους σκελετούς,

Μεραρχίας 30, Σέρρες | Τ. 23210 99915 store.kapetanis.com

101

fashion

102 SER-FREE

fashion

103

fashion

104 SER-FREE

fashion

105

fashion

106 SER-FREE

fashion

107

fashion

108 SER-FREE

fashion

109

fashion

110 SER-FREE

111

112 SER-FREE

113

114 SER-FREE

115