Saffier - Jaarmagazine 2022 - 2023

Voorwoord

Voor onze collega’s en voor mensen die wij zorg en ondersteuning bieden is 2022 een bewogen jaar geweest. Eerst liepen de corona maatregelen af, wat heel fijn was. Daarna hadden prijsstijgingen en andere maatschappelijke ontwikkelingen een flinke impact op velen. In zo’n situatie is het nodig om naast elkaar te blijven staan en samen de schouders eronder te zetten. Nu het jaar voorbij is kan ik ronduit zeggen dat ik trots ben op al het teamwerk en op de grote inzet van velen.

We hebben in 2022 niet alleen teamwerk laten zien, we hebben ook grote stappen voorwaarts gezet. We moeten én kunnen de zorg anders en beter organiseren. We richten ons daarbij op leefplezier en werkplezier. Die twee gaan hand in hand. Meer leefplezier betekent meer werkplezier en andersom.

In alles wat we doen, blijft ons DNA daarbij leidend. Dat bestaat uit drie begrippen: Aandacht, Betekenis en Zorg van nu en de toekomst. Samengevat is ons motto: oog voor wat telt.

De beweging van Saffier 2025

Om de uitdagingen richting de toekomst aan te gaan, maken we op weg naar 2025 een beweging. Die bestaat uit vier pijlers: van ‘cliënt’ naar bovenal mens, van mij naar nog meer wij, van binnen naar meer van buiten én van vinken naar nog meer vonken.

Wat die beweging inhoudt en hoe we die onder andere in praktijk brengen, staat in dit magazine. Het zijn verhalen uit de praktijk van medewerkers, met ervaringen van bewoners en naasten. Daaruit blijkt dat we de beweging niet alléén maken, maar samen met mantelzorgers, met vrijwilligers, met de wijk, met andere (zorg)organisaties en met de samenleving als geheel.

Samen houden we de beweging in gang. Op naar nog meer leefplezier en werkplezier!

Annemiek Overboom

Inhoud

4 Route 2025: Dit is de beweging van Saffier

6 Hoogtepunten 2022

8 Welzijn voorop bij dementiezorg De Drie Linden

10 I-nurse kijkt samen met team naar technologische en sociale oplossingen

12 Samenwerking: “Voor ouderen ben ik de schakel in het hele proces”

14 Betekenisvolle ontmoetingen in de wijk

16 Tanawash maakt het werk makkelijker voor haar collega's

18 Regionaal Expertisecentrum Korsakov gericht op buitenwereld

20 Palliatieve Terminale Unit: zo menselijk mogelijk

22 Mantelzorgonderzoek levert concrete handvatten op

24 Duurzaamheid: “We kunnen als Saffier echt impact hebben”

26 Saffier in cijfers

27 Onze locaties

Route 2025 Samen op weg naar nog meer leef- en werkplezier!

In onze strategische koers laten we ons leiden door ‘Oog voor wat telt’. Jaarlijks herijken we onze koers. Met elkaar, met samenwerkingspartners en inspirators. Conclusie: ons DNA staat en leefplezier en werkplezier zijn de bakens in de beweging die we met elkaar maken. Hoe werken wij aan het Saffier van de toekomst?

Het DNA van Saffier

In alles wat we doen, laten we ons leiden door ons DNA. Ons DNA bevat onze kernwaarden en bestaat uit drie bouwstenen:

Aandacht

We hebben oprechte aandacht voor mensen. Wij luisteren naar je verhaal en sluiten aan bij wat voor jou belangrijk is.

Betekenis

Er toe doen en betrokken zijn. Dat is voor iedereen anders. Wij steunen jou bij wat voor jou van betekenis is in het leven.

Zorg van nu en de toekomst

Wij staan voor duurzame, toegankelijke zorg- en dienstverlening van hoge kwaliteit. Wij omarmen de mogelijkheden van nieuwe vormen van zorg met zorgtechnologie, variaties in teamsamenstelling en netwerkzorg. Dit doen we door duurzame innovaties te onderzoeken en in te voeren, door jou daarbij te betrekken en samen te ontdekken en te leren.

Ambitie 1

‘Cliënt, familie en omgeving’

Gericht op leefplezier en participatie

Ambitie 2

‘Medewerker, team en ontwikkeling’

Gericht op werkplezier en ruimte voor vernieuwing

Onze doelgroepen

‘Veilig wonen thuis, specialistische zorg en dementie’

Dit is de beweging van Saffier

Onze ambities vragen beweging. Net als de afgelopen jaren, maken we ook de komende jaren ruimte om samen te leren, te ontdekken en te onderzoeken.

Van ‘cliënt’ naar bovenal: mens

Veilige normen → Leefplezier

Beperkingen → Mogelijkheden

Zorg → Connectie en zorgtechnologie

Van mij naar nog meer wij

Ik werk → Samen werkplezier

Zorgprofessionals → Samen met welzijns- en andere professionals

Team → Samen met mantelzorgers, vrijwilligers en netwerk

Van binnen naar meer van buiten

Woonzorgcentrum → Centrum van de wijk

Gesloten → Open

Community binnen de muren → Deel uitmaken van de wijkcommunity

Van vinken naar nog meer vonken

Minder controle → Meer vertrouwen

Indicatoren → Beleving

Verwachtingen → Ruimte voor verandering

Hoogtepunten 2022

Leefplezier én werkplezier: daar draait het voor ons om. Onze uitgangspunten om dat te bereiken zijn Aandacht, Betekenis (geven) en Zorg nu en in de toekomst. Dit is ons DNA, dat verweven zit in alles wat we doen. We delen graag een paar voorbeelden uit 2022.

Betekenis

+ Het Haags Herinneringsatelier in Nebo is feestelijk geopend. Dit interactieve atelier roept herinneringen op en biedt aandacht en tijd voor verbindende en betekenisvolle gesprekken.

+ Saffier was dit jaar als eerste ouderenzorgorganisatie betrokken bij jeugdfestival De Betovering: op onze locaties kwamen kinderen met ouderen bijeen om te leren van elkaar via muziek.

Zorg van nu en de toekomst

+ We hebben flinke stappen gezet in de verkenning voor een vernieuwend zorgconcept voor de nieuwbouw van Huize Royal.

+ Ouderen worden steeds digivaardiger en daar helpen wij ze graag bij: via onze uitleenservice Slim Wonen met zorgtechnologie kunnen ouderen zorgtechnologie uitproberen en lenen. Slim Wonen is steeds vaker aanwezig bij evenementen waar we ouderen op weg helpen.

Aandacht

+ Voor wijkbewoners en bewoners organiseerden we diverse drukbezochte evenementen: de theatershow ‘Ruimtereis’ van Domus Nostra en Nolenshaghe, de reizende expositie met kunstwerken van bewoners ‘Kunst vol Verhalen’ langs de bibliotheken en de High Tea’s in samenwerking met welzijnsorganisaties.

+ We zijn met de bewoners van enkele locaties op vakantie geweest dankzij een gift van Stichting Ons Thuis

+ We steunen en betrekken mantelzorgers en naasten zoveel mogelijk. We vragen ons steeds af hoe de samenwerking beter kan. We hebben op verschillende locaties enquêtes afgenomen en we werken mee aan een onderzoek om de samenwerking tussen zorg en mantelzorg te verbeteren.

+ In WoonZorgPark Loosduinen is de Roze Week georganiseerd, om de begrip voor en acceptatie van diversiteit te vergroten. Bewoners en medewerkers kregen door persoonlijke verhalen meer inzicht hoe je een meer begripvolle houding kan aannemen.

+ Eigen regie en participatie zijn belangrijk voor kwaliteit van leven, ook voor bewoners en cliënten bij Saffier. Onder meer daarom is een pilot Anders Werken gestart

+ Onze nieuwe website, die in januari 2023 live ging, is op basis van gesprekken met nieuwe bewoners, mantelzorgers en verwijzers ontwikkeld. De nieuwe website is geschikt voor slechtzienden door een voorleesfunctie.

+ Ouderen in onze locaties en wijkbewoners kregen tablets om te kunnen beeldbellen met familie en vrienden. United Way, een stichting die goede maatschappelijke initiatieven extra steunt, was de gulle gever.

+ In samenwerking met het HMC en Respect werkt onze eigen verpleegkundige specialist (PA) nu op de Spoed Eisende Hulp. Om zo eerder de juiste zorg voor ouderen te kunnen organiseren. Onze expertise is zo direct beschikbaar en er ontstaan minder problemen in de overdracht.

+ In 2022 ontving Domus Nostra (Korsakov zorg) het Topcare predicaat en werd na een positieve visitatie ook benoemd als Regionaal Expertisecentrum (REC). Onze expertise hebben we ook gedeeld via podcasts van het Korsakov Kenniscentrum.

Aandacht

+ Als medewerker is het belangrijk dat je je prettig voelt op het werk en begrepen wordt. Daartoe zijn ook dit jaar weer forse stappen gezet:

• Saffier scoort bovengemiddeld als werkgever, blijkt uit het medewerkersonderzoek. Hiervoor kregen we het predicaat ‘Beste werkgever’ en mogen we ons ‘Worldclass Work Place’ noemen.

• Met de uitkomsten van het medewerkersonderzoek gaan we komend jaar per team aan de slag.

• Voor de jaargesprekken is een nieuwe systematiek ontwikkeld die vanaf 2023 ingevoerd wordt: Ik&Saffier. Centraal in het gesprek staan Vitaliteit, Ontwikkeling en Samenwerking.

• We liepen voor het eerst, met drie Saffier teams, de CPC Loop.

• Zes vrijwilligers van Saffier locatie Nebo ontvingen als blijk van waardering de Stadsspeld van Gemeente Den Haag.

• Op complimentendag (1 maart 2022) regende het complimenten op onze locaties want collega’s deelden kaartjes aan elkaar uit met mooie boodschappen.

Betekenis

+ 116 medewerkers deden mee aan workshops en trainingen op het gebied van zingeving

Werkplezier

+ De Ethische Commissie heeft voor de collega’s een verdiepende lezingenreeks ‘Zorg voor een goed levenseinde’ verzorgd om kennis en ervaringen te delen.

Zorg van nu en de toekomst

Op het gebied van onderzoek en ontwikkeling zijn veel stappen gezet richting de toekomst:

+ 40 medewerkers zijn getraind in praktijkgericht onderzoeken en veranderen. In onze eigen Masterclass Duurzame Innovatie of in de Leergang Participatieve Gezondheidszorg (samen met de Haagse Hoge School).

+ Vanuit ons lerend netwerk, de Community of Practice, hebben we zes (netwerk)bijeenkomsten georganiseerd voor medewerkers van de aangesloten zorgorganisaties.

+ De ‘Learning Community’ is gestart, in samenwerking met het Centrum voor Innovatief Vakmanschap (ROC Mondriaan). Studenten (MBO/HBO) werken samen aan vernieuwing van de zorg tijdens hun stage bij Saffier. Minister

Helder bezocht de community en was heel geïnteresseerd in de zorgtechnologie die we inzetten.

+ De Wetenschappelijke

Onderzoekscommissie van Saffier vertelt op wisselende locaties tijdens ‘een broodje WOC’ meer over de diverse (praktijk-) onderzoeken binnen Saffier.

+ In de pilot Anders Werken kijken we hoe we kunnen inspelen op de toekomst met nog meer krapte op de arbeidsmarkt, minder mantelzorgers en dubbel zo veel ouderen. In deze pilot:

• Zijn met bewoners en medewerkers van WZP Loosduinen ‘onconventionele initiatieven’ opgepakt.

• Zijn paramedici ingedeeld bij de domeinen om het multidisciplinair werken te vergroten.

+ Vier I-nurses zijn gestart en hebben een training zorgtechnologie gevolgd. De I staat voor Innovatie (van onderop).

+ We hebben samen met Cardia twee bijeenkomsten van het innovatienetwerk georganiseerd voor eigen medewerkers en collega’s van andere organisaties.

+ We hebben ons documentmanagementsysteem heringericht en een gebruiksvriendelijk systeem in gebruik genomen: Zenya.

+ Saffier blijft financieel sterk en stabiel; onze toekomst ziet er goed uit.

“Familieleden

in het welzijn van vader of moeder. Heeft hij of zij een fijne dag gehad? Dáár gaat het om.”

blijken juist geïnteresseerd

Connie Kremers, Aroena Khoen Khoen en de heer Roodenburg in De Drie Linden.

Welzijn voorop bij dementiezorg De Drie Linden

Zo goed mogelijk aansluiten op wat voor iemand belangrijk is, dát is hoe De Drie Linden de zorg invult. Het welzijn van de bewoner staat hierbij voorop. “We werken vanuit de persoon, vraaggericht. Hoe was iemand het gewend?”

Focus verschoven

Enthousiast vertelt zorgcoördinator Aroena Khoen Khoen hoe op haar dementie-afdeling de focus verschoven is richting welzijn. “Wil je uitslapen? Dat kan. We hebben geen strak afdelingsritme. Ook hebben we oog voor culturele verschillen, specifieke etenswensen overleggen we met de keuken. Behalve iemands bloeddruk rapporteren we ook dat hij in het zonnetje heeft gezeten. We mailen foto’s naar familie.”

Teammanager Connie Kremers:

“Familieleden blijken juist geïnteresseerd in het welzijn van vader of moeder. Heeft hij of zij een fijne dag gehad? Dáár gaat het om.”

Levensverhaal cruciaal

Om goed aan te kunnen sluiten op wie iemand is, is het levensverhaal cruciaal. Sommige aspecten worden gaandeweg duidelijk.

Aroena herinnert zich een geagiteerde meneer. “Hij sliep in een afgesloten ‘poseybed’, een tentbed. Zodra ik ontdekte dat hij vroeger in Suriname op een matras op de vloer sliep, heb ik er eentje neergelegd. Daarop slaapt hij sindsdien, rustig.”

Kantoorwerk sluit aan

Een andere bewoner heeft baat bij kantoorwerk. Connie: “Ons kantoor is open. Omdat wij écht multidisciplinair werken, kennen we allemaal iemands achtergrond. We spelen in op gedrag van bewoners. Meneer komt dagelijks via de binnentuin naar kantoor. Dan doet hij administratief ‘werk’. Daarin beperken wij hem niet. Het is aansluiten op wat hij vroeger deed, op wie hij is.”

Vrijheid binnen “leefcirkels”

Ook de “leefcirkels” stimuleren het welzijn. Het zijn gps-gecontroleerde zones waarbinnen mensen zich met een polsbandje vrij kunnen bewegen.

Connie benadrukt het belang van overleg met de familie. “Het blijft een afweging tussen vrijheid en veiligheid. Maar die gesloten afdelingsdeur riep vaak agressie op: een bewoner moet hoognodig naar haar kinderen, die komen uit school, ze moet koken… En dan die dichte deur!”

Rijst in plaats van aardappelen

“Niets is verplicht.” Mevrouw de Graaff-Visser is blij met de zorg die haar man ontvangt. “Als Indo lust hij wel eens rijst in plaats van aardappelen, daar wordt voor gezorgd. Hij hoeft niet op een vaste tijd op te staan en kan ook op zijn kamer eten. Ik kan altijd terecht met vragen.”

Meer bewegen

Verder is de zorg blij met de beweegagoog.

Connie: “Met o.a. een beweegbox vol attributen gaat ze met groepjes bewoners aan de slag.”

Aroena onderstreept dat medewerkers veel met bewoners proberen te wandelen. “Wil iemand bijvoorbeeld maar twee keer per week douchen, dan kun je de vrijgekomen tijd aan een wandeling besteden.”

Familie belangrijk

Aroena: “We betrekken familie zo veel mogelijk.” Connie: “Soms twijfelen familieleden of ze iets wel mogen. Zelfgemaakt eten meebrengen? Natuurlijk! Wij denken in mogelijkheden.”

Ze hoopt binnenkort de pilot “Sociale benadering dementie” te starten, met een nóg prominentere rol voor het sociale netwerk. “Pas bleek dat twee van onze drie locaties al goed op weg zijn. Daar zijn we reuze trots op.”

I-nurse kijkt samen met team naar technologische en sociale oplossingen

Hoe kunnen we het werk anders organiseren? Welke zorgtechnologie kan daarbij helpen? Om antwoord te krijgen op deze vragen, is Saffier half 2022 een pilot gestart met zogenoemde I-nurses.

I-nurse, met de ‘i’ van innovatie

Een I-nurse is zorgmedewerker en zoekt daarnaast oplossingen voor knelpunten in het werk. I-nurses Anja Novljan, Esmeralda Wiegers, Suzanne van Oosten van locatie Domus Nostra en Meryam Smal van locatie De Drie Linden vertellen.

“Innovatie is een duur woord voor nieuwe mogelijkheden. Voor het nut je werk van een andere kant te bekijken. Zodat je ervaart dat er veel meer kan,” zegt Esmeralda. Op basis van een vraag op de werkvloer, kijken de I-nurse en het team samen naar technologische, maar ook sociale oplossingen, zoals organisatorische.

Zorgtechnologie helpt anders werken

Saffier zet al zorgtechnologie in. Meryam: “We zijn volop bezig met leefcirkels en domotica. Wij inventariseren wat daarmee verder mogelijk is. Wat gebeurt er bijvoorbeeld als je geen ronde meer loopt? We hopen uiteindelijk op een andere manier te gaan werken. Ook zetten we toepassingen die we al in huis hebben beter in. Gebruiksvriendelijkheid is cruciaal. Een apparaat dat telkens een update wil - dat schiet niet op.” Anja: “De Luna –

een eenvoudig beeldscherm met dagagenda - was een schot in de roos, met directe meerwaarde voor bewoners en collega’s.”

Op elke locatie andere behoeften

I-nurses binnen Saffier werken voornamelijk binnen de zorg. Voor hun innovatietaken worden ze vrijgesteld. De I-nurse-rol verhoogt hun werkplezier. “We hebben goede scholing gehad. Verder leren we vooral van elkaar, met onze coördinator en Vilans,” zegt Suzanne.

Per locatie spelen de I-nurses in op de verschillen in innovatiebehoeften. Het gaat om wérkelijk ervaren problemen, om veranderen van onderaf. “Wij inspireren onze collega’s, zodat zij vragen van bewoners kunnen beantwoorden. Wijzelf richten ons dan meer op onderzoek,” vertelt Anja.

Vragen stellen

“We stellen vragen, nemen niet direct over. Zowel bij bewoners, bezoek áls collega’s. Zodra je invult voor een ander en direct gaat handelen heb je het zelf drukker en loop je jezelf eerder voorbij”, vertelt Esmeralda.

Suzanne: “Daarnaast is het voor een bewoner inspirerend zelf na te denken welk probleem gezamenlijk opgelost kan worden.”

I-nurse: innovatie op zich

"Welke technologie werkt bij welke doelgroep, wat levert het op? Dat onderzoeken we,” aldus Anja. “We adviseren het management en na een aanschaf betrekken wij collega’s.” Suzanne concludeert: “Onze rol is al een innovatie op zich: naast ons gewone werk collega’s bewust maken van technologische mogelijkheden en elkaar als I-nurses op de hoogte houden. Dat we nu al zo ver zijn, maakt ons echt super trots!”

Anja laat de Luna zien: een digitale agenda. Dit zorgt voor meer zelfredzaamheid bij de bewoner en minder werkdruk bij collega’s.

De wijk in op bakfiets van Slim Wonen met zorgtechnologie

Romely Windster – I-nurse revalidatie én coördinator Slim Wonen met zorgtechnologie –gaat binnenkort op een speciale bakfiets langs locaties en ontmoetingscentra van Saffier. “Ik breng zorgtechnologie onder de aandacht. Er kan zóveel! Een slimme deurbel voor mensen met dementie. Of een hulpmiddel om na revalidatie zelfstandig thuis steunkousen aan en uit te trekken.” Slim Wonen met zorgtechnologie is nu ook op locatie Mechropa te vinden (naast Slim Wonen op locatie Maison de Gaspard). “Door gebruik van zorgtechnologie kunnen mensen na hun revalidatie hopelijk eerder naar huis.”

Meryam met de Qwiek waarmee beelden (die aansluiten bij de bewoner) geprojecteerd kunnen worden op bijvoorbeeld het plafond of een muur. Zo kunnen onder-of overprikkeling en daarmee diverse vormen van onbegrepen gedrag verminderd worden.

Suzanne meet de temperatuur op met behulp van de VSM. Dit wordt direct vastgelegd in het dossier van de bewoner. Dit scheelt tijd en is veel efficiënter.

Esmeralda met de Smart Glass. Met deze slimme bril kan er bijvoorbeeld een behandelaar op afstand meekijken.

“Ik zorg ervoor dat sneller de juiste zorg wordt ingezet”

Renske Lelieveld, physician assistant van Saffier op de Spoedeisende Hulp van het HMC

“Voor ouderen ben ik de schakel in het hele proces”

Renske Lelieveld is physician assistant (PA) bij Saffier. Ze werkt deels op de Spoedeisende Hulp (SEH) van het HMC om kwetsbare ouderen te begeleiden naar de meest geschikte zorg.

Schakel voor kwetsbare ouderen HMC, Saffier, Cardia, Respect en de huisartsen in Scheveningen werken samen aan een betere doorstroming tussen ziekenhuis, revalidatiecentrum, thuiszorg en huisarts. Door al op de SEH te signaleren of een oudere kwetsbaar is, lukt het beter om de juiste zorg te organiseren. Dit voorkomt onnodige opnames en zorgt ervoor dat de oudere sneller de benodigde behandeling en begeleiding krijgt en weer naar huis kan. De nauwere ketensamenwerking maakt dit mogelijk.

Renske is als PA de schakel en volgt de oudere gedurende het proces. Daarnaast werkt ze met plezier op revalidatielocatie Mechropa van Saffier. De ontwikkelmogelijkheden die ze krijgt, verhogen haar werkplezier.

Eerder passende zorg inzetten

Het is belangrijk om snel een goed beeld te krijgen van wat iemand echt nodig heeft. Voorheen wachtte een oudere met een bekkenbreuk nog vaak in het ziekenhuis op een plek in een revalidatiecentrum. Nu worden Renske of de specialist ouderengeneeskunde van Respect direct ingeschakeld bij een vermoeden van kwetsbaarheid. Zodat eerder passende zorg kan worden ingezet.

Vijf vragen

Renske: “Op de SEH stelt de verpleegkundige een oudere eerst vijf vragen. Blijkt daaruit dat er mogelijk sprake is van een kwetsbaarheid, dan word ik ingeschakeld. Ik ga kijken welke hulp er nodig is. We doen een ‘geriatrische screening’ en vragen naar eten/drinken, pijn, de thuissituatie, geheugenproblemen, of er al zorg is, et cetera. Zo zorg ik ervoor dat sneller de juiste zorg wordt ingezet. Voor ouderen ben ik de schakel in het hele proces, zowel in het ziekenhuis, thuis of in een revalidatiecentrum. Ik geef uitleg, zorg ervoor dat ze gehoord worden en denk met hen mee. Mensen vinden dat prettig en voelen zich veilig.”

Betere doorstroming en meer wederzijds begrip

Het resultaat is minder ziekenhuisopnames, mensen kunnen vaak direct naar een locatie voor geriatrische revalidatiezorg of Eerstelijns verblijf. “Voorheen werd een oudere die gevallen was naar huis gestuurd als op de foto geen breuk zichtbaar was. Terwijl je dan nog niet weet of iemand echt uit de

"Fijn, zo'n vertrouwd gezicht”

Lucie Hoogenraad: ‘Mijn vader kwam met een gebroken heup op de SEH. Renske legde alles duidelijk uit aan mijn vader en zorgde voor rust. Hij kon voor revalidatie terecht bij Mechropa. Daar ging ze direct bij hem langs. Bij een ontsteking ging hij weer naar het ziekenhuis om vervolgens terug te komen bij Mechropa.

We hadden steeds nauw contact met Renske. Fijn, zo’n vertrouwd gezicht en het gaf een veilig gevoel!’

voeten kan én het wel ziet zitten om naar huis te gaan. Door onze aanwezigheid en kennisoverdracht, hebben artsen hier nu meer oog voor. We spreken meer elkaars taal, er is meer wederzijds begrip. Het specialisme Ouderengeneeskunde is nu een begrip in het ziekenhuis.”

Zelf kansen krijgen om iets nieuws te doen

Bij Mechropa, revalidatielocatie van Saffier, staat Renske aan het roer van het revalidatieteam van de trauma-afdeling. Dit jaar heeft ze de kaderopleiding GRZ gevolgd, een pilot waarbij PA’s de kaderopleiding van de Specialisten Ouderengeneeskunde volgden. ”Die kennis kan ik nu weer verder verspreiden. Dat vind ik het mooie aan Saffier. Ik krijg altijd de kans om iets nieuws te doen. Daarnaast werk ik in een leuk, sfeervol team op een heerlijk afwisselende locatie. Daarom blijf ik hier.”

Betekenisvolle ontmoetingen in de wijk

Saffier organiseert steeds meer mogelijkheden voor ontmoetingen tussen ouderen in diverse Haagse wijken. In meerdere Ontmoetingscentra kunnen mensen terecht voor een praatje of activiteit, afgestemd op de wensen in die wijk.

Verbindende rol spelen

Mensen wonen steeds langer thuis, maar niet iedereen heeft een goed netwerk om zich heen. Eenzaamheid ligt dan op de loer en op een gegeven moment wordt iemand hulpbehoevend. Contacten met andere wijkbewoners zijn daarom heel belangrijk. Saffier wil onderdeel zijn van de wijk, om hier snel op in te kunnen spelen.

“Wij willen een verbindende rol spelen,” zegt Romely Windster, coördinator WelThuis en Slim Wonen met zorgtechnologie. “Door ontmoetingen te organiseren verminderen we eenzaamheid, kunnen mensen samen herinneringen ophalen en ervaringen delen. Het levert ook herkenning op in de beperkingen waar zij tegenaan lopen en hoe zij daarin geholpen kunnen worden.”

Teammanager wijkgerichte zorg Marion van der Horst: “Om betekenisvolle ontmoetingen mogelijk te maken is de inbreng van ouderen zelf essentieel, want de ontmoetingen moeten aansluiten bij hun behoefte. En die verschilt per wijk. In Loosduinen hebben ouderen een andere behoefte dan in Benoordenhout.”

Project Ontmoeting in herinnering

Op basis van gesprekken met onder andere ouderen en wijkorganisaties werd eind 2022 het project Ontmoeting in herinnering gelanceerd. Ontmoeting in herinnering bestaat uit het in verschillende Haagse wijken aanbieden van allerlei activiteiten, toegespitst op wat er leeft in die wijk. Een speciale locatie is het Haags Herinneringsatelier (in de locatie NEBO) waar een winkel, een schooltje, een filmkamer, een werkplaats en een huiskamer van vroeger te vinden zijn. Het interactieve atelier roept herinneringen op en biedt aandacht en tijd voor verbindende en betekenisvolle gesprekken. Ander onderdeel van het project is het Betoveringsfestival, waarin jongeren en ouderen samen herinneringen ophalen via kinderliedjes.

Saffier werkt in dit project samen met kennisinstituut Leyden Academy on Vitality and Ageing en stichting Get Oud. Marion van der Horst: “Met behulp van hun kennis en door scholing kunnen onze activiteitenbegeleiders een passend programma voor onze Ontmoetingscentra opstellen en het aanbod verder uitbreiden.”

“Door ontmoetingen te organiseren verminderen we eenzaamheid, kunnen mensen samen herinneringen ophalen en ervaringen delen."

Saffier gaat steeds meer de wijk in Naast het organiseren van betekenisvolle ontmoetingen in de wijk, ondersteunt Saffier ouderen om zo lang mogelijk zelfstandig te blijven. Met informatie, advies en bemiddeling over wonen, zorg en welzijn via WelThuis maar ook door het stimuleren van zorgtechnologie via de uitleenservice Slim Wonen. Als zelfstandig wonen voor een oudere lastiger wordt, kan na verwijzing door een huisarts een casemanager van Saffier worden ingezet. Zij kijkt of er bijvoorbeeld thuisbegeleiding nodig is, of iemand baat heeft bij activiteiten in een Ontmoetingscentrum of een vorm van ondersteuning.

“Ik voel me veel beter, want ik ben onder de mensen”

In ontmoetingscentrum Randveen kunnen buurtbewoners meedoen met activiteiten of binnenlopen voor een kopje koffie. Henk Slijkhuis (69) komt er vier keer per week.

“Mijn vrouw is pas overleden en ik voel me soms eenzaam. Hier ben ik onder de mensen. Daardoor voel ik me nu veel beter.”

Marion van der Horst en Romely Windster in het Haags Herinngeringsatelier in NEBO

Tanawash maakt het werk makkelijker voor haar collega's

“Hoe kan ik ondersteunend zijn aan mijn collega’s en hoe kan ik het werken voor hen makkelijker maken?” Die vragen staan voor Tanawash Tahir voorop in haar werk als praktijkverpleegkundige op locatie Swaenehove. Door mee te denken in complexe casussen maar ook door bijvoorbeeld een handleiding te maken, helpt ze het werken niet alleen makkelijker maar ook leuker te maken.

“Het is belangrijk dat je een fijn team achter je hebt staan. Dat motiveert om dit mooie werk te blijven doen!"

Zoveel mogelijk werkplezier voor iedereen staat in haar werk voorop: “Het is zo belangrijk dat iemand zich prettig voelt op zijn werk. Het werk is zwaar, we hebben te weinig handen, dus dan is het belangrijk dat je een fijn team achter je hebt staan. Dat motiveert om dit mooie werk te blijven doen!”

Haar eigen werkplezier haalt ze uit de uitdaging om ingewikkelde puzzels in de zorg op te lossen. De prettige en veilige samenwerking met haar directe collega’s en teammanager is voor haar daarnaast heel belangrijk. Ze vraagt zich daarbij steeds af wat zij kan doen om het werk voor haar collega’s makkelijker te maken. “Er ligt nu veel op het bord van zorgprofessionals. Ik vraag me dan altijd af: moet alles door hen gedaan worden, of kan het ook anders? Bijvoorbeeld qua administratie. Zou het invullen van het cliënttevredenheidsonderzoek misschien ook ergens anders neergelegd kunnen worden?”

Relaties binnen team verbeteren

Tanawash heeft een speciale opleiding gevolgd om zich verder te ontwikkelen in het coachen van teams: Organisation en relationship coaching, in goed Nederlands. “Je kijkt hoe je relaties binnen teams kunt verbeteren. Daarbij kijk je niet naar individuen, maar probeer je met heel praktische tools de medewerkers zelf aan het werk te zetten en hen bewust te maken van het effect van bepaald gedrag op het team.” Ze helpt medewerkers zo nodig ook via individuele coaching.

Luisteren naar signalen

Door te luisteren naar de signalen die ze krijgt, probeert Tanawash de saamhorigheid in de teams te vergroten. “Ik probeer erachter te komen wat er echt speelt en wat mijn rol daarin kan zijn. Eerlijkheid is daarin heel belangrijk, ik ben heel open en geef ook altijd een terugkoppeling over wat ik met bepaalde signalen wel of juist niet kan doen.” Heel concreet: bepaalde medewerkers vonden het moeilijk om een multidisciplinair overleg (MDO) voor te bereiden.

Saffier is World Class Work Place

Medewerkers zijn tevreden over Saffier als werkgever. Dat blijkt uit het jaarlijkse medewerkersonderzoek. Saffier scoort hoger dan het gemiddelde van de uitkomsten van andere deelnemende zorgorganisaties. Daarom heeft Saffier voor 2023 weer het keurmerk World Class Work Place gekregen.

Tanawash maakte daarom voor hen een checklist zodat het nu makkelijker is. Maar ook: “Als ik zie dat iemand niet goed in zijn vel zit, dan neem ik die persoon even apart om te bespreken wat er is en of ik iets kan betekenen.”

Masterclass duurzame innovatie

Met veel plezier volgde Tanawash vorig jaar de masterclass duurzame innovatie, die Saffier ook dit jaar aanbiedt aan medewerkers die aan de slag willen met sociale en technologische vernieuwingen in hun team. Door de masterclass kon ze niet alleen zichzelf ontwikkelen, maar ze kan de kennis ook gebruiken in haar team. “Op de locatie Swaenehove maakten we nog niet zoveel gebruik van zorgtechnologie, dat miste ik heel erg. Dus daarom heb ik meegedaan aan de masterclass. Ik heb zo gezien hoe andere locaties en organisaties hier al mee aan de slag zijn en dit implementeren. En dat voor het creëren van draagvlak ook sociale innovatie nodig is, voordat je nieuwe zorgtechnologie kunt invoeren. Ik ben me er door de masterclass ook bewust van geworden dat de behoefte van de gebruiker altijd voorop moet staan. Dat is het startpunt van waaruit je kijkt naar wat je kunt inzetten om het gewenste effect te bereiken.”

Regionaal Expertisecentrum Korsakov gericht op buitenwereld

“Zelfs vanuit België kregen we een informatieverzoek,” vertelt kwaliteitsadviseur Mariska Vukkink. Ze werkt onder meer voor het Regionaal Expertisecentrum Korsakov (REC) op Domus Nostra, de Saffier-locatie voor bewoners met Korsakov.

Cliëntreis

Het expertisecentrum verspreidt kennis en expertise over gespecialiseerde Korsakovzorg

binnen de regio. Mariska: “Om goed te weten met wie we onze expertise gingen delen, hebben we allereerst een ‘cliëntreis’ gemaakt. Via welke route komt iemand bij ons terecht en welke vragen spelen daar? Welke professionals hebben behoefte aan welke kennis? Die kennis proberen we aan te vullen. De doelgroep mag niet tussen wal en schip vallen.” Korsakov blijft vaak lang verborgen “achter de voordeur”. Specifieke kennis is nodig om iemand naar de juiste plek in de zorg te kunnen verwijzen.

Kennisdelen: tweerichtingsverkeer

Het REC informeert collega-zorgaanbieders bijvoorbeeld via consulten over complexe casussen, via klinische lessen of presentaties.

“In september organiseren we een symposium voor huisartsen, praktijkondersteuners, casemanagers, transferverpleegkundigen en andere regionale ketenpartners.”

Kennisdelen is tweerichtingsverkeer: het REC leert ook van de vragen die gesteld worden en van de andere Korsakov-expertisecentra.

“Zo gaan we op werkbezoek, bijvoorbeeld bij Zorgaccent in Overijssel. En we kunnen terecht bij het Doelgroep Expertisecentrum

Slingedael. Dat heeft al jaren een stevige onderzoekscultuur. Landelijk is er het Korsakov Kenniscentrum.”

Participeren door theater en muziek

De kern van behandeling en daginvulling is participeren: meedraaien in de wijk en de samenleving. Het wandelvoetbalteam van Domus Nostra maakt gebruik van het veld en de trainer van de voetbalvereniging aan de overkant.

De vaktherapieën dans en bewegen, beeldend en muziek stimuleren het participeren. “Bewoners met Korsakov en niet-aangeboren hersenletsel hebben samen met andere wijkbewoners een theatervoorstelling opgevoerd. De huisband Accent treedt regelmatig in de buurt op, er

was een schilderijen-expositie in de bibliotheek,” beschrijft Mariska. Ze vertelt hoe de expressievormen en arbeidsmatige dagbesteding eigenwaarde en leefplezier van cliënten verhogen. “Er wordt goed gekeken wat bij iemand past. Bewoners voelen zich gezien en gehoord.”

Samen structuur bieden

Een vaste structuur en heldere dagplanning zijn essentieel voor iemand met Korsakov. Daarbinnen werken professionals volgens de zogenoemde Empathisch Directieve Benadering, een in de Korsakovzorg wijdverbreide werkwijze met haar oorsprong bij de Lozerhof, de voormalige Korsakov-locatie van Saffier. “Het betekent dat je iemand op een invoelende en sturende manier benadert,” legt Mariska uit.

Er wordt intensief multidisciplinair samengewerkt. “We hebben psychologen, een GZ-psycholoog, een specialist ouderengeneeskunde, een verpleegkundig specialist, een physician assistant, ervaren zorgprofessionals, paramedici, vaktherapeuten en een maatschappelijk werker. Komt er bij het REC een vraag binnen, dan wordt die door de meest aangewezen collega behandeld. Elke discipline voegt zijn specialistische kennis toe.”

Kom jij het gezellig maken?

De heer Doerbali woont in Domus Nostra: “Ik wandel, voetbal, basketbal, handbal, fitness en ik werk op de werkplaats. En als ze hier willen dansen, komen ze me halen: ‘Remie, kom naar beneden, kom jij het gezellig maken!’ En dan doe ik dat.”

Het REC informeert collegazorgaanbieders bijvoorbeeld via consulten over complexe casussen, via klinische lessen of presentaties.

Door het werken in het Werk & Creatief Centrum kunnen bewoners van Domus Nostra meedoen in de maatschappij.

“Medewerkers en vrijwilligers kiezen ervoor hier het verschil te maken en bewoners zoeken hier wat elders niet mogelijk is. Zo ontstaat een zinvolle, warme ontmoeting.”

Martinique Visser en Wim van Rijkom in de huiskamer van de Palliatieve Terminale Unit in Nolenshaghe.

Palliatieve Terminale Unit: zo menselijk mogelijk

Triest of zwaar? Nee. Zo ervaart praktijkverpleegkundige

Martinique Visser haar werk niet. “Warm, eerder. Met wat creativiteit kun je bewonerswensen vaak waarmaken. Die zijn voor iedereen heel anders, maar vaak klein.”

Alle culturen

De afdeling Sweelinckplein in Nolenshaghe biedt ruimte aan acht mensen in de laatste fase van hun leven. Martinique: “Van alle leeftijden en culturen, met alle mogelijke ziektebeelden. Zij komen uit het ziekenhuis of van huis hierheen. Onze palliatieve unit is vergelijkbaar met een hospice, maar dan verbonden aan een verpleeghuis.”

Wensen waarmaken

Behalve verpleging en verzorging bieden medewerkers en vrijwilligers ondersteuning bij wat iemand graag wil. Wat staat er nog op het “wensenlijstje”? Martinique: “Dat zijn vaak heel gewone dingen, zoals moederdag vieren. Daar zorgen wij voor.”

Teammanager Wim van Rijkom: “We doen regelmatig een beroep op de Wensambulance. Dan kan iemand nog een keer naar zee of langs zijn huis.”

Contact met naasten

Het team werkt nauw samen met naasten. Zij waarderen het aanwezig te kunnen zijn tijdens die laatste fase. “Sommigen komen ook na het overlijden koffiedrinken met verpleging en vrijwilligers, om samen herinneringen op te halen.” Wim: “En op de evaluatieformulieren scoren we tussen een 8,5 en een 10.”

Twee weken na het overlijden van een bewoner krijgen nabestaanden behalve het evaluatieformulier ook een nazorgtelefoontje. Martinique: “Zo nodig bellen we ook later nog.”

Zo menselijk mogelijk

Wim vindt menselijkheid het allerbelangrijkste kenmerk van de afdeling, ook in de coronaperiode. “Het werk veranderde toen niet wezenlijk. Bezoek bleef mogelijk. De herdenkingsdiensten die we enkele keren per jaar organiseren, deden we tijdelijk online. Verder bleven we - binnen de grenzen van regels en richtlijnen - zoeken naar mogelijkheden om het voor bewoners zo menselijk mogelijk te maken.”

Kwaliteit laten zien

Team Sweelinckplein wil laten zien welke kwaliteit ze in huis heeft door het PREZO-

Liefdevolle zorg

Naasten nemen enkele weken na het overlijden van hun dierbaren de tijd om de zorg op de Palliatieve Terminale Unit te evalueren.

“Wij hebben groot respect voor alle medewerkers en vrijwilligers.”

Een ander stelt: “Het is een afdeling die zorg, rust en aandacht geeft.”

Een derde vat de zorg als volgt samen: “In één woord: liefdevol.” keurmerk te behalen. Wim: “In september starten we met een nulmeting. Als lid van het Netwerk Palliatieve Zorg Haaglanden kijken we mee met andere organisaties met ervaring met dit traject.

Het keurmerk vereist dat de afdeling zich ook richt op de wijk. “Door vanuit onze expertise thuiszorgmedewerkers te adviseren, maar ook om het pad richting onze afdeling te effenen voor aanstaande bewoners.” Martinique: “We willen al thuis investeren in de band, ook met de naasten. Als iemand dan uiteindelijk bij ons komt, ként hij ons alvast.”

Ontmoeting

Wim: “Niemand is hier ‘per ongeluk’. Medewerkers en vrijwilligers kiezen ervoor hier het verschil te maken en bewoners zoeken hier wat elders niet mogelijk is. Zo ontstaat een zinvolle, warme ontmoeting.”

Mantelzorgonderzoek levert concrete handvatten op

“Samenzorg” opbouwen: professionals en mantelzorgers gaan de zorg meer sámen vormgeven. Wat hebben zij nodig? Saffier is betrokken bij het onderzoek “Samenwerken aan een betere samenwerking”, met verschillende zorgorganisaties en kennisinstituten.

Beter samenwerken: hoe?

Het mantelzorgonderzoek gaat over dilemma’s, behoeften en onuitgesproken verwachtingen binnen de samenwerking tussen zorgprofessionals en mantelzorgers. Onderzoeker en beleidsadviseur Joeke van Santen: “De zorg verandert, we hebben mantelzorgers nodig. En: mantelzorg verhoogt de kwaliteit van zorg.”

“Tijdens het onderzoek hebben we veel input verzameld en daarna een toolkit met handvatten voor medewerkers en mantelzorgers ontwikkeld. Locatie Nolenshaghe neemt die in gebruik, als pilot. Ook die implementatie onderzoeken we: wat zijn de effecten?”

Het wiel

Onderzoekspartners zijn o.a. de Erasmus Universiteit, de Haage Hogeschool, Mijzo, Interzorg en tanteLouise. “De kennisinstituten zorgen voor het theoretische

kader”, zegt Joeke. Praktijkondersteuner Langdurig Wonen Tamara van der Toorn is betrokken bij de pilot. “Je ziet hoe andere zorgorganisaties iets aanpakken. Waarom dan zelf opnieuw het wiel uitvinden?”

Tamara verwacht door een toekomstgerichte samenwerking met mantelzorgers meer te bereiken voor de cliënt.

Toolkit

De toolkit met handvatten voor medewerkers en mantelzorgers bevat diverse onderdelen, zoals een train-de-trainertraining. Daarnaast is er een poster met mantelzorgvragen ontwikkeld. Via QR-codes zijn de antwoorden en verdere informatie te vinden. Ook zijn er filmpjes beschikbaar over mogelijk lastige punten tussen professional en mantelzorger.

Tamara leerde tijdens de training onder meer gesprekstechnieken zodat ze nu haar collega’s kan leren beter te communiceren met mantelzorgers. Ze vindt agressiviteit een lastig punt in het contact tussen medewerkers en mantelzorgers. “Het is moeilijk professioneel te blijven als het respect ontbreekt”.

Informatie thuissituatie belangrijk

Ook praktijkverpleegkundige Sascha Berkelaar is betrokken bij de pilot. Ze werkt met revalidanten en bewoners met nietaangeboren hersenletsel.

Informatie welkom

‘Onze 88-jarige moeder krijgt somatische zorg in Royal Rustique. Als mantelzorgend gezin redden we ons goed. Mijn schoonzus zoekt dingen uit, bijvoorbeeld over een nieuwe relax-fauteuil.

Als straks Saffier die informatie beschikbaar stelt, scheelt dat. Zelf ga ik veel op bezoek. Bij transfers van rolstoel naar fauteuil help ik, naar het toilet de zorg.’

“Wij hebben de informatie van thuis nodig. De mantelzorger heeft al zó lang voor de cliënt gezorgd, daar kunnen wij ons voordeel mee doen. Daarom is laagdrempelig contact belangrijk, de deur staat altijd open.”

Ze merkt dat een actievere rol van mantelzorgers hen meer regie laat behouden. “Dan leest men iets in het dossier en mailt even.”

Goed op weg

Het mantelzorgonderzoek draagt bij aan de bewustwording rond “samenzorg”. Sascha: “Dat is winst. En nieuwe medewerkers en nieuw gediplomeerden hebben vanaf het begin die fijne handvatten. Wel zijn er nog stappen nodig om de theorie naar de praktijk te vertalen: wanneer bekijk je het best die filmpjes?“

Joeke en Tamara benadrukken het belang van een mantelzorgvisie, omgezet in beleid. Joeke: “Zodat medewerkers zich veilig voelen als mantelzorgers cliënten zelf douchen, bijvoorbeeld. Niet dat ze dan over de verzekering hoeven in te zitten.”

“De zorg verandert, we hebben mantelzorgers nodig. En: mantelzorg verhoogt de kwaliteit van zorg."

Tamara van der Toorn, Sascha Berkelaar en Joeke van Santen

Duurzaamheid: “We kunnen als Saffier echt impact hebben”

Gedreven vertelt manager Vastgoed Jan-Martien Touw over de geleidelijke verduurzaming bij Saffier. “Het gaat vooral om bewustwording, om even na te denken voordat je iets doet. Dat stimuleren we op een positieve manier.”

Breed begrip

Duurzaamheid is niet alleen “nice-to-have”, het is ook steeds vaker verplicht. En het past het bij het DNA van Saffier: zorg van nu én de toekomst, vanuit een innovatieve identiteit. Jan-Martien: “Duurzaamheid is breed. Het gaat van energieverbruik en voedselverspilling tot duurzame inzetbaarheid. Als medewerkers langer fit blijven doordat ze fietsen tussen de locaties, is dat ook duurzaamheid.”

Van de werkvloer

Hij vertelt over het “Green Team” met leden vanuit onder meer Inkoop, Facilitair en Keuken. “We inventariseren momenteel

tien duurzame onderwerpen waarop we snel resultaat kunnen behalen. Na de zomer gaan we langs de deuren van afdelingen om op een positieve manier de bewustwording bij medewerkers en bewoners te versnellen. Hopelijk vinden we ook duurzaamheidsambassadeurs, dan wordt het meer iets van de werkvloer.”

Jan-Martien schetst hoe op afdelingen soms meerdere kleine koelkastjes staan waar medewerkers hun lunch bewaren. “Die zijn niet energiezuinig, want oud en meestal half leeg. Beter kun je één grote moderne koelkast aanschaffen. Ander voorbeeld: een bewoner die het warm heeft, zet het raam open. Het is logischer om eerst de verwarming lager te zetten, net als thuis.”

Zonnepanelen en deelfietsen

Deze zomer krijgen vier locaties zonnepanelen: eerst Royal Rustique, dan Gaspard, Loosduinen en in het najaar Swaenesteyn. “Royal Rustique kan daar al het hele seizoen van profiteren.”

Aanhakend op de landelijke Fiets-naar-jeWerk-Dag kocht het Green Team deelfietsen om heen en weer te fietsen tussen locaties. Jan-Martien: “Bewegen betekent ook een lager ziekteverzuim.”

Geen plastic medicatie-cupjes meer

Natascha van Eijck, teammanager Maison Gaspard:

“Wij zijn gestopt met de plastic cupjes voor medicijnen. Het waren niet-recyclebare cupjes voor eenmalig gebruik.

280 cupjes per dag, maar liefst 102.200 per jaar!! Alleen voor drankjes die afgemeten moeten worden, gebruiken we ze nog. Verder reiken we de medicatie nu aan in eierdopjes.”

Bewustwording

“Bewustwording” blijft het sleutelwoord. “Ongelooflijk, we gebruiken 1,2 miljoen papieren koffiebekers per jaar! Vaak twee tegelijk, vanwege de warme koffie... En als een medewerker erover twijfelt wat een bewoner lekker vindt, bestelt hij gemakshalve twee maaltijden.”

Voedselverspilling tegengaan

De keuken is tegelijkertijd druk bezig met het minimaliseren van voedselverspilling. Hoe werkt dat, als je dagelijks 1100 warme maaltijden moet bereiden? Manager Services Mark Kemp vertelt over de verduurzaming in de Productiekeuken op locatie Swaenesteyn. “De computer berekent precies hoeveel ingrediënten we moeten bestellen. Wat overblijft gaat naar Vers en Vrij, waar mensen het kosteloos afhalen. De keukenmedewerkers zijn enthousiast over deze manier van werken.”

Enorme impact

Jan-Martien gelooft in duurzaamheid. “Thuis worden ze soms gek van me, maar ik weet zeker dat het effect heeft als iedereen het zijne doet. En Saffier heeft 100.000 vierkante meter vastgoed, 1000x meer dan bij mij thuis. Kun je nagaan hoeveel impact we kunnen hebben!”

"We inventariseren momenteel tien duurzame onderwerpen waarop we snel resultaat kunnen behalen."

Onze locaties

Colofon

Fotografie: Arnaud Roelofsz Fotografie

Teksten: Linda van Ingen Tekstproducties

Marketing & Communicatie Saffier

Eindredactie: Marketing & Communicatie Saffier

Vormgeving: Lexenzo

Drukwerk: Drukkerij Van de Sande