De 3 gewoontes

Viktor Frankl, een psychotherapeut die de Holocaust overleefde, omschrijft in deze quote waar een mindfulle houding in essentie om gaat. Wanneer je aandachtig bent en merkt dat je geneigd bent te reageren op een prikkel, kun je even wachten en reflecteren voor je ernaar handelt. Toch doen we dat lang niet altijd. We reageren uit gewoonte. Dat kan natuurlijk volledig onschuldig zijn en prettig. Ik denk maar aan het weerzien van een dierbare vriend die je spontaan in de armen vliegt. In andere situaties kan het volgen van je reflexen best wel narigheid opleveren. Misschien zeg je of doe je in een opwel“Alles kan van een mens afgenomen worden, behalve één ding: dé fundamentele menselijke vrijheid. De vrijheid om je houding te mogen kiezen in gelijk welke gegeven omstandigheden. De vrijheid om je eigen reactie te bepalen. Want tussen stimulus en respons ligt een ruimte. Die ruimte geeft je de macht om jouw respons te kiezen. In je reactie ligt je groei en je vrijheid.”

Viktor Frankl

ling iets waar je meteen of later spijt van krijgt. Als zo’n onbewust gedrag leidt tot een verslaving, dan kunnen de nadelige gevolgen langdurig en heel pijnlijk zijn voor jezelf en je omgeving.

Verslaafd aan het fijne je jezelf even afvragen wat jij of de situatie nu eigenlijk precies nodig heeft. Hier komt die keuzevrijheid waarover Viktor Frankl het heeft.

Kun je zien dat dit verslavingen kan voorkomen?

In mindfulness trainingen hoor je wel eens verwijzen naar de drie subtiele gewoontes van de geest. Je zou kunnen zeggen dat dit drie gedragingen zijn, zelfs verslavingen, van ons denken. Ze veroorzaken heel wat leed. Dat klinkt best heftig. Dus, hoe zit dat?

De eerste gewoonte is gehechtheid. Wanneer je iets aangenaam vindt dan wil je dat het blijft duren. Je bent gehecht aan het aangename gevoel. Je klampt je eraan vast. Je hunkert er soms naar. Als het aangename weer voorbij is lijdt je omwille van het verlies. Denk maar aan vakantie, een fijne relatie, een goed loon, chocolade, mooi weer,… De tweede gewoonte is afkeer. Wanneer iets onaangenaam is dan wil je het zo snel mogelijk weg. Je hebt afkeer voor dit ongemakkelijke gevoel. Maar aangezien het ongemak niet altijd zomaar verdwijnt lijdt je weer. Wat dacht je van files, slapeloosheid, ziek zijn, huilbaby’s, pijn, … De derde gewoonte is een vorm van afleiding. Wanneer iets eerder neutraal is ga je dat snel te saai vinden en zoek je meer stimulatie of verdoving van het saaie gevoel. Dit wordt begoocheling genoemd. Ook hier ben je ontevreden over wat er werkelijk is en vlucht je weg in afleiding. Voorbeelden zijn wachten op je beurt, verveling op het werk of school, eenzaamheid,… Verslavingen ontstaan omdat we steeds weer hunkeren naar dat geluksgevoel, die dopamine (dope) in de hersenen. We willen kost wat het kost weg van het onaangename. Voel je saaiheid of iets vervelends, dan ga je op zoek naar dat stofje of de activiteit die je dat fijne gevoel terug geeft. En voor je het weet raak je er afhankelijk van. Ik heb gemerkt dat mindfulness ervoor zorgt dat het herkennen van die 3 verslavingen in ons denken ervoor zorgt dat je stopt met jezelf ermee te identificeren. Je voelt het verlangen nog wel, maar je kan pauzeren en onderzoeken wat de onderliggende behoefte is. Daarna kies je op welke (gezondere) manier je die behoefte wil gaan invullen.

Ook voor kinderen?

Ja, ook kinderen kunnen dit leren. In een mindfulness training voor kinderen wordt gewerkt met het stoplicht. Hier leren ze opmerken wanneer een prikkel iets teweeg brengt en leren ze even te stoppen (rood licht). Daarna onderzoeken ze wat er in hen gebeurt en ademen ze hiermee (vertragen en opletten als het licht op oranje staat). Daarna zijn ze klaar om vanuit rust te handelen (groen licht).

Voorbeelden van wat we dan doen zijn oa: erover klagen, ruzie maken, piekeren, snoepen, drinken, drugs nemen, bingewatchen, langdurig gamen of scrollen op sociale media, roddelen, je in het werk storten, …Deze drie gewoontes: gehechtheid, afkeer en begoocheling, zeggen eigenlijk dat we het moeilijk hebben met acceptatie van de werkelijkheid, nl het gegeven dat het leven nu eenmaal bestaat uit ups en downs. Mensen zijn geneigd in strijd te gaan omdat dit veel te maken heeft met overleven en het comfort van het ego.

Mindfulness geeft ruimte

Mindfulness helpt je om dit te zien en te ontspannen in die realiteit. Daardoor voel je niet meteen de neiging iets te moeten doen of veranderen. Je erkent dat het lastig is. In dit staakt-het-vuren, in die ruimte tussen stimulus en respons, kun Die zelfregulatie kan dus ook verslavingen voor komen. Het kan zijn dat het kind pijn voelt doordat iemand iets gemeen zegt en het voelt de neiging die hele chocoladereep op te eten om zich beter te voelen of hij wil een ander kind gaan pesten zodat die zich even slecht voelt als hij, of hij stort zich op urenlang gamen om het niet meer te moeten voelen. Als zich dat veel herhaalt wordt elke lastige trigger een uitnodiging om te snoepen, pesten of gamen. Maar door het stoplicht kan hij kiezen of hij daarmee doorgaat of liever iets anders doet.

Wat met internetverslaving bij tieners

Laat ons hier ook even kijken naar de verslaving die veel ouders grote zorgen baart: internetverslaving. Volgens onderzoek zijn tieners verslaafd aan het internet als ze de voorkeur geven aan online communiceren met anderen in plaats

van in persoon, wanneer ze het internet gebruiken om hun humeur te reguleren en verdriet of stress te verlichten, wanneer ze dwangmatige gedachten hebben over online gaan en geen controle hebben over hun gebruik. Hierdoor missen ze sociale contacten en andere activiteiten met leeftijdsgenoten. Ze raken steeds meer geïsoleerd, voelen zo meer de nood aan troost, waardoor ze nog meer online gaan en vind-ikleuks proberen te scoren. ze minder geneigd zich te verstoppen achter het scherm om daar troost en afleiding te gaan zoeken.

Mindfulness kan ook helpen het dwangmatig scrollen te stoppen. Het op tijd wakker worden uit de hypnose van het mindless swipen zorgt ervoor dat je weer zelf aan het stuur gaat zitten en dan merk je dat je je vrije tijd misschien anders wil invullen.

Bewuster worden van impulsen

Wanneer jongeren zich, dankzij mindfulness beoefening, bewuster worden van hun impulsen zijn ze ook in staat een gevoel van kalmte en evenwicht te behouden en kunnen ze doordachte beslissingen nemen in plaats van automatisch te handelen. Het is belangrijk dat ze leren omgaan met ongemakken en begrijpen dat die van voorbijgaande aard zijn. Als ze leren omgaan met onzekerheden en sociale vaardigheden leren door hun ervaringen te delen en tijd met elkaar door te brengen, zijn Mindfulness wordt momenteel op tal van plaatsen gebruikt in rehabilitatie programma’s. Maar laat ons beter voorkomen dan genezen en kinderen leren die zachte ruimte te vinden tussen de stimulus en respons. 

Tamara Cuypers www.tamaracuypers.be

Oefening

Als je wil oefenen om ruimte te creëren tussen de stimulus en respons, begin dan met het voornemen dit werkelijk een kans te geven en jezelf te herinneren te stoppen als je de drang voelt in een oud patroon te vervallen.

Je kan starten met belsignalen. Telkens wanneer je een belletje hoort: gsm, schoolbel, deurbel, oven of wekker, merk dan op dat je even opschrikt en geneigd bent meteen je hand naar het toestel te brengen of recht te springen. Stel dat even uit. Adem diep in door je neus en lang uit door je mond. Als het kan drie keer. Voel even wat dat opschrikken doet in je lichaam en kom dan pas in actie.

Als je daar een tijdje mee geoefend hebt en je merkt dat je comfortabeler wordt met die korte pauze zie dan of je dit ook kan toepassen bij je verslavingen. Je merkt bijvoorbeeld dat je weer naar de snoepkast of koffiemachine loopt, dat je naar buiten gaat voor een sigaret of voor de vijfde keer het afgelopen uur naar je gsm grijpt. Stop even en geef jezelf een korte adempauze. Misschien wil je dan alsnog die koffie of sigaret, maar doe je dit met je volle aandacht en gebeurt er toch iets in je beleving. Wees vooral nieuwsgierig.

(H)eerlijk ge lterd WATER

Water is bron van ons leven.

Alle organen en alle processen in ons lichaam hebben vocht nodig om te kunnen functioneren. Van te weinig vocht tot ons nemen is bekend dat dit allerlei effecten kan hebben. Denk hierbij aan verzuring van het lichaam en vermoeidheidsklachten.

Als je weet dat je voldoende vocht tot je moet nemen dan is het ook belangrijk dat dit zoveel mogelijk vrij is van vervuilende stoffen. Als deze stoffen niet in je lichaam komen dan hoeven ze ook niet uitgescheiden te worden en hebben ze ook geen effect op je gezondheid.

Met een Aqualine/AQV water lter ben je in staat om gemiddeld 99% van de vervuilende stoffen uit drinkwater te  lteren. Het gaat dan onder andere om micro-plastics, chloor,  uor, chemicaliën, metalen, medicijnen, hormonen, pesticiden.

Onze systemen  lteren niet alleen maar bootsen ook de natuur na. Zo voegen ze mineralen toe en vitaliseren het water bij het uittappen.

Bamboe drink essen

Om het (h)eerlijke ge lterde water mee te kunnen nemen bieden we bamboe  essen aan. Uit 1 stuk bamboe gemaakt en van Deens design.