Rękodzieło w edukacji

Page 1

Rękodzieło w edukacji

E-PRZEWODNIK

Spis treści

RĘKODZIEŁO W EDUKACJI Wstęp. Czym jest dziś rękodzieło dla młodzieży 3 jak praktycznie wdrażać metody rękodzielnicze w edukacji? 17 Rękodzieło jako narzedzie edukacyjne 7 Dobre praktyki Handmade in Youth 25 Wartości rękodzielnicze 11 28 FUNDACJA SEMPER ART
Baza wiedzy 2

Czym jest dziś rękodzieło dla młodzieży

Rękodzieło to sztuka tworzenia rzeczy za pomocą naszych rąk. Jego nauka poprzez zabawę ma ogromny wpływ na uczniów. Pomaga w ogólnym rozwoju mózgu u dzieci, co jest istotnym czynnikiem dla dorastającego dziecka. Dzieci na ogół nie mają silnego słownictwa. Jednak sztuka i rzemiosło mogą pomóc im wyrazić swoje uczucia i emocje we właściwy sposób. Dzięki temu możemy lepiej zrozumieć zdrowie psychiczne dziecka i komunikować się z nim.

Rękodzieło pomaga w rozwijaniu świadomości funkcji wzrokowych i estetyki wśród dzieci, które są elementami ich ogól j

Odpowiednio prowadzona nauka technik rękodzi atrakcyjna, ale pomaga także młodym odbiorcom w nauce podejmowania własnych decyzji (brak takiej umiejętności staje się coraz większym problemem dla wielu dorosłych), trenuje zarówno ręce, sprawność manualną jak i umysł, zachęca do pomysłowości, wyrabia gust artystyczny, poczucie estetyki. Może też promować ponowne użycie materiałów, w zgodzie z troską o planetę i jej zasoby.

FUNDACJA SEMPER ART
RĘKODZIEŁO W EDUKACJI 3
WSTĘP

Rękodzieło wyzwala również kreatywność i wyobraźnię wśród młodych ludzi. W ostatnich latach wiele mówi się o tym, że nowym pokoleniom brakuje kreatywności, ponieważ większość czasu spędzają z urządzeniami i gadżetami elektronicznymi. Dlatego naszym obowiązkiem jako rodziców, nauczycieli, edukatorów i organizacji pozarządowych podejmujących tę tematykę, jest podkreślanie znaczenia rzemiosła w edukacji i kierowanie uczniów na właściwą drogę.

Rękodzieło dla młodzieży dzisiaj to dynamiczne i różnorodne środowisko, które daje im możliwość rozwijania swojej kreatywności, zdobywania nowych umiejętności i eksperymentowania z różnymi technikami i materiałami. To także doskonały sposób na relaks, wyrażanie siebie i budowanie poczucia własnej wartości, tak przydatnymi w dorosłym życiu.

Nauka wielu dziedzin i technik rękodzielniczych to powolna praca. Wymaga cierpliwości, koncentracji, a nie mniej ważnej praktyki. Praca dłońmi nadaje również rytm i tempo, które powinny być być odpowiednie, wyważone i stabilne. Takie zajęcie może zapewnić dzieciom i młodzieży antidotum na szybko rozwijający się świat błyskawicznego i niekończącego się zalewu informacji, rozrywki, i mediów społecznościowych. Spowolnienie i skupienie się na dotykowych wrażeniach związanych z pracą rękodzielniczą przynosi więc korzyści dla zdrowia psychicznego.

FUNDACJA SEMPER ART RĘKODZIEŁO W EDUKACJI 4 WSTĘP

Stworzenie zaś namacalnego produktu własnymi rękami zwiększa pewność siebie i poczucie własnej wartości. Ponadto praca z tradycyjnym rękodziełem podnosi świadomość kwestii zrównoważonego rozwoju. Jak powstają przedmioty, których używamy na co dzień? Z jakich materiałów są wykonane? Czy możemy je naprawić, jeśli się zepsują lub rozerwą? Czy można im nadać nową formę i sposób wykorzystania? Czy możemy stworzyć własne?

W ten sposób zapewnienie dzieciom i młodzieży możliwości uprawiania rzemiosła jest w rzeczywistości zgodne z Celami Zrównoważonego Rozwoju ONZ nr. 3: „Zapewnij zdrowe życie i promuj dobre samopoczucie dla wszystkich w każdym wieku” oraz 12: „Zapewnienie wzorców zrównoważonej konsumpcji i produkcji”.

Należy także pamiętać, że współczesne techniki rękodzielnicze, to już nie tylko druty, szydełko, ceramika, haft, tkactwo, makrama itp., ale także soutache, beading, bunching, chainmaille, decoupage, filcowanie, kanzashi, scrapbooking, patchwork, quiling, recycling art/upcykling art, wire-wrapping, woodworking, big knitting, art clay, miniatury, zabawkarstwo, batik, shibori, cartonagge itd.

Wiele technik obecnych jest na polskim rynku od kilku czy kilkunastu lat i wciąż przybywa nowych.

FUNDACJA SEMPER ART RĘKODZIEŁO W EDUKACJI 5 WSTĘP

WSTĘP

Współczesne rękodzieło ma dla młodzieży obecnie wiele różnych znaczeń i form. W zależności od zainteresowań, umiejętności i preferencji młodzieży, może ono przybierać różne kształty i wykorzystywać różne techniki. Oto kilka aspektów, które charakteryzują jego rolę dla młodzieży w obecnym świecie:

SAMODZIELNOŚĆ I WYRAŻANIE SIEBIE

Młodzież często korzysta z rękodzieła jako sposobu na wyrażanie swojej indywidualności i tworzenie rzeczy, które są zgodne z ich własnym stylem. Mogą projektować i tworzyć unikalne przedmioty, które odzwierciedlają ich osobowość i zainteresowania.

RECYKLING I ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ

Coraz częściej młodzież angażuje się w rękodzieło, które wykorzystuje materiały z odzysku lub promuje zrównoważony rozwój. Mogą tworzyć przedmioty z recyklingu, takie jak biżuteria z plastikowych butelek czy torby z odpadów tekstylnych.

NOWOCZESNE TECHNOLOGIE I WSPÓŁCZESNE NARZĘDZIA

Wraz z postępem technologicznym, młodzież może korzystać z różnych narzędzi i programów do projektowania i tworzenia. Mogą używać drukarek 3D, ploterów tnących czy programów do projektowania grafiki komputerowej.

DIY(ZRÓB TO SAM)

Rękodzieło dla młodzieży często wiąże się z ideą DIY, czyli zrób to sam. Młodzież może być zainteresowana tworzeniem przedmiotów, które normalnie bylibyśmy skłonni kupić w sklepie. Mogą to być ubrania, elementy wystroju wnętrz, biżuteria, czy prezenty dla bliskich.

TWÓRCZE WYZWANIA I TRENDY

Młodzież często podąża za trendami w rękodziele i bierze udział w różnych wyzwaniach (bardzo popularne na Facebooku i Instagramie).

Mogą inspirować się influencerami i youtuberami, którzy dzielą się swoimi pomysłami i technikami.

FUNDACJA SEMPER ART RĘKODZIEŁO W EDUKACJI 6

Rzemiosło jako narzędzie edukacyjne

Znaczenie rzemiosła w edukacji jest w obecnych czasach większe niż kiedykolwiek, ponieważ dzieci i młodzież nie tylko się uczą, ale dzięki rozwojowi nowych technologii i dostępności do informacji, stają się również bardziej innowacyjne.

Rękodzieło i różne formy sztuki/nowoczesnego rzemiosła artystycznego powinny być obecne w szkolnym programie nauczania, aby zapewnić uczniom podstawową choćby wiedzę o możliwościach, jakie stwarzają, wpływając pozytywnie na rozwój młodego człowieka. Jednak znaczenie rzemiosła w edukacji jest w naszym społeczeństwie przeważnie niedoceniane Najwyższy już czas, abyśmy zaczęli nadawać rękodziełu należyte znaczenie, ponieważ wydobywa ukryte talenty wśród młodzieży, stymuluje rozwój, doskonali umiejętności, łączy wiedzę teoretyczną z praktyką

Jeśli znaczenie rzemiosła w edukacji zostanie odpowiednio uwzględnione w programie nauczania, może ono wnieść wiele wartości dodanych w życie młodego człowieka. Rzemiosło to nie tylko rozrywka, hobby i sposób spędzenia wolnego czasu. Odgrywa ono także kluczową rolę we wczesnym rozwoju i edukacji dzieci

Obecny system edukacji kładzie większy nacisk na naukę, zaniedbując rzemiosło, rękodzieło i inne formy zajęć manualnych. Wynika to z czystego zaniedbania wkładu rękodzieła w życie ucznia Jakie stanowi zatem znaczenie w edukacji i dlaczego wskazane jest wdrażanie go od samego początku?

Należy tu pamiętać, że nie możemy rozgraniczyć funkcjonowania rękodzieła w życiu młodzieży, bez uwzględnienia go w życiu dziecka A przecież zajęcia manualne są kluczowym elementem rozwoju dziecka, także społecznego. Zajęcia manualne połączone z zabawą w grupie podkreślają zdolności komunikacyjne, zachęca do poznawania pomysłów innych dzieci, próbowania nowych rzeczy.

Pomaga w wyjściu ze swojej strefy komfortu dzieciom nieśmiałym, odkrywa ich możliwości, talenty, lub przeciwnie –pokazuje kwestie do przepracowania z dzieckiem. Tworzenie rękodzieła obejmuje ciągły ruch rąk do trzymania i formowania różnych materiałów Ta ciągła aktywność pomaga w rozwoju i wzmacnianiu mięśni oraz wspiera zdolności motoryczne Koordynacja na linii ręka-oko, w trakcie takich zajęć bardzo się usprawnia

I
ROZDZIAŁ
FUNDACJA SEMPER ART RĘKODZIEŁO W EDUKACJI 7

RZEMIOSŁO JAKO NARZĘDZIE EDUKACYJNE

Źródło:MagdalenaRutkowska-Art

Malowanie, rysowanie, lepienie i rzeźbienie nie tylko poprawiają wiedzę dziecka na temat relacji przestrzennych, ale także pomagają w rozwijaniu jego umiejętności wizualnych Gdy wykonują rękodzieło, używając różnych przedmiotów i materiałów, które są cienkie lub grube, miękkie i plastyczne, lub twarde, na gładkich, porowatych lub szorstkich powierzchniach, lepiej rozumieją koncepcje rozmiaru, kształtu, odległości i różnic w fakturze I takiej wiedzy nie nabędą bez zajęć praktycznych.

Rzemiosło, rękodzieło i sztuka łączą ze sobą ludzi z różnych części świata Może sprzyjać ciekawym kontaktom, przyjaźniom, łączyć podobnie myślących młodych ludzi, a przyszłości rozwijać współprace różnego rodzaju, od aktywizacji działań i przedsięwzięć społecznych, poprzez organizacje pozarządowe, międzynarodowe projekty, kooperatywy, spotkania, zloty, plebiscyty, konkursy itd

Źródło:NadRanemMalowane

Sztuka, rękodzieło i rzemiosło są też powszechnie znane ze swoich terapeutycznych i uspokajających efektów (artterapia, malowanie intuicyjne, lepienie itp )

Zajęcia z rękodzieła i sztuki pomagają zaszczepić wśród uczniów poczucie dumy z własnych osiągnięć, zwiększając w ten sposób ich pewność siebie Dziecko wyrabia w sobie pomysłowość i kreatywność, bo zanim wykona dany przedmiot, musi go zaprojektować, wymyśleć, a potem niejednokrotnie poprawić, ulepszyć, przemodelować itp.

Źródło:KokoNove

Źródło: GAIACeramika

W trakcie przygotowań, organizacji oraz trwania projektów rękodzielniczych z ramienia Erasmus plus, organizowanych przez naszą fundację Semper Art, mieliśmy wiele okazji do rozmów z nauczycielami, edukatorami, liderami organizacji podejmujących tematykę rękodzielniczą, twórcami kursów i tutoriali, influencerami Dyskutowaliśmy z nimi na różne tematy w obszarze naszych działań, w tym m.in.: o współczesnym definiowaniu rękodzieła i rzemiosła oraz tym, gdzie biegnie między nimi granica, o tym jakie przesłanki oraz czynniki kulturowe i społeczne są podstawą w edukacji rzemieślniczej, a jakie czynniki jej zagrażają, jaka przyszłość ją czeka. Jakie korzyści zapewnić może rozwój kierunków rzemiosła i rękodzieła, jak wpływać może on na rozwój społeczny i indywidualny

FUNDACJA SEMPER ART RĘKODZIEŁO W EDUKACJI 8

RZEMIOSŁO JAKO NARZĘDZIE EDUKACYJNE

Nasi rozmówcy byli zgodni w kluczowym aspekcie- należy włączyć te kierunki w kompleksowy system nauczania, szkolić nauczycieli i wykorzystywać możliwości które dają kierunki manualne także biorąc pod uwagę trudną młodzież, Domy Dziecka, Szkoły Specjalne, Zakłady Poprawcze, Ośrodki Młodzieżowe zajmujące się terapią itp.

Zauważalne jest także, nie tylko w naszym kraju, że koncentracja w nauce skupiona głównie na technologiach, mających pomagać procesom przemysłowym i wzrostu gospodarczego, nie zaś na dbaniu o prawidłowy rozwój młodego pokolenia w zakresie rozwijania w nim pasji rękodzielniczych/rzemieślniczych czy artystycznych.

Ellen Dissanayake, amerykańska pisarka i badaczka zajmująca się antropologiczną eksploracją sztuki i kultury, związana z University of Washington, w swoim artykule „The Pleasure of Meaning and Making” Ellen Dissanayake pisze, że „tworzenie rzeczy” jest podstawową potrzebą człowieka.

Pojawia się jednak bardzo istotna kwestia, dotycząca planów w temacie promocji rękodzieła jako narzędzia edukacyjnego w szkołach. Rękodzieło, rzemiosło i sztuka są bowiem tematami pokrewnymi, które mogą się ze sobą zazębiać Stare definicje nie wyczerpują już obecnego postrzegania tych dziedzin, które niezwykle szybko się rozwijają poprzez nowe techniki, kierunki, materiały do pracy, a nawet sposób przekazu (social media).

Kierunki te wymagają więc szerokiej analizy, debaty, odejścia od stereotypowego często ich postrzegania i nadania im nowego w wielu przypadkach znaczenia. Np rzemiosło, dawniej stanowiące wytwory głównie użytkowe, dziś przybiera formę często artystyczną, zaś rękodzieło to niejednokrotnie także sztuka.

Bardzo częsty jest pogląd, iż rękodzieło i rzemiosło są wyuczalne, zaś talent niezbędny artyście przychodzi z nim na świat Czy jest to prawdą? Odpowiedź wcale nie jest prosta. Bowiem takie stwierdzenie może być prawdziwe, jednak wcale nie musi.

Źródło:WarsztartMeble

Źródło:PlootyAnnaGałczyniak

Źródło:MagdalenaRutkowska-Art

Źródło:NadRanemMalowane

FUNDACJA SEMPER ART RĘKODZIEŁO W EDUKACJI 9

RZEMIOSŁO JAKO NARZĘDZIE EDUKACYJNE

Od artystów bowiem często wymaga się nienagannego rzemiosła, zaś dobry rękodzielnik/ rzemieślnik bywa nierzadko prawdziwym artystą. Obaj mogą być profesjonalistami w swoich dziedzinach –znać techniki, narzędzia, sposoby, całe zaplecze „techniczne”, bez którego przecież żaden talent nie pokazałby się światu.

A jak widzi te kwestie ustawodawca? Wedle polskiego prawodawstwa rzemiosłem jest zawodowe wykonywanie działalności gospodarczej przez osobę fizyczną, z udziałem kwalifikowanej pracy własnej, w imieniu własnym tej osoby i na jej rachunek Za artystę zaś uznaje się osobę, która tworzy dzieła będące przedmiotem prawa autorskiego

Ponadto, by móc nazywać się rzemieślnikiem, posiadać trzeba dyplom lub świadectwo ukończenia wyższej albo ponadgimnazjalnej szkoły o profilu technicznym bądź artystycznym, dyplom mistrza w zawodzie, lub świadectwo czeladnicze, czy też tytuł robotnika wykwalifikowanego w danym zawodzie

I tu jest problem, bowiem młodzi ludzie nie garną się do tak przestarzałych instytucji jak Izby Rzemieślnicze czy Cechy Są to bowiem byty działające od kilkudziesięciu lat tak samo, nie uwzględniające wielu czynników, rozwoju wielu kierunków i zmiany pomiędzy młodzieżą z lat 50 tych

Kolejną kwestią, która pojawiała się w dyskusjach dość często, była kwestia podejścia do kluczowej roli, jaką może spełniać rękodzieło w edukacji. Tu pojawiały się możliwości zastosowania go jako „spadek obejmujący dziedzictwo kulturowe i historyczne”, jako możliwość przyszłego zawodu, a coraz częściej jako połączenie go z możliwościami nowych technologii (nowoczesne wzornictwo, projektowanie, wykorzystanie materiałów i półfabrykatów niedostępnych kiedyś).

I choć wszyscy byli zgodni, że znaczenie rękodzielnictwa w edukacji wspomaga rozwój wielopłaszczyznowo, ma dużo plusów i zalet, daje też poczucie dumy, to dużo emocji wzbudzały rozmowy dotyczące samego nazewnictwa, czyli słów „rękodzieło” oraz „rzemiosło”.

Mają one bowiem często konotacje niekoniecznie „współczesne” Starszej młodzieży często kojarzyć się może z babcią dziergającą sweterek, czy dziadkiem strugającym coś z drewna.

Współpracujący z nami nauczyciele zwracali uwagę, że gdy prosili uczniów o wypisanie swoich skojarzeń z tymi słowami, pojawiały się słowa „skansen, kultura ludowa, starsze pokolenie, muzeum, druty, hobby”. Nie było też spójności w odróżnieniu rękodzieła od rzemiosła, a nawet od sztuki. Termin „rzemiosło” kojarzony był bardziej z umiejętnościami, zaś „rękodzieło” z przyjemnym hobby, wykonywaniem czegoś niewielkiego, przy czym to właśnie „rękodzieło” miało pozytywniejsze, bardziej wartościujące konotacje Zaś sformułowanie „zrobione/wykonane ręcznie” kojarzone było z czymś na lepszym poziomie wykonania, z dbałością i unikalnością

FUNDACJA SEMPER ART RĘKODZIEŁO W EDUKACJI 10
Źródło:GAIACeramika

Wartości rękodzielnicze

Wartości związane z rękodziełem mogą być różnorodne i zależą od indywidualnych preferencji i podejścia do twórczości. Oto kilka powszechnych wartości, które często są kojarzone z rękodziełem:

KREATYWNOŚĆ

Rękodzieło daje możliwość wyrażenia własnej kreatywności i tworzenia unikalnych przedmiotów Może to być ważne dla osób, które szukają sposobu na wyrażenie siebie i odkrycie swojego artystycznego potencjału. Rękodzielnik ma pełną kontrolę nad swoją twórczością Może eksperymentować z różnymi technikami, materiałami i stylami, tworząc unikalne i oryginalne przedmioty. Poprzez projektowanie i tworzenie własnych przedmiotów, młodzież uczy się myślenia kreatywnego, rozwijając swoje umiejętności projektowania i planowania.

UNIKALNOŚĆ

Rękodzieło często wiąże się z tworzeniem niepowtarzalnych przedmiotów w pojedynczych egzemplarzach To oznacza, że każdy produkt może mieć swoją własną historię i wartość, która odróżnia go od masowo produkowanych przedmiotów Może być sygnowany, podpisany lub spersonalizowany. W erze masowej produkcji i konsumpcji, coraz większa liczba ludzi docenia unikalne przedmioty, indywidualne i autentyczne, za których stworzeniem stoi człowiek a nie maszyna.

ROZDZIAŁ II FUNDACJA SEMPER ART RĘKODZIEŁO W EDUKACJI 11
Źródło:PasjąWyplatane

WARTOŚCI RĘKODZIELNICZE

PRECYZJA

Rękodzieło wymaga precyzji, cierpliwości i umiejętności manualnych. Może to być satysfakcjonujące dla osób, które cenią dokładność i staranność, starając się osiągnąć wysoką jakość i precyzję wykonania w swoich pracach Precyzja przekłada się na estetykę wykonywanych przedmiotów, wpływając na ostateczny wygląd produktu Precyzja ma również znaczenie dla funkcjonalności ręcznie wykonanych przedmiotów, bo nawet drobne błędy lub niedokładności mog wpływać na ich użytkowanie. Pomaga wię w tworzeniu wyrobów, które przetrwa długie lata

RÓŻNORODNOŚĆ

Rękodzielnictwo oferuje szeroki zakres możliwości i dziedzin do eksploracji Można wykonywać najróżniejsze jego techniki i dziedziny, łączyć je, wypróbowywać nowe

To daje szansę na odkrywanie nowych umiejętności i rozwijanie się w różnych obszarach Mogą to być m in druty, szydełko, ceramika, haft, tkactwo, makrama, soutache, beading, bunching, chainmaille, decoupage, filcowanie, kanzashi, scrapbooking, patchwork, kintsugi, quiling, recycling art/upcykling art, wire-wrapping, woodworking, big knitting, art clay, miniatury, zabawkarstwo, batik, shibori, cartonagge itp.

INDYWIDUALIZM

Rzemieślnictwo pozwala Ci wyrazić swoją indywidualność i osobowość poprzez tworzenie przedmiotów, które są całkowicie unikalne i odzwierciedlają własne pomysły i wizje tworzącego Może wyrażać emocje, uczucia czy marzenia Podkreślać je, dawać nimi określone przekazy odbiorcy.

FUNDACJA SEMPER ART RĘKODZIEŁO W EDUKACJI 12
Źródło:RękawlukrzeGosi-Pracowniaartystyczna Źródło:KokoNove Źródło:Błażej-coTypleciesz?

WARTOŚCI RĘKODZIELNICZE

ZRÓWNOWAŻONY STYL ŻYCIA

Rękodzieło może być częścią zrównoważonego stylu życia, ponieważ często opiera się na recyklingu, ponownym wykorzystywaniu i redukcji odpadów Tworzenie własnych przedmiotów może pomóc w ograniczeniu konsumpcjonizmu i promowaniu bardziej ekologicznych praktyk Coraz więcej młodych ludzi bowiem angażuje się w rękodzieło z wykorzystaniem materiałów z odzysku i promuje zrównoważony rozwój poprzez tworzenie przedmiotów ekologicznych, czy zero waste Trend promujący rękodzieło i rzemiosło wzmacnia lokalną i zrównoważoną produkcję, bowiem wraz z rosnącą świadomością ekologiczną i dążeniem do zrównoważonego rozwoju, coraz więcej osób zwraca uwagę na produkty handmade z miejscowych małych manufaktur i pracowni Taka produkcja może mieć mniejszy wpływ na środowisko, szczególnie jeśli wykorzystuje się materiały z odzysku lub naturalne surowce.

RADOŚĆ I SATYSFAKCJA

Tworzenie czegoś własnymi rękami może być bardzo satysfakcjonujące i przynosić dużą radość Proces twórczy może być relaksujący i dawać poczucie osiągnięcia i spełnienia. Można tworzyć coś, co jest zgodne z własnymi gustami, preferencjami i wartościami To proces ciągłego nauki i rozwoju, który może być bardzo inspirujący, ciekawy i pobudzający do rozwoju Praca manualna daje możliwość tworzenia czegoś fizycznego i widocznego

To zaspokaja potrzebę twórczego wyrażania się i daje satysfakcję z efektów własnej pracy.

FUNDACJA SEMPER ART RĘKODZIEŁO W EDUKACJI 13
Źródło:MagdalenaRutkowska-Art Źródło: RękawlukrzeGosi-Pracowniaartystyczna

WARTOŚCI RĘKODZIELNICZE

TRADYCJA I DZIEDZICTWO

Rękodzieło często ma głębokie korzenie w tradycji i kulturze. Może być sposobem na zachowanie i przekazywanie dziedzictwa rodzinnych technik i wzorców Wspiera zrozumienie spuścizny kultowej, nie tylko lokalnej. Rękodzieło może być również świetnym narzędziem edukacyjnym do poznawania i zrozumienia różnych kultur i tradycji.

SPOŁECZNOŚĆ I WSPÓLNOTA

Rękodzieło może łączyć ludzi i tworzyć społeczności, które dzielą wspólne zainteresowania i pasje Praktykowanie rękodzieła może być sposobem na nawiązywanie nowych znajomości i uczestnictwo w lokalnych grupach twórczych, inicjatywach o zasięgu ogólnokrajowym, czy też udział w projektach międzynarodowych, jak Erasmus plus. Praca manualna wykonywana w grupach, sprzyja rozwojowi umiejętności społecznych, takich jak współpraca, komunikacja i budowanie relacji. Wspólne tworzenie i dzielenie się wiedzą i doświadczeniem może prowadzić do więzi społecznych i wzajemnego wsparcia

PEWNOŚĆ SIEBIE

Wykonywanie różnych zadań manualnych i osiąganie sukcesów w pracy ręcznej może budować pewność siebie Widząc, że są w stanie stworzyć coś własnoręcznie i osiągnąć zamierzone efekty, rośnie poczucie własnej wartości i pewności siebie. Rękodzieło wiąże się z ręczną pracą i umiejętnościami, które są przekazywane często (np ginące zawody) z pokolenia na pokolenie. Ludzie doceniają trud, zaangażowanie i precyzję, które są wymagane do stworzenia rękodzielniczych przedmiotów

FUNDACJA SEMPER ART RĘKODZIEŁO W EDUKACJI 14
Źródło:Pasjąwyplatane Źródło:NadRanemMalowane

WARTOŚCI RĘKODZIELNICZE

ROZWÓJ UMIEJĘTNOŚCI

Rękodzielnictwo wymaga nauki, determinacji i doskonalenia umiejętności. Możesz stale poszerzać swoje horyzonty, ucząc się nowych technik, eksperymentując z różnymi materiałami i rozwijając swoje zdolności manualne Praca manualna pomaga w rozwijaniu precyzji, zręczności i koordynacji ruchowej. Wykonywanie różnych czynności manualnych, takich jak rysowanie, malowanie, szycie, lepienie czy budowanie, pozwala doskonalić umiejętności manualne i zdolności manipulacyjne. Podczas tworzenia projektów rękodzielniczych, młodzież często napotyka na różne wyzwania i problemy, które muszą rozwiązać. To rozwija umiejętności rozwiązywania problemów i elastycznego podejścia do rozwiązywania trudności

REDUKCJA STRESU

Praca manualna może działać relaksująco i odprężająco. Skupienie się na wykonywaniu zadań manualnych może pomóc w redukcji stresu i napięcia, dając uczucie odprężenia i zadowolenia. W erze cyfrowej, w której większość naszych działań odbywa się online, rękodzieło oferuje kompletność doświadczenia Wykonywanie pracy manualnej angażuje nasze zmysły i umożliwia nam fizyczne tworzenie i interakcję z materiałami. Jest to także świetne narzędzie do zarządzania emocjami Praca manualna może pomóc młodzieży w relaksacji, redukcji stresu i wyrażaniu swoich emocji w konstruktywny sposób

FUNDACJA SEMPER ART RĘKODZIEŁO W EDUKACJI 15
Źródło:WarsztartMeble Źródło:RękawlukrzeGosi-Pracowniaartystyczna Źródło:PlootyAnnaGałczyniak

WARTOŚCI RĘKODZIELNICZE

MOŻLIWOŚC ZAROBKU

Tworzenie rękodzieła może stać się z czasem źródłem dochodu Wytwarzanie unikalnych i wysokiej jakości przedmiotów może przyciągnąć klientów, którzy są gotowi płacić więcej za ręcznie wykonane produkty. Rękodzieło często jest uważane za formę sztuki, a ręcznie k d i b ć l i h i h ki

WSPARCIE GOSPODARKI

Rozwój rękodzielnictwa ma ogromny potencjał do tworzenia miejsc pracy, wzrostu lokalnej produkcji, promowania kultury i dziedzictwa, wspierania lokalnych przedsiębiorstw oraz rozwoju sektora edukacji. To wszystko przyczynia się do wzrostu gospodarczego i zrównoważonego rozwoju społeczności. Rękodzieło często opiera się na lokalnych zasobach i materiałach, co z kolei prowadzi do wzrostu lokalnej produkcji, a przez to do wzrostu lokalnej gospodarki, poprawy konkurencyjności i zatrudnienia W danych regionach przyciąga turystów i konsumentów, którzy są zainteresowani unikalnymi, ręcznie wykonanymi produktami związanymi z historią miejsca. To może prowadzić do rozwoju turystyki, wzrostu sprzedaży lokalnych wyrobów i generowania dochodu dla lokalnych społeczności Praktykowanie zawodów rękodzielniczych i rzemieślniczych prowadzi do powstania nowych miejsc pracy, zarówno dla samych twórców, jak i dla osób związanych z branżą, takich jak producenci i dostawcy materiałów, sprzedawcy detaliczni, nauczyciele i wielu innych Kursy, warsztaty i szkolenia związane z rękodziełem mogą przyciągać uczestników, którzy chcą nauczyć się nowych umiejętności i rozwinąć swoje talenty, rozwijając sektor edukacji i szkoleniowy

T
FUNDACJA SEMPER ART RĘKODZIEŁO W EDUKACJI 16

Jak praktycznie wdrażać metody rękodzielnicze w edukacji?

Wprowadzenie rękodzieła do szkoły może być realizowane poprzez specjalne lekcje, zajęcia pozalekcyjne, warsztaty czy projekty tematyczne Jest to doskonała okazja do rozwijania różnych umiejętności i talentów uczniów, a także promowania kreatywności i samodzielności

Wdrażanie metod rękodzielniczych w edukacji może zaś być ciekawym i angażującym doświadczeniem dla uczniów Oto kilka praktycznych sposobów, jak można to zrobić:

INTEGRACJA DZIEŁA Z PROGRAMEM NAUCZANIA

Zidentyfikuj obszary programu nauczania, w których można wprowadzić rękodzieło. Na przykład w matematyce można wykorzystać rękodzielnicze projekty do nauki geometrii, tworzenia modeli Rękodzieło może być ciekawym i interaktywnym narzędziem do zrozumienia abstrakcyjnych pojęć matematycznych poprzez praktyczne doświadczenia:

Uczniowie mogą tworzyć różne manipulacyjne materiały, takie jak klocki, układanki, liczydła czy figury geometryczne, aby lepiej zrozumieć pojęcia matematyczne Na przykład, tworzenie klocków o różnych kształtach i rozmiarach może pomóc w nauce geometrii i pomiarów

Uczniowie mogą projektować i tworzyć wykresy, diagramy czy tabele, aby analizować dane liczbowe i relacje matematyczne Mogą używać różnych materiałów, takich jak kolorowe kartki, kawałki papieru czy nici, aby wizualnie przedstawić dane

Uczniowie mogą tworzyć gry matematyczne, takie jak planszówki czy łamigłówki, aby ćwiczyć różne umiejętności matematyczne Tworzenie gier daje uczniom możliwość praktycznego stosowania pojęć matematycznych i rozwijania logicznego myślenia.

Uczniowie mogą konstruować modele geometryczne, takie jak bryły, wielościany czy symetrie, aby zobaczyć i zrozumieć ich właściwości. Tworzenie trójwymiarowych modeli może pomóc w nauce przestrzeni i relacji między różnymi kształtami.

Uczniowie mogą projektować i tworzyć różne wzory i sekwencje, aby ćwiczyć umiejętności matematyczne, takie jak rozpoznawanie wzorców, ciągi liczbowe czy sekwencje geometryczne.

III
ROZDZIAŁ
FUNDACJA SEMPER ART RĘKODZIEŁO W EDUKACJI 17

JAK PRAKTYCZNIE WDRAŻAĆ METODY RĘKODZIELNICZE W EDUKACJI?

Rękodzieło może być równie ciekawym i interaktywnym narzędziem do nauki języka polskiego. Może pomóc uczniom w rozwijaniu różnych umiejętności językowych, takich jak czytanie, pisanie, słuchanie i mówienie Oto kilka sposobów, jak je wykorzystać na lekcji języka polskiego:

Uczniowie mogą tworzyć własne książki i opowiadania, pisząc teksty, ilustrując je i wiążąc je razem. Mogą również tworzyć mini-teatrzyki lub komiksy, aby przedstawić swoje opowiadania w sposób wizualny

Uczniowie mogą projektować plakaty i ulotki, aby promować różne tematy związane z językiem polskim, takie jak czytanie, pisarstwo czy gramatyka Mogą używać różnych tekstów, obrazów i kolorów, aby przekazać swoje przesłanie.

Uczniowie mogą pisać listy i kartki do swoich kolegów, nauczycieli lub członków rodziny, aby praktykować umiejętność pisania i wyrażania swoich myśli. Mogą również dekorować te listy i kartki, aby nadać im bardziej osobisty charakter

Uczniowie mogą tworzyć różne rekwizyty, takie jak znaki, plakaty czy karty z pytaniami, aby pomóc w organizacji debat i dyskusji na lekcjach języka polskiego. Mogą również tworzyć scenariusze i role do odgrywania, aby lepiej zrozumieć i przedstawić różne punkty widzenia

Projektowanie gazetek szkolnych: Uczniowie mogą tworzyć gazetki szkolne, pisząc artykuły, wywiady, recenzje czy opowiadania Mogą również projektować układ gazetki, tworzyć tytuły i ilustracje, aby przyciągnąć uwagę czytelników.

Rękodzieło może być również wykorzystane na lekcjach fizyki, jako interaktywne narzędzie do eksperymentowania i zrozumienia różnych zjawisk fizycznych. Oto kilka sposobów:

Uczniowie mogą tworzyć modele fizyczne, które pomogą im lepiej zrozumieć różne zjawiska fizyczne. Na przykład, mogą tworzyć modele planet w układzie słonecznym, modele atomów czy modele układów elektrycznych. Tworzenie tych modeli może pomóc uczniom wizualizować i lepiej zrozumieć trudne pojęcia fizyczne

Konstruowanie prostych maszyn: Uczniowie mogą konstruować i eksperymentować z prostymi maszynami, takimi jak dźwignie, koła zębate czy proste układy hydrauliczne Tworzenie tych maszyn pozwoli uczniom zobaczyć, jak prawa fizyki działają w praktyce

Uczniowie mogą projektować i budować modele samochodów, które są napędzane różnymi formami energii, takimi jak energia słoneczna, energia kinetyczna czy energia magnetyczna Tworzenie tych modeli pozwoli uczniom eksperymentować z różnymi źródłami energii i zobaczyć, jak działają.

Uczniowie mogą tworzyć i przeprowadzać własne eksperymenty fizyczne, które wykorzystują rękodzielnicze materiały i narzędzia. Na przykład, mogą tworzyć własne wahadła, prostą rakietę na wodę czy model wirującego wirnika Tworzenie tych eksperymentów pozwoli uczniom na praktyczne doświadczenie różnych

zjawisk fizycznych i obserwację ich efektów

FUNDACJA SEMPER ART RĘKODZIEŁO W EDUKACJI 18

JAK PRAKTYCZNIE WDRAŻAĆ METODY RĘKODZIELNICZE W EDUKACJI?

Rękodzieło może być również wykorzystane na lekcjach przyrody jako interaktywne narzędzie do eksperymentowania, obserwacji i zrozumienia różnych zjawisk przyrodniczych Np w taki sposób:

Uczniowie mogą projektować i budować karmniki dla ptaków, aby obserwować różne gatunki ptaków, ich nawyki żywieniowe i migracje To pozwoli uczniom na lepsze zrozumienie ekologii i ochrony ptaków. Uczniowie mogą tworzyć herbaria, zbierając i susząc różne rośliny, aby poznać różnorodność flory i identyfikować gatunki. Można z takich zbiorów robić notesy, zielniki, a nawet biżuterię, zalewając suszone rośliny

żywicą

Uczniowie mogą tworzyć ekologiczne projekty, takie jak recyklingowe prace plastikowe, lasy w słoikach, biodegradowalne opakowania To pozwoli uczniom na zrozumienie problemów ekologicznych i poszukiwanie rozwiązań.

Rękodzieło może być również wykorzystane na lekcjach historii jako interaktywne narzędzie do eksploracji i zrozumienia różnych wydarzeń historycznych Oto kilka sposobów:

Uczniowie mogą tworzyć mapy historyczne, które przedstawiają ważne wydarzenia, szlaki handlowe czy imperia Mogą używać różnych materiałów, takich jak papier, drewno, masy modelarskie czy tkaniny, aby stworzyć mapy wizualnie atrakcyjne i interaktywne.

Uczniowie mogą konstruować modele historyczne, takie jak zamki, warownie czy starożytne miasta. Tworzenie tych modeli może pomóc uczniom wizualizować i lepiej zrozumieć różne okresy historyczne i ich architekturę Uczniowie mogą projektować i tworzyć kostiumy i rekwizyty, które odzwierciedlają różne okresy historyczne Mogą również odgrywać role historycznych postaci i odbywać scenki, aby lepiej zrozumieć ich życie i znaczenie.

Uczniowie mogą tworzyć gazetki historyczne, które przedstawiają najważniejsze wydarzenia, postacie czy trendy związane z danym okresem historycznym Mogą pisać artykuły, tworzyć ilustracje czy wywiady, aby lepiej zrozumieć i przekazać informacje historyczne.

FUNDACJA SEMPER ART RĘKODZIEŁO W EDUKACJI 19

JAK PRAKTYCZNIE WDRAŻAĆ METODY RĘKODZIELNICZE W EDUKACJI?

ORGANIZACJA WARSZTATÓW I PROJEKTÓW RĘKODZIELNICZYCH

Zorganizuj warsztaty i projekty, w których uczniowie będą mieli możliwość praktycznego stosowania umiejętności rękodzielniczych. Może to obejmować tworzenie przedmiotów z różnych materiałów, takich jak drewno, glina, masy modelarskie, tkaniny czy papier Takie przedsięwzięcia mogą być wspaniałym sposobem na rozwijanie kreatywności, umiejętności manualnych i współpracy uczniów Oto kilka wskazówek, jak zorganizować takie warsztaty i projekty:

Wybór tematu: Zdecyduj, jaki temat chciałbyś poruszyć na warsztatach rękodzielniczych Może to być związane z konkretnym przedmiotem, takim jak nauka przyrody, historia czy sztuka, lub może to być temat ogólny, tak jak tworzenie biżuterii czy dekorowanie przedmiotów.

Przygotowanie materiałów: Przygotuj wszystkie niezbędne materiały i narzędzia

Przygotowanie instrukcji: Przygotuj instrukcje krok po kroku dla każdego projektu, który będzie realizowany na warsztatach. To pomoże uczestnikom zrozumieć, jak wykonać poszczególne zadania i daje im punkt odniesienia, gdy pracują samodzielnie.

Organizacja prezentacji: Przygotuj krótką prezentację, w której przedstawisz uczestnikom informacje na temat rękodzieła, jego znaczenia i różnych technik. Możesz również pokazać przykłady gotowych projektów, aby zainspirować uczestników

Zachęta do współpracy: W przypadku większych projektów, zachęcaj uczestników do współpracy i dzielenia się swoimi pomysłami oraz umiejętnościami. To pomoże im nawiązać więzi, rozwijać umiejętność pracy zespołowej i wymieniać się wiedzą

Organizacja wystawy lub pokazu: Na zakończenie warsztatów zorganizuj wystawę lub pokaz, na którym uczestnicy

FUNDACJA SEMPER ART RĘKODZIEŁO W EDUKACJI 20
Źródło:GAIACeramika

JAK PRAKTYCZNIE WDRAŻAĆ METODY RĘKODZIELNICZE W EDUKACJI?

WYKORZYSTANIE TECHNOLOGII W RĘKODZIELE

Wykorzystanie technologii w rękodziele może otworzyć wiele nowych możliwości i umożliwić tworzenie bardziej nowoczesnych i zaawansowanych projektów. Oto kilka sposobów, w jakie technologia może być wykorzystana w rękodziele:

Projektowanie i tworzenie za pomocą komputera: Technologia komputerowa, takie jak programy do projektowania graficznego czy CAD, może być wykorzystana do tworzenia wzorów i projektów rękodzielniczych. Można stworzyć unikalne wzory, które potem można wydrukować na tkaninach, papierze czy innych materiałach.

Wycinanie laserowe: Wycinanie laserowe pozwala na precyzyjne i dokładne wycinanie różnych materiałów, takich jak sklejka, skóra czy akryl. Można użyć go do tworzenia skomplikowanych wzorów, liter, ozdób czy elementów dekoracyjnych

Druk 3D: Druk 3D umożliwia tworzenie trójwymiarowych obiektów z różnych materiałów, takich jak plastik czy metal Można go wykorzystać do tworzenia biżuterii, ozdób, modeli czy elementów dekoracyjnych.

Elektroniczne projekty DIY: Technologia mikrokontrolerów, takich jak Arduino czy Raspberry Pi, otwiera możliwości tworzenia interaktywnych projektów rękodzielniczych. Można stworzyć interaktywne dekoracje, ruchome dzieła sztuki czy nawet interaktywne zabawki

Programowalne materiały: Technologiczne materiały, takie jak tkaniny z wbudowanymi diodami LED czy elektroluminescencyjne farby, pozwalają na tworzenie projektów, które emitują światło Można je wykorzystać do tworzenia odzieży, akcesoriów czy dekoracji, które są dynamiczne i atrakcyjne wizualnie.

Aplikacje i interaktywne narzędzia: Istnieje wiele aplikacji i narzędzi online, które mogą pomóc w projektowaniu, planowaniu i organizowaniu projektów rękodzielniczych Mogą one pomóc w wyborze kolorów, wzorów czy narzędzi, a także udostępniać kreatywne pomysły i instrukcje.

Wykorzystanie technologii w rękodziele może wprowadzić nowe elementy i umożliwić tworzenie bardziej zaawansowanych projektów Jednocześnie warto pamiętać, że rękodzieło jest również odrębnym procesem twórczym, który angażuje umiejętności manualne i kreatywność.

Dlatego ważne jest znalezienie równowagi między tradycyjnymi technikami rękodzielniczymi a nowoczesnymi narzędziami technologicznymi

FUNDACJA SEMPER ART RĘKODZIEŁO W EDUKACJI 21

JAK PRAKTYCZNIE WDRAŻAĆ METODY RĘKODZIELNICZE W EDUKACJI?

WSPÓŁPRACA Z LOKALNYMI RZEMIEŚLNIKAMI, RĘKODZIELNIKAMI I TWÓRCAMI

Nawiąż współpracę z lokalnymi rzemieślnikami, którzy mogą prowadzić warsztaty dla uczniów To daje im możliwość nauki od profesjonalistów i poznania tradycyjnych technik rękodzielniczych. Współpraca z lokalnymi rzemieślnikami może być nie tylko inspirująca, ale również korzystna dla obu stron. Oto kilka sposobów, w jakie możesz nawiązać współpracę z lokalnymi twórcami:

Organizacja warsztatów: Poproś rzemieślników o prowadzenie warsztatów w swojej szkole lub miejscu pracy. Mogą oni nauczać uczniów różnych technik rzemieślniczych, w tym także tych zaliczanych do tzw ginących zawodów

Wystawy prac rękodzielników i rzemieślników: Zaproś lokalnych rzemieślników do wystawienia swoich prac w szkole, bibliotece lub innym miejscu publicznym. To nie tylko promuje ich twórczość, ale także daje uczniom i społeczności możliwość zobaczenia różnorodności i piękna rękodzieła.

Organizacja wspólnych projektów: Współpracuj z rzemieślnikami przy tworzeniu wspólnych projektów, takich jak dekorowanie przestrzeni publicznych czy tworzenie instalacji artystycznych. To nie tylko integruje społeczność, ale także pozwala na wymianę wiedzy i umiejętności Włącz w te działania młodzież.

Organizacja targów rękodzieła: Zorganizuj wraz z młodzieżą targi rękodzielnicze, z udziałem szkoły, organizacji pozarządowej, GOku, czy innej instytucji chętnej do współpracy, na których lokalni rzemieślnicy mogą sprzedawać swoje wyroby. To daje młodym ludziom możliwość poznania funkcjonowania takich marek w przestrzeni publicznej, zapoznania się z ofertą, możliwościami itp a społeczności pozwala na zakupienie unikalnych i lokalnie wykonanych przedmiotów.

Prowadzenie wywiadów i dokumentowanie pracy rękodzielników: Przeprowadzanie wywiadów, nagrań i spotkań z rękodzielnikami, aby poznać ich historie, techniki i inspiracje Można również dokumentować ich pracę poprzez zdjęcia, filmy czy teksty, aby promować ich twórczość i inspirować innych.

Prowadzenie wywiadów z rękodzielnikami przez młodzież może nie tylko dostarczyć cennych informacji i wiedzy, ale również pomóc uczniom rozwijać umiejętności komunikacyjne i badawcze

Współpraca z lokalnymi rzemieślnikami nie tylko umożliwia uczniom i społeczności poznanie różnorodności rękodzieła, ale także wspiera lokalną kulturę i gospodarkę

To również daje uczniom możliwość zobaczenia, jak wiele można osiągnąć dzięki umiejętnościom i pasji w rękodziele

FUNDACJA SEMPER ART RĘKODZIEŁO W EDUKACJI 22

JAK PRAKTYCZNIE WDRAŻAĆ METODY RĘKODZIELNICZE W EDUKACJI?

ORGANIZACJA PROJEKTÓW ZESPOŁOWYCH

Zachęcaj uczniów do pracy w grupach nad projektami rękodzielniczymi To promuje współpracę, komunikację i budowanie umiejętności społecznych. Projekty zespołowe mają wiele zalet, zarówno dla uczestników, jak i dla organizacji Oto kilka głównych zalet projektów zespołowych z udziałem młodzieży:

Wieloaspektowe podejście: Projekty zespołowe angażują uczestników o różnych umiejętnościach, talentach i perspektywach. To pozwala na wykorzystanie różnorodnych pomysłów i umiejętności, co prowadzi do bardziej kompleksowych i innowacyjnych rozwiązań.

Efektywność i wydajność: Praca zespołowa pozwala na podział zadań i odpowiedzialności, co zwiększa efektywność i wydajność pracy. Zespoły mogą skorzystać z różnych umiejętności członków, co prowadzi do lepszego wykonania zadań w krótszym czasie

Współpraca i komunikacja: Projekty zespołowe wymagają aktywnej współpracy i komunikacji między członkami zespołu Uczestnicy muszą uczyć się słuchać, wyrażać swoje pomysły i efektywnie komunikować się z innymi, co prowadzi do lepszej współpracy i rozwiązywania problemów

Wzajemne wsparcie i motywacja: Praca w zespole zapewnia uczestnikom wzajemne wsparcie i motywację Członkowie zespołu mogą wspierać się nawzajem, dzielić się wiedzą i doświadczeniem oraz motywować do osiągania wspólnych celów

Budowanie więzi społecznych: Projekty zespołowe tworzą okazję do budowania więzi społecznych. Uczestnicy mogą poznać się nawzajem, nawiązać nowe przyjaźnie i zbudować pozytywne relacje, które mogą trwać poza projektem

Budowanie umiejętności interpersonalnych: Projekty zespołowe pozwalają uczestnikom rozwijać umiejętności interpersonalne, takie jak zdolność do współpracy, empatia, rozwiązywanie konfliktów i budowanie relacji. Te umiejętności są niezwykle cenne zarówno w życiu zawodowym, jak i osobistym

Rozwój kreatywności: Praca w zespole stwarza atmosferę, w której uczestnicy mogą swobodnie dzielić się pomysłami i eksperymentować. To prowadzi do rozwoju kreatywności i innowacyjności, ponieważ różne perspektywy i pomysły mogą skłaniać do twórczego myślenia.

Współpraca i komunikacja: Projekty zespołowe wymagają współpracy i komunikacji między członkami zespołu

Młodzi ludzie muszą uczyć się słuchać i szanować opinie innych, rozwijać umiejętności komunikacyjne i efektywnie współpracować, co jest niezwykle ważne w przyszłym życiu zawodowym.

Projekty zespołowe mają wiele zalet, które przyczyniają się do rozwoju umiejętności interpersonalnych, efektywności w działaniu i umiejętności pracy w grupie.

FUNDACJA SEMPER ART RĘKODZIEŁO W EDUKACJI 23

JAK PRAKTYCZNIE WDRAŻAĆ METODY RĘKODZIELNICZE W EDUKACJI?

ROZWIJANIE PROCESÓW TWÓRCZYCH

Zachęcaj uczniów do refleksji nad swoim procesem twórczym. Zadawaj pytania, takie jak: Jakie wyzwania napotkali? Jakie decyzje podjęli? Czego się nauczyli? To pomaga im rozwijać umiejętność myślenia krytycznego. Rozwijanie procesów twórczych młodzieży jest niezwykle ważne, ponieważ umożliwia im wykorzystanie swojej wyobraźni, eksplorowanie nowych pomysłów i rozwiązywanie problemów w innowacyjny sposób. Oto kilka sposobów, jak można rozwijać procesy twórcze młodzieży:

Zachęta do eksperymentowania: Wspieraj młodzież w eksperymentowaniu z różnymi technikami, materiałami i stylami twórczymi. Daj im swobodę wyrażania siebie i odkrywania nowych sposobów tworzenia.

Stworzenie inspirującego środowiska: Stwórz środowisko, które inspiruje młodzież do twórczości. Może to być przestrzeń z różnymi narzędziami, materiałami i źródłami inspiracji, takimi jak książki, magazyny, filmy czy wystawy sztuki.

Zapewnienie różnorodnych wyzwań: Daj młodzieży różnorodne wyzwania twórcze, które wymagają wyjścia poza ich strefę komfortu. Może to być tworzenie z użyciem nietypowych materiałów, eksplorowanie nowych technik czy rozwiązywanie trudnych problemów projektowych

Wspieranie procesu, nie tylko wyniku: Skup się nie tylko na końcowym wyniku, ale również na samym procesie twórczym Zachęcaj do eksploracji, refleksji, testowania różnych rozwiązań i uczenia się na błędach.

Swoboda wyboru: Daj młodzieży swobodę wyboru w swoich projektach twórczych Pozwól im wybrać temat, materiały i techniki, które są dla nich interesujące i inspirujące.

Współpraca i wymiana: Zachęcaj do współpracy i wymiany pomysłów między młodzieżą. Organizuj warsztaty, projekty grupowe czy wystawy, które umożliwiają im współpracę, dzielenie się wiedzą i inspiracją.

Wsparcie i feedback: Zapewnij młodzieży wsparcie i feedback w ich procesie twórczym Bądź dostępny do udzielania porad, pomocy technicznej i konstruktywnej krytyki, która pozwoli im się rozwijać

Przestrzeń na refleksję: Daj młodzieży czas na refleksję nad swoim procesem twórczym Zachęcaj ich do zastanowienia się nad tym, co dobrze działało, co można poprawić i jakie lekcje wyciągnęli z danego projektu.

Rozwijanie procesów twórczych młodzieży wymaga otwartości, wsparcia i inspirującego środowiska. Pamiętaj, że każdy ma inny styl twórczy i tempo rozwoju, więc ważne jest, aby być elastycznym i dostosować się do indywidualnych potrzeb i preferencji młodzieży.

FUNDACJA SEMPER ART RĘKODZIEŁO W EDUKACJI 24

ROZDZIAŁ IV

Dobre praktyki w pracy z młodzieżą w obszarze rękodzielnictwa

Oto uniwersalne zasady do wykorzystania w pracy z młodzieżą podczas zajęć i warsztatów rękodzielniczych:

CELE I OCZEKIWANIA

Na początku szkolenia wyjaśnij uczestnikom cele i oczekiwania. Powiedz im, czego mogą się spodziewać i jakie umiejętności chcesz, aby zdobyli. jakie są szczegółowe rezultaty. Warsztaty tego rodzaju często skupiają się na rozwijaniu technicznych umiejętności w danej dziedzinie, aby ich uczestnicy mogli zdobywać nowe umiejętności, doskonalić swoje techniki i rozwijać się artystycznie. Służą także jako środek wyrażania emocji i komunikacji. Oczekuje się, że uczestnicy będą w stanie wyrazić swoje uczucia, myśli i doświadczenia poprzez swoje dzieła. Zajęcia te mogą również rozwijać umiejętności komunikacji werbalnej i niewerbalnej Ostateczne oczekiwania wobec warsztatów rękodzielniczych zależą od konkretnego programu, prowadzącego oraz od celów samych uczestników Ważne jest jednak, aby zajęcia artystyczne były inspirujące, rozwijające i dawały uczestnikom możliwość rozwoju w tworzeniu, zarówno technicznie, jak i emocjonalnie.

BEZPIECZNA ATMOSFERA

Źródło:Błażej-coTypleciesz?

FUNDACJA SEMPER ART RĘKODZIEŁO W EDUKACJI 25

DOBRE PRAKTYKI W PRACY Z MŁODZIEŻĄ W OBSZARZE RĘKODZIELNICTWA

JASNE INSTRUKCJE

Podczas szkolenia zapewnij uczestnikom jasne i zrozumiałe instrukcje dotyczące technik, narzędzi i materiałów. Wyjaśnij każdy etap procesu w sposób prosty i zrozumiały, aby uczestnicy mogli łatwo zrozumieć, jak wykonywać dane zadania Przygotuj wszystkie potrzebne materiały i narzędzia potrzebne do wykonania projektów Upewnij się, że masz odpowiednią ilość materiałów dla wszystkich uczestników. W zależności od rodzaju warsztatów, możesz przygotować kilka różnych projektów, które uczestnicy będą mogli wybrać Możesz również zachęcać ich do tworzenia własnych projektów i dawać im przestrzeń do kreatywności

POKAZ NA ŻYWO

Pokaż uczestnikom na żywo, jak pracować daną techniką. Przedstaw im przykłady i gotowe, wykonane wcześniej produkty, aby mogli zobaczyć, jak powinno wyglądać wykonanie danego zadania Objaśnij kolejność działań, zwróć uwagę na szczególnie ważne w danym przypadku kwestie, np. ostrość narzędzi, delikatność/kruchość materiału, używanie rękawiczek itp. Wyjaśnij, jak używać narzędzi, jak przygotować materiały i jak wykonywać podstawowe ruchy

CZAS NA PRAKTYKĘ

Zapewnij uczestnikom odpowiednią ilość czasu na praktykę. Pozwól im wykonywać poszczególne etapy pracy samodzielnie i rozwijać swoje umiejętności. Zachęcaj uczestników do eksperymentowania i wprowadzania własnych pomysłów do projektów Pomoże to rozwijać ich kreatywność i indywidualność Bądź jednak dostępny do udzielania pomocy, rady i odpowiedzi na pytania, które z pewnością się pojawią.

INDYWIDUALNE WSPRACIE

Udzielaj indywidualnego wsparcia uczestnikom, szczególnie tym, którzy potrzebują

Źródło:PlootyAnnaGałczyniak

FUNDACJA SEMPER ART RĘKODZIEŁO W EDUKACJI 26

DOBRE PRAKTYKI W PRACY Z MŁODZIEŻĄ

W OBSZARZE RĘKODZIELNICTWA

WSPÓŁPRACA I WYMIANA

Zachęcaj uczestników do współpracy i wymiany pomysłów. Organizuj ćwiczenia grupowe, w których mogą pracować razem i dzielić się swoimi doświadczeniami i zadaniami. To pozwala im uczyć się i inspirować od siebie nawzajem, a także budować pozytywne relacje z pozostałymi członkami warsztatów Współpraca i wymiana są bardziej owocne, gdy jesteśmy otwarci na różnorodność, cenimy i szanujemy różnice w perspektywach, umiejętnościach i doświadczeniach innych osób. Różnorodność może przynieść nowe pomysły i innowacyjne rozwiązania

CZAS NA REFLEKSJĘ

Po zakończeniu szkolenia daj uczestnikom czas na refleksję nad tym, czego się nauczyli i jak mogą wykorzystać zdobyte umiejętności w praktyce. Zachęcaj ich do zastanowienia się nad swoimi postępami i planowaniem dalszego rozwoju Bądź otwarty na feedback i konstruktywną krytykę Akceptuj opinie i sugestie młodzieży

WSPARCIE PO SZKOLENIU

Wsparcie po szkoleniu jest kluczowe dla utrwalenia nowo nabytych umiejętności i zapewnienia długotrwałego efektu Po zakończeniu szkolenia zapewnij więc uczestnikom możliwość kontynuacji wsparcia i rozwoju. Udostępnij materiały i zasoby, które mogą wykorzystać w swojej praktyce (prezentacje, notatki, spis materiałów, instrukcje czy podręczniki), które mogą służyć jako przypomnienie i odniesienie po zakończeniu szkolenia. Zachęcaj ich do utrzymywania kontaktu i dzielenia się swoimi kolejnymi projektami i postępami Możesz skontaktować się z uczestnikami po zakończeniu szkolenia, aby sprawdzić, jak przełożyli zdobytą wiedzę na praktykę. Możesz przeprowadzić krótką ankietę, telefoniczną rozmowę lub spotkanie, aby zebrać informacje zwrotne i odpowiedzieć na ewentualne pytania

BUDOWANIE POZYTYWNYCH RELACJI

Budowanie pozytywnych relacji – organizacja warsztatów czy szkoleń stwarza świetną okazję do nawiązywania i utrzymywania zdrowych relacji między rówieśnikami, nauczycielami, edukatorami i innymi dorosłymi Zadbaj, by osoba prowadząca zajęcia miała dobry kontakt z młodzieżą i umiała wzbudzić jej zaufanie Powinna być to osoba empatyczna i umiejąca zrozumieć perspektywę i potrzeby młodych ludzi, otwarta na ich doświadczenia, emocje i wyzwania. Taki edukator powinien umieć motywować i inspirować młodych ludzi do wykorzystywania swego twórczego potencjału, rozpoznawać ich talenty i pasje

Dobre praktyki na szkoleniach z rękodzieła pomagają uczestnikom w efektywnym uczeniu się i rozwijaniu swoich umiejętności. Uczestnictwo w takich zajęciach wyrabia również i rozwija wiele kompetencji społecznych i personalnych, jak gotowość do współpracy i przyjmowania odpowiedzialności za własne decyzje, umiejętność autoprezentacji, planowania. Ważne jest, aby być dostępny, wsparcie i elastycznym, dostosowując się do indywidualnych potrzeb i stylów uczenia się. Pamiętaj, że każda grupa młodzieży może mieć inne potrzeby i preferencje, więc ważne jest, aby dostosować się do nich i być elastycznym w swoich praktykach

FUNDACJA SEMPER ART RĘKODZIEŁO W EDUKACJI 27

Baza wiedzy

SEPMER ART

facebook.com/fundacja.semperart

10 000 +

GRUPY

W ramach akredytacji Erasmus+ budujemy społeczność młodych rękodzielników i edukatorów w tych krajach europejskich

Polska grupa oparta jest o grupę pod nazwą: Rękodzielnicze Rewolucje. Bank wiedzy, kreacja marki, współpraca Rękodzielnicze Rewolucje

Bank wiedzy, kreacja marki, współpraca (grupa) 5 000 + wraz z fanpage Rękodzielnicze Rewolucje, 23 000 +,

facebook.com/groups/796986107792565

facebook com/RekodzielniczeRewolucje

ART IN HAND

Polscy twórcy artystycznego rzemiosła i hand designu, 5 400 +, facebook.com/najlepszerekodziela

BEST ARTISTS FROM POLAND

facebook.com/groups/148978159122414

facebook.com/bestartistsfrompoland

FUNDACJA SEMPER ART RĘKODZIEŁO W EDUKACJI 28
ROZDZIAŁ V
Źródło: -Pasjąwyplatane Źródło:Błażej-coTypleciesz? Źródło:KokoNove

BAZA WIEDZY

ARTEFAKTY HANDMADEYOUTH COM

Torba górnicza (Czechy)

Śląsk morawski od dawna jest rejonem górniczym, a wydobycie węgla trwa tam do dziś. W dawnych czasach, górnicy swój prowiant zabierali ze sobą do pracy w materiałowych torbach Z biegiem czasu te ekologiczne opakowania zostały wyparte przez jednorazówki.

Szyjąc ten tradycyjny produkt możemy z łatwością przenieść się w czasie, kiedy ekologiczne opakowania były oczywistością W okres, w którym, życie było wolniejsze i ceniono inne wartości

Deszczowe drzewo (Łotwa)

W przeszłości Łotysze czcili elementy przyrody, w tym ziemię, wodę i powietrze Do stworzeni deszczowego drzewa – połączenia żywiołu ziemi dźwięku instrumentu, czyli żywiołu wody i powietrz używano łodygi rośliny Łotysze odprawiali rytuały n weselach i innych świątecznych tradycjach, takich ja przesilenie letnie i zimowe. Do odprawiania rytuałów używano różnych instrumentów muzycznych.

„Deszczowe drzewo” to instrument muzyczny którego poruszanie i obracanie wydaje dźwięki, któr brzmią jak krople deszczu, stąd jego nazwa Dźwię może być cichszy lub głośniejszy, w zależności o tego, czym jest wypełniony instrument. Drzew deszczowe jest wykorzystywane jako narzędzi podczas: medytacji, masaży, zabiegów po saunie, także w nastrojowych koncertach.

Konik mazurski (Polska)

Historia Konika nawiązuje do obrzędów wese Warmii i Mazurach, koń odgrywał w niej ważną rolę od początku swatów. Na d warmińskich i mazurskich wsiach tradycja k swat przyjeżdżał na pierwszą wizytę do dziew główką kapusty Zanim wszedł do chaty rumakowi odgryźć jej kawałek. Potem ten służył mu do rozpoczęcia rozmowy.

Dziś postać konika inspiruje twórców nada znaleźć figurki będące skarbonkami, w podarowuje się nowożeńcom pieniądze symbolika nasycona jest dobrą energią i wręc jaką roztacza od blisko trzech wieków.

FUNDACJA SEMPER ART RĘKODZIEŁO W EDUKACJI 29

BAZA WIEDZY

EDUKACJA HANDMADE

Jest to zestaw 10 gotowych lekcji dla edukatorów i osób prowadzących zajęcia z młodzieżą Lekcje zostały opracowane przez partnerów projektu „HANDMADE YOU(TH)” –partnerstwa strategicznego Erasmus+ organizacji rękodzielniczych z Polski, Łotwy i Czech. Celem projektu jest ratowanie rzemiosła, rękodzieła i ginących zawodów od zapomnienia. Lekcje to warsztaty rękodzielnicze, powiązane z tematami o wartościach i kulturze Każda lekcja to zamknięta całość, bazująca na metodach edukacji pozaformalnej i międzykulturowej. Niektóre z nich korzystają z metod edukacji międzypokoleniowej, ekologicznej i historycznej. Wszystkie lekcje są dostępne na otwartej licencji CC BY-SA 4.0. handmadeyouth com/edu/

WARSZTATY RĘKODZIELNICZE HANDMADE IN EDUCATION

Koniki “My colors - my culture”

https://drive.google.com/file/d/1crjI7-4cOLWRtZiQtTeEMTzknB4vqom7/view?

usp=sharing

Arkusze filcu w róznych kolorach (zależy od rozmiaru, jak ok 30x30 cm, to 40 sztuk już jest z zapasem jakby ktoś krzywo wyciął), 3 x nożyczki, mulina-duże opakowanie, np 100 sztuk, igły szerokie-20 sztuk, ew zapięcia brelokowe

Mini-makramy “Value chain”

https://drive.google.com/file/d/1-80H5JJZkpx6el0r4G3y-Gh0HcQzQjnO/view?

usp=sharing

Sznurek- 20 małych motków + 20 patyczków

Świece / zawieszki “Less waste DIY”

https://drive.google.com/file/d/1CRl8GY1_QwxWGqCyQpRuA43akjxeTQCu/view?

usp=sharing

Opakowanie wosku, knoty, palnik gazowy lub dostęp do kuchni, rondelek lub kilka, dodatki (olejki zapachowe, suszone kwiaty)

Kamienie storytelling in a creative way - “Story Stones”

https://drive.google.com/drive/u/2/folders/17xaW89PVjf3RX0KSCwnRJOjs30ovJPEI Mazaki Akrylowe 80 sztuk ??

RAINTREE “Musical sounds for mental well-being”

https://drive.google.com/file/d/13 HFSOBnchu9Nq3lZKp6XtYs7FrE6lYO/view?

usp=sharing

FUNDACJA SEMPER ART RĘKODZIEŁO W EDUKACJI 30

ZDJĘCIA AUTORÓW

Nad Ranem Malowane

https://www.facebook.com/ania.arte

Warsztart

https://www.facebook.com/warsztartmeble

Gaia - ceramika

https://www.facebook.com/ceramika.GAIA

Plooty Anna Gałczyniak

https://www.facebook.com/plooty

Magdalena Rutkowska - Art

https://www facebook com/magdalenarutkowska art

KokoNove

https://www facebook com/kokonovebizu

Ręka w Lukrze Gosi Pracownia artystyczna

https://www facebook com/margoartdeco

Błażej - co Ty pleciesz?

https://www.facebook.com/blazej.danielewicz.string.art/

Pasją Wyplatane

https://www facebook com/PasjaWyplatane

FUNDACJA SEMPER ART RĘKODZIEŁO W EDUKACJI 30

Dziękujemy!

Dziękujemy za przeczytanie naszego e-Przewodnika „Rękodzieło w edukacji”, mamy nadzieję, że zainspirowaliśmy Was do wykorzystania rękodzieła w procesach edukacyjnych.

Zapraszamy na stronę internetową oraz media społecznościowe Fundacji Semper Art po więcej!

sepmer.org.pl

Fundacja Semper Art

handmade.semper.art

Sfinansowane ze środków UE. Wyrażone poglądy i opinie są jedynie opiniami autora lub autorów i niekoniecznie odzwierciedlają poglądy i opinie Unii Europejskiej lub Europejskiej Agencji Wykonawczej ds. Edukacji i Kultury (EACEA). Unia Europejska ani EACEA nie ponoszą za nie odpowiedzialności

RĘKODZIEŁO W EDUKACJI
FUNDACJA SEMPER ART

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.