HISTORIA teatru
Kazimierz Dejmek.
Kazimierz Dejmek jak Król Lear
„Każdy ma swojego Dejmka, bo jest ich wielu. Legendarny, charyzmatyczny przywódca młodych ludzi, którzy poszliby za nim w ogień, z którymi tworzy teatr – kolektyw. Dejmek z wypowiedzi prasowych: arogancki, przekonany o słuszności swoich wyborów, o monopolu wiedzy na temat, jaki powinien być teatr. Dejmek z opowieści aktorów, znający najtajniejsze tajniki teatru, uznający go za świętość i rzucający ciężkimi słowami, gdy ktoś tej świętości nie rozumiał, nie uszanował. Dejmek od Dziadów i Dejmek od «gestu kabotyna». Dejmek wzruszający się czystym pięknem, znakomitą rolą. Dejmek uczestnik gier politycznych i Dejmek bezradny, gdy go te gry zmiażdżą. Dejmek butny, odpychający i Dejmek płaczący na Kramie z piosenkami – wspomnieniu swojej młodości”.
Tekst i fotografie Jaromir Kwiatkowski
T
ak swojego bohatera widzi prof. Magdalena Raszewska, historyk teatru, autorka ponad 600-stronicowej, pierwszej monografii słynnego reżysera pt. „Dejmek”, którą napisała na zamówienie Teatru Narodowego w Warszawie. Premiera książki odbyła się na Scenie przy Wierzbowej TN. Autorce udało się nakreślić niejednoznaczny i skomplikowany życiorys wybitnego twórcy teatralnego na tle powojennej – kulturowej, politycznej i społecznej – historii Polski. Bez stawiania przysłowiowej kropki nad „i”, ale jednocześnie w taki sposób, że czytelnik nie ma uczucia niedosytu. Z ukazaniem także ludzkiego wymiaru Dejmka
88
VIP B&S LISTOPAD-GRUDZIEŃ 2021
– jego emocji, ambicji i rozczarowań. Z ukazaniem wybitnego twórcy, w którego wnętrzu pod paletą zakładanych przez niego masek krył się człowiek sentymentalny, skłonny do uczuciowości, a jednocześnie bojący się jej. PORAŻAJĄCY OKRES W PARTYZANTCE Największym odkryciem panelistów dyskutujących nad twórczością Dejmka i jego monografią na Scenie przy Wierzbowej – na co zwrócili uwagę Tomasz Kubikowski, kierownik literacki Teatru Narodowego, i krytyk teatralny Janusz Majcherek – był pierwszy rozdział książki opisu-
