Partijen van Dana

Robert Krouwel - Dana

Tata Steel 2020

1.d4 Pf6 2.Pf3 c5 3.c3 d5 4.e3

Pc6 5.Ld3 Lg4 6.Pbd2 e5

Actief openingsspel van Dana!

7.dxe5 Pxe5 8.Le2 Pc6

Ruilen op f3 was ook niet slecht, maar zo houdt zwart de stukken op het bord.

9.0–0 Ld6 10.h3 Lf5 11.Lb5

Dit kost tijd. Het was beter om iets aan het sterke zwarte centrum te doen met 11.c4 of 11.b4, zodat wit ook een beetje ruimte krijgt.

11...0–0 12.Te1 Dd7 13.Lf1 Tfe8

14.Ph4 Tad8

Dana verliest geen tijd! Al haar stukken zijn nu mooi ontwikkeld.

De loper gaat eraf, maar zo houdt wit ook minder verdedigers over voor zijn koning.

15.Pxf5 Dxf5 16.Pf3 c4

Verhindert Ld3. Nu had wit 17.

Pd4 moeten proberen, bijvoorbeeld 17...De5 18.Pf3 en zwart heeft niet direct iets.

17.b4 Pe4 18.Dc2 Te6! 19.b5

Tg6! 20.Ph4

Het vierkant

Pascal Losekoot in het vierkant kan komen, dan is hij op tijd om de pion tegen te houden. Als zwart aan zet is, dan is hij dus op tijd, met wit aan zet niet!

Kan je met de koning de vijandelijke vrijpion tegenhouden? Om dat te bepalen, is het vierkant handig!

Verliest zwart nu materiaal...?

Nee!

20...Dxh3!

Wit gaf op. Door de matdreiging op h2 verliest hij zijn paard, en hij kan niets terugpakken op c6: 21.Pf3 Dxf3 22.bxc6 en nu bijvoorbeeld 22...Lh2+! 23.Kxh2

Dh5+ 24.Kg1 Th6, of 21.g3

Dxh4! 22.bxc6 Lxg3! en zwart wint in de aanval.

André Duijvesteijn -

Dana

Tata Steel 2020 liever mat dan dat ze zijn dame op c2 pakt. Daarbij heeft ze goed gezien dat de reddende zet f2-f4 wordt geblokkeerd door de loper op f3. Wit kan het mat nog precies twee zetten uitstellen:

22.h3 Dxh3 23.Dxf5 Dh2 mat!

Dana - Joaquin Aarts PJK-C weg te krijgen, maar dat verliest materiaal:

21...Td8 22.Pe7+ Kf8 23.Pc6

Txd7 24.Pxb8 Txb8

Met een dame en een pion voor een toren en een paard. Als zwart zich nu een beetje kan organiseren, kan het nog lastig worden. Dana blijft Joaquin bestoken met trucs:

25.Tc1 Tbd8 26.Lb6 Te8 27.Tc7

Tee7 28.Tc6 Le5 29.Le3 Te8

30.f4 Lf6 31.Txd6 Txd6 32.

Dxd6+ Kg7 33.e5 Lxh4 34.f5!

Pg3

34...gxf5? 35.Dh6+ verliest nog een paard. Maar nu kan wit haar e-pion vrij maken.

35.fxg6 fxg6 36.e6 Pf5 37.

Ld4+!

Weer krachtig gespeeld.

37...Lf6

Van 37...Pxd4 38.Dxd4+ Lf6 39. Da7+ Te7 40.Dxa6 wordt zwart ook treurig.

38.Dc6 Te7?! 39.Lc5

Dana heeft een soort Wolgagambiet gespeeld, dat is een pionoffer waarvoor zwart vaak actief spel op de damevleugel krijgt. Maar André heeft het wat aarzelend aangepakt, en Dana heeft de witte koning alweer op de korrel:

19...Pf3+! 20.gxf3 exf3 21.Lxf3

Le5

Als wit in deze Drakenvariant van het Siciliaans zo'n mooi paard krijgt op d5, kan zwart het meestal wel schudden. Wit kan het paard van d4 gewoon terugspelen, maar Dana speelt het veel actiever:

19.Tc7 Db8 20.Txd7 exd4 21.

Lxd4

En weer gaat het mis op h2! Dana zet haar tegenstander

De witte aanval is oersterk. Zwart probeert de toren van d7

Het was al afgelopen, maar nu heeft de toren ook geen goed veld meer. Zwart gaf het op.

Het vierkant van de witte vrijpion loopt van a3 naar het promotieveld a8 (6 velden), en dus ook 6 velden opzij. Als zwart

Een rubriek over het vierkant kan natuurlijk niet zonder de beroemde Retí-manoeuvre. In plaats van de meest bekende studie (wit: Kh8, pion c6, zwart: Ka6, pion h5, wit aan zet maakt remise) toon ik een andere stelling van Richard Retí.

1. Wit aan zet wint -+-mK-+-+ +-+-vL-+P+k+-+-+ +-+-+-+-+-+-+-+ +-+-+-+-+-+-+-+ +-+-+-+-

4. Wit aan zet -+-+-+-+ +p+-+-+p kzP-+-+-+ +-zPp+-+-+-zP-+-+ +P+-+-+K+-+-+-+ +-+-+-+-

Wit staat buiten het vierkant van de h-pion, kan hij nog iets bereiken?

Bij de opgaven moet je proberen gebruik te maken van het vierkant. Een veel gebruikt middel daarvoor is de doorbraak: een offer om met één pion naar de overkant te komen.

2. Wit aan zet wint -+-+-+-+ +-+-+-+-+-zP-mk-+ +-+K+-+-+-+-+-+ +-+-+-+-+-+-+-+ +-+-+-+-

5. Wit aan zet wint -+-+-+-+ +-+-+-+-+-+-+-+ +-+k+-+P -+l+-+-+ +-+-+-+-+-+-+N+ +-+K+-+-

De witte koning moet het tegen drie pionnen opnemen, en de witte vrijpion is al bijna ingerekend door de zwarte koning. Toch kan wit remise maken! Kijk maar: 1.Kg6 Kb6 2.Kxg7 f5 (rennen met de h-pion maakt geen verschil) 3.Kf6 f4 4.Ke5 f3 5.Kd6 f2 6.c7 f1D 7.c8D Df4+ 8.Kd5 en remise, als wit geen fouten maakt.

3. Zwart aan zet wint -+-+-+-+ +-+-+-+-+p+-+-+ zp-+k+pzp-+-+-+-zp +P+-mK-zPP -+P+-zP-+ +-+-+-+-

6. Wit aan zet wint -+-+-+-+ zpp+-+-+-+-zp-+-+ zPPzPk+p+-+-+-zP-zp +K+-+-+-+-+-zP-+ +-+-+-+- staat wit in het vierkant. mat. Na 4...Ka5

4) 1.Kb2 Het lijkt zinloos om te proberen de h-pion te -stop pen. 1...h5 4.Kc3 h4 5.Kb4!! Wit gaat helemaal niet voor de h-pion, maar voor mat! 5...

3) 1...g4! 2.gxh4 gxh3 3.Kf3 f4! 4.h5 Ke5 en wit is in zetdwang, hij zal een keer het vierkant van de h-pion moeten verlaten.

2) 1.Kc6 wint, maar niet 1.d7 Ke7 2.Kc6 Kd8 3.Kd6 pat.

1) 1.Lc5 en de zwarte koning moet uit het vierkant: wit promoveert.

Oplossingen

Het coronavirus trof ook het FIDE Grand Prix toernooi voor vrouwen dat in maart in Lausanne werd gehouden. De Chinese grootmeester Zhao Xue mocht niet vanuit China naar Europa reizen en werd vervangen door Zhansaya Abdumalik. Laatstgenoemde kennen we in Nederland vanuit haar match afgelopen jaar tegen Timman in Hoogeveen (zie het decembernummer van SchaakMagazine). De (Chinese) wereldkampioen kon wel gewoon meedoen in Lausanne, omdat ze al lang niet meer in China was geweest. Ju Wenjun scoorde slecht, wat niet vreemd was na de inspannende WK-match tegen Goryachkina. Na 7 ronden had ze eenmaal verloren en zesmaal remise gespeeld. In ronde 8 zat het echter eindelijk eens mee. Neemt u net als de wereldkampioen de kansen waar?

Kashlinskaya – Ju Lausanne 2020

1.d4 Pf6 2.c4 e6 3.Pf3 d5 4.Pc3

Lb4

De Ragozin variant van het Damegambiet werd in Nederland tientallen jaren geleden al consequent door Genna Sosonko gespeeld. Daarmee was hij zijn tijd ver vooruit want inmiddels spelen alle wereldtoppers deze opening, en bovendien is het ook een van de favoriete openingen van AlphaZero.

5.Da4+

Wit dwingt zwart om het paard voor zijn c-pion te ontwikkelen. Andere belangrijke mogelijkheden zijn 5.Lg5 h6, of eerst ruilen op d5 5.cxd5 exd5 en dan 6.Lg5. Wit kan naar het Nimzo-Indisch overschakelen met 5.e3 0–0 6.Ld3. 5...Pc6 6.e3 0–0 7.Ld2

Dit is de meest gespeelde zet, maar recent speelt wit ook graag meteen 7.Dc2 om na 7...dxc4 (pas na 7...Te8 speelt wit dan wel 8. Ld2) 8.Lxc4 Ld6 9.0–0 de zet Ld2 mogelijk uit te sparen. 7...dxc4

Dit slaan lijkt misschien een concessie (zelfs nog zonder dat wit zijn koningsloper heeft ontwikkeld), maar is heel gebruikelijk in de Ragozin. Zwart heeft een specifieke hergroepering in gedachten.

8.Lxc4 Ld6

Dit was de bedoeling - de loper heeft zijn werk op b4 gedaan.

9.Dc2

We zitten in een normale, theoretische stelling kort op de overgang tussen de opening en het middenspel. Alhoewel de openingsfase in het moderne schaak op topniveau uiteraard niet meer los gezien kan worden van het middenspel. Wat is het zwarte plan? r+lwq-trk+ zppzp-+pzpp -+nvlpsn-+ +-+-+-+-+LzP-+-+ +-sN-zPN+PzPQvL-zPPzP tR-+-mK-+R

Oplossingen

De Lezer heeft Zwart

De Schaakclub Haren organiseert jaarlijks het Basisschoolkampioenschap Schaken van Haren. Dit jaar werd het toernooi gehouden op 8 februari. Winnaar van het toernooi waar 30 kinderen aan meededen werd de Sint Nicolaasschool.

Van september 2019 tot en met februari 2020 werden er verschillende knock-out snelschaakmatches tussen wereldtoppers

-+r+-+-+ wq-+-+p+k -+-zp-snpzp +-+-+-+pzP-+PzPnzP +-+-+N+-zP-+Q+P+ tR-+-tR-+K

1. Wit is aan zet

2. Zwart is aan zet op chess.com gespeeld. In de finale versloeg Hikaru Nakamura met 19,5-14,5 Wesley So. Het deelnemersveld was uitermate

3.

-+-+rvlk+ +-+-+pwq-+-zp-+nzp +p+-+-+rzP-zp-+-+ +Q+P+-zPN -+-+-+LzP +-tR-+RmK-

-+-+-tr-+ +-sNP+-+p p+-+-+pmk +-+-+-zp-+P+-wqn+ +P+-+-+P PwQ-+-zP-+ +-+R+-mK- zet

Wit is aan zet sterk bezet: Anish Giri, Ding Liren, Levon Aronian en Maxime Vachier-Lagrave om enkele te noemen.

-+-tr-+k+ zp-+-tRp+p -+-+-+p+ +-+q+-+P+-vl-+-+ vL-+-+QzP-+-+-zPKzP +-+-+-+-

-+-+Q+-+ +-+-+pmk-+-+-+pzp +P+-vl-+-+-sNq+-+ +-+-tr-zPP -+-+-zP-+ tR-+-+-mK-

8. Wit is

Ik stoomde door naar 4,5 uit 5 en moest toen tegen Edwin van Haastert die ondanks dat hij niet fit was (hij trok zich na ronde 7 wegens ziekte terug) met 3 uit 5 was begonnen.

Van Haastert –Reinderman

-tr-+k+-tr

Reinderman wint Batavia Toernooi

Na een afwezigheid van vier jaar deed ik afgelopen februari weer mee aan het Batavia Schaaktoernooi in het gelijknamige café in Amsterdam. Het is een toernooi dat me goed ligt en ik wist het te winnen met een score van 7,5 uit 9, een punt voor de Poolse grootmeester Tomasz Warakomski. Dat had best anders kunnen lopen: een aantal keren kwam ik goed weg en met wat minder geluk had ik zomaar op 50% kunnen eindigen. Vanuit die optiek had Nico Zwirs (4,5 uit 9) het toernooi best kunnen winnen als hij al zijn kansen had benut…

Het Bataviatoernooi wordt enerzijds georganiseerd om (jonge) spelers de kans te geven om normen te scoren, anderzijds om een toernooi met mooie en spannende partijen te hebben. De organisatie ziet dus graag vechtschaak en had daarom (ook omdat het experiment van vorig jaar met snelschaken voor de gewone partij niet zo beviel) de regel ingevoerd dat remise aanbieden slechts in dode remi- sestellingen is toegestaan. Die regel is vast een blijvertje, want het beoogde effect werd bereikt: slechts elf remises in het hele toernooi! Ik vond het zelf wel prettig om niet afgeleid te worden door de vraag ‘doorspelen of niet’ en dat geluid hoorde ik ook van andere deelnemers.

In de eerste ronde ‘profiteerde’ ik van deze regel door op Magnusiaanse wijze te winnen.

+-+-snp+p pwq-zp-+-+ +p+Pzpp+-+-+-+-+

+-+-zP-zPPzPPwQ-+LzP tR-+-+RmK-

Admiraal –Reinderman -+-+-+-+

+-mk-+-wqp -+lzpp+p+ +-zp-+-+-+-+-+-+ +P+L+-+P -+PzP-+P+ +-+-+Q+K

De computer geeft hier 0.00, maar de zwarte stukken (inclusief koning) staan iets beter dus ik zag nog wel kansen, ook omdat Miguoel in tijdnood was.

34.Le2 Kb6 35.Lf3 Df6 36.

Dd3?

Na 36.De2 of 36.Dd1 is er weinig aan de hand.

36...Da1+ 37.Kh2 De5+ 38.g3

Lxf3 39.Dxf3 De1!

Dwingt de witte dame in een passieve positie.

40.Dd3 Df2+ 41.Kh1 d5

Wit kan nauwelijks bewegen en mijn plan was daarom om hem in zetdwang te brengen.

42.g4 g5 43.c3 h6

Nu moet wit een zet doen die hij liever niet doet.

44.b4 c4 45.Db1

45.Dc2 Dg3 en zwart raapt de koningsvleugel op.

45...Dxd2

-+-+-+-+ +-+-+-+-

-mk-+p+-zp

+-+p+-zp-

-zPp+-+P+

+-zP-+-+P

-+-wq-+-+

+Q+-+-+K

Pion gewonnen en de rest is een kwestie van techniek, waarbij het ook hielp dat Miguoel door opnieuw in tijdnood te komen niet optimaal verdedigde.

46.Da1 De3

De kenner herkent de structuren van een Sveshnikov. In deze stelling staat de zwarte koning niet per se veiliger op de koningsvleugel dan in het centrum en ik had dus niet een sterke behoefte om te gaan rokeren. Wel had ik enige haast om iets te ondernemen, want wit dreigt pion f5 op te gaan halen. De volgende zet is dus logisch.

18...h5 19.Lh3 Dc5 20.Tad1 h4

21.Lxf5 hxg3 22.hxg3 Th5

23.Le4 f5

Wit staat hier volgens de engine ok, maar praktisch is de stelling lastig te verdedigen. Wit kan zich verdedigen met 24.Lf3 Tg5 b4! Db6 26. Lf3 Tg5 27. Kf2 houdt het nadeel beperkt.

25.Kf2 en zelfs 24.g4 kan, maar het voelt niet fijn. In de partij doet Edwin twee slechte zetten op rij waarna zwart gewonnen staat.

24.Lg2? Kd7 25.Df2?

Met de bedoeling 26.e4, maar dat kan zwart voorkomen. 25.

25...e4

Nu staat d5 aangevallen, maar erger nog is dat wit zich niet kan verdedigen tegen het simpele zwarte plan om torens op de g-lijn te verdubbelen. De rest was niet moeilijk meer.

26.Dd2 Tg5 27.Dd4 Dxd4 28.

Txd4 Txg3 29.Kf2 Tbg8 30.

Lh1 Th3 31.a4 Th2+ 32.Ke1

Tgh8 0-1

Toch was ik er nog niet, want ik verloor in ronde 7 van Friso Nijboer. Warakomski (broer/ zwager van het in Groningen wonende schaakstel Warakomska/Schippers) stond nog maar een half punt achter en Nico Zwirs (anderhalf punt achter) kreeg tegen mij de kans om het spannend te maken.

Zwirs – Reinderman r+l+-trk+

31...Txd7 32.Dxc6 Txd1+ 33.

Txd1 Dxh2

Zwart staat een pion voor en in de komende zetten speelde ik het ook nog handiger, mede omdat ik meer tijd had.

34.Dc5 De2 35.Th1 Df3 36.Tg1

Dxf6 37.Dxa5 Dd4 38.Th1 h5

39.a4 b3! 40.Tc1 Tc8! 41.Db5 bxc2+ 42.Ka2 Df4 43.Txc2

Txc2 44.Db8+ Dxb8 0-1 want de pionnen zijn (nog) niet gevaarlijk en zwart kan proberen ze één voor één op te eten, te beginnen met a4. Probleem is wel dat hij steeds moet oppassen voor schaakjes. Die zijn momenteel niet zo gevaarlijk, maar het kan achter het bord wel onprettig voelen.

In de laatste ronde gaf Lawrence Trent zomaar een stuk tegen me weg en daarmee was de buit binnen. Zwirs eindigde op 50%, maar er had veel meer ingezeten: uit drie gewonnen stellingen tegen de grootmeesters haalde hij maar een half punt. Dat halfje was wel spectaculair!

31...Tb7 32.b3 Dxa4 33.e5 Wit moet ergens tegenspel zoeken.

33...Db5 34.e6 Ta7 Zwart is ten onrechte bang voor schaak op a8: 34...Tbe7! 35.

Da8+ Kc7 36.Da7+ Kc6 en de schaakjes zijn op, waarna zwart werk kan maken van het veroveren van e6.

35.Te4!

Nu de toren ook dreigt in te grijpen wordt het echt gevaarlijk voor zwart.

35...Kb8! 36.Dg3+ Ka8 37.Df3 Dd5?!

Een onhandig veld, o.a. omdat de dame ongedekt staat. Op c6 ook, maar 37...Dc6! 38.e7 Tb7

39.Ta4+? Dxa4! is het verschil.

38.e7 Db7

Nu eindigt de partij in remise door zetherhaling. 38...Tb7? 39. Ta4+

24.g4

Niet slecht, maar wit ook had een gunstig eindspel kunnen bereiken met 24.fxe6 fxe6 (24...

Dxf3 25.exf7+ Dxf7 26.Pxf7

Txf7? 27.Te8 mat) 25.Dxf6 Txf6

26.Pxc8 Txc8 27.Txd7.

24...La6 25.Pe4?

Het paard gaat van het mooie veld d6 naar minder mooie velden. Gewoon 25.Lb3 was goed.

25...Dh4 26.Lxa6 Txa6 27.Pc5

Ta7 28.Tf1 exf5 29.gxf5 h6?

Ik zag hier dat slaan op d7 niet gevaarlijk en zelfs wenselijk voor me was, maar had het daarom moeten afdwingen met 29...De7. Nu had wit winnend voordeel kunnen halen, maar wel met een variant die niet zo makkelijk te vinden is in tijdnood: 30.Dg2! Dg5 31.Dd5 Pe7

32.Dh1! f6 33.Df3! Kh8 34.Dh3!.

30.f6? g6 31.Pxd7?

En zo werkt mijn plan. Na 31.Dd5 zijn de kansen ongeveer gelijk.

Nijboer – Zwirs -+k+r+-+ +-+-+-+r -+-+-+-+ +-+-+-+P+-wqP+-+ +-+-+Q+-zPP+-+PzP +K+-tR-+-

Een bijzondere stelling: wit heeft zes vrijpionnen voor een toren. Toch staat zwart beter zou de dame verliezen, alleen met 38...Ta6 had zwart nog op winst kunnen spelen.

39.Df8 Dc8

k+q+rwQ-+ tr-+-zP-+-+-+-+-+ +-+-+-+-+-+R+-+ +P+-+-+-+P+-+PzP +K+-+-+-

40.Df3 Db7 41.Df8 Dc8 42. Df3 Db7 1/2-1/2

Eindstand:

1. Reinderman 7,5

2. Warakomski 6,5

3. Feuerstack 5,5 4/7.Nijboer, Zwirs, Trent, Sukandar 4,5

8. Van Haastert 3 (7)

9. Admiraal 2,5

10. Bosboom 2